erkenningsdossier CAW Antwerpen, augustus 2013
erkenningsdossier caw antwerpen
Uit niet te kunnen wat ik wil, uit niet te willen wat ik kon, uit te verlangen naar wat ik niet heb en naar wat ik niet ben. En uit niet te begeeren wat ik heb en niet te willen wezen waar ik ben, uit weemoed om ´t verleden, dat voorbijging en eerst dan werd begrepen en wachten op wat komen zal en nooit komt. Uit mijn gruwzame melancholie en mijn ijzige eenzaamheid, uit al deze dingen die mij hadden kunnen verderven, zoals ze velen verdorven hebben, uit al deze dingen bouw ik mijn cathedraal. En mijn cathedraal staat daar als enkel vreugde, zij blinkt in de zon met haar beide torens, onvoltooid om steeds hoger te rijzen. Nescio (1882-1961), uit: De Profundis. 1918
beste lezer,
Geachte heer minister Vandeurzen, Beste medewerker van de Vlaamse overheid, subsidiegever, samenwerkingspartner en solidaire sympathisant. Dag collega van CAW Antwerpen, bestuurder, lid van de algemene vergadering, en in het bijzonder: Beste cliënt, Wat u in handen heeft is het erkenningsdossier van CAW Antwerpen. We zijn bij de opmaak trouw gebleven aan de richtlijnen van minister Vandeurzen in de omzendbrief van 26 april 2013. U zult alle verwachte onderdelen terug vinden in het document dat voor u ligt. We zijn ook eigenzinnig geweest. Al van bij de start van de fusie - die wij zo niet wilden noemen - zeggen we dat we met de creatie van onze nieuwe organisatie een brug bouwen terwijl we erover wandelen. We hebben daarbij niet voor de gemakkelijkste weg gekozen. Wel voor één die past bij de sociaal werk organisatie die we willen zijn. We hebben van in het begin ons proces willen ontwikkelen op een lerende wijze. Soms hadden we dan ook onmiddellijk geen antwoord klaar, moesten we stilstaan, lering trekken, op stappen durven terugkomen. En dat zal zo blijven. In een organisatie waar we participatie belangrijk vinden, leren we met zijn allen om daar integer en eerlijk mee om te gaan. Op deze manier een parcours lopen betekent ook dat we vooraf niet elke volgende stap kunnen voorzien, laat staan benoemen. De toekomst is niet zo maar een plek om naar toe te wandelen,
Lay-out: Wilbert van Cromvoirt Foto’s: Atilla Erdem, Natalie Buys en Pol Van der Gucht
4
langs paden die we voor ons zien liggen. We creëren ze, we maken die paden en we veranderen daardoor onszelf en ook onze bestemming. Dat zegt John Schaar. En daar geloven wij in. The future is not a result of choices among alternative paths offered by the present, but a place that is createdcreated first in the mind and will, created next in activity. The future is not some place we are going to, but one we are creating. The paths are not to be found, but made; and the activity of making them changes both the maker and the destination. John Schaar
Ons beleidsplan kan – en wil – niet anders dan een zoveelste stap zijn, die vanuit dat geloof en dat uitgangspunt wordt gezet.
Voor ons is dit beleidsplan minimaal ART! Ook SMART in de diverse betekenissen die u terugvindt op www.vertalen.nu: zwierig, bekwaam, doelmatig, slim, intelligent en brutaal. En SMART, zoals omschreven in één van onze goedgekeurde beleidsplannen 2011 – 2015. Dat zei: “Laat ons dit afspreken: SMART staat vanaf nu voor Spannend, Moedig, Artistiek, Revolutionair en Teder”.
Beste lezer, In Antwerpen schreven wij met ‘de fusie’ een nieuw verhaal. We wensen u plezier bij het lezen van dit volgend hoofdstuk. We hopen dat het u raakt en aan uw verwachting voldoet. Dat het u goesting geeft om onze organisatie te blijven volgen. En we kijken er naar uit om ons verhaal later ook life te kunnen brengen en er met u over van gedachten te wisselen.
Op dit moment is de inhoud van dit document ons perspectief voor onze onmiddellijke toekomst en voor die op middellange termijn. In zijn concreetheid en zijn vaagheid tegelijkertijd.
Ann Van Pelt Interne procesbegeleiding
U mag rekenen op onze zelfevaluatie: jaarlijks blikken we met graagte op de voorbije periode terug en maken we onze ambities in nieuwe doelen duidelijk. En zullen we u enthousiast verhalen over onze stappen, die we nu nog niet allemaal kennen.
Paulette Theunis, Gie Janssens, Koen De Vylder, Directeurs
Een beleidsplan hoort SMART te zijn: Specifiek, Meetbaar, Afgesproken, Realistisch en Tijdsgebonden. Principes die we kunnen onderschrijven.
5
leeswijzer& inhoudsopgave De onderstaande inhoudsopgave volgt ons verhaal, met zijn eigen logische opbouw en volgorde. Zo vonden wij het boeiender om onze doelstellingen of acties onmiddellijk te koppelen aan de beschrijving van een huidige situatie. Je krijgt dan meer zinvolle samenhang rond een thema. Die engagementen zijn gemakkelijk in de tekst te herkennen aan hun gekleurde achtergrond. De som van al die tekst in kleurvlakken geeft u een beeld van de ontwikkelingsplannen van CAW Antwerpen. De minister vraagt ons om voor de opmaak van het erkenningdossier een welbepaalde structuur te volgen. Die vindt u verder ook terug. We verwijzen daarin telkens naar de hoofdstukken of paragrafen waar de diverse uitgeschreven onderdelen terug te vinden zijn. De paginering is daarom niet chronologisch. Tot slot: om de tekst vlotter leesbaar te maken staan alle functies in mannelijke vorm. Natuurlijk moet hier ook overal de vrouwelijke variant bij gedacht worden. Dit geldt ook voor ‘de cliënt’, wat u ruim moet interpreteren als man, vrouw, cliëntsysteem.
6
Beste lezer,.................................................................................................................................................. 4 Leeswijzer & inhoudsopgave.................................................................................................................... 6 Opgelegde structuur van het erkenningsdossier ............................................................................ 8 Een sociaal werk organisatie met een missie…...................................................................................... 10 ...en met een visie, die haar tot verdere ontwikkeling brengt................................................................ 12 De juridische constructie.......................................................................................................................... 14 De interne structuur .................................................................................................................................. 18 Verder bladerend door ons fotoalbum .................................................................................................... 27 1 + 1 + 1 = (nu nog) 3 ................................................................................................................................. 28 Groepsfoto van onze hulp- en dienstverleningsaanbod, tegen het licht van de sectordoelen ....... 28 CAW Antwerpen & zijn partners. Over samenwerking en netwerking ................................................. 62 De ontwikkeling van onze hulp- en dienstverlening. Over context en keuzes .................................... 71 De ontwikkeling van hulp- en dienstverlening. Over hoe we verder bouwen...................................... 77 Moraal van het verhaal. Het ontwikkelingsplan van CAW Antwerpen .................................................. 83 En wat nog rest .......................................................................................................................................... 86 Tot slot ........................................................................................................................................................ 88 Bronnen ...................................................................................................................................................... 89 Bijlagen ...................................................................................................................................................... 91
7
opgelegde structuur van het erkenningsdossier Voor de opgelegde structuur gidsen we u graag doorheen ons erkenningsdossier. Bij elke titel vindt u het hoofdstuk of paragraaf waarin u het onderwerp kunt terug vinden.
I Het organisatiegebonden dossier 1. Formele gegevens 1.1 Naam van het centrum What’s in a name?.........................................................................................................................11 1.2 Inrichtende macht Statuten, als bijlage ......................................................................................................................92 1.3 Beleids- en beheersorganen van CAW Antwerpen De juridische constructie ..............................................................................................................14 Wie? .......................................................................................................................................14 Over opdrachten en bevoegdheden ......................................................................................16 Continuïteit van het bestuur ...................................................................................................17 Statuten, als bijlage ......................................................................................................................92 1.4 Directie De interne structuur ......................................................................................................................18 De directie ..............................................................................................................................24
II Het beleidsplan 2. Organisatiestructuur en –beleid 2.1 Interne structuur De interne structuur ......................................................................................................................18 2.2 Organogram Ons organogram ...........................................................................................................................25 Een inhoudelijk beleidsteam en ondersteunende diensten, maar geen waterhoofd ....................22
8
2.3 Visie op organisatieontwikkeling … en met visie, die haar tot verdere ontwikkeling brengt .............................................................22 De interne structuur ......................................................................................................................18 Overlegstructuur: teams & tafels ............................................................................................19 De ontwikkeling van onze hulp- en dienstverlening. Over keuzes & context ...............................71 Algemeen beleid op de been en participatie van medewerkers ............................................72 De ontwikkeling van onze hulp- en dienstverlening. Over hoe we verder bouwen! .....................77 2.4 Deugdelijk beleid en bestuur Wat ons nog rest ..........................................................................................................................86 Deugdelijk beleid en bestuur ........................................................................................................87 Statuten, als bijlage ......................................................................................................................92 2.5 Actieve betrokkenheid en inspraak van medewerkers … en met visie, die haar tot verdere ontwikkeling brengt .............................................................12 8 visieteksten en evenveel ontwerpen wijzen de richting ......................................................13 De interne structuur ......................................................................................................................18 Overlegstructuur: teams & tafels ............................................................................................19 Wat ons nog rest ..........................................................................................................................86 Participatie & transparante communicatie .............................................................................86 3. Hulp en dienstverleningsaanbod 1 + 1 + 1 = (nu nog) 3 ...................................................................................................................28 Groepsfoto van het hulp- en dienstverleningsaanbod van CAW Antwerpen, tegen het licht van de sectordoelen .......................................................................................................28 4. Samenwerking en netwerking CAW Antwerpen & zijn partners ...................................................................................................62 De ontwikkeling van onze hulp- en dienstverlening. Over hoe we verder bouwen! ...............77
9
een sociaal werk organisatie met een missie...
In de statuten staat het doel van onze vzw omschreven als:
Wie is CAW Antwerpen? Waarom is de organisatie wie ze is en wie ze wil zijn? Hoe realiseert ze waar ze in gelooft en voor wil gaan? Wat is daarvan het tastbaar resultaat voor de cliënt, de medewerker, de context waarin we ons bevinden?... Dit erkenningsdossier zal u daar gaandeweg een antwoord op geven. We schetsen u het beeld van hoe we juridisch in elkaar steken, hoe we ons intern organiseren en vanuit welke visie we dat doen, wat we als hulp en dienstverlening aanbieden aan cliënten en hoe we dat aanbod verder willen ontwikkelen, hoe we samenwerken en netwerken. Dat alles, die hele constructie wordt geschraagd door een sterk fundament. CAW Antwerpen gelooft in de kracht van het sociaal werk. Het is een centrum algemeen welzijnswerk met ook intersectorale erkenningen bij Kind en Gezin en Jongerenwelzijn. Het voert projecten uit samen met lokale sociale partners en in netwerk met andere sectoren. CAW Antwerpen is een sociale onderneming met een breed gevarieerd doelpubliek. Voor hen ontwikkelden we een waaier van werkingen in een uitgestrekt en divers werkingsgebied.
De vereniging heeft tot doel om, hulpverlenings-, preventie-, vormings- en andere activiteiten te organiseren, uit te voeren en te coördineren teneinde op een flexibele wijze in te spelen op bestaande en toekomstige hulpverleningsbehoeften; een bijdrage te leveren aan het wegwerken van welzijnsbedreigende factoren; mee te werken aan de ondersteuning, de stimulering en de realisering van welzijnsbevorderende initiatieven.
Om deze doelstellingen te bereiken zal de vereniging activiteiten organiseren zoals bepaald door het decreet op het Algemeen Welzijnswerk. Verder kan de vereniging alle initiatieven nemen die rechtstreeks of onrechtstreeks met het maatschappelijk doel te maken hebben en/of dit maatschappelijk doel kunnen bevorderen. Zij kan daartoe alle roerende en onroerende rechtshandelingen stellen. De vereniging mag ook, op bijkomstige wijze, zekere economische activiteiten uitoefenen op voorwaarde dat de opbrengst ervan uitsluitend besteed wordt aan het hoofddoel. We zijn een missiegedreven organisatie. Wat ons bindt is onze missie:
“Meer samen, meer kansen, meer welzijn” Waarbij ‘samen’ staat voor het samengaan van de 3 CAW’s, voor samen met de cliënt - en niet in de
10
merschap. Minder duidelijk, maar misschien wel origineler.
plaats van! -, voor samen met partners. ‘‘Meer kansen’: voor en dankzij de kracht van cliënten. We werken mee aan een samenleving die mensen kansen geeft, we dagen haar uit!
Medewerkers konden hun suggestie voor de nieuwe naam indienen. Op het einde van de medewerkersvergadering in De Roma op 28 ‘‘Meer welzijn’: dat spreekt voor zich! januari 2013 stemden ze met een applausmeter op een shortlist van vijf CAW Antwerpen richt ts a la p namen. Toegegeven: geen enkele nk zich op de krachten en lavende dri voorgestelde naam gaf ons met z’n mogelijkheden van menn zet me e p ta s n e allen dat WoW- gevoel waar we op sen. Ze draagt deskundigik stap hoopten! . n e heid hoog in het vaandel rbond en kiest voor verbinding: met cliënten, met de maatschappij en met haar medewerkers. Iedereen draagt bij aan het welslagen van de organisatie.
netjes ve
De keuze bleef tussen CAW Antwerpen en CAW Stroom – ook in zijn betekenis van energie, communicatie en continue beweging in massa -. De beslissing legden we in handen van het bestuur.
shop Kick
ork Haiku uit w
In CAW Antwerpen kiezen we voor transparantie en open communicatie. We combineren creatieve ruimte met duidelijke kaders en verwachtingen. Dat is ons credo.
What’ s in a name? Iemands naam wordt vaak gezien als deel van zijn identiteit. In die zin was onze naamkeuze een belangrijke maar geen evidente beslissing.
Off
Op 17 juni 2013, toen de nieuwe statuten werden goedgekeurd, een nieuwe algemene vergadering en bestuur werden verkozen en de nieuwe organisatie juridisch geboren werd, koos de algemene vergadering voor CAW Antwerpen. Er bleek - na toetsing - geen bezwaar bij de administraties van andere sectoren, waar we een erkenning bij hebben. Op 1 januari 2014 stappen alle medewerkers dus samen in CAW Antwerpen!
Er waren twee pistes, met elk hun onderliggende overtuigingen, logica en argumentatie. In de eerste zouden we de nieuwe sectorale huisstijl volgen door onze naam te laten samenvallen met onze regio. We vonden dat vooral duidelijk voor cliënten. Het alternatief was een naam kiezen met meer verbeelding. Eén die ook meer ruimte zou kunnen laten aan het intersectoraal sociaal onderne-
11
… en met visie, die
haar tot verdere ontwikkeling brengt Wij geloven in waarderend onderzoek Onze resolute keuze voor waarderend onderzoek, als methode om de bouw van de nieuwe organisatie aan te pakken, is genoegzaam bekend. We weten ook: eigenlijk gaat het om méér dan een methode. Het is een levenswijze, een fundamentele kijk op de organisatieontwikkeling. We denken, handelen en communiceren consequent vanuit onze bestaansreden: de cliënt. Die staat centraal. Van daaruit bouwen we verder. Bij waarderend onderzoek vertrekken we van een gedeelde en gedragen visie, die breed participatief gestalte krijgt. Eén waar we eerst met open blik op mogelijkheden focussen en dan pas zoeken naar oplossingen voor problemen. Hiermee zijn we een richting ingestapt, waar we niet meer op terug kunnen of willen komen. Ook in heel ons vervolgtraject blijven we deze keuze trouw.
12
8 visieteksten en evenveel ontwerpen wijzen de richting In het voorjaar 2012 schreef ongeveer een kwart van de medewerkers van De Mare, De Terp en Metropool mee aan visie op preventie en toegankelijke en continue hulp- en dienstverlening. En ook aan de randvoorwaarden waaraan moet voldaan zijn: financieel en personeelsbeleid, infrastructuur en andere faciliteiten, communicatie en een organisatiestructuur. Die visies kregen verdere uitwerking in hun respectievelijke designs. Acht verschillende ontwerpen – het ene al concreter uitgewerkt dan het andere – werden op hun beurt gebald tot één document: de Verbonden Blauwdrukken. Dit rijke tekstmateriaal met hoog morele advieswaarde blijft richtinggevend voor waar we met CAW Antwerpen naar toe willen. Vooral de drie inhoudelijke blauwdrukken - toegankelijkheid, continuïteit, preventie – zullen de verdere uitbouw van onze organisatie bepalen. De mate waarin we als organisatie succesvol zijn, meten we af aan onze cliënten. Hun noden en belangen zijn het ijkpunt voor wat we verder ontwikkelen.
vormgeving van CAW Antwerpen. En door in de organisatiestructuur die verbindende overlegkanalen te voorzien, creëren we ook meer mogelijkheid om - in functie van toegankelijkheid en continuïteit van hulp aan cliënten - de schotten tussen deelwerkingen, teams, medewerkers op te heffen. Het werkt toe naar meer interne samenhang en sterker geïntegreerde werking.
Verbindingen zijn essentieel We staan als medewerker, team, organisatie niet op onszelf. We realiseren onze opdracht enkel samen. Intern binnen CAW Antwerpen, maar ook met de wereld rondom ons. We werken samen met onze partners, en dat is meer dan “elkaar niet voor de voeten lopen”. We doen de dingen samen! We zijn een netwerkorganisatie.
De structuur volgt de inhoud & helpt hem ook vorm geven De structuur van de organisatie volgt de inhoud. Aangezien de inhoud van ons sociaal werk veranderlijk is, gaan we voor een structuur die flexibel kan zijn en creativiteit mogelijk maakt. De keuze voor overlegtafels, voor innovatieve projecten, met participatie van medewerkers - en ook van cliënten – bevestigt ons geloof in het belang van die deskundige bijdrage in de verdere 13
de juridische constructie Nieuwsflash Op 25 juni kregen alle medewerkers van De Mare, De Terp en Metropool een nieuwsbericht in hun mailbox. Het verscheen diezelfde dag ook op www.denieuweorganisatie.be voor alle andere belanghebbenden. Een passage uit dit bericht: Op 1 januari 2014 zijn we ‘CAW Antwerpen’ De afgelopen weken werd er heel wat technisch werk verzet door de procesgroep en de leden van de drie verschillende algemene vergaderingen en raden van bestuur. Afgelopen maandag, 17 juni, werd deze fase feestelijk afgerond met het vormen van een gezamenlijke vzw en gemeenschappelijke bestuursorganen. Een nieuw samengestelde algemene vergadering en raad van bestuur zullen zich vanaf nu inzetten voor het vormgeven van een sterk Antwerps CAW. Hoe en wat? De start van CAW Antwerpen werd op 15 mei voorbereid tijdens een positieve en constructieve bijeenkomst van de drie algemene vergaderingen. Alles, van statuten tot en met de samenstelling van bestuursorganen, werd in de steigers gezet om op 17 juni de nieuwe organisatie officieel en juridisch op de kaart te zetten. Omwille van het kostenplaatje werd beslist dat vzw CAW Metropool het vehikel is waar de nieuwe organisatie wordt aan opgehangen. Concreet wil dit zeggen dat op 17 juni vzw CAW Metropool werd leeggemaakt en onmiddellijk weer hervuld met nieuwe statuten en een nieuwe algemene vergadering, die uit zijn leden ook een nieuwe raad van bestuur heeft verkozen. Tot aan het nieuwe jaar zal dit bestuur zich dus nog toeleggen op het besturen van Metropool, maar zich vooral richten op de toekomst en dé nieuwe organisatie!
14
Op 1 januari 2014 lanceren we dan met trots onze nieuwe naam en stappen ook alle medewerkers samen in CAW Antwerpen. Wie? De nieuwe algemene vergadering koos uit zijn leden de volgende 14 bestuurders: •
Bob (Robert) Cools, directeur centrum geestelijke gezondheidszorg De Pont Mechelen
•
Caroline Fockedey, HR en Sales manager (S)Tegmann België
•
Johan Martens, coördinator Samenlevingsopbouw Brussel
•
Geert Vandendriessche, teamcoördinator in GGZ Andante
•
Guy Mennen, pastor Karel de Grote-Hogeschool
•
Hilde Linssen, Netwerk tegen Armoede
•
Koen (Kornelis) Kinsbergen, bedrijfsleider
•
Marleen De Bruyn, Hogeschool Thomas More Mechelen
•
Martine Loef, relatiebeheerder ondernemers KBC
•
Jan Lauwers, gepensioneerd hoogleraar sociologie
•
Jef (Jozef) Jansen, gepensioneerd personeelsverantwoordelijke Levanto
•
Pierre Van Diest, zakelijk directeur deSingel Antwerpen
•
Piet (Pierre) Verstappen
•
Véronique Grossi, personeelsdirecteur Wit-Gele Kruis
De overige leden van de algemene vergadering zijn:
•
Marc Mariën, gepensioneerd coördinator GGZ Andante
•
•
Mia Vervloet, therapeute bij Andante, supervisor en externe coach
•
Ann Bickel, coördinator Pleegzorg Antwerpen
Miet Jacobs, teamverantwoordelijke sociale dienst CM
•
Ann Boschmans, psycholoog bij forensisch team CGG De Pont Mechelen
Miette Pernot, doctor in de rechten, gepensioneerd
•
Annemie Verhoeven, verbondsecretaris ACW
Nicole Cabuy, directeur sociale dienstverlening van De Voorzorg
•
Benjamin Appermont, informaticus, Atlas Copco
Rik Aegten, gepensioneerd bedienaar van de eredienst
•
Rudi Polak, huisarts
•
Carlo Geerts, IT program manager
•
•
Daniëlle Dierckx, OASeS armoedeproblematiek, prof Politieke en Sociale Wetenschappen UA
Stef Breesch, stafsecretaris brandweer Antwerpen
• • • •
Andrea Meire, gepensioneerd verantwoordelijke centrum voor buitenlandse arbeidersgezinnen
•
Dirk Bicker, directeur Stedelijke scholengemeenschap Antwerpen West
•
Eddy Boutmans, jurist, staatssecretaris ontwikkelingssamenwerking, voorzitter Unicef België
•
Hilde Deboeck, bemiddelaar Suggnomé Forum voor herstelrecht & bemiddeling
•
Jan De Caluwe, kantoorbegeleider KBC
•
Jan Van Hecke, psychiater ZNA
•
Jo Demuynck, directeur Gevangenis Antwerpen
•
Joris Van Gerwen, personeelsbeheerder
•
Kristel Driessens, Krachtgericht Sociaal Werk KdG Hogeschool, coördinator BindKracht
•
Liliane Trienpont, gepensioneerd directielid Kind en Gezin
Met deze ploeg is gekozen voor het samenbrengen van de rijke bestuurservaring en kennis uit de drie huidige organisaties en dus ook voor burgers uit het brede maatschappelijke middenveld. De samenstelling sluit aan bij het advies van de werkgroep Organisatiestructuur. Competent zijn in bestuursaangelegenheden, beleid bekijken vanuit het perspectief van de cliënt en kunnen terugvallen op een gedegen netwerk: deze drie invalshoeken zijn aanwezig. Naast de toekomstige organisatorische uitdagingen voor het bestuur is zichzelf vernieuwen en ontwikkelen vanzelfsprekend een blijvend aandachtspunt. De algemene vergadering is op één punt van de blauwdrukken afgeweken: men heeft er bewust voor gekozen om geen personeelsleden aan te stellen. De verschillende petjes van werkgever en werknemer zijn voor de algemene vergadering onverzoenbaar.
15
Over opdrachten en bevoegdheden
Raad van bestuur “De raad van bestuur is bevoegd voor alle aangelegenheden die niet door de wet en door de statuten aan de algemene vergadering worden voorbehouden. De raad van bestuur leidt de zaken van de vereniging en vertegenwoordigt deze bij elke gerechtelijke en buitengerechtelijke handeling. Daartoe kan de raad van bestuur alle daden van beleid, beheer, bestuur en beschikking stellen. De raad van bestuur sluit de rekeningen af en maakt de begroting op voor het volgend jaar.
Voor een meer concrete omschrijving van de opdrachten en bevoegdheden citeren we uit de Statuten van CAW Antwerpen. 17 juni 2013. U vindt ze als bijlage. Algemene vergadering “De algemene vergadering is het hoogste gezag van de vereniging. Ze heeft alle bevoegdheden die haar door de wet en door de statuten zijn toegekend. De algemene vergadering is uitsluitend bevoegd voor: •
Goedkeuring en wijziging van de statuten,
•
De (her)benoeming en de afzetting van de bestuurders,
•
De (her)benoeming en de afzetting van de commissarissen en het bepalen van hun bezoldiging,
te Hartige warm end samen mooi verbind maar gewoon wat
lichter ff
kshop Kick O
Haiku uit wor
•
De kwijting aan de bestuurders en de commissarissen; indien nodig het instellen van een aansprakelijkheidsvordering en het afzetten van bestuurders en commissarissen,
•
De goedkeuring van de jaarrekening en van de begroting,
•
De ontbinding van de vereniging, de benoeming van de vereffenaar en het bepalen van zijn vergoeding, de bestemming van het netto-actief van de vereniging naar aanleiding van de ontbinding,
•
De uitsluiting van een lid,
•
De omzetting van de vereniging in een vennootschap met sociaal oogmerk,
•
Alle aangelegenheden waarin de statuten dit vereisen”.
De vereniging wordt geldig vertegenwoordigd door twee bestuurders, die gezamenlijk moeten optreden. De raad van bestuur heeft de mogelijkheid om welbepaalde bevoegdheden te delegeren, indien nodig voor de werking van de vereniging overeenkomstig het statutair doel.
De raad van bestuur kan één of meer volmachtdragers aanstellen en kan duidelijk omschreven bevoegdheden overdragen aan hen. De volmachtdragers kunnen deze bevoegdheden alleen, d.w.z. elk individueel uitoefenen. Indien nodig voor de werking van de vereniging, overeenkomstig het statutair doel, kunnen de door de raad van bestuur aangeduide volmachtdragers op hun beurt welbepaalde volmachten geven aan anderen om een deel van deze bevoegdheden uit te oefenen. De raad van bestuur kan het personeel van de vereniging en anderen toelaten zijn vergaderingen bij te wonen. Eén of meerdere van de personen aangeduid als volmachtdragers zijn aanwezig op de vergaderingen van de raad van
16
bestuur, zonder echter stemgerechtigd te zijn. Zij zijn niet aanwezig indien hun functie en/of positie als werknemer besproken wordt, of indien de voorzitter van de raad van bestuur het niet opportuun acht”.
Overdracht ‘om niet’ De 3 CAW’s gingen akkoord met een fusie door ontbinding van CAW De Terp en CAW De Mare en overdracht van de activiteiten naar CAW Metropool vzw. De vermogens worden samengebracht via overdracht ‘om niet’ van een algemeenheid.
Continuïteit van het bestuur Uit: de Statuten van CAW Antwerpen. 17 juni 2013. “De leden van de Raad van Bestuur worden aangesteld voor een hernieuwbare periode van 4 jaar; echter om de continuïteit van de werking te waarborgen zal bij de samenstelling van de eerste Raad van Bestuur hiervan afgeweken worden en zal de helft van het aantal bestuurders benoemd worden voor een periode van 2 jaar, hernieuwbaar voor een periode van 4 jaar. Bij het einde van de voorziene termijn vervullen de bestuurders hun opdracht verder tot in de hernieuwing van hun mandaat of in hun vervanging is voorzien”.
17
de interne structuur Er was eens de werkgroep organisatiestructuur: een stukje geschiedenis CAW Antwerpen is van onderuit opgebouwd. Zo ook het organogram. Een werkgroep met deelnemers uit alle lagen van de drie organisaties werkte van mei tot december 2012 een design uit. Daarin werden gedeelde uitgangspunten en overtuigingen vastgelegd die richtinggevend zijn voor de verdere ontwikkeling van het organogram. Dit werk was in december nog niet klaar. Kleinere samenkomsten van medewerkers van De Mare, De Terp en Metropool maakten het ontwerp concreter, vooral wat nog vaag was gebleven: het beleidsteam en de verhouding van beleidsmedewerkers t.a.v. teams en teamverantwoordelijken Een blijven nog een paar knopen te ontwarren, maar het model staat er. In wat volgt vertellen we u de grote lijnen.
De hiërarchie trekt zich uiteraard door op bestuursniveau, met de raad van bestuur en de algemene vergadering. We zetten de cliënten steeds centraal. Zij zijn het uitgangspunt en de toetssteen bij alles wat we doen. Rond de cliënten organiseren we onze hulpverleners in teams.
Een platte organisatie met een functionele hiërarchie CAW Antwerpen wil een warme, betrokken, dynamische en duidelijke organisatie zijn met een geïntegreerd aanbod van hulp- en dienstverlening. We vermijden dat we - zoals vaak bij organisaties van deze omvang - een logge, bureaucratische en afstandelijke organisatie worden. We doen dat door zuinig te zijn met het aantal hiërarchische niveaus. Maar het moet functioneel zijn: helderheid geven en de mogelijkheid om in te grijpen wanneer iets fout dreigt te lopen. We onderscheiden drie hiërarchische niveaus in de professionele lijn: teams worden ondersteund door teamverantwoordelijken, die op hun beurt worden ondersteund door beleidsmedewerkers, die ten slotte worden ondersteund door de directie. 18
Beslissingsbevoegdheid We leggen verantwoordelijkheden steeds zo laag mogelijk in de organisatie. We respecteren en appelleren aan de deskundigheid van medewerkers op alle niveaus. We hanteren hier het principe van semi- autonome ruimte: veel vrije en creatieve ruimte, afgebakend door duidelijke kaders (zoals budgetten) en helpende instrumenten (zoals heldere resultaatsomschrijving en inhoudelijke toetsingskaders). Hoe we graag leiding zien geven is een wezenlijk – maar moeilijk vast te pakken – onderdeel van ons organisatiemodel. Beslissingsbevoegdheid mag niet misbruikt worden om eenzijdige, topdown beslissingen op te leggen. We spreken over ‘gedragenheid’ van beslissingen en over ‘voldoen-
de kritische massa’.
