FOV Een uitgave van de Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland JAARGANG 19 NUMMER 5 MEI/JUNI 2009
IN DIT NUMMER ONDER MEER:
Pagina 6
Kifid en de competentie-
Algemene Ledenvergadering
Bestuurdersaansprakelijkheid: oplettendheid noodzakelijk
grens voor kleinere verzekeraars
Tijdens de Algemene Ledenvergadering van de FOV, op dinsdag 26 mei 2009 in het Eureko Achmea Conference Center in Zeist, was mr. dr. Toni van Hees, partner van
Pagina 6
Preventiedag 2009:
Stibbe Advocaten in Amsterdam, een van de sprekers. Zijn onderwerp was de persoonlijke aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen. De vergadering
’Spoort de mens als
had het bestuur van de FOV nog maar net gedechargeerd of Van Hees moest de
risicofactor?’
aanwezigen uitleggen, dat die decharge in feite maar weinig voorstelde...
Pagina 10
Ministerraad akkoord met wijziging van Wet op Financieel Toezicht
Van Hees begon zijn inleiding met de weinig
Bovendien kijkt de curator terug met de weten-
geruststellende boodschap dat bestuurders-
schap dat er iets fundamenteel fout is gegaan.
aansprakelijkheid een zeer ingewikkeld leerstuk
Hij ziet dus alles in een bepaald perspectief.
is, dat zich niet in een lezing van een half uur
U als bestuurder zult dan heel sterk het gevoel
uit de doeken laat doen. ”Ik kan dan ook alleen
hebben, en terecht, dat u zich van aansprake-
Grote verschuivingen
maar wat onrust bij u veroorzaken en niet meer
lijkheid moet vrijpleiten. En dat is een heel
dan dat”, aldus Van Hees. Hij gaf aan dat
lastige positie.”
in top-10 risico’s
bestuurdersaansprakelijkheid vanuit twee
Pagina 11
bedrijfsleven
perspectieven aan de orde kan zijn, namelijk wanneer de rechtspersoon de bestuurder voor
Pagina 13
Autopremies in jaar tijd met 10% gestegen
geleden schade aansprakelijk houdt en daarnaast wanneer een derde dat doet, met name iemand die een vordering op de rechtspersoon heeft. Het eerste geval komt niet erg
Pagina 14
Schoorsteenvegen:
vaak voor, omdat een bestuurder het wel heel bont moet hebben gemaakt willen mede-
handleiding voor de
bestuurders, aandeelhouders of leden hem of
consument
haar aansprakelijk houden. Het tweede geval doet zich vooral voor wanneer de rechtspersoon
Pagina 15
”Vragen zijn vaak
niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen en failliet wordt verklaard. ”Dan kunnen
hetzelfde, maar de
bestuurders een levensgroot probleem
antwoorden altijd
hebben!”, aldus Van Hees. ”Waarom? Omdat
anders”
er dan een curator aantreedt en boven aan zijn checklist staat de vraag of er wellicht een grond is voor bestuurdersaansprakelijkheid. Die curator kent in het algemeen heel goed de normen en maatstaven waaraan hij het handelen van de bestuurder moet meten, beter dan u die kent.
mr. dr. Toni van Hees.
De onderlinge
1
MAATSTAVEN
verwijtbaar handelen waardoor een derde
Volgens Van Hees zijn er in het Nederlands
schade heeft geleden. De vierde maatstaf,
recht tal van maatstaven die tot bestuurdersaan-
kennelijk onbehoorlijk bestuur, is volgens
sprakelijkheid kunnen leiden. De belangrijkste
Van Hees de meest gemene. Het gaat daarbij
zijn ’ernstig verwijt’, ’opzet of bewuste roeke-
om aansprakelijkheid jegens crediteuren. ”Als
loosheid’, ’(voldoende ernstig) persoonlijk
u kennelijk onbehoorlijk hebt bestuurd”, lichtte
verwijt’ en ’kennelijk onbehoorlijk bestuur’.
Van Hees toe, ”dan bent u bij een faillissement
Het ernstig verwijt is een maatstaf die tot
aansprakelijk voor het hele tekort in het faillis-
aansprakelijkheid van de bestuurder jegens de
sement. Dat kan om heel forse bedragen gaan.
rechtspersoon kan leiden. Dit kan bijvoorbeeld
Het gaat daarbij om een hoofdelijke aansprake-
het geval zijn wanneer de bestuurder statutaire
lijkheid, dus als er meer bestuurders zijn, is
goedkeuringsbepalingen niet in acht heeft
iedere bestuurder voor het geheel aansprakelijk.
