BRABANTSTAD ZEELAND STEENBERGEN HALDERBERGE ANTWERPEN BREDA ROOSENDAAL BERGEN OP ZOOM WOUDRICHEM WERKENDAM DRIMMELEN GEERTRUIDENBERG MOERDIJK

J A A RV E R S L A G W E S T- B R A B A N T S E V E RG A D E R I N G

2008

jaar verslag 2008 ROTTERDAM

WERKENDAM

WOUDRICHEM

aalburg

MOERDIJK

ZEELAND

DRIMMELEN GEERTRUIDENBERG

OOSTERHOUT STEENBERGEN

THOLEN

BREDA

HALDERBERGE

RUCPHEN

ETTEN-LEUR

ROOSENDAAL BERGEN OP ZOOM

BRABANTSTAD

ALPHEN-CHAAM ZUNDERT BAARLE-NASSAU

WOENSDRECHT

ANTWERPEN

jaarverslag 2008

2

Jaarverslag West-Brabantse Vergadering 2008

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord

5

1

Inleiding

7

2 Werkwijze

9

3 programma’s 3.1 Ruimtelijke Ontwikkeling 3.2 Economie 3.3 Bereikbaarheid 3.4 Duurzame Ontwikkeling 3.5 Voorzieningen 3.6 Communicatie 3.7 Bedrijfsvoering

10 14 18 20 22 24 26

4

Andere aan de Strategische Agenda gelieerde onderwerpen

30

5

Programmabureau West-Brabant

34

Bijlagen 1 Regiofonds West-Brabant 2 Financieel overzicht 2008 3 Begroting 2009

37 38 39

Colofon

40

3

4


Voorwoord Hierbij bied ik u het tweede jaarverslag van de ‘West-Brabantse Vergadering’ aan. In deze rapportage staan de inspanningen van de Bestuurlijke Regiegroep (BRG) en Ambtelijke Regiegroep (ARG) in 2008 weergegeven. Ik ben blij te constateren dat we met de 19 West-Brabantse gemeenten na de ondertekening van het ‘Bestuursconvenant West-Brabant’ in januari 2007 voortvarend van start zijn gegaan. Om onze samenwerking daadwerkelijk gestalte te geven hebben we hard gewerkt aan de totstandkoming van de ‘Strategische Agenda 2008-2011’. Deze Strategische Agenda bevat de ambities en doelstellingen van onze samenwerking. In verschillende bestuursopdrachten hebben we onszelf de taak gesteld om binnen drie jaar concrete resultaten te laten zien op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling, economie, bereikbaarheid, duurzame ontwikkeling, voorzieningen, communicatie en bedrijfsvoering. Onze portefeuillehouders zijn druk bezig om deze bestuursopdrachten uit te werken. De ‘Ruimtelijke Visie’ voor West-Brabant ligt in 2009 in concept voor. We hebben met GS van Brabant een gezamenlijke investeringsagenda benoemd met acht majeure opgaven en een groot aantal andere projecten die in 2009 en 2010 hun uitvoering moeten krijgen in alle 19 gemeenten. Zeker in deze economisch zeer lastige tijden is “uitvoeren-uitvoeren” een belangrijk overheidscredo. Op de in januari 2009 gehouden West-Brabant-top is dit door alle partijen nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Ook met de discussie over de stroomlijning van de intergemeentelijke samenwerking is in 2008 een start gemaakt. Ik ben blij dat we samen inmiddels deze eerste resultaten hebben geboekt. Ik constateer dat er op diverse plekken door de beslissers over West-Brabant wordt gepraat; men houdt rekening met ons. We zijn er echter nog niet! Bij het vaststellen van de Strategische Agenda is al geconstateerd dat het goed is om onze ambities niet te laag te stellen, maar ook dat het lastig zou worden om alle daarin genoemde ambities in de bestuursperiode 2008 – 2010 te realiseren. Daarom heeft de BRG besloten om prioritering aan te brengen bij het realiseren van doelstellingen. De 19 colleges hebben hier mee ingestemd. Daar waar dit aan de orde is, wordt deze prioritering per programma aangegeven. In dit jaarverslag legt de BRG verantwoording af over de inspanningen van de West-Brabantse Vergadering in 2008. Ik wens u veel leesplezier.

P.A.C.M. van der Velden, voorzitter Bestuurlijke Regie Groep West-Brabant

5

ROTTERDAM

WOUDRICHEM WERKENDAM aalburg

MOERDIJK

ZEELAND

DRIMMELEN GEERTRUIDENBERG

OOSTERHOUT STEENBERGEN

THOLEN

RUCPHEN

ETTEN-LEUR

ROOSENDAAL BERGEN OP ZOOM

BRABANTSTAD

BREDA

HALDERBERGE

ALPHEN-CHAAM ZUNDERT BAARLE-NASSAU

WOENSDRECHT

ANTWERPEN

6


INLEIDING In onze samenleving zijn bestuurlijke grenzen voor onze burgers, bedrijven en instellingen al lang geen grenzen meer waartoe hun actieradius zich beperkt. Onze inwoners wonen, werken en recreëren in nogal wat gevallen op diverse plekken in West-Brabant en daar buiten. Bedrijven vertrekken om hen moverende redenen en vestigen zich hier, omdat de vestigingsfactoren hen niet of juist wel aan staan. Nogal wat instellingen werken op een schaal die ook al lang niet meer binnen de grenzen van een gemeente, een provincie, of in het West-Brabantse geval, binnen de landsgrenzen vallen. Naast die wegvallende grenzen nemen we ook nog eens waar, dat door de strategische ligging tussen Antwerpen en Rotterdam, West-Brabant in nogal wat landelijke nota’s als kansrijke regio gezien wordt. Een regio met een potentie om een aantal gewenste economische ontwikkelingen te accommoderen. In verschillende rijksnota’s zoals de ‘Nota Ruimte’ (VROM) en de nota ‘Pieken in de Delta’ wordt aandacht geschonken aan die positie van West-Brabant. De kernboodschap is: profiteren van de strategische ligging. Met die nota’s zijn de gemeenten in West-Brabant voortvarend aan de slag gegaan. Die inspanningen hebben onder andere geleid tot het besef dat de gemeenten in West-Brabant de regie over de ontwikkelingen in West-Brabant zoveel als mogelijk in eigen hand moeten nemen. In dat besef ondertekenden op 30 januari 2007 de colleges van Burgemeester en Wethouders van 18 West-Brabantse gemeenten en de Zeeuwse gemeente Tholen het ‘Bestuursconvenant West-Brabant’. Dit convenant vormt de basis voor de samenwerking op strategische onderwerpen op de schaal van West-Brabant. De 19 convenantgemeenten spraken af zich onder de naam ‘West-Brabant’ te presenteren en profileren. Om de samenwerking ook daadwerkelijk gestalte te geven is in 2007 hard gewerkt aan de totstandkoming van de ‘Strategische Agenda 2008-2011’. Deze Strategische Agenda bevat de ambities en doelstellingen van de samenwerking, verdeeld over de volgende programma’s: • • • • • • • •

Algemeen Economie Ruimtelijke Ontwikkeling Duurzame Ontwikkeling Voorzieningen Bereikbaarheid Communicatie Bedrijfsvoering

De Strategische Agenda is na consultatie bij de colleges van de convenantgemeenten op 12 december 2007 door de Bestuurlijke Regiegroep (BRG) vastgesteld. De ambities en doelstellingen uit de agenda worden door middel van bestuursopdrachten tot realisatie gebracht.

