Champignonswerk Zesde jaargang, nummer 4 • december 2010
nieuwsbrief van coöperatieve nederlandse champignon kwekersvereniging u.a.
Quick scan: verbeterkans voor CNC Grondstoffen en telers
Pag. 2
Pag. 5
Circa 1 miljoen euro op naam van de leden
Pag. 6
Groeten
Pag. 9
MPF presenteert campagne 2010-2013
Pag. 10
‘Positieve effecten champignons op gezondheid’
uit 2010
Pag. 12 Kerstrecept
1
actueel
actueel
‘Quick scan: De quick scan van CNC Grondstoffen koppelt de teelt- en opbrengstgegevens van champignontelers aan de productiegegevens van de tunnelbedrijven. “Dat levert een schat aan informatie op waar CNC Grondstoffen én onze champignontelers hun voordeel mee kunnen doen”, vertelt Pieter Vervoort van de afdeling Kwaliteit en Ontwikkeling van CNC Grondstoffen.
verbeterkans voor CNC Grondstoffen en telers’ interessanter als leverancier van compost en levert voor telers winst in de productie op. Win-win dus.” Voet vindt het belangrijk dat de quick scan goed wordt bijgehouden door de deelnemende telers. “Je hebt er niks aan om een half jaar later een keer te weten hoe de vork in de steel zit. Het is dus belang rijk dat de telers die meedoen snel hun gegevens doorgeven. Dan hebben we er met z’n allen echt wat aan.” Volgens Voet kan de quick scan verder verbeterd worden door een actieve, adviserende rol vanuit CNC Grondstoffen die specifiek is gericht op de bedrijfssituatie van telers. “Als je kijkt in de varkens houderij dan zijn adviseurs van voerleveranciers heel nauw betrokken bij het optimaliseren van de groei van de varkens. Daarbij houden ze er rekening mee dat de situatie op ieder bedrijf ander is. Ook CNC Grondstoffen zou die rol kunnen pakken. Dus telers van bedrijfsspecifieke informatie voorzien waarmee de productie en kwaliteit verder kunnen worden geoptimaliseerd.” Vervoort laat weten dat hij die rol voor CNC Grond stoffen wel ziet zitten. “Dat is precies de reden dat
Op dit moment zijn er circa 35 champignontelers die meedoen aan de quick scan van CNC Grondstoffen, die begin dit jaar van start is gegaan. “Deze zoge naamde panelleden sturen via internet per teelt een korte lijst gegevens naar CNC Grondstoffen. Dit zijn onder andere het geleverde gewicht compost, het aantal vierkante meters, de watergift, de opbrengst in kilogrammen per vlucht en het percentage champignons van eerste kwaliteit”, vertelt Vervoort. “Deze gegevens koppelen we vervolgens aan een aantal van onze eigen productiegegevens. Denk daarbij aan de myceliumgroeiduur, het vochtge halte, uit welk tunnelbedrijf de compost komt en de afleverdag.” Vervoort heeft daarmee een belangrijke sleutel voor compostverbetering in handen. “De beste graad meter voor de kwaliteit van onze compost is wat er op de bedden bij de telers gebeurt. Want niet onze afleverspecificaties vertellen de waarheid, maar de opbrengst en kwaliteit van de geproduceerde champignons. Daarom is feedback vanuit de telers ook zo belangrijk voor de verdere verbetering van onze compost.”
bijvoorbeeld aan het vochtgehalte en/of het vulge wicht van de compost in relatie tot de opbrengst of kwaliteit van de champignons.” Daarnaast kunnen de panelleden hun opbrengstgegevens via internet snel en overzichtelijk vergelijken met die van andere deelnemers, zowel in totaal als per vlucht. Vervoort: “Daardoor heb je als teler je teelttechnische presta ties in vergelijking met collega’s in een oogopslag in beeld. Meten is weten.”