genomen. Opzet of bewuste roekeloosheid kan
Ook als er één in het bestuur zit die zich
leiden tot aansprakelijkheid van de bestuurder
duidelijk aan kennelijk onbehoorlijk bestuur
als werknemer. Dit is een enigszins verwarrende
schuldig heeft gemaakt, zijn alle bestuurders
maatstaf, omdat niet altijd duidelijk hoeft te zijn
in beginsel de klos.”
of iemand als bestuurder of als werknemer
2
De onderlinge mei/juni 2009
heeft gehandeld. De Hoge Raad heeft zich
PUBLICATIE EN ADMINISTRATIE
daarover nog niet uitgesproken. Wel kan
In zijn presentatie ging Van Hees verder in op
worden gesteld dat minder snel sprake zal zijn
de maatstaf kennelijk onbehoorlijk bestuur.
van opzet of bewuste roekeloosheid dan van
”De wetgever heeft twee situaties als kennelijk
ernstig verwijt. De maatstaf (voldoende ernstig)
onbehoorlijk bestuur aangemerkt. De ene is het
persoonlijk verwijt kan tot aansprakelijkheid
geval waarin u niet aan de publicatieverplichting
jegens derden leiden, maar niet jegens de
voldoet. U moet binnen dertien maanden na
rechtspersoon. Het gaat hierbij om ernstig
afsluiting van het boekjaar de cijfers bij het
Handelsregister deponeren. Voldoet u niet aan
faillissementen in Nederland deze vraag van
die verplichting, dan is er volgens de wetgever
aansprakelijkheid concreet aan de orde.
sprake van kennelijk onbehoorlijk bestuur.
”Ik zeg er nog bij dat het een bijna rampzalige
De tweede situatie is het geval waarin de
situatie is. U kunt voor miljoenen aansprakelijk
administratie niet in orde is. Ook dan is er
worden gesteld. Er wordt beslag op uw woon-
volgens de wetgever sprake van kennelijk
huis en op uw inkomen gelegd en dat kan jaren
onbehoorlijk bestuur. Daar is geen discussie
duren, zolang er wordt geprocedeerd. Ik wens
over mogelijk. De volgende vraag is dan of het
dat werkelijk helemaal niemand toe.” RISICO’S EN PREVENTIE
Van Hees ging vervolgens in op de vraag wie er ten aanzien van bestuurdersaansprakelijkheid risico loopt. Dit is in de eerste plaats degene die formeel bestuurder is. Heikel is in dit verband de organisatiestructuur waarin sprake is van een moederbedrijf met dochters, kleindochters en achterkleindochters. In zo’n structuur loopt de bestuurder aan de top het risico. Ook in de structuur waarin de rechtspersoon door een directie wordt geleid en de bestuurder feitelijk toezichthouder is, draagt deze bestuurder de kennelijk onbehoorlijk bestuur een belangrijke
bestuurdersverantwoordelijkheid en loopt hij
oorzaak van het faillissement is geweest.
dus ook het aansprakelijkheidsrisico.
Ja, zegt de wetgever, in die twee situaties is in
Hetzelfde geldt voor medebeleidsbepalers en
beginsel ook aan deze tweede vereiste voldaan.
evenzeer de commissarissen die in feite op de
In beginsel is het simpelweg zo, dat als u niet
stoel van de bestuurder zitten: zij allen kunnen
aan de publicatieverplichting hebt voldaan of de
aansprakelijk worden gesteld. Ook ging Van
administratie niet op orde hebt, dat u dan
Hees in op de vraag waar bestuurders extra
aansprakelijk bent voor het hele tekort in het
attent op moeten zijn, willen zij voorkomen
faillissement. Wel kunt u aannemelijk proberen
dat zij voor een geleden schade aansprakelijk
te maken, de wetgever geeft u die ruimte, dat
worden gesteld. Aan de orde waren al geweest
het faillissement heel andere oorzaken heeft
de publicatie- en boekhoudverplichtingen,
dan kennelijk onbehoorlijk bestuur. U moet
de collectieve verantwoordelijkheid en de
zich dan wel verantwoorden en u staat daarbij
nakoming van statutaire bepalingen. Van belang
in een volstrekt defensieve positie, want in
is ook dat bestuurders zich behoorlijk laten
beginsel bent u aansprakelijk.”
waarnemen bij ziekte of afwezigheid en dat zij
Volgens Van Hees is in pakweg de helft van de
besluiten goed laten vastleggen, evenals de De onderlinge mei/juni 2009
3
gronden waarop die zijn genomen. Belangrijk is
regres op mede-bestuurders te nemen.
verder dat bestuurders adequaat handelen in
Slechts bij uitzondering, en daarmee kwam
de situatie waarin gerede twijfel mogelijk is
Van Hees op zijn uitgangsstelling terug, is een
of de rechtspersoon zijn verplichtingen kan
beroep op decharge mogelijk. Decharge geldt
nakomen en dat zij alle normen kennen die
alleen bij aansprakelijkheid jegens de rechts-
zij in acht moeten nemen.
