Programma onderwijsconferentie 27 maart Alfa-college Euroborg / Boumaboulevard Groningen 14.30 uur – Inloop met koffie, thee en petit fours van de bakkerij van het Alfa-college uit Hoogeveen. En muziek, verzorgd door Ruben en de Frisbees 15.00 Opening Tjeerd Beijleveldt, Ambassadeur bvmbo Alfa-college Christien de Graaff – CvB-Alfa-college Ton Schroor, Wethouder Groningen Sinds april 2010 is drs. Ton Schroor (D66) wethouder in Groningen. Hij heeft Financiën, Personeel & Organisatie, Onderwijs, Arbeidsmarktbeleid en Cultuurverandering in zijn portefeuille. Een van zijn ambities is het verbinden van de economie met het onderwijs.
Keynote Susanne Winnubst, Leraar van het jaar 2012.
Susanne Winnubst uit Ede is in 2012 uitgeroepen tot „Leraar van het Jaar‟ in het middelbaar beroepsonderwijs. Susanne is verbonden aan het ROC A12 en is daar docent Orde en Veiligheid. Afgelopen jaren zijn er ervaringen opgedaan bij verschillende roc's met zelforganiserende teams. WAT docenten wilden was duidelijk, meer professionele ruimte ervaren en meer zelforganisatie binnen de teams. Eigenlijk gewoon weer meer zeggenschap over het onderwijs. Alleen HOE ga je dan aan de gang met je team, teammanager, organisatie? Docenten van verschillende ROC's hebben inmiddels ervaringen opgedaan. Op verschillende manieren zijn Teachers in the Lead bezig geweest met meer zelforganisatie. Heeft dat wat opgebracht? Hoe zijn ze dan aan de gang gegaan? Waar liepen ze tegenaan? De ervaringen worden gedeeld in de keynote.
Keynote Prof. dr. Sietske Waslander
Groots
aanpakken of klein beginnen?
Hoe komt het dat de ene school een succes maakt van een vernieuwing die op een andere school mislukt? En wat is beter: alles in één keer op de schop of klein beginnen en hopen op een olievlek? Op zoek naar antwoorden op innovatievragen werkte de Groningse onderwijsonderzoekster Sietske Waslander zich door een grote stapel rapporten heen. „Met „goede‟ docenten alleen zijn we er niet als we de kwaliteit van het onderwijs verder willen verbeteren. Daarvoor is meer nodig. Er zullen nog harde noten gekraakt moeten worden.‟
Workshops Ronde 1: 16.00 uur 1. Het succes van niveau 2 – Team Sport & Bewegen Kardinge – Roy Wester, Harrold Schonewille en Jasper van buiten
Reden van Bestaan – De deelnemer met het docententeam! Docenten en docententeams steken enorm veel tijd en energie in het begeleiden en opleiden van leerlingen in niveau 2. Toch valt het diplomarendement vaak tegen. Het docententeam niv.2 van Sport & Bewegen van het Alfa-college locatie Kardinge hebben een weg gevonden dat leidt tot succes bij niveau 2: Hoe geef je zelf vorm en richting aan je eigen onderwijs. In deze “best practise” neemt een team van bevlogen en betrokken docenten je mee op reis naar de totstandkoming van hun huidige onderwijssituatie. Met als vertrekpunt dat de leerling centraal staat is dit team 2 jaar geleden aan de slag gegaan. Van goed naar beter! Nu een aantal jaren verder zijn zij misschien wel het succesvolste team binnen de opleiding Sport en Bewegen. Wat het geheim is achter dit succes? Dat kunnen deze heren als geen ander vertellen! Het gaat onder andere over:
Wat is het vertrekpunt geweest ter verbetering van het onderwijs aan deze specifieke doelgroep MBO‟ers Hoe krijg je het als docententeam voorelkaar om het onderwijs zoveel mogelijk in te richten vanuit een ideaalplaatje? Hoe zorgt de visie op coaching en begeleiding voor een laag uitvalspercentage binnen jouw opleiding en hoe draag je daarmee bij aan een laag VSV-cijfer binnen jouw ROC? Hoe begeleid je een leerling zo optimaal mogelijk naar het diploma en behaal je een hoog jaarrendement en geef je toch kwalitatief hoogwaardig onderwijs waarin leerlingen naast structuur ook veel keuzevrijheid hebben?
