Click to edit Master titlestyle

DAIDALOS PEUTZ

bouwfysisch ingenieursbureau

Energieprestatie-indicatoren zorgvoorzieningen

22 april 2010 ir.arch. Friedl Decock

Inhoud 1. Inleiding duurzaam bouwen 2. Rekenmethode E-peil woonzorgcentra 3. Zomercomfortanalyse

Click to edit Master titlestyle

4. Uitbreiding E-peil naar andere zorgvoorzieningen 5. Toekomstperspectief

DAIDALOS Peutz |

pag. 2

Wat is een duurzaam gebouw? • Nood aan kwantificeerbaarheid – K-peil – Checklists: • • • •

U-waarde Rendement verwarmingsketels FSC gelabelde materialen ...


– E-peil:

• gebaseerd op energiebalansen • Ontwerpers hebben de vrijheid zelf te beslissen hoe ze het beoogde E-peil halen – innovatiestimulerend – Economische afweging mogelijk

• Enkel energie

DAIDALOS Peutz |

pag. 3

Warmtewinsten

Warmtebalans

Benutte warmtewinsten

ventilatieverliezen

Primaire energieomzettings factor DAIDALOS Peutz |

pag. 4

verwarmingsbehoefte

behoefte

Bruto verwarmings-

Primair energieverbruik

Click to edit Master titlestyle transmissieverliezen

distributieverliezen ketelrendement

Warmtebalans: E100 – passief


DAIDALOS Peutz |

pag. 5

Duurzaamheid


DAIDALOS Peutz |

pag. 6

Duurzaamheid • Multi-disciplinariteit – Betrek alle actoren in het bouwproces • • • •

Management Ontwerpteam Aannemers Gebruikers

– Neem de experten aan boord die beschikken over de juiste kennis om beslissingen te nemen op het juiste moment


• Kwantificeerbaarheid

DAIDALOS Peutz |

pag. 7

Duurzaamheid BREEAM Healthcare

GGHC construction

VIPA duurzaamheidstoets

Management

Integrated design

Geintegreerde benadering Gebouwbeheer

Health and wellbeing

Environmental quality

Gebruikerscomfort

Energy

Energy & Atmosphere

Energiebeheersing


Transport Water

Geintegreerde benadering

Water efficiency

Duurzaam

Materials & resources

grondstoffengebruik

Land use and ecology

Sustainable sites

Geintegreerde benadering

Innovation

Innovation

Materials Waste

green guide for healthcare (www.gghc.org) DAIDALOS Peutz |

pag. 8

Duurzaamheid GGHC operation • Integrated operations & education • Sustainable sites management • Transportation Operations • Facilities management • Chemical management • Waste management • Environmental services • Food service • Environmentally preferable purchasing • Innovation in operation


DAIDALOS Peutz |

pag. 9

Duurzaamheid


DAIDALOS Peutz |

pag. 10

Energieprestatie-indicatoren WZC • 2003: eisen rond energie, binnenklimaat en materiaalgebruik in evaluatiecriteria voor het bekomen van investeringssteun • 2006: EnergiePrestatie en Binnenklimaat Regelgeving – Woongebouwen: EPW – Kantoren / scholen: EPU


• 2008:

– EPI woonzorgcentra – Duurzaamheidsbeoordelingskader

• 19 november 2009: – E80 voor gesubsidieerde infrastructuur WZC – Duurzaamheidsbeoordelingsinstrument

• Energieprestatieniveau laag-energie woonzorgcentrum (E60)

DAIDALOS Peutz | pag. | 11 pag. 11

Zorgvoorzieningen • Zorgvoorzieningen zijn energie-intensieve gebouwen – Hoge eisen comfort gebruikers • Binnenluchtkwaliteit: hoge ventilatievouden • Thermisch comfort

– Sanitair warm water • Legionellaproblematiek

Click to edit Master titlestyle – Circulatieleidingen

– Verlichting

• Specificiteit ruimtes resulteert in minder efficiënte verlichting dan in kantoren

– Continu gebruik

DAIDALOS Peutz |

pag. 12

Rekenmethode

binnentemperatuur

EPW

EPU

EPZ-I

18 °C

19 °C

23 °C

ventilatie

75 m³/h/kamer

tijdsfractie ventilatie fvent,heat

0.3

0.3

1

sanitair warm water

methode EPW

/

methode EPI

verlichting branduren

/

2200 + 150

3066

koeling

/ (oververhittingsindicator)

koeling

koeling + oververhittingsindicator

Click toafh. edit Master titlestyle van volume 3 W/m² afh. van ruimte

interne warmtewinsten


Rekenmethode

Ventilatiezone andere

EPU

Ventilatiezone kamers

(administratie, refter, keuken, kiné ...)

