Bijstand voor zelfstandigen
Bijstand voor zelfstandigen Inhoudsopgave Het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) Voor wie is het Bbz bestemd? Wanneer komt u voor het Bbz in aanmerking? Mag u eigen vermogen bezitten? Wat voor bijstand kunnen starters krijgen? Wat voor bijstand is er voor gevestigde zelfstandigen? Waar kunt u een aanvraag indienen? Hoe kunt u bezwaar maken? Meer informatie
4 4 5 6 7 9 10 10 11
De in deze folder genoemde bedragen gelden per 01.01.2007
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen Ontvangt u een bijstands- of werkloosheidsuitkering en wilt u een eigen bedrijf beginnen? Of bent u al zelfstandige en verkeert u (tijdelijk) in financiële problemen? Onder voorwaarden kunt u een beroep doen op het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz). Het Bbz kent verschillende mogelijkheden van bijstandsverlening aan starters en zelfstandigen in uiteenlopende situaties.
Voor wie is het Bbz bestemd? Zelfstandigen kunnen in verschillende omstandigheden een beroep doen op het Bbz. Het gaat om: • startende zelfstandigen met een werkloosheids- of bijstandsuitkering; • gevestigde zelfstandigen met tijdelijk financiële problemen; • oudere zelfstandigen (ouder dan 55) met een niet-levensvatbaar bedrijf; • zelfstandigen die hun niet -levensvatbaar bedrijf willen beëindigen.
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Wanneer komt u voor het Bbz in aanmerking? Als starter of zelfstandige met tijdelijk financiële problemen kunt u aanspraak maken op een Bbz-uitkering als: • het bedrijf na de bijstandsverlening levensvatbaar is. Dat wil zeggen dat uw inkomen uit het bedrijf, eventueel aangevuld met andere inkomsten1), voldoende oplevert voor u en uw gezin en voor de instandhouding van het bedrijf; • u aan eventuele vestigingseisen voldoet; • u minimaal 1.225 uur per jaar in uw bedrijf werkt; • hulp via een bank of een borgstellingsfonds niet (meer) mogelijk is. Als gevestigd zelfstandige van 55 jaar of ouder kunt u tot uw 65e een beroep doen op bijstand als: • uw inkomen uit bedrijf of beroep eventueel aangevuld met andere inkomsten1) beneden de bijstandsnorm blijft; • u onmiddellijk voorafgaand aan uw aanvraag minstens tien jaar achter elkaar een bedrijf of zelfstandig beroep hebt uitgeoefend; • uw bruto inkomen uit uw onderneming gemiddeld minstens € 6.796 per boekjaar bedraagt.
Als u als gevestigd zelfstandige uw bedrijf dient te beëindigen omdat het bedrijf niet meer levensvatbaar is, is het ook mogelijk een beroep te doen op de Bbz. 1)
Voor de bepaling van ‘andere inkomsten’ wordt ook gekeken naar de inkomsten van de eventuele partner.
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Mag u eigen vermogen bezitten? Vermogen staat een Bbz-uitkering in principe niet in de weg. Het Bbz kan echter niet worden toegepast als blijkt dat u op basis van het eigen vermogen een lening van de bank kunt krijgen. Als uw vermogen een bepaalde grens te boven gaat, verstrekt de gemeentelijke sociale dienst de bijstand op grond van het Bbz als lening. Tot een eigen vermogen van € 39.186 is bijstand mogelijk als uitkering. Bij een eigen vermogen van meer dan € 164.677 bestaat de bijstand altijd uit een lening. Tussen deze beide grenzen kan de gemeentelijke sociale dienst een uitkering verstrekken, als het eigen vermogen minder is dan dertig procent van het totale vermogen. Het totale vermogen omvat al uw bezittingen. Bent u ouder dan 55 jaar, dan geldt voor u een vermogensgrens van € 115.275 Onder dit bedrag is bijstand mogelijk als uitkering. Boven de grens van € 115.275 heeft de bijstand de vorm van een lening.
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Wat voor bijstand kunnen starters krijgen? Het Bbz kent verschillende mogelijkheden van bijstandsverlening voor mensen met een bijstands- of een werkloosheidsuitkering, die een bedrijf willen beginnen. Beschikt u al over een ondernemingsplan? Blijkt uit het ondernemingsplan dat het nieuwe bedrijf ‘levensvatbaar’ is, dan staan de volgende mogelijkheden voor u open: Periodieke uitkering Als startende ondernemer kunt u gedurende maximaal 36 maanden aanspraak maken op aanvullende inkomensondersteuning, als uw inkomen uit het eigen bedrijf beneden het bijstandsniveau ligt. Na die periode kunt verlenging krijgen als u vanwege medische of sociale redenen niet volledig uw bedrijf kunt uitoefenen. De aanvullende uitkering ontvangt u in eerste instantie als een renteloze lening. Als uw inkomen over het voorafgaande jaar bekend is, bepaalt de gemeente aan de hand daarvan of u een deel van de lening moet terugbetalen. Bedrijfskapitaal Aan een startende ondernemer kan de gemeentelijke sociale dienst een bedrijfskapitaal verstrekken van € 31.502 als rentedragende lening. Vergoeding begeleidingskosten Als uw bedrijf eenmaal van de grond is, is deskundige begeleiding vaak gewenst. In het eerste jaar na de start kan de gemeente een bedrag voor deze begeleidingskosten beschikbaar stellen.
