BTZ. Eindrapportage. Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland. Verantwoording t.b.v. Technocentrum Zeeland en Vrienden van Elektro

BTZ

Eindrapportage “Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland”

Verantwoording t.b.v. Technocentrum Zeeland en Vrienden van Elektro Projectleiding: Samenwerkingsverband BTZ 28 februari 2015

BTZ

Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland

Eindrapportage Beroepenoriëntatiedagen Techniek Zeeland (BTZ) 2014 1. Inleiding Van maandag 17 november t/m vrijdag 21 november 2014 hebben in Goes voor de 10e keer de Beroepenoriëntatiedagen Techniek Zeeland (BTZ-dagen) plaatsgevonden. Deze BTZ-dagen worden georganiseerd voor 2e-jaars leerlingen van vmbo-scholen in Zeeland benoorden de Westerschelde. Daarnaast heeft een zeer klein aantal geïnteresseerde 3e-jaars vmbo-leerlingen Techniek (3 %) aan het programma deelgenomen. Dit omdat een enkele vmbo-school daaraan de voorkeur geeft. De leerlingen konden op zes locaties met beroepen en functies kennismaken en die ervaren, in de volgende (negen) werkvelden: bouwkunde, elektrotechniek, hout- en meubileringstechniek, infratechniek, installatietechniek, logistiek, maritieme techniek, metaal/werktuigbouwkunde en motorvoertuigentechniek. De locaties bevinden zich alle in het industriegebied De Poel te Goes en zijn daardoor dicht bij elkaar gelegen. Het betreft de Bouwopleiding Zeeland (BOZ), Actemium en de combinatie van AOC, Peugeot PTA, Thieu van Dorst Bedrijfswagens en Autoschadeteam Baarends. In totaal hebben ruim 1300 vmbo-leerlingen, exclusief hun (63) begeleiders en decanen, deelgenomen aan deze BTZ-dagen. De BTZ-dagen zijn voortdurend in ontwikkeling en worden in toenemende mate op de verschillende leerlingen afgestemd en in het LOB-proces op de vmboscholen ingepast. Deze week van de Techniek kan zo uitgroeien tot de maand van de Techniek.

2. Doelstellingen 1. 2.

3.

4. 5. 6.

Oriënteren op, belangstelling wekken voor en ervaring laten opdoen met technische beroepen/functies en werkvelden, in relatie met technische opleidingen; Bevorderen van een juiste en zo volledig mogelijke beeldvorming van de technische sectoren (bouwkunde, elektrotechniek, hout- en meubileringstechniek, infratechniek, installatietechniek, logistiek, maritieme techniek, metaal/werktuigbouwkunde en motorvoertuigentechniek); Verbeteren van de aansluiting vmbo-mbo en het voorkomen van voortijdig schoolverlaten door een nadrukkelijker relatie met (de praktijk van) beroepen, functies en werkvelden ten behoeve van een meer en beter gemotiveerde loopbaankeuze; Verzorgen van een meer procesmatige en systematische, doorlopende loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) binnen het beroepsonderwijs, in doorlopende loopbaanleerlijnen; En - in aansluiting op punt 4, voor de langere termijn - het inpassen van de BTZ hierin, zo mogelijk en indien gewenst in een provinciale, inclusief Zeeuws-Vlaamse context; Vormen van en bijdragen aan een Zeeuws netwerk van ondernemingen, onderwijs en overheid (de 3 O’s), van beroepsonderwijs en bedrijfsleven, ten behoeve van een adequate loopbaanontwikkeling en loopbaanoriëntatie en -begeleiding, in nauwe en eendrachtige samenwerking, uitwisseling en uitvoering.

2

BTZ


3. Organisatie Met ingang van 1 september 2012 ressorteert het Samenwerkingsverband BTZ juridisch onder het Technocentrum Zeeland (TCZ), op zijn beurt per 1 december 2014 onderdeel van het Huis van de Techniek. Ter voorbereiding van de BTZ 2014 heeft het Samenwerkingsverband BTZ, waarin alle deelnemende partijen zijn vertegenwoordigd, bij de BOZ in Goes vergaderd op: 9 januari, 26 juni, 11 september en 9 oktober 2014. Vaste agendapunten van de vergaderingen zijn: locaties, financiën, vervoer van leerlingen, roosters, logistiek, catering, programma’s, enquêtering/ evaluatie, b/kleerlingen en g/t-leerlingen, meisjes & techniek, techniekambassadeurs, PR en communicatie. Met ingang van februari 2013 is ervoor gekozen onderscheid te maken in een werkgroep Organisatie en drie werkgroepen Uitvoering die samenvallen met de drie clusters, te weten het cluster BWI (Bouwen, Wonen en Interieur), het cluster HiTech en het cluster Mobiliteit en Transport. Vergadertechnisch biedt dat meer flexibiliteit en mogelijkheden. Zij vergaderen tussentijds afzonderlijk.

Op 12 februari 2015 heeft de evaluatiebijeenkomst plaatsgevonden, een evaluatie door en van de deelnemende organisaties, mede op basis van de enquêtes die in de week van en na de BTZ 2014 (week 48-50) door de deelnemende leerlingen en begeleiders/decanen op hun school via de nieuw ontwikkelde website van de BTZ (www.btz-zeeland.nl) zijn ingevuld. Via deze nieuw ontwikkelde website hebben de leerlingen zich ook kunnen informeren over en aanmelden voor de BTZ-dagen. Aan deze vergaderingen hebben vertegenwoordigers deelgenomen van de volgende organisaties: Actemium, Bouwopleiding Zeeland (BOZ) / Bouwmensen Zuidwest, Goflex, Infra mensen, Kenteq, Maritiem en Logistiek College de Ruyter (MLdCR), Merkendealers Midden-Zeeland (MdMZ), Kon. Metaalunie, NVSNVL, OTIB, ROC Scalda, SPB regio Brabant-West en Tholen, Stichting Hout & Meubel, Technocentrum Zeeland, de vmbo-decanenkring Zeeland en Vrienden van Elektro. Tenslotte nemen enkele oud-docenten van ROC Zeeland / Scalda op persoonlijke titel aan deze vergaderingen deel. In de afgelopen paar jaren zijn in een aantal extra, nuttige en inspirerende, vergaderingen het bestaande concept van de BTZ-dagen, inhoud en vormgeving, doelstellingen en wijze van uitvoering, tegen het licht gehouden en deels aan wensen en voortschrijdende inzichten aangepast. Het Samenwerkingsverband BTZ is van mening dat de BTZ-dagen nog meer mogelijkheden in zich hebben en nog meer aan hun doelen kunnen beantwoorden door te differentiëren naar 1. type leerling: b/kleerling en g/t-leerling, en leerwegen; naar 2. gender: jongens en meisjes; en naar 3. beroepen/ functies, inclusief opleidingen, op niveau-2 èn niveau-4. Kortom, toenemend maatwerk, meer leerlinggericht en vraaggestuurd.

