CAW MOZAÏEK
Jaarverslag 2012
CAW MOZAÏEK
MOZAÏEK
Als je niet weet waar te beginnen…
01 Inhoud 1.
Voorwoord
02
2.
Opdrachtsverklaring 04
3.
Organogram 05
4.
CAW Mozaïek in cijfers 06
5.
Bijzondere realisaties 36
6.
Vooruitblik 2013 40
7.
Personeel 42
Colofon Met dank aan al de medewerkers van CAW Mozaïek.
© 2013 CAW Mozaïek Gehele of gedeeltelijke overneming of reproductie van de inhoud of de uitgave, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaandelijke toestemming van de auteursrechthebbende is verboden. De foto’s zijn auteursrechterlijk beschermd.
1. Voorwoord Beste lezer Een laatste voorwoord voor het jaarverslag van CAW Mozaïek. Volgend jaar is onze organisatie opgegaan in het nieuwe eengemaakte CAW voor Brussel. Dan heeft een andere voorzitter het voorrecht jullie te begroeten. Wij zijn nog niet zover, maar we vorderen, weliswaar minder snel dan ik zou wensen. Laten we zeggen: traag maar gestaag en van onze zijde uit volle overtuiging. Want wij geloven dat één -op alle niveaus- geïntegreerd CAW meer vermag dan de twee huidige CAW’s. Eén CAW heeft een meerwaarde voor deze stad, voor dit tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad dat mij zo lief is. Brussel is een fantastische plek ... om te wonen, te werken, te ontspannen en zich te vermaken. Brussel is meer dan elders een plaats waar mensen van allerlei slag elkaar tegenkomen. Met de aanwezigheid van 194 nationaliteiten is het als een souk met kraampjes van diverse culturen, religies en levensbeschouwingen. Een syncretistische smeltkroes waarin een actief pluralistische organisatie als de onze op een vlotte manier kan gedijen. Het is een stad waar de verschillende gemeenschappen elkaar ontmoeten, waar de verschillende gemeenschappen ondanks spanningen of meningsverschillen elkaar blijven bevragen en beluisteren en naar elkaar toegroeien.
02
geen probleem zien (gelukkig zijn ze niet allemaal zo). Een stad van rijke buurten en arme wijken, een stad met thuislozen en straatbewoners, met vluchtelingen en uitgeprocedeerden, een stad met een groeiende populatie ouderen en een sterk stijgend aantal jongeren, een stad met ouders met kinderen en alleenstaanden of koppels -homo of hetero- zonder ingeloste kinderwens. Een stad bol van kansen en mogelijkheden, van vragen en problemen. Brussel is een laboratorium. En daarin opereren wij als welzijnswerkers. Soms zijn we de laborant, nu en dan de superviserende prof., af en toe de microscoop of de proefbuis, het mengmiddel of het surrogaat en een andere keer de wetenschappelijke formule die alles verklaart en verduidelijkt. Die veelheid aan functies is ons eigen in dit laboratorium. En we hebben als CAW Mozaïek die functies, die opdracht de voorbije jaren met verve vervuld. Daar zijn vriend en vijand het over eens en daar getuigt dit jaarverslag van. Daarom ook is het zo belangrijk dat we voldoende basisprincipes van onze organisatie ook in het eengemaakte Brusselse CAW kunnen meenemen;
Brussel is een stad die je liefhebt of haat, een stad van gelijkenissen en tegenstellingen, van wisselende coalities en opposities.
daarom is het zo belangrijk dat onze gebruikte pedagogische, educatieve, sociale en therapeutische methodieken en benaderingen ook in het eengemaakte Brusselse CAW de plaats krijgen die hen toekomt;
Een stad van ondernemers en overlevers, van creatievelingen en volgers, van vrouwen die zich verenigen in Femmes de la rue en mannen die in seksistisch gedrag
daarom is het zo belangrijk dat de financiële beginselen en de patrimoniale en zakelijke rechten ook in het nieuwe Brusselse CAW gevrijwaard blijven;
03
daarom is het zo belangrijk dat de communicatie, het onderling overleg en de teamspirit tussen alle geledingen van CAW Mozaïek optimaal blijft verlopen zodat de verzuchtingen, de verwachtingen, de angsten en twijfels van eenieder kunnen worden meegenomen in de onderhandelingen van een eengemaakt Brussels CAW.
ik wil de hoop uitspreken dat het cliënteel van het nieuwe eengemaakte CAW niet eens weet dat er organisatorische veranderingen zijn geweest en dat de hulpverlening zijn grote onderscheiding op vlak van kwaliteit weet te behouden of nog weet te verbeteren: van grote onderscheiding naar grootste onderscheiding.
Niet dat er niets mag veranderen. Toch wel en het is onvermijdelijk. Wie een relatie aangaat, houdt rekening met de verlangens van zijn partner, zonder zichzelf weg te cijferen. Blijvend evolueren is onontbeerlijk voor een organisatie, ook voor de onze, zeker in een fusieproces.
Dank, beste lezer, voor het vertrouwen dat u de voorbije vijftien jaren in CAW Mozaïek stelde. We zullen het ook in het nieuwe eengemaakte CAW niet beschamen. Dat het CAW Mozaïek in dit laatste jaar uitstekend mag gaan en dat we samen verlangend mogen uitkijken naar wat ons in 2014 te wachten staat. Veel leesplezier en ... tot elders,
Ik wil de hoop uitspreken dat we er in slagen om tegen medio 2013 een nieuwe organisatie te hebben ontwikkeld, die de fundamenten legt voor een uitbouw van het algemeen welzijnswerk, meer zelfs voor de uitbouw van een sociale onderneming in Brussel, die zich ook op andere sectoren richt; ik wil de hoop uitspreken dat de bestuurders in het nieuwe eengemaakte CAW de directe loyaliteiten naar hun vroeger CAW, of het nu Archipel of Mozaïek is, kunnen overstijgen en enkel beslissingen nemen die tenvolle de nieuwe organisatie ten goede komen, ik wil de hoop uitspreken dat de sociale, juridische en therapeutische dienstverlening in de symbiose van beide CAW-werkingen wordt versterkt en verdiept; ik wil de hoop uitspreken dat de directie, de coördinatoren en de staf op een enthousiasmerende en beklijvende wijze ook moeilijke beslissingen durven nemen en verdedigen, vanuit de overtuiging dat het de minst slechte oplossing is;
Herwig Teugels 31 januari 2013
2. Opdrachtsverklaring
Het Centrum Algemeen Welzijnswerk Mozaïek biedt sociale dienst- en hulpverlening met als doel de maatschappelijke integratie en participatie te bevorderen van alle personen van wie de welzijnskansen bedreigd of verminderd worden ten gevolge van persoonlijke, relationele, gezins- of maatschappelijke factoren. CAW Mozaïek draagt hiermee bij tot een kwaliteitsvolle en solidaire zorg en een rechtvaardige sociale politiek, die de individuele en sociale rechten van alle gebruikers realiseert en versterkt. Deze maatschappelijke opdracht wordt door CAW Mozaïek opgenomen vanuit een pluralistische visie, met respect voor levensbeschouwelijke, culturele en etnische diversiteit eigen aan de Brusselse context. CAW Mozaïek erkent de eigen positie en de specifieke inbreng van de gebruikers, de vrijwillige en de professionele medewerkers, de bestuurders en alle beleidspartners. Een democratische beleidsvorming zorgt voor een stevig maatschappelijk draagvlak, waar dialoog en verdraagzaamheid tot de organisatiecultuur behoren.
