Champignonswerk Zesde jaargang, nummer 1 • april 2010
nieuwsbrief van coöperatieve nederlandse champignonkwekersvereniging u.a.
‘Champignons als hoofdgroente. Die kant moeten we op.’
Pag. 2
Pag. 4 Poolse
sector benut nog niet zijn volledige potentie
Pag. 6 LutÈce Pag. 8
nodigt iedereen uit voor viering jubileum
Valkuilen producentenvereniging paprika leerpunten champignonsector
Pag. 11 Teler
is zelf visitekaartje in promotie champignons
Pag. 12 Durf
te hervormen 1
non-stop
non-stop
‘Champignons als hoofdgroente.
Die kant moeten we op.’
Op de grootste versbeurs van Europa, de Fruit Logistica in Berlijn, mogen verse champignons natuurlijk niet ontbreken. De inkopers van de grote Europese re tailers maken er immers hun rondje. Op zoek naar noviteiten op het gebied van verse groenten en fruit. “Maar verse champignons zijn er nauwelijks te vinden. Innovaties ontbreken. Terwijl een product als champignons veel mogelijkheden heeft.”
scheidend. Dat was wel bekend. Ik schrik er niet van. Maar van Nederland als een van de grootste producenten van champignons mag je toch meer verwachten. Er liggen veel kansen om dit te verbeteren.”
“Fruit Logistica is het internationale platform waar aanbieders en afnemers elkaar wereldwijd ontmoeten. Ideaal om in een korte tijd veel afnemers te spreken. Iets waar je normaal maanden over doet” weet Rian Verwoert, directeur Fruitmasters en commissaris bij CNC, uit ervaring. Het is wat hem betreft dan ook dé plek om kennis uit te wisselen, nieuwe ideeën op te doen en om te zien waar concurrenten mee bezig zijn. En voor de standhouders om innovaties te showen. “Je moet opvallen, iets spectaculairs doen om de aandacht te krijgen van de grote retailinkopers.” Fruitmasters was zelf aanwezig met een beursstand met convenience-producten zoals kant-enklare fruitsalades en vloeibaar fruit (sappen). Anoniem product Paddenstoelen als productgroep valt op zo’n gigantisch grote beurs in het niet bij andere groenten- en fruitsoorten. Dat was altijd al zo, maar het aantal stands waar verse champignons werden getoond, is dit jaar weer afgenomen. Iets dat verontrust. Daar komt nog bij dat wat de presentatie van de champignons betreft Verwoert moet bekennen dat het veel van hetzelfde is en weinig innovatief. “Overal hetzelfde product en dezelfde verpakking. Een anoniem product. Weinig onder-
Uit oma’s tijd Ad Berends van het Groenten en Fruit Bureau beaamt dit. “De weinige champignons die er waren, werden vooral geprofileerd als nostalgisch product, zelf geplukt uit oma’s tijd. In een mandje, met ruw papier. Maar wat me hoogst verbaasde dat ook het overbekende blauwe champignonbakje voorbij kwam. Geen innovaties. Je doet het product daarmee te kort. Want paddenstoelen zijn mooie groenten. Een mooie vorm, aaibaar, visueel aantrekkelijk en herkenbaar. Daarnaast heeft het eigenschappen als gezond, smakelijk en veelzijdig. Doe daar wat mee.” Fruit als voorbeeld Verwoert ziet mogelijkheden in andere verpakkingen, verlenging van de houdbaarheid van verse champignons en innovaties in de smaak. “Kijk naar de initiatieven in het fruit met nieuwe rassen en creatieve convenience-producten. Daardoor spreek je nieuwe groepen consumenten aan, is het product meer onderscheidend en biedt het toegevoegde waarde. En dan is een hogere prijs voor het product ook goed te verantwoorden.”