7

8


WERKWIJZE De uitvoering van deze programma’s gebeurt in de vorm van ‘bestuursopdrachten’. De BRG stelt bestuursopdrachten in ontwerp vast . Daarna gaat de ontwerpbestuursopdracht ter besluitvorming naar de colleges van Burgemeester en Wethouders van de 19 convenantgemeenten. Ieder college besluit per bestuursopdracht of zij daarin al dan niet participeert. In 2007 stelde de BRG bestuursopdrachten ‘Communicatie West-Brabant’ en ‘Ruimtelijke Visie West-Brabant’ vast. In 2008 volgden de bestuursopdrachten • • • • • • •

Strategische Visie Duurzaamheid West-Brabant Economie Bereikbaarheid West-Brabant Voorzieningen/zorg Voorzieningen/kennisnetwerken Voorzieningen/leefbaarheid Integrale Jeugdgezondheidszorg

Met deze bestuursopdrachten krijgen de programma’s van de Strategische Agenda concreet vorm. De uitvoering van de bestuursopdrachten gebeurt door de ambtelijke organisaties van de convenantgemeenten. Het Programmabureau West-Brabant verleent procesbegeleiding. Dit programmabureau is een ‘virtuele’ organisatie die ambtelijke capaciteit geleverd krijgt vanuit de gemeenten (Bergen op Zoom en Breda), de Brabantse Buitensteden, het Regiobureau Breda, SES West-Brabant en de provincie Noord-Brabant. In het convenant zijn enkele randvoorwaarden geregeld zoals de hulpstructuur, de manier van besluitvorming en de noodzakelijke middelen.

9

10


De programma’s Ruimtelijke Ontwikkeling De missie van het programma Ruimtelijke Ontwikkeling luidt: voor veel is een plek in West-Brabant, maar het blijft wel mooi Om te komen tot de Ruimtelijke Visie West-Brabant vonden in 2008 onder andere drie atelierdagen plaats. Op 26 juni 2008 is onder leiding van ateliermeester Huub Droogh (bureau ‘Rothuizen, Van Doorn en ’t Hooft’) samen met adviesbureau H+N+S een belangrijke stap gezet om tot realisatie van de Ruimtelijke Visie West-Brabant te komen. De tweede atelierdag was op 4 september en de laatste atelierdag op 11 december 2008. Op 7 oktober 2008 was er in het kader van de Ruimtelijke Visie West-Brabant een filmfestival. In de Nobelaer in Etten-Leur werden die dag vijf verfilmde scenario’s van de drie ateliers aan een breed publiek vertoond. Doel van het filmfestival was de discussie te voeren over de scenario’s voor West-Brabant en voorkeuren en draagvlak te peilen voor keuzes in de gezamenlijke (ruimtelijke) strategie. Belangrijke motieven daarbij: • Aanwakkeren van een zelfbewustzijn van de regio, vooral door de positionering van de regio ten opzichte van Rotterdam, Antwerpen en BrabantStad; • De verhouding tussen stad en land. De discussie die zich na het vertonen van de films onder leiding van de ateliermeester ontspon leverde veel input op voor het vervolg van het proces. Voor het middagprogramma waren alle direct betrokken deskundigen van de 19 convenantgemeenten, de waterschappen, de provincies Zeeland en Noord-Brabant, de medewerkers aan de ateliers en de leden van de stuurgroep RO uitgenodigd. ’s Avonds waren alle bestuurlijk- en politiek verantwoordelijken van de 19 convenant-gemeenten, de waterschappen, de provincies Zeeland en Noord-Brabant en alle andere betrokkenen zoals die van departementen, Kamer van Koophandel, ZLTO, BZW, Brabants Landschap en de BMF uitgenodigd. Subregionale bijeenkomsten Als vervolg op het filmfestival en in aansluiting op de vraag vanuit eerdere raadssessies zijn vier extra gecombineerde subregionale consultatierondes georganiseerd voor raadsleden. Ruim 200 mensen zijn op deze bijeenkomsten afgekomen. Hun opmerkingen werden betrokken bij de laatste atelierdag van 11 december 2008. Tijdpad en verdere procedure Omdat vooraf niet voorzien was dat er vier ingelaste subregionale bijeenkomsten zouden plaatsvinden, is het concept eindbeeld/eindverslag naar verwachting begin 2009 klaar. Dit concept-eindproduct wordt door de BRG via de colleges aan de gemeenteraden voorgelegd. De stuurgroep Ruimtelijke Ontwikkeling (de wethouders Ruimtelijke Ordening van de 19 gemeenten) neemt kennis van de reacties en verwerkt deze in het ontwerp-eindproduct. Op 1 juli 2009 bespreekt de BRG dit ontwerp-einddocument. Daarna krijgen de 19 colleges dit document met het verzoek of zij de opgaven accepteren en willen

11

uitwerken en of ze dit vervolgens ter behandeling aan hun raden willen voorleggen. Op welke manier de raden van de 19 gemeenten over dit concept-eindproduct nog willen spreken, is onderwerp van gesprek tussen de raden zelf. In ieder geval zijn de gemeenteraden tussentijds nauw betrokken bij de totstandkoming van het product. Dit gebeurt ook verder in het proces door middel van consultatie en door bilaterale informatie-uitwisseling en discussie. Het instemmen met de Ruimtelijke Visie is in feite een afspraak die de 19 convenant-gemeenten (en de andere samenwerkingspartners) maken: hoe gaan we om en werken we in wisselende allianties aan de uitwerking van een gezamenlijk gedragen visie op de ruimtelijke toekomst van onze regio? Deze visie dient als drager voor de ‘Provinciale Structuurvisie Noord-Brabant’. De identiteitsfilm, de vijf verfilmde scenario’s en alle aanvullende documenten zijn te vinden op de website www.west-brabant.eu (onder Bestuursopdrachten/Ruimtelijke Visie).