04
05 3. Organogram Organogram CAW Mozaïek, 2013 ALGEMENE VERGADERING RAAD VAN BESTUUR Stafmedewerker Financiën & Administratie Administratief Medewerker
Algemeen Directeur
Technisch - Logistiek Medewerker ICT-Medewerker
Adjunct-Directeur Stafmedewerker Kwaliteit
Onthaal
Begeleiding
Woonbegeleiding
DMO - Adoptie
Coördinator
Coördinator
Coördinator
Coördinator
Psychosociale hulpverleners Outreach Crisismeldpunt
Psychosociale hulpverleners Juridisch hulpverleners Bemiddelaar in familiezaken
Psychosociale hulpverleners
Psychologen
Logistiek-polyvalent medewerkers
Maatschappelijk assistenten
Preventiewerkers
4. CAW Mozaïek in cijfers Afdeling Onthaal De afdeling Onthaal staat in voor het realiseren van een bereikbaar en toegankelijk onthaal, met inbegrip van informatie- en adviesverstrekking, eerste opvang en probleemdefiniëring. Het Onthaal van CAW Mozaïek gebeurt aan de hand van verschillende methodieken: • • • •
face to face contacten in onze vestigingen in Brussel en Etterbeek contacten via telefoon, mail en chat mobiel onthaal: onthaalgesprek en uitklaring terplaatse wanneer de cliënt om fysieke of mentale redenen niet in onze vestiging geraakt outreaching: uitklaring van onrealistische of onduidelijke hulpvraag op tempo en op maat van de cliënt op de plaats waar hij zich comfortabel en veilig voelt.
Het Onthaal bereikte in 2012 1789 cliënten. Dat aantal is een lichte stijging ten opzichte van 2011 (1774 cliënten). Opvallend is de grote stijging bij het Crisismeldpunt, er waren 140 aanmeldingen in 2012 tegenover 104 in 2011. In 2012 namen 792 vrouwen en 755 mannen contact op met het Onthaal. De meeste cliënten zijn tussen 26 en 59 jaar oud (586 clienten). De meeste hulpvragers stellen hun eerste vraag ter plaatse in het centrum (58%) of nemen telefonisch contact op (30%). Jongeren chatten vaak met het JAC (jongerenaanbod van het CAW) (7% van het totaal aantal aanmeldingen).
06
07
Aantal bereikte cliënten
08
09
Algemeen Onthaal Op het Onthaal worden de vragen van de cliënten uitgeklaard. Aan de hand van deze uitklaring kiezen de medewerkers samen met de cliënt de best mogelijke weg om hem te helpen en dit vanuit een emancipatorische visie op hulpverlening (zelfredzaamheid van de cliënt). In vele gevallen volgt er een vlotte doorverwijzing naar andere diensten van het CAW, bijvoorbeeld bij echtscheidingsvragen, juridische vragen, vragen naar psychosociale begeleidingen en vragen rond situaties van intrafamiliaal geweld. De grootste groep van de cliënten op Onthaal heeft de Belgische nationaliteit. Veel mensen zijn afkomstig uit Marokko. Op het totaal van1159 clienten zijn er 668 intern doorverwezen (naar Begeleiding en Woonbegeleiding) en 98 naar andere organisaties (andere welzijnsorganisaties, CGG’s, …). Sinds mei 2012 is het Onthaal een infopunt van de opvoedingswinkel. Ouders en andere opvoedingsverantwoordelijken kunnen er met hun opvoedingsvragen terecht. In 2012 stelden 189 personen in Onthaal een opvoedingsvraag.
“Wat ik van het onthaal hier vind? Goed! Ik ben echt opgelucht dat ik toch die stap heb gezet. Ik had in de week een mail gestuurd naar het CAW. Ik kreeg de dag nadien al antwoord, met een aantal tips, maar vooral met het voorstel om eens te bellen. Zonder al teveel nadenken heb ik de telefoon gepakt. Als ik er langer over had nagedacht, zou ik misschien niet hebben gebeld. Die hulpverlener klonk echt vriendelijk. Raar, want ik kende die niet, maar die vond precies niet dat ik overdreef en die maakte tijd voor mij. Nadien heb ik haar nog eens gebeld en na een hele babbel aan de telefoon raadde ze me aan om eens met haar te komen spreken. Ik was echt nerveus. Ze klonk goed aan de telefoon, maar ja, dat wil nog niets zeggen he. Het gaat al jaren niet goed met mij, eigenlijk op alle vlakken. Ik heb schulden, mijn vrouw heeft me verlaten, ik heb nauwelijks vrienden, en soms zou ik er niet meer willen zijn. En die begreep dat. Het was de eerste die het mij vroeg. Ze heeft samen met mij dan eens alles opgelijst. Wat ik zou willen en wat ik eerst zou willen doen. Maar daar ga ik nog eens goed over nadenken. Ik ga dat thuis rustig doen, en haar dan nadien bellen of mailen. En dan kom ik terug op gesprek. Pas nadien kunnen ze me doorsturen waar ze me verder kunnen helpen. Ik moet er nu iets mee doen.”
Outreach De outreachers ontmoeten cliënten in hun leefwereld en starten een traject op maat. Er wordt gestreefd naar de (her)opbouw van de banden met een netwerk, het maatschappelijke aanbod en de ruimere samenleving. De medewerkers ondersteunen de cliënten op verschillende domeinen: psychosociaal, administratief, meegaan naar diensten als brugfunctie, ... Er werden in 2012 in totaal 46 mensen aangemeld bij Outreach. 35 aanmeldingen werden opgenomen, 11 mensen werden elders (intern of extern) opgevolgd of hadden geen verdere vraag. Het grote deel van de cliënten kwam bij Outreach terecht na een aanmelding door Algemeen Onthaal (38), 2 door huidige cliënten en 6 door een externe dienst. 31 dossiers werden afgesloten. De meerderheid van de cliënten heeft een Europese nationaliteit (53), waarvan 31 mensen de Belgische. 54 mensen hebben een permanent verblijfsrecht, 22 een tijdelijk en 14 een onwettig. 53 cliënten zijn mannen, 37 zijn vrouwen. Een kleine meerderheid van de cliënten is 18 tot 25 jaar oud. De meeste cliënten zijn alleenstaand (48). 28 mensen hebben een gezin. 8 cliënten zijn alleenstaand met één of meerdere kinderen en 6 cliënten hebben een partner. Wanneer een cliënt een gezin, partner of kinderen had, wordt steeds iedereen uit het betrokken systeem ook opgevolgd. De cliënten hebben duidelijk een multiproblem profiel en hebben vooral problemen met administratie, emotioneel welzijn, relationeel werken, huisvesting, financiën en geestelijke gezondheid.