persoon en niet bij aansprakelijkheid jegens derden en het geldt alleen voor de feiten die,
VERKLEINEN OF AFWENTELEN
in het geval van een onderlinge, aan de leden
Tot slot besprak Van Hees de maatregelen die
bekend zijn gemaakt. ”En natuurlijk moet u
bestuurders kunnen nemen om hun bestuur-
zorgen”, aldus Van Hees met enig eigenbelang
dersaansprakelijkheidsrisico te verkleinen of af
tot slot, ”dat u een goede advocaat hebt!”
te wentelen. Hij wees erop dat de zogenoemde bestuurders-commissarissen-aansprakelijkheids-
Tijdens de Algemene Ledenvergadering was dit
polis de problemen niet allemaal oplost, gelet
jaar nog een tweede lezing geprogrammeerd,
op de uitsluitingsbepalingen. Het voordeel
van dr. Caroline Gijselinckx, doctor in de sociale
is wel dat zo’n polis de proceskosten dekt.
wetenschappen aan de Katholieke Universiteit te
Effectiever kan het zijn om als bestuurder met
Leuven, over de meervoudige kracht van het
de rechtspersoon een beperking van de
coöperatieve model. Haar lezing zal in een van
aansprakelijkheid en vrijwaring overeen te
de komende nummers van ’de Onderlinge’
komen. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om
worden samengevat.
69e Algemene Ledenvergadering De 69e Algemene Ledenvergadering van de FOV, op dinsdag 26 mei 2009 in het Eureko Achmea Conference Center in Zeist, werd ingeleid door A.C.J. Bullens, voorzitter van de FOV. Bullens stond stil bij enkele bijzondere ontwikkelingen in de financiële wereld. ”Mijns inziens heeft zich bij financiële dienstverleners een duidelijke spanning ontwikkeld tussen belangen in twee tegenovergestelde richtingen”, zei hij. ”Aan de ene kant zijn dat de interne belangen zoals het creëren van aandeelhouderswaarde en ook het uitkeren van bonussen. Aan de andere kant zijn dat de belangen die bedrijven hebben ten opzichte van hun klanten, overige werknemers, andere vermogensverstrekkers en niet in de laatste plaats ten opzichte van de samenleving als geheel. Tegelijkertijd zijn we geconfronteerd geweest met een stortvloed aan regelgeving en groeide binnen bedrijven de ambitie om meer te doen dan de normale bedrijfsactiviteiten, bijvoorbeeld op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voeg al deze trends en ontwikkelingen bij elkaar, dan is het kennelijk zo dat ondernemingen, en zeker ook financiële dienstverleners, niet meer de rol vervullen die het publiek ons toedicht. We zullen met andere woorden het zicht op onze rol in de samenleving moeten terugkrijgen.” Bullens pleitte voor een intensievere dialoog met de leden en een herijking van de wijze van communicatie met de leden, met het oog op herstel van het vertrouwen in de financiële dienstverlening. ”Herstel van vertrouwen is in mijn ogen cruciaal”, zei hij. ”Financiële dienstverleners vervullen immers een centrale rol in de economie. Zij worden door de samenleving geapprecieerd als degenen die verandering kunnen aanbrengen. Laten we dat dan ook doen. Het is een unieke kans die ons nu wordt geboden!” Na het welkomstwoord leidde Chr. van Toor, directeur van de FOV, de aanwezigen door de vertrouwde agenda, waarbij hij terugkeek op de verenigingsactiviteiten in 2008 en ook aangaf welke thema’s in de komende periode van belang zullen zijn, met name de vormgeving van de coöperatie, de nadruk op schadepreventie en de internationale representatie. Alle financiële verslagen en voorstellen werden ongewijzigd door de aanwezige leden goedgekeurd.
De toespraak van Bullens, het jaarverslag van Van Toor en de presentatie van Van Hees zijn na te lezen op
www.fov.nl > Login > Presentaties diverse bijeenkomsten > onder FOV Algemene Ledenvergadering. 4
De onderlinge mei/juni 2009
F E D E R AT I E
FOV-bestuursvergadering
onderlingen vanzelfsprekend. De tendens
betaald. Tenslotte werden de taxatiedagen
Op 5 juni vond op het secretariaat te
naar standaard-eenjaarscontracten zal
en ledenbezoeken besproken, deze zullen
Bunnik de derde reguliere bestuurs-
waarschijnlijk geen grote gevolgen hebben
weer nieuw leven in worden geblazen.
vergadering van dit jaar plaats.
voor de leden. Het Verbond werkt
Naast de introductie van de ’kennissnack’
Tijdens deze vergadering werd de heer
momenteel aan een interne regeling.
