BINNENKORT MET PENSIOEN 2012 VRAGEN EN ANTWOORDEN

BINNENKORT MET

2012

PENSIOEN

VRAGEN EN ANTWOORDEN

BINNENKORT MET PENSIOEN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Als u meer wilt weten, bezoek dan onze website (www.pensioenfondspgb.nl). U vindt er uitleg over uw pensioenregeling en het laatste nieuws. Via www.mijnpgbpensioen.nl heeft u elektronisch toegang tot uw pensioengegevens. U kunt er uw pensioen berekenen. U kunt zich er ook aanmelden voor een (gratis) abonnement op de digitale nieuwsbrief van het pensioenfonds. Natuurlijk kunt u ons ook bellen. De medewerkers van de afdeling Klantenservice helpen u graag verder. De afdeling is elke werkdag bereikbaar van 8.00 tot 17.00 uur onder het telefoonnummer 020 5418200.

INHOUD

2 5

Met pensioen Algemene Ouderdomswet (AOW)

11 16 22 26 31

Over het ouderdoms-, partner- en wezenpensioen Zelf kiezen Hoe en wanneer aanvragen? Houdt uw pensioen zijn waarde? Medezeggenschap en uw pensioenfonds

33 41 46

Belastingen, Zorgverzekering, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Algemeen Sociaal Fonds (ASF-Gezondheidszorg) Tips en wetenswaardigheden Ten slotte

49 51 53 56

Bijlage 1: overzicht partnerpensioen in pensioenregelingen bij PGB Bijlage 2: uw pensioen bij vervroeging of uitstel van de pensioendatum Bijlage 3: over de organisatie en het bestuur van het pensioenfonds Bijlage 4: lijst van gebruikte afkortingen en handige links

Pensioen ABC

Deze brochure geeft de stand van zaken weer per 1 januari 2012. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Meer informatie? PGB heeft een eigen website www.pensioenfondspgb.nl en een beveiligd deel www.mijnpgbpensioen.nl 20098w12

1

MET PENSIOEN

Maak gebruik van www.mijnpgbpensioen.nl om uw pensioenuitkering samen te stellen.

U gaat binnen afzienbare tijd met pensioen. U kunt dan van het pensioen dat u bij PGB heeft opgebouwd, gaan genieten. In deze brochure vindt u de belangrijkste informatie over uw pensioen. Die kennis heeft u nodig om straks een bewuste keuze te kunnen maken over de uitbetaling van uw pensioen. Voor het zover is zal het fonds nog regelmatig contact met u opnemen. Om met u af te stemmen hoe en wanneer het pensioen aan u kan worden uitbetaald. Zo organiseert het pensioenfonds een halfjaar voor uw pensioendatum een Pensioeninformatiedag. Als u de laatste jaren deelnam aan PGB, zijn u en uw partner als u die heeft, daarvoor van harte uitgenodigd. Tijdens de informatiedag nemen wij met u en leeftijdsgenoten door wat er zoal komt kijken bij pensionering. Uitgebreid pensioenoverzicht Verder ontvangt u van ons een uitgebreid pensioenoverzicht. Alle voor u van belang zijnde keuzemogelijkheden worden daarin uitgewerkt op basis van het persoonlijk opgebouwde pensioen. En daarna kunt u uw pensioen aanvragen. PGB maakt pensioen inzichtelijk Uw pensioenkeuze bepalen, is niet altijd even eenvoudig. Dat geven wij graag toe. We hebben het daarom gemakkelijker gemaakt. Via de website mijnpgbpensioen.nl heeft u direct toegang tot uw persoonlijke pensioengegevens. U kunt daar uw pensioen snel in kaart brengen. U kunt er de keuzemogelijkheden die er voor u zijn, nalopen. Inclusief het pensioen van de overheid (Anw of AOW). Ongeveer de helft van de pensioengerechtigden maakt hun keuze al op basis van deze informatie.

2

In deze brochure… In deze brochure vindt u de belangrijkste informatie over uw pensioen. Niet alleen over uw pensioen van PGB. We maken van de gelegenheid gebruik om u ook te informeren over de AOW, de belastingen, de Zorgverzekering, de Wet Maatschappelijke ondersteuning en dergelijke.

Let op Alle bedragen die in deze brochure genoemd worden zijn brutobedragen. Over de bedragen moet dus nog belasting en premies worden betaald.

3

1 ALGEMENE OUDERDOMSWET (AOW)

4

ALGEMENE OUDERDOMSWET (AOW)

Iedere Nederlander heeft vanaf zijn 65e recht op een uitkering op grond van de Algemene Ouderdomswet1. Deze uitkering noemt men ook wel het ‘staatspensioen’. Of gewoon afgekort de AOW. De Sociale VerzekeringsBank (SVB) keert de AOW uit vanaf uw 65e verjaardag. De hoogte hangt af van uw persoonlijke situatie. Voor de wet zijn er drie situaties: u bent alleenstaand, u woont gehuwd of ongehuwd samen met een partner die ouder is dan 65 jaar, of u woont gehuwd of ongehuwd samen met een partner die jonger is dan 65 jaar. Verder is van belang of u in het buitenland heeft gewoond. Dan kan er een korting worden toegepast op uw AOW. Alleenstaand Zodra u 65 jaar wordt, heeft u recht op AOW. Voor alleenstaanden is dit 70% van het minimumloon. In 2012 is de AOW € 1.079,93 bruto2 per maand.

Wie in het buitenland heeft gewoond, krijgt mogelijk te maken met een korting op de AOW.

Mocht u, nadat de SVB uw AOW-pensioen heeft toegekend, gaan trouwen of samenwonen dan krijgt u een gehuwdenpensioen. De maand nadat u getrouwd bent of bent gaan samenwonen, verandert de hoogte van de uitkering. Beiden 65+ Als u getrouwd bent of samenwoont met iemand die 65 jaar of ouder is, heeft u recht op 50% van het minimumloon. Dat is € 752,12 per maand. Dit is het gehuwdenpensioen. Beide partners hebben zo bij elkaar opgeteld samen een AOW-pensioen van 100%. Vanaf 1 januari 2012 is dat in totaal € 1.504,24 per maand. Jongere partner Het kan zijn dat u getrouwd bent of samenwoont met iemand die jonger is dan 65 jaar. Zodra u zelf 65 jaar wordt, krijgt u een 1. Vanaf 2020 wordt de AOW-leeftijd verhoogd van 65 naar 66 jaar. 2 Alle bedragen die in deze brochure genoemd worden zijn brutobedragen. Over de bedragen moeten dus nog belasting en premies worden betaald. 5

AOW-pensioen van 50% van het minimumloon. Dat is een uitkering van € 752,12 per maand. Daar kan een toeslag bijkomen van maximaal € 718,47 per maand. Het inkomen komt dan uit op maximaal € 1.470,59 per maand. Recht op toeslag? Of u recht heeft op een toeslag, hangt van de situatie van uw partner af. Als uw partner geen eigen inkomen heeft, krijgt u de volledige toeslag. Heeft uw partner wel een eigen inkomen, dan kan de SVB dit inkomen geheel of gedeeltelijk op de toeslag korten. Het maakt uit of het inkomen van uw partner inkomen uit werk of een uitkering is. Voor inkomen uit werk geldt een vrijlatingsregeling. Inkomen uit werk is loon, salaris en inkomsten uit een eigen bedrijf. Bij een uitkering gaat het om een WAO-, WIAof WW-, VUT- of pensioenuitkering. Heeft uw partner in 2012 een inkomen beneden de € 216,99 per maand, dan krijgt u de volledige toeslag. Komt het inkomen van uw partner uit arbeid boven de € 1.294,70 bruto per maand dan wordt de AOW-toeslag niet uitbetaald. Gedeeltelijke toeslag bij inkomen uit werk Als het loon, salaris of het inkomen uit het eigen bedrijf van uw partner hoger is dan € 216,99 maar lager dan € 1.294,70 per maand, betaalt de SVB de toeslag gedeeltelijk uit. Uw partner ‘mag’ de eerste € 216,99 bruto verdienen, zonder dat de SVB uw toeslag kort. Van het bedrag daarboven, wordt nog eens een derde niet op uw toeslag gekort. Bij wisselende inkomsten uit eigen bedrijf geeft u vooraf aan het begin van het jaar de gemiddelde verwachte inkomsten per maand door aan de SVB. Daarop wordt dan de toeslag gebaseerd. Aan het einde van het jaar vindt achteraf verrekening plaats op basis van de werkelijke inkomsten.

6

Voorbeeld inkomen uit arbeid Stel het salaris van uw jongere partner bedraagt € 300 bruto per maand. Welk bedrag kort de overheid dan op uw AOW-toeslag? Inkomen per maand In ieder geval wordt niet gekort

€ €

300,00 216,99

Van het bedrag dat overblijft (€ 300 - € 216,99 = € 83,01) wordt nog eens een derde niet gekort. In dit voorbeeld dus 1/3 van € 83,01= € 27,67 Totaal vrijgelaten

€

244,66

Korting overheid op toeslag

€

55,34

Van de € 300 aan inkomen uit werk van de jongere partner mag u dus € 244,66 aan vrijstelling aftrekken. Het overgebleven bedrag van € 55,34 wordt gekort op uw AOW-toeslag. De toeslag is maximaal € 718,47. € 718,47 – € 55,34 = € 663,13 bruto. Uw totale AOW-pensioen zou dan € 752,12 + € 663,13= € 1.415,25 bruto per maand zijn.

Is uw gezamenlijk inkomen (uw AOW-pensioen telt ook mee) meer dan € 2.530,98 per maand? Dan gaat er nog maximaal 10% van uw toeslag af. Korting toeslag bij uitkering Een uitkering, zoals een WAO-, WIA-, WW- of VUT- of pensioenuitkering, wordt volledig op de AOW-toeslag gekort. Komt de uitkering van de partner boven € 718,47 bruto per maand dan betaalt de SVB de AOW-toeslag niet uit. Zoals gezegd betaalt de SVB de toeslag alleen uit aan de 65-plusser met een jongere partner. Zodra die jongere partner zelf 65 is geworden, ontvangt hij of zij zelf een AOW-pensioen. De SVB beëindigt dan de uitbetaling van de toeslag. Vanaf 2015 vervalt de toeslag voor de mensen die dan met pensioen gaan. 7

Uitbetaling AOW Vanaf de eerste dag dat u 65 jaar wordt, heeft u recht op het AOW-pensioen. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) zorgt maandelijks voor overschrijving op uw bankrekening. De betaaldatum voor uitkeringen ligt op of omstreeks de 23ste van de maand. Uw partner kan het AOW-pensioen op een aparte rekening krijgen. Vakantie-uitkering Naast het maandelijkse AOW-pensioen ontvangt u een vakantieuitkering. Die betaalt het SVB één keer per jaar in de maand mei uit.

AOW per 1 januari 2012 Bruto per maand

Vakantieuitkering per maand

Getrouwd of samenwonend (partner ook 65 jaar)

€

752,12

€

43,47

Getrouwd of samenwonend met maximale toeslag (partner jonger dan 65 jaar)

€ 1.470,59

€

86,94

Getrouwd of samenwonend zonder toeslag (partner jonger dan 65 jaar)

€

752,12

€

43,47

Alleenstaande

€ 1.079,93

€

60,87

Maximale partnertoeslag (inkomensafhankelijk)

€

€

43,47

718,47

3. Tot 2012 was dit de eerste dag van de maand waarin u 65 werd. Dit is veranderd. De eerste keer zal uw AOW-uitkering dus slechts een gedeelte van de maand zijn, tenzij u de 1e van de maand jarig bent 8

Overlijden en AOW Het AOW-pensioen wordt tot en met de dag van overlijden uitbetaald. Ook wordt er nog een overlijdensuitkering verstrekt. Die bestaat uit een belastingvrij bedrag van één maand pensioen (zonder toeslag). De overlijdensuitkering bevat dus het AOW-pensioen van de overledene over een volle maand. Als er nog een tegoed is aan vakantieuitkering betaalt de SVB dat ook uit. Wie hebben er recht op zo’n uitkering als u komt te overlijden? - uw achterblijvende partner; - of uw minderjarige kinderen; - of iemand anders met wie u in gezinsverband leefde en waarvoor u grotendeels de kosten van het levensonderhoud droeg. Bijvoorbeeld een broer of zus waarmee u samenwoonde. Hoe, wat en wanneer AOW aanvragen? De SVB stuurt het aanvraagformulier AOW automatisch naar mensen die 65 worden. Dit gebeurt ongeveer zes maanden voor uw 65ste verjaardag. Op het formulier staan al enkele gegevens voorgedrukt. Deze gegevens heeft de SVB ontvangen van de gemeente waar u woont. U hoeft de gegevens alleen maar te controleren en als dat nodig is, te verbeteren. De niet-voorgedrukte gegevens moet u zelf invullen. Hoewel u het formulier automatisch krijgt thuisgestuurd, blijft u zelf verantwoordelijk voor uw aanvraag. Stuur het ingevulde aanvraagformulier zo snel mogelijk terug naar het districtskantoor van de SVB dat op het formulier staat. Als u drie maanden voor uw 65ste verjaardag nog geen formulier van de SVB heeft ontvangen, kunt u het beste het dichtstbijzijnde SVB-kantoor bellen. U kunt dan alsnog om een aanvraagformulier vragen.

