Bijlagenboek Brabants Groen Ruimte Milieu en Bouwen HAN Nijmegen Elvira Agterberg, Bart van Dieken, Jeli Jordans, Tim van Ruitenbeek, Tom Sepers, Tim

Bijlagenboek Brabants Groen Ruimte Milieu en Bouwen HAN Nijmegen Elvira Agterberg, Bart van Dieken, Jeli Jordans, Tim van Ruitenbeek, Tom Sepers, Tim Vogelenzang

10

BIJLAGE 1 ............................................................................................................................................................... 3 2 ............................................................................................................................................................... 4 3 ............................................................................................................................................................... 5 4 ............................................................................................................................................................... 6 5 ............................................................................................................................................................... 7 6 ............................................................................................................................................................... 8 7 ............................................................................................................................................................... 9 8 ............................................................................................................................................................. 10 9 ............................................................................................................................................................. 11 10 ........................................................................................................................................................... 12 11 ........................................................................................................................................................... 13 12 ........................................................................................................................................................... 14 13 ........................................................................................................................................................... 15 14 ........................................................................................................................................................... 16 15 ........................................................................................................................................................... 17 16 ........................................................................................................................................................... 18 17 ........................................................................................................................................................... 19 18 ........................................................................................................................................................... 20 19 ........................................................................................................................................................... 23 20 ........................................................................................................................................................... 26 21 ........................................................................................................................................................... 30 22 ........................................................................................................................................................... 31 23

24

Diepte interviews ...................................................................................................................... 32 23.1

Interview 1 Bart en Elvira: Mevrouw Kregting .................................................................. 32

23.2

Interview 2 Tom & Jeli: Maria van den Hoven .................................................................. 36

23.3

Interview 3 Tim & Tim: Henk Janssen ............................................................................... 38 Verloop project.......................................................................................................................... 43

2

1 Alle doelstellingen op volgorde van data uit de duurzaamheidsagenda: - In 2012 wordt al het snoeihout in gemeentelijk eigendom (waaronder milieustraat, groenbeheer, door stookbeleid) ingezet voor de productie van duurzame energie. - In 2012 wordt gemeentelijk GFT duurzaam ingezameld en verwerkt. - In 2013 is in alle gemeenten een voorbeeldproject uitgevoerd met een GPR van minimaal 7. - In 2013 heeft alle projectmatige nieuwbouw in de regio een GPR van minimaal 6,5. - In 2014 wordt in alle gemeenten een systematiek toegepast om duurzaamheid (inclusief gezondheid) in het ruimtelijk planproces te verankeren. - In 2014 hebben alle gemeenten een actueel (gebiedsgericht) beleid voor bodem, geluid, licht, geur, lucht (fijn stof) en EV - In 2014 is de saneringsvoorraad proportioneel teruggebracht. - In 2014 zijn in de regio 50 openbare elektrische oplaadpunten in bedrijf. - In 2014 zijn in de regio 8 openbare vulpunten voor aardgas en biobrandstof in bedrijf. - In 2014 zijn in de regio 2 nieuwe locaties bepaald voor de duurzame verwerking van biomassa. - In 2014 is regionale overeenstemming over de inzameling en verwerking van huishoudelijk restafval na 2017. - In 2014 hebben alle gemeenten gezamenlijk tenminste vier publiekscampagnes uitgevoerd onder de vlag van ‘Brabants Groen’. - In 2014 wordt gebruik gemaakt van nieuwe interactieve (digitale) communicatietechnieken. - In 2014 maakt 60% van het gemeentelijk wagenpark in de hele regio gebruik van schone brandstoffen (gas of elektrisch). - In 2014 worden 10% minder autokilometers gereden door gemeenteambtenaren in de regio. - In 2014 is 10% van de industriële bedrijven in de regio zich bewust van eigen ketenbeheer. - In 2014 is 20% van de bedrijven in de regio zich bewust van eigen energiebesparingmogelijkheden. - In 2014 (her)kent 10% van de burgers en bedrijven het beeldmerk ‘Brabants Groen’. - In 2014 heeft 20% van de huishoudens woninggebonden energiebesparende maatregelen toegepast in hun woning.

3

2 Gemeente Lith Boekel Maasdonk Landerd Mill en Sint Hubert Sint Oedenrode Grave Sint Anthonis Cuijk Uden Bernheze Veghel Boxmeer Oss Totaal

Aantal verstuurde enquêtes 71 110 124 167 125 216 146 134 299 508 323 461 343 980 4007

Aantal ontvangen enquêtes 15 23 29 32 38 39 40 53 64 85 88 91 100 160 857

Percentage response 21,1% 20,9% 23,4% 19,2% 30,4% 16,7% 27,4% 39,6% 21,4% 16,7% 27,2% 19,7% 29,2% 16,3% 21,4%

4

3

Oss Bernheze Boxmeer Grave Uden Landerd Lith Gemeente

Mill en Sint Hubert Cuijk Sint-Oedenrode Sint Anthonis Maasdonk Veghel Boekel Totaal

Kent u het logo of de naam van het RMB? Ja Nee 13 147 8,1% 91,9% 12 75 13,8% 86,2% 68 31 68,7% 31,3% 33 7 82,5% 17,5% 8 75 9,6% 90,4% 5 27 15,6% 84,4% 0 15 0% 100,0% 22 15 59,5% 40,5% 47 16 74,6% 25,4% 6 33 15,4% 84,6% 27 24 52,9% 47,1% 2 27 6,9% 93,1% 5 86 5,5% 94,5% 14 7 66,7% 33,3% 262 585 30,9% 69,1%

Totaal 160 100,0% 87 100,0% 99 100,0% 40 100,0% 83 100,0% 32 100,0% 15 100,0% 37 100,0% 63 100,0% 39 100,0% 51 100,0% 29 100,0% 91 100,0% 21 100,0% 847 100,0%

5

4

6

5 Onze hypothese hierbij is: H0: Er is geen verschil tussen gemeenten betreft de bekendheid van het RMB H1: Er is wel een verschil tussen gemeenten betreft de bekendheid van het RMB Chi-kwadraat test: Value

Asymp. Sig. (2-sided) ,000 ,000

df

Pearson Chi-Square 328,865a 13 Likelihood Ratio 341,920 13 Linear-by-Linear 2,552 1 ,110 Association N of Valid Cases 847 a. 1 cells (3,6%) have expected count less than 5. The minimum expected count is 4,64.