Optimalisatie Niet alleen voor CNC Grondstoffen biedt de quick scan mooie verbeterkansen. Ook voor champig nontelers is het een waardevol instrument. Ver voort: “Door gegevens over compost en opbrengst slim te combineren en te analyseren kunnen we in samenwerking met telers de productie en kwaliteit verder optimaliseren. Daar bieden we vanuit CNC Grondstoffen advies en ondersteuning bij. We starten vanaf dit najaar namelijk met analyse- en adviesgesprekken met de panelleden. Met de huidige deelnemers zullen we uiterlijk in het eerste kwartaal van 2011 aan tafel gaan voor de eerste ronde gesprekken. Daarbij kunnen we, afhankelijk van waar de interesse van een teler naar uitgaat, specifieke gegevens tegen elkaar afzetten. Denk
‘De beste graadmeter voor compostkwaliteit is wat er gebeurt op de bedden bij de telers’
Vork en steel Een van de telers die sinds de start van de quick scan deelneemt, is René Voet uit Volkel. Uit de eer ste overzichten die hij dit najaar van Vervoort heeft gekregen, heeft hij volgens eigen zeggen al direct interessante informatie gehaald. “Wat mij is opge vallen, is dat er op mijn bedrijf verschillen zijn tus sen vochtgehaltes en afleverdagen van de compost in relatie tot opbrengst. Als blijkt dat er bij andere telers vergelijkbare gegevens boven tafel komen, dan kan CNC Grondstoffen aan de slag om oorzaken te achterhalen en verbeteringen door te voeren in het productieproces. Dat maakt CNC Grondstoffen
we binnenkort starten met de analyse- en adviesge sprekken met de deelnemers aan de quick scan. We willen ondernemers meerwaarde bieden.” Meer en sneller Helemaal nieuw is het nauwkeurig bijhouden van productie- en teeltgegevens niet voor CNC Grond stoffen. Vervoort: “Voorheen maten we natuurlijk ook van alles, maar veel minder uitgebreid en bovendien moesten we een groot deel van de getal len handmatig invoeren. Daardoor waren analyses behoorlijk bewerkelijk. Met de afdeling automatise ring hebben we nu een gebruiksvriendelijk systeem ontwikkeld waarmee we met een druk op de knop data kunnen uitlezen. We hebben nu dus niet alleen de beschikking over meer gegevens, maar we kun nen ook snel analyses uitvoeren.” Ook staat de verdere ontwikkeling van de quick scan niet stil. “In 2011 gaan we het programma fors uitbreiden waardoor we veel meer eigen procesge gevens kunnen koppelen aan de productiegegevens van telers. Daardoor zal de kwaliteit van de quick scan als verbeterinstrument nog verder toenemen.”
Informatie en aanmelden Neemt u compost af bij CNC Grondstoffen en maakt u nog geen gebruik van de quick scan? Dan bent u van harte uitgenodigd om panellid te worden. Neem voor meer informatie of deelname contact op met uw accountmanager.
Champignonswerk 2
3
marketing
coöperatie
FLM maakt entree op SIAL
Circa 1 miljoen euro op naam van de leden
Dit jaar presenteerde FLM Food Ingredients zich voor het eerst op de SIAL in Parijs. “De SIAL is een uitstekend platform om ons uitgebreide pakket producten en diensten voor bedrijven in de foodservice en levensmiddelenindustrie bij een internationaal publiek onder de aandacht te brengen”, vertelt Daan Opheij van de afdeling marketing. “De nieuwe stand trok dan ook veel belangstelling.”
Op basis van de te verwachten resultaten over 2010 zal CNC volgend jaar circa 1 miljoen euro op naam van de leden zetten. Dat betekent dat voor iedere 100 euro die een lid op de ledenlening heeft staan, 10 euro op naam komt te staan in de participatiereserve.
Het bedrijf FLM Food Ingredients is dit jaar ont staan uit het samengaan van de drie gerenom meerde bedrijven Freezitt, Lutèce Industrie en Marque conserven. FLM produceert een uitge breid assortiment koelverse, gepasteuriseerde, diepgevroren en lang houdbare champignons voor producenten van onder andere soepen, sau
‘Veel klanten en potentiële klanten van ons bezoeken de SIAL’ zen, pizza’s en kant-en-klaarmaaltijden. Daarbij werkt FLM nauw samen met afnemers. Het be drijf ontwikkelt non-stop nieuwe producten en diensten die optimaal aansluiten op de produc tieprocessen van klanten. Levering van de cham pignons kan plaatsvinden in zakken, emmers, grootverpakkingen, blik of andere verpakkingen die klanten wensen. Minder bezoekers Samen met de Anuga, die tweejaarlijks plaats vindt in Keulen, is de SIAL de belangrijkste Eu ropese foodbeurs voor Lutèce. Maikel van Bakel, hoofd sales Lutèce: “Veel klanten en potentiële klanten van ons bezoeken de SIAL. Daarom biedt deze beurs kansen in de markt en is het een mooi
evenement om onze positie als totaalaanbieder van champignonconserven en diepvriesproducten op de internationale markt verder te versterken.” De SIAL trok dit jaar 8% minder bezoekers in ver gelijking met de vorige editie. Grote stakingen in Frankrijk remden volgens de beursorganisatie vooral het Franse bezoek. In totaal bezochten toch nog 136.500 mensen de beurs, waarvan 62 procent internationale bezoekers uit tweehonderd landen. Nieuw Een nieuw product dat werd gelanceerd op de SIAL waren verse champignons in 10 liter-emmers met een verlengde houdbaarheid. Frans Verhagen, productmanager bij Lutèce: “Deze champignons zijn ideaal voor grootverbruik. De emmers zijn leverbaar in diverse kwaliteiten en hebben een minimale houdbaarheid van 8 weken na uitlevering, mits gekoeld bewaard. Door verbetering van de opgietreceptuur zijn de champignons bovendien nog smaakvoller. Ook is de hoeveelheid toegevoegd
zout verminderd.” Naast de inhoud is ook de emmer zelf aangepast. “De nieuwe emmer is volledig trans parant waardoor de mooie kwaliteit direct zichtbaar is. Ook heeft de nieuwe emmer een mooie, bedrukte deksel waardoor van boven direct zichtbaar is dat het om champignons gaat.” Daarnaast was op de SIAL ook speciale aandacht voor de kastanjechampignons en biologische cham pignons van Lutèce. Verhagen: “Deze zijn relatief nieuw in ons assortiment en konden op veel belang stelling rekenen van de bezoekers aan onze stand.”