9

2 PGB-PENSIOEN

10

OVER OUDERDOMS-, PARTNER- EN WEZENPENSIOEN U bouwde tijdens uw werkzame leven, in aanvulling op de AOW, pensioen op bij het Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB). Het moment waarop u met pensioen gaat komt nu snel dichterbij. PGB betaalt vanaf het door u gewenste moment uw ouderdomspensioen uit. En regelt het partner- (al naar gelang uw keuze) en/of wezenpensioen als u komt te overlijden. In dit hoofdstuk wordt uitgebreid stilgestaan bij het ouderdomspensioen, het partner- en wezenpensioen, de keuzemogelijkheden die u heeft bij de uitbetaling van het pensioen, het keuzeproces en de toeslagverlening (= indexatie). Over uw ouderdomspensioen Vanaf de eerste dag van de maand waarin u met pensioen gaat, heeft u recht op het ouderdomspensioen4. Levenslang. Het pensioen eindigt op de laatste dag van de maand waarin u komt te overlijden.

De vakantieuitkering is bij PGB in de maandelijkse uitkering opgenomen.

Uw ouderdomspensioen wordt tussen de 12e en de 15e van de maand overgemaakt naar uw bankrekening. PGB betaalt uitsluitend het pensioen dat u bij PGB heeft opgebouwd. Dus niet de AOW of andere pensioenen. In tegenstelling tot de AOW kent PGB geen aparte vakantieuitkering. De vakantie-uitkering is in de maandelijkse uitkering opgenomen. Over het partnerpensioen Het partnerpensioen is het levenslange pensioen voor de partner als u overlijdt. De partner heeft recht op dit pensioen als u gehuwd bent, uw partnerschap heeft laten registreren of als u ongehuwd samenwoont en die samenleving officieel heeft aangemeld en u bericht van registratie heeft gehad van het pensioenfonds.

4. Dit is dus anders dan de AOW die pas ingaat op de dag dat u 65 wordt. 11

Het partnerpensioen gaat in bij uw overlijden. Als u in het buitenland woont, kan uw partner het overlijden telefonisch doorgeven (020 5418200). Wanneer u in Nederland woont, wordt het pensioenfonds automatisch op de hoogte gesteld via de gemeente. Het overlijden hoeft dan niet te worden doorgegeven. Het partnerpensioen stopt op de laatste dag van de maand waarin de partner overlijdt. Trouwen en samenwonen ná uw 65e Let op: als u na uw 65ste trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen, heeft uw partner geen recht op partnerpensioen. Hoogte partnerpensioen Hoeveel pensioen uw partner van PGB krijgt als u komt te overlijden, is niet eenvoudig te zeggen. Het maakt uit wanneer u overlijdt, hoe het partnerpensioen is verzekerd en welke uitruilkeuze u bij pensionering heeft gemaakt. Overlijden vóór pensionering Als u nog pensioen opbouwt bij PGB en komt te overlijden, ontvangt de partner standaard 70% van het ouderdomspensioen dat u op 65 jaar bij leven had kunnen bereiken. Overlijden ná VUT of pensionering Als de deelnemer met de VUT is of gepensioneerd en komt te overlijden, wordt het partnerpensioen berekend over alle jaren dat bij PGB partnerpensioen is opgebouwd. Hoeveel dat is, hangt af van uw pensioenregeling en uw uitruilkeuze bij pensionering. Uw werkgever kan het partnerpensioen op drie manieren hebben geregeld: volledig op opbouwbasis, gedeeltelijk op opbouwbasis en gedeeltelijk op risicobasis of volledig op risicobasis. In de pensioenovereenkomst van uw werkgever en het uniform pensioenoverzicht (UPO) is aangegeven hoe het partnerpensioen is verzekerd. In bijlage 1 is de verzekering van het partnerpensioen 12

per pensioenregeling weergegeven zoals PGB die momenteel uitvoert. Volledig op opbouwbasis Bij volledige verzekering op opbouwbasis spaarde u niet alleen voor uw ouderdomspensioen maar ook voor partnerpensioen. Bij een volledige verzekering ontvangt uw partner als u overlijdt ná pensionering standaard 70% van het bereikte ouderdomspensioen. Als het partnerpensioen in uw pensioenregeling volledig op opbouwbasis is verzekerd, wordt de keuze om een deel van uw ouderdomspensioen in te ruilen voor extra partnerpensioen niet aan u voorgelegd. Gedeeltelijk op opbouwbasis en gedeeltelijk op risicobasis Wanneer het partnerpensioen bij uw werkgever bijvoorbeeld5 voor 50% op opbouwbasis en voor 50% op risicobasis is verzekerd, wordt bij overlijden ná pensionering alleen het opgebouwde partnerpensioen uitgekeerd. Het partnerpensioen komt dan niet uit op 70% van het bereikte ouderdomspensioen maar op de helft ervan. De risicopremie is betaald voor de verzekering van partnerpensioen bij overlijden vóór pensionering.

Hoogte partnerpensioen ook afhankelijk van uitruilkeuze bij pensionering.

Mocht u toch graag zien dat uw partner een hoger partnerpensioen krijgt wanneer u komt te overlijden, dan kunt u een deel van het ouderdomspensioen inruilen voor extra partnerpensioen. Als u gedeeltelijk op risicobasis voor het partnerpensioen verzekerd was, krijgt u deze keuze automatisch voorgelegd.

5. In de grafimedia pensioenregeling en de pensioenregeling van de Persgroep Nederland bedroeg de opbouw tot 1 januari 2006 70% van het opgebouwde ouderdomspensioen. Daarna de helft ervan. Voor deelnemers die geboren zijn vóór 1950 zal het effect van de verminderde opbouw sinds 1 januari 2006 relatief gering zijn. Mocht u toch graag zien dat uw partner een hoger partnerpensioen krijgt wanneer u komt te overlijden, dan kunt u een deel van het ouderdomspensioen inruilen voor extra partnerpensioen. Die keus wordt automatisch aan u voorgelegd. PGB kent de mogelijkheid om de verminderde opbouw van partnerpensioen vrijwillig bij te verzekeren. Als u daarvoor heeft gekozen, wordt het partnerpensioen uiteraard gebaseerd op 70%. 13

Voorbeeld Martin is 67 jaar als hij overlijdt. Zijn partner Eva (65) blijft achter. Martins ouderdomspensioen bedroeg € 23.387 bruto per jaar. Aan partnerpensioen is € 8.185 (= 35% van € 23.387) opgebouwd. Martin heeft bij pensionering niet een stuk van zijn pensioen gebruikt om het partnerpensioen te verhogen (en zijn ouderdomspensioen te verlagen). Bij overlijden ontvangt Eva dus € 8.185 per jaar. Daarnaast ontvangt Eva (vanaf 65 jaar) de AOW voor alleenstaanden en eventueel het pensioen dat zij zelf heeft opgebouwd. In het geval dat Martin bij pensioneren wel zou hebben gekozen om een deel van zijn ouderdomspensioen uit te ruilen voor extra partnerpensioen, zou zijn ouderdomspensioen zijn uitgekomen op € 21.471. Bij overlijden zou Eva dan levenslang € 15.028 ontvangen hebben.

Volledig op risicobasis Wanneer het partnerpensioen volledig op risicobasis is verzekerd, ontvangt de partner bij overlijden van de deelnemer ná pensionering standaard geen partnerpensioen van PGB. De risicopremie is betaald voor de verzekering van partnerpensioen bij overlijden vóór pensionering. Als deze regeling voor u geldt, kunt u op het moment van pensionering ervoor kiezen om een deel van het ouderdomspensioen in ruilen voor partnerpensioen. Als u kiest voor herschikking van uw pensioen kan desgewenst weer 70% van het ouderdomspensioen worden verzekerd voor partnerpensioen. Maar u krijgt dan minder ouderdomspensioen. Minder partnerpensioen Soms kan het partnerpensioen voor uw huidige partner lager uitvallen. Dat kan het geval zijn als er in het verleden bij een waardeoverdracht minder of geen partnerpensioen is meegekomen of als er sprake is van een scheiding. Als er bij huwelijk of scheiding niets anders is afgesproken, heeft een gewezen partner recht op 14

het deel van het partnerpensioen voor zover dat is opgebouwd tot het moment van scheiding. Het pensioenfonds heeft het dan over ‘bijzonder partnerpensioen’. Als u overlijdt, wordt het bijzonder partnerpensioen levenslang aan de gewezen partner uitbetaald. Wezenpensioen Bij overlijden is wezenpensioen verzekerd. Kinderen tot 18 jaar, of studerende kinderen tot 27 jaar, hebben recht op het wezenpensioen. PGB keert per kind 14% van het ouderdomspensioen uit. Het pensioenfonds keert voor maximaal vijf kinderen pensioen uit. Het wezenpensioen wordt verdubbeld als beide ouders zijn overleden.

Op de hoogte blijven... Wilt u tussentijds op de hoogte blijven van de ontwikkelingen bij uw pensioenfonds? Raadpleeg dan de website www.pensioenfondspgb.nl of meld u aan voor de gratis digitale nieuwsbrief. Dat kan via de beveiligde website mijnpgbpensioen.nl. Onder accountbeheer en uw account geeft u aan dat u onze nieuwsbrief wilt ontvangen. Heeft u nog geen toegangscodes? Klik dan op ‘registreren’.

15

ZELF KIEZEN

Vier maanden voordat u met pensioen gaat, wordt u in de gelegenheid gesteld om het partnerpensioen aan te vullen als dat nodig is. Drie maanden voordat u met pensioen gaat, ontvangt u een uitgebreid pensioenoverzicht en het pensioenaanvraagformulier. De uitgewerkte keuzemogelijkheden zijn op uw persoon toegesneden. Dat maakt het kiezen een stuk eenvoudiger. Voor de uitbetaling van uw pensioenuitkering kunt u – naast het standaardpensioen vanaf 65 jaar – kiezen uit een aantal varianten. Vooruitlopend op de informatie die u nog ontvangt, zetten we de keuzemogelijkheden voor u op een rij. Wanneer u kostwinner bent, ligt de keuze voor standaardpensioen het meest voor de hand.

Standaardpensioen Een gelijkblijvend PGB-pensioen biedt naast de AOW-uitkering een vaste basis voor de pensioenperiode. Als u kostwinner bent en het partnerpensioen in uw pensioenregeling is volledig op opbouwbasis verzekerd, kan het standaard pensioen een goede optie zijn. Overwegingen bij deze keuze: Een gelijkblijvend PGB-pensioen biedt naast de AOW-uitkering een vaste basis voor de pensioenperiode. Een partnerpensioen van bijna 70% van het ouderdomspensioen is nog steeds de meest voorkomende situatie. (Er staat hier ‘bijna’, omdat het partnerpensioen in de meeste pensioenregelingen een optelsom is van de jaren tot 2006 waarin in de basispensioenregeling tot 70% werd opgebouwd, en de jaren daarna waarin tot 35% werd opgebouwd.) Een aantal werkgevers heeft ervoor gekozen om 70% aan partnerpensioen te blijven opbouwen. Wanneer u kostwinner bent, ligt de keuze voor standaard pensioen het meest voor de hand.

