aannemer.pmg.be
ZONNEDAKPANNEN ESTHETISCH & VEILIG p.21
VAKBLAD VOOR DE AANNEMER EN BOUWMATERIALENHANDELAAR
PETER THOELEN VIBE
P209927 – nr. 140, augustus 2012 – 10 EUR (excl. btw) 4x per jaar, in februari, mei, augustus en november
p.10
“De stap naar bio-ecologisch bouwen hoeft niet altijd zo groot te zijn”
PHILIPPE KETELS Ketels Construct
p.13
“Patent op kwalitatief hoogwaardig en veilig beschoeiingssysteem”
Van losse verhuur tot volledige outsourcing
Altijd een passende oplossing! Je kunt het zo gek niet bedenken of Boels verhuurt het. De nieuwste machines en apparatuur. In absolute topconditie. Voor elk karwei en elk project. Waar en wanneer u maar wilt. Eén telefoontje en het is geregeld!
DANNY GOOSSENS Strabag
p.17
“Crematorium Hofheide volledig ter plaatse in zichtbeton gestort”
boels.com Retouradres: Professional Media Group, Torhoutsesteenweg 226, Bus 2 - 8210 Zedelgem
070 23 23 24 Afgiftekantoor 9099 Gent X
Ni
! w eu
EXPRESS VAN POLY MAX® DE HOGESNELHEIDSLIJM Wij weten dat u graag tijd bespaart. Daarom zijn de montagelijmen van Griffon razendsnelle Express formuleringen. Deze Express-versies bereiken al na 4 uur de volledige eindsterkte. Dat is ruim 10 keer sneller dan bestaande varianten! Verbindingen kunnen zeer snel worden belast, waardoor u als vakman geen kostbare tijd hoeft te verliezen. Voor een razendsnelle verbinding
kiest u dus een variant uit de range hogesnelheidslijmen van Poly Max®: SMP Polymer Express voor een hoge eindsterkte, High Tack Express voor een hoge aanvangshechting en Fix & Seal Express voor een hoge elasticiteit. Express van Poly Max®: de beste én snelste oplossing voor al uw professionele lijm-, montage- en afdichtingsklussen.
Griffon. Griffon is een merk van Bison International.
Verbonden met vakwerk.
www.griffon.be
AANNEMER NR. 140 • AUGUSTUS 2012
IN DIT NUMMER Naast een groeiende interesse voor lage-energie- en passiefhuizen, is er ook een toenemende belangstelling voor het bio-ecologisch verantwoord bouwen. Wij spraken hierover met Peter Thoelen, directeur van de vzw VIBE. Ook gingen we langs bij Philippe Ketels van Ketels Construct die een eigen onderschoeiingssysteem bedacht. Daarnaast staan we even stil bij de realisatie van het crematorium Hofheide in Holsbeek waar uitdagende eisen werden gesteld aan beton. Dit, en uiteraard nog veel meer, in deze nieuwe uitgave. Ing. Danny Van Parys MSc
SECTORNIEUWS...............................................................5 Nieuwtjes en feiten uit de sector VANGAEVER VIERT 45-JARIG BESTAAN.................9 Eind juni vierde Vangaever nv zijn 45-jarige bestaan en 35 jaar partnership met Bobcat middels een groots opgezet evenement ”STAP NAAR BIO-ECOLOGISCH BOUWEN HOEFT NIET ALTIJD ZO GROOT TE ZIJN”.............10 Peter Thoelen (directeur VIBE vzw) merkt vandaag parallel aan de groeiende interesse voor lage-energie- en passiefhuizen, ook een toenemende belangstelling voor het bio-ecologisch verantwoord bouwen ZELFBEDACHT BESCHOEIINGSSYSTEEM................13 Rugklachten noopten metser Philippe Ketels ertoe om in 1990 als zelfstandige aan de slag te gaan en zich toe te leggen op grond- en afbraakwerken, waarbij hij ook een eigen onderschoeiingssysteem bedacht CREMATORIUM HOFHEIDE IN ZICHTBETON........17 Het Crematorium Hofheide werd volledig ter plaatse in zichtbeton gestort; wanden van 14 cm dik en 8 m hoog. Een moeilijke oefening voor zowel de aannemer als de betonleverancier STOFARME TEGELLIJMEN............................................25 Iedere professionele tegelzetter/vloerder weet dat een droge mortel bij het aanroeren wel eens sterk kan stoffen. Niet zo bij stofarme tegellijmen die stofreductie tot 90% mogelijk maken VAKBLAD AANNEMER is een uitgave van Professional Media Group Torhoutsesteenweg 226/2-6, 8210 Zedelgem Tel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45 PERIODICITEIT Aannemer verschijnt 4x per jaar ABONNEMENTEN Tel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45 Jaarabonnement: 40 EUR (excl. btw) = 4 nummers Intekenen via aannemer.pmg.be of mail naar
[email protected] BLADMANAGER Ing. Danny Van Parys MSc
aannemer.pmg.be
SNELLE MONTAGE BRENGT FLEXIBILITEIT.............29 Snelmontagekranen kenden de laatste jaren een echte boom en zijn wegens hun flexibiliteit, korte montagetijd en beperkte inname van ruimte nog amper weg te denken op een hedendaagse bouwwerf VEILIGE INRICHTING VAN LAADRUIMTE..............33 Een professionele en goed doordachte inrichting van het bedrijfsvoertuig helpt om de gereedschappen en materialen steeds binnen handbereik te hebben, terwijl het overzicht in de laadruimte behouden blijft BOUWMACHINEMARKT HERSTELT ZICH..............36 Dries Van Haut, voorzitter van SIGMA, predikte duidelijk vertrouwen op de jaarlijkse algemene vergadering van de federatie
DOSSIER
ESTHETISCHE ZONNEDAKPANNEN.............21 Dat zonnepanelen aan populariteit gewonnen hebben, lijdt geen twijfel. Niet iedereen vindt de vormgeving van de traditionele zonnepanelen echter geslaagd. Daarom ontwikkelden diverse fabrikanten innovatieve en revolutionaire oplossingen. Hierdoor zijn die 'speciale' zonnepanelen bijna niet meer te onderscheiden van de 'gewone' dakpannen of de leien eromheen. We bespreken de zonnedakpannen, de in de dakstructuur integreerbare zonnepanelen en de veiligheidsrisico’s bij de plaatsing
BEURSAGENDA
UFEMAT CONGRES: BRUGGEN BOUWEN...........37 “Bruggen vormden reeds een inspiratiebron voor bankbiljetten. Ze overspannen en brengen mensen samen”, aldus secretaris-generaal Marnix Van Hoe tijdens de voorstelling van het commerciële artbook aan de vooravond van het Ufemat Congres in Krakau (Polen) “VOOR ONS TELT DE FORMULE 1 + 1 = 3”.........38 Fvb Constructiv en VDAB ontvingen begin dit jaar de Gouden Baksteen omwille van hun doorgedreven opleidingsinspanningen. “Oude liefde roest niet”, klonk het toen bij monde van gedelegeerd bestuurder VDAB Fons Leroy en Bruno Vandenwijngaert (directeurgeneraal fvb Constructiv)
PASSIVEHOUSE BEURS 07/09/12 – 09/09/12 – BRUSSEL
PRODUCTINFO...............................................................42 Nieuwigheden op de markt
PROWOOD 21/10/12 – 25/10/12 – GENT
REDACTIE Directie Marianne Bouckaert Eindredactie: Magali De Cannière Tom Harteel - Nils Rauwoens - Mike De Craene Hoofdredactie socio-economisch Tilly Baekelandt Kernredactie Dieter Devriendt - Sofie Moentjens - Bart Desanghere Elise Raucy - Zoé Philippart - Valerie Verkain Medewerkers: Jan De Naeyer - Luc Ghijs Peter De Puysseleyr - Cesare Gregori - Marcel Cools Chloé Martin - Luc-Yves Ophals - Solange Tastenoye Michel Van den Bosch - Yves Verplancke - Niek De Prest
REALISATIE Grafische vormgeving Pascal Claeys Publicitair materiaal Eva Seurinck Axelle Vereecke Johan Teerlinck Drukkerij VANDEN BROELE - Brugge PUBLICITEITSREGIE PM Regie nv Heidi Coussens P/A Torhoutsesteenweg 226/6, 8210 Zedelgem Tel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45
VERTICAALDAGEN BENELUX 21/09/12 – 22/09/12 – HILVARENBEEK BUILDTEC 17/10/12 – 18/10/12 – ANTWERPEN CONCRETE DAY 18/10/12 – GENT
Verantwoordelijke uitgever Fernand Vanrie Zeeweg Zuid 5, 8211 Aartrijke Version française sur simple demande. Dit vakblad is auteursrechtelijk beschermd. Wenst u artikels te scannen, digitaal op te slaan, te kopiëren, commercieel of didactisch te gebruiken? Informeer u eerst over wat toegelaten is bij dhr. Fernand Vanrie, Torhoutsesteenweg 226/2, 8210 Zedelgem, tel.: 050/24.04.04.
Meer informatie op www.presscopyrights.be
Aannemer 140 • Augustus 2012
3
LUCHTDICHTSYSTEMEN VOOR DAK, GEVEL & RAAM PIRANACONCEPTS.COM
folies, kleefbanden, lijmen & toebehoren voor kwaliteitsvol luchtdicht bouwen MEER LEREN OVER LUCHTDICHT BOUWEN? Volg een
opleiding en word erkend installateur.
Onze professionele opleidingen zijn: • GRATIS • Praktijkgericht • Op maat van uw specifiek vakgebied. Inschrijven op www.belgaclimacademy.be of bel gratis op 0800 90 90 3. BELGIAN QUALITY BRAND
Download onze smartphone applicatie op www.belgaclima.be
gratis advieslijn
0800 90 90 3
www.belgaclima.be
22/03/12 11:24 De stabielste kniklader op de markt
AdvSchrijnwerkBelgaclima1_4LigDRUK.indd 1
degelijk - compact - veelzijdig 2012B-Infrastruc94x136Q-NL-FR
06-03-2012
10:19
Pagina 1
www.toratrack.be
Vind ons op Facebook
Toratrack nv - Tiensesteenweg 240 - 3800 Sint-Truiden - België
AVANT-Benelux Tel.: +32 11 68 78 65 - Fax: +32 11 68 07 63 - e-mail:
[email protected]
&
VERKOOP S E R V I C E KWALITEIT RENDEMENT & COMFORT
CBS ad.indd 1
24/01/2012 14:55:23
Hinowa Goldlift 14.70
STATIONSSTRAAT 128 B-8780 OOSTROZEBEKE tel. +32(0)56/ 67 40 11 fax +32(0)56/ 66 30 50
[email protected]
www.vandaele-machinery.be
HOOGWERKERS
Hoogtewerker op rupsonderstel - 80 cm breed in transporttoestand - 1 persoon: 14 m werkhoogte, 7 m zijdelings - 2 personen: 12,5 m werkhoogte, 5,5 m zijdelings - brandstofmotor + 230V motor, voor buiten en binnen gebruik - hydraulische verbreding van rupsonderstel tot 110 cm voor verhoogde stabiliteit - eigen gewicht van slechts 1700 kg
Voor meer informatie, bezoek onze website, of bel ons voor een gratis demonstratie !
VTN Europe bvba ~ Lauwrijkstraat 1e 2223 Heist o/d Berg ~
[email protected] Tel 015 - 348774 ~ Fax 015 - 230730
WWW.HINOWA.BE
SECTORNIEUWS
DE WET IN BEGRIJPELIJKE TAAL
ISOSCHAUM BIJ BCCA
Solange Tastenoye, al 19 jaar actief als juridisch adviseur en raadgever voor tal van magazines, lanceerde begin dit jaar het tweemaandelijkse tijdschrift Pro Justitia 'De wet voor Jan met de pet'. Of u nu vakman of particulier bent, iedereen vindt in dit magazine juridische onderwerpen die hem of haar aanbelangen. In de voorbije nummers verschenen reeds artikels rond de keuring van privérioleringen, het sneller deblokkeren van bankrekeningen bij overlijden en wat u als zelfstandige kunt doen tegen wanbetaling. Solange Tastenoye: "Veel van de vragen die via mijn juridische advieslijn binnenkomen, handelen over thema's als burenhinder, erfeniskwesties, aansprakelijkheid en dergelijke meer. Veel burgers zien bovendien het bos door de bomen niet meer wat betreft frequente wetswijzigingen. In Pro Justitia krijgt de lezer in begrijpelijke taal een beknopt overzicht van de recente wetgeving, aangevuld met praktijkgevallen.
Op dinsdag 29 mei 2012 werd Isoschaum aan de Belgian Construction Certification Association (BCCA) voorgesteld. De aminoplastschuimstof, met een lambdawaarde van 0,032 W/mK, was al eerder erkend door het Vlaamse Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waalse Gewest (zie www.epbd.be). Ook het Deutsches Institut für Bautechnik (DIBT) erkent de schuimstof al enkele decennia. Als documentatie bij de presentatie diende onder meer een
NIEUW TWEEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT
Sinds kort is er ook een rubriek waarin moeilijke juridische termen worden uitgelegd." Op geregelde tijdstippen worden er lezingen georganiseerd. Recent vond een infoavond plaats rond aansprakelijkheid en burenhinder. "Er wordt van start gegaan met een beknopte uitleg van de betreffende wetsartikels en we illustreren vervolgens met concrete praktijkgevallen. Ik denk aan een case waarbij een bedrijf voor de rechter wordt gedaagd omdat de koelcellen te veel lawaai maken. Wie nog vragen heeft, kan achteraf bij mij terecht voor persoonlijk advies." Meer info via www.solangetastenoye.be. (Foto: hoofdredactrice Solange Tastenoye en eindredacteur Johan Hermans)
ALGEMENE VERGADERING FEPROMA ONTMOETING OP HET WATER
Op de boot De Blauwe Reiger werd op maandag 14 mei 2012 een gezamenlijke activiteit georganiseerd met de FeMa leden ter gelegenheid van de algemene vergadering van Feproma. De boottocht leidde van de kade in Willebroek naar de laad- en loskade van betonfabriek Coeck in Niel aan de Rupel. Op het water werden de aanwezigen geïnformeerd over het Project Distribouw en over Build over
Water. Bij de presentaties vonden Linda Spies (Waterwegen en Zeekanaal nv) en Koen Valgaeren (Vlaams Instituut voor de Mobiliteit) elkaar in de stelling dat schepen, via de binnenvaart, veel kunnen betekenen voor de distributie van bouwmaterialen. De inleidingstoespraak kwam van de nieuwe Feproma voorzitter Frank Van Zeebroeck. Hij dankte de vorige voorzitter Theo Wellens nogmaals voor zijn inzet.
SPIERINGS VIERASSIGE TORENKRAAN
BIJKOMENDE MACHINE VOOR PLAATSING DAK- EN WANDBEPLATING Hardeman I Van Harten is leverancier en monteur van totale dakbeplating en wandbeplating. Het bedrijf heeft recent een nieuwe Spierings vierassige torenkraan aangekocht van Spierings Kranen. “De nieuwe machine werd aangekocht omdat we met één mobiele toren-
kraan het werk niet aankonden. Unaniem werd dus besloten om nog een exemplaar aan te schaffen. Sinds 2 juli konden we de vierassige torenkraan gaan gebruiken om onze dak- en wandbeplating te monteren”, klinkt het bij Hardeman I Van Harten.
THERMISCHE NA-ISOLATIE GEPRESENTEERD onderzoeksrapport van het Duitse MPA (Materialprüfanstalt) für das Bauwesen. Het rapport handelde over monsternemingen uit drie gebouwen waarbij Isoschaum al minstens twee jaar gespoten was. Na opening van de bakstenen gevel werd bij alle drie gebouwen een optisch intacte isolatie vastgesteld. Ook de muurankers waren intact; ze waren niet verroest of loszittend. Gasanalysewaarden stelden bij geen enkele van de proefnemingen formaldehyde vast.
NIEUWE PASSIEFSCHOLEN
WIENERBERGER BETROKKEN IN PROJECTEN VAN STERBOS IN WUUSTWEZEL EN HET VTI IN ROESELARE
Wienerberger, fabrikant van keramische bouwmaterialen en oplossingen, heeft meegewerkt aan de bouw van twee nieuwe massiefpassiefscholen: de vrije basisschool Sterbos in Wuustwezel en het VTI in Roeselare. De binnenmuren van de basisschool Sterbos worden opgetrokken in traditioneel gemetselde Porotherm Thermobrick 15N. Het dampopen karakter van de binnenmuursteen en zijn vochtbufferende eigenschappen dragen bij tot een beter binnenklimaat. Het ecologische karakter wordt gecertificeerd door de labels natureplus, Cradle-toCradle en DUBOkeur. Voor de afwerking koos het team voor de gevelstenen Terca Spaans Rood en Heylen Nero zwart mangaan. De keramische gevelsteen heeft een grote stootvastheid en is dus bestand tegen schade, barre weersomstandigheden en slijtage. In
Roeselare participeert Wienerberger aan het duurzame bouwproject 'Samen Bouwen Aan 2020' van het Vrij Technisch Instituut Roeselare. In het kader van dit project bouwen de leerlingen eigenhandig een massiefpassiefschool in Ingelmunster. De binnenmuren worden opgetrokken met het Porotherm Lijm-Systeem. Het grote formaat van de Porotherm PLS 500 binnenmuursteen en het tanden-groefsysteem garanderen een vlotte en snelle verwerking. Omdat er bij lijmen veel minder water aan te pas komt, moet het metselwerk minder lang drogen. Voor een deel van de gevels wordt de Eco-brick gevelsteen als afwerking toegepast. Deze extra smalle gevelsteen neemt gemiddeld 30% minder plaats in beslag en biedt de mogelijkheid tot een bijkomende laag isolatie. De andere gevels worden bekleed met de nieuwe Façatile kleipannen.
renovatie besproken en met de NAV organiseert het Passiefhuis-Platform een namiddag met als thema: Mijn klant vraagt een passieve woning, wat nu? Ook dit jaar ondersteunen Isover, Wienerberger en Recticel de beurs. Deze producenten spelen in de bouwsector een belangrijke rol om de overgang naar passief, zero
energy en doorgedreven renovatie in een hogere versnelling te plaatsen. “We verwelkomen de Bostoen Groep als partner. Dit bedrijf maakte enkele jaren geleden de overgang naar passief en bouwt enkel nog passieve en nulenergiewoningen en -appartementen.” Meer info op www.passivehouse.be.
PASSIVEHOUSE BEURS 2012
PROFESSIONELE BEURSDAG OP 7 SEPTEMBER Van 7 tot en met 9 september vindt de PassiveHouse Beurs plaats in Tour&Taxis Brussel. Passiefhuis-Platform vzw, de organisator van de beurs, biedt op zaterdag en zondag een onafhankelijk en gevarieerd programma voor de particulieren. De professionele beursdag valt dan op vrijdag 7 september en richt zich op architecten en aannemers die de
aannemer.pmg.be
nieuwste producten en aanbieders op de markt van passief, zero energy en doorgedreven renovatie van dichtbij willen zien en voelen. Met Bouwunie als partner wordt ingegaan op het hoe en wat van luchtdichting en meting. Met de Vlaamse Confederatie Bouw en het WTCB worden de resultaten van het one-stop-shopproject over
Aannemer 140 • Augustus 2012
5
www.dewitte.be
VERRUIM UW AANBOD MET HOUTSKELETBOUW
INTERESSE?
Uw voordelen Wind- en waterdicht in 5 dagen Enorm groeipotentieel E60 voor de prijs van E80 Minder weerverletdagen Behoud van eigen identiteit Diverse afwerkingsmogelijkheden
Mail
[email protected] of bel naar 011/230.500. We maken graag even kennis
de natuurlijke aanvulling van uw assortiment
3D-plan houtskeletbouw
Snelle opbouw
Afwerking mogelijk met diverse materialen
Verruim uw aanbod met houtskeletbouw zonder grote investeringen. Zo geeft u samen met Machiels Building Solutions een pasklaar antwoord op de stijgende vraag naar lage energiewoningen en passiefhuizen. Wij produceren de houten bouwelementen, u werkt de woning af volgens de wensen van de klant.
www.machielsbuildingsolutions.be Olmsesteenweg 55 BE-3583 Paal-Beringen Tel.: +32 (0)11 230 500 Fax: +32(0)11 230 520
[email protected]
SECTORNIEUWS
PREMIE NAISOLATIE SPOUW
VOORWAARDEN GEWIJZIGD SINDS 1 JULI 2012 Sinds 1 juli 2012 zijn de voorwaarden gewijzigd om in aanmerking te komen voor de premie van de netbeheerder voor na-isolatie van spouwmuren. Zo moet de aannemer die de werkzaamheden uitvoert, voldoen aan bepaalde voorwaarden en ook de isolatiematerialen moeten beantwoorden aan specifieke extra kwaliteitseisen. Indien aan de voorwaarden voldaan is, blijft de premiehoogte behouden op 6 euro per m², tot maximaal 800 euro. Alle informatie en een lijst met aannemers die kunnen werken volgens de nieuwe kwaliteitseisen, zijn te vinden op www.energiesparen.be/muurisolatie.
REORGANISATIE HOLCIM
BETON EN GRANULATEN VOORTAAN GEEXPLOITEERD DOOR EEN VENNOOTSCHAP Sinds 1 juli worden de activiteiten met betrekking tot de commercialisering en het transport van beton en granulaten, geëxploiteerd door de vennootschap Holcim nv, de exploitatievennootschap van de groep in België. Voorheen werd dat nog gedaan door Holcim Beton en Holcim Granulaten. De activiteiten zullen voortaan
verdeeld worden over drie afdelingen: de afdeling cement, de afdeling beton en de afdeling granulaten. “Deze reorganisatie zal op termijn een aanzienlijke administratieve vereenvoudiging vertegenwoordigen voor onze klanten en onze leveranciers”, aldus François Capelle, administratief verantwoordelijke
belast met het project. “Er verandert echter niets op het vlak van de contactpersonen – die blijven onveranderd en blijven op dezelfde locatie gevestigd.” Deze maatregel kadert in een grootschalig programma dat Holcim lanceerde om zijn efficiëntie te verhogen en zo de dienstverlening aan zijn klanten te verbeteren.
VLAAMSE REGELGEVING AANNEMER VERNIETIGD ONDUIDELIJKHEDEN OMTRENT ONDERAANNEMING OPGEKLAARD Omdat de Vlaamse overheid in haar decreet op de private arbeidsbemiddeling een andere definitie van 'terbeschikkingstelling' is gaan hanteren dan de federale overheid, dreigde zij de normale werking van onderaanneming in de bouwsector te ondermijnen. Hoofdaannemers die instructies geven aan werknemers van onderaannemers, stelden zich bloot aan strafrechtelijke vervolgingen. Zij zouden zich moeten laten erkennen als uitzendbureaus om nog gezag
te kunnen uitoefenen op medewerkers van onderaannemers. De Confederatie Bouw is dan ook tussengekomen in het verzoek tot vernietiging van het kwestieuze artikel van het Vlaamse decreet. Met succes, het Grondwettelijk Hof heeft het artikel effectief vernietigd. Een hoofdaannemer mag gezag uitoefenen over medewerkers van onderaannemers in drie gevallen: voor de verplichtingen in het kader van het welzijn op het werk (onder meer voor het geven van veilig-
heidsinstructies), voor de regeling van de arbeids- en rusttijden en bij de uitvoering van het overeengekomen werk, zonder dat er sprake is van het ter beschikking stellen van werknemers. Het probleem dat de Vlaamse inspectie terbeschikkingstelling op een andere manier gaat interpreteren dan de federale inspectie, is geweken. Er geldt nu terug een eenduidige en eenvormige regelgeving voor gans het land.
TIEN JAAR NATUREPLUS
TIEN JAAR CERTIFICATEN VOOR DUURZAME BOUWPRODUCTEN In 2002 reikte natureplus de eerste certificaten uit voor duurzame bouwproducten. Tien jaar later zijn er al meer dan 300 producten van een 70-tal fabrikanten gecertificeerd. De organisatie ontstond in 2001 in Duitsland op initiatief van handelaars van bouwmaterialen en andere stich-
tende leden, zoals VIBE vzw. Al in juni 2002 waren de eerste criteria uitgewerkt en werden de eerste labels uitgereikt. In een periode van vijf jaar werkte de organisatie vervolgens criteria uit voor een hele reeks typeproducten. Die onderscheiden zich door hun goede milieuprestatie
KLANTENFEEST BIJ VGM
DESCHACHT ONTHULT TOEKOMSTPLANNEN DOCHTERBEDRIJF Op woensdag 16 mei 2012 zakten zowat 150 trouwe klanten en partners van VGM af naar Rijkevorsel voor een feestelijke klantenavond. Deschacht uit Oostakker, sinds eind 2011 het moederbedrijf van VGM, wilde hen zo bedanken voor hun steun. In een ontspannen sfeer konden de genodigden kennismaken met het ruime aanbod, het bestuur en het personeel van Deschacht. De overname van VGM past in de groeistrategie van het bedrijf, dat zijn aanwezigheid in de Noorderkempen wil versterken.
aannemer.pmg.be
Gedelegeerd bestuurder Jo Verfaellie: “Onze firma biedt een totaalpakket voor de bouwsector en wil een one-stop-shop zijn voor alle bouwmaterialen. VGM heeft nog niet alle materialen op voorraad, maar daar komt binnenkort verandering in. Er zijn namelijk concrete plannen om te verhuizen naar een grotere locatie in de buurt, met meer opslagruimte, zowel binnen als buiten.” De vijf divisies van de groep bieden riolerings- en afvoermaterialen, isolatie, koper-, zink- en dakmaterialen, folies en gevel- en bouwspecialiteiten. Op dit ogenblik telt de groep zeven vestigingen: Zedelgem en Tielt (West-Vlaanderen), Oostakker en Hamme (Oost-Vlaanderen), Aartselaar en Rijkevorsel (Antwerpen) en Herstal (Luik). Binnenkort opent een achtste filiaal in Geel.
gedurende de hele levenscyclus, hun energie-efficiëntie zowel tijdens de productie als bij gebruik, de aandacht voor het gebruik van hernieuwbare materialen en een effectieve bijdrage tot een gezond binnenhuisklimaat. Al deze vereisten worden gecontroleerd door onafhan-
kelijke experts aan de hand van laboratoriumanalyses. In de toekomst mikt natureplus op een nog sterkere politieke ondersteuning van de door natureplus erkende producten, bv. door het aanmoedigen van het gebruik van deze producten in het uitschrijven van publieke opdrachten.
