AANSLUITING PO-VO AFSLUITING EN START
CHECKLIST VO VOOR OVERGANG VAN PO NAAR VO Leerlingen hebben er recht op dat hun schoolloopbaan zo soepel mogelijk verloopt. De overgang van het PO (inclusief het speciaal onderwijs) naar het VO (inclusief voortgezet speciaal onderwijs) moet hen niet hinderen in hun ontwikkeling. De centrale vraag is of er sprake is van een doorgaande lijn. Deze checklist bevat tien standaarden. Aan de hand hiervan kunnen scholen in het VO nagaan in hoeverre zij aan deze standaarden voldoen. Met dit instrument kan de VO-school checken op welk niveau zij zich bevindt. Draag dit vervolgens uit aan ouders en partners. En vooral: ga met het PO in gesprek om samen te zorgen voor een goede afstemming en aansluiting. Bij deze checklist hanteren wij de volgende criteria: 1. betekent dat dit onderdeel in de kinderschoenen staat. Verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets moet worden verbeterd 2. betekent dat dit onderdeel enigszins is ontwikkeld. Verbeteringen zijn nodig en ook wenselijk 3. betekent dat dit onderdeel op orde en dus voldoende is, maar ook mogelijkheden biedt voor nog verdere verbetering 4. betekent dat dit aspect goed is ontwikkeld en dat de school in dit opzicht bovendien een voorbeeld is voor andere scholen, waarvan zij kunnen leren.
1
2. enigszins ontwikkeld
3. voldoende
4. voorbeeld scholen
1. staat in kinderschoenen
2. enigszins ontwikkeld
3. voldoende
4. voorbeeld scholen
afstemming en aansluiting.
1. staat in kinderschoenen
Standaard 1: De school heeft een vastgelegde visie over overdracht,
1. De visie bevat de beleidsdoelen op het terrein van de overdracht PO-VO. 2. De visie bevat procedures voor de uitstroom. 3. De visie bevat onderwijskundige doelen om de doorgaande lijn te realiseren. 4. De visie bevat de manier waarop onderwijs en begeleiding worden afgestemd met het PO. 5. De visie bevat doelen en afspraken over de samenwerking met het PO. 6. De visie is vastgelegd in een beleidsdocument. 7. Het beleidsdocument heeft instemming van het personeel, het bestuur en de medezeggenschapsraad.
Standaard 2: De school draagt zorg voor een goede aansluiting.
1. De school heeft vastgelegde procedures voor de uitstroom naar het PO. 2. De school plaatst de leerling op basis van het advies van de PO-school. 3. Het VO draagt zorg voor tijdige bekendmaking van de eisen die zij stellen aan het PO.
2
4. De school organiseert open dagen, voorlichtingsbijeenkomsten, proeflessen om leerlingen en ouders te informeren.
2. De school heeft de didactische aanpak op het terrein van opbrengstgericht werken in de onderbouw helder vastgelegd. 3. De school heeft de aanpak gecommuniceerd met het PO. 4. De school organiseert inhoudelijke activiteiten samen met het PO (kennismakingsactiviteiten, lessen voor praktische leerlingen en voor meer begaafde leerlingen, gezamenlijke projecten en dergelijke). 5. De school stemt de doorgaande begeleidingslijn af (doorgaand portfolio, afstemming volgsystemen en dergelijke).
3
4. voorbeeld scholen
het PO.
3. voldoende
1. De onderwijskundige doelen VO sluiten aan op de doelen van
2. enigszins ontwikkeld
tussen PO en VO.
1. staat in kinderschoenen
Standaard 3: De school draagt zorg voor een goede afstemming
1. staat in kinderschoenen
2. enigszins ontwikkeld
3. voldoende
4. voorbeeld scholen
1. staat in kinderschoenen
2. enigszins ontwikkeld
3. voldoende
4. voorbeeld scholen
Standaard 4: De school draagt zorg voor een adequate overdracht.
1. De school heeft afspraken en procedures over de overdracht vanuit het PO vastgelegd. 2. De school neemt de overdragen gegevens uit het leerlingvolgsysteem PO als startpunt van de begeleiding. 3. De school communiceert de gegevens uit het onderwijskundig rapport aan haar leraren en neemt de gegevens als uitgangspunt. 4. De zorgcoördinator bespreekt de leerlingen met extra onderwijsbehoeften met de intern begeleider van het PO en bewaakt de overdracht en doorgaande lijn met de leraren VO.
Standaard 5: De school betrekt leraren en ouders bij de doorgaande lijn van PO naar VO en informeert hen voldoende.
1. De mentoren en leraren in de onderbouw zijn betrokken bij de overgang. 2. De mentoren en leraren in de onderbouw volgen de vastgestelde procedures. 3. Leraren in de onderbouw kennen de doelen en werken deze uit in de praktijk. 4. De school informeert ouders over de overgang in het eerste leerjaar VO. 5. Ouders worden geïnformeerd over de mogelijkheden van hun kind. 6. Het VO draagt bij aan de informatievoorziening aan potentiële ouders. 4
7. De school heeft voorlichtingsfolders en besteedt op haar website aandacht aan de voorlichting aan toekomstige leerlingen en ouders. Het VO verzorgt zo nodig presentaties over de overgang PO-VO.