– waarover in een volgend nummer
P.M. (Marc) Top tot nieuwe vice-voorzitter
Als deze wordt ingevoerd, zal de FOV-niet-
meer – gaat het secretariaat hiermee na
van de FOV benoemd. Top is directeur
Verbondsleden worden geadviseerd deze
de zomer aan de slag.
van OVZ Verzekeringen in Goes en maakt
te volgen.
De volgende districtbestuursvergadering
al langer deel uit van het FOV-bestuur. Het
De volgende bestuursvergadering is op
is op 27 november a.s.
dagelijks bestuur bestaat nu uit de heren
25 september a.s.
en P.M. Top, vice-voorzitters. Inhoudelijk
Districtbestuursvergadering
beraadslaagde de vergadering over de
Eveneens op 5 juni kwamen de leden van
Gewraakte clausule in bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering vervalt
toegevoegde waarde – voor de leden –
het districtbestuur voor hun halfjaarlijkse
In de bestuurdersaansprakelijkheidsver-
van lidmaatschappen van Amice en de
vergadering bij elkaar. Als direct klankbord
zekering die Centraal Beheer Achmea aan
NCR. Een ander punt van bespreking was
en contactplatform met de leden is deze
de leden van de FOV aanbiedt, staat sinds
de opmaat naar een communicatieplan
vergadering voor de FOV van groot belang.
2008 de clausule LBB36. Deze geeft aan
om het uitdragen van de coöperatieve
Tijdens deze vergadering kwamen de
dat verzekerde zich op straffe van verval
identiteit van de onderlinge branche vorm
Kifid-competentiegrens en de toegenomen
van dekking dient te conformeren aan de
te geven. Diverse recente activiteiten
controle-activiteiten van DNB aan de orde.
Pensioenwet en richtlijnen van DNB en
werden ook geëvalueerd: de studiedag
Naar aanleiding van een gevoelde, toege-
AFM. De clausule heeft aanleiding
aansprakelijkheid, de bestuurderscursus
nomen controle- en verslagleggingsdruk
gegeven tot discussie omdat een verval
te Nyenrode en de algemene leden-
zal de FOV deze door middel van een
van dekking al snel aan de orde kon zijn.
vergadering in Zeist. Andere onderwerpen
uitvraag richting de leden inventariseren
Hiermee kwam de toegevoegde waarde
A.C.J. Bullens, voorzitter, en J.H. Warringa
waren de kredietcrisis, de toezichtverant-
en met DNB bespreken. Doel hiervan is
van de verzekering ter discussie te staan.
woording door DNB, de Kifid-competentie-
aan te dringen op matiging danwel
Na een uitvoerige gedachtewisseling met
grens (zie verder), provisietransparantie en
maatwerk. De vergadering evalueerde ook
Centraal Beheer Achmea heeft deze laten
de contracttermijnen-problematiek. Naar
de afgelopen najaars- en voorjaarsbijeen-
weten dat de clausule per 29 april 2009
verwachting zal de provisietransparantie op
komsten. Deze voorzien nog steeds in een
niet meer van kracht is en van de polissen
enige termijn ook voor schadeproducten
behoefte, al geeft het deelnemersaantal
wordt verwijderd. Aangeslotenen worden
gaan gelden. Het bestuur acht dit voor
aanzienlijke fluctuaties te zien. Aan de
hierover afzonderlijk geïnformeerd.
orde kwamen ook de Preventiedag 2009
ringen. Dit initiatief is afkomstig van het
FOV in gesprek met Financiën en DNB over Solvency light-regime
Verbond van Verzekeraars en zal na
In samenwerking met enkele leden is de
invoering ook door niet-Verbondsleden
FOV in gesprek met het Ministerie van
kunnen worden aangevraagd. De
Financiën over de inrichting van een
aansluiting is een individueel besluit van
Solvency light-regime voor verzekeraars
(zie verder) en de houding van de FOV ten opzichte van het Keurmerk Verzeke-
Marc Top, vice-voorzitter van de FOV.
een maatschappij. De FOV staat sceptisch
die buiten de werking van Solvency II
tegenover het Keurmerk. Maatschappijen
vallen (verzekeraars met een premie tot
staan al volop onder toezicht en een
€ 5 mln). De FOV toont zich hierbij
Keurmerk voegt daar weinig aan toe
voorstander van een eenvoudig systeem
behalve aanzienlijke kosten - die uiteinde-
dat geen drempels opwerpt om op kleine
lijk door de consument moeten worden
schaal actief te blijven c.q. te worden. De onderlinge mei/juni 2009
5
Kifid en de competentiegrens voor kleinere verzekeraars
19.4 In alle andere gevallen, behalve in
Voor de volledige tekst van het Reglement
het geval voorzien in art. 11.3, doet de
zie www.kifid.nl > (onder Dienstverleners:)
Begin volgende maand zal de FOV
Commissie een niet-bindende uitspraak.