DAKWERKERS KRIJGEN STEUN
BOUWUNIE LIMBURG DAKWERKERS GEEFT VTI BERINGEN FINANCIEEL EN MATERIEEL DUWTJE IN DE RUG Bouwunie Limburg Dakwerkers heeft de dakwerkersafdeling van het VTI Beringen een duwtje in de rug gegeven, zowel materieel als financieel. Leon Peters, voorzitter Bouwunie Limburg dakwerkers: “Als beroepsorganisatie vinden wij het ontzettend belangrijk dat de toekomstige dakwerkers goed geëquipeerd zijn tijdens hun opleiding zodat ze op een vakkundige manier de stiel kunnen leren. Met deze actie geven we gevolg aan de oproep van de afdeling dakwerken van het VTI.” Davy Maesen, coördinator bij Bouwunie Limburg: “Naast schroefmachines ter waarde van 1.500 euro en restpartijen van materialen allerhande van onze bestuursleden mag het VTI ook een cheque ter waarde van 650 euro in ontvangst nemen
voor de aankoop van materialen bij CPE by Tectum uit Genk, leverancier van dakmaterialen en ook partner van de unie. CPE verhoogde de waarde van de cheque van 550 naar 650 euro en doet hiermee een bijkomende geste aan het VTI.” Met deze actie wordt ingespeeld op de actuele problematiek van de instroom en doorstroming van jongeren in en uit het bouwonderwijs naar de sector. Het beroep van dakwerker wordt op deze manier extra in de kijker gezet.
Aannemer 140 • Augustus 2012
7
SECTORNIEUWS
SVK GEEFT GEVEL WEG
JONG KOPPEL WINT WEDSTRIJD OP BATIBOUW SVK, toonaangevende fabrikant van bouwmaterialen in vezelcement, gebakken aarde en beton, organiseerde tijdens Batibouw de wedstrijd 'win uw gevel'. Het jonge koppel, dhr. en mevr. Vermaut uit Leuven, dat begin juni een eerste kindje verwachtte, is de winnaar geworden. Ze gaan naar huis met 7.500 gevelstenen en mochten daarvoor een keuze maken uit het
volledige gevelstenengamma van SVK. Dhr. en mevr. Vermaut maakten op Batibouw echter kennis met de Magma gevelstenen uit het Terranova gamma en waren onmiddellijk verkocht. "De kleur is niet te donker en er zijn mogelijkheden om strak te verlijmen in vechtformaat", vertelde mr. Vermaut. Na de officiële overhandiging en het gebruikelijke glas champagne kreeg het koppel nog een rondleiding in de gevelsteenfabriek.
EINDPROEF VTI KORTRIJK AFDELINGEN RUWBOUWAFWERKING EN SANITAIR-CV MAKEN BADKAMER Het is een jarenlange traditie in het technische en beroepsonderwijs dat alle leerlingen uit het zesde jaar een eindproef maken. Met deze Geïntegreerde Proef tonen de leerlingen aan dat ze de competenties die door het leerplan gevraagd worden, verworven hebben. De leerlingen van 6 bso Ruwbouwafwerking en van 6 bso SanitairCentrale Verwarming zijn in dit geïntegreerd werken nog een stap verder gegaan. Onder de coaching van de vakleerkrachten werkten alle leerlingen van studierichting Ruwbouwafwerking elk een badkamer af. De ruwgemetselde muren werden bepleisterd en betegeld. Er werden stijlwanden geplaatst en er werd bepleisterd op stucanet.
De afvoeren en waterafdichtingen van de douches werden door middel van verschillende nieuwe technieken gerealiseerd. Tussen deze werken door kwamen de leerlingen van de studierichting Centrale Verwarming en Sanitair de voorbereidende werkzaamheden verrichten om de badkamers van alle sanitair comfort te voorzien. Op de eindevaluatie stroomde het water zonder problemen en het werd via de aangesloten riolering weer afgevoerd. De externe en interne juryleden van de beide klasgroepen zagen er tijdens de eindevaluatie strikt op toe dat alles tot in de puntjes afgewerkt was en dat alle aansluitingen waterdicht waren. Op die manier is het project tot een goed einde gebracht.
GRONDWIJZER GESLAAGD OVAM VOERT AUDIT UIT BIJ BODEMBEHEERSORGANISATIE
In 2004 werd de bodembeheersorganisatie Grondwijzer opgericht naar aanleiding van de invoering van de nieuwe regeling over grondverzet. Het is een gezamenlijk initiatief van Bouwunie, NAV (Vlaamse Architecten organisatie) en SGS, met als doel het leveren van studiewerk, het afleveren van conformverklaringen en bodembeheerrapporten en het verstrekken van informatie betreffende uitgegraven of uit te graven bodem. Daarnaast voert Grondwijzer keuringen en controles uit bij tussentijdse opslagplaatsen en grondreinigingscentra in het kader van de ministeriële erkenning van
8
Aannemer 140 • Augustus 2012
Grondwijzer. Hoewel de medewerkers van Grondwijzer dagelijks hun beste beentje voorzetten om correct te werken en dito adviezen te geven, ontbrak tot voor kort een onafhankelijk toezicht op de werking. OVAM, de toezichthoudende overheid, voerde daarom onlangs een audit uit. Tijdens de controle werd niets onverlet gelaten om tot in het kleinste detail de at random gekozen dossiers te controleren. Ook de aanwezige medewerkers van Grondwijzer werden ondervraagd. Na de audit kreeg de bodembeheersorganisatie een positieve beoordeling.
BEDENKINGEN ROND WHEREABOUTS BOUWUNIE EN CONFEDERATIE BOUW ZIEN PRAKTISCHE PROBLEMEN De federale regering heeft beslist om een elektronische aanwezigheidsregistratie op werven in te voeren. Dit werd goedgekeurd op de ministerraad. Die maatregel werd genomen om fraude te bestrijden en koppelbaaspraktijken aan te pakken. Het is de bedoeling dat de aanwezigheid van personen op bouwwerven elektronisch wordt geregistreerd. Zowel de werkgevers, de werknemers, de zelfstandigen als de bouwdirectie belast met de uitvoering, zijn hiertoe verplicht. Op die manier wil men een volledig zicht krijgen wie op welke dag waar aan het werk is, waarbij overtredingen gesanctioneerd zullen worden. Bouwunie is sterk vragende partij naar middelen om de sociale fraude op werven aan te pakken, maar gelooft niet in het idee van de elektronische aanwezigheidsregistratie.
Zo stippen zij aan dat bonafide bedrijven met een enorme administratieve rompslomp opgezadeld zullen worden en hebben zij enkele praktische opmerkingen. Wat met arbeiders die hun 'badge' verliezen of vergeten? Wat als het apparaat niet werkt? Wat met nevenaannemers ... Ook de Confederatie Bouw stelt praktische problemen vast: “Wat met werknemers die verschillende bouwplaatsen aandoen? Ook het invoeren van drempels (bv. bouwplaatsen groter dan 500 m²) zal tot discussies leiden. Bovendien wordt hier een hoofdstuk rond fraude ingeschreven in de welzijnswet, wat een probleem vormt op wettelijk vlak. Wij betreuren dat men steeds maar de symptomen wil aanpakken zonder naar de oorzaken te kijken. Men moet werk maken van een gezond kader voor de bonafide bouwbedrijven.”
ATG VOOR DERBIBRITE NT
TECHNISCHE GOEDKEURING VOOR DAKAFDICHTINGSSYSTEEM Derbigum, de Belgische specialist in waterdichtings- en energiebesparende dakbedekkingsmaterialen, heeft voor zijn dakafdichtingssysteem met Derbibrite NT een Technische Goedkeuring ATG van het BUtgb (Belgische Unie voor de Technische Goedkeuring in de Bouw) ontvangen. Derbibrite NT is een wit reflecterend bitumineus membraan met een exclusieve acrylaatcoating die hoge
waarden voor reflectiviteit (81%) en emissiviteit (81%) haalt. De nieuwe ATG beschrijft duidelijk de toegelaten plaatsingsmethodes voor Derbibrite NT: gelijmd met Derbibond kan de plaatsing zowel eenlaags als tweelaags gebeuren. In dit geval worden dan enkel de overlappingen gevlamlast. Volledig gevlamlast mag de plaatsing enkel tweelaags gebeuren.
OBJECTIEVE GEGEVENS ISOLATIE VITO, VIBE, KU LEUVEN EN ANDEREN WERKEN SAMEN AAN LCA-PROJECT Vorig jaar stuurde de federale overheid een bestek uit om becijferde informatie over de verschillende milieu-impacten van tien muurisolatiematerialen te verkrijgen. De opdracht ging over vijf algemeen bekende isolatiematerialen (glaswol, rotswol, EPS, XPS, pur) en vijf minder bekende bio-ecologische materialen (vlaswol, hennepwol, schapenwol, papiervlokkenisolatie, houtvezelisolatie). Vijf kandidaat-studiegroepen dienden een offerte in. Het voorstel van het samenwerkingsverband VITO – VIBE – KU Leuven – 2.-0 LCA Consultants – Renuables – CERAA kwam als sterkste uit de bus. Zij werken nu samen aan LCA-projecten (milieugerichte levenscyclusanalyses). Hierbij ontwikkelden alle projectpartners in een eerste fase samen een document met richtlijnen: een PCR (Product Category Rules). Deze
zet uiteen hoe milieudata over isolatiematerialen verzameld en verwerkt zullen worden. Momenteel wordt het verfijnd. Tegelijk werkten VITO, VIBE en KU Leuven aan een document dat de milieu-impactcategoriëen en de rekenmethodes vastlegt. Dit is voor een groot deel gebaseerd op het werk dat VITO, KU Leuven en WTCB voordien al uitvoerden in een project in opdracht van de OVAM, aangevuld met ervaringen van VIBE in het Europese CAP’EM project. In een volgende fase zullen VITO en VIBE de eigenlijke milieudata verzamelen en berekenen voor vier types van muuropbouw. De dataverzameling en de berekeningen zullen getoetst worden door KU Leuven en Renuables. Na afloop van het project in juni 2013 zal de FOD Leefmilieu en Volksgezondheid een aantal publicaties met technische en milieudata publiceren.
aannemer.pmg.be
SECTORNIEUWS
MEER BOUWEN, ANDERS BOUWEN DEBAT ROND UITDAGINGEN VOOR DE TOEKOMST Naar aanleiding van de vastgoedbeurs Realty voeren bouwprofessionals een actueel debat rond meer bouwen en anders bouwen. Robert de Mûelenaere, gedelegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw: “We moeten durven nadenken over een andere manier van wonen in de toekomst. Wij worden immers geconfronteerd met grote demografische veranderingen, een nood aan sociale cohesie, meer mobiliteit en een blijvende zorg voor het klimaat. Dat veroorzaakt toenemende druk op de secundaire woningmarkt en de huurmarkt.” Deze uitdagingen leiden volgens experts tot de evidente vaststelling dat er meer zal
moeten worden gebouwd, maar ook op een andere manier. De bouwprofessionals weten dat het aanbod een nieuwe richting zal moeten uitgaan, met name die van de goedkopere en/of kleinere woningen. “Bovendien zal de verdichting van onze woonzones specifieke eisen met zich meebrengen voor de bouw en renovatie van onze woningen. Bouwbedrijven moeten innovatief zijn op het vlak van bouwtechnieken en -materialen, iets waar onze onderzoekscentra nu al volop aan werken. Er zal sneller en goedkoper moeten worden gebouwd, met respect voor de strengste normen op het vlak van energie.”
VANGAEVER VIERT 45-JARIG BESTAAN IN STIJL TEVENS 35-JARIG BOBCAT DEALERSHIP Eind juni vierde Vangaever nv zijn 45-jarige bestaan en 35 jaar partnership met Bobcat middels een groots opgezet evenement. Bedrijfsrondleidingen, demonstraties, een kinderdorp, animatie, foods en drinks waren de ingrediënten waarmee de Markegemse onderneming alle bezoekers verwende. Door ing. Danny Van Parys MSc
CO2-NEUTRALE BETONBLOKKEN TWEE PROJECTEN, GEREALISEERD IN SAMENWERKING MET COECK Betonfabriek Coeck levert 825 m³ CO2-neutrale betonblokken voor de bouw van het dienstencomplex Den Brandt in Boom en de verbouwing van de gemeentemagazijnen in Hemiksem tot een polyvalente feestruimte. In Boom kozen de gemeente en de opdrachtgever, het OCMW, voor het duurzaam bouwen bij het ontwerp van een nieuw dienstencomplex. Daarbij zal er gebruikgemaakt worden van 202 m³ CO2-neutrale witte zichtbetonblokken. Het dienstencomplex Den Brandt wordt omgebouwd tot een leefboulevard waar alle diensten voor het wonen, leven en werken, van jong tot oud, samengebracht wordt onder één dak. Voor het tweede project in Hemiksem leverde Coeck 825 m³ CO2-neutrale funderings- en grijze zichtbetonblokken. Het socio-culturele complex zal af zijn in de lente of de zomer van 2013 en bevat een feestzaal, een kinderopvang, de
muziekacademie, een scoutslokaal, een dienstencentrum en ruimte voor het Rode Kruis. Coeck: “In nauwe samenwerking met cementleverancier CBR stelden we het CO2-neutrale betonblok op punt. Op basis van een LCA-studie (Life Cycle Assessment) werden eerst de verbeterpunten in het productieproces geïdentificeerd. Daarna werd er actie ondernomen om deze verbeterpunten uit te voeren en de CO2-voetafdruk van het product maximaal te verlagen. Voor de toekomst staan nog een aantal investeringsprojecten gepland die kunnen bijdragen tot een verlaging van de CO2-uitstoot in het productie- en distributieproces van betonproducten.”
BOUWMATERIALEN VAN DE TOEKOMST YTONG EN SILKA BOUWSTENEN VERZEKEREN GEZOND BINNENKLIMAAT VOOR BEWONERS Voor de ruwbouw van de ‘Zorgwoning van de Toekomst’ en het daaraan verbonden ‘Living Lab’, een reallifeomgeving waar de nieuwste innovaties die gericht zijn op zorgkwaliteit, uitgetest worden, koos het architectenteam van Frank Beliën voor Silka en Ytong bouwmaterialen. Silka en Ytong zijn bouwmaterialen van de toekomst met duurzame, ecologische en optimale thermische en akoestische eigenschappen. Bovendien is bouwen met Silka elementen een snelbouwsysteem en kent het daarom ook een groeiend succes in de sector van de project-
aannemer.pmg.be
bouw. Ten slotte dragen beide ecologische materialen het DUBO certificaat van duurzame en milieuvriendelijke bouwproducten. De dragende muren van de twee afzonderlijke gedeeltes van het complex worden opgetrokken met Silka elementen en de niet-dragende scheidingsmuren worden uitgevoerd in verdiepingshoge Ytong panelen.
Zicht op het evenemententerrein. Inzet 1: zaakvoerders Bruno en Dries Vangaever. Inzet 2: nieuwe radiografisch gestuurde minigraver. Inzet 3: nieuwe roterende verreiker
VAN VROEGER TOT NU
TWEEDE GENERATIE
De oorsprong van Vangaever gaat terug tot 1967. Mark Vangaever werkte als lasser bij een plaatselijk bedrijf maar startte korte tijd later vanuit het ouderlijke landbouwbedrijf in Markegem een metaalverwerkend bedrijf op. Vrij snel kreeg hij versterking van zijn broer Luc, die uit de wereld van de automechanica kwam. Door de groeiende vraag werd na een vijftal jaar een eerste bediende in dienst genomen en de activiteiten breidden zich uit tot gespecialiseerd constructiewerk en silobouw. In die tijd leerde Mark Vangaever de districtsmanager van Bobcat kennen, José Verstraete. Beiden waren overtuigd dat er een gat in de markt was voor de introductie van de kleine, handige Bobcat werkvoertuigen. Een eerste aankoop van vier exemplaren zou het begin betekenen van een dynamische groei waarbij in 1977 het dealerschap van Bobcat werd verworven voor Oost- en WestVlaanderen. In datzelfde jaar startte de constructie van aanbouwdelen voor Bobcat wielladers. In eerste instantie was de verkoop gericht op de landbouwsector. Via talrijke demonstraties, beurzen en opendeurdagen brak Bobcat stilaan ook in andere sectoren door.
Vangaever werd dé specialist bij uitstek door het uitvinden en het ontwikkelen van aanbouwdelen. De database van het bedrijf beschikt vandaag over meer dan 450 aankoppel- en snelwisselsystemen voor zowat alle toepassingen. De grote vakkennis van Vangaever is ook de internationale Bobcat group niet ontgaan. Het Markegemse bedrijf mocht door de jaren heen tal van awards ontvangen. Ook in het segment van de verhuur zette het de bakens uit. Vangaever heeft nog steeds de hoofdzetel in Markegem. Van daaruit worden vooral Westen Oost-Vlaanderen bediend. Om het uitgebreide klantenbestand nog beter en sneller te bereiken, heeft het bedrijf ook vestigingen in Lummen voor de Limburgse regio en in Sint-Pieters-Leeuw voor VlaamsBrabant. Hoewel oprichters Marc en Luc Vangaever nog zowat elke dag in het bedrijf actief zijn, is de dagelijkse leiding in handen van hun opvolgers. Bruno, zoon van Luc, neemt vooral het dagelijkse bestuur en het algemene beleid voor zijn rekening. Dries, zoon van Marc, staat aan het hoofd van de technische afdeling. Samen met een veertigtal medewerkers vormen zij een goed geolied team. Aannemer 140 • Augustus 2012
9
INTERVIEW
“STAP NAAR BIO-ECOLOGISCH BOUWEN HOEFT NIET ALTIJD ZO GROOT TE ZIJN” PETER THOELEN (DIRECTEUR VIBE VZW) PLEIT VOOR EEN MEER HOLISTISCHE VISIE In 1996 liet Peter Thoelen, communicatiewetenschapper van opleiding, zijn vaste benoeming als ambtenaar bij de Vlaamse Landmaatschappij schieten om de vzw VIBE (Vlaams instituut voor bio-ecologisch bouwen) uit de grond te stampen. Vandaag merkt hij parallel aan de groeiende interesse voor lage-energie- en passiefhuizen, ook een toenemende belangstelling voor het bioecologisch verantwoord bouwen. “Een goede evolutie”, reageert hij. “De eenzijdige focus op energiebesparende maatregelen in de bouwsector wordt stilaan verbreed tot andere thema’s zoals ecologische bouwmaterialen en duurzame stedenbouw. Maar we zijn er nog niet: een holistische aanpak dringt zich op.” Door Bart Desanghere BREDERE VISIE OP VERANTWOORD BOUWEN Wat is uw gevoel bij de stijgende populariteit van energiebesparende maatregelen?
Peter Thoelen: “Eerder een dubbel gevoel. Begrijp me niet verkeerd. Ik juich de onlangs opgedoken belangstelling voor lage-energie- en passiefbouw alleen maar toe. Vele technieken en materialen (ook deze die niet in de bio-ecologische visie passen) dragen hun steentje bij tot een samenleving die efficiënter omspringt met energie. Alleen moeten mensen verder kijken dan hun neus lang is en ook andere aspecten van de problematiek in rekening durven te brengen: herbruikbaarheid van materialen, toegankelijkheid van gebouwen, gezondheid van het binnenklimaat, mobiliteit, sociale problematiek, groenvoorzieningen, plaatselijke waterinfiltratie, ecologische stedenbouw ...” Hoe wilt u met VIBE vzw hieraan meebouwen?
Peter Thoelen: “Wij zien onszelf vooral als een organisatie met als voornaamste taak het samenbrengen van professionelen, particulieren en overheden die energie- en waterzuinig willen bouwen met natuurlijke materialen. We doen dit in de eerste plaats via onze website waar we een groot aantal bio-ecologisch verantwoorde materialen en door ons gecontroleerde geëngageerde bouwprofessionals (leveranciers, ontwerpers, aannemers ...) samenbrengen. Geïnteresseerde bouwheren vinden hier de geschikte partners om hun project te realiseren. We geven hen ook bouwadvies. Verder organiseren we ook opleidingen zoals het Postgraduaat Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen
10
Aannemer 140 • Augustus 2012
(in samenwerking met KaHo SintLieven in Gent) en geven we heel wat publicaties uit. Op onze website staan ook heel wat gratis ‘downloads’ met technische informatiefiches. Naast deze 'corebusiness' werken we de laatste jaren ook meer en meer concrete onderzoeksprojecten uit. We zullen in de nabije toekomst ook steeds meer consultancy, met name rond bouwmaterialen, LCA-analyses en bioecologische constructies verzorgen. Tot slot is VIBE vzw ook actief in een aantal adviserende overlegorganen rond duurzaam bouwen.”
OVERHEIDSBELEID
Peter Thoelen (VIBE vzw): “Wij willen dat natureplus en bioecologische bouwmaterialen in het algemeen opgenomen worden in lastenboeken van de overheid, bestekken ...”
worden op milieu-impacten. Wij willen echter dat natureplus en bioecologische bouwmaterialen in het algemeen wel degelijk opgenomen worden in bv. lastenboeken van de overheid, bestekken ... Slagen we daarin, dan kunnen we een kleine revolutie in de sector op gang brengen. Sommige gemeenten, maar ook het hele Brusselse en Waalse Gewest, geven nu al een extra subsidie voor bio-ecologische isolatiematerialen of natuurverven. Voor sommige sectoren steekt dat natuurlijk. Wij staan alvast open voor vertrouwenwekkende gesprekken met iedereen, want nu gaat er toch heel wat negatieve energie verloren ...”
Ligt de overheid wakker van bio-ecologisch bouwen?
LABELS
Peter Thoelen: “Vele milieu- en duurzaamheidsambtenaren zitten op ons spoor. En een aantal beleidsmakers levert wel degelijk inspanningen. Toch is het bij vele instanties nog steeds vooral inzetten op energiebesparing. Debatten over materiaalkeuzes liggen heel gevoelig en sommige federaties deinzen er niet voor terug om ons steeds weer in de hoek van 'geitenwollensokkentypes' te plaatsen. Daarbij schuwen ze niet om bio-ecologische bouwmaterialen met verkeerde informatie in een negatief daglicht te stellen en hard politiek te lobbyen tegen VIBE.”
Vaak hoor je de kritiek dat er een wildgroei van labels is.
Hoezo? Wat is de verklaring?
Peter Thoelen: “De laatste jaren hebben enkele belangrijke en bekende fabrikanten zoals Wienerberger, Forbo-Krommenie, Foamglass ... een VIBE erkenning gekregen. Ze behaalden ook het label natureplus voor hun producten. Grote delen van de industrie zijn echter tegen een label als natureplus en willen niet dat bouwmaterialen onderling vergeleken
Peter Thoelen: “Er zijn vooral veel labels en systemen voor gebouwevaluatie in de markt en dit zorgt vaak voor problemen op het vlak van duidelijkheid en transparantie. Maar voor bouwmaterialen zijn er slechts een vijftal labels waarvan enkel het natureplus label een erg breed toepassingsveld heeft. Het Europese Ecolabel focust op verven en tegels en FSC en PEFC op bosbeheer. Daarnaast is er nog het C2C-label (Cradle-to-Cradle), maar dat noem ik liever geen label, aangezien de focus vooral ligt op de verbetering van het productiesysteem van de fabrikanten.” Sommige fabrikanten slaan ons toch om de oren met kwaliteitszegels en onafhankelijke labels?
Peter Thoelen: “Vele labels zijn door de federaties of individuele bedrijven zelf ontworpen. Dat noemen we ‘type II-labels’. Die zijn niet onafhankelijk gecontroleerd.
Een groot deel van de industrie focust nu op EPD’s (Environmental Product Declarations). Dat zijn cijfers over milieu-impacten, die enkel door specialisten gelezen kunnen worden. Ik kan enkel maar aanraden: vertrouw uitsluitend op onafhankelijke labels die toegankelijk en begrijpelijk zijn voor de doorsneeconsument of de bouwprofessional.”
AANNEMERS Hoe spelen aannemers het best in op de evolutie naar bioecologisch bouwen?