16

Vervroegd pensioen U kunt in grote mate zelf bepalen wanneer u stopt met werken. De standaardleeftijd waarop u met pensioen kunt, is 65 jaar. Vanaf 2010 is het mogelijk om het pensioen eerder in te laten gaan. Dat wordt vervroegd pensioen genoemd. De pensioenleeftijd mag liggen tussen 55 en 65 jaar. Wanneer u besluit om af te wijken van de standaardleeftijd, wordt de uitkering herrekend. Omdat u voor het 65e jaar nog geen AOW ontvangt, biedt PGB de mogelijkheid om uw pensioen daarvoor in te zetten. U zet in dat geval een deel van het levenslange ouderdomspensioen om in een tijdelijk ouderdomspensioen (TOP). De uitkering loopt dan vanaf het door u gewenste moment tot de maand waarin u de AOW krijgt.

Vervroegd pensioen, alternatief voor VUT.

U kunt maximaal twee keer het AOW-bedrag voor een gehuwde voor tijdelijk ouderdomspensioen inzetten. Verder geldt dat maximaal 50% van het oorspronkelijke pensioenrecht voor vervroeging en/of TOP-pensioen kan worden gebruikt. Eerder stoppen met werken kan ook in deeltijd. U blijft dan in overleg met uw werkgever gedeeltelijk in loondienst, bouwt op grond daarvan pensioen op en gaat voor een deel met pensioen. In bijlage 2 zijn de percentages weergegeven waarmee uw pensioen wordt verlaagd als u kiest voor vervroeging van uw pensioen. Overwegingen bij deze keuze: Vervroegd pensioen is voor deelnemers die niet meer gebruik kunnen maken van de VUT een alternatief om desgewenst eerder te kunnen stoppen met werken. Naarmate u eerder stopt, zal de uitkering echter lager zijn. Ten eerste omdat het pensioen langer wordt uitgekeerd en ten tweede omdat het aantal jaren dat u pensioen opbouwt, daalt. Wie vóór het 65e jaar stopt met werken, betaalt in de regel meer belasting dan erna. U kunt dus netto minder aan pensioen overhouden. 17

Uitstel van pensioen past in de trend die de overheid graag ziet

Uitgesteld pensioen Uitstellen van de pensioendatum kan ook. Het pensioen kan geheel of gedeeltelijk worden uitgesteld. Uitstel van de pensioendatum is alleen mogelijk als de dienstbetrekking blijft bestaan. Als u in een andere dienstbetrekking doorwerkt, kan het pensioen ook worden uitgesteld zolang u maar evenveel blijft werken. Gaat u minder werken, dan gaat voor dat deel dat u minder werkt, het pensioen in. Wie langer doorwerkt, ontvangt een hogere uitkering. Het fonds hoeft het pensioen immers gedurende kortere tijd uit te betalen. Het pensioen gaat in zodra de grens van 100% van het laatstverdiende loon is bereikt. Na het 65e jaar wordt er geen pensioen meer opgebouwd. U kunt in overleg met de werkgever de pensioendatum tot uiterlijk het 70e jaar uitstellen. In bijlage 2 zijn de percentages weergegeven waarmee uw pensioen wordt verhoogd als u kiest voor uitstel van uw pensioen. Overwegingen bij deze keuze: Als u geheel of gedeeltelijk wilt doorwerken en uw gezondheid dat toestaat, is uitstel van pensioen een goede optie. Het past in de trend die de overheid graag ziet. Uitstel van pensioen kan ook goed uitkomen als u in uw werkzame leven te weinig pensioen heeft kunnen opbouwen of wanneer u als gevolg van een scheiding pensioen bent kwijtgeraakt. Gelijk overlevingspensioen Als u na pensionering komt te overlijden, krijgt de achterblijvende partner het opgebouwde partnerpensioen levenslang uitgekeerd. Het partnerpensioen is standaard een bepaald percentage van het ouderdomspensioen. Het PGB-pensioen voor de partner is dus aanzienlijk minder dan het ouderdomspensioen. Overlijdt uw partner echter dan verandert het ouderdomspen-sioen niet en houdt u 100% van het ouderdomspensioen. Indien u kiest voor een gelijk overlevingspensioen, wordt bij overlijden van de deelnemer óf de partner het pensioen in beide

18

gevallen gelijk getrokken. Bij pensionering wordt 100% van het ouderdomspensioen uitbetaald en bij overlijden van de deelnemer of de partner wordt in beide gevallen ongeveer 77,5% van het ouderdomspensioen uitbetaald. Overwegingen bij deze keuze: Het wordt vaak als ‘onrechtvaardig’ gezien dat de achterblijvende partner een lager pensioen krijgt, dan de deelnemer zou krijgen bij overlijden van de partner. De gedachte hierbij is dat men toch samen voor het pensioen heeft gezorgd. Het zou dan niet moeten uitmaken wie van de twee als eerste overlijdt. De keuze voor een gelijk overlevingspensioen is dus geschikt voor pensioengerechtigden die een gelijke uitkeringssituatie nastreven. Uitruil van partnerpensioen voor extra ouderdomspensioen U kunt kiezen voor extra ouderdomspensioen in plaats van het partnerpensioen als dat in de pensioenregeling werd opgebouwd. Als u (en uw partner) afzien van het recht op partnerpensioen, ontvangt u in ruil daarvoor extra ouderdomspensioen. Bij uitruil wordt het ouderdomspensioen verhoogd met 19,9% van het opgebouwde partnerpensioen. Als het partnerpensioen waarvan afstand wordt gedaan hoger is dan € 146,15 per maand, is een afstandsverklaring nodig. Die vindt u op de website www.pensioenfondspgb.nl in de formulierenbibliotheek voor deelnemers. De kosten voor het legaliseren van deze verklaring (ongeveer € 20) bij de notaris komen voor rekening van de deelnemer.

Gelijk overlevingspensioen, optie voor pensioengerechtigden die een gelijke uitkeringssituatie nastreven.

Let op: als u gescheiden bent, heeft de gewezen partner recht op een deel van het opgebouwde partnerpensioen. Dat wordt in mindering gebracht. Voor alleenstaanden is een partnerpensioen overbodig. Zij krijgen de toeslag automatisch als het partnerpensioen op geheel of gedeeltelijk opbouwbasis was verzekerd. Een afstandsverklaring is in deze situatie dan ook niet nodig. 19

Overwegingen bij deze keuze: Door te kiezen voor uitruil krijgt u dus meer ouderdomspensioen, maar heeft uw partner als u komt te overlijden geen recht meer op partnerpensioen. Van belang is dan ook, dat in dat geval op een andere manier wordt gezorgd voor uw partner. Bijvoorbeeld als uw partner zelf een volwaardig pensioen heeft. Uitruil van ouderdomspensioen voor extra partnerpensioen U kunt kiezen voor extra partnerpensioen wanneer u een deel van uw ouderdomspensioen inruilt. Met inruil kan het partnerpensioen op het van oudsher gebruikelijke percentage van 70% worden gebracht. Dat is ook het percentage dat vóór pensioneren was verzekerd. Overwegingen bij deze keuze: Als in uw pensioenregeling 70% aan partnerpensioen werd opgebouwd, is uitruil voor u niet van belang. Uitruil van een deel van uw ouderdomspensioen voor extra partnerpensioen kan verstandig zijn als in uw pensioenregeling het partnerpensioen geheel of gedeeltelijk op risicobasis plaatsvond en als uw partner zelf geen of slechts een gering pensioen of eigen inkomen heeft. U krijgt dan wat lager ouderdomspensioen en uw partner, als u overlijdt, een (hoger) partnerpensioen. Getrapt pensioen Bij getrapt pensioen kunt u de hoogte van het ouderdomspensioen in de tijd variëren. Bijvoorbeeld eerst een hoge uitkering en daarna een lage. Of omgekeerd. De eerste trap of periode beslaat minimaal 5 jaar. De uitkeringshoogte wordt vastgesteld met een veelvoud van 5% en de laagste uitkering mag niet minder zijn dan 75% van de hoogste pensioenuitkering.

20

Overwegingen bij deze keuze Met getrapt pensioen kunt u uw pensioeninkomen afstemmen op persoonlijke omstandigheden. Eerst een hoog en dan een laag pensioen kan handig zijn als u in de periode vlak na uw pensionering bijvoorbeeld nog studerende kinderen heeft. Of hoge hypotheeklasten. Of als u van plan bent dure en/of lange vakanties te maken. Wanneer is eerst een laag en dan een hoog pensioen een goed idee? Als u bijvoorbeeld met een jongere partner samenwoont die eerst nog een eigen inkomen heeft maar later een gering pensioen. Of als u in de eerste paar jaar na uw pensionering nog andere inkomensbronnen heeft. Bijvoorbeeld een uitkering uit lijfrente.

21

HOE EN WANNEER AANVRAGEN

De keuze voor een bepaalde uitbetalingsvariant is belangrijk. U legt de inkomenssituatie voor uw verdere leven vast. Deze keuze is eenmalig en moet zorgvuldig tot stand komen. Het fonds heeft daarop haar informatie naar u toe aangepast. Wat kunt u verwachten? Vier maanden voor pensioneren Ongeveer vier maanden voordat u met pensioen gaat, ontvangt u van de afdeling Klantenservice een brief waarin u wordt gevraagd of u een deel van uw ouderdomspensioen wilt uitruilen voor extra partnerpensioen. Als u van deze uitruiloptie gebruikmaakt, wordt het pensioen van uw partner als u overlijdt verhoogd en uw uitkering bij pensionering verlaagd. Kleine pensioenen worden in één bedrag uitbetaald.

In het bij de brief gevoegde formulier is de uitruilmogelijkheid uitgewerkt zodat u het verschil goed kunt zien. De uitruilkeuze sturen wij echter alleen naar u toe als er minder dan 70% voor uw partner aan partnerpensioen verzekerd is. Als u een klein pensioen hebt van minder dan € 438,44 (2012) per jaar wordt dat afgekocht. Bij afkoop wordt de waarde van het pensioen in één bedrag in de maand van pensioneren uitbetaald. Drie maanden voor pensioneren Ongeveer drie maanden voor uw pensioendatum ontvangt u een brief met een persoonlijk pensioenoverzicht en het pensioenkeuze- en aanvraagformulier. U kunt dan uw pensioenuitkering aanvragen en uw definitieve keuze bepalen uit de verschillende uitbetalingsvarianten. Met het aanvraagformulier en het keuzeformulier kunnen wij de uitbetaling van uw pensioen in orde maken. In de maand vóór pensionering Nadat wij uw aanvraagformulier en uw keuzeformulier retour hebben ontvangen, wordt de uitbetaling in orde gemaakt. In de

22

maand vóór uw pensionering nemen wij weer contact met u op. U ontvangt dan een bevestiging van uw keuze, het bedrag aan bruto ouderdomspensioen dat wij aan u gaan overmaken en als u daarvoor heeft gekozen het pensioen dat voortaan voor de partner is verzekerd. In de maand van pensionering In de maand waarin u met pensioen gaat, ontvangt u een specificatie van de maandelijkse uitbetaling. Overige informatie Verder ontvangt u jaarlijks een pensioenoverzicht. Daarin geeft het fonds aan wat uw pensioen is, welke keuze u gemaakt heeft, wanneer uw pensioen wijzigt en wat het pensioen voor de eventuele partner is. In januari van ieder jaar ontvangt u een overzicht van het uitgekeerde pensioen dat u kunt gebruiken voor uw belastingaangifte. Pensioenkeuzes in 2011

Hoe kozen PGB-deelnemers in 2011? Voor het uitruilen van een stuk ouderdomspensioen voor extra partnerpensioen koos in 2011 ongeveer 9% die de keuze kregen voorgelegd. De verdere verdeling van de keuzes ziet u in grafiek

23

Extra service: pensioeninformatiedag en mijnpgbpensioen.nl

Extra service: pensioeninformatiedag Ongeveer zes maanden vóór uw pensioendatum organiseren we een Pensioeninformatiedag. Tijdens zo’n dag wordt met u en leeftijdsgenoten doorgenomen wat er zoal komt kijken bij pensionering. Het accent ligt op de keuzemogelijkheden die u heeft bij de uitbetaling van uw pensioen en fiscale aspecten. De informatiedagen worden hoog gewaardeerd. Bezoekers krijgen een voorlopige opgave van het ouderdomspensioen van PGB en de AOW uitgereikt. Het brutobedrag wordt omgerekend naar netto zodat u een redelijk beeld heeft van het netto besteedbaar inkomen na pensionering. Alleen werknemers die de laatste jaren deelnamen aan PGB worden voor deze dagen uitgenodigd. Extra service: mijnpgbpensioen.nl Als u wilt weten wat uw pensioeninkomen straks wordt, kijkt u dan even op www.mijnpgbpensioen.nl. PGB heeft zijn pensioenservice voor deelnemers daar uitgebreid. Met de pensioenplanner kunt u uw pensioensituatie en die van uw partner eenvoudig in beeld brengen. U heeft meteen een totaaloverzicht; ook de AOW en de eventuele AOW-toeslag worden meegenomen. Verder kunt u met de pensioenplanner uw keuzemogelijkheden stuk voor stuk nalopen. U ziet het financiële effect op uw pensioenuitkering. Zowel in cijfers als grafisch. Dat maakt kiezen weer een stuk gemakkelijker. Als u thuis niet over toegang tot internet beschikt, loont het wellicht de moeite om dat bij uw kinderen, familie of vrienden te doen.