Procedure > Geschillencommissie >
(eindelijk) kunnen overgaan tot een
19.5 In afwijking van het in art. 19.3
reglement Geschillencommissie Financiële
collectieve aansluiting bij het Klachten-
bepaalde, is een uitspraak voor partijen
Dienstverlening.
instituut Financiële Dienstverlening.
niet bindend, ook niet indien zij de in dat
Er is een oplossing gevonden voor
lid bedoelde verklaring hebben afgelegd
Nieuwe secretaresse
kleinere niet-Verbondsleden waarvoor het
indien daarin aan hoofdsom (exclusief
Met ingang van 1 april jl. is mevrouw
standaard bindend advies tot € 250.000
vertragingsrente en kosten) een bedrag
A. (Anita) Dost als secretaresse in dienst
onacceptabel was/is. De bovengrens
wordt toegewezen van
getreden van de FOV. Zij volgt hiermee
wordt nu € 100.000.
meer dan € 250.000 indien de
mevrouw C.P. (Karla) van Binsbergen op.
In artikel 19 van het Reglement Geschil-
Aangeslotene lid is van het Verbond
In de afgelopen jaren vervulde Anita
lencommissie Financiële Dienstverlening
van Verzekeraars of de Nederlandse
diverse secretariële
is dit als volgt omschreven: 19.3 De Commissie doet haar uitspraak in
Vereniging van Banken;
functies waaronder
meer dan € 100.000 in alle overige
bij het Productschap
gevallen.
voor Pluimvee en
de vorm van een bindend advies indien de Aangeslotene en de Consument schrif-
Het staat partijen vrij zich in afwijking van
telijk hebben verklaard zich aan de
de bepalingen van dit Reglement, al dan
oordelen van de Commissie in de vorm
niet onder voorwaarden aan uitspraken
van een bindend advies te onderwerpen.
tot een hoger bedrag te binden.
Eieren.
Preventiedag 2009: ’Spoort de mens als risicofactor?’ Op woensdag 18 november organiseert
programma wordt gekeken welke rol
het museum en de nodige aandacht
de Technische Commissie Schade-
de mens speelt bij het beheersen c.q.
voor onderlinge contacten en de
preventie in Het Spoorwegmuseum te
vergroten van risico’s en hoe menselijk
inwendige mens staat het volgende
Utrecht de jaarlijkse Preventiedag. In een
gedrag al dan niet te beïnvloeden is.
op het programma: de heer R.S. van
gecombineerd plenair en workshop-
Naast een aangepaste rondleiding door
Tongeren (Achmea) over inbraakpreventie, de heer P. van Gelder (Aegon) over fraude, de heer F. Teeven (Tweede Kamer VVD) over criminaliteit en de heer B. Kattenberg (Dilemmamanager.nl) over beïnvloeding van risicogedrag. Op www.fov.nl en volgende nummers van De onderlinge volgt te zijner tijd nauwkeuriger informatie. Om alvast in de stemming te komen: www.spoorwegmuseum.nl.
Het Spoorwegmuseum.
6
De onderlinge mei/juni 2009
O N D E R L I N G E N
Oostendorp nieuwe CFO bij Uvit
genoten/leden van de onderlingen kan
Paul Verkuijlen (Verzekerden), Ine Zijlstra
opleveren. Vanaf voorjaar 2007 zijn de
(Zorg) en Aris Neven (Commercie). Bron: VVP, 20 mei 2009
Maurice Oostendorp (53) treedt in dienst
besturen van EFM en Oranje Verzeke-
bij Uvit (Univé-VGZ-IZA-Trias) als lid van
ringen met elkaar in gesprek. Na een
de raad van bestuur. Hij krijgt de porte-
inventarisatie van de ontwikkelingen kwam
feuille van financieel directeur (CFO) en
men tot de conclusie dat samenwerking
Nader onderzoek voor fusie Univé en VGZ
wordt daarmee verantwoordelijk voor
op het gebied van productontwikkeling,
De verzekeraars Univé, VGZ, IZA en Trias
finance & control, vermogensbeheer &
preventie en wet- en regelgeving de
laten Boston Consulting Group een
treasury en compliance, risk management
dienstverlening aan de deelgenoten/leden
onderzoek doen naar de uitgangspunten
& veiligheidszaken. De van ABN Amro
verder kan worden verhoogd. Beide
van de voorgenomen fusie. ”We maken
afkomstige Oostendorp is de opvolger van
maatschappijen zien de administratieve
even pas op de plaats”, zegt een woord-
de per 1 januari vertrokken Hans Kestens.
lasten toenemen als gevolg van strengere
voerder. ”Heel gebruikelijk in zo’n groot
Met zijn benoeming, die ingaat op 1 juni,
en uitgebreidere wet- en regelgeving.
proces.” Binnen een maand worden de
is de raad van bestuur van Univé-VGZ-IZA-
Ook veranderingen in de verzekerde
uitkomsten van het onderzoek verwacht.