Peter Thoelen: “We merken dat aannemers vaak nogal conservatief staan ten opzichte van materialen die ze nog niet kennen. Maar in het zog van de aandacht voor energiezuinig bouwen en passiefhuizen, staan er toch steeds meer (vooral jonge) professionals voor open. Sommige van onze huidige erkende aannemers werken trouwens alleen maar met bio-ecologische materialen. Aannemers willen natuurlijk wel zekerheid over de technische prestaties van de materialen waarmee ze werken. Daarom organiseren we dit najaar een campagne over de ‘Technische kenmerken en voordelen van bio-ecologische bouwmaterialen’. We kunnen aannemers begeleiden op weg naar de toepassing van meer bio-ecologische materialen: stap voor stap en de ‘veiligste’ toepassingen eerst. Bovendien zijn heel wat gangbare bouwmaterialen ook bio-ecologisch verantwoord, denk aan de vele bekende minerale bouwmaterialen zoals klei- en kalkproducten. De overgang naar bio-ecologisch bouwen hoeft dus niet altijd zo groot te zijn. Iedereen is welkom om ervan te proeven.”
aannemer.pmg.be
Theuma, vorm en functie voor elk project
C/02-07-2007/341
Met ruim 50 jaar ervaring is Theuma een toonaangevend bedrijf op het gebied van binnendeursystemen. Voor elk project vindt u dat terug in een breed en diep assortiment deuren en kozijnen. Wij adviseren u graag bij het maken van uw keuzes, waarbij invulling wordt gegeven aan de constructieve eisen, maar ook aan eisen op het gebied van brandwerendheid, inbraakwerendheid en geluidwerendheid.
altijd een sluitende oplossing!
www.theuma.com |
[email protected]
X1500 DENIM 4 X STERKER DAN EEN GEWONE JEANS! ®
A DURDENIM COHRANCED
D-RING
EN
HAMERLUS LOSSE SPIJKERZAKKEN IN CORDURA® DIE KUNNEN WORDEN OPGEBORGEN BOVENBEENZAK MET RITS
HOUDER VOOR IDENTITEITSKAART TELEFOONHOUDER IN WATERBESTENDIG MATERIAAL
VERSTEVIGDE METERZAK MET POTLOODZAKJE EN MESSENHOUDER
VERSTELBARE KNIEZAKKEN IN CORDURA® VOOR INLEGSTUKKEN CORDURA® VERSTERKT VOOR EEN LANGERE LEVENSDUUR
WWW.BLAKLADER.COM
ROOFMATE™ LG-X is een unieke combinatie van thermische isolatie en ballast. De isolatieplaat is aan één zijde voorzien van een laag gemodificeerd en vezelgewapend beton met een dikte van minimaal 10 millimeter. Het totale gewicht van isolatie en ballast bedraagt niet meer dan 250 N/m2 (25 kg/m2). ROOFMATE LG-X is een ideale oplossing voor dakconstructies die niet berekend zijn op een zware of additionele ballast. Ook voor locaties waar het moeilijk of zelfs onmogelijk is om grind
ROOFMATE LG-X ››› ›››
op het dak te brengen, biedt ROOFMATE LG-X een geschikte oplossing.
voor het lichtgewicht omkeerdak voor dakrand-opstanden
RAVAGO PLASTICS N.V. Moerenstraat 89, 2370 Arendonk Tél : (014) 67 20 01 Fax : (014) 67 21 22 E-mail :
[email protected]
www.styrofoam.be
®™ Handelsmerk van The Dow Chemical Company (“Dow”) of van een tot de Dow-groep behorende vennootschap.
BE FL RFM-LG A5 AD_ok.indd 1
27-05-2009 18:18:20
Lieren
Spanband voor
Spanbanden
autotransporter
Bel voor informatie: 126
adv. 126 94x136 BE mm.indd 1
Layher maakt alles mogelijk Avec Layher plus de possibilités
Protempo bv
Postbus 21, 6500 AA NIJMEGEN Nederland Tel. +31(0)24-3711711. Fax +31(0)24-3711700 Voor België: Tel. 053 - 800261, Fax 053 - 800675 E-mail:
[email protected]
06-05-2010 10:21:41
Layher n.v. / s.a. Lindekensbaan 16a 2560 Kessel, België
www.layher.be
Tel.: 02 245 20 94 Fax: 02 241 38 73
[email protected]
TEN HUIZE VAN
PATENT OP KWALITATIEF HOOGWAARDIG EN VEILIG BESCHOEIINGSSYSTEEM OP BEZOEK BIJ KETELS CONSTRUCT BVBA Philippe Ketels was vroeger metser bij een firma, gespecialiseerd in bouwwerken. Rugklachten noopten hem ertoe om in 1990 als zelfstandige aan de slag te gaan en zich toe te leggen op grond- en afbraakwerken, waarbij hij ook een eigen onderschoeiingssysteem bedacht. “Het kan eigenaardig lijken, maar bij dat soort activiteiten ondervind ik helemaal geen rugpijn”, zegt Ketels. “Ik ben van nul begonnen, maar wel met heel wat ervaring.” Door Cesare Gregori Philippe Ketels: “Het klassieke onderschoeiingssysteem voldeed naar mijn zin niet helemaal. Daarom heb ik een ander systeem bedacht”
OPSTART ZELFSTANDIG BESTAAN
en veilige manier te kunnen uitvoeren.”
Aanvankelijk nam Ketels Construct bvba allerlei werken aan, van riolerings- en wegeniswerken tot de afbraak van gebouwen, de aanleg van terrassen en het graven van kelders in bestaande gebouwen. Mond-tot-mondreclame zorgde ervoor dat onderschoeiingswerken, funderingswerken en bijbehorende grondwerken nu de hoofdactiviteiten van het bedrijf geworden zijn. “Eerst bouwde ik kelders zonder gebruik te maken van beschoeiing en liet ik de grond op 45 graden staan. Maar de grond is duur en daarom willen klanten steeds minder plaats verliezen. Daartoe moet de grond volledig uitgegraven worden en moeten er beschoeiingstechnieken toegepast worden.”
Gepatenteerd “Het eerste werk dat ik uitgevoerd heb door die nieuwe onderschoeiingstechniek toe te passen, was in Oostende, en daar gaf ik mezelf een score van 99%. In 2007 heb ik er meteen een patent voor België op genomen. Met die nieuwe techniek kan ik de grondontspanning tot een minimum beperken en heb ik al tot 9 meter diep kunnen graven. Het is een zeer kwalitatief hoogwaardig en ook zeer veilig systeem. Dat laatste zeggen ook de veiligheidscoördinatoren, die van een ‘supersysteem’ spreken. Mijn systeem is zo goed dat de mensen met wie ik werk, vanzelf gemotiveerd geraken: ze voelen zich veilig, want de grond kan niet invallen.” Ook andere aannemers zien de voordelen van de nieuwe techniek in. “Enkele aannemers heb ik echter voor de rechtbank moeten dagen, omdat ze buiten mijn weten om mijn systeem gebruikten. Dat mogen ze enkel doen tegen betaling. Ik vind het onaanvaardbaar dat men mijn systeem, dat me veel denkwerk en geld gekost heeft, zomaar gebruikt”, aldus Ketels.
Nieuwe techniek “Het klassieke systeem, dat al in de jaren zestig toegepast werd, voldeed naar mijn zin niet helemaal. Ik ga voor de 100% en daarom heb ik een ander systeem bedacht. Dat is niet vanzelf gegaan. Ik ben beginnen te tekenen en schetsen te maken. Zeven maanden heb ik eraan gewerkt voor die nieuwe techniek, waarover ik niet veel details kan vrijgeven, vrijwel helemaal in orde was.” Machines en kisten op maat “Zodra mijn systeem helemaal klaar was, heb ik geïnvesteerd in graafmachines en beschoeiingskisten die ik op maat van mijn systeem heb laten maken. Dat heeft me veel geld gekost, maar het was de enige mogelijkheid om werken op een kwalitatief hoogwaardige
aannemer.pmg.be
KETELS CONSTRUCT IN CIJFERS Omzetverdeling volgens klanten 5%
particulieren
projectontwikkelaars en hoofdaannemers
95% BEDRIJFSGEGEVENS
Bvba
JURIDISCHE VORM
Philippe Ketels
ZAAKVOERDER
Assebroek
VESTIGING
2008
OPRICHTINGSJAAR ACTIVITEITEN
Onderschoeiings- en funderingswerken, bijbehorende grondwerken
AANTAL WERVEN/MAAND OMZET VERENIGING
2 tot 5 650.000 (in 2010) aangesloten bij UNIZO
TOEPASSINGEN “Het systeem dat ik bedacht heb, pas ik onder andere toe als een rijwoning bijvoorbeeld na een afbraak plaats moet maken voor een nieuwe rijwoning met een kelder. Als de fundering van de twee aanpalende gebouwen dan niet diep genoeg is, moeten we er een fundering bij steken om te voorkomen dat die twee gebouwen
Onderschoeiing van twee aanpalende appartementen met een geveldiepte van 3,20 meter Aannemer 140 • Augustus 2012
13
023
Bereik lagere U-waardes • Uitstekende thermische prestaties • Perfect aansluitend tand & groef systeem aan de 4 zijden • Prefab hoekpanelen voor nog betere detaillering • Stevig en vormvast • Specifieke producten per toepassing
®
Hoog rendement PIR isolatie voor muur, dak en vloer
www.xtratherm.be
Een kwaliteit tot 43 m hoog 44 modellen hoogwerkers
Schaarliften - Telescopisch - Mast - Quick-Up
N.V.
Aankoop - Langetermijnverhuur - Topservice www.matermaco.be -
[email protected] - Tel : 081/627.581 - fax : 081/627.510
elektrisch of diesel
TEN HUIZE VAN zouden instorten. Op dat moment pas ik dan mijn onderschoeiingstechniek toe.” Gefaseerd “Als er diep in de grond gewerkt moet worden, gebeurt dat in fasen. Indien er meer dan twee meter onderschoeid dient te worden, moeten er ook altijd grondankers met een trekkracht tussen 20 en 30 ton aangebracht worden om de horizontale druk van de grond tegen te houden. Dezelfde techniek pas ik ook toe voor parkings en bergplaatsen. Of als men een bestaande kelder naar achteren toe wil verbreden, om op die manier een huis volledig te onderkelderen. En ook om oude funderingen, die niet meer in staat zijn om een gebouw te dragen, door nieuwe te vervangen. Het gebeurt ook vaak dat iemand een zwembad in de tuin wil aanleggen, maar de oude tuinmuren wil laten staan. Ook in die gevallen moeten er onderschoeiingswerken uitgevoerd worden.”
OPDRACHTEN “Ik werk met vaste onderaannemers en ik ben over heel België actief. De meeste werken die ik moet doen, zijn gesitueerd in de Westhoek. Mijn opdrachtgevers zijn hoofdzakelijk hoofdaannemers en bouwpromotoren. Onder hen zijn er velen die me regelmatig werken laten uitvoeren en die tevreden zijn dat ze een betrouwbare partner gevonden hebben.” Mond-tot-mondreclame “Veel opdrachten worden me toegewezen via mond-tot-mondreclame en ik schat dat dat in 70%
van de gevallen zo in zijn werk gaat. De andere opdrachten krijg ik binnen via mijn website. Laatst hebben op die manier ook Belgische vertegenwoordigers die in Amsterdam en Rotterdam in de bouw werken, me gecontacteerd. Ik zal erop ingaan, tenminste als ze met alles in orde zijn. In Frankrijk, onder andere in Bray-Dunes in de Franse Westhoek, heb ik ook al werken uitgevoerd.”
WEINIG MATERIAAL “De afstand speelt voor mij minder een rol, want mijn systeem is zo geconcipieerd dat ik er zeer weinig materiaal voor nodig heb. Met één oplegger heb ik genoeg voor het vervoer van beschoeiingskisten en materiaal om het werk af te werken. Daarnaast moet ik uiteraard nog apart vervoer voorzien om ervoor te zorgen dat mijn kraan ter plaatse afgeleverd wordt.”
STABILITEIT VOOR ALLES Gedetailleerd plan “Voor het opmaken van een offerte krijg ik altijd een plan waar duidelijk op gemarkeerd staat waar de onderschoeiing dient te gebeuren. De opdrachtgever voorziet me van een gedetailleerde beschrijving waaruit de hoeveelheid in kubieke meter, de samenstelling van de grond, de diepte van het grondwater en de aanzetdiepte van de onderschoeiing af te lezen vallen.” Observatie “Zodra ik een opdracht krijg, ga ik ook ter plaatse kijken. Als het om een bestaand gebouw gaat, bekijk ik over hoeveel plaats we
Onderschoeiing van valse putten en een gewapende funderingsbalk met een diepte van twee meter
beschikken en hoe de onderschoeiing dient te gebeuren.” Werf per werf “Voorlopig werk ik altijd werf per werf af. Als er niet doorgewerkt zou worden, zou de stabiliteit van een gebouw in gevaar kunnen komen. Per werf werken we altijd met vier mensen, mezelf inbegrepen. Méér mensen kun je daar niet aan het werk zetten, want als we zaken forceren, kan dat gevolgen hebben voor de stabiliteit van het gebouw. Opdrachtgevers werken steeds met stabiliteitsingenieurs, want de stabiliteit is een uiterst belangrijk aandachtspunt.”
TIMING Onvoorspelbaarheden “Een gemiddelde werf betekent voor ons tussen één en anderhalve maand werk, afhankelijk ook van wat we aantreffen onder de grond. Zo stoten we aan de Westkust geregeld op munitie. In Oostduinkerke heb ik eens met een grondgrijper op 30 centimeter van een bom uit de Eerste Wereldoorlog gezeten. Het ging om een bom van een meter lang die een krater met een diameter van tien meter kon slaan. Ik heb het tuig in samenwerking met de ontmijningsdienst DOVO voorzichtig met de kraan opgepakt en in de bestelwagen gelegd. DOVO wilde de bom eerst op het strand tot ontploffing brengen, maar er waren te veel mensen en dan hebben ze de bom maar meegenomen. Een andere keer hebben we een menselijk skelet blootgelegd en is de politie gekomen om het te laten verwijderen.” Tijdspanne “Door de bank genomen, komt 10 m³ aan onderschoeiingswerken overeen met een week werk en 40 à 50 m³ met ongeveer een maand werk.”
TOEKOMST
Onderschoeiing van een bouwvallige gevel met een diepte van 5 meter
aannemer.pmg.be
Onderschoeiing van een appartement met een geveldiepte van 3,50 meter
“Wat de toekomst betreft, wil ik op hetzelfde tempo doorwerken. Ik wil er immers zo veel mogelijk bij zijn, want het zijn gevaarlijke werken. Ik werk al twee jaar met een ploeg die zelfstandig kan werken. Ik mag me nu voorbereiden op een tweede ploeg. Maar ik coördineer alles en blijf ook het aanspreekpunt”, geeft Ketels nog mee. Aannemer 140 • Augustus 2012
15
CoffragesBekistingen EchafaudagesSteigers IngénierieEngineering
BE PERI/12.501
Site Arboria, Luxembourg
www.peri.be
PERI, succesvol bouwen! PERI, le succes de votre projet!
PERI Belgium-Luxemburg Industriepark · Nijverheidsstraat 6 PB 54 · 1840 Londerzeel
[email protected]
BE_PERI_12.501_FR_192x136.indd 1
3/05/2012 14:18:32
isolatieplaten (pir) voor dak, wand , vloer en zolder
Unilin isolerende dakelementen UNILIN, division insulation biedt twee systemen aan: de openschalige elementen en de sandwichelementen. Bij openschalige elementen wordt de isolatie (PUR/PIR) tussen de kepers gespoten. Dankzij die kepers beschikt u over een stevig element waar u makkelijk dakvlakramen en/of andere dakdoorbrekingen kan plaatsen. Kiest u voor de sandwichelementen, hebt u de keuze tussen PUR/PIR of minerale wol als isolatie. Deze kunnen zowel horizontaal als verticaal worden geplaatst. Pluspunten • luchtdichte, hoogisolerende bouwsystemen volgens de EPB-eisen (voor lage-energiehuizen bvb tot U 0.15) ; • mooie kant-en-klare afwerkingen als binnenzijde ; • grote overspanningen tussen de gordingen ; • goede brandveilige en akoestische prestaties.
Nieuw: SW-HPUR! Met het dakelement SW-HPUR bouw je het huis van de toekomst. De sandwichdakelementen uit polyurethaanisolatie met een extreem lage lambdawaarde van 0,023 vormen de ideale oplossing voor het passiefhuis-segment.
UTHERM wall
UTHERM roof
UTHERM sarking
UTHERM floor
Dankzij de isolerende eigenschappen van polyurethaan-schuim kan je een stuk dunner blijven in isolatiedikte en meer uitsparen aan energieverbruik. Met relatief kleine diktes is een hoge isolatiewaarde mogelijk, in tegenstelling tot de klassieke isolatiematerialen zoals minerale wol. De Utherm-isolatieplaten zijn beschikbaar in varianten voor spouwmuren, platte daken, hellende daken, zolders en vloeren.
UNILIN bvba, division insulation Waregemstraat 112, 8792 Desselgem - T +32 56 73 50 91 - F +32 56 73 50 90
[email protected] - www.unilininsulation.com
UNILS_2045.2_unilin_ad aannemer_192x136_NL__Ku.indd 1
12/07/12 15:23
CASESTUDY
CREMATORIUM HOFHEIDE VOLLEDIG TER PLAATSE IN ZICHTBETON GESTORT WANDEN VAN 14 CM DIK EN 8 M HOOG Beton, van nature een constructief materiaal, krijgt steeds vaker een bijkomende esthetische rol toebedeeld. Dat vergt extra inspanningen qua voorbereiding, uitvoering en afwerking. Voor de realisatie van het Crematorium Hofheide kwam daar nog een extra factor bij kijken. Het gebouw werd volledig ter plaatse in zichtbeton gestort. Een moeilijke oefening voor zowel de aannemer Strabag als de betonleverancier Holcim. Uw vakblad sprak met hoofdprojectleider Danny Goossens (Strabag), projectleider Tom Verboven (Strabag) en districtmanager Bart Albrechts (Holcim). Door Valerie Verkain
V.l.n.r.: Tom Verboven (Strabag), Danny Goossens (Strabag) en Bart Albrechts (Holcim) op de werf van het crematorium Hofheide
NOOD AAN CREMATORIUM
CREMATORIUM HOFHEIDE IN EEN NOTENDOP
IGS Hofheide
OPDRACHTGEVER ONTWERPER
Tijdelijke vennootschap RCR Aranda Pigem Vilalta Arquitectes/Coussée & Goris architecten
ARCHITECT
Tijdelijke vennootschap RCR Aranda Pigem Vilalta Arquitectes/Coussée & Goris architecten
AANNEMER
nv Strabag Belgium Holcim Beton
LEVERANCIER ONDERAANNEMER
Studiebureau Mouton bvba Gent (ingenieur stabiliteit) VK Engineering Building Services Merelbeke (ingenieur technieken)
ONTWERP
2007-2009
UITVOERING
2010-2012
BOUWKOST
10.600.000 euro
CREMATORIUM HOFHEIDE IN CIJFERS GRONDWERK/ UITGRAVING WAPENINGSSTAAL BETON
BEKISTINGSOPPERVLAKTE DAKOPPERVLAKTE
aannemer.pmg.be
14.000 m³ 507 ton 5.550 m³ (2.050 m³ gekleurd beton) 19.000 m² 2.600 m²
HOOGSTE PUNT GEBOUW LENGTE GEBOUW
8,50 m 150 m
BREEDTE GEBOUW
19 m
OPPERVLAKTE PROJECT UITVOERINGSTERMIJN BETONWERKEN
2.860 m² 250 werkdagen
Hofheide in Holsbeek Toen uit een aantal studies bleek dat er nood was aan een crematorium in het arrondissement Leuven, stak de Intergemeentelijke Samenwerking Hofheide, bestaand uit 28 van de 30 gemeenten van het arrondissement Leuven en de provincie VlaamsBrabant, de koppen bijeen om na te denken over een mogelijke locatie voor zo'n afscheidsplaats. Een aantal criteria lagen aan de basis van de keuze voor Hofheide in de gemeente Holsbeek, namelijk de centrale ligging in het arrondissement, de mogelijkheden tot ontsluiting, de beschikbare ruimte, de landschappelijke inpassing en de omgevingskwaliteit. Landbouwgrond Hoewel de site Hofheide op al deze criteria uitstekend scoorde, stak er meteen ook een probleem de kop op. Hoe kun je een crematorium bouwen op grond die als bestemming landbouwgrond heeft? Om dit probleem het hoofd te bieden, heeft de provincie Vlaams-Brabant een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan opgesteld. De hele procedure nam twee jaar in beslag en bevatte een aantal bijzonderheden: het bestaande landschap vormt de basis én het grootste deel van de site is bestemd voor de aanleg, de inrichting en het beheer van een publiek toegankelijk parkbos. Het crematorium en het recreatieve medegebruik zijn nevengeschikte functies.
HET ONTWERP De keuze viel op het project van de Gentse architecten Coussée & Goris in tijdelijke samenwerking met het
Spaanse bureau RCR Aranda Pigem Vilalta Arquitectes omwille van de visie van het project: 'To bring nature, man and architecture together in a higher unity'. De eerste schetsen van het ontwerp waren de voorbode van een sterk programma dat tegemoetkomt aan de eisen van het ruimtelijke uitvoeringsplan: het crematorium wordt ingeplant in een natuurlijke omgeving met respect voor het bestaande landschap. Alles onder één dak “Op de benedenverdieping bevinden zich de publiek toegankelijke ruimtes: twee aula's, familiekamers, de oveninvoer met een aparte ruimte voor het bijwonen van de inbreng van de kist, een ontvangstbalie, sanitaire voorzieningen, een cafetaria en zalen voor rouwmaaltijden”, vertelt Danny Goossens, hoofdprojectleider van aannemer Strabag. “De niet voor publiek toegankelijke en technische delen werden ondergronds voorzien en zijn bereikbaar via twee afzonderlijke hellingen voor horecaleveranciers enerzijds en begrafenisondernemers anderzijds. Alles bevindt zich onder één dak.” Omgeven door water “Rond het gebouw wordt een vijver aangelegd, met inbegrip van de nodige technische voorzieningen en oeverbeplanting”, vervolgt Goossens. “Het doel is om een moerassig kwelgebied te creëren, waardoor het crematorium als het ware zal drijven op het water.” Voor de asresten is een columbarium, urnenveld, begraafbos en strooiweide voorzien. De hele zone wordt uitgewerkt met fruitbomen, bermen, groenaanplantingen en wandelwegen. Aannemer 140 • Augustus 2012
17
CASESTUDY STRABAG BELGIUM KORT VOORGESTELD nv
BEDRIJFSVORM
2000
OPRICHTINGSJAAR ZAAKVOERDERS
Grijs zichtbeton met voegenpatroon
Uitsparingen voor verlichting in EPS
A. Boelaert, M. Celen, J. Beckmann en A. Tesche
GEVESTIGD IN
Antwerpen (hoofdzetel), Genk, Luik, Gent en Brussel
ACTIVITEITEN
bouw: utiliteitsbouw, industriebouw, burgerlijke bouwkunde … (zowel nieuwbouw als renovatie en restauratie)
ACTIEGEBIED
bouw, algemene aanneming 78 werven in 2011
AANTAL WERVEN
NBN-EN-ISO 9001:2000, VCA** 2004/04, erkenning klasse 8
CERTIFICATEN AANGESLOTEN BIJ
Confederatie Bouw, ADEB-VBA (Vereniging der Belgische Aannemers der Grote Bouwwerken), KVIV (Koninklijke Vlaamse Ingenieursvereniging), Voka
PERSONEEL OMZETCIJFER
Roestkleurig zichtbeton waarbij de centerpennen zorgvuldig uitgelijnd werden
De testmuur met een ingestorte contactdoos, zie ook de grijze isolatie
GEBOUW VOL BETEKENIS
gebouwen. Ook het cortenstaal, dat ter bescherming van zichzelf een natuurlijke roestlaag krijgt, lijkt op die roesttint. Voor de afwerking wordt er gewerkt met hout dat warmte en menselijkheid representeert.”
