BUON GIORNO KURINGEN. Tim Vanmechelen Annelies Vanderlinden

BUON GIORNO KURINGEN

Tim Vanmechelen Annelies Vanderlinden

Voorwoord Van 28 juli t.e.m.06 augustus 2010 trokken meer dan driehonderd Vlaamse jongeren naar „La bella Italia‟ voor een internationale bijeenkomst van misdienaars (CIM). Onder hen elf misdienaars van de federatie Kuringen en hun begeleider, oud-pastoor E.H. Luc Vanherck. De tocht leidde de jonge bedevaarders over berg en dal naar Turijn, Assisi en Rome. Daarbij steeds met elkaar verbonden in vriendschap en gebed, traden zij letterlijk en figuurlijk in de voetsporen van enkele vooraanstaande Heiligen uit de christelijke wereld (o.a. Don Bosco van Turijn, Franciscus en Clara van Assisi, Petrus, Paulus en Tarcisius, patroonheilige van de misdienaars). In „buon giorno Kuringen‟ leest u de verhalen en belevenissen over de reis die hun geloof en onderlinge vriendschap gestaag deed groeien…

Tim Vanmechelen Annelies Vanderlinden

Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.2

Inhoud Voorwoord ...................................................................................................................... 2 Inhoud ............................................................................................................................. 3 Parte uno: Hasselt – Torino ........................................................................................... 4 Parte duo: Giovanni Bosco di Torino (1) ...................................................................... 6 Parte tre: Giovanni Bosco di Torino (2) ........................................................................ 8 Parte quattro: Giovanni Bosco di Torino (slot) ........................................................... 10 Parte cinque: „Weerwolven‟ op weg naar Salmata bij Assisi ..................................... 12 Parte sei: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (1) .............. 14 Parte sette: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (2) ........... 16 Parte otto: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (3) ............ 18 Parte nove: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (slot) ....... 21 Parte dieci: Salmata – Roma ........................................................................................ 23 Parte undici: „Naakt‟ in de St.-Pietersbasiliek te Rome ............................................... 25 Parte dodici: Het antieke Rome .................................................................................... 28 Parte tredici: San Pietro di Roma en de catacomben .................................................. 30 Parte quattrodici: De Heilige Tarcisius ....................................................................... 33 Parte quindici: Op audiëntie bij de Paus ..................................................................... 36 Parte sedici: Rocca di Papa - Castel Gandolfo (fine) .................................................. 38


Parte uno: Hasselt – Torino In de aanloop naar onze Romebedevaart mochten wij van velen een financieel duwtje in de rug ontvangen, waarvoor nogmaals van harte dank. Maar terwijl u nog zat na te genieten van de overheerlijke wafels of misschien zeer fier het flashy geel armbandje met de tekst „Alle wegen leiden naar Rome‟ bewonderde, pakten wij onze valiezen richting Italië. “Ochtendstond heeft goud in de mond,” hebben de leden van de interdiocesane jeugddienst (IJD) ongetwijfeld gedacht toen zij plaats en uur van vertrek plande op woensdagochtend 28 juli om 7u00 aan de H. Hartkerk te Hasselt. Gepakt en gezakt stroomden jongeren van overal uit het bisdom samen op het kerkplein en beetje bij beetje werd de groep van Limburgse reisgenoten uitgebreid. Na een kortstondige zendingsviering en een blits interview van Stephanie voor Radio2 was het dan eindelijk zover: Bus 4 liet het bronsgroen eikenhout achter zich op weg naar zonnigere oorden. Het beloofde een erg lange busrit naar Turijn te worden, maar de sfeer was er niet minder om. Reeds na enkele uren wist zo goed als iedereen in de bus waar de sfeermakers uit Kuringen zich bevonden. Juist, helemaal achteraan in de bus. Want daar werd er het meest en het luidst gelachen om de grappen van pastoor Luc. Daar werden de snoepjes vrolijk in het rond gedeeld. Daar werden de leukste liedjes het hardst meegezongen. Gaande van klassiekers zoals “e potteke met vet” over “„t is stil aan de overkant” tot “dos cervezas por favor”. Ja, de sfeer zat er goed in bij de Kuringse misdienaars.


Onderweg stopten wij nog diverse malen bij een wegrestaurant onder meer voor een middagpicknick. Maar het programma van die dag bestond veelal uit wachten: wachten op de bus, wachten in de bus, wachten uit de bus (op een parkeerterrein naast de autostrade), wachten in Straatsburg op de andere bussen met Vlaamse deelnemers uit andere provincies en wachten tot we van het wachten uitgeput in slaap vielen.

Na een busrit van bijna 17 uur bereikten wij rond 00u30 onze eerste verblijfplaats: de Colle Don Bosco te Turijn. Na een laat avondmaal werd ons aangeraden meteen te gaan slapen. Dat was voor sommigen onder ons niet evident aangezien wij reeds menige uiltjes achteraan in de bus gevangen hadden. Toen wij na een nachtelijk uitje op het balkon van onze verblijfplaats rond iets over vieren toch eindelijk ons bed in de grote slaapzaal opzochten, lag onze begeleider Luc reeds vroom te slapen. Waarschijnlijk droomde hij over hoe Giovanni Bosco, net als hij, bij jongeren steeds op zoek ging naar het goede in hen. “Slaapwel meneer pastoor, a domani”, zeiden we zachtjes waarna we moe maar toch voldaan onder de dekens kropen...


Parte duo: Giovanni Bosco di Torino (1) Na een korte nachtrust - of voor enkele Kuringse misdienaars zelfs na een zeer korte nachtrust - kwam de zon stilaan op en liet zij haar stralen schijnen over de Colle Don Bosco. Tijdens het ontbijt vernamen we dat we ons eigenlijk nog niet in de stad Turijn bevonden maar in Castelnuovo bij het dorpje Becchi, het geboortedorp van de Heilige Don Bosco. “Don Bosco, wie? Oh, is dat niet die pater met al z‟n scholen in België? Euhm jongens, eigenlijk zijn er wereldwijd scholen waarvan hij de patroonheilige is...” We staarden nogmaals omhoog richting de mooie Italiaanse heuvel die ook zijn naam draagt met bovenaan de colle een prachtige kerk. Langs de zijgevel prijkte er een grote afbeelding van onze befaamde gids. Pas dan realiseerden wij ons dat die man het één en ander te weeg moest gebracht hebben opdat mensen ter zijne nagedachtenis een dergelijk monument bouwden.

Op het plein vlak voor de Don Bosco kerk werd alles in gereedheid gebracht voor een heuse portie amusement. Met meer dan driehonderd deelnemers speelden we er een rondje „Dikke Bertha‟. Een spelletje waarbij je zo snel mogelijk naar de andere kant van het plein diende te lopen zonder aangetikt te worden door een medespeler. Werd je alsnog aangetikt, moest die speler jou van de grond lichten. Zo ontstonden er na een tijdje meerdere tikkers. Nu zijn er dus twee manieren waarop je zo‟n spelletje „Dikke Bertha‟ kan winnen: Ofwel kan je zeer hard lopen en bereik je vliegensvlug de overkant, ofwel ben je zo zelfzeker dat niemand jou van de grond gelicht krijgt en wandel je rustig het pleintje over. Dat laatste noemde men in de Italiaanse volksmond: „Tactieko di pastore Luc Verherck‟.


Het was best een leuk spelletje doch op doktersadvies, gezien enkele gehavende deelnemers er met de schrik en de nodige schaafwonden van afkwamen, de komende dagen niet meteen voor herhaling vatbaar. Dan maar even enkele meters de heuvel afdalen richting het geboortehuis van Giovanni Bosco.

(Hij werd geboren op 16 augustus 1815 en kwam uit een arm landbouwersgezin. Na het overlijden van zijn vader diende zijn moeder „mama Margherita‟ voortaan alleen zorg te dragen voor drie kinderen. Zodoende moest ook de kleine Giovanni meehelpen om enkele schamele broodkruimels te verdienen. Toch kreeg hij daarnaast reeds op zeer jonge leeftijd wat leesonderwijs en na enige tijd leek hij zich te verliezen in boeken en dromen. En dromen deed hij: in een droom die zich later nog herhaalde, zag de negenjarige Giovanni zijn roeping en levensopdracht aan zich voorbij trekken. In 1831 kon hij in Chieri middelbare studies aanvatten waarna hij naar het seminarie trok om uiteindelijk op 5 juni 1841 tot priester gewijd te worden.)

