citizenne in verhalen

cit izenne in ve rhalen

VOORWOORD

cit izenne i n v erhalen V oorw o o r d Ci t i ze n n e i n he t ko rt 01 — C i ti z e n n e g o e s E u r o pa l i a I n d i a 02 — Sc hatte n j a g e r z k t Schat ( va n e e n m e n s) 03 — i m e n a : v o r m i n g b i j m e n s e n thui s 04 — C i ti z e n n e s ta pt m e e i n d e Z i n n e k e pa r a d e 05 — Be s s s t: s ti lte b o m o p e e n d r u k pl e i n ?! W i e i s wi e

2013 was een goed jaar. Een jaar waarin we veel mensen opnieuw het plezier van het leren lieten ervaren. Een jaar waarin onze goesting om het verschil te blijven maken in Brussel alleen maar werd aangescherpt. De unieke dynamiek van deze stad bepaalt onze eigenheid en geeft inspiratie. Ook in 2014. We namen in 2013 de tijd om nieuwe projecten te laten groeien in de Brusselse klei. ‘bessst: Brussel, Erfgoed, Stilte’, ‘Citizenne goes Zinneke’ en ‘Schatten van/in mensen’ zijn hier onder meer de vruchten van. We werkten ook aan de verankering van bestaande projecten: Europalia India, een train-de-trainer-vorming voor Faab. De activiteiten van deze projecten kleuren onze werking verder in 2014. And last but not least: Citizenne won in 2013 de Vlaamse Cultuurprijs voor Sociaal-Cultureel Werk. Een blijk van waardering waar we heel trots op zijn en die een enorme boost geeft aan de werking. We werden erkend voor datgene waar we goed in zijn: innovatieve vormingsactiviteiten opzetten samen met Brusselaars. Activiteiten toegankelijk voor Brusselaars van allerlei pluimage rond thema’s die aansluiten bij hun dagdagelijkse leefwereld en behoefte. Dit wordt mogelijk gemaakt door sterke samenwerkingen met allerlei organisaties en partners in Brussel. Zonder hen zou dit niet mogelijk zijn.

Merci!

citizenne in he t kort Citizenne maakt leren plezant! Voor het brede publiek Citizenne organiseert een brede waaier aan workshops,cursussen, uitstappen ... voor Brusselaars die willen bijleren over de wereld, de stad en zichzelf.

Voor organisaties Brusselse socio-culturele organisaties kunnen rekenen op onze expertise in • communicatie • sociale competenties • interculturaliteit / diversiteit • Appreciative Inquiry of Waarderend Werken

In projecten In onze projecten werken wij met mensen gedurende langere tijd. Met moeders uit een oudercomité, met onze vrijwilligers, met een groep Bruselleerders ... Specifieke vorming die aansluit op hun vraag of nood. Ook een specifiek thema of een uitdaging kan een inspiratiebron zijn voor een project. Soms spruiten uit deze projecten concrete activiteiten voort die openstaan voor het grote publiek.

Alle info vind je op www.citizenne.be

Citizenne goes Europalia India Het toonaangevende internationale festival Europalia stond in het teken van India. Voor Citizenne dé gelegenheid om het gastland, Brussel en Brusselaars aan elkaar te linken.

PARTNERS Europalia, BON, Joker, Via Via, Micromarché, Belgian Cricket Federation, Eva vzw, Muntpunt, Mo magazine WAT Internationaal festival met dit jaar als gastland India. WIE Samen met Indiërs uit Brussel werkt Citizenne een aanbod uit om cultureel erfgoed te delen. ACTIVITEITEN 12

Na vier succesvolle India-workshops, een heerlijk proeven van de Indische cultuur, is het tijd voor het hoofdgerecht. Fatima Bouchataoui, educatief medewerker bij Citizenne, heeft de smaak te pakken en is momenteel druk in de weer voor de Indiaweek. “Indië is zo interessant en heeft zo veel te bieden dat we onmogelijk konden stoppen. Europalia India mag dan wel achter de rug zijn, wij gaan nog even door. We nemen al het mooie van de workshops mee en breien er een vervolg aan.”

Wat maakte deze Indische reis zo speciaal? © Aisha Riaz

01 Citizenne goes Europal ia India

Muziek, beeldende kunst, film, theater, dans, gastronomie: dat zijn de ingrediënten van Europalia. Samen met Indiërs uit Brussel werkte Citizenne een aanbod uit waarin zij hun cultuur kunnen delen en beleven samen met anderen. Op het programma het lichtfeest Diwali, een avond Bollywooddance, een uitstap naar Frankrijk in het kader van Indische soldaten in WOI en een bezoek aan de tentoonstelling ‘In lijf en ziel’. En het is nog niet afgelopen. In juni volgt een echte Indiaweek.

