Brandweer Vereniging Vlaanderen
Brandweer Vereniging Vlaanderen
Symposium Zonnepanelen 14 september 2009
1
Inhoud 1. 2.
3. 4. 5. 6.
Basiselektriciteit Gevaren van elektriciteit & de bescherming ertegen Opbouw van een PV-installatie Cases – voorbeelden Preventie Interventie
2
Brandweer Vereniging Vlaanderen
1. Basiselektriciteit 1. 2. 3. 4.
Wet van OHM Vermogen AC/DC Omvormers
1. Basiselektriciteit
Wet van OHM : U=RxI – – –
U = spanning, eenheid Volt R = weerstand, eenheid Ohm I = stroomsterkte, eenheid Ampère
Brandweer Vereniging Vlaanderen
1. Basiselektriciteit
Vermogen : P=UxI – – – –
P = vermogen, eenheid Watt Pp = piekvermogen 1000 Watt = 1 kW Energie = vermogen x tijd = kWh
1. Basiselektriciteit
Wisselspanning ( AC ) :
Gelijkspanning ( DC ) : opgewekt door batterijen en zonnecellen
Brandweer Vereniging Vlaanderen
1. Basiselektriciteit
Omzettingen : –
AC > DC : via een gelijkrichter, opgebouwd uit diodes en condensators
–
DC > AC : via omvormers, electronische wisselrichters
1. Basiselektriciteit
Opbouw : –
Differentieel
–
Automaat
–
Lekstromen Stroomverlies Overbelasting Kortsluiting
Diff.hoge gevoeligheid
Persoonlijke bescherming
Brandweer Vereniging Vlaanderen
2. Gevaren van elektriciteit Materieel aspect 1.
2.
Gevaar voor brandwonden door contact met hete voorwerpen Gevaar voor brand door oververhitting 1. 2.
3. 4. 5.
Afgedekte radiator = toestel thermisch overbelast Slechte contacten
Lekstromen Boogvorming ( UV + materiaalprojectie ) Ontploffingsgevaar in Ex-omgeving
2. Gevaren van elektriciteit Lekstromen
Brandweer Vereniging Vlaanderen
2. Gevaren van elektriciteit Boogvorming
2. Gevaren van elektriciteit Persoonlijk aspect 1. 2.
Stroomdoorgang door het lichaam – spieren Stroomdoorgang door het lichaam – thermisch effect
Brandweer Vereniging Vlaanderen
2. Gevaren van elektriciteit Stroomdoorgang door het lichaam > 3 A : onomkeerbare hartstilstand bewusteloosheid, inwendige verbrandingen verkoling huid, spieren, organen 80 mA – 3 A : bewusteloosheid -> fibrillatie (tijd > 0,3s) 25 – 80 mA: omkeerbare hartstilstand -> bewusteloosheid -> onomkeerbare hartstilstand 0,01 – 25 mA: kriebeling –> kramp –> niet loslaten
2. Gevaren van elektriciteit Stroomdoorgang door het lichaam * kortstondige stroomdoorgang bij laagspanning: beperkte stroom doch indien klein contactoppervlak: grote stroomdichtheid en dus plaatselijk verbranding * kortstondige stroomdoorgang bij hoogspanning: grote stromen en, naast kans op dood, kans op diepe verschroeiingen en dodelijke infecties * langdurige stroomdoorgang (sec) -> verkoling van huid, spieren en beenderen * Gevolgen kunnen omvangrijk zijn, en moeilijk te bepalen Stolling van eiwitten Inwendige verbranding van spieren --> uitval van nieren -> coma, dood Dus na elektrocutie steeds medisch toezicht !!