Overlegstructuur: teams & tafels
We kiezen voor een cultuur van coachend leiderschap. Zoals we van hulpverleners verwachten dat ze naast hun cliënt gaan staan en hem op een coachende manier helpen het beste in zichzelf naar boven te halen; zoals hulpverleners ook pas als de situatie fout dreigt te lopen, ingrijpen door
Bij het nadenken over welke overlegstructuren we nodig hebben om ons te organiseren volgens onze uitgangspunten, lieten we de verplichte overlegfora buiten beschouwing. Juist omdat ze er evident zullen zijn: de algemene vergadering, de raad van bestuur, de ondernemingsraad, het CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk), het sociaal overleg, …
aan te sturen of zelfs over te nemen, zo verwachten we ook dat onze leidinggevenden leiding geven.
We hebben vooral gefocust op de overlegfora die medewerkers inspraak moeten geven en het beleidsniveau moeten organiseren. Hieronder een schematisch overzicht:
Overleg
Deelnemers
Omschrijving
Teamvergadering
Teamleden en hun teamverantwoordelijke
De praktische organisatie van het team en het voeren van inhoudelijke (cliënt)besprekingen
Overlegtafels
Open forum met minimaal één beleidsmedewerker. Zowel teamverantwoordelijken, medewerkers, cliënten als externen kunnen participeren
Themagericht, teamoverschrijdend overleg. Doel is uitwisseling, afstemming, het stimuleren van initiatieven en beleidsvoorbereidend werk. Mogelijke thema’s zijn: woonladder, diversiteit, gezinnen, IFG, bemiddeling, kinderen, onthaal, ... Overlegtafels kunnen tijdelijk of permanent zijn
Overleg teamverantwoordelijken Inhoudelijk beleidsteam Overleg ondersteunende diensten Algemeen beleid
De teamverantwoordelijken, beleidsmedewerkers en directeur
Informatie-uitwisseling, beleidsontwikkeling en -toetsing, informele ontmoeting.
Directeur en inhoudelijke beleidsmedewerkers
Het maken en bewaken van het inhoudelijke beleid van de organisatie
Directeur en ondersteunen- Het afstemmen van de ondersteunende diensten. Het de beleidsmedewerkers maken van praktische afspraken. Het voeren van facilitair beleid. Directeur en beleidsmedewerkers, eventueel aangevuld met externen of teamverantwoordelijken (wanneer gepast voor het thema)
Hier wordt het algemene beleid van de organisatie gemaakt. De inhoudelijke en ondersteunende diensten worden hier samengebracht en afgestemd. De directeur (evt. ondersteund door een stafmedewerker) trekt dit forum.
19
Wie is waar mee bezig? Een overzicht: Primaire processen: de kerntaken Al onze hulpverleners, teamverantwoordelijken en inhoudelijke beleidsmedewerkers zijn bezig met het realiseren van onze kerntaken.
Vooral de overlegtafels zijn nieuw. Een open en dynamisch forum dat verschillende niveaus in de organisatie samenbrengt rond een bepaald thema. Het geeft deelnemers mogelijkheid om aan het beleid van de organisatie bij te dragen. Het initiatief tot een overlegtafel kan van alle kanten komen (van de directeur tot een vrijwilliger), maar het is uiteindelijk het beleidsteam dat beslist of een thema voldoende gewicht – kritische massa! - heeft om er een overlegtafel rond te organiseren. Daardoor blijven de overlegtafels beheersbaar en is er een gegarandeerde link met het beleid.
Primair, secundair, tertiair: een drieluik van processen We splitsen de vergaderstructuur op beleidsniveau op in een drieluik van processen. We onderscheiden: •
Primaire processen zijn alle handelingen die rechtstreeks de kerntaken realiseren: preventie en hulp- en dienstverlening.
•
Secundaire processen betreffen de handelingen die de realisatie van de primaire processen mogelijk maken en ondersteunen. We noemen het de ondersteunende of - met een moeilijker synoniem – facilitaire diensten.
•
Hoe organiseren we al die bezigheden van mensen op zo’n manier dat er tegelijk duidelijkheid en dynamiek ontstaat? Dat verandering gestimuleerd wordt zonder continuïteit en veiligheid kwijt te raken? We kiezen niet voor clusters of afdelingen van teams. Ervaring heeft ons geleerd dat dergelijke vaste ordening verbrokkelend werkt, terwijl we juist een geïntegreerde organisatie willen zijn waar deskundigheden kunnen doorstromen in heel de organisatie. In plaats daarvan verwachten we dat teams actief deelnemen aan de overlegtafels die hen aanbelangen. Daar ontmoeten zij collega’s uit andere teams rond een gedeeld thema. Daar kunnen zij afstemmen en uitwisselen en meedenken over het beleid. Inhoudelijke beleidsmedewerkers verdelen onder elkaar thema’s waarop ze aanspreekbaar zijn voor onze eigen medewerkers, maar ook voor externen. Secundaire processen: de ondersteunende diensten We ordenen de ondersteunende diensten als volgt:
Tertiaire processen hebben betrekking op alle beleids- en bestuurshandelingen. Het is het meest abstracte maar ook het richtinggevende niveau.
20
• • • •
Financiën Human Resource Development (HRD) Infrastructuur Communicatie & IT
Elk van deze diensten heeft een beleidsverantwoordelijke. Elke dienst zorgt ervoor dat zijn domein op een klantvriendelijke manier beantwoordt aan de verwachtingen en noden van de organisatie. Samen zorgen zij er voor dat aan alle randvoorwaarden is voldaan, zodat teams zich maximaal kunnen focussen op hun kerntaken. Tertiaire processen: algemeen beleid en bestuur
afgestemd. Beleidsplanning wordt gemaakt, budgetten worden verdeeld, enzovoort. We stellen ons dit beleidsforum voor als een leeg veld dat wordt gevuld door inhoudelijke en facilitaire input. Teamverantwoordelijken en externen kunnen er uitgenodigd worden of er zichzelf uitnodigen. Trekker is de directeur. Ook het bestuur rekenen we tot het tertiaire niveau.
Wanneer op beleidsniveau de primaire en secundaire processen samenkomen en beleid maken, dan bevinden we ons op het tertiaire niveau. Hier zijn alle beleidsmedewerkers samen verantwoordelijk voor het algemene beleid van de organisatie. Inhoud en zakelijkheid worden hier op elkaar
21
Een inhoudelijk beleidsteam en ondersteunende diensten, maar geen waterhoofd
Op 4 september komen de huidige beleidsmedewerkers, onder externe begeleiding, samen om de thema’s te bepalen, waar het inhoudelijk beleid van CAW Antwerpen aan wordt opgehangen.
De structuur volgt de inhoud. We zijn volop gegaan voor het uittekenen van een nieuwe organisatie vanuit visie op de inhoud. Daar past de juiste organisatiestructuur bij. We staan nu op het punt dat we die structuur verder operationeel gaan maken. Op het inhoudelijk beleidsniveau maken we glashelder wie verantwoordelijk is voor welk thema en dus ook wie waarop aanspreekbaar is. Dat creëert duidelijkheid voor onze eigen medewerkers, maar ook voor externen.
Daarna koppelen we deze oefening optimaal aan de persoonlijke talenten en competenties van beleidsmedewerkers. We werken naar invulling van wat we missen en maken keuzes als er doublures zijn. Zo krijgt de organisatie bij zijn start in januari 2014 het beleidsteam dat het nodig heeft voor een sterk inhoudelijk beleid.
De ondersteunende diensten – HR, financiën, logistiek en communicatie & IT- maken Elke teamverantwoordelijke weet ook duidelijk de oefening om zich intern te organiseren, wie hem coachend leiding geeft en evalueert. zodat ze op 1 januari 2014 operationeel zijn. Een oefening van Dit is waar we verder n e v e g samengaan, een toekomstbeeld n e werk van maken vanaf Vertrouw maken en zichzelf ontwikkelen. Dit n september 2013: ien ...ademe e ro g n e vindt in dezelfde periode plaats, m a s • We vinden een effecook onder begeleiding. krijgen tieve en efficiënte orvertrouwen dening van de inhoudeEen principe dat ons bij de crehop Kick Off ks or w t ui lijke beleidsthema’s en atie van inhoudelijk en onderHaiku domeinen. En creëren steunend beleidsteam zal leiden daar - door verdeling is de optimale verbinding van van verantwoordelijkheden en de visie, waar CAW Antwerpen als organisatie aanspreekfiguren - een inhoudelijk beleidswil staan, met de aanwezige talenten en competeam rond. tenties van de huidige beleidsmedewerkers. De •
•
•
ambitie is om met deze ploeg, die zijn sporen verdiend heeft, het nieuwe traject verder te zetten. Echter steeds binnen een eerlijke beoordeling van wat de organisatie nodig heeft.
We leggen vast hoe we teamcoördinatoren willen ondersteunen en aansturen, hoe we coachend leiding willen geven met het oog op een gefocuste en dynamische organisatie. En wat het resultaat van dat denken ons vertelt over de rol van lijn- en staffunctionarissen hierin.
Dat betekent concreet dat het op dit moment niet mogelijk is om u een juist overzicht van het aantal functies in VTE en de bijhorende subsidiebron te presenteren.
Voor het inhoudelijk beleidsteam staat het vervolg van dat denkwerk al in de steigers:
We kunnen u wel de foto van dit moment tonen. 22
Ons startpunt in augustus 2013. Voor het inhoudelijk beleidsteam is er nu een gezamenlijke equipe van 15 beleidsmedewerkers en 3 directeurs, equivalent van 17,2 voltijdse krachten. Voor ondersteunende diensten gaat het om 50 koppen of 35,3 VTE. We bedoelen hier dan de medewerkers van de diensten HRD en financiën, van secretariaat, IT- ondersteuning en logistiek. In de huidige situatie gaat het om 43 uitvoerende medewerkers, equivalent van 28,8 voltijdse krachten. Zeven medewerkers, goed voor 6,5 VTE, geven hier leiding aan. Er gaat nu 9,73 % van de middelen naar management- en beleidsondersteuning. Hiermee bedoelen we de som van directie, inhoudelijke beleidsmedewerkers en de totaliteit van ondersteunende diensten. Het is ons streefdoel ook in de toekomst 10% van de middelen in te zetten in management- en beleidsondersteuning We spreken dan over 10% van het geheel van de middelen: zowel de Vlaamse Gemeenschap als alle projectsubsidies. Een zo grote organisatie als CAW Antwerpen verdraagt een effectief en efficiënt inhoudelijk beleidsteam en ondersteunende diensten van deze grootte. We behoeden ons om een waterhoofd te creëren! Ad hoc huren we externe deskundigheid in, die als managementondersteuning kan geïnterpreteerd worden. Voor de methodische ondersteuning van de fusie doen we beroep op de externe procescoaching van Inge Singulé. Kangoroot zal het proces ondersteunen om naar één gezamenlijk ICT- systeem te evolueren. Werkingen die kiezen om supervisie, consult e.d. in te huren gebruiken daarvoor hun vorminsbudget.
23
De directie We hebben eerst consequent doorgewerkt op het soort organisatie dat we willen zijn. De volgende stap is dan daar de directie bij vinden, die zo’n organisatie nodig heeft. Het profiel spreekt over een eindverantwoordelijke die, samen met zijn medewerkers, gaat voor preventie en toegankelijke en continue hulp- en dienstverlening in het werkingsgebied. Iemand die zijn persoonlijke overtuigingen hiermee verbindt en zo bijdraagt aan het realiseren van de missie en de visie van de organisatie uitdraagt. CAW Antwerpen is een nieuwe organisatie in volle ontwikkeling. Van de directie verwachten we dat die voortbouwt op de morele engagementen die al genomen zijn en met zorg dit veranderingsproces voortzet. Eén eindverantwoordelijke geeft leiding aan de organisatie. Deze VTE wordt betaald uit de totaliteit van de subsidies. Hij doet dat aan de hand van de volgende resultaatsgebieden: •
CAW Antwerpen heeft duidelijke gedragen visie en beleidslijnen. Hij ontwikkelt visie. Hij zorgt dat beleid vanuit cliëntperspectief gemaakt wordt en dat visie en beleid hun vertaling krijgen naar de werkvloer.
•
Hij heeft een actief netwerk. Zodat duurzame samenwerkingsverbanden en positieve relaties met partners en politieke instanties uitgebouwd worden en de organisatie kan handelen vanuit gedeelde zorg.
•
•
Het bestuur kan zijn werk efficiënt doen. Zodat de organisatie in goede verbinding met de professionele lijn bestuurd wordt.
•
Er is een sterk en daadkrachtig beleidsteam. Hij coacht waar mogelijk en stuurt waar nodig, zodat een sterk team gebouwd wordt waarin ieder zijn talenten kan benutten en zijn competenties kan ontwikkelen en inbrengen in de organisatie.
•
Er is aan alle randvoorwaarden voldaan om te komen tot kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening. Hij ontwikkelt samen met de beleidsverantwoordelijken een financieel gezonde organisatie, een zorgzaam personeelsbeleid, een toereikende infrastructuur en materiële omkadering en een vlotte interne en externe communicatie.
•
Hij ontwikkelt zichzelf. Zodat hij het beste in zichzelf naar boven haalt, zijn talent optimaal inzet, zijn job boeiend houdt en de competenties verwerft of aanspreekt, die nodig zijn om al het bovenstaande waar te maken.
Deze opdracht is zeer breed. De directeur van CAW Antwerpen zal die samen met zijn beleidsteam en de ondersteunende diensten uitvoeren. Hun deskundigheid en kwaliteiten zullen zich met elkaar verbinden. Hoe dit verder evolueert, gebeurt in samenspraak met de raad van bestuur. De raad van bestuur heeft beslist de vacature intern en extern open te stellen. Ze hebben ook de procedure afgesproken. De aanstelling gebeurt in oktober 2013.
Hij is hét gezicht van de organisatie, intern voor medewerkers, en extern voor de belanghebbenden. Zodat de rijke diversiteit binnen CAW Antwerpen wordt verbonden tot één krachtig geheel en de buitenwereld een correct beeld heeft van de organisatie. 24
De medewerkers van De Mare, De Terp en Metropool werden op de hoogte gebracht van deze beslissing.
Ons organogram Wanneer we onze interne organisatiestructuur, zoals hierboven in grote lijnen omschreven, vertalen naar een organogram, dan zien we dat er een vlakke organisatie ontstaat. Die ziet er als volgt uit:
25
26
verder bladerend door ons fotoalbum… Augustus 2013. CAW Antwerpen poseert. Op de foto’s een bont gezelschap van cliënten, medewerkers, werkingen. Met op de achtergrond een decor van sectorale doelstellingen en verbonden blauwdrukken.
Cliënten De cliënten die CAW Antwerpen bereikt raken niet meer op één foto. Een te grote groep. Erg divers ook. Ze staan wel prominent in ons fotoalbum. Het zijn mensen die geconfronteerd worden met schrijnende armoede. Armoede die hand over hand toeneemt. Het zijn ook jongeren in risicosituaties. Een groep die altijd maar jonger en jonger wordt. Het zijn degenen die uit zorginstellingen vallen. Die té zijn. Te veel. Te druk. Te moeilijk. Te ‘ongemotiveerd’. Te ‘ambetant’. Die te ‘mentaal’ zijn voor de psychiatrie. En te ‘psychiatrisch’ voor de gehandicaptenzorg. Ze vallen tussen de mazen van het net, ook in de hulpverlening. Het zijn gedetineerden. En de daders die een alternatieve gerechtelijke maatregel kregen opgelegd. Het profiel van de jongeren onder hen wordt steeds zwaarder. En het zijn slachtoffers: van intrafamiliaal geweld, mensenhandel, een misdrijf, een verkeersongeluk, … Het zijn thuislozen, mensen zonder netwerk. Ouderen die vereenzamen.
Het zijn mensen die vast zitten in hun uitkering, in hun (psychiatrische) ziekte, in hun verslaving, in hun werkloosheid. En in het geweld binnen hun gezin, in hun schulden, in hun uitzichtloosheid. Het zijn ouders die doodgraag hun kinderen goed willen opvoeden, maar daar alleen hun draai niet in vinden. Die hun kind binnen een veilige ruimte kunnen bezoeken. Mensen die omwille van persoonlijke en psychische problemen, een scheiding, ... hun leven opnieuw op de rails willen krijgen. Het zijn mensen die allemaal een eigen en volwaardige plek in de samenleving verdienen. Daar gaat CAW Antwerpen voor!
Medewerkers 540 professionele medewerkers geven dagdagelijks het beste van zichzelf. Samen een equivalent van 430 voltijdse krachten. Daarnaast engageren zich jaarlijks ook zo’n 250tal vrijwilligers. De foto van de gemiddelde betaalde medewerker van CAW Antwerpen toont ons een vrouw (68%) die zich nog nét een dertiger mag noemen (39,8 jaar!). Ze is blank (9 op 10) en komt met de fiets naar het werk (ruim 50%) met een bachelor diploma op zak (64%).
En mensen zonder wettig verblijf en zonder perspectief. Mensen die door de toenemende globalisering en bijhorende migratiestromen, buiten onze sociale zekerheid vallen.
27
1+1+1 = (nog) 3 Groepsfoto van het hulp- en dienstverleningsaanbod van CAW Antwerpen, tegen het licht van de sectordoelen Op de volgende pagina’s presenteren we u de foto van het gezamenlijke aanbod van CAW Antwerpen in augustus 2013. Concreet betekent dat nu nog de som van de diverse werkingen van de voormalige CAW’s. Elke foto heeft zowat eenzelfde structuur: de naam van de werking, het adres, het aantal medewerkers in VTE en de vrijwilligers die er werken, de doelgroep, een omschrijving van de hulp- en dienstverlening, indien relevant: het aantal bedden, de eventuele kostprijs en de bereikbaarheid.
Tot slot; Voor sectordoelstelling 6 – het organiseren van laagdrempelig onthaal via nieuwe media – verwijzen we naar de tekst van Ann Melis als bijlage. We schrijven ons daar op in. En over het realiseren van sectordoel 4 (doelbewust en systematisch algemeen preventieve acties opnemen) leest u meer in ‘Moraal van het verhaal. Het ontwikkelingsplan van CAW Antwerpen’ (p. 83) en in de blauwdruk van de Werkgroep Preventie1.
We houden elke werking ook tegen het licht van de sectordoelen. We geven u telkens mee in welke (hoofd)doelstelling ze kadert. De volgorde van de 25 sectordoelen is het inspirerend ordeningsprincipe geweest bij het oplijsten van de werkingen. Voor het overzicht van de sectordoelen verwijzen we naar de bijlage. We weten het nu al: binnen de kortste keren is deze foto verouderd! Gelukkig maar. Want werkingen herschikken zich, in functie van meer kwaliteit voor de cliënt. Verder in dit beleidsplan leest u erover. Ook bij de personeelsinzet willen we een relativerende opmerking maken. De ingezette middelen geven het beeld op dit moment. Maar we staan voor besparingen door het wegvallen van middelen van Stad Antwerpen vanaf 2014. Over de subsidies van OCMW Antwerpen krijgen we pas duidelijkheid in november 2013. U verneemt dit verder nog. We schetsen u de toekomstige situatie nu al zo goed mogelijk. 1 28
Blauwdruk Preventie: zie bijlage
ze komen om adem van ver over zee. ze vragen niet veel een plek op de wereld om even te blijven een haven. een stoel. een glas water misschien mijn huis houdt de tanden opeen. de muren hebben geen oren naar mensen. de deuren zwijgen dicht wat zeg je? de kamers waar vroeger de kinderen? in één hang ik ’s winters de was op het rek een ander gebruik ik om boeken te stallen de derde moet dringend een zonnig behang het spijt me. mijn huis gooit geen kamers te grabbel voor wie van ver over zee want stel dat ze komen.
2929
Ann Van Dessel (uit: Een kei in duren. 2012)
inloopcentrum De Vaart •
Italiëlei 69, 2000 Antwerpen
•
7,25 VTE (6,25 VTE Project OCMW Antwerpen + 0,43 VTE Vlaamse Gemeenschap + 0,57 Gesco). Er is een beperkte inzet van vrijwilligers
•
Dagcentrum voor daklozen De focus ligt op hulpverlening in combinatie met het aanbieden van praktische diensten als kastjes, douches, wasmachine.
•
De hulp -en dienstverlening van De Vaart zijn gratis. Voor het gebruik van de wasmachine en droogkast én voor de verbruikte dranken vraagt het inloopcentrum een kleine financiële bijdrage.
•
De Vaart is open op maandag van 8.45u tot 12u. Van dinsdag tot vrijdag van 8.45u tot 13.45u.
•
De werking van De Vaart kadert in sectordoelstelling 1, 2 en 3.
inloopcentrum De Steenhouwer •
Steenhouwersvest 14, 2000 Antwerpen
•
4 VTE (3,5 VTE OCMW Antwerpen + 0,5 VTE Vlaamse overheid). Er werken 41 vrijwilligers
•
Dagcentrum voor mensen die geen aansluiting (meer) vinden bij de reguliere hulpverlening. Mensen met verminderde welzijnskansen die vaak nergens terechtkunnen: dak- en thuislozen, generatiearmen, dakonzekeren, (ex-)psychiatrische patiënten, druggebruikers, ... Via: • •
• •
Aanbieden van een shelter, een veilige plaats waar mensen tot rust en tot zichzelf kunnen komen. Materiële hulp: warme maaltijd (verzorgd door Keukens zonder grenzen), een groep van vrijwilligers waaronder mensen uit de doelgroep, deze groep wordt begeleid door de beroepskrachten) soep/koffie/thee/frisdrank, alles aan lage prijzen Aanbod van kranten, tijdschriften, infobrochures en gezelschapsspelen Vrijblijvend aanbod van hulpverlening, met als mogelijkheden: • Informatie en advies • Administratieve hulp • Bemiddeling en ondersteuning en vergezellen bij doorverwijzing naar organisaties en diensten • Psychosociale ondersteuning
•
Hulpverlening en activiteiten in de zaal zijn gratis. Voor koffie, soep en een warme maaltijd betalen bezoekers een beperkte bijdrage: 0,15 € voor een koffie, 0,45 voor een soep en 1,00 € voor een warme maaltijd.
•
Alle weekdagen vrij toegankelijk van 09.00 tot 14.00 uur
•
De werking van De Steenhouwer kadert in sectordoelstelling1, 2 of 3
30
Zorgcentrum •
Scheldeken 1b, 2000 Antwerpen
•
0,75 VTE (OCMW Antwerpen). 2 vrijwilligers
•
Gezondheidszorg voor alle mensen die geen of verminderde toegang hebben tot de gezondheidszorg. In het zorgcentrum kan men op een uiterst laagdrempelige wijze terecht voor verschillende gratis diensten: verpleging, pedicure, kapper. Ons zorgteam werkt ook outreachend, op locatie, op straat,... . Dit gebeurt in overleg met andere hulpverleners en diensten.
•
Het zorgaanbod is gratis.
•
Het is toegankelijk op maandag 9u -12u (verpleging), woensdag 9u -12u (verpleging, pedicure, kapper), vrijdag 14u -17u (verpleging). Telefonisch voor hulpverleners: elke werkdag tussen 8 en 17u
•
De werking van het zorgcentrum kadert in sectordoelstelling 1, 2
•
Continuïteit van dit aanbod is onder voorbehoud van verdere subsidiëring. Het OCMW neemt hierover pas eind augustus/ begin september 2013 een beslissing. Indien de subsidies niet wordt verder gezet, dan wordt dit aanbod wellicht afgebouwd tegen eind oktober.
wijkgericht onthaal ModeM •
Wijkcentrum De Wijk, Willy Vandersteenplein 1, 2060 Antwerpen Wijkcentrum ’t Pleintje, sint- Rochusstraat 106, 2100 Deurne
•
2,27 VTE (2,04 VTE Vlaamse Gemeenschap + 0,23 VTE Gesco). Er zijn geen vrijwilligers
•
ModeM is wijkgericht onthaal voor kansarme buurtbewoners in Antwerpen- Noord en Deurne- Zuid, die met verschillende problemen worden geconfronteerd. ModeM werkt in een niet-hulpverlenende context en is zeer laagdrempelig. Bij complexe situaties worden via een ronde tafel alle betrokken diensten en organisaties met goedkeuring (en – indien mogelijk - in aanwezigheid) van de cliënt bijeengebracht. Zo wordt hulp- en dienstverlening op elkaar afgestemd en worden de taken verdeeld. Zodra alles vlot loopt, wordt één van de diensten de eerste hulplijn voor de cliënt.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
In De Wijk is ModeM bereikbaar op weekdagen tijdens kantooruren. Het ModeM- team werkt binnen een geheel van diensten en organisaties zoals opbouwwerk, buurtwerk en integratiesector. Op ’t Pleintje is ModeM op dinsdag en donderdag tijdens de kantooruren en op vrijdagnamiddag tussen 12.30u en 17u bereikbaar via het onthaal van het wijkcentrum. De Modem- medewerker is tijdens de kantooruren ook via gsm bereikbaar.
•
De werking van Modem kadert in sectordoelstelling 1, 2, 3 en 25.
31
OutReachTeam •
Koningin Astridplein 35 (2e), 2018 Antwerpen
•
10,5 VTE (Stad Antwerpen) Wordt 10,3 VTE vanaf 01.01.2014. Het team is samengesteld uit 5 VTE ODD (Onthaal Dakloze Druggebruikers) + 2 VTE LAb (Laagdrempelige Antwerpse woonBegeleiding – wordt 1,8 VTE vanaf 01.01.2014) + 3,5 VTE 0utreach. Er zijn geen vrijwilligers
•
Stad Antwerpen heeft besloten om in de loop van 2013 een aantal laagdrempelige initiatieven - ODD, LAb, 1,5 VTE OutReachers en 2 VTE StraatHoekWerkers - samen te voegen tot één OutReachTeam: OutReach is een innovatieve methodiek waarbij een hulpverlener, op aangeven van anderen of door eigen observatie en zonder territoriale afbakening, op een fijnzinnige en proactieve manier contact probeert te maken met dak- en thuislozen die zich bevinden op het (semi-) openbaar terrein. Met wie er contact wordt gelegd wordt bepaald door Outreach zelf, door teamafspraken, o.w.v. afspraken met cliënten of op basis van signalen en meldingen. De meldingen kunnen o.a. komen van buurtregisseurs, parkingwachters, toezichters van De Lijn, politie, bezorgde burgers,…. De dienst Samenleven van de stad bundelt de meldingen en bespreekt ze met het OutReach Team. Het OutReach Team kan verwijzen naar de begeleidende dienst van de cliënt, als die bestaat. Als er geen contact meer is dan wordt binnen het team over verdere actie overlegd. Het OutReach Team staat voor de uitdaging om opdrachten en bezorgdheden vanuit de stad te verbinden met onze welzijnsbenadering, die vertrekt vanuit bezorgdheid om en zorg voor de betrokken cliënt.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
De medewerkers zijn op werkdagen bereikbaar van 9u tot 17u. Tijdens deze uren kunnen cliënten een hulpvraag stellen en een afspraak krijgen. Buiten deze uren wordt er ook gewerkt, maar dan meestal op basis van meldingen.
•
De werking van het OutReach Team kadert in sectordoelstelling 1, 2, 3 en 21
Inloopteam Samik •
Wijkcentrum De Wijk, Willy Vandersteenplein 1, 2060 Antwerpen
•
5,98 VTE (2,48 VTE Kind en Gezin + 2,50 VTE project OCMW Antwerpen + 1 VTE Gesco). Er werken 20 vrijwilligers
•
Inloopteam Samik richt zich op gezinnen met kinderen in Antwerpen- Noord. Er zijn een consultatiebureau, een prenataal consult, een team opvoedingsondersteuning en de Speelvijver, als spel- en ontmoetingsplaats. Verder kunnen gezinnen die leven in maatschappelijk kwetsbare omstandigheden rekenen op extra groepsondersteuning met betrekking tot de opvoeding van hun kinderen, vooral dan voor kinderen jonger dan zes. Het team opvoedingsondersteuning neemt deze taak op zich.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
Samik is van maandag tot vrijdag tijdens de kantooruren bereikbaar, zowel telefonisch als aan de deur. De werking van het inloopteam en groepswerk zijn njet op afspraak. Voor een bezoek aan het consultatiebureau moeten cliënten een afspraak maken via de Kind & Gezinlijn.
•
De werking van Samik kadert in sectordoelstelling 1, 2, 3, 12 en 25.
32
IVCA, intercultureel vrouwencentrum Antwerpen & De Vrouwenwerking •
Paleisstraat 39, 2018 Antwerpen Kerkstraat 57, 2060 Antwerpen
•
3,5 VTE (0,72 VTE projectmiddelen, 0,39 VTE GESCO, 2,3 VTE Stedenfonds en 0,11 VTE Vlaamse overheid). Er werken 100 vrijwilligers
•
IVCA en de Vrouwenwerking zijn een open huis voor vrouwen van alle nationaliteiten, leeftijden, overtuigingen en culturen. Vaak gaat het om vluchtelingenvrouwen die nood hebben aan psychosociale ondersteuning en netwerking. Of om migrantenvrouwen in moeilijke situaties. Ze bieden verschillende activiteiten aan in het Vrouwencentrum: • Vrouwen kunnen in IVCA terecht voor ontmoetingsactiviteiten: de gezellige vrouwennamiddag, het handwerkclubje of de sportles. Kortom: een veilige omgeving waar men contact legt met lotgenoten. • Vrouwen kunnen ook vorming volgen in IVCA. Zo organiseren we conversatielessen Nederlands, Frans en Engels, naailessen, computerlessen, ... Voor het huidige aanbod kan je terecht op www. ivca-antwerpen.org Voor kinderen van 3 maanden tot 2,5 jaar is er tijdens de lessen en/ of de groepsactiviteiten opvang voorzien • IVCA is ook een thuis voor allerlei vrouwenorganisaties, gegroepeerd in het vrouwennetwerk • De vrouwenwerkingen hebben een tweedehandsboetiek.
