Bijlage B: Nadere uitwerking van de onderwijseenheden van het curriculum voor de propedeutische fase Geplande contacturen In de tabel hieronder staat een overzicht van de geplande contacturen voor de opleiding. Gegevens zijn gebaseerd op de Bouwsteenboeken van de individuele onderwijseenheden van 2014-2015. Gezien de curriculum vernieuwingen kunnen de werkelijke contacturen afwijken van de planning. Study programme: Year: Contact hour (in minutes): Number of contact hours per year: Number of weeks of education per period:
Life Science 2014- 2015 45 591.0 10
Contact hours 1st year full time bachelor degree programme
Lectures PBL Seminars/practicums Excursions/field visits Internship guidance Study guidance Exams Totals Number of days internship (if applicable) Number of educational weeks per period:
Explanation Period 1 70 8 120 10
8 216.0
Period 2 80 8 120
8 216.0
Period 3 96 8 28
8 140.0
Period 4 70 8 120 10
8 216.0
316 32 388 20 0 0 0 788.0
Including guest lecturers, company presentations, etc. Including CBL and other variants of PBL Seminars can include categories like: training, practicum, learning company, etc. For example on feedback and review days at which a teacher is present. Including study career counseling Exams include all possible forms of testing (Art.4.1.4, Students Charter) Number of days the student does an internship with a placement company Educational weeks are weeks in which education is being offered (excluding exam weeks)
Opbouw en samenhang van het programma De curricula van de opleidingen Life Science kennen een propedeutische fase van één jaar (60 EC) en een postpropedeutische fase van drie jaar (180 EC). Het vierde studiejaar is een praktijkjaar, eerst wordt de stage gedaan (30 EC), het jaar wordt afgesloten met de afstudeeropdracht (30 EC). De propedeutische fase heeft een oriënterende, een homogeniserende en een selecterende/verwijzende functie. Oriëntatie houdt in dat de propedeuse de student een goed inzicht moet verschaffen in de opleiding die hij gedurende vier jaar volgt. Daarom is de propedeuse gemeenschappelijk voor beide opleidingen (Chemie en BML) en zijn de leeractiviteiten van de student representatief voor de beide opleidingen. Daarnaast moet de student in het propedeusejaar een goede indruk kunnen krijgen van het toekomstige werkveld. Homogeniseren wil zeggen dat studenten met verschillende vooropleidingen aan het eind van de propedeuse over dezelfde competenties, kennis en vaardigheden beschikken. Selectie en verwijzing geven aan dat de propedeuse ook bedoeld is om na te gaan of de student de juiste opleiding op het juiste niveau heeft gekozen. Zonodig volgt aan het eind van het eerste studiejaar een bindend studieadvies. Als de student de doelstellingen (kennis, vaardigheden, beroepshouding) van het onderwijsprogramma van de propedeuse bereikt heeft, is hij goed toegerust voor het met succes kunnen voortzetten van zijn opleiding in de postpropedeutische fase. In het onderwijsprogramma van de postpropedeutische fase vindt een steeds verdere specialisatie plaats naar een van beide opleidingen. Van belang is daarbij ook de persoonlijke ontplooiing en vorming van de student, opdat hij ook maatschappelijk relevant actief kan zijn. Speerpunt in de bacheloropleidingen Biologie & Medisch Laboratoriumonderzoek en Chemie van Stenden hogeschool is het beroepsdomein Research & Development, in de opleidingen wordt het accent gelegd op de competenties ‘Onderzoeken’ en ‘Experimenteren’. De kennis en vaardigheden die tot deze competenties behoren komen steeds gekoppeld aan bod. Vanaf de eerste periode in het eerste studiejaar werken de studenten aan problemen die vanuit een onderzoeksvraag worden aangeboden en waarin de experimenten zodanig moeten worden opgezet dat de onderzoeksvraag goed beantwoord kan worden. In de beoordeling speelt, naast de correcte en nauwkeurige uitvoering van de experimenten, de keuze, opzet en planning van de experimenten in relatie tot de onderzoeksvraag een grote rol. In de propedeuse zijn de problemen doorgaans beperkt van omvang en complexiteit. Naarmate de opleiding vordert, worden de problemen omvangrijker en complexer. Niet alleen de verlangde nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en reproduceerbaarheid van de experimenten neemt toe, ook het aantal methoden en technieken waaruit gekozen moet worden groeit; de student moet over meer onderzoeksvaardigheden beschikken om binnen de afgesproken termijn goede resultaten te kunnen presenteren. Het curriculum van beide opleidingen is opgebouwd uit bouwstenen van elk 3 ec of een veelvoud hiervan groot. Dit principe verhoogd de onderlinge uitwisselbaarheid in de tijd van deze studie-elementen. De bouwstenen uit een periode zijn vaak gericht rond een
centrale practicumbouwsteen volgens het didactisch concept Problem Based Learning. Een realistisch opdracht uit de praktijk of zoals deze uit het werkveld zou kunnen komen wordt aan een groep of een individuele student voorgelegd. De studenten werken vaak in projectgroepen aan de uitwerking van de gegeven opdracht. In bijlage A is reeds een overzicht gegeven van de bouwstenen en wordt per bouwsteen aangegeven welke competenties in de betreffende bouwsteen worden getraind en getoetst. In een aantal bouwstenen worden niet rechtstreeks een of meer competenties getoetst, deze dragen alleen indirect bij aan de competentieontwikkeling van de studenten. In deze cases wordt alleen een deel van de Body of Knowledge and Skills getoetst, dit is zichtbaar in de toetsmatrijs.