10
“Mijn werkgever heeft mij naar het onthaal van CAW Mozaïek gebracht. Ik kende de dienst helemaal niet. Ik woon 5 jaar in Brussel en heb heel wat moeilijkheden ondervonden: veel brieven die ik ontvang zijn in het Frans, wat ik niet begrijp. Ik werk, maar sta alleen in voor de opvoeding van mijn dochtertje. Zelf heb ik het grootste deel van mijn jeugd in een instelling doorgebracht, dus ik heb zo geen steun van mijn familie. Ik heb bij verschillende diensten aangeklopt, maar ik kreeg niet de hulp die ik wou en nodig had. Mijn vertrouwen had een ferme deuk gekregen. De sociale assistente van het CAW heeft me goed uitgelegd wat ik kon verwachten en ik keek er meteen heel erg naar uit om eindelijk eens een persoon te hebben die naast me kan staan en die met mij kan meegaan. Zelf vind ik het namelijk erg moeilijk om alles uit te leggen. We zijn meteen goed aan de slag gegaan: de hulpverlener kwam al snel naar mijn huis, want ik vertelde dat ik veel dozen met allerlei brieven thuis had staan. Ik kreeg hulp met mijn administratie, we hebben samen gekeken naar welke diensten we allemaal moesten gaan om mijn zaken op orde te brengen, er werd gezorgd dat mijn dochtertje en ik medische en psychologische hulp kregen, … Als het mij weer eens allemaal te veel werd, kan ik ook steeds bij mijn hulpverlneer terecht, of kwam zij mij een bezoekje brengen. Ik heb nog een lange weg af te gaan, maar ik kan eindelijk opnieuw aan de toekomst beginnen denken...”
11 Leeftijden 2012
Leefdomeinen 2012
Crisismeldpunt Iedere intermediair, die professioneel of vanuit zijn functie in contact komt met minderjarigen in crisissituaties kan een beroep doen op de diensten van het Crisismeldpunt van Integrale Jeugdhulp. Het Meldpunt voor Brussel is ondergebracht onder de afdeling Onthaal van CAW Mozaïek en werkt samen met verschillende partners uit de Bijzondere Jeugdzorg voor het hulpaanbod: Thuisbegeleiding De Loper, CahCocon, Minor Ndako, OOOC ’t Pasrel en Tonuso zorgen voor een verzekerd aanbod. De crisismedewerkers kunnen voor een consult steeds terecht bij het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling en bij de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGGZ) Brussel. Daarnaast is er een niet verzekerd aanbod van verscheidene partners in Brussel. In 2012 kreeg het Crisismeldpunt 140 aanmeldingen. Dat is een forse stijging ten opzichte van 2011(79). Deze stijging is ondermeer te danken aan een sterkere bekendmaking en sensibilisering. De grootste aanmelder van het Crisismeldpunt blijven de CLB’s (Centra voor Leerlingen Begeleiding) met 28 aanmel- dingen (15 in 2011). Daarnaast zijn belangrijke aanmelders de CAW’s, en het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg (CBJ).
12
“Ik ben Toon en ik ben 10 jaar. De meneer van het crisismeldpunt heeft me gevraagd om iets te schrijven over hoe ik het hier vond. Maar dat weet ik niet zo goed. Ik wil niet meer graag bij mijn papa gaan. Om de week moet ik bij mijn papa en de andere week bij mama. Bij mama is het veel toffer. Ik mag daar ook heel veel. Soms zaagt ze wel, vooral over mijn papa, en dat vind ik niet tof. Ik moet bij mama altijd vertellen hoe het bij papa was, en dan wordt ze verdrietig. Papa is ook heel streng. Ik ben dat aan Juf Mia gaan vertellen op school en haar gezegd dat ik niet naar papa wilde.Juf Mia heeft dan met de meneer van het crisismeldpunt gebeld, en dan moest ik naar daar gaan. En mijn papa ook. Ik was wel bang. Maar het was ok. Mijn papa was wel terug boos op mijn mama. Die meneer heeft me gezegd dat het niet leuk is als mama en papa ruzie maken, maar dat zij dat zelf moeten oplossen. Ik vind dat eigenlijk ook. Het is niet altijd papa zijn fout. Straks mag ik terug met papa naar huis. Die meneer gaat met mama en papa praten en er komt ook iemand een maand thuis met mij praten. Ze gaan een oplossing zoeken. Maar ik ga nog zien wat er gebeurt, vandaar dat ik het nog niet goed weet. Morgen gaat papa met mij voetballen. “
13
Zoals in 2011 is er in 2012 een evenwicht in het totaal aantal jongens en meisjes die bij het Crisismeldpunt worden aangemeld. In de leeftijdscategorie 0-12 jaar worden er wel meer jongens dan meisjes aangemeld. Het tegenovergestelde zie je bij de leeftijdscategorie 13 – 17 jaar. Daar is het aantal meisjes het grootst. Het Crisismeldpunt voor minderjarigen biedt in samenwerking met zijn partners hulp door consult, interventie of opvang. Bij het Crisismeldpunt Brussel is het aantal consulten het hoogst, gevolgd door interventies en een combinatie van opvang en interventie. Bij enkele uitzonderlijke aanmeldingen werd een opvang gegeven zonder een interventie of begeleiding. Het gaat dan om aanmeldingen van Niet Begeleide Minderjarige Vreemdelingen en om de interventies opgenomen door een ander CJ- netwerk, door Pleegzorgdienst, ... In 2012 werden 100 minderjarigen doorverwezen naar reguliere hulpverlening of naar crisishulp +18.
“Mijn naam is Mathias en ik ben de papa van Toon en Lore. Toen ik onze Toon ging halen zei de zorgleerkracht (Juf Mia) dat ze me even wilde spreken. Toon wilde niet met me mee naar huis. Ik moet eerlijk zeggen dat ik behoorlijk geschokt was, en nog steeds ben. Ik weet dat de kinderen veel afzien van de scheiding, vooral Toon omdat die al wat ouder is. Ik heb altijd geprobeerd om zo correct mogelijk met hen om te gaan, en niet teveel toe te geven. Ik wil niet de naam krijgen dat ik mijn kinderen ‘omkoop’ om bij mij te willen zijn. Mijn ex-vrouw doet dat wel. Logisch dat Toon dan ook bij haar wil gaan wonen. Maar die hulpverlener van het crisismeldpunt heeft gelijk, de kinderen moeten niet de dupe worden van onze scheiding. Ik besefte echt niet dat ik zo streng was. Ik voel me eigenlijk wel schuldig. Het is ook al lang geleden dat ik nog iets ‘leuks’ heb gedaan met hen. En ze mogen gerust zeggen dat ik ze ‘verwen’, maar dit weekend ga ik dat eens doen! Morgen heb ik een afspraak met mijn ex op het crisismeldpunt. En vanaf dan komt er een thuisbegeleiding voor 28 dagen. Eigenlijk vind ik het wel knap van Toon dat hij dit heeft gedaan. Ik ben fier op hem!”