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Moet u de start van uw bedrijf nog voorbereiden? U wilt een eigen bedrijf beginnen, maar u hebt nog geen uitgewerkt ondernemingsplan. Het ontbreekt u aan bepaalde kennis of sommige vaardigheden die een beginnende ondernemer in huis moet hebben. Het Bbz biedt u de mogelijkheid om goed voorbereid van start te gaan. Voorbereidingsperiode Wilt u vanuit de bijstand een eigen bedrijf beginnen, dan kunt u zich - als dat nodig is - voorafgaand aan de start van de onderneming maximaal een jaar lang oriënteren op het ondernemerschap. In deze voorbereidingsperiode kunt u bijvoorbeeld cursussen gaan volgen, of een marktonderzoek doen. Dat kan belangrijk zijn, om een ondernemingsplan op te kunnen stellen. In de voorbereidingsperiode houdt u uw uitkering en hoeft u niet te solliciteren. Zo hebt u uw handen helemaal vrij om u voor te bereiden op uw eigen bedrijf en een ondernemingsplan op te stellen.Voorwaarde is dat u zich tijdens de voorbereidingsperiode laat begeleiden door een deskundige. Hieraan zijn voor u geen kosten verbonden. Ook de kosten voor een noodzakelijke cursus of opleiding komen voor een vergoeding in aanmerking. Voorbereidingskosten De voorbereiding op een eigen bedrijf kan nog andere kosten met zich mee brengen.Voor noodzakelijke investeringen die samenhangen met de voorbereiding, zoals het doen van een marktonderzoek of de aanschaf van bedrijfsmateriaal, kunt u op grond van het Bbz gebruik maken van een renteloze lening van maximaal € 2.603.
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Wat voor bijstand is er voor gevestigde zelfstandigen? De belangrijkste vormen van bijstandsverlening aan gevestigde zelfstandigen zijn: Periodieke uitkering Gevestigde zelfstandigen, die niet in hun levensonderhoud kunnen voorzien vanwege tijdelijke inkomensproblemen, kunnen een periodieke uitkering ontvangen. Het Bbz vult uw inkomen aan tot de bijstandsnorm. Gevestigde ondernemers kunnen gedurende maximaal 12 maanden aanspraak maken op een periodieke uitkering. De gemeentelijke sociale dienst kan deze uitkering met maximaal 24 maanden verlengen, als u vanwege externe omstandigheden langer behoefte hebt aan financiële ondersteuning. In principe bestaat de uitkering uit een renteloze lening. Als het inkomen over het voorafgaande jaar bekend is, stelt de gemeente vast of u een deel van de lening moet terugbetalen. Bedrijfskapitaal Als het voortbestaan van een levensvatbaar bedrijf gevaar loopt, kunt u dringend behoefte hebben aan bedrijfskapitaal. Dankzij het Bbz kunt u dat krijgen als rentedragende lening. Het maximumbedrag is € 171.111. De rente volgt het niveau van de banken. De lening moet u in tien jaar terugbetalen. Hebt u een laag inkomen in het jaar dat u een aanvraag voor bedrijfskapitaal doet of in het daaraan voorafgaande jaar, dan kan de gemeentelijke sociale dienst een deel van het benodigde bedrijfskapitaal als uitkering verstrekken. Bij een laag inkomen in de twee daaropvolgende jaren kan de rente over die jaren geheel of voor een deel worden kwijtgescholden.
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Borgstelling Wilt u een aanvraag doen voor bedrijfskapitaal, dan kan de gemeente zich borg stellen voor een lening die uw eigen bank verstrekt. Het Bbz biedt ook aanvulling op het inkomen van zelfstandigen met een niet-levensvatbaar bedrijf, als • u ouder bent dan 55. U kunt tot uw 65e jaar een aanvulling op uw inkomen krijgen; • u zich genoodzaakt ziet uw bedrijf te beëindigen. U kunt dan maximaal 12 maanden een aanvullende periodieke uitkering krijgen. Onder voorwaarden is een verlenging met nog eens 12 maanden desgevraagd mogelijk Deze uitkering is bedoeld om te voorzien in de kosten voor levensonderhoud. Het beëindigen van het bedrijf dient binnen de betreffende periode plaats te vinden.
Waar kunt u een aanvraag indienen? Aanvraagformulieren voor bijstandsverlening op grond van het Bbz zijn verkrijgbaar bij de sociale dienst in uw gemeente. Daar kunt u ook de aanvraag indienen. Hoe kunt u bezwaar maken? Als u het niet eens bent met de beslissing die de gemeente heeft genomen op uw aanvraag, dan kunt u binnen zes weken bij de gemeente bezwaar maken. U kunt tegen de uiteindelijke beslissing achtereenvolgens in beroep gaan bij de rechtbank en bij de Centrale Raad van Beroep.
10
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
Meer informatie Wilt u meer weten over het Bbz? Dan kunt u terecht bij de sociale dienst in uw gemeente. Hebt u naar aanleiding van deze brochure nog vragen of wilt u meer exemplaren bestellen, dan kunt u contact opnemen met de Postbus 51 infolijn: 0800-8051 (gratis) of kijken op www.postbus51.nl Voor meer informatie kunt u ook de website van het ministerie bezoeken: www.szw.nl
B I J S TA N D VO O R Z E L F S TA N D I G E N
11
Postbus 90801 2509 LV Den Haag Bestelnummer 307 Maart 2007 Gewijzigde herdruk / 01 Gratis uitgave