De eisen aan een goede chi-kwadraattoets zijn: - Hoogstens 20% van de verwachte frequenties mogen kleiner zijn dan 5. - De minimale verwachte frequentie is minstens 1 - Deze chi-kwadraattoets voldoet aan beide eisen, daarom is deze geldig. - Uitgaande van een betrouwbaarheid van minimaal 95%, moet de p-waarde zich onder de ,05 bevinden (dan is er een verschil). Uit deze chi-kwadraattest komt een getal van ,000 uit (dit is een afgerond getal). Dit getal bevindt zich onder de ,05 , dus mag er geconcludeerd worden dat er een verschil is. We moeten dus H0 verwerpen en H1 accepteren en concluderen dat er een verschil is in de bekendheid van het RMB tussen de gemeenten. 0,0% Lith 100%

Oss 8,1% 91,9% 6,9% Maasdonk 93,1%

82,5%Grave 17,5% Landerd 15,6% 84,4%

Bernheze 13,8% 86,2%

74,6% 25,4% Cuijk

59,5% Mill en 40,5% Sint Hubert 9,6% Uden 90,4% 68,7% Boxmeer 31,3% 52,9% Sint anthonis 47,1%

Veghel 5,5% 94,5% Boekel 66,7% 33,3% 15,4% 84,6% Sint Oedenrode

Groen = Ja Rood = Nee

7

6



Heeft u ooit van de campagne 'Brabants Groen' gehoord? Ja Nee 40 120 25,0% 75,0% 23 64 26,4% 73,6% 40 59 40,4% 59,6% 15 25 37,5% 62,5% 28 56 33,3% 66,7% 6 26 18,8% 81,3% 3 12 20,0% 80,0% 10 28 26,3% 73,7% 18 45 28,6% 71,4% 11 28 28,2% 71,8% 18 34 34,6% 65,4% 9 20 31,0% 69,0% 28 63 30,8% 69,2% 6 16 27,3% 72,7% 255 596 30,0% 70,0%

Totaal 160 100,0% 87 100,0% 99 100,0% 40 100,0% 84 100,0% 32 100,0% 15 100,0% 38 100,0% 63 100,0% 39 100,0% 52 100,0% 29 100,0% 91 100,0% 22 100,0% 851 100,0%

8

7

9

8 Bij deze vraag is ook een chi-kwadraattoetst afgenomen om te kijken of er een verschil is tussen de gemeenten betreft de bekendheid van de campagne ‘Brabants Groen’. Onze hypothese hierbij is: H0: Er is geen verschil tussen gemeenten betreft de bekendheid van de campagne ‘Brabants Groen’ H1: Er is wel een verschil tussen gemeenten betreft de bekendheid van de campagne ‘Brabants Groen’ Chi-kwadraattoets

Pearson Chi-Square Likelihood Ratio

Value

df

Asymp. Sig. (2-sided)

12,713a 12,695

13 13

,470 ,472

,084

1

,772

Linear-by-Linear Association N of Valid Cases

851

a. 1 cells (3,6%) have expected count less than 5. The minimum expected count is 4,49. Ook bij deze chi-kwadraattoets gelden de eisen die in [BIJLAGE 5] zijn genoemd. Deze chi-kwadraattoets voldoet ook aan beide eisen, daarom is ook deze toets geldig. Uitgaande van een betrouwbaarheid van minimaal 95%, moet de p-waarde zich onder de ,05 bevinden (dan is er een verschil). Uit deze chi-kwadraattest komt een getal van ,470 uit. Dit getal bevindt zich boven de ,05 , dus mag er geconcludeerd worden dat er geen verschil is. We moeten dus H0 accepteren en H1 verwerpen en concluderen dat er geen verschil is in de bekendheid van de campagne ‘Brabants Groen’ tussen de gemeenten.

20% Lith 80%

Oss 25% 75% 31% Maasdonk 69%

37,5%Grave 62,5% Landerd 18,8% 81,2%


28,6% 71,4% Cuijk


Veghel 30,8% 69,2% Boekel 27,3% 72,7% 28,2% 71,8% Sint Oedenrode


10

9



Heeft u het logo van Brabants Groen wel eens gezien? Ja Nee 27 132 17,0% 83,0% 24 63 27,6% 72,4% 38 60 38,8% 61,2% 13 27 32,5% 67,5% 18 66 21,4% 78,6% 3 29 9,4% 90,6% 1 14 6,7% 93,3% 10 28 26,3% 73,7% 15 48 23,8% 76,2% 11 28 28,2% 71,8% 18 34 34,6% 65,4% 8 21 27,6% 72,4% 20 71 22,0% 78,0% 6 16 27,3% 72,7% 212 637 25,0% 75,0%

Totaal 159 100,0% 87 100,0% 98 100,0% 40 100,0% 84 100,0% 32 100,0% 15 100,0% 38 100,0% 63 100,0% 39 100,0% 52 100,0% 29 100,0% 91 100,0% 22 100,0% 849 100,0%

11

10

12

11 Ook bij deze laatste vraag is een chi-kwadraattoetst afgenomen om te kijken of er een verschil is tussen de gemeenten betreft de bekendheid van het logo van ‘Brabants Groen’. Onze hypothese hierbij is: H0: Er is geen verschil tussen gemeenten betreft de bekendheid van het logo van ‘Brabants Groen’ H1: Er is wel een verschil tussen gemeenten betreft de bekendheid van het logo van ‘Brabants Groen’ Chi-kwadraat test

Pearson Chi-Square Likelihood Ratio Linear-by-Linear Association N of Valid Cases

Value

df

Asymp. Sig. (2-sided)

27,798a 28,826

13 13

,010 ,007

,234

1

,629

849

a. 1 cells (3,6%) have expected count less than 5. The minimum expected count is 3,75. Ook bij deze chi-kwadraattoets gelden de eisen die in [BIJLAGE 5] zijn genoemd. Deze chi-kwadraattoets voldoet aan beide eisen, daarom is ze geldig. Uitgaande van een betrouwbaarheid van minimaal 95%, moet de p-waarde zich onder de ,05 bevinden (dan is er een verschil). Uit deze chi-kwadraattest komt een getal van ,010 uit. Dit getal bevindt zich onder de ,05 , dus mag er geconcludeerd worden dat er een verschil is. We moeten dus H0 verwerpen en H1 accepteren en concluderen dat er een verschil is in de bekendheid van het logo van ‘Brabants Groen’ tussen de gemeenten. 6,7% Lith 93,3%

Oss 17% 83% 27,6% Maasdonk 72,4%

32,5%Grave 67,5% Landerd 9,4% 90,6%


23,8% 76,2% Cuijk


Veghel 22% 78% Boekel 27,3% 72,7% 28,2% 71,8% Sint Oedenrode


13

12 Gemeente

Oss Bernheze Boxmeer Grave Uden Landerd Lith Mill en Sint Hubert Cuijk Sint Oedenrode Sint Anthonis Maasdonk Veghel Boekel

Vraag 1 RMB

Vraag 2 Naam ‘BG’

Vraag 3 Logo ‘BG’

Gemiddeld ‘Ja’ vraag 2+3

Gemiddeld totaal ‘Ja’

Ja

8,1%

25%

17%

21%

16,7%

Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee

91,9% 13,8% 86,2% 68,7% 31,3% 82,5% 17,5% 9,6% 90,4% 15,6% 84,4% 0,0% 100% 59,5% 40,5% 74,6% 25,4% 15,4% 84,6% 52,9% 47,1% 6,9% 93,1% 5,5% 94,5% 66,7% 33,3%

75% 26,4% 73,6% 40,4% 59,6% 37,5% 62,5% 33,3% 66,7% 18,8% 81,3% 20% 80% 26,3% 73,7% 28,6% 71,4% 28,2% 71,8% 34,6% 65,4% 31% 69% 30,8% 69,2% 27,3% 72,7%

83% 27,6% 72,4% 38,8% 61,2% 32,5% 67,5% 21,4% 78,6% 9,4% 90,6% 6,7% 93,3% 26,3% 73,7% 23,8% 76,2% 28,2% 71,8% 34,6% 65,4% 27,6% 72,4% 22% 78% 27,3% 72,7%