Indirect licht Het gebouw zelf beschouwt de architect als een sarcofaag. “Vandaar de keuze voor donkere ruimtes”, verduidelijkt Tom Verboven, projectleider van Strabag. “Het gebouw beschikt over geen enkel raam, behalve dan één raampartij in het horecagedeelte. Ter vervanging werd er geopteerd voor lichtkoepels in het dak die een onrechtstreekse lichtinval realiseren. De rouwende mensen gaan bij wijze van spreken mee in het graf van de overledene en komen na het afscheid via een 200 meter lang wandelpad opnieuw in het licht en de natuur.” Roestkleurig beton Om de gewenste gewaarwording te realiseren, speelde de architect bedreven met een mix van beton, cortenstaal, hout en glas. “Het beton, gekleurd met ijzeroxide, symboliseert de terugkeer naar de aarde”, aldus Verboven. “De kleur van betonroest is een imitatie van de bruinachtige kalksteen uit deze regio die vaak gebruikt wordt in openbare
Hoge eisen qua kleur Om het aanbestedingsplan uit te werken met het oog op het gebruik van esthetisch beton, deden de architect en het studiebureau Mouton een beroep op de Federatie voor het stortklaar beton (Fedbeton) die hen gedurende zes maanden hielp om de verschillende kleuren en kwaliteiten van beton te realiseren. Toen de aanbesteding goedgekeurd werd, koos aannemer Strabag voor betonleverancier Holcim, dat aan het onderzoek meewerkte en wel veertig stalen samenstelde. “Behalve de technische ondersteuning en de grondstoffen die Holcim ter beschikking heeft, was vooral de nabijheid van de centrale een doorslaggevende factor voor ons”, vertelt Danny Goossens. “Die proximiteit garandeert ons een snelle tussenkomst wanneer er problemen zijn
Lichtkoepels in het dak realiseren een onrechtstreekse lichtinval
18
Aannemer 140 • Augustus 2012
OMZETEVOLUTIE
op de werf.” De levering bestond uit grijs beton (C30/37 EE3 S4 Dmax 22) voor het ondergrondse gedeelte en roestkleurig beton (C30/37 EE3 S4 Dmax 16) voor de ruimtes boven de grond. Allebei zichtbeton: eens gestort, wordt er geen verdere afwerking, zoals bepleistering, voorzien. “De architect stelde zijn eisen zeer hoog”, aldus Bart Albrechts, districtmanager van Holcim. “Uren en uren hebben we geëxperimenteerd om tot een betonsamenstelling te komen met de juiste kleur en granulaatverdeling. Verder diende het beton ook het BENOR-keurmerk te halen. Het was dus vooral een evenwichtsoefening waarbij zowel technische als esthetische aspecten in rekening gebracht werden. Beton is van nature een constructief materiaal, maar wordt meer en meer gebruikt als een esthetisch materiaal.” Zeer lage tolerantiegrens “De grootste uitdaging bleek om het ene staal dat door de architect goedgekeurd werd, op industriële basis te reproduceren met een zeer lage tolerantiegrens”, vertelt
Conusvormen in schuim voor de akoestiek
364 (190 arbeiders + 174 bedienden) 205.014 miljoen euro (2011) 2008: 123.111 miljoen euro 2009: 81.299 miljoen euro 2010: 113.452 miljoen euro
Albrechts. “Er zit altijd een tolerantie op de dosering van de verschillende bestanddelen, maar die dienden we zo laag mogelijk te houden om kleurverschillen tussen de stortbeurten te vermijden. En daar zijn we in geslaagd!”
UITVOERING Ruwbouw en dakbekleding Aannemer Strabag kreeg de loten 1a en 1b toegewezen. 1a omvat ruwbouw en dakbekleding, 1b betreft alle voorzieningen qua werfinrichting en veiligheid tot het einde van de bouwwerkzaamheden. “Lot 1a zal afgerond zijn in juni 2012”, verduidelijkt hoofdprojectleider Goossens. “Dan loopt ook de uitvoeringsperiode van het beton af, die al startte in oktober 2010. Deze periode behelst twee lentes, een zomer, twee herfstperiodes en twee winters. Dat maakte het storten er zeker niet makkelijker op.” Ter plaatse gestort Het hele crematorium, inclusief vloeren, wanden en dak, werd ter plaatse gestort. “Prefab beton was
Systeembekisting voor bovengronds
aannemer.pmg.be
CASESTUDY geen optie omdat de architect ten allen koste horizontale of verticale naden wou vermijden”, vertelt Bart Albrechts. “Bij het ter plaatse storten heb je de omgevingsfactoren, zoals de temperatuur en de vochtigheid, niet in de hand. Om kleurverschillen te voorkomen, hebben we daarom voortdurend de dosering van het kleurpigment bijgestuurd, want bij de minste afwijking is er een groot verschil.” Op maat gemaakt “Vrij uniek zijn de sandwichmuren die we gebetonneerd hebben”, gaat Danny Goossens door. “Die hebben een buitenschil van 14 cm, een binnenschil van 21 cm, een hoogte van 8 meter en een lengte tot 20 m. 14 cm geeft ons erg weinig speling, want behalve de krimpwapening, worden ook alle voorzieningen, zoals contactdozen, elektriciteitsleidingen enz. vooraf in de wand aangebracht. Verder zijn ook de storthoogte en de stortlengte vrij uitzonderlijk. Normaal gezien worden er hoogtes van maximaal 3,5 à 4 m gebetonneerd. Als gevolg bleek het storten een stuk complexer. Om grindnesten te vermijden, hebben we op maat gemaakte stortkokers en trilnaalden gebruikt. De stortkokers verminderen de valhoogte van het beton en de trilnaalden voorkomen opstoppingen van het mengsel.” Uitsparingen van polystyreen “Voor de akoestiek werd er in het dak met 5.000 conusvormige uitsparingen gewerkt”, vult Tom Verboven aan. “De uitsparingen bestaan uit geëxpandeerd polystyreen (EPS) en hebben dezelfde dikte als de betonplaat. De EPSconusvormen worden in de bekisting vastgeboord, waarna die volgestort wordt met zelfverdichtend gekleurd beton. Ook voor bijvoorbeeld de uitsparingen voor verlichting hebben we met deze techniek gewerkt.” Stalen bekisting “Om naden te voorkomen en de stabiliteit van de hoge wanden te garanderen, werd er bovengronds voor een stalen systeembekisting gekozen”, gaat Verboven door. “Bij een traditionele houten systeembekisting zie je rond elk paneel een
naad van vier à vijf mm dikte. Dat vond de architect niet kunnen. Daarnaast hebben we ook tal van ontkistingsoliën getest, omdat die een effect kunnen hebben op de kleur. De bekisting van zichtbeton vergt driemaal zoveel tijd. Pas na minimaal twee dagen is het beton voldoende uitgehard en kunnen we met verminderd risico op schade ontkisten.” Centerpennen uitgelijnd “Verder kregen we van de architect de opdracht om alle centerpennen, naargelang van het patroon dat zich aftekent, horizontaal en verticaal uit te lijnen”, verduidelijkt Verboven. “Omdat er verschillende hellingen en wanden met uiteenlopende lengtes in het gebouw zitten, hebben we voor die uitlijning met houten vul panelen gewerkt. De gaten, afkomstig van de centerpennen, zijn opgevuld met een mengsel dat qua kleur aansluit bij het roestkleurige beton.”
Isoleren doe je best van kop tot teen U wilt uw huis natuurlijk verstandig isoleren. Van boven tot onder. Bij het dak beginnen is logisch. Gevelisolatie is uw volgende verstandige zet. ISOVER heeft de oplossing voor elke muur, voor elke bouwmethode, voor zowel nieuwbouw als na-isolatie. Alle praktische oplossingen voor het isoleren van gevels vindt u in de uitgebreide brochure “Muur- en gevelisolatie” van ISOVER. Meer info op www.isover.be
Systeembekisting “Ondergronds werd er een systeembekisting gebruikt waarop een supplementaire houten beplating met vierzijdige tandgroef genageld werd”, vertelt Verboven. “Zodat je niet de aftekening van de paneelranden van de systeembekisting ziet, maar die van de houten beplating. Op die manier hebben we een voegenpatroon gecreëerd.” Omgekeerde kruipruimte “Ook de locatie van de kruipruimte is vrij bijzonder”, aldus Danny Goossens. “De kruipruimte in de woningbouw bevindt zich ondergronds. In dit project situeert de kruipruimte zich bovenaan, in het dak. Deze ruimte, die opgetrokken is uit betonribben met een hoogte van 1,5 m, wordt gebruikt om elektriciteit, ventilatie enz. in onder te brengen.” Afwerking “Om te voldoen aan de eisen van de architect, behandelen we het beton na”, besluit Verboven. “We zandstralen alle bovengrondse wanden in gekleurd beton en behandelen de buitenwanden met een vochtwerend middel ter bescherming tegen water en vervuiling.”
www.isover.be De kruipruimte situeert zich in het dak
aannemer.pmg.be
Wanden van 8 m hoogte werden gestort Aannemer 140 • Augustus 2012
19
www.DEFRANCQ.be uw Fabrikant bij uitstek Fabrikant goten
Plooiwerk oP maat
aFvoerbuizen
staande naad en gevelPanelen
Ponsmachine
toebehoren in lood
Ook op maat Grootste stock Kortste leveringstermijnen
ONmIDDEllIJKE behandeling van uw bestelling tot 6m
Alle mogelijke vormen voor alle metalen NU NIEUW BIJ DEFRANCQ
Punctuele verzorging van uw bestelling staande naad of gevelpanelen
Naadloos gesoldeerd Natuurzink/ANTHRA-ZINC® QUARTZ-ZINC®/koper
Ook op maat!
uw groothandelaar bij uitstek groothandelaar
eigen transPort levering oP het dak
Ieder filiaal beschikt over een grote stock van dak- en gevelmaterialen
Moeiteloze levering binnen 24u Indien nodig met behulp van een kooiaap of kraanwagen
nu ook verkrijgbaar bij deFrancq
ook in uw buurt hoboken tongeren ninove moeskroen oevel brugge evergem diest vichte lokeren brems zemst roeselare T 051 22 49 42 T 03 825 21 41 T 012 26 23 60 T 054 33 67 59 T 056 84 17 81 T 014 22 54 78 T 050 27 01 40 T 09 253 11 06 T 013 32 18 02 T 056 77 29 85 T 09 348 22 64 T 015 61 04 44 F 051 22 90 06 F 03 825 21 00 F 012 26 36 41 F 054 34 20 49 F 056 34 96 53 F 014 22 56 40 F 050 27 01 41 F 09 253 11 34 F 013 32 18 04 F 056 77 29 95 F 09 348 60 73 F 015 61 04 63
DAK- EN GEVELMATERIALEN
Niets vergeten?
Rental Power Gamma van 2.75 tot 2500 kVA COMPACT, VEELZIJDIG, EENVOUDIG VERPLAATSBAAR, VERMINDERD ONDERHOUD...
Rental Power
PCI Pecimor® 2-K, maaivelddichting, permanent elastisch, waterdicht en vorstbestendig. Makkelijk aan te brengen, zeer goede hechting.
Mobiele energie op maat van uw werf
Energy Solutions Provider
nl-be.sdmo.com SDMO nv/sa - Wijnegembaan 2 - 2900 Schoten Tel. 03 646 04 15 - Fax 03 646 06 25 www.sdmo.com
Construction chemicals
Erkende BASF Construction Chemicals partner Cruysberghs Chemical bvba, Heppensesteenweg 16, B- 3945 Ham Tel.: +32(0)11/72.71.66, Fax.: +32(0)11/72/71.51 E-mail:
[email protected], www.cruysberghs.be
BOUWMATERIALEN
ZONNEDAKPANNEN GEGARANDEERD ESTHETISCH EN VEILIG IN DE DAKSTRUCTUUR GEINTEGREERDE ZONNEPANELEN Dat zonnepanelen aan populariteit gewonnen hebben, lijdt geen twijfel. Niet iedereen vindt de vormgeving van de traditionele zonnepanelen echter geslaagd. Daarom ontwikkelden diverse fabrikanten innovatieve en revolutionaire oplossingen. Hierdoor zijn die 'speciale' zonnepanelen bijna niet meer te onderscheiden van de 'gewone' dakpannen of de leien eromheen. In dit artikel bespreken we de zonnedakpannen en de in de dakstructuur integreerbare zonnepanelen en we overlopen de veiligheidsrisico’s bij de plaatsing en de normering. Het pluspunt van kunststof dakpannen is dat het geheel er als een gewoon dak uitziet omdat de fotovoltaïsche cellen geïntegreerd zijn in de dakpan, zodat het contrast miniem is
Door Peter De Puysseleyr INLEIDING Veiligheid Groene energie wint aan belang. Maar hoe zinvol het ook is, veel mensen aarzelen om opbouwzonnepanelen op hun dak te plaatsen. Een van de aangehaalde argumenten is dat het visueel niet aantrekkelijk is. Een andere reden is het veiligheidsaspect: bij het zware stormweer van eind 2011 gingen heel wat opbouwpanelen letterlijk de lucht in. De in dit artikel besproken zonnepannen blijken wel goed bestand te zijn tegen felle rukwinden. Zelfs tijdens de zware omstandigheden tijdens het stormweer in 2011 bleven de zonnepannen prima liggen. Fotovoltaïsche systemen Fotovoltaïsche systemen (of PVsystemen) bestaan uit zonnecellen die aan elkaar worden gekoppeld
in PV-panelen. Deze panelen zetten zonlicht om in gelijkstroom (DC) die op zijn beurt via een omvormer wordt omgezet in wisselstroom (AC) om compatibel te zijn met het elektriciteitsnet. De PV-panelen vangen de hele dag door zonlicht op, ook bij grijs of bewolkt weer. Een speciale meter in huis houdt bij hoeveel groene stroom wordt opgewekt. Deze groene stroom wordt aan het eigen woningnet geleverd en is onmiddellijk bruikbaar. Wat de gebruiker zelf niet verbruikt, wordt opgevangen door de stroomleverancier. Hiervoor wordt hij gecompenseerd door de vermindering van het verbruik via de terugdraaiende meter in de meterkast. De elektriciteitsmeter werkt daarbij in twee richtingen: bij het stroom leveren aan de distributeur draait de meter terug, en bij het ontvangen van stroom draait de meter vooruit.
Omvormer Afhankelijk van de intensiteit van de zon en van de lichtinval produceert een netgekoppeld systeem een zekere hoeveelheid gelijkstroom. Een inverter of omvormer zet de gelijkstroom om naar wisselstroom. De omvormers zijn aangepast aan de grootheid van de geïnstalleerde systemen op het dak. De plaatsing van de omvormer en de aansluiting van de zonnestroominstallatie moeten gerealiseerd worden door een gekwalificeerde elektricien. Daarbij dient de omvormer op een toegankelijke, geventileerde plek geplaatst te worden. Meestal zijn deze toestellen IP65 en mogen ze dus wel in de regen geplaatst worden. Om kabelverliezen te voorkomen tussen de zonnestroominstallatie en de omvormer, dienen de diktes van de kabels aangepast te worden aan de afstand zowel tot aan de elektriciteitskast als tot aan de panelen. Verliezen in de kabels
zijn dan altijd beperkt tot het minimum, onafhankelijk van de afstand.
ZONNEDAKPANNEN Algemene opbouw Zonnedakpannen zijn kunststof dakpannen waarin per afzonderlijke dakpan een aantal fotovoltaïsche cellen geïntegreerd zijn. Een Belgische fabrikant en een aantal buitenlandse fabrikanten kwamen op het idee om fotovoltaïsche cellen in te bouwen in kunststof dakpannen. Het grote pluspunt is dat het er als een gewoon dak uitziet, de fotovoltaïsche cellen vallen amper op. Ze worden immers geïntegreerd in de dakpan zodat het contrast zeer miniem is. De dakpan zelf bestaat uit kunststof. Daarin worden monokristallijne fotovoltaïsche elementen geplaatst. Het stramien is hetzelfde als bij opbouwzonnepanelen, maar het grote verschil is de integratie in de dakpan en de kleinere vormgeving. Specifieke types
Vervangbare cellen met geïntegreerde koeling/ventilatie
Bij dit systeem van kunststof dakpannen zijn er twee types: een pan met gewone afmetingen (zoals hier) en een grotere versie
aannemer.pmg.be
Bij dit specifieke systeem van een Belgische fabrikant klikken de fotovoltaïsche cellen in de dakpannen. Daardoor is het indien nodig heel gemakkelijk ze te vervangen. Wie bij dit systeem voorlopig nog geen budget heeft voor fotovoltaïsche cellen, kan de dakpannen wel al leggen, maar dan met een dummy erin. Die zijn achteraf gemakkelijk te vervangen door een fotovoltaïsche module. Ook wanneer er iets stuk is, kan men bij dit systeem de PV-module van de zonnepan snel vervangen. Aannemer 140 • Augustus 2012
21
BOUWMATERIALEN Het is bij dit inventieve, gepatenteerde en van België afkomstige systeem immers niet nodig de pannen van het dak te halen. Er is een systeem van geïntegreerde koeling/ventilatie. Daardoor wordt het rendement hoger. Deze zonnepannen bezitten koelkanalen waardoor het PVelement gekoeld wordt, wat belangrijk is bij hogere temperaturen om de efficiëntie hoog te houden. Daarnaast wordt het hierdoor mogelijk de 'warmere' lucht, die via natuurlijke convectie naar de nok van het dak wordt gebracht, te gebruiken om bijvoorbeeld de COP (prestatiecoëfficiënt) van een warmtepomp te verhogen of een ventilatiesysteem te voorzien van warmere lucht. Bij dit systeem zijn er twee types, een pan met gewone afmetingen en een grotere versie. Dit product is conform de normen IEC 61215 en IEC 61730. Niet-vervangbare cellen zonder geïntegreerde koeling/ventilatie
Bij andere (o.a. Duitse) fabrikanten zijn de fotovoltaïsche cellen onlosmakelijk verbonden met de plastic dakpannen en ze kunnen dus niet onafhankelijk los van de dragende dakpan vervangen worden. Ook is het relatieve oppervlak van de fotovoltaïsche cellen ten opzichte van het totale oppervlak van de dakpan wat kleiner en is er geen op convectie gebaseerd ventilatiesysteem geïntegreerd in de opbouw van de dakpan. Daarom moeten ze op geventileerde hellende daken geplaatst worden. Formaten Bij beide hierboven beschreven systemen komen de afmetingen overeen met de afmetingen van gewone dakpannen. Technische karakteristieken
Vervangbare cellen met geïntegreerde koeling/ventilatie
Het eerste type heeft een vermogen van 75 Wp/m², een gewicht van 17 kg/m², is geschikt voor een
dakhelling vanaf 21° en de levensduur van de PV-cel bedraagt meer dan twintig jaar. Het tweede type heeft een vermogen van 120 Wp/m², een gewicht van 16 kg/m², is geschikt voor een dakhelling vanaf 12° en de levensduur van de PV-cel bedraagt eveneens meer dan twintig jaar.
Niet-vervangbare cellen zonder geïntegreerde koeling/ventilatie
Een typisch voorbeeld heeft een PV-oppervlakte van 435 op 226 mm, met negen in serie geschakelde PV-cellen. Kleuren en texturen Vooral de kleuren zwart en antraciet worden gevraagd, maar ook leikleur en terracotta zijn mogelijk. Plaatsing De elektrische kring van de zonnedakpannen ontstaat door het in elkaar connecteren zoals bij gewone zonnepanelen. Het gaat om modulaire systemen. De zonnedakpannen van alle fabrikanten wegen licht en kunnen op elke bestaande of nieuwe dakstructuur worden geplaatst. Daardoor zijn ze zowel voor nieuwbouw als renovaties geschikt. De plaatsing is eenvoudig. De pannen worden met een roestvrijstalen schroef vastgemaakt. Ook is er bij sommige systemen een interne haak, waardoor de pannen in elkaar haken.
IN DE DAKSTRUCTUUR TE INTEGREREN ZONNEPANELEN Algemene opbouw Er zijn op de markt een tweetal systemen beschikbaar. Bij het eerste systeem steunen de fotovoltaïsche zonnepanelen op speciaal hiertoe ontwikkelde draagpannen. Bij dit systeem worden eerst de draagpannen, in de plaats van gewone dakpannen, op de panlatten bevestigd, waarna op deze draagpannen de zonnepanelen worden vastgezet. Bij het tweede
Bij dit systeem steunen de fotovoltaïsche zonnepanelen op speciaal hiervoor ontwikkelde draagpannen
22
Aannemer 140 • Augustus 2012
Deze zonnepannen bezitten een systeem van geïntegreerde koeling/ventilatie waardoor het PV-element gekoeld wordt, wat de efficiëntie hoog houdt bij hogere temperaturen
De elektrische kring van de zonnedakpannen ontstaat door het in elkaar connecteren zoals bij gewone zonnepanelen. Het gaat om modulaire systemen
systeem zijn draagstructuur en zonnepanelen in een enkel product verenigd. Hier wordt de gecombineerde zonnepaneeldrager rechtstreeks bevestigd op de panlatten, waarbij het systeem de plaats van een vast aantal dakpannen inneemt. Specifieke types
Systeem met draagpannen en daarop bevestigde zonnepanelen
Dit zonnesysteem is van Belgische makelij en is perfect integreerbaar in een aantal types kleidakpannen van de fabrikant. Met deze modellen als basis werden door de fabrikant speciale kleidakpannen ontwikkeld als drager voor de zonnepanelen. Deze zogenaamde draagpannen uit gebakken klei zijn even regendicht en vorstbestendig als de klassieke kleidakpannen. Dankzij hun unieke vormgeving en het
inventieve installatiesysteem kunnen de zonnepanelen netjes in het dak worden ingewerkt. Geïntegreerde metaalstrips klikken de module vast op magneten die op de draagpannen gemonteerd worden. Zij vormen een essentieel onderdeel van deze 'plug-and-play' technologie voor een snelle en eenvoudige installatie. Het geheel is roestvrij, geschikt voor diverse kleidakpannen en er is geen speciaal gereedschap nodig. Dankzij het polyurethaan (PU-)kader, in combinatie met een magnetische bevestiging, is dit een van de snelste en eenvoudigste installatiesystemen op de markt. Dit systeem gebruikt de allernieuwste zonnecellen en ontspiegeld glas omgeven door een kader van polyurethaan. Dankzij de PU-encapsulatietechniek zit het bevestigingssysteem ingewerkt in het PU-kader. Dat resulteert in een stabiele constructie
Een inverter of omvormer zet de gelijkstroom om naar wisselstroom en is aangepast aan de grootheid van de geïnstalleerde systemen op het dak
aannemer.pmg.be
BOUWMATERIALEN met een lange levensduur, een groot plaatsingsgemak en een hoge corrosieweerstand. Geïntegreerd systeem
Deze zonnepanelen zijn bruikbaar voor alle courante types van hellende daken met leien, betonof kleipannen en bieden een op maat ontworpen geïntegreerde zonnestroomoplossing. De fabrikant maakt de fotovoltaïsche panelen in zes modellen, afhankelijk van de dakbedekking waarin men ze wil integreren. Zo zijn er twee soorten voor betonpannen, drie soorten voor kleipannen en één model voor de integratie in leien. De geïntegreerde oplossing is er zowel voor leien als voor pannendaken, voor zowel gegolfde als vlakke pannen en voor klei- en betonpannen. Formaten
Systeem met draagpannen en daarop bevestigde zonnepanelen
Bij dit systeem zijn de afmetingen per module 1.823 x 408 mm. Geïntegreerd systeem
Ook voor de meest courante types dakpannen biedt de fabrikant nu een esthetische, volledig geïntegreerde oplossing. De fabrikant heeft twee modellen fotovoltaïsche panelen voor betonpannen, waarbij elk fotovoltaïsch paneel zes betonpannen vervangt. Hiervan bedragen de afmetingen na integratie 1.800 mm x 335 mm. Verder heeft de fabrikant ook drie modellen fotovoltaïsche panelen voor kleipannen op de markt. Elk fotovoltaïsch paneel vervangt hier acht kleipannen. Na integratie bedragen de afmetingen van de zonnepannen respectievelijk 1.792 x 348 mm, 1.832 x 364 mm en 1.892 x 374 mm. Technische karakteristieken
Systeem met draagpannen en daarop bevestigde zonnepanelen
De afmeting per module bedraagt
1.823 x 408 mm met een gewicht per PV-module van ± 8 kg. Het PV-oppervlak per module bedraagt 0,583 m². Het dakoppervlak per PV-module is afhankelijk van het type draagpan: 0,676 m² of 0,959 m². Het aantal cellen per PV-module bedraagt 22. De afmetingen van de zonnecel bedraagt 156 x 156 mm, met een dikte van 200 μm. Het celtype is multikristallijne cel, met een theoretisch rendement van ± 84 Wp. De opbrengstgarantie bedraagt 90% voor twaalf jaar en 80% voor 25 jaar. Het product is conform de normen IEC 61215 en IEC 61730 (veiligheidsklasse II) en is in dat kader door de TUV (een externe certificatie- en inspectie-instelling in Duitsland) gecertificeerd. Geïntegreerd systeem
De afmetingen voor integratie bedragen 161 x 45 cm en het zichtbare oppervlak na integratie bedraagt 0,27 tot 0,29 m². Het aantal PV-cellen per paneel bedraagt 10, met een type PV-cel van monokristallijn silicium. Het gewicht per paneel is 8,5 kg. Het maximale vermogen (Pmax) per lei is 40 Wp. Het rendement bedraagt 14,6%. Het product is conform IEC 61215. Plaatsing
Systeem met draagpannen en daarop bevestigde zonnepanelen
Bij plaatsing in een bestaand dak dient de nuttige breedte gecontroleerd te worden. Bij plaatsing in combinatie met bepaalde types kleidakpannen dient een vaste latafstand van 370 mm aangehouden te worden. Ook dient een minimale dakhelling gerespecteerd te worden afhankelijk van de gebruikte dakpan. Een polyurethaan (PU-)kader wordt via een magnetische bevestiging op de onderliggende draagpannen vastgeklikt. Geïntegreerde metaalstrips klikken de module vast op magneten die op de draagpannen gemonteerd worden.
Bij inbouwsystemen zou men steeds moeten kiezen voor een aangepaste onderdakfolie met een aangepaste plaatsing ervan
aannemer.pmg.be
Deze zonnepanelen zijn bruikbaar voor alle courante types van hellende daken met leien, betonpannen of kleipannen en bieden een op maat ontworpen oplossing Geïntegreerd systeem
Bij integratie in het dak worden de panelen via geïntegreerde bevestigingshaken in de draagstructuur vastgezet of ze worden in de pannen vastgezet met speciaal daartoe ontwikkelde Stormfix schroeven doorheen de sleuven van de panelen. De plaatsing gebeurt eenvoudig op standaardpanlatten zonder accessoires. Dakdoorboringen en zwakke plekken in het dakvlak worden op die manier vermeden.