Berends wil een stap verder gaan. “Waarom champignons als bijgerecht? Champignons zijn prima als hoofdgroente. Die kant moeten we op.” Hij is er dan ook voorstander van om de promotie van champignons ook op dergelijke internationale vakbeurzen professioneel aan te pakken. “Laat mensen ze proeven. Champignons als salade, als haute cuisine of als een gemakkelijk te bereiden product voor elk huishouden. De Mushroom Promotion Foundation (MPF) heeft hier een belangrijke rol in.” Trends in vers De trends in verse groenten en fruit zijn: gemak, gezondheid en genieten. Gemak in de zin van gesneden, kant-en-klaar voor gebruik. Gezondheid is hot maar pas op voor een belerend vingertje. Vertel vooral wat champignons aan vitaminen en mineralen hebben te bieden en wat het doet voor je lijf. Genieten is een van de belangrijkste trends. En daarbij is het laten proeven van het product essentieel. Berends wil ook graag de telers zelf een rol in de promotie van champignons geven. “De herkomst van het product en het daarbij behorende vakmanschap zijn van groot belang. Laat als producent de passie die je hebt voor de teelt en het product zien. In techniek zijn consumenten niet geïnteresseerd, maar ze kopen graag een product met een verhaal; een product dat met passie is geteeld.”
Herfstgroente Ad Berends is er voorstander van om voor champignons een moment te creëren waarop deze groente onder de aandacht bij consumenten wordt gebracht. Zoals de asperge de voorbode is van het voorjaar; de aardbei het zomerkoninkje, zo moet de paddenstoel dit worden voor het najaar. De paddenstoel, inclusief de champignon, is bij uitstek een herfstgroente.
Champignonswerk 2
3
om ons heen
Poolse sector benut nog niet zijn volledige potentie “De Poolse champignonsector maakte de afgelopen jaren een enorme groei door. Maar het marktgericht denken is de Polen nog vreemd.” Dat is een van de conclusies die telers en bestuursleden van CNC trekken na hun bezoek aan Polen begin februari. Een bezoek om met eigen ogen te zien waar de concurrentiekracht van Polen ligt en hoe deze zich in de komende jaren zal ontwikkelen.
“Op dit moment worden er veel nieuwe, moderne champignonbedrijven gebouwd. Ze krijgen geld van de bank en maken gebruik van ruime EU-subsidies. De Poolse kwekers bouwen bij voorkeur grote bedrijven”, zag CNC-kringcommissielid Bert Kemmeren. “Maar als je vraagt of er voldoende afzet is, blijkt dit niet de beweegreden om groot te bouwen. Het is met name omdat ‘groot’ de Polen status geeft.” Of deze bedrijven het op de lange termijn volhouden, is koffiedik kijken. Het betekent wel dat nu grote partijen champignons op een overvolle markt terechtkomen. Dit leidt bijvoorbeeld in Duitsland tot flinke marktverstoringen en grote prijsdalingen. Productieafspraken zouden de afzet kunnen regelen. Uit de gesprekken met de banken en de landbouwattaché bleek echter dat de Polen elkaar nogal wantrouwen. Ze zijn daarom niet geneigd tot samenwerking. Dat betekent dat er van die kant voorlopig geen structuur in de afzet komt.
De afgelopen winter was extreem koud in Polen. Met alle gevolgen voor de champignonteelt.
Russische roulette De prijs is het grootste concurrentievoordeel van de Poolse kwekers. Het is een feit dat een groot deel van de Poolse champignonproductie op de West-Europese markt terechtkomt. Dit terwijl de Russische staten vanuit Oost-Polen dichterbij liggen. “Volgens de Polen is handel met de Russen net Russische roulette”, vertelt CNC-voorzitter Frans Brienen. “De vraag is heel wisselend, soms werpt Rusland zonder duidelijke reden handelsbarrières op en vaak is het betalingsgedrag van de Russen onbetrouwbaar. Dat maakt dat West-Europa aantrekkelijker is, ondanks de afstand.” Voordelen Nederlandse telers Die afstand tot de markt is voor Nederland weer een voordeel. Daarnaast worden in Nederland de bedrijven beter gerund, is de kwaliteit van de compost beter, zijn de opbrengsten per ton compost hoger, zit er structuur in de afzet en staan de telers bij de afnemers bekend als betrouwbare leveranciers. Polen krijgt te maken met stijgende loonkosten. Binnen de EU zullen de lonen meer gelijktrekken. Het managementtalent op de Poolse bedrijven staat nog in de kinderschoenen. Het marktgericht denken, met name op strategisch niveau, is nog niet aanwezig. Daarnaast is de Poolse compost in opbrengsten per ton lang niet zo goed als de Nederlandse.