6. Instrueren
7. Leidinggeven
8. Zelfsturing
I
I
I
I
I
I
I
I
II
II
I
I
I
I
II
III
I*
I*
I*
I*
II
Propedeuse
I
I
Jaar 2
II
II
Jaar 3
III
Eindkwalificaties
III*
4. Beheren
5. Adviseren
COMPETENTIES Experimenteren 2.
FASE
1. Onderzoeken
Fasedoelstellingen voor beide opleidingen De fasedoelstellingen geven aan welk tussenniveau aan het eind van de propedeuse, het tweede en het derde studiejaar moeten zijn bereikt. Deze fasedoelstellingen zijn weergegeven in tabel 1.
Tabel 1 Fasedoelstellingen. *) minimaal één van deze competenties moet met één niveau worden verhoogd.
Curriculum overzicht Propedeutische fase BML In de hoofdstukken hieronder worden de curriculum overzichten getoond voor de verschillende cohorten. In verband met de invoer van het nieuwe curriculum vanaf 20142015, zullen de opvolgende leerjaren voor dat cohort getoond worden in de OER’en van de desbetreffende jaren (2015-2016 en 2016-2017). Zie voor overgangsregelingen rondom het nieuwe curriculum ook bijlage D. Opmerkingen m.b.t te verwachten wijzigingen. Met de inhoudelijke keuzes en wijzigingen die de opleiding de komende jaren zal doorvoeren op het gebied van het curriculum, zal binnen de kaders van de BOKS, het vakkenpakket mogelijk gedurende het komende schooljaar al wijzigingen ondergaan. Deze vakken zullen zich in pilot fase bevinden. In voorkomende gevallen zal, als dit negatieve gevolgen heeft voor studenten, de examencommissie naar redelijkheid en billijkheid hierover een beslissing nemen.
Bouwstenenoverzicht Propedeutische fase BML
Propedeutisch jaar (jaar 1) opleiding BML cohort 2014-2015 Periode 1 SLB 1A
Periode 2 Schriftelijke Communicatie 1
Periode 3 Mondelinge Vaardigheden 1
Periode 4 SLB 1B
3 EC Basiswiskunde
3 EC Wiskunde 2
3 EC Onderzoek 1
3 EC Organische Chemie 1
3 EC Scheikunde 1 3 EC Biologie 1
3 EC Spectrometrie 3 EC Biologie 2
3 EC Praktijk 1 Water 3 EC
3 EC Analyse 3 EC Excel MOS certificering (pilot) 3 EC 3 EC Praktijk 2 Gezondheid Praktijk 3 Warenonderzoek
3 EC Microbiologie 3 EC Management Skills 1 (pilot) 3 EC Biobased economy 1 (pilot)
3 EC
3 EC
3 EC
Toetsmatrijs Propedeuse BML In deze bijlage is de toetsmatrijs voor de propedeuse BML opgenomen. In deze matrix staat aangegeven welke toetsvorm in de verschillende bouwstenen worden gebruikt. In verband met de ontwikkeling van het nieuwe curriculum kan het zijn dat onderstaande overzichten nog niet volledig zijn of op detail niveau bijgesteld worden. Zie voor de meest recente informatie de bouwsteenboeken van de individuele bouwstenen voor de meest actuele informatie van dat studiejaar (propedeuse: 2014-2015). Toelichting: A P S M Pa Po B1 B2
Authentieke opdracht Practicum/Rapportage Schriftelijke toets Mondelinge toets Participatie Portfolio Beroepsoriënterende stage Beroepsopleidende stage
Biologie 1 Praktijk 1: Water
Competenties
1 Onderzoeken P P P P P P
2 Experimenteren P P P P P P
6
P P
8 Zelfsturing P P P o
S M
Vakinhoudelijke kennis S
Po P
S S S S
P
S P
S
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
P
Body of Knowledge and Skills
M S S S
Organische Chemie 1
Studievaardigheden 1B
Praktijk 3: Ware(n)onderzoek
Excel MOS certificering (pilot)
Analyse (ST3)
Biobased Economy (pilot)
5 Adviseren / in- en verkopen
Management Skills 1 (pilot)
4 Beheren/coördineren
Microbiologie
7 Leiding geven / managen
Onderzoek 1
Mond Vaardigheden 1
Celbiologie en Histologie Praktijk 2: Gezondheid
Spectrometrie
Wiskunde 2
Schr. communicatie 1
Scheikunde 1
Basiswiskunde
Studievaardigheden 1A
Onderwijseenheden
Toetsmatrijs Propedeuse BML
P P P
S S S
Vakbeschrijvingen Propedeuse Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek Studievaardigheden 1A Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
GSLB1 Studieloopbaanbegeleiding 1A Life Science Propedeuse 3 EC Albert de Jonge 1.1 (doorlopend in andere perioden)
Beschrijving In deze bouwsteen leer je vooral het een en ander over jezelf. Tevens, en daar zijn de doelstellingen van deze bouwsteen op gebaseerd, zul je vaardigheden leren die jou in staat stellen om in de toekomst adequater naar je zelf te kijken en waarmee je nog beter sturing aan je eigen persoonlijke ontwikkeling kunt geven. Ook zal je een aantal vaardigheden opdoen die je nodig hebt om succesvol in het HBO in het algemeen en op de Stenden Hogeschool in het bijzonder te kunnen studeren. Doelstellingen Heeft de student inzicht in het curriculum van zijn/haar studie en het studeren aan de Stenden Hogeschool. Weet de student welke informatie voor zijn/haar studie nodig heeft, kan hij/zij deze opsporen, voor zichzelf evalueren en verwerken en deze op een correcte manier in een product verwerken. De student is in staat zijn/haar studie te plannen op een manier die aansluit bij zijn/haar eigen leerstijl. Kan de student verantwoorden waarom hij/zij deze studie- en beroepskeuze gemaakt heeft. Heeft de student zijn beroepsbeeld verder ontwikkeld en is in staat om deze zo nodig bij te stellen. Heeft de student inzicht in de functie en mogelijkheden van studieloopbaancoaching. Kan de student de 5 studieloopbaancompetenties benoemen en toepassen op een niveau dat past bij zijn/haar beginsituatie. Kan de student een Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP) en een portfolio samenstellen dat voldoet aan zijn/haar leerbehoefte en de eisen van zijn/haar opleiding en kan hij/zij het goed beheren. De student is bereid tot, en ziet hij/zij de waarde van zelfreflectie en kan hij/zij hiervoor passende instrumenten kiezen en toepassen. Kan de student aan de hand van zijn/haar portfolio op zowel inhouds- als procesniveau reflecteren op zijn/haar eigen ontwikkelproces. Verplichte voorkennis Voor de bouwsteen SLB 1A is geen specifieke voorkennis vereist. Hulpmiddelen tijdens toetsing Portfolio Toetsvorm Beoordelingsgesprek Normering