27%

22,6%

40%

49,3%

35%

50,83%

27%

21,43%

14%

14,6%

13%

8,9%

26%

37,37%

26%

42,33%

28%

23,93%

35%

40,7%

29%

21,83%

26%

19,43%

27%

40,43%

14

13

15

14

16

15

17

16

18

17

Energiebesparende maatregelen

Energiebesparende maatregelen die door respondenten worden toegepast in het dagelijks handelen Anders

3,38%

Energiezuinige apparatuur

43,06%

Waterbesparende douchekop

42,47%

Spaarlampen

80,98%

Lampen uitzetten

80,05%

Verwarming lager zetten

65,23%

Alternatief vervoer

38,39%

Hergebruik/Recycling

46,56%

Afvalscheiding

93,23% 0%

10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Percentage huishoudens

19

18

20

21

22

19

23

24

25

20

26

27

28

29

21

Invloed door Brabants Groen per Gemeente 15,00%

16% 14%

13,21%

13,16%

11,76% 12% 10,99% 10,26% 10% 8%

9,38% 6,25%

10,23% 8,70%

7,50%

6,90% 6,67%

6% 4%

3,13%

2% 0%

30

22

31

23

Diepte interviews 23.1

Interview 1 Bart en Elvira: Mevrouw Kregting

Subthema 1: De woning algemeen V: Heeft uw zoon een huur of een koopwoning? A: Een koopwoning. V: Hoe lang woont uw zoon in de woning? A:(Mevrouw K.) Ik geloof 14 jaar, omdat mijn kleindochter hier is geboren. (Na correctie van haar man en kleindochter:) Hij woont hier al 10 jaar met onze schoondochter en kinderen. V: Uit welk jaar komt de woning? A: (Meneer K.) 1927. Subthema 2: Woninggebonden energiebesparende maatregelen V: Welke energiebesparende maatregelen waren er al aanwezig in de woning van uw zoon, toen hij de woning kocht? (zoals dubbel glas, extra isolatie dak, vloerisolatie etc.). A: (Mevrouw K.) Aan de achterkant van het huis was al dubbel glas. De voorkant van de woning was voorzien van enkelglas. V: Zijn de muren ook geïsoleerd? A: (Mevrouw K.) Dat weet ik niet. (Meneer K.) Dit is niet gedaan door mijn zoon, maar ik weet het niet zeker. V:Is het dak ook geïsoleerd? A:(Mevrouw K.) Ja, dit heeft de vorige eigenaar gedaan. V: Is dit met bijvoorbeeld glaswol gedaan? A: (Mevrouw K.) Ja, ik geloof het wel. V: Er was dus al isolatie aanwezig in het huis? A: (Mevrouw K.) Ja, dat klopt. V: Welke energiebesparende maatregelen heeft uw zoon zelf genomen (zoals dubbel glas, extra isolatie dak, vloerisolatie etc.). A: (Mevrouw K.) Achter heeft mijn zoon dubbel glas laten plaatsen. De deur in de garage is ook nieuw. Dit was eerst een rolluik. Daardoor kwam er veel tocht in de garage. (Meneer K.) Mijn zoon gebruikt de garage meer als kamer dan als garage, daarom moest het ook worden aangepast. V: Zijn er ook spaarlampen aanwezig in het huis? A: (Mevrouw K.) Alle lampen op alle plekken in het huis zijn spaarlampen. V: Hoe zit het met de verwarming in dit huis? A: (Mevrouw K.) Ze hebben een centrale verwarming. V: Ik zag dat ze ook een houtkachel hebben, gebruiken ze die vaak? A: (Mevrouw K.) Ja, voornamelijk in de avond gebruiken ze de houtkachel in plaats van de verwarming. Ze hebben de temperatuur altijd laag. Zo laag mogelijk. Ik vind dat helemaal niet fijn, dus op het moment dat mijn zoon en mijn schoondochter er niet zijn doen we altijd de verwarming wat hoger. Thuis heb ik ook niet altijd de verwarming aan, maar ik vind het niet fijn dat als ik ergens binnen kom dat het dan koud is. Ik vind dat het in een huis wel behaaglijk moet zijn.

32

V: Wat voor energiebesparende maatregelen zou uw zoon nog willen uitvoeren? A: (Mevrouw K.) Ik denk niet dat mijn zoon of mijn schoondochter meer kunnen doen voor het milieu dan ze nu al doen. (Meneer K. aan kleindochter:) Prikken jij en je moeder nog wel eens afval van de straat? (Kleindochter:) Nee, niet meer. (Mevrouw K.) Laat ik dat even uitleggen. Mijn schoondochter en mijn kleindochter gingen nog wel eens de straat op om afval van de grond te halen met een prikker en een geel jasje. Dat deden ze eens in de zoveel tijd. Subthema 3: Niet-woninggebonden energiebesparende maatregelen V: Welke niet woninggebonden energiebesparende maatregelen waren er al voor uw zoon genomen (zoals spaarlampen, verwarming lager zetten, A-labels apparaten) A: (Mevrouw K.) Dat weten we niet. Het is al een oud huis. V: Welke niet woning gebonden energiebesparende maatregelen heeft uw zoon zelf genomen (zoals spaarlampen, verwarming lager zetten, A-labels apparaten) A: ( Mevrouw K.) Wat je allemaal net opnoemt. Mijn zoon en onze schoondochter scheiden echt al het afval. Zoals melkpakken, plastic, glas. Echt alles. Daar zijn ze heel goed in. V: Is uw zoon in het bezit van een zuinige auto? A: (Meneer K.) Nee. Ze rijden bijna nooit auto. Ze doen alles op de fiets. Cuijk is ook echt een fietsstad dus dat kan ook makkelijk. (Mevrouw K.) De auto wordt maar heel af en toe gebruikt. Alleen als het nodig is. Het maakt niet uit of het regent, want dan gaan ze alsnog met de fiets naar alles toe. V: Waarom doen ze dat? A: (Mevrouw K.) Ze willen het milieu niet vervuilen als dat niet nodig is. V: Heeft uw zoon er wel eens over nagedacht een energiezuinige auto aan te schaffen, dan wel met subsidie? A: (Meneer K.) Nee. V: En waarom zouden ze dat dan niet willen? A: (Meneer K.) Ten eerste hebben ze een oude auto. En ten tweede zijn ze bezig met projecten in en rond het huis waar ze geld in moeten steken. Dus ieder jaar moeten ze genoeg geld hebben. Ze willen het ook rustig opbouwen. V: Zouden ze het zonde vinden om hun oude auto weg te doen of niet? A: (Meneer K.) Ze hebben pas deze auto aangeschaft. En ze schaffen om de 5 à 6 jaar een nieuwe aan. (Mevrouw K.) Ze vinden de auto ook niet zo belangrijk. Dat komt bij hun pas op de laatste plaats. Ze gebruiken hem ook heel weinig en alleen als het echt nodig is. V: Wat vinden uw zoon en schoondochter van de maatregel om in plaats van met de auto, met de fiets of het openbaar vervoer naar bepaalde bestemmingen te reizen? A: (Mevrouw K.) Dat vinden ze een hele goede maatregel. Naast de fiets maken ze namelijk ook gebruik van het openbaar vervoer. Mijn zoon fietst iedere ochtend met de vouwfiets naar het station en neemt daar de trein richting Nijmegen. Subthema 4: Milieubewust zijn V: In hoeverre zou uw zoon zich milieubewust noemen? A:(Mevrouw K.) Mijn zoon en schoondochter zijn echt zeer milieubewust. Haar kleindochter zegt: ‘’mijn ouders hebben wel eens een milieu-inspectie gehad van de gemeente en daar hebben ze toen een prijs voor gekregen, omdat ze zo veel doen aan het milieu’’. (Mevrouw K.) O, ja dat klopt, dat heb je heel goed opgemerkt. Daar was ik niet op gekomen.