Voorsprong behouden Maar is dit voldoende om de concurrentie in de toekomst aan te kunnen? Volgens C4C-commissaris Rob Schipper moet Nederland er alles aan doen om de voorspong te behouden. “Dat kan door te investeren in een kwaliteitsproduct en in meer gestructureerde afzet. Daarvoor is nodig: meer samenwerking tussen telers en handel, investeren in relaties met de retail, een goed tracking- en tracingsysteem en productontwikkeling.” Kemmeren denkt ook aan productontwikkeling. “Ik zou graag zien dat de kwaliteit van compost zo verbetert dat de houdbaarheid van de champignons wordt verlengd. Daarmee zou de kwaliteit van de champignons verbeteren en hebben we een duurzamer concurrentievoordeel.” Nieuwe generatie “Maar onderschat ze niet. Polen moderniseert in een hoog tempo”, weet Schipper. Hij heeft jaren in Polen gewerkt en zag tijdens dit bezoek dat er veel is veranderd. “Houd er rekening mee dat de Polen een enorme wilskracht hebben en erg leergierig zijn. Daarbij komt er een nieuwe generatie Polen aan die wel degelijk een zakelijk instinct heeft.” Dat is ook de conclusie van CNC-bestuurder Cor Beerepoot: “De huidige generatie is nog opgegroeid in de tijd van het communisme. Ze zijn erg plichtsgetrouw en wachten op orders. Dit in tegenstelling tot de nieuwe generatie die meer eigen verantwoordelijkheid neemt.” Wat Beerepoot betreft valt er in het management van de kwekerijen nog veel te verbeteren. “Ze hebben nu te veel personeel rondlopen. Zodra het kostprijstechnisch wat minder gaat, kunnen ze gemakkelijk bezuinigingen doorvoeren om hun kostprijsvoordeel te behouden.”
CNC-bestuurders en -leden op bezoek bij een Poolse teler.
Bezoek aan Polen Een groep van twaalf telers en CNC-bestuursleden bezocht 2 tot en met 6 februari Oost-Polen. Op de terugweg is er een tussenstop gemaakt bij de internationale versbeurs Fruit Logistica in Berlijn. In Oost-Polen is een aantal verschillende champignonbedrijven bezocht. Verder verzorgden vertegenwoordigers van de plaatselijke bank, de Nederlandse landbouwattaché in Polen en enkele Nederlandse ondernemers die zich in Polen hebben gevestigd een toelichting op de ontwikkelingen in Polen. Zelf heeft CNC een composteringsbedrijf in Polen, Holpol. Dit biedt CNC de mogelijkheid de vinger aan de pols te houden in Polen. Oost-Polen is het gebied bij uitstek waar de champignonteelt de afgelopen jaren enorm is gegroeid. Hier vestigen zich nieuwe moderne bedrijven met behulp van EU-subsidies. Het oostelijk deel van Polen is relatief arm en wordt daarom binnen de EU als ontwikkelingsgebied beschouwd. In totaal is het Poolse areaal champignons twee keer zo groot als in Nederland. Sinds de Poolse toetreding tot de EU is de champignonsector met vijf procent gegroeid.
Zloty Het ziet er naar uit dat vanaf 2014 de euro wordt ingevoerd in Polen. Voor die tijd zal de koers van de Zloty worden vastgezet. De hoogte waarin die wordt vastgezet, is zeer bepalend voor de kansen van de Nederlandse telers. Beerepoot: “Hoe lager de Zloty-koers is ten opzichte van de euro, hoe beter het voor ons is. Als de Polen voor elke ontvangen euro slechts 3,6 Zloty ontvangen in plaats van de huidige 4, dan scheelt dat hun 10% in de geldopbrengst. Het is te hopen dat de Zloty snel wordt vastgezet, op een koers die voor ons gunstig is.”