12


Geen reden Echter om tevreden achterover Te leunen.

Werkgelegenheid, bereikbaarheid, economische ontwikkelingen en gelijktijdig oog houden voor de leefbaarheid en natuur maken samenwerking in West-Brabant een noodzakelijkheid. Zowel bestuurders, bedrijven en onderwijsinstellingen zijn van de noodzaak doordrongen. De West-Brabantse samenwerking heeft inmiddels dan ook tot mooie initiatieven geleid. Initiatieven soms op Europa gericht, maar ook mondiaal en andere initiatieven meer nationaal of op West-Brabant zelf. Ik denk hierbij aan de samenwerkingsrelatie met China, de totstandkoming van betere verbindingen en ontsluitingen op het HSL-netwerk, de onderhandelingen met het Rijk over de meerjarige infrastructurele investeringen, het samenwerkingsverband Total Maintenance en de subsidies die onder deze vlag zijn binnengehaald en de intentieovereenkomst om de lokale belastingen te stroomlijnen. Verder blijkt de aanpak van de regionale ontwikkelingsmaatschappij een succes en zijn tientallen grote en kleinere bedrijven de afgelopen jaren in West-Brabant gevestigd. Bovendien hebben de provincie, de 18 Brabantse gemeenten en de Zeeuwse gemeente Tholen honderden miljoenen vrijgemaakt om gezamenlijk op te trekken en samen te investeren in West-Brabant. Allemaal zaken om trots op te zijn. Geen reden echter om tevreden achterover te leunen. Economisch lastige tijden maken het meer dan ooit noodzakelijk om samen te werken. Snellere stappen voorwaarts zijn dus wenselijk. Daarom zeg ik: bestaande samenwerking uitbreiden, meer investeren uiteraard met een duidelijke agenda en doorgaan met bestaande stimulerings- en scholingsprogramma. Inmiddels heeft het Rijk West-Brabant ontdekt als zeer kansrijk vanwege haar ligging tussen Rotterdam en Antwerpen. Dat heeft zich echter nog niet vertaald in concrete maatregelen. Een duidelijke opgaaf dus voor de West-Brabantse samenwerking. Ook kan er nog meer dan nu gebruikt worden gemaakt van de bestaande subsidiemogelijkheden. Ter vergelijking Zuid-Oost-Brabant haalt vijf keer zoveel subsidie binnen als West-Brabant. De cultuur en werkwijze binnen de West-Brabantse samenwerking is ten slotte een belangrijk aandachtspunt. Immers zoals blijkt zijn de afzonderlijke gemeentelijke organisaties nog onvoldoende gericht om te werken in samenwerkingsverbanden en ook de noodzaak van samenwerking mag nog meer met name tussen de politieke oren komen. Ik zie een aantrekkelijk woon- en leefklimaat, een geweldige logistieke ligging, mooie bedrijven en volop kansen voor innovaties. Wij hebben veel om trots op te zijn. Dat mag de West-Brabantse samenwerking ook uitstralen. Hoe beter de samenwerking hoe meer risico’s je kan, mag en durft te nemen als het gaat om innovaties en investeren. Dan kan het niet anders en wordt West-Brabant een begrip niet alleen in Nederland maar ook in Europa en wellicht daarbuiten. Attje Kuiken Lid Tweede Kamerfractie Partij van de Arbeid

13

14


economie Het programma Economie heeft als missie: West-Brabant pakt aan Doelstelling 1 van het programma Economie houdt in dat gemeenten in 2010 bindende afspraken gemaakt hebben over de behoefte aan en de realisatie van (boven-) regionale bedrijventerreinen in West-Brabant. Er wordt momenteel gewerkt aan een notitie met kwalitatieve en kwantitatief geformuleerde afspraken over de realisering van bedrijventerreinen in de regio. Deze notitie is in maart 2009 gereed. Doelstelling 2 van het programma zegt dat de 19 gemeenten op 1 januari 2009 geïnventariseerd hebben welke bestaande (boven-)regionale bedrijventerreinen geherstructureerd moeten worden en hoe dit gefinancierd en gerealiseerd wordt. Ook hier wordt gewerkt aan een notitie met een opgave van bedrijventerreinen, financiën en activiteiten. Deze notitie is in het voorjaar van 2009 gereed. Belangrijke input voor de uitvoering van de doelstellingen 1 en 2 is de ‘Bedrijvenrapportage 2008’. Het algemeen bestuur van het SES stelde deze rapportage op 15 december 2008 in haar vergadering vast. Een andere belangrijke bouwsteen voor de realisatie van de doelstellingen 1 en 2 is de ‘STEC-rapportage’ (een onderzoek naar de kwalitatieve vraag naar bedrijventerreinen). Deze rapportage is naar verwachting in het eerste kwartaal 2009 gereed. Doelstelling 6 behelst het verbeteren van de kwaliteit en de kwantiteit van de wal- en wateraccommodaties in West-Brabant voor de recreatietoervaart. Die kwaliteit wordt sterk gestimuleerd om daarmee een aanzienlijk langere verblijfsduur van toeristen (20% in 2010) in de regio te bewerkstelligen. In het voorjaar van 2009 is daartoe een inventariserende notie en stappenplan gereed. Het resultaat moet leiden tot uitvoeringsprojecten die kansrijk zijn in het programma ‘Pieken in de Delta’. Voor het opstellen van de visie en het ontwikkelingsplan stelde adviesbureau Tinker Imagineers B.V. een plan van aanpak op. Dit plan van aanpak wordt uitgevoerd. De opdracht aan Tinker Imagineers luidde: • Schrijven van een visie en (belevings-)concept dat bijdraagt aan de samenhang van de afzonderlijk te ontwikkelen projecten inclusief een ontwikkelingslijn voor de promotie en marketing van ‘de waterrand’; • Opstellen van een communicatieraamplan voor het koepelproject ‘Waterrand’; • Programmeren van de projectinitiatieven met als leidraad de programma-eisen vanuit de structuurfondsen; • Bundelen visie, concept en projecten tot een uitvoeringprogramma dat in aanmerking komt voor externe financiering vanuit de hogere overheden.

