Werkconferentie aansluiting PO-VO 11 juni 2014 09.30 uur – 17.00 uur Stadion Galgenwaard, Utrecht
www.schoolaanzet.nl
070 - 311 97 19
volg School aan Zet op
www.schoolaanzet.nl
070 - 311 97 19
volg School aan Zet op
Programma 09.30 – 10.00 uur
Inloop
10.00 – 11.10 uur Opening ‘Samenwerkend naar de TOP’ - Paul Abma Succes heeft niet zozeer te maken met de bedoeling van teams en personen, maar veel meer met de resultaten die zij behalen. Én vooral hoe zij die behalen! Welke strategieën zijn effectief? 11.30 – 12.45 uur
Thematische presentaties en workshops U kunt hier kiezen tussen 12 presentaties en workshops
12.45 – 13.45 uur Lunch Geïnteresseerden hebben hier tevens de mogelijkheid een rondleiding te krijgen in het Stadion 13.45 – 14.30 uur
Inleiding in instrument aansluiting PO-VO - Lydia van Deelen
14.45 – 15.45 uur Eerste ronde ‘Kijkje in de keuken’ praktijktafels 15.45 – 16.15 uur Tweede ronde ‘Kijkje in de keuken’ praktijktafels 16.45 – 17.00 uur
Borrel
2
www.schoolaanzet.nl
070 - 311 97 19
volg School aan Zet op
3
Presentaties en workshops 1. Differentiatie PO-VO – op zoek naar afstemming Fred Janssen (ICLON) en Yvonne Leenders (School aan Zet) Het succes van het onderwijs is afhankelijk van de mate waarin dit onderwijs wordt afgestemd op relevante verschillen tussen leerlingen. Dit is een uitdaging voor het basisonderwijs omdat daar de niveauverschillen tussen leerlingen binnen een klas heel groot kunnen zijn. In het voortgezet onderwijs zijn de niveauverschillen weliswaar kleiner, omdat leerlingen al zijn toegewezen aan een bepaald schoolniveau (externe differentiatie), maar dit maakt het omgaan met verschillen binnen de klas niet gemakkelijker. Voor docenten in het voortgezet onderwijs is het immers heel normaal dat zij meer dan 150 leerlingen op een dag voorbij zien komen in hun lessen, die ze dan bovendien meestal maar 2 of 3 keer in de week zien. Tijdens deze presentatie staat differentiatie binnen instructie centraal: Hoe realiseer je een goede differentiatieaanpak in het basisonderwijs en hoe kan dit praktisch worden vormgegeven in het voortgezet onderwijs?
3. AnalyseVenster Maartje Meuwissen (Schoolinfo). Tijdens de workshop AnalyseVenster Doorstroom naar Vervolgonderwijs, gaat een medewerker van Schoolinfo in op dit rapport uit het ManagementVenster van Vensters VO. De cijfers geven scholen zicht op de situatie van hun oud-leerlingen. Bijvoorbeeld: hebben uw leerlingen een startkwalificatie behaald en sluit het vervolgonderwijs aan op het eerder gevolgde onderwijs op uw school? Doordat het AnalyseVenster een interactief rapport is, kunnen handige selecties worden gemaakt die het analyseren van de gegevens makkelijker maken. U kunt het rapport nu al bekijken in uw eigen ManagementVenster.
4. Schooladvies VO: eindpunt in het basisonderwijs, startpunt in het VO Stefanie van Nes (Schoolinfo) en Anke de Jong (DUO)
2. Doorgaande leerlijnen excellentie/ hoogbegaafdheid en aansluiting PO-VO Boudewijn Hogeboom (CPS) Excellente en hoogbegaafde leerlingen ervaren in wezen twee soorten problemen in het onderwijs. Het eerste is de kloof tussen de kennis en vaardigheden die ze beheersen en stof die ze krijgen aangeboden. Het tweede probleem is dat zij over het algemeen te weinig gelegenheid krijgen om de vaardigheden te oefenen die nodig zijn om nieuwe kennis en vaardigheden te verwerven. Dat betekent voor de doorgaande leerlijnen en de aansluiting PO-VO dat het van belang is om ook vanuit deze twee invalshoeken te kijken. Dit gaat u samen verkennen in deze interactieve presentatie.