Champignonswerk 4
5
non-stop
non-stop
LutÈce nodigt iedereen uit voor viering jubileum De exacte oprichtingsdatum van Lutèce is niet bekend en ook niet meer te achterhalen. Zeker is dat Lutèce in 1910 is ontstaan als handelsfirma voor de afzet van verse champignons. En dus bestaat Lutèce dit jaar 100 jaar. En dat gaat gevierd worden met onder andere een open dag voor telers, klanten, buurtbewoners en familie en vrienden van personeelsleden. “ ‘Lutèce, de meest moderne champignonverwerker van Europa’. Dat willen we met dit jubileum uitstralen”, vertelt Antonine Kandelaars namens de feestcommissie. Deze commissie is samengesteld met mensen van Inkoop, Marketing, Personeelszaken, Operations en Verkoop. Een mooie doorsnede van de afdelingen. “Dat onze trots stralen we uit via de vernieuwde verpakkingen van onze producten, de organisatie van een personeelsfeest op een – nu nog geheime – locatie, de uigave van een speciaal jubileumboek en uitgebreide rondleidingen tijdens de open dag.”
“LutÈce, de meest moderne champignonverwerker van Europa’. Dat willen we met dit jubileum uitstralen”.
Jubileumlogo’s Iedereen zal weten dat Lutèce al een eeuw bestaat. Consumenten die Lutèce-producten kopen zullen een stempel naast het logo van Lutèce met daarop ‘100 jaar of premium quality’ aantreffen. Maar ook het briefpapier, de visitekaartjes van de medewerkers, de vrachtwagens en de vlaggen zijn voorzien van dit jubileumlogo. Intern wordt een uitbundiger logo gebruikt, namelijk die van een feestende champignon.
Personeelsfeest Zonder kundig en gemotiveerd personeel overleeft een bedrijf geen honderd jaar. Dus alle reden om het personeel met een feestavond te bedanken. Deze gaat op 29 mei plaatsvinden. Maar waar? De enige hint: het is een uur rijden vanaf Horst. “De exacte locatie blijft geheim tot die datum. Uiteraard levert dat veel speculaties en vragen op, maar we houden de lippen stijf op elkaar. Des te groter is straks de verrassing”, aldus Antonine.
inblikken. Medewerkers begeleiden de mensen in groepjes rond. Iedereen gaat gekleed in een overjas, haarnetje en overschoentjes. “Lutece voldoet aan de hoogst mogelijke voedselveiligheidsnormen. Dat laten we graag zien, maar dat mag niet ten koste gaan van de kwaliteit van de conserven.” Aan het eind van de rondleiding komt de keten aan bod. Dus: de productie van compost, de productie van champignons, de verwerking en de consumptie. Oud-champignonkwekers zijn ingeschakeld om hierover uitleg te geven. Mensen die meer over de historie van de teelt willen weten, kunnen terecht in het Paddenstoelenmuseum in Horst. Het toeval wil dat dit museum 20 jaar bestaat. Lutèce verstrekt vrijkaartjes tijdens de open dag.
Open dag Velden Een enorme organisatieklus is de open dag op 25 september. Leveranciers, klanten, de inwoners van Velden en Horst, de gemeente en ook het personeel van C4C worden uitgenodigd een kijkje te nemen op de productielocatie in Velden. De laatste tijd is er veel veranderd in Velden. Lijnen zijn verplaatst en er is geïnvesteerd in nieuwe apparatuur. Bezoekers krijgen het hele proces te zien van ontvangst van de champignons tot en met het
Historie LutÈce
Geworteld in Limburg Antonine: “Wij verwachten op deze dag zo’n 1500 mensen. Het is voor iedereen een unieke mogelijkheid om een dergelijke productielocatie te bekijken. De vorige keer dat dit kon, was 25 jaar geleden bij het 75-jarig jubileum van Lutèce.” Om alle belangstellenden op te vangen zal er op het terrein een feesttent verrijzen. Hier is voor iedereen een hapje en een drankje. “Leuk om te melden is dat we daarbij gebruikmaken van streekproducten die door lokale ondernemers worden aangeleverd. Want ondanks dat we een internationaal operend bedrijf zijn, is Lutèce toch echt geworteld in Midden-Limburg. En daar zijn we trots op.”
