brief VOL nieuws alles over het Brussels Volwassenenonderwijs

Nummer 2 , februari 2012

brief VOL nieuws alles over het Brussels Volwassenenonderwijs

Oproep focusgroep Eduspot

In dit nummer Oproep focusgroep

1

Gezocht: anderstalige HBO5-studenten voor interview/ focusgroep

Cijfers schooljaar 2010-2011

1

Jaarrapport Doorstroomproject

3

Edu-Spot is op zoek naar anderstalige studenten die een HBO5-opleiding volgen aan de CVO’s. We nemen immers interviews af om hun ervaringen te bevragen: hoe is het als niet-native speaker om aan de CVO’s te studeren? We focussen ons op 2 hoofdvragen: Kiezen de cursisten hun opleiding volgens interesse en doel of veeleer pragmatisch (Nederlandse ondersteuning, cursusmoment en plaats)?

Nieuwe flyers Doorstroomproject

4

Seminarie Talk@tive

4

Stage in basiseducatie 5 Bijt in Brussel

6

Aan wie en hoe vragen de cursisten extra ondersteuning voor de leerstof en het Nederlands? In een gemoedelijk gesprek willen we luisteren naar wat goed en wat minder goed loopt. En het allerbelangrijkste: welke tips kunnen zij ons geven om het in de toekomst beter aan te pakken? We gaan de focusgroepen houden op verschillende momenten (overdag en ’s avonds), op verschillende locaties en in kleine groepjes van 4 a 8 cursisten. Ken jij cursisten die zouden meewerken aan zo een focusgroep, stuur ons dan een berichtje met hun contactgegevens… Ook naar mensen die ree ds afgestudeerd zijn, zij zijn ook welkom! Bedankt , Greet en Lotte (Eduspot) [email protected], tel 0472 50 70 61

Het Brussels volwassenenonderwijs in cijfertjes: een update (schooljaar 2010-2011) Elk jaar verwerkt Brucovo de cijfergegevens van het voorbije schooljaar van de 9 in Brussels Gewest actief zijnde Centra voor Volwassenenonderwijs. Voor het schooljaar 2010-11 brachten we het volledige cursistenprofiel in beeld en het aantal cursisten per opleiding, studiegebied en per studieniveau. We vergeleken dit met de gegevens van vorig schooljaar 2009-10. In het Brussels Gewest zijn er 9 CVO’s werkzaam, waarvan 3 met een zonevreemde bevoegdheid (= hoofdvestigingsplaats niet in de Brusselse regio, nl. CVO Meise-Jette, CVO Strombeek -Grimbergen, CVO VIVA SVV). Er worden zo’n 121 verschillende opleidingen aangeboden in de Brusselse lesplaatsen, met een cursistenaantal van 25.610 “koppen” (stijging met 14,5 % , in 2009-2010 22.381 cursisten). Zo’n 2.227 cursisten (7 %) volgen les in het Centrum voor Basiseducatie, 1366 mensen volgen Hoger beroepsonderwijs (HBO5) (5,3 %) en 22.203 cursisten (86,6 %) volgen een opleiding in het secundair volwassenenonder2009-10 2010-11 evolutie wijs( incl. talenonderwijs). Er zijn meer vrouwen dan mannen aanwezig in de Brusselse cvo’s (14.386 vrouwen t.o.v. 11.224 mannen). Qua leeftijdsverdeling merken we een sterk stijgend aandeel van jongeren (-25 j., met stijging van +51,55 %). Er is ook een sterke stijging vanaf de leeftijd van 45 j. (+12,13 %). Lees verder op de volgende pagina…

25 jaar of jonger

1971

2987

1016

51,55%

25-34 jaar

9548

10716

1168

12,23%

35-44 jaar

6305

6880

575

9,12%

45-54 jaar

2927

3282

355

12,13%

55-64 jaar

1140

1256

116

10,18%

490

486

-4

-0,82%

0

3

3

65 jaar of ouder Onbekend

Pagina 2

Brief VOLnieuws

Cultuur Goedkoop! Wist je dat…? -je als inwoner van Brussel voor heel wat culturele en artistieke activiteiten een mooie korting (6,20 euro) kan krijgen met de “Cultuurwaardebon”? Via www.vgc.be/ cultuur kan je die bon online bestellen (klik op “Cultuurwaardebon rechts en dan op “Hoe bestellen?”), 3 bons per persoon. -je in Brussel ook kaarten voor optredens, concerten en zelfs filmvoorstellingen tegen halve prijs kan kopen? Inderdaad, Arsène 50 stelt van dinsdag tot zaterdag van 12u30-17u30 kaarten tegen halve prijs ter beschikking voor de avond zelf (kaarten voor zondag en maandag worden op zondag verkocht). Afspraak op www.arsene50.be