15

Op te leveren product: Een visie en belevingsconcept in de vorm van een bidboek dat bijdraagt aan de samenhang van de afzonderlijk te ontwikkelen projecten, inclusief een ontwikkelingslijn voor de promotie en marketing van ‘de waterrand’. Het bidbook dient onder andere als bijlage voor subsidieaanvragen bij OP-Zuid en de Provincie Noord-Brabant. Het bidboek wordt op 12 maart 2009 aan stuurgroep en begeleidingsgroep gepresenteerd.

16


Vertrouwen

West-Brabant is de eerste regio na BrabantStad die met een concreet investeringsprogramma is gekomen. Daarmee loopt de regio voorop en dat is een goede zaak. Zeker in deze economische tijden, want uit de eerste gegevens blijkt dat West-Brabant meer nog dan de andere Brabantse regio’s getroffen wordt door de economische crisis. Maar juist door nu in te zetten op de toekomst met concrete projecten waar geld aan verbonden is, straalt de regio samen met de provincie vertrouwen uit. Vertrouwen dat juist in deze tijden bittere noodzaak is. Ook de economie is voor een belangrijk deel psychologisch bepaald en dan is het goed dat er overheden zijn die niet bij de pakken neerzitten, maar juist gaan aanpakken! Het is de kracht van de regio geweest om 19 gemeenten met allemaal hun eigen belangen en eigen agenda’s te smeden tot een eenheid. Dat besef is er, maar moet nog verder vorm krijgen en moet ook groeien.

dat juist in deze tijden bittere noodzaak is.

In onze geglobaliseerde wereld kun je niet op het eiland van één gemeente gaan zitten en naar je eigen navel staren. Het besef moet er zijn, dat als zich een groot internationaal bedrijf vestigt op Borchwerf of Moerdijk, dat voor de hele regio goed is: qua werk, qua toelevering, qua uitstraling. In tijden van economische droogte is elke druppel welkom: daarom moeten we het in West-Brabant laten regenen. En boven welk gebied die regenwolk hangt, is niet interessant: de druppels worden overal opgevangen en zo profiteert de burger in West-Brabant daarvan. Dat is onze taak als overheid en dat verwacht ik van West-Brabant: geen vliegen afvangen, geen afgunst, maar eensgezindheid en eendrachtigheid én vertrouwen. Uiteindelijk leidt dat tot een verbetering van de welvaart en het welzijn. Want na regen komt toch zonneschijn?! P. Rüpp Gedeputeerde provincie Noord-Brabant

17

18


Bereikbaar De missie van het programma Bereikbaar is Snel, schoon en veilig! De bestuursopdracht Bereikbaarheid is in september 2008 door de BRG in ontwerp vastgesteld en naar de colleges van de convenantgemeenten ter besluitvorming gestuurd. In 2009 start de realisatie van deze bestuursopdracht. Tijdens de verbouwing is de verkoop gewoon doorgegaan. De portefeuillehouders ‘Verkeer en Vervoer’ bespraken op 22 september 2008 de ‘Brabants Strategische Visie Goederenvervoer’. De gezamenlijke reactie is zowel in Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant als bij de behandeling in Provinciale Staten aan de orde geweest. In deze reactie is veel aandacht voor de duurzame afwikkeling van de goederenstromen. Er zijn inmiddels afspraken gemaakt over de organisatorische opzet voor de uitvoering van deze bestuursopdracht. In het voorjaar van 2009 worden de wethouders van de betrokken gemeenten bijgepraat over de ontwikkeling van de grote infrastructurele projecten zoals de A 27, de Spoorlijn Breda-Utrecht, de A 4 en majeure infrastructurele waterwegprojecten. A58 In het kader van het ‘Actieprogramma Wegen’ heeft de Minister van V&W voor de corridor A58 Eindhoven – Breda een bedrag van € 19,4 miljoen toegezegd. Hiervoor wordt onder andere de A58 tussen de knooppunten Galder en Sint Annabosch in beide richtingen met een derde rijstrook uitgebreid. Ook wordt knooppunt Galder geoptimaliseerd voor het verkeer vanuit het zuiden in de richting van Tilburg. Tenslotte wordt in onze regio ook de aansluiting Etten-Leur Vosdonk aangepast. In het kader van het ‘Actieprogramma Regionaal OV’ heeft de minister bovendien nog een bedrag van € 0,5 miljoen toegezegd om voor het hoogwaardig openbaar vervoer (Volans) bij het Trivium in Etten-Leur een eigen aansluiting te maken op de A58. RoBel In het vorige MIRT was nog een bedrag van € 224 miljoen gereserveerd voor de spoorverbinding VERA (RoBel). Dit bedrag is doorgeschoven naar het ‘Programma Hoogfrequent Spoor’(PHS). De provincie Noord-Brabant heeft hiertegen bezwaar aangetekend. Ook hebben de provincies Noord-Brabant en Zeeland aandacht gevraagd voor de realisatie van een directe spoorverbinding van Zeeland naar Antwerpen, de zogeheten Sloeboog. Minister Eurlings heeft toegezegd dat deze VEZA-verbinding wordt onderzocht in de ‘Planstudie Herroutering Goederenvervoer’ die onderdeel is van het PHS.

19

20


Duurzame Ontwikkeling De missie van dit programma is dat het goed toeven blijft in een “Schoner, Zuiniger, BosRijk, WaterRijk en CultuurRijk” West-Brabant! In 2008 was de inspanning vooral gericht op de totstandkoming van het Plan van Aanpak, waarvan de vaststelling door de Stuurgroep is voorzien in het voorjaar van 2009. Van de convenantgemeenten wordt extra inspanning gevraagd (deskundigheid) bij het uitwerken van de verschillende thema’s in vier werkgroepen: • Water en Bodem; • Lucht, Geluid en Externe Veiligheid; • Energie en Dubo en Natuur; • Landschap en Ecologie. De ambtelijk trekkers van deze groepen zijn aangetrokken en de groepen worden verder begin 2009 bemenst. Een extern bureau (Builddesk) is inmiddels ingeschakeld om de uitvoering van de bestuursopdracht te ondersteunen. Dat gebeurt in de rest van de convenantperiode (en later). In het kader van de ‘Verklaring van Dussen’ stelde MARB voor de uitvoering van deze bestuursopdracht een bedrag van € 50.000 extra beschikbaar en hebben de RMD en MARB menskracht beschikbaar gesteld. Tijdpad en verdere procedure Na behandeling van het ‘Plan van Aanpak’ in de BRG van 1 juli 2009 gaat dit document naar de 19 colleges met het verzoek of zij de ambities en de uitwerking daarvan in de rest van de convenantperiode accepteren en vervolgens of ze dit ter behandeling aan hun gemeenteraden willen voorleggen.