33

V: Welke energiebesparende maatregelen zijn er volgens uw zoon het belangrijkst? (herformulering:) Waar is uw zoon het meeste trots op? A: (Mevrouw K.) Ik denk dat ze overal wel trots op zijn. (Meneer K.) Ik denk dat ze het meeste trots zijn op de verbouwing van de garage. En het dak van de garage ook wel. V: Wat voor advies zou uw zoon geven betreft energiebesparende maatregelen? A: (Mevrouw K.) Ik denk alles wat we net hebben benoemd. Voornamelijk het huis luchtdicht maken en dubbel glas vind mijn zoon wel belangrijk. V: Waarom nemen uw zoon en uw schoondochter deze maatregelen? A: (Mevrouw K.) Mijn schoondochter is dol op de natuur en heeft ook groene vingers. Maar ook mijn zoon heeft het in zich dat hij zeer milieubewust is. Ze zijn het allebei. V: Steken ze elkaar aan als het gaat over milieu? A: (Mevrouw K.) Ja zeker. (Meneer K.) Ze eten voornamelijk biologisch vlees. (Mevrouw K.) Ja, dat klopt. (Meneer K.) Ze proberen ook zo min mogelijk vlees te eten. (Mevrouw K.) Ze letten erg veel op dat soort zaken. V: Wat me opvalt, is dat ik nog niemand ben tegen gekomen die echt lak heeft aan het milieu of denkt u dat deze er wel zijn? A: (Mevrouw K.) Ja, die zijn er wel hoor. Bijvoorbeeld mijn zus, die scheidt geen afval thuis. Dat vindt ze te veel moeite. Wij scheiden thuis wel het afval gewoon. Subthema 5: Het RMB V: Zijn jullie bekend met het RMB? A: (Mevrouw K.) Ik heb er nog nooit van gehoord. V: Misschien kent u wel het RMB, meneer? A: (Meneer K.) Ik heb er wel eens van gehoord. Maar alleen de naam komt me bekend voor. Ik heb alleen geen idee wat het precies is. V: (Na het laten zien van een schema van de campagnes van het RMB) Bent u misschien bekend met de campagnes van het RMB? Of misschien kent uw zoon deze campagnes? A: (Mevrouw K.) Ik ken geen één campagne van het RMB, maar dat komt waarschijnlijk, omdat ik nog nooit van het RMB heb gehoord. (Meneer K.) Onze zoon kent de campagnes vast wel die is zo bezig met het milieu. Die heeft er vast wel eens van gehoord. En aangezien het RMB in Cuijk zit moet hij de organisatie ook wel kennen. Ikzelf denk dat het de campagnes over groenvoorzieningen gaat. (Mevrouw K.) Mijn zoon en schoondochter zullen het inderdaad wel kennen, omdat ze met het milieu bezig zijn. Als de één het kent dan kent de ander het ook. Subthema 6: Brabants Groen V: Heeft u ooit van de campagne ‘Brabants Groen’ van het RMB gehoord? A: Wij niet, maar onze zoon en schoondochter waarschijnlijk wel. V: (Na een beschrijving van het logo van Brabants Groen) Wat zou u een goed campagneonderwerp vinden, of waar mag meer aandacht aan besteed worden? A: Ik denk dat het openbaar vervoer wel wat meer mag verbeteren, want in deze regio is het erg slecht geregeld. In het westen is het beter geregeld in ieder geval, want daar stimuleren ze het openbaar vervoer in plaats van autogebruik. Hier is het niet echt mogelijk het OV te nemen. Ik vind het vooral belangrijk, omdat ik zelf een slechte rug heb en dus niet ver kan lopen. Ik zou willen dat er meer bushaltes waren op meer plekken. Een betere en snellere verbinding zou fijn zijn. En dat je niet zo lang hoeft te wachten op de bus. Want in deze regio zijn er in ieder geval te weinig bussen.

34

V: Vindt u dit ook samenhangen met het milieu? A: (Mevrouw K.) Ja, mijn andere zoon kan bijvoorbeeld niet het openbaar vervoer nemen naar zijn werk, omdat er zulke slechter verbindingen zijn. De bus komt ook niet overal. (Meneer K.) Ik vind dat men hier niet genoeg informatie geeft over de busverbinding in de regio. Ik heb echt geen idee welke bussen allemaal door Cuijk komen. Het is niet zo dat de bussen overal moeten komen, maar het is wel fijn als ze komen op plekken waar wat te doen valt. De gemeente Cuijk zorgt hier wel voor genoeg parkeerplaatsen op belangrijke plekken zoals het centrum. Maar hier in de stad neemt toch iedereen de fiets. Ik vind trouwens dat het hier slecht aangegeven is waar je belangrijke plekken kunt vinden. (Mevrouw K.) Thuis fiets ik nooit, maar in Cuijk wel. V: Wat zou u verder nog een goed campagneonderwerp vinden? A: (Meneer K.) Ik vind dat er te weinig groen in de straat is. (Bart) Dat hebben ze waarschijnlijk dus gedaan om meer plaats te maken voor parkeerplaatsen denk u ook niet? (Meneer K.) Ja, denk het ook. De huizen met tuinen zien er hier netjes uit maar als ik denk aan groenvoorziening dan vind ik wel dat de straat er behoorlijk uit moet zien. Dus niet een paar boompjes of struikjes. Ik vind dat de gemeente te veel groen heeft opgeofferd voor het verkeer hier in Cuijk. Ook op pleinen, zoals bij het gemeentehuis zie je nauwelijks groen meer. Cuijk zou wel wat meer mogen doen aan groenvoorziening. (Mevrouw K.) Maar ik vind wel dat Cuijk genoeg doet aan het waterbeheer zoals bij recreatiegebieden. (Meneer K.) Ze doen dat vooral om van Cuijk een toeristenstad te maken. (Mevrouw K.) Ik denk dat het meer een forenzenstad wordt. Malden zit vol dus dan proberen ze mensen naar Cuijk te halen. (Meneer K.) Ik vind ook dat de gemeente meer voorlichting moet geven op de basisscholen. Daar heb je de meeste invloed met je campagne. Want die leraren krijgen informatie, die ze doorspelen naar de kinderen. De kinderen leren daarvan en geven het vervolgens door aan hun ouders. Zo worden de ouders beïnvloed om meer milieubewuster te zijn. (Mevrouw K.) Ja, bijvoorbeeld mijn kleindochter had op school een les over de watersnoodramp. Ik was hierbij ook aanwezig, omdat ik deze ramp heb meegemaakt. Het verbaasde me nog hoe veel de kinderen betrokken waren geraakt met het onderwerp. Er kwamen echt heel veel opmerkelijke vragen die ik niet had verwacht. Het is daarom wel een goede manier om campagne te voeren, want de kinderen leren er veel van. V: Welke campagnes hoeft Brabants Groen in principe niet uit te voeren? A: (Mevrouw K.) We kennen Brabants Groen niet, dus daar kunnen we eigenlijk niet over oordelen. V: Waar denken jullie aan bij de naam ‘Brabants Groen’? A: (Mevrouw K.) Ik denk aan plantsoenen en parken. (Meneer K.) We zitten hier in het ‘Brabants Groen’ V: Dus u denkt aan voornamelijk bomen en planten? A: (Meneer K.) Ja. En ook wel aan recreatie. V: (Na beschrijving van logo) Denkt u nu nog steeds hetzelfde over Brabants Groen? A: (Meneer K.) Ik denk nog steeds aan groenvoorziening. Ik heb niet echt het gevoel dat het logo laat zien waar het voor staat. Afsluiting V: Dit is het einde van het interview. Heeft u verder nog vragen of opmerkingen? A: (Meneer K.) Nee, ik niet. (Mevrouw K.) Ik ook niet. V: Bedankt dat u tijd voor ons vrij heeft gemaakt om dit interview te houden. A: Graag gedaan.