Hoe zorgen we er gezamenlijk voor dat de leerling op de juiste plek terecht komt? De registratie van het advies VO door het PO in BRON en het gebruik hiervan door het VO en ook andere partijen, zoals Vensters PO en Vensters VO en Inspectie, worden in beeld gebracht en vervolgens met u in deze workshop besproken. Wat zijn hun ervaringen en waar liggen eventuele verbeteringen? Deze workshop wordt gegeven door een medewerker van Schoolinfo, in samenwerking met DUO en Inspectie.
www.schoolaanzet.nl
070 - 311 97 19
volg School aan Zet op
5. Diataal – doorlopende toetslijn van PO naar VO Hilde Hacquebord Begrijpend lezen en woordenschat zijn belangrijke voorspellers van schoolsucces. Veel scholen voor voortgezet onderwijs toetsen hun leerlingen op deze vaardigheden met Diataal. Basisscholen kunnen Diataal ook al inzetten vanaf groep 6, met volgtoetsen die een diagnostisch beeld geven. Dit is interessant ter onderbouwing van het schooladvies, dat straks belangrijker wordt dan de eindtoets. Diataal biedt handvatten voor ondersteuning van leerlingen die achterblijven maar ook voor leerlingen die al verder zijn. Diataal is geijkt aan de Referentie niveaus Taal en Rekenen. Tijdens deze workshop krijgt u inzicht in hoe u aan de slag kunt gaan met Diataal.
6. Is uw samenwerkingsverband PO-VO een professionele leergemeenschap? Kris Verbeeck (M&O-groep) en Laura Punt (KPC-groep) In deze workshop verkent u samen met Kris Verbeeck en Laura Punt wat een professionele leergemeenschap is en welke meerwaarde die kan hebben ten opzichte van een netwerk. Zij laten u aan de hand van een voorbeeld uit de praktijk ervaren wat een professionele leergemeenschappen voor u kan betekenen. Ook gaat u praktisch aan de slag met het opstellen van onderzoeksvragen die in uw samenwerkingsverband in zo’n leergemeenschap onderzocht kunnen worden.
4
7. Format doorlopende leerlijn taal en rekenen als bouwsteen voor een warme overdracht Bert de Vos (APS) en Lionel Kole (Hogeschool Rotterdam) Bij een doorlopende leerlijn voor taal en rekenen denken we meestal aan wat er in opeenvolgende jaren moet gebeuren. De doorlopende leerlijn wordt echter sterker als ook afspraken worden gemaakt over het ‘hoe’ en de evaluatie/beoordeling. Tijdens deze workshop wordt een proto typisch doorlopende leerlijn voor de overgang van PO naar VO gepresenteerd. Daarin worden tegelijk voorstellen over de vulling van wat, hoe en evaluatie/beoordeling gedaan. Nadat de leerlijn is gepresenteerd gaat u in gesprek over de onderliggende ideeën en de mogelijkheden daarvan bij de warme overdracht. Met het resultaat kunt u voor uw eigen situatie een concrete invulling geven aan de doorlopende leerlijn taal en rekenen.
8. Doorlopende lijn begrijpend lezen Corine Ballering (CPS) U maakt kennis met een kosteloos digitaal professionaliseringsinstrument begrijpend lezen op individueel-, team- en schoolniveau, voor de bovenbouw PO en de onderbouw VO. Voor leraren biedt dit instrument die kennis over begrijpend lezen, welke aantoonbaar bijdraagt aan het verbeteren van de leesvaardigheid van uw leerlingen. Voor schoolleiders is de e-formation een adaptief instrument dat recht doet aan de verschillen in professionaliserings behoefte en uitstekend is in te zetten in de PDCA –cyclus.