Aangemelde cliënten (%) volgens leeftijd en geslacht 2011-2012 Aangemelde cliënten volgens leeftijd en geslacht 2011- 2012 (procentueel) 35 30 29
25
23
20 15
19 18
19
25
19
Meisjes 2011
18
Jongens 2011
10 5 4
0 0- 12
14
Meisjes 2012
8 9
13- 17
4 2 18+
Jongens 2012 2 1
Onbekend
15
Geboden hulp (aantal minderjarigen)
Geboden hulp (aantal minderjarigen) 120 100
100
80 60 40
50
20 0 Consult
14
6
Interventie
Opvang
12
5
Interventie en Interventie, opvang begeleiding en opvang
Externe dispatching
Afdeling Begeleiding
De medewerkers van de afdeling Begeleiding bieden hulpverlening en begeleiding aan kinderen en volwassen. Het multidisciplinaire team biedt individuele begeleiding, relatie- en gezinsbegeleiding, bemiddeling in familiezaken, juridische hulp, eerstelijnspsychotherapie, gynaecologische raadplegingen (gestopt in de loop van 2012), … In 2012 werden door het Team Begeleiding 906 begeleidingen opgenomen: 508 psychologische begeleidingen, 325 juridische consultaties en 73 bemiddelingen in familiezaken. Het totaal aantal contacten bedroeg 3927 (4553 in 2011). Met uitzondering van de psychologische begeleidingen, zien we een daling van de cijfers ten opzichte van het jaar 2011. Dit is te wijten aan het stopzetten van de gynaecologische raadplegingen en aan een een vermindering van het aanbod van juridische consultaties en bemiddeling in familiezaken. Het begeleidingsteam bestaat uit 15 hulpverleners of 10,5 voltijds equivalenten. De meeste mensen die werden begeleid, kwamen in begeleiding omwille van psychische en persoonlijke problemen, en relationele problemen. 1 op 4 had ook administratieve en juridische problemen.
16
17 Totaal begeleidingen 2012
Leeftijd 2012
Problematieken 2012
18
19
In 2012 werden 567 begeleidingen afgerond. 339 begeleidingen lopen verder in 2013. 8 cliënten hebben hun begeleiding even op pauze gezet. 46 begeleidingen (5%) zijn afgebroken. Doorgaans hebben cliënten meerdere contacten: 47% van de begeleidingen omvat 2 tot 10 sessies, 8% van de cliënten heeft 11 tot 20 contacten met een hulpverlener en in 2% van de begeleidingen kan men spreken van een langdurige begeleiding. Voor 390 cliënten werd één contact geregistreerd (43%). Het merendeel van deze éénmalige contacten betreft juridische consulaties. In 2012 waren er 297 mannen (33%) en 609 vrouwen (67 %) in begeleiding. Het aantal mannelijke cliënten is gestegen tov vorige jaren. 68% van de bereikte doelgroep situeert zich binnen de leeftijdscategorie 26 tot 59 jaar, wat een lichte stijging is in vergelijking met vorig jaar. In de groep van de 60-plussers is er een daling (87 cliënten in 2011 tov 36 in 2012). Ook voor de groep van de minderjarigen is er een lichte daling waar te nemen (40 dossiers in 2011 tov 30 in 2012). In 2012 werden 15 minderjarige cliënten aangemeld. De groep van 18 – 25 jarigen blijft al enkele jaren toenemen, zij vertegenwoordigen 25% van de totale doelgroep. 24% van de cliënten woont alleen, 32% in een (al dan niet nieuwsamengesteld) gezin, 11% woont samen met een partner zonder kinderen, 17% leeft in een éénoudergezin en 6% woont in een gemeenschapswoning, een instelling of bij derden.
51% van de mensen is ongehuwd, 25% is gehuwd en 16,5% geeft als burgerlijke staat gescheiden aan. 48,5% van de cliënten heeft een inkomen uit arbeid, 13% een inkomen uit de sociale zekerheid, 20% beschikt niet over een eigen inkomen en is afhankelijk van hulp van derden. Er werden 57 verschillende nationaliteiten geregistreerd. Meer dan de helft van de hulpvragers heeft voordien nog geen professionele hulp gezocht. Vaak wordt er samengewerkt met andere diensten zoals huisartsen, CGG Brussel, scholen en CLB, studentenvoorzieningen, advocaten, justitie, het Comité Bijzondere Jeugdzorg, …
20
Psychologische begeleidingen
Rechtshulp
In 2012 werden 508 psychologische begeleidingen opgenomen (tov 500 in 2011), waarvan 278 nieuwe aanmeldingen. Cliënten zetten vooral de stap naar psychologische begeleiding omwille van psychische, persoonlijke en/ of relationele problemen. 1 op 5 cliënten worstelt met zichzelf, heeft last van minderwaardigheidsgevoelens, een negatief zelfbeeld of identiteitsproblemen. In een kwart van de begeleidingen komen verlieservaringen aan bod. In vergelijking met vorig jaar was er een toename in het aantal begeleidingen rond seksueel misbruik (20 dossiers in 2012 tov 12 in 2011). Sinds maart 2012 is het Meldpunt voor Misbruik, Geweld en Kindermishandeling dat door Minister Vandeurzen werd opgericht, daadwerkelijk operationeel. Mogelijk worden slachtoffers door de bekendmaking van het Meldpunt en de toegenomen mediabelangstelling aangemoedigd om het stilzwijgen te doorbreken. In bijna de helft van de begeleidingen geven cliënten aan dat zij kampen met stress, angsten en depressieve klachten (230 dossiers in 2012 tov 141 dossiers in 2011). Moeilijke contacten met anderen, eenzaamheid en onvoldoende sociale vaardigheden worden uitdrukkelijk aangegeven door 52 cliënten. 9 cliënten worden intensief opgevolgd omwille van ernstige suïcidegedachten. In 218 dossiers kwamen relationele problemen aan bod. Meestal komen deze relationele problemen in een individuele begeleiding aan bod, en bij 21 koppels werd er een partnerrelatietherapie opgestart. In 249 begeleidingen gaat het om de gezinsrelatie, waarbij er heel wat moeilijkheden worden ervaren met de gezinsstructuur en grenzen. Vaak komen ook opvoedingsvragen aan bod. In 35 begeleidingen was er sprake van intrafamiliaal geweld. Vragen rond het seksueel functioneren, de seksuele identiteit en geboorteregeling vinden we terug in 38 dossiers in 2012 tov 54 dossiers in 2011.