Fatima: “Onze activiteiten konden schitteren omdat de samenwerking met Indiërs die leven en wonen in Brussel zo bijzonder was. De Indische cultuur is geen makkelijke cultuur. Zo is er al een groot verschil tussen Noord- en Zuid-India, je hebt religie,

de kasten. Het is een meerwaarde om mensen aan boord te hebben die de cultuur kennen.” “Bovendien is het hartverwarmend om te zien hoe mensen kunnen groeien tijdens een traject. Een mooi voorbeeld is Shanti. Ik leerde haar kennen tijdens een assertiviteitscursus, ze was behoorlijk timide. Bij de India-activiteit Diwali zat zij helemaal vooraan, heeft zij voor iedereen gekookt en verteld over dat stuk cultuur dat ze mist. Zelfs haar man vertelde dat hij haar heeft zien openbloeien en groeien dankzij dit project.”

Onze activiteiten konden schitteren omdat de samenwerking met Indiërs die leven en wonen in Brussel zo bijzonder was. Jullie organiseerden ook een Bollywoodavond. Zijn Indiërs grote feestvierders? “Er zijn vooral veel rituelen. Diwali was ingetogen en vooral een uitwisseling over feesten hier en ginder. Bollywood was veel uitbundiger. Er werd veel gedanst in de ene helft van de zaal en veel Indische gezelschapsspelletjes gespeeld in het andere deel. Je zag jong, oud, mannen, vrouwen, er waren ook ouders met hun kinderen. Marokkanen, Syriërs, Afrikanen uit mijn groepen van Brusselleer, Vlaamse Brusselaars ... Op die manier krijg je

Aan het woord: Shanti, vrijwilliger Citizenne goes Europalia India

echt bijzondere ontmoetingen tussen mensen die anders nooit met elkaar in contact zouden komen. Dat op zich is al een feest.”

“Zo leuk om mensen te mobiliseren!”

Staat ontmoeting centraal in alle activiteiten? “Het is in elk geval een belangrijke component. Je hebt hier in Brussel zoveel culturen en nationaliteiten die zich wat terugplooien op zichzelf. Citizenne maakt gebruik van die grote festivals om bepaalde culturen in de kijker te zetten en vooroordelen weg te halen. Indiërs zijn in Brussel een vergeten groep. Via toegankelijke workshops laten we mensen kennismaken met Indiërs en hun cultuur. Maar het werkt ook omgekeerd: we laten Indiërs zien wat er in Brussel allemaal leeft. Zo treden zij ook een stuk uit hun isolement. Het is eigenlijk een win-win. Ontmoeting is zeer belangrijk, maar het gaat ook over uitwisselen, kennis delen en van elkaar leren.”

Shanti, je komt uit de privésector. Hoe ben je bij Citizenne terechtgekomen? Shanti: “Door mijn ervaringen in de privésector merkte ik dat ik aan mijn assertiviteit wilde werken. Ik ben op zoek gegaan naar een Nederlandstalige cursus in Brussel. Via de website van Citizenne heb ik mij ingeschreven voor een assertiviteitstraining. Het was leerrijk om deelnemers te leren kennen die met hetzelfde probleem kampten. Bovendien kwam ik zo in contact met het India-project van Citizenne.”

Wat is jouw rol in dit project? “Mijn rol is vooral faciliteren. Van bij het begin. Dat doe ik door het gesprek tussen de vrijwilligers in goede banen te leiden. Door het begeleiden van brainstorms, zodat ideeën ook echt het daglicht zien. Het is ook mijn taak om mensen met elkaar in contact te brengen zodat ze er samen voor kunnen zorgen dat de activiteit wordt zoals ze het voor ogen hadden. Ik waak er ook over dat het programma gevarieerd is en dat het de Citizenne-stempel meekrijgt: divers in werkvormen en publiek, speels, proeven en ervaren, uitwisseling en ontmoeting.

© Aisha Riaz

Wat was je leukste ervaring tijdens het project?

Binnenkort is er de India-week. Wat staat er op het programma?

Muntpunt Grand Café. Shanti, audit accountant en vrijwilliger bij Citizenne, vertelt bij een Indian chai over haar passies: India, koken en Brussel. Shanti staat voor vrede en rust in het Indisch. Het plaatje klopt.

“We werken om te beginnen verder met dezelfde groep mensen, al hebben we die een stuk uitgebreid. Ik hoop dat er ook sessies zullen zijn rond bijvoorbeeld Ayurveda of het boeddhisme. Ik zie ook linken met andere projecten. Denk maar aan ons bessst-project, dat met stilte aan de slag gaat. Boeddhisme en stilte lijken me niet zo ver uit elkaar te liggen, toch? We willen sowieso ook graag een spreker uitnodigen in samenwerking met MO magazine. Zo was hier ooit Sister Claire, die theater maakt met kastelozen. Een heel interessante en inspirerende vrouw. Zo iemand zouden we graag naar hier halen.”

© Aisha Riaz

De India-week loopt van 23 tot en met 29 juni met tal van concertjes, kookworkshops, een cricket tornooi ... Alle info op www.citizenne.be.

“Ik ben van Indische origine en was snel verkocht voor het concept! Meteen deed ik het voorstel om het hindoeïstische lichtfeest Diwali te organiseren voor een breed publiek. Ik zorgde voor een driegangenmenu, zodat deelnemers letterlijk en figuurlijk konden proeven van de Indische cultuur. De avond was een groot succes. Het leukste was dat ik heel wat mensen heb gemobiliseerd om het evenement te organiseren, waaronder mijn familie en kennissenkring. Het gaf mij voldoening te zien hoeveel mensen met een gelukkig en positief gevoel naar huis gingen.”