Vlak tegenover het geboortehuis van Don Bosco bevond zich het huis van zijn broer Giuseppe met daarnaast nog een klein kerkje. Dit pittoresk gegeven stond in schril contrast met de grootse Don Bosco kerk op de colle. Maar het sprak des te meer tot onze verbeelding, want hier op deze plek besloot een jongen van amper negen jaar om zijn leven ten dienste te stellen van Onze Lieve Heer. Hier hoorde een kleine boerjongen de roepstem van God: “Giovanni!”… In de verte hoorden wij ook een roepstem: “Water, jongens! Kom vlug!” We gingen weer snel naar de colle Don Bosco om ons te laven aan een welgekomen bekertje water. Nog gauw even fotootje maken waarna we ons klaar maakten voor een heus „spel zonder grenzen‟. Iedereen klaar? Tre, duo, uno… a la settimana prossima!


Parte tre: Giovanni Bosco di Torino (2) Een heel mooie illustratie van beeldspraak in ons geloof is de omschrijving van Jezus Christus als zijnde „het levende water‟. Hij is als het ware een onuitputtelijke bron, steeds onze dorst lessend. Desondanks waren alle deelnemers wat blij dat de Heer in al zijn goedheid, met behulp van de interdiocesane jeugddienst, ook „gewoon water‟ voor ons voorzien had. Want niets was aangenamer dan genieten van een fris bekertje H20 onder een brandende Italiaanse zon. Toegegeven, in België durven gelovigen al eens te twijfelen of God nog wel katholiek is, aangezien het water er rijkelijk uit de hemel valt op zon- en feestdagen met of zonder ommegang. Echter die voormiddag in Castelnuovo op de Colle Don Bosco heeft God alle twijfels over Zijn al dan niet katholieke ingesteldheid bij ons weggenomen.

Op het kerkplein voor de bovenkerk werd vervolgens alles klaargezet voor een echt „Spel zonder Grenzen‟. Maar liefst 9 teams moesten het tegen elkaar opnemen in een reeks van fysieke proeven. Daarbij deinsde IJD er zeker niet voor terug om de strijdlustige misdienaars en hun begeleiders te overladen met ouderwetse klassiekers. Veelal moest er zo snel mogelijk heen en weer gelopen worden en moesten er voorwerpen naar de overkant van het plein gebracht worden. Gaande van kikkererwten met een rietje, over knikkers met een lepel tot zelfs water in een bekertje aangebracht door paard en ruiter. Bij dat laatste is het aangewezen dat personen met een iets krachtiger postuur voor paard spelen en men de lichtgewichten in de groep de rol van ruiter laat vertolken. Dit om te allen tijde „het paard‟ niet te overbelasten. “Dat laatste hadden de gebroeders Vanmechelen toch niet helemaal begrepen”, hoorden we nadien zeggen. Dan nog even snel een bal doorgeven over het hoofd of tussen de benen van je medespelers en finito. De Olympische gedachte primeerde hier zodat iedereen die middag voor een stukje gewonnen had. Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.8

Na de picknick vervolgden wij onze reis per bus richting Turijn alwaar wij beetje bij beetje meer inzicht verwierven in de figuur van Don Bosco.

(Zo kwam hij regelmatig in contact met jonge gevangenen in Turijn. Daarbij was hij zo diep getroffen dat hij besloot zich het lot van deze jongeren aan te trekken. Vooreerst wilde hij voorkomen dat jongeren nog op zulke plaatsen zouden terechtkomen. Daartoe startte hij in 1844 een jeugdpatronaat (oratorio) op dat hij volledig toewijdde aan de Heilige Franciscus van Sales, wiens zachtmoedigheid hij enorm bewonderde. Nadat hij met het oratorio twee jaar rondzwierf, streek hij uiteindelijk neer in Turijn, de plaats waar van dan af ook mama Margherita zijn leven en dat van zijn jongens zou delen. Tot aan zijn dood in 1888 bleef Giovanni Bosco jongeren bezielen. Reeds in 1929 werd hij zalig verklaard, vijf jaar later in 1934 volgde zijn heiligverklaring.)

Ook vandaag de dag zijn er nog talrijke salesianen, opvoeders en leerkrachten die in de voetsporen van Don Bosco treden en hun roeping om jongeren te begeleiden op welke manier dan ook, ter harte nemen. In de basiliek van Maria Hulp van de Christenen, een kerk die Don Bosco in de periode 1863-1868 liet bouwen, bevindt zich thans een altaar aan hem toegewijd. Don Bosco liet het altaar aanvankelijk bouwen voor de Heilige Petrus, maar na zijn zaligverklaring in 1929 werden zijn stoffelijke resten in een bronzen en kristallen urne in het altaar geplaatst. Allen werden een beetje stil toen zij aan dit monument voorbij liepen. Via een zijuitgang van de sacristie kwamen wij uit op een klein „koertje‟ van enkele luttele vierkante meter groot. Daar op die plek ving Don Bosco enkele straatkinderen op en liet hij hen spelen. Ook hier was het contrast met onze speelruimte op het kerkplein op de Colle Don Bosco immens. Wij hadden zowaar alles, zij hadden zowaar niets. Toch was er één gelijkenis: Don Bosco was waarlijk in hun en ons midden… Ciao Giovanni, mille grazie per tutto!


Parte quattro: Giovanni Bosco di Torino (slot) Ons bezoek aan de stad Turijn (Torino voor de Italianen) zinderde nog even na. Niet verwonderlijk want het levenswerk van de Heilige Don Bosco laat immers niemand onberoerd. Terwijl sommigen, nog steeds diep onder de indruk, wat nakaartten over de gebeurtenissen van de dag, sloeg bij anderen de vermoeidheid genadeloos toe. In het evangelie volgens Mattheüs kunnen we lezen dat Onze Lieve Heer de schapen van de bokken onderscheidde. Als vanzelfsprekend behoren misdienaars eerder tot die eerste categorie. Aan de hand van onze empirische - en helaas voor sommigen tevens gefotografeerde vaststellingen op de terugweg naar onze verblijfplaats kunnen wij niet anders dan dat beamen. De hoofdactiviteit tijdens de busrit bestond althans uit „het tellen van schaapjes‟ of in salesiaanse termen uitgedrukt: „dromen‟. Al dan niet uitgeslapen kwamen wij na enige tijd weer toe op de Colle Don Bosco waar inmiddels alles was klaargezet voor het avondmaal.

Ook nu waren sommigen van onze misdienaars wat blij dat pastoor Luc Vanherck onder hen vertoefde. Onze slaapplek bevond zich letterlijk en figuurlijk hoog op de berg. Zodoende moesten wij steeds een ruim aantal trappen overwinnen om boven op de derde verdieping de grote slaapzalen te bereiken. Toen pastoor Luc die ochtend zijn gamel, drinkbeker en bestek in zijn handbagage stopte, werd die handeling slechts door enkelen van ons geïmiteerd. Dat select groepje van imitators kon dan ook meteen vrolijk aanschuiven voor de warme maaltijd, terwijl de overigen de moed bij elkaar dienden te rapen om zich nogmaals richting de slaapvertrekken te begeven op zoek naar hun gerei. Na de maaltijd volgde zoals steeds de afwas. Een vast ritueel waarbij eenieder zijn eigen bord en andere toebehoren zelf moest reinigen. Doch eveneens een ritueel waarbij een tobbe met afwaswater door meerdere individuen moest gebruikt worden. Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.10

Ook hier hadden de ochtendlijke imitators van pastoor Luc een streepje voor, want zoals het spreekwoord zegt: “Wie eerst komt, heeft properder afwaswater dan wie laatst komt!” Dat laatste was wel buiten ons Stephanie gerekend want zij vroeg telkens „Sté-vast‟ (de bijnaam van Stephanie is Sté, nvdr.) een nieuwe lading afwaswater als het water niet conform haar persoonlijke hygiënenormen was.

Nadien werd het avondprogramma ingezet met een mooie eucharistieviering in de bovenkerk op de colle. Voorganger met dienst was zowaar de bisschop van Gent, monseigneur Van Looy. In die viering hoorden wij voor het eerst de antwoordpsalm: „In de Heer‟. De woorden “In de Heer vind ik heel mijn sterkte, in mijn God de vreugdezang. Gij die mijn bevrijding bewerkt, op U vertrouw ik en „k ken geen angst.” zouden naarmate onze reis vorderde, een diepere betekenis krijgen. In zijn homilie lichtte monseigneur Van Looy nogmaals de kernmomenten in het leven van Giovanni Bosco toe. Enkele trouwe herders, waaronder ook pastoor Luc, die samen met de bisschop concelebreerden, hielden op dat moment een salesiaanse droomsessie waarbij zij volgens ons reeds dachten aan het feest van Kerstmis want…“De herderkes lagen bij nachte, zij lagen bij nacht in het veld. Zij hielden vol trouwe de wachte en hadden hun schaapjes geteld…” Na de viering konden allen nog gezellig iets drinken en hielden de misdienaars van Kuringen nog een eigen „bezinningsmoment‟ nabij het geboortehuis van Don Bosco waarna deze ons definitief uit handen gaf. De volgende ochtend vervolgden wij onze reis per bus richting Assisi alwaar St.Franciscus en de Heilige Clara reeds uitkeken naar onze komst. “Buon Giorno a tutti”, klonk het in de verte.