In 1910 is Lutèce opgericht voor de afzet van verse champignons. Dat is zo gebleven tot in 1955. In dat jaar startte Lutèce met het verwerken van de eerste champignons. Een noviteit die een extra impuls aan de afzet en consumptie van champignons gaf. Nu is Lutèce uitgegroeid tot een van de grootste en modernste producenten van champignonproducten in Europa. Lutèce is gespecialiseerd in de verwerking van verse champignons tot (lang) houdbaar product in glas, blik, emmer en polybag. Deze producten vinden hun weg over de gehele wereld. Het merendeel wordt afgezet in Europa, waarbij Duitsland een belangrijke plaats inneemt. Onze productiefaciliteiten zijn verdeeld over een locatie in Velden (bij Venlo) en een locatie in Horst. Lutèce is een besloten vennootschap met als enig aandeelhouder CNC (Coöperatieve Nederlandse Champignonkwekersvereniging).
Champignonswerk 6
7
om ons heen
om ons heen
Valkuilen paprikasector leerpunten champignonsector “Goed om bij andere teelten te kijken. Daar leren we van. We moeten in ieder geval voorkomen in dezelfde valkuilen te stappen.” Daarmee doelt Mariëlle van Lieshout, lid van de initiatiefgroep versmarkt, op de ervaringen in de paprikateelt. De oprichting van producentenorganisatie (apo) Paprika strandde in het zicht van de finish. Jan van der Harg, paprikateler in Bemmel en nauw bij de oprichting betrokken, kwam de leden van de initiatiefgroep uitleggen waar het fout ging.
Chris de Brouwer
Gezamenlijke doelen Doel van de APO was om de paprika’s beter te vermarkten, de promotie gezamenlijk op te pakken en de kwaliteit te garanderen en te verbeteren. Na verkennende gesprekken bleek het grootste deel van de sector hier achter te staan. De APO zou telers toegang geven tot meer uitgebreide en juiste marktinformatie. “Met deze informatie zouden we als sector de afzet van paprika’s beter kunnen sturen. Met name dat sprak vele telers aan”, vertelt Van der Harg. Markt staat centraal Volgens Van der Harg zijn veel telers vooral met het product bezig in plaats van met de markt. “Binnen een APO staat echter de markt centraal. Een van de doelstellingen van de APO is nog beter te voldoen aan de specificaties van de afnemers. Dat kan omdat met een APO alle afzet via één ‘verkooptafel’ verloopt. Dus vindt daar de coördinatie tussen product en klant plaats. Gevolg is wel dat zo’n tafel een goed inzicht verschaft in wat eenieder ontvangt aan prijs. Dat kan bij de een meer zijn dan bij de ander. Helemaal afhankelijk van wat de afnemer wenst, hoe een individuele teler daarop inspeelt en welke diensten hij verleent.”
Macht van het getal “En stel dat de prijzen onder grote druk staan, hoe stuurt een APO dan?”, vraagt Leo Koolen. “Alleen als minimaal 90 procent van het areaal in een APO meedoet, zijn er onderling afspraken te maken over bijvoorbeeld het ontwikkelen van nieuwe markten om zo de prijs op peil te houden. Is het areaal kleiner, dan heb je toch minder armslag. Pas op termijn zullen deelnemers de meerwaarde van een APO kunnen zien”, waarschuwt Van der Harg, “want in het begin zul je er niet veel van merken.” Onderscheidend vermogen Uit ervaring weet hij hoe moeilijk het is zo’n omvang te realiseren zonder al te veel compromissen te sluiten. “Alternatief is dat je als gezamenlijke telers een product met onderscheidend vermogen ontwikkelt. Eentje waardoor de deelnemers een beter product kunnen leveren dan de buitenstaanders. Maar ook hier is er het risico op deserteurs.” Als uiterste middel zijn er sancties voor het geval deelnemers de doelen van de APO frustreren door op eigen houtje te opereren.
Wettelijk Het inzetten van GMO-gelden is ook mogelijk binnen een APO. Maar de paprikateler wijst de champignonkwekers erop dat dit niet het hoofddoel kan zijn. “Het belangrijkste streven is: gezonde bedrijven. Daar hoort een fatsoenlijke prijs bij. Hiervoor maatregelen treffen, dat is de basis van een APO.” Zwak aan een APO is dat de leden jaarlijks hun deelname kunnen opzeggen. Dat is nu eenmaal in de wetgeving zo vastgelegd. En dat maakt het voortbestaan van een APO natuurlijk wel onzeker. Gewoon starten Chris de Brouwer: “Wat zou je doen als je opnieuw mocht starten?” Van der Harg: “Met een aantal grote telers gezamenlijk de afzet regelen. Niet wachten op de rest maar zorgen dat je er met kop en schouders bovenuit steekt. Als het goed loopt, willen er meer zich aansluiten. Werk stap voor stap, stel je doelen die haalbaar zijn heel duidelijk vast.