21

22


Voorzieningen De missie van dit programma is: Alles is om de hoek! Vanwege de grote variëteit aan doelstellingen in dit programma zijn op verzoek van de BRG voor de realisatie van dit programma drie bestuursopdrachten opgesteld. Drie expertmeetings leverden belangrijke input voor dit programma. Deze expertmeetings vonden plaats in de regio. Er namen bestuurders van corporaties, (thuis)zorginstellingen, politie, etc. aan deel. Het portefeuillehoudersoverleg ‘Zorg’ adviseerde overigens om de doelstelling uit dit programma die betrekking heeft op de mate van tevredenheid over de bereikbaarheid van het landelijk gebied via openbaar vervoer over te hevelen naar het programma Bereikbaarheid.

23

24


Communicatie De missie van dit programma is dat West-Brabant in 2015 een zelfbewuste regio is waar rekening mee gehouden wordt! Digitale communicatie De digitale nieuwsbrief ‘West-Brabant in Beeld’ verscheen in 2008 veertien keer. Deze nieuwsbrief wordt verspreid naar ruim 1000 personen (colleges, raadsleden, statenleden, ambtenaren, onderwijs, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties) in West-Brabant en daarbuiten. De website www.west-brabant.eu is sinds 1 juli 2008 helemaal ge-update en ge-restyled om het gebruiksgemak en het beheer te verbeteren. Het beheer is in handen van de gemeente Woensdrecht en de gemeente Breda. Regiobranding In overleg met vertegenwoordigers van gemeenten en maatschappelijke organisaties is geïnventariseerd welke initiatieven er liggen op het gebied van de branding van West-Brabant. De conclusie uit deze exercitie was dat er al heel veel gezegd en geschreven is over het ‘DNA’ van West-Brabant. Op basis van al deze gegevens is in 2008 gewerkt aan een hypothese van de kernwaarden van West-Brabant. Deze hypothese wordt besproken met gemeenten, ondernemers, onderwijs en maatschappelijke organisaties. Deze gesprekscyclus wordt in het voorjaar van 2009 afgerond. Een en ander moet leiden tot een onderlegger voor een regiocampagne voor West-Brabant. Parallel hieraan wordt een verzoek voor cofinanciering van een regiobrandingcampagne ingediend bij OP-Zuid. Lobby Als het gaat om de beeldvorming en promotie, PR voor de Strategische Agenda West-Brabant in zijn algemeenheid en voor de West-Brabantse thema’s van de 19 gemeenten in het bijzonder kan een veel efficiëntere en doeltreffender lobby worden gevoerd. Het gaat hier om kennen en gekend worden, op tijd zorgen dat veel parlementariërs, pers en andere belangstellenden op de hoogte zijn van goed bepaalde en voorbereide West-Brabantthema‘s. Daarbij moeten ook vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, de ondernemers en de vakbonden worden betrokken. Verder is duidelijk dat uit de relatie van Brussel - West-Brabant meer gehaald kan worden om de West-Brabantse agenda te promoten en daarop in gezamenlijkheid te scoren. Eind 2008 is daarom vanuit het programmabureau West-Brabant gestart met een inventarisatie van hoofdpunten die zich lenen voor een lobbytraject per programma van de Strategische Agenda. De volgende stap is het bekijken van het daarbij behorend instrumentarium dat voor lobby kan worden ingezet. Daarbij wordt tevens aangegeven op welke personen/organisaties de lobby moet worden ingezet. Het uiteindelijke doel is in 2009 te komen tot een ‘lobbyagenda’ voor West-Brabant, waar concrete lobby-activiteiten aan worden gekoppeld.

25

26


Bedrijfsvoering De missie van dit programma is samen doen wat samen kan! De bestuursopdracht Bedrijfsvoering is in procedure en wordt in het voorjaar van 2009 aan de BRG en vervolgens aan de colleges van de convenantgemeenten ter besluitvorming voorgelegd. Met betrekking tot de bedrijfsvoering zijn voor 2008 de volgende resultaten te melden: • Bestuursopdracht is uitgewerkt en in procedure gebracht; • Sinds begin 2008 is er regulier overleg met 19 directeuren Bedrijfsvoering (frequentie van drie maal per jaar). Het gaat vooral over het volgen van en het sturen op drie gekozen speerpunten (ICT, HRM en Inkoop). Verder wordt kennis gedeeld over majeure projecten in de regio (bijvoorbeeld belastingsamenwerking, Loopbaancentrum, ambtelijke capaciteit regioprojecten, ICT-visie, verbonden partijen, Academie West-Brabant, Brandweer, enz.); • De vijf grootste gemeenten sturen als kopgroepgemeenten de drie speerpunten (ICT, HRM, Inkoop) aan. De directeuren Bedrijfsvoering van die kopgroepgemeenten spreken elkaar iedere zes weken; • Deelname door de regio aan het Traineetraject Brabant met 13 trainees vanaf september 2008; • Tweede krant ‘Werken in West-Brabant’ is in februari 2008 uitgegeven in een oplage van 15.000; • Op 1 september instemming van de ARG voor een regionaal Loopbaancentrum. Start op 19 januari 2009. Toezegging subsidie van A+O-fonds sector Gemeenten van in totaal € 150.000,-; • ICT-samenwerking is verstevigd. ICT-visiedocument in procedure gebracht; • Inkoopagenda’s van de regiogemeenten zijn vergeleken en conform de missie (samen doen wat samen kan) zijn werkafspraken gemaakt; • Na een voorbereiding van twee jaar starten per 1 januari 2009 elf gemeenten met hetzelfde personeels- en salarispakket. Doorkijkjes naar 2009: • Bepalen welke projecten op de schaal van de regio en welke op de schaal van subregionaal of tussen enkele gemeenten worden uitgevoerd; • Regionaal loopbaancentrum wordt verder uitgerold. Businessplan voor de periode vanaf 2010; • Derde ‘Werken in West-Brabant-krant’ komt in het voorjaar van 2009 uit; • ICT-visie wordt uitgewerkt in projecten: de zogenaamde ‘plateaus’; • Inkooptrajecten worden afgestemd en inkopers wisselen kennis uit; • Strategische personeelsplanning op de schaal van de regio West-Brabant; • Verbinding en draagvlak versterken met de groep ambtenaren die in het regionetwerk actief zijn. Gedacht wordt aan een themabijeenkomst op één dagdeel in juni 2009.