Parte cinque: ‘Weerwolven’ op weg naar Salmata bij Assisi Het lijdt geen enkele twijfel dat Onze Lieve Heer het goed voorheeft met jonge mensen die de eervolle taak van misdienaar vervullen. Daar de Heer ook tijdens onze laatste momenten op de Colle Don Bosco (Castelnuovo – Becchi) menig misdienaar ertoe aanzette zich preventief in te smeren met zonnecrème. Tijdens het morgengebed in de bovenkerk, vrijdagochtend 30 juli om 08u30, luisterden allen voor de laatste maal naar een lezing uit de geschriften van de Heilige Don Bosco. Deze droeg daarna zijn goede zorgen over aan St. Franciscus en de Heilige Clara van Assisi. Op het programma stond immers opnieuw een lange busrit van om en bij zeshonderd kilometer richting Salmata, een plaats in de omgeving van het idyllische Assisi. Maar ook nu was de sfeer in de bus opperbest. Veelal werd er nog een keer gezongen of gelachen. Anderen deden dan weer een klein dutje. Dat „dutje‟ maakte voor sommigen onder ons deel uit van het befaamde spelletje „Weerwolf‟.

Dat is een soort van rollenspel aan de hand van kaartjes waarbij het de bedoeling is dat „het volk‟ (lees alle deelnemers en Tim) gaat slapen of minstens een verdienstelijke poging onderneemt om de ogen gesloten te houden. Vervolgens wekt de spelleider de eerste protagonist, „Cupido‟. Deze mag dan zijn ogen openen om het lot van twee slapende deelnemers aan elkaar te verbinden, waarna de twee uitverkorenen kortstondig gewekt worden en elkaar verliefd in de ogen mogen kijken. Nadien ontwaken de antagonisten in ons verhaal, „de weerwolven‟, en duiden zij een slachtoffer aan dat zij daarna bloeddorstig verslinden. Wanneer na deze gruwelijke feiten „de heks‟ gewekt wordt, heeft zij de mogelijkheid het leven van de verslonden deelnemer te redden en kan zij desgevallend een andere deelnemer het leven ontnemen. Ten slotte ontwaken alle deelnemers uit hun diepe slaap en krijgen zij van de spelleider te horen wie niet langer meer onder de levenden vertoeft. Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.12

De persoon in kwestie dient dan zijn/haar kaartje te laten zien zodat iedereen weet welk personage het spel zonet verlaten heeft. Op dat moment start de volksvergadering en trachten de deelnemers uit te vissen wie verdacht is en waarom. De deelnemer die tijdens de stemming het meeste stemmen verwerft, dient het spel onmiddellijk te verlaten en zijn/haar personage kenbaar te maken aan de overigen, waarna het volk opnieuw gaat slapen en er een nieuwe ronde volgt. Het spel is ten einde wanneer na enkele ronden nog enkel „burgers‟ (lees alle deelnemers behalve de weerwolven) of nog enkel „weerwolven‟ in leven zijn. Zelfs onze begeleider pastoor Luc deed maar al te graag met ons mee. Zij die niet aan het spel deelnamen, deden dan maar „een echt dutje‟. Na enkele uren konden wij allen even uit de bus stappen om onze meegekregen picknick te verorberen en dat zowaar op een Italiaans strand (dat in tegenstelling tot onze mooie Belgische stranden niet uit zand, maar veeleer uit kleine en minder kleine steentjes bestond) met zicht op zee. Vele misdienaars namen dan ook met alle plezier een frisse duik in het zeewater nabij het plaatsje Recco. Zij die door de golven of door toedoen van anderen een kleine of grote hoeveelheid welgezouten zeewater naar binnenkregen, hoefden zich daar niet meteen zorgen over te maken. Een stralende zon zorgde er wel voor dat het gestegen zoutgehalte in onze lichamen door middel van overvloedige transpiratie weer op peil was. Een ander prima middeltje tegen zeewater was het nuttigen van „un gelato‟ , hetgeen ze bij ons „e bolleke crème‟ noemen. “Buon Appetito a tutti!” en ziet dat uw ijsje tegen volgende week niet gesmolten is!!!


Parte sei: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (1) Zelfs misdienaars en tevens allen die Onze Lieve Heer als herders in zijn Kerk heeft aangesteld, leven niet alleen van brood en wijn. Dat kunnen talrijke gelateria-houders in Recco (een plaatsje aan de kust in het noorden van Italië, nvdr.) beamen, want zij konden hun ijsjes (gelati) bij de vleet verkopen. Toch werd het voor ons stilaan tijd om de busreis naar Salmata verder te zetten. Onderweg namen sommige deelnemers hun tochtboekje even ter hand en daarin stootten zij op twee vooraanstaande Heiligen in de christelijke wereld: „San Francesco e Santa Chiara di Assisi‟ oftewel Sint Franciscus en de Heilige Clara van Assisi. Al gauw werd het ons duidelijk dat Franciscus zoveel meer was dan enkel het subject in één van de songs van Bart Peeters.

(Franciscus werd in 1182 geboren te Assisi als zoon van een rijke koopman. Veeleer dan de handelszaak van zijn vader over te nemen, droomde Franciscus van een leven als ridder te midden van oorlog en geweld. Daartoe besloot hij in 1202 mee te strijden in de oorlog tegen Perugia. Het leger van Assisi werd echter vrijwel onmiddellijk verslagen en Franciscus belandde ginder in een gevangenis. Daar begon hij steeds vaker na te denken over zijn leven en over God. Wanneer Franciscus een jaar later door zijn vader vrijgekocht werd, koos hij andermaal voor het ridderschap. In die hoedanigheid nam hij in 1205 deel aan een expeditie tegen Apulië. Onderweg, nabij het plaatsje Spoleto, hoorde onze dappere held de roepstem van de Heer. In een droom van Godswege werd hij aangespoord om terug te keren naar Assisi. “Daar zou zijn werkelijke bestemming hem duidelijk worden”, aldus de Stem in zijn droom. Terstond schonk Franciscus zijn kostbare wapenuitrusting weg en keerde hij huiswaarts. Voortaan zou hij zijn leven aan God wijden en nimmer nog de wapens opnemen.)


Wederom later dan gepland, kwamen wij allen toe in Salmata. Onze verblijfplaats was dit maal iets comfortabeler dan in Castelnuovo Don Bosco. De komende twee dagen dienden we onze kamer en de bijbehorende nachtrust slechts met 3 à 4 „roomies‟ (kamergenoten) te delen. We waren dit keer dan ook in een echt hotel… Inmiddels verbleven wij reeds drie dagen op Italiaanse bodem en hadden wij nog niet genoten van de „Italiaanse keuken‟. (De IJDkookploeg voorzag immers steeds in traditionele kampgerechten, nvdr.) Maar de chef-kok van ons hotel bracht daar eindelijk verandering in en serveerde alle Vlaamse pelgrims hun eerste portie „antipasto‟.

Na het avondmaal werd er tijd gemaakt voor de dagsluiting. Vlakbij het hotel bevond zich tenslotte een klein kerkje. In het Huis van de Heer is er steeds plaats voor velen en zeker voor driehonderd van Zijn misdienaars, al mocht Hij in het mooie kerkje van Salmata iets meer zitplaatsen voorzien hebben. Misschien is God toch niet zo volmaakt? Oh jawel, want ondanks het gebrek aan zitplaats zongen allen tijdens het avondgebed uit volle borst: “U wil ik danken, Heer!” Na afloop mocht er nog gauw een glaasje aan de bar gedronken worden, maar daarna was het onherroepelijk bedtijd. Op het programma van de volgende dag stond immers een fikse wandeling naar Assisi. Daarbij konden de deelnemers kiezen uit een tocht van 5, 16 of 32 kilometer. In de voetsporen van Sint Franciscus treden, zou voor ons meer dan ooit een realiteit worden…