3

BTZ


Niet alleen zijn de BTZ-dagen hiervoor in 2012 met één dag uitgebreid (van vier naar vijf dagen), maar bovendien komt dat - met name - in de programma’s tot uiting. Er zijn voor de b/k-leerlingen op 3 dagen (maandag t/m woensdag) deels andere programma’s verzorgd dan voor de g/t-leerlingen op 2 dagen (donderdag en vrijdag). Zo verzorgen bijvoorbeeld professionals van de Antea Group Infrastructuur een specifiek programma voor de g/t-leerlingen gericht op niveau-4 beroepen/functies Infratechniek en verzorgen studenten en docenten van de afdeling Bouwkunde/ Infratechniek van het ROC Scalda voor hen een programma gericht op niveau-4 beroepen/functies bouwkunde.

Opnieuw is tijdens de BTZ-dagen op maandag t/m woensdag op de locatie BOZ een apart programma aangeboden aan leerlingen die vooraf hebben aangegeven geen belangstelling voor techniek te hebben. Overwegend zijn dat meisjes. Deze workshop Ontwerp een pagina voor Girls Future onder begeleiding van (met name vrouwelijke) techniekambassadeurs en rolmodellen voorzag in een duidelijke behoefte en wens. Hiermee werd tegelijkertijd ingespeeld op het provinciale en landelijke thema Meisjes en techniek. Van de workshop zijn foto’s gemaakt die met de betrokken leerlingen via facebook zijn gedeeld. Aan de workshop is bovendien een prijs - een fotoshoot - verbonden. Opnieuw is er dit jaar gebruik gemaakt van een BTZ-draaiboek voor de vmbo-scholen die deelnemen aan de BTZ-dagen. Dit draaiboek, opgesteld door de direct bij de BTZ betrokken twee vmbo-decanen (NVSNVL), behelst een voorbereiding van twee weken op de BTZ-dagen op de scholen zelf (week 45: met een techniekambassadeur; week 46: door docent/mentor/ decaan zelf), daarna de BTZ-dagen (week 47) en tenslotte een evaluatieweek (week 47-48) op de school zelf. Hiermee krijgen de BTZdagen een steviger verankering in het LOB-proces binnen de vmbo-scholen en een minder incidenteel en meer geïntegreerd karakter, wat tal van nieuwe en uitdagende mogelijkheden en kansen biedt. Deze ontwikkeling sluit naadloos aan bij de laatste (inter)nationale LOB-ontwikkelingen. Voor de tweede keer is hierbij de mogelijkheid geboden om - via de techniekambassadeur - aan de BTZ-cyclus een bedrijfsbezoek te verbinden, met gebruikmaking van een daarvoor ontwikkeld loopbaanformulier. De combinatie van activiteiten biedt aansluitend gelegenheid tot gerichte individuele loopbaangesprekken op de vmbo-scholen. Met name voor de beroepsgerichte programma’s vmbo biedt dit tal van mogelijkheden en nieuwe mogelijkheden nu LOB er in 2015 een verplicht onderdeel van wordt. Om techniek ambassadeurs in de gelegenheid te stellen zich nader te oriënteren op en kennis te maken met de BTZ is er voor belangstellenden onder hen op woensdagmorgen 19 november op de locatie Actemium tijdens de BTZ-dagen een speciale Techniek Ambassadeursdag georganiseerd.

4

BTZ


De speciale werkgeversfolder die in 2013 met behulp van de opleiding Media-vormgeving van Scalda (Dennis Klip) met succes is ontwikkeld, kan behalve voor werkgevers en techniek ambassadeurs voor meer belangstellenden en BTZ-doeleinden worden gebruikt. Tenslotte wordt in de organisatie van de BTZ-dagen en bij de programmering in toenemende mate het zogenoemde BètaMentality-model betrokken, waarin een viertal bètamentality-milieus wordt onderscheiden (zie www.betamentality.nl). En dat betekent voor de BTZ dat - nog meer vraaggericht - niet alle leerlingen met alle negen technische werkvelden kennis maken en ervaring opdoen. En wat voor de een oriëntatie betekent, kan nu voor de ander herbezinning, bevestiging en verdieping betekenen.

4. Inzet personeel deelnemende organisaties Het onderstaand overzicht vermeldt de uren zoals die door medewerkers van de deelnemende organisaties aan de BTZ-dagen - in voorbereiding en uitvoering - zijn besteed, exclusief leerlingen en studenten. Naam organisatie BOZ Actemium Frans Leijnse (coördinator cluster HiTech) Goflex Kenteq Kon. Metaalunie NVSNVL Antea Group OTIB Rob Strating/MdMZ; (coördinator cluster Mob.) Scalda (Bouw, Infra, MLCdR) SPB BV Technocentrum Zeeland Kees van Hoogenhuizen VMBO-decanenkring Zeeland Vrienden van Elektro Wim Migchielsen (coördinator cluster BWI) Totaal

uren 440 212 71 56 65 29 p.m. 24 157 65 125 12 159 30 55 161 68 1729

5

BTZ

5.