Je zult als kleine groep veel moeilijker direct de prijs kunnen beïnvloeden, maar mogelijk pas op termijn een plus realiseren. Voordelen van een dergelijk samenwerkingsverband is dat twee altijd meer weten dan één. Je hebt de beschikking over meer marktinformatie, daardoor kun je marktgerichter produceren en door samenwerking is er op kosten te bezuinigen. Per saldo zijn de partners van zo’n groep altijd beter af.”
Wensenlijstje initiatiefgroep versmarkt Eén verkooptafel organiseren, de aangesloten telers moeten kunnen beschikken over GMO-gelden en er is zeggenschap nodig in de organisatiestructuur. Dat zijn in het kort de wensen van de initiatiefgroep versmarkt als het gaat om het creëren van een samenwerkingsverband in de champignonsector. De aanwezige telers Leo Koolen, Coen Verkooijen, Chris de Brouwer, Mariëlle van Lieshout, John van Werde, Piet Franzmann en Frans Brienen kwamen na afloop van het gesprek met paprikateler en Greenery-bestuurder Jan van der Harg tot deze conclusies. Gesprekken met The Greenery/Coforta en Fungi moeten de komende tijd uitwijzen of deze wensen daadwerkelijk zijn om te zetten in de praktijk.
Jan van der Harg
Champignonswerk 8
9
onder onsjes
consument
Teler is zelf visitekaartje in promotie champignons
Lesproject ‘Champignons in de klas’ Via het Haarlemse Natuur- en Milieucentrum Ter Kleef doen veel scholen in en rondom Haarlem mee aan het lesproject ‘Champignons in de klas’. Met het lesproject wil de gemeente de waardering en het respect voor de leefomgeving stimuleren. Het project is bedoeld voor leerlingen uit alle groepen van het basisonderwijs. In de klas kweken ze champignons en leren ze wat mycelium is, hoe paddenstoelen zich voortplanten en hoe sporen zich verspreiden. Verder ontdekken ze dat paddenstoelen gedurende het jaar vele verschijningsvormen kennen. Het leerzame project heeft een smakelijke afsluiting: in de laatste les kokkerellen de kinderen met champignons. Meer informatie is verkrijgbaar bij het Natuur- en Milieucentrum Ter Kleef, telefoon: (023) 511 33 35. Bron: Webregio.nl
Twee padden stoelenbedrijven in Vers Top 100 Twee paddenstoelenbedrijven hebben dit najaar een plaats bemachtigd in de Vers Top 100 editie 2009. De Vers Top 100 geeft een overzicht van de crème de la crème van de Nederlandse versgerelateerde sector. De paddenstoelenbedrijven zijn Banken Champignons en Verbruggen Paddenstoelen uit Erp. Banken Champignons oogstte waardering voor de introductie van ‘Shiitake soup’ in februari 2009. Met deze maaltijdtotaaloplossing kan de consument binnen maximaal tien minuten en in vijf stappen een fijnproeverssoep voor drie personen op tafel zetten. John en Wendy Verbruggen uit Erp hebben veel ervaring met de biologische teelt van oesterzwammen. De ondernemers telen grijze, zalmroze en limoengele oesterzwammen. Aan het assortiment zijn dit jaar ook de Pio Pino (populieren leemhoed) en de paarse ridderzwam toegevoegd. De grijze oesterzwammen vinden hun weg naar groentespeciaalzaken, supermarkten (waaronder Jumbo) en worden verkocht naar het buitenland. Voor de gele en roze variant zijn heel specifieke klanten. Elke week gaat er bijvoorbeeld een partij naar een cruiseschip.
De Mushroom Promotion Foundation (MPF) timmert flink aan de weg om paddenstoelen en champignons in het bijzonder te promoten bij consumenten. Zo is in januari de website gestart, zijn de champignons uitgebreid geproefd tijdens de Grüne Woche en de Huishoudbeurs en komen ze regelmatig in de media langs. Ook de telers worden niet vergeten.