35

23.2

Interview 2 Tom & Jeli: Maria van den Hoven

V: Hoe kijkt u tegen milieuvriendelijke maatregelen aan, in en rondom het huis? A: Ik ben daar zeer positief over. Wij hebben zelf ook aanpassingen aan ons huis gedaan zoals dubbel glas en isolatie in het dak maar dat is om de kosten te drukken. V: Heeft u nog meer maatregelen toegepast in uw huis? A: Wij hebben zeker meer aanpassingen maar dat is vooral voor het bedrijf dat wij aan huis hebben. Niet perse in of rondom de woning zelf. V: Waarom heeft u deze maatregelen toegepast? A: In de eerste plaats om de kosten te drukken, maar wij wonen aan een redelijk drukke weg en vanwege geluidsoverlast hebben wij dubbelglas. V: Heeft u het ook om milieuvriendelijke redenen gedaan of alleen voor de kosten? A: In eerste instantie voor de kosten en de geluidsoverlast maar het is mooi meegenomen dat het voordelen heeft voor het milieu. V: Vindt u dat andere mensen ook duurzame maatregelen moeten toepassen in hun huis? A: Ik vind dat ik anderen niet kan verplichten, maar het zou wel beter zijn voor het milieu. Maar dat is ieder zijn eigen keuze. V: Bent u bekend met de campagne Brabants Groen? A: Ik ken wel Brabant Water en Brabant Wonen maar van Brabants Groen heb ik nog nooit gehoord. Omdat u niet weet waar de campagne over gaat zal ik vertellen wat het doel van de campagne is. De campagne is in het najaar van 2009 van start gegaan. Ze willen iedereen bewust maken van het feit dat duurzaam leven niet alleen moet, maar dat het ook helemaal niet ingewikkeld is om ‘groen te doen’. V: Hoe staat u hier tegenover? A: Ik vind het erg goed wat ze doen. Het is goed dat ze aandacht besteden aan het milieu. V: Ik zal u nu even het logo laten zien. Heeft u dit logo wel eens gezien? A: Nee, die heb ik nog nooit gezien. V: Wat vind u van het logo? A: Het is een erg fris logo. Ik vraag me alleen wel af of het een tekstballon is of een blad van een boom. De groene kleur is toepasselijk voor de naam. Het is wel leuk en vrolijk. Ik vind het een mooi logo. V: Waar denkt u aan als u puur en alleen naar het logo kijkt? A: Ik denk toch aan een blad van een boom, en daarbij denk ik meteen aan de tuinsector. Ook vooral door de naam. Ik zou niet denken aan iets binnenshuis. Ik zou het eerder associëren met buiten dan binnen.

36

V: Vind u het logo herkenbaar? A: Ja, ik zou het meteen herkennen als ik het weer zou tegenkomen. Het heeft vooral veel indruk gemaakt omdat de betekenis heel anders is dan wat ik er van had verwacht. Daarom zal ik het niet snel meer vergeten. Hier heeft u een aantal tips die op de site van Brabants Groen staan. (dit zijn de tips die wij overhandigde) Tip 1: Gebruik een waterbesparende douchekop Dan bespaar je bij een douchebeurt van zes minuten 27 liter warm water. Als je gemiddeld vijf maal per week doucht, kan je per persoon per jaar 25 euro besparen. Tip 2: · Moet die verwarming echt zo hoog? Is het echt nodig de slaapkamers de hele dag te verwarmen? En betekent 1 graadje lager meteen dat het onaangenaam koud in huis is? Meestal niet. Een graadje minder bespaart al gauw 7%, ofwel €50,- per jaar. Tip 3: Apparaten standby? Uit is beter! Staat uw apparatuur vaak standby? Dat betekent helaas niet dat uw elektriciteitsmeter ook standby staat. Ook standby apparaten gebruiken stroom. Écht uitzetten is dus véél goedkoper. V: Wat vind u van deze tips? A: 25 euro voor douchen vind ik niet veel. Als ik één paar schoenen niet koop dan heb ik het er al uit. Wij hebben de computer eigenlijk altijd op standby staan. Maar de tv en de muziekinstallatie nooit. V: Zou je de website van Brabants Groen bezoeken en iets doen met deze tips? A: Ik zou er niet veel mee doen, ik heb genoeg andere dingen te doen. Daar besteed ik mijn tijd liever aan. Als het veel geld zou schelen dan zou ik het er wel voor over hebben om erin te investeren. Het daagt niet uit om naar de website te gaan. V: Bent u van plan om nog andere aanpassingen te doen in en/of rondom uw huis? A: We wilden eigenlijk zonnepanelen, maar wij kwamen niet in aanmerking voor een subsidie en daarom is het nu van de baan. Verder hebben we nog niet echt plannen, we zijn niet zo veel bezig met milieu op het moment. V: Wat heeft u er in het verleden tot aan gezet om de zonnepanelen aan te schaffen? A: Het besparen van geld heeft een grote rol gespeeld. Maar omdat we geen subsidie kregen moesten we het hele bedrag zelf betalen. V: Hoe bent u op het idee gekomen om deze toe te passen, en waar heeft u dat vandaan gehaald? A: We hebben geen informatie toegestuurd gekregen, we hebben vooral zelf geïnformeerd en gezocht.