Deelnemende scholen en leerlingen

Het onderstaand overzicht vermeldt per school het aantal deelnemende leerlingen (bk / gt). Naam school

Aantal leerlingen

Calvijn college Goes Calvijn college Krabbendijke Calvijncollege Middelburg CSW Middelburg CSW Vlissingen ISK Het Molenwater OPDC De Vliedberg Ostrea lyceum Pontes Goese Lyceum voor bo Pontes Pieter Zeeman Scheldemond SSG Nehalennia Totaal

Vmbo-b/k Vmbo-g/t 33 74 55 76 23 68 62 67 20 30 36 23 100 120 93 48 66 45 143 127 681 628

Het totaal aantal leerlingen was in 2011: 1042 leerlingen, in 2012: 1186 leerlingen, in 2013: 1161 leerlingen en nu in 2014: 1309 leerlingen. In 2011 werd nog geen onderscheid gemaakt naar b/k en g/t leerlingen. Het aantal vmbo-b/k leerlingen 2014 nam ten opzichte van 2013 met ca. 50 toe: van 628 naar 681, het aantal vmbo-g/t leerlingen met ca. 100: van 533 naar 628.

6. Evaluatie Samenwerkingsverband BTZ Op 12 februari 2015 heeft bij de BOZ in Goes de evaluatiebijeenkomst van de BTZ 2014 plaatsgevonden. Naast de inbreng van de participanten zelf zijn bij deze evaluatie de resultaten van de enquêtes onder de deelnemende leerlingen en hun begeleiders / decanen betrokken. Deze enquêtes zijn in de weken 47-50 op de eigen vmbo-scholen via de nieuwe BTZ-website ingevuld. De organisatie hiervan op de vmbo-scholen was in handen van de vmbo-decanen, in nauwe samenwerking met het TCZ. De uitwerking ervan is op voortreffelijke wijze verzorgd door het TCZ (Angelique Hazen). De BTZ-dagen zijn - met de deels gewijzigde opzet en gedifferentieerde programma’s - prima verlopen. De deelnemende partijen van het Samenwerkingsverband BTZ kijken dan ook met grote tevredenheid terug op de vijf BTZ-dagen. Alom zijn er positieve reacties. Het Cluster Bouwen, Wonen en Interieur (BWI) verzorgt het programma op de locatie Bouwopleiding Zeeland (BOZ) en het cluster HiTech op de locatie Actemium. Bij het cluster Mobiliteit en Transport is dit jaar voor het programma van motorvoertuigentechniek door de Merkendealers Midden-Zeeland (Rob Strating) opnieuw een beroep gedaan op Peugeot PTA, Thieu van Dorst Bedrijfswagens BV en Autoschadeteam Baarends; een programma in combinatie met logistiek/maritieme techniek dat door het Maritiem en Logistiek College de Ruyter (MLCDR) met een viertal logistieke bedrijven (zie p. 16) bij het nabijgelegen AOC (op loopafstand!), als hoofdlocatie, is verzorgd.

6

BTZ


De activiteiten van de verschillende technische richtingen zijn als volgt over drie clusters verdeeld: • HiTech: elektrotechniek, metaal/werktuigbouwkunde en installatietechniek; • Mobiliteit en Transport: logistiek, maritieme techniek/havens en motorvoertuigentechniek; • Bouwen, Wonen en Interieur (BWI): bouwkunde, infratechniek en hout- en meubileringstechniek. Volgens een dagelijks roulatiesysteem hebben de leerlingen alle clusters bezocht en aan (een deel van) de activiteiten kunnen deelnemen. Bij het cluster Mobiliteit en Transport kunnen de leerlingen kiezen tussen de activiteiten van logistiek of die van motorvoertuigentechniek. De keuze is door de leerlingen vooraf op school via de BTZwebsite gemaakt. Studenten van het MLCDR verzorgen en begeleiden een aantal activiteiten. De aangepaste programmering maakt beter zichtbaar/voelbaar wat onder logistiek verstaan wordt.

Bij het cluster Bouwen, Wonen en Interieur kunnen de b/k-leerlingen van maandag tot en met woensdag kiezen tussen enerzijds geïntegreerde activiteiten voor bouw/infra en hout- en meubileringstechniek rondom een tuinhuisje of anderzijds een workshop Ontwerp een pagina voor Girls Future, een keuze die door hen vooraf op school via de BTZ-website is gemaakt. Voor infratechniek is op donderdag en vrijdag een programma voor niveau-4 beroepen/functies gepresenteerd en begeleid door Antea Group Infrastructuur, in de personen van Mario Sarneel en Maud Bouwens. Voor dezelfde g/t-doelgroep zijn voor bouwkunde door studenten en docenten Bouwkunde van Scalda programma’s aangeboden die betrekking hebben op niveau-4 beroepen/ functies in de bouw, uitgaande van een concrete locatie in Vlissingen. Hout- en meubileringstechniek sluit op deze dagen met haar programma daarop naadloos aan. Bij het cluster HiTech kunnen leerlingen voor elektrotechniek, installatietechniek en metaal/ werktuigbouwkunde kiezen uit drie geïntegreerde programma’s (elektronische dobbelsteen, discolicht en robotborstel) met daarnaast enkele afzonderlijke activiteiten, waaronder die in de OTIBtrailer voor installatietechniek. Leerlingen van het Goflex trainingscentrum, dat bij Actemium onderdak heeft, bieden medewerking aan en begeleiding van de vmbo-leerlingen. Deze leerlingen hebben in het voortraject met succes een praktische instructie gekregen van Joost van Oosterhout. Nieuw dit jaar was een speciale workshop Aikido en Techniek, die als zeer positief is beoordeeld. De Techniek Ambassadeursdag op de woensdagmorgen heeft ondanks de beperkte belangstelling aan haar doel beantwoord en is zeker voor herhaling vatbaar. Een nauwere samenwerking tussen vmboscholen en techniek ambassadeurs is wenselijk en kan op deze manier gerealiseerd worden.