27

Uitwerking programma Bedrijfsvoering

Programma Bedrijfsvoering regio West-Brabant Bestuursopdracht op 3-12-2008 door ARG goedgekeurd Overleg met 19 directeuren Bedrijfsvoering (4 x per jaar sinds eind 2007) Speerpunt HRM

Speerpunt ICT

Speerpunt Inkoop

Roosendaal en Oosterhout sturen aan

Bergen op Zoom en Etten-Leur sturen

Breda stuurt aan

aan • Regionaal loopbaancentrum per 2009

• ICT-visie

• Inventarisatie inkoopkalenders

• Academie West-Brabant

• I-spoor

• Workshops

• Strategische Personeelsplanning

• A-spoor

• Afstemming met inkoopbureau

• Traineeproject vanaf september 2008

• Workshops

• Gezamenlijke personeels- en salaris-

• WEBRI

administratie voor elf gemeenten per 1-1-2009. • P&O-web • Arbeidsmarktprojecten

28


De samenwerking van de gemeenten in West-Brabant is een toonbeeld van strategische alliantievorming en netwerkvorming met respect voor de autonome positie van de participanten. Ik ben er van overtuigd dat het samenwerkingsverband vele positieve impulsen gegeven heeft aan de maatschappelijk en economische ontwikkeling van de regio. In feite is er sprake van een open innovatiemodel, waarbij partijen kennis delen, kennis ontwikkelen en kennis circuleren. Het maakt de regio tot een dynamische en krachtige economisch krachtige regio.

De geografische ligging moet de komende jaren verder uitgenut worden.

Samenwerking met Zeeland en de Zeeuwse gemeenten is essentieel om de potentie van Zuid-West Nederland op economisch, ecologisch, sociaal, educatief, infrastructureel en logistiek gebied optimaal te benutten. De geografische ligging moet de komende jaren verder uitgenut worden. Dit kan alleen als er een gezamenlijke strategische agenda komt voor de regio Zuid-West Nederland, waarin de lagere overheden (gemeenten) en de beide provincies met elkaar niet-vrijblijvende samenwerking aangaan. Bundeling van kennis en kunde in de regio zal uiteindelijk leiden tot kassa. Hogeschool Zeeland verwacht van een constructieve en coöperatieve samenwerking met West-Brabant dat gezamenlijk gewerkt wordt aan de verdere ontwikkeling van de kennisinfrastructuur op het gebied van hoger beroepsonderwijs.

ir. A.P. de Buck Voorzitter College van Bestuur Hogeschool Zeeland

29

30


Andere aan de Strategische Agenda gelieerde onderwerpen Regiofonds West-Brabant Op woensdag 26 februari 2008 ondertekenden de 19 West-Brabantse gemeenten tijdens een bijeenkomst in Alphen-Chaam de overeenkomst ‘Regiofonds West-Brabant’. Het Regiofonds wil een bijdrage leveren aan de realisering van projecten die deel uitmaken van de ‘Strategische Agenda West-Brabant 2008-2011’. De colleges van de 19 convenantgemeenten participeren in het Regiofonds door per inwoner één euro in het fonds te storten. Samen met de bijdragen die de provincies Noord-Brabant en Zeeland verstrekt hebben, is er ongeveer € 1.400.000 beschikbaar gekomen. Het uitgangspunt is om gedurende de looptijd van het convenant (tot 2011) dit bedrag te besteden. Bijlage 1 geeft inzicht in de bestedingen die de BRG heeft geaccordeerd in 2008. Stroomlijning In het bestuursconvenant West-Brabant is de opdracht opgenomen om te komen tot voorstellen die leiden tot vermindering van het aantal intergemeentelijke samenwerkingsverbanden in West-Brabant. In dit verband heeft de Bestuurlijke Regiegroep in juni 2008 een onderzoeksopdracht verstrekt aan bureau WagenaarHoes. Het onderzoek richt zich eerst op de vraag op welke terreinen gemeenten willen samenwerken en vervolgens wordt onderzocht welke samenwerkingsvorm(en) daarbij het meest passend zijn. Het onderzoek zal voor het zomerreces van 2009 zijn afgerond. Hiermee kan dit onderzoek een bijdrage leveren aan de voorbereidingen van de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2010. Regionale Collegedag Op woensdag 3 september verzamelden ruim 100 collegeleden van de 19 West-Brabantse gemeenten en leden van het Programmabureau West-Brabant zich ’s morgens vroeg in het nieuwe stadhuis van Tholen voor de start van de derde ‘Regionale Collegedag West-Brabant’. Deze editie vond plaats in de provincie Zeeland. Het doel van de dag was een nadere kennismaking met deze provincie: thuisbasis van één van de convenantgemeenten en een gebied met een weliswaar heel eigen karakter en dynamiek, maar ook met thema’s die voor de 19 West-Brabantse convenantgemeenten erg actueel en herkenbaar zijn: de problematiek van leefbaarheid op het platteland en voorzieningen in kleine kernen, de ontwikkeling van de havens in relatie tot de mainports Rotterdam en Antwerpen, bereikbaarheid en economische ontwikkeling versus het behoud van natuur en landschap. Bezocht zijn het Havenschap Zeeland Seaports, de Hogeschool Zeeland en de gemeente Veere. De collegedag werd afgesloten met een ontvangst door het college van Gedeputeerde Staten van Zeeland. Intentieovereenkomst ‘Samen investeren in West-Brabant’ Op woensdag 24 september ondertekenden de provincie Noord-Brabant en de 19 convenantgemeenten een intentieovereenkomst: de partijen spreken de intentie uit om de komende jaren samen op te trekken en samen te investeren in West-Brabant. De provincie en de 19 gemeenten investeren vanuit hun eigen meerjarenbegrotingen de komende jaren ruim € 650 miljoen in gezamenlijke projecten. Daarnaast houdt de provincie voor een aantal grote projecten tussen de € 50 en € 75 miljoen beschikbaar.