Parte sette: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (2) Het is algemeen bekend dat Italianen echte levensgenieters zijn. Lang en uitgebreid tafelen is bijgevolg eerder de regel dan de uitzondering in hun eetcultuur. Maar van een stevig ontbijt hebben de Italianen geen kaas gegeten, want die ochtend in het hotel te Salmata moesten wij het stellen met enkele harde broodjes al dan niet met boter of confituur. Daarnaast lag er op ons bord iets dat waarschijnlijk moest doorgaan voor „koffiekoeken‟, maar niet door iedereen even goed gesmaakt werd. Gelukkig voor ons was er nog wel een sterke kop koffie om de dag mee te beginnen en ook de warme chocomelk was erg in trek bij velen. Het programma van zaterdag 31 juli bestond uit een heuse pelgrimstocht en zoals het ware pelgrims betaamt, zouden wij die tocht deels te voet afleggen. Een select groepje dappere deelnemers, waaronder één Limburger: diaken Ludo Hermans, had geopteerd om reeds vroeg de tocht van om en bij 32 kilometer richting Assisi aan te vatten. De overige deelnemers zouden eerst het morgengebed bijwonen om daarna hetzij via een tocht van 16 kilometer, hetzij via een tocht van 5 kilometer richting de stad van St.-Franciscus en de H. Clara te stappen. Hoe dan ook zouden allen die dag letterlijk en figuurlijk in hun voetsporen treden. Het ochtendgebed vond opnieuw plaats in het kleine kerkje van Salmata. Als slotlied werd toen het alom bekende „Laudato Si‟ gezongen. (Dat nummer was zo geliefd bij de misdienaars van Kuringen dat de Kuringse Romebedevaarders het nummer nadien, tijdens hun misdienaarsdriedaagse te Lozen, voorzongen aan de thuisblijvers. In een mum van tijd groeide het nummer uit tot dé song van de driedaagse. Hetgeen ook kookmoeke en godsdienstonderwijzeres juffrouw Marina niet ontgaan was, want inmiddels zingt bijna heel de Stedelijke Basisschool van Kuringen vrolijk mee op de tonen van „Laudato Si‟, nvdr.) Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.16

Na het ochtendgebed vulden wij nog vlug onze rugzak met picknick en water voor onderweg. Een veertigtal deelnemers, waaronder ook een deel van onze misdienaars, besloot om de tocht van 16 kilometer te wandelen. De meerderheid koos echter, zoals aanbevolen door de kamparts, voor de tocht van 5 kilometer. Zij reden eerst per bus tot vlakbij Assisi. Daarna was het voor hen een flink stuk klimmen en dalen om nabij het plaatsje San Damiano te komen. (In 1205 ontmoette Franciscus een melaatse die een erg diepe indruk op hem naliet. Vanaf dan zou hij steeds de zorg voor de zwakkeren en verdrukten in de maatschappij op zich nemen. Na deze bijzondere ontmoeting ging Franciscus geregeld bidden in het kerkje van San Damiano. Daar hoorde hij een Stem die tot hem sprak: “Ga Franciscus, repareer Mijn huis, want je ziet dat het op instorten staat!” Franciscus nam deze opdracht zeer letterlijk en besloot om het kerkje in San Damiano te herstellen. Om aan geld te komen, verkocht hij zijn paard maar ook enkele dure stoffen uit de winkel van zijn vader. Die beschouwde het voorval als diefstal en bracht Franciscus voor het gerecht. Het proces vond in 1206 plaats voor de bisschop. Na het voorlezen van de aanklacht trok Franciscus zijn kleding uit, overhandigde deze aan zijn vader en zei: “Voortaan zeg ik nog enkel „Onze Vader die in de hemelen zijt‟ en niet meer vader Pietro di Bernardone.” Hij deed ook afstand van alle bezit en liet zijn rechten op de erfenis van zijn vader vervallen. Enige tijd na het proces keerde Franciscus terug om het kerkje van San Damiano te herstellen. In de periode 1206-1208 werden er nog enkele andere kerken in de buurt van Assisi hersteld dankzij de hulp van Franciscus.) Na de wandeling daalden de pelgrims af richting Assisi, alwaar zij samen een stadsspel speelden. Pastoor Luc voorzag die namiddag niet alleen in een bezinningsmoment, maar ook in een overheerlijk ijsje („un gelato‟, weet u nog…) voor zijn medepelgrims. Wat zij nog niet wisten was dat de groep die ‟s ochtends voor de 16 kilometer koos ondertussen met enkele obstakels geconfronteerd werd… Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.17

Parte otto: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (3) We schrijven nog steeds zaterdag 31 juli 2010. Na het ochtendgebed in het kerkje te Salmata kregen alle deelnemers een picknickpakket en voldoende water voor de voettocht naar Assisi. Daarna zouden onze wegen zich onherroepelijk scheiden en zouden we mekaar pas terug zien om 17.00 uur in de San Francesco basiliek voor een gemeenschappelijke eucharistieviering. Een groep van ongeveer veertig deelnemers, waaronder zes misdienaars van Kuringen, had die ochtend gekozen voor de tocht van 16 kilometer. Het oorspronkelijke plan bestond erin dat de bus ons zou afzetten nabij Spoleto (het plaatsje waar St.-Franciscus door God aangespoord werd om weer huiswaarts te keren, nvdr.) om van daaruit de wandeltocht aan te vatten.

Tijdens de korte busrit konden wij genieten van een mooi heuvelachtig landschap. Het waren echter diezelfde heuvels die ons even later in de problemen brachten. De reisweg was wegens een te hoog stijgingspercentage te gevaarlijk om nog verder per bus af te leggen en na kortstondig overleg werd besloten om ook de resterende vier kilometer aan de wandelroute toe te voegen. Vol goede moed begonnen wij dus aan een wandeling van om en bij 20 kilometer. Eén van de begeleiders besloot vrijwel onmiddellijk een stukje van de wandelroute af te snijden om de aanwezige pelgrims alsnog enkele overbodige kilometers te besparen. Op zich een zeer nobel idee ware het niet dat wij daarvoor de verharde wandelweg dienden te verlaten. Even later bevonden wij ons al klauterend over een wel erg steil en rotsachtig parcours. Onderweg ontstond er als vanzelf een soort van solidariteit. De ervaren wandelaars in ons midden waren voorzeker niet bevreesd en staken waar nodig letterlijk een helpende hand toe. Veel later dan gepland, omstreeks 12.30 uur, bereikten wij dan toch eindelijk het punt waar de oorspronkelijke wandelroute zou starten.


Een deel van de groep was door het klimmen en klauteren zo vermoeid en kon echt niet meer verder. Na de lunchpauze, waarbij iedereen overigens de gelegenheid had zijn drinkbus bij te vullen met overheerlijk water uit een Italiaans drinkfonteintje, besloten onze begeleiders de groep op te splitsen.

Een eerste groep zou terug afdalen om via een tocht van 6 à 7 kilometer bij een plaats te komen waar de bus hen zou oppikken en naar Assisi brengen. De tweede groep vervolgens zou de vooropgestelde route van 16 kilometer uitwandelen. Omdat we absoluut geen tekenen van vermoeidheid vertoonden, besloten ook wij als ware pelgrims onze reis verder te zetten. Echter de eerste kilometers bergop waren zeer steil en bijgevolg loodzwaar voor sommigen. Niet in het minst voor mijzelf (Tim, nvdr.). Na driekwartier wandelen bereikte ik dan ook mijn limiet en kon ik echt niet meer verder. Inmiddels had ik die voormiddag wel een heuse tak van een olijfboom gevonden die vanaf dan voor mij als wandelstok zou dienen, maar ook deze gaf mij niet voldoende steun om de tocht voort te zetten. Zienderogen zag ik de afstand tot bij mijn Kuringse metgezellen vooraan de groep groter worden. Maar zoals het spreekwoord zegt, zijn Gods wegen ondoorgrondelijk en zond Hij mij als het ware hulp van bovenaf. Twee van Zijn trouwe herders, diaken Marc Van Iseghem en priestersalesiaan Wim Collin, hielpen mij die namiddag letterlijk en figuurlijk die bergtop overwinnen.

Als laatste deelnemer bereikte ik uiteindelijk de top luidkeels aangemoedigd door onze Kuringse misdienaars die, helaas door mijn toedoen, de opdracht gekregen hadden om op mij te wachten. Ze namen mij zulks niet kwalijk, want daardoor hadden zij ruimschoots de tijd om vele foto‟s te nemen.


Nadien vond ik zowaar mijn tweede adem en dankzij de goede zorgen van mijn Kuringse metgezellen (die zelfs hun eigen watervoorraad en druivensuiker met mij deelden) had ik weer voldoende kracht om, de staf nog steeds in de hand, de tocht uit te wandelen. Even later passeerden wij het plaatsje San Damiano, waar even voordien ook de deelnemers aan de tocht van 5 kilometer langskwamen. Toen priester Wim Collin ons daar vertelde dat wij ondanks alle tegenslagen van die dag de eucharistieviering in de kerk van St.-Franciscus nog tijdig zouden kunnen bijwonen, waren wij niet meer te houden. De laatste etappe richting Assisi bestond uit een heuse afdaling opnieuw over een erg rotsachtige weg. Toch voelde het aan alsof wij niet zelf liepen, maar als het ware door God gedragen werden.