24

Toegang snel geregeld Als u de beveiligde site nog niet eerder heeft bezocht, is de toegang snel geregeld. Bij www.mijnpgbpensioen.nl kunt u zich hiervoor registeren. Houd uw burgerservicenummer/sofinummer bij de hand. Deze heeft u nodig. U ontvangt uw gebruikersnaam en een bevestiging van de aanvraag per e-mail. Het wachtwoord krijgt u binnen enkele dagen per post thuisgestuurd. Met de gebruikersnaam en het wachtwoord kunt u inloggen in de beveiligde omgeving. U wordt daarna in de gelegenheid gesteld om uw wachtwoord te wijzigen. Vervolgens heeft u toegang tot uw persoonlijke gegevens. Veel succes. Komt u er niet uit? Bel ons dan even (020 5418200). Wij helpen u graag verder.

25

HOUDT UW PENSIOEN ZIJN WAARDE?

PGB probeert ieder jaar uw pensioenuitkering te verhogen met de prijsontwikkeling. Pensioenfondsen hebben het dan over toeslagen. Toeslagen zijn verhogingen van het pensioen. Toeslagregeling PGB probeert ieder jaar uw pensioen te verhogen met de prijsontwikkeling. Toeslagen worden voorwaardelijk gegeven. Er is dus geen recht op toeslagverlening en het is niet zeker of en in hoeverre in de toekomst toeslagen kunnen worden gegeven. Er is geen geld voor gereserveerd of extra premie voor gevraagd. De toekomstige verhogingen van uw pensioen worden betaald uit het beleggingsrendement. Dat brengt met zich mee dat de pensioenen alleen dan kunnen worden aangepast als het bestuur vindt dat de financiële middelen van het fonds daarvoor toereikend zijn. Richtlijn toeslagverlening Voor het antwoord op de vraag of er voldoende financiële middelen voor toeslagverlening zijn, toetst het bestuur jaarlijks de dekkingsgraad van het fonds aan een afgesproken richtlijn. Met de ‘Richtlijn dekkingsgraad en ontwikkeling pensioen’ krijgt u als deelnemer inzicht in de mogelijke ontwikkeling van uw pensioen. Het bestuur kan afwijken van het advies van de richtlijn als de omstandigheden daar aanleiding toe geven. Bovendien is de richtlijn niet in beton gegoten. Onder invloed van financiële ontwikkelingen kan bijstelling nodig zijn. Ambitie PGB: waardevast pensioen Het leven wordt steeds duurder. PGB heeft de ambitie om een pensioenregeling te verzorgen waarbij de pensioenrechten van deelnemers en pensioenontvangers, nu en in de toekomst, kunnen worden uitbetaald en waarbij de koopkracht zoveel mogelijk door middel van toeslagen op peil wordt gehouden. Bij de besluitvorming over de ontwikkeling van uw pensioen is de dekkingsgraad van het pensioenfonds belangrijk. De dekkingsgraad zegt iets over de financiële gezondheid van uw pensioenfonds. 26

Richtlijn dekkingsgraad en ontwikkeling pensioen Bij een dekkingsgraad:

kan uw pensioen zich als volgt ontwikkelen:

onder 105%

in het uiterste geval korting van pensioen

van 105% tot 115%

compensatie van eventuele korting + geen toeslag

van 115% tot 130%

gedeeltelijke toeslag over prijsinflatie van maximaal 4%

van 130% tot 140%

100% toeslag over prijsinflatie met maximum van 4%

van 140% tot 150%

100% toeslag over prijsinflatie zonder maximum

van 150%

100% toeslag over prijsinflatie zonder maximum + inhaaltoeslag + loonindex

Toelichting: Blijft het fonds in gebreke bij de realisering van een kortetermijnherstelplan of ligt de dekkingsgraad gedurende drie jaar onder de 105% dan kan het bestuur besluiten om de pensioenen te korten. De korting zal zodanig zijn dat het fonds weer voldoet aan de wettelijk vereiste dekkingsgraad van 105%. Bij een dekkingsgraad tussen de 105 en 115% wordt een eventuele korting ongedaan gemaakt voor zover het herstelplan dat toestaat. Tussen het moment van korten en het ongedaan maken ervan zit minimaal een jaar. Wanneer de pensioenen vaker zijn gekort, zal de korting die als eerste is doorgevoerd, als eerste weer worden gecompenseerd. Om voor compensatie van de korting in aanmerking te komen moet de (gewezen) deelnemer of de pensioengerechtigde zowel op het moment dat de korting werd doorgevoerd als op het moment van het ongedaan maken ervan bij het fonds ingeschreven zijn. Zolang de dekkingsgraad onder de 115% ligt, adviseert de richtlijn om de pensioenen niet te verhogen. Vanaf 115% tot 130% zou gedeeltelijke verhoging van de pensioenen mogelijk zijn en vanaf 130% volledige aanpassing met een maximum van 4,00%. Als de prijzen in een jaar met 2,00% stijgen, geeft de richtlijn bij een dekkingsgraad van 125% aan dat de pensioenen met 10/15 van 2,00% = 1,33% zouden kunnen stijgen. Wanneer de dekkingsgraad het niveau van 140% heeft bereikt, kan het bestuur besluiten tot volledige toeslagverlening waarbij het maximum wordt losgelaten. Indien de dekkingsgraad minimaal 12 maanden achtereen boven de 150% uitkomt, adviseert de richtlijn tot het inhalen van in het verleden gemiste verhogingen en/of tot aanpassing van het pensioen op basis van de cao-loonstijging. Om voor inhaaltoeslag in aanmerking te komen moet de deelnemer of de pensioengerechtigde zowel op het moment dat de toeslag niet werd verleend als op het moment van inhalen bij het fonds ingeschreven zijn. De achterstand die als eerste is ontstaan, wordt ook als eerste weer ingehaald. Het recht op inhaaltoeslag vervalt 20 jaar na het ontstaan van de achterstand. Het gaat om achterstanden die zijn ontstaan na 2003. Door de inhaaltoeslag en de compensatie van een eventuele korting te geven over de waarde van de actuele aanspraken worden de aanspraken die ná het in te halen jaar zijn opgebouwd eveneens verhoogd.

Wanneer het bestuur oordeelt dat er ruimte is om de opgebouwde aanspraken en pensioenuitkeringen geheel of gedeeltelijk aan te passen, wordt het consumentenprijsindexcijfer (cpi augustus alle huishoudens) van het Centraal Bureau voor de Statistiek gevolgd. Dat geeft de prijsontwikkeling weer van een pakket goederen en diensten die huishoudens aanschaffen voor consumptie. 27

Beleid inhaaltoeslag Als de dekkingsgraad minimaal 12 maanden achtereen boven de 150% uitkomt, adviseert de richtlijn tot het inhalen van in het verleden gemiste verhogingen en/of tot aanpassing van het pensioen op basis van de cao-loonstijging. Om voor inhaaltoeslag in aanmerking te komen moet de deelnemer, de gewezen deelnemer of de pensioengerechtigde zowel op het moment dat de toeslag niet werd verleend als op het moment van inhalen bij het fonds ingeschreven zijn. Het recht op inhaaltoeslag vervalt 20 jaar na het ontstaan van de achterstand. Het gaat om achterstanden die zijn ontstaan na 2003. Hoe hebben de pensioenen zich de laatste jaren ontwikkeld? De pensioenen van deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden hebben zich vanaf 2004 als volgt ontwikkeld: Ontwikkeling verstrekte toeslagen vanaf 2004

Toelichting: De laatste jaren kunnen de pensioenen bij PGB de prijsontwikkeling niet volgen. Het totaal van de niet verstrekte toeslagen (=indexatie) bedraagt momenteel 8,26% (0,55% + 0,30% + 3,00% + 0,30% + 1,50% + 2,61%). De gemiste toeslag op 1 januari 2005 (1,09%) is ingehaald op 1 januari 2008. Wanneer de financiële situatie van het fonds het toelaat, kan het bestuur in de toekomst besluiten om gemiste toeslagen, alsnog, al dan niet volledig, toe te kennen. Het bestuur heeft de bevoegdheid om op grond van de financiële situatie van het fonds in het uiterste geval de pensioenen van deelnemers en pensioengerechtigden te korten. Tot nu toe heeft het fonds deze maatregel niet behoeven te nemen.

28

Wat is de verwachting voor de komende jaren? Of en in welke mate uw pensioen de komende jaren zal meegroeien met de stijging van de prijzen kan niemand met zekerheid zeggen. PGB heeft als gevolg van de economische crisis, net zoals de meeste andere pensioenfondsen, te maken met een financieel tekort. Van een tekort is sprake als de waarde van de beleggingen (het vermogen) minder is dan de waarde van de pensioenen en de buffer voor algemene risico’s en beleggingsrisico’s (de verplichtingen). De toezichthouder, De Nederlandsche Bank, vraagt in dat geval van pensioenfondsen dat zij een herstelplan opstellen waarin wordt aangegeven hoe zij denken het tekort weer in te lopen. De minimumdekkingsgraad zou voor PGB ongeveer 115% moeten zijn. Over de maatregelen die het fonds in het herstelplan genomen heeft, leest u meer op de website www.pensioenfondspgb.nl. Ook de dekkingsgraad van het fonds wordt daar maandelijks gepubliceerd.

PGB moet met haar beleggingen risico aangaan op de financiële markten

Het fonds heeft berekeningen gemaakt om in te kunnen schatten in welke mate toeslagverlening de komende 15 jaar mogelijk zou kunnen zijn. Bij een gelijkmatige economische ontwikkeling zou u op basis van de financiële positie van het fonds van eind 2010 de dekkingsgraad bedroeg toen ongeveer 108% - na 15 jaar kunnen uitkomen op ongeveer 90% van een volledig geïndexeerd pensioen. Per jaar loopt de koopkracht in deze verwachting gemiddeld terug met ongeveer 0,70% per jaar bij een gemiddelde prijsstijging van 2%. Daalt de dekkingsgraad dan neemt de verwachte koopkracht af. Stijgt de dekkingsgraad dan stijgt ook de verwachte koopkracht. Kan het opgebouwde pensioen ook worden verlaagd? PGB heeft de verplichting om uw opgebouwde pensioen en de al toegekende toeslagen uit te keren. Alleen in zeer bijzondere omstandigheden kunnen opgebouwde aanspraken en ingegane pensioenuitkeringen worden verlaagd. PGB heeft de ambitie om de koopkracht van het pensioen zoveel mogelijk op peil te houden, maar deze toekomstige toeslagverlening is afhankelijk van 29

het geld dat het fonds ‘verdient’ met zijn beleggingen. PGB moet daarvoor op de financiële markten risico aangaan. Daardoor kan het op langere termijn een beter rendement behalen dan alleen met sparen. Het fonds kan door de solidariteit tussen generaties beleggingsrisico nemen. Risico nemen betekent echter ook onzekerheid over de totale uitkomst van het pensioen (het pensioen en de eventueel verleende toeslag). Normaal gesproken konden (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden bij PGB rekenen op een pensioen met toeslag. Zoals het er nu uitziet, houdt uw pensioen de prijsontwikkeling de komende jaren echter niet bij. Als het op de financiële markten meezit, kan een volledige toeslag worden verstrekt. Als het gedurende langere tijd erg meezit, wordt de toeslag die in het verleden niet is verstrekt, ingehaald. De oudste rechten eerst. In het gunstigste geval worden de pensioenen verhoogd op basis van de loonindex in plaats van de prijsindex. Als het op de financiële markten tegenzit, wordt de in het verleden gemiste toeslag niet ingehaald en krijgt men minder of geen toeslag. En als gedurende langere tijd de financiële markt erg tegenzit, kan het pensioen in het uiterste geval ook worden verlaagd. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt, tussen deelnemer, gewezen deelnemer of pensioengerechtigde.