37

23.3

Interview 3 Tim & Tim: Henk Janssen

V: Bent u huurder of huiseigenaar van dit pand? A: huurder V: Hoelang huurt u al / bent u al eigenaar? A: ik zit er net een maand in, heb eerst in het klooster gewoond, maar ik woon er nu naast. Je hebt kerk, pastorie, klooster, en ik woon nu in de pastorie V: Bent u zich er van bewust hoeveel energie u per maand/jaar verbruikt in uw huis? A: ik zou het niet weten, klinkt heel gek. Ik weet wel dat we bij het klooster enorm veel energie verbruikte, want daar waren we zelf al achter gekomen dat als we het wilde kopen dan gaan we een hele hoop dingen veranderen. Maargoed ons pand is net gerestaureerd. Deze is geïsoleerd, we hebben dakisolatie, spouwmuur isolatie, ik weet niet of er onder de onderste vloer isolatie is aangebracht, we spreken over dubbel glas, dus ik denk dat we al een boel hebben gedaan. Energiebesparende- en milieubewuste maatregelen zijn er in twee vormen. Woninggebonden energiebesparende maatregelen, deze hebben alles te maken met energie die aan het huis verbonden is (bijvoorbeeld een energiezuinige koelkast of een spaarlamp). Dan zijn er ook nog nietwoninggebonden maatregelen, dit zijn milieubewuste maatregelen die niks met uw huis te maken hebben (bijvoorbeeld reizen met de fiets of het OV, of het scheiden van afval). V: Wat vind u van energiebesparende- en milieubewuste maatregelen in het algemeen? A: Wij, ik ben een groot voorstander van afvalscheiding, daar ben ik zelf zeer streng in. Er komen altijd drie afvalstromen het huis uit, dat is het grijze afval, het groene afval en het plastic. En dan zal ik nog kunnen zeggen het chemisch afval hè, dan heb je het helemaal compleet, maar dat is zeer weinig. We wonen met z’n tweeën op de pastorie en die drie stromen scheiden we. V: Waarom vindt u dit wel/niet belangrijk? A: Nou ik, ik vind het belangrijk, kijk, groen afval is goed te composteren, kun je weer hergebruiken, plastic is goed te hergebruiken. Het grijze afval zonder het plastic is goed te verbranden, en daar kun je weer energie uit opwekken. V: In hoeverre vindt u uzelf milieubewust? A: Op het punt van afval scheiden wel. Het fietsgedrag van mij zou beter mogen.. omdat, kijk, waar ik zeg maar als ik moet werken, ik fiets altijd van Tunis naar Oplo. Maar Tunis naar Wanroij moet het wel heel mooi weer zijn en je moet zeg maar geen afspraken hebben. Als je een redelijke dag hebt waar je zelf dingen kunt bepalen, het is namelijk een afstand van een kilometer of tien, dan kan het wel. Het is een half uurtje fietsen. Oplo, Ledeakker doe je op de fiets, vierlingsbeek is juist weer een wat grotere afstand, dan praat je over 15 kilometer, en dan moet je ook weer terug 15 kilometer. V: Wanneer u geïnteresseerd zou zijn/bent in woninggebonden energiebesparende maatregelen, waar zou/gaat u dan op zoek gaan naar informatie? A: Ja, ik denk bij landelijke campagnes. VROM heeft een goede site met campagnes. Internet dus.

38

V: Wanneer u geïnteresseerd zou zijn/bent in niet-woninggebonden energiebesparende maatregelen, waar zou/gaat u dan op zoek gaan naar informatie? A: Nou, ook dan zal ik naar VROM gaan of misschien als ik er tegenaan loop dat een milieuorganisatie iets aan het doen is. Zoals wij zojuist gezegd hebben houden wij dit interview voor het RMB. Het RMB is een semioverheidsinstelling die door 14 gemeenten in Noord-Brabant wordt aangestuurd maatregelen te nemen op het gebied van duurzaamheid en milieu. Het hoofdkantoor bevind zich in Cuijk. V: Kent u dit logo? [toon plaatje] Heeft u wel eens gehoord van het RMB A: Ik ken het logo, ik ken RMB, zelfs heel goed. V: Op welke manier bent u hiermee in aanraking gekomen? A: Mijn vroegere werkkring. Ik zat bij een zusje van het RMB in Nijmegen, de MARN, Milieu Afval Regio Nijmegen. En dat is hetzelfde probleem als het RMB heeft, je kent ze allebei niet. En dat moet je ook niet willen. Je moet je eigen eigenlijk ook niet als het RMB willen provileren, het zijn de gemeenten die samenwerken, en die gemeenten moeten het doen. En de gemeenten besteden het uit aan het RMB, dus zeg gewoon de gemeente Sint-Anthonis, de gemeente … . Dan bereik je veel meer Brabants Groen is een grote campagne van het RMB die mensen wil laten nadenken over milieubewustzijn, en daardoor een betere leefomgeving wil creëren. Dit bereiken ze door meerdere acties en evenementen te organiseren in de verschillende gemeenten. V: Kent u dit logo? [toon plaatje] Heeft u wel eens gehoord van de campagne Brabants Groen? A: Nee, dat zegt me niks. Dit ken ik niet. Uiteraard is Brabants Groen niet de enige campagne in Nederland die Nederlanders aan wil zetten na te laten denken over duurzaamheid en milieubewustzijn. V: Heeft u, buiten de campagne Brabants Groen om, (wel eens) woninggebonden energiebesparende maatregelen genomen? A: Dus dakisolatie, spouwmuurisolatie en dubbel glas. V: Wat waren uw redenen om deze energiebesparende maatregelen toe te passen? A: Omdat we het pand gingen restaureren, het is toch een pand uit de vorige eeuw en wij dachten dat doet zeker goed. Kijk, als de pannen er toch af moeten dan kun je het beter maar in een keer goed doen. En als toch alle ramen er uit gaan voor nieuwe kozijnen, dan kun je dat ook beter in een keer goed doen. Dus de hele buitenschil is goed aangepakt. Voor de rest is alles binnen opnieuw geschilderd en klaargemaakt, op sommige gebieden iets te zuinig, waar ik me aan erger bijvoorbeeld is een barst in de wastafel, of waar ik me ook aan erger is het dunne straaltje uit de kraan. Ik ben uit Beek gewend een douchekraan die gewoon hard stroomt sinds ik een nieuwe cv ketel heb. Aan de binnenkant heeft men iets de zuinig gerenoveerd. Nee er is geen nieuwe ketel aangeschaft. <En zal u hiervoor een nieuwe ketel aan kunnen