ONDERLIGGENDE LAGEN Bij de keuze voor inbouwzonnepanelen heeft men algemeen gesproken weinig oog voor de bestaande situatie. Zijn de onderliggende lagen wel aangepast aan deze nieuwe situatie? Zijn de inbouwsystemen even regendicht als gewone dakbedekking en indien niet, heeft men dan een aangepast regendicht onderdak geplaatst? Is het onderdak bestand tegen de hogere temperaturen die ontstaan onder de inbouwsystemen? Men kan algemeen stellen dat klassieke onderdaken ontworpen zijn om ± 2% van het hemelwater af te voeren naar de goot. Deze 2% komt van regen die via overlappingen en aansluitingen van de dakbedekking insijpelt, of van stuifsneeuw of een occasionele kapotte pan/lei. Wanneer er meer water over de onderdakfolie stroomt, wat wel eens kan gebeuren met inbouwsystemen, dan zijn het onderdak en zijn aansluitingen daarop niet voorzien en kunnen er lekken ontstaan. Bij inbouwsystemen zou men steeds moeten kiezen voor een
aangepaste folie met een aangepaste plaatsing ervan.
VEILIGHEID Wanneer zonnepanelen in de zon geplaatst worden, verkrijgen deze modules onmiddellijk de maximale spanning. Het is dus van uiterst belang alle veiligheidsmaatregelen die bij elektriciteitswerken onder spanning gelden, in acht te nemen. (Zie AREI - Bescherming tegen Elektrische schokken.) Het gebruik van zonnepanelen wordt afgeraden op plekken waar gemakkelijk ontvlambare gassen gevormd kunnen worden. Weet dat wanneer meerdere modules in serie aaneengeschakeld worden, er gevaarlijke spanningen zullen ontstaan. Daarom mag er nooit een kabel doorgesneden worden en verlengkabels mogen niet door de dakwerker worden ingekort. Het is altijd het werk van de elektrotechnicus om de feitelijke aansluiting op het net te voltooien.
NORMERINGEN IEC 61215 De IEC 61215 omvat alle parameters die verantwoordelijk zijn voor de veroudering van een zonnepaneel: zonlicht, uv, klimaatveranderingen, koude, warmte, vochtigheid, mechanische parameters, wind, sneeuw en hagel. IEC 61730 Een IEC 61730 (veiligheidsklasse II) heeft betrekking op de veiligheid van mens, omgeving en paneel. Het wordt pas toegekend na diverse tests op het vlak van mechanische en elektrische weerstand, temperatuur … Aannemer 140 • Augustus 2012
23
BOUWMATERIALEN
STOFARME TEGELLIJMEN GEVEN MINDER PROBLEMEN BIJ SCHOONMAKEN STOFARME FORMULES MAKEN STOFREDUCTIES TOT CIRCA 90% MOGELIJK Iedere professionele tegelzetter/vloerder kent het probleem dat een droge mortel bij het aanroeren wel eens sterk kan stoffen. Dit heeft in de praktijk tot gevolg dat er vooral bij sanering en renovatie veel extra werk bij komt en dat er bepaalde maatregelen getroffen moeten worden voor het inrichten en het schoon verlaten van de werkplaats. Ook is er de impact op het comfort van de vloerder. In dit artikel spreken we over de basisprincipes van verbeterde stofarme tegellijmen en geven we verder enkele belangrijke verwerkingsvoorschriften. De hoogperformante, flexibele en stofarme tegellijmen kunnen gebruikt worden voor het plaatsen van tegels en natuursteen met alle porositeit, van klein tot zeer groot formaat
Door Peter De Puysseleyr DEFINITIE STOFARME TEGELLIJMEN Stofarme mortels In het algemeen neemt de aandacht voor en het belang van duurzaamheid, milieu en veiligheid toe. Veel fabrikanten dragen daaraan bij door het ontwikkelen van stofarme, emissiearme en lichtgewicht producten op basis van hernieuwbare grondstoffen. Uiteraard is en blijft de aandacht voor de samenstelling zo dat de gezondheid bovenaan staat. Stofarme mortels zijn daar geen uitzondering op. Door het op de juiste manier openen en legen van de zak, en het mengen zelf, wordt er nauwelijks nog stof geproduceerd. Ook reinigingswerkzaamheden worden beperkt. De persoonlijke beschermingsmiddelen en andere voorzorgsmaatregelen blijven evenwel dezelfde.
Stofreducerende technologieën Alle toonaangevende fabrikanten van tegellijmen en voegmortels hebben de laatste jaren sterk geïnvesteerd in de ontwikkeling van stofreducerende technologieën. Sommige fabrikanten gaan zelfs zover om hun volledige gamma van flexibele tegellijmen met een stofarme technologie aan te bieden. We bepreken daarna de gangbare stofreducerende technologieën en vermelden daarbij een aantal verwerkingstips.
NIEUWE TECHNOLOGIEEN In de wereld van de tegellijmen en andere industriële mortels wordt er veel geïnvesteerd in het ontwikkelen van nieuwe techno logieën. De drijfveren zijn vooral milieu, veiligheid, productiesnelheid en natuurlijk de veranderende trends en technieken op het vlak van tegels
Duidelijk verschil tussen een gewone tegellijm (links) en een stofarme tegellijm (rechts)
aannemer.pmg.be
en andere bekledingen. Het reduceren van de CO2-uitstoot, het hergebruik van grondstoffen, het binnenhuisklimaat, allemaal 'groene' termen die ook werkelijk leiden tot nieuwe producten. Vaak bieden deze technieken nieuwe mogelijkheden en productlijnen. Allerlei namen overspoelen de markt om de technieken een naam te geven, andere fabrikanten kiezen ervoor om het te vervatten in bestaande productlijnen om de klant niet te overspoelen met informatie. De producenten van industriële mortels willen de regelgeving van Europa vormen en volgen. Ze zijn initiators van technische normen en milieunormen om een prominente rol te blijven spelen en de zekerheid te bieden dat er kwaliteit geleverd wordt in de ruimste betekenis.
GEKOPPELDE MICROFIJNE STOFDEELTJES Principe Bij deze stofreducerende techno logie worden de fijne deeltjes van bijna microfijn stof gekoppeld. Daardoor verzwaren die en zullen ze bij het aanroeren eerder neerslaan. Daardoor wordt er tijdens het leegschudden en aanroeren veel minder stof gevormd. Met deze nieuwe flexibele tegellijmen behoort het stoffige aanroeren van poederlijm vóór het leggen van de tegels en het tijdrovende reinigen erna tot het verleden. De stofreducerende technologie maakt het aanzienlijk prettiger om met dit product te werken. Naast de stofreducerende techniek ontwikkelden de fabrikanten onder andere lichtgewicht tegellijmen. Het resultaat ten opzichte van gebruike-
lijke flexibele tegellijmen is een duidelijk lager verbruik. Gecombineerd met lichtgewicht toeslagstoffen, zorgt de stofreducerende technologie voor speciale lichtgewicht lijmen voor binnen en buiten, voor op de wand en de vloer, met een hoger rendement door het grotere aantal vierkante meters en meer klantentevredenheid over het schonere werk. Eigenschappen Deze producten bieden een aantal voordelen dankzij de stofredu cerende technologie met gekoppelde microfijne stofdeeltjes. Ze zijn zeer smeuïg in de verwerking, eventueel snelverhardend, en ze bieden een goede aanvangshechtkracht op de meest uiteenlopende ondergronden. Afhankelijk van het type is er een ruime keuze voor de diverse toepassingen waarbij eigenschappen zoals flexibiliteit, water- en standvastheid voor binnen en buiten, geschiktheid voor het verlijmen op vloerverwarming en het verlijmen van porcellanatogres, bestandheid tegen weersinvloeden op balkons en terrassen, voldoen aan de NBN-EN 12004-eisen volgens de geldende Europese norm.
NANOTECHNOLOGIE Principe Een nieuwe technologie, gebaseerd op nanotechnologie, maakt snel opgang in de sector van de tegellijmen. Sneluithardende, stofarme en lichtgewicht systemen zijn daaruit voortgekomen. De nanotechnologie wordt al geruime tijd in de luchten ruimtevaartindustrie en ook in de medicijntechniek toegepast. De knowhow van deze hoogAannemer 140 • Augustus 2012
25
De Weber familie breidt uit !
Weber de 1ste fabrikant met een volledig assortiment stofvrije flexibele tegellijmen. Voor onze familie doen we alles, maar dan ook echt alles. Zoals ervoor zorgen dat ze kan genieten van een optimaal comfort. Daarom breidt Weber haar familie stofvrije tegellijmen uit naar het volledige gamma flexibele tegellijmen. Maak ook deel uit van de Weber-familie en probeer de stofvrije tegellijmen zelf uit, zo kunnen we ook voor uw comfort zorgen. Want, als je met Weber werkt, is er geen vuiltje aan de lucht !
www.weber-belgium.be
BOUWMATERIALEN EEN GREEP UIT HET AANBOD VAN STOFARME TEGELLIJMEN FABRIKANT
AKZO NOBEL
MAPEI
OMNICOL
PCI
WEBER
MERKNAAM
Schönox SLK PLUS
Keraflex Maxi S1
Omnicem PL85
PCI Nanoflott Light
weber.col plus
TYPE
stofarme lichte poederlijm
C2TE S1
poedertegellijm
vloeibedlijm
C2TE (stofarm)
VERBRUIK
0,7 - 1,9 kg/m² (4 - 10 mm)
1,2 kg/m²/mm
min. 2,5 kg/m², afhankelijk van ondergrond/tegelsoort
afhankelijk van lijmkam
2,5 - 3 kg/m³ (≤ 900 cm³) 6 - 7 kg/m³ (> 900 cm³)
KLEUREN
grijs
grijs/wit
grijs/wit
grijs
wit/grijs
LEVENSDUUR MENGSEL
ca. 3 uur bij 20 °C
> 8 uren
240 min
ca. 180 min
4 uren
PRAKTISCHE OPEN TIJD
ca. 30 min
> 30 min
30 min
ca. 30 min
30 min
VERSTELTIJD
ca. 15 min
ca. 60 min
15 min
volgens soort keramiek
20 min
1.440 min
ca. 12 u.
min. 24 u.
PRODUCTFOTO
WACHTTIJD VOEGEN
ca. 16 u., buiten na 48 u. 4 - 8 u. (muur), 24 u. (vloer)
ZETDIKTE
/
1,5 cm
1,5 cm
1 - 10 mm (tot 1 cm)
2 - 10 mm
INITIELE HECHTING
/
2,6 N/mm² na 28 dagen
≥ 1,0 N/mm²
/
≥ 1,0 N/mm²
5 °C tot 30 °C
5 °C tot 35 °C
-15 °C tot 70 °C
-30 °C tot 80 °C
5 °C tot 30 °C
25 kg
25 kg (grijs) / 23 kg (wit)
25 kg
20 kg
25 kg / 5 kg
GEBRUIKSTEMPERATUUR VERPAKKING
technische wetenschap hebben een aantal fabrikanten in de ontwikkeling van de variabele flexmortels toegepast. Daardoor is het gelukt om het hechtingsspectrum, de vervormingsverhoudingen en het verwerkingsprofiel van cementgebonden tegellijm en voeg producten te verbeteren. Als gevolg daarvan is o.a. het hechtingspatroon op gladde, niet-zuigende ondergronden uiterst effectief. Een bijzonder pluspunt van deze op nanotechnologie gebaseerde tegellijmen is daarnaast ook de zekere toepassing op kritische ondergronden. De toevoeging van 'light' in de productnaam resulteert uit een gewichtsreducerende bindmiddelvulstofcombinatie. De hightech receptuur legde ook de grondslag van de hoge stand en de extreem smeuïge en soepele verwerking, evenals de variabele toepassingsmogelijkheden. Door toepassing van lichte vulstoffen wordt niet alleen de hoeveelheid stof beperkt, ook een zeer hoge uitlevering is een eigenschap van lichtgewicht mortels. Met een zak van 15 kg van dit product wordt er bv. een even groot oppervlak tegels gelijmd als met een zak van 25 kg van een traditionele mortel. De nanotechnologie maakt het mogelijk om eigenschappen te verbeteren, zoals het combineren van een lange open tijd met een groot standvermogen. Eigenschappen In het algemeen hebben de op de nanotechnologie gebaseerde tegellijmen een stofarm karakter, een
aannemer.pmg.be
hoge uitlevering en een verlengde open tijd. Ze vormen een unieke combinatie van bindmiddel en vulstof. De toepassing van speciale vulstoffen en bindmiddelen met deeltjes in het nanobereik is de sleutel voor de unieke verwerkingseigenschappen, geschikt voor alle ondergronden en alle keramiek.
PRODUCTVOORBEELDEN Hierna geven we een tweetal productvoorbeelden: Op nanotechnologie gebaseerde tegellijm Deze cementgebonden poederlijm kan zowel voor het aanbrengen van tegels en platen als voor het egaliseren van de ondergrond met een laagdikte van 1 tot 15 mm gebruikt worden, zowel binnen als buiten, op het wand, de vloer of het plafond. Het product is geschikt voor toepassingen op o.a. cementdekvloeren, beton, gipskarton, oude pvc-bekledingen, dus ook op nietzuigende ondergronden. Ook o.a. tweemaal zo hard gebakken keramiek, tegels met lage wateropname, porseleinmozaïek, glaskeramiek, baksteentegels en cotto kunnen met deze mortel verlijmd worden. Het product is beloopbaar en afvoegbaar na 5 tot 8 uur. Op nanotechnologie gebaseerde vloeibedlijm De laatste jaren worden er steeds tegels van een groter formaat gebruikt. Fabrikanten spelen in op die trend met speciaal voor deze
grote tegels ontwikkelde, stofarme, flexibele vloeibedmortels met nanotechnologische toeslagstoffen. Met deze lijmen kunnen grootformaattegels met een lage wateropname, tweemaal zo hard gebakken tegels en tegels met grote maattoleranties, zoals cotto- of terrazzoplaten, vrijwel holtevrij gelegd worden. De butteringfloatingmethode moet dan niet toegepast worden. Dit product is watervast en vorstbestendig, dus geschikt voor zowel binnen als buiten. Speciale eigenschappen maken ook toepassing bij vloerverwarming en hoge mechanische belasting mogelijk. De lijmbeddikte varieert van 1 tot 10 mm. Na circa twaalf uur zijn de tegels beloopbaar en afvoegbaar.
TOEPASSINGSGEBIEDEN De hoogperformante, flexibele en stofarme kleefmortels voor tegels kunnen gebruikt worden voor het plaatsen van tegels en natuursteen met alle porositeit, van klein tot zeer groot formaat, op muren en vloeren binnen en buiten, bij nieuwbouw en renovatie.
ALGEMENE VERWERKINGSRICHTLIJNEN Hierna geven we een aantal algemene verwerkingsrichtlijnen, die slechts algemeen en informatief van aard zijn. Raadpleeg steeds de door de fabrikant verstrekte specifieke productinformatie.
Primers Niet-zuigende, gladde, dichte ondergronden, calciumsulfaatgebonden ondergronden en magnesietgebonden dekvloeren moeten gegrondeerd worden met het door de fabrikant voorgeschreven product. Sommige snelprimers zijn na tien minuten gedroogd, waarna men de tegels kan beginnen te verlijmen. Eisen aan de ondergrond De ondergrond moeten aan enkele eisen voldoen. Zo moet die voldoende droog, vast, draagkrachtig en vormstabiel zijn en vrij van lagen die de hechting kunnen verminderen, zoals stof, vuil, olie, vet, was, reinigingsmiddelresten en losse delen. Hij moet ook scheidings-, sintellagen e.d. op geschikte mechanische manier bv. door schuren, stralen of frezen kunnen verwijderen. Bij deze verwerking van keramische bekledingen moeten cementdekvloeren minstens 28 dagen oud zijn, voldoen aan vastheidsklasse F4 en, afhankelijk van de toepassing, een bepaald restvochtgehalte bevatten. Bij toepassing op de bovengenoemde ondergronden in vochtige of natte ruimtes wordt er ook, in directe verbinding met de keramische bekledingen, een waterafdichting aangebracht. Oude keramische bekledingen moeten duurzaam met de ondergrond verbonden zijn en grondig gereinigd en eventueel geschuurd worden. Bij het lijmen op verwarmde dekvloeren zijn speciale voorschriften van toepassing. Aannemer 140 • Augustus 2012
27
SPIERINGS, DE MOBIELE VOUWKRAAN!
Voor informatie: RAADPLEEG UW KRAANVERHUURDER of Spierings Kranen BV Merwedestraat 15 OSS Nederland tel. +31 412 69 77 77 www.spieringskranen.nl
WERF- & ATELIERINRICHTING
SNELLE MONTAGE BRENGT FLEXIBILITEIT COMPACTE & FLEXIBELE SNELMONTAGEKRANEN: MINIMALE OPBOUWKOST Snelmontagekranen kenden de laatste jaren een echte boom en zijn wegens hun flexibiliteit, korte montagetijd en beperkte inname van ruimte nog amper weg te denken op een hedendaagse bouwwerf. We bekijken de verschillende categorieën met hun karakteristieken en gaan na wat u het best kunt doen: huren of aankopen. Het fiscale voordeel van een aangekochte snelmontagekraan wordt daarbij afgewogen tegen de voordelen van het huren van de geschikte kraan, die bovendien door het verhuurbedrijf goed onderhouden wordt. Door Luc Ghijs SNELBOUWKRANEN VS. TORENKRANEN Snelmontagekranen onderscheiden zich van torenkranen doordat ze vooral zeer snel te monteren zijn. Die montagetijd is daarbij nog afhankelijk van het type snelmontagekraan, want binnen het aanbod stellen we immers vast dat ook hieraan enige flexibiliteit kan worden gegeven. Voordelen Snelmontage impliceert een aantal belangrijke voordelen. Meestal is de ruimte die een dergelijke kraan op de werf inneemt heel beperkt. Bovendien kan ze na gebruik heel snel weer worden gedemonteerd en afgevoerd. Of eenvoudig verplaatst worden naar een andere locatie op de werf, of zelfs naar een andere werf in de buurt. De montage zelf kan gebeuren door een minimaal aantal personen, in sommige gevallen zelfs door eigen personeel. Dit verlaagt de kost van de kraan opmerkelijk. Nadelen Alhoewel de voordelen zeer interessant zijn, zijn er ook enkele nadelen verbonden aan de keuze
De mobiele vouwkraan kan in één vloeiende beweging snel worden ontvouwen
voor een snelmontagekraan. Uiteraard zijn de afmetingen, de gieklengte en reikwijdte beperkter dan bij andere kraanmodellen zoals torenkranen. En ook het hefvermogen is gelimiteerd. Toepassingen Snelmontagekranen kennen door de talrijke voordelen een heel breed toepassingsgebied. Zo bieden zij een heel flexibele oplossing bij woningbouw en lage appartementsbouw of utiliteitsbouw. Aangeven van dakmaterialen voor de dakdekker, platen voor het oprichten van prefab muren, deuren en raamkozijnen voor de schrijnwerker ... het zijn slechts een aantal van de mogelijkheden op een bouwwerf. Ook bij tuinaanleg zijn ze interessant omdat ze voldoende gieklengte en hoogte hebben om bijvoorbeeld bouwmaterialen te verplaatsen, tuinjacuzzi of zwembad, vijver of sauna ...
COMPACTE MOBIELE VOUWKRAAN De 'lichtgewicht' onder de snelmontagekranen is de mobiele vouwkraan. Zeer compact, snel en
Het snel openvouwen van de snelmontagekraan, gemonteerd op een truck, gebeurt door één simpele druk op de knop
aannemer.pmg.be
gemakkelijk transporteerbaar naar de werf, en bovendien heel gemakkelijk te verplaatsen op de werf zelf, biedt ze in een hele reeks toepassingen een flexibele oplossing tegen een relatief geringe kost. Zo zijn dergelijke kranen in prefab hallenbouw de laatste jaren een absolute trend geworden. Algemeen kan worden gesteld dat een mobiel model echt van nut is bij snelle en korte bouwwerken. Opstelling De mobiele vouwkraan wordt omwille van de vereiste mobiliteit en flexibiliteit steeds geleverd op een chassis met vier poten, zodat deze snel gemonteerd en gedemonteerd kan worden. Ze hebben de draaikrans onderaan (mast en giek draaien samen rond) en kunnen zichzelf uitplooien met behulp van hydraulische cilinders, kabels en trekstangen. Ze worden voorzien van extra ballast en kunnen ook in hun geheel worden vervoerd met behulp van ondergeplaatste assen, geremd en tot 80 km/u. Karakteristieken Als we het aanbod van mobiele snelmontagekranen overlopen, zien we dat de gieklengtes een bereik hebben van 16 tot 40 meter, met een maximale hijslast op het giekpunt van 400 tot 1.100 kg. Het monteren is mogelijk in enkele minuten tijd en kan gebeuren door één persoon en het indrukken van één knop. De montage is volledig voorgeprogrammeerd en verloopt daardoor feilloos. Een compacte mobiele vouwkraan kan dichter bij de constructie worden geplaatst en neemt daardoor een minimale ruimte in.
Bovendien biedt ze een uitstekend zicht, hoge veiligheid en een laag brandstofverbruik en bouwstroomverbruik. De besturing gebeurt door middel van een meegeleverde afstandsbediening.
ZWARE MOBIELE VOUWKRAAN Van de lichtgewicht springen we naar de zwaargewicht onder de montagekranen. Die het voordeel van de mobiliteit echter behoudt. De kranen zijn immers vast gemonteerd op een truck en kunnen daardoor heel snel ter plaatse gebracht worden en na het beëindigen onmiddellijk verwijderd worden. Opstelling De truck wordt in de nabije buurt van de werf opgesteld, waar er voldoende plaats is om de hydraulische uitschuifbare steunpalen uit te schuiven om een stabiliteit te garanderen. Daarna volstaat het dat één man het hydraulische montagesysteem in werking stelt zodat de kraan zich in enkele minuten tijd kan ontvouwen tot een operationeel hijswerktuig. Karakteristieken De grote omvang van de truck en de kraanlengte vereisen dat deze snelmontagekranen getransporteerd en begeleid worden door een daartoe opgeleide bestuurder. Het monteren is mogelijk in minder dan een halfuur. De montage is ook hier volledig voorgeprogrammeerd. De besturing gebeurt met een meegeleverde afstandsbediening of eventueel een kraancabine op hoogte. De giek zit niet in de weg, maar beweegt zich over het werk Aannemer 140 • Augustus 2012
29
WERF- & ATELIERINRICHTING heen en de last hoeft enkel door een rollende loopkat te worden bewogen. Dit kost uiteraard veel minder energie en brandstof dan het uitschuiven van een telescoopkraan met last. Het transport naar de werf is net zoals het rijden met een vrachtwagen, waarbij het onderstel is samengesteld uit meerdere aangedreven en gestuurde assen. Ook hier is een brede range beschikbaar. Volgens de bekomen inlichtingen zijn dergelijke kranen beschikbaar met een maximale gieklengte van 60 meter waarbij 1.700 kg kan worden gehesen.
GETUIGEN Tijdens onze zoektocht naar informatie kwamen we ook terecht bij enkele bedrijven die reeds met snelmontagekranen werken en graag getuigden ten voordele van die kranen. Zo vernamen we dat het montagebedrijf Berger bewust een telescoopkraan van 100 ton vervangen heeft door een vouwkraan met hogere capaciteit. Hun ervaring is dat de zware mobiele vouwkraan sneller en veiliger is waardoor er effectiever kan worden gewerkt. Bovendien biedt de 7-assige vouwkraan ook een stuk energiebesparing. Ook het Nederlandse bouwbedrijf Nikkels kiest nu voor vouwkranen. Deze komen van pas bij de zware werken bij rietdekkers, dakwerkers en onderaannemers, waardoor er veiliger en sneller gewerkt kan worden.
NIET-MOBIELE VOUWKRAAN Bij toepassingen waar een torenkraan nog niet nodig is, maar waar de kraan toch een bepaalde tijd moet blijven staan, is een nietmobiele vouwkraan een zeer goede oplossing. Dergelijke snelmontagekranen kunnen snel worden opgebouwd, inclusief montage van de ballast. Heel wat interessanter dan het opbouwen van een torenkraan. Opstelling Deze snelbouwkranen steunen op een onderwagen en vier poten, op een rupsonderwagen, op rails of op een vrachtwagen. De modellen op vier poten zijn transporteerbaar door het aanbrengen van transportassen, waarbij een rijsnelheid haalbaar is van 25 tot 80 km/u. Karakteristieken Het bijzondere montagesysteem maakt dat snelbouwkranen constructief ingewikkelder in elkaar zitten dan een torenkraan. De prestaties van de vouwkraan zijn echter iets geringer dan deze laatste. Zo kan een torenkraan die op 70 meter lengte 3.000 kg hijst, op een lengte van 35 meter tot 6.000 kg hijsen, terwijl een snelmontagekraan niet verder zou komen dan 2.000 kg. De lastentabel is dus duidelijk lager. Bij het bekijken van het aanbod vinden we snelmontagekranen met een maximale gieklengte van 50 meter gekoppeld aan een
De snelmontagekraan neemt slechts minimaal plaats in en kan door die eigenschap zelfs tussen gebouwen geïnstalleerd worden
maximale hijslast op het giekpunt van 1.500 kg en een maximale hijslast van 8.000 kg. Voor het oprichten maken snelmontagekranen gebruik van twee van de drie elektromotoren waarmee ze zijn uitgerust: • de zwenkmotor; • de hijsmotor; • de loopkatmotor. Deze hebben elk een vast toerental, zodat voor een hogere snelheid een uitbreiding met een frequentieregelaar nodig is. Daardoor zijn immers traploze snelheden haalbaar en worden piekstromen vermeden.