•
Het aanbod is gratis (uitgezonderd bepaalde activiteiten)
•
IVCA is open van maandag tot vrijdag van 9u tot 17u. Er worden geen lessen gegeven tijdens schoolvakanties. De Vrouwenwerking (Kerkstraat) is open op maandag en donderdag van 9u tot 17u en op dinsdag van 9u tot 20u.
•
De werking van IVCA kadert in sectordoelstelling 2, 3
Straathoekwerk •
Appelstraat 23, 2140 Borgerhout
•
11,50 VTE ( 10,50 VTE Federaal Grootstedenbeleid + 1,00 VTE Projecten Stad Antwerpen). Wordt 6,28 VTE vanaf 01.01.2014. Er zijn geen vrijwilligers.
•
Straathoekwerkers zoeken mensen op die maatschappelijk kwetsbaar zijn en uit de boot dreigen te vallen. Zij gaan samen met de betrokkenen op zoek naar een oplossing.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
De straathoekwerkers werken verspreid over een aantal Antwerpse buurten: Kiel / Valaar, Berchem, Binnenstad Noord, Sint-Jansplein, Station, De Coninckplein, Stuivenbergplein, Borgerhout Noord, Deurne Noord en Zuid, Sint- Andries en Merksem. Ze hebben een standplaats in de buurt waar ze werken en zijn bereikbaar per gsm. Er is telefonische permanentie (03.288.79.80).
•
De werking van Straathoekwerk kadert in sectordoelstelling 2, 3
33
Boysproject •
Appelmansstraat 12, 2018 Antwerpen
•
3,5 FTE (Stad Antwerpen), 2 vrijwilligers
•
Voor jongens in de prostitutie in Antwerpen. Doelstellingen van deze ambulante werking zijn opvang- en begeleiding van, harmreduction naar en signaalfunctie m.b.t. deze zeer kwetsbare doelgroep van jongeren. Wanneer (nog) mogelijk worden zij gesteund om uit het milieu te stappen. Dit gebeurt via een mix van aanbodselementen: •
Outreach • Opzoeken en contacteren van de doelgroep in zijn eigen milieu • Informeren, adviseren en doorverwijzen in functie van noden, vragen, preventie
•
Drop-inn: • Permanentie-uren, uitsluitend voor de doelgroep • Ontspanningsaanbod: “living” (zetel, TV, internet, muziek) • Vormingsaanbod • (Warme) maaltijden, badkamer
•
Begeleiding • Psychosociale ondersteuning • Individuele en groepsgesprekken rond doelgroepthema’s • Samenwerkingsverbanden (brugfunctie) • Doorverwijzen en toeleiden naar diensten en organisaties
•
Gezondheidspreventie (in samenwerking met de dokters van Gh@pro) • Gratis en anonieme HIV- en andere SOA-testen • Advies, informatie en preventie rond seksualiteit en gezondheid • gratis inenting tegen hepatitis B
•
Internet-contacten: Wekelijks online gaan op chat sites waar jongeren klanten zoeken om contacten te leggen en informatie te geven.
•
Signalering en belangenbehartiging m.b.t. de doelgroep bij (hulpverlenings)diensten en beleid.
•
Het aanbod is gratis (met uitzondering van bepaalde buitenactiviteiten)
•
Drop-inn: woensdag van 14u tot 21u, donderdag van 14u tot 21u en aparte afspraken kunnen op vraag gemaakt worden. Straathoekwerk: ‘s avonds van woensdag t/m zaterdag. Gratis en anonieme HIV- en andere SOA-testen:Om de 4 weken op woensdag van 19u tot 20u30
•
De werking van het Boysproject kadert in sectordoelstelling 2, 3
34
nachtopvang De Biekorf •
Dambruggestraat 304, 2060 Antwerpen
•
16,55 VTE (14,55 VTE Project OCMW Antwerpen + 2 VTE Project Stad Antwerpen). Project Stad wordt 1,8 VTE vanaf 01.01.2014. Er werken 2 vrijwilligers. Tijdens de winter is er extra inzet van vrijwilligers.
•
Daklozen krijgen een veilige, rustige en hygiënische overnachtingsmogelijkheid. Daklozen kunnen er slapen, douchen en krijgen soep en brood. Als ze willen wordt er ook contact gelegd met de reguliere hulpverlening.
•
Een overnachting kost 2,5 euro.
•
Doorheen het jaar heeft De Biekorf 44 bedden in 22 kamers. Tijdens de winterperiode (15 december t/m 15 maart) wordt die capaciteit uitgebreid in overleg met OCMW Antwerpen.
•
Cliënten kunnen 7 dagen op 7 bij De Biekorf terecht van 20u tot 22u. Tijdens de nacht is er een permanente fysieke aanwezigheid van drie medewerkers. De Biekorf sluit ’s morgens om 8.30u. Diensten kunnen De Biekorf tot 15u telefonisch bereiken.
•
De werking van De Biekorf kadert in sectordoelstelling 2, 21
VOEM •
Quinten Matsijslei 55, 2018 Antwerpen
•
1VTE (Project Stad Antwerpen), er werken 5 vrijwilligers
•
De focus van dit project ligt op preventie van intrafamiliaal geweld, de toeleiding van slachtoffers uit de Maghrebijnse gemeenschap naar reguliere hulpverlening en de uitbouw van een lotgenotenwerking. De uitvoerder werkt aanvullend op de diensten en organisaties die actief zijn rond intrafamiliaal geweld in Antwerpen, waaronder het CO3-overleg.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis
•
Bereikbaar tussen 9u en 17u.
•
De werking van VOEM kadert in sectordoelstelling 3 en 4.
Algemeen onthaal •
Vrijdagmarkt 11, 2000 Antwerpen
•
21,065 VTE: (15,70 VTE Vlaamse Gemeenschap + 3,65 VTE Gesco + 1,715 VTE Sociale Maribel). Som van Onthaalteam: 8,58 VTE en Begeleidingsteam: 13,30 VTE. Er zijn geen vrijwilligers
•
Voor elke volwassene (+25jaar) met een vraag en probleem. De medewerkers geven info en/of advies en voeren korte hulpverleningsgesprekken. Samen met de hulpvrager bekijken ze welke dienst het best in aanmerking komt voor verdere hulp. Doorverwijzing naar het begeleidingsteam is één van de mogelijkheden. Mensen in een crisissituatie kunnen de hele week de klok rond terecht bij het algemeen onthaal. De hulp- en dienstverlening zijn gratis. Voor cliënten in een noodovernachting is de prijs 2,5 euro (gratis voor wie dit niet kan betalen).
•
•
Het algemeen onthaal is 24 uur op 24, 7 dagen op 7 bereikbaar. Men kan er elke dag met zijn vraag of probleem terecht tussen 10u en 14u of op afspraak. Tijdens het weekend, op feestdagen en tussen 19u
35
en 9u kan men telefonisch terecht bij de crisispermanentie (03.225.06.00) Het begeleidingsteam is niet rechtstreeks toegankelijk. Instroom gebeurt via het onthaalteam. In het gebouwencomplex Joostens- Lemmé zijn er 8 begeleidingsstudio’s, goed voor maximum 35 bedden, beschikbaar. Zie ook verder De Passage. •
De werking van het algemeen onthaal kadert in sectordoelstelling 5 en 6. Het begeleidingsteam is actief op sectordoelstelling 15, 20 en 25.
Filialen •
Sociaal centrum: • Bredabaan 547, 2170 Merksem, maandag 14u – 16u • Churchilllaan 118, 2900 Schoten, ma en do: 9u – 10u, dinsdag 9u – 10u en 17u – 18u • Ossenmarkt 5, 2000 Antwerpen, ma, di en vr 12.30u - 14.30u Diversi, • Maurits Sabbelaan 57, 2020 Antwerpen, ma,di, woe en vrij van 9u -16u De Schroef, • Elzasweg 14, 2030 Antwerpen, ma, di en do: 10u - 14.30u
•
4.13 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er zijn geen vrijwilligers
•
Algemeen maatschappelijk werk, onthaal en begeleiding. Bij de filialen kunnen mensen terecht met tal van problemen in de sociale en privésfeer. Er is een uitgesproken voorkeur voor kwetsbare en zwakke mensen. In eerste instantie richten de filialen zich tot de plaatselijke bevolking en dit in het kader van een vlotte bereikbaarheid en toegankelijkheid. Specifieke filialen richten zich tot een meer specifieke doelgroep. Diversi richt zich tot de allochtone bevolking. De Schroef richt zich tot de binnenschippers. In de praktijk vertaalt zich dit bijvoorbeeld in vragen met betrekking tot sociale zekerheid, huisvesting, multi-probleem situaties, budgetbegeleiding en beheer, toeleiding tot schuldbemiddeling, het zoeken naar meer aangepaste hulp.
•
De werking van de filialen kadert in sectordoelstelling 5, 18, 19 en 25.
Sociale dienst van de Centrale •
Residentie Koningin Astrid, Nerviërsstraat 14/16, 2018 Antwerpen
•
4.5 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er zijn geen vrijwilligers
•
De sociale dienst van de Koninklijke Vereniging voor Joodse Weldadigheid, of kortweg De Centrale, staat open voor iedereen, met in het bijzonder de Joodse populatie van het Vlaamse landsgedeelte en het Vlaams landsgedeelte van Brussel. Hulp aan mensen met administratieve, financiële, juridische of psychosociale problemen: sociale zekerheid, huisvesting, multiproblem-situaties, uitkeringen, sociale fondsen, oorlogsvergoedingen. De sociale dienst heeft nauwe contacten met de eveneens door De Centrale georganiseerde diensten voor gezinshulp, poetshulp, bedelen van Koosjere maaltijden, serviceflats en het rusthuis.
•
Het aanbod is gratis
•
Bereikbaar maandag tot donderdag van 07.45u tot 16.30u. Vrijdag 07.45u - 12.45u
•
De werking van de sociale dienst kadert in sectordoelstelling 5 en 25.
36
Kruispunt •
Dorpstraat 3 - 2920 Kalmthout
•
0,5 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er zijn geen vrijwilligers
•
Het Kruispunt werkt met vier deeltijdse medewerkers die ingezet worden vanuit de initiatiefnemende organisaties: CAW Antwerpen, CGG Andante, DBC Openluchtopvoeding en AZ Klina. De teamverantwoordelijke van het team levens- en gezinsvragen Brasschaat coördineert dit intersectorale en multidisciplinaire team.
•
Eerste hulp bij sociale en psychische problemen. De werking richt zich op volwassenen die in het noorden van de zorgregio Brasschaat wonen: de gemeenten Essen, Kalmthout, Wuustwezel, Brecht, Stabroek en Kapellen. Een warm onthaal, vraagverheldering, screening en korte begeleidingen zitten in het aanbod. Indien nodig wordt een passende doorverwijzing voorzien. Op deze wijze wordt psychosociale hulpverlening aangeboden in een regio waar weinig tot geen geestelijke gezondheidszorg aanbod is.
•
De hulp- en dienstverlening is gratis.
•
Bereikbaar op maandag van 11 tot 17 uur - dinsdag van 14 tot 20 uur. Binnenlopen kan, telefonische bereikbaarheid 03/808 28 77 Meer info is het vinden op de website www.kruispunt-kalmthout.be
•
De werking van Kruispunt kadert in sectordoelstellingen 5, 18 en 19
JAC Plus onthaal •
Korte Nieuwstraat 26, 2000 Antwerpen
•
12,65 VTE (8,02 VTE Vlaamse Gemeenschap + 4 VTE Project Stad Antwerpen + 0,63 VTE Gesco). Vanaf 01.01.2014 wordt Project Stad Antwerpen 2,42 VTE. Blijft in totaal 11,08 VTE. Er zijn geen vrijwilligers
•
Jongerenadviescentrum JAC Plus Onthaal is een laagdrempelig aanspreekpunt voor jongeren tussen 12 en 25 jaar. Jongeren kunnen hier gratis en anoniem terecht met elke vraag of probleem. Wanneer nodig, dan verwijst het onthaalteam de jongeren door naar verdere hulpverlening. JAC Plus Onthaal organiseert een opleiding jeugdadviseurs in samenwerking met de stad Antwerpen.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
Het onthaal van JAC Plus is maandag, woensdag en vrijdag van 13u tot 17u, open. Iedereen kan dan zonder afspraak langskomen. Op maandag, woensdag en vrijdag is er telefonische permanentie van 10u tot 17u. Op dinsdag en donderdag van 13u tot 17u. Op die momenten kunnen jongeren ook op afspraak komen. Je kunt ook e-mailen of faxen. Chatten met iemand van JAC Plus kan elke dinsdag tussen 12u en 14u.
•
De werking van JAC Plus Onthaal kadert in sectordoelstelling 6, 7
JAC-punt Kalmthout •
Dorpstraat 3, 2920 Kalmthout
•
1 VTE (0,25 Vlaamse overheid, 0,75 projectmiddelen gemeenten Essen, Wuustwezel en Kalmthout), er zijn geen vrijwilligers
•
Voor alle jongeren van 12 t..e.m. 25 jaar van de gemeenten Essen, Kalmthout en Wuustwezel. Het JAC-
37
punt is binnen deze drie gemeenten in de eerste plaats een eerstelijns toegangspoort. Het jongerenadviescentrum is voor jongeren een laagdrempelig aanspreekpunt: gratis, anoniem, vrijblijvend. De JAC- medewerker is een luisterend oor, informeert en adviseert jongeren, staat in voor een goede en grondige vraagverduidelijking en verwijst (wanneer nodig) de jongere door naar verdere hulpverlening. Verder zijn we een informatiepunt dat over een aanbod van diverse thema’s beschikt: vrije tijd, relaties en seksualiteit, werken, wonen, studeren, gezondheid, verslaving... De jongeren kunnen zelfstandig informatie opzoeken in de infozuilen of via 2 computers met internetverbinding. •
De hulpverlening is gratis
•
Het onthaal van het JAC-punt is open op maandag van 15u tot 17u en op woensdag van 13u tot 17u. Iedereen kan dan zonder afspraak terecht. Telefonisch contact en een afspraak zijn mogelijk, alle werkdagen behalve vrijdag.
•
De werking van JAC Plus Onthaal kadert in sectordoelstelling 7
Slachtofferhulp •
Cornelis Schutstraat 28 2100 Deurne (vanaf 10.09.2013)
•
8.25 VTE (Vlaamse Gemeenschap, waarvan 0.5 VTE voor IFG), er werken 9 vrijwilligers
•
Voor personen die slachtoffer werden van een misdrijf of een traumatische gebeurtenis (verkeersongeval, zelfdoding of ramp). Zowel de naast- en nabestaanden, getuigen, als het slachtoffer zelf, kunnen een beroep doen op Slachtofferhulp. Slachtofferhulp werkt zowel met kinderen als met volwassenen en zowel individueel als in groep. • Juridische informatieverstrekking (i.v.m. schadevergoeding, de weg van een gerechtelijk dossier, ...) • Praktische informatieverstrekking (over verzekering, ...) • Verwijzing naar andere diensten indien nodig • Psychosociale begeleiding (bij traumaverwerking)
•
Het aanbod is gratis.
•
Bereikbaar op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag 9u - 12.30u en dinsdag 13u – 16u.
•
De werking van Slachtofferhulp kadert in sectordoelstelling 8, 9, 13, 14 en 15
meldpunt geweld 1712 •
Cornelis Schutstraat 28 2100 Deurne (vanaf 10.09.2013)
•
0,3 VTE (Vlaamse Gemeenschap), zijn geen vrijwilligers
•
Voor alle burgers die in contact komt met of vragen hebben over alle vormen van geweld of misbruik. Dat kan gaan over partnergeweld, kindermishandeling, ouderenmis(be)handeling, pesten, geweld in gezagsrelaties maar ook over misdrijven met geweld.
•
Telefonische hulpverlening waarbij ondersteuning, informatie/advies wordt gegeven en eventueel doorverwezen wordt naar begeleiding
•
Het aanbod is gratis.
•
Bereikbaar op werkdagen van 9u 17u
•
De werking van Meldpunt 1712 kadert in sectordoelstelling 10.
38
Justitieel Welzijnswerk Antwerpen (jwa) •
Tolstraat 21, 2000 Antwerpen
•
12 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er zijn geen vrijwilligers.
•
Onthaal en trajectbegeleiding voor gedetineerden De JWA-medewerkers zijn er voor de gedetineerden binnen de Antwerpse gevangenis. JWA zorgt voor een pro-actief onthaal van de beklaagden en maakt de gedetineerden wegwijs in het aanbod van hulpen dienstverlening in de gevangenis. JWA heeft ook oog voor de sociale leefomgeving van de gedetineerden. Als arresthuis ondersteunt JWA zelden gedetineerden bij de reclassering.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
Elke werkdag tussen 9u en 12.30u kunnen cliënten rechtstreeks bij JWA terecht. Cliënten kunnen ook altijd een afspraak maken.
•
De werking van JWA kadert in sectordoelstelling 11, 16 en 17
Jongerencoaches •
Appelstraat 23, 2140 Borgerhout
•
4,12 VTE (Project Stad Antwerpen cel Onderwijs) er zijn geen vrijwilligers
•
De jongerencoaches richten zich op maatschappelijk kwetsbare jongeren in het deeltijds en voltijds beroepsonderwijs in 6 aandachtswijken van Antwerpen, die minder kansen maken op maatschappelijke participatie. Deze jongeren kampen met (aankomend) spijbelgedrag, attitude-, relatie- en communicatieproblemen met ouders en/of school, wat negatieve weerslag heeft op hun (leer)traject. Concreet gaat het om jongerencoaching door begeleiding en opvolging van jongeren die dreigen uit te vallen door deviant gedrag en spijbelen. De vraaggestuurde jongerencoaching is gericht op alle jongeren uit dezelfde zes wijken, die schoolgaan in het secundair onderwijs in het Antwerpse; die dreigen uit te vallen uit het schoolssysteem (problematische schoolloopbaan); die leerplichtig zijn en niet ingeschreven werden in een school en die schoolshoppen. Ook de ex-instellingsjongeren uit de zes aandachtwijken die moeten herintegreren in het secundair onderwijs in het Antwerpse vallen onder de doelgroep. De kernopdracht is de uitval van jongeren in het secundair voltijds en deeltijds onderwijs te voorkomen en/of te vermijden. Concreet vertaalt dit zich in vijf subdoelen: positieve houding en attitude ontwikkelen, spijbelgedrag voorkomen, werkervaring opdoen, kwalificatie behalen en ouderbetrokkenheid bij school en werk stimuleren.
•
De hulp- en dienstverlening van de jongerencoaches is gratis.
•
De jongerencoaches zijn bereikbaar via persoonlijke gsm, email en het algemeen emailadres;
[email protected]
•
De werking van Jongerencoaches kadert in sectordoelstelling 12
39
Traject 2 •
Appelstraat 23, 2140 Borgerhout
•
11,99 VTE (Project Stad Antwerpen). Wordt 10,25 VTE vanaf 01.01.2014. Er zijn geen vrijwilligers
•
Preventie van risicogedrag bij kinderen en jongeren tussen 9 en 18 jaar Traject 2 begeleidt kinderen en jongeren tussen 9 en 8 jaar met beginnend probleemgedrag intensief bij het oplossen van problemen op school, in het gezin of de vrije tijd. Dit moet escalatie van problemen en meer ingrijpende interventies en/of hulpverlening voorkomen.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
Traject 2 is tijdens de kantooruren bereikbaar.
•
De werking van Traject2 kadert in sectordoelstelling 12.
Opvoedingswinkel en -punten •
Antwerpen, Kerkstraat 159, 2060 Antwerpen Brasschaat (Essen, Kalmthout, Kapellen, Schoten, Stabroek, Wuustwezel), Bredabaan 943, 2930 Brasschaat Mortsel (Borsbeek, Edegem, Kontich), Meerminne 2, 2640 Mortsel Zoersel (Wijnegem, Schilde, Malle en Zandhoven), Handelslei 167, 2980 Zoersel (Sint Antonius)
•
6 VTE (4,5 Stedenfonds, 1 Vlaamse overheid, 0,5 projectmiddelen Provincie). De opvoedingswinkels in de periferie worden georganiseerd in samenwerking met DBC Openluchtopvoeding Brasschaat
•
Voor ouders en andere opvoeders die vragen hebben bij de opvoeding van kinderen en jongeren tussen 0 en 21 jaar. Ouders kunnen in de winkel terecht om informatie te vragen of op te zoeken. Verder kunnen zij er één of enkele adviserende gesprekken krijgen. Indien nodig wordt een gepaste doorverwijzing besproken. Dit zou bv. een begeleiding bij één van onze Centra voor Levens- en Gezinsvragen kunnen zijn. De medewerkers vertrekken vanuit de concrete vragen van ouders en zoeken samen met hen naar een antwoord op maat. Verder organiseert de opvoedingswinkel op regelmatige basis informatie- en vormingsavonden, oudergroepen, oefenscholen, ... in samenwerking met diverse organisaties uit het werkveld.
•
De hulpverlening is gratis
•
De opvoedingswinkel biedt een adres, een telefoonnummer en een e-mailadres voor mensen die geen idee hebben waar ze met hun vraag over opvoeding terecht kunnen. Zij zijn welkom tijdens de openingsuren van de winkel of kunnen telefonisch of via mail een afspraak maken.
•
De werking van de Opvoedingswinkels en –punten kadert in sectordoelstelling 12
40
Gezinscoaches •
Lange Lozanastraat 200, 2018 Antwerpen
•
3 VTE (Stedenfonds), er zijn geen vrijwilligers
•
Voor gezinnen waarbij de aanmelder merkt dat het samenleven problematisch is geworden. De gezinnen moeten in de stad Antwerpen wonen. De gezinscoach doet het eerste huisbezoek samen met de aanmelder bij wijze van overdracht. Als het gezin de begeleiding aanvaardt, wordt verkend welke verwachtingen er zijn bij het gezin rond het veranderen van de probleemsituatie. We werken met volgende drie pijlers: •
emancipatorisch werken: krachten in gezinnen versterken en vaardigheden bijbrengen.
•
open agenda: alle informatie mbt het gezin wordt met het gezin besproken.
•
meerzijdige partijdigheid: de gezinscoach luistert naar elk gezinslid en kiest geen partij.
Na drie maanden kan er een tussentijdse evaluatie van de begeleiding plaats vinden en na zes maanden ronden we af, met een gepaste doorverwijzing, indien nodig. Er wordt gewerkt met huisbezoeken en die worden steeds persoonlijk met het gezin afgesproken. •
De hulpverlening is gratis
•
De gezinscoaches zijn bereikbaar iedere werkdag van 9 tot 17u.
•
De werking van Gezinscoaches kadert in sectordoelstelling 12, 19 en 25.
TOPcoaches (terug op pad) •
Dambruggestraat 64, 2060 Antwerpen
•
3,30 VTE (Project Stad Antwerpen). Wordt 3,10 VTE vanaf 01.01.2014, er zijn geen vrijwilligers
•
Coachen van jongvolwassen gedetineerden Jongvolwassenen van 18 tot 25 jaar uit Antwerpen, die voor het eerste gedetineerd zijn en binnen de drie maanden vrij, worden tijdens en na hun verblijf in de gevangenis intensief en op maat gecoacht door een TOPcoach. Ze krijgen hulp bij schuldsanering, opleiding en onderwijs, tewerkstelling, huisvesting, administratie, vrijetijdsbesteding, … Door de samenwerking met steunfiguren op school, in de familie of sportclub van de jongere maakt de coach zich op langere termijn overbodig.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
TOP-coaches zijn 24u op 24 telefonisch bereikbaar. Cliënten kunnen altijd binnenspringen op het bureau, of kunnen een afspraak maken.
•
De werking van TOPcoaches kadert in sectordoelstelling 16
41
Teams levens- en gezinsvragen •
Team LGV Antwerpen, Lange Lozanastraat 200, 2018 Antwerpen Team LGV Brasschaat, Gemeentepark 1, 2930 Brasschaat Team LGV Mortsel, Meerminne 2, 2640 Mortsel
•
14,29 FTE (Vlaamse overheid), er werkt 1 vrijwilliger
•
Voor iedereen die vragen, zorgen of moeilijkheden heeft op één of meerdere van de volgende levensdomeinen: • persoonlijk functioneren gevoelens van (over)spanning, moeilijkheden in het verwerken van een verlies (overlijden, scheiding), eenzaamheid, contactmoeilijkheden, zingevingsvragen, ... •
relaties tussen partners (communicatiemoeilijkheden, onvrede in de relatie, moeilijkheden in de seksuele relatie, scheidingsvraag, regelen van de echtscheiding), tussen ouders en jongeren, tussen ex-partners i.v.m. hun gezamenlijke kinderen
•
opvoeding pedagogische vragen, meningsverschillen tussen ouders m.b.t. de opvoeding, zorgen over het gedrag/functioneren van een kind, voortdurende ruzies tussen kinderen onderling of tussen ouders en kind(eren), plaats en houding van stiefouders ...
Voor iedereen die juridische vragen heeft i.v.m. personen- en familierecht (rechten en plichten van echtgenoten, echtscheiding, adoptie, verantwoordelijkheden van ouders tegenover hun kinderen, …). Het team levens- en gezinsvragen Antwerpen heeft bijzondere aandacht voor nabestaanden na zelfdoding, vluchtelingen, asielzoekers en mensen zonder papieren (werken met tolken). Het team levens- en gezinsvragen Brasschaat heeft bijzondere aandacht voor de grote groep licht mentaal gehandicapten die in Brasschaat en omgeving wonen en werken. Via een actief samenspel tussen cliënt en hulpverlener wordt de vraag/de zorg/het probleem zo scherp mogelijk verduidelijkt, zodat een aanbod op maat kan worden aangeboden. Dit kan bestaan uit: •
Informatie en advies zowel m.b.t. persoonlijke, relationele en pedagogische thema’s als m.b.t. juridische thema’s i.v.m. personen- en familierecht.
•
Grondige analyse van de situatie en samen bepalen welk aanbod meest passend is bij de situatie.
•
Verwijzing naar een andere persoon/dienst wanneer dat aanbod het meest passend is.
•
Begeleiding, hierbij zijn verschillende vormen mogelijk: individuele begeleiding, partnerrelatiebegeleiding, opvoedingsondersteuning, scheidingsbemiddeling, ouderschapsbemiddeling, gezinsgesprekken, vorming in groep (zie bij vormingsaanbod)
•
Het eerste verkennend gesprek is steeds gratis. Tot nu werd voor verdere gesprekken of juridisch advies een bijdrage gevraagd, waarbij rekening wordt gehouden met de financiële draagkracht en waarbij geld mag nooit een belemmering mocht vormen voor het krijgen van de gepaste hulp. In het kader van de nieuwe wetgeving zal dit afgeschaft worden tegen 01.01.2014. Voor de vorming en de bemiddeling dient nog een bijdrageregeling vastgelegd te worden, waarbij enkel de gemaakte kosten zullen doorgerekend worden.
•
Nieuwe aanmeldingen: op nummer 03/326.00.00 alle werkdagen van 10u-13u en op maandagavond van 17u-20u. Alle gesprekken zijn op afspraak en mogelijk op alle werkdagen tussen 9u-20u.
•
De werking van de teams voor levens- en gezinsvragen kadert in de sectordoelstellingen 5, 15, 18, 19, 24.
42
Centra voor levens- en gezinsvragen •
Cornelis Schutstraat 28 2100 Deurne (vanaf 10.09.2013) Bredabaan 547, 2170 Merksem Churchilllaan 118, 2900 Schoten
•
4,14 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er werken geen vrijwilligers
•
Voor volwassenen met individuele, relationele en/of seksuele problemen, ouders met opvoedingsvragen en mensen met scheidingsproblemen. Jongeren vanaf 16 jaar die zelf een hulpvraag hebben, kunnen eveneens terecht. Sinds ruim een jaar werkt er ook een hulpverlener halftime voor etnisch culturele minderheden en vluchtelingen. Het CLG biedt onthaal en begeleiding aan mensen met: •
individuele problemen: o.a. vragen rond eigen functioneren, zingevingsvragen/eenzaamheid, verlies/ verwerkingsproblemen, verwaarlozing/ mishandeling, moeilijke levensfasen, gevoelsstemmingen/ gedragsproblemen, stress en draagkracht e.a.
•
relationele problemen: o.a. tussen partners/intrafamiliaal geweld, tussen ouders, tussen ouders en kinderen, problemen met familieleden, collega’s of andere sociale netwerken e.a.
•
seksuele problemen: o.a. seksueel functioneren, seksualiteitsbeleving, seksuele identiteit, geboorteregeling, (ongewenste/ongeplande) zwangerschap, seksueel geweld e.a.
•
opvoedingsproblemen: in het kerngezin met kinderen en/of jongeren, bij alleenstaand ouderschap, bij ouderschap na scheiding, in nieuw samengestelde gezinnen e.a.
•
scheidingsproblemen: rechten en plichten tijdens huwelijk, echtscheidingswegen, gezags- en omgangsregeling voor kinderen bij de scheiding van hun ouders, alimentatie, problemen na samenwoonst e.a.
•
Het eerste verkennend gesprek is gratis. Voor verdere hulpverleningsgesprekken wordt nog een bijdrage gevraagd a rato van 1% van het netto maandinkomen. Voor bemiddelingsgesprekken geldt een tarief van 20 euro per persoon per gesprek van 1u30. De kostprijs voor het uitschrijven van een overeenkomst of een verzoekschrift is opgenomen in het bemiddelingsprotocol (document overhandigd bij start van de bemiddeling). Met ingang van 01.01.14 zal de cliëntbijdrage geregeld worden conform de nieuwe regelgeving.