Welke plannen heb je nog bij Citizenne? “Ik heb veel mensen leren kennen die ik wil betrekken bij de India-week van Citizenne in juni. Het doel is om verschillende Indische gemeenschappen (immigranten, adoptiekinderen, expats) te bereiken die hun ervaringen kunnen delen. We willen deelnemers onderdompelen in alle facetten van de Indische cultuur: eten, Indische talen, workshops, traditionele spelen, film … We werken hiervoor samen met het Brusselse onthaalbureau voor inburgering BON. Mijn familie en kennissen die geadopteerd zijn wil ik zeker ook betrekken bij deze avond.”

Schattenjager zkt Schat (van een mens) Er lopen in Brussel heel wat mensen rond die uitblinken in een ambacht of kunstdiscipline. Tijd om ze in de schijnwerpers te plaatsen. Met het project ‘Schatten van mensen’ willen Erfgoedcel Brussel en Citizenne deze verhalen zoeken, vormgeven en de stad in sturen onder de vorm van een tentoonstelling

PROJECT Schatten van Mensen PARTNERS Erfgoedcel Brussel, Academie Anderlecht - afdeling fotokunst, BON WAT Onze “schatten”, mensen die uitblinken in een ambacht of kunstdiscipline worden in de kijker gezet. “Schattenjagers” zijn dan weer mensen die op zoek gaan naar de boeiende verhalen van de schatten. ACTIVITEITEN 20

Michel, hoe voelt het om een schat te zijn?

© Academie Anderlecht afdeling fotokunst

02 Schattenjager zkt Schat (van een mens)

Brussel barst van het talent. Maar al te vaak blijven deze passies verborgen. Citizenne ging daarom op zoek naar schattenjagers. Mensen die met een gezonde dosis nieuwsgierigheid een ‘schat’ laten vertellen over zijn passie of talent. Wij laten ze voor deze gelegenheid allebei aan het woord. Een dubbelgesprek met schat Michel Mouton (smid) en schattenjager Judith Anaf (gepassioneerd door taal).

Michel: “Of ik nu een schat ben, dat weet ik niet. Ik doe in elk geval mee aan het project omdat ik een vak en een passie verdedig. Als smid wil ik graag mensen inspireren. En omdat het toch een ambacht is dat niet vanzelfsprekend is, vind ik het wel prettig dat het aandacht krijgt.”

Vanwaar de fascinatie voor ijzer? Michel: “Toen ik jong was, ontmoette ik een beeldhouwer die met ijzer werkte. Er ging op dat moment een wereld voor me open. Zo is dat smeden stilaan meer en meer op mijn pad gekomen, tot het eigenlijk een levensinvulling werd. Via onder

meer workshops probeer ik mensen warm te maken voor het smeden.”

Judith, jij was voor dit project schattenjager van dienst. Judith: “De schattenjagers kregen de taak om een portret te maken van de schat. Enkele mensen die ik tijdens een cursus had ontmoet, waren zo enthousiast over de workshops van Citizenne, dat ik bijna niet anders kon dan eens gaan kijken. Omdat ik graag schrijf, sprak het project me meteen aan. De gemoedelijke sfeer tijdens de eerste vergadering trok me over de streep.”

Ik vind het knap dat mensen kiezen voor hun droom. Wist je meteen hoe je aan zo’n opdracht moest beginnen? Judith: “We kregen op voorhand wel wat hulp. In drie workshops werden we klaargestoomd tot schattenjager. We leerden hoe we zo’n gesprek met een schat het best aanpakten. Via een blog konden we ook ervaringen delen met andere schatten­ jagers. En natuurlijk maakten we ook kennis met de schatten. Zij hingen netjes gerangschikt op fiches aan de muur (lacht).”

Bij welke schat ging jij op bezoek? Judith: “Ik trok naar theatermaker Pat Van Hemelrijck. Het was een avontuurlijke onderneming. Pat had me uitgenodigd in de loods waar hij werkt en waar al zijn objecten en decorstukken staan. In de velden aan een industrieterrein zag ik een man vanuit zijn caravan (dat dienst doet als bureau) zwaaien. Dat was Pat.”

“Hij vertelde over zijn vroegere theateravonturen met Josse De Pauw en Raymond van het Groenewoud. Vol vuur en enthousiasme. Maar ook minder leuke kanten, zoals de blijvende nood aan subsidies, kwamen ter sprake. Voor mij een bijzonder boeiend gesprek.”

In drie workshops werden we klaargestoomd tot schattenjager. We leerden hoe we zo’n gesprek met een schat het best aanpakten. Michel, blij te horen dat er nog collega-schatten zijn? Michel: “Absoluut. Maar mezelf zou ik toch niet bestempelen als schat. Wat ik maak en deel met mensen, dat is de echte schat. Ik ben maar een doorgeefluik. Voor mij is het werken met mensen dan ook het belangrijkste. IJzer is slechts een excuus om iets samen met anderen te maken. In elk geval is het iets wat mensen samenbrengt en energie geeft. Smeden blijft toch eerder een museumachtige bezigheid, ik haal het daarom graag uit die structuur.”