Bij grotere werken kan dit een bijzonder interessante oplossing bieden. Om probleemloze draaiing mogelijk te maken is tussen de stilstaande fundering en de bewegende mast een stroomcollector aangebracht. Die stroomcollector kan ook boven bij de giek staan, zoals bij bovendraaiende torenkranen. Door deze constructie bevat de snelmontagekraan slechts een minimaal aantal slijtende delen waardoor het onderhoud beperkt blijft tot de elektromotoren, de lagers en de draaikrans.
STERKTE EN VEILIGHEID Snelmontagekranen zijn gewoonlijk gemaakt van constructiestaal met hoge treksterkte, geschikt in omgevingstemperaturen tot -20 °C. Een normaal gebruik is toegestaan bij windsnelheden tot 72 km/u., tijdens stilstand zijn windsnelheden tot 150 km/u. toegelaten als de kraan windvrij wordt gezet.
GIEKSOORTEN Het meest voorkomend zijn de uitvouwbare gieken, die verlengd kunnen worden door het bij
De mobiele vouwkraan is gemakkelijk transporteerbaar naar de werf, waar ze na het lossen snel operationeel kan worden gemaakt
30
Aannemer 140 • Augustus 2012
aannemer.pmg.be
ADVERTORIAL
WERF- & ATELIERINRICHTING
RDS ELECTRONICS BREIDT AANBOD UIT KWALITEIT EN SERVICE STAAN VOORO P
RDS Electronics uit Poperinge is gespecialiseerd in
De extra hoek maakt ook grotere hoogtes bereikbaar
plaatsen van giekdelen. Door op deze manier de gieklengte te veranderen zijn obstakels en gevaarlijke locaties gemakkelijker te vermijden. Bovendien worden door het kiezen voor de meest geschikte giek lengte – waardoor de eigen massa van de giek de belasting op de mast niet vergroot – zwaardere lasten mogelijk. Een ander type vormen de telescopische gieken, waarvan de grootste uitvoeringen 30 meter lang kunnen zijn en op die uiterste stand toch nog 1.500 kg kunnen hijsen.
ONDERHOUD Wie een snelmontagekraan aankoopt, hoeft deze ook goed te onderhouden. Die taak bestaat erin om regelmatig de kraan te reinigen en het smeervet te controleren. Een jaarlijks nazicht door de fabrikant is aangewezen om problemen en hoge reparatiekosten te vermijden. Het tijdig vervangen van olie, filters en kabels verlaagt ook ingrijpende hogere kosten op termijn.
HUREN OF KOPEN? Wanneer eenzelfde model vouwkraan regelmatig ingezet moet
aannemer.pmg.be
worden, kan de aankoopoptie wel interessant worden. Ook om fiscale redenen worden in België veel snelmontagekranen aangekocht. Voordelen van huren Huren kan toch een interessant alternatief zijn. Een eigen investering is dan immers niet nodig, en het bedrijf kan een kraan inhuren die geschikt is voor de werken die moeten worden uitgevoerd. De compacte mobiele modellen kunnen door de aannemer worden opgehaald bij de verhuurder. De andere modellen worden door het verhuurbedrijf afgeleverd op de werf en daar dan ook gemonteerd. Bovendien moet bij een gehuurde kraan de aannemer niet zelf instaan voor het onderhoud en nazicht van de machines, en kan hij steeds een beroep doen op gegarandeerd goed onderhouden en vernieuwde kranen. Het huren is een zeer goede oplossing voor interventies, maar kan ook voor langlopende activiteiten een goede keuze zijn. Een vouwkraan kan men huren bij een professioneel kraanverhuurbedrijf of bij aannemers met een verhuuractiviteit.
elektronica voor bouwmachines. U kunt er terecht voor camerasystemen (vrachtwagens, heftrucks, off-road, kranen) en antibotssystemen (torenkranen), weegsystemen (kranen, wielladers, heftrucks en vrachtwagens), dodehoekcamera's (vrachtwagens) ... De huidige zaakvoerder, Jurgen Gheeraert, garandeert u alvast kwaliteit en een optimale service. UITBREIDING GAMMA de Europese wetgeving. Ze zijn RDS Electronics speurt voortdurend de markt af op zoek naar nieuwe systemen en breidt dan ook geregeld het gamma uit. Onlangs nam RDS Electronics de volgende drie systemen op in portefeuille.
geschikt voor gebruik op kranen, spoorweg-kranen, wielladers, frontladers en andere machines met een hefarm.
Weegsystemen voor vrachtwagens
Dit systeem verhoogt de veiligheid en vereenvoudigt het gebruik van de torenkraan voor de machinist d.m.v. zonemanagement, antibotssysteem, dataopslag en monitor.
Via dit weegsysteem kunt u heel precies bepalen hoeveel er geladen wordt. Naast het winnen van nauwkeurigheid en efficiëntie tijdens de werkzaamheden voorkomt u dankzij dit systeem ook boetes voor het overschrijden van de aslast.
Begrenzers voor graaf- en grondverzetmachine’s
De begrenzingssystemen zijn ontworpen om de veiligheid en stabiliteit van allerhande hydraulische machines te verzekeren. Het gaat om bewegings-en overlastbegrenzingsproducten die voor elke specifieke situatie een oplossing bieden: van eenarm-systemen met waarschuwingslichtjes tot geavanceerde systemen die de machine a.h.w. insluiten in een virtuele doos en de dynamische effecten van de snelheid voorspellen. Alle oplossingen zijn conform
Verhuur en verkoop Smie Antibotssystemen
ORLACO CAMERASYSTEMEN
De Orlaco camerasystemen zijn kwalitatief hoogwaardige camera's die zorgen voor een optimaal zicht, ook bij minder goede weersomstandigheden en duisternis.
VERKOOP WEEGSYSTEMEN
Uiteraard blijft RDS Electronics de marktleider op het vlak van weegsystemen voor kranen, wielladers en heftrucks.
RDS ELECTRONICS
Groot-Brittanniëlaan 2 8970 Poperinge Tel.: 057/33.55.77 Fax: 057/33.82.65
[email protected] www.rdselectronics.be
Aannemer 140 • Augustus 2012
31
new Gespecialiseerde camerasystemen voor:
Anti-botssysteem voor torenkranen:
Torenkranen / Telescoopkranen / Vakwerkkranen / Overslagkranen
De pionier en marktleider van anti-botssystemen voor torenkranen!
RDS Electronics bvba - Groot-Brittanni Groot-Brittanniëlaan ëlaan 2 - B-8970 Poperinge - T +32 57 33 55 77 - F +32 57 33 82 65 - E
[email protected] - www.rdselectronics.be
thermische isolatie in de winter
bescherming tegen zomerhitte
geluidsisolatie
brandveiligheid
diffusieopen
ecologie/ cradle to cradle
duurzaam bouwen/ swiss made CO² reductie
Dak
Isolair L Pavatherm Plus+ Pavatherm Pavaflex
Gevel
Pavatherm Pavatherm Plus+ Isolair L Diffutherm Pavaplan 3F Pavadentro Pavaclay Pavaflex
Vloer
Pavapor Pavatherm Profil Pavalit Pavaboard
SHOWROOM ATELIER Sortimo Centrum Schaarbeeklei 207 1800 Vilvoorde Sortimo West Gentseweg 749 8793 Sint-Eloois-Vijve Sortimo Oost Industrieweg 49/7 3980 Tessenderlo
MONTAGE STATION
De norm in natuurlijke isolatie Daken, gevels, vloeren en HSB-elementen kunnen met PAVATEX houtvezelisolatie-platen snel en eenvoudig worden geisoleerd. De natuurlijke en drukvaste PAVATEX houtvezelisolatieplaten bieden zowel bescherming tegen de kou als tegen de zomerhitte, hebben een uitstekende geluidsisolatie, zijn dampdiffusie-open en reguleren de vochtigheidsbalans. Het hele jaar door!
7822 ATH 4520 WANZE 1300 WAVER
GRATIS TEL. 0800 857 59
Voor meer informatie: Pavatex Benelux b.v. Telefoon: +31 (0)53 433 17 69
fax 0800 857 60 •
[email protected]
www.pavatex.be
Elektriker_BE_94x136_flem_Juni2012.indd 1
21.06.12 11:42
Zwitserse houtvezelisolatieplaten Materialen uit de natuur
WERF- & ATELIERINRICHTING
VOEL U GERUGGENSTEUND DOOR VEILIGE INRICHTING VAN LAADRUIMTE VAST EN ZEKER BELADEN LOONT Een aannemer wordt heel vaak geconfronteerd met bijzondere situaties op de bouwplaats en complexe werfomstandigheden, die creativiteit, flexibiliteit en bovenal een goede organisatie vereisen. Een professionele en goed doordachte inrichting van het bedrijfsvoertuig helpt hem of haar al een heel eind op de goede weg. De gereedschappen en materialen bevinden zich zo immers steeds binnen handbereik, en dat terwijl men eenvoudig het overzicht in de laadruimte kan behouden. Door Gauthier Geldhof
COMPONENTEN Vloerplaat Wanneer men ervoor kiest om een inrichting te laten plaatsen bij een professionele inrichter, is de eerste stap veelal de installatie van een vloerplaat die over de correcte dimensies beschikt, naargelang van het voertuigtype. Aangezien de delen tussen de chassisbalken meestal niet erg rigide zijn, en de wagenbodem bij een zware belading mogelijk kan vervormen, is het aangewezen een solide vloerplaat te voorzien. De hoogte van die plaat bedraagt veelal 9 of 12 mm. Standaard gaat het meestal om multiplex voorzien van een antisliplaag die ook olie-, water- en zuurbestendig is. Voor het zwaardere werk kiest men het best voor getraand aluminium, eveneens gekenmerkt door uitstekende antislipeigenschappen. Vloerlades Men kan ervoor kiezen om ook enkele lades te voorzien onder de vloerplaat, waardoor er opbergruimte ontstaat zonder veel te moeten inboeten aan laadruimte.
Wanneer men ervoor kiest een inrichting te laten plaatsen bij een professionele bedrijfswageninrichter, is de eerste stap veelal de plaatsing van een vloerplaat
Wandbekleding In de meeste gevallen worden de zijwanden van de laadruimte eerst 'uitgekleed', om er vervolgens een stevige wandbekleding tegenaan te brengen. Voor deze bekleding heeft men vandaag nog steeds de keuze tussen een lichte houten bekleding, een zwaardere houten bekleding, slagvaste pvc-panelen of aluminium traan- of perfoplaten. Andere mogelijkheden Na de basiscomponenten zijn de mogelijkheden quasi onbeperkt. Opbergkasten, legborden (al dan niet in combinatie met een geleidersysteem), ladekasten of -blokken, kofferkasten of rekken, alles valt te combineren. Als u met gassen of gasvormende stoffen in contact komt, kan men ook over beluchting en ontluchting beschikken.
MODULARITEIT & FLEXIBILITEIT In de meeste gevallen overleeft de inrichting zelf de tijdspanne voor het afschrijven van de wagen. Een inrichting gaat vaak twee tot drie bestelwagens mee; afhankelijk van
de manier waarop ermee wordt omgegaan tot zelfs vijftien jaar of meer. Daarom is het wenselijk om een bestaande inrichting na het afschrijven van een voertuig eenvoudig te kunnen overplaatsen naar een nieuw voertuig. Dat kan men ook zelf doen, maar idealiter besteedt men dat uit aan een gespecialiseerde firma. Door dat zelf te gaan doen, vervalt namelijk de garantie op de plaatsing. Einde van dhz-inrichtingen? Het tijdperk van de doe-het-zelfoplossingen lijkt stilaan ten einde te lopen. Een onveilige inrichting en verankering kunnen nl. resulteren in een fataal ongeluk, waarbij het kleinste onderdeel zelfs bij een relatief lage snelheid kan evolueren tot een dodelijk projectiel. Ter illustratie: bij een aanrijding aan 55 km/u kan de massa van een gsm van 300 g al toenemen tot 16,5 kg, een volle bierbak van 18 kg oefent dan al een impact uit van bijna 990 kg. Een eigen massa van een laadruimte van 550 kg neemt toe tot bijna 11 ton. Om te voldoen aan een veilig transport van goederen, moet de
Crashtests kunnen worden uitgevoerd door het volledig ingerichte voertuig (al dan niet beladen) op een slede te plaatsen en te laten crashen. Het alternatief is het testen van enkel de inrichting, maar hierdoor wordt de plaatsing niet aan een controle onderworpen
aannemer.pmg.be
inrichting dus enerzijds zelf crashbestendig zijn, maar is anderzijds ook de montage van de inrichting cruciaal. Die moet gebeuren volgens de voorschriften van de fabrikant en bij voorkeur worden uitgevoerd door een specialist. Een inrichting is pas veilig als die vakkundig is ingebouwd.
EVOLUTIES Hout Onder impuls van het voortdurende streven naar een lichter gewicht van de inrichting zelf – en dus naar een potentieel hoger laadvermogen – wordt het gebruik van hout in de inrichting steeds vaker geweerd, of wordt er op zijn minst onderzoek gevoerd naar mogelijke alternatieven. Wanneer men louter focust op het gewicht van de inrichting, kan de vervanging van een bepaald type hout door een andere, lichtere houtsoort resulteren in een gewichtsbesparing van bijna 40%. Staal en/of aluminium Over de sterkte van staal valt niet te twijfelen, maar ook hier blijkt het gewicht vaak een heikel punt. De stalen componenten van de inrichting worden dan ook steeds vaker vervangen door andere staallegeringen of door het lichtere doch voldoende rigide aluminium. Hierdoor weegt de inrichting tot de helft minder. Aluminium is duurzaam, licht en sterk en ook de onderhoudsvriendelijkheid is in het voordeel van de gebruiker. Toch zullen bepaalde stalen componenten wellicht altijd aanwezig zijn. Ook de stalen inrichting op zich zal niet noodzakelijk verdwijnen. Afhankelijk van de opbouw van de inrichting slagen fabrikanten er meestal toch in het gewicht van een stalen inrichting te beperken. Aannemer 140 • Augustus 2012
33
HET NIEUWE BOTT VARIO !!
GRATIS DEMO EN OFFERTE www.abeco.be
Deerlijksesteenweg 101 8530 Harelbeke Tel. : 056/70.56.08 Fax. : 056/70.57.63
www.logicline.be
Uw partner in mobiele werkplaatsen Steeds demonstratiewagens te koop Vraag vrijblijvend informatie
Verhuring Van machines met adVies voor bouw en renovatie, industrie, huis en tuin.
www.huurland.be
HL adv Dobbit 94x66.indd 1
tel. 0800 94999
23/12/10 17:28
HEROMA bvba Mobiele werkplaatsen Industriepark 1 9820 Merelbeke Tel.: 09/210.58.40 Fax: 09/252.34.70 e-mail:
[email protected] www.heroma.be
WERF- & ATELIERINRICHTING Composietmaterialen Sinds kort lijken ook composietmaterialen aan een opmars bezig bij de inrichting van bedrijfsvoertuigen, naar analogie van andere sectoren. De vliegtuigindustrie kon al concluderen dat de dichtheid van composiet (tussen 1,5 en 2 kg/dm³) aanzienlijk lichter is dan die van aluminium (2,7 kg/dm³) en staal (7,8 kg/dm³). Hierdoor ontstaat er een grotere marge tot men de grens van de maximale belading bereikt, terwijl men niet hoeft in te boeten aan sterkte van het materiaal. Door de complexere realisatie van composiet, ligt de kostprijs van deze producten wel iets hoger in vergelijking met de alternatieven aluminium of staal. Kunststof Niet enkel in het frame, maar ook in de materiaalkeuze van de koffers lijkt zich een en ander te bewegen. Zo wordt steeds vaker pvc aangewend ter vervanging van metalen onderdelen. Ook zo bekomt men een lichtere inrichting, met als ultiem doel enerzijds meer gewicht te kunnen stockeren, maar anderzijds ook om het brandstofverbruik, zeker bij een groter wagenpark, ietwat terug te dringen.
WAT ZEGT DE WET? Vooralsnog bestaat er in België geen reglementering voor de inbouw van een inrichting. Het komt er dus op neer dat de systeembouwer zelf zich verantwoordelijk stelt voor de veiligheid van zijn respectievelijke klanten. Het wettelijke kader omtrent ladingzekerheid is nochtans Europees vastgelegd, maar de Belgische wetgever hinkt wat achterop. Enkel voor wat betreft overlading voor voertuigen onder 3,5 ton gelden er bij ons wettelijke bepalingen en dus ook boetes. Het Aslastendecreet letterlijk “Het is verboden het wegdek te beschadigen door zich met een voertuig op de openbare weg te bevinden waarvan de massa op de grond onder één van de assen het bij de goedkeuring vastgestelde maximum met meer dan 5% overschrijdt.”
Overlading Aangezien de wetgever ervan uitgaat dat een te zwaar geladen voertuig het wegdek steeds zal beschadigen, voorziet het Vlaamse Aslastendecreet (Agentschap Wegen en Verkeer) zeer zware sancties voor overladingsmisdrijven. In het decreet zelf wordt een tolerantie van 5% ten opzichte van de maximaal toegelaten massa (MTM) van de as toegestaan. Die tolerantie komt boven op de eventuele meetcorrectie van de aswegers. De tolerantie werd ingevoerd omdat het niet altijd mogelijk is om een last perfect te verdelen over het voertuig, wat impliceert dat soms een of meerdere assen lichtjes overladen zijn. Een dergelijke lichte overlading wordt toegestaan. Boete Wie het Aslastendecreet niet naleeft, kan – naargelang van de mate van asoverlading – door de politierechtbank een gevangenisstraf van 8 dagen tot 1 jaar of een geldboete tot 412.500 euro opgelegd krijgen. Indien de inbreuk wordt vastgesteld op een gewestweg, kan er daarenboven nog een extra forfaitair bedrag (maximaal 2.062 euro) opgelegd worden. Indien de inbreuk administratief wordt afgehandeld, dan is er sprake van boetes van 275 euro (minder dan 500 kg overlading) tot 4.125 euro (3.000 kg of meer). Maar dit decreet handelt dus enkel en alleen over overlading; voorschriften over de plaatsing van de inrichting of de verzekering van de lading bij voertuigen tot 3,5 ton zijn er niet. DIN-normering Tot voor kort was de norm DIN 75410-3 het enige voorschrift omtrent de inrichting van lichte bedrijfswagens onder 3,5 ton. Die bepaalt naast de weerstand van de cabinescheiding (de separatiewand die het doorschieten van de lading bij een noodstop verhindert) ook het aantal en de weerstand van de verankeringspunten van de inrichting. De norm bepaalt met andere woorden wel dat de lading moet vaststaan, maar niet de manier waarop. Dat kan o.a. door
Met vloerlades wint men opbergruimte zonder verlies van laadruimte
aannemer.pmg.be
Bepaalde fabrikanten bieden 'patches' aan, die er met hun antislipeigenschappen voor zorgen dat bijvoorbeeld een pallet in de laadruimte niet gaat schuiven
het plaatsen van spanstangen in de rails die voorzien kunnen worden in plafond en vloerplaat. Ook horizontale stangen zijn mogelijk. Ladingzekerheid Het Koninklijk Besluit van 1 juni 2007 gaat over de ladingzekering van zowel minder als meer dan 3,5 ton. Dat besluit stelt dat een lading geschikt moet zijn zodat ze bij normale wegomstandigheden • de zichtbaarheid van de bestuurder niet kan hinderen; • geen gevaar voor de bestuurder, de passagiers en de andere weggebruikers kan vormen; • geen schade kan veroorzaken aan de openbare weg, zijn aanhorigheden, aan de erin liggende kunstwerken of aan de openbare of privé-eigendommen; • niet op de openbare weg kan slepen of vallen; • de stabiliteit van het voertuig niet in het gedrang kan brengen; • de lichten, de reflectoren en het inschrijvingsnummer niet onzichtbaar kan maken. Deze richtlijn omtrent de ladingzekerheid blijft echter erg theoretisch wanneer men het heeft over de kwaliteit van de inrichting en de verankering ervan. Een concrete aanpak aan de hand van crashtests lijkt dan ook aan de orde, iets waar fabrikanten zich om scharen.
Kunststof vervangt steeds vaker metaal, ook bij de koffers
TOEKOMST De meeste inrichters van bedrijfswagens anticiperen op de invoering van een Europese wetgeving op middellange termijn. We stelden hen de vraag of het gebruik van hout in de inrichting bij wet verboden zou moeten worden. De meningen waren verdeeld. Zo beschouwen sommigen hout als een risico op de veiligheid van bestuurder en passagiers, terwijl een deel van hen ook duidt op het gewichtsprobleem van een door hout gedomineerde inrichting. Toch zijn er ook partijen die een volledig verbod van het gebruik van hout als te drastisch beschouwen. Het creëren van een gebalanceerde materialenmix om stevigheid, duurzaamheid en een gering gewicht te bekomen, lijkt volgens hen opportuun, zolang de inrichting een crashtest succesvol kan doorstaan. Naar Nederlands model Voor de gebruikers lijkt het aan de orde dat fabrikanten zich zouden scharen om een en dezelfde crashtest en dat er een bepaalde norm wordt vooropgesteld. Er is, naar Nederlands voorbeeld, nood aan een certificaat. Het certificaat RAI Veilige Inrichting, dat in wording is, garandeert de voertuigeigenaar en de bestuurder een mobiele werkplek volgens de hoogste veiligheidsstandaard. Dit initiatief sluit aan bij de rol die de hedendaagse maatschappij verwacht van ondernemers: het aanvaarden van de verantwoordelijkheid voor medewerker en medemens. De invoering van een crashtest conform richtlijn ECE R17 zou een stap in de goede richting kunnen zijn. Deze test simuleert een frontale botsing tegen een obstakel bij een maximale snelheid van 50 km/u, waarbij de krachten kunnen oplopen tot meer dan 25 G. Inrichtingen die de test voldoende doorstaan, ontvangen een certificaat. Aannemer 140 • Augustus 2012
35
SOCIO-ECONOMISCH
BOUWMACHINEMARKT HERSTELT ZICH EN BEREIKT WEER NORMAAL NIVEAU ECONOMISCH DOSSIER SIGMA 2012 “2011 was een goed jaar voor de bouwmachinemarkt en ook 2012 belooft positief te worden.” Dries Van Haut, voorzitter van SIGMA, predikte duidelijk vertrouwen op de jaarlijkse algemene vergadering van de federatie van de algemeen vertegenwoordigers van materieel voor openbare en private werken, voor de bouw en voor goederenbehandeling. Zoals steeds werd voor die gelegenheid het 'Economisch Dossier 2012' voorgesteld waaruit blijkt dat de sector het afgelopen jaar een groei opgetekend heeft tot op een 'normaal' niveau. De plaats van afspraak was ditmaal Priorij Corsendonk. Door ing. Danny Van Parys MSc BURGERLIJKE BOUWKUNDE 'Back to normal' Na de topjaren 2007 en 2008 en de crash van 2009 zijn de verkochte aantallen in 2011 teruggekeerd naar de langetermijngemiddelden. David Vandermeulen, sectievoorzitter Burgerlijke Bouwkunde/Bouw: “Globaal komen we uit op een stijging van 23% tot op een niveau tussen 2005 en 2006. Belangrijker is dat we voor de twee belangrijkste subgroepen ongeveer geëindigd zijn op het gemiddelde van de laatste vijftien jaar. Wat de verkoop van 'grote' machines (>10 ton) betreft, ligt het vijftienjaargemiddelde rond de 1.220 machines per jaar. 2011 ligt daar met 1.143 machines zo’n 6% onder. Als we ervan uitgaan dat de markt op zich op lange termijn niet meer zal groeien en we dus in een vervangingsmarkt spelen, is 2011 een normaal vervangingsjaar. Anderzijds zijn de twee zwakke jaren 2009 en 2010 zo nog niet gecompenseerd. Daaruit zouden we kunnen afleiden dat 2012 een beter jaar zou moeten worden dan 2011. Hoewel dat zo is in het eerste kwartaal (+15%), is het nog maar de vraag of de economische realiteit van die orde is dat we ook zullen eindigen op +15%. Het lijkt onwaarschijnlijk. 2012 zal vermoedelijk eerder in de lijn van 2011 uitkomen. De evolutie van de verkoop van 'kleine' machines (<10 ton) vertoont een zeer gelijklopend patroon. Met een totaal aantal verkochte machines van 3.291 ligt dit net boven het gemiddelde van 3.220. Ook hier kunnen we ervan uitgaan dat een inhaalbeweging nog moet volgen, maar of die zich zal realiseren in 2012 of later, is moeilijk te zeggen.”