7

BTZ


De belangeloze en positieve medewerking van alle personen, bedrijven en organisaties, hun tomeloze inzet, grote betrokkenheid en plezierige samenwerking verdient het om bij deze evaluatie in het bijzonder vermeld te worden.

6.1.Doel- en doelgroep Het doel van de BTZ - het enthousiasmeren van 2e-jaars vmbo-leerlingen voor techniek en hen oriënteren op en ervaring laten opdoen met beroeps- en functiebeelden in de diverse technische richtingen, mede ten behoeve van hun LOB-proces, is gerealiseerd. De 2e-jaars vmbo-leerlingen vormen voor de BTZ-dagen de juiste doelgroep. De scholengemeenschap CSW, locatie Vlissingen, heeft ervoor gekozen haar 3e jaars leerlingen met sectorkeuze Techniek aan de BTZ te laten deelnemen. Binnen de doelgroep vragen meisjes om bijzondere aandacht als het gaat om een kennismaking met en oriëntatie op techniek, zowel voor henzelf als voor participanten. Dit jaar is daar opnieuw deels in voorzien met de workshop Ontwerp een pagina voor Girls Future, merendeels begeleid door vrouwelijke techniekambassadeurs - en deels met verschillende programmaonderdelen. Zij vormen een verrijking en aanwinst voor de BTZ-dagen en LOB.

Belangrijk en erg waardevol voor doel en doelgroep zijn de deelname en grote betrokkenheid van techniekambassadeurs en rolmodellen, medewerkers van de verschillende bedrijven (zie voor deze bedrijven overzicht, pag. 16) en studenten/leerlingen van het ROC Scalda, het MLCDR en Goflex.

6.2.Logistiek Het aantal deelnemende vmbo-leerlingen (1309) aan de BTZ 2014 was beduidend meer dan dat van de BTZ 2013 (1161). Dat wordt mede veroorzaakt door het feit dat decanen en docenten van de vmbo-scholen het oriënterend karakter van de BTZ voor meer categorieën leerlingen nuttig, zin- en waardevol vinden. Hoewel de groepsgrootte, in het bijzonder op donderdag en vrijdag, nog steeds (te) groot is en bijzondere aandacht blijft vragen, zijn we dit jaar beter in staat geweest die op te vangen en heeft die dit jaar minder voor knelpunten gezorgd.

8

BTZ


Het blijft lastig om te voorkomen dat groepen te groot zijn, omdat niet individuele leerlingen maar scholen met klassen aan de BTZ deelnemen. En scholen geven er om begrijpelijke redenen de voorkeur aan al hun betrokken leerlingen gezamenlijk op één dag uit te roosteren. Vanwege de keuze om aan b/k-leerlingen een deels ander programma dan aan g/t-leerlingen aan te bieden, hebben de meeste scholen dit jaar de BTZ-dagen twee dagen bezocht. Toenemende keuzemogelijkheden kunnen de groepsgrootte nadelig beïnvloeden. Voor een goed verloop van het programma kunnen er in principe per dag niet meer dan 270 leerlingen deelnemen, 90 leerlingen per cluster. Daar wordt nu - voor zover mogelijk - strakker aan vastgehouden, verrassingen niet uitgesloten. Het busvervoer naar en van Goes is dit jaar verzorgd door TCR, vaste contractant van het Technocentrum Zeeland. Dat is prima verlopen, bovenal dank zij de inspanningen van Angelique Hazen (TCZ) en John Dieleman (vmbo-decanen Zeeland). De drie locaties - BOZ, Actemium en AOC - zijn gemakkelijk aan te rijden en het tussentijds vervoer vindt keurig binnen de voorgeschreven tijden plaats. De kosten blijven overigens onverminderd hoog door het grote aantal benodigde bussen. Het aanbieden van gescheiden programma’s voor b/k- versus g/t-leerlingen heeft een lichte verhoging van het benodigde aantal bussen ten gevolge. Om logistieke en organisatorische redenen hebben dit jaar de 66 g/t-leerlingen van Pontes Pieter Zeeman (Zierikzee) deelgenomen aan het b/k-programma.

Het aantal docenten/begeleiders per school bleek dit jaar lastig vooraf in beeld te krijgen. Niet altijd waren er voldoende begeleiders aanwezig. Met name bij motorvoertuigentechniek speelde dat een rol, omdat de activiteiten op drie sublocaties plaatsvinden. Het Samenwerkingsverband BTZ gaat in principe uit van 1 begeleider op 15 leerlingen. De redenen waarom de BTZ-dagen voor vmboleerlingen worden georganiseerd zijn wel de decanen maar niet altijd alle begeleiders even duidelijk. Daar valt nog een LOB-wereld te winnen. De speciale Contactpersonendag van 19 september 2014 heeft in die zin niet aan alle verwachtingen en doelstellingen beantwoord. Voor uitvoering van de activiteiten per cluster (blok) is 95 minuten beschikbaar. Tussen het eerste en het tweede blok is een pauze van 20 minuten, om zodoende de Goese leerlingen die de locaties per fiets bezoeken de gelegenheid te geven tijdig bij de volgende locatie aan te komen. De pauze tussen het tweede en derde blok bedraagt 30 minuten en is zowel bedoeld voor de lunch van de leerlingen als voor hun verplaatsing naar de volgende locatie. Dit tijdschema wordt door alle partijen als zeer positief ervaren. Er is nu gelegenheid voor een lunch, de lunchpauze valt op een gangbaar tijdstip (12.30 - 13.00 uur) en de dag duurt minder lang dan voorheen, namelijk tot 14.35 uur in plaats van 15.45 uur. Extra aandacht wordt gevraagd voor tafels/stoelen voor de leerlingen tijdens de lunch.