Basiswiskunde Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
Wiskunde 1 Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Mark van der Staay 1.1
professionaliseren
adviseren
managen
beheren
realiseren
ontwerpen
analyseren
onderzoeken
Beschrijving In deze bouwsteen wordt een gedeelte van de HAVO wiskunde B herhaald om zodoende een voldoende basisniveau te garanderen van de wiskundige kennis en vaardigheden, die voor de beroepspraktijk zijn vereist. Competenties
niveaus I
I
Doelstellingen Na afloop van deze bouwsteen kan de student de volgende basisrekenvaardigheden toepassen: berekeningen maken met merkwaardige producten. een uitdrukking ontbinden in factoren. een stelsel van vergelijkingen oplossen breuken optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen en vereenvoudigen. machten en wortels vermenigvuldigen en delen. berekeningen maken met lineaire functies. berekeningen maken met kwadratische functies. een gegeven functie differentiëren. berekeningen maken met goniometrische functies. berekeningen maken met exponentiële functies. berekeningen maken met logaritmische functies. Verplichte voorkennis Er wordt uitgegaan van het eindniveau van de vooropleidingen MBO en HAVO. Hulpmiddelen tijdens toetsing Standaard rekenmachine Toetsvorm Schriftelijke toets Normering 55,0% score
Scheikunde 1 Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
OLSSK1 Scheikunde 1 Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Anniek Bruins 1.1
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / coördinatoren
Experimenteren
Onderzoeken
Beschrijving In deze bouwsteen wordt een gedeelte van de scheikunde theorie van de havo herhaald. De volgende onderwerpen komen aan de orde: Atoombouw, periodiek systeem Reactievergelijkingen Zouten, zuren en basen Redox-reacties Chemisch rekenen Competenties
niveaus I Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Atomen, moleculen, zouten en metalen beschrijven aan de hand van de bouw van de elementaire deeltjes Reactievergelijkingen van zuren en basen, zouten opschrijven en benoemen Redox-reacties opstellen Chemisch rekenen Verplichte voorkennis Eindniveau havo Literatuur Zie boekenlijst Hulpmiddelen tijdens toetsing Grafische rekenmachine en BINAS Toetsvorm Schriftelijke toets Normering Cijfer van minimaal een 5,50
Biologie 1 Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
OLSB1 Biologie Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Rens van Leeuwen 1.1
niveaus I
I
Zelfsturing
Leiding geven/managen
Instrueren / begeleiden/ doceren/coachen
Adviseren in – en verkopen
Beheren/ coördineren
Onderzoeken
Experimenteren
Beschrijving In water spelen zich veel chemische processen af. Levende cellen zijn Omgeven door een membraan om water binnen dan wel buiten die cel te houden. Hoe zit het met stoffen die zich buiten de cel bevinden, hoe komen die binnen? Diffusie? Osmose? Of wellicht zijn er andere mechanismen. Water “barst” van het leven …….. als het goed is. Als het niet goed is, lijkt het water vaak schoon maar er is geen leven in te bekennen. Is ons slootwater goed of niet? Competenties
I
Doelstellingen Na afloop van deze bouwsteen kan de student: -
Het kunnen verklaren van osmotische processen uit de praktijk en het kunnen voorspellen van de o.w./wanddruk/turgor met behulp van de wet van Boyle. Het op een verantwoorde manier omgaan met een microscoop. Het kunnen maken van een natuurwetenschappelijke tekening/weergave Een natuurwetenschappelijk experiment opstellen en uitvoeren (N1) Functioneren als lid van een team (N1)
N.b. Dit jaar wordt er uit een nieuw biologieboek gewerkt Er vindt een accentverschuiving binnen het curriculum plaats E.e.a. kan als gevolg hebben dat de doelstellingen en de moduulbeschrijving ingrijpend kan wijzigen Verplichte voorkennis Eindniveau Havo Hulpmiddelen tijdens toetsing n.v.t. Toetsvorm Schriftelijke toets Normering 55,0% score
Praktijk 1: Water Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
ILSPR1 Praktijk Water Life Science Propedeuse 3EC Rens van Leeuwen 1.1
Beschrijving Water is op het laboratorium de meest gebruikte stof. Er wordt dan ook aandacht besteed aan de verschillende soorten water die we kunnen onderscheiden op het laboratorium. Werken op een laboratorium betekent dat je op allerlei momenten bloot staat aan allerlei gevaren. Het is dus noodzakelijk dat de student leert om van te voren in te schatten wat de gevaren zijn, welke kunnen ontstaan bij de uitvoering van zijn/haar experiment. Hij/zij dient daarom te leren welke maatregelen van te voren moeten worden genomen om calamiteiten te voorkomen en i.g.v. een calamiteit adequaat te handelen. Het bestuderen veilig werken op het laboratorium moet bijdragen om de student een attitude bij te brengen waarin de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de student zelf en van anderen gewaarborgd wordt. Voor de relatie met water valt in dit kader te denken aan bijv. water als blusmiddel en koelmiddel bij brandwonden. Water is op het laboratorium in verschillende kwaliteiten aanwezig. Voor vele toepassingen is vaak een andere kwaliteit water nodig. Zo heb je leidingwater, demi-water, gedestilleerd water, koolzuurvrij water, bronwater, etc. Water wordt natuurlijk veel toegepast als oplosmiddel, spoelmiddel, verdunningsmiddel, blusmiddel. Wanneer welk water gebruikt kan worden, wordt in de loop van het practicum duidelijk.
