Gespreksnotitie Contact
José Chung, GroenLinks Datum
11 maart 2009 Bijlagen
2 concept moties
Aan
De leden van de statencommissie Groen, Water en Milieu Onderwerp
Gespreksnotitie gebruik zonne-energie in de provincie ZuidHolland bij (her)inrichting van bedrijventerreinen en voor besparing op openbare verlichting langs (provinciale) wegen.
Geachte leden, Inleiding Op 15 oktober 2008 zijn de woordvoerders energie van de fracties van het CDA, VVD, PvdA, CU/SGP, SP, GL, PvdD en D66 op uitnodiging van ondergetekende bijeen geweest om de wenselijkheid en haalbaarheid van de inzet van duurzame energie te bespreken. In deze notitie treft u het resultaat aan van onze gedachtevorming. Wij concluderen dat, naast het belang van besparingen, alle vormen van duurzame energie van belang zijn en aandacht verdienen om ontwikkeld te worden. Wij dringen er daarom op aan dat het energiebeleid van de provincie wordt gestoeld op het gebruik van duurzame energie in zijn volle breedte. Dit beleid dient zowel in beleidsvoornemens als in daadwerkelijke uitvoering zichtbaar te worden gemaakt. Zonne-energie heeft in onze ogen echter de meeste potentie. Daarom leggen wij in deze gespreksnotitie de focus op zonne-energie. Deze notitie bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over stimulering gebruik zonne-energie bij de (her)inrichting van bedrijventerreinen. Het tweede deel gaat over besparing op openbare verlichting langs (provinciale) wegen door middel van het gebruik van zonne-energie. Bij deze notitie zijn twee concept-moties gevoegd die het belang van dit onderwerp ondersteunen. Wij hebben de voorzitter van Provinciale Staten verzocht dit onderwerp te agenderen voor de PS vergadering van 25 februari 2009. Mede namens de woordvoerders hoop ik dat we een goede discussie in de commissie en PS zullen hebben over dit belangrijke onderwerp. I. Stimulering gebruik zonne-energie bij de (her)inrichting van bedrijventerreinen Deze gespreksnotitie heeft als doel een pilot mogelijk te maken om te onderzoeken hoe de toepassing van zonne energie structureel kan worden opgenomen in de voorwaarden voor herstructurering of inrichting van bedrijventerreinen. Daarmee kunnen de definitieve normen voor duurzame energievoorzieningen op bedrijventerreinen vastgesteld worden.
1/8
We hebben getracht aan te sluiten bij bestaand beleid. (Her)structurering van bedrijven terreinen in Zuid-Holland biedt ons inziens daarvoor een goede mogelijkheid. Enerzijds is er opdracht de bestaande ruimte via herstructurering te verduurzamen en de bestaande ruimte beter te benutten. Anderzijds is er al lang de afspraak deze terreinen ook zodanig in te richten dat ze ook aantrekkelijk ogen: dit laatste sluit aan bij het programma DECOR dat is vastgelegd in de vorige statenperiode. Ons voorstel speelt in op beide beleidsuitgangspunten. Uitvoeren van een pilot Wij vragen GS de mogelijkheden te onderzoeken om onderstaande wensen op haalbaarheid te toetsen en daartoe één of meerdere pilots op te starten bij de herstructurering van (of ontwikkeling van nieuwe) daarvoor geschikte bedrijventerreinen. Met dit onderzoek wordt de onderbouwing geleverd voor het toekomstig uit te voeren beleid in deze. In de pilot(s) wordt onderzocht in hoeverre succesvolle invoering van de volgende criteria mogelijk zijn: Per bedrijventerrein (herstructurering of nieuw) dient bij oplevering minimaal 25% van de berekende totale energie behoefte te worden geleverd door zonne-energie. De openbare verlichting van het terrein kan hier bij de berekeningen worden meegenomen. Binnen 10 jaar na oplevering wordt 80% van de totaal benodigde energie van het terrein geleverd door duurzame energiebronnen. (de 20% traditioneel is slechts bedoeld als terugvaloptie bij calamiteiten) Een daarvoor geschikt gebouw wordt als het ware “ingepakt” met zonnepanelen. In verband met de voorbeeldfunctie dienen de benodigde zonnepanelen geplaatst te worden op een in het oog springend gebouw, bij voorkeur langs de weg of bij de ingang. Provincie maakt de overgang naar de inzet van duurzame energie mogelijk door indien noodzakelijk de benodigde zonnepanelen beschikbaar te stellen aan het bedrijventerrein. Financiering Er wordt onderzocht in hoeverre een provinciaal fonds (bij voorkeur een revolving fund) voor duurzame energie kan worden opgericht, bij voorkeur voor zonne-energie. Hier kan -bij de inrichting van bedrijventerreinen in Zuid-Holland- een beroep op worden gedaan teneinde de kosten voor de aanschaf van de benodigde panelen (of noodzakelijke investeringen) te financieren. 50% van de minderkosten van het energieverbruik dat wordt bereikt door het gebruik van de zonne-energie wordt jaarlijks door de gebruikers teruggestort in het fonds tot het totaal beschikbaar gestelde bedrag is teruggestort Hierdoor blijft het fonds op termijn beschikbaar voor volgende projecten die de inzet van duurzame energie bevorderen. II. Besparing op openbare verlichting langs (provinciale) wegen en gebruik van zonne-energie In het tweede deel van deze gespreksnotitie hebben wij besloten de focus te leggen op het terugdringen van verlichtingskosten plus het verduurzamen daarvan. Zonne-energie heeft in onze ogen de meeste potentie en dient daarom in dit voorstel nadrukkelijk te worden meegenomen als