9

BTZ


6.3.Financiën De BTZ-dagen 2014 zijn gerealiseerd niet alleen dank zij de grote inzet en inbreng van alle betrokken personen, organisaties, bedrijven en ROC, maar evenzeer dank zij de financiële ondersteuning van het Technocentrum Zeeland, TOF en Vrienden van Elektro. Deze financiële ondersteuning is van onmisbaar belang voor de realisering van de BTZ-dagen. Van deze belangrijke en onmisbare ondersteuning is melding gemaakt op de websites van de verschillende betrokken organisaties en in de persberichten aan de PZC, Omroep Zeeland, CTVZeeland, en andere dagen hah-bladen (zie ook 6.4). Dit jaar is er voor het eerst een financiële bijdrage van alle deelnemende vmbo-leerlingen gevraagd. Het verdient aanbeveling en prioriteit om naast de Vrienden van Elektro een groep Vrienden van Metaal/Werktuigbouwkunde te realiseren en ondersteunend aan de BTZ te binden. In aller belang. Het Technocentrum Zeeland heeft de voorbereiding, organisatie en uitvoering van de BTZ-dagen zowel financieel mogelijk gemaakt als in ondersteunende zin. In uitvoerende zin is zijn betrokkenheid vergroot met de realisatie van de leerlingen- en begeleidersenquêtes via de BTZ-website en via de organisatie van de workshop Ontwerp een pagina voor Girls Future. Mede daardoor is die van bijzondere betekenis en praktische waarde, en niet te vergeten vanwege de provinciale context.

Met een provinciale bijdrage is dit jaar een BTZ-website (www.btz-zeeland.nl) ontwikkeld en in gebruik genomen, zowel voor informatie over de BTZ, de aanmelding voor de BTZ-dagen als de evaluatie door leerlingen en begeleiders. De BTZ informatie voor leerlingen en begeleiders bevat voorinformatie over alle betrokken technische richtingen (programma’s en begrippen) en kan de lesbrieven vervangen die in het recente verleden voor de 2e-jaars vmbo-leerlingen zijn ontwikkeld en digitaal via de decanen ter beschikking zijn gekomen van de deelnemende vmbo-scholen. De lesbrieven kunnen in aangepaste vorm welllicht ook nog een toegevoegde waarde hebben. De BTZinformatie vraagt in zijn praktische uitvoering om nog iets meer uniformiteit. Een eigen BTZ-website is de vervulling van een lang gekoesterde wens en biedt tal van nieuwe mogelijkheden voor de BTZ. De BTZ-dagen en de loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) op de scholen zijn dit jaar - ook in hun onderlinge relatie en samenhang - verder versterkt door techniekambassadeurs en rolmodellen hier daadwerkelijk in de uitvoering bij te betrekken. Bij een aantal scholen is dit helaas nog niet het geval geweest, maar de evaluatie maakt duidelijk dat deze aanpak navolging en uitbreiding verdient. Nader onderzoek en overleg zijn hier daarom gewenst en nu in gang gezet.

10

BTZ


Het Samenwerkingsverband BTZ prijst zich gelukkig met de vele bedrijven, organisaties en onderwijsinstellingen en hun betrokken medewerkers die zich inzetten voor en betrokken voelen bij de BTZ. De BTZ heeft zich - dank zij hen - inmiddels een zeer gewaardeerde functie verworven in Zeeland, een functie die nog tal van mogelijkheden in zich heeft. Zo bestaat er de mogelijkheid om aansluitend op de lessencyclus op de vmbo-scholen zelf en de BTZ-dagen bedrijfsbezoeken te laten plaatsvinden, in samenwerking met de betrokken techniekambassadeurs. Het Samenwerkingsverband BTZ heeft dit jaar op de locatie Actemium tijdens de BTZ-dagen een Techniek Ambassadeursdag georganiseerd, o.a. om hen de BTZ te laten zien en ervaren en om hen nadrukkelijker bij de BTZ en de LOB op de deelnemende vmbo-scholen te betrekken. Zo’n morgen is voor herhaling en uitbreiding vatbaar.

Naast en door de niet geringe bijdragen van de deelnemende organisaties in de kosten voor werkstukken, personeel(suren) en deels materiaal/materieel zijn de kosten van de BTZ-dagen 2014 die extern voor financiële bijdragen in aanmerking kwamen, binnen de begroting gebleven (zie bijlage 1). Een bijzondere vermelding verdient de Alles is Techniek Experience-trailer en de workshop Aikido en Techniek die door OTIB tijdens de BTZ-dagen op de locatie Actemium zijn ingezet. Zij worden door het Samenwerkingsverband BTZ als zeer waardevol en zinvol beschouwd.

11

BTZ


6.4.PR en communicatie In de aanloopfase hebben deelnemende scholen en brancheorganisaties onderstaande tekst met afbeeldingen als aankondiging van de BTZ op hun websites geplaatst:

“Beroepen Oriëntatiedagen Techniek Zeeland 2014 Van maandag 17 t/m vrijdag 21 november 2014 vinden op verschillende locaties in Goes voor de tiende keer de Beroepenoriëntatiedagen Techniek Zeeland (BTZ-dagen) plaats. Voor 2e-jaars vmboleerlingen van Noord- en Midden-Zeeland.

Zij kunnen zich tijdens deze BTZ-dagen breder en directer oriënteren op en ervaring opdoen met de wereld van de techniek, de bijbehorende beroepen en functies, en werkvelden. Tweedejaars vmboleerlingen kunnen op deze manier gemotiveerder kiezen voor techniek. Een gemotiveerder sectorkeuze komt de leerling en daarmee zijn of haar loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) op de vmbo-scholen zelf en zijn loopbaanontwikkeling bij bedrijven en organisaties ten goede.

Tijdens vijf dagen krijgen deze - ruim 1300 - leerlingen een beeld van beroepen, functies en werkzaamheden in negen verschillende technische richtingen: bouwkunde, elektrotechniek, hout- en meubileringstechniek, infratechniek, installatietechniek, maritieme techniek, logistiek en transport, motorvoertuigentechniek en metaal/werktuigbouwkunde. Ook doen zij praktische proeven om zelf te ervaren wat de verschillende technische richtingen inhouden.