niveaus I
I
Zelfsturing
Leiding geven/managen
Instrueren / begeleiden/ doceren/coachen
Adviseren in – en verkopen
Beheren/ coördineren
Experimenteren
Onderzoeken
Competenties
I
Doelstellingen De student kan zijn weg vinden in het laboratorium en is bekend met het laboratoriumreglement. De student weet op een juiste manier om te gaan met de verschillende balansen, pipetteerballon, glaswerk en maatglaswerk. De student weet onderscheid te maken in de "verschillende" soorten water en weet wanneer welk water te gebruiken. De student maakt kennis met eenvoudige meetapparatuur. De student leert te werken met een kalibratielijn. De student kan een eenvoudige kwantitatieve bepaling uitvoeren. De student kan een eenvoudige foutendiscussie uitvoeren. De student leert op een veilige manier te werken in het laboratorium; zowel voor hem/haar zelf als voor anderen. De student leert via een berekening op de juiste veilige manier een geconcentreerd zuur te verdunnen.
De student leert te werken met testkits voor water onderzoek. Verplichte voorkennis Eindniveau Havo Hulpmiddelen tijdens toetsing Toetsvorm Praktijkopdrachten Normering 100% van de experimenten moet met minimaal een voldoende zijn beoordeeld
Schriftelijke communicatie 1 Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
Schriftelijke communicatie 1 Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Marcus Dirks 1.2
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / Coördinatoren
Experimenteren
onderzoeken
Beschrijving Rapporten schrijven, goed citeren) plagiaat voorkomen, samenvatten, argumenteren: iedere HBO-er krijgt hiermee te maken. In deze bouwsteen wordt hier aandacht aan besteed. Je leert jezelf gepast schriftelijk uit te drukken. Je maakt complexe informatie schriftelijk duidelijk en je stuurt de juiste boodschap naar de juiste doelgroep via het juiste kanaal. Competenties
niveaus I Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Bouwplannen gebruiken voor je schriftelijke communicatie De passende structuur gebruiken bij doel en doelgroep De passende stijl gebruiken bij doel en doelgroep Argumenteren volgens de methode van Toulmin Informatie correct samenvatten Schrijven in fases: eerste opzet, herschrijven, vorm geven. Op de APA manier je bronnen in je schriftelijke communicatie vermelden. Verplichte voorkennis Geen specifieke voorkennis verreist. Hulpmiddelen tijdens toetsing Toetsvorm Schriftelijke rapportages Normering In ontwikkeling
Wiskunde 2 Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
Wiskunde 2 Werktuigbouwkunde Propedeuse 84 SBU Piet de Jonge 1.2
Beschrijving Bij deze bouwsteen zal de student kennis maken met het opstellen van wiskundige modellen van technische processen. Aan de hand van concrete voorbeelden zal een aantal wiskundige begrippen worden behandeld. De kennis en vaardigheden met betrekking tot de onderwerpen exponentiële functies, logaritmen en differentiëren worden herhaald en uitgebreid. Daarbij worden twee nieuwe onderwerpen geïntroduceerd: differentiaalvergelijkingen en integreren. Bovendien maakt de student kennis met het computerprogramma MathCad, waarmee wiskundige berekeningen eenvoudig kunnen worden uitgevoerd.