2. Ronde 1; 16.00 uur: Academie Daan – bijzonder gewoon opleiden – Gert Jan Pastoor
Het is al jarenlang een doorn in het oog van vele ouders, waarvan de kinderen naar de praktijkschool of mbo-1 gaan: Het lage niveau van het onderwijs en de minimale doorstroommogelijkheden van de leerlingen na het volgen van dit onderwijs. Vaak gaan ze als vervolgtraject naar een sociale werkvoorziening of naar een dagbesteding, terwijl toch veel ouders denken dat hun kinderen tot meer in staat zijn en meer in hun mars hebben. En daar gaat in de toekomst, als het aan Academie Daan ligt, verandering in komen. Academie Daan is een initiatief van Gert Jan en Petra en komt voort uit een lange zoektocht om hun zoon Daan, een jongen met het syndroom van Down, met een zo goed en zo effectief mogelijke aanpak, op te leiden tot een zo zelfstandig en zelfverzekerd mogelijke jongen, die op zijn eigen, unieke manier participeert in de samenleving. Wat Academie Daan ontwikkelt en nastreeft zijn leeractiviteiten die aansluiten bij de persoonlijke ontwikkelingen en interesses van zijn studenten. En deze aan te bieden binnen een uitvoerende en praktijkgerichte setting. De ambities van Geert Jan en Petra gaan verder dan hun eigen zoon, elke jongere met een verstandelijke beperking heeft recht op een maximale ontwikkeling en begeleiding, vandaar Academie Daan. De Academie biedt een praktijk-leerbasis, waarbij gewerkt wordt onder toezicht van een professionele begeleider, binnen de reguliere werkprocessen. Door middel van een individueel begeleidingsplan waarin leerdoelen zijn opgesteld, wordt er geprobeerd een bijdrage te leveren aan het ontwikkelen van de beroepshouding, het aanleren van beroepsvaardigheden en het opdoen van kennis en ervaring. Er wordt hierbij nauw samengewerkt met docenten van mbo-opleidingen en studenten Psychologie en Orthopedagogiek. Tijdens de opleiding is alles erop gericht om de studenten zo goed mogelijk op te leiden naar een reguliere werkplek.
3. Ronde 1; 16.00 uur Werken aan je toekomst – Codename Future: loopbaanoriëntatie en de ervaringen van 30 ROC’s - Martijn Spekman
Het MBO bereidt jongeren tijdens hun schoolperiode voor op het behalen van hun examen, zodat zij daarna een vervolgstudie kunnen volgen of aan het werk gaan. Wanneer zij op zoek gaan naar de eerste echte baan, hebben zij vaak nog geen realistisch beeld van hun toekomstperspectieven en de maatschappelijke context waarbinnen ze gaan functioneren. Door aandacht te besteden aan loopbaanoriëntatie probeert het onderwijs hun jongeren hiervan bewust te maken. In de praktijk blijkt hier echter geen structurele aandacht voor of ontbreekt het aan structuur en gepaste inhoud. Aan de hand van ervaringen van 30 scholen die werken met de methode Werken aan je Toekomst worden handvatten geboden voor een aansprekende en succesvolle aanpak van loopbaanoriëntatie. In deze workshop komen verschillende dilemma‟s van scholen aan bod. Daarnaast wordt ingegaan over mogelijkheden voor structuur voor loopbaanoriëntatie en de suggesties van scholen zelf om hier verder inhoud aan te geven.
4. Ronde 1; 16.00 uur (Ervaren) werkdruk, een pas op de plaats - Joost Seijsener
Al jaren gaat er een lawine van initiatieven over docenten heen om onderwijskwaliteit te vergroten. „Teacher in the lead‟ is in mijn ogen een gewenste ontwikkeling waarvoor het ook nodig is dat docenten met elkaar een pas op de plaats maken vanwege (ervaren) werkdruk. Een oplossing is nabij als creativiteit ingezet wordt in het proces van uren- of formatieplaatjes maken voor het studiejaar 2014-2015. In de workshop besteed ik aandacht aan drie issues die tot verlichting kunnen leiden: a.