In 2012 werden 325 juridische dossiers behandeld. Meer dan de helft van de juridische dossiers handelen over personen- en familierecht (59%). In 90 dossiers staat vreemdelingenrecht centraal (28%). 25% van de dossiers handelen over overeenkomstenrecht (voornamelijk huurproblemen). In 8 juridische dossiers (tov 14 in 2011) wordt melding gemaakt van intrafamiliaal geweld. Het aantal administratieve juridische vragen en arbeidsrecht/ sociale zekerheid is hetzelfde gebleven in vergelijking met 2011. In 11% van de juridische dossiers gaan de vragen over financiele problemen (oa schulden), schadevergoedingen, …
Bemiddeling in familiezaken In totaal werden er in 2012 voor bemiddeling in familiezaken 38 dossiers geopend. In 15 dossiers ging het om een scheidingsbemiddeling, in 23 dossiers om ouderschapsbemiddelingen. Bij 7 bemiddelingen bleek een gerechtelijke procedure meer aangewezen. 1 bemiddeling leidde tot een verzoening. 13 bemiddelingen lopen verder in 2013. Er werden 5 Echtscheidingen met Onderlinge Toestemming ondertekend (EOT). Er kwam een akkoord voor 9 ouderschapsbemiddelingen. Bij al deze dossiers waren 62 kinderen betrokken, de meerderheid jonger dan 12 jaar. In 10 dossiers is één of beide partners van allochtone origine (Marrokko,Turkijke, Finland, Cuba, ...). De gesprekken verlopen dan ook zowel in het Nederlands, als in het Frans of het Engels. Indien nodig wordt een tolk ingeschakeld. Complexe bemiddelingen vinden we terug bij koppels in scheiding waar ook andere hulpverleningsorganisaties betrokken zijn op het gezin: thuisbegeleidingsdiensten, vertrouwenscentrum, ( kinder) psychiater, CLB’s, CBJ, …
21
“Ik ben 21 jaar . Ik heb hulp gezocht bij het CAW omdat ik veel slaapproblemen had. Ik piekerde veel, had grote moeilijkheden om mij te concentreren. Dit zou de mooiste tijd van mijn leven moeten zijn , maar dat was het niet. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik 8 jaar was. Er was veel geweld thuis. Mijn moeder gaf mijn zus en mezelf de schuld voor het feit dat vader weggegaan is. Toen ik 16 was, had ik zelfs zelfmoordgedachten. Ik wist niet wie ik was en wat ik in het leven wilde. Ik heb altijd weinig zelfvertrouwen gehad. Ik denk vaak dat ik niet goed genoeg ben, dat ik er niet toe doe. Ik ben dan een 7 tal maanden regelmatig op gesprek gekomen. Tijdens de begeleiding kon ik eindelijk eens mijn verhaal vertellen . Door samen met de therapeut dit allemaal te bespreken begrijp ik alles nu beter . Ik kan nu meer het verleden loslaten en voor mezelf opkomen. Ik voel mij beter, twijfel minder en ga nu eerder ‘doen’ in plaats van ‘denken’”.
Afdeling Woonbegeleiding De afdeling Woonbegeleiding staat in voor de woonbegeleiding van jongeren tussen 18 en 25 jaar en biedt tevens een kleinschalig opvanginitiatief voor asielzoekers en ook voor mensen zonder wettige verblijfsvergunning. In 2012 werden op Woonbegeleiding in totaal 127 begeleidingen geregistreerd: 49 begeleidingen bij de doelgroep jongeren (38,5%), 54 bij de doelgroep asielzoekers (42,5%) en 24 begeleidingen bij de doelgroep mensen zonder wettig verblijf (19%). Deze aantallen zijn relatief hetzelfde als vorige jaren. Jongeren (38,5% van totaal aantal begeleidingen) In de doelgroep jongeren zijn het vooral mannen die zich aanmelden, het grootst aantal in de categorie 19 tot 22 jaar. In 2012 werden vooral jongeren van Belgische origine begeleid, gevolgd door jongeren van Congolese origine en jongeren met Afghaanse roots. Jongeren kunnen zich aanmelden voor verschillende begeleidingsmodules: studiotraining, transitwonen en begeleid zelfstandig wonen (al dan niet in samenwerking met een sociaal verhuurkantoor). ‘Begeleid Zelfstandig Wonen’(BZW) – jongeren begeleiden naar zelfstandig wonen – is de module waarin de meeste jongeren worden begeleid. De gemiddelde begeleidingsduur per module van een jongere bedroeg in 2012 ongeveer 9 maanden. In deze periode legt de jongere, afhankelijk van zijn noden, een traject naar zelfstandigheid af, al dan niet doorheen verschillende modules. Sinds november 2012 biedt Woonbegeleiding naast de bestaande modules ook oriëntatiebegeleiding, een
22
23
soort ‘voortraject’. In deze module wordt samen met de jongere de hulpvraag alvast verder uitgeklaard. Er wordt nagegaan op welke manier Woonbegeleiding de jongere het best kan ondersteunen in zijn traject naar zelfstandig wonen en welke stappen de jongere zelf al kan ondernemen. Oriëntatiebegeliding is ontstaan vanuit de nood aan het sneller kunnen opstarten van een traject op woonbegeleiding, ook al is er niet onmiddellijk een plaats voor de jongere. Eind 2012 werden 3 oriëntatiebegeleidingen opgestart.
Aantal begeleidingen per module
Asielzoekers (42,5% van totaal aantal begeleidingen) De kleinschalige opvang Woonbegeleiding situeert zich in de 2e fase van het recht op opvang. Dat wil zeggen dat asielzoekers die aan ons worden toegewezen reeds in een 1e fase opvang geresideerd hebben: een federaal centrum, een Rode Kruis opvangcentrum, ... Wanneer asielzoekers worden opgenomen, staat Woonbegeleiding in voor een integrale begeleiding. In de praktijk worden heel wat begeleidingen ambulant verder gezet na het einde van het opvangrecht. In de opvangmodule werden in 2012 24 nieuwe begeleidingen opgestart en 7 begeleidingen afgesloten. De gemiddelde begeleidingsduur van asielzoekers in de opvangmodule bedroeg in 2012 ongeveer 1 jaar en 2 maanden. Dit is een jaar minder dan in 2011. Het valt op dat recente asielaanvragen veel sneller behandeld worden en er dus ook veel sneller een uitspraak komt. In 2012 werden ook de terugkeercentra operationeel. Dat betekent dat asielzoekers die een negatieve beslissing krijgen 5 werkdagen hebben om de opvang te verlaten en zich aan te melden bij een terugkeercentrum. Van de asielzoekers die aan CAW Mozaïek worden toegewezen is 59% vrouw en 41% man. Bijna de helft is minderjarig en valt in de leeftijdscategorie 0 -11jaar. In 2012 registreerden we bij de asielzoekers 11 verschillende nationaliteiten. Asielzoekers zijn hoofdzakelijk afkomstig van Guinée, Congo, Kosovo en Rusland. De andere landen van herkomst zijn Syrië, Kenia, Ivoorkust, Turkije, Sri Lanka, Afghanistan en Egypte.