2/8
optie. Gezocht is naar een aansprekend voorbeeld waarbij anderen (overheden, instellingen en particulieren) makkelijk bij aan kunnen haken. Een globale verkenning wijst uit dat op het gebied van openbare verlichting veel winst te behalen valt. De besparingen maken in veel gevallen een versnelde investering rendabel en zijn zeker de moeite waard om toe te passen bij nieuwe of te reconstrueren wegen. Omdat de provincie alleen beheerder is over provinciale wegen richt het voorstel zich op deze wegen. Het voorstel levert een bijdrage aan de beoogde reductie van de CO2 uitstoot en haakt, met behoud van veiligheidseisen, tevens aan bij de wens te komen tot minder lichtvervuiling gedurende de nacht. Begrenzing Het voorstel voor de provincie beperkt zich tot een nieuwe vorm van verlichten van provinciale wegen. De bestaande openbare verlichting wordt vervangen door een nieuw concept, waarbij: het wegverloop wordt aangegeven door zgn. “kattenogen”; overal waar de veiligheid een intensiever verlichting vereist (kruispunten en zgn. kunstwerken) een verlichting te realiseren die d.m.v. sensoren alleen dan in werking treedt als het nodig is. (spotverlichting met sensor); traditionele lampen die nu nog worden gebruikt worden vervangen door LED lampen die hiervoor uitermate geschikt zijn; LED lampen waar mogelijk worden gevoed door zonnecellen, waardoor energievoorziening plaatselijk wordt gerealiseerd en kabels niet meer nodig zijn. Financiering Financiering kan waarschijnlijk helemaal komen uit reguliere middelen. Door de significant langere levensduur van LED verlichting t.o.v. de traditionele verlichting (LED: 80.000 branduren tegenover 15.000 branduren van een traditionele lamp) en het beduidend minder energieverbruik (energie verbruik van LED lampen is plm. 6x lager dan van een spaarlamp: 8 tot 26 watt tegenover 100watt) is de besparing ruim voldoende om daaruit de nieuwe vormen te financieren. Voor een initiële financiering kan een beroep worden gedaan op het revolving duurzaamheidsfonds zoals beschreven in het eerste voorstel. Daarbij aangetekend dat het fonds ook hier door de minderopbrengsten zal worden gefinancierd onder de zelfde condities als in het eerste voorstel. Uitvoering Wij vragen het college van GS deze nieuwe verlichtingsvorm te introduceren en andere partijen te stimuleren dit idee over te nemen en zo mee te helpen aan een verduurzaming van ons openbaar lichtnet. Daarmee wordt een substantiële energiebesparing, reductie van CO2 uitstoot en vermindering van de lichtvervuiling gerealiseerd. Om dit op aansprekende wijze te doen stellen wij voor deze uitdaging samen met andere provincies op te pakken. Een aansprekend symbool kan zijn de realisatie van een lint van op deze manier verlichte en op elkaar aansluitende provinciale wegen: een zgn. “lichtsnoer” dat heel Nederland doorkruist en daarmee voor iedere inwoner duidelijk laat zien hoe we als overheid uitvoering geven aan onze verantwoordelijkheid in deze.
3/8
4/8
MOTIE Stimulering gebruik zonne-energie bij (her)inrichting bedrijventerreinen Agendapunt Voordrachtnr. Onderwerp
:3 : n.v.t. : Stimulering gebruik zonne-energie
Provinciale Staten van Zuid-Holland, in vergadering bijeen op 25 maart 2009 ter behandeling van bovenvermeld agendapunt;
Constaterende dat: alle vormen van duurzame energie van belang zijn en aandacht verdienen om ontwikkeld te worden; er Europese fondsen en fondsen uit het Klimaatakkoord zijn voor het stimuleren van duurzame energie zoals onder andere de regeling Stimulering Duurzame Energie, SLOK (euro 35 miljoen) en de Innovatieagenda Energie (€ 438 miljoen) - het ook voor partijen als rijk, gemeenten en energiebedrijven interessant kan zijn om op te treden als co-financier Overwegende dat: het stimuleren van duurzame energie onderdeel is van het provinciaal beleid vormen van co-financiering, waaronder de instelling van een revolving fund, mogelijkheden zouden moeten bieden voor een substantiële toepassing van zonne-energie bij de (her)inrichting van bedrijventerreinen,; de provincie Zuid-Holland hecht aan de toepassing van duurzame energie, en daarin specifiek het aandeel zonne-energie.