36
Aannemer 140 • Augustus 2012
De raad van bestuur van SIGMA met centraal in het midden algemene voorzitter, Dries Van Haut
In cijfers Per type bouwmachine bekeken, zijn er enkele evoluties te onderscheiden. Vandermeulen: “Terwijl wielladers in 2010 weinig gestegen waren t.o.v. 2009, zijn die sterk gestegen in 2011. Met meer dan 38% zijn ze de sterkst stijgende groep. Ondanks deze stijging zit deze groep nog onder haar normale niveau (-15%). Verreikers, walsen en hydraulische graafmachines op banden stijgen elk met zo’n 30% en bereiken zo hun normale niveau, verreikers gaan daar zelfs over. Hydraulische graafmachines op rupsen en hydraulische minigravers stijgen elk met ± 20% en bereiken daardoor ook hun normale niveau. Bulldozers op rupsen en dumpers stijgen met zo’n 15%, wat de bulldozers op een normaal niveau brengt, maar met slechts 50% van de normale aantallen nog ruimte laat voor groei bij de dumpers. Skid steers zijn het enige segment waar een daling vast te stellen is (-20%), om te komen tot een niveau ver beneden (-50%) wat men als normaal kan beschouwen. In tegenstelling tot de verreikers en de hydraulische graafmachines op rupsen zien we hier een daling van het gemiddelde over de laatste zes jaar, wat dus een marktdaling weergeeft. De daling van de markt, die zich ook doorzet in de graaflaadcombinaties, hoewel er in 2011 een stijging van 20% was. Algemeen beschouwd was 2011 dus een normaal jaar, maar gezien de bizarre tijden was het wel een goed jaar.”
GOEDERENBEHANDELING De Belgische markt van de heftrucks en magazijntoestellen liet in 2011 een stijging van 17% optekenen en volgde daarin de Europese markt.
Jean-Paul Dubois, sectievoorzitter Goederenbehandeling/Lifttrucks: “Met 8.542 verkochte trucks in 2011 doen we het 5% of een kleine 400 trucks beter dan het tienjaargemiddelde. Als we het 'historisch' cyclische van onze markt in acht nemen, kan dit als een 'normaal' marktvolume bestempeld worden. Ten tweede is een gemiddeld marktvolume van 8.000 trucks per jaar een zeer realistisch toekomst perspectief. Vooral doordat de verhouding tussen hef- en magazijntrucks weer hersteld is. Positief om te melden is tevens dat naast de verkoop, ook de andere activiteiten van onze sector zich verder goed ontwikkeld hebben. Onze leden meldden ons een stijging in de verhuur op korte termijn, de verkoop van wisselstukken en de serviceactiviteiten. In het algemeen is er voor de diverse functies ook weer een aanwervingsbeleid gevoerd. De markt van de heftrucks heeft zich opvallend trager hersteld dan die van de magazijntoestellen. Met een stijging van 46,21% (!) is de achterstand in 2011 volledig weggewerkt, zowel voor de elektrische (+39%) als voor de thermische heftrucks (+53%). Met 3.534 verkochte eenheden hebben we een behoorlijk jaar achter de rug, met goed 200 eenheden meer dan het gemiddelde van de laatste tien jaren. Het aandeel van de heftrucks in de totale markt staat daardoor met 41% weer op het historische gemiddelde. Wat de verdeling van elektrische en thermische heftrucks betreft, blijft de verhouding ong. 50/50. De markt van de magazijntoestellen stabiliseerde zich in 2011 met een stijging van 2% tot een markt van 5.008 eenheden. Dat is een volume van 4% boven het tienjaargemiddelde.”
OOK SIGMA GROEIT Eind 2011 werd een nieuwe subsectie Generatoren gelanceerd, waarmee SIGMA medio 2012 77 representatieve leden-onder nemingen telt, waarvan 41 + 6 in Burgerlijke Bouwkunde/Bouw, 28 + 6 in Goederenbehandeling en 2 + 5 in de subsectie Generatoren. In 2011 werd er binnen SIGMA een stijging van de omzet (+20%) genoteerd én van het aantal werknemers (+6%). De grootste uitdaging blijft het vinden van geschoolde technici. Met Con-Ser-T, dat staat voor Construction Service Technician, wil SIGMA jonge mensen met technische bagage en met passie voor technologie attent maken op de bijzondere aantrekkelijkheid en dynamiek van de sector. Wat SIGMACert betreft, gingen de SIGMA leden-ondernemingen met een schriftelijke intentieverklaring vrijwel unaniem het engagement aan tot implementatie van de inmiddels operationele Belgische veiligheidskeur. Arbeidsmiddelen moeten jaarlijks onderworpen worden aan een controle. Wettelijk is er voor arbeidsmiddelen (buiten hijsmiddelen) niet gepreciseerd hoe dit moet gebeuren en wie dit moet doen. SIGMACert lost deze lacune op en biedt een meerwaarde voor de klant/afnemer van machines, omdat de gebruiksveiligheid en de operationaliteit van gecertificeerde machines gemaximaliseerd worden conform (inter)nationale voorschriften. Operationeel is in elk geval alles gestart. Eind 2011 stuurden 17 leden-ondernemingen, waarvan 14 uit Sectie LT en 3 uit Sectie BB, hun SIGMACert STARTUPaanvraag door en ontvingen ze hun respectievelijke toegangscodes tot de SIGMACert-productieomgeving.
aannemer.pmg.be
SOCIO-ECONOMISCH
UFEMAT CONGRES POLEN IN HET TEKEN VAN BRUGGEN BOUWEN ARTBOOK 'BUILDING BRIDGES IN EUROPE' BUNDELT STRIPTEKENINGEN “Bruggen vormden reeds een inspiratiebron voor bankbiljetten. Ze overspannen en brengen mensen samen”, aldus Marnix Van Hoe (secretaris-generaal Ufemat) tijdens de voorstelling van het commerciële artbook aan de vooravond van het Ufemat Congres in Krakau (Polen). De 54e editie staat in het teken van bruggen bouwen in Europa: “We gebruikten Europese bruggen als symbool om uiting te geven aan onze overtuiging dat dit net is wat we doen: bruggen bouwen tussen landen, beroepen en mensen”, alsnog Marnix Van Hoe. V.l.n.r. M. Van Hoe (sec.-gen. Ufemat), C. Van Brussel (Criva), D. Steenhuyse (hoofd red. De Stripspeciaalzaak), Steven Dhondt (Stedho), T. Du Caju en I. Adriaenssens
Door Tilly Baekelandt 54E UFEMAT CONGRES IN KRAKAU Het jaarlijkse Ufemat Congres voor bouwproducenten en -handelaars vindt dit jaar van 28 tot 30 september plaats in Krakau (Polen). Een blik op de Poolse markt en grote handelsorganisaties, een toelichting van de Europese richtlijn 'Construction Products Regulation' en een bedrijfsbezoek aan FAKRO staan onder andere op het programma. Marnix Van Hoe (secretarisgeneraal Ufemat): “Ufemat werd in 1958 opgericht met de bedoeling het klankbord te zijn van de bouwproducenten en -handelaars in Europa. Dit was een zeer belangrijke stap naar de toekomst. Vandaag zien we meer dan ooit gebeuren wat er toen verwacht werd te gebeuren. Europa wordt alsmaar belangrijker in ons leven
Marnix Van Hoe (sec.-gen. Ufemat): “Bruggen bouwen is wat we doen”
aannemer.pmg.be
Ufemat treedt bij elke editie als mecenas op voor internationale kunstenaars. Marnix Van Hoe: “Andy Warhol begreep al hoe kunst ook een
commerciële functie kan hebben. Behalve reproducties van eigen werk in zijn The Factory verleende hij zijn diensten aan diverse opdrachtgevers. Zo maakte hij in 1985 de gesmaakte reeks 'Truck' voor de Duitse transportfederatie. In de lijn hiervan kozen we dit jaar voor stripmakers. Sommigen bouwen zelf aan een internationale carrière, terwijl anderen zich laten voorstaan als erg gewaardeerde studiotekenaars op wie hun opdrachtgevers steeds kunnen bouwen. Ik sprak David Steenhuyse, hoofdredacteur van het stripinformatiekanaal De Stripspeciaalzaak (www.stripspeciaalzaak.be), aan om striptekenaars te contacteren die een plaat zouden tekenen rond het thema 'Building Bridges in Europe'. Bruggen vormen een mooi concept om rond te werken. Er wordt immers iets gebouwd, over-
David Steenhuyse (hoofdredacteur De Stripspeciaalzaak): “Origineel project”
Veertien kunstenaars verleenden hun medewerking aan het commerciële artbook. Op de foto ziet u Steven Dhondt (Stedho)
en in onze business. We moeten onze gezamenlijke stem laten klinken naar Europese beslissingsmakers toe. Vandaar de belangrijke rol van Ufemat. We gebruiken de Europese bruggen dan ook als symbool om uiting te geven aan wat we doen: bruggen bouwen tussen landen, beroepen en mensen.” Europees president Herman Van Rompuy drukte ondertussen in een brief aan Ufemat zijn appreciatie voor de federatie uit en schreef het voorwoord van het commerciële artbook (zie hierna).
KUNST EN INDUSTRIE HAND IN HAND
spannen, bruggen brengen mensen samen. We wilden Europese bruggen in de picture zetten en hebben de gewoonte om origineel uit de hoek te komen. Kunst en industrie kunnen perfect samengaan.” Het project resulteerde in een commercieel artbook met twintig strippagina's door veertien striptekenaars. In elke plaat moesten één of meerdere logo's van de commerciële partners/ sponsors voorkomen. Engels is de voertaal. Het artbook is niet bestemd voor de handel, maar wel als gratis hebbeding voor de bezoekers van het congres. Striptekenaar Thomas Du Caju inspireerde zich onder meer op de Rialtobrug in Venetië: “Ik vind het idee leuk. We zijn erin geslaagd om de sponsoring zodanig te plaatsen dat de tekening niet aan kracht hoeft in te boeten.”
Aannemer 140 • Augustus 2012
37
SOCIO-ECONOMISCH
“VOOR ONS TELT DE FORMULE 1 + 1 = 3” FONS LEROY (VDAB) EN BRUNO VANDENWIJNGAERT (FVB CONSTRUCTIV) PLEITEN VOOR SAMENWERKING Fvb Constructiv en VDAB ontvingen begin dit jaar de Gouden Baksteen omwille van hun doorgedreven opleidingsinspanningen. “Oude liefde roest niet”, klonk het toen bij monde van gedelegeerd bestuurder VDAB Fons Leroy en Bruno Vandenwijngaert (directeur-generaal fvb Constructiv). Leroy refereerde hierbij naar het oudste partnerschap met de bouw, dat gezien de huidige evoluties meer dan ooit van belang is. Meer nog: “Het is de formule 1 + 1 = 3 die telt. Door alle partners te betrekken kunnen we meer bereiken”, aldus Vandenwijngaert. Fons Leroy (gedelegeerd bestuurder VDAB): “In Oost- en West-Vlaanderen zijn er veel mobiele opleidingen, afhankelijk van de regionale noden. De uitstroom is bijna 90%”
Door Tilly Baekelandt GOUDEN BAKSTEEN De jury van de Gouden Baksteen, een initiatief van de bouwfederatie Bouwunie, maakte met de keuze van de winnaars fvb Constructiv en VDAB een statement naar de politiek. Daar waar de initiële doelstelling is om een verdienstelijke politieke persoonlijkheid te bekronen, werden de opleidingsinspanningen van fvb Constructiv en VDAB dit jaar bekroond. 'Excellente centrum duurzaam bouwen' Een speciale vermelding ging naar het 'Excellente centrum duurzaam bouwen' van de VDAB in Hamme. Dit is de eerste opleidingslocatie in Vlaanderen die zich voluit toespitst op duurzame bouwtechnieken. Sinds september 2011 worden nieuwe cursisten opgeleid in duurzame groene beroepen zoals isoleerder ruwbouw-dak en plaatser van zonnepanelen. Dit zal het pilootcentrum zijn van waaruit nieuwe methoden en technieken worden geïmplementeerd in de reguliere VDAB-opleidingen en opleidingen van partners. Talentenwerf Talentenwerf is het job- en opleidingspunt bouw dat er is gekomen naar aanleiding van de grote infrastructuuren bouwwerken die gepland zijn in en rond Antwerpen. Dit om de aannemers te helpen bij hun zoektocht naar gemotiveerde arbeiders uit de regio. Talentenwerf geeft advies en hulp aan bouwbedrijven en hun arbeiders, werkzoekenden die willen werken in de bouw en bouwscholen, bouwleerlingen en ouders van leerlingen die een bouwopleiding willen volgen. Het is een samen-
38
Aannemer 140 • Augustus 2012
werking tussen de VDAB, de Stad en Provincie Antwerpen, het bouwonderwijs en de Antwerpse sociale partners van de bouwsector (via fvb Constructiv) die hun knowhow en ervaring daarvoor inzetten.
grootst is. Het is de bedoeling om het concept van het excellent centrum naar al onze opleidingscentra te vertalen. Maar waar het voor ons op aankomt is dat we die attitude transponeren naar onze opleidingen.”
DUBBELINTERVIEW
Zullen initiatieven als Talentenwerf en Bouwbaan, die sectorspecifieke begeleiding beogen, worden uitgebreid naar andere steden?
Met het excellente centrum werd het startschot gegeven van de nieuwe richting die de VDAB met zijn bouwopleidingen wil inslaan, binnen het kader van de broodnodige aansluiting bij de maatschappelijke evolutie naar anders en duurzaam bouwen. Hoe zal de VDAB er in de toekomst verder voor zorgen dat wie in de sector terechtkomt voldoende voorbereid is op de nieuwe, groene manier van bouwen?
Fons Leroy: “De VDAB is al een tijdje bezig met de vertaling van de Europese ontwikkelingen op het vlak van duurzame energie in de opleidingen. We zijn de eerste Vlaamse overheidsinstelling die de kwaliteitsnorm ISO 14001 haalde. (Dit milieuzorgsysteem verplicht de organisatie om naast de naleving van de milieuwetgeving continu oog te hebben voor mogelijkheden om de eigen milieuprestaties te verbeteren, nvdr). Al onze opleidingen moeten groene competenties bijbrengen. Momenteel zijn we bezig met isolatie en dakbedekking. We moeten duurzaam handelen als attitude vertaald krijgen in onze opleidingen. De bouwsector is de eerste sector waar we dat moeten generaliseren omdat daar de impact en winst voor de samenleving het
Bruno Vandenwijngaert: “De formule van 'Talentenwerf' is innoverend. We moeten dit meer dan ooit promoten. Ik denk dat we vooral door de handen in mekaar te slaan meer kunnen bereiken. Ik laat niet in het midden dat we kopijen realiseren. Maar het is de formule 1 + 1 = 3 die telt. Alle partners moeten betrokken worden.” Fons Leroy: “Dat is absoluut waar. Zo bouwen we bijvoorbeeld in Limburg de servicepunten bouw uit. Alle formules zijn gebaseerd op 1 + 1 = 3. We willen dit van onze kant combineren met de mobiele opleidingen. Als we ergens in een geografisch gebied enkele relevante vacatures hebben binnen een bepaalde sector, en er zijn voldoende werkzoekenden, dan is het veel efficiënter om door middel van een mobiel opleidingscentrum opleiding te geven in de regio zelf. Het is ook veel efficiënter naar de aannemers toe. Ze zien meteen welk vlees ze in de kuip hebben. De stap naar aanwerving is veel groter dan wanneer de cursisten in een verafgelegen centrum worden opgeleid. In Oost- en West-Vlaanderen zijn er veel mobiele opleidingen. De uitstroom is daar bijna 90%. We zijn van plan om verder te gaan met de formule die we met de sector hebben uitgewerkt: de aannemers 's avonds of in het weekend in één
van onze centra uitnodigen om te tonen hoe er wordt gewerkt.” Welke ondersteuning biedt de bouwsector binnen dit kader? Is de sector voldoende voorbereid om de 2020doelstellingen te halen?
Bruno Vandenwijngaert: “Wij willen werken aan attitudes en vaardigheden. Technische kennis alleen volstaat niet meer. Vandaar dat we als sector hebben gezegd dat we onze beroepsprofielen zullen aanpassen. Dit is een gigantisch werk dat we hebben ingezet, maar het is absoluut nodig om een perfecte vertaalslag te kunnen maken naar de matching op de arbeidsmarkt en de opleidingsinhouden in opleidingscentra en naar onderwijs. De bouwsector heeft voorts de leiding genomen in het Europees project rond energie-efficiëntie Build up skills, waarin ook de VDAB participeert. Hierbij wordt een nationaal stappenplan georganiseerd om tot een 'groen' opleidingsaanbod te komen.” Fons Leroy: “Het is wel belangrijk dat de sector zelf het initiatief heeft genomen om de groene competenties in de beroepscompetenties te vertalen. Daardoor krijgen we een gemeenschappelijke opleidingssokkel. Concreet zal er geïnventariseerd worden wat er op vandaag al bestaat. Laat ons niet naast elkaar werken. We willen tegen 2013 tot een aangepast opleidingsprogramma komen voor elk bouwberoep. We hoeven zeker niet onder te doen voor onze Europese collega's. Integendeel, we zijn bij de voorlopers inzake de omzetting van de richtlijnen in concrete opleidingen. Denk maar aan ons excellente centrum in Hamme.”
aannemer.pmg.be
SOCIO-ECONOMISCH Levenslang leren wordt binnen deze context ongetwijfeld alsmaar belangrijker?
Bruno Vandenwijngaert: “Inderdaad. Er zijn bedrijven die vooruitstrevend bezig zijn op dat vlak, maar er is nog veel werk aan de winkel. Een klein bouwbedrijf zal in de toekomst tevens werk moeten maken van een gedegen HR-beleid. Ik denk hierbij onder meer aan een goede interne communicatie, het onthaalbeleid en het beheer van de vergrijzing binnen het bedrijf. De bouwbedrijven moeten eveneens hun troeven uitspelen. Een studie bewijst dat men onder andere voor de sector kiest omwille van de variatie van het werk en het werken met de handen. De werkgever dient dan ook werk te maken van een duurzaam beleid om de werknemers te stimuleren om in de sector te blijven.” In hoeverre mogen de bouwbedrijven via de VDAB kant-en-klare arbeidskrachten verwachten?
Fons Leroy: “Wat ons betreft mag men verwachten dat ze direct inschakelbaar zijn. Voor het onderwijs ligt dat anders omdat het andere maatschappelijke doelstellingen heeft. Ik denk dat we moeten accepteren dat afgestudeerden niet 100% fitten met wat de bedrijven vragen. Dat kan onmogelijk. Men mag wel verwachten dat men de attitude heeft om voort te leren, dat men aanpassingsvermogen heeft, en een aantal generieke competenties bezit die de werkgever nodig heeft. Wij hebben de mogelijkheid om opleidingen te combineren met individuele beroepsopleidingen of andere vormen van werkplekleren waardoor men al in een bedrijf kan meedraaien. Dan mogen de werkgevers wel wat meer verwachten.” Bruno Vandenwijngaert: “Ik sluit
me hierbij aan. De VDAB geeft een gerichte opleiding. Voor het onderwijs is het zo dat er 33 beroepen zijn in de bouw. Voor sommige, bijvoorbeeld medewerker in een baggerbedrijf, bestaat geen opleiding in het onderwijs. Niettegenstaande is dit profiel wel zeer gegeerd. Het verhaal stopt niet bij het behalen van een diploma of getuigschrift.” De maatschappij tolereert alsmaar minder dat er moet worden betaald voor iemand die een studiekeuze maakt waarvoor er weinig vraag is. In hoeverre kan een jongere/ werkloze in een bepaalde richting gestuurd worden? Wat met de vrije keuze op basis van talenten en interesses?
Fons Leroy: “Ik wil zeker niet ingrijpen op de vrije studiekeuze. Wie kiest moet wel goed zijn geïnformeerd over de gevolgen die eraan vast hangen. Ik denk echter dat er in het bouwonderwijs nog beter kan worden gepresteerd door vormen van duaal leren in te bedden. Het onderwijs moet over de generieke vaardigheden waken, maar dat betekent niet dat de aansluiting op de arbeidsmarkt niet kan verbeteren.” In welke mate kan de herstructurering die binnen het onderwijs op stapel staat hieraan tegemoet komen?
Bruno Vandenwijngaert: “Ik verwacht heel veel van de mogelijke wending in het onderwijs. Ik ben voorstander van een aan gepast systeem. Ik denk dat de uitdaging zal zijn om een sterk systeem uit te bouwen inzake werkplekleren. Dit op alle niveaus en in samenspraak met de sector. We moeten blijven investeren in algemene vorming, maar het kan nog gerichter naar de verschillende beroepen. De overheid, netten en sectoren
moeten de handen in elkaar slaan om een visie uit te werken over wat men in de toekomst van het onderwijs verwacht. De vraag is: zal men de moed opbrengen om een grondige hervorming door te voeren die aansluit op de maatschappelijke evoluties?” Fons Leroy: “Onze Raad van Bestuur is de mening toegedaan dat we de jongeren momenteel veel te vroeg laten kiezen, hetgeen de OESO trouwens ook zegt. Als de studiekeuze uitgesteld wordt, zal ze verrijkt kunnen gebeuren. Men kan trouwens altijd op een goede manier technisch worden opgeleid, hetzij via het fvb, de scholen of andere instanties. Er moeten echter ook nog mensen zijn met de juiste attitude. Het is niet voor niets dat er onlangs in De Morgen een artikel verscheen met de kop 'Wil men in Vlaanderen nog lastig werk doen?' Dit heeft te maken met de attitude die wordt aangeleerd. Het komt neer op de volgende keuze: minder jongeren die heel specifiek worden opgeleid, of het aanbod vergroten en dan overschakelen naar opleidingen naar de bedrijven toe. Wij kiezen ervoor om de groep te vergroten en vervolgens te triggeren naar techniek en technologie. Geef ook de perspectieven qua tewerkstelling mee. Het concept van de minister is goed, maar we moeten het duaal leren ingebed krijgen.” U doelt dan op een systeem vergelijkbaar met het Duitse?
Fons Leroy: “Ja, maar niet hoofdzakelijk identiek omdat we teveel kmo's hebben. In Duitsland werkt dit gemakkelijker omdat er veel grote ondernemingen zijn. Wij zijn meer een kmo-land en moeten zoeken naar formules waarbij de last niet wordt afgeschoven op de kmo's.” Wat kan er nog gedaan worden aan het imagoprobleem van de knelpuntberoepen?
Fons Leroy: “Er is al veel gedaan, maar nog nooit iets waarbij de onderwijs- en arbeidsmarktspelers samen iets realiseren. De zorgsector heeft het wel gedaan, door te werken op de arbeidsomstandigheden en -voorwaarden, het imago van de sector en dergelijke meer. Het betrof een globaal actieplan vanuit het onderwijs, werk en de sector. Op die manier heeft men een zeer stevig concept tot stand gebracht. Dat hebben we ook nodig voor de bouwsector en industrie.” Wat is de gemiddelde tijd waarin een bouwvacature bij de VDAB wordt ingevuld?
Fons Leroy: “43 dagen. In periodes van laagconjunctuur is dit 35 dagen.” (Zie ook tabel hieronder) Arbeidsmarktdeskundige Jan Denys pleit ervoor om verder te gaan in het activeren van mensen op de arbeidsmarkt, onder meer door in te grijpen op de werkloosheidsreglementering. Bent u dezelfde mening toegedaan?
Fons Leroy: “We moeten uiteraard verder gaan met het activeringsbeleid, maar ik heb er mijn twijfels over om in te grijpen op de werkloosheidsreglementering. In feite is dit een verkeerde discussie. We moeten alles inzetten op snelle activering. Ik vind het binnen dit kader goed dat het fvb voor outplacement kiest. We moeten mensen zo rap mogelijk perspectieven aanbieden. Als we goed activeren zullen de profiteurs rap door de mand vallen.” Bruno Vandenwijngaert: “Kwaliteit staat primordiaal, los van de leeftijd. Het sectoraal opleidingsfonds is daar een antwoord op. Een sterk accent binnen de samenwerking VDAB-fvb zijn de sectorale toeleidingsinitiatieven, waarbij we geen onderscheid maken tussen leeftijden.”