31

MIRT-verkenning Antwerpen - Rotterdam Relatie West-Brabant met de MIRT-verkenning Antwerpen-Rotterdam (MIRT-VAR) De regio levert input voor bovengenoemde verkenning die gecoördineerd wordt vanuit het ministerie van VROM in samenwerking met de ministeries van Economische Zaken, Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit, Verkeer en Waterstaat, de provincies Noord-Brabant, Zeeland en Zuid-Holland, de regio Rotterdam, de Drechtsteden en West-Brabant. Dit Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (MIRT) wordt in 2009 aan het kabinet aangeboden. West-Brabant neemt hier als ‘linking pin’ een belangrijke plaats in tussen de Randstad en BrabantStad. Het Programma van Aanpak van deze MIRT-verkenning Antwerpen-Rotterdam, is op 29 oktober in het Bestuurlijk overleg ‘MIRT Brabant’ vastgesteld. Dit Programma van Aanpak is door het ministerie van VROM opgesteld. VROM heeft de belanghebbenden daarover geconsulteerd. De regio wordt op bestuurlijk niveau vertegenwoordigd door de voorzitter van de stuurgroep Ruimtelijke Visie, wethouder Y.C.G.M. de Boer (Oosterhout) en ambtelijk door programmamanager P.J.F.M. Vermeulen (Programmabureau West-Brabant). De MIRT-verkenning moet duidelijk maken of een investeringsagenda nodig is voor dit gebied om de geconstateerde vraagstukken op te lossen. Bovendien heeft dit onderwerp nadrukkelijk raakvlakken met het bestuurlijk B5-overleg, met de ministers Eurlings en Cramer, waarin Breda het West-Brabantse belang behartigt. Ultimo 2009 zal het kabinet hierover een standpunt innemen

32


In mijn contacten met West-Brabant valt mij op dat de gemeenten en de provincie op een heel praktische en constructieve manier samenwerken. In Zuid-Holland kennen wij een dergelijk overleg tussen steden en provincie nog niet. Wij zouden er verstandig aan doen het West-Brabantse voorbeeld in deze te volgen. West-Brabant was niet gewend om over de grote rivieren heen te kijken. Zuid-Holland was een (Moerdijk)brug te ver. Daar komt de laatste jaren gelukkig verandering in. Van beide zijden groeit – uit welbegrepen eigenbelang – de behoefte aan samenwerking. Dordrecht vervult daarbij een belangrijke scharnierfunctie.

West-Brabant was niet gewend

Vanuit de Drechtsteden willen wij graag samen met West-Brabant een duidelijke opstelling richting het Rijk, bijvoorbeeld waar het gaat om oplossingen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor door verstedelijkt gebied. Wij zouden graag samen met West-Brabant de Biesbosch ontwikkelen tot het grootste nationaal park van het land. En verder willen wij in goed overleg bedrijventerreinen langs de A16 verder ontwikkelen.

om over de grote rivieren

R.J.G. Bandell burgemeester van Dordrecht

heen te kijken.

33

34


Programmabureau West-Brabant Zoals in hoofdstuk 2 staat aangegeven, wordt de concrete samenwerking vorm en inhoud gegeven door de 19 deelnemende gemeenten. Dit betekent dat de gemeentelijke organisaties de bestuursopdrachten uitvoeren. Voor de ondersteuning van de Bestuurlijke Regiegroep en de Ambtelijke Regiegroep is het Programmabureau West-Brabant opgericht, een virtuele organisatie waarvoor “om niet” capaciteit beschikbaar wordt gesteld door de gemeenten Breda, Bergen op Zoom en Roosendaal, het Regiobureau Breda, SES West-Brabant en de provincie Noord-Brabant. De medewerkers van het programmabureau voeren de werkzaamheden uit op de werkplek van hun eigen organisatie. Eens per twee weken komt het Programmabureau bijeen voor overleg.

Leverende organisatie

Omschrijving

Geraamde capaciteit

Geleverde capaciteit

Programmadirecteur

400 uur

500 uur

Programmasecretaris

400 uur

400 uur

Programmasecretaris

200 uur

200 uur

Programmasecretarissen

400 uur

1.109 uur

Managementondersteuning

350 uur

854 uur

Programmasecretaris

400 uur

660 uur

Managementondersteuning

400 uur

700 uur

Programmasecretaris

400 uur

520 uur

Programmasecretaris

400 uur

420 uur

SES

Programmasecretaris

400 uur

400 uur

Provincie Noord-Brabant

Programmasecretaris

400 uur

400 uur

3.500 uur

6.163 uur

Breda

Regiobureau BBS Bergen op Zoom

totaal

De samenstelling van het Programmabureau was in 2008 als volgt: Albert Reijlink (gemeente Breda) Joop Alderliesten (Regiobureau Breda) Marly Coenders (gemeente Bergen op Zoom) Rob Ferdinandus (Brabantse Buitensteden) Peter Jeucken (gemeente Breda) Jelle van Leengoed (gemeente Bergen op Zoom) Marcel van Osch (provincie Noord-Brabant) Paul Vermeulen (Regiobureau Breda) Jan Willem van der Werff (SES West-Brabant) Esther van Zijp (gemeente Roosendaal)

programmadirecteur programmasecretaris programmasecretaris programmasecretaris programmasecretaris programmasecretaris programmasecretaris programmasecretaris programmasecretaris managementondersteuning

35

De onderlinge samenwerking binnen West-Brabant om de economische motor in West-Brabant op gang te houden werkt heel goed. (Zie de activiteiten in Pieken in de Delta.) Wij in Zeeland zouden als collectief ook graag met West-Brabant samenwerken.

Wij in Zeeland zouden als collectief ook graag met West-Brabant samenwerken.

Wij zijn goede buren van elkaar. En dat is maar goed ook want op tal van terreinen zijn we ook op elkaar aangewezen. Neem nou de A-4, Zeeland heeft daar fiks aan bijgedragen en we doen voor het laatste deel een beroep op de ( lobby) kracht van Brabant. Die Brabantse kracht zou ons ook kunnen helpen bij de aanleg van de zogenaamde Zeeuwse bocht op het spoor. Die zou een einde maken aan de huidige situatie waarin treinen met containers en gevaarlijke stoffen via de Drechtsteden en de Brabantse steden naar het rangeerterrein Kijfhoek gaan. Daar wordt opnieuw gegroepeerd om dan via dezelfde weg terug naar Antwerpen te gaan. Door deze bocht wordt de overlast voor Brabant en Zuid-Holland een stuk minder. Wij zouden er allebei beter van worden. Onze samenwerking is heel goed als we het over de veiligheid op het Rijn-Scheldekanaal hebben. En gezamenlijk willen we van de Maintenance Valley een succes maken. Wij ondersteunen het Bredase topinstituut logistiek, het zou geweldig zijn als Brabant meehelpt onze Beta-campus mee van de grond te tillen. Een van de grootste problemen die ons verbindt wordt gevormd door de vervuiling van het Volkerak en het Zoommeer. Die vervuiling door vooral blauwalgen is op te lossen door Kammer Volkerak en het Zoommeer te verzilten. Maar dat levert een probleem op voor de zoetwater-voorziening. In gezamenlijkheid kunnen we hier een oplossing voor vinden. En “last but not least” de Zeeuwse en Brabantse samenwerking op het gebied van onderwijs en openbaar vervoer. Op termijn komt daar mogelijk de uitvoerende dienst van de WABO bij.