24
25
Origine asielzoekers
Mensen zonder wettig verblijf (MZWV) (19% van totaal aantal begeleidingen) Door de stopzetting van de subsidiëring van het Sociaal ImpulsFonds voor het Huisvestingsproject Mensen Zonder Wettig Verblijf, werden in 2012 geen nieuwe begeleidingen opgestart. De cliënten die eind 2011 nog opvangen en begeleid werden door Woonbegeleiding, kregen in 2012 wel de kans om hun traject volledig uit te lopen. In 2012 werden 24 cliënten begeleid in het kader van het Huisvestingproject, 62% vrouwen en 38% mannen. Het overwicht aan vrouwen heeft te maken met de screening voor het project waarbij werd gekeken naar de kans op een toekomstige regularisatie. Een moeder met een Belgisch kind heeft bijvoorbeeld een gunstiger verblijfsperspectief dan een alleenstaande man. 40% van de opgevangen en begeleide MZWV is minderjarig. In 2012 registreerden we bij deze doelgroep 9 verschillende nationaliteiten: Turkije, Moldavië, Marokko, Ivoorkust, Guinée, Filippijnen, Bangladesh, Angola en Afghanistan. Aan 16 van de 24 cliënten werd door de Dienst Vreemdelingenzaken een tijdelijk verblijfsstatuut toegekend. De overige 6 cliënten kregen een negatieve beslissing. Zij beslisten om hun verblijf illegaal in België verder te zetten. Hoewel het opvangproject afgerond werd, worden tot op heden nog 17 cliënten ambulant of in nazorg begeleid.
26
27
Dear Cawmozaiek, How have you been? I am doing fine except that I miss the times I spent with you. I would like to thank you for what you have done for me during my stay with you. You have been like a second family to me and I am so grateful that you made me feel at home. You really helped me during the time when I needed help most. I will never forget your caring hand and your humble heart for ever. I owe you a lot in my life, as I am now leading a decent life here in Antwerpen. Let me stop my short e-mail here knowing that we will be in touch - as I still hope you will keep helping me whenever I need it in the future. Thank you so much again. Best regard, A.H.
Afdeling DMO, Dienst Maatschappelijk Onderzoek inzake Interlandelijke Adoptie Het adoptieteam staat in voor het maatschappelijk onderzoek inzake interlandelijke adoptie van kandidaat adoptieouders. De adoptieouders doorlopen een gans traject waarin hun geschiktheid voor adoptie grondig wordt onderzocht. In 2012 werd het nieuwe adoptiedecreet goedgekeurd en kreeg de D.M.O. van CAW Mozaïek een nieuwe erkenning als één van de drie (voordien waren het er 5) door de Vlaamse Gemeenschap aangeduide diensten voor maatschappelijk onderzoek in het kader van interlandelijke adoptie, onder toezicht van het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA). In het nieuwe decreet werd ook opnieuw een afsluitend adviesgesprek ingevoerd tussen kandidaat-adoptieouders en de DMO, waardoor het screeningsproces opnieuw op een meer respectvolle manier met de kandidaten kan worden afgerond. In 2012 werden er 41 maatschappelijk onderzoeken afgerond: 20 kregen positief advies, 8 negatief, 12 kregen uitstel en in 1 dossier werd geen advies gegeven. Er waren slechts 18 van de 41 dossiers standaarddossiers. De andere dossiers waren: 2 bijkomende onderzoek, 7 tweede adopties, 13 dossiers voor de verlenging van het geschiktheidsvonnis en 1 intrafamiliale adoptie. De laatste jaren is er een sterke daling van het aantal kandidaat adoptieouders. In 2008 hadden we nog 119 afgewerkte dossiers, in 2011 was dit het aantal gezakt tot 60 dossiers en in 2012 hadden we 41 dossiers. Deze daling is te verklaren door de lange wachttijden omdat er veel minder kinderen zijn die kunnen worden geadopteerd. Het profiel van de adoptiekinderen is ook sterk veranderd, het gaat veelal over oudere kinderen en kinderen met ‘special needs’.
28
29
Hoe beleef ik mijn job bij DMO? Adoptie is niet onbesproken. De maatschappij, alias ‘men’, heeft daar een kijk op, dat staat vast. Als screener binnen de dienst voor maatschappelijk onderzoek krijg ik elke keer opnieuw zicht op een heel particuliere kijk van kandidaat-adoptieouders op adoptie. Hoe is bij hen het idee om te adopteren ontstaan, welke weg hebben ze afgelegd om hun kinderwens in vervulling te laten gaan? Hoe past adoptie in hun levensverhaal? Waarom buitenlandse adoptie? Vaak leggen de kandidaat-adoptieouders binnen de screeningsgesprekken een hele weg af, van het ‘men’ denken rond adoptie naar wat ze er nu zelf van denken. Wat is er volgens hen nu eigen aan adoptie, hebben ze de nodige vaardigheden in huis voor het adoptieouderschap, welke krachten, valkuilen en werkpunten kennen ze over zichzelf en van elkaar? Het zijn altijd intense gesprekken, gericht op een zo accuraat mogelijke ‘meting’. Gesprekken waar wij als screener door de jeugdrechter gevraagd zijn om de kandidaten te evalueren, zeker, maar waar de kandidaat ook gevraagd wordt om op zichzelf te reflecteren, om zichzelf als het ware te evalueren. Na de gesprekken met de kandidaten komt het spreken op het multidisciplinair teamoverleg. En ook het teamoverleg kan heel intens zijn.
Algemene preventie Medewerkers van non-profit organisaties die bekommerd zijn om het welzijn van hun doelgroep kunnen beroep doen op de preventiewerkers van CAW Mozaïek om in groep stil te staan bij een aantal belangrijke thema’s. Zoals vorige jaren handelen in 2012 de meeste vormingen rond het thema relationele en seksuele vaardigheden. Opnieuw is de grootste groep deelnemers afkomstig uit de meer ‘kwetsbare’ groepen in het onderwijs: onthaalklassen voor nieuwkomers, deeltijds en bijzonder onderwijs. De samenwerking met I.T.E.R ., een centrum voor hulpverlening aan plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag, werd in 2012 herhaald. Er werd een vormingsreeks van 8 avonden georganiseerd voor een groep van 9 deelnemers omtrent ‘relaties en seksualiteit’. Het aantal vormingen in 2012 (42) is vergelijkbaar met het aantal in 2011 (41). De lichte stijging van de afgelopen jaren lijkt zich te hebben gestabiliseerd (in 2010: 27; in 2009: 33). Het aantal deelnemers per vorming varieert tussen de 6 en 15.