Click to edit Master titlestyle Rekenblad WZC

Primair energieverbruikkamers + referentieenergieverbruikkamers + DAIDALOS Peutz | pag. | 14 pag. 14

primair energieverbruikEPU = E-peilWZC referentieenergieverbruikEPU

Rekenmethode SWW • Berekeningsmethode – – – – –

Cfr. EPW Variabele watertemperatuur Koudebrugeffect ophangingen, afstandshouders, flenzen, … Productierendement Zonnecollector


Twater [°C]

lengte circulatieleiding [m/bed]

lengte tapleiding [m]

R [W/m]

η

Zonnecollector [m²]

primair/ budgetterm

E100

60

15

5

12

45 %

0

0.99

E80

60

11

5

12

45 %

0

0.80

E60

60

9

5

9.5

45 %

0

0.62

E40

60

9

5

9.5

70 %

0

0.40

E40

60

9

5

9.5

45 %

2

0.42


Rekenmethode verlichting gemiddeld verlichtingsniveau [lux]

vermogen [W/m²/ 100]

vermogen [W/m²]

branduren

b-factor

primair/ budgetterm

E100

300

4.0

12

3066

0.7

1.61

E80

300

3.3

10

3066

0.7

1.33

E60

300

2.7

8

3066

0.7

1.09

300

2.0

6

3066

0.7

0.80

E40



Rekenmethode: verlichting • Verlichtingsniveau: – EN 13779: 200 – 300 lux in kamer – 200 lux in kamer, 250 lux in circulatie, 500 in kantoor ...: gemiddeld ongeveer 250 lux

• Branduren: – 3066 uur: 12 uur per dag, 70% tijd licht aan – Daglichtfactor:


Daglichtfactor

Aantal uren waarbij het verlichtingsniveau in het midden van de kamer op 80 cm hoogte minder dan 250 lux bedraagt

1%

3069 (70%)

3%

1818 (42%)

5%

1415 (32%)

• b-factor: 0.7 -> 1 DAIDALOS Peutz | pag. | 17 pag. 17

Rekenmethode: verlichting



Rekenmethode verlichting • Voorbeeld:


DAIDALOS Peutz |

pag. 19

Rekenmethode verlichting • Voorbeeld:


DAIDALOS Peutz |

pag. 20

Rekenmethode: referentie-energieverbruik

11 0 10 0 90 80

E-peil

70 60


50 40 30 20

E40

10

E60

E80

E100

0 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Nummer gevalstudie



E charanprimencons ,ref = b1 . A f + b2 . AT , E + b3 .∑ V& sup ply min, rmr + b4 .∑ (V&sup ply ,rmr − V&sup ply ,min, rmr ) +

[

]

.8 b5 .10 −3.∑ L0rmr .(t day + t night ).A f + b6 .nbedden r

EPU

EPZ-I

EPZ-II

Click to edit Master titlestyle b1

volume

105

184

134

b2

verliesoppervlakte

175

289

211

b3

ventilatie

50

210

164

b4

Ventilatie (overdebiet)

35

147

114

b5

verlichting

0.7

0.7

1

b6

SWW

-

9000

18000




DAIDALOS Peutz |

pag. 23

Piekventilatie • Methode cfr NEN 2916 • Parameters • Gebouwgegevens • Berekeningsresultaten

terugregelfactor < 1 max. zomerdebiet ingeven Wfans Qv,heat



Debiet

E-peil

75 m³/h

62

75 m³/h x 2

65

75 m³/h x 3

68

Rekenmethode • Bezetting: 1.3 pers ipv 1.5 • Indien geen koeling in het project, stel koeling in de cafetaria • Indien koeling: – voorlopig epb-rekenmethode – EPICOOL: voorstel tot wijziging van de energieprestatieberekeningsmethode van gebouwen met betrekking tot koeling

Click to edit Master titlestyle • Opdrachtgever: BIM • Onderzoeksgroep: KULeuven, UGent, Polytech Mons, Université de Liège, Daidalos Peutz, Ingenium, PHP, Physibel


Epicool • WP1: Basisrandvoorwaarden dynamische simulaties – – – –

Dynamische simulatiepakketten Definitie van een simulatiekader Referentieberekening Definitie van de referentiegebouwen

• WP2: Verbetering en uitbreiding energieprestatieberekeningsmethode van gebouwen met betrekking tot koeling


– Evaluatie en verbetering huidige methode netto-koelbehoefte – Uitbreiding methode netto-energiebehoefte voor koeling • • • •

Piekventilatiemogelijkheden Voorkoeling van de toegevoerde ventilatielucht Invloed latente koellast Atria en dubbele gevels

– Uitbreiding methode bruto- en eindenergiebehoefte voor koeling • hoge-temperatuurkoeling (betonkernactivering, koelplafonds, ..) – Invloed op de prestatiecoëfficiënten van de koelmachines

DAIDALOS Peutz |

pag. 26

Epicool • WP3: Gevallenstudies – Evaluatie van de toepasbaarheid van de nieuwe berekeningsmethodes op enkele specifieke en reële gebouwen

• WP4: Voorstel implementatie wijziging energieprestatieberekening – – – –

Fictieve koeling EPU vervangen door oververhittingscriterium? Invloed gebruiksfunctie (kantoor, school)? Meetbare technische kenmerken koelinstallaties? Invoer berekende prestatiekengetallen m.b.v. gespecialiseerde programma’s: vb. Ontwerpdebiet natuurlijk ventilatiesysteem – ...