www.schoolaanzet.nl
070 - 311 97 19
volg School aan Zet op
9. Omgaan met leerlingen die anders zijn Josée van Weijhrother (CPS) Leerlingen met een leer- of ontwikkelingsstoornis kunnen problematisch gedrag ontwikkelen dat zich in de klas moeizaam laat begeleiden. Leerlingen met een beperking, die vaak een normale tot hoge intelligentie hebben, komen door het niet voldoende herkennen van de beperkingen in de informatieverwerking niet goed tot leren. Ze ‘verliezen’ zichzelf. Als de leraar onvoldoende doorheeft wat deze leerlingen echt nodig hebben, haken ze vroegtijdig af, laten zich gemakkelijk afleiden, worden fysiek onrustig, trekken zich helemaal in zichzelf terug of gaan klieren of de clown uithangen. Dit heeft alles te maken met een gevoel van ongemak, onzekerheid, boosheid of frustratie: ze kunnen (en/of willen) niet verwoorden waarom ze niet tot leren of presteren komen. Naast achtergrondinformatie over de deficiënties en bijbehorende didactiek in de les wordt tijdens de presentatie ingegaan op een variatie aan interventies die u kunt inzetten om het problematische gedrag te voorkomen, te dempen of terug te dringen.
10. Naar een doorlopende leerlijn van PO/S(B)O via praktijkonderwijs en vmbo naar MBO, met Passende perspectieven taal en rekenen SLO Het project ‘Passende perspectieven’ heeft leerroutes op drie niveaus ontwikkeld voor leerlingen die referentieniveau 1F naar verwachting niet halen aan het eind van de basisschoolperiode. Een groot deel van deze leerlingen stroomt aan het eind van het PO door naar vmbo-b, vmbo-k of praktijkonderwijs. Met welke kennis en vaardigheden stromen leerlingen die een leerroute kregen aangeboden het VO binnen? Welke hulpmiddelen kregen ze aan geboden en waar zijn prioriteiten gelegd dan wel doelen weggelaten? Hier gaat zal tijdens de interactieve presentatie verder op in worden gegaan.
5
11. V erplichte eindtoets en regionale overgangsprocedures PO-VO Boudewijn Spoorenberg/Rosanne Mulder (OCW), Marleen van der Lubbe (PORaad) en Jessica Tissink (VO-raad) Vanaf schooljaar 2014/2015 is het voor alle leerlingen in groep 8 verplicht om een eindtoets te maken. De nieuwe wet- en regelgeving heeft een aantal consequenties voor de overgang PO-VO. Het belangrijkste daarvan is dat het schooladvies van het basisonderwijs een centrale positie krijgt bij de toelating tot het voortgezet onderwijs. Daardoor ontstaat er een andere verhouding tussen het schooladvies (waarin ook de resultaten van toetsen uit het leerling- en onderwijsvolgsysteem worden meegenomen) en de resultaten op een eindtoets. Tijdens deze presentatie krijgt u een korte toelichting op de wijzigingen in wet- en regelgeving en gaat u met elkaar in gesprek over de consequenties die dit heeft voor de overgangsprocedures in uw regio.
12. Digitale overdracht van leerlinggegevens (OSO) (informatieve sessie) Johan Jongejan (Schoolinfo)
Het overstapdossier kan gezien worden als een digitaal onderwijskundig rapport dat door het leerlingadministratiesysteem van de huidige school automatisch gevuld wordt. De nieuwe school van de leerling kan dit overstapdossier vanuit haar leerlingadministratiesysteem opvragen en via OSO aangeleverd krijgen, maar de gegevens ook inlezen in haar systeem. Deze veilige, digitale uitwisseling is sneller en minder foutgevoelig dan de methode van papieren dossiers samenstellen en uitwisselen. Bovendien verlicht het de administratieve last voor scholen. Uniek is dat in het OSO overdrachtsproces geen centrale opslag van leerlinggegevens plaatsvindt. Sinds 2012 is de OverstapServiceOnderwijs (OSO) operationeel. Tijdens deze presentatie krijgt u meer informatie over hoe OSO werkt, wordt er verder ingegaan op de ervaringen van scholen die inmiddels gebruik maken van deze service en laat Johan Jongejan (Schoolinfo) zien hoe u als bestuur en school ook gebruik kunt maken van OSO.