Het totaalbedrag dat de leden op de participa tiereserve van CNC hebben staan, komt daarmee op 4,5 miljoen euro in 3 jaar tijd. De regeling voor winstparticipatie houdt in dat 60% van de jaarlijk se coöperatiewinst op naam van de leden wordt gezet, mits de solvabiliteit van CNC minimaal 25% is. “En dat is zo”, aldus Gasseling, financieel directeur van C4C Holding. De participatiereserve op naam van de leden blijft 10 jaar bij CNC op de balans staan en wordt daarna renteloos uit gekeerd. De verdeelsleutel voor het toekennen van winst aan de participatiereserve is de leden lening. “Dus hoe meer geld je op de ledenlening hebt staan, hoe meer winst op je naam wordt gezet in de participatiereserve”, vertelt Gasseling. De persoonlijke ledenlening is opgebouwd uit geld dat de leden per ton compost of per ton aan Lutèce geleverde champignons inleggen. De deelname aan de ledenlening is vrijwillig. Gasseling: “Over het geld dat op de ledenlening staat, wordt wel een jaarlijkse rentevergoeding uitgekeerd. Dit is een rente van 1,5% boven de 10-jaars kapitaal marktrente. De afgelopen jaren kwam dit neer op een aantrekkelijke rentevergoeding van rond de 5,5%. Maar gezien de huidige, lage rentestand zal dat volgend jaar rond de 4,5% liggen.” Net als het geld op de participatiereserve, staat ook het geld op de ledenlening 10 jaar vast en valt het daarna vrij. Meer inleg Het animo om deel te nemen aan de vrijwillige ledenlening is flink toegenomen na een wijzigings
Flinke stijging inleg ledenlening voorstel dat de algemene ledenvergadering deze zomer heeft goedgekeurd. “Door deze wijzigingen hebben de leden 725.000 euro ingelegd in 2010 in plaats van de eerder toegezegde 400.000 euro”, vertelt Gasseling. Bijna een verdubbeling dus. En daar is Gasseling blij mee. “Door geld op de ledenlening te storten laten de leden zien dat ze vertrouwen hebben in CNC. Dat is belangrijk voor onze toekomst en bovendien is het een goed sig naal richting onze financiers. Verder is het extra ledengeld een welkome aanvulling op onze liquidi teit. Daar staat tegenover dat we er wel meer rente voor moeten betalen dan via dienstverleners op de financiële markten.” Instappers De ledenfinanciering is op twee punten aangepast deze zomer. “De eerste wijziging is een verlaging van de solvabiliteitsgrens van 30% naar 25% waar door we met terugwerkende kracht over 2008 en 2009 bijschrijving van winst op de participatiere serve hebben kunnen doen”, vertelt Gasseling. “De tweede wijziging is de mogelijkheid om het geld dat na 10 jaar vrijkomt van de ledenlening op
nieuw voor een periode van 5 jaar vast te zetten.” Van deze laatste optie heeft een gedeelte van de leden gebruik gemaakt. Daarnaast is de inleg ook op andere manieren toegenomen. “Een aantal leden heeft de bijdrage per ton compost of cham pignons verhoogd. Veder zijn er leden die tot dus ver niet meededen aan de vrijwillige ledenlening en alsnog hebben besloten in te stappen.”