30

MEDEZEGGENSCHAP EN UW PENSIOENFONDS

Het bestuur van uw pensioenfonds is verantwoordelijk voor de uitvoering van de pensioenregeling zoals vastgelegd in de statuten en reglementen. Over het gevoerde beleid legt het bestuur verantwoording af. Dit vindt plaats in het overleg tussen het bestuur en het Verantwoordingsorgaan. In dit orgaan zijn de deelnemers, de pensioengerechtigden en de werkgevers vertegenwoordigd. Het Verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur, over het uitgevoerde beleid en over de beleidskeuzes voor de toekomst. De leden worden voorgedragen door werknemers- en werkgeversorganisaties uit de branche en de koepel van samenwerkende ouderenorganisaties CSO.

Vertegenwoordiger CSO in Verantwoordingsorgaan

Medezeggenschap in Deelnemersraad PGB Het bestuur PGB pleegt verder voor wat betreft het beleid van het pensioenfonds minimaal twee keer per jaar overleg met de Deelnemersraad PGB. Het gaat dan vooral om adviesaanvragen in verband met wijzigingen in statuten en reglementen en de vaststelling van het jaarverslag. De deelnemersraad kan binnen haar wettelijke bevoegdheden ook ongevraagd advies uitbrengen. In de raad nemen vertegenwoordigers van werknemers en pensioengerechtigden zitting. De leden worden voorgedragen door de werknemersorganisaties in de branche. In bijlage 3 leest u meer over de manier waarop het bestuur zijn werk doet.

31

3 BELASTINGEN, ZORGVERZEKERING, WMO EN ASF

32

BELASTINGEN

Loonbelasting Loonbelasting is eigenlijk een vooruitbetaling op de inkomstenbelasting, een voorlopige heffing dus. In veel gevallen is de loonbelasting ook de eindheffing en blijft een aanslag inkomstenbelasting achterwege. Loonbelasting wordt in een gecombineerde heffing ingehouden op het PGB-pensioen, op de AOW en op eventuele andere pensioenen. Gecombineerd, dat wil zeggen samen met de verplichte premies voor de Algemene Wet Bijzondere Ziektenkosten (AWBZ) en de Algemene Nabestaanden Wet (Anw). Het huidige belastingstelsel Het belastingstelsel gaat uit van een indeling van uw inkomen in drie boxen, ieder met een eigen belastingtarief. Inkomsten en aftrekposten uit de verschillende boxen kunt u niet met elkaar verrekenen. Het gaat om de volgende boxen: Box 1

belastbaar inkomen uit werk en eigen woning zoals loon, uitkering AOW, pensioen, eigen woning enzovoort

Box 2

belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang (bestemd voor grootaandeelhouders)

Box 3

belastbaar inkomen uit sparen, beleggen, tweede woning enzovoort

Heffingskortingen Heffingskortingen zijn kortingen op de door u te betalen belasting. Het gaat om de algemene heffingskorting en eventuele aanvullende kortingen. De heffingskortingen in 2012 zijn: Algemene heffingskorting € 2.033,– Algemene heffingskorting 65 jaar € 934,– Ouderenkorting € 762,– (verzamelinkomen tot € 35.450 dit is het inkomen uit alle boxen) Alleenstaande ouderenkorting € 429,– 33

De SVB houdt bij de uitbetaling van de AOW rekening met de algemene heffingskorting en de twee ouderenkortingen. De SVB brengt deze kortingen dus in mindering op de loonbelasting die van uw AOW-uitkering wordt ingehouden. PGB en ook eventuele andere pensioenfondsen doen dat niet. Als u een jongere partner heeft, die nog geen 65 jaar is, dan heeft uw partner recht op zijn of haar eigen heffingskorting van € 2.033,–. Als uw partner geen eigen inkomen heeft (en u betaalt voldoende belasting om daaruit de voor haar of hem geldende heffingskorting te kunnen berekenen), wordt die heffingskorting door de belastingdienst rechtstreeks aan uw partner uitbetaald. Daarvoor moet uw partner wel een belastingformulier invullen. Als hij of zij dat bedrag maandelijks (€ 169,42) wil ontvangen, moet eenmalig een formulier Verzoek Voorlopige Teruggaaf bij de belastingdienst worden ingediend. De niet-verdienende partner moet dus zelf haar of zijn eigen heffingskorting aanvragen. Tariefpercentages per 1 januari 2012 vanaf 65 jaar

jonger dan 65 jaar

15,20% 24,05% 42% 52%

33,10% 41,95% 42% 52%

Box 1:

van € 0 t/m € 18.945 van € 18.945 t/m € 33.863 van € 33.863 t/m € 56.491 vanaf € 56.491

Box 2:

25%

Box 3:

30% (over een vast rendement van 4% over het vermogen is per saldo 1,2%) heffingsvrij vermogen: € 21.139,– per persoon;

Wel of geen inkomstenbelasting Wanneer kunt u een aanslag inkomstenbelasting verwachten? Als het verschil tussen de verschuldigde inkomstenbelasting en 34

de ingehouden loonbelasting méér bedraagt dan € 44,–. Let op: in het algemeen zal iedereen rekening moeten houden met een naheffing. Dit komt doordat de SVB en PGB onafhankelijk van elkaar uitbetalen. Het gevolg is dat bij uitbetaling zowel de AOWuitkering als het aanvullend pensioen wordt belast tegen het (lage) tarief van de eerste belastingschijf. Als beide uitkeringen bij elkaar opgeteld zouden worden en uitbetaald, zou een deel van de uitkeringen tegen een hoger tarief worden belast. Omdat dit niet gebeurt, betaalt u in feite te weinig loonbelasting. Hierdoor is het mogelijk dat u in totaal elke maand een hoger nettobedrag krijgt dan waarop u recht heeft. Naheffing Met het onderstaande overzicht kunt u een idee krijgen van de hoogte van een mogelijke naheffing. In de berekeningen houden wij rekening met de AOW-uitkering, inclusief vakantiegeld, die u ontvangt. In de eerste kolom zoekt u het bedrag aan aanvullend pensioen op dat u per jaar ontvangt. Daarna vindt u in één van de AOW-kolommen, die op uw situatie van toepassing is, het bedrag dat u op jaarbasis zou kunnen reserveren. Indicatie naheffing Bedrag aanvullend pensioen per jaar

AOW alleenstaand

Gehuwden AOW zonder toeslag

Gehuwden AOW met toeslag

€ 10.000 € 12.000 € 15.000 € 18.000 € 20.000

€ 420 € 597 € 862 € 1.128 € 1.212

-/- € -/- € € € €

€ € € € €

191 14 251 517 601

862 1.040 1.224 * 1.833 * 2.276 *

Toelichting: als u van PGB een pensioen ontvangt van bruto € 10.000 per jaar en u bent alleenstaand, dan kunt u een naheffing tegemoet zien van € 420 op jaarbasis. Bedraagt uw pensioen bij PGB € 20.000 en bent u gehuwd met een jongere partner die geen eigen inkomen heeft, dan kunt u een naheffing verwachten van € 2.276. * zie de alinea over ‘uw gezamenlijk inkomen’ op pagina 7

35

Inlichtingen Bij het aanvragen van de AOW ontvangt u van de SVB een AOWmap met een informatieboekje. Hierin staat ook informatie over allerlei belastingzaken zoals loonheffing, heffingskortingen en een mogelijke naheffing. Bij het plaatselijke belastingkantoor kunt u verder verschillende brochures krijgen over: bijverdiensten, vermogen, sparen, beleggen, lijfrentepolissen, eigen woning, heffingskortingen enzovoort. Als u nog vragen over belastingzaken heeft, kunt u bellen met de belastingtelefoon: 0800 0543 (gratis). Tip Omdat de belastingdienst bij een naheffing heffingsrente in rekening brengt, is het aan te raden een voorlopige aanslag aan te vragen.

36

ZORGVERZEKERING

Inkomensafhankelijke premie Naast de nominale premie die u rechtstreeks aan de verzekeraar betaalt, wordt op uw inkomen een inkomensafhankelijke premie (over maximaal € 50.056) ingehouden. De SVB houdt 7,1% en PGB (en overige pensioenfondsen) 5% in. Na afloop van het kalenderjaar zal de belastingdienst eventueel te veel ingehouden premie terugbetalen. Zorgtoeslag Afhankelijk van uw persoonlijke situatie en inkomen heeft u mogelijk recht op een zorgtoeslag. De belastingdienst bepaalt de hoogte van de zorgtoeslag op basis van uw inkomen en dat van uw partner, als u die heeft. Bij toekenning ontvangt u de zorgtoeslag maandelijks op uw bankrekeningnummer voordat u de premie voor uw zorgverzekering moet gaan betalen.

Mogelijk recht op zorgtoeslag?

AWBZ De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) verzekert de kosten die niemand eigenlijk kan opbrengen. U kunt hierbij denken aan de verzorging en verpleging van een gehandicapte. Wie is verzekerd? Iedereen die in Nederland woont of werkt is verplicht verzekerd voor de AWBZ. Wie hier woont, hoeft zich niet apart te laten inschrijven als AWBZ-verzekerde. De inschrijving bij een zorgverzekeraar geldt namelijk ook voor de AWBZ. Premie De premie voor de AWBZ wordt als een deel van de loonheffing ingehouden op zowel het AOW- als het aanvullende (PGB) pensioen.

37

WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING (WMO) De regering wil ervoor zorgen dat ouderen zo lang en zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven deelnemen aan de samenleving. Daartoe heeft de overheid de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) ingevoerd. De gemeente voert de WMO uit. Zij zorgt ervoor dat iedereen zo goed mogelijk mee kan doen in de maatschappij. Hoe de gemeente dit doet, bepaalt zij voor een belangrijk deel zelf.

Als u meer wilt weten over de mogelijkheden die de WMO u kan bieden, kunt u de internetsite www.rechtopwmo.nl raadplegen. Ook uw gemeente kan u verder helpen.

38

Voorzieningen De voorzieningen op het gebied van maatschappelijke ondersteuning stellen burgers in staat om: a. een huishouden te voeren; b. zich te verplaatsen in en om de woning; c. zich lokaal te verplaatsen per vervoermiddel; d. andere mensen te ontmoeten en op basis daarvan sociale verbanden aan te gaan. U kunt een individuele voorziening in natura krijgen. Hiermee wordt bedoeld dat de gemeente bijvoorbeeld een rolstoellift aan het portaal van uw woning aanbrengt, als u die nodig heeft. U krijgt dan geen geld voor de lift maar de lift zelf. Ook kunt u een persoonsgebonden budget krijgen, zodat u zelf de nodige voorzieningen kunt laten aanbrengen. De gemeente moet u de keuze bieden tussen een voorziening in natura en een persoonsgebonden budget. De keuzevrijheid geldt niet voor voorzieningen die u in de vorm van een financiële tegemoetkoming krijgt. Het kan zijn dat u een deel van de kosten van de voorziening zelf moet betalen. Dit wordt een eigen aandeel of eigen bijdrage genoemd. De hoogte van het bedrag dat u zelf moet betalen is afhankelijk van uw inkomen. Hoe hoger uw inkomen, hoe hoger uw bijdrage. Naar uw vermogen (dus uw eigen huis, of uw spaargeld) wordt niet gekeken. Ook houdt de gemeente rekening met de eigen bijdrage die u moet betalen in het kader van de AWBZ, zoals voor persoonlijke verzorging of verpleging.