Wie komt er zoal naar je workshops? Michel: “Het publiek is erg divers. Dat gaat van kunstenaars die een nieuw medium willen proberen tot mensen die het doen voor hun persoonlijke ontwikkeling. Of ook vijftigers die met het pensioen in zicht op zoek zijn naar een tijdsbesteding. Ik krijg zelfs bezoek van mensen die aan reenactment doen, zij spelen gebeurtenissen uit de Middeleeuwen na en hebben dus een zwaard nodig (lacht). Ooit zat er een rechter die bij een of ander ministerie werkte in de groep, hij verkocht nadien zijn huis en werd smid. Je leven kan alle kanten uit, het zijn de momenten waarop je voelt dat je je hart volgt die het verschil maken.”

© Academie Anderlecht afdeling fotokunst

© Academie Anderlecht afdeling fotokunst

Judith: “Ik vind het knap dat mensen kiezen voor hun droom. Zelf wil ik al heel lang schrijver worden, maar evident is dat niet. Daarom heb ik bewondering voor mensen die hun passie volgen, ook al moeten ze dan soms inboeten aan materiële zaken. Investeren in Citizenne is een manier om toch aandacht te besteden aan deze manier van in het leven staan. En daar sta ik volledig achter.”

imena: vorming bij mensen thuis Wil Citizenne een vorming train-de-trainer geven aan mensen uit de Engelstalige, Afrikaanse verenigingen in Brussel? De vraag kwam van de organisaties Faab en ANB. In het najaar gaf Erika Rau, educatief medewerker bij Citizenne, de vorming.

PROJECT Imena PARTNERS Faab (Federation of Anglophone Africans) en ANB (Association of Nigerians in Belgium) WAT Train-de-trainer voor het begeleiden van vormingen bij mensen thuis. activiteiten Training bestaande uit 5 sessies, mogelijk herneming in 2014. Doelgroep van de vorming zijn mensen die aanzien genieten in hun gemeenschap en gemotiveerd zijn om daar ook een rol te spelen. De vorming moest hen in vijf sessies klaarstomen voor het geven van homesessies. Griet Bonne, coördinator van Faab, schetst het traject.

Faab meets Citizenne

© Cyril Plapied

03 imena: vorming bij mensen thuis

“Faab is een landelijke vereniging die op dit moment 65 Engelstalige, Afrikaanse verenigingen ondersteunt. In samenwerking met ANB proberen we via infomomenten, focusgroepen en tentoonstellingen te sensibiliseren rond thema’s als mensenhandel, partnergeweld en opvoedingsproblematiek. Niet altijd evident hiervoor mensen aan te trekken. Dus besloten we zelf naar de mensen toe te gaan met de homesessies. Sessies bij mensen thuis is natuurlijk niet nieuw. Het kwam overgewaaid uit Groot-Brittannië en Nederland. De Gezinsbond, bijvoorbeeld doet het ook. Wij hebben dit concept afgetoetst bij onze verenigingen en daar kwamen heel positieve reacties op.”

“Met de train-de-trainer moedigen we mensen aan om de zaken zelf aan te pakken. We wilden graag een interactieve training. Niet een waar de leraar vooraan staat en vertelt hoe het moet. Uiteindelijk zijn de mensen die we op het oog hadden al gewoon om met groepen te werken. Zij willen ook hun eigen inbreng doen, uitwisselen en elkaar inspireren.”

“Mensen versterken en interactief werken zijn twee stokpaardjes van Citizenne. Daarom was het voor ons een logische keuze om voor Citizenne te kiezen. Voor ons klopt de manier van werken: Citizenne laat de input een stuk uit de groep zelf komen en speelt daar op in. Voor mij is het essentieel dat een vormingsorganisatie zich aanpast aan de doelgroep en daar flexibel in is. Daarom zijn Faab en Citizenne een prima match.”

Veilige groep “In de eerste sessie focuste educatief medewerker Erika vooral op veiligheid en hoe je die creëert in een groep. Erika is daar zelf heel goed in. Bij aankomst staat er een muziekje op. Er is koffie of thee met een koekje voor de deelnemers. Mensen voelen zich welkom en dat geeft een heel open, warme sfeer. Na de sessies werd er ook samen gegeten. Ik moet toegeven dat ik na de eerste sessie wat bezorgd was of het niet té laagdrempelig was. De bezorgdheid bleek ongegrond. Een vrouw die communicatie heeft gestudeerd in Afrika bijvoorbeeld gaf aan dat dit voor haar een nieuwe aanpak was en dat ze er veel van opstak. We konden dus op het ingeslagen pad verder. Alhoewel, na 2 sessies heeft Erika het programma toch aangepast. Omdat ze voelde dat er heel veel nood was om te oefenen. Iedereen heeft toen de kans gekregen om effectief in de rol van begeleider te kruipen en daar feedback op te krijgen.”