•
CLG Antwerpen (Deurne): afspraken dienen telefonisch te worden gemaakt, bij voorkeur van maandag tem donderdag, tussen 9u - 12.30u. CLG Merksem afspraken dienen telefonisch te worden gemaakt, bij voorkeur op maandag of vrijdag tussen 9.30u – 12u. CLG Schoten: afspraken dienen telefonisch te worden gemaakt, bij voorkeur op dinsdag, woensdag of donderdag tussen 9u - 12.30u.
•
De werking van de teams voor levens- en gezinsvragen kadert in de sectordoelstellingen 15, 18, 19
43
JAC Plus begeleiding •
Kipdorp 38, 2000 Antwerpen
•
8,48 VTE (5,88 VTE Vlaamse Gemeenschap + 1,9 VTE Gesco + 0,7 VTE voor verruiming van het begeleid zelfstandig wonen voor personen met een handicap). Er zijn geen vrijwilligers
•
Integrale begeleiding voor jongeren en begeleid zelfstandig wonen voor personen met een handicap. Het JAC Plus Begeleidingsteam staat in voor integrale begeleiding. Dat kan gaan om gezinsondersteuning, sociaal- administratieve ondersteuning, psychosociale begeleiding en begeleiding bij het zelfstandig wonen van 17- tot 25- jarigen. Indien nodig kan JAC Plus voor korte tijd ook jongeren opvangen. JAC Plus Begeleidingsteam engageert zich tot een aanbod begeleid zelfstandig wonen voor personen met een handicap, deskundigheidsbevordering en intersectorale samenwerking en netwerking. De hulp -en dienstverlening zijn gratis. De kamers en studio’s worden verhuurd aan een maandelijkse huurprijs van respectievelijk 228 euro en 255 euro. Dit zijn de bedragen die werden overeengekomen binnen het protocol dagprijzen dat het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk afsloot met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten.
•
•
Het begeleidingsteam van JAC Plus is tijdens de kantooruren bereikbaar.
•
De werking van JAC Plus Begeleidingsteam kadert in sectordoelstelling 15, 18, 21, 25 en de doelstellingen, omschreven in omzendbrief van minister Vandeurzen van 4 juli 2013.
44
Bezoekruimte Antwerpen •
Lange Lozanastraat 200, 2018 Antwerpen
•
4,3 VTE (Vlaamse overheid), er zijn geen vrijwilligers
•
De bezoekruimte richt zich tot mensen waarbij de omgangsregeling met hun kind(eren) moeilijk of conflictueus verloopt of onderbroken is. Het gaat vaak om echtscheidingssituaties waarbij de rechter ouders en hun kind(eren) oplegt om contact op te nemen met de bezoekruimte voor het begeleiden, herstellen of verbeteren van het contact. Daarnaast kan elke persoon met een recht op persoonlijk contact met een kind(eren) zelf contact opnemen met de bezoekruimte als het contact verstoord is. De bezoekruimte vertrekt van de context van het kind en start van daaruit een begeleiding met beide ouders en kind(eren). Indien nodig worden ook belangrijke derden (familie, school, andere betrokken hulpverleners ...) betrokken. De bezoekruimte werkt op een veilige, serene en onpartijdige manier aan de opbouw van het contact met de ouder waarbij het kind niet verblijft (de omgangsouder). Dit proces vraagt betrokkenheid en inzet van alle partijen. De begeleiding bestaat uit drie belangrijke onderdelen: •
Begeleidingsgesprekken van een hulpverlener van de Bezoekruimte met elk van de betrokken partijen afzonderlijk (de verblijfsouder, de omgangsouder, het kind/de kinderen). De hulpverlener gedraagt zich meerpartijdig (behartigt op een gelijkmatige manier de belangen van alle betrokkenen).
•
Bezoeken onder toezicht in de Bezoekruimte waar de omgangsouder en het kind/de kinderen elkaar kunnen ontmoeten en zelfstandig activiteiten kunnen doen (spel, gesprek, knutselen, ...). Het belang en het welvoelen van het kind staan daarbij centraal.
•
Evaluatiegesprekken die tot doel hebben te bemiddelen tussen de betrokken partijen om zo tot een contactherstel te komen. Hierbij is het belangrijk dat alle betrokkenen zich kunnen vinden in het resultaat.
•
De hulpverlening is gratis
•
Alle gesprekken en bezoeken zijn op afspraak. De Bezoekruimte is telefonisch bereikbaar alle werkdagen tussen 9u en 17u. Buiten deze uren komt men op het antwoordapparaat terecht. De bezoeken vinden plaats op zaterdag overdag (om de 14 dagen) of woensdagnamiddag. In overleg met de hulpverlener kan buiten deze momenten ook een bezoek afgesproken worden.
•
De werking van de Bezoekruimte kadert in sectordoelstelling 19.
45
woonbegeleiding Deurne •
Herentalsebaan 74, 2100 Deurne
•
6,10 VTE (3,85 VTE Vlaamse Gemeenschap + 0,55 VTE Gesco + 0,7 VTE Project OCMW Antwerpen + 1 VTE Project Stad Antwerpen). Er zijn geen vrijwilligers
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen, vrouwen of koppels al dan niet met kinderen uit de regio Deurne en Borgerhout extra-muros Woonbegeleiding helpt thuislozen weer zelfstandig worden. Daar worden ze psychosociaal en administratief bij begeleid. Voor de groep sociale huurders bieden ze preventieve woonbegeleiding aan. Woonbegeleiding Deurne heeft zorgbewoners.
•
De hulp -en dienstverlening zijn gratis. De appartementen worden verhuurd aan een maandelijkse huurprijs tussen 237 en 295 euro/maand. Gas, elektriciteit en water zijn in de prijs inbegrepen.
•
WB Deurne is van maandag t/m zaterdag telefonisch bereikbaar van 10u tot 12u. Cliënten en hulpverleners maken samen hun afspraken voor hulpverleningscontacten. Nieuwe aanmeldingen verlopen langs het gezamenlijk instroomoverleg van CAW Antwerpen. Verwijzers kunnen op dinsdag en donderdag tussen 10u en 12u telefonisch aanmelden, of via mail.
•
De werking van Woonbegeleiding Deurne kadert in sectordoelstelling 15, 20, 21 en 25.
woonbegeleiding Berchem •
Woeringenstraat 12, 2100 Deurne
•
6,30 VTE (Project OCMW Antwerpen). Er werken 2 vrijwilligers
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen, vrouwen of koppels al dan niet met kinderen uit de regio Berchem en een gedeelte van Antwerpen 2018. Woonbegeleiding helpt thuislozen weer zelfstandig worden. Daar worden ze psychosociaal en administratief bij begeleid. Voor de groep sociale huurders bieden ze preventieve woonbegeleiding aan. Woonbegeleiding Berchem heeft zorgbewoners.
•
De hulp -en dienstverlening zijn gratis. De appartementen worden verhuurd aan een maandelijkse huurprijs tussen 254 en 399 euro/maand. Gas, elektriciteit, water, telefoon, tv en gebruik wasmachine zijn niet in de prijs inbegrepen.
•
WB Berchem is elke dag tijdens de kantooruren bereikbaar. Als er geen hulpverlener aanwezig is, dan staat het antwoordapparaat op. Voor cliënten is er een gsm- permanentie 24u op 24. Nieuwe aanmeldingen verlopen langs het gezamenlijk instroomoverleg van CAW Antwerpen. Verwijzers kunnen op dinsdag en donderdag tussen 10u en 12u telefonisch aanmelden, of via mail.
•
De werking van Woonbegeleiding Berchem kadert in sectordoelstelling 15, 20, 21 en 25.
46
woonbegeleiding Noord - Domus •
Sint Amandusstraat 3, 2060 Antwerpen
•
13,66 VTE (8,7 VTE Vlaamse Gemeenschap + 4,96 VTE Project OCMW Antwerpen), er werken 4 vrijwilligers
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen, vrouwen of koppels al dan niet met kinderen uit de regio Antwerpen- Noord en Borgerhout intra-muros. Volwassenen met of zonder kinderen die sociale huurder zijn bij de sociale woningmaatschappijen Woonhaven, ABC en Ideale Woning en drie Antwerpse Sociaal Verhuurkantoren. Woonbegeleiding Noord biedt hulpverlening die zowel kortdurend als langdurig kan zijn. Woonbegeleiding Noord richt zich prioritair tot bewoners van onthaalcentra die de stap naar alleen wonen willen zetten. De begeleiding situeert zich op alle terreinen van het zelfstandig leven en gaat samen met de cliënt de zoektocht aan naar de gepaste ondersteuning. Vanuit de minst ingrijpende zorg wil Woonbegeleiding Noord de cliënt ondersteunen om zijn of haar eigen leven in handen te blijven nemen met aandacht voor alle aspecten van het leven. De hulpverlening wordt zoveel mogelijk aan huis geboden. Voor de groep zorgbehoevende thuislozen is er een aanbod van zorgwonen. Zorgwonen is integrale begeleiding die in tijd onbegrensd kan zijn. De nadruk ligt op de uitbouw van (hulpverlenings)netwerken die de cliënt in staat moeten stellen om langer thuis te blijven wonen. Voor de groep sociale huurders bieden ze preventieve woonbegeleiding aan.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
Voor aanvragen voor mensen die al in de regio wonen: rechtstreeks bij Woonbegeleiding Noord. De medewerkers zijn elke werkdag tussen 9.30 en 12 uur bereikbaar. Voor aanvragen voor thuislozen zonder woonst kunnen verwijzers het centraal InStroomOverleg (ISO) contacteren: per mail (
[email protected]) of telefonisch op dinsdag en donderdag tussen 10 en 12 uur (03 231 37 12).
•
De werking van Woonbegeleiding Noord kadert in sectordoelstelling 15, 20, 21 en 25.
woonbegeleiding Linkeroever •
Willem Elschotstraat 3, 2050 Antwerpen
•
5,50 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er zijn geen vrijwilligers
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen, vrouwen of koppels al dan niet met kinderen uit de regio Antwerpen Linkeroever Woonbegeleiding helpt thuislozen weer zelfstandig worden. Daar worden ze psychosociaal en administratief bij begeleid. Voor de groep sociale huurders bieden ze preventieve woonbegeleiding aan.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
WB Linkeroever is op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag (telefonisch) bereikbaar van 10u tot 12u. Op dinsdag van 17u tot 19u. Nieuwe aanmeldingen verlopen langs het gezamenlijk instroomoverleg van CAW Antwerpen. Verwijzers kunnen op dinsdag en donderdag tussen 10u en 12u telefonisch aanmelden, of via mail.
•
De werking van Woonbegeleiding Linkeroever kadert in sectordoelstelling 15, 20, 21 en 25.
47
Sta recht en begint Zesde verdieping Appartement 3B Moe van de trappen Buiten schoon weer Ze zet de TV op De gordijnen gaan toe Ze spreekt tegen muren Ze roept om haar moe STA RECHT EN BEGINT! Ze had graag haar dag Aan iemand verteld Voor iemand gekookt Eens een vraagske gesteld Ze zit aan haar tafel Kijkt naar de muur Ze kauwt op haar eten Het is bijna acht uur STA RECHT EN BEGINT! Ze ploft in de zetel De tijd kruipt voorbij Buiten wordt het donker Het licht gaat niet aan Dus ze kruipt in haar bed Stopt zichzelf toe Rolt zich in een bolleke… Ze is nog niet moe. STA RECHT EN BEGINT!
Liedtekst uit CD ‘Onze Rijkdom’ van koor Onze Rijkdom, Project van vzw Recht- Op en Hans Van Cauwenberghe
48
woonbegeleiding NoordrANT •
Karel Candaelstraat 6/001, 2030 Antwerpen
•
6,78 VTE (2,78 VTE Vlaamse overheid + 3 VTE Stedenfonds + 1 VTE OCMW Antwerpen). Er zijn geen vrijwilligers
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen, vrouwen en koppels, eventueel met kinderen uit de regio Ekeren, Luchtbal, Merksem, Berendrecht, Zandvliet, Lillo. Het woonbegeleidingsteam ondersteunt mensen die kampen met problemen op verschillende levensdomeinen en in het bijzonder op het vlak van wonen. Vaak gaat het woonprobleem gepaard met problemen op materieel, relationeel en psychosociaal vlak. Woongebeleiding NoordrANT biedt op al deze vlakken ondersteuning en begeleiding, waarbij de cliënt steeds wordt gestimuleerd om te zoeken naar eigen oplossingen. Wij zien woonbegeleiding als een leerproces waarbij men vaardigheden en attitudes kan verwerven om zelfstandig te leven.
•
Het team is alle werkdagen telefonisch bereikbaar van 8u30 tot 16u. Dinsdagmiddag is het team niet bereikbaar.
•
De hulpverlening is gratis
•
De werking van Woonbegeleiding NoordrAnt kadert in sectordoelstelling 15, 20, 21 en 25.
woonbegeleiding Kiel-Hoboken •
Emiel Vloorstraat 13, 2020 Antwerpen
•
7,5 VTE (3,5 VTE Vlaamse overheid + 2 VTE Stedenfonds + 2 VTE OCMW Antwerpen). Er werken 16 vrijwilligers
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen, vrouwen en koppels, eventueel met kinderen uit de regio Kiel, Hoboken, Wilrijk. Het woonbegeleidingsteam Kiel- Hoboken ondersteunt mensen die kampen met problemen op verschillende levensdomeinen en in het bijzonder op het vlak van wonen. Vaak gaat het woonprobleem gepaard met problemen op materieel, relationeel en psychosociaal vlak. Woonbegeleiding Kiel- Hoboken biedt op al deze vlakken ondersteuning en begeleiding, waarbij de cliënt steeds wordt gestimuleerd om te zoeken naar eigen oplossingen. Wij zien woonbegeleiding als een leerproces waarbij men vaardigheden en attitudes kan verwerven om zelfstandig te leven. De eigenheid van de cliënt staat daarin steeds centraal. Deze werking is verantwoordelijk voor het Homies- project, waarbij vrijwilligers een rol spelen in de integratie van de cliënt in zijn (vaak nieuwe) omgeving.
•
De hulpverlening is gratis
•
Het team is alle werkdagen telefonisch bereikbaar van 9u tot 16u. Dinsdagmiddag is het team niet bereikbaar.
•
De werking van Woonbegeleiding Kiel- Hoboken kadert in sectordoelstelling 15, 20, 21 en 25.
49
begeleidingsteam Stad •
Minderbroedersrui 19, 2000 Antwerpen
•
9,5 VTE (9,5 VTE Vlaamse Gemeenschap), Er zijn geen vrijwilligers
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen met woonproblemen in de regio Antwerpen. Het begeleidingsteam Stad ondersteunt mensen die kampen met problemen op verschillende levensdomeinen en in het bijzonder op het vlak van wonen. Vaak gaat het woonprobleem gepaard met problemen op materieel, relationeel en psychosociaal vlak. Het begeleidingsteam Stad biedt op al deze vlakken ondersteuning en begeleiding, waarbij de cliënt steeds wordt gestimuleerd om te zoeken naar eigen oplossingen. Wij zien de begeleiding als een leerproces waarbij men vaardigheden en attitudes kan verwerven om zelfstandig te leven. De eigenheid van de cliënt staat daarin steeds centraal. De hulpverlening is gratis
• •
Het Begeleidingsteam Stad is bereikbaar op: maandag van 9u tot 12u30 en van 13u30 tot 16u, dinsdag van 9u tot 12u30, woensdag van 9u tot 12u30 en van 13u30 tot 16u, donderdag van 9u tot 12u30 en van 13u30 tot 16u, vrijdag van 9u tot 12u30 en van 13u30 tot 16u
•
De werking van Begeleidingsteam Stad kadert in sectordoelstelling 15, 20, 21 en 25.
woonbegeleiding Binnenstad •
Pachtstraat 9, 2000 Antwerpen
•
6 VTE (3 VTE Vlaamse Gemeenschap + 1 VTE Stad Antwerpen + 2 VTE OCMW Antwerpen). De ondersteuningsequipe van Opvangcentrum St. Andries is ook actief voor Woonbegeleiding Binnenstad.
•
Integrale woonbegeleiding voor volwassen mannen, vrouwen en koppels, eventueel met kinderen, uit de regio Antwerpen 2000 en gedeelte Antwerpen 2018. Het woonbegeleidingsteam ondersteunt mensen die moeilijkheden ondervinden, in het bijzonder op het vlak van wonen. Er is een intern aanbod van studio’s in eigen beheer en 5 studio’s voor mannen die meer zorg nodig hebben.
•
De hulpverlening is gratis.
•
Woonbegeleiding Binnenstad, Opvangcentrum St. Andries en Arbeidszorg zorgen samen voor bereikbaarheid op weekdagen 08u – 20u, op weekend- en feestdagen: 11u – 14u. Er is telefonische permanentie 24/24 voor noodgevallen
•
De werking van Woonbegeleiding Binnenstad kadert in sectordoelstellingen 15, 20, 21 en 25.
50
Het Alternatief •
Dambruggestraat 64, 2060 Antwerpen
•
3,5 VTE (Projecten Stad Antwerpen). Wordt 3 VTE vanaf 01.01.2014, Er zijn 2 vrijwilligers
•
Integrale (woon)begeleiding aan maatschappelijk kwetsbare jongeren met problematisch druggebruik Het Alternatief is een project dat (integrale) woonbegeleiding op maat biedt aan jongeren tussen 18 en 25 jaar met problematisch druggebruik. Als tussenstap kunnen jongeren, die voor een korte periode nood hebben aan een onderdak, verblijven in een oefenappartement. Er wordt gewerkt op het tempo van de jongere.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis. Voor het verblijf in het oefenappartement wordt 255 euro per maand gevraagd en een forfait van 60 euro voor energie en water.
•
De Alternatiefmedewerkers zijn op werkdagen bereikbaar tijdens de kantooruren. Voor de jongeren in residentiële opvang is het Alternatief ook bereikbaar tijdens weekends en op feestdagen. Bij problemen kan een medewerker ter plaatse gaan.
•
De werking van ’t Alternatief kadert in sectordoelstelling 20.
Vrouwenopvangcentrum Het Zijhuis •
Trapstraat 11-13, 2060 Antwerpen
•
6,50 VTE (5,50 VTE Vlaamse Gemeenschap + 1 VTE Sociale Maribel). Er zijn geen vrijwilligers
•
Residentiële opvang voor vrouwen en hun kinderen. Het Zijhuis vangt thuisloze vrouwen op, al dan niet vergezeld van hun kinderen, en biedt begeleiding. Cliënten verblijven er doorgaans twee à drie maanden. Vooral problemen in de partnerrelatie, met huisvesting en / of psychische problemen komen vaak voor.
•
Het Zijhuis hanteert de officiële dagprijs. Omdat de spilindex sedert 1/7/2012 éénmaal werd overschreden gelden volgende dagprijzen in onthaalcentra voor thuislozen vanaf 1/7/2013 tot 30/6/2014: •
Voor personen jonger dan 12 jaar: 15,69 € met inbegrip van 2.03 € zakgeld.
•
Voor personen van 12 jaar en ouder: 25,50 € met inbegrip van 4,16 € zakgeld.
Deze indexering geschiedt conform het protocol tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten ( afd. Maatschappelijk Welzijn) en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk. •
Het Zijhuis is van maandag tot vrijdag bereikbaar van 8.30u tot 18u. In weekends en op feestdagen is er een hulpverlener aanwezig tussen 11u en 18.30u.
•
De werking van Het Zijhuis kadert in sectordoelstelling 15 en 20.
51
Welzijnszorg •
Heuvelstraat 18, 2530 Boechout
•
4,52 VTE (Vlaamse overheid), er werken 2 vrijwiligers
•
Voor thuisloze vrouwen vanaf 18 jaar, al dan niet vergezeld van hun kinderen, die zich in een noodsituatie bevinden. Met als begeleidingsaanbod: • Individuele begeleiding: sociale en administratieve hulpverlening en emotionele ondersteuning • Groepsbegeleiding: vormingsactiviteiten, recreatieve activiteiten, ondersteuning van de leefgroep, bewoonstersvergadering • Kinderhulpverlening: individuele en groepsgerichte activiteiten, recreatief en ondersteunend, opvoedingsondersteunende activiteiten met aandacht voor de ouder/kind relatie
•
Welzijnszorg heeft een residentiële opvangcapaciteit: • Opvang in leefgroepsysteem: 8 kamers (individuele kamers voor alleenstaande vrouwen, kamers voor vrouwen met hun kinderen). • Opvang in studiosysteem: 4 studio’s van verschillende grootte.
•
Welzijnszorg hanteert de officiële dagprijs. Omdat de spilindex sedert 1/7/2012 éénmaal werd overschreden gelden volgende dagprijzen in onthaalcentra voor thuislozen vanaf 1/7/2013 tot 30/6/2014: •
Voor personen jonger dan 12 jaar: 15,69 € met inbegrip van 2.03 € zakgeld.
•
Voor personen van 12 jaar en ouder: 25,50 € met inbegrip van 4,16 € zakgeld.
Deze indexering geschiedt conform het protocol tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten ( afd. Maatschappelijk Welzijn) en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk. •
Van maandag tot vrijdag van 9 tot 17.00 uur (uitzondering: tijdens de teamvergaderingen op dinsdag tussen 9.00 en 13.00 uur). Via een oproepsysteem zijn medewerkers van Welzijnszorg op alle momenten bereikbaar voor de bewoners.
•
De werking van Welzijnszorg kadert in sectordoelstelling 15 en 20
winterwerking Victor 4 & 5 •
Desguinlei, 2018 Antwerpen, 4e en 5e verdiep
•
24,62 VTE gedurende de 4 wintermaanden (gesubsidieerd door OCMW en Stad Antwerpen). Er werken een wisselend aantal vrijwilligers en personen met een werkstraf mee
•
Bijkomende nachtopvang tijdens de winter, zodat niemand de nacht op straat moet doorbrengen Het gaat om 2 verschillende shelters, één voor acute daklozen (tot 60), één voor personen zonder verblijfsrecht (tot 90). Naast een bed voor de nacht is er zowel ‘s avonds bij aankomst als ‘s morgen bij vertrek eten en drank voorzien. Er is aandacht voor toekomstoriëntatie en verwijzing naar passende hulp- en dienstverlening.
•
Het zorgaanbod is gratis
•
De shelters zijn toegankelijk 7 dagen op 7 vanaf 19 uur. Verblijvers moeten vertrekken tegen 9 uur.De werking van VOEM kadert in sectordoelstelling 3 en 4.
•
De werking van het zorgcentrum kadert in sectordoelstelling 20
52
mannenopvangcentrum De Linde •
Dambruggestraat 63, 2060 Antwerpen
•
4,65 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er werken 4 vrijwilligers
•
Residentiële opvang voor thuisloze mannen De Linde richt zich in de eerste plaats op thuisloze mannen, ouder dan 35 jaar. Meestal zijn het generatiearmen, ex- gedetineerden, ex- geïnterneerden en ex- psychiatrische patiënten. E Linde staat in voor integrale begeleiding, met accent op het gemeenschapsleven. Na een opname blijven heel wat ex- cliënten een beroep doen op de medewerkers van De Linde.
•
De Linde hanteert de officiële dagprijs. Omdat de spilindex sedert 1/7/2012 éénmaal werd overschreden gelden volgende dagprijzen in onthaalcentra voor thuislozen vanaf 1/7/2013 tot 30/6/2014: • Voor personen jonger dan 12 jaar: 15,69 € met inbegrip van 2.03 € zakgeld. • Voor personen van 12 jaar en ouder: 25,50 € met inbegrip van 4,16 € zakgeld. Deze indexering geschiedt conform het protocol tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten ( afd. Maatschappelijk Welzijn) en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk.
•
In De Linde zijn 15 opvangplaatsen.
•
De Linde is alle dagen tussen 9u en 20u bereikbaar. Op zaterdag, zondag en feestdagen is dit van 12u tot 20u. Er is 24u op 24 telefonische bereikbaarheid voor cliënten.
•
De werking van De Linde kadert in sectordoelstelling 20 en 25.
Taalfabet •
OCJ Borsbeek, De Robianostraat 214, 2150 Borsbeek OCJ Wommelgem, Torenstraat 111 / Schawijk 2, 2160 Wommelgem
•
7.26 VTE (Vlaamse Gemeenschap), Er werken geen vrijwilligers
•
Residentiële opvang en begeleiding. OCJ Borsbeek en OCJ Wommelgem bieden opvang en begeleiding naar alleen wonen toe aan thuisloze jongeren (jongens en meisjes) tussen 18 en 25 jaar. We staan open voor alle soorten van problematiek. Slechts in twee gevallen raden we jongeren aan om zich eerst te wenden tot andere, gespecialiseerde centra. Het gaat hierbij om drug- en alcoholverslaafden en psychiatrische patiënten. Om in aanmerking te komen voor opvang en begeleiding volstaat het dat de jongere een gemotiveerde hulpvraag stelt, m.a.w. zelf het initiatief wil nemen om zijn/haar probleemsituatie aan te pakken. Taalfabet legt de nadruk op intensieve, individuele begeleiding. Elke jongere krijgt een persoonlijke begeleider toegewezen, die samen met de jongere het te volgen traject bepaalt.
•
OCJ Wommelgem heeft 10 bedden, Borsbeek beschikt over 9 bedden
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis. Huurprijs bedraagt 12.60 euro /dag
•
Weekdagen 8.30u -22u, weekends 10u-13u en 7op 7 telefonische bereikbaarheid
•
De werking van Taalfabet kadert in sectordoelstelling 20.
53
De Passant •
Clementinastraat 26, 2018 Antwerpen
•
4,5 VTE (3,5 VTE Vlaamse overheid, 1 VTE Stedenfonds), er werkt 1 vrijwilliger
•
Voor thuisloze mannen vanaf 18 jaar. Er worden plaatsen voorzien voor mannen met een drugproblematiek, mannen op penitentiair verlof, vluchtelingen en mannelijke slachtoffers mensenhandel. In het centrum zorgen groepswerkers voor de organisatie van de werking en de activering van de bewoners: • Ondersteunen van de algemene dagdagelijkse levensverrichtingen van bewoners (hygiëne, voeding, structuur, zingeving, ...) • Samen met bewoners zorg dragen voor het huis • Activiteiten organiseren • Organiseren van de werking • Samenwerking/afstemming met de individuele begeleiders
•
De Passant heeft een residentiële opvangcapaciteit van 40 plaatsen (zowel individuele als gemeenschappelijke kamers).
•
De Passant hanteert de officiële dagprijs. Omdat de spilindex sedert 1/7/2012 éénmaal werd overschreden gelden volgende dagprijzen in onthaalcentra voor thuislozen vanaf 1/7/2013 tot 30/6/2014: •
Voor personen jonger dan 12 jaar: 15,69 € met inbegrip van 2.03 € zakgeld.
•
Voor personen van 12 jaar en ouder: 25,50 € met inbegrip van 4,16 € zakgeld.
Deze indexering geschiedt conform het protocol tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten ( afd. Maatschappelijk Welzijn) en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk. •
Bereikbaar van maandag tot vrijdag van 10 tot 12u. Via een oproepsysteem zijn medewerkers van De Passant op alle momenten bereikbaar voor de bewoners.
•
De werking van De Passant kadert in sectordoelstelling 20.
opvangcentrum Sint Andries •
Prekerstraat 41, 2000 Antwerpen
•
6 VTE (Vlaamse Gemeenschap) m.n. 3 VTE inzet in het opvangcentrum + 3 VTE ingezet in functie van coördinatie (1 VTE), koken en onderhoud (1 VTE), 0,50 VTE logistieke en 0,50 administratieve ondersteuning voor het Opvangcentrum, maar ook voor Woonbegeleiding Binnenstad en Arbeidszorg. Er werkt 1 vrijwilliger als kok in opvangcentrum St. Andries.
•
Integraal klein opvanginitiatief voor thuisloze mannen vanaf 25 jaar (met uitzondering van mannen met acuut druggebruik) Vanuit een traject op maat zoeken we samen met de cliënt een oplossing voor mogelijke problemen op de verschillende levensdomeinen.
•
St. Andries heeft 18 bedden:12 bedden in het effectieve opvangcentrum, 5 kamers met een try-out functie waarbij dagelijkse opvolging voorzien is en 1 noodbed.
•
In het opvangcentrum betaalt men een dagprijsvergoeding van 16 euro/dag.
•
Woonbegeleiding Binnenstad, Opvangcentrum St. Andries en Arbeidszorg zorgen samen voor bereikbaarheid op weekdagen 08u – 20u, op weekend- en feestdagen: 11u – 14u. Er is telefonische permanentie 24/24 voor noodgevallen.
•
De werking van Opvangcentrum St. Andries kadert in sectordoelstelling 20.
54
De Plataan •
Blindestraat 6-8, 2000 Antwerpen
•
7 VTE (Vlaamse overheid), er werken 3 vrijwilligers
•
Voor thuisloze mannen vanaf 18 jaar met bijzondere aandacht voor de groep van chronisch thuislozen (herhaaldelijke opnames, ook in andere centra) waaronder vooral verslaafden (zonder acuut verslavingsprobleem), maar ook mindervaliden en (ex-)psychiatrische patiënten. In het centrum zorgen groepswerkers voor de organisatie van de werking en de activering van de bewoners: •
Ondersteunen van de algemene dagdagelijkse levensverrichtingen van bewoners (hygiëne, voeding, structuur, zingeving, ...)
•
Samen met bewoners zorg dragen voor het huis
•
Activiteiten organiseren
•
Organiseren van de werking
•
Samenwerking/afstemming met de individuele begeleiders
•
De Plataan heeft een residentiële opvangcapaciteit van 65 plaatsen.