12

BTZ


Tenslotte zullen vakmensen en techniek ambassadeurs uit het Zeeuwse bedrijfsleven het beeld vanuit de praktijk aanvullen. Een prachtige gelegenheid voor leerlingen om te ervaren dat techniek tal van mogelijkheden biedt, leeft en boeit. Om enthousiast over te worden! De negen verschillende technische richtingen zijn thematisch geclusterd: een cluster Bouwen, Wonen en Interieur, een cluster Mobiliteit en Transport en een cluster HiTech. De programma’s zijn bovendien meer afgestemd op de individuele vmbo-leerling: voor de leerlingen van de basis- en kaderberoepsgerichte leerweg op maandag tot en met woensdag, voor die van de gemengde en theoretische leerweg op donderdag en vrijdag. En daarnaast is er voor meisjes een specifiek programma, de workshop Tech-No /Girls Future, waaraan door rolmodellen en techniek ambassadeurs uit het Zeeuwse bedrijfsleven wordt meegewerkt.

Aan deze dagen werken mee: twee kenniscentra beroepsonderwijs, te weten Kenteq en SH&M; en verder Actemium; de Anteagroup; AOC; Bouwopleiding Zeeland (BOZ); De Jager-Tolhoek; Dek; Goflex; Hefmatic; Hollestelle Konstruktie BV; Infra mensen; Jacob Boer; Kloosterboer Vlissingen; Logus Bouwcenter; Maritiem en Logistiek College De Ruyter (MLCDR); Merkendealers MiddenZeeland; Koninklijke Metaalunie; NVSNVL; OTIB; Vrienden van Elektro; Zes; schooldecanen van de vmbo-scholen van Noord- en Midden-Zeeland en schooldecanen, docenten en studenten van Scalda. Juist de intensieve samenwerking tussen bedrijven, kenniscentra, onderwijsinstellingen en decanen maakt deze dagen zo bijzonder. De betrokken bedrijven en koepelorganisaties realiseren zich het belang van deze dagen voor de toekomst van het Zeeuwse onderwijs, bedrijfsleven en de Zeeuwse economie.

Deze dagen zijn mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Technocentrum Zeeland, de Provincie Zeeland, bureau TOF en de Vrienden van Elektro. Die onderstrepen het belang dat ook zij aan deze dagen hechten.”

13

BTZ


Eerst in april 2014 kwam ons in het kader van (het nationale!)Techniekpact een publicatie van Erica Wortel van 6 december 2013 onder ogen, gewijd aan het bezoek van gedeputeerde Ben de Reu en Tweede Kamerlid Albert de Vries aan de BTZ 2013. Volledigheidshalve mag die hier niet ontbreken: http://techniekpact.nl/beroepenorientatiedagen-techniek-zeeland-in-goes/. Waarvan akte! Al op 26 maart 2014 verscheen er in De Bevelander een voorpublicatie over de BTZ 2014 met een vooruitziende blik van de hand van John de Kok onder de titel ’Oriëntatiedagen Techniek komen’. In LoopbaanVisie. Onafhankelijk vakblad voor de loopbaanprofessional, nr. 3, van augustus 2014 (p. 52-55) verscheen van de hand van Rob Stufkens een publicatie over de BTZ: ‘Van incident naar loopbaanleerproces. Beroepenoriëntatiedagen Techniek Zeeland ’, een vervolg op ‘Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland (BTZ): een groeibriljantje. Van incident naar loopbaanleerproces’ in Bij de Les, magazine voor schooldecanaat en leerlingbegeleiding van december 2013 (jrg. 9/nr. 10, p. 14-16).

Overhandiging van Girls Future Magazine aan Ben de Reu en Albert de Vries (BTZ 2013)

Op maandag 27 oktober 2014 is de website van de BTZ (www.btz-zeeland.nl) onder supervisie van Technocentrum Zeeland en dank zij Michael Schoonen, Bianca van de Ketterij, Angelique Hazen en John Dieleman in de lucht gegaan. Een historisch moment, en een aanwinst voor de organisatie van de BTZ. Alle deelnemende vmbo-leerlingen kunnen zich voortaan via deze website aanmelden voor de BTZ en waar nodig of gewenst hun voorkeur kenbaar maken. Na hun bezoek aan de BTZ kunnen zij en hun begeleiders via deze website ook de evaluatie van de BTZ realiseren. Vanaf 7 november zijn persberichten opgesteld en op 11 en 12 november 2014 toegezonden aan de redacties van de dagbladen PZC en BN/De Stem, aan Omroep Zeeland, omroep CTV Zeeland, en aan de huis-aan-huis-bladen De Bevelander, De Faam, Ons Eiland en Weekblad De Bode (de Middelburgse & Veerse Bode en de Bevelandse Bode). Telefonisch contact is er geweest met PZC (Cornelleke Blok) en CTV Zeeland (Gianni Tahitu) over de BTZ-dagen 2014. Na afloop zijn hen ook foto’s toegestuurd.

14

BTZ


Op maandagmorgen 17 november heeft Cornelleke Blok van de PZC de BTZ op de locatie Actemium bezocht en er op dinsdag 18 november in dit dagblad verslag van gedaan. Twee stagiair(e)s van de PZC (studenten van het Markiezaat College) hebben een video-opname verzorgd, die op maandagmiddag 17 november op de website van de PZC is geplaatst. Op dinsdagmiddag 18 november heeft Gianni Tahitu van CTVZeeland bij het cluster Mobiliteit en Transport op de locatie AOC/PTA van de BTZ-dagen opnamen gemaakt die op dezelfde avond 18 november en woensdag 19 november zijn uitgezonden. Van de hand van Rob Strating verscheen in dé Weekkrant Zeeuws Autonieuws bij De Faam en De Bevelander van 10 december een bijdrage onder de titel Leerlingen nemen kijkje bij autobedrijven (p. 43). Alle BTZ-participanten hebben een dvd ontvangen met daarop foto’s van de BTZ-dagen en de opnamen van de PZC en CTV Zeeland. Ruime en rijke mediale belangstelling voor de BTZ 2014! Aan de persberichten, de websiteaankondiging en de website van de BTZ zijn de logo’s van alle betrokken bedrijven, organisaties en onderwijsinstellingen toegevoegd (zie pag. 16-17).