39

schaffen?> Nee, dat soort investeringen die moet je altijd doen als iets is afgeschreven of als het dreigt kapot te gaan, ja, dan maak je een keuze voor welke, dan gaat ook het milieu een rol spelen, en daarnaast speelt dan ook comfort een rol, een kraan die iets meer water geeft of niet, ik heb dat echt ervaren van thuis in Beek, daar hebben we een iets grotere ketel genomen en dat geeft een berg meer comfort, en dan moet je jezelf wel weer dwingen, want het is dan ook extra lekker natuurlijk, om dus wel op tijd onder de douche uit te gaan. Ja, een ketel gaat 15 jaar mee ofzo, maar je gaat dus geen ketel vervangen die 7 jaar is vanwege milieu. En zo gaat het ook bij grote bedrijven, je kunt een hele hoop willen, maar als ik heel in het groot zie dat er onderhandelingen worden gevoerd tussen VROM en Hoogovens, die gaan dan over het investeringsprogramma, om bepaalde milieumaatregelen te betreffen in hun investeringsprogramma en dan krijg je dit soort zelfde redeneringen, oke, we gaan een straat ofzo vernieuwen, nou dan kunnen we op dat ogenblik ook met milieumaatregelen aankomen. Je kunt wel gaan dwingen je moet nu, maar we zijn niet gek. Dan is het wel belangrijk dat mensen op dat moment weten van nou goed, en dat vraag je dan ook aan de CV aannemer, van hebben jullie ook genoeg keuze om de mensen te laten kiezen, hoogrendement ketels en degelijke. V: Waar heeft u de informatie over deze energiebesparende maatregelen vandaan? A: ja kijk we hadden een goede aannemer die alles wist <en die vroeg ook wilt u het extra energiezuinig?> Ja, ja, en we hebben zelfs nog subsidie gekregen, dat zijn die bekende HR+++. V: Heeft u, buiten de campagne Brabants Groen om, (wel eens) niet-woninggebonden energiebesparende maatregelen genomen? A: Nou, daar speelt eigenlijk hetzelfde. Zodra je komt voor een investeringsbeslissing, dan ga je kijken nou goed, waar past ie nou in, ik zou niet gelijk op de prijs letten, maar je moet ook kijken wat zijn nou de effecten die het gebruik van zo’n koelkast met zich meebrengt. We hebben een hele poos gehad het CFK probleem, dus je gaat toch op zoek naar koelkasten zonder dat probleem. Maar dat mag je natuurlijk ook wel verwachten van een oud medewerker van een milieubureau, maar zo moet je er wel inkomen. Kijk en je wordt soms ook wel uitgelachen in de winkel, dat de verkoper zegt is dat nou echt zo belangrijk voor u, en dat je moet zeggen ja, dat is belangrijk voor mij. Ja ik zit me dat af te vragen, een energiebesparende douchekop heb ik in Beek, maar daar heb ik het zelf in de hand, hier ben ik toch een beetje afhankelijk van het kerkbestuur, maar in mijn woning in beek heb ik een nuonkop er opzitten. Een regenton heb ik gehad, die heb ik afgekoppeld want mijn regenwaterafvoer wordt nu gebruikt voor de vijvervulling van de buurman. Die man is helemaal een milieufreak. Die had behoefte aan een vijver, en die wordt gevuld met mijn regenwater. Zijn waterafvoer is namelijk verdwenen door nachtluiken waardoor zijn regenwater ook bij mij op het dak komt en dat gaat dan vervolgens ook allemaal weer terug. V: Wat zijn uw redenen om deze energiebesparende maatregelen toe te passen? A: overgeslagen i.v.m. eerder beantwoorden eenzelfde vraag (vraag 9.1) V: Waar heeft u de informatie over deze energiebesparende maatregelen vandaan? A: overgeslagen i.v.m. eerder beantwoorden eenzelfde vraag (vraag 9.2)

40

V: Bent u van plan in de toekomst nog energiebesparende maatregelen te gaan nemen? A: Nou, ik heb een hele, kijk, ik heb me laten voorlichten over zonneenergie, mijn buurman heeft op het dak zonnepanelen staan, maar ons huis staat verkeerd. Het huis staat Noord-Zuid <en dat is hier de pastorie of het huis in Beek?> Nee, in Beek, en als het huis nou Oost-West had gestaan dan was het ideaal geweest. Kijk, en hij heeft dus op het platte dak schermpjes gebouwd zodat die dingen iets meer Oost-West staan, nooit helemaal natuurlijk maar dat vind ik wat gekunsteld. Als ze op het dak hadden gekund dan had ik ze al lang gehad. <waar heeft u die informatie dan vandaag> Nouja, dan ga je op zoek en via het internet kom je er zo achter. Nou en dan kom je, zeg maar, dat zou eigenlijk mijn discussie zijn geweest met jullie, over: wat is nou duurzaamheid? En dan kun je zeggen nou die duurzaamheid heb je in alle fases van het hele proces. Je kunt duurzaamheid al bevorderen bij het ontwerpen van een woonwijk door te kijken dat je bijvoorbeeld de woningen Oost-West zet en niet Noord-Zuid. <echter bij de meeste huizen die nu al gebouwd zijn is dit nog niet het geval, misschien wordt het nu wel gedaan>Ja, nou dan krijg je dus hetzelfde als bijvoorbeeld het regenwater, bij de nieuwe huizen kun je zeg maar zeggen dat je het regenwater scheidt van het andere afvalwater, grijs en groen water, nou het groene water houd je in de wijk, nou, en zo zou je ook kunnen afspreken dat je bijvoorbeeld mensen verbied om hun auto voor de deur te wassen omdat je daarmee zeg maar ook weer het riool belast, dat je zegt laat ze daarvoor maar naar een wasplaats gaan. Dan kun je ofwel een wasplaats zelf inrichten of een commerciële wasplaats. Dan kun je bij de bouw zelf dus ook kijken naar welke materialen gebruik je en zitten daar effecten aan, en dan praat je over terugdringen van plastic en over het gebruik van pannen van zink, dan kun je ook nog denken over overstekken, dat je het dak dus zeg maar iets verder door laat lopen dat het op het raam komt, dat heeft ook z’n voordelen dat muren niet al te nat worden. Maar daar zijn we dus een jaar of tien geleden mee bezig geweest om dat soort maatregelen te bedenken voor elke fase, nou dan krijg je dus zeg maar de bouwfase, de gebruiksfase: het schilderen en het isoleren. En dan aan het eind van zo’n woning: hoe ga je het duurzaam slopen, en dan zodanig dat je het ook kunt hergebruiken, dus dat je bijvoorbeeld het hout het hout, het glas het glas, het aluminium het aluminium etc. Ja, vanuit die filosofie is het weer anders, het is eigenlijk geboren vanuit die Brundtland filosofie: we moeten toch proberen de wereld niet slechter achter te laten dan we hem gekregen hebben, en daar moet je dan weer iets aan gaan doen, maar dan praat je dus ook over schaarse grondstoffen en dergelijke over fossiele brandstoffen en andere energiebronnen die wel duurzaam zijn. Maarja het kabinet doet er dan weer geen moer aan, dus het wordt eigenlijk weer afgebroken voor het leven, dat is het trieste er weer van en dat zie je ook op andere terreinen, als ik nou zie dat we de ecologische hoofdstructuur die we aan het ontwikkelen zijn weer abrupt stoppen. <wij praten op het gebied van onze doelgroep wel vooral over mensen die al langere tijd in hun woning wonen> Ja, nouja je hebt het dan dus over een paar momenten om energiebesparender of milieubewuster te worden: dus echt als je aan zo’n woning gaat beginnen, dan kun je denken aan isoleren, glasisolatie enzovoorts, en dan heb je de aanschaf van nieuwe apparaten, maar dat komt ook niet heel vaak voor, en dan kun je vervolgens nog praten over bij het onderhoud van schilderen, maargoed daar zijn al veel maatregleen voor voltrokken omdat de waterbasis in verf verplicht is geworden. Nou en dan krijg je het gedrag het scheiden van afval, daar kun je nog wat winst op behalen. Of de fiets, maar kom in deze buurt naar aan over het openbaar vervoer hier op het platteland, want het is hier toch te

41

kwetsbaar, maar ik moet wel zeggen dat ik versteld sta van de hoeveelheid die hier wordt gefiets, enorm, dat is vele malen meer dan als waar we in beek wonen. Hier worden ook lange afstanden gefiets. Als ik zie ook het aantal fietsen met een hulpmotor, bij het leven. En ook ouderen fietsen hier vrij veel, zelfs tot tachtig kilometer Ja zeker, het is mooi en plat, en men fiets natuurlijk graag, en er zijn genoeg fietspaden, je kunt hier door de bossen heen, het is echt ideaal. Als ik ook kijk naar de schoolkinderen wat die fietsen, die draaien voor een enkele tocht vijftien tot twintig kilometer ook de hand niet om, enkele reis. Ik trek liever een trui aan dan de verwarming aan. En daar zal je ook veel meer mee kunnen dan, dat een trui lekker zit. Ja, al zou je maar één of twee graden warmer zitten. Naar mijn mening zijn klassen ook vaak te warm, en dat maakt de leerlingen weer suf en zorgt weer voor een CO² probleem in klassen.