•
De Plataan hanteert de officiële dagprijs. Omdat de spilindex sedert 1/7/2012 éénmaal werd overschreden gelden volgende dagprijzen in onthaalcentra voor thuislozen vanaf 1/7/2013 tot 30/6/2014: •
Voor personen jonger dan 12 jaar: 15,69 € met inbegrip van 2.03 € zakgeld. Voor personen van 12 jaar en ouder: 25,50 € met inbegrip van 4,16 € zakgeld.
•
Deze indexering geschiedt conform het protocol tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten ( afd. Maatschappelijk Welzijn) en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk.
Bereikbaar van maandag tot vrijdag van 10 tot 12u. Via een oproepsysteem zijn medewerkers van De Plataan op alle momenten bereikbaar voor de bewoners. •
De werking van De Plataan kadert in sectordoelstelling 20.
De Halm •
Dambruggestraat 126, 2060 Antwerpen
•
Door verbouwingswerken, die we in eigen beheer doen (eigen logistieke dienst Traverso), is De Halm al geruime tijd niet beschikbaar. De locatie wordt geschikt gemaakt voor 7 individuele wooneenheden. Ondertussen herdenken we de visie van de toekomstige werking in het kader van de Antwerpse woonladder. Er waren in het verleden geen aparte begeleiders voor deze werking, ze maakten deel uit van het woonbegeleidingsteam Stad.
55
Dienst Schuldbemiddeling •
Dambruggestraat 64, 2060 Antwerpen
•
5,8 VTE (2,8 VTE Vlaamse Gemeenschap + 3 VTE projectmiddelen). De inzet van de projectmiddelen is nog onderwerp van overleg met de OCMW’ s van de regio. Als daar andere keuzes gemaakt worden, dan kan dit effect hebben op het aantal ingezette VTE. Er zijn geen vrijwilligers
•
De Dienst schuldbemiddeling is er voor alle cliënten die binnen CAW Antwerpen opgevangen en / of begeleid worden en van wie de schuldenproblematiek een deel is van een complexer geheel van problemen. Er wordt gewerkt via / in duo met de hulpverlener van de deelwerking, die de cliënt aanmeldt. Onze dienst schuldbemiddeling is erkend door de Vlaamse overheid. Deze dienst neemt een bemiddelende en neutrale positie in tussen de schuldeisers (die maximaal betaald moeten worden) en onze cliënten (wiens belangen en rechten maximaal verdedigd moeten worden).
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
Bereikbaar op maandag 9u – 11u, dinsdag 13u-15u, woensdag 9u-11u, donderdag 9u- 11u en vrijdag 9u-11u
•
De werking van de Dienst Schuldbemiddeling kadert in sectordoelstelling 22. En is erg actief m.b.t. sectordoelstelling 4.
Gerechtelijk Opgelegde Hulp (GOH) •
Alfred Coolsstraat 2, 2020 Antwerpen
•
4,4 VTE bestaande uit 4 VTE CAW Federatie (justitie): 2 VTE DIZ + 1,2 VTE SIB + 0,5 VTE LDSG + Coördinatie: 0, 3 VTE & 0,4 VTE HSD (via CAW De Kempen) De medewerkers van DIZ (Dader In- Zicht), SIB (Slachtoffer In Beeld) en LDSG (Leerprojecten Daders Seksueel Geweld) zijn werknemers van de Federatie Autonome Centra Algemeen Welzijnswerk. Ze zijn inhoudelijk ingebed in CAW Antwerpen. De medewerker van de werking Hulpverlening aan Seksuele Delinquenten is werknemer van CAW De Kempen en gedetacheerd naar CAW Antwerpen. Er zijn geen vrijwilligers
•
De gerechtelijke opgelegde hulpverlening omvat vier projecten die kaderen binnen de gerechtelijke alternatieve maatregelen en straffen. Het zijn het vormingsproject Slachtoffer in Beeld (SIB), het leerproject dader In- Zicht (DIZ), het leerproject voor daders van seksueel Geweld (LDSG) en de werking Hulpverlening aan Seksuele Delinquenten. De specifieke doelstellingen zijn per project verschillend. Maar alle streven ze naar inzicht bij de meerderjarige cliënt in zijn situatie en zijn gedrag. En dit met het oog op vermijden van herval. HSD werkt zowel voor meerderjarige als voor minderjarige plegers.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis.
•
De werking van de GOH kadert in sectordoelstelling 15. LDSG en HSD kadert in sectordoelstelling 23.
56
COSA (cirkels voor ondersteuning, samenwerking en aanspreekbaarheid) •
Lange Lozanastraat 200, 2018 Antwerpen
•
0,2 VTE (projectmiddelen via Justitiehuis). Er werken 10 vrijwilligers en personen met een werkstraf mee
•
•
(Re-)integratie van seksuele delinquenten in de samenleving. COSA is een aanpak om zedendaders veilig te laten terugkeren in de maatschappij. Het hoofddoel van COSA is het voorkomen van herval door rond de terugkerende zedendader een groep van vrijwilligers (de binnencirkel genaamd) te vormen. Daarrond staat een groep professionele mensen (de buitencirkel). Een cirkelcoördinator begeleidt de vrijwilligers en verzorgt de koppeling en communicatie tussen de twee bovengenoemde cirkels. Het zorgaanbod is gratis
•
Aanmeldingen gebeuren enkel via het Justitiehuis
•
De werking van COSA kadert in sectordoelstelling 23
•
Continuïteit van dit aanbod is onder voorbehoud van verdere subsidiëring. Ze is maar gegarandeerd tot eind 2013.
PSC vluchtelingenwerk •
Lange Stuivenbergstraat 54-56, 2060 Antwerpen
•
6,89 VTE (2,79 VTE Stedenfonds, 3,50 VTE Vlaamse overheid en 0,6 VTE Projectmiddelen Gasthuiszusters). Er werken 33 vrijwilligers
•
Voor Asielzoekers, vluchtelingen, geregulariseerden, mensen zonder verblijfspapieren en mensen met vragen over hun verblijfspapieren, naturalisatie of gezinshereniging. Het PSC biedt: •
Laagdrempelig onthaal: Vraagverduidelijking rond vreemdelingenwetgeving en integratie. Sociaal-juridisch advies en informatie bij vragen over asiel, regularisatie, gezinsereniging en terugkeermogelijkheden.
•
Administratieve dienstverlening: Naturalisatie, kindergeld, studietoelages, sociale huisvesting of allerlei andere administratieve en materiële vragen
•
Noodhulp: Doorverwijzing en bemiddeling bij de verschillende voedselverdeelpunten en de Sociale Kruidenier. Voor kleding wordt doorverwezen naar de tweedehandswinkel ‘t Frakske (van di. t/m za. van 10u tot 16u).
•
Psychosociale hulpverlening wordt voorzien voor mensen met terugkeerplannen, vluchtelingenjongeren en vluchtelingenvrouwen
•
Het aanbod is gratis (uitgezonderd bepaalde activiteiten)
•
Bereikbaar voor informatie en advies over verblijfs- en integratievragen tijdens het open onthaal op dinsdag- en donderdagochtend van 9u tot 11u: zonder afspraak. Maandag-, woensdag- en vrijdagnamiddag van 13u30 tot 16u: informatie, administratieve dienstverlening, maken van een afspraak of verkrijgen adressen van andere organisaties.
•
De werking van PSC Vluchtelingenwerk kadert in sectordoelstelling 24.
57
Vluchtelingendienst •
Cornelis Schutstraat 28 2100 Deurne (vanaf 10.09.2013)
•
4.2 VTE (Vlaamse Gemeenschap). Er zijn geen vrijwilligers
•
Voor asielzoekers, vluchtelingen, mensen zonder wettig verblijf, geregulariseerde, gezinsherenigers, genaturaliseerde vreemdelingen of mensen die met deze doelgroep in aanraking komen. De vluchtelingendienst biedt een laagdrempelige integrale hulpverlening aan, waarin alle aspecten van de verblijf- en leefsituatie van de cliënt aan bod kunnen komen. Indien nodig wordt er doorverwezen naar andere diensten. Wij zijn tevens partner van IOM (Internationale Organisatie voor Migratie) en begeleiden cliënten bij vrijwillige terugkeer.
•
Elke dag bereikbaar tussen 9u-12.30u en 13u-16u
•
De werking van de Vluchtelingendienst kadert in sectordoelstelling 24.
Asmodee •
Asmodee heeft een geheim adres. Aanmelding kan enkel via Payoke
•
4,17 VTE (Vlaamse overheid). Er zijn geen vrijwilligers.
•
Residentiële opvang en begeleiding. Asmodee is er voor slachtoffers van mensenhandel die volledig willen breken met het milieu waarin ze uitgebuit worden. Zij dienen bereid te zijn mee te werken aan de juridische vervolging van de uitbuiters. Asmodee heeft een residentiële opvangcapaciteit van 10 plaatsen met volgend aanbod (in een samenwerking tussen Payoke en Asmodee):
•
•
Asmodee tekent samen met de cliënt een individueel (zorg)traject uit. Dit gebeurt binnen de krijtlijnen die er bestaan voor slachtoffers mensenhandel.
•
Asmodee dient als gids, drempelverlager, ondersteuner en facilitator voor de cliënt en zijn/haar systeem in onze maatschappij.
•
Asmodee heeft een groepsaanbod (activiteiten, Nederlandse les) om de blik op de wereld te verruimen en integratie te vergemakkelijken.
Asmodee hanteert de officiële dagprijs. Omdat de spilindex sedert 1/7/2012 éénmaal werd overschreden gelden volgende dagprijzen in onthaalcentra voor thuislozen vanaf 1/7/2013 tot 30/6/2014: •
Voor personen jonger dan 12 jaar: 15,69 € met inbegrip van 2.03 € zakgeld.
•
Voor personen van 12 jaar en ouder: 25,50 € met inbegrip van 4,16 € zakgeld.
Deze indexering geschiedt conform het protocol tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten ( afd. Maatschappelijk Welzijn) en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk. •
Van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 18.00 uur.
•
De werking van Asmodee kadert in sectordoelstelling 20 en 24.
58
CO 3 •
Plantin en Moretuslei 1A, 2018 Antwerpen
•
0,75 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er zijn geen vrijwilligers
•
Permanente overlegstructuur/opname concrete casussen in ketensamenwerking. CO3 is een proeftuinproject (voor 3 jaar) rond het opzetten van een permanente overlegstructuur tussen verschillende diensten. Deze Cliëntcentrale Organisatie met 3 partijen is een samenwerking van drie grote partners: veiligheid (parket, politie), hulpverlening (CAW, CGG, VKA, ...) en de Lokale overheden (Stad en Provincie). Concreet is het een ketensamenwerking voor het opnemen van de meest complexe (en vaak chronische) casussen waarin de samenwerking tussen verschillende instanties en diensten een meerwaarde vormt, gezien ze de situatie alleen niet verduidelijkt/opgelost krijgen. De casussen doorlopen een traject van infodeling, het opzetten van een aangepast Plan Van Aanpak tot het aanstellen van een casusregie die de opvolging, uitvoering en continuïteit garandeert.
•
De hulp- en dienstverlening zijn gratis
•
Aangezien het een nieuw, opstartend project is, wordt de opname van casussen momenteel nog beperkt. Casussen worden aangemeld door vaste partners binnen de ketensamenwerking. De vaste partners hebben personen gedetacheerd die o.a. als contactpersoon werken voor de eigen organisatie. CO3 is daarnaast ook telefonisch tussen 9u en 17u en per mail te bereiken.
•
De werking van CO3 is neemt de functie trajectbegeleiding op, zoals omschreven in artikel 10 van het BVR van 21.06.13
•
Binnen een Europees Daphne-project wordt verder uitgezocht hoe er kan gewerkt worden aan een rechtstreekse ingang voor cliënten, dit in samenwerking met de bestaande onthaalwerkingen van CAW Antwerpen.
59
Sociaal hotel de Passage •
Trapstraat 11, 2060 Antwerpen
•
10,42 VTE (5,6 VTE Vlaamse Gemeenschap + 3,03 VTE Gesco + 1,79 OCMW Antwerpen). Er zijn geen vrijwilligers.
•
Tijdelijk onderdak voor cliënten die elders in begeleiding zijn of komen. De Passage zorgt voor onmiddellijke opvang voor één tot drie noodnachten. Dit gebeurt alleen als alle andere mogelijkheden voor het vinden van een slaapplaats zijn uitgeput.
•
Het aantal vaste plaatsen in De Passage bedraagt samen 90. Er zijn 16 studio’s voor cliënten die begeleid worden: 8 studio’s voor begeleidingsteam en 8 overbruggingstudio’s Passage (1ste en 2de verdieping). Concreet: 6 studio’s: 3 personen, 7 studio’s: 4 personen, 2 studio’s: 7 personen, 1 studio: 9 personen. Samen 69 vaste plaatsen Er zijn voor 7 kamers en 2 studio’s voor noodnachten (gelijkvloers). Concreet: 1 kamer: 1 pers, 6 kamers: 2 pers, 2 studio’s: 4 pers. Samen 21 vaste plaatsen Het specifiek aantal overnachtingplaatsen is afhankelijk van de omvang van de cliëntsystemen Als de externe begeleiding stopt, dan stopt ook het verblijf in de Passage.
•
Voor cliënten in een noodovernachting is de prijs 2,5 euro. Voor cliënten in een studio hanteert de Passage de officiële dagprijs.
•
Het sociaal hotel is elke werkdag bereikbaar tussen 10u en 17u. Voor cliënten is er een 24 uurpermanentie voorzien.
•
De werking van Sociaal Hotel De Passage kadert in crisishulpverlening, zoals omschreven in artikel 9 van het BVR van 21.06.13
Crisisteam -18 •
Koningin Astridplein 35 (1e), 2000 Antwerpen
•
7,00 VTE (Vlaamse Gemeenschap), er zijn geen vrijwilligers
•
Het crisisteam komt tussen wanneer het compleet fout dreigt te lopen met een minderjarige. Er wordt dan met alle betrokkenen naar een oplossing gezocht. Het crisisteam is er voor alle professionele verwijzers die in contact komen met crisissituaties, waarbij minderjarigen en / of hun leefomgeving betrokken zijn. Bij een korte residentiële opname in het intersectoraal netwerk gelden de afgesproken dagprijzen.
•
De hulp -en dienstverlening zijn gratis.
•
Bij een korte residentiële opname in het intersectoraal netwerk gelden de afgesproken dagprijzen.
•
Het Crisisteam -18 is 7 dagen op 7, 24u op 24u bereikbaar. De crisisinterventies gebeuren van maandag tot zaterdag van 9u tot 20u. Indien buiten deze uren toch een interventie noodzakelijk is, wordt deze opgenomen de volgende interventiedag voor 10u.
•
De werking van het Crisisteam -18 kadert in crisishulpverlening, zoals omschreven in artikel 9 van het BVR van 21.06.13
60
ADAM •
Uitbreidingsstraat 392, 2600 Berchem
•
14,35 VTE (Agentschap Jongerenwelzijn), er zijn geen vrijwilligers
• •
Antwerpse Dienst Alternatieve Maatregelen, ADAM voorziet in herstelgerichte afhandeling bij minderjarige delinquenten via dienstverlening, herstelbemiddeling en vorming- en leerprojecten. De dienstverlening is gratis.
•
ADAM is bereikbaar tijdens de kantooruren.
ZAPP •
Uitbreidingsstraat 392, 2600 Berchem
•
3,11 VTE (Project Stad Antwerpen) Wordt 3 VTE vanaf 01.01.2014. Er zijn geen vrijwilligers
•
Vrijwillig vormingsproject voor jongeren van 12 tot 25 jaar Het Zelfredzaam en Actief Preventie Project traint jongeren in hun weerbaarheid en agressiebeheersing door middel van het zeer actieve Rots- en Waterprogramma.
•
De dienstverlening is gratis.
•
ZAPP is bereikbaar tijdens de kantooruren.
Arbeidszorg •
Prekerstraat 41, 2000 Antwerpen
•
1,5 VTE (1 VTE Vlaamse Gemeenschap + 0,5 VTE ANA), plus de ondersteuningsequipe van Opvangcentrum St. Andries is ook actief voor Arbeidfszorg.
•
Arbeidszorg, activering en aanbod van zinvolle dagbesteding. In samenwerking met ANA – Antwerps Netwerk Arbeidszorg - is er gedurende enkele dagen per week het aanbod van arbeidszorg waarbij 5 doelgroepmedewerkers kunnen ingeschakeld worden in een klusjesdienst, verhuisdienst en opknappen van hun woning. Voor mensen met meer mogelijkheden is er het aanbod om samen met een klusjesman/ begeleider meer complexere werkjes op te knappen als voorbereiding op het volgen van een opleiding. Woonbegeleiding Binnenstad, Opvangcentrum St. Andries en Arbeidszorg zorgen samen voor bereikbaarheid op weekdagen 08u – 20u, op weekend- en feestdagen: 11u – 14u. Er is telefonische permanentie 24/24 voor noodgevallen.
•
61
CAW A ntwerpen & zijn partnersO
ver samenwerking en netwerking
Het mag duidelijk zijn: samenwerkingsverbanden zijn voor CAW Antwerpen méér dan een opgelegd hoofdstuk in een beleidsplan. Samenwerking en netwerking maken deel uit van onze missie, behoren tot onze absolute overtuiging. Een fundamentele inhoudelijke beweging daarin is vermaatschappelijking van zorg. Kwetsbare burgers mogen niet uit de maatschappij worden verwijderd omdat ze storend zijn. Jongeren in risicosituaties, uitvallers uit zorginstellingen, mensen getroffen door armoede of intrafamiliaal geweld, thuislozen, mensen zonder papieren, … ze verdienen hun eigen, volwaardige plaats in de samenleving. Daar gaat CAW Antwerpen voor, maar niet alleen! Vermaatschappelijking van zorg wil zeggen dat gespecialiseerde behandeling van disfuncties nodig blijft, maar dat we ze op een alternatieve wijze organiseren: in de maatschappij, dicht bij de mensen die het nodig hebben en in gedeelde zorg.
het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, samenlevingsopbouw, minderhedensector, justitie, onderwijs, … ) en steunpunten. We maken deel uit van integrale jeugdhulp. We netwerken rond diverse inhoudelijke thema’s: intrafamiliaal geweld, drughulpverlening, schuldhulpverlening, forensisch welzijnswerk, armoede, thuislozenzorg en wonen, opvoeding. Hier zoomen we in op enkele bijzondere samenwerkingsverbanden. We volgen– zo veel als mogelijk – de suggestie in de ministeriële omzendbrief van 26 april 2013. U leest achtereenvolgens onze samenwerking met de andere CAW’s in onze provincie, die m.b.t. toegankelijkheid van de hulp- en dienstverlening, de samenwerking in zorgnetwerken en die met de lokale besturen.
Met CAW De Kempen en CAW Het Welzijnshuis ROSA, de geschiedenis en de toekomst In de provincie Antwerpen bestaat een geschiedenis van provinciale CAW-bijeenkomsten.
We betrekken onze partners optimaal in die beweging. We investeren in een sterk intern en extern netwerk. De samenstelling van algemene vergadering en raad van bestuur van CAW Antwerpen, waar de rijke ervaring uit een breed maatschappelijk middenveld is samengebracht, getuigt hier ondermeer van. CAW Antwerpen onderhoudt samenwerking met diverse beleidsniveaus (lokaal, bovenlokaal, Vlaams, federaal, Europees). Er zijn samenwerkingsverbanden met verschillende sectoren (bijzondere jeugdbijstand, geestelijke gezondheidszorg, psychiatrie, Kind en Gezin,
62
De Mare, De Terp en Metropool hadden een traditie van maandelijks samen komen om de samenwerking in Antwerpen en de periferie te stroomlijnen. De rol van ROSA (Regionaal Overleg- en Samenwerkingsverband Antwerpen) is ondertussen uitgespeeld. De nieuwe organisatie neemt het van haar over. ROSA abdiceert, lang leve CAW Antwerpen! Naast ROSA was er in het verleden ook een jaarlijkse ROSA Plus: een samenkomst van de CAW’s uit heel de provincie Antwerpen. Met eenzelfde doelstelling: de provinciale samenwerking van de 3 Antwerpse organisaties, CAW Het Welzijnshuis en CAW De Kempen op elkaar afstemmen. In
het verleden bleek dit geen evidente oefening: er leefden te weinig verbindende thema’s om een overleg dynamisch en zinvol te houden. Het overleg werd, conform de opdracht en het engagement in de resp. beleidsplannen jaarlijks ook uitgebreid met Teleonthaal. Een nog minder vanzelfsprekende oefening. Het indienen van een nieuw erkenningdossier en de uitdaging om daarin ook de samenwerking tussen de provinciale organisaties opnieuw te omschrijven zien we als een kans om met frisse blik de samenkomsten nieuw leven in te blazen. Of: hoe we van een moeten een willen maken! Hier lees je onze visie en afspraken over de toekomstige samenwerking.
•
Chathulpverlening en de Vlaamse leergroep Online hulpverlening
•
Crisis -18
Daarnaast is er een beweging van en naar de provincie als subsidiegever. Hier is de intentie om daar als drie provinciale welzijnsorganisaties meer beleidmatig en als partners het gesprek rond aan te gaan. Beide bewegingen zullen de agenda van het Antwerps provinciaal CAW- overleg van de toekomst bepalen.
Wat we als doel beogen De drie provinciale CAW’s engageren zich
CAW Antwerpen, CAW De Kempen, CAW Het Welzijnshuis. Wat ons bindt
•
Om qua inhoudelijk beleid een overzicht van de verschillende dynamieken in de provincie te bewaren en de mogelijke meerwaarde van provinciale samenwerking te overwegen en consequent op de agenda te plaatsen.
•
Om de inhoudelijk thema’s die hen binden minimum jaarlijks op te volgen.
•
Om de expertise in de CAW’s optimaal in te zetten, onder het motto ‘de juiste man of vrouw op de juiste plaats’. De inhoudelijke bespreking gebeurt daarom bij voorkeur niet op het provinciaal overleg zelf.
•
Er worden overlegtafels georganiseerd, waar de inhoudelijke experts aan deelnemen. Het provinciaal CAW- overleg zorgt ervoor dat daartoe impulsen gegeven worden en dat die overlegtafel efficiënt georganiseerd worden.
•
Om de verhouding van – en ook het spanningsveld tussen – het Vlaamse en
Er zijn twee bewegingen waarin we ons tot elkaar verhouden. Er zijn de inhoudelijke thema’s. Zo zijn er de Vlaamse sectordoelstellingen, die refereren aan een provinciaal werkingsgebied. Op een rijtje: •
Gerechtelijke opgelegde hulp met in het bijzonder de projecten Hulpverlening aan Seksueel Delinquenten.
•
Intrafamiliaal geweld, c.q. het Meldpunt 1712
•
Beveiligde opvang, c.q. de vluchthuizen
Hier is de kwestie hoe we de samenwerking organiseren. In het verlengde zijn er nog andere inhoudelijke thema’s, waarin de CAW’s van de provincie elkaar treffen:
63
het provinciaal welzijnsbeleid bewust te bekijken en zich daartoe te verhouden. •
•
Om investeringen vanuit de provincie in een welzijnsthema samen te behartigen. Informatie m.b.t. projecten wordt – ter informatie en inspiratie! – uitgewisseld. Er wordt gezamenlijk strategie bepaald. De 3 CAW’s profileren zich als één gesprekspartner t.a.v. de provincie. Het provinciaal CAW- overleg is ook het forum om elkaar te vinden wanneer Vlaamse middelen provinciaal verdeeld worden.
•
Zijn agenda zo te organiseren dat tijdens het eerste deel van de vergadering Teleonthaal kan deelnemen aan het overleg.
•
Kennis te maken met elkaars organisaties. Dat kan o.m. door beurtelings bij elkaar op bezoek te gaan. Het overleg vindt dan ook telkens in een ander CAW plaats.
•
lezen met welke subsidiepartners we samenwerken in functie van grotere toegankelijkheid voor bijkomende – vooral kwetsbare – doelgroepen. De Vlaamse Overheid stuurt sommige vormen van samenwerking aan: in het kader van het Strategisch Plan, van het Meldpunt 1712, van slachtofferhulp, van Integrale Jeugdhulp. Deze samenwerking is vanzelfsprekend, we zoomen hier dan ook niet meer op in. Sociaal InfoPunt Elke burger met een vraag, een zorg, een probleem moet eenvoudig terecht kunnen, zo dicht mogelijk in de eigen omgeving. Omdat de Antwerpse bevolking heel divers en omvangrijk is vraagt dit om gedeelde verantwoordelijkheid vanuit verschillende werkingen en sectoren. Er is daarvoor nood aan een uitgebreid netwerk van toegankelijke onthaalpunten. De Sociaal InfoPunten zijn er een krachtig antwoord op. Dit concept brengt verschillende netwerken van diensten2 samen, met als doelstelling bezoekers zelf verder te helpen óf hen in één stap tot op de juiste plaats te brengen.
Eén keer per kwartaal samen te komen.
In functie van toegankelijkheid CAW Antwerpen werkt met heel wat partners samen in functie van toegankelijkheid van de hulpen dienstverlening, voor iedere burger en met bijzondere aandacht voor kwetsbare doelgroepen. Hierna geven we u – in grote lijn - een beeld van de belangrijkste partnerships. Het overzicht valt uiteen in twee categorieën: Enerzijds zijn er de partners die zich rond dit thema (als netwerk) organiseren. Anderzijds zijn er subsidiegevers, voor wie we projecten uitvoeren. In het hoofdstuk ‘1 + 1 + 1 = (nu nog) 3’ kon u al
Het is belangrijk dat ook de kwetsbare doelgroepen terecht kunnen bij de Sociaal Infopunten. Dit vraagt voortdurende aandacht en alertheid van de SIP- partners. Beleidssignalering is daarom een belangrijk element in de samenwerking. CAW Antwerpen neemt deel aan het directieoverleg en de stuurgroep.
2
Wijkcentra (Stad Antwerpen), sociale centra
& dienstencentra (OCMW), mutualiteiten, vakbonden, CAW Antwerpen 64
Verzet begint niet met grote woorden maar met kleine daden zoals storm met zacht geritsel in de tuin of de kat die de kolder in z’n kop krijgt zoals brede rivieren met een kleine bron verscholen in het woud zoals een vuurzee met dezelfde lucifer die de sigaret aansteekt zoals liefde met een blik een aanraking iets dat je opvalt in een stem jezelf een vraag stellen daarmee begint verzet en dan die vraag aan een ander stellen. Remco Campert. Deel 2 van Iemand stelt de vraag. Uit:’ Betere tijden’, 1970
65
Samenwerking met de Verenigingen waar armen het woord nemen & met Samenlevingsopbouw
Samik biedt preventieve gezins- en opvoedingsondersteuning aan gezinnen met jonge kinderen in Antwerpen- Noord. Kernactiviteiten zijn laagdrempelig onthaal in een ontmoetingsNaast heel wat ad hoc samenwerking met ruimte, groepswerk, individuele ondersteuning. Samenlevingsopbouw Antwerpen Stad – vooral 3 In het consultatiebureau kunnen in de wijken - zijn zij, CAW Antwerpen en nog jonge ouders uit de buurt met hun tal van andere partners pasgeboren baby terecht voor verbonden in het netwerk amen s n e k n ri d e w medische opvolging. Het prenaStopArmoede.Nu. Ook Filet l e b b a b taal consult beantwoordt vragen e met Divers, Welzijnszorg Antwereen kop koffi van zwangere vrouwen, die geen pen, De8, APGA (Antwerps n a gebruik maken van de reguliere a et Platform GeneratieArmen) we pakken h gezondheidszorg en volgt hen en ACW Antwerpen maken er ff O k ic medisch op. deel van uit. t workshop K Haiku ui
StopArmoede.Nu is een actieplatform dat werk wil maken van betere armoedebestrijding. Het organiseert actiemomenten rond beleidsthema’s zoals wonen, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening. Het Antwerps Platform Wonen Het Antwerps Platform Wonen is een overlegforum van welzijns- en middenveldorganisaties van de Stad Antwerpen, waaronder Samenlevingsopbouw, Huurdersbond, ACW, ASVK (Antwerps Sociaal VerhuurKantoor), APGA, De8 en CAW Antwerpen. Het actieplatform beoogt betere toegankelijkheid van de huisvestingsmarkt voor kwetsbare groepen. Acties zijn o.m. de woonblog ‘Wooncrisis in Antwerpen 2012’ en ijveren voor de oprichting van een stedelijke woonraad. Samenwerking met Kind en Gezin Samik wordt gesubsidieerd door Kind & Gezin en OCMW- Antwerpen. 3
Zie daarvoor ook verder: Wijkteams pionieren
in pilootprojecten, p. 79
De Opvoedingswinkel van Antwerpen is gesubsidieerd door Kind & Gezin en Stad Antwerpen. Het is een rechtstreeks toegankelijk aanbod voor ouders en andere opvoeders. Vanuit Samik en de Opvoedingswinkel van Antwerpen zijn we betrokken op de ontwikkeling van de ‘Huizen van het Kind’ in Antwerpen. Met Stad Antwerpen & OCMW Antwerpen & Sociale Huisvestingsmaatschappijen Stad Antwerpen is onze partner in functie van toegankelijkheid voor specifieke groepen. We ontvangen stedelijke subsidies voor volgende projecten / doelgroepen. LAb, ODD en OutReach team: de middelen werden gebundeld in één Outreach-team. De projecten Traject2, Gezinscoaches, Jongerencoaches, ZAPP & EHBJ, die in de toekomst waarschijnlijk worden gebundeld in één convenant. Het Team Straathoekwerk wordt gefinancierd met middelen van het Federaal Grootstedenbeleid. CAW Antwerpen voert deze taak uit in opdracht van de Stad Antwerpen.