Trias weer op volle sterkte.
binnenvaartvloot en de binnenvaartsector
De fusiepoging werd in 2006 ingezet, na
zoals een grotere behoefte aan individuele
een eerdere mislukking in 2002. Vorig jaar
Marga Purvis-Wagemaker treedt toe tot directie OOM Verzekeringen
maatwerkverzekeringen en taakafstoting
werd besloten 12 van de 17 locaties te
van de overheid zorgen voor toenemende
sluiten (waaronder de hoofdzetels van
administratieve lastendruk.
Univé in Zwolle en die van VGZ in
Marga Purvis-
De samenwerking is erop gericht de
Nijmegen) en het hoofdkantoor in Arnhem
Wagemaker (44)
kwaliteit en service op langere termijn te
te vestigen. Onlangs werd bekend dat de
treedt per 1 juli
waarborgen. Zij zal geen gevolgen hebben
introductie van de naam Univé voor alle
2009 toe tot de
voor de identiteit of het beleid van beide
concernonderdelen was uitgesteld tot
directie van OOM
maatschappijen. Op het gebied van ver-
2010. De combinatie Univé/VGZ/IZA/Trias
Verzekeringen als
zekeringsvoorwaarden en premiestelling
leed in 2008 een verlies van € 187 mln,
statutair directeur.
blijven deze hun eigen beleid voeren.
op een omzet van € 8,8 mld, waarvan meer dan 90% afkomstig uit ziektekosten-
Purvis werkte sinds
polissen. ”De opdracht is een evaluatie
Nederland en was
Betere service door reorganisatie ONVZ
vanaf 2005 verantwoordelijk voor het
ONVZ heeft haar organisatie ingericht in
toelichting op het Boston-onderzoek.
2001 bij AEGON
van de huidige strategie”, luidt een nadere
algemeen management van AEGON Van
drie op klantgroepen gerichte divisies:
Daarbij wordt onder meer gekeken naar
Nierop, een zelfstandige business unit
Verzekerden, Zorg en Commercie. Tevens
de ruim dertig onderlingen van Univé.
binnen AEGON Levensverzekeringen N.V.
is de directie omgevormd tot een raad
”Met name naar de condities waaronder
Daarvoor heeft zij verschillende
van bestuur. Doel is het verder verbeteren
zij verzekerden van Univé, VGZ, IZA en
management functies bekleed en was
van de dienstverlening. Het management
Trias gaan bedienen.”
onder meer werkzaam bij Nationale-
bestaat nu uit een nieuw gevormde raad
Bron: AM Signalen, 28 mei 2009
Nederlanden.
van bestuur en drie nieuwe divisiemanagers. Samen met de financieel
Noordelijke Univés fuseren tot Univé Noord-Nederland
Oranje en EFM gaan samenwerken
directeur vormen zij het managmentteam. De Raad van Bestuur bestaat uit voorzitter
Univé Noord en Univé Westerkwartier en
Met ingang van 1 juni 2009 gaan EFM en
Erno Kleijnenberg en Jean-Paul van
Noordenveld zijn gefuseerd tot Univé
Oranje Verzekeringen op een aantal
Haarlem (voorheen directievoorzitter en
Noord-Nederland. Hierdoor is een nieuw
gebieden samenwerken. Beide maatschap-
directeur verzekeringszaken). De verant-
intermediairbedrijf ontstaan met 70.000
pijen zijn van mening dat samenwerking
woordelijkheid voor de operationele
klanten en 115 medewerkers.
belangrijke voordelen voor de deel-
bedrijfsvoering ligt bij de divisiemanagers:
De onderlinge incasseert op jaarbasis bijna De onderlinge mei/juni 2009
7
In 2008 verlies en winst voor Bovemij
reden. De premie voor de stormverze-
bij elkaar opgeteld, in 2008 uit assurantie-
Forse beleggingsverliezen hebben Bovemij
gestegen.