Mevrouw drs. K.M.H. Peijs. Commissaris van de Koningin in Zeeland

36


Regiofonds West-Brabant

Ontvangen van 19 gemeenten, provincies Noord/Brabant en Zeeland

Proces- en ontwikkelingskosten

€ 1.409.454,–

€ 200.000,–

- BRG 23-04-2008 bestuursopdracht Duurzame Ontwikkeling

€

50.000,–

bestuursopdracht Economie

€

53.000,–

-

103.000,–

Nog beschikbaar

- BRG 23-04-2008

€

103.000,–

Budget regiobranding - BRG 25-06-2008 bestuursopdracht Ruimtelijke visie

€ 150.000,–

-

Beschikbaar

€ 1.156.454,–

253.000,–

Budget Bestuursopdracht Ruimtelijke Visie Ontvangsten Bijdrage Regiofonds

€ 150.000,–

Bijdrage Waterschap

€

totaal

€ 175.000,–

25.000,–

Uitgaven Opdracht Rothuizen van Doorn

€

135.000,–

aanvullende opdracht

-

6.130,–

diverse kosten

-

6,432,–

-

147.562,–

Saldo per 1.1.2009

€

27.438,–

Bedrijventerreinenbeleid verleende bijdrage

€

14.000,–

verleende bijdrage provincie

-

14.000,–

Project loopt door in 2009 Budget bestuursopdracht Duurzame Ontwikkeling In 2008 zijn geen bestedingen uit dit budget gedaan. Bestedingen budget bestuursopdracht Economie

totaal

€

28.000,–

kosten Stec adviseurs

-

29.720,–

€

1.720,–

Project Waterrand verleende bijdrage

€

39.000,–

kosten adviesbureau Tinker

-

31.239,–

Saldo per 1.1.2009

€

7.761,–

Project loopt door in 2009

Project loopt door in 2009

37

Financieel overzicht 2008

Omschrijving

begroting

realisatie

verschil

bijdragen gemeenten

€ 94.000

€ 94.000

€0

bijdrage tekort 2007 (1)

€ 16.000

€ 16.300

- € 300

ontvangsten

totaal

€ 110.000

€ 110.300

-€ 300

uitgaven tekort 2007

€ 25.000

€ 25.505

- € 505

€ 15.000

€ 10.358

€ 4.642

€ 5.000

€ 4.729

€ 271

€ 0

€ 7.000

- € 7.000

€ 20.000

€ 8.950

€ 11.050

€ 15.000

€ 13.554

€ 1.446

€ 0

€ 11.238

- € 11.238

€ 30.000

€ 0

€ 30.000

Regionale collegedag (2) Overige Onvoorzien (3) bijdrage symposium Arbeidsmarktbeleid bestuursopdracht communicatie Strategische Agenda Stroomlijning Jaarbijeenkomst (3)

totaal € 110.000

€ 81.334

€ 28.666

Saldo (4)

€ 28.966

- € 28.966

€ 0

Toelichting: ad. 1 In 2007 ontstond een tekort van € 25.505,--. Dit tekort is deels opgelost door een extra bijdrage van de convenantgemeenten in 2008 en het resterende bedrag ten laste te brengen van de bijdragen 2008. ad. 2 De regionale collegedag vond plaats op 3 september 2008 in Zeeland.

In hoofdstuk 4 van dit jaarverslag wordt daar op deze dag nader ingegaan

ad. 3 Het budget voor de jaarbijeenkomst is in 2008 voor een deel gebruikt voor de post Onvoorzien.

Deze post bestaat uit een bijdrage in de kosten van het symposium Arbeidsmarktbeleid (maart 2008)

en de kosten van WagenaarHoes in het kader van de eerste fase van het stroomlijningvraagstuk.

ad. 4 Het overschot bedraagt € 28.966,-. Voorgesteld wordt dit overschot toe te voegen aan de begroting van

38

2009 en in hoofdzaak toe te delen aan de bestuursopdracht Communicatie (niet in 2008 benutte deel

van het budget € 11.000,-) en de kosten eerste fase stroomlijningvraagstuk (€ 15.000,-)


BEGROTING 2009

Omschrijving

begroting

ontvangsten bijdragen gemeenten (1)

€ 94.000

overschot 2008 (2)

€ 29.000

totaal

€ 123.000

uitgaven Regionale collegedag

€ 7.000

Overige

€ 5.000

Monitor (3)

€ 55.000

bestuursopdracht communicatie

€ 11.000

Strategische Agenda

€ 15.000

Stroomlijning eerste fase

€ 15.000

jaarbijeenkomst

€ 15.000

totaal

€ 123.000

Saldo (4)

€0

Toelichting: ad. 1 Gemeenten met minder dan 35.000 inwoners stellen jaarlijks € 4.000,- beschikbaar voor de

proceskosten van de West-Brabantse Vergadering. Gemeenten met 35.000 inwoners of meer

dragen ieder jaar € 6.000,- bij.

ad. 2 We verwijzen hier naar het Financieel Overzicht 2008 (bijlage 2). ad. 3 In de strategische agenda staan per programma doelstellingen geformuleerd. Dit brengt met zich

mee dat we ook moeten nagaan of deze doelstellingen in de afgesproken convenantperiode

gerealiseerd zullen worden. De afdelingen O & I van de gemeenten Bergen op Zoom, Breda,

Oosterhout en Roosendaal stellen hiervoor een monitor op.

39

colofon Het Jaarverslag 2008 West-Brabantse Vergadering is een uitgave van de West-Brabantse Vergadering Samenstelling Bestuurlijke Regiegroep West-Brabant Redactie en eindredactie Programmabureau West-Brabant Vormgeving Smidswater, Breda / Den Haag www.smidswater.nl Fotografie SUMPLUS Fotografie, Piet Mes, Wessel Keizer, gemeente Breda, Wouter van Assendelft de Coningh, Ron Magielse, Mechteld Jansen Druk Koninklijke Broese & Peereboom, Breda Oplage 150 stuks Adres Programmabureau West-Brabantse Vergadering Postbus 5000 4700 KA Roosendaal Internet www.west-brabant.eu

40


BRABANTSTAD ZEELAND STEENBERGEN HALDERBERGE ANTWERPEN BREDA ROOSENDAAL BERGEN OP ZOOM WOUDRICHEM WERKENDAM DRIMMELEN GEERTRUIDENBERG MOERDIJK

Recommend Documents