ALGEMEEN SOCIAAL FONDS (ASF)

De grafimediabedrijfstak kent een gezondheidszorgregeling van het Algemeen Sociaal Fonds (ASF). Wanneer u om gezondheidsredenen voor uzelf en uw gezin kosten maakt die niet of slechts gedeeltelijk worden vergoed door uw verzekering, kunnen deelnemers in bepaalde gevallen voor die kosten een beroep doen op het Fonds voor de Gezondheidszorg. Blijvend deelnemerschap Was u ASF-deelnemer dan blijft u dit ook na uw 65ste jaar, tenminste als u 10 jaar direct voorafgaand aan uw pensionering onafgebroken deelnemer aan het Fonds Gezondheidszorg bent geweest. U neemt na uw pensioneren premievrij deel. U betaalt geen premie meer. Als u komt te overlijden, blijft uw partner deelnemen aan het fonds. De deelname van de achtergebleven partner eindigt op het moment dat hij of zij gaat hertrouwen of opnieuw gaat samenwonen of overlijdt.

Makkelijk aanvragen van ASF-gezondheidszorguitkering via mijngrafimediafondsen.nl

Meer informatie of vergoeding aanvragen Voorzieningen of vergoedingen kunt u aanvragen bij het kantoor van de uitvoeringsorganisatie van het fonds, afdeling Klantenservice ASF/Gezondheidszorg, Postbus 7855, 1008 CA, Amsterdam, tel. 020 5418112. Het gemakkelijkst is een aanvraag via de website: www.mijngrafimediafondsen.nl.

39

4 TIPS EN WETENSWAARDIGHEDEN

40

TIPS EN WETENSWAARDIGHEDEN

Pensioenrechten elders Het pensioen dat u bij andere pensioenfondsen dan PGB heeft opgebouwd, moet u zelf aanvragen. Voor het verzilveren van pensioenaanspraken moet u weten bij welke pensioenuitvoerder er pensioenaanspraken zijn opgebouwd. Niet alle gegevens bewaard Heeft u drie maanden voor uw 65ste verjaardag geen bericht ontvangen over een aanvullend pensioen, neem dan contact op met het pensioenfonds of de verzekeraar. Geef hierbij steeds een juiste vermelding van uw naam, geboortedatum, klantnummer, adres en eventuele vorige adressen. Afhankelijk van de ontbrekende informatie zijn er verschillende routes om gegevens op te sporen. Ga voor meer informatie naar www.mijnpensioenoverzicht.nl of naar www.duidelijkpensioen.nl

Pensioen elders? Kijk op mijnpensioenoverzicht.nl

Als u het adres van het bedrijfs- of ondernemingspensioenfonds niet kent, kunt u dit opvragen bij De Nederlandsche Bank (DNB). Het adres is J.F. Kennedylaan 32, 7314 PS Apeldoorn, tel. 055 3576543, www.dnb.nl. Ook kunt u informeren bij de Pensioenfederatie, Prinses Margrietplantsoen 90, 2995 BR Den Haag. U kunt de federatie telefonisch bereiken onder nummer 070 7620220 of per e-mail via info@ pensioenfederatie of [email protected]. De federatie is een samenwerkingsverband van de voormalige Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen en de Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen. Tien keer zoveel Denkt u niet te snel dat ‘het toch de moeite niet loont’. Kleine pensioenen, die minder bedragen dan € 438,44 per jaar, kunnen als een afkoopsom ineens worden uitbetaald. Een vuistregel voor de berekening hierbij is dat het jaarbedrag wordt vermenigvuldigd met de factor 10. Een pensioen van € 60 per jaar levert dus een afkoopsom op van ongeveer € 600 netto. 41

Belastingvrij schenken Ouders mogen aan hun kinderen een bepaald bedrag vrij van belastingen geven. In 2012 is dat per kind € 5.030 per jaar. Eenmalig kunnen ouders aan hun kinderen tussen 18 en 35 jaar een belastingvrije schenking doen van € 24.144 of € 50.300 voor aankoop eigen woning of aanvang ‘dure’ studie. Het AOW-pensioen kunt u bijna naar alle landen in Europa meenemen.

Huurtoeslag Het kan zijn dat uw inkomen na pensionering daalt. Misschien komt u daardoor in aanmerking voor huurtoeslag. De belastingdienst bepaalt de hoogte van deze toeslag op basis van uw inkomen én de huur die u betaalt. U kunt een proefberekening maken via de internetsite www.toeslagen.nl. Zo kunt u erachter komen welk bedrag u aan huurtoeslag kunt krijgen. Wilt u in het algemeen weten waar u zoal recht op kunt hebben, raadpleeg dan www.berekenuwrecht.nl. Verhuizing Als u gaat verhuizen, is het handig om op het postkantoor een verhuisbericht in te vullen en daar in te leveren. Doe dit uiterlijk een maand van tevoren. TNT Post stuurt post die nog op het oude adres aankomt, één maand door naar het nieuwe adres voor € 1,40 per week. Voor extra service, zoals post drie maanden laten nazenden, rekent de TNT € 2,40 per week. Zie www.verhuisservice.nl/overVerhuisservice. Via de TNT-verhuisservice kunt u ook belangrijke instanties zoals SVB, PGB of de zorgverzekeraar van uw verhuizing in kennis stellen. Let op: uw post wordt inmiddels ook door andere instanties bezorgd. Sandd Post en Selekt Mail bijvoorbeeld bezorgen poststukken aan u. Als u wilt dat ál uw post wordt doorgestuurd naar uw nieuwe adres, dient u ook deze postbezorgers van uw verhuizing op de hoogte te brengen. Emigreren Als u in het buitenland gaat wonen, bent u verplicht de SVB en het PGB een bericht van verhuizing te sturen. Informeert u ook

42

naar de gevolgen van de emigratie en de maatregelen die u moet treffen. Met sommige landen heeft de Nederlandse overheid een verdrag over de controle op de AOW-uitkeringen. U kunt uw gehele AOW-pensioen meenemen naar de landen van de Europese Unie (EU) en de landen van de Europese Economische Ruimte (EER). De EER-landen zijn de landen van de Europese Unie plus IJsland, Noorwegen en Liechtenstein. U kunt uw gehele AOW-pensioen ook meenemen naar Curaçao, Sint Maarten, Aruba en de overzeese Nederlandse gemeenten Bonaire, Saba, Sint-Eustatius en de verdragslanden. U kunt in dit soort landen gewoon uw AOW ontvangen. Geen controle In een land waarmee Nederland geen verdrag heeft, is er geen controle mogelijk of u echt alleenstaand bent, als u dat aangeeft, of dat u toch samenwoont. En als u aangeeft dat u samenwoont met een jongere partner, is er in het emigratieland geen controle of dat nog wel zo is. De overheid heeft daarom in die landen het AOW-bedrag voor gehuwden, samenwonenden met jongere of oudere partner en alleenstaanden gelijkgesteld. Heeft u een AOW-pensioen en wilt u in het buitenland in een niet-verdragsland gaan wonen, dan krijgt u na vertrek maximaal 50% van het netto minimumloon. Met andere woorden: de staat gaat er voor het gemak van uit dat u samenwoont met een partner van 65 jaar of ouder. Als u alleenstaand bent, wordt uw pensioen dus verlaagd van 70% van het minimumloon naar 50% van het minimumloon. Heeft u een partner die nog geen AOW ontvangt, dan verliest u bij vertrek de toeslag. Heeft die partner een sociale verzekeringsuitkering, dan zal deze waarschijnlijk worden beëindigd. Als u van plan bent wat langer in het buitenland te blijven dan voor een vakantie normaal is, is het verstandig advies in te winnen. U wilt immers weten wat dat voor gevolgen kan hebben voor uw AOW-uitkering. Dan komt u niet voor onaangename verrassingen te staan. Kijkt u in ieder geval op de internetsite www.vertreknaarhetbuitenland.overheid.nl. 43

65-plussers krijgen kortingen voor onder andere openbaar vervoer en een groot aantal cursussen en activiteiten.

Voordelen 65+ Zodra u 65 wordt, geniet u op basis van uw leeftijd een aantal kortingen. Een greep uit de voordelen: u kunt de helft goedkoper reizen met gemeentelijk openbaar vervoer (tram, metro en bus) en u krijgt korting op deelnamekosten van een groot aantal cursussen en activiteiten. Verder geven de meeste openbare bibliotheken, Stichting Openbaar Kunstbezit, de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten en veel musea belangrijke kortingen. Vragen en problemen Mocht u nog met vragen blijven zitten, dan is de instantie die de betreffende regeling uitvoert de beste bron van informatie. Als u nog vragen heeft over uw PGB-pensioen, of zaken die daarmee te maken hebben, dan kunt u die stellen op de speciale Pensioeninformatiedagen. Of u kunt bellen met de afdeling Klantenservice, tel. 020 5418200. U kunt ons elke werkdag van 8.00 tot 17.00 uur bereiken. Verder kunt u inlichtingen of advies inwinnen bij: ● ● ●

●

● ●

44

gemeente waar u ingeschreven staat wetswinkel/raadsman belastingdienst: – gratis belastingtelefoonnr.: 0800 0543 – internet: www.belastingdienst.nl en www.toeslagen.nl notaris: – notaristelefoon: 0900 3469393 – internet: www.notaris.nl zorgverzekeraar vakbonden: – FNV KIEM, Jan Tooropstraat 1, Postbus 9354, 1006 AJ Amsterdam, tel.: 0900 3685436, internet: www.fnvkiem.nl

●

●

●

●

●

– De Unie, Multatulilaan 12, Postbus 400, 4100 AK Culemborg, tel.: 0345-851851, internet: www.unie.nl – CNV Media, Polarisavenue 3135, Postbus 3135, 2130 KC Hoofddorp, tel.: 023 5651052, internet: www.cnvdienstenbond.nl Sociale Verzekeringsbank Van Heuven Goedhartlaan 1 Postbus 1100 1800 BH Amstelveen tel.: 020 6565656 internet: www.svb.nl 2ZW informatiecentrum (informatie over de Nederlandse sociale zekerheid) internet: www.socialezekerheid.nl UWV hoofdkantoor La Guardiaweg 36 Postbus 58285 1040 HG Amsterdam tel.: 0900 9294 (lokaal tarief) internet: www.uwv.nl ouderenbonden: – ANBO Postbus 18003 3501 CA Utrecht tel.: 030 2330060 internet: www.anbo.nl – CSO (Coördinatieorgaan Samenwerkende Ouderenorganisaties - voorheen COSBO -) Postbus 222 3500 AE Utrecht tel.: 030 2769985 vergeten pensioen internet: www.duidelijkpensioen.nl

45

TEN SLOTTE

Ruud Degenhardt, bestuursvoorzitter PGB: “Wij wensen u een goede gezondheid toe zodat u nog lang van uw pensioen kunt genieten.’

Persoonlijk advies Het blijkt regelmatig dat in een huwelijk of samenwoning één van de twee partners alles regelt op het gebied van financiën en dergelijke. Ons advies is dat u samen alles eens doorneemt en bespreekt. Wat komt er elke maand aan geld binnen? Wat gaat er elke maand aan vaste lasten uit? Hoe gaat een betaling per bank? Wat heeft u zoal aan bezittingen: spaar-, bankrekeningen, effecten, kluizen, lijfrente, verzekeringspolissen, verzamelingen, pensioenen enzovoort? Op die manier bent u ook beter in staat sámen een keuze te maken voor een bepaalde pensioenvorm. Ook kan de achterblijvende partner beter met de financiën omgaan, als de ander komt te overlijden. Het erfrecht Vanaf 1 januari 2003 is het huidige erfrecht van kracht geworden. Uitgangspunt hiervan is de financiële verzorging van de achterblijvende partner. Kinderen komen op de tweede plaats. Alle bezittingen gaan in eerste instantie naar de achterblijvende partner. De kinderen kunnen hun erfdeel niet direct opeisen: hun vordering op de langstlevende partner is pas opeisbaar bij diens overlijden. Testamenten zijn minder vaak nodig dan onder het oude erfrecht. Testamenten worden echter niet overbodig! Bijvoorbeeld bij een afwijkende regeling. Informatie hierover is verkrijgbaar bij uw notaris of via de Notaristelefoon 0900 3469393. Gezamenlijke rekening In ieder geval is het zeer wenselijk dat u een bankrekening op naam van beiden hebt staan. Dit voorkomt dat bij een ernstige ziekte of overlijden de partner niet aan het geld kan komen. Wens Wij vertrouwen erop u met deze informatie van dienst te zijn geweest. En wij wensen u een goede gezondheid toe zodat u nog lang en naar volle tevredenheid van uw pensioen kunt genieten!