Extract paddenstoel tegen kanker Een extract uit de wilde paddenstoel Cordyceps sinensis lijkt veelbelovende resultaten op te leveren in de strijd tegen meerdere kankersoorten. Een lage dosis van het extract zorgt ervoor dat cellen minder ongecontroleerd groeien en een hoge dosis heeft invloed op de klontering van kankercellen. Dit heeft een Brits onderzoeksteam van de universiteit van Nottingham onder leiding van biologe Cornelia de Moor ontdekt, zo staat op de internetpagina Natuurbericht.nl. Het team publiceert de opmerkelijke vondst deze maand in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift. De paddenstoel groeit op de poppen van motten op de alpiene hoogvlakte van Tibet.
Versomaat In Boekel en omgeving is een aantal telers actief om consumenten kennis te laten maken met de smaak van verse oesterzwammen. Daarbij maken de ondernemers gebruik van een Versomaat. De Versomaat is een koeling waarin producten zoals oesterzwammen, champignons, tomaten, aardbeien, komkommers en asperges ultravers worden aangeboden. Bron: AGF.nl
De website www.champignonidee.nl promoot champignons als supergroente, omdat op sommige voedingswaarden champignons beter scoren dan andere groenten. ‘Champignons zijn een belangrijke bron van vitamine B2, vitamine B3, foliumzuur en van de mineralen kalium en fosfor. Daarnaast zijn champignons rijk aan vezels en koper. Met 100 gram gebakken champignons krijg je al 30% binnen van de hoeveelheid koper die je dagelijks nodig hebt.’ Het zijn volgens Raymond van Buren van de Mushroom Promotion Foundation uitspraken die met onderzoeken zijn te onderbouwen. Het belangrijkste doel van de campagne is om de kennis over voedings- en gezondheidsaspecten van champignons te verhogen en consumenten te inspireren meer champignons te eten. “Niet met moeilijke gerechten, maar juist met verrassend gemakkelijke recepten. De champignon wordt gezien als een ingrediënt dat past in een moderne keuken, waar snelle verse gerechten worden bereid.” Radiospotjes De kennis over gezondheid en bereiding is en wordt de komende maanden veelvuldig gedeeld met de belangrijkste doelgroep, vrouwen in de leeftijd van 25 tot en met 45 jaar. Onder andere via de radio krijgen zij regelmatig een spotje te horen waarin cabaretier Marc-Marie Huijbregts met zijn onmiskenbare stemgeluid en Tilburgs accent champignons promoot en naar de website verwijst. De spotjes zijn te horen op de muziekzenders Qmusic en Skyradio.
Huishoudbeurs Dezelfde doelgroep bezocht afgelopen februari ook de Huishoudbeurs in Amsterdam. Hier konden champignons in diverse gerechten worden geproefd door de beursbezoekers. Tijdens de Huishoudbeurs kokkerelde tv-kok Rudolph van Veen onder grote belangstelling er lustig op los. Net zoals hij dat al deed in het programma Taste of life met champignons in de hoofdrol. De uitzendingen zijn op www.tasteoflife.nl te bekijken. Teler is zelf visitekaartje MPF gaat ervan uit dat telers ook zelf aan de slag kunnen met de promotie van het eigen product. Op de website champignonsidee.nl is daarom een apart gedeelte voor telers, ‘partners’, gereserveerd. Hier kunnen telers informatie downloaden en materialen bestellen. Telers zijn zelf het visitekaartje voor een mooi kwaliteitsproduct dat met vakmanschap is gemaakt. Om dat verder te ondersteunen worden binnenkort zo’n zeventig vrachtwagens van CNC beplakt met het paddenstoellogo van de promotiecampagne.
Europese campagne Het budget voor MPF is op dit moment grotendeels afkomstig van CNC. De bedoeling is dat met Europese steun de promotie later dit jaar verder wordt uitgerold. Afzetorganisaties in België, Frankrijk en Spanje zijn hierin mede-initiatiefnemers. Het plan is de champignon te promoten in de thuislanden en het belangrijkste exportland, Duitsland. De verwachting is dat deze zomer de EU het ingediende plan honoreert. Dan start in september de Europese promotiecampagne.