Docenten onderschatten de hoeveelheid „ongepland werk‟: waar moet je vanuit gaan?
b. Werk is niet lineair over het jaar verdeeld, toch is het lesrooster voor deelnemers/studenten van lineair gepland (elke week, zelfde tijd, zelfde les): is dit nodig? c. Als docent een vak of cursus verzorgen als je niet voldoende boven de inhoud staat. Dit komt regelmatig voor om de plaatjes „rond‟ te krijgen. Kan dit anders? En zo ja, hoe?
5. Ronde 1; 16.00 uur Internationalisering – Europees Bureau Diensten (EBD) Drenthe – Susan Hoexum, Alfa College – Lucinda Wondel
Europa biedt het MBO veel kansen. Weet u bijvoorbeeld dat in Duitsland veel meer aandacht is voor werkend leren, of dat u als docent zelf ook op uitwisseling naar een ander land kunt met een Europese subsidie? Internationalisering levert nieuwe kennis en methoden én een impuls voor uzelf en uw leerlingen op. Susan Hoexum (Subsidieadviseur) en Lucinda Wondel (MBO docent en Coördinator internationalisering) dagen u uit om de grens over te gaan! Deze onderwerpen komen in het eerste deel van de workshop aan bod:
Wat levert internationalisering op? Welke (subsidie)mogelijkheden zijn er om over de grens te gaan? Hoe maak ik mijn projectaanvraag zo kansrijk mogelijk? Wat is de rol van de docent (Teacher in the lead) bij internationale projecten?
In het tweede deel wordt u aan de slag gezet en gecoacht bij het formuleren van uw Europese projectidee. Deze workshop is geschikt voor docenten met en zonder ervaring met internationalisering.
Workshops Ronde 2: 18.30 uur 6. Delen = Vermenigvuldigen – Joke Christiaans
Docenten in het onderwijs worstelen dagelijks met verschillende uitdagingen in hun klassen. Oplossingen die docenten hiervoor bedenken maken het verschil en zorgen er mede hierdoor voor dat cursisten succesvol zijn. Hier vind je voor een aantal uitdagingen een mogelijke oplossing. Deze oplossingen zijn tot stand gekomen na uitgebreid onderzoek. De oplossingen beschouwen wij als een 'Work in progress'. Wij dagen je uit om onze oplossingen te testen, te beoordelen en ons van feedback te voorzien. Door het delen van onze oplossingen willen wij ze verbeteren, zodat andere docenten er nog beter gebruik van kunnen maken.
7. Ronde 2; 18.30 uur Focus op Vakmanschap, wat kan ik hier mee? – Jurjen Woltjer en Gerben van der Meulen
Waarschijnlijk krijgt het actieplan mbo “Focus op Vakmanschap” binnen uw ROC steeds meer vorm. U vraagt zich waarschijnlijk af wat kan ik hier mee? Wij geven voorbeelden hoe wij zijn omgegaan met deze nieuwe ontwikkelingen. Hoe gaan we om met de gestelde urennormen? Tevens gaan we in gesprek over de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen ten aanzien van Focus op Vakmanschap.
8. Ronde 2; 18.30 uur Digitale middelen inzetten in de les: werkt dit? – Rita de Vries, Noorderpoort
In deze workshop leer je hoe je (met korte voorbereidingstijd) veel meer uit je les kunt halen. Alle leerlingen hebben inbreng, ook die leerlingen die verbaal minder aanwezig zijn! Juist doordat leerlingen actief bezig zijn wordt de leeropbrengst vergroot. We verkennen twee tools Padlet: Hiermee kun je digitaal brainstormen en samenwerken. Tricider: Hiermee kun je leerlingen ideeën laten bedenken. Vervolgens daar de voor- en nadelen van laten beschrijven. Uiteindelijk kunnen ze het beste idee kiezen. Aan het einde van de workshop denk je: “Deze tools ga ik morgen in mijn les gebruiken!”