66
Tot slot hebben deze partners, samen met de drie Antwerpse Sociale Huisvestingsmaatschappijen het convenant voor woonbegeleiding in Antwerpen afgesloten. Dit convenant regelt de toegang tot sociale huisvesting van onze cliënten en ondersteunt bewoners in kader van preventieve woonbegeleiding.
De liaisonfunctie - aanklampende hulporiëntering – in De Biekorf wordt gesubsidieerd door Samen Leven - Stad Antwerpen. Ook het Boysproject, IVCA en PSC ontvangen stedelijke subsidies. OCMW Antwerpen is onze belangrijkste partner voor de doelgroep dak- en thuislozen. Nachtopvangcentrum De Biekorf en inloopcentra De Vaart en De Steenhouwer ontvangen OCMWsubsidies. Deze projecten kaderen binnen het Stedenfonds. CAW Antwerpen baat de centra uit in opdracht van OCMW- Antwerpen. Er is een samenwerkingsovereenkomst voor de uitbating van het Pension Van Schoonhoven, waarvan de bewoners ondertussen verhuisd zijn naar het Domusgebouw. En ook één voor de éénnachtsopvang, die past binnen de werking van het Sociaal hotel de Passage. CAW Antwerpen heeft met het OCMW Antwerpen een huurovereenkomst afgesloten voor het complex Joostens- Lemmé in Antwerpen- Noord. We huren momenteel het volledige gebouw. Hier zijn de crisisstudio’s van het Algemeen Onthaal, de éénnachtsopvang, De Biekorf, vrouwenopvangcentrum Het Zijhuis en Sociaal hotel De Passage gevestigd. SAMIK staat in voor de opdracht “Preventief aanbod rond opvoeding aan kansarme gezinnen”. Het OCMW maakt hiervoor middelen uit het Stedenfonds vrij.
Stad en OCMW Antwerpen samen zetten met CAW Antwerpen hun schouders onder de jaarlijkse winterwerking. 67
In zorgnetwerken Samenwerking met geestelijke gezondheidszorg Samenwerking met de geestelijke gezondheidszorg is ingebed in SaRA, wat staat voor Samenwerkingsverband voor gemeenschapsgerichte geestelijke gezondheidszorg in Regio Antwerpen. Het is ontstaan naar aanleiding van een projectvoorstel art. 107, ingediend vanuit de zorgregio’s Antwerpen en Mortsel. Hierdoor worden middelen voor psychiatrische ziekenhuisbedden ‘gerealloceerd’ naar (of: anders toegewezen aan) mobiele psychiatrische teams. CAW Antwerpen maakt deel uit van het netwerkcomité en de stuurgroep. We werken mee in alle netwerkplatforms4. Het Antwerps Netwerk Cultuursensitieve Zorg is een netwerk van hulpverleners en organisaties met een zorgaanbod voor etnisch- culturele minderheden, vluchtelingen en mensen met een precair verblijfsstatuut in de regio Antwerpen. Doel is het ondersteunen van de CAW’s en Centra Geestelijke Gezondheidszorg bij de uitbouw van cultuursensitieve zorg en het bevorderen van de samenwerking en deskundigheid van hulpverleners en organisaties. Samenwerking met de gehandicaptensector 4
Zie ook: www.oggpa.be
De DOP5- diensten OpMaat en Traject (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap) zetelen vaste dagdelen in de Centra voor Levensen Gezinsvragen van Antwerpen en Mortsel.
re medische voorzieningen. Daarbij wordt uiteraard samengewerkt met andere spelers in het veld, zoals Free Clinic, de wijkgezondheidscentra en Dokters van de Wereld.
JAC Plus heeft samenwerking met het VAPH in het kader van de ministeriële omzendbrief van 4 juli 2013 betreffende verruiming van het begeleid zelfstandig wonen voor personen met een handicap. Binnen die opdracht bouwt het zijn intersectorale netwerking en samenwerking verder uit.
Op termijn willen we dit netwerk uitbreiden met huisartspraktijken en ziekenhuizen.
Samenwerking met gehandicaptensector en geestelijke gezondheidszorg Het bestaand overleg ROG6 – OGGPA werd uitgebreid met een vertegenwoordiger van CAW Antwerpen als vast lid. Samenwerking op vlak van gezondheidszorg7 Omdat de meest kwetsbaren in stad Antwerpen moeilijk toegang vinden tot gepaste (para) medische zorg, werd het Zorgteam in het leven geroepen. In een experiment van één jaar wil het aantonen dat CAW Antwerpen een verschil kan maken in het toeleiden van deze doelgroep naar (para)medische zorg. Er is zowel aanbod in eigen locatie als – outreachend – op plaatsen waar de doelgroep vaak komt. De doelstellingen van het experiment zijn: in kaart te brengen hoeveel mensen met verminderde toegang tot de gezondheidssector we als algemeen welzijnswerk bereiken, hen eerste verzorging te geven en waar mogelijk toe te leiden naar regulie5
DOP staat voor Dienst OndersteuningsPlan
6
ROG: Regionaal Overlegnetwerk Gehandicap-
tenzorg, OGGPA is een leterwoord voor Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg Provincie Antwerpen 7
Het voortbestaan van dit Zorgteam is ondui-
delijk: er is geen zekerheid of OCMW-middelen zullen blijven bestaan
Samenwerking rond het thema Intrafamiliaal geweld Veel samenwerking gebeurt binnen de context van CO3. Het ketenregieteam CO3 is een overleg op het operationele niveau. Het is verantwoordelijk voor de ontwikkeling en evaluatie van de processen binnen CO3. Aan dit overleg nemen beleidsverantwoordelijken deel van alle organisaties die medewerkers naar het CO3- team gedetacheerd hebben (o.a. CAW Antwerpen). De lokale stuurgroep CO3 is verantwoordelijk voor de beleidsmatige aansturing. Aan dit overleg nemen de directies deel van alle organisaties, die zich engageerden tot samenwerking met CO3 (ondertekening van de engagementsverklaring CO3). De bovenlokale stuurgroep CO3 is een overleg van alle voor CO3- bevoegde kabinetten en administraties (welzijn, justitie, binnenlandse zaken, enz...). Via dit overleg wordt er verbinding gemaakt met het Vlaamse en federale beleid. CAW Antwerpen is een actieve partner op elk van deze drie niveaus. Samenwerking met justitie, politie, hulpverlening SAM - de Stuurgroep Alternatieve Maatregelen - is een arrondissementele vergadering, voorgezeten door de Procureur des Konings. Op dit overleg wordt samengewerkt rond alle forensische
68
thema’s op het kruispunt van justitie en de brede hulpverlening.
Zo is CAW Antwerpen nog steeds actief in de regiegroepen armoede en gezondheid en het Stedelijk Overleg Drugs
Samenwerking met het Vlaams Agentschap Jongerenwelzijn ADAM staat voor Antwerpse Dienst Alternatieve Maatregelen. De medewerkers van ADAM begeleiden minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd. De aanmeldingen komen van de Jeugdrechtbank en het Parket Jeugdbescherming. Kortom: ADAM voorziet in de herstelgerichte afhandeling bij minderjarige delinquenten via methodieken als dienstverlening, herstelbemiddeling en vorming- en leerprojecten. ADAM wordt gesubsidieerd door het Agentschap Jongerenwelzijn van de Vlaamse Gemeenschap.
Meer samenwerking met sociale organisaties en (boven)lokale besturen CAW Antwerpen maakt deel uit van OASO – Overleg Antwerpse Sociale Ondernemingen. Dat verenigt de Antwerpse niet zuilgebonden sociale organisaties. OASO schreef de beleidsvisie: ‘Antwerpen kleurt sociaal’8. Deze tekst vormde ook de basisvisie voor het ruimere Platform Antwerpse Middenveldorganisatie. Dit platform pleit voor een structurele betrokkenheid van het sociale middenveld binnen het stedelijke sociaal beleid. De gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2012 hebben tot een bestuurswissel geleid in stad Antwerpen. Overlegorganen moeten nog worden ontwikkeld. Heel wat overlegfora zijn nu nog doorlopers uit het verleden, waarbij het niet altijd duidelijk is of ze in de toekomst zullen blijven bestaan. 8 http://www.riso-antwerpen.be/uploads/documenten/120921_oaso_visietekst_antwerpen_kleurt_sociaal_finale_versie.pdf 69
We zijn ook betrokken bij de opzet van een stedelijk armoedebeleidsplan, een uitwerking van het nieuwe bestuursakkoord. We zijn actief lid van de Adviesraad Opvoedingsondersteuning. In zorgregio Brasschaat ontstond het JAC- punt uit de samenwerking van CAW Antwerpen met de gemeenten Essen, Wuustwezel en Kalmthout. En de Opvoedingswinkels in Mortsel, Brasschaat en St. Antonius Zoersel – een gezamenlijk opzet en verantwoordelijkheid van CAW Antwerpen en OpenLuchtOpvoeding - zijn ingebed in lokale sociale samenwerking op niveau van de kleinstedelijke zorgregio’s. Ze zijn erkend door Kind & Gezin. Naast de opvoedingswinkels zijn er ook Opvoedingspunten in de meeste andere gemeenten in de regio’s. CAW Antwerpen heeft in samenwerking met elk OCMW van de regio, een opdracht in schuldhulpverlening. Ze maken samen werk van meer kwaliteit van de hulp en (herval)preventie. Tot slot: CAW Antwerpen is lid van de Welzijns- en Gezondheidsraad Provincie Antwerpen. Deze adviesraad adviseert bij de voorbereiding en uitvoering van het provinciaal welzijnsbeleid.
ze heeft haar kussen meegebracht is in mijn bed gekropen ze zegt dat ik niet bang moet zijn ze heeft de deur gesloten ik hoor hem vloeken op de trap dat hij haar nek zal breken dat alle vrouwen kippen zijn, dat zij nog veel moet leren haar buik is warm, haar voeten koud ze heeft mijn hand genomen vraagt als ik later groot zal zijn of ze dan bij mij mag wonen ze heeft haar kussen meegebracht is in mijn bed gekropen ze zegt dat ik niet bang moet zijn ze heeft de deur gesloten Madou, Witte nachten, 1982
70 70
de ontwikkeling van onze hulp- en dienstverlening over keuzes & context Uit: Richtlijnen van de erkenningsaanvraag en de beleidsplanning van uw Centrum voor Algemeen Welzijnswerk of Centrum voor Teleonthaal – Brief van minister Vandeurzen d.d. 26 april 2013 “Uit deze omschrijving moet blijken dat het Centrum alle kerntaken en alle sectorale doelstellingen vervult en op welke manier. Indien sectorale doelstellingen nog niet volledig kunnen gerealiseerd worden op het ogenblik van de erkenning, dient het Centrum dit gemotiveerd te verantwoorden en op SMARTe wijze aan te geven op welke manier ze hier binnen korte of middellange termijn toe zal komen.” Als we de groepsfoto van De Mare, De Terp en Metropool van nú tegen het licht van de sectordoelen houden en als we bovenstaande richtlijn op de letter volgen dan kunnen we concluderen dat •
De meeste sectordoelen worden bereikt, in eigen organisatie en in netwerk.
•
De periferie rond stad Antwerpen een serieuze inhaalbeweging vraagt: Een proactief onthaal voor jongeren (12 – 25) in elke zorgregio is allerminst gerealiseerd. Evenmin als laagdrempelig onthaal voor elke burger en in het bijzonder voor de meest kwetsbare groepen. Ook daar zit een groot manco in de periferie.
•
Er een crisishulpnetwerk voor volwassenen ontwikkeld moet worden.
Ons stappenplan zou de uitwerking kunnen zijn van een minimale optie, waarbij we de focus leggen op deze inhaalbeweging m.b.t. onthaal voor volwassenen en voor jongeren in de periferie. En op ontwikkeling van een crisishulpnetwerk. We vinden dat geen goede keuze. Omdat ze geen rekening houdt met onze visie op organisatieontwikkeling. En evenmin met - nog niet
beschikbare - onderzoeksresultaten van onthaal in de grootstad. We verklaren ons hier nader. We schetsen u daarbij graag dat breder plaatje. Het is bepalend voor de vertaling van onze doelen in een concreet ontwikkelingsplan.
We walk our talk9 We vertelden het u al in de inleiding: we hebben met onze manier van organisatieontwikkeling voor een boeiende, maar niet voor de meest eenvoudige weg gekozen. We delen in CAW Antwerpen op dit moment heel wat visie en concepten over hoe we er voor de cliënt, de medewerker en de ruime omgeving willen staan. We weten waarom we het doen. De consequentie van onze keuze om daar eerst in te investeren is dat we nu nog ‘handen en voeten’ moeten geven aan de structuur van onze organisatie. Verbonden Blauwdrukken verdienen een centrale plaats Met zowat een kwart van de medewerkers hebben we van mei tot december 2012 een proces gelopen dat de Verbonden Blauwdrukken tot resultaat had. In acht werkgroepen vonden zo’n 140 medewerkers elkaar: één cliënt, talrijke hulpverleners en begeleiders, een ervaringsdeskundige, teamverantwoordelijken, beleidsmedewerkers, de directie, enkele bestuurders en leden van de algemene vergadering. Ze ontwikkelden hun visie - en maakten die ook al concreet – op de toegankelijkheid van onze hulpen dienstverlening voor cliënten, op continuïteit 9
Vrij vertaald: we doen wat we zeggen dat we
(gaan) doen 71
in hun traject en op hoe we algemeen preventief (meer) welzijnsproblemen kunnen voorkomen. De visie ging ook breder over alle ondersteunende diensten en structuren die CAW Antwerpen daarvoor nodig heeft: een transparant en gezond financieel beleid, gepaste zorg voor de medewerkers, veilige en degelijke infrastructuur, heldere en efficiënte communicatiekanalen en een dynamische organisatiestructuur. Naast de sectordoelen zijn deze blauwdrukken ons kompas dat de koers van CAW Antwerpen bepaalt.
een organisatiestructuur die daarbij past. Die fase nadert zijn voltooiing. We staan nu op het punt om die te gaan uitwerken. Dan kan CAW Antwerpen écht als nieuwe organisatie van start gaan. De stappen om de nog ontbrekende elementen in te vullen liggen vast. Functies zullen najaar 2013 verdeeld zijn en de aanspreekfiguren bekend, inclusief de directie. Het effectief in werking stellen is een volgende stap op korte termijn. Concreet: Vanaf uiterlijk 1 januari 2014 geven we actief uitwerking aan de interne organisatiestructuur.
We zullen onze huidige groepsfoto daarom ook tegen dit licht houden. We geven de blauwdrukken een centrale plaats. Omdat enkel de toets aan de sectordoelen een aantal van onze ambities onder de radar dreigt te doen verdwijnen.
De overlegplatforms, die de verschillende processen in CAW Antwerpen tot een geïntegreerd beleid stroomlijnen en die voor verbinding moeten zorgen, treden in actie.
De uitwerking van nieuwe, belangrijke, maar geen eenvoudige organisatieconcepten - zoals woonladder, wijkteams, trajectbegeleiding en ankerfiguren - vraagt tijd. Teams zullen zich moeten herschikken in functie van toegankelijkheid en continuïteit voor de cliënt. In de Verbonden Blauwdrukken zeggen we het zo: “Het is een proces dat moet groeien. Omdat het een ingrijpende verandering wordt waar voorafgaande analyse voor nodig is. Omdat het ons uit onze comfortzone zal halen. Omdat het van iedere medewerker een mentaliteitswijziging zal vragen”. We volgen daarbij consequent ons adagium ‘De cliënt staat centraal’. Algemeen beleid op de been & participatie van medewerkers U kent de stappen die we achtereenvolgens al gezet hebben. We ontwikkelden samen en van onder uit een gedragen visie. We zochten naar
72
Overlegtafels, het samenkomen van teamcoördinatoren, overleg van het inhoudelijk beleidsteam, van ondersteunende diensten en van het algemeen beleid worden een feit. Na de presentatie van de Verbonden Blauwdrukken is de inhoudelijke visieontwikkeling niet gestopt. Er gingen sindsdien nog diverse taakgerichte werkgroepen aan de slag. De Werkgroep Maïzena kreeg als opdracht om creatieve ideeën te lanceren, die ontmoeting van medewerkers met elkaar stimuleren, aansporen en helpen organiseren. En om voorstellen te doen over hoe we die verbinding in de toekomst structureel in de organisatie kunnen verankeren. De Werkgroep Magazine heeft een concept uitgewerkt, zodat bij de start van CAW Antwerpen een nieuw magazine de deur uit kan. Om medewerkers en belanghebbenden op boeiende wijze op de hoogte te houden van ons reilen en zeilen.
De Werkgroep Vrijwilligersbeleid dacht na over hoe we op een kwaliteitsvolle manier vrijwilligers in onze hulp- en dienstverlening kunnen inschakelen en vanuit welke visie we dit willen doen. Tot slot werkte een Werkgroep Diversiteit uit hoe we in de nieuwe organisatie een permanent netwerk voor diversiteit kunnen creëren. Want, als we ons divers cliënteel goed willen kunnen bedienen, hoe gaan we dan verschillen waarderen en ontwikkelen? De adviezen van de taakgericht werkgroepen worden vanaf najaar 2013 uitgewerkt.
Onthaal in een duaal werkingsgebied ’t Stad & de periferie Onthaal in een grootstad …
De onderzoekers stelden zich de vraag: Wie maakt er gebruik van? Welke knelpunten ervaren de CAW’s bij hun onthaal? Maar ook: welke knopen zijn er in het grootstedelijk zorgaanbod? En welke pistes zijn aangewezen om het onthaal van de CAW’s beter te organiseren en in te spelen op de huidige knelpunten in het zorgaanbod? Het onderzoek heeft tot doel om de Vlaamse overheid te adviseren bij de programmatie en de organisatie van het CAW- onthaal in grootsteden. De onderzoekers toetsten en bevroegen eind juni 2013 een beperkte vertegenwoordiging van de betrokken CAW’s. De resultaten zijn nog niet vrijgegeven. We onthouden alvast een aantal herkenbare lijnen: •
Het algemeen onthaal voor volwassenen en het jongerenonthaal in Antwerpen worden overbelast door ‘laatste lijncliënten’ en onoplosbare situaties. Het gaat om cliënten met psychische problemen, verslavingsproblemen, mentale en sociale handicaps en situaties van dakloosheid en IFG. Daardoor is er, zeker voor volwassenen, in Antwerpen geen algemeen onthaal, zoals bedoeld in het decreet: toegankelijk voor iedereen met eender welke vraag.
•
Methodisch en conceptueel sluit het winkel- en/of consultatiemodel niet aan bij de noden en verwachtingen van die ‘laatste lijndoelgroepen’. Zij zijn ‘ge-uithulpverleend’ en hebben nood aan ander aanbod. Zoals ankerhulpverlening, geënt op een plek waar er geen hulpverlening op de voorgrond staat, maar waar de stap daar naar toe gemakkelijk wordt gemaakt. Door zaken als ontmoeting, zinvolle dagbestedingactiviteiten, arbeidszorg, wijkgericht werken… In het kader van de vermaatschappelijking van zorg organiseren
In het voorjaar 2013 gebeurde een kortdurend onderzoek door het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Op vraag van minister Vandeurzen zijn Koen Hermans en zijn collega-onderzoeker nagegaan wat de knelpunten en mogelijke oplossingen zijn m.b.t. onthaal in een grootstedelijke context. Aanleiding voor het onderzoek was een stroplopend onthaal in Antwerpen Stad. Zowel het algemeen volwassenen- als het jongerenonthaal slaagt er niet in zijn opdracht - om zowel open te staan voor iedere burger als voor de meer kwetsbare hulpzoeker - waar te maken. Met de onderzoeksopdracht, die verbreed werd naar ook Gent en Brussel, kregen we steun voor ons signaal dat het niet haalbaar is om in een stad als Antwerpen, binnen de ons toegewezen middelen, aan de opdracht van het decreet te voldoen.
73
we dit aanbod het best intersectoraal: met buurtwerk, de tewerkstellingssector, maar ook het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, de psychiatrie… •
•
•
Ook voor het opnieuw bereiken van de ‘algemene bevolking’ kan het open winkelmodel in vraag gesteld worden. De instroom in zo’n model is niet te sturen. Deze groepen zijn vaardig genoeg om op afspraak te komen. Telefonische hulpverlening, chat- en hulp per mail moeten hier verder ontwikkeld worden. Ook de crisishulpverlening zal gezien de aard van de problematiek een intersectoraal aanbod moeten worden (met psychiatrie, gehandicaptenzorg, CO3 constructies). Het aanbod voor mensen met een precair verblijfsstatuut blijft best categoriaal georganiseerd.
Al deze elementen zijn voor ons zeer herkenbaar. We kijken dan ook met belangstelling uit naar hoe de onderzoekers de problematiek zuiverder in kaart zullen brengen. We zijn nieuwsgierig naar de aanbevelingen. Ze zullen ons bijkomend kunnen inspireren bij de uitbouw van een efficiënt en effectief onthaal in Antwerpen. … en de periferie De opdracht om in de zorgregio’s buiten Antwerpen een onthaal voor volwassenen én voor jongeren te realiseren is terecht. Hier vanzelfsprekend en zelfbewust voor kiezen was zelfs onze eerste reflex. Maar ze botst bij nader inzien op haalbaarheid, wanneer we onze omgeving – extern en intern – analyseren.
de periferie. Als we kijken naar kinderen in armoede, dan toont een synthese10 van vier indicatoren – verhoogde ziekteverzekering bij laag inkomen, geboortes in kansarm gezin, onderwijs kansarmoede-indicator en werkzoekende laaggeschoolde jongeren – ons aan dat Stad Antwerpen tot ruim 2,5 keer hoger scoort dan het gemiddelde in Vlaanderen. Er is ook een groot contrast tussen de 35% jonge mensen in Antwerpen, die niet op de arbeidsmarkt terecht kunnen, en de periferie, waar het aantal geboortes is gedaald en er steeds minder jongeren in hun regio het sociaal- economisch weefsel verder versterken. Onze middelen volstaan niet om voldoende aanbod te realiseren in de grootstedelijke regio en creëert een onhoudbare overdruk voor onze medewerkers. Het is in deze context - zo’n gedualiseerd werkingsgebied - moreel noch praktisch haalbaar om bijkomend aanbod in de periferie te ontwikkelen. Met bijna alle gemeenten in de periferie zijn er ondertussen (samenwerkings)contacten m.b.t. opvoedingsondersteuning en schuldhulpverlening. Alles is rijp om verdere samenwerking uit te bouwen, maar dat vraagt middelen.
En nog wat meer context… De toegankelijkheid van basisvoorzieningen voor - ook kwetsbare - burgers is cruciaal voor het algemeen welzijn. We worden dagdagelijks geconfronteerd met grote tekorten hierin: een gebrek 10
Met dank aan Rudy Marynissen, adviseur
sociale planning dienst welzijn en gezondheid provincie
Binnen het werkingsgebied van CAW Antwerpen zien we een tweedeling tussen de grootstad en
Antwerpen, voor gepassioneerd en boeiend grote lijnen te halen uit de ontelbare data van het Sociaal kompas 74
aan betaalbare huisvesting, aan kinderopvang en scholen, aan toegang tot onderwijs en arbeid voor anderstaligen en kwetsbare burgers… Dit is de context waarin het welzijnswerk vandaag moet werken. Het zet onze opdracht onder druk. Waar we in de bestrijding van dak- en thuisloosheid bijvoorbeeld maximaal willen inzetten op snelle verzelfstandiging van cliënten en op doorstroming naar huisvesting, stuiten we op het gebrek aan woonst voor niet- kapitaalkrachtige mensen. Via preventieve woonbegeleiding voorkomen we uithuiszetting, maar door de stijgende huurprijzen zijn er desondanks toch meer … Als sociaal werk organisatie kunnen wij hooguit – samen met betrokkenen en cliënten – onze stem laten klinken. Maar we kunnen geen structurele oplossing bieden voor de tekorten in de basisvoorzieningen. Het is dweilen met de kraan open…
Binnen de beschikbare middelen In het Besluit Vlaamse Regering van 21 juni 2013 laat artikel 11 ons toe een gemotiveerde afwijking te vragen wanneer zou blijken dat we binnen onze middelen één of meer opgelegde doelstellingen niet kunnen realiseren. We beseffen dat we steeds méér zullen moeten realiseren met minder. Zeker in tijden van economische crisis en veranderde klemtonen in lokaal sociaal beleid mag het duidelijk wezen: we leven en werken in tijden van budgettaire schaarste. Dat dwingt ons tot creatief denken en handelen.
En tot keuzes maken. Maar er zijn grenzen aan het stretchen van aanbod binnen dezelfde – lees: zonder bijkomende – middelen. En ook aan de verantwoordelijkheid die we daar zelf in kunnen dragen. Meer samen, meer welzijn Dat cliënten van sociaal werk op de zogenaamde ‘eerste lijn’ niet alleen door het algemeen welzijnswerk begeleid zouden mogen worden zagen we duidelijk in een intern gevoerde doelgroepanalyse11. Daar werden de begeleidingsnoden van cliënten uit de laagdrempelige onthaalwerkingen van De Mare, De Terp en Metropool onderzocht. Wat blijkt? 98% van de cliënten heeft problemen op vlak van financiën en administratie. Nagenoeg allemaal ervaren ze een nood op het levensdomein ‘wonen’. En méér dan 1 op 3 heeft een dubbele diagnose. Dat betekent een combinatie van verslaving, een psychiatrisch probleem, een mentale beperking of een ernstig medisch probleem. Bijna 1 op 5 heeft een drievoudige diagnose. En 6% heeft een probleem op alle vier de gebieden. Drughulpverlening, psychiatrie, VAPH en de medische sector zijn onmisbare partners voor het welzijnswerk. In netwerk met intersectorale partners bundelen we middelen en realiseren we meer welzijn. En dat mag niet vrijblijvend blijven. 11
Voor de synthesetekst ‘Doelgroepanalyse
laagdrempelige onthaalwerkingen’, verwijzen we naar de bijlage, p. 107 75
Overheidsaansturing op het intersectoraal versterken van de eerste lijn lijkt noodzakelijk om die partners actief mee verantwoordelijk te maken voor gedeelde zorg voor cliënten. Minder middelen Uit: Richtlijnen van de erkenningsaanvraag en de beleidsplanning van uw Centrum voor Algemeen Welzijnswerk of Centrum voor Teleonthaal – Brief van minister Vandeurzen d.d. 26 april 2013 “Beschrijf het hulp- en dienstverleningsaanbod (…) rekening houdend met de beschikbare middelen (...)”. Zoals we al aantoonden voert CAW Antwerpen heel wat projecten uit in opdracht van Stad en OCMW Antwerpen. Het gaat om meer dan 1/3 van onze hulp- en dienstverlening.. De nieuwe Antwerpse bestuursploeg zet zijn eigen inhoudelijke lijnen uit en besliste al tot een sanering. Dit heeft rechtstreeks gevolgen op ons aanbod. De stedelijke projecttoelagen 2014 worden verminderd met ruim 430.000 euro. Dit komt bovenop het structureel tekort van 200.000 euro, als gevolg van het niet meer bijpassen van de tekorten op de projecten door de Stad. Dat betekent concreet een verlies van minstens 10 VTE. Het sociaal overleg hierover is in juni 2013 opgestart. De politieke lijn die gevoerd wordt is – ook internationaal – herkenbaar: vrijwillige hulpverlening wordt getroffen (straathoekwerk, Traject 2) net als vormingsprogramma’s voor jongeren. Initiatieven m.b.t. de ‘War on drugs’ en kinderarmoede blijven overeind. Over de projectsubsidies van het OCMW verwachten we maar duidelijkheid in november 2013. 76
D e ontwikkeling van onze hulp- en dienstverlening
over hoe we verder bouwen
inspraak te hebben / te participeren aan het zorgbeleid van de organisatie”.
Vertaling van deze opdracht:
Mocht het zijn dat we met bovenstaande analyse de indruk geven dat CAW Antwerpen stil staat of afwachtend is, dan halen we u graag uit deze misvatting! Want natuurlijk vraagt een fusie veel energie. Maar tegelijkertijd zoeken en vinden werkingen elkaar – ook over de grenzen van de voormalige CAW’s – ten voordele van de cliënt. Ze pionieren, proberen op kleinere schaal concepten van de blauwdrukken uit. Ze herschikken hun teams in functie van meer toegankelijke hulp en continue trajecten van cliënten. Ze evalueren en zoeken naar overdraagbaarheid in de bredere organisatie. We presenteren hier een aantal experimenten.
Verankeren van cliëntparticipatie in de organisatie Uit: Verslag van de taakgroep cliëntparticipatie van de nieuwe organisatie. Startvergadering van werkgroep met cliënten en medewerkers. 14 mei 2013. “Waarom? Wat is onze opdracht? Er is een brief geweest van minister Vandeurzen. Daarin werd de opdracht beschreven van onze taakgroep cliëntparticipatie: “Denk na, geef advies over hoe we cliënten de mogelijkheid kunnen geven om structureel
•
Advies betekent aanraden, raad geven
•
Structureel betekent niet afhankelijk van toeval of tijdelijkheid, het zit in de structuur verankerd
•
Zorgbeleid betekent de ‘lijn’ die je aanhoudt, wat je doet om je doel (hulp –en dienstverlening en preventie) te realiseren.