46

Hou contact Wilt u tussentijds op de hoogte blijven van de ontwikkelingen bij uw pensioenfonds? Raadpleeg dan de website www.pensioenfondspgb.nl of meld u aan voor de gratis digitale nieuwsbrief. Dat kan via de beveiligde website www.mijnpgbpensioen.nl. Onder accountbeheer en uw account geeft u aan dat u onze nieuwsbrief wilt ontvangen. Heeft u nog geen toegangscodes? Klik dan op ‘registeren’.

47

BIJLAGEN

48

BIJLAGE 1: OVERZICHT PARTNERPENSIOEN IN PENSIOENREGELINGEN DIE PGB UITVOERT Sociale partners in branches en ondernemingen kunnen hun pensioenregeling binnen bepaalde wettelijke en reglementaire randvoorwaarden zelf samenstellen. Per branche of onderneming kunnen de verzekering van het ouderdomspensioen, de verzekering van het partnerpensioen en de premievrije voortzetting bij arbeidsongeschiktheid dus verschillen. In deze bijlage een overzicht van het partnerpensioen in een aantal pensioenregelingen bij PGB. Pensioenregeling

Verzekering partnerpensioen

Grafimedia en reprografie

tot 1 januari 2006 bedroeg het partnerpensioen dat werd opgebouwd 70% van het ouderdomspensioen. Daarna 35% op opbouwbasis en 35% op risicobasis.

Kartonnage- en Flexibel Verpakkingenbedrijf

de opbouw van het partnerpensioen is voor deelnemers geboren voor 1 januari 1950 70% van het ouderdomspensioen. Voor deelnemers geboren op of na 1 januari 1950 is dat 57% van het ouderdomspensioen op opbouwbasis.

Wegener Uitgevers

de opbouw van het partnerpensioen bedraagt 70% van het ouderdomspensioen.

Persgroep Nederland

tot 1 januari 2006 bedroeg het partnerpensioen dat werd opgebouwd 70% van het ouderdomspensioen. Daarna 35% op opbouwbasis en 35% op risicobasis.

Teijin Aramid

het partnerpensioen op risicobasis bedraagt 56% van het vanaf 1 januari 2012 bij PGB te bereiken ouderdomspensioen. Voor wie in dienst was op 31 december 2011 en 1 januari 2012 geldt daarnaast voor de diensttijd bij Teijin Aramid een partnerpensioen op risicobasis van 1,575% van de door Stichting Pensioenfonds Teijin Aramid tot 1 januari 2012 gehanteerde vaste inkomensgrondslag per dienstjaar, een eventueel nabestaandenpensioen opgebouwd onder het pensioenreglement 2000 van Akzo Nobel/Acordis wordt hierop in mindering gebracht.

Noordhoff

het partnerpensioen is volledig (70%) op risicobasis verzekerd.

49

Uitruilkeuze: extra partnerpensioen in ruil voor een deel van het ouderdomspensioen Vier maanden voordat u met pensioen gaat, wordt u in de gelegenheid gesteld om het partnerpensioen aan te vullen als dat nodig is. De uitruilmogelijkheid wordt uitgewerkt zodat u het verschil goed kunt zien. De uitruilkeuze sturen wij alleen naar u toe als er minder dan 70% voor uw partner aan partnerpensioen op opbouw basis verzekerd is. Met uitruil kan het partnerpensioen op het van oudsher gebruikelijke percentage van 70% van het ouderdomspensioen worden gebracht.

50

BIJLAGE 2: UW PENSIOEN BIJ VERVROEGING OF UITSTEL VAN DE PENSIOENDATUM U kunt in uw pensioenregeling in grote mate zelf bepalen wanneer u stopt met werken. De standaardleeftijd waarop u met pensioen kunt, is 65 jaar. Vanaf 2010 is het mogelijk om het pensioen eerder in te laten gaan. Dat wordt vervroegd pensioen genoemd. Daarnaast is ook uitstel van pensioen mogelijk. De pensioenleeftijd mag liggen tussen 55 en 70 jaar. De percentages waarmee uw pensioen verlaagd dan wel verhoogd wordt, zijn in deze bijlage opgenomen. Met de pensioenplanner op de website van het fonds kunt u het financiële effect van vervroeging of uitstel op uw pensioen nagaan. Eerst laten we het resultaat bij vervroeging zien: Pensioenresultaat bij VERVROEGING van pensioendatum jaar/mnd

korting af

jaar/mnd

50,00% 49,17% 48,33% 47,50% 46,67% 45,83%

58

2 4 6 8 10

45,00% 44,17% 43,33% 42,50% 41,67% 40,83%

59

2 4 6 8 10

40,00% 39,17% 38,33% 37,50% 36,67% 35,83%

60

2 4 6 8 10

55

56

57

korting af

jaar/mnd

35,00% 34,17% 33,33% 32,50% 31,67% 30,83%

61

2 4 6 8 10

30,00% 29,17% 28,33% 27,50% 26,67% 25,83%

62

2 4 6 8 10

25,00% 24,17% 23,33% 22,50% 21,67% 20,83%

63

2 4 6 8 10

korting af

jaar/mnd

20,00% 19,33% 18,67% 18,00% 17,33% 16,67%

64

2 4 6 8 10

16,00% 15,17% 14,33% 13,50% 12,67% 11,83%

65

2 4 6 8 10

2 4 6 8 10

11,00% 10,17% 9,33% 8,50% 7,67% 6,83%

korting af

2 4 6 8 10

6,00% 5,17% 4,33% 3,50% 2,67% 1,83% 0,00%

Toelichting: stel, u heeft bij PGB een ouderdomspensioen opgebouwd van bruto € 10.000 per jaar. Wat is dan de pensioenuitkomst bij vervroeging? De tabel laat zien dat als u in die situatie met 63 jaar zou stoppen met werken, er 11% van uw pensioen afgaat. De pensioenuitkering zou dan levenslang € 10.000 x 89% = € 8.900 bruto per jaar bedragen. Wie stopt met 60 jaar krijgt volgens de tabel te maken met een korting van 25%. U houdt in dat geval € 10.000 x 75% aan pensioen over. Dat is levenslang vanaf 60 jaar € 7.500 per jaar. In de praktijk moet u er ook rekening mee houden dat het te bereiken pensioen niet alleen daalt als gevolg van vervroeging. Wie eerder stopt met werken, bouwt ook minder pensioen op.

51

Voor het pensioenresultaat bij uitstel kunnen de percentages in de onderstaande tabel worden gebruikt. Pensioenresultaat bij UITSTEL van pensioendatum jaar/mnd

extra bij 0,00% 1,00% 2,00% 3,00% 4,00% 5,00%

67

2 4 6 8 10

6,00% 7,00% 8,00% 9,00% 10,00% 11,00%

68

2 4 6 8 10

65

66

extra bij

jaar/mnd

12,00% 13,00% 14,00% 15,00% 16,00% 17,00%

69

2 4 6 8 10

18,00% 19,50% 21,00% 22,50% 24,00% 25,50%

70

2 4 6 8 10

jaar/mnd

extra bij

2 4 6 8 10

27,00% 28,50% 30,00% 31,50% 33,00% 34,50% 36,00%

Toelichting: stel, u heeft bij PGB een ouderdomspensioen opgebouwd van bruto € 10.000 per jaar. Wat is dan de pensioenuitkomst bij uitstel van de pensioendatum? De tabel laat zien dat als u in die situatie met 66 jaar zou stoppen met werken, u er 6% van uw pensioen bij krijgt. De pensioenuitkering zou dan levenslang € 10.000 x 106% = € 10.600 bruto per jaar bedragen. Wie stopt met 67 jaar krijgt volgens de tabel 12% extra. U ontvangt in dat geval € 10.000 x 112% aan pensioen. Dat is levenslang vanaf 67 jaar € 11.200 per jaar. Wie later dan met 65 jaar stopt met werken, bouwt geen pensioen meer op. In de huidige pensioenregeling wordt pensioen opgebouwd tot het 65e jaar. U betaalt daarna ook geen pensioenpremie meer

52

BIJLAGE 3: OVER DE ORGANISATIE EN HET BESTUUR VAN HET PENSIOENFONDS PGB verzorgt de pensioenregeling voor werknemers en gewezen werknemers die werken of gewerkt hebben in de grafimedia en uitgeverij en verwante brnaches. Het fonds is in 1953 door werkgevers en werknemers opgericht om werknemers en hun gezinnen te verzekeren van een goed pensioen bij het bereiken van de 65jarige leeftijd of bij overlijden van de deelnemer. Pensioenfondsbestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor de uitvoering van de pensioenregeling zoals vastgelegd in de statuten en reglementen. De werkgevers- en werknemersorganisaties uit de branches waarvoor PGB werkt (KVGO, FNV KIEM, CNV Media en de NVJ) vaardigen leden af voor het bestuur. Tot de bestuurstaken behoren onder meer het vaststellen van de hoogte van de premie, het bepalen van de inhoud en eventuele wijzigingen in de pensioenregeling en de vaststelling van het beleggings- en het communicatiebeleid. Het bestuur werkt volgens een model waarbij bestuursleden gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de besturing van het fonds. Ieder bestuurslid heeft daarnaast een eigen portefeuille met een eigen aandachtsgebied en een tweede aandachtsgebied om de continuïteit en de kwaliteit van de besluitvorming te waarborgen. De belangrijkste aandachtsgebieden zijn bestuurlijke zaken, juridische zaken, vermogensbeheer, risicomanagement, actuariële zaken en communicatie. Het bestuur wordt ondersteund door een bestuursbureau. Het bureau verzorgt het bestuurssecretariaat, de beleidsvoorbereiding en de monitoring van de uitvoeringsorganisatie. Jaarlijks brengt het bestuur de ontwikkelingen binnen het fonds in beeld via een jaarverslag. Dat jaarverslag vindt u op de website. Het fonds geeft ook een populaire samenvatting van het verslag uit.

53

Toezicht Onafhankelijke pensioenexperts houden in een zogenaamde ‘visitatiecommissie’ toezicht op het functioneren van het bestuur. De commissie beoordeelt minimaal eens in de drie jaar het functioneren van (het bestuur van) het pensioenfonds. Verantwoordingsorgaan Over het gevoerde beleid en de naleving van de principes van goed pensioenfondsbestuur wordt verantwoording afgelegd. Dit vindt plaats in het overleg tussen het bestuur en het Verantwoordingsorgaan. In dit orgaan zijn de werknemers, de pensioengerechtigden en de werkgevers vertegenwoordigd. Het verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur, over het uitgevoerde beleid en over de beleidskeuzes voor de toekomst. De leden worden voorgedragen door werknemers- en werkgeversorganisaties uit de branche en ouderenorganisaties binnen CSO. Medezeggenschap in Deelnemersraad PGB Het bestuur PGB pleegt verder voor wat betreft het beleid van het pensioenfonds minimaal twee keer per jaar overleg met de Deelnemersraad PGB. Het gaat dan vooral om adviesaanvragen in verband met wijzigingen in statuten en reglementen en de vaststelling van het jaarverslag. De Deelnemersraad kan binnen haar wettelijke bevoegdheden ook ongevraagd advies uitbrengen. In de raad nemen vertegenwoordigers van werknemers en pensioengerechtigden zitting. De leden worden voorgedragen door de werknemersorganisaties in de branche.

54

Omgeving pensioenfonds De positie van het pensioenfonds in relatie tot haar omgeving is tot slot in het schema weergegeven.