Dragen het college op: Het gebruik van zonne-energie in de provincie Zuid-Holland bij (her)inrichting van bedrijventerreinen te stimuleren door: 1. de voorstellen voor de toepassing van het gebruik van zonne energie op bedrijventerreinen nader uit te werken en deze uitwerking mee te nemen in de doelstellingen van de energienota van 2009; 2. vormen van co-financiering te onderzoeken (waaronder een revolving fund) t.b.v. de toepassing van Zonne energie bij de (her)inrichting van bedrijventerreinen. Hierin kunnen naast europese instellingen ook rijk, gemeenten en energiemaatschappijen een rol spelen 3. in de kadernota van dit jaar waar mogelijk aan te geven welk bedrag aan provinciale middelen beschikbaar kan worden gesteld voor financiering 4. Provinciale Staten regelmatig te informeren. Bij voorkeur 2x per jaar over de vorderingen en de resultaten van de opgestarte pilots; 5. de resultaten van de pilots te verwerken tot uitgangspunten van beleid van het provinciaal energiebeleid; en gaan over tot de orde van de dag! 1.
5/8
José Chung, GroenLinks
6/8
2.
Ronald Waterman, VVD
3.
Henk van Dieren, CU/SGP
4.
Lies van Aelst, SP
5.
Geert-Jan Wenneker, D66
6.
Carla van Viegen, Partij voor de Dieren
7.
Ulla de Wreede, PvdA
8.
Ton van der Stoep, CDA
9.
……..
MOTIE Besparing op openbare verlichting langs provinciale wegen door stiumlering gebruik zonne-energie Agendapunt Voordrachtnr. Onderwerp
:3 : n.v.t. : Stimulering gebruik zonne-energie
Provinciale Staten van Zuid-Holland, in vergadering bijeen op 25 maart 2009 ter behandeling van bovenvermeld agendapunt;
Constaterende dat: Alle vormen van duurzame energie van belang zijn en aandacht verdienen om ontwikkeld te worden; LED lampen een significant langere levensduur hebben dan traditionele lampen Overwegende dat: Het energieverbruik van een LED lamp plm 6 x lager is dan bij een traditionele lamp LED lampen gevoed door zonne energie reeds tot uitvoerbare mogelijkheden behoren Deze motie het reeds hiertoe ingezette initiatief van de Task Force Verlichting van Senter Novem ondersteunt Dragen het college op: Op openbare verlichting langs provinciale wegen te besparen en het gebruik van zonne-energie hierbij te stimuleren door: 1. de voorstellen tav stimulering gebruik LED verlichting in combinatie met zonne energie bij openbare verlichting nader uit te werken en deze uitwerking mee te nemen in de doelstellingen van de energienota van 2009; 2. een onderzoek te starten naar beheer, onderhoud en exploitatie van de gevraagde verlichtingswijze alsmede te onderzoeken welke besparingen op deze wijze kunnen worden gerealiseerd;, e.e.a. mogelijk in overleg met de Taskforce Verlichting van Senter Novem 3. draagvlak te zoeken voor de realisatie van het zgn. “lichtsnoer” bij de overige provincies; 4. in samenwerking met de overige provincies de provinciale wegen te benoemen die hiervoor in aanmerking komen; 5. voor dit idee een uitwerkingsplan te maken waarbij nog in 2009 duidelijk is hoe het “lichtsnoer” door Nederland zal lopen en welke uitvoeringswijze daarbij is gekozen; 6. Provinciale Staten regelmatig, zo mogelijk 2 x per jaar te informeren over de voortgang en na maximaal 1,5 jaar inzicht te geven in de besparingen, zodat vervolgacties kunnen worden ondernomen; 7. er voor te zorgen dat gemeenten en andere instellingen logisch en op adequate wijze kunnen inspelen op deze nieuwe verlichtingsvorm; en gaan over tot de orde van de dag!
7/8
1
José Chung, GroenLinks
2
Ronald Waterman, VVD
3
Henk van Dieren, CU/SGP
4
Lies van Aelst, SP
5
Geert-Jan Wenneker, D66
6
Carla van Viegen, Partij voor de Dieren
7
Ulla de Wreede, PvdA
8
Ton van der Stoep, CDA
9 10
8/8