De directeurs van de drie CAW’s ondersteunen deze opdracht, en zien het als een meerwaarde in de samenwerking met cliënten.” Een tijdelijke taakgerichte werkgroep kreeg de opdracht om een voorstel uit te werken hoe cliënten in CAW Antwerpen actief kunnen bijdragen aan het hulpverleningsbeleid. Het werd een gemixte groep, samengesteld uit (ex-)cliënten en medewerkers uit de verschillende CAW’s. Mensen met de goesting en de competentie om hier visie over te ontwikkelen en die visie te vertalen naar een werkbare vorm. Qua timing rekenen we op een advies in najaar 2013. Op zijn minst dan presenteert de werkgroep een tussenstand. Een proces lopen met cliënten vraagt tijd. Ankerfiguur & trajectbegeleiding Een - nog vaag – ontwerp in functie van meer ‘vloeiende’ trajecten is dat van ankerfiguur. Uit: Eindadvies van de Werkgroep Continuïteit, december 2012: ‘Iedereen ankerfiguur’ Waarom? Om het overzicht te (be)houden (van wat de cliënt je geeft) over het globale
77
traject van cliënten en op vraag van cliënten. Hoe? Elke hulpverlener binnen het CAW kan een ankerfiguur worden en moet die rol kunnen opnemen. Hij is in de eerste plaats generalistisch en schakelt andere hulp in wanneer nodig. De ankerfiguur beoogt duurzaamheid, solidariteit en kwaliteit. Dit altijd in samenspraak tussen ankerpersoon en cliënt. Ankerfiguur is een recht, een mogelijkheid die iedere cliënt wordt geboden. Het is geen must om er gebruik van te maken! In de nieuwe organisatie wordt de mogelijkheid van het kiezen van een ankerfiguur in elke werking bekend gemaakt. Een ankerfiguur wordt gekozen. Het is een rol, geen functie. Ze start bij het eerste onthaal. De ankerfiguur blijft bij de cliënt, overziet zijn traject, wijst de weg, haakt de hulpverlening vast aan andere hulp, volgt op maar biedt zelf niet per definitie actieve hulp. Een aantal jongerenwerkingen zijn zich op dit moment aan het herorganiseren in functie van meer toegankelijke en continue hulp aan jongeren. Hun foto’’s12 zijn op korte termijn wellicht nog maar een herinnering aan een alweer afgeronde fase. Want de teams van JAC Plus onthaal en begeleiding en van Taalfabet Borsbeek slaan de handen in elkaar. De samenwerking zal leiden tot een vernieuwd aanbod voor -18 en voor +18jarigen. Vanuit preventief oogpunt is er de bewuste keuze voor een verjonging van de doelgroep.
Door het samengaan van de teams is er ook een vlotte inzetbaarheid van een diversiteit aan woonmogelijkheden. Van trainingsstudio’s tot opvangbedden.
Het Kruispunt waar welzijnswerk en partners uit andere sectoren samen komen In de Werkgroep Toegankelijkheid werd het concept van Kruispunt in Kalmthout - zorgregio Brasschaat – gezien als een zeer inspirerend model van intersectorale samenwerking. Het Kruispunt13 werkt in een regio waar weinig voorzieningen voor psychosociale hulpverlening aanwezig zijn. Het is een gezamenlijk rechtstreeks toegankelijk onthaal m.b.t. het persoonlijk en relationeel functioneren. Hier komen twee verhaallijnen samen: dat van een algemeen CAW- onthaal en dat van een netwerk met verschillende partners uit diverse andere sectoren: het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Andante, Diensten- en Begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw en AZ KLINA. De coördinatie gebeurt door CAW Antwerpen. In het concept zit de beweging naar de cliënt: er is een aanwezigheidspolitiek op plaatsen waar potentiële cliënten zijn. De deur staat open, er is een telefoon beschikbaar en tijd voor een gesprek of een afspraak. En iedereen in huis is achterban.
Onthaal en begeleiding lopen er naadloos in elkaar over, zonder dat de jongeren daarbij van 12
hulpverlener moeten switchen. Elke medewerker van het geïntegreerd team staat aan de voordeur, onthaalt een nieuwe cliënt en gaat met hem op stap.
Zie 1+1+1= (nu nog) 3. De groepsfoto van
hulp- en dienstverlening van CAW Antwerpen tegen het licht van de sectordoelen (p.28). 78
Wijkteams: pionieren in pilootprojecten Zowel de Blauwdruk Toegankelijkheid als van Continuïteit spreken over wijkwerking en/of wijkteams als een uit te werken idee.
zijnsnoden in de wijk. Nauw samenwerken zorgt ervoor dat ons aanbod beter aansluit bij wat zij reeds ondernamen. Het vermijdt doublures. •
Een wijkteam maakt gebruik van krachtbronnen in de wijk. Dat is een andere kijk dan het vertrekken van problemen, wat nu nog té vaak gebeurt. We dagen wijkbewoners uit tot actief burgerschap en ontwikkelen allerhande vrijwilligersinitiatieven.
•
Een wijkteam zoekt mee naar oplossingen voor structurele problemen in de wijk, zoals leefbaarheid, tekort aan speelruimte, ... Daarvoor wordt samengewerkt met de lokale overheid en andere belangrijke partners. Natuurlijk met respect voor ieders eigenheid, opdracht en bijhorend deontologische kader. Een wijkteam heeft een sterke signaalfunctie.
•
We doen dit via netwerking en samenwerking met tal van partners in de wijk.
Daarmee steken ze een hart onder de riem van twee experimenten die nu in CAW Antwerpen actief zijn. Zowel in Deurne- Zuid als in Antwerpen- Noord wordt gepionierd met wijkteams. Op beide plaatsen bundelen de teams van CAW Antwerpen, die in de wijk actief zijn, hun krachten: woonbegeleiding, Modem, Samik, straathoekwerk. Zij startten het denkproces over hoe we het concept wijkteams kunnen vertalen naar de praktijk. Samenlevingsopbouw is een actieve partner. Samen zetten ze nieuwe initiatieven op met als vertrekpunt zowel de noden als kansen in de wijk. Het concept ‘wijkteams’ heeft 3 belangrijke uitgangspunten: 1. We vertrekken van de vraag en niet van ons aanbod: noden van de cliënt bepalen wat we aanbieden. 2. We gaan voor ‘onthokking’: belemmerende grenzen – van teams, methodes, sectoren – worden gesloopt ten voordele van meer continuïteit voor de cliënt. 3. We verbreden methodisch: we lossen niet alles op met individuele hulpverlening. Krachtlijnen die richting geven zijn: •
In een wijkteam verbinden we onthaal, begeleiding en preventie. De cliënt heeft geen boodschap aan organisatorische of methodische tussenschotten, die vaak tussen teams staan.
•
Een wijkteam zet in op preventie. Tal van partners hebben veel informatie over wel-
De twee wijkteams, die nu in zorgregio Antwerpen actief zijn, pionieren verder. Zij werken aan concrete projecten. Op vlak van onthaal: een betere uitbouw van het vrijwilligersonthaal in de wijkcentra, o.a. via systematische vorming en ondersteuning van de vrijwilligers. En ook de creatie van een netwerkonthaal, door alle aanwezige onthaalpunten in de wijk met elkaar te verbinden. Op de verbinding onthaal – begeleiding – preventie: het doorbreken van huidige teamgrenzen binnen CAW Antwerpen. Een voorbeeld. Intensieve samenwerking tussen woonbegeleiding (voorkomen van uithuiszetting), straathoekwerk (overlast op het binnenplein), samenlevingsopbouw (organiseren van bewoners in het kader van zelf verantwoordelijkheid nemen) en sociale huisvestingsmaatschappij maakt het verschil in
79
een problematisch wooncomplex. Op vlak van intersectorale samenwerking en ‘community building13’: verschillende sectoren zijn in functie van vermaatschappelijking van zorg, op zoek naar hefbomen om hun cliënten (psychiatrische patiënten, mensen met een handicap, ex-daklozen, enz.) te integreren in de wijk waar ze wonen. Het concept wijkteams is een uitwerking van de ideeën uit de eigen visieteksten en blauwdrukken. Voor dit concept vinden we ook inspiratie in de literatuur. In tijden van verminderde budgettaire middelen kan het een alternatief spoor zijn om schaarste aan zorg op te vangen door welzijn nieuwe stijl: in een andere, een ‘juiste’ samenwerking tussen formele en informele zorg.
is een door de gebruiker ervaren noodsituatie. Het centrum voor algemeen welzijnswerk maakt deel uit van een netwerk crisishulpverlening. Elk centrum voor algemeen welzijnswerk gaat hiervoor binnen zijn werkgebied samenwerkingsafspraken aan met relevante actoren” CAW Antwerpen organiseert op dit moment nog erg op ‘eigen kracht’ een 7 op 7 en 24- uur crisisopvang voor cliënten die in een noodsituatie zitten. Het gaan om samenwerking van noodopvang en -begeleiding door verschillende werkingen van CAW Antwerpen: onthaalwerkingen, Sociaal Hotel De Passage en dispatch. Zij hebben recent hun werking grondig geëvalueerd en hertekend in functie van betere doorstroming en nauwere aansluiting bij de cliënt. De noodopvang is van korte duur en heeft 2 doelstellingen:
Met professionals die hun aandacht anders gaan richten: meer op het vergroten van de hulpbronnen van en rondom de cliënt en minder op zelf hulp geven.
• •
Met meer solidaire en vrijwillige inzet van burgers die hun ‘altruïstisch overschot’ - inzetten14.
De volgende jaren wil deze nieuwe dienst zich nog verder ontwikkelen. De uitdagingen zijn duidelijk. De centrale gedachte is samenwerking:
Een crisisnetwerk voor volwassenen
•
Artikel 9 van het Besluit Vlaamse Regering van 21.06.2013 zegt dat: “Elk centrum voor algemeen welzijnswerk biedt hulp aan personen die zich in een crisissituatie bevinden. (…) Een crisissituatie 13
• • •
Vrij vertaald: ontwikkeling van de gemeen-
schap, van sociaal weefsel. 14
bij de cliënt de crisis ontmijnen, rust, onderdak, veiligheid en ondersteuning bieden de externe dienst- en hulpverlening: tijd geven om een gepaste begeleiding/residentiële opvang op te starten.
•
Jan Steyaert & Rick Kwekkeboom. Op zoek
naar duurzame zorg. Vitale coalities tussen formele en informele zorg. WMO werkplaatsen, 2010. p. 18. 80
in de eigen organisatie, om zo efficiënt mogelijk te zijn en zoveel mogelijk vragen te kunnen beantwoorden. in de eigen provincie met relevante partners (OCMW, stad Antwerpen, KINA, politie…) met andere crisiswerkingen uit andere provincies, zeker in het kader van ‘veilige opvang’ over de grenzen van de sector (VAPH, psychiatrie,…)
En ook signaleren van woonproblematiek en armoede als versterkende oorzaken De opdracht van minister Vandeurzen om crisishulp in netwerk te organiseren is een stimulans voor onze overtuiging, dat ‘meer samen meer welzijn’ betekent. We zijn er ons tegelijkertijd van bewust dat we dit wellicht maar kunnen realiseren met overheidssturing op het intersectoraal versterken van de eerste lijn.
Een Antwerpse woonladder Al in het vorige beleidsplan maakten De Mare, De Terp en Metropool zich sterk om een Antwerpse woonladder te ontwikkelen. Daarvoor zouden we onze krachten bundelen in een netwerk om het woonbeleid te beïnvloeden. Een woonladder is een sluitende keten van woonen begeleidingsaanbod dat toelaat dat ieder zijn recht op wonen kan waarmaken. Dit realiseren vraagt een combinatie van inspanningen. Beïnvloeding van de politieke agenda, om het basisrecht te helpen realiseren. IJveren voor voldoende en kwaliteitsvolle woningen op maat van een diversiteit aan cliënten. Voor sommigen van hen betekent dat alternatieve woonvormen. En ontwikkeling van nieuwe begeleidingstrajecten, omdat wonen méér is dan een dak boven het hoofd. Voor veel cliënten is begeleiding op maat een noodzaak om ergens te kunnen (blijven) wonen. CAW Antwerpen is op dit vlak actief geweest. Zo zijn vaste ‘modules’ – zoals de klassieke combinatie van wonen en begeleiding in een opvanghuis – ontkoppeld. Er is daardoor grotere continu-
81
ïteit in de hulp voor de cliënt, die zijn begeleider kan behouden wanneer hij naar een ander ‘bed’ verhuist.
De Werkgroep Infrastructuur en faciliteiten maakte - met gedragen overtuiging - verbinding tussen het Traverso concept en de expertise rond arbeidszorg. De blauwdruk vertolkt de keuze om in CAW Antwerpen ruimte te behouden en te maken om de doelgroep een actieve plek te geven op het snijvlak van werk en welzijn. Onze sociaal werk organisatie moet er één zijn die werkvloeren voor cliënten organiseert om hen leerkansen aan te bieden.
We hebben ook de woonnoden van onze meest kwetsbare cliënten onderzocht. We kregen daardoor een goed overzicht van alternatieve woonvormen15 die nu ontbreken. We hebben visie. Maar ze is nog onvoldoende gedeeld binnen onze nieuwe organisatie.
CAW Antwerpen is al actief op dit terrein. Via tewerkstelling van art 60’ers - in Traverso en poetsploegen - en via de arbeidszorgwerkvloeren van de woonbegeleidingsteams Binnenstad en Noord.
We organiseren ‘proeftuinen’. We ontwikkelden goede praktijken. We kunnen die verder ontwikkelen… Voor het thema wonen liggen nog veel uitdagingen in CAW Antwerpen.
Binnen Woonbegeleiding Binnenstad is arbeidszorg al heel wat jaren uitgebouwd. Woonbegeleiding Noord zet stappen in een arbeidszorgproject, gelinkt aan de wooninfrastructuur van het Domusgebouw.
Traverso en Arbeidszorg16, werk en welzijn verbonden Arbeid is een aspect van actief burgerschap. Het geeft mensen de kans om deel te nemen aan de samenleving en er hun krachten in te zetten. In de creatie van gepaste arbeid - voor wie niet op de gewone arbeidsmarkt terecht kan - valt nog heel wat te investeren.
De activiteiten van arbeidszorg zijn vaak aanvullend op de activiteiten van Traverso. De afstemming tussen arbeidszorg en economische activering krijgt nu al vorm waar mogelijk.
Daar wil CAW Antwerpen verder werk van maken. Door in te zetten op werkvloeren en de begeleiding op die werkvloeren. Door onze doelgroep een plek te geven in het maatschappelijk activeringsverhaal van vandaag. Door de kaart te trekken van het recht op arbeid, met veel aandacht voor zorgnoden. 15
Voor de synthesetekst ‘Doelgroepanalyse
laagdrempelige onthaalwerkingen’ verwijzen we naar bijlage. 16
Zie hiervoor de blauwdruk van de werkgroep
Infrastructuur en faciliteiten, als bijlage 82
Samen met ANA (Antwerps Netwerk Arbeidszorg) en de Provincie volgen we de beleidsevoluties op de voet op, zoals het maatwerkdecreet van de Vlaamse regering, dat in de steigers staat. Ook op het snijvlak van werk en welzijn gaat CAW Antwerpen de uitdagingen aan.
Moraal van het verhaal
het ontwikkelingsplan van CAW Antwerpen Een geactualiseerd ontwikkelingsplan, een afgebakende beleidsperiode & een - letterlijk - uitgesproken beleidsverklaring
Het wordt stilaan tijd om op basis van de analyse, die we u presenteerden, ons punt te maken: welke stappen willen we op korte en middellange termijn zetten? We vatten kort samen: omdat •
CAW Antwerpen in eerste instantie koos om tijd te investeren in een gezamenlijke visie op welke sociaal werk organisatie we willen zijn, moeten we als gevolg daarvan onze werking nu nog meer volgens dat toekomstbeeld gaan organiseren en gestalte geven,
•
we hoopvol uitkijken naar de resultaten van het Lucas- onderzoek, die ons de richting zullen wijzen bij de uitbouw van ons onthaal in regio Antwerpen, en in het verlengde ook in de zorgregio’s van de periferie,
•
we ondertussen in de geest van onze Verbonden Blauwdrukken op kleine schaal oefenen in het herstructureren van teams en samenwerking in functie van meer toegankelijke en continue hulp voor onze cliënten
durven we stellen: nu een beleidsplan schrijven, met heel concrete, SMARTe doelen, komt te vroeg. Willen we er dat dynamisch en flexibel instrument van maken, zoals gedefinieerd in het Besluit Vlaamse Regering van 21 juni 2013, dan permitteren we ons de ruimte en tijd om, passend bij wie we zijn, onze stappen gaandeweg duidelijker te omschrijven. De brug, weet u wel… We willen ons hierin eerlijk engageren. Dus we ‘borgen’ onze intenties en we doen dat op de volgende manier.
We maken ons sterk: binnen ruim een jaar zullen heel wat van de nu ontbrekende puzzelstukken gelegd zijn. Met inbegrip van de hoeken en het kader! Eind 2014 maken we daarom een actualisering van het beleidsplan dat u nu leest. Onze huidige ambities vertalen we dan in meer concrete doelen. We leveren het nieuwe ontwikkelingsplan af samen met de voortgangrapportage - in voorjaar 2015. Om overmatige planlast te vermijden krijgen we van overheidswege geen nieuwe beleidsplanning meer opgelegd. Een zorg die we appreciëren. Tegelijkertijd leerden we dat het ook zinvol is om een koers uit te zetten voor een afgesproken periode. Een jaarlijkse terugblik en actualisering van doelen is één. Vanuit een ooievaarsperspectief een langere periode overschouwen geeft een breder overzicht van grote lijnen en tendensen en dus bijkomende informatie. Het laat ook beter toe dat we onze maatschappelijke en politieke omgeving in ogenschouw nemen. Die analyse is een belangrijke toetssteen, een indicatie om verdere organisatieontwikkeling op te enten. Daarom kiezen we nu al om vanaf 2015 ook een nieuwe beleidsperiode vast te leggen. Binnen zo’n nieuw tijdskader ontwikkelen we onze organisatie verder in de richting van onze Verbonden Blauwdrukken en de sectordoelstellingen.
83
Beide bewegingen moeten parallel kunnen lopen om de organisatorische effecten op elkaar te kunnen ondervangen en stroomlijnen. En tot slot. Met de medewerkervergadering in De Roma op 28 januari hebben we een standaard voor de organisatie gezet. We gaven toen aan een publiek van 500 mensen een eerlijke presentatie van wat we gezamenlijk realiseerden en van de punten waar we nog niet aan toe kwamen of die zich gaandeweg hadden aangediend. Die ‘to do’s’ vormden de grond van onze beleidskeuzes voor het volgende werkjaar. In deze lijn willen we verder werken. Op deze manier verankeren we zelfevaluatie nog dieper in het DNA van onze organisatie. We geven blijk van ons gestaag voortbouwen aan ‘onze brug’. We evolueren verder in de cultuur van participatie en van transparante communicatie met de medewerkers van CAW Antwerpen. We houden de focus op de inhoudelijke ontwikkeling van onze kernopdrachten. We verbinden die inhoud ook met de meer zakelijke, ondersteunende uitdagingen op gebied van financiën, personeel, infrastructuur en ICT. We geven hiermee een organisatorisch antwoord op een designelement van de Werkgroep Preventie. Daarin wordt gesteld dat “de stap van verontwaardiging naar actie in het algemeen beleid wordt verankerd. Elk jaar bepalen we de prioriteit in preventieproject(en), waar we ons als organisatie achter scharen. We maken ze als beleidskeuze bekend”.
En we komen hiermee ook tegemoet aan sectordoelstelling 417: Dus: Met een jaarlijkse beleidsverklaring stellen we onze koers bij. We organiseren ons collectief informatiemoment in het voorjaar, met ingang van 2015. Aan deze medewerkervergadering koppelen we een feestmoment. Want “Mensen leren kennen doe je op feesten, niet op internet” (Quote van bouwondernemer Willy Naessens & Uitspraak van het jaar 2012). Ontmoeting noemen wij niet voor niets de Maïzena van onze organisatie! Zo worden ontmoeting en beleidsinformatie verbonden in één evenement. Waarom met ingang van 2015? In voorjaar 2014 houden we het voor een keer op feest alleen! De geboorte van CAW Antwerpen verdient dat zuiver moment! En ook: binnen een half jaar zal er nog niet zo heel veel méér nieuwe organisatie zijn dan nu. Geïntegreerd beleid zal pas van start kunnen gaan als alle beleidsoverleg actief is. Uiterlijk januari 2014, dus. Vanaf het najaar 2013 voorzien we nog een interactief informatiemoment over het beleidsplan voor de medewerkers.
17
Uit BVR van 21 juni 2013, art. 11 4°: “Aanslui-
tend op zijn hulpverleningspraktijk neemt het centrum op een doelbewuste en systematische manier algemeen preventieve acties op, of participeert aan deze acties (...)” 84
En in afwachting
We blijven ons verbinden met partners binnen en buiten CAW Antwerpen.
Voor het najaar 2013 en 2014 zijn de uitdagingen genoemd: We ontwikkelen de interne overlegstructuren die CAW Antwerpen nodig heeft om beleid te kunnen maken. Er wordt een directie aangesteld, inhoudelijk beleidsteam en ondersteunende diensten worden actief. Medewerkers kennen er de aanspreekfiguren. Teamcoördinatoren weten hoe en door wie ze leiding krijgen. Overlegtafels kunnen van start gaan. De adviezen van de taakgerichte werkgroepen krijgen opvolging. Teamoverschrijdende en intersectorale initiatieven leren uit hun experimenten en delen hun kennis en ervaring in functie van meer kwaliteit voor de cliënt. Vanuit experimenten maken we wat werkt structureel. De noodopvang werkt verder aan meer ‘samen’ en bouwt daarvoor aan een sterker crisisnetwerk. We vertalen de resultaten van het onderzoek van Koen Hermans & co naar effectief onthaal in zorgregio Antwerpen. We onderzoeken de mogelijkheden om ook optimaal in de periferie aan welzijn te werken. We houden rekening met de beschikbare middelen. We blijven het beste van onszelf geven om ook het beste bij een ander naar boven te halen. We zetten met gedrevenheid onze sterktes in om andere krachten te mobiliseren.
85
We doen meer samen, we creëren meer kansen, we werken aan meer welzijn.
Wat ons nog rest Een aantal zaken vond nog geen plaats in ons verhaal. We nemen er nu even de tijd voor.
Taal Uit: Richtlijnen van de erkenningsaanvraag en de beleidsplanning van uw Centrum voor Algemeen Welzijnswerk of Centrum voor Teleonthaal – Brief van minister Vandeurzen d.d. 26 april 2013 “Het centrum moet met het oog op goede zorgen hulpverlening, zorgen voor verstaanbare communicatie tussen haar medewerkers en de gebruikers aan wie zij zorg- en hulp verleent. De voorziening voert daartoe een taalbeleid waarin verduidelijkt wordt welke ondersteuning geboden wordt zodat anderstalige medewerkers een actieve kennis van het Nederlands kunnen verwerven. Het centrum moet haar taalbeleid schriftelijk kunnen aantonen en het bekendmaken aan haar belanghebbenden”. Taal is drager van communicatie. Dat we communicatie belangrijk vinden bewijst de visietekst en blauwdruk van de werkgroep met die naam. In het kader van toegankelijke hulp is meertaligheid bij hulpverleners vaak wenselijk, soms ook noodzakelijk en onderwerp van sollicitatie. Meertalige folders en afsprakennota’s en werken met tolken zijn een veel ingezette methode. Maar Nederlands is de standaardtaal in de omgang met collega’s, partners, en zoveel als mogelijk met cliënten. Alle geschreven communicatie in CAW Antwerpen gebeurt in het Nederlands. Medewerkers worden op basis van een Nederlandstalige procedure aangeworven: vacature, sollicitatiegesprek, contract, enzovoort.
Alle medewerkers in de hulp- en dienstverlening spreken dan ook Nederlands. Anderstaligen worden aangemoedigd Nederlandse lessen te volgen. Het cursusgeld valt onder het vormingsbudget. Van niet-Nederlandstalige medewerkers met artikel 60- statuut en actief in een logistieke functie, wordt verwacht dat ze Nederlands op de werkvloer spreken. Als stap in hun groeitraject.
Participatie & transparante communicatie Dit zou u doorheen heel ons verhaal moeten gelezen hebben: hoe we participatie van medewerkers van bij de start serieus hebben genomen en dat willen blijven doen. Hoe dat in de organisatiestructuur vervat zit. Hoe we transparante communicatie daarin een belangrijk middel vinden. Tijdens het hele ontwikkelingsproces van onze nieuwe organisatie heeft www.denieuweorganisatie.be onze medewerkers en belanghebbenden, maar ook iedereen die er zich voor interesseerde blijven informeren. We gaven brede inkijk in onze werkzaamheden en in de resultaten ervan: visie en blauwdrukken, stappenplannen en jaarrapportage, het belangrijke nieuws en weetjes in de rand. Goedgekeurde verslagen van algemene vergadering en raad van bestuur waren er voor iedereen toegankelijk. Een traditie die we verder zetten. Verslagen van ondernemingsraad en CPBW (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk) zijn uiteraard voor alle personeelsleden beschikbaar.
86
Deugdelijk beleid & bestuur
schapsmiddelen te verantwoorden.
Uit: Richtlijnen van de erkenningsaanvraag en de beleidsplanning van uw Centrum voor Algemeen Welzijnswerk of Centrum voor Teleonthaal – Brief van minister Vandeurzen d.d. 26 april 2013
We voldoen aan alle wettelijke verplichtingen, die een sociaal werk organisatie – vzw - als de onze opgelegd krijgt in functie van gezond financieel en zorgzaam personeelsbeleid. Werknemers en werkgever nemen hun rol op in de daarvoor bestaande overlegorganen.
“(…) Het centrum dient in het beleidsplan weer te geven op welke wijze het centrum aandacht heeft voor deugdelijk beleid en bestuur, meerbepaald op welke wijze vorm gegeven wordt aan een sociaal en professioneel management, aan de principes van ‘corporate governance’, aan de relatie tussen management en bestuur en aan zorgzaam personeelsbeleid en een transparant financieel beleid, dit alles met toepassing van de geldende code voor de social- profit”.
We willen een aantrekkelijke en toonaangevende werkgever zijn. Uit overtuiging! We zien onze medewerkers als ons grootste kapitaal. Hoe we dat willen bereiken omschreven we in de Visieteksten en de Blauwdrukken HRD, Financiën en Infrastructuur20.
Ook hier kreeg u doorheen het erkenningdossier al verregaand inzage in hoe CAW Antwerpen aandacht heeft voor kwaliteitsvol en deugdelijk beleid en bestuur. We engageerden ons tot een beleidscyclus. Een systematiek die waarborgt dat we met regelmaat stilstaan waarom we welke doelen stellen en hoe we ze willen realiseren. We beschreven u onze bestuursorganen. De samenstelling – en maatschappelijke inbedding - en de bevoegdheden van onze algemene vergadering en raad van bestuur19. Een nieuw bestuur dat zichzelf nog volop verder organiseert. En waarvan de afspraken daarover in de open verslaggeving te vinden zijn. U kreeg de tekening van onze organisatiestructuur, waarin de verhoudingen tussen de zogenaamde professionele lijn en de bestuursorganen geschetst staan. We rapporteren jaarlijks - of wanneer gevraagd - aan onze subsidiegevers om onze gemeen87
Daarnaast heeft zorgzaam personeelsbeleid zich ook vertaald in het “Onderzoek naar werkbeleving bij CAW Metropool, De Mare en De Terp” door Human Relations Research Group - HUBrussel en de Onderzoeksgroep Arbeids-, Organisatie- en Personeelspsychologie - KU Leuven Alle personeelsleden van de huidige drie CAW’s krijgen een vragenlijst over de beleving van hun werk. Deze enquête onderzoekt - op drie momenten over de periode van één jaar - stressfactoren (zoals emotionele belasting, veranderingen op het werk, werkdruk), werkomgevingskenmerken (zoals communicatie, ondersteuning door de leidinggevende), persoonlijke karakteristieken (zoals omgaan met stress, ‘passen’ binnen het team) en welzijns- en tevredenheidsindicatoren (zoals burnout, ongewenst gedrag, conflicten). De resultaten kaderen binnen het KB 2007 betreffende psychosociale belasting op het werk. Ze kunnen dus gezien worden als een ‘risicoanalyse psychosociaal welzijn op het werk’. Ze zullen mee de basis vormen voor verder kwaliteitsvol personeelsbeleid.
tot slot Wat zegt men nog in een slotwoord, als alles wat nu gezegd kan worden al gezegd is? Misschien enkel nog die welgemeende dank u wel aan iedere medewerker, aan elke betaalde en vrijwillige kracht, die telkens opnieuw het beste van zichzelf geeft. Om van CAW Antwerpen de sociaal werk organisatie te maken, die ze in haar dromen – op de Kick Off - wilde zijn. Waar we – soms aarzelend, meestal resoluut - onze schouders hebben onder gezet. Waar we in blijven geloven.
Dank u wel, dus!
schoon sociaal landschap de wereld is niet vergaan lente zal het zijn Haiku uit workshop Kick Off
88 88
Bronnen Besluit Vlaamse Regering betreffende het algemeen welzijnswerk. 21.06.2013
Bottu Guido en Marynnissen Rudy, Kinderen in armoede. Lokale verschillen. Presentatie op Provinciale inspiratiedag armoedebestrijding te Malle. 03.06.2013.
Campert Remco, Betere tijden. Amsterdam. De Bezige Bij. 1970.
Gauquie Monique red., Wonen op maat en ankerhulp. Doelgroepanalyse laagdrempelige onthaalwerkingen van De Mare, De Terp, Metropool. 2013.
Steyaert Jan & Kwekkeboom Rick, ed. Op zoek naar duurzame zorg. Vitale coalities tussen formele en informele zorg. WMO werkplaatsen. 2010. 212 p.
Taakgroep Cliëntparticipatie. Verslag van de taakgroep cliëntparticipatie van de nieuwe organisatie. Startvergadering van de werkgroep met cliënten en medewerkers. 14 mei 2013.
Van Dessel Ann, Een kei in duren. Leuven. P. 2012. 72p.