30
31
Tabel 1: Doelgroepvormingen per thema in 2012 THEMA
AANTAL
Communicatieve en sociale vaardigheden
4
Relaties en seksualiteit (RSZ)
42
TOTAAL
46
Tabel 2: Doelgroepvormingen en deelnemers per sector en organisatie in 2012 ORGANISATIE
AANTAL
Cardijnchool Anderlecht
8
Cardijnschool Laken
5
Sint Guido Instituut
2
Sint Guido Instituut OKAN
4
Zaveldal
2
Instituut Anneessens-Funck
1
CDO Don Bosco Woluwe
8
Jes
4
I.T.E.R
8
TOTAAL
42
Sensibiliseringsacties Jongeren tonen soms weinig openheid om gebruik te maken van professionele hulpverlening. Omgaan met problemen (OMP) is een preventieactiviteit waarin de probleemoplossende vaardigheden die jongeren reeds hebben, verder worden aangescherpt. In groep staan de preventiewerkers samen met de jongeren stil bij hoe ze omgaan met tegenslagen of kopzorgen. Verder wordt tijdens de sessie de werking van het CAW toegelicht om de drempel naar hulpverlening, te verlagen. De OMP’s gaan dan ook door in de CAW-vestiging in de Grétrystraat.
32
In 2012 werden 278 jongeren met deze activiteit bereikt. De daling van vorig jaar (66 jongeren) is weggewerkt en de cijfers van 2010 (178) en 2009 (212) werden zelfs overtroffen. In 2012 passeerde de ‘Te Gek?!’ Karavaan in Brussel op zondag 30 september en ook daar kon het publiek kennismaken met de werking en hulpverlening van het CAW. Ook zo op het slotevent van de ‘Knitting Against Aids’ campagne op vrijdag 7 december in de Beurschouwburg.
33
Net zoals in 2011 maakten in 2012 een 800-tal jongeren (826) kennis met de werking van CAW Mozaïek door de panelgesprekken bij het theaterstuk Junkieblues. Junkieblues is een theater voor jongeren tussen 14 en 16 jaar omtrent druggebruik. In het panelgesprek wordt verder ingegaan op de mogelijke gevolgen en hulpverlening. In 2010, 2011 en 2012 organiseerde de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie telkens gratis voorstellingen voor Nederlandstalige scholen in Brussel. In 2012 nam een medewerker ook deel aan een panelgesprek rond het thema drugs in het Sint-Pieterscollege, waardoor nog 110 jongeren meer werden geïnformeerd en gesensibiliseerd. Studenten werden in 2012 opnieuw gesensibiliseerd over veilig vrijen en druggebruik door deelname aan de ‘Kick off’ campusdagen in september. Net zoals vorige jaren werd het ruime publiek in 2012 geïnformeerd over het aanbod van CAW’s rond het thema ‘geweld’ door deelname aan de Witte lintjes campagne. Op vrijdag 23 november werden folders tegen geweld tegen vrouwen verspreid in de Nieuwsstraat door ondermeer medewerkers van CAW Mozaïek.
Aanbod gericht naar intermediairs Consult en materialenbank Intermediairs die zelf aan de slag willen met groepen rond welzijnthema’s kunnen beroep doen op de expertise van de preventiewerkers in een consultgesprek. Voorbeelden van welzijnsthema’s zijn relaties en seksualiteit, drugs en afhankelijkheid en sociale vaardigheden. In het consultgesprek kunnen intermediairs terecht voor informatie, advies en tips, materiaal en methodieken. Het materiaal is uit te lenen in onze materialenbank. Zoals vorige jaren handelen de meeste vragen en uitleningen over het thema Relaties en Seksualiteit. Het aantal ontleende materiaalstukken (31) is ongeveer hetzelfde als in 2011 (35). Het aantal consults kent wel een daling tegenover de vorige jaren: 11 in 2012, tegenover meer dan 30 in 2011 en 2010. De preventiewerkers delen dan ook hun expertise vooral via andere kanalen (oa deelname aan projecten, workshops aan intermediairs, ...).
34
35
Competentiebevordering bij intermediairs Naast het vormen van jongeren wil het CAW ook aandacht hebben voor structurele aspecten van welzijnsbevordering. Het CAW wil daarom, op basis van de intern aanwezige expertise van de preventiewerkers, competenties bij intermediairen aanscherpen om zelf een kwaliteitsvolle preventieactiviteit rond welzijn te kunnen geven. In 2012 werden een aantal workshops rond het thema relaties en seksualiteit gegeven aan intermediairs tijdens studiedagen (tabel 9). Hierdoor werden heel wat professionals (vooral leerkrachten) gevormd.
49 toekomstige leerkrachten maakten dan weer kennis met het CAW door een voorstelling van het Centrum binnen de specifieke lerarenopleiding bij het CVO Brussel. Evenals 19 toekomstige sociaal werkers via de Karel de Grote Hogeschool en 9 huisartsen via de netwerkstages van het Huis voor Gezondheid.
5. Bijzondere realisaties Wereldaidsdag gemeente Anderlecht In navolging van een Franstalig initaitief in Anderlecht wilde de gemeente ook een Nederlandstalig aanbod naar scholen rond de Wereldaidsdag. CAW Mozaïek werd één van de partners. De laatstejaarsstudenten van het Sint-Guido Instituut, richting OPR (Onthaal en Public Relations) werden door onze preventiewerker en de dokter van het Wijkgezondheidscentrum gevormd in relationele en seksuele thema’s: communicatie, interculturele relaties, (anders)geaardheid, veilig vrijen, SOA, ... De leerlingen gaven nadien mee de workshops rond HIV en SOA voor een 300-tal leerlingen van de scholen Sint-Elishout en Sint-Guido. Voetballers van RSC Anderlecht poseerden met een rood lintje, en betuigden zo hun steun aan het project. De themaweek werd afgesloten met een getuigenis van een HIV patiënt. Leerlingen, leerkrachten en partners zijn zeer enthousiast over het initiatief dat dan ook in 2013 zal worden herhaald.
Suïcidepreventie Binnen CAW Mozaïek werd in 2012 bijzondere aandacht gegeven aan het thema zelfdoding en de preventie ervan. Immers, als eerstelijnsdienst neemt het CAW een belangrijke rol op in de suïcidepreventie. Grieke Forceville, adjunct-directeur van CAW Mozaïek en voordien directeur van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding, gaf in 2012 een tweedaagse vorming aan alle hulpverleners van het CAW. De doelstellingen van deze vorming waren: de bewustwording verhogen van de mogelijke aanwezigheid van suïcidaal gedrag bij cliënten, het adequaat kunnen inschatten van suïcidaliteit, het vergroten van de expertise met
36
37
betrekking tot risico- en beschermingsfactoren, en het versterken van (zelf-)vertrouwen bij het werken met suïcidale personen. Naast de nodige theoretische bagage werd ook aandacht besteed aan het inoefenen van gespreksvaardigheden. In elk team werd bovendien een extra verdiepingssessie georganiseerd. Met elk team werd een suïcideprotocol opgemaakt. Zulk protocol biedt een professioneel handelingskader om op terug te vallen bij een suïciderisico. De verschillende protocollen zijn op elkaar afgestemd. Tot slot begeleidden in 2012 twee medewerkers van het Team Begeleiding in afspraak met CGG Brussel en met de Werkgroep Verder, de open gespreksgroep in Brussel voor nabestaanden na zelfdoding.