Neem voor deze workshop jouw laptop mee!
9. Ronde 2; 18.30 uur Effectuation voor beginners – Eric Datema
Stimuleren van ondernemend gedrag Saras Sarasvathy gaf les aan studenten van een business school in Amerika. Ze verzorgde samen met haar collega's lessen over planning, trends, concurrentie analyse, markt analyse, SWOT, portfolioanalyse etc. Modellen en theorieën die allemaal wortelen in het gedachtegoed dat de toekomst te voorspellen is en dat je eerst moet denken en dan moet doen. Ze begon te twijfelen aan de aanpak. Wat deden ervaren ondernemers wanneer ze een nieuw idee hadden? Ze zette een onderzoek op waarbij ze 27 ervaren en succesvolle zogenaamde 'serial entrepreneurs' liet werken aan een businesscase. En wat blijkt: Ondernemers hebben niet een idee dat ze heel precies vastleggen in randvoorwaarden, ontwerpeisen en precies geformuleerde markten en doelgroepen. Ze hebben meerdere ideeën en daar gaan ze mee aan de slag. En aan de slag gaan betekent vooral met heel veel stakeholders praten en uitproberen. Vrij snel gaan ervaren, gaan doen en ondertussen verder bouwen met nieuwe informatie. De dynamiek is niet van A naar B volgens een plan maar vertrekken bij A en dan kijken waar het heen gaat. De ondernemers in haar onderzoek waren niet zo zeer bezig met het schatten van de opbrengsten als wel met het nadenken over het zogenaamde affordable loss. Wat ben ik bereid te riskeren? Als je dat weet kun je vervolgens alles doen (want je weet wat je grootste verlies is als alles mis loopt). De ondernemers hadden dezelfde business case. Toch kwamen er 18 verschillende producten en diensten uit. Iedere ondernemer begint met wat hij heeft aan middelen. Wat goed is, is dus niet universeel te bepalen. Het hangt af van de eigenaar van het idee: wat is zijn vertrekpunt, wat vindt hij belangrijk, wat is zijn aanvaardbare risico etc? De consequentie is dat je altijd begint met veel vragen stellen (en niet met een beoordeling van het idee). De ondernemers gingen heel positief om met tegenslagen. Een tegenslag werd gezien als nieuwe informatie. Vaak werd een tegenslag ook een bron van verandering: we moeten het dus anders doen, we gaan een ander probleem oplossen etc. In de workshop "Effectuation voor beginners". Maken deelnemers kennis met hoe Effectuation in de praktijk werkt.
10. Ronde 2; 18.30 uur Winter- of zomerbanden, grip op de leerling – Richard Gerding en Jacco de Weerd
Leerlingen hebben grip nodig! Ze hebben behoefte en recht op een goed verhaal over het leren van kennis en vaardigheden. Welke factoren hebben daar invloed op? Hoe breng je dat in kaart? Hoe geef je inhoud aan een goede feedback en -feedforward. Hoe maken we de leerling meer eigenaar van zijn eigen leerresultaten? Welk (competentie)profiel hebben we nodig zodat de docent en de leerling grip krijgen op het leer- en ontwikkelproces? Tijdens deze workshop gaan we antwoorden geven op deze vragen.
20.00 uur Cabaret wordt verzorgd door Arend Lommert
Verloting na de workshops: Boek het Alternatief, weg met de afrekencultuur Na iedere workshopronde verloten wij diverse exemplaren van het boek Het Alternatief van René Kneyber en Jelmer Evers. Iedereen wil goed onderwijs. Toch lijkt er iets niet goed te gaan. Het onderwijs staat in een allesbehalve goed daglicht. Het alternatief onderzoekt hoe het anders kan. In plaats van te kijken naar resultaten moeten we gaan sturen op vakmanschap en vertrouwen, zo betogen de auteurs van deze bundel. Een boek voor iedereen met interesse in het onderwijs en een must voor docenten.
De muziek tijdens deze dag wordt verzorgd door Ruben en de Frisbees