Venster op …..

Werkgeversfolder BTZ

15

BTZ


Beroepenoriëntatiedagen Techniek Zeeland 2014 Van maandag 17 t/m vrijdag 21 november 2014 vinden op zes locaties in Goes voor de tiende keer de Beroepene oriëntatiedagen Techniek Zeeland (BTZ-dagen) plaats. Voor 2 -jaars vmbo-leerlingen van Noord- en Midden-Zeeland. Participerende, dragende en uitvoerende organisaties zijn:

16

BTZ


7 Evaluatie deelnemende vmbo-scholen 7.1. Evaluatie vmbo-leerlingen In de weken 48-50 na de BTZ-dagen hebben de leerlingen op hun eigen school de gelegenheid gehad om via onze eigen BTZ-website een enquête in te vullen, waarin ze aan hebben kunnen geven hoe ze de dag hebben ervaren. Deze enquête is door 610 (2013: 480; 2012: 694) leerlingen ingevuld. Dat aantal is weliswaar voldoende representatief maar stelt toch enigszins teleur. Dat aantal is pas tot stand gekomen na enkele correspondenties en tamelijk laat. Dat vraagt om aangepast beleid. Deze enquête geeft een redelijk positief beeld, vergelijkbaar met die van het voorgaande jaar. Het gemiddelde eindcijfer voor deze dagen is 6,6 (2013: 6,8; 2012: 6,3). De vraag hierbij blijft in hoeverre eerder en sneller evalueren hierop van invloed is. In voorgaande jaren zijn de leerlingen onmiddellijk na afloop van de BTZ op locatie geënquêteerd, met de volgende eindcijfers: 2009: 7,8; 2010: 7,4, en 2011: 7,4. De leerlingen van het Calvijn College Goes die dit jaar wel snel na afloop van de BTZ-dagen de enquête invulden, beoordelen de BTZ-dagen met een 7.5. Ruim tweederde van de leerlingen (69%) (2013: 70%) geeft aan de BTZ-dagen nuttig te vinden. 36% (2013: 36%; 2012: 27%) van de leerlingen geeft aan dat hun idee over een beroep in de techniek positief is veranderd. Door de BTZ-dagen zegt 34% van de leerlingen nu beter een sectorkeuze te kunnen maken. Deze cijfers onderstrepen de waarde en de zin van de BTZ-dagen. 66% van de leerlingen heeft zich aangemeld via de nieuwe BTZ-website. Voor een eerste keer, met zo’n korte voorbereidingstijd, is dat geen slechte score. 50% van degenen die zich niet via de BTZwebsite aangemeld hebben, wist niet dat dat de bedoeling was. 20% (2013: 13%) van de leerlingen heeft op de vmbo-school les gehad van een techniek ambassadeur. Dat is beduidend minder dan verwacht en gewenst. Daar valt nog een LOB-wereld te winnen. Overigens is het voor aanbevelingen en conclusies zinvol en van belang acht te slaan op de verschillen tussen jongens (55%) (2013: 55%; 2012: 48%) en meisjes (45%) (2013: 45%; 2012: 52%). Het aandeel g/t-leerlingen ten opzichte van het aantal b/k-leerlingen neemt opnieuw toe.

17

BTZ


De activiteiten (vraag 6) bij transport & logistiek, elektrotechniek en bouw worden het meest als ‘leuk’ beoordeeld. Vraag 6 leent zich overigens voortreffelijk voor een vervolg op de vmbo-scholen: een loopbaangesprek met leerlingen op hun eigen school. Bij metaal/werktuigbouwkunde en elektrotechniek en hout& meubel hebben de leerlingen de eigengemaakte werkstukken mee naar huis kunnen nemen. Curieus blijft het dat leerlingen aangeven niet bij bepaalde technische richtingen geweest te zijn, terwijl zij er wel degelijk geweest moeten zijn (bijv. het cluster HiTech: M/Wtb, Elektr., Inst. : 32%, 11% en 29%; 2013: 23%, 11% en 25%), nog afgezien van de verschillen in beoordeling van de drie betrokken richtingen bij geïntegreerde programma’s (20%, 32% en 21%. 2013: 25%, 34% en 19%). Nog curieuzer is het dat we deze verschillen ook constateren bij de begeleiders. Nader onderzoek is hier dringend gewenst. De dagelijkse catering van de medewerkers aan de BTZ wordt verzorgd door leerlingen van de afdeling Consumptief van Pontes Het Goese Lyceum locatie Bergweg. Zij hebben dat dit jaar wederom geweldig gedaan en verdienen alle lof.

7.2. Evaluatie begeleiders Ook de begeleiders van de scholen is verzocht via de BTZ-website een enquête in te vullen. In totaal zijn er 43 (2013: 40; 2012: 55) enquêtes ingevuld. Voor de beoordeling van de aangeboden programma’s varieert het percentage voor de keuze goed van 83% (bouw) tot 87% (elektrotechniek) (2012: 91% (elektrotechniek). 93% van de begeleiders (2013: 97%; 2012: 92%) is tevreden over het vervoer. 83% van de begeleiders (2013: 92%; 2012: 95%) is van mening dat de opzet van de dag goed is. Het aanbieden van gescheiden programma’s voor bk- en gt-leerlingen wordt door 83% (2013: 95%; 2012: 94%) van de begeleiders als goed ervaren. 100% van de begeleiders (2013: 97%; 2012: 95%) vindt dat de dag nuttig is voor hun leerlingen en dat deze bijdraagt aan het LOB-proces. 95% van de begeleiders geeft aan dat zij volgend jaar weer meedoen. Het gemiddelde rapportcijfer voor de BTZ-dagen 2013 is 7,5. Ter vergelijking: in 2009: 7,9; 2010: 7,4; 2011: 7,8, 2012: 7,6 en 2013: 7.7. Hier kan en mag het Samenwerkingsverband BTZ trots op zijn.