In de praktijk “Intussen vonden er al acht homesessies plaats. Al mag ‘home’ ruim geïnterpreteerd worden. Eigenlijk komt het er op neer dat je als begeleider gaat naar de plek waar mensen graag en makkelijk naartoe komen. Voor sommigen is dat de living van vrienden of familie. Voor anderen is dat de kerk op zondag.”

Aan het woord: Kristopher Uyi Guobadia, Parliamentary Club-Nigeria / FAAB

“Ik leerde communiceren” “Samen met collega’s van verschillende Afrikaanse zelforganisaties heb ik de cursus train-de-trainer gevolgd bij Citizenne. De gelijkwaardige houding van trainer en trainee, de veilige en warme leeromgeving en het praktische karakter van de workshops spraken me enorm aan.”

Zij zijn niet de traditionele lesgevers die vooraan staan. Ze laten het een stuk uit de groep zelf komen en spelen daar op in. Ik vind dat essentieel. Dat een vormingsorganisatie zich aanpast aan de doelgroep en daar flexibel in is. “De formule slaat duidelijk aan en geeft ons ook een klare kijk op de noden. Vragen rond huiswerkbegeleiding, werken aan zelfvertrouwen, ondersteuning van alleenstaande mama’s: dat zijn thema’s waarop we willen inspelen met specifieke workshops of infomomenten. Al zal dat nog even moeten wachten. Momenteel zijn de middelen voor onze Brusselwerking gehalveerd. We hopen op een positief antwoord van de Vlaamse Gemeenschap, zodat we dit project kunnen voortzetten.”

We zijn aan het eind van ons gesprek gekomen maar Griet wil toch nog iets zeggen. ‘t Is misschien niet om in het boekske te schrijven maar ik vind het belangrijk om te vertellen dat we heel bewust voor Citizenne gekozen hebben. Hun manier van aanpakken is heel laagdrempelig. Ze creëren een sfeer. Ze staan open voor feedback en zijn bereid om en ‘cours de route’ dingen aan te passen. Dat vind je niet bij elke vormingsorganisatie. De flexibiliteit die we bij hen vinden naar taal toe of om in het weekend te werken, dat vind je niet makkelijk. We besluiten om het toch maar te vermelden in ‘het boekske’.

© ANB

© Antonio Ponte

Human assistance

Kristopher Uyi Guobadia is afkomstig uit Nigeria en woont al 16 jaar in België. Hij is voorzitter van Parliamentary Club-Nigeria en bestuurslid bij FAAB. Zijn blik op de samenwerking met Citizenne.

Kristopher geeft Afrikanen in België en Brussel, socio-educatieve trainingen. Hij omschrijft zijn werk als ‘human assistance’. Afrikanen kunnen bij hem terecht met vragen over omgaan met stresssituaties en allerhande problemen. Hij geeft ook pedagogisch advies aan gezinnen.

Omgaan met problemen “De workshops waren zo georganiseerd dat ik iedere middag buiten ging met een nieuwe tip of inzicht waarmee ik zelf aan de slag kon. Ik heb er geleerd hoe ik met bepaalde probleemsituaties kan omgaan, zowel in mijn persoonlijk als professioneel leven. Zo leerde ik hoe je best communiceert in conflictsituaties op het werk, maar ik kon deze tips net zo goed toepassen in mijn eigen gezinscontext.

Geven en nemen Wat Kristopher het meest is bijgebleven uit de workshops? “Leren is voor mij een proces van geven en nemen. De ruimte voor feedback en vragen bij Citizenne heb ik ervaren als een fantastisch gegeven. De begeleider was heel open. Die houding neem ik mee naar mijn eigen werk. Dat is erg waardevol. Ik kan iedereen aan­raden om een dergelijke cursus te volgen!”

Citizenne stapt mee in de Zinnekeparade Om de twee jaar trekt de Zinnekeparade door Brussel. De kleurrijke optocht is een samenwerking tussen bewoners, artiesten en verenigingen. Het thema van de Zinnekeparade 2014 is ‘Bekoring/Tentation’.

PROJECT Citizenne goes Zinneke PARTNERS Zinneke VZW, WMKJ Chicago, Hobo, Brusurf, Het Anker, Le Toucan, Forum Papevest, BRAVVO Papevest, ATD Vierde Wereld, Home Pacheco, Bravvo WAT Citizenne neemt voor het eerst deel aan de Zinnekeparade. wie Ruim een half jaar lang stort Citizenne zich samen met andere organisaties en Brusselaars in dit avontuur. activiteiten 14

Learning community “De eerste stap is om tussen mensen die elkaar niet kennen een band te smeden. Samen met de groep leg je dan ook een traject af. Een hechte learning community vorm je door elkaar te zien, door elkaar beter te leren kennen. Je werkt met die groep rond een thema, iets wat voor hen belangrijk is. In een learning community gaat het niet louter over kennisoverdracht maar over kennis en ervaringen met elkaar delen in een gemoedelijke sfeer.”