ONTVANGEN VACATURES BIJ DE VDAB Bron: Arvastat
NEC* ALGEMEEN
NEC* BOUW
IN APRIL 2012
21.879
1.035
295.140
14.606
+4,3%
-0,9%
51.467
3.152
ONTVANGEN VACATURES TUSSEN MEI 2011 EN APRIL 2012 VERSCHIL MET MEI '10 - APRIL '11 OPENSTAANDE VACATURES EIND APRIL 2012 AANDEEL KMO'S
54,3%
INVULLING MEI 2010 - APRIL 2011
MEI 2011 - APRIL 2012
AANTAL VERVULDE JOBS
Bouw
8.268 (81,4%)**
8.634 (80,5%)**
Andere sectoren
82.849 (84,9%)**
83.633 (85,3%)**
91.117 (84,6%)**
92.267 (84,6%)**
Totaal
GEANNULEERDE JOBS
Bruno Vandenwijngaert (dir.-gen. fvb Constructiv): “Technische kennis alleen volstaat niet meer. Vandaar dat we als sector onze beroepsprofielen zullen aanpassen”
aannemer.pmg.be
Bouw
1.890
2.089
Andere sectoren
14.717
14.423
Totaal
16.607
16.512
* NEC: het normaal economisch circuit zonder uitzendopdrachten ** Procenten zijn aantal vervulde vacatures t.o.v. totale aantal vacatures Aannemer 140 • Augustus 2012
39
BUSINESS LINKS FUNDERINGEN & GRONDWERKEN CRUYSBERGHS CHEMICAL HEPPENSESTEENWEG 16 -Tel: 011/72.71.66 Fax: 011/72.71.51 FFGB AVENUE EDGARD FRANKIGNOUL 2 Tel: 02/391.46.46 Fax: 02/391.46.47
BE-3945 HAM
-- BE-1480 SAINTES
KETELS CONSTRUCT ASTRIDLAAN 32 -BE-8310 ASSEBROEK Tel: 050/36.22.52 Fax: 050/36.22.53 Email:
[email protected] Web: www.onderschoeiing.eu
LAMEIRE FUNDERINGSTECHNIEKEN INDUSTRIELAAN 4 -BE-9900 EEKLO Tel: 09/379.72.77 Fax: 09/379.72.78 Email:
[email protected] Web: www.lameireft.be
HOLCIM BETONS (BELGIQUE) AVENUE JEAN MONNET 12 -BE-1400 NIVELLES Tel: 067/87.66.01 Fax: 067/87.68.30 ISOBOUW POSTBUS 1 -NL-5710 AA SOMEREN Tel: +31(0)493/49.81.11 Fax: +31(0)493/49.82.38 ISOLAVA OOIGEMSTRAAT 12 -Tel: 056/67.44.01 Fax: 056/67.44.59 ISOVER SINT-JANSWEG 9 -Tel: 03/360.23.50 Fax: 03/360.23.51
BE-8710 WIELSBEKE
BE-9130 KALLO
VANDERSANDEN RIEMSTERWEG 300 -Tel: 089/51.01.40 Fax: 089/49.28.45
BE-3740 SPOUWEN
DAKWERKEN AXTER AVENUE FELIX D'HERELLE 8 Tel: 011/87.09.36 Fax: 011/87.09.37
--
BE-75016 PARIS
BOUWMATERIALEN MODDE INDUSTRIELAAN 8A -BE-8501 HEULE Tel: 056/35.00.87 Fax: 056/35.04.33 Email:
[email protected] Web: www.modde.be
ART & RENO LEEUWERFSTRAAT 16 -Tel: 014/67.92.63 Fax: 014/67.92.64
BE-2370 ARENDONK
BEKAERT BEKAERTSTRAAT 2 -Tel: 056/76.68.48 Fax: 056/76.72.90 BIO BENELUX HANZESTRAAT 46 -Tel: 050/42.60.15 Fax: 050/42.60.17
BE-8550 ZWEVEGEM
BE-8370 BLANKENBERGE
ECO-BETON HASSELTSESTEENWEG 119 -Tel: 011/68.00.92 Fax: 011/68.39.32
BE-3800 ST. TRUIDEN
ECOTHERM POSTBUS 198 -NL-7100 AD WINTERSWIJK Tel: +31(0)543/54.32.10 Fax: +31(0)543/53.08.44 HEDRA-BETON MAASTRICHTERSTRAAT 11 Tel: 012/45.21.62 Fax: 012/45.54.95 HILTI Z.4 BROEKOOI 220 -Tel: 02/467.79.11 Fax: 02/466.58.02
--
BE-3770 RIEMST
BE-1731 ASSE
ISOVER SINT-JANSWEG 9 -Tel: 03/360.23.50 Fax: 03/360.23.51
BE-9130 KALLO
JONCKHEERE.WOOD INDUSTRIEZONE 5 26 -Tel: 02/454.03.30 Fax: 02/452.78.53
BE-1730 MOLLEM
JORIS IDE HILLE 174 -Tel: 051/61.07.77 Fax: 051/61.07.79
BE-8750 ZWEVEZELE
KEM-PRODUCTS HULSHOUTSESTEENWEG 33 -- BE-2220 HEIST-OP-DEN-BERG Tel: 015/24.46.21 Fax: 015/22.49.59
MD BETON RUE DU PLAVITOUT 172B -Tel: 056/34.59.35 Fax: 056/34.59.36
UNIVEX B.J. DE DIXMUDESTRAAT 51 -Tel: 02/657.14.29 Fax: 02/657.54.82
OMNICOL KANAALSTRAAT 43 -Tel: 013/78.08.60 Fax: 013/78.08.61
BE-7700 MOUSCRON
PAVATEX STENTORLAAN 5 -NL-7534 HT ENSCHEDE Tel: +31(0)53/433.17.69 Fax: +31(0)53/435.21.11 Email:
[email protected] Web: www.pavatex.nl
RECTICEL INSULATION TRAMSTRAAT 6 -Tel: 056/43.89.43 Fax: 056/43.89.29
DEFRANCQ BOUWSPECIALITEITEN HOGE BARRIERESTRAAT 8 -BE-8800 ROESELARE Tel: 051/22.49.42 Fax: 051/22.90.06 ECOTHERM POSTBUS 198 -NL-7100 AD WINTERSWIJK Tel: +31(0)543/54.32.10 Fax: +31(0)543/53.08.44
STO MOLLEM Z.5 70 -Tel: 02/453.01.10 Fax: 02/453.03.01 TEC7 INDUSTRIELAAN 5B -Tel: 014/85.97.37 Fax: 014/85.97.38
BE-1730 ASSE
BE-2250 OLEN
ART-NET CHAUSSEE DE LA VERTE VOIE 47 Tel: 010/22.30.42 Fax: 010/22.30.50
EBC - WIREWOOD AVENUE MERCATOR 3B -Tel: 010/22.61.43 Fax: 010/22.97.71 MC-BAUCHEMIE GENERAAL DE WITTELAAN 9B6 Tel: 015/20.14.62 Fax: 015/20.15.61
THOMAS-INDUSTRIE DUKKELDAMSTRAAT 4 -Tel: 09/251.07.42 Fax: 09/251.71.00 FIHUMA TURNHOUTSEBAAN 129-131 -Tel: 03/314.29.03 Fax: 03/315.19.03 Email:
[email protected] Web: www.fihuma.be
BE-2970 SCHILDE
--
CRUYSBERGHS CHEMICAL HEPPENSESTEENWEG 16 -Tel: 011/72.71.66 Fax: 011/72.71.51
OMNICOL KANAALSTRAAT 43 -Tel: 013/78.08.60 Fax: 013/78.08.61
BE-8560 WEVELGEM
ROCKWOOL POSTBUS 1160 -NL-6040 KD ROERMOND Tel: +31(0)475/35.31.16 Fax: +31(0)475/35.37.50
BE-1560 HOEILAART
RENOVATIE
BE-3945 HAM
BE-2110 WIJNEGEM
RUWBOUW
BE-1980 ZEMST
KEM-PRODUCTS HULSHOUTSESTEENWEG 33 -- BE-2220 HEIST-OP-DEN-BERG Tel: 015/24.46.21 Fax: 015/22.49.59
ETANCO SINT-JANSVELD 8 -BE-2160 WOMMELGEM Tel: 03/354.15.00 Fax: 03/354.11.77 Email:
[email protected] Web: www.etanco.be MIDLAND-INDUSTRIES KASTEELLEI 171 -Tel: 03/366.24.51 Fax: 03/366.24.61
ISOPROC KAPELSTRAAT 1 -Tel: 015/62.39.35 Fax: 015/62.39.36
TRANS CUBE AUTOSTRADE A 12 KM 17 -Tel: 02/460.36.59 Fax: 02/461.36.22
BE-1300 WAVRE
BE-3945 HAM
BE-1300 WAVRE
--
BE-2800 MECHELEN
BE-3945 HAM
BE-9000 GENT
BE-2830 WILLEBROEK
VERBEEK GROUP SMALLANDLAAN 12 -- BE-2660 HOBOKEN (ANTWERPEN) Tel: 03/825.25.05 Fax: 03/825.25.52 ZINGA ROZENSTRAAT 4 -Tel: 09/385.68.81 Fax: 09/385.58.69
TRANSPORTBETON KANAALDIJK 351 -BE-2900 SCHOTEN Tel: 03/326.21.17 Fax: 03/326.36.09 Email:
[email protected] Web: www.transportbeton.be
BE-9810 EKE-NAZARETH
BOUWMATERIALEN
IMERYS TOITURE TOEKOMSTSTRAAT 18 -Tel: 09/381.85.85 Fax: 09/381.85.80
BASF NIJVERHEIDSWEG 89 -Tel: 011/34.04.34 Fax: 011/40.13.92 BE-9800 DEINZE
ISOBOUW POSTBUS 1 -NL-5710 AA SOMEREN Tel: +31(0)493/49.81.11 Fax: +31(0)493/49.82.38
BE-3945 HAM
BEAMIX POSTBUS 7932 -NL-5605 SH EINDHOVEN Tel: +31(0)40/259.79.11 Fax: +31(0)40/252.62.50 BIO BENELUX HANZESTRAAT 46 -Tel: 050/42.60.15 Fax: 050/42.60.17
BE-8370 BLANKENBERGE
BUSINESS LINKS BODEGRAVEN BV, GEBR. POSTBUS 1 -NL-2420 AA NIEUWKOOP Tel: +31(0)172/52.01.10 Fax: +31(0)172/57.17.53
ALLIFT MICHIELSENS BELCROWNLAAN 3 -Tel: 03/360.99.76 Fax: 03/360.99.71
CRUYSBERGHS CHEMICAL HEPPENSESTEENWEG 16 -Tel: 011/72.71.66 Fax: 011/72.71.51
BOCKER BOOMSESTEENWEG 101 -Tel: 03/457.62.41 Fax: 03/457.62.42
BE-3945 HAM
BE-2100 DEURNE
BE-2630 AARTSELAAR
DEFRANCQ BOUWSPECIALITEITEN HOGE BARRIERESTRAAT 8 -BE-8800 ROESELARE Tel: 051/22.49.42 Fax: 051/22.90.06
BOSCH KONIJNENBERG 60 -NL-4825 BD BREDA Tel: 02/588.05.90 Fax: +31(0)76/579.54.94
ECOTHERM POSTBUS 198 -NL-7100 AD WINTERSWIJK Tel: +31(0)543/54.32.10 Fax: +31(0)543/53.08.44
CASE OEYVAERSBOSCH 3 - UNIT 2 -Tel: 03/844.41.70 Fax: 03/844.41.81
FTB BOUWELVEN 19 -Tel: 014/84.80.80 Fax: 014/84.80.81
CEBEKO BRUGGESTRAAT 120 -Tel: 050/21.49.35 Fax: 050/22.01.96
BE-2280 GROBBENDONK
BE-2630 AARTSELAAR
BE-8820 TORHOUT
ISOBOUW POSTBUS 1 -NL-5710 AA SOMEREN Tel: +31(0)493/49.81.11 Fax: +31(0)493/49.82.38
DEFRANCQ BOUWSPECIALITEITEN HOGE BARRIERESTRAAT 8 -BE-8800 ROESELARE Tel: 051/22.49.42 Fax: 051/22.90.06
ISOSYSTEMS SCHOPPEN 53 -Tel: 080/34.80.00 Fax: 080/34.80.28
HILTI Z.4 BROEKOOI 220 -Tel: 02/467.79.11 Fax: 02/466.58.02
ISOVER SINT-JANSWEG 9 -Tel: 03/360.23.50 Fax: 03/360.23.51
BE-4770 AMEL
BE-9130 KALLO
KEM-PRODUCTS HULSHOUTSESTEENWEG 33 -- BE-2220 HEIST-OP-DEN-BERG Tel: 015/24.46.21 Fax: 015/22.49.59 NEDERMAN BERGENSESTEENWEG 181 -- BE-1600 SINT-PIETERS-LEEUW Tel: 02/334.22.50 Fax: 02/334.22.51 NELISSEN INDUSTRIES KIEZELWEG 458 -BE-3620 KESSELT-LANAKEN Tel: 012/44.02.44 Fax: 012/45.53.89 RECTICEL INSULATION TRAMSTRAAT 6 -Tel: 056/43.89.43 Fax: 056/43.89.29
BE-8560 WEVELGEM
SPANO INGELMUNSTERSTEENWEG 229 -- BE-8780 OOSTROZEBEKE Tel: 056/66.70.21 Fax: 056/66.82.25 TEC7 INDUSTRIELAAN 5B -Tel: 014/85.97.37 Fax: 014/85.97.38 THOMAS-INDUSTRIE DUKKELDAMSTRAAT 4 -Tel: 09/251.07.42 Fax: 09/251.71.00
BE-2250 OLEN
BE-9000 GENT
GEREEDSCHAPPEN & MACHINES AERTSSEN KRANEN LAAGEIND 91 -Tel: 03/561.09.60 Fax: 03/561.09.99
BE-2940 STABROEK
HITACHI KONINGIN ASTRIDLAAN 51 -Tel: 02/460.17.20 Fax: 02/460.25.42
BE-1731 ASSE
BE-1780 WEMMEL
HUURLAND KORTRIJKSESTEENWEG 1067 -- BE-9051 SINT-DENIJSWESTREM Tel: 09/222.77.37 Fax: 09/221.05.73 KEESTRACK TAUNUSWEG 2 -Tel: 089/51.58.51 Fax: 089/51.58.50 LAYHER LINDEKENSBAAN 16 BA -Tel: 02/245.20.94 Fax: 02/241.38.73 MABO LIFTING MALLEKOTSTRAAT 48 -Tel: 03/491.96.96 Fax: 03/491.96.86
BE-3740 BILZEN
BE-2560 KESSEL
BE-2500 LIER
TOPCON BELGIUM J. VAN DOORSLAERSTRAAT 6A -- BE-1840 STEENHUFFEL Tel: 052/37.45.48 Fax: 052/37.45.79 TRANS CUBE AUTOSTRADE A 12 KM 17 -Tel: 02/460.36.59 Fax: 02/461.36.22 TURBO'S HOET BRUGGESTEENWEG 127 -Tel: 051/25.15.23 Fax: 051/25.34.03 VAN DER SPEK INDUSTRIELAAN 10 -Tel: 02/582.29.79 Fax: 02/582.48.28
BE-2830 WILLEBROEK
BE-8830 HOOGLEDE
VANGAEVER OOSTROZEBEKESTRAAT 30 -Tel: 051/63.43.31 Fax: 051/63.52.73
VTC BE-8720 MARKEGEM
VERHOEVEN GRONDVERZETMACHINES NEDERWIJK OOST 278 -BE-9400 NINOVE Tel: 054/33.81.11 Fax: 054/34.18.10 VTN LAUWRIJKSTRAAT 1E -- BE-2223 HEIST-OP-DEN-BERG Tel: 015/34.87.74 Fax: 015/23.07.30 WERF- & ATELIERINRICHTING ALTUS MONNIKENWERVE 38-40 -Tel: 050/31.41.29 Fax: 050/31.90.35
BE-8000 BRUGGE
BUDE BURG.HENRI-LAAN 155 -- BE-3650 DILSEN STOKKEM Tel: 089/75.82.71 Fax: 089/75.57.03 CEPS RUE DE LA PROVIDENCE 114 -- BE-6030 MARCHIENNE-AUPONT Tel: 071/31.56.46 Fax: 071/31.39.60
AVENUE DE L'EAU VIVE 2 056/55.49.66
Fax:
056/34.86.62
ASSEC BELGIUM DE KEYSERLEI 5 B58
03/205.92.50
Fax:
03/226.44.82
MANNEBEEKSTRAAT 33 056/73.22.11
Fax:
056/73.22.33
BE-8790 WAREGEM
CRUYSBERGHS CHEMICAL HEPPENSESTEENWEG 16
--
Tel:
011/72.71.66
Fax:
011/72.71.51
BE-3945 HAM
ECO-BETON HASSELTSESTEENWEG 119
--
Tel:
011/68.00.92
Fax:
011/68.39.32
BE-3800 ST. TRUIDEN
G N INVEST TERVURENLAAN 412 -- BE-1150 SINT-PIETERS-WOLUWE Tel:
02/663.14.00
Fax:
02/660.47.13
LAYHER LINDEKENSBAAN 16 BA -Tel: 02/245.20.94 Fax: 02/241.38.73
POSTBUS 650
SORTIMO SCHAARBEEKLEI 207 -Tel: 02/355.03.70 Fax: 02/355.03.71
--
Tel:
STADSBEEMD 1013
PROSAFCO HOGE BARRIERESTRAAT 11 -Tel: 051/26.86.86 Fax: 051/21.10.25
BE-2018 ANTWERPEN
CENTRIC IT SOLUTIONS BELGIUM
INTERMETAL-MOTOR WIELSBEEKSESTRAAT 50A -- BE-8710 OOIGEM-WIELSBEKE Tel: 056/66.62.93 Fax: 056/66.78.62
--
--
Tel:
I-THESES
MITSUBISHI PRINS BOUDEWIJNLAAN 30 Tel: 03/280.84.84 Fax: 03/280.84.85
BE-7700 MOUSCRON
DIENSTEN
HEYERICK XAVIER DE COCKLAAN 76 -- BE-9831 DEURLE/MARTENSLATEM Tel: 09/281.06.06 Fax: 09/281.06.66
BE-2560 KESSEL
--
Tel:
SPINNERIJSTRAAT 14
--
Tel:
052/45.72.62
Fax:
052/45.72.63
BE-9240 ZELE
KPD SERVICES --
Tel:
013/46.04.60
Fax:
013/46.04.61
BE-3545 HALEN
POLLUX --
NL-7300 AR APELDOORN
Tel:
+31(0)55/368.06.00
Fax:
+31(0)55/368.06.01
PROXIMUS BE-2550 KONTICH
VOORUITGANGSSTRAAT 55
--
Tel:
02/205.24.87
Fax:
02/205.40.62
BE-1210 BRUSSEL
STAINLESS BUILDING CONSULTANCY BE-8800 ROESELARE
ACHILLES MUSSCHESTRAAT 123 Tel:
09/329.68.00
Fax:
09/329.68.01
--
TOOLS & TOOLS BE-1800 VILVOORDE
VAN GANSEWINKEL BELGIE NIJVERHEIDSSTRAAT 2 -BE-2870 PUURS Tel: 070/22.31.00 Fax: 070/22.31.01
JULES BORDETLAAN 164
-- BE-1140 BRUSSEL (EVERE)
Tel:
02/790.27.47
Fax:
02/778.62.22
WTCB LOZENBERG 7
--
BE-1932 SINT-STEVENS-WOLUWE
Tel:
02/716.42.11
Fax:
02/725.32.12
UW BEDRIJF in deze rubriek?
BE-1740 TERNAT
BE-9000 GENT
Contacteer
Tine Delameillieure
050/24.04.04 -
[email protected]
PRODUCTINFO
ISOSCHAUM
ERGONOMISCHE GEREEDSCHAPSRIEM
KHE 3251
ENERGIEBLOC
Isoschaum is een schuim van aminoplastisch hars dat als thermische isolatie toegepast wordt bij nieuwbouwprojecten, maar eveneens bij renovaties. Technische gegevens: - Kleur: wit - Reukloos - Uit harsoplossing BK- U en schuimoplossing B - Massa (droog): 12-15 kg/m³ - Brandweerstandsklasse: B2 - Resistent tegen temperaturen tot 110 °C - Isolerende waarde: 0,0332 W/(m·K) 10 tr volgens EN 15100-1 en 0,039 W/(m·K) volgens NBN EN ISO 10456 - Geluidsisolatie: 1,5 dB per cm schuim
De XTR gereedschapsriem van Snickers Workwear heeft verstelbare gewatteerde bretellen die het gewicht van uw heupen afnemen. Met het unieke flexibele zakbevestigingssysteem kunt u de slijtvaste leren zakken naar keuze plaatsen. De gereedschapsriem is verkrijgbaar in verschillende versies voor timmermannen en elektriciens, met speciale zakken die uw specifieke werkzaamheden vereenvoudigen. Riem van 100% nylon, 100% polyamide en 100% Cordura®. Verkrijgbaar in de maten S (44-48), M (48-54) en L (54-60).
Deze combihamer in 3 kg-klasse zorgt voor het ergonomisch boren, hameren en beitelen. Door zijn compacte design is hij makkelijk hanteerbaar en het systeem beschermt de gebruiker tegen lastige trillingen. Tegelijk zorgt hij voor sterke boorprestaties. In beton, steen of metselwerk kan men gaten boren tot 32 mm diameter of boorkronen inzetten tot 82 mm. De KHE 3251 boort slagloos in hout tot 35 mm en in staal tot 13 mm diameter. Ook voor lichtere werkzaamheden is de combihamer geschikt: de behuizing is zo gevormd dat men kan beitelen zonder nood aan een extra handgreep. Technische gegevens: - Gewicht: 3,5 kg - Max. slagenergie: 3,1 joule - Tot 4.470 slagen per minuut
Energiebloc is een nieuw ruwbouwblok dat het mogelijk maakt om een sterk dragende en tegelijk isolerende muur op te trekken. Door de hoge isolerende waarden is het voor lage-energiewoningen overbodig geworden om isolatiemateriaal toe te voegen. Vaak voorkomende problemen van spouwisolatie (schimmelvorming, samengedrukte isolatie, koudebruggen ...) worden uit de weg geruimd en de bouwheer kan tot 10% besparen op de totale bouwkosten. Technische gegevens: - U-waarde van 0,30 W/m²K - Beschikbaar in diktes van 24, 30, 36,5, 40 en 50 cm (tot U = 0,15 W/m²K)
ISOSCHAUM 0476/59.63.47
SNICKERS ORIGINAL 070/22.43.08
METABO 02/467.32.10
CELLUMAT 0477/32.69.00
DERBITECH GAMMA
ALUDAKDOORVOEREN
Derbitech FA is een opschuimende isolatielijm voor het verlijmen van dakisolatie op structurele dakbedekkingen, onderlagen, andere isolatiepanelen en samengestelde daken. Het ecologische product maakt mechanische bevestigingsmethoden overbodig. Derbitech FLEX is een vloeibaar aan te brengen waterdichting voor details op platte daken, balkons, dakterrassen enz. Een kleine hoeveelheid is genoeg om al na 45 minuten uitharding te verkrijgen. Derbitech Easy Fit is een afdichtingsmiddel dat na enkele minuten waterdicht is. Het geprefabriceerde opvulbare manchetsysteem zorgt ervoor dat alle soorten dakdoorvoeren weerbestendig afgewerkt zijn.
Naast de bestaande modellen van dakdoorvoeren met enkele uitgang, kan Linum nu ook een model van aluminium aanbieden, dat een dubbele uitgang heeft. De unit heeft een vierkante koker van 200 x 200 mm, waardoor er met één enkele doorvoer een extra hoeveelheid bekabeling en/of leidingen via twee verschillende richtingen over het dak verdeeld kan worden. De dakdoorvoeren zijn beschikbaar via de Linum E-Shop.
Het ClimateCooler systeem reflecteert zonnestralen tot 70 procent en heeft een isolerende werking. Daarmee wordt de opwarming van gebouwen aanzienlijk teruggedrongen. De zelfreinigende nanosilanen beschermen het dak tegen vervuiling. Technische gegevens: - Gemakkelijk aan te brengen - Waterafstotend, dampdoorlatend en zelfreinigend - Vermindert CO2-uitstoot door besparing op (koel)energie - Zorgt voor een beter binnenklimaat
Vivix, de nieuwe volkernplaat voor buitengebruik van Formica, is een decoratieve, architecturale gevelbekleding die weerstand biedt tegen weer en wind. De platen zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten. Ze kunnen bevestigd worden door schroeven, lijm (innotec) of door een C+profiel (Etanco). Technische gegevens: - Afmetingen: 3.050 x 1.300 mm - Diktes: 6 mm en 8 mm - Verschillende kleuren
DERBIGUM 02/334.87.00
LINUM EUROPE 056/35.92.94
MAWIPEX 03/328.00.00
VANROBAEYS 051/33.58.68
42
Aannemer 140 • Augustus 2012
CLIMATECOOLER
FORMICA VIVIX
aannemer.pmg.be
Voor professionals met ...
hoge verwachtingen
de kracht van aluminium
K 17-24 TS
alukranen
K 21-31 TS K 29-34 TS
Toplight HV21/5KA
NIEUWE KRAAN OP AANHANGWAGEN K 20-30 TS
GEDA
dakdekkersliften
Voor ons uitgebreid gamma kan U ook steeds terecht op onze website :
www.eurotopconcept.be
K 29-34 TS
LE MERKEN !
ONDERHOUD AL
SERVICE
exclusief verdeler België
Industrieweg 34 - 2880 Bornem - Belgium T +32(0)3 771 28 40 - F +32(0)3 771 44 97 -
[email protected]
www.eurotopconcept.be
“ Niet verlijmbaar materiaal? Toch wel…!”
SEAL&BOND SPECIAL PRIMER PPE SEAL&BOND SPECIAL PRIMER PPE is een transparante hechtingsprimer voor moeilijk te verlijmen en af te dichten lakken, kunststoffen en poedercoatings. SEAL&BOND SPECIAL PRIMER PPE creëert een hechtingslaag voor lijmen en kitten op basis van siliconen en MSpolymeren zoals SEAL&BOND MS60, MS40, SEALTRANS en SIL 25. SEAL&BOND SPECIAL PRIMER PPE is snel en gemakkelijk aan te brengen op gladde en niet-poreuze ondergronden.
Novatio stelt op HVAC 2012 (Brussels Expo, 20-21/09) zijn assortiment voor. Speciale aandacht gaat naar de Seal & Bond Special Primer PPE, die meedingt naar de TIME-EFFICIENCY Award. Meer info? www.novatio.be of bel 014 25 76 40 Vraag een vrijblijvend bezoek van onze vertegenwoordigers. Novatio I Industrielaan 5C I 2250 Olen T +32 14 25 76 40 I F +32 14 22 02 66
[email protected] I www.novatio.com