Champignonswerk 4
5
terugblik
terugblik
Highlights 2010 December is een maand om stil te staan bij het afgelopen jaar. Om de balans om te maken, successen te vieren en terug te blikken op wat er bereikt is. In dit artikel laten we vijf highlights van CNC, C4C en Lutèce de revue passeren. Met de hartelijke groeten uit 2010! Strategisch plan ‘Orange’ Net voor de zomervakantie is de nieuwe strategie van C4C Holding met de naam ‘Orange’ met de coöperatieleden besproken. Het is een geïnte greerd plan waarin telers en bedrijven samen optrekken om de toekomst van de Nederlandse champignonsector zeker te stellen. Speerpunten zijn onder andere meer balans in de versmarkt, een krachtig onderzoeksprogramma om het onderscheidend vermogen van Nederlandse cham pignons in de markt te vergroten, het versterken van de positie van CNC Grondstoffen in de grond stoffenmarkt en de verdere uitbouw van de positie van Lutèce als toonaangevende totaalaanbieder van consumentenproducten. Momenteel worden de plannen in overleg met o.a. financiers, bedrijven in de champignonsector en onderzoeksinstellingen verder geconcretiseerd. Ook ondersteunt C4C te lersinitiatieven om aanbod en afzet beter op elkaar af te stemmen. Nieuw: biologische compost Vanaf half mei is CNC Grondstoffen de trotse leverancier van biologische compost, waarop EKOchampignons worden geteeld. Jan Jansen, hoofd productie bij CNC Grondstoffen: “Het aanbieden van biologische compost past in onze ambitie om totaalaanbieder van grondstoffen voor de teelt van champignons en andere paddenstoelen te zijn. Met bio-compost hebben we een nieuw product in ons assortiment waarmee we telers van dienst kunnen zijn.” CNC Grondstoffen voert niet het hele productiepro ces in eigen huis uit. “De fase 1 biologische com post betrekken we uit Duitsland”, vertelt Jansen. “Daardoor hoeven we ons niet bezig te houden met de inkoop van biologische grondstoffen en de
strenge eisen die daaraan worden gesteld.” De bio-compost wordt geproduceerd in het tun nelbedrijf van CNC Grondstoffen in Ammerzoden. “Om ervoor te zorgen dat de bio-compost niet in contact komt met reguliere compost, hanteren we een speciale productieplanning. Verder controleren we iedere batch op sporen van gewasbescher mingsmiddelen die in de reguliere graanteelt worden gebruikt. Dit om er zeker van te zijn dat de bio-compost aan de gestelde eisen voldoet.”
Meer dan 8000 ton compost per week Sinds eind augustus levert CNC Grondstoffen meer dan 8000 ton doorgroeide compost per week af. Dat is een nieuw record in de geschiedenis van het bedrijf en vertegenwoordigt de huidige, maximale productiecapaciteit van CNC Grondstoffen. Na de opening van het nieuwe tunnelbedrijf in Milsbeek, medio 2009, heeft het ruim een jaar geduurd voor dat deze mijlpaal is bereikt. Tom van Wijk, directeur CNC Grondstoffen: “De eerder gemaakte afspraken
UIT GROETEN e’ plan ‘Orang Strategisch
met telers zijn door de moeilijke marktomstandig heden in de sector later effectief geworden en in sommige gevallen zelfs in zijn geheel niet ingevuld.” De afzetgroei is daarom dan ook vooral gerealiseerd door een toename van de export. “Aangezien de vraag vanuit de Nederlandse markt slechts beperkt toeneemt ten opzichte van eerdere verwachtingen, focussen we ons nu nadrukkelijk op marketing en verkoop in het buitenland.”
2010 r week
st pe 00 ton compo
Meer dan 80 st ische compo
Nieuw: biolog
100 jaar Lutèce Dit jaar bestaat Lutèce 100 jaar. Een bijzondere prestatie die door de inzet, passie en betrokken heid van veel mensen tot stand is gekomen. Hoogtepunt van het eeuwfeest was de open dag van de conservenfabriek in Velden op 25 septem ber. Maar liefst 3000 mensen kwamen een kijkje
ce
100 jaar Lutè
rt Lutèce verove
Rusland
nemen in de ultramoderne champignonfabriek, die de afgelopen jaren van top tot teen is gemoderni seerd. Voor de bezoekers was er een wandelroute uitgestippeld waarbij het hele productieproces van versontvangst tot expeditie in beeld kwam. Lutèce is in 1910 opgericht als handelsfirma voor de afzet van verse champignons. Het bedrijf groeide snel en was begin jaren 50 de grootste vershandelaar van champignons in Europa. In 1959 sloeg Lutèce een nieuwe richting in en startte met de verwerking van champignons en de verkoop van champignonconserven. Tegen woordig is Lutèce de grootste en modernste pro ducent van champignonconserven van Europa met een verwerkingscapaciteit van meer dan 100 miljoen kilo champignons per jaar. Lutèce verovert Rusland Privet (hallo) Rusland! In 2010 is Lutèce begon nen met de afzet van champignons in het groot ste land ter wereld. Een logische keuze volgens Maikel van Bakel, hoofd sales bij Lutèce: “Uit marktonderzoek blijkt dat de consumptie van conserven in Rusland flink in de lift zit. Verder zijn paddenstoelen voor veel Russen populair voedsel. Dus ook qua marktvolume is Rusland een interessant afzetland.” De eerste successen in Rusland zijn al geboekt. “We hebben de nummer 2 retailer van Rusland binnengehaald als nieuwe klant. Ze nemen naast een breed scala aan champignoncon serven ook diepvriesproducten bij ons af. De keten heeft 3000 filialen door heel Rusland en hun omzet groeit ieder jaar 20%.” Om de aanwezigheid van Lutèce op de Rus sische markt te promoten en nieuwe con tacten te leggen, was Lutèce in september aanwezig op de PIR in Moskou, een grote horecavakbeurs. Verder is dit jaar speciaal voor de Russische en Oost-Europese markt een nieuw product op de markt gebracht: champignons volgens traditioneel Slavisch recept. De bladeren van zwarte bessen geven deze snackchampignons een kruidige, karakteristieke smaak.