bemiddeling een omzet van € 5,9 mln
in de rode cijfers doen belanden. Het
€ 11 mln aan brandpremies. De nieuwe entiteit is een middelgrote onderlinge die,
realiseerde. Univé Noord nam hiervan
nettoresultaat over 2008 kwam uit op
ongeveer 60% voor zijn rekening. Rond
– € 15,6 mln, tegen nog € 7,7 mln winst
kering is bijvoorbeeld met bijna 24%
Inshared biedt rijbewijs, auto en vervolgtraining in één
10% van de inkomsten haalt de onder-
een jaar eerder. De brutopremieomzet
Internetverzekeraar Inshared (Achmea) is
linge uit de zakelijke markt, de rest
steeg met meer dan 17% tot € 239
gestart met de Young Drivers Academy,
komt van particulieren; de polisdichtheid
(203) mln. Deze toename dankt Bovemij
een totaalpakket voor jongeren tussen
ligt op 3.
aan de overname van tweewieler-
18 en 25 jaar waarin rijlessen, theorie-
Univé Noord-Nederland gaat werken
verzekeraar Enra en de groei bij inkomens-
en praktijkexamen, een auto en vervolg-
vanuit elf kantoren in de regio’s Assen,
en consumentenverzekeringen via de
trainingen zijn opgenomen. Deelname
Roden en Groningen. ”Ontslagen zullen
Bovag-bedrijven. Die ontwikkelingen
aan de Young Drivers Academy duurt
er niet vallen; we hebben zelfs nieuw
zorgden tevens voor een hoger technisch
36 maanden en kost de deelnemer
personeel nodig”, zegt Ronald Planting,
resultaat van € 15,7 (7,3) mln. Bovemij
€ 10.936: naast een aanbetaling van
directeur van Univé Westerkwartier
Verzekeringsgroep, waartoe ook Polis
€ 1.000, iedere maand € 276.
Noordenveld en een van de twee
Direct behoort, heeft voor dit jaar een
Gedurende de eerste zes maanden halen
bestuurders van de nieuwe onderlinge.
verdere ontwikkeling van de consumen-
de deelnemers gegarandeerd hun
De andere bestuurder is Wiecher Hulsebos,
tenverzekeringstak op het programma
rijbewijs, waarna ze een Mini One of een
voormalig directeur van Univé Noord.
staan. Ketenintegratie met de dochter-
Citroën C1 mogen uitzoeken om
maatschappijen moet voor kostenreductie
gedurende de volgende 2,5 jaar in te
ZLM beste woonverzekeraar
zorgen. Voorts streeft Bovemij naar een
rijden. Voorwaarde is wel dat ze deel-
Volgens de klanten van ZLM Verzekeringen
sterkere positionering als werknemers-
nemen aan acht verkeersveiligheids-
is hun maatschappij de beste woonver-
verzekeraar.
trainingen. ”Als een deelnemer twee keer
zekeraar. Dat blijkt uit het klanttevreden-
niet komt opdagen, wordt hij of zij uit
Gemiddeld scoren woonverzekeraars een
Bossenverzekering: alleen ’stormschade’ bij beleggen
ingenomen”, aldus Inshared-directeur
6,8 in dit onderzoek. ZLM, die alleen actief
De enige grote schade van de Onderlinge
Felix Tenniglo.
is in Zeeland en Noord-Brabant, krijgt
Bossenverzekering in 2008 was de ’storm-
Bron: AM Signalen, 12 mei 2009
van haar klanten de hoogste waardering
schade’ in de beleggingsportefeuille.
(gemiddelde van 7,7). De best gewaar-
Daarom moest de bossenverzekeraar uit
deerde landelijke verzekeraars zijn inter-
Arnhem bedragen op de reserves
mediairverzekeraar Noordhollandsche van
afboeken, waardoor het technisch resultaat
Nog steeds leeftijdonderscheid bij ruim de helft autoverzekeraars
1816 (7,2) en de direct writer Centraal
in 2008 op € 47.000 uitkwam. In 2007
Bij ruim de helft van de autoverzekeraars
heidsonderzoek van Independer.nl.
het programma verwijderd en de auto
Beheer Achmea (7,2). De verzekeraars die
was er nog een verlies van € 468.000.
zijn 65-plussers niet welkom en slechts bij
de lijst sluiten zijn Reaal (6,5), London
Omdat grote branden, storm en sneeuw-
24% kunnen senioren terecht zonder het
Verzekeringen (6,4) en RVS (6,3). Deze
schades in 2008 uitbleven, bleef de totale
betalen van een hogere premie. Dat blijkt
laatste verzekeraar is tevens de grootste
schadelast over het afgelopen jaar beperkt
uit onderzoek van Verzekeringssite.nl
daler. De respondenten gaven een
tot € 31.000. De premie-omzet is
onder 46 autoverzekeraars. Vorig jaar
rapportcijfer (1-10) voor de aspecten:
gestegen naar € 577.000 (+14%) en de
werden 65-plussers nog bij tweederde
klaarstaan voor klanten; beloften nakomen
verzekerde oppervlakte met circa 1.100
van de autoverzekeraars geweigerd.