“De Zinnekeparade is een groots evenement. Het verzamelt wel tweeduizend participanten en tientallen organisaties”, vertelt Philippe. “Om het allemaal overzichtelijk te houden, groeperen organisaties uit de buurt zich in een Zinnode. Voor deze parade zijn er tweeëntwintig Zinnodes. Onze Zinnode is de buurt

© Antonio Ponte

Nieuwe partners

© Han Soete

04 Citizenne sta pt mee in de Zinnekeparade

“De Zinnekeparade is een unieke kans om te doen waar we goed in zijn: mensen samenbrengen en inzetten op hun kwaliteiten en potentieel. Op geregelde tijdstippen organiseren we ontmoetingsmomenten met vrijwilligers waarin we samen aan de slag gaan, ieder vanuit zijn persoonlijke ervaring en leefwereld. Dit resulteert in een aantal acties en workshops voor een breed publiek.” Aan het woord Philippe Renders, de meest recente aanwinst van Citizenne. Hij leidt het avontuur in goede banen.

van de Kaaienwijk en kreeg de naam IlleG.A.S BorderLesK. Ideaal voor Citizenne om ook eens met nieuwe partners samen te werken.”

Aan het woord: Marie-Ange, deelneemster Citizenne goes Zinneke

je zogezegd twintig jaar jonger maken. Dat zouden we soms graag anders zien.”

“We hebben bergen verzet”

Creatief uitwerken Die aanklacht willen we in fase twee creatief vertalen. We zullen maskers en kostuums maken voor de Zinnekeparade. Daarnaast creëren we dingen die we nadien in de publieke ruimte loslaten, ook de digitale publieke ruimte. We maken gebruik van poëzie, mosgraffiti, animatiefilm, zeefdruk om mensen te sensibiliseren over het beeld dat publiciteit ons wil voorhouden en de impact ervan. Alles wat we maken moet een parodie zijn. Het moet deels lijken op publiciteit, maar het moet vooral ludiek zijn.”

Marie-Ange woonde vijfendertig jaar in Brussel en voelt zich een echt ‘Zinneke’. Ze ademt en leeft voor Brussel, dat hoor je aan ieder woord dat uit haar mond rolt. In het authentiek Brussels. De acties in de publieke ruimte die ze samen met de learning community organiseert geven haar energie.

© Reginald Dierckx

Om dit startmoment in the picture te zetten hebben we onder meer een promofilmpje gemaakt en viraal verspreid via onze sociale media kanalen.

Samenwerken met jongeren

Elkaar leren kennen “Voor die sfeer ben ik mee verantwoordelijk. Mijn manier is om geregeld na een bijeenkomst of tussendoor eens op café te gaan met de groep om het ook eens over andere zaken te hebben. Om elkaar beter te leren kennen. Ik lever ook input over het thema en ik zorg ervoor dat mensen gaan nadenken over bekoring, het thema van de Zinnekeparade 2014. Ik probeer ook te detecteren waar mensen goed in zijn en dat een platform te geven.”

Brainstorm “Het loopt lekker. De groep hangt stevig aan elkaar en ons pad is duidelijk. We doorlopen drie fases. Een fase van brainstormen en kritisch nadenken, een creatieve fase en een publieke fase. Momenteel zitten we in de eerste fase. We zijn het erover eens dat we ons willen toespitsen op één facet van bekoring: publiciteit. We discussiëren over publiciteit en doen activiteiten om er meer over te weten te komen: we bezoeken een reclamebureau, we bekijken samen een documentaire … activiteiten die we openstellen voor iedereen”

Ik probeer ook te detecteren waar mensen goed in zijn en dat een platform te geven. “Ons doel? We willen graag de manier waarop publiciteit manipuleert aanklagen. Ook hoe reclame ons idealen opdringt. Het schoonheidsideaal van de vrouw, het ideale gezin, crèmes die

“De laatste fase is de deelname aan de Zinnekeparade en het loslaten van onze creatieve scheppingen in de publieke ruimte. We willen dat op een respectvolle manier doen. Daarom willen we enkel zaken maken met een knipoog zodat mensen de openbare ruimte weer aantrekkelijk vinden. Want soms lijkt het wel alsof die openbare ruimte niet meer van ons is, we voelen ons er niet altijd meer thuis. Je vindt bijvoorbeeld nog heel weinig banken op straat. Er zijn zoveel zaken die we niet mogen doen. Publiciteit mag wel. We willen laten zien aan mensen dat de publieke ruimte ook van hen is.”

What is your temptation? “We organiseerden overigens al wat publieke acties. Voor de lancering van ons project was er de Avond der bekoring: mensen laten proeven van bekoring. We hadden een casino, bekoorlijk eten, een burleske … Om dit startmoment in the picture te zetten hebben we onder meer een promofilmpje gemaakt en viraal verspreid via onze sociale media kanalen. We zetten bovendien een enorm krijtbord op onze stoep met daarop de vraag: what is your temptation? Na de Avond der bekoring hadden we vijftien mensen die wilden meestappen in het Zinneke-avontuur. Een mooie prestatie. In mei en juni komen er ook nog creatieve workshops voor een breed publiek.”