Champignonswerk 6
7
r&d
consument
‘Buiten winnen begint binnen’
Innovatie biedt kansen om jezelf te onderscheiden in de markt. Dat realiseert Bert Rademakers van CNC Exotic Mushrooms zich als geen ander. Onlangs is hij een onderzoek gestart om de kosten voor de productie van houtsubstraten verder te verlagen. De financiering van het onderzoek vindt plaats met zogenaamde ‘champmiles’. Het onderzoeksproject focust zich op de verdere automatisering van de productielijn waardoor er in de toekomst minder arbeid nodig is om de substraten voor exotische paddenstoelen te produceren. Volgens Rademakers levert dat interessante voordelen op. “Als Europese sector moeten we concur reren met goedkope import van exotische paddenstoelen uit Azië. Door hier efficiënter te werken, versterken we onze concurrentiekracht op de wereldmarkt.” Ook op dit moment is Rademakers al een van de koplopers in zijn branche. “Als enige in Europa werken we hier met een bulksterilisatiesysteem waardoor we in staat zijn om grote volumes houtsubstraat in een keer te steriliseren. Dit bespaart tijd en is energie-efficiënt.” Champmiles De financiering van het onderzoek komt uit zogenaamde champmiles. Wim Arts van CNC Grondstoffen: “De champmiles zijn onderdeel van het innovatieprogramma Champ2Champ. Binnen dit programma werkt CNC Grondstoffen samen met allerlei andere bedrijven in de sector aan hoogwaardige innovaties om de paddenstoelen teelt in Nederland te versterken. Het werkt zo: als
bedrijf besteed je samen met andere marktpar tijen een bepaald bedrag aan onderzoek. Voor de kosten van het onderzoek leg je verantwoording af aan het ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie. Vervolgens keert het ministerie de ingediende kosten in champmiles uit. Deze champmiles kun je weer inzetten voor nieuwe onderzoeksprojecten.”
CNC Exotic Mushrooms is gevestigd in Hedel en levert houtsubstraten voor de productie van exotische paddenstoelen, waaronder koningsoesterzwam, shiitake, bundelzwam, koraalpruikzwam en beuken zwam. Alle grondstoffen voor de substraten zijn van biologische herkomst en CNC Exotic Mushrooms is dan ook EKO-gecertificeerd. De klanten van CNC Exotic Mushrooms zijn professionele paddenstoelente lers in binnen- en buitenland. De substraten worden geleverd in pakketten van 3,5 kg die zijn voorzien van folie met een speciaal lucht filter. De myceliumgroei vindt plaats bij CNC Exotic Mushrooms zodat de teelt direct kan starten nadat het substraat is geleverd. Het substraat wordt in principe op bestelling geproduceerd en is daarnaast in beperkte mate vanuit voorraad leverbaar. Ook kunt u substraat bestellen dat is geënt met een door u gewenste paddenstoelensoort. Hebt u interesse of wilt u meer weten over de substraten van CNC Exotic Mushrooms? Neem dan vrijblijvend contact op met Bert Rademakers, tel. 073-59993205 of stuur een e-mail naar
[email protected]
MPF presenteert campagne 2010-2013
Begin november presenteerde de Mushroom Promotion Foundation (MPF) de Europese promotiecampagne voor champignons van 2010 tot en met 2013. In totaal is een budget van 8,4 miljoen euro beschikbaar voor een mediacampagne in Duitsland en Nederland, waarvan 50% door de EU wordt betaald. Deze zomer gaf de EU goedkeuring aan de campagneplannen. “Een budget van 8,4 miljoen euro is niet gering”, vertelt Raymond van Buuren, programmadirecteur van de MPF. “Maar als je bedenkt dat een 1-pagina advertentie in het vrouwenblad Bild der Frau al meer dan 25.000 euro per plaatsing kost, dan is het eigenlijk toch een relatief bescheiden bedrag dat we tot onze beschikking hebben. Dat neemt natuurlijk niet weg dat het budget toereikend is om er een grote groep consu menten in Nederland en Duitsland mee te bereiken.” Naast de door de EU gefinancierde campagne heeft de MPF nog 1 miljoen euro per jaar beschikbaar voor diverse promotieactiviteiten buiten de media zoals acties op de winkelvloer. “Deze activiteiten worden voor de helft betaald met GMO-geld. En aangezien het niet mogelijk is om GMO-geld via de EU nogmaals te verdubbelen, blijft dit een apart budget dat niet is gekoppeld aan de EU-campagne.”