Vandeurzen Jo, Richtlijnen voor de opmaak van de erkenningsaanvraag en de beleidsplanning van uw Centrum voor Algemeen welzijnswerk of Centrum voor Teleonthaal. 26.04.2013
Vandeurzen Jo, Omzendbrief betreffende de verruiming van het begeleid zelfstandig wonen voor personen met een handicap. 04.07.2013.
www.denieuweorganisatie.be
http://www.provant.be/welzijn/sociale_wijzer/sociale_planning/
89
9090
Bijlagen Statuten CAW Antwerpen ......................................................................................................................... 92
Sectordoelstelling sociale media ............................................................................................................. 100
Blauwdrukken CAW Antwerpen................................................................................................................ 103
Doelgroepanalyse laagdrempelige onthaalwerkingen: Wonen op maat en ankerhulp....................... 181
91
De Statuten Benaming: Centrum Algemeen Welzijnswerk Metropool Rechtsvorm: vzw Ondernemingsnummer: 455608604 Voorwerp akte: gecoördineerde statuten
Titel I – naam, zetel, duur en doel Artikel 1 De vereniging draagt vanaf 1 januari 2014 de naam Centrum Algemeen Welzijnswerk Antwerpen, afgekort CAW Antwerpen. Artikel 2 De maatschappelijke zetel van de vereniging is gevestigd te Grote Steenweg 169, 2600 Berchem, gelegen in het gerechtelijk arrondissement Antwerpen. Artikel 3 De vereniging heeft tot doel om, hulpverlenings-, preventie-, vormings- en andere activiteiten te organiseren, uit te voeren en te coördineren teneinde op een flexibele wijze in te spelen op bestaande en toekomstige hulpverleningsbehoeften; een bijdrage te leveren aan het wegwerken van welzijnsbedreigende factoren; mee te werken aan de ondersteuning, de stimulering en de realisering van welzijnsbevorderende initiatieven. Om deze doelstellingen te bereiken zal de vereniging activiteiten organiseren zoals bepaald door het decreet op het Algemeen Welzijnswerk. Verder kan de vereniging alle initiatieven nemen die rechtstreeks of onrechtstreeks met het maatschappelijk doel te maken hebben en/of dit maatschappelijk doel kunnen bevorderen. Zij kan daartoe alle roerende en onroerende rechtshandelingen stellen. De vereniging mag ook, op bijkomstige wijze, zekere economische activiteiten uitoefenen op voorwaarde dat de opbrengst ervan uitsluitend besteed wordt aan het hoofddoel. Artikel 4 De vereniging wordt opgericht voor onbepaalde tijd en kan steeds worden ontbonden.
Titel II - leden, aanneming, ontslag, verplichtingen Artikel 5 De vereniging heeft enkel werkende leden. Zij hebben allen aanwezigheids- en stemrecht in de Algemene Vergadering der leden. De leden van de Algemene Vergadering zijn allen natuurlijke personen die een relevante bijdrage kunnen leveren tot het verwezenlijken van het doel van de vereniging. Personeelsleden kunnen geen lid zijn van de vereniging. Artikel 6
92
Het aantal leden is onbeperkt maar moet minstens 8 bedragen. Nieuwe leden kunnen zich kandidaat stellen per brief of per mail aan de Voorzitter van de Raad van Bestuur. De Algemene Vergadering beslist jaarlijks over het aanvaarden en uitsluiten van leden. Artikel 7 De leden zijn geen bijdrage verschuldigd. Zij ontvangen geen vergoeding en gaan geen enkele persoonlijke verplichting aan inzake de verbintenissen die de vereniging aangaat. Artikel 8 Ontslag en/of uitsluiting van een lid geschiedt krachtens de wet op de vzw’s van 27 juni 1921: Elk lid is vrij uit te treden door het indienen van zijn ontslag bij de Raad Van Bestuur. De uitsluiting van een lid kan slechts door de Algemene Vergadering worden uitgesproken met een meerderheid van twee derde van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde leden. Artikel 9 De ontslagnemende of uitgesloten leden hebben geen recht op enig aandeel in de vereniging; zij kunnen de door of voor hen ten voordele van de vereniging gestorte bedragen niet terugvorderen; zij kunnen geen zegels laten leggen, geen inventaris eisen. Zij kunnen geen aanspraak maken op het maatschappelijk vermogen van de vereniging.
Titel III – Algemene Vergadering Artikel 10 De Algemene Vergadering bestaat uit alle leden van de vereniging. Ieder lid beschikt over één stem. Een lid mag zich door een ander lid laten vertegenwoordigen. Een vertegenwoordiger mag echter niet over meer dan één volmacht beschikken. Niet-leden die door de Raad van Bestuur zijn uitgenodigd of door de Algemene Vergadering ter plekke zijn toegelaten, mogen aanwezig zijn. Artikel 11 De Algemene Vergadering is verantwoordelijk voor alle door haar genomen besluiten, haar beslissingen zijn zonder verhaal. De Algemene Vergadering is het hoogste gezag van de vereniging. Zij heeft alle bevoegdheden die haar door de wet en/of door onderhavige statuten worden toegekend. Zij is uitsluitend bevoegd voor: Goedkeuring en wijziging van de statuten De (her)benoeming en de afzetting van de bestuurders De (her)benoeming en de afzetting van de commissarissen en het bepalen van hun bezoldiging De kwijting aan de bestuurders en de commissarissen; indien nodig het instellen van een aansprakelijkheidsvordering en het afzetten van bestuurders en commissarissen 93
De goedkeuring van de jaarrekening en van de begroting De ontbinding van de vereniging, de benoeming van de vereffenaar en het bepalen van zijn vergoeding, de bestemming van het netto-actief van de vereniging naar aanleiding van de ontbinding De uitsluiting van een lid De omzetting van de vereniging in een vennootschap met sociaal oogmerk Alle aangelegenheden waarin de statuten dit vereisen Artikel 12 Er zijn jaarlijks minstens twee Algemene Vergaderingen, de eerste te houden voor 30 juni. Een buitengewone algemene vergadering kan gehouden worden op initiatief van de Raad van Bestuur, wanneer daartoe aanleiding is of telkens één vijfde van de leden het vraagt. Artikel 13 Voor de vergadering worden de leden schriftelijk (op papier of per mail) opgeroepen minstens tien kalenderdagen voor de vergadering. De oproeping gebeurt door of onder de verantwoordelijkheid van de voorzitter, bij diens afwezigheid door respectievelijk de ondervoorzitter, de secretaris of twee bestuurders. De oproepingsbrief vermeldt dag, uur en plaats van de vergadering en de agenda. Elk voorstel, ondertekend door ten minste één twintigste van de leden en ingediend bij de voorzitter uiterlijk 7 kalenderdagen voor de vergadering, wordt op de agenda gebracht en onmiddellijk meegedeeld aan alle leden. De Algemene Vergadering kan enkel geldig besluiten omtrent aangelegenheden die uitdrukkelijk op de agenda vermeld staan of tijdig toegevoegd worden. Artikel 14 De vergadering wordt voorgezeten door de voorzitter van de Raad van Bestuur, in zijn afwezigheid door de ondervoorzitter. Bij afwezigheid van beiden door de oudste aanwezige bestuurder. Artikel 15 De Algemene Vergadering kan geldig beslissen indien de meerderheid van de leden aanwezig of vertegenwoordigd is. De besluiten worden genomen bij twee derde meerderheid van de aanwezige en vertegenwoordigde leden, tenzij de Wet andere aanwezigheidsquora en bijzondere meerderheden voorschrijft. Bij de stemming worden onthoudingen en ongeldige stemmen niet meegerekend in de beoordeling. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter of van degene die hem vervangt doorslaggevend. Artikel 16 De besluiten van de algemene vergadering worden opgenomen in de notulen en ondertekend door de voorzitter of zijn plaatsvervanger en de secretaris. De gebeurlijk hiervan te geven uittreksels worden ondertekend door de voorzitter of de ondervoorzitter of de secretaris of twee bestuurders. De notulen worden steeds toegezonden aan alle leden. Na goedkeuring ervan door de Algemene Vergadering kunnen uittreksels uit de notulen ter beschikking gesteld worden van belanghebbende derden.
Titel IV – Raad van Bestuur Artikel 17 94
De Algemene Vergadering kiest onder zijn leden een Raad van Bestuur. Het aantal bestuurders is beperkt tot de helft min één van het aantal leden van de Algemene Vergadering maar moet minstens drie zijn. De leden worden zo gekozen dat de Raad is samengesteld uit minimaal 1/3 vrouwen en 1/3 mannen. De leden van de Raad van Bestuur worden aangesteld voor een hernieuwbare periode van 4 jaar; echter om de continuïteit van de werking te waarborgen zal bij de samenstelling van de eerste Raad van Bestuur hiervan afgeweken worden en zal de helft van het aantal bestuurders benoemd worden voor een periode van 2 jaar, hernieuwbaar voor een periode van 4 jaar. Bij het einde van de voorziene termijn vervullen de bestuurders hun opdracht verder tot in de hernieuwing van hun mandaat of in hun vervanging is voorzien. De leden van de Raad van Bestuur kunnen worden afgezet door de Algemene Vergadering. Daarnaast kan een bestuurder vrijwillig ontslag nemen door dit schriftelijk te melden aan de voorzitter van de Raad van Bestuur. De bestuurders vervullen hun mandaat onbezoldigd. Artikel 18 De Raad van Bestuur kiest uit zijn leden een voorzitter, een ondervoorzitter en een secretaris/penningmeester. Bij afwezigheid van de voorzitter wordt zijn taak vervuld door de ondervoorzitter. Ingeval beiden afwezig zijn wordt de taak van voorzitter door de aanwezige leden aan de oudste aanwezig bestuurder toevertrouwd en dit voor de duur van de afwezigheid van de voorzitter. Artikel 19 De Raad van Bestuur vergadert na oproeping door of onder de verantwoordelijkheid van de voorzitter, bij diens afwezigheid door respectievelijk de ondervoorzitter, de secretaris of twee bestuurders. De Raad van Bestuur mag slechts geldig beraadslagen indien de meerderheid der bestuurders aanwezig is. De besluiten worden genomen bij twee derde meerderheid. Onthoudingen en ongeldige stemmen worden niet meegeteld. Bij staking van stemmen geeft de stem van de Voorzitter, of van diegene die hem vervangt, de doorslag. Het mandaat van bestuurder is persoonlijk; bestuurders kunnen zich niet laten vertegenwoordigen op de Raad van Bestuur. In de gevallen waarin de oproeping dit uitdrukkelijk bepaalt, kunnen de bestuurders op afstand deelnemen aan de vergadering door middel van een elektronisch communicatiemiddel, dat de bestuurders in staat stelt om rechtstreeks, gelijktijdig en ononderbroken deel te nemen aan de besprekingen en om het stemrecht uit te oefenen. Wanneer de bestuurder op afstand deelneemt aan de vergadering, wordt hij geacht gelijkgesteld te zijn met een bestuurder die aanwezig is. In uitzonderlijke omstandigheden kan de Raad van Bestuur beslissen een schriftelijke goedkeuringsprocedure voor een welbepaald agendapunt te organiseren. De beslissingen worden opgenomen in de notulen die worden ondertekend door de voorzitter (of zijn plaatsvervanger) waarna ze worden opgenomen in een bijzonder register en worden toegezonden aan alle bestuurders. Gebeurlijk hiervan te geven uittreksels worden ondertekend door de voorzitter, de secretaris of twee bestuurders. De notulen worden steeds toegezonden aan alle leden. Na goedkeuring ervan door de Raad van Bestuur
95
kunnen uittreksels uit de notulen ter beschikking gesteld worden van belanghebbende derden. Artikel 20 § 1. De Raad van Bestuur is bevoegd voor alle aangelegenheden die niet door de wet en door de statuten aan de Algemene Vergadering worden voorbehouden. De Raad van Bestuur leidt de zaken van de vereniging en vertegenwoordigt deze bij elke gerechtelijke en buitengerechtelijke handeling. Daartoe kan de Raad van Bestuur alle daden van beleid, beheer, bestuur en beschikking stellen. De Raad van Bestuur sluit de rekeningen af en maakt de begroting op voor het volgend jaar. De vereniging wordt geldig vertegenwoordigd door twee bestuurders, die gezamenlijk moeten optreden. § 2. De Raad van Bestuur heeft de mogelijkheid welbepaalde bevoegdheden te delegeren, indien nodig voor de werking van de vereniging overeenkomstig het statutair doel (artikel 3 van de statuten). De Raad van Bestuur kan één of meer volmachtdragers aanstellen en kan duidelijk omschreven bevoegdheden overdragen aan hen. De volmachtdragers kunnen deze bevoegdheden alleen, d.w.z. elk individueel uitoefenen. Indien de volmachtdragers hun mandaat wensen te beëindigen, dienen zij hun ontslag in bij de voorzitter van de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur beslist over de aanvaarding van hun ontslag en de modaliteiten, evenals over afzetting van volmachtdragers. Indien nodig voor de werking van de vereniging overeenkomstig het statutair doel (artikel 3 van de statuten) kunnen de door de Raad van Bestuur aangeduide volmachtdragers op hun beurt welbepaalde volmachten geven aan anderen om een deel van deze bevoegdheden uit te oefenen. Deze delegaties zijn op ieder ogenblik herroepbaar. § 3. De Raad van Bestuur kan het personeel van de vereniging en anderen toelaten zijn vergaderingen bij te wonen. Eén of meerdere van de personen aangeduid als volmachtdragers zijn aanwezig op de vergaderingen van de Raad van Bestuur, zonder echter stemgerechtigd te zijn. Zij zijn niet aanwezig indien hun functie en/of positie als werknemer besproken wordt, of indien de voorzitter van de Raad van Bestuur het niet opportuun acht.
Titel V - begroting en rekeningen Artikel 21 § 1. Elk jaar op 31 december wordt de rekening van het lopende boekjaar vastgesteld; zij wordt onderworpen aan de goedkeuring van de Algemene Vergadering, voorzien voor 30 juni van het jaar volgend op het kalenderjaar waarop de rekeningen betrekking hebben. § 2. Jaarlijks wordt een begroting opgesteld voor het volgende boekjaar, zij wordt onderworpen aan de goedkeuring van de Algemene Vergadering, voorzien tijdens het vierde trimester.
Titel VI – ontbinding en vereffening Artikel 22 Bij vrijwillige ontbinding duidt de algemene vergadering één of meerdere vereffenaars aan en bepaalt hun bevoegdheid.
96
Artikel 23 In geval van ontbinding, welke ook de reden ervan zij, wordt het maatschappelijk actief, na vereffening van schulden en lasten, overgedragen aan een vereniging met een gelijksoortige doelstelling. Artikel 24 Voor alle niet voorziene aangelegenheden wordt verwezen naar de wet op de verenigingen zonder winstoogmerk van 21 juni 1921. Titel VII – uitwerking Artikel 25 Deze statuten hebben uitwerking op 17 juni 2013, behalve het artikel 1 betreffende de naam; de naamswijziging van CAW Metropool naar CAW Antwerpen zal uitwerking hebben op 1 januari 2014.
25 Sectordoelstellingen Art. 11. Elk centrum voor algemeen welzijnswerk realiseert in het kader van het aanbod van de hulp- en dienstverlening, vermeld in artikel 6 tot en met 10, de volgende sectorale doelstellingen: 1° het centrum zoekt kwetsbare personen en groepen actief op en werkt hiervoor samen met verschillende actoren; 7 ./. 2° het centrum zet methodieken in om kwetsbare personen en groepen op een proactieve manier te bereiken; 3° het centrum leidt kwetsbare personen toe naar de hulp- en dienstverlening in de brede zin en signaleert structurele tekorten in de toegankelijkheid ervan; 4° aansluitend op zijn hulpverleningspraktijk neemt het centrum op een doelbewuste en systematische manier algemeen-preventieve acties op of participeert aan deze acties met als doel: a) maatschappelijke problemen bespreekbaar te maken en bij te dragen tot structurele oplossingen voor maatschappelijke problemen; b) het bewerkstelligen van een gedrags- en mentaliteitsverandering in een ruime bevolkingsgroep en met structurele effecten; 5° het centrum organiseert in iedere kleinstedelijke zorgregio van zijn werkgebied of, als dat werkgebied het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad is, een laagdrempelig en kwaliteitsvol onthaalaanbod waar iedere burger met om het even welke vraag, en in het bijzonder de meest kwetsbare groepen, gebruik van kan maken; 6° het centrum organiseert samen met alle andere erkende centra voor algemeen welzijnswerk een gezamenlijk laagdrempelig onthaalaanbod via nieuwe media; 7° het centrum verzekert in iedere kleinstedelijke zorgregio van zijn werkgebied of in voorkomend geval in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad een laagdrempelig onthaal voor jongeren van 12 tot 25 jaar met om het even welke vraag, en dit via proactieve benadering; 8° het centrum verzekert een laagdrempelig onthaalaanbod voor alle slachtoffers van geweld, misdrijven,
97
rampen, evenals voor hun na- en naastbestaanden, en dit via een proactieve benadering; 9° het centrum verzekert een laagdrempelig onthaalaanbod voor alle betrokkenen bij een verkeersongeval; 10° het centrum organiseert samen met de andere erkende centra voor algemeen welzijnswerk waarvan het werkgebied gelegen is in dezelfde provincie of, als het werkgebied van het centrum het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad is, samen met de andere erkende centra van dat werkgebied, een centraal meldpunt, met telefoonnummer 1712, waar iedereen met vragen over misbruik, geweld en kindermishandeling terechtkan, en dit in samenwerking met het territoriaal bevoegde Vertrouwenscentrum Kindermishandeling; 11° het centrum zorgt op een proactieve wijze voor een laagdrempelig onthaalaanbod van elke gedetineerde in de gevangenissen in het Nederlandse taalgebied en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad om deze personen toe te leiden naar de sociale hulp- en dienstverlening met het oog op hun sociale re-integratie; 12° het centrum realiseert een rechtstreeks toegankelijk jeugdhulpaanbod, voor minderjarigen van 12 tot 17 jaar, voor jongvolwassenen van 18 tot 25 jaar, voor ouders of voor opvoedingsverantwoordelijken, op maat van de gebruiker zodat de escalatie van problemen wordt voorkomen, waardoor een snelle uitstroom uit de jeugdhulp of een doorstroom naar gepaste vervolghulp kan worden gerealiseerd; 13° het centrum staat in voor de psychosociale begeleiding aan slachtoffers van een misdrijf en hun naof naastbestaanden met het oog op het beperken van de opgelopen schade ten gevolge van het slachtofferschap en het herstellen van het vertrouwen in de medemens en de samenleving; 14° het centrum realiseert een kwaliteitsvol aanbod van psychosociale begeleiding aan betrokkenen bij een verkeersongeval om deze personen te helpen bij de verwerking van deze traumatische gebeurtenis en bij hun dagelijks functioneren; 8 ./. 15° het centrum biedt psychosociale begeleiding aan slachtoffers en plegers van intrafamiliaal geweld en misbruik om de geweldspiraal te doorbreken zodat geweld stopt en in de toekomst wordt voorkomen; 16° het centrum begeleidt gedetineerden en hun naastbestaanden tijdens de detentie met hun hulp- en dienstverleningstraject en ondersteunt hen in hun reclasseringstraject, en dit met het oog op hun sociale re-integratie en hun terugkeer in de samenleving; 17° het centrum begeleidt naastbestaanden van gedetineerden op het vlak van de gevolgen van de detentie; 18° het centrum biedt psychosociale begeleiding aan mensen met persoonlijke en psychische problemen met het oog op: a) vroegdetectie van psychische en psychiatrische stoornissen; b) het bevorderen van het dagelijks functioneren en sociale inclusie; c) het voorkomen van escalatie van problemen; 19° het centrum biedt begeleiding aan personen met relationele problemen of in een scheidingssituatie, om de bedreigingen ten gevolge van relatieproblemen of scheiding en opvoedingsproblemen te beperken, de welzijnskansen van het gezin en/of alle betrokkenen te maximaliseren en een betekenisvolle en betrouwbare relatie tussen ouder en kind te creëren; 20° het centrum realiseert in samenwerking met welzijns- en huisvestingsactoren een gedifferentieerd
98
ambulant, residentieel en mobiel hulpverleningsaanbod aan personen met een woonproblematiek om hen in staat te stellen zelfstandig te wonen zodat thuisloosheid wordt voorkomen en snel een nieuwe thuis wordt verworven; 21° het centrum leidt personen met een woonproblematiek en die niet in staat zijn om binnen afzienbare termijn zelfstandig te wonen, toe naar gespecialiseerde zorg; 22° het centrum helpt personen met een effectieve of dreigende schuldenlast, met een integraal en inclusief aanbod aan schuld- en budgethulpverlening opdat zij via een duurzaam budgetmanagement greep krijgen op hun financiële situatie; 23° één centrum per provincie, waarbij één centrum voor de provincie Vlaams-Brabant en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad samen, zorgt samen met andere relevante voorzieningen voor de integrale psychosociale begeleiding van minderjarige en meerderjarige plegers van seksueel misbruik, met het oog op hun persoonlijke ontwikkeling en (re-)integratie in de samenleving, waarbij er voortdurend aandacht is voor de context en het slachtofferperspectief, om herhaling van het seksueel misbruik te voorkomen; 24° het centrum verzekert een aanbod van psychosociale begeleiding van mensen in een precair verblijfsstatuut om hen in staat te stellen om vanuit hun migratietraject en de gegeven situatie, nieuwe mogelijkheden te bieden voor een zinvolle toekomstoriëntatie; 25° het centrum biedt een integrale begeleiding aan gezinnen in armoede en ondersteunt henpro-actief in het effectueren van hun grondrechten, om hen in staat te stellen om hun rollen in het gezin, in de directe leefomgeving en in andere levensdomeinen op te nemen. De minister kan een individueel centrum op een gemotiveerde wijze afwijkingen toestaan van de bepalingen in dit artikel.
99
Ssociale ectordoelstelling media Sectordoelstelling: “De CAW’s organiseren gezamenlijk een onthaalaanbod via nieuwe media.” Het inzetten van ICT-tools in de werking van een CAW heeft als doelstelling om een hulpverleneningsmix aan te bieden, waarbij onlinehulp deel uitmaakt van het volledige hulpaanbod aan volwassenen en jongeren. Met deze blended hulpverlening, waarbij cliënten kunnen kiezen voor een geïntegreerde combinatie van online en offline interventies, willen we de hulp beter, klantvriendelijker en doelmatiger maken. Het inzetten van nieuwe media in het onthaal is dan ook vooral gericht op: • het bieden van volwaardige hulpverlening via deze kanalen ( in de eerste plaats in het kader van de onthaalopdracht) • het verhogen van het bereik van het aanbod in een CAW (door het toeleiden naar hulp via het inzetten van ICT-tools) • In het gezamenlijk (onthaal)aanbod via nieuwe media onderscheiden we • onthaal via e-mail • onthaal via chat • inzetten van andere ict-tools in hulp • Het verhogen van het bereik door het inzetten van nieuwe media realiseren we • door het uitbouwen van een regionale website • door het inzetten van sociale media • door het systematisch bekendmaken van verschillende kanalen (mail, chat, telefoon, face-to-face) Onthaal via e-mail Zowel via een webformulier op de website (regionaal en sectoraal) als rechtstreeks (
[email protected] en
[email protected] ) kunnen volwassenen en jongeren een hulpvraag stellen (24/24u en 7/7d). • Deze hulpvragen worden beantwoord door een hulpverlener van het algemeen onthaal/jongerenonthaal. • Binnen de 2 werkdagen ontvangt de hulpvrager een eerste antwoord. • Er is verdere vraag-verheldering via e-mailgesprekken mogelijk, naast het aanbieden van de andere kanalen (telefonisch, face-to-face, chat) (hulpverleningsmix) Onthaal via chat Hulpverleners uit het algemeen onthaal en jongerenonthaal staan mee in voor het chataanbod voor volwassenen en jongeren. • •
Zij bieden chathulp in beide chatkamers (JAC-online en CAW-online) volgens een bepaalde permanentieregeling, afgesproken met alle CAW’s. Er worden hierbij jaarlijks een minimum-engagement per CAW besproken en beslist (aantal uren
100
•
• •
/ hulpverleners) op sectorniveau, rekening houdend met de ontwikkelingen in de behoefte aan chathulp bij jongeren en volwassenen en de haalbare tijdsinvestering voor een CAW. De chathulp wordt geboden door gebruik te maken van gedeelde chatsoftware (Livecom). Samen met alle CAW’s worden werkafspraken gemaakt voor een kwaliteitsvolle inzet van deze software. De opvolging van deze werkafspraken gebeurt door het regionaal CAW. De chathulp voor volwassenen en jongeren is toegankelijk via de sectorale en regionale website en wordt mee bekend gemaakt via andere communicatiekanalen. Er is de mogelijkheid tot ‘chatten op afspraak’ in een niet publieke chatroom, zodat een hulpverlener ook meerdere gesprekken kan voeren met een volwassene of jongere via chat.
Inzetten van nieuwe ICT-tools in hulpverlening Het regionaal CAW zet mee in op de verdere ontwikkeling van nieuwe ICT-tools (serious games, online zelftests, online dagboeken, online enneagram, …) in de hulpverlening of als toeleiding naar hulp. • Het regionaal CAW deel aan de werkgroep onlinehulp, die opdrachten krijgt van de CAW directie, gericht op de verdere beleidsontwikkeling op sectorniveau. • Daarnaast kan het regionaal CAW zelf experimenteel nieuwe initiatieven nemen en wisselt hierover uit met andere CAW’s. Uitbouwen en beheren van een cliëntvriendelijke regionale website Alle CAW’s hebben vanaf 2014 een regionale website op het gedeeld CAW-platform waarop ook de sectorsite www.caw.be en www.jac.be beheerd wordt. Dit maakt het voor bezoekers (jongeren en volwassenen) mogelijk om op een heel flexibele manier zowel algemene als regiospecifieke informatie terug te vinden. Op de regionale website www.cawantwerpen.be vinden bezoekers alle informatie over het aanbod van het regionaal CAW, de onthaalpunten en de algemene informatie over de organisatie. Via de regionale website vinden bezoekers ook alle mogelijkheden om contact op te nemen met het CAW (face-to-face, telefonisch, op afspraak, via e-mail en chat). De regionale website geeft ook de mogelijkheid om direct online een hulpvraag te stellen (mail en chat) . Op de regionale website www.jacregioX.be wordt alle relevante informatie gegeven aan jongeren en de mogelijkheden om als jongere een vraag te stellen aan het CAW, al dan niet direct online (via mail en chat). Inzetten van sociale media Sociale media worden niet ingezet voor het bieden van hulpverlening. Alle onlinehulp wordt immers beheerd en verder uitgebouwd op het CAW-platform. Wel kunnen sociale media ingezet worden om het hulpaanbod van het CAW toegankelijker te maken, de betrokkenheid te vergroten met jongeren en/of volwassenen via deze kanalen, contact te houden of te bevorderen met (potentiële) hulpvragers, mensen te informeren over de werking en het aanbod van het CAW of om (beleids)signalen te verspreiden. Binnen het kader van de sectorafspraken over het inzetten van sociale media zet het regionaal CAW deze sociale media in, volgens welbepaalde doelstellingen naar bepaalde groepen. het systematisch bekendmaken van de verschillende hulpverleningskanalen in alle externe communicatie In alle externe communicatie (online en gedrukt) naar potentiële hulpvragers, omgeving en toeleiders worden de mogelijkheden via onlinehulp mee bekendgemaakt.
Kwaliteitsaspecten van zorg 101
Omdat het een sectoraal hulpaanbod betreft worden er sectorafspraken gemaakt om kwaliteitsvolle hulp te garanderen via nieuwe media. Er zijn momenteel volgende sectorafspraken • Sectorvisie op de positionering van onlinehulp in het CAW • Sectorafspraken chathulp • Sectorafspraken omgaan met e-mailvragen • Sectorafspraken inzetten van sociale media in de werking van een CAW • Sectorafspraken m.b.t. de uitbouw en het beheer van de nieuwe CAW-site • Sectorafspraken m.b.t. de vernieuwde huisstijl Het regionaal CAW • werkt mee aan het verder ontwikkelen van nieuwe sectorale werkafspraken mbt onlinehulp op de werkgroep onlinehulp (sectoraal) • zorgt voor een goede interne communicatie en opvolging van de visie op onlinehulp en de (implementatie van) de gemaakte afspraken. • zorgt voor een goede ondersteuning van mensen die hulp bieden via nieuwe media Bij het zelf ontwikkelen van nieuwe online-initiatieven gebruikt het CAW de sectorvisie op onlinehulp als toetssteen en wordt er sectoraal uitgewisseld. Aanwending van middelen Het beantwoorden van hulpvragen van jongeren en volwassenen via e-mail gebeurt door alle medewerkers in het onthaal en jongerenonthaal. Het bieden van chathulp aan volwassenen en jongeren in het onthaal: • het team onthaal biedt minimaal 2 uur permanentie per week in de chatkamer voor volwassenen • het team jongerenonthaal biedt minimaal 2 uur permanentie per week in de chatkamer voor jongeren • er zijn minimaal 2 hulpverleners in het teamonthaal en 2 hulpverleners in het team jongerenonthaal die de expertise hebben om chathulp te bieden. Daarnaast wordt • een CAW-medewerker aangesteldals aanspreekpunt voor onlinehulp. Hij of zij neemt deel aan overleg op sectorniveau over onlinehulp. • CAW-medewerkers met expertise aangeduid om deel uit te maken van de vormingspool, zodat er sectoraal een toegankelijk vormingsaanbod georganiseerd kan worden vanuit de bestaande praktijk.
102
Blauwdruk 1 Communicatie
103
104
Blauwdruk 2 Continuïteit
105
106
Blauwdruk 3 Financiën
107
108
Blauwdruk 4 Human R esource Management
109
110
Blauwdruk 5 Infrastructuur &
faciliteiten
111
112
Blauwdruk 6 Organisatiestructuur
113
114
Blauwdruk 7 Preventie
115
116
Blauwdruk 8
Toegankelijkheid
117
118
Doelgroepanalyse laagdrempelige
onthaalwerkingen Wonen op maat en ankerhulp
119