professionaliseren
adviseren
managen
beheren
realiseren
ontwerpen
analyseren
onderzoeken
Competenties
niveaus I
I
Doelstellingen aan de hand van een aantal meetparen (coördinatenparen) het verband bepalen tussen twee grootheden met behulp van logaritmisch papier; samengestelde of meervoudig samengestelde functies differentiëren met behulp van de kettingregel en andere rekenregels; differentiaalvergelijkingen van het type y k y of y k y kunnen opstellen en gebruiken bij het beschrijven van processen met toename of afname; verifiëren of een functie wel of niet voldoet als oplossing van een gegeven differentiaalvergelijking; standaard functies integreren (ofwel de primitieve bepalen) met behulp van rekenregels; eenvoudige samengestelde functies integreren met behulp van de substitutiemethode; de oppervlakte bepalen onder en tussen grafieken met behulp van bepaalde integralen; vraagstukken uit de kinematica oplossen met behulp van een bepaalde of onbepaalde integraal of een integraal met variabele bovengrens (alleen WB1); het softwarepakket MathCad gebruiken als hulpmiddel bij het maken van eenvoudige berekeningen. Verplichte voorkennis n.v.t. Hulpmiddelen tijdens toetsing Grafische rekenmachine
Toetsvorm Schriftelijke toets Normering 55,0% score
Spectrometrie Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
OLSSK2 Spectrometrie Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Anniek Bruins 1.2
Beschrijving Wet van Lambert en Beer, calibratielijn opstellen en uitwerking van een praktisch voorbeeld om zuiverheid aspirine vast te stellen, beoordeling juistheid van een meetmethode.
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / coördinatoren
Experimenteren
Onderzoeken
Competenties
niveaus I Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Spectrofotometrische experimenten uitvoeren Gehalte berekeningen uitvoeren Multicomponenten analyses uitvoeren Op de juiste wijze calibratielijnen optellen Met spreadsheet programmatuur omgaan Wiskundige oplossingsstrategieën beheersen Verplichte voorkennis Havo Literatuur Zie boekenlijst Hulpmiddelen tijdens toetsing Grafische rekenmachine en BINAS Toetsvorm Schriftelijke toets Normering Cijfer van minimaal een 5,50
Biologie 2 Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
OLSB2 Biologie 2 Life Science Propedeuse 3EC Rens van Leeuwen 1.2
Beschrijving Een cel is de simpelste vorm van leven. Maar toch vormt een levende cel complex geheel van diverse organellen en biomoleculen die ieder hun eigen functie hebben binnen de opbouw en het metabolisme van een cel. Aan bod komt de algemene opbouw van prokaryote en eukaryote cellen. Daarnaast wordt de interne en externe organisatie van eukaryote cellen besproken van kernenveloppe tot extracellulaire matrix. Ook komt aan bod, in detail, de structuur en functie van de celmembraan. Cellen staan immers niet op zichzelf, maar zullen vaak nutriënten en afvalstoffen moeten uitwisselen met hun omgeving. Hoe doen ze dat? Tot slot wordt aandacht besteed aan cellen in onderling verband. Hoe zie weefsels er uit. Hoe kun je ze in microscopische preparaten herkennen
niveaus I
I
Zelfsturing
Leiding geven/managen
Instrueren / begeleiden/ doceren/coachen
Adviseren in – en verkopen
Beheren/ coördineren
Experimenteren
Onderzoeken
Competenties
I
Doelstellingen Na afloop van de bouwsteen weet je: Hoe eukaryote cellen in elkaar zitten Welke functie de diverse organellen in een cel hebben Hoe biomembranen functioneren Hoe deze cellen met in relatie met omliggende cellen eruit zien in een microscopisch preparaat Andere doelstelling: Relatie aanleren tussen bouw (macroscopische en microscopische anatomie) en werking (fysiologie) van het ademhalingssysteem, het spijsverteringsysteem en van spieren, alsook kennis nemen van enige afwijkingen hierin (pathologie). De theorie en ziektebeelden die aan bod komen zijn deels gekoppeld aan praktijkgerelateerde vraagstukken. N.b. Dit jaar wordt er uit een nieuw biologieboek gewerkt Er vindt een accentverschuiving binnen het curriculum plaats E.e.a. kan als gevolg hebben dat de doelstellingen en de moduulbeschrijving ingrijpend kan wijzigen Verplichte voorkennis Eindniveau Havo Hulpmiddelen tijdens toetsing n.v.t. Toetsvorm
schriftelijk Normering 55,0% score
Praktijk 2: Gezondheid Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
ILSPR2 Praktijk Gezondheid Life Science Propedeuse 3 EC Rens van Leeuwen 1.2
Beschrijving De praktijkbouwsteen van thema gezondheid heeft een oriënterend karakter op het gebied van de biologie en de fotometrische analyse. De nauwe relatie tussen gezondheid en processen die zich biologisch afspelen liggen voor de hand. Daarnaast zijn meetmethoden een wezenlijk onderdeel omdat waarden (getallen) een houvast geven om de gezondheidstoestand van een individu te beschrijven. Om dit te bereiken wordt een begin gemaakt met spectrometrie. Een relatief eenvoudige techniek die aansluit bij de eerste periode en die veel in gebruik is bij analyses bij monsters van biologisch aard. Het bestuderen van hoe werkt je veilig op het laboratorium moet bijdragen om de student een attitude bij te brengen waarin de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de student zelf en van anderen gewaarborgd wordt (vervolg van periode 1).