Overzicht campagne-activiteiten 2010-2011: • Advertenties in populaire vrouwenbladen, waaronder Bild der Frau, Freundin en Stern in Duitsland en Libelle, Margriet, Privé en Weekend in Nederland. Bereik: 7,9 miljoen vrouwen in Duitsland en 2,6 miljoen vrouwen in Nederland • Online banners op diverse websites om internetters naar www.champignon-id.com te lokken • Sponsoring van zoekwoorden via Google, idem om internetters naar www.champignon-id.com te lokken • Deelname aan Margriet Winter Fair en Libelle Zomerweek met een promotiestand • Sponsoring van een Kerst-kookprogramma met Herman den Blijker • 12 weken lang radiospotjes op Sky Radio, Qmusic, Radio 538 vanaf januari 2011 • Promotieactiviteiten op de winkelvloer in samenwerking met telers, handelaren en retailers • PR gericht op vrouwenbladen en voedingsdeskundigen • Belettering van vrachtwagens, billboards op bedrijfslocaties van champignontelers
Resultaatmetingen Een belangrijk onderdeel van de campagne zijn resultaatmetingen. “De champignonsector en de EU willen, geheel terecht, waar voor hun geld”, aldus Van Buuren. “Daarom wordt aan de hand van verkoop cijfers en -volumes van GfK en Nielsen in de gaten gehouden of we op koers zitten met onze marketing doelstelling van een gemiddelde consumptiegroei van 2% per jaar in Nederland en Duitsland. Verder kijken we ook of onze promotie- en voorlichtingsactiviteiten leiden tot meer kennis en een andere houding van consumenten ten aanzien van champignons. Onze communicatiedoelstellingen zijn dat consumenten beter weten dat champignons gezond, gemakkelijk te bereiden en veelzijdig zijn en dat ze verantwoord wor den geteeld. Om erachter te komen of de mening van consumenten over champignons inderdaad verandert en of ze wel eens van de campagne hebben gehoord, maken we gebruik van online consumentenpanels.” Portemonnee In financieel opzicht is de campagne helaas nog niet in kannen en kruiken. Van Buuren: “We hebben nog tenminste 300.000 euro nodig om te kunnen profiteren van het volledige budget dat de EU ter beschikking stelt. Op dit moment [half november, red.] zijn er diverse onafhankelijke telers en twee champig nonverwerkende bedrijven die alsnog zijn afgehaakt. Daarnaast is de deelname vanuit de versmarkt zeer beperkt. Begin november hebben we vooral aan deze laatste groep een oproep gedaan om alsnog de porte monnee te trekken. Zeker gezien het feit dat de hele champignonsector profiteert van een consumptietoe name, is het wenselijk dat ook de hele sector er een bijdrage aan levert. Bovendien is het mooie van deze campagne dat het bedrijfsleven maar de helft van alle kosten hoeft te dragen. De andere helft betaalt de EU.”
Champignonswerk 8
9
gezondheid
kort nieuws
CNC Exotic Mushrooms bij snelst groeiende bedrijven CNC Exotic Mushrooms is net als vorig jaar een van de snelst groeiende bedrijven van Nederland. Het bedrijf realiseerde een omzetgroei van 62 procent over de afgelopen 3 jaar. Daarmee is CNC Exotic Mushrooms een van de FD Gazellen 2010. Dit zijn volgens criteria van het Financieel Dagblad (FD) de snelst groeiende bedrijven in Nederland. Lees meer over CNC Exotic Mushrooms op pagina 8 van deze Cham pignonswerk.