Brandweer Vereniging Vlaanderen
2. Gevaren van elektriciteit “Ongevaarlijke spanning” : 50 Volt ac 120 Volt dc
2. Gevaren van elektriciteit
Brandweer Vereniging Vlaanderen
2. Gevaren van elektriciteit
2. Gevaren van elektriciteit Bescherming tegen stroomdoorgang 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Handschoenen Huid Lichaam Schoenen Ondergrond … Lucht : doorslagspanning > 1 kV/cm
Brandweer Vereniging Vlaanderen
2. Gevaren van elektriciteit Bij blussing : Laagspanning : < 1000 Vac < 1500 Vdc 1 m / 5 m ( sproei/gebonden) Hoogspanning : 5 m / 10 m
3. Opbouw van een PV-installatie Zonnepanelen Gelijkstroomkabel
Wisselrichter / omvormer DC > AC Energieteller PV Energieteller eigen verbruik
Verbruikers woning Openbaar net
Brandweer Vereniging Vlaanderen
3. Opbouw van een PV-installatie
Zonnepanelen –
– – – –
–
Seriegeschakelde elementen die 24 .. 55 .. ? Vdc leveren ( tendens = stijgend ) Gemiddelde grootte 3,5 kWp, 8 m²/kW, 11 kg/m² Project Duitsland 5 MW In Belgie momenteel max tot 600 Vdc, elders hoger Metalen kaders dienen geaard te worden <> bliksemafleider ( isolatieweerstand 2 kV ) Gemakkelijk te vernietigen
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – – – – –
–
Aparte aders richting omvormer Geen brandweerstand Dikwijls open en bloot gemonteerd Risico op aantasting door knaagdieren Typisch voor gelijkstroom is het optreden van grotere vlambogen ten opzichte van wisselstroom Zwevende kring
Brandweer Vereniging Vlaanderen
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – vlamboog Te vergelijken met lassen AC dooft telkens uit
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – zwevend Te vergelijken de dubbel geïsoleerde stroomgroepen bij de brandweer
Brandweer Vereniging Vlaanderen
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – zwevend Te vergelijken de dubbel geïsoleerde stroomgroepen bij de brandweer
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – zwevend Te vergelijken de dubbel geïsoleerde stroomgroepen bij de brandweer
Brandweer Vereniging Vlaanderen
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – zwevend Te vergelijken de dubbel geïsoleerde stroomgroepen bij de brandweer
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – zwevend Te vergelijken de dubbel geïsoleerde stroomgroepen bij de brandweer
Brandweer Vereniging Vlaanderen
3. Opbouw van een PV-installatie
DC kring – zwevend Door het ontbreken van een isolatiewachter en dus zonder kennis van een mogelijke eerste fout is het af te raden om 1 van de draden aan te raken …
3. Opbouw van een PV-installatie
Wisselrichter / Omvormer – – –
–
Uiteenlopende vermogens 1-fazig 230 Vac of 3-fazig 400 Vac Valt uit wanneer het openbaar net wegvalt Duitsland : manuele DC scheider verplicht, net voor de omvormer
Brandweer Vereniging Vlaanderen
3. Opbouw van een PV-installatie
4. Cases / voorbeelden Volgens de verzekeringen worden er zelden branden veroorzaakt door zonnecellen. De grootste oorzaken zijn blikseminslagen en overspanning. Verder is er nog schade door stormen en diefstallen.
Brandweer Vereniging Vlaanderen
4. Cases / voorbeelden Bürstadt – 22 juni 2009 5 MW installatie Problemen met connectoren waren reeds jaren bekend
4. Cases / voorbeelden
Brandweer Vereniging Vlaanderen
4. Cases / voorbeelden
4. Cases / voorbeelden Enkele voorbeelden van San Jose USA
Brandweer Vereniging Vlaanderen
4. Cases / voorbeelden
4. Cases / voorbeelden
Brandweer Vereniging Vlaanderen
4. Cases / voorbeelden
4. Cases / voorbeelden
Brandweer Vereniging Vlaanderen
4. Cases / voorbeelden
4. Cases / voorbeelden
Brandweer Vereniging Vlaanderen
5. Preventie
Bouwaanvraag ( Italie ) Aanduiding / affichering – –
Kabelbescherming – – –
Aan de ingang van gebouwen Aan de electriciteitsmeter / hoofdschakelaar ( USA ) In metalen geleiders ( USA ) Brandvrije kabel Correcte montage ( met aanduiding DC-leiding )
Automatische lichtdichte folieaanbrenger
5. Preventie
Brandweer Vereniging Vlaanderen
5. Preventie
Regelmatige metingen om vlambogen te detecteren met speciaal meettoestel DC-scheider aan de omvormer ( Duitsland ) Beperking van de spanning door in clusters te werken met meerdere omvormers Installatie van een “safety shutdown” in elk paneel, aangestuurd vanuit de omvormer : bij het wegvallen van het openbaar net wordt ieder paneel individueel afgeschakeld
5. Preventie
Brandweer Vereniging Vlaanderen
5. Preventie
5. Preventie
Brandweer Vereniging Vlaanderen
6. Interventie
Zolang de panelen en de bekabeling intact zijn, is er geen probleem Onderbreken van de gelijkstroomkring zorgt voor vlambogen Individuele panelen leveren een “veilige” spanning Uitschakeling van de hoofdschakelaar zorgt automatisch voor het uitvallen van de omvormer – maar de gelijkstroomkring blijft onder spanning ( als er licht is )
6. Interventie
Veiligheidsafstanden : – – –
1 m tot de spanningsvoerende geleiders 1 m sproeistraal 5 m gebonden straal
Mechanisch niet sterk Opletten voor toxische verbrandingsgassen Opletten bij wateroverlast, de omvormer kan in de kelder geplaatst zijn
Brandweer Vereniging Vlaanderen
6. Interventie
Wat werkt niet : – – –
Aanbrengen van schuim ( ook niet CAVS ) Afdekken met donkere folie Afdekken met lichtdichte folie zou kunnen werken, maar is in de praktijk meestal moeilijk aan te brengen
Wat werkt altijd : wachten tot zonsondergang of de volgende zonsverduistering
Brandweer Vereniging Vlaanderen
Symposium Zonnepanelen 14 september 2009
52