Vluchtverhaalanalyse Het afgelopen jaar verdiepten de medewerkers van Woonbegeleiding zich in de methodiek ‘Vluchtverhaalanalyse’. Deze methodiek is gebaseerd op het handboek van de UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees). Elke asielzoeker heeft zijn reden om het land van oorsprong te ontvluchten, maar allen hebben een bewogen geschiedenis achter de rug. De combinatie van stress, taalproblemen en de tijdsdruk van de asielprocedure maken dat herinneringen vaak onduidelijk en wanordelijk zijn. Een vluchtverhaalanalyse is een methodiek om samen met de cliënt deze herinneringen te ordenen en om alles terug op een rijtje te zetten. De vluchtverhaalanalyse is een goede voorbereiding voor het verhoor door het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen. Daarnaast helpt het de asielzoeker om klaarheid te krijgen in de asielprocedure en wordt hij ondersteund bij het verwerken van eventuele gebeurtenissen uit het verleden en bij het omgaan met het heden.
Vorming seksueel misbruik
Visietekst ‘Werken met Minderjarigen’
Binnen team Begeleiding van CAW Mozaïek waren er in 2012 een 20-tal begeleidingen rond het thema seksueel misbruik. Om de kennis rond dit thema te vergroten en te verdiepen vond er in het najaar van 2012 een interne vorming plaats rond seksueel misbruik. Deze vorming werd gegeven door Marie-Sophie Bouckaert, een teamlid en Gestalt-therapeute.
In 2012 kreeg de visietekst ‘Werken met minderjarigen in CAW Mozaïek’ zijn definitieve vorm. Deze tekst kwam tot stand door een samenwerking van verschillende afdelingen binnen CAW Mozaïek. In de tekst wordt duidelijk weergegeven dat de hulpverlening aan minderjarigen binnen CAW Mozaïek is opgebouwd rond het versterken van de competenties van de minderjarigen en hun autonomie. Tegelijkertijd is er aandacht voor het versterken van de verbondenheid met de omgeving en het netwerk. Daarnaast werden interne afspraken en richtlijnen in het werken met en het doorverwijzen van minderjarigen afgestemd en vastgelegd. Verder werd er stilgestaan bij de competenties waarover hulpverleners moeten beschikken om een kwalitatieve hulpverlening te kunnen bieden aan deze doelgroep. Bestaande en mogelijk toekomstige samenwerkingen met externen werden nader bekeken. En ten slotte werd er onderzocht wat het Decreet Rechtspositie Minderjarigen betekent voor de hulpverlening. Er werd stil gestaan bij de vaak onduidelijke en moeilijke afwegingen die een hulpverlener maakt bij het inschatten van de handelingsbekwaamheid van een minderjarige, en bij beslissingen met betrekking tot het beroepsgeheim. In 2012 werd in team Begeleiding het kinder- en jongerenteam opgericht. Er zijn verschillende begeleidingsvormen mogelijk, van speltherapie bij kinderen tot gespreksbegeleiding en eerstelijnstherapie aan jongeren, gezinnen en ouders en/of andere steunfiguren. Ook juridische hulpverlening, ouderschapsbemiddeling, het coachen van andere hulpverleners en coördinatie van het hulpverleningsnetwerk behoort tot de mogelijkheden.
Tijdens deze vorming werd stilgestaan bij de signalen van seksueel misbruik, zowel bij kinderen als bij volwassenen en bij de (mogelijke) gevolgen ervan. Er werden handvaten aangereikt om te peilen naar seksueel misbruik en dit bespreekbaar te maken binnen een hulpverleningscontext. Door de traumatische ervaringen van slachtoffers is er extra aandacht en zorg nodig voor het opbouwen van een vertrouwensrelatie tussen cliënt en hulpverlener. Ook andere fasen binnen het therapeutisch proces naar herstel en integratie kwamen aan bod. Er werd ruimte gemaakt voor het uitwisselen van ervaringen, zorgen en vragen met betrekking tot deze doelgroep en deze problematiek. Deze vorming heeft de psychosociale hulpverleners van team Begeleiding meer inzicht gegeven in en meer voeling met de mechanismen die spelen bij seksueel misbruik. Bovendien heeft het hun bekwaamheid en hun zelfvertrouwen in het werken met deze cliënten vergroot.
38
39
6. Vooruitblik 2013
De Centra Algemeen Welzijnswerk staan in 2014 voor een grote fusieoperatie. Voor Brussel betekent dit dat CAW Mozaïek en CAW Archipel dienen te fuseren tot één CAW in Brussel. In 2013 zal hier veel aandacht aan worden besteed. Daarnaast zal een belangrijk thema in 2013 opvoedingsondersteuning zijn. In de verschillende teams zal rond dit thema worden gewerkt, ondermeer door het organiseren van ouderinformatieavonden (scheiding, school, …) en oudergroepen (asielzoekers, ...). Medewerkers geven in 2013 een vormingsreeks over opvoedingsondersteuning aan daders van seksuele misdrijven (I.T.E.R.). Daarnaast wordt ook de samenwerking in het kader van de Opvoedingswinkel nog sterker uitgebouwd. Nieuw in 2013 is de chathulp voor volwassenen die Onthaal zal aanbieden. Dit aanbod kadert in het pilootproject van het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk.
40
41
7. Personeel In CAW Mozaïek werkten in 2012 59 personen (48,10 VTE). Drievierde van het personeel wordt ingezet op directe hulpverlening (Onthaal, Begeleiding en Woonbegeleiding). 78% van de medewerkers is vrouw. Iets meer dan de helft is jonger dan 40, 17% is ouder dan 50. Het investeren in opleiding en vorming van medewerkers blijft belangrijk. In het totaal volgden de medewerkers 1065 u bijscholing in 2012 wat neerkomt op gemiddeld 26,5u per personeelslid.
42
Personen
VTE
Dir
2
2,0
Staf
2
2,0
Secr
1
1,0
Projectmedewerker Logistiek en ICT ondersteuning
1 3
0,5
DMO Onthaal
5 15
Begeleiding
14
10,7
Woonbegeleiding
11
Preventie Totaal
2
8,2 1,9
59
48,1
2,6 2,6 16,6
43
Leeftijd
Met dank aan
CAW Mozaïek Maatschappelijke zetel Erkenningsnr. 18064/98 Priemstraat 19 A | 1000 Brussel tel. 02 289 60 10 | fax 02 289 60 19 algemeen@cawmozaïek.be | www.cawmozaïek.be