Paddenstoelen in de natuur en in de klas
IVN De Maasvallei heeft leerlingen van zo’n 15 basis scholen uit de regio laten kennismaken met pad denstoelen. De kinderen uit groep 5 en 6 speurden in het bos onder andere naar elfenbankjes en de vlie genzwam en onderzochten hoe groot of juist ook hoe klein paddenstoelen kunnen zijn. Karen Lamers van IVN Maasvallei: “Een uurtje in het bos leidde al tot veel bijzondere ontdekkingen; veel kinderen zullen de geur van de stinkzwam niet snel meer vergeten!” Om de kinderen ook van dichtbij te laten meemaken
hoe paddenstoelen groeien, heeft CNC Grondstoffen meegewerkt aan dit project. “De deelnemende klas sen hebben allemaal een emmer gevuld met compost en dekaarde ontvangen. Zo konden de kinderen van dag tot dag volgen hoe de schimmeldraden groeien, knoppen vormen en uiteindelijk uitgroeien tot mooie en lekkere champignons”, vertelt Lamers.
Twee paddenstoelen telers in Vers Top 100
In november hebben 2 paddenstoelenbedrijven een plaats bemachtigd in de Vers Top 100. Dit zijn Verbrug gen Paddestoelen uit Erp en het Paddestoelenrijk uit Rossum. De Vers Top 100 is de jaarlijkse monitor van de Nederlandse verssector waarin de 100 meest in novatieve bedrijven, producten en concepten op een rij worden gezet. Verbruggen Paddestoelen is een biologisch teelt bedrijf van exotische paddenstoelen. Het bedrijf oogstte waardering met de milieuvriendelijke, duur zame bedrijfsvoering. Er wordt onder andere gebruik gemaakt van een eigen koude/warmteopslag om het energieverbruik te verminderen. Het Padde stoelenrijk uit Rossum wist de jury te charmeren met een breed assortiment exotische paddenstoelen. Ook ontplooien de ondernemers activiteiten op het gebied van agro-toerisme en worden er workshops over de teelt van exotische paddenstoelen gegeven.
Champignonvezels in verpakkingen
Het Amerikaanse bedrijf Ecovative Design brengt verpakkingsmaterialen op de markt op basis van champignonbestanddelen. Daarvoor maakt het be drijf gebruik van de Mycobond-technologie, waarbij champignonvezels op katoenzaad en houtvezels groeien. Ecovative Design claimt dat bij deze tech nologie tot 98% minder energie gebruikt wordt dan bij de productie van piepschuim. Bijkomend voordeel van de nieuwe methode is dat de materialen in de open lucht kunnen groeien. Bron: AGF.nl
‘Positieve effecten champignons op gezondheid’ Uit allerlei wetenschappelijke studies blijkt dat champignons gezondheidsbevorderende eigenschappen hebben. Zo remmen champignonextracten de werking van het enzym aromatase. Dit enzym speelt een rol bij het ontstaan van borstkanker. Ook zijn er aanwijzingen dat paddenstoelenextracten de alertheid van het immuunsysteem vergroten. De Mushroom Promotion Foundation (MPF) heeft dit jaar een literatuurstudie laten doen naar de eigenschappen van champignons in relatie tot gezondheid. Daaruit blijkt dat de consumptie van champignons een rol kan spelen bij de bescherming tegen borstkanker bij vrouwen. Famke Kamhorst van de MPF licht toe: “In 2003 is men in de Ver enigde Staten begonnen aan een groots opgezet onderzoeksprogramma waarbij wordt gekeken naar in voeding voorkomende, beschermende stoffen. Uit de eerste testen bleek dat bestanddelen van de champignon in tegenstelling tot stoffen uit andere veel gegeten groenten als ui, wortel en broccoli een remmende werking hadden op het enzym aro matase. Dit enzym is mede verantwoordelijk voor het ontstaan en de groei van borstkankercellen. In 2006 zijn er vervolgens laboratoriumonderzoeken
60% lagere kans op borstkanker In 2009 is een studie gepubliceerd waarin bij 1009 Chinese vrouwen met borstkanker werd gekeken hoeveel paddenstoelen (voorname lijk champignons) ze aten. Dit werd vergeleken met een groep van 1009 gezonde vrouwen. Hieruit bleek dat vrouwen die gemiddeld dagelijks meer dan 10 g verse paddenstoelen aten een ongeveer 60% lagere kans hadden op het krijgen van borstkanker dan vrouwen die helemaal geen paddenstoelen aten.