niveaus I
I
Zelfsturing
Leiding geven/managen
Instrueren / begeleiden/ doceren/coachen
Adviseren in – en verkopen
Beheren/ coördineren
Experimenteren
Onderzoeken
Competenties
I
Doelstellingen De student is in staat tot: - uitvoeren van een eenvoudige organische synthese - omgaan met apparatuur voor : smeltpuntbepaling, stoomdestillatie, UV, IR, filtratie Verplichte voorkennis Theorie en praktijk uit periode 1 Hulpmiddelen tijdens toetsing Toetsvorm Praktijkopdrachten; Toets Veiligheid - Schriftelijk Normering 100% van de experimenten moet met een voldoende zijn beoordeeld; Toets Veiligheid moet voldoende zijn. Weging: Praktijk: Veilgheid is 2 : 1
Mondelinge Vaardigheden 1 Bouwsteen
Mondelinge Communicatieve Vaardigheden 1 Life Science Hoofdfase 3EC / 84 SBU Marcus Dirks 1.3
Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / Coördinatoren
Experimenteren
onderzoeken
Beschrijving Een HBO-er moet regelmatig presentaties verzorgen over projecten, producten, voortgang, etc. In deze bouwsteen wordt ingegaan op effectief mondeling presenteren. Daarbij staan 3 zaken centraal: het doel het publiek en de hulpmiddelen. Competenties
niveaus I Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Uitleggen wat de opbouw van een presentatie is. Een correcte presentatie schrijven, afstemmen op diverse doelgroepen en uitschrijven. Het eigen presentatie gedrag analyseren en bijsturen Op juiste wijze gebruik maken van audio visuele hulpmiddelen. Op een positieve manier evaluatie feedback geven aan mede studenten.
Verplichte voorkennis Geen specifieke voorkennis vereist. Hulpmiddelen tijdens toetsing Toetsvorm Presentatie Normering In ontwikkeling
Onderzoek 1 Bouwsteen: Opleiding: Studiefase: Omvang: Bouwsteencoördinator Periode
Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Anniek Bruins 1.3
Beschrijving Meten≠ Weten, maar Meten = Schatten De student krijgt een inzicht in de kritische stappen van een onderzoek; een niet kritische stapin een onderzoek kan worden uitgevoerd in de context van de totale nauwkeurigheid.
niveaus 1
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / Coördinatoren
Experimenteren
onderzoeken
Competenties
1
Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student een: - Relevante berekeningen uitvoeren - Foutenbeschouwing voorafgaand aan een experiment presenteren. - Foutendiscussie geven na afloop van een experiment. - Juist verslag schrijven - Relevante wiskundige technieken toepassen - Juiste keuzes maken. Verplichte voorkennis Scheikunde 1; Scheikunde 2; Scheikunde praktijk 1 ; Scheikunde praktijk 2 Hulpmiddelen tijdens toetsing Alle soorten van rekentuig Toetsvorm
Doelstelling 1 : Schriftelijke toets; De overige doelstellingen worden beoordeeld gedurende de wekelijkse verslagbesprekingen tijdens hat practicum Ware(n)onderzoek Normering Doelstelling 1: toets opg1 20; opg 2 20; opg 4 30 opg 3 30 Doelstellingen 2 tot en met 6: V
1
Analyse (ST3) Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
OLSSK3 Scheikunde 3 Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Anniek Bruins 1.3
Beschrijving Verdieping chemisch rekenen Chemisch evenwicht Verdieping zuren en basen en redox-reacties Elektrochemie
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / coördinatoren
Experimenteren
Onderzoeken
Competenties
niveaus I Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Evenwichtsbeschouwingen uitvoeren Eenvoudige materiaalbalansen opstellen Oplosbaarheids berekeningen uitvoeren Titratiecurves berekenen Geschikte indicatoren kiezen en pH berekeningen uitvoeren Bufferoplossingen berekenen Verplichte voorkennis Havo scheikunde, Scheikunde 1 is niet verplicht, maar is een herhaling van de basis voor Analyse (ST3). Literatuur Zie boekenlijst Hulpmiddelen tijdens toetsing Grafische rekenmachine en BINAS Toetsvorm Schriftelijke toets Normering Cijfer van minimaal een 5,50
Excel MOS certificering (in ontwikkeling) Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
Excel MOS certificering (pilot) Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Jeroen Pijpker 1.3
Beschrijving Deze certificering wordt wereldwijd erkend en valideert de vaardigheden in de Microsoft Office Excel 2010 applicatie. De MOS certificering stelt ieder in staat de eigenschappen en functionaliteiten van Microsoft Office Excel 2010 maximaal te benutten en zich te onderscheiden tijdens de opleiding en op het werk. Na het behalen van een Expert examen is de kandidaat officieel Microsoft Office Specialist Expert!
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / coördinatoren
Experimenteren
Onderzoeken
Competenties
niveaus III
I
Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: Optimaal benutten van de functionele en technische mogelijkheden van Microsoft Office Excel 2010 waarbij het kennisniveau aantoonbaar is op basis van het verstrekte certificaat.
Verplichte voorkennis: Werken met Windows en Internet Explorer Literatuur: Met behulp van E-learning Hulpmiddelen tijdens toetsing: IT middelen Toetsvorm: Individueel examen via e-learning bij IT Academy Normering Behalen van het Microsoft Office Excel 2010 Expert Examen 77-888
Praktijk 3: Warenonderzoek Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
ILSPR3 Praktijk Ware(n)onderzoek Life Science Propedeuse 3 EC Anniek Bruins 1.3
Beschrijving In dit practicum wordt een verdieping gerealiseerd m.b.t. een aantal titratietechnieken en wordt op een kritische manier gekeken naar de verkregen analyseresultaten. Het eindproduct is het bepalen van het gehalte aan azijnzuur in huishoudazijn op vijf verschillende manieren. Op basis van een foutendiscussie worden de verschillende resultaten geïnterpreteerd.