18

BTZ


8. Conclusies en aanbevelingen De organisatie kijkt terug op een bijzonder geslaagde BTZ 2014, met nieuwe onderdelen zoals de workshop Aikido en Techniek, met meer geïntegreerde programma’s I(cluster Bouwen, Wonen en Interieur (BWI) en met de historische start van een eigen BTZ-website. Een verdere uitbouw hiervan verdient aanbeveling en is voorzien. Aandachtspunt blijft de maximale groepsgrootte om niet aan eigen succes ten onder te gaan. Het aanbieden van afzonderlijke programma’s voor b/k- en g/t-leerlingen en via het TCZ van een workshop voor leerlingen, met name meisjes, die aangeven geen belangstelling voor techniek te hebben, wordt opnieuw positief beoordeeld en verdient continuering. Het inzetten van techniekambassadeurs en rolmodellen op de BTZ-dagen zelf is als zeer positief ervaren. Op de vmbo-scholen - op basis van het Draaiboek BTZ van de vmbo-decanen - is dit helaas nog onvoldoende uit de verf gekomen. Dat vraagt om nader onderzoek en overleg, zeker tegen de achtergrond van LOB als verplicht onderdeel van de beroepsgerichte programma’s vmbo per 2015. Het streven blijft deze aanpak voor de BTZ 2015 verder uit te bouwen. Herhaling van de Techniek Ambassadeursdag - al dan niet op de locatie Actemium - verdient aanbeveling. De ontwikkelde BTZ-(werkgevers)folder kan bij het vergroten van de bekendheid van de BTZ-dagen bij werkgevers en Techniek Ambassadeurs, en hun participatie hierin, een zin- en waardevolle rol spelen. Alle locaties voor de BTZ 2014 liggen op relatief korte afstand van elkaar in het industriegebied De Poel. Dat is een groot goed en het is van wezenlijk belang dit zo te houden. In hun evaluaties zijn de ca. 1300 vmbo-leerlingen en hun begeleiders positief over de BTZ-dagen: Leerlingen beoordelen de dag met 6,6 en hun begeleiders met 7.5. Dat is op zich een belangrijke ondersteuning van het belang en de betekenis van de BTZ-dagen. Aandachtspunt blijft evenwel de invloed van de wijze van evalueren op de uiteindelijke beoordelingen. Het verdient aanbeveling tijdens de BTZ-dagen de beroepenoriëntatie en de beroepspraktijk - waar mogelijk - nog iets nadrukkelijker uit de verf te laten komen. De deelnemende ROC-studenten en die van Goflex zijn van tevoren geïnstrueerd, zowel met betrekking tot de presentatie van de programma’s als met de benadering/begeleiding van 2e-jaars vmbo-leerlingen. Dat is goed bevallen en verdient continuering. De organisatie van de BTZ is mede mogelijk gemaakt door de financiële ondersteuning van het Technocentrum Zeeland, TOF en Vrienden van Elektro. Zonder deze bijdragen zijn de BTZ-dagen niet te realiseren. Aandacht wordt gevraagd voor een mogelijk grotere betrokkenheid van Zeeuws-Vlaanderen (bijvoorbeeld proces- en laboratoriumtechniek) in opzet en realisering van de BTZ, in nauwe samenwerking met betrokken Zeeuws-Vlaamse organisaties en bedrijven. 19

BTZ


Samenwerkingsverband BTZ 2014 In 2003 is het initiatief tot het Samenwerkingsverband BTZ genomen. In 2004 hebben de eerste BTZ-dagen plaatsgevonden. Sinds 2012 ressorteert dit Samenwerkingsverband, mede om juridische redenen, onder het Technocentrum Zeeland. In het huidige Samenwerkingsverband hebben zitting Jan Baaijens (Vrienden van Elektro), Arnold Boonman (Actemium), Maud Bouwens (Antea Group), John Dieleman (vmbo-decanen Zeeland), Ad van Eekelen (SH&M), Willem van Genderen (MLCDR) / Annika Hofstede (MLCDR), Arthur Labree (Scalda), Chris Louws (Metaalunie), Anton Mullié (BOZ), Mario Sarneel (Antea Group), Dick Schipper (Technocentrum Zeeland), Simon Sijbrands (Infra mensen), Rob Strating (Merkendealers Midden-Zeeland), Rob Stufkens (NVSNVL), André Voogdt (Scalda), Ad Wolfert (Kenteq/OTIB), Kees van Hoogenhuizen, Frans Leijnse en Wim Migchielsen op persoonlijke titel (v/h ROC Zeeland). Bij de uitvoering van de BTZ-dagen is hiernaast een groot aantal ondersteunende bedrijven, organisaties en personen betrokken. Met ingang van 1 januari 2015 zijn toegetreden tot het Samenwerkingsverband: Anne-Marie Verburg en Yvonne van der Horst namens de vmbo-decanen Zeeland en Marcel Soselisa namens de Metaalunie. Met ingang van deze datum zijn uit het Samenwerkingsverband BTZ vertrokken: John Dieleman, Chris Louws en Rob Stufkens. Met John Dieleman en Rob Stufkens verdwijnen de laatste twee initiatiefnemers van de BTZ (2003). Met ingang van 1 januari 2015 is als projectleider BTZ aangesteld Paulien van ’t Westeinde (Edubedrijf).

Namens het Samenwerkingsverband BTZ Rob Stufkens Wim Migchielsen

20

BTZ. Eindrapportage. Beroepenoriëntatie Techniek Zeeland. Verantwoording t.b.v. Technocentrum Zeeland en Vrienden van Elektro

Recommend Documents