gedaan met geïsoleerde stoffen uit de champignon. De positieve resultaten gaven aanleiding tot testen met muizen in 2007-2008. Muizen die champignons door het voer gemengd kregen, bleken aanzienlijk minder borstkanker te ontwikkelen.” 2011 Bovenstaande resultaten waren voor de onder zoekers reden genoeg om hun hypothese, dat het eten van champignons remmend werkt op de ontwikkeling van borstkanker, op mensen te testen. Kamphorst: “In 2009 is gestart met een zogenaamd interventieonderzoek met vrouwen die een verhoogde kans hebben op het krijgen van borstkanker. Over een periode van 2 jaar zal geke ken worden of het eten van champignons door deze vrouwen inderdaad het risico op het krijgen van borstkanker verlaagt. Men verwacht de resultaten van dit onderzoek in de loop van 2011 naar buiten te kunnen brengen.” Gezondheidsclaims Ondanks de uitkomsten van de diverse onderzoe ken is het nog (veel) te vroeg om voedingsclaims op bakjes champignons te plaatsen. Kamphorst: “Daarvoor moet er eerst spijkerhard weten schappelijk bewijs worden geleverd. En verder moet worden voldaan aan de strenge regelgeving die er in Europa van kracht is op het gebied van voedings- en gezondheidsclaims.” Maar als blijkt dat champignons inderdaad een beschermende werking hebben op het ontstaan van borstkanker is dat een grote doorbraak in de strijd tegen deze meest voorkomende kanker bij vrouwen. Kamphorst: “1 op de 10 Nederlandse vrouwen krijgt in haar leven met deze ziekte te maken. En wereldwijd worden er jaarlijks circa 1 miljoen nieuwe gevallen van borstkanker ont dekt. Het zou fantastisch zijn als champignons een rol kunnen spelen bij het terugdringen van deze meest voorkomende kanker bij vrouwen.
En natuurlijk is dat ook goed nieuws voor de champignonsector!” Versterken immuunreactie Uit de literatuurstudie die de MPF heeft laten doen, blijkt verder dat bestanddelen van de champignon de immuunreactie versterken als het lichaam in contact komt met een ziekteverwekker of een lichaamsvreemde stof. Champignoncon centraat bracht bepaalde cellen van het immuun
systeem in een verhoogde staat van paraatheid. Dit koppelen de onderzoekers aan een actief immuunsysteem en een versterkte afweer tegen infecties. Daarbij bleken de champignonextracten niet tot overprikkeling van het immuunsysteem te leiden. “Met andere woorden, het eten van champignons brengt niet het gevaar met zich mee dat een be staande allergie of aanwezige auto-immuun aan doening plotseling verergert”, vertelt Kamphorst.
Champignonswerk 10
11
kerstrecept
Taartje van gerookte eend
met uienmarmelade, kastanjechampignons en schuimige sabayon
Colofon ChampignONSwerk is een uitgave van de Coöperatieve Nederlandse Champignonkwekersvereniging U.A. en verschijnt vier keer per jaar. Redactie: Aad Albers, CNC/Lutèce Manon Meijers, Lutèce Marion Vrijaldenhoven, CNC Anne Rottink, C4C Holding
Voor- of tussengerecht voor 4 personen. 4 el olijfolie 200 g rode uien, in ringen 50 ml rode wijnazijn 80 ml grenadine 1 glas (314 ml) kastanjechampignons in schijfjes 4 eidooiers 100 ml witte wijn 1 gerookte eendenborst, in plakjes 1 el fijngesneden bieslook 1 tomaat, ontveld en in kleine blokjes peper en zout Verhit 2 eetlepels olijfolie en bak de uiringen zonder ze te kleuren. Blus af met de rode wijnazijn en grena dine. Stoof de uien helemaal gaar tot het vocht is verdampt en breng op smaak met peper en zout. Verhit de resterende olijfolie en bak de champignons 4-5 minuten. Laat ze uitlekken en vang het bakvocht op. Klop de eidooiers au bain marie los, voeg de witte wijn en 1 eetlepel van het champignonvocht toe en klop, nog steeds au bain marie, tot een stevige en schuimige sabayon. Maak een taartje met behulp van een bakring of een ronde uitsteekvorm en bedek de bodem met uienmarmelade, hierop plakjes eendenborst en dan opvullen met de champignons. Vul het vormpje met sabayon en gratineer deze onder een hete grill. Leg de taartjes op een bord en schep er de rest van de sabayon omheen. Garneer met bieslook en blokjes tomaat. Tip: In plaats van gerookte eendenborst kan er ook gerookte kalkoen- of kipfilet worden gebruikt. Bereidingstijd: 30 minuten
CNC U.A. Postbus 13 6590 AA Gennep T 0485-516541 F 0485-517823 E
[email protected] Productie: Imagro BV, Ottersum Drukwerk: Van Mameren Repro, Nijmegen Overname van artikelen is toegestaan na goed keuring van CNC U.A. en met bronvermelding.
CNC U.A. is 100% aandeelhou der van C4C Holding. De volgen de bedrijven zijn onderdeel van C4C Holding:
cnc exotic mushrooms b.v.
cnc grondstoffen b.v.
cnc agricompost b.v.
cnc quality products Sp.z o.o.
amco b.v.
bromyc b.v.
Het coöperatiebestuur wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2011 lutèce holding b.v.
12
lutèce b.v.
flm food ingredients b.v.