Onderweg bleek ook dat Myrthe door haar knieën was gezakt en dat zij nu deels steunend op de schouders van haar broer Steff de lange afdaling moest verder zetten. God is wel degelijk werkzaam door en voor mensen, dat mochten wij allen die namiddag ervaren, want rond de klok van vijf kwam onze eindbestemming in zicht: de San Francesco basiliek. Wij konden nog mooi aansluiten bij de eucharistieviering. Mijn staf (vanaf dat moment een soort van relikwie voor mij) nam ik mee in de kerk en terwijl ik deze neerlegde op de grond, voelde ik een hand op mijn schouder en hoorde ik de stem van Wim Collin: “Proficiat man, ge hebt het gehaald!”


Parte nove: In de voetsporen van San Francesco e Santa Chiara di Assisi (slot) Als pelgrims konden wij ons geen mooiere afsluiter indenken dan samen eucharistie te vieren in de kerk van St.-Franciscus. De inspirerende voettocht naar Assisi zinderde nog even na. Onderweg was ons geloof in mekaar en onze onderlinge vriendschap, alsmede ons geloof in God en in zijn dienaar Franciscus, sterk toegenomen. Onze gebeden tijdens de eucharistie waren dan ook voornamelijk woorden van dank. Dank om zo vele kleine en grote dingen die God die namiddag voor ons bewerkstelligd had. Na afloop wandelden we nog even door de pittoreske stad van Clara en Franciscus.

(In 1208 werd Franciscus geraakt door het evangelie van de wegzending van de apostelen waarbij Jezus‟ volgelingen uitgestuurd werden om zonder goud of zilver, zonder tas, stok en sandalen Zijn woord te verkondingen. Bij het horen van dit evangelie trok Franciscus terstond zijn sandalen uit en paste hij zijn kleding aan. Sterker nog, vanaf dat ogenblik verzette Franciscus zich tegen een leven van geld en bezit. Eén jaar later, in 1209, trok Franciscus reeds met zijn eerste volgelingen naar Rome om aldaar de goedkeuring omtrent hun ascetische levenswijze van de paus te bekomen. Paus Innocentius III gaf het gezelschap daartoe letterlijk en figuurlijk zijn zegen, hetgeen het begin vormde van de broederschap van Franciscus (minderbroeders). In de nacht van 18 maart 1212 ontmoette Franciscus een vrouw, Clara genaamd, die uit haar huis gevlucht was en hem wenste te volgen. Later volgden er ook andere vrouwen. Clara en haar zusters gingen vervolgens nabij het kerkje van San Damiano wonen. Franciscus stierf op zaterdagavond 3 oktober 1226 in Portiuncula. Zijn lichaam werd via San Damiano, omdat Clara hem toch nog een allerlaatste maal wilde zien, naar Assisi gebracht.


Aanvankelijk werd Franciscus begraven in de kerk van San Giorgio. Na zijn heiligverklaring in 1228 begon men in Assisi onmiddellijk met de bouw van de San Francesco basiliek en twee jaar later, in 1230, werd het lichaam van Franciscus naar de kerk overgebracht. Clara ten slotte verbleef tot aan haar dood in 1253 in San Damiano en werd in 1255 heilig verklaard. De Santa Chiara basiliek te Assisi werd nadien tussen 1257-1265 opgetrokken in vroeggotische stijl.)

Vlakbij de parkeerplaats van onze bussen, stond er een verkoopkraam. Omdat wij ons de komende dagen in Rome opnieuw onder een brandende Italiaanse zon zouden gaan bevinden, besloten enkelen (waaronder Tim) de nodige voorzorgsmaatregelen te treffen. Nu, misdienaars zijn doorgaans in het wit gekleed en dus besloot Tim zich een dito hoed aan te schaffen, hetgeen hem al gauw de bijnaam „Fratello Maffia‟ opleverde.

(Die naam betekent letterlijk broeder van de maffia en werd uitgevonden door priester en begeleider Wim Sabo die uiteraard de Italiaanse taal bij machte was. Elke begroeting van priester Wim aan Tim ging vanaf dat moment gepaard met de historische woorden: “Buon giorno, Fratello Maffia”, nvdr.)

Bij aankomst te Salmata werden wij opgewacht door niemand minder dan Mgr. Patrick Hoogmartens, bisschop van het bisdom Hasselt. Hij zou ons immers de volgende dagen op onze reis naar Rome vergezellen. Na een welgekomen avondmaal koos het merendeel van de deelnemers om deel te nemen aan de IJDquiz. Toch waren er anderen die besloten in plaats van een quizdeelname het avondgebed, gevolgd door enkele ogenblikken van stille aanbidding, bij te wonen in het kleine kerkje te Salmata. Ook enkele misdienaars van Kuringen kozen samen met pastoor Luc voor die optie en namen even de tijd om te verwijlen bij God en Hem dank te zeggen voor deze mooie dag! Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.22

Parte dieci: Salmata – Roma “Op de zevende dag bracht God het werk dat Hij verricht had tot voltooiing. Hij rustte op de zevende dag van al zijn werk dat Hij verricht had. God zegende de zevende dag en maakte hem heilig, want op die dag rustte God van al het werk dat Hij scheppend tot stand had gebracht,” zo staat in de Bijbel, meer bepaald in het boek Genesis, te lezen. Echter voor de talrijke dienaren in Gods Kerk is de zevende dag alles behalve een rustdag. Dat was ook op zondag 1 augustus niet anders en zoals het goede christenen betaamt, vierden ook wij eucharistie op de dag des Heren. Daartoe verenigden alle deelnemers zich voor de laatste maal in het kleine kerkje van Salmata. De aanwezige priesters werden vervolgens uitgenodigd om samen met voorganger Mgr. Patrick Hoogmartens de eucharistie te concelebreren. Tevens werd bij elke viering de nobele taak om de mis te dienen aan enkelen toevertrouwd. Die dag viel deze eer te beurt aan de misdienaars van de federatie Kuringen.

Bij aanvang van zijn homilie verwees Mgr. Hoogmartens naar onze spirituele reisgenoten uit de christelijke wereld: “Na de goede zorgen van de Heilige Don Bosco in Turijn en de ontmoeting met Sint Franciscus en de Heilige Clara op weg naar Assisi, dragen we jullie zo dadelijk over in handen van de Heilige Vader in Rome.” De bisschop deelde vervolgens enkele herinneringen uit zijn jeugd met ons. Zo had hij een broer die alles van auto‟s kende, terwijl hijzelf eerder interesse had voor het geloof en misdienaar werd te Tongeren. Nadien werd hij lector en ook toen kende zijn broer nog steeds alles van auto‟s. Zelfs wanneer hij uiteindelijk priester werd, kende zijn broer nog altijd alles van… Juist! Maar de boodschap van de Monseigneur draaide helemaal niet om auto‟s noch om de interesse daarvoor. Met zijn verhaal wilde hij ons er enkel op wijzen dat het vervullen van de taak van misdienaar tijdens de eucharistie zinvol is en dat die keuze voor hem beslissend was voor zijn latere leven. Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.23

Verder sprak de bisschop als volgt over de witte alben voor misdienaars: “IJD verricht zeer goed werk, maar toch zou ik het niet goed vinden als jullie, misdienaars, de eucharistie zouden dienen in een T-shirt van IJD of met een sjaal of speld van IJD op je kleding… Neen, jullie dragen steeds mooie witte alben ter herinnering aan en vanwege jullie verbondenheid doorheen het doopsel.” (Noch Mgr. Hoogmartens, noch wijzelf konden op dat moment vermoeden dat hij nog geen 24u later zou terugkomen op diezelfde woorden. Maar dat leest u een volgende keer, nvdr.)

Na alweer een inspirerende viering, vulden wij nog gauw onze rugzak met proviand om even later met z‟n allen op de bus richting Rome te stappen waarbij de Limburgers van bus 4 zoals verwacht het gezelschap van hun bisschop kregen. Na een busrit van enkele uren kwamen wij aan te Rome, het centrum van het christendom en tevens het hoogtepunt van onze bedevaart. Een deel van de groep, waartoe ook wij behoorden, zou aldaar verblijven in een soort van bungalowpark. Daar zouden wij in kleinere groepjes van telkens 3 à 4 of soms net iets meer een bungalow betrekken. De resterende tijd van de zondagnamiddag en de avond zouden wij doorbrengen in het bungalowpark, te beginnen met een verfrissende duik in het zwembad.