niveaus I
I
I
Doelstellingen Na het voldoende voltooien van de bouwsteen kan de student: -kwantitatieve analyses kunnen uitvoeren -kwantitatieve berekeningen kunnen uitvoeren - foutenberekening kunnen uitvoeren -kennis hebben van differentiaalberekeningen -met spreadsheet programmatuur kunnen omgaan -verslagen kunnen schrijven.… Voorkennis Theorie Scheikunde Periode 1 en 2 Literatuur Zie boekenlijst Hulpmiddelen Alle soorten van elektronisch rekentuig Toetsvorm Voortgang tijdens praktijk Normering 100% van de experimenten moet met een voldoende zijn beoordeeld
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / Coördinatoren
Experimenteren
onderzoeken
Competenties
I
Studievaardigheden 1B Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
GSLB1B Studieloopbaanbegeleiding 1B Werktuigbouwkunde/Life Science/Informatica Propedeuse 3 EC Albert de Jonge 1.4 (doorlopend in andere perioden)
Beschrijving Deze bouwsteen staat in zijn geheel in het teken van de studieloopbaancompetenties, competenties die je nodig hebt om je studie, en later jouw carrière blijvend vorm te kunnen geven. Zoals je zult zien, is het werken aan jezelf, aan je persoonlijke vaardigheden en competenties niet iets wat alleen binnen school gebeurt. Zeker Studieloopbaancompetenties zijn van blijvend belang in je latere carrière: Als HBO professional wordt van je gevraagd dat jij jezelf blijft ontwikkelen. Stilstaan is achteruitgaan! Doelstellingen Heeft de student inzicht in het curriculum van zijn/haar studie en het studeren aan de Stenden Hogeschool. Weet de student welke informatie hij/zij voor zijn/haar studie nodig heeft, kan hij/zij deze opsporen, voor zichzelf evalueren en verwerken en deze op een correcte manier in eenproduct verwerken. De student is in staat zijn/haar studie te plannen op een manier die aansluit bij zijn/haar eigen leerstijl. Kan de student verantwoorden waarom hij/zij deze studie- en beroepskeuze gemaakt heeft. Heeft de student zijn/haar beroepsbeeld verder ontwikkeld en is in staat om deze zo nodig bij te stellen. Heeft de student inzicht in de functie en mogelijkheden van studieloopbaancoaching. Kan de student de 5 studieloopbaancompetenties benoemen en toepassen op een niveau dat past bij zijn/haar beginsituatie. Kan de student een Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP) en een portfolio samenstellen dat voldoet aan zijn/haar leerbehoefte en de eisen van zijn/haar opleiding en kan hij/zij het goed beheren. De student is bereid tot, en ziet de waarde van zelfreflectie en kan hiervoor passende instrumenten kiezen en toepassen. Kan de student aan de hand van zijn/haar portfolio op zowel inhouds- als procesniveau reflecteren op zijn/haar eigen ontwikkelproces. Verplichte voorkennis Voor de bouwsteen SLB1B is SLB1A als voorkennis vereist. Hulpmiddelen tijdens toetsing Portfolio Toetsvorm Beoordelingsgesprek Normering
Organische chemie 1 Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
OLSOC1 Scheikunde 3 Life Science Propedeuse 3EC / 84 SBU Nader te bepalen 1.4
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / coördinatoren
Experimenteren
Onderzoeken
Beschrijving Tijdens deze bouwsteen Organische chemie 1 komen de volgende onderdelen aan bod: Atomen o Elektronenconfiguratie o Valentie-elektronen Moleculen o Naamgeving o Functionele groepen o Molecular Orbital theorie o Structuren o Stereochemie Verschillende reacties & reactiemechanismen Competenties
niveaus I Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: De student kan de elektronenconfiguratie en valentie-elektronen van atomen aangeven. De student kan beredeneren hoe het periodiek systeem is opgebouwd. De student kan de naam en functionele groepen in/van een molecuul aangeven. De student kan de hybridisatie toestand van een molecuul beredeneren. De student kan de elektronenstructuur, inclusief mesomeren, hoeken en ladingen, van een molecuul opstellen. De student kan de stereochemie van moleculen verklaren. De student kan resonantie structuren geven/tekenen. De student kan aangeven welk molecuul/ functionele groep reactiever is. De student kan verschillende reacties opstellen en benoemen. De student kan een reactiemechanisme opstellen en tekenen m.b.v. curved arrows. Verplichte voorkennis HAVO scheikunde Literatuur Bouwsteenboek Organische chemie 1 Organic Chemistry; Paula Y. Bruice; Seventh Edition; ISBN10:1-292-02436-4; ISBN13:978-1-292-02436-3 Binas
Hulpmiddelen tijdens toetsing Grafische Rekenmachine Toetsvorm Schriftelijke toets Normering onderdeel
specificatie
Tentamen
eindbeoordeling totaal
weging % eindresultaat 100 100
# punten per product 100 Beloning
Toetsmatrijs: Doelstelling De student kan de elektronenconfiguratie en valentie-elektronen van atomen aangeven. De student kan beredeneren hoe het periodiek systeem is opgebouwd. De student kan de naam en functionele groepen in/van een molecuul aangeven. De student kan de hybridisatie toestand van een molecuul beredeneren. De student kan de elektronenstructuur, inclusief mesomeren, hoeken en ladingen, van een molecuul opstellen. De student kan de stereochemie van moleculen verklaren. De student kan resonantie structuren geven/tekenen. De student kan aangeven welk molecuul/ functionele groep reactiever is. De student kan verschillende reacties opstellen en benoemen. De student kan een reactiemechanisme opstellen en tekenen m.b.v. curved arrows.