Mushroom Promotion Foundation De Mushroom Promotion Foundation is een initiatief van de champignonsector in Nederland, België, Frankrijk en Spanje. Bij de stichting zijn vele bedrijven en sectororganisaties aangesloten uit de gehele keten van toeleverende bedrijven, composteerders, telers en verwerkers. Het gezamenlijk doel van de MPF is consumptieverhoging van champignons door kennisoverdracht en promotie.
Champignonswerk 10
11
onspiratie
Durf te hervormen Dat de tuinbouw door de investeringsdrang van de laatste jaren en de crisis van het afgelopen jaar enorm in de problemen is geraakt, zal niemand ontgaan zijn. De fruitteelt maakt bizarre tijden door: bijna eenderde van de glastuinbouwbedrijven zit in financieel zwaar weer en ook in onze sector is het de laatste twintig jaar niet zo slecht geweest. De koers van het Pond en de Zloty kunnen dan wel heel belangrijke oorzaken zijn, maar de problemen liggen veel dieper en structureler. De conclusies die alle sectoren onafhankelijk van elkaar trekken als oorzaak van deze malaise zijn bij allen hetzelfde en kunnen in zeven punten worden samengavat: 1. De kwaliteit van ons product in het winkelschap is onvoldoende gewaarborgd 2. Ons product is niet onderscheidend en innovatie op dit gebied is noodzakelijk 3. Duurzaamheid wordt als vanzelfsprekend beschouwd en brengt geen meerprijs voor de teler 4. Kostprijsverlaging zet door, maar is eindig 5. De marges op het product komen onvoldoende bij de teler 6. Verhoging van consumptie is mogelijk en noodzakelijk 7. Bundeling van aanbod geeft kansen en volumesturing draagt bij aan een betere prijsvorming Alle sectoren zoeken naarstig naar oplossingen voor deze knelpunten en komen allemaal tot dezelfde conclusie: zonder hervorming komen we hier nooit uit. De afgelopen 15 jaar zijn er nog nooit zoveel pogingen gedaan om te komen tot samenwerking als het laatste halfjaar. Maar de meeste pogingen stranden ook weer aan de orde van de dag. Of het nu ligt aan de telers omdat zij niet een stuk van hun vrijheid in willen leveren, of omdat zij met hun grootschaligheid denken alleen te kunnen te overleven. Of omdat de telersorganisaties - waarvan zij lid zijn - hun eigen belangen voorop stellen boven het telersbelang. Een ding is zeker: alleen praten zonder uiteindelijk echt resultaat te boeken brengt ons alleen nog maar verder achteruit. Ook in onze sector is deze discussie gaande en ook wij zullen keuzes moeten maken om opgewassen te zijn tegen de veranderde maatschappij en gezamenlijk de problemen aan te pakken.
Colofon ChampignONSwerk is een uitgave van de Coöperatieve Nederlandse Champignonkwekersvereniging U.A. en verschijnt vier keer per jaar. Redactie: Aad Albers, CNC/Lutèce Manon Meijers, Lutèce Marion Vrijaldenhoven, CNC Marga te Velde, Imagro BV CNC U.A. Postbus 13 6590 AA Gennep T 0485-516541 F 0485-517823 E
[email protected] Productie: Imagro BV, Ottersum Drukwerk: Van Mameren Repro, Nijmegen Overname van artikelen is toegestaan na goedkeuring van CNC U.A. en met bronvermelding.
Het samengaan van de twee telersverenigingen binnen de champignonsector is daarvoor van groot belang en ik hoop van ganser harte dat dit mogelijk wordt om daarmee gestaag verder te bouwen aan een gezonde sector waar de meeste bedrijven weer een goede boterham kunnen verdienen. De champignonsector is dan wel klein, maar hier ligt een mogelijkheid waarin een kleine sector groot kan zijn.
De onderstaande bedrijven behoren tot de C4C-holding.
cnc grondstoffen b.v. cnc agricompost b.v.
cnc quality products sp.z o.o.
Frans Brienen, voorzitter CNC
amco b.v.
bromyc b.v.
lutèce holding b.v.
12
cnc exotic mushrooms b.v.
lutèce b.v.