Tijdens het avondmaal bereikte ons helaas minder goed nieuws: Dieven hadden die namiddag ingebroken in één van de reisbussen en gingen aan de haal met de handbagage van bijna 25 deelnemers uit Vlaams-Brabant. Terwijl de organisatie zich het hoofd brak over een mogelijke oplossing voor de kwestie, kropen wij allen vroeg onder de wol. De volgende ochtend werden wij immers al om 7.00u verwacht in de St.-Pietersbasiliek voor de eucharistie, hetgeen in onze ogen absoluut een „vroegmis‟ zou worden...


Parte undici: ‘Naakt’ in de St.-Pietersbasiliek te Rome In de ochtend van maandag 2 augustus rinkelde onze wekker reeds om 5u15. “Mijn God, zo vroeg… kunnen we niet nog even slapen?” klonk het door de kamer. Helaas kon dat niet, want een gemaakte afspraak met het Vaticaan kan je zo maar niet even weigeren na te komen en dus bracht de bus ons, na alweer een typisch Italiaans (lees: pover) ontbijt, naar het centrum van het christendom: Rome. Even later bevonden wij ons op het prachtige St.-Pietersplein, omgeven door de alom bekende zuilengang. Om de gebruikelijke files tijdens de controle door de metaaldetector te vermijden, besloten enkele nobele leden van IJD om te waken over de handbagage van alle 300 deelnemers. Met rasse schreden naderden we vervolgens de ingang van de kerk der kerken: De St.Pietersbasiliek (oftewel in het Italiaans „Basilica di San Pietro‟). God was ons wederom gunstig gezind, want niets was er mooier dan de ochtendlijke zonnestralen die in de verte boven de koepel van de St.-Pieters uitkwamen te mogen aanschouwen.

Bij het binnentreden van de basiliek keken allen hun ogen uit naar de aanwezige pracht en praal. Deze kerk wierp werkelijk een schaduw over alle andere, overigens zeer mooie, kerken die we op onze reis reeds bezocht hadden en waarschijnlijk zelfs over al de kerken die we nadien nog zouden bezoeken. Veel tijd om alles goed en wel te laten bezinken was er voor ons niet, want wij moesten ons haasten richting sacristie. Ongetwijfeld was het de droom van elke aanwezige misdienaar om eens een eucharistieviering te mogen dienen in de St.Pietersbasiliek, maar die morgen zou slechts de droom van de misdienaars van onze federatie in vervulling gaan. Geheel onverwacht rees er voor ons een gigantisch probleem: in hun haast waren enkele medewerkers van IJD vergeten om de misdienaaralben mee te nemen. Daar stonden wij dan in een sacristie met marmeren vloer maar zonder onze witte alben. Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.25

Bovendien droegen alle deelnemers, wij inclusief, op dat moment als teken van herkenbaarheid een blauwe sjaal en speld van IJD. Mgr. Patrick Hoogmartens zou wederom de eucharistie voorgaan. Terwijl wij in de sacristie angstvallig op zoek gingen naar onze alben, trad onze bisschop, reeds liturgisch gekleed in witte albe, groene stola en groene kazuifel, naar voren. Zijn woorden tijdens de homilie van gisteren in gedachten - “Ik zou het niet goed vinden als jullie, misdienaars, de eucharistie zouden dienen in een T-shirt van IJD of met een sjaal of speld van IJD op je kleding… Neen, jullie dragen steeds mooie witte alben ter herinnering aan en vanwege jullie verbondenheid doorheen het doopsel.” - deden ons vermoeden dat de Monseigneur onze ultieme misdienaardroom op de valreep wel eens aan diggelen kon slaan. Tot onze verbazing gebeurde dat niet.

De bisschop herkende ons meteen (Onze misdienaars hebben de bisschop een eerste maal ontmoet tijdens de inauguratieviering van de gerestaureerde St.Gertrudiskerk. Nadien, na het vertrek van pastoor Luc Vanherck, werden zij ten huize van Mgr. Hoogmartens uitgenodigd voor een gespreksavond rond het geloof, nvdr.) en sprak: “Ik weet dat ik gisteren iets totaal anders heb gezegd, maar de misdienaars van Kuringen zijn goede misdienaars en hebben ervaring. Het is nu niet anders en dus dienen jullie nu maar zonder alben.” En zo kwam het dat wij ons, als misdienaars zijnde redelijk „naakt‟ (lees: zonder alben), om 7u00 stipt vanuit de sacristie richting het hoofdaltaar van de basiliek begaven om samen eucharistie te vieren.


Tijdens de homilie haalde Mgr. Hoogmartens de trieste gebeurtenis van de diefstal van de vorige dag (zie parte dieci) aan en stelde voor om onder de deelnemers een collecte te houden. (Die collecte bracht zoveel op dat er voor alle 25 deelnemers die bestolen waren een nieuwe rugzak kon gekocht worden en zij daarnaast elk de som van 50 euro zakgeld mochten ontvangen, nvdr.)

Na de eucharistie hielden wij in kleinere groepen op de trappen van het St.Pietersplein een kort bezinningsmoment rond de apostel Petrus. Onze begeleider, pastoor Luc, ging ons daarin voor. Niettemin waren wij allen nog diep onder de indruk van hetgeen ons overkomen was: de mis dienen in de St.Pieters en dan nog zonder de witte alben. “God moet ons toch wel heel erg graag zien”, dachten we…


Parte dodici: Het antieke Rome Na afloop van het ochtendlijke bezinningsmoment op de trappen van het St.Pietersplein werden we in kleine groepen verdeeld voor het keuzeprogramma van die voormiddag. Het grootste deel van onze misdienaars koos voor een toeristische wandeling langs het antieke Rome. Gids van dienst was archeoloog en tevens één van de Limburgse misdienaarbegeleiders Patrick Bringmans.

Hij wist ons als geen ander wegwijs te maken in het gigantische doolhof van straten en pleinen in Rome. In tegenstelling tot andere groepen opteerde Patrick ervoor om niet via de metro te reizen. Op die manier dienden wij wel iets meer te wandelen dan de anderen, maar daardoor konden we ook des te meer bezichtigen. Zo hielden we onder meer halt bij het Pantheon, het Forum Romanum, de Trevi fontein, het Colosseum en vele andere toeristische trekpleisters. Ondertussen bevond een ander deel van onze groep zich letterlijk en figuurlijk in hogere sferen. Zij bezochten immers de koepel van de St.Pietersbasiliek. Daarbij kregen zij zelfs de gelegenheid om het St.-Pietersplein van bovenaf te aanschouwen. Rond het middaguur trokken alle groepen naar de gemeenschappelijke verzamelplaats voor de middagpicknick: Circus Maximus.

Bij het horen van die benaming doken meteen allerlei beelden uit de legendarische film Ben Hur voor onze ogen op. Circus Maximus (letterlijk uit het Latijn vertaald grootste circus) was dan ook de filmlocatie waar de heuse scène van de paardenrace tussen de jood Ben Hur en diens rivaal de Romein Messala plaatsvond. Helaas voor ons bleef er, op de piste na, geen steen meer over van het oorspronkelijke monument. Daar had de tand des tijds wel voor gezorgd. Toch was het een zeer leuke plek om te picknicken en na een halfuurtje was onze honger weer wat gestild.


Ons namiddagprogramma bestond uit een „7 kerken tocht‟ dat omwille van tijdsgebrek herleid werd tot een „2 à 3 kerken tocht‟. Daarbij was de basiliek „San Giovanni in Laterano‟ ongetwijfeld de mooiste kerk die wij die namiddag op onze tocht tegenkwamen. Binnen in de basiliek stonden er reusachtige beelden van de apostelen van Christus. Het was dan ook niet verwonderlijk dat deze kerk tot in de 14e eeuw dé kathedraal van Rome, de residentie van de pausen, was. Nadien namen we met z‟n allen dan toch even de metro om van de éne naar de andere kant van de stad te geraken. Plaats van afspraak was het Belgisch College. Daar zouden wij de drie volgende avonden in open lucht verzamelen voor het avondmaal. Na de maaltijd vond het avondgebed plaats en werd ons allen de mogelijkheid gegeven het sacrament van de verzoening te ontvangen. Eén deel van onze groep maakte daar gebruik van, terwijl de overigen een open gesprek met mekaar aangingen over de zin van een dergelijke biechtviering. Ieder van ons had zo zijn/haar mening over dit onderwerp, toch wisten allen het nodige respect op te brengen voor de verschillende meningen in onze groep of hoe we voor één keertje samen anders waren…


Parte tredici: San Pietro di Roma en de catacomben Dinsdag 3 augustus 2010 begonnen enkelen onder ons de dag met een mooie eucharistieviering en dat op een wel heel bijzondere locatie. Bij gebrek aan gebedsruimte nabij onze verblijfplaats (een bungalowpark nabij Rome, weet u nog…) besloten voorgangers van dienst, onder hen de Limburgers priester Wim Sabo en diaken Ludo Hermans, het kleine voetbalveld nabij de parking tijdelijk in te palmen. Daar vierden zij met een kleine groep aanwezigen en met zeer beperkte middelen de Heilige eucharistie. Even voelden we ons verwant met de eerste generatie van christenen die in het geheim en op de meest vreemde locaties, zelfs ondergronds, samenkwamen.