42

24

Verloop project

Introductie met het project Toen we voor het eerst de opdrachtomschrijving kregen van onze tutor wisten we niet goed wat we er van moesten vinden. We begrepen in de eerste instantie niet wat de opdracht met de opleiding Communicatie te maken had. Later ontdekte we dat de opdracht wel degelijk een belangrijk element behelsde dat met het imago (belangrijk lesonderwerp) van de organisatie te maken had. Na deze ontdekking zagen wij het project wel zitten. De omschrijving van de casus was dat we moesten onderzoeken binnen de 14 gemeenten waar het RMB campagnes voor uitvoert, hoe het zat met milieu en energiebesparende maatregelen. We moesten hiervoor een onderzoek opzetten dat elke 4 jaar herhaald kon worden. Daarnaast vond het RMB het belangrijk dat ze een beeld kreeg in hoeverre de mensen uit de 14 gemeenten bekend zijn met het RMB en een campagne genaamd Brabants Groen. Start van het project Nu we wisten wat er van ons verwacht werd, zijn we gaan kijken hoe we aan de opdracht konden voldoen. Tijdens het vak statistiek hebben we geleerd welke verschillende typen onderzoeken er zijn. We hebben toen besloten dat een monitoronderzoek het beste past bij de vraag van de opdrachtgever omdat een monitoronderzoek iedere 4 jaar herhaald kan worden. Het RMB kan zo een goed beeld krijgen van de mate waarin hun doelstellingen behaald worden en welk effect hun campagnes in praktijk hebben. Omdat het onderdeel imago in het onderzoek verwerkt zit, is het een manier om te kijken hoe het RMB en de campagne Brabants groen gezien worden door de inwoners van de gemeenten. Nu het onderzoekstype bepaald was, hebben we gekeken naar wat het RMB precies wil weten en hoe we dat in hoofd- en subvragen konden onderverdelen. Na deze vastgesteld te hebben, moesten deze vragen beantwoord worden. De antwoorden moesten afkomstig zijn vanuit de burgers uit de 14 gemeenten. Omdat we met zo’n grote groep te maken hadden zou het niet praktisch zijn geweest om van elke burger onze antwoorden te krijgen. We moesten een onderzoeksmethode bedenken die geschikt zou zijn voor de grote groep mensen en de wensen van de opdrachtgever. Vaststellen van de onderzoeksmethode We hebben er daarom voor gekozen om een representatieve aselecte steekproef te houden onder de bewoners van de 14 gemeenten. De onderzoeksresultaten zouden dan representatief en betrouwbaar zijn voor de populatie als geheel. Daarnaast hebben we de mogelijkheid opengehouden om de 14 gemeenten ook apart te wegen, dit was een wens van de opdrachtgever. Zo konden zij zien of er individuele verschillen zijn tussen de gemeenten, dit is belangrijke informatie voor het bepalen van het beleid van het RMB. We hebben echter wel van te voren moeten aangeven, dat de resultaten van de individuele gemeenten niet representatief kunnen zijn, omdat we anders 14 steekproeven zouden moeten uitvoeren. Dit is financieel en praktisch gezien niet realistisch.

43

Nu nog adressen Een steekproef houden onder 14 gemeenten met in totaal ruim 240.000 mensen is een kwestie van een berekening waarbij je aangeeft welke betrouwbaarheid en nauwkeurigheid je wilt. Zo komt er een uitkomst die aangeeft hoe groot je steekproef precies moet zijn. Toen we dit uitgerekend hadden, liepen we echter tegen ons eerste probleem aan. Hoe krijgen we de adressen van zoveel mensen? Het zijn namelijk niet zomaar gegevens die openbaar te verkrijgen zijn. Gelukkig kon Inez van het RMB na enige moeite een adressenbestand leveren, voorzien van gemeente, straat, huisnummer, poscode en plaatsnaam. Vragen zonder antwoorden We hadden ons inmiddels verdiept in het onderwerp milieu en energie en hadden al verschillende vragen die we namens het RMB aan de mensen wilden stellen. Maar op welke manier konden we dat het beste doen? Gezien de gegevens die wij van de mensen hadden konden we telefonisch geen vragen stellen, ook persoonlijk langsgaan was geen praktische optie. Daarom hebben we een enquête ontwikkeld die verstuurd is naar ruim 4000 adressen in de 14 gemeenten. De enquête moest natuurlijk wel prima in orde zijn voordat we die zouden versturen. Daarom hebben we feedback gekregen van het RMB, een aantal gemeenten, onze tutor en een Taalbeheersing docent. Deze feedback hebben we verwerkt tot een uiteindelijke enquête die mooi op 4 dubbelzijdige (papierbesparende) kantjes kon. Een totaalpakket voor een hoge response In de enveloppe die we gingen versturen hoort natuurlijk nog wat meer. De enquête zag er goed uit, dat was het belangrijkste. Daarnaast hebben we een nette, zakelijke, en vriendelijke begeleidende brief geschreven voor bij de enquête. Omdat het invullen van een enquête toch niet het aller-leukste tijdverdrijf is, hebben we iets bedacht om de mensen extra te motiveren om de enquête in te vullen en terug te sturen. We hebben bedacht dat diegene die onze, zelf ontworpen, bijgevoegde flyer terugstuurde met de antwoordenveloppe, kans zou maken op 1 van de 3 prijzen. De eerste prijs was een energie zuinige stofzuiger t.w.v. €189, de tweede en derde prijs een energiebesparingpakket t.w.v. €100 en €75. Een totaalpakket, bedacht en ontworpen om antwoord te krijgen op de vragen met het oog op een zo hoog mogelijk respons van de mensen uit de gemeenten. Met een gemiddelde respons van maarliefst 21,4% en uitschieters van 39,6% en 30,4%, is de respons zeer hoog te noemen voor een enquête! Prijsuitreiking De prijzen die we hebben verloot, zijn na afloop van de enquête persoonlijk uitgereikt aan de winnaars. Een foto van de winnaars met prijs hebben we naar het RMB gestuurd, zodat zij het samen met het door ons geschreven stukje kunnen gebruiken als nieuwsbericht op de website.

44

Bijlagenboek Brabants Groen Ruimte Milieu en Bouwen HAN Nijmegen Elvira Agterberg, Bart van Dieken, Jeli Jordans, Tim van Ruitenbeek, Tom Sepers, Tim

Recommend Documents