norm in: Pt / % 55/55,0% 3EC Punten 10 5 15 5 15 5 5 5 20 15
Microbiologie Bouwsteen Opleiding Studiefase Omvang Bouwsteencoördinator Periode
OLSB3 Biologie 3 Life Science Propedeuse 3EC Rens van Leeuwen 1.4
Beschrijving Micro organismen zijn overal om ons heen. Met micro organismen bedoelen we organismen waarbij we een microscoop nodig hebben om ze te kunnen zien en bestuderen. Van bacterie tot virus en van schimmel tot parasiet. Bij micro organismen wordt vaak gedacht aan ziekten, bijv. tuberculose, kinkhoest, vogelgriep en HIV. Wat veel mensen zich echter niet realiseren is dat wij zonder micro organismen in en op ons lichaam niet zouden kunnen leven. Daarnaast gebruiken we micro organismen tegenwoordig om “stoffen”voor ons te maken. Bijv. melkzuur voor bioplastic, medicijnen door genetisch gemodificeerde micro organismen etc Bij praktijk ligt de nadruk op het aspect van de biologische veiligheid. Onderwerpen die o.a. aan de orde komen zijn; Veilige Microbiologische Technieken (VMT), veilig werken met bloed en bloedproducten en Genetisch Gemodificeerde Organismen (GGO‟s).
-
N.b. Dit jaar wordt er uit een nieuw biologieboek gewerkt Er vindt een accentverschuiving binnen het curriculum plaats
E.e.a. kan als gevolg hebben dat de doelstellingen en de moduulbeschrijving ingrijpend kan wijzigen
niveaus I
I
Zelfsturing
Leiding geven/managen
Instrueren / begeleiden/ doceren/coachen
Adviseren in – en verkopen
Beheren/ coördineren
Experimenteren
Onderzoeken
Competenties
I
Doelstellingen Na afloop van de bouwsteen: Kun je VMT voorschriften toepassen in het laboratorium Heb je kennis over micro organismen mbt morfologie, groei, identificatiemethoden etc. Een natuurwetenschappelijk experiment opstellen en uitvoeren (N1) Functioneren als lid van een team (N1)
Verplichte voorkennis n.v.t. Hulpmiddelen tijdens toetsing n.v.t. Toetsvorm Opdrachten + presentatie+ schriftelijke toets Normering 55,0% score op onderdelen, gewogen gemiddelde
I
Management Skills 1 Bouwsteen: Opleiding: Studiefase: Omvang: Bouwsteencoördinator Periode
Management Skills 1 (pilot) Life Science Hoofdfase 3EC / 84 SBU Marcus Dirks 1.4
Beschrijving
In ontwikkeling (verwacht: februari 2015)
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / Coördinatoren
Experimenteren
onderzoeken
Competenties
niveaus I Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student:
In ontwikkeling (verwacht: februari 2015)
Verplichte voorkennis Hulpmiddelen tijdens toetsing Toetsvorm Normering
I
Biobased Economy Bouwsteen: Opleiding: Studiefase: Omvang: Bouwsteencoördinator Periode
Biobased Economy (pilot) Life Science Hoofdfase 3EC / 84 SBU Rudy Folkersma 1.4
Zelfsturing
Leiding geven / managen
Instrueren / begeleiden / doceren / coachen
Adviseren / in- en verkopen
Beheren / Coördinatoren
Experimenteren
onderzoeken
Beschrijving De bouwsteen Biobased Economy (BBE) gaat over de overgang van een economie die draait op fossiele grondstoffen naar een economie die draait op biomassa als grondstof: van ‘fossil based’ naar ‘bio based’. Toepassingen zijn bijvoorbeeld, chemicaliën, materialen, transportbrandstoffen, electriciteit en warmte. Biomassa is bij uitstek geschikt om fossiele grondstoffen te vervangen bij toepassingen waar koolstof onmisbaar is, zoals vloeibare brandstoffen, materialen en chemicaliën. Biomassa heeft ten opzichte van andere fossiele vervangers zoals zon en wind de unieke eigenschap dat het gebuikt kan worden voor materialen zoals plastics, chemicaliën, cosmetica en medicijnen. De overgang van een economie gebaseerd op fossiele grondstoffen naar een biobased economy wordt omschreven als een complexe systeeminnovatie in een niet stabiele internationale omgeving. De verwachting is dat biomassa de komende jaren een steeds belangrijkere rol gaat spelen in onze economie. Dit heeft verschillende redenen, maar de belangrijkste zijn innovatie, economische kansen, energieonafhankelijkheid, energiezekerheid en het verminderen van broeikasgassen. Juist (Noord) Nederland heeft alles in huis om van de biobased economy een succes te maken: landbouw- en chemiekennis en goede logistiek. Competenties
niveaus I
I
I
I
Doelstellingen Na het voldoende voltooien van deze bouwsteen kan de student: beschrijven wat een biobased economy inhoudt beschrijven wat de huidige drijfveren zijn met betrekking tot een biobased economy de achterliggende keuzes van de waardepiramide beschrijven als het gaat om chemicaliën, medicijnen, materialen en energie. basisprincipes van bioraffinage en fermentatie kunnen beschrijven en toe kunnen passen. de toepassing van bio based building blocks kunnen beschrijven Verplichte voorkennis nvt Hulpmiddelen tijdens toetsing geen Toetsvorm schriftelijk Normering Voldoende bij 55,0% van de punten of meer