© ZINNEKE

Scheppingen tonen aan het publiek

Marie-Ange, trotse moeder van twee kinderen, maakt deel uit van de Learning Community en trekt mee het project “Citizenne goes Zinneke”. Ze vertelt vurig over haar liefde voor Brussel. Haar ogen glinsteren als ze uitlegt waarom ze zo geëngageerd is voor het Zinneke-project.

Voor haar behoort de samenwerking met de jongeren van Jeugdhuis Chicago en de meisjes van vzw Toucan tot de leukste dingen die ze heeft gedaan in het Zinneke-traject. “De kinderen en jongeren zijn zo enthousiast, samen met hen verzetten we op korte tijd bergen! En met een mooi resultaat! Ik hou van de diversiteit van onze groep. Je geeft veel van je tijd, maar je krijgt er enorm veel voor terug.”

Nieuwe plekken ontdekken De publieke ruimte is haar tweede thuis. Marie-Ange houdt ervan om nieuwe plekken en mensen uit deze stad te leren kennen. Via haar job is ze jarenlang bezig geweest met sensibilisering. Vandaag kan ze haar creatief ei kwijt bij de learning community door mee nieuwe acties uit te denken.

Elke dag bijleren “Onze learning community heeft ervoor gekozen om een traject te volgen rond publiciteit in de publieke ruimte. We zijn ons aan het verdiepen in dit thema om er mee uit te pakken tijdens de Zinnekeparade. Ik leer enorm veel bij, maar het is vooral ook plezant!”

Bessst: stiltebom op een druk plein Zo’n drie jaar bestaat ze al, de community van bessststilteambassadeurs in Brussel. Vanaf 2014 laat Citizenne samen met Waerbeke vzw, Muntpunt en andere Brusselse organisaties Brusselaars stilte, rust en ruimte ervaren via workshops, interventies en installaties.

PROJECT PARTNERS WAT wie

bessst, Brussel, Erfgoed, Stilte Waerbeke vzw, Muntpunt Brusselaars ontdekken de kracht van stilte, rust en ruimte. Waerbeke vzw legde de fundamenten. Vanaf 2014 is het project in handen van Citizenne. activiteiten 17

Stilte in een levendige stad als Brussel. Kan dat? Benedicte: “Brussel is inderdaad een bruisende en levendige stad. Uitdagend ook, zo hoort een stad te zijn. Het is vaak dat beweeglijke, rusteloze dat mensen aantrekt en charmeert. In Brussel is altijd wel iets te doen! Dat betekent dat mensen worden blootgesteld aan enorm veel prikkels. Het is dan ook een ware uitdaging om in de stad ook stilte, rust en ruimte een plaats te geven. Een uitdaging die Brussels Staatssecretaris Bruno De Lille wilde aangaan: zoeken naar manieren om tegenwicht te bieden, mensen zuurstof te geven. Hij nam Waerbeke vzw, een sociaal-culturele beweging die stilte, rust en ruimte in de samenleving wil bevorderen, onder de arm.”

© michael de lausnay

05 Bessst: stiltebom op een druk plein

Kleine oases in de stad, een geluidsdichte box op een druk plein, een stiltefeest of zelfs een stiltebom? Educatief netwerker bij Citizenne Benedicte Serroen doet je nog meer goesting krijgen in stilte.

Waerbeke vzw werkt in het eerste officieel erkende stiltegebied van Vlaanderen. Brussel daarentegen is niet echt geluidsdicht. “Dat is waar, maar de organisatie heeft wel ervaring met het lanceren van projecten die rust en stilte promoten. Waerbeke vzw weet welke positieve dynamiek stilte kan teweegbrengen

en kreeg bovendien al heel wat Brusselse organisaties rond de tafel: onder meer Rits radio, Brukselbinnenstebuiten en Korei. Ook Citizenne zat al mee aan tafel. Bedoeling was een soort van community uit te bouwen van stilteambassadeurs. Om de verankering met Brussel te verstevigen was een organisatie nodig die voeling heeft met de stad. Citizenne dus!”

De toekomst van bessst ligt nu in de handen van Citizenne. Wat gaat jullie doen? “Wij zullen in dit project een soort van regisseur zijn. We willen vooral samen met andere organisaties en individuen dit project vormgeven. De doelstellingen zijn duidelijk: mensen bewust maken van de kracht van stilte in het stedelijke karakter van Brussel. We gaan het contrast niet uit de weg. Het is net door het contrast tussen rust en beweging, stilte en geluid dat je dit thema ook body kunt geven. Out of the box denken is hier op zijn plaats. Het mag buiten de platgetreden paden, verrassend, verwonderend zijn. Ook graag heel divers met zoveel mogelijk verschillende soorten mensen en plekken. Hoe zit dat bijvoorbeeld met stiltebeleving in verschillende culturen? Heeft iedereen behoefte aan rust of is dat net iets heel westers?”

Wanneer zal dit project voor jou geslaagd zijn? “We willen experimenteren en grenzen aftasten, maar we willen op het einde toch ook wel met concrete ideeën en formats naar buiten komen. Dit moet een collectief verhaal worden, ook samen met de partners van het eerste uur. Dat je bij wijze van spreken niet meer kan detecteren waar het is begonnen en al zeker niet waar het zal eindigen. Een zee van stilte in deze bruisende stad.”

