Betaalt preventie zichzelf terug? FysioCongres 2014 ‘Preventie, goed voor iedereen’ 14 juni 2014
Wat vandaag aan bod komt – – – – – – –
Voorstellen, wie ben ik om iets te mogen zeggen? Wat is preventie? Anders denken … Zorgvernieuwing en innovatie Kansen door bekostiging? Zelfmanagement als sleutel Voorbeelden met als motto: gewoon doen!
Voorstellen … – Directeur InEen, vereniging van organisaties binnen de eerstelijn – Directeur Organisatie van Nederlandse Tandprothetici
Voorstellen … – ONT is een beroepsvereniging van 400 tandprothetici (zorgverlener naast tandarts en mondhygiënist) binnen de eerste lijn – InEen is de vereniging van gezondheidscentra, zorggroepen, huisartsenposten, eerstelijns diagnostische centra en de ROS’en – Zoeken binnen de eerstelijns zorg naar samenhang en samenwerking
Gezondheidscentra:
• • • •
vanaf 1980 ideëel perspectief 300 GHC 15-20% van de huisartsen • GEZ-financiering
Zorggroepen: • vanaf 2007 • kwaliteitsperspec tief • 100 ZG, 75 lid van InEen • 2-3 programma’s • integrale bekostiging
Huisartsenposten: • vanaf 2000 • werkdruk perspectief • 54 HDS’en • 125 spoedposten • uniforme financiering
Totaaloverzicht aangesloten leden: • ruim 500 eerstelijns zorgorganisaties • steeds meer regionale combinaties • doelstelling: landelijk dekkende lokale en regionale infrastructuur
Wat is preventie? – Kunstgebit: preventief trekken van gezonde tanden … – Voorbeeld huisarts: “ik doe de hele dag aan preventie” – Primaire preventie: tandenpoetsen om cariës te voorkomen, effectievere maatregel is het toevoegen van fluoride aan het drinkwater, nog groter effect voor de volksgezondheid was het aanleggen van riolering! – Secundaire preventie: erger voorkomen door borstkankerscreening – Tertiaire preventie: veranderen van leefstijl na een hartinfarct
Anders denken … – Denken over preventie lijkt haast het denken over het voorkomen van kosten – Rapport BMC: “Fysiotherapie bespaart 200 euro per patiënt” – Bewezen stelling: fysiotherapie in de eerstelijn bij patiënten met chronische aandoening leidt tot minder zorgconsumptie en toenemende arbeidsproductiviteit. Patiënten voelen zich fysiek en mentaal beter
Anders denken … – Tegenstanders: baten van preventie niet aangetoond -> uitgestelde kosten? – Nederlander heeft ongeveer 60k over voor extra gezond levensjaar (QALY) – 1 QALY = € 20.ooo – Themarapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 (Marc Pomp c.s.): maatschappelijke kosten-batenanalyse voor preventie en zorg. – In MKBA geldt: € = € en QALY = QALY – Zie voor meer informatie: www.vtv2014.nl
Anders denken … – Van ziek en zorg naar gedrag en gezondheid. Dat is anders denken! – Van diseasemanagement naar persoonsgerichte zorg is anders denken! – Omslag vraagt om provocatief denken (stelling Paul Iske, hoogleraar Open Innovation in Maastricht en oprichter Instituut voor Serieuze Opmontering en Instituut voor Briljante Mislukkingen): patiënt is de beste praktijkondersteuner
Zorgvernieuwing en innovatie – Bij een bergetappe zijn er altijd koplopers, een peloton en een bus – Er zijn 9 proeftuinen voor populatiebekostiging (zorggroepen). Hierbij is ruimte voor verschuiving van budgetten tussen de verschillende domeinen – Preventie en chronische zorg komen hierbij aan bod – Ook substitutie en zelfmanagement bieden kansen voor preventie – Er gebeurt veel …
PROEFTUINEN
Kansen door bekostiging? – Er zijn talloze redenen om het niet anders te doen: hebben we nooit zo gedaan, wat maakt jou de deskundige op dit gebied, daar heb ik geen tijd voor, wie zit hier nu op te wachten etc. – De meest gehoord argument tegen zorgvernieuwing door preventie: dit gaat de zorgverzekeraar nooit vergoeden … – … en dat klopt, maar het ‘nooit’ staat op losse schroeven
Zelfmanagement als sleutel – Bij preventie is co-creatie de sleutel. D.w.z. het verbinden van ervaringskennis aan medische kennis (weet u nog: patiënt als POH) – Feit: veel ontwikkelingen maar beperkte implementatie – Maar er komt echt beweging: Zelfzorg Ondersteund! – Het begint bij diabetes, verbreding volgt – 40 regio’s actief met zelfmanagement en activeren patiënt – Belangrijke rol voor fysiotherapie
Zelfmanagement als sleutel – ICT speelt naast samenwerking tussen ervaringsdeskundigen en zorgprofessionals, een belangrijke rol – Naast face-to-face ook portals ontwikkelt. Bijvoorbeeld: De Ondernemende Huisarts (Eindhoven), Meditta (Sittard), Saltro i.s.m. PreventZorg (Bilthoven), Zorg op Noord (Capelle aan den IJssel, Leidsche Rijn (Utrecht) – Wie doen mee? Meer dan 90% van de zorgverzekeraars, LHV, InEen, NHG, NDF, NPCF, DVN; het gaat dus ergens over – Zie voor meer informatie: www.zelfzorgondersteund.nl
Zelfmanagement als sleutel – iBMG onderzocht 22 diseasemanagement programma’s (DMP’s) – Conclusie: meest veelomvattende DMP’s zijn kosteneffectiever – Vraag: zijn ze ook kostenbesparend? Ja, meer bewegen, minder roken en kwaliteit van leven gaat omhoog – Zie voor meer informatie: www.zonmw.nl
Voorbeelden van gewoon doen! – Naast ICT ondersteuning ook hele praktische initiatieven – FemFit in GC Corlaer: dubbele preventie door tegengaan overgewicht bij zwangeren – Nijkerk Fit in GC De Nije Veste: bewegen als challenge i.s.m. Bas van der Goor Foundation – Begin van omslag en denken in ‘stepped care’, van ZZ naar GG, triple aim (winst voor zorgvrager, -verlener en – verzekeraar) en persoonsgerichte zorg – Illustreren met filmpje …
Voorbeelden van gewoon doen! – Preventie vraagt om samenwerking en gaat over de domeinen heen – Vraagt om lef om kennis en belangen uit te wisselen tussen zorgvragers, zorgverleners en zorgverzekeraars – Koepels moeten het voorbeeld geven!
Dus: betaalt preventie zichzelf terug? Zeker, voor wil het wil zien en voor wie het wil doen! Bedankt voor uw aandacht! Mercatorlaan 1200 / 3528 BL Utrecht Postbus 2672 / 3500 GR Utrecht
030 282 3788 ineen.nl/
[email protected]