Die eerste volgelingen van Jezus waren trouwens niet zo talrijk. Bovendien waren zij niet eens half zo bevoorrecht als wij dat vandaag de dag zijn. Zij leefden immers in een tijdperk waar godsdienstvrijheid nog geen ingang gevonden had en waar de beleving van Jezus‟ inspirerende boodschap nog strikt vervolgd werd door de Romeinse overheden. De geschiedenis leert ons echter dat de christelijke levenswijze in een mum van tijd wist door te dringen tot in de verste uithoeken van de wereld. Eén van Jezus‟ trouwste volgelingen, de apostel Petrus, leverde daartoe zeker en vast een grote bijdrage. Onderweg naar de catacomben van San Callisto verdiepten we ons in wat lectuur over de rots waarop Jezus‟ Kerk werd gebouwd.

(Simon bar -letterlijk vertaald zoon van- Jona was een joods visser aan het Meer van Genezareth. Daar leefde hij samen met zijn broer Andreas van de visvangst. Toen Jezus van Nazareth op zoek was naar leerlingen, zag hij de twee broers bij het meer en sprak tot hen: “Kom, volg mij en ik zal van jullie vissers van mensen maken.” Andreas liet terstond zijn netten in de steek, maar Simon die zichzelf als een zondaar zag, had net iets meer van Jezus‟ overtuigingskracht Buon Giorno Kuringen – ROMA CIM 2010 blz.30

nodig. Uiteindelijk besloot hij toch zijn vertrouwen te stellen in de Heer die hem voortaan Kefas, wat Rots betekent (in het Grieks Petros), zou noemen. Petrus begeleidde Jezus gedurende diens hele openbare leven. Toch kende zijn geloof ook enkele momenten van diepe twijfel. Zo verloochende hij Jezus nadat deze gevangen genomen werd om kort nadien aan het kruis te sterven. Na de dood, verrijzenis en hemelvaart van Jezus trad Petrus naar voren als leider van de apostelen. In het Concilie van Jeruzalem erkenden alle apostelen Petrus als eerste paus en plaatsbekleder van Jezus. Tijdens de vervolging van de eerste christenen door Keizer Nero besloot ook Petrus veiligere oorden op te zoeken.

Tijdens zijn vlucht kreeg hij een visioen van Christus die zijn kruis droeg. Petrus vroeg met ongeloof: “Quo vadis, Domine?” (Waarheen gaat ge, Heer?) Jezus antwoordde hem: “Eo Romam iterum crucifigi.” (Ik ga naar Rome om opnieuw gekruisigd te worden). Dat antwoord bevestigde Petrus‟ rol als plaatsbekleder van Jezus. Terstond keerde Petrus terug en nam hij zijn verantwoordelijkheid op om een marteldood tegemoet te gaan. Op zijn eigen verzoek, omdat hij niet op dezelfde wijze als Jezus wilde sterven, werd Petrus ondersteboven gekruisigd, met het hoofd naar beneden. Hij vond zijn laatste rustplaats vlak bij het stadion van de Vaticaanse heuvel waar hij stierf. Op die plek werd later de meest prestigieuze kerk van het christendom, toegewijd aan de Heilige Petrus (San Pietro, gebouwd: de St.-Pietersbasiliek.)


De catacomben, ondergrondse verzamelen later begraafplaatsen voor de eerste christenen, maakten op ons een diepe indruk. Doorheen een zeer smal doolhof van onderaardse gangen baanden wij ons een weg terug naar boven. Aan de muren prijkten er afbeeldingen van vroegchristelijke symbolen zoals die van de vis („Ichtus‟, betekent letterlijk „vis‟ in het Grieks en symboliseert het doopsel met water. Ook zijn de Griekse letters die samen het woord Ichtus vormen een afkorting voor „Jezus Christus Gods zoon, redder‟… )

Na de middagpicknick begaven wij ons voor de tweede maal naar het St.Pietersplein alwaar er een internationaal festival met misdienaars vanuit heel Europa aan de gang was. Daarbij vormden een interculturele ontmoeting, muziek, dans en gebed de rode draad doorheen de namiddag en avond die rond 18u00 met een gezamenlijk avondgebed werd afgesloten… Na afloop keerden alle Vlaamse deelnemers terug naar het Belgisch College voor het avondmaal of toch niet allen, want begeleider Luc, beroepshalve parochieherder, droeg op dat moment zorg voor enkele verloren gelopen schapen…


Parte quattrodici: De Heilige Tarcisius Na een zeer mooi avondgebed op het St.-Pietersplein baanden de driehonderd Vlaamse misdienaars en hun begeleiders zich een weg richting het Belgisch College voor het avondmaal. Te midden van die drukte waren er toch enkelen onder hen ook een deel misdienaars van Kuringen, maar dat verbaast u waarschijnlijk niets - die het presteerden de groep uit het oog te verliezen. Gelukkig ontfermde pastoor Luc, beroepshalve parochieherder en aldus ervaringsdeskundige op vlak van verloren gelopen schapen, zich over ons. Wij wisten net als de grote Johan Cruijff dat „elk nadeel ook z‟n voordeel heb‟.

Zo konden wij immers genieten van Rome by night. In de buurt van het prachtig verlichte colosseum stonden er, zoals dat bij toeristische trekpleisters wel vaker het geval is, enkele handelaren die goedkope en minder goedkope souvenirs aan de man brachten. In het voorbijgaan liet Pastoor Luc zijn oog vallen op een fotostatief. Aangezien de hoofdtaak van een misdienaar erin bestaat de priester bij te staan, besloot Wim om pastoor Luc bij het afdingen een handje (of eerder een woordje) toe te steken. En niet zonder resultaat, want na een bijna professionele onderhandeling vervolgden wij onze tocht mét fotostatief. Omdat wij inmiddels ook wel een beetje honger kregen, besloten we om even een paar pizza‟s in een Italiaanse pizzeria te bestellen en die onderweg naar binnen te spelen. Toen wij uiteindelijk, drie uur later dan gepland, in het Belgisch College toekwamen, bleek dat de overige deelnemers een half uur voordien met de bus vertrokken waren. Een behulpzaam lid van de logistieke ploeg bracht ons dan maar met een bestelwagen naar onze verblijfplaats. Daar aangekomen waren wij verbaasd dat we alsnog voor de anderen het bungalowpark bereikt hadden. Het was dan ook onmiskenbaar dat Cruijff in onze ogen overschot van gelijk had.


De volgende dag, woensdag 4 augustus, zou zoals verwacht het hoogtepunt worden van onze reis, want als misdienaar ga je natuurlijk niet elke dag op audiëntie bij de paus. Het enige probleem was dat we die voormiddag waarschijnlijk niet alleen op het St.-Pietersplein zouden staan. Immers vanuit heel Europa waren er misdienaars naar Rome gereisd. De geschiedenis leert ons dat de Duitsers meestal in grote getale opkomen en dat was die dag niet anders, want er waren op dat moment maar liefst 45.000 Duitse misdienaars aanwezig. Toeval of niet, ook nu vormden de Belgen één front om zich te midden van de Duitse meute een weg te banen. Vooraan op het St.-Pietersplein stond er een groot beeld van Tarcisius, patroonheilige van de misdienaars. (Tarcisius was een jongen die leefde in de 3e eeuw na Christus. Veel is er niet geweten over hem, maar op een dag vroeg een priester, zoals gewoonlijk, wie bereid was de Eucharistie naar de wachtende broeders en de zusters te brengen. De jonge Tarcisius stond op en zei: “Stuur mij!” Hij leek echter te klein voor zo'n moeilijke taak. “Mijn jonge leeftijd”, antwoordde Tarcisius, “zal de beste bescherming zijn voor de Eucharistie.” Dat overtuigde de priester. Hij vertrouwde hem vervolgens het kostbare levensbrood toe en zei: “Tarcisius, denk eraan dat jij een hemelse schat in je zwakke handen houdt. Vermijd volle straten en vergeet niet de heilige mysteries trouw en veilig te bewaren.” “Ik zal eerder sterven, dan me die te laten afpakken”, antwoordde de jongen. Onderweg trof hij enkele kennissen, die hem uitnodigden mee te gaan. Toen hij dat afwees, het waren heidenen - werden zij wantrouwig en opdringerig. Zij zagen dat hij iets tegen zijn borst aandrukte, als wilde hij het verdedigen. Tevergeefs probeerden zij hem dat af te nemen. Het gevecht werd steeds wilder, vooral toen zij in de gaten kregen dat Tarcisius christen was.