Vervolg: ...volwassenenonderwijs in cijfertjes Het aantal cursisten van vreemde nationaliteit is sterk gestegen (met 23,4 %) en beslaat in totaal bijna 60 % van de cursisten. De grootste toename merken we bij de Afrikanen en Aziaten. De grootste groep cursisten zijn aan het werk (52 % en stijging met + 7,19 %). Het aandeel werklozen blijft nagenoeg gelijk en het aantal studenten kent een dalende trend (-16,45 %). Het merendeel van de cursisten is middengeschoold (secundair onderwijsdiploma) en kent nog een stijgende trend (+ 14 %). Het aantal laaggeschoolden (geen HSO) kent de sterkste procentuele stijging (+ 36,16 %).

Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold Andere Onbekend of foute code

2009-10

2010-11

evolutie

2146

2922

776

36,16%

13275

15132

1857

13,99%

4877

5447

570

11,69%

79

186

107

135,44%

2004

1923

-81

-4,04%

Zo’n 80 % van de cursisten wonen in het Brussels Gewest (stijging van 18,58 %). Iets meer dan 11 % woont in de groene rand rond Brussel. Van de Brusselse cursisten zijn het vooral inwoners van Brussel Stad , Schaarbeek, Elsene, Sint-Jans-Molenbeek en Anderlecht die lessen volgen (dit blijft stabiel over de verschillende schooljaren). top 5 in 2009-2010

top 5 in 2010-2011

Nederlands tweede taal

12171 Nederlands tweede taal

14526

Talen richtgraad 1 en 2

6484 Talen richtgraad 1 en 2

6599

Voeding

1187 Voeding

1098

Talen richtgraad 3 en 4

963 Talen richtgraad 3 en 4

989

Handelswetenschappen en bedrijfskunde

Handelswetenschappen en bedrijfs617 kunde

717

Wat de studiegebieden betreft, zien we dat vooral NT2 goed scoort , gevolgd door Talen (richtgraden 1 en 2), voeding, talen (richtgraden 3 en 4) en Handelswetenschappen en bedrijfskunde. Dit weerspiegelt zich in de opleidingen: hier zijn vnl. richtgraden NT2 en Frans. De opleidingen algemene Vorming (tweedekansonderwijs) stijgen met + 18 % (141 cursisten t.o.v. 120 in vorig schooljaar). Andere opleidingen met een stijgend procentueel aandeel : alle bakkersopleidingen en grootkeuken/ hulpkok-en kelner-opleidingen, begeleider kinderopvang (+62,5 %), opleiding polyvalent verzorgende (+85,71 %) , opvoeder (+45,83 %), boekhouden-informatica TSO 3 (+375 %) en HBO boekhouden (+27,56 %), HBO gids (+ 28 %), HBO hotel- en cateringmanagement (+ 27,5 %), informatica (TSO 3 60,25 % en HBO 23,3 %), én Latijns schrift RG1(+508,2 %).

Pagina 3

Brief VOLnieuws

Opleidingen die het minder goed doen in 2010-11 zijn verzekeringen (is een ‘uitdovende’ opleiding), grootkeukenverantwoordelijke, reisleider, inrichten van de woning en kelner. top 5 in 2009-2010