2. De gegevens laat de school gepaard gaan met een analyse ervan. De analyse bevat naast de resultaten gegevens over gedrag, motivatie en sociaal-emotionele ontwikkeling. 3. De school bespreekt de eigen analyse met het PO en komt samen tot conclusies. 4. De school evalueert met het PO de procedures en past deze zo nodig aan. 5. De school evalueert met het PO de aanpak en het aanbod en past deze zo nodig aan. 6. De school maakt verdere afspraken met het PO over verbetering van de overgang.
5
4. voorbeeld scholen
basisschool aan.
3. voldoende
1. De school levert jaarlijks de leerlingenresultaten aan de
2. enigszins ontwikkeld
PO en VO.
1. staat in kinderschoenen
Standaard 6: De school evalueert systematisch de overgang tussen
2. enigszins ontwikkeld
3. voldoende
4. voorbeeld scholen
1. staat in kinderschoenen
2. enigszins ontwikkeld
3. voldoende
4. voorbeeld scholen
overgang van PO naar VO te verbeteren en te borgen.
1. staat in kinderschoenen
Standaard 7: De school draagt zorg voor professionalisering om de
1. De scholing is wat betreft de overgang PO-VO afgestemd op de scholing PO. 2. De scholing wordt samen met het PO gevolgd. 3. De scholing is ingebed in de gesprekkencyclus (POP). 4. De leraren onderbouw bezoeken de PO-school om van elkaar te leren. 5. Leraren ontwikkelen programma’s samen met collega’s PO. 6. Leraren voeren activiteiten/projecten uit samen met collega’s PO. 7. Leraren PO en VO observeren elkaar en geven elkaar feedback.
Standaard 8: De school realiseert ‘maatwerk’ tussen PO en VO.
1. De zorgcoördinator bespreekt leerlingen met extra zorgbehoeften (samen met de mentor) met de intern begeleider van de PO-school. 2. De school formuleert een Ontwikkelingsperspectief (OPP) mede op basis van de informatie van de PO-school. 3. De school stemt het OPP af met de PO-school. 4. De zorgcoördinator bespreekt leerlingen met extra zorgbehoeften (samen met de mentor) met de intern begeleider van de PO-school.
6
de hoogte van de onderwijskundige doelen. 3. De school werkt aan afstemming van het onderwijsconcept. 4. De school heeft (samen met het PO) een vaste overlegstructuur met de partner(s). 5. De mentoren/leraren onderbouw VO hebben structureel overleg met de leraren van de groepen 7 en 8 van het PO. 6. De school organiseert samen met partners voorlichting voor leerlingen en ouders (bijeenkomsten en folders). 7. De leraren van de school stellen zich op de hoogte van elkaars praktijken door lesbezoeken.
7
4. voorbeeld scholen
2. De school stelt (samen met het PO) de partner(s) tijdig op
3. voldoende
de hoogte van de procedures.
2. enigszins ontwikkeld
1. De school stelt (samen met het PO) de partner(s) tijdig op
1. staat in kinderschoenen
Standaard 9: De school werkt effectief samen met de partner(s).
tevredenheid van leerlingen, ouders en betrokken leraren na te gaan. 3. De school vraagt periodiek een extern oordeel middels een audit. 4. De school stelt naar aanleiding van de toetsing een ontwikkelagenda op. 5. De school verantwoordt zich aan bestuur en ouders over de bereikte resultaten.
4. voorbeeld scholen
2. De school gebruikt voor de toetsing instrumenten om de
3. voldoende
bereikt.
2. enigszins ontwikkeld
1. De school toetst jaarlijks in hoeverre de beleidsdoelen zijn
1. staat in kinderschoenen
Standaard 10: De school bewaakt de kwaliteit.
Deze publicatie is een uitgave van School aan Zet. Checklist VO voor overgang van PO naar VO is samengesteld door Petra Heegsma en Cor Hoffmans. PO- en VO-scholen werken samen in regionale netwerken om een soepele overgang te realiseren van het basis- naar het voortgezet onderwijs. Aanknopingspunten voor deze samenwerking zijn te vinden in het door School aan Zet ontwikkelde Ontwikkel- en gespreksmodel ‘Afstemming Overgang van PO naar VO’ Dit model beschrijft vijf ontwikkelaspecten: Koers, Afsluiting en start, Feedback, Ontwikkeling en Differentiatie. Voor meer informatie over de aansluiting PO-VO kunt u contact opnemen met Gea Spaans, e-mail: g.spaans@ schoolaanzet.nl of School aan Zet, e-mail:
[email protected] September 2015
School aan Zet Lange Voorhout 20 | 2514 EE Den Haag Postbus 556 | 2501 CN Den Haag www.schoolaanzet.nl