Aan het woord: Dirk Sturtewagen en Joris Capenberghs, medewerkers Waerbeke vzw

“Brussel heeft fantastische stilteplekken” Wat zijn jullie bessst-topmomenten? Joris: ”Het ‘Side ways Festival’ in 2012. Een interactief, mobiel kunstenfestival met 20 Europese artiesten die al wandelend vanuit alle uithoeken van het land naar Brussel trokken. De tocht van 334 kilometer ging langs trage Vlaamse wegen en passeerde ook onze hoofdstad. Een tweede topmoment was de opstart van de jaarlijkse campagne ‘cultuur van de stilte’, met een intiem concert tijdens de overgang van zomer- naar winteruur. Het concert vond plaats tussen 2 en 3 uur ‘s nachts!”

wie is wie

Cathelyne Van Overstraeten, communicatie

Najila Aloui, educatie & training

Houdt je op de hoogte over het reilen en zeilen van Citizenne via de site, e-zines, brochures ... — [email protected]

Traint mensen hun communicatievevaardigheden en coacht groepen rond empowerment. — [email protected]

An Macharis, coördinator Is de kapitein van het schip. Ze laveert het team door stormen heen, stelt de koers scherp en draagt de AI methodiek hoog in het vaandel. — [email protected]

Erika Rau, educatie & training

Samira Agazar, onthaal & inschrijvingen

Is voornamelijk bezig met trajecten rond empowerment, sociale vaardigheden en communicatie. Ze is ook je contactpersoon voor vragen rond talent en waarderend onderzoek (A.I.). — [email protected]

Als je belt naar Citizenne, kom je bij Samira terecht. Zij regelt de inschrijvingen en onthaalt je steeds met een warme glimlach. — [email protected]

Philippe Renders, projectmedewerker educatie Trekt het project Citizenne goes Zinnekeparade en voert deelnemers mee in een bekoorlijk avontuur. — [email protected]

Dirk en Joris, de twee drijvende krachten van de stiltebeweging Waerbeke. Gepassioneerd door stilte in de stad. Ze vertellen over het bevlogen parcours dat bessst heeft afgelegd.

Welke tip hebben jullie voor bessstopvolger Citizenne? Joris: ”Er zijn enorm veel plekken in deze stad waar je stilte kan beleven. Je moet daarom als organisatie geen volledig nieuw aanbod uitvinden. De uitdaging is om mensen bewust te maken van rust in de stad. Laat mensen stilte ontdekken, ervaren en ervan genieten. Iedereen heeft nood aan ontstressen en Brussel heeft als stad enorm veel rustige plekken.” Dirk: “Citizenne heeft het potentieel om een diverse groep mensen te bereiken. De beleving van stilte is erg belangrijk, maar ook heel individueel. Geef stilte handen en voeten, maak het tastbaar voor deelnemers.”

© Mirjam Devriendt

© michael de lausnay

Dirk: “Voor mij was het topmoment ‘Stilte werkt’, een colloquium over het belang van stiltebeleving in een stad als Brussel. Ook de beginnende samenwerking met Citizenne en Muntpunt is voor mij een hoogtepunt.”

Naar welke favoriete stille plek in Brussel neem je een nieuwkomer mee? Joris: “De lobby van hotel Le Dixseptième, vlak bij het Centraal Station. Ik ga er altijd zitten als ik een halfuur moet wachten. Het is een fantastische stille plek!” Dirk: “Je kan geweldig veel stress krijgen door de waslijst van stilteplekken in Brussel (lacht). Stilte kan je overal ervaren, als je er maar voor openstaat!”

Bram Hermans, projectmedewerker

Fatima Bouchataoui, educatie & training

Benedicte Serroen, educatie & netwerking

Fatima is voornamelijk bezig met ouderbetrokkenheid. Haar motto: alles wat aandacht krijgt, groeit! — [email protected]

Is het aanspreekpunt voor samenwerkingen. Maar ook educatie en stedelijk sociaal-cultureel werk behoort tot haar focus. — [email protected]

Werkt mee aan het project bessst en Citizenne goes Zinnekeparade. Is onze social media man. — [email protected]

Ilse Verhamme, educatie & training Start midden 2014. — [email protected]

Magda Van Cauter, personeel & boekhouding Magda staat in voor de financiële ondersteuning van de organisatie en de personeelsadministratie. Je kan bij haar terecht met boekhoudkundige vragen of voor informatie over werknemersmateries. — [email protected]

SIGRID VANDEPUT, EDUCATIE & TRAINING Learning communities, het empoweren van groepen dat is helemaal Sissi’s ding. Ook voor een rendez-vous met België of Brussel moet je bij haar zijn. — [email protected]

© coverdoto’s: michael de lausnay, grafiek: zap.be V.U.: An MacHaris, Steenkoolkaai 9, 1000 Brussel, 02/203 08 00

Vormingplus Citizenne — Steenkoolkaai 9, 1000 Brussel — 02/203 08 00 — www.citizenne.be — [email protected]