Zij trapten hem en gooiden stenen naar hem, maar Tarcisius gaf niet op. Een pretoriaanse gardist, Quadratus, ook heimelijk christen, bracht de stervende Tarcisius naar een priester. Zijn lichaam was levenloos, maar vastgeklemd tegen zijn borst hield hij nog steeds het kleine linnen doekje met de Eucharistie. In de Calixtucatacomben vond hij zijn laatste rustplaats.)

Rond de klok van 10u00 was het dan eindelijk zover. Paus Benedictus XVI deed zijn intrede per helikopter om even later met zijn pausmobiel de talrijk opgekomen misdienaars te begroeten…


Parte quindici: Op audiëntie bij de Paus Meer dan 50.000 gelovigen verzamelden op woensdag 4 augustus 2010 op het St.-Pietersplein voor de pauselijke audiëntie die volledig in het teken stond van „de tiende internationale Romepelgrimage voor misdienaars‟. Paus Benedictus XVI nam vooreerst uitgebreid de tijd om de aanwezigen vanuit zijn pausmobiel te begroeten. Vervolgens sprak hij, al zittend op zijn bisschopstroon, de gelovigen toe. Daarbij richtte hij zich in het bijzonder tot de talrijke misdienaars en verhaalde hen over hun patroonheilige Tarcisius : “Het getuigenis van de heilige Tarcisius toont ons de diepe liefde en grote verering die wij moeten hebben voor de Eucharistie. Zij is een kostbaar goed, een schat van onmetelijke waarde. Zij is Jezus zelf die voor ons tot spijs wordt, tot steun en kracht op onze dagelijkse levensweg en op onze weg naar het eeuwige leven. Zij is het grootste geschenk dat Jezus ons heeft nagelaten. Ik roep u op - en door u alle misdienaars van de wereld: vervul grootmoedig uw taak voor Jezus die in de Eucharistie tegenwoordig is! Dat is een belangrijke dienst, die het jullie mogelijk maakt de Heer bijzonder nabij te zijn en te groeien in een diepe en werkelijke vriendschap met Hem. Bewaar deze vriendschap in jullie hart zoals de heilige Tarcisius deed. Wees bereid op te komen voor die vriendschap, ervoor te vechten, er je leven voor te geven. Deel ook met jullie leeftijdsgenoten het geschenk van deze vriendschap. Doe dat met vreugde en enthousiasme en zonder angst, zodat men aanvoelt dat jullie werkelijk van dit mysterie houden! Elke keer dat jullie het altaar naderen, hebben jullie het geluk aanwezig te zijn bij de grote liefdesdaad van God, die zich ook vandaag wil schenken aan ieder van ons. Bij de consecratie wordt dit kleine stukje brood Lichaam van Christus en de wijn Bloed van Christus.


Jullie hebben het grote geluk dit onzegbare mysterie van dichtbij te beleven! Vervul jullie misdienaarstaken met liefde, aandacht en trouw. Bereid je inwendig voor op de heilige Mis! Wanneer jullie de priesters bij de dienst aan het altaar helpen, dragen jullie eraan bij dat Jezus meer ervaarbaar wordt, dat de mensen meer en meer voelen en erkennen: Hij is er.” Aansluitend ging de paus ons voor in het „Onze Vader‟ dat door allen meegebeden werd in het Latijn, waarna hij ons de pauselijke zegen gaf. Dit was werkelijk het hoogtepunt van onze bedevaart en het maakte dan ook een diepe indruk op ons allen.

Die namiddag kregen alle Vlaamse deelnemers wat vrije tijd. Wij maakten samen met onze begeleider, pastoor Luc, van die gelegenheid gebruik om nogmaals de stad Rome te bezichtigen, een lekkere pizza te gaan eten, enkele postkaarten te versturen en de nodige souvenirs aan te kopen. De groepssfeer was opperbest en we konden het dan ook niet laten om onderweg vele – al dan niet zelf geschreven – liedjes te zingen. In de vooravond vierden we samen met alle Vlaamse deelnemers een laatste eucharistieviering waarin we dankbaar mochten terugblikken op een mooie reis. Wij konden God niet gepaster danken dan Hem te vereren met een welgemeende „Laudato Si‟. Op straten en pleinen, zelfs in de bus, zongen wij vanaf dan luidkeels: “Halleluja, hoe groot en goed zijt Gij, Heer!”


Parte sedici: Rocca di Papa - Castel Gandolfo (fine) Donderdag 5 augustus, de laatste dag van onze bedevaart, begon met een allerlaatste

gemeenschappelijk

gebedsmoment:

het

ochtendgebed.

Alle

deelnemers vonden het daarbij zinvol de Heer nogmaals te danken voor de mooie ervaringen die deze reis hen bijbracht en voor de vele ontmoetingen die eruit voortvloeiden. De bus bracht ons vervolgens naar Castel Gandolfo, het Italiaanse dorpje waar ook de Paus een buitenverblijf heeft. Bij aankomst zagen we hoe de Zwitserse garde het pauselijk paleis nauwgezet bewaakte. Er waren voor ons geen zware activiteiten meer gepland. We zouden immers een dag vertoeven onder een stralende zon bij het pauselijke meer (Lago di Rocca di Papa). Daarvoor dienden we wel een kleine afdaling van enkele kilometers te maken, maar dat viel al bij al reuze mee.

Aangekomen bij het meer ontstond er bij de reisgezellen van bus 4 een waar Limburggevoel, hetgeen resulteerde in een vrije vertolking van „het Limburgs volkslied‟. Na dit kortstondige zangmoment doken de meesten meteen het frisse water in. Anderen maakten dan weer van deze laatste kans gebruik om hun lichaam alsnog een iets bruinere tint te geven, kwestie van toch aan de thuisblijvers te kunnen bewijzen effectief in Italië te zijn geweest. Priester Wim Sabo hield even een kleine siësta. Omdat hij zo vredig lag te slapen, konden wij er niet aan weerstaan een klein grapje met hem uit te halen. We duwden snel een bloemetje in zijn handen, legden een paarse deken over hem zodat het leek alsof hij opgebaard lag. Achteraf bleek dat priester Wim helemaal niet zo diep sliep als wij aanvankelijk dachten en haast met moeite zijn lach kon inhouden op dat moment.


Rond 14u30 riep pastoor Luc de groep van Kuringen samen. Hij wilde graag nog een afsluitend bezinningsmoment met ons houden. We dankten de Heer, deelden onze reiservaringen met mekaar om daarna in gebed verbonden met elkaar de bezinning af te sluiten. Als misdienaargroep waren wij zeer dankbaar deze reis nog met onze oud-pastoor Luc te kunnen meemaken. Hij was steeds een ware herder, een goede begeleider en een schitterende vriend voor ons allen. We wilden hem dan ook een kleine attentie overhandigen. Dat werd een Ichtushangertje en een kalendertje waarop wij allen een persoonlijke boodschap voor hem nalieten.

Na dat alles keerden we terug naar boven om er bij wijze van vroegtijdig avondmaal onze allerlaatste Italiaanse pizza te verorberen. En wat een lekkere en vooral grote pizza‟s waren dat! We konden er zeker en vast tegen tot morgenvroeg en dat was nodig ook, want rond 18u30 zou de bus weer huiswaarts keren. Bovendien waren er per bus twee chauffeurs voorzien zodat er die avond en nacht niet gestopt werd. Vrijdagochtend om 7u00 konden wij allen na meer dan twaalf uur in de bus te hebben gezeten en een poging tot slapen te hebben ondernomen, voor het eerst weer uit de bus stappen. We waren reeds in Frankrijk.

In een wegrestaurant aten en dronken we wat om daarna onze reis te vervolgen. Rond 13u00 kwamen we aan nabij de Heilig Hartkerk te Hasselt. Het was een blij weerzien met onze familie en vrienden. Een tiendaagse reis doorheen Italie die ons geloof en onze vriendschap deed groeien. Daar waren we terecht trots op! Hetgeen we wel gemist hadden gedurende deze tien dagen waren de overheerlijke Belgische frieten. Maar wat is er nu gezelliger dan samen nog even nakaarten op de trappen van de kerk met een lekker pakje friet in de hand?


Juist, dat was een retorische vraag… Un bacio a tutti e alla prossima volta!

PS: Onze volgende afspraak zal zeer waarschijnlijk plaatsvinden na de Wereldjongerendagen in Madrid van deze zomer. En wie weet wordt „Buon Giorno Kuringen‟ dan wel „Buenos Dias Kuringen‟!!!


BUON GIORNO KURINGEN. Tim Vanmechelen Annelies Vanderlinden

Recommend Documents