DAIDALOS Peutz |

pag. 27

Maatregelenpaketten



Rekenmethode: besluit • Aanpassing rekenmethode EPZ – SWW cfr EPW + alternatieve legionellabestrijding • Zwakke punten: – productierendement! – Vaste koudebrugfactor

– Verlichting: incl. daglichtregeling


– Bijsturing b-coëfficiënten woonzorgcentra – Koeling: nieuwe rekenmethode op komst (Epicool (BIM))

• Nieuwe maatregelenpakketten


Zomercomfort


3 – 15 augustus 2003 Verwacht aantal sterfgevallen: 17697 Waargenomen aantal sterfgevallen: 31431 DAIDALOS Peutz |

pag. 30

Zomercomfort • Comforttemperaturen



Zomercomfort: voorbeeld


DAIDALOS Peutz |

pag. 32

Zomercomfort: voorbeeld


DAIDALOS Peutz |

pag. 33

Zomercomfort


Lin Z., Deng S., 2008, A study on the thermal comfort in sleeping environments in the subtropices – Measuring the total insulation values for the bedding systems commonly used in the subtropics, Building and environment (43) DAIDALOS Peutz |

pag. 34

Zomercomfort


DAIDALOS Peutz |

pag. 35

Zomercomfort: RVW • Mobiele zonwering: 150 W/m² • IWW: – – – –

1.3 personen overdag -> 1 persoon pulsieventilator SFP3 (75 m³/h/persoon = 26 W) Geen verlichting Koelkast, TV


• Ventilatie

– 75 m³/h/kamer – inblaaslucht min. 18°C

• Geen actieve koeling • Overschrijdingsuren: maximaal 260 u DAIDALOS Peutz |

pag. 36

Zomercomfort: Besluit • Nieuwe zomercomfortindicator g .Aglas – 1000 . <12 Volume – ventilatie • mechanische piekventilatie: ventilatievoud > 3; • OF • Natuurlijke piekventilatiemogelijkheden (opengaande ramen):

Click to edit Master titlestyle De nuttige opening van de opengaande ramen in verblijfruimtes die maar in één gevel openingen hebben (enkelzijdige ventilatie), moet ten minste 1/16 van de vloeroppervlakte bedragen. OF De nuttige opening van de opengaande ramen in verblijfsruimtes in verschillende gevels (dwarsventilatie) moet ten minste 1/30 bedragen, waarbij die openingen gelijkmatig verdeeld moeten zijn over de beide gevels.

• Of aantonen via dynamische simulaties dat zomercomfort aanvaardbaar is

DAIDALOS Peutz |

pag. 37

Uitbreiding E-peil voor ziekenhuizen • Type ventilatiezones? 1. ZOL Genk

Click to edit Master titlestyle 2. St. Maarten Mechelen

DAIDALOS Peutz |

pag. 38

EPZ ziekenhuizen Type

K-peil

E-peil

x

/

Te specifiek

x

EPZ - hoger ventilatievoud - IWW: hogere bezetting, apparatuur - SWW: kleinere lengtes

Medisch technische diensten

Kamer

x

Specificaties


Consultatie

x

x

EPU - Binnentemperatuur hoger? -ventilatie: andere tijdsfractie -SWW - verlichting: werkplekverlichting

Utiliteit

x

x

EPU

DAIDALOS Peutz |

pag. 39

Rekenmethode

Ventilatiezone EPU

EPZ

Ventilatiezone kamers

Ventilatiezone consultatie

(administratie, refter, keuken, kiné ...)

Click to edit Master titlestyle Ep,kamers + Ep, consultatie + Ep,EPU E ref,kamers + E ref, consultatie + E ref,EPU

DAIDALOS Peutz |

pag. 40

= E-peilZH

Huidige stand energieprestatie zorgvoorzieningen VIPA Checklist duurzaambouwen

Studierekenblad EPZ-I

Duurzaamheidstoets EPI-I

Duurzaamheidstoets MB Click to edit Master titlestyle

Maatregelenpakket E80 Studierekenblad EPZ-II

DAIDALOS Peutz |

Zomercomfort WZC aangepast

pag. 41

Toekomstperspectief VIPA Checklist duurzaambouwen

Studierekenblad EPZ-I

Duurzaamheidstoets EPI-I


Maatregelenpakket E80 Studierekenblad EPZ-II

Duurzaamheidstoets MB zomercomfort WZC

Wijziging rekenmethode koeling (Epicool BIM) E-peil WZC in EPB-software / tussenmaatregel via rekenblad (ALLE WZC niet enkel VIPA-dossier) E-peil andere zorgvoorzieningen BSBC BREEAM Healtcare DAIDALOS Peutz |

pag. 42

Click to edit Master titlestyle

Recommend Documents