Toelichting positie: het bestuur, dat wordt ondersteund door het bestuursbureau, overlegt met het Verantwoordingsorgaan, de Visitatiecommissie, de Deelnemersraad en de uitvoeringsorganisatie. De uitvoeringsorganisatie werkt onder verantwoordelijkheid van het pensioenfonds. Ze registreert uw gegevens, int en belegt de pensioenpremie en keert de pensioenen uit. Het pensioenfonds staat onder financieel toezicht van De Nederlandsche Bank. De Autoriteit Financiële Markten houdt toezicht op de communicatie-uitingen. Een klantenpanel toetst en adviseert over de begrijpelijkheid van de pensioencommunicatie. PGB biedt sectoren waarvoor het de pensioenregeling verzorgt, de mogelijkheid tot het instellen van een sectorcommissie. De relaties tussen het fonds en externe organisaties zijn in het overzicht weergegeven met een stippellijn.

55

BIJLAGE 4:

LIJST VAN AFKORTINGEN EN LINKS

Afkortingen: PGB - TOP - GOP DNB CBS - cpi SVB - Anw - AOW UWV FVP KVGO FNV-Kiem CNV Media NUV NVJ CSO ANBO 2ZW

: Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven : Tijdelijk ouderdomspensioen : Gelijk overlevingspensioen : De Nederlandsche Bank : Centraal Bureau voor de Statistiek : Consumentenprijsindexcijfer alle huishoudens : Sociale Verzekeringsbank : Algemene Nabestaandenwet : Algemene ouderdomswet : Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen : Stichting Financiering Voortzetting Pensioenverzekering bij SVB : Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen : Vakbond FNV voor Kunsten Informatie en Media : Vakbond CNV voor media sector : Nederlands Uitgeversverbond : Nederlandse Vereniging van Journalisten : Coördinatieorgaan van samenwerkende ouderenorganisaties : Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen : Kennisring voor Sociale Zekerheid

Handige links: www.pensioenfondspgb.nl www.mijnpgbpensioen.nl www.mijnpensioenoverzicht.nl www.duidelijkpensioen.nl www.pensioenkijker.nl www.pensioenfederatie.nl www.svb.nl www.consument.afm.nl

56

PENSIOEN ABC

Anw De Anw staat voor de Algemene Nabestaandenwet. De Anw is een basisvoorziening van de overheid voor inwoners van Nederland die hun partners als gevolg van overlijden verliezen. Er bestaat recht op een Anw-uitkering als de partner van de overledene geboren is vóór 1 januari 1950 of kinderen verzorgt die niet ouder zijn dan 18 jaar of in geval van arbeidsongeschiktheid. De uitkering wordt gekort als de partner zelf inkomen heeft. AOW De AOW staat voor de Algemene Ouderdomswet. De AOW is het basispensioen van de overheid vanaf 65 jaar. De AOW wordt verzekerd als u in de leeftijd van 15 jaar tot 65 jaar in Nederland heeft gewoond en/of gewerkt. Per jaar wordt 2% verzekerd. De Sociale Verzekeringsbank betaalt de AOW uit. Consumentenprijsindex alle huishoudens (cpi) Het consumentenprijsindexcijfer van het Centraal Bureau voor de Statistiek geeft de prijsontwikkeling weer van een pakket goederen en diensten die huishoudens aanschaffen voor consumptie. PGB gebruikt de prijsontwikkeling van een jaar in de maand augustus. Dekkingsgraad De dekkingsgraad geeft de verhouding weer tussen het vermogen van een pensioenfonds en de waarde van de opgebouwde pensioenaanspraken en al ingegane pensioenuitkeringen. Flexibel pensioen PGB biedt deelnemer en partner diverse keuzemogelijkheden, zowel in de opbouw-

fase van het pensioen als vlak voor pensionering. In de opbouwfase kan extra ouderdomspensioen en extra partnerpensioen verzekerd worden. Vlak voor pensionering kan gekozen worden uit diverse uitbetalingsmogelijkheden: het standaardpensioen vanaf 65 jaar, vervroegd pensioen, pensioeninruil van levenslang pensioen voor een tijdelijke uitkering voor het 65e jaar, uitruil van ouderdomspensioen voor extra partnerpensioen, uitruil van partnerpensioen voor extra ouderdomspensioen, getrapt pensioen, gelijk overlevingspensioen of een andere toegestane combinatie. Franchise De franchise is het deel van het inkomen waarover u geen pensioenpremie hoeft te betalen en waarover u dus ook geen pensioen opbouwt omdat u vanaf uw 65e van de overheid een AOW-uitkering ontvangt. Door de franchise op het pensioengevend salaris in mindering te brengen, komt u bij de pensioengrondslag. Daarover betaalt u premie en bouwt u pensioen op. Gewezen deelnemer Een oud-deelnemer die in het verleden bij PGB pensioen heeft opgebouwd en dit heeft laten staan. Er worden geen aanspraken meer opgebouwd, maar het pensioen volgt wel de toeslagregeling van het fonds. Gewezen partner Een ex-partner die recht houdt op een deel van het partnerpensioen en ouderdomspensioen van de deelnemer. Herstelplan Plan van aanpak gericht op het herstel van de vermogenspositie bij een pensioenfonds. Pensioenfondsen zijn wettelijk verplicht om reserves aan te houden. Een reserve van

57

ongeveer 5% voor algemene risico’s en daarnaast een buffer om schommelingen in de beleggingen te kunnen opvangen. De minimale dekkingsgraad voor PGB zou ongeveer 115% moeten zijn. Onder die grens moet een herstelplan worden opgesteld. Daarin wordt aangegeven hoe het fonds weer op het vereiste niveau denkt te komen. Binnen 3 jaar (het kortetermijnherstel) boven de circa 105% en binnen 15 jaar (het langetermijnherstel) boven de circa 115% . Het bestuur van het pensioenfonds moet het herstelplan voor goedkeurig indienen bij De Nederlandsche Bank. Korting van pensioen Een korting is een verlaging van de pensioenaanspraken (voor pensionering) en van de ingegane pensioenen (na pensionering) met een door het bestuur van het fonds bepaald percentage. Kortingen zijn maatregelen die het bestuur kan nemen als er geen andere middelen meer zijn om op het wettelijke verplichte financiële niveau te komen. Middelloonregeling PGB biedt de uitvoering van middelloonregelingen aan. De hoogte van het pensioen is gebaseerd op het tijdens uw loopbaan gemiddeld verdiende salaris. Opbouwpercentage Het opbouwpercentage is het percentage op basis waarvan het jaarlijks op te bouwen pensioen wordt berekend. Ouderdomspensioen Het ouderdomspensioen is de levenslange uitkering die u ontvangt vanaf het moment dat u uw pensioen laat ingaan. De pensioenrichtleeftijd is 65 jaar.

58

Partnerpensioen Het partnerpensioen is het levenslange pensioen voor de partner als u overlijdt. De partner heeft recht op dit pensioen als u gehuwd bent, uw partnerschap heeft laten registreren of als u ongehuwd samenwoont en die samenleving officieel heeft aangemeld bij PGB en u bericht van registratie heeft gehad van het pensioenfonds. Werkgevers en branches kunnen het partnerpensioen of risicobasis en/of opbouwbasis bij PGB verzekeren. Pensioen Pensioen is uitgesteld inkomen voor de deelnemer en zijn gezin voor de tijd dat de deelnemer niet meer werkt of komt te overlijden. Men ontvangt dan een periodieke uitkering. Pensioenaanspraak Een pensioenaanspraak is een toekomstig recht op een pensioenuitkering. Bij een aanspraak is nog niet tot betaling overgegaan. Pensioengevend salaris Het pensioengevend salaris is het brutoinkomen op jaarbasis waarop uw pensioen wordt gebaseerd. Pensioengrondslag De pensioengrondslag is het bruto pensioengevend salaris minus de franchise. De franchise is het deel van het salaris waarover geen premie betaald wordt en waarover ook geen pensioenaanspraken worden opgebouwd. Pensioenresultaat De ontwikkeling van het pensioenresultaat geeft de koopkracht van het pensioen weer. De ontwikkeling van het pensioen inclusief

de toeslagverlening wordt dan vergeleken met de ontwikkeling van de prijzen in Nederland. Blijft het pensioen gelijk, zoals de laatste jaren het geval is, maar stijgen de prijzen (inflatie), dan daalt de koopkracht. Pensioengerechtigden kunnen dan met hun pensioen minder kopen. Als de prijzen bij een gelijkblijvend pensioen zouden dalen (deflatie), dan stijgt de koopkracht. Pensioengerechtigden kunnen dan met hun pensioen meer kopen. Pensioenovereenkomst Onderdeel van het arbeidscontract tussen werkgever en werknemer waarin het pensioenaanbod wordt gedaan. Premievrije pensioenaanspraken Wanneer u niet meer deelneemt bij PGB, worden uw pensioenaanspraken premievrij. Er vindt geen opbouw meer plaats en u betaalt geen premie meer. Wel wordt uw pensioen aangepast conform de toeslagregeling.

belegde gelden mee- of tegenvallen, ligt bij het pensioenfonds. Het type regeling staat in de aanhef van het jaarlijkse uniforme pensioenoverzicht van de deelnemer. Het kabinet werkt momenteel aan de uitwerking van het Pensioenakkoord. Dat is nodig om het pensioensysteem in Nederland toekomstbestendig te maken. Het is mogelijk dat als gevolg daarvan de risico’s die nu bij het pensioenfonds liggen, (deels) kunnen verschuiven naar deelnemers. Uitvoeringsovereenkomst De overeengekomen pensioenafspraken tussen werkgever en werknemer worden ook vastgelegd in een overeenkomst tussen werkgever en pensioenfonds. Dit wordt een uitvoeringsovereenkomst genoemd. Wezenpensioen Het wezenpensioen is de tijdelijke uitkering voor de achterblijvende kinderen als de deelnemer overlijdt.

Toeslag bij PGB (indexatie) Een toeslag is een voorwaardelijke verhoging van de pensioenaanspraken (voor pensionering) en ingegane pensioenen (na pensionering) met een door het bestuur van het fonds bepaald percentage. Uitkeringsovereenkomst Een overeenkomst over een uitkering van een bepaalde hoogte die vanaf de pensioendatum ontvangen wordt. Afhankelijk van het salaris en/of diensttijd wordt een aanspraak op een uitkering opgebouwd. Zowel het risico dat de levensverwachting van de deelnemer meer toeneemt dan aanvankelijk verwacht was, als het beleggingsrisico, het risico dat de inkomsten over de

59

PENSIOENFONDS VOOR DE GRAFISCHE BEDRIJVEN (PGB)

PGB verzorgt in opdracht van werkgevers- en werknemersorganisaties de pensioenregeling voor deelnemers en gewezen deelnemers die werken of gewerkt hebben in de grafimediabranche en het kartonnage- en flexibele verpakkingenbedrijf. De pensioenregeling voor beide branches is verplicht gesteld. Zo willen CAO-partijen door eenvoudige toegang tot de regeling solidariteit onder alle werknemers bereiken met als nevendoelstelling een kostenefficiënte levering zonder winstoogmerk. Het fonds biedt verwante ondernemingen en verwante branches de mogelijkheid tot vrijwillige deelname en aansluiting. De uitgeverijsector maakt daar vanaf 2008 gebruik van. Veel uitgeverijen hebben hun pensioenregeling inmiddels bij PGB ondergebracht. Met ingang van 2012 verzorgt het fonds ook de pensioenregeling voor een aantal bedrijven uit de papier-, kunststof- en rubberindustrie. Op verzoek van ondernemingen uit die sectoren is de werkingssfeer van PGB uitgebreid. Verbreden draagvlak Schaalgrootte wordt steeds belangrijker om de pensioenperspectieven van de deelnemers en pensioengerechtigden veilig te kunnen stellen. PGB wil daarom zijn financiële kracht en buffers, in samenwerking met ondernemings- en bedrijfstakpensioenfondsen, verder versterken met verwante branches en ondernemingen, onder meer in de informatie- en mediasector.

Zwaansvliet 3 | 1081 AP Amsterdam | Postbus 7855 | 1008 CA Amsterdam Tel. 020 5418200 | [email protected] | www.pensioenfondspgb.nl