Bijlage 05 Stad en Regio Sleutelprojecten
Toelichting sleutelprojecten programma Stad en Regio 2012-2015/171
1
Inlichtingen bij dhr. A.J.H.P. Elferink, (026) 3599756, e-mailadres
[email protected]
Inhoudsopgave I. II.
Inleiding Reservering Appendix I: Appendix II:
Fiche sleutelproject Nijmegen Waalfront Externe financiële beoordeling sleutelproject Nijmegen Waalfront
I.
Inleiding
In deze bijlage wordt eerst ingegaan op de reservering waarvoor een aanvraag tot omzetting is ingediend door de betrokken gemeente, zie paragraaf II. Tevens is het fiche waarover besluitvorming wordt gevraagd toegevoegd in appendix I. Tot slot is in appendix II de externe financiële beoordeling van dit sleutelproject toegevoegd.
II.
Reservering
Gevraagde besluiten Nijmegen verwacht eind 2015 met haar uitvoeringspartner hun financiële afspraken geactualiseerd te hebben. In het licht daarvan zullen wij subsidie verstrekken wanneer de gemeente een geactualiseerde GREX uiterlijk in het eerste kwartaal van 2016 vaststelt, passend bij de afspraken voor een integrale gebiedsontwikkeling conform Masterplan 1.2 (voorwaarde). Wij stellen op basis van het ingediende programma van de gemeente Nijmegen voor het programma Stad & Regio 2012-2015/17 te wijzigen op het onderdeel : a. sleutelproject Nijmegen Waalfront; inhoudelijk zoals opgenomen in bijgevoegd programmafiche; Bijlage Stad en Regio, appendix 1. b. een bedrag van in totaal € 5.000.000 beschikbaar te stellen en als volgt op de begroting te zetten, in 2016 € 2,8 miljoen, in 2017 € 1,65 miljoen en in 2018 € 0,55 miljoen voor het Sleutelproject Waalfront Met de bijbehorende begrotingswijziging stellen wij u voor om de hierna volgende financiële wijzigingen door te voeren: Sleutelproject
Nijmegen Waalfront
Besluit 25 april 2012
Ontwerp Besluit PS
(PS 2012-280)
Begroting 2016 Beschikbaar stellen:
Reservering € 5.000.000
€ 5.000.000*
* waarvan € 2.800.000 in 2016, € 1.650.000 in 2017 en € 550.000 in 2018. Werkwijze beoordeling Tijdens behandeling van de Statenbrief ‘Sleutelprojecten programma Stad & Regio 2012-2015/17’ (PS2013-520) is gesproken over de mogelijkheid om het instrument externe advisering (second opinion) in te zetten voor het beoordelen van nieuwe initiatieven. Vanwege het voortduren van de crisis en de omvang van de investeringen, hebben wij dit instrument benut en een externe adviseur ingeschakeld om een externe financiële beoordeling (second opinion) te laten uitvoeren. Voor de beoordeling van de aanvragen zijn toetsingscriteria opgesteld, die vooraf zijn gedeeld met de betreffende gemeente. Naar aanleiding van de ingediende concept aanvraag is vooroverleg gevoerd met de betrokken gemeente, de provinciale accounthouder en de externe adviseur. De definitieve aanvraag is allereerst getoetst op de criteria ten aanzien van het passend zijn binnen gestelde kaders op zowel inhoudelijk als procesmatig vlak, denk hierbij aan de afspraken uit het stadscontract, het programma Stad & Regio en geschiktheid voor en voortgang in benodigde besluitvorming. Vervolgens is gekeken
naar de mate van voortgang van de lopende contractafspraken en de concreetheid van benoemde resultaten voor de periode t/m 2017. De financieeleconomische beoordeling is uitgevoerd door een extern financieel adviseur, waarbij is gekeken naar zaken als marktconformiteit, het voldoen aan de eisen rondom cofinanciering, de kwaliteit van de onderbouwing van financiële gegevens, realiteitsgehalte van planning, dekking van eventuele tekorten en het risico op staatsteun. Dit leidt tot voorgestelde wijzigingen van het programma Stad & Regio. De rapportage die is opgesteld m.b.t. de externe financiële beoordeling is bijgevoegd als Appendix II van deze bijlage. Overwegingen Voor de aanvraag van Nijmegen concluderen wij, mede op basis van genoemde externe advisering, dat er met de gemeentelijke en provinciale bijdrage een haalbare business case voor ligt die voldoet aan de eisen van het programma Stad en Regio en invulling geeft aan de specifieke afspraken in het stadscontract. Op het gebied van staatssteun heeft de externe beoordelaar een risico inschatting gemaakt ten aanzien van de mogelijkheid van optreden van ongeoorloofde staatssteun. Aanvullend is intern om juridisch advies gevraagd. Uit de risico-inschatting door de externe financieel adviseur blijkt dat indien de projecten worden uitgevoerd volgens de nu aangeleverde gegevens, er wordt aanbesteed conform de geldende aanbestedingsregels, er onafhankelijke taxaties zijn van de gerealiseerde verwervingen en deze aangekocht zijn met inachtneming van de geldende Europese staatssteunregels, het risico op ongeoorloofde staatssteun nihil is. Uit het intern juridisch advies blijkt dat in het staatssteunaspect geen reden wordt gezien om de middelen niet