top 5 in 2010-2011

Nederlands tweede taal richtgraad 1

7318 Nederlands tweede taal richtgraad 1

7862

Nederlands tweede taal richtgraad 2

4881 Nederlands tweede taal richtgraad 2

5360

Frans richtgraad 1

1960 Frans richtgraad 1

2107

Frans richtgraad 2

1917 Frans richtgraad 2

1950

Engels richtgraad 2

941 Nederlands tweede taal - richtgraad 1

1619

NT2-doorstroomproject Brucovo: het succesverhaal gaat voort! Het NT2-doorstroomproject van Brucovo is aan zijn derde werkingsjaar toe. Dankzij een extra financiering vanuit de Vlaamse Gemeenschapscommissie kan het project in zijn huidige bezetting nog min. één jaar NT2-cursisten uit de 5 Brusselse CVO’s en CBE informeren, oriënteren en begeleiden naar het onderwijsaanbod voor volwassenen (zowel volwassenenonderwijs als hoger/universitair onderwijs). De oriëntatie en toeleiding naar beroepsgerichte opleidingen ( via VDAB en partners) wordt zoveel mogelijk opgenomen en opgevolgd door de Brusselse werkwinkels. Daarover zijn onderling afspraken gemaakt. Brucovo vzw zet daarvoor 2 “toeleidingsagentes “ in, nl. Khadija Bouarga en Bieke Deloof. Deze toeleidingsagentes doen klasbezoeken in alle richtgraden NT2 en doen ook permanenties in de Brusselse cvo’s. Geïnteresseerde cursisten kunnen bij de toeleidingsagent terecht voor meer informatie en, indien wenselijk, voor verdere studieloopbaanoriëntering of – begeleiding. Daarnaast zal Brucovo, voortgaand op de expertise opgebouwd in dit project, een leerwinkel uitbouwen in de loop van 2012, in opdracht van de Vlaamse Gemeenschapscommissie , en in samenwerking met het Huis van het Nederlands Brussel en tracé Brussel/ de werkwinkel. Deze leerwinkel zal zich als info-en orientatiepunt vnl. richten op de volwasseneneducatie en in tweede instantie op het secundair onderwijs. In het vorige werkingsjaar 2011 klokten we af op een totaal van 374 begeleidingen van NT2-cursisten. Ongeveer 55% van de cliënten is jonger dan 35 jaar, 40% is ouder dan 35 jaar. Zo’n 3/4 de van de cliënten heeft een vreemde nationaliteit (niet- Belgisch) en zijn vnl. Brusselaars (15% komt uit Brusselse Rand & Vlaams-Brabant). De meeste begeleide cliënten zijn werkzoekend (75 %) , 16% is werkend. Bijna 25% heeft geen diploma secundair onderwijs maar 35% heeft ook een bachelor of masterdiploma. De meeste begeleidingen situeren zich op NT2 niveau 1.2 à 2.1. Van de 374 begeleidingen zijn er 56% doorverwezen naar een CVO, 18% naar VDAB of een VDAB- opleidingspartner. Er is grote interesse in handelsgericht Hoger Beroepsonderwijs, lerarenopleiding, zorgopleidingen, horeca en tweedekansonderwijs. Meer dan 50% van de begeleidingen resulteert in een effectieve inschrijving; NT2, HBO boekhouden, ICT toepassingssoftware en tweedekansonderwijs komen het vaakst voor bij effectieve inschrijving. Voor meer info: [email protected] Tel: 02/503.02.96 [email protected] Tel: 02/546.22.68 Het doorstroomproject jaarrapport 2011 is te lezen op www.brucovo.be

De nieuwe flyers van het doorstroomproject Hier alvast een voorbeeld van de nieuwe doorstroomproject-flyer, binnenkort verschijnt de gedrukte versie. Hét visitekaartje van onze toeleidingsagentes van het doorstroomproject!

Seminarie Talk@tive Van 3 tot 6 mei ontvangt het C.V.O.-K.H.N.B. cursisten en leerkrachten van scholen uit Finland, Spanje, Turkije en Zweden om samen de voltooiing te vieren van het Talk@tive project, een internationaal Grundtvig uitwisselingsproject. Dit seminarie is het laatste luik van een project waarbij onze vijf scholen samen een leerplatform opstarten voor cursisten Engels en Duits die hun spraakvaardigheid wensen bij te schaven. Het Talk@tive leerplatform gaat van start in maart en bestaat uit een aantal thematisch opgebouwde units met taaloefeningen rond sociale gespreksthema’s zoals vergrijzing, emigratie, culturele gewoontes, enz. Het platform zal in eerste instantie uitgetest worden in klasverband. We organiseren daartoe een aantal Skype sessies tussen de verschillende scholen. Het leerplatform biedt de gebruikers op langere termijn bovendien de mogelijkheid om onafhankelijk te werken en op eigen houtje online een afspraak te maken met een taalcursist in een ander land. Zo kunnen de taalcursisten samen op basis van een script rond één van de bovenvermelde thema’s discussiëren. Tijdens het seminarie in Brussel organiseren we ook een live discussie tussen de cursisten van de verschillende deelnemende scholen en een bezoek aan de Europese instellingen waar deze sociale thema’s gelanceerd werden. Voor meer informatie over Talk@tive: [email protected]

Pagina 5

Brief VOLnieuws

Op stage in de basiseducatie Majid Habchi (21) Stagair Brusselleer In elke job is het nuttig om af en toe stil te staan bij het eigen functioneren. Dat is in het volwassenenonderwijs niet anders. Soms vinden we ons werk als lesgevers zo vanzelfsprekend, dat we het geheel uit het oog verliezen. In dat geval kan het verfrissend zijn om eens te peilen naar de visie van een buitenstaander. Van november tot januari liep student Majid Habchi (21) stage bij CBE Brusselleer. Majid is tweedejaarsstudent in de Bachelor Sociaal Werk en volgt daarbinnen de afstudeerrichting Sociaal Cultureel Werk. Hoe beschouwt iemand uit het sociaal werk de dagelijkse lespraktijk bij een Centrum voor Basiseducatie? Waarom heb je voor Sociaal Cultureel Werk als afstudeerrichting gekozen? Het is duidelijk de meest positieve van de afstudeerrichtingen waaruit we kunnen kiezen. Een andere richting, Maatschappelijk Werk bijvoorbeeld, speelt vooral in op de problemen in de maatschappij. Sociaal Cultureel Werk gaat uit van een positievere benadering: het legt meer de nadruk op creativiteit. Wat doe je precies tijdens je stage bij Brusselleer? Dit jaar moet ik vooral observeren maar ook participeren. Zo heb ik al een paar NT2-lessen gegeven. Tegelijk heb ik een lesgever geassisteerd bij het opzetten van een project in het kader van gedichtendag, voor NT1-cursisten en Waystagecursisten NT2. Volgend jaar kom ik voor mijn stage terug naar Brusselleer om volledig zelfstandig mee te draaien en een eigen project op te zetten. Zie je parallellen tussen basiseducatie en sociaal werk? Die zijn er zeker. De NT2-lessen bij de basiseducatie omvatten zoveel meer dan louter onderwijs. Ze hebben ook als bedoeling de sociale contacten van de cursisten uit te breiden. Verder wordt er aan cultuureducatie en -participatie gedaan. Dat zijn net twee aspecten waar in mijn opleiding vaak op gehamerd wordt. In de basiseducatie gaat men ook heel vraaggericht te werk: er wordt zoveel mogelijk ingespeeld op de concrete noden van cursisten. Nederlands leren is er dus geen doel op zich maar ook en vooral een middel om de mensen zelfredzaam te maken. Dat aspect komt bijvoorbeeld terug in mijn cursus Emancipatie en empowerment. Daarin leren we hoe we krachten van mensen kunnen herkennen en aanspreken. Dat doet men ook in de basiseducatie. Het CBE wil de cursisten ook inzicht geven in de eigen situatie en in de maatschappij. Het probeert hun horizon te verbreden door hen kennis te laten maken met zoveel mogelijk sociale en culturele aspecten van Brussel, vaak in samenwerking met andere organisaties, zoals Citizenne, of met de bibliotheek. Dus ja, de lespraktijk in een CBE leunt zeker aan bij sociaal werk. Wat maakt de basiseducatie volgens jou specifiek binnen de sector van het volwassenenonderwijs? Met CVO's heb ik helaas nog geen ervaring, maar ik kan wel vergelijken met het niveau van enkele vdab-opleidingen die ik bijgewoond heb. Er wordt op een lager niveau lesgegeven: richtgraad 1.2 is het plafond in NT2-basiseducatie. En uiteraard ligt het lestempo een stuk lager, zodat ook cursisten met een lage leerbaarheid meekunnen. Alledaagse opdrachten die wij als normaal beschouwen (info zoeken, structuur herkennen, tabellen lezen...) zijn voor cursisten in de basiseducatie dikwijls heel moeilijk. In de eerste les die ik bij Brusselleer gaf heb ik in een Breakthrough 2 het boekje van Bijt In Brussel voorgesteld. De cursisten hadden het erg moeilijk om het doel van dat boekje te begrijpen, om nog maar te zwijgen over de indeling ervan. Het was de bedoeling dat ze een aantal workshops uitkozen om aan deel te nemen, maar op het einde van de les raakten een heleboel cursisten in paniek toen bleek dat het voor één keer geen oefening was, maar realiteit. Begonnen ze opeens allemaal driftig te gommen. Dat was wel een hilarisch moment. In elk geval heb ik enorm veel opgestoken van deze periode bij Brusselleer en ik kijk er al naar uit om volgend jaar terug te komen.

Pagina 6

Brief VOLnieuws

BruCoVo Priemstraat 53/221 1000 Brussel Telefoon: 02-5029996 [email protected] Www.brucovo.be

De nieuwe BruCoVo folder ligt ook klaar!

Smeltkroes van Opleidingen

Bestellen? [email protected] of 02- 5029996

Bezoek ons op www.brucovo.be

Bijt in Brussel: 8 december was lekker! Voor de vijfde keer organiseerde het Huis van het Nederlands Brussel samen met talrijke Nederlandstalige Brusselse verenigingen op donderdag 8 december “Bijt in Brussel”. Op deze dag kan je proeven van heel veel verschillende activiteiten in Brussel. Je kan ook de Vlaamse gemeenschapscentra bezoeken (een gemeenschapscentrum is een plaats waar je de Vlaamse cultuur kan leren kennen via films, concerten, theater en andere activiteiten). Van yoga tot skiën, van een bezoek aan de concertzaal Ancienne Belgique tot chocoladefondue, van mozaïek tot gezond koken: een uitgebreid programma waarin elke student zijn/haar keuze kon vinden om buiten de klas Nederlands te oefenen. Ann De Schryver, met medewerking van Fanny Vanderlinde, Leen De Beuckelaere en studenten (1.1, 1.2, 2.4) Lees dit artikel verder op www.brucovo.be