beschikbaar te stellen, mits bij subsidieverstrekking de voorwaarde wordt gesteld dat de gemeente de middelen met in acht neming van alle regelgeving, waaronder Europese regelgeving, zal besteden. Deze voorwaarde is nodig omdat pas in de uitvoering duidelijk wordt welke maatregelen exact gerealiseerd gaan worden en op welke wijze de realisatie wordt vormgegeven. Eerst dan is pas na te gaan of geen sprake is van staatsteun. In de uitvoeringsovereenkomst (stadscontract 2012) met de betreffende gemeente is deze voorwaarde omtrent staatssteun reeds overeengekomen. Deze verplichting zal in de subsidiebeschikking nogmaals worden bevestigd. In de uitvoering zullen wij er op toezien dat de partners hiernaar handelen. Met de werkwijze wordt aangesloten bij de werkwijze met betrekking tot de overige toegekende subsidie in het programma Stad & Regio. De subsidieaanvragen van de gemeente voldoet aan de Subsidieregeling meerjarenprogramma Gelderland 2012 (SmpG). De subsidieverlening daarna gebeurt op basis van genoemde SmpG. Hieronder worden de overige overwegingen uiteen gezet die hebben geleid tot het voorleggen van de gevraagde besluiten. Medio september heeft de gemeente Nijmegen een verzoek ingediend voor het beschikbaar stellen van de reservering. Voor het sleutelproject Waalfront bestaat de provinciale bijdrage uit een toekenning van € 6 mln. en een reservering van € 5 mln. In het stadscontract (2012) is de omzetting van de reservering van € 5 mln. naar een toekenning afhankelijk gesteld van: (i) de context van de haalbaarheid van de integrale gebiedsontwikkeling, (ii) een aantoonbare voortgang van geprogrammeerde resultaten in het fiche, en (iii) in het bijzonder het toevoegen van nieuwe resultaatsafspraken voor het Brugkwartier. Uit de interne beoordeling blijkt dat de aanvraag binnen gestelde kaders valt op zowel inhoudelijk als procesmatig vlak.
Voor het Waalfront wordt gewerkt met een totale planexploitatie met een omvang van € 262 mln. (concept GREX 2014). Belangrijk uitgangspunt voor de haalbaarheid en het risicoprofiel is dat de gemeente Nijmegen voor de uitvoering van de planexploitatie Waalfront op 12 januari 2011 met het Bouwfonds Ontwikkeling B.V. (Bouwfonds) het Ontwikkelingsbedrijf Waalfront Beheer B.V. (OBW Beheer) heeft opgericht. Beide partijen participeren voor de helft in het financiële risico van het Waalfront (samenwerkingsovereenkomst Waalfront, tussen gemeente en Rabo Vastgoed d.d. 27 november 2007). De gemeente geeft in haar stukken aan dat er voor de betreffende deelgebieden uit het stadscontract (periode t/m 2017) sprake is van een haalbaar project en een gedekt tekort. Voor de periode na 2017 resteert nog een tekort aan subsidies en bijdragen van €12,5 mln.. De uitgevoerde externe financiële beoordeling laat zien dat er een geactualiseerde grondexploitatie is, deze moet echter nog wel definitief worden vastgesteld. Hierover zijn de afgelopen maanden gesprekken gevoerd tussen de gemeente en OBW, die voor eind 2015 moeten resulteren in definitieve afspraken en daarmee een vastgestelde grondexploitatie. Deze vastgestelde grondexploitatie wordt als voorwaarde gesteld voor de definitieve toekenning van de gereserveerde middelen, aangezien de Provincie van partijen verlangd dat zij overeenstemming hebben bereikt alvorens er nieuwe middelen worden toegekend. De geraamde kosten zijn beoordeeld op hoofdlijnen. Enkele grotere posten zijn onderbouwd met een aparte raming. De ramingen zijn beoordeeld als compleet en marktconform. Voor wat betreft de verwervingen gaat de provincie er vanuit dat de verwervingen zijn voorzien van een onafhankelijke taxatie (conform de regels van het onteigeningsrecht) en dat bij de uiteindelijke bereikte koopsom de Europese staatssteunregels in acht zijn genomen. De overige opgevoerde kosten zijn beoordeeld als logisch en compleet. Bij de afrekening zal moeten worden aangetoond dat de afgesproken gewenste kwaliteit daadwerkelijk is gerealiseerd, aangezien deze nu enkel te beoordelen is op basis van documenten aangaande de beeldkwaliteit. Pas bij het aangaan van contracten voor de realisatie, dan wel na oplevering is echt te zien of deze kwaliteit ook wordt/is gerealiseerd. Naast de cijfers is ook de voortgang van het project buiten duidelijk zichtbaar, onder andere op de Handelskade, in deelgebied Brugkwartier (nieuwe naam: Koningsdaal) en ook met de tijdelijke invulling van de Honig. Partijen zullen dan ook met het vaststellen van de nieuwe grondexploitatie eind 2015 de samenwerking opnieuw bekrachtigen en verder vorm gaan geven aan dit mooie hernieuwde binnenstedelijke gebied in Nijmegen. Daarmee is het advies dat voorkomt uit de interne beoordeling en de externe financiële beoordeling (second opinion) dan ook om de reservering om te zetten.