en schadeafhandeling.
gedaald naar 54.663 ha. Het aantal
De autoverzekeraars die in 2008 nog een
Bron: Vbselectie, 14 april 2009
polissen is met 4% gedaald tot 1.906.
leeftijdsgrens hanteerden, maar dit nu
Een kwart van de opzeggers noemde de
hebben aangepast, zijn: Bruns ten Brink
premieverhogingen in januari 2008 als
(zonder premietoeslag) en FBTO (met
8
De onderlinge mei/juni 2009
A C T U A L I T E I T E N
premietoeslag). Daarnaast zijn er nieuwe
31 ziekenhuizen in Duitsland. ”Normaal
Paul Nouwen overleden
labels van bestaande verzekeraars bij-
gesproken brengt een behandeling in het
Op 18 mei is voormalig verzekerings-
gekomen die geen leeftijdsgrens kennen:
buitenland veel administratief regelwerk
topman Paul Nouwen op 74-jarige leeftijd
InShared (met premietoeslag), Onna-onna
met zich mee. De administratieve af-
overleden. Bij het grote publiek was
(zonder premietoeslag). De maatschappij
handeling regelt Uvit nu rechtstreeks met
Nouwen bekend als ’mister ANWB’,
die een jaar geleden nog wel iedereen
Helios en verzekerden kunnen naar deze
binnen de assurantiebranche gold hij in de
accepteerde, maar nu gebruik maakt van
ziekenhuizen gaan alsof het Nederlandse
jaren tachtig als ’mister Levensverzekering’.
een leeftijdsgrens: Verzekeruzelf.nl. Van de
ziekenhuizen zijn”, aldus de zorgver-
Nouwen studeerde rechten in Leiden en
46 autoverzekeraars die Verzekeringssite.nl
zekeraar. De Helios-ziekenhuizen liggen
trad daarna in dienst bij Nationale Neder-
onderzocht, blijken momenteel 11 maat-
verspreid door Duitsland. Ook langs de
landen. Daar was hij van 1959 tot 1987
schappijen senioren te accepteren zonder
Duits-Nederlandse grens is een aantal
directeur van het levenbedrijf.
een hogere premie te berekenen: ANWB,
klinieken gevestigd.
Per 1 januari 1987 verliet hij de bedrijfstak
ASR, Bruns ten Brink, De Nationale
Bron: AM Signalen, 5 juni 2009
vanwege zijn benoeming tot hoofd-
Autoverzekering, Delta Lloyd, Kruidvat,
directeur van de ANWB, een functie die
Unigarant.
Werknemers tot 70 jaar verzekerd voor verzuim
1999 bekleedde. Daarna vervulde hij tal
Bron: AM Signalen, 14 mei 2009
Achmea heeft in bijna al zijn verzuim-
van nevenfuncties. Zo was Nouwen
Ohra, Onna-onna, Polis Direct, RVS en
hij tot zijn pensioendatum op 1 augustus
polissen de leeftijdsgrens opgehoogd naar
voorzitter van de Verbondscommissie
Avéro verhoogt WA-premies auto met 6%
zeventig jaar. Twee jaar geleden onder-
Gedragscode Verzekeraars. Verder had
zocht Achmea de mogelijkheid voor een
hij een aantal
Avéro Achmea heeft voor bestaande
aparte ziekteverzuimverzekering voor
commissariaten,
personenautoverzekeringen per 1 juni de
65-plussers. ”Die aparte polis voor 65-
waaronder bij
basispremies voor de WA-dekking met 6%
plussers bleek geen haalbare kaart”, zegt
Robein Leven. Op
verhoogd. De tariefsverhoging geldt ook
Dolf Kamermans, directeur Inkomensver-
15 mei 2002 sprak
voor poolverzekeringen waarbij Avéro als
zekeringen van Achmea. ”Maar het bleek
hij de Algemene
leader optreedt. Ook de premie voor de
wel mogelijk om de leeftijd in de verzuim-
Ledenvergadering
bonusbeschermer blijkt ontoereikend om
polissen op te hogen naar zeventig jaar.
van de FOV toe over
het toegenomen aantal schadegevallen
Wij vinden dat wij als verzekeraar die
de Gedragscode.
en de daarbij behorende schadelast te
maatschappelijke rol moeten en kunnen
dekken en zal met 40% worden
vervullen. De commissie Bakker heeft in
verhoogd. De aanpassingen gelden voor
zijn rapport aangegeven dat er op termijn
verzekeringen die per 1 juni prolongeren.
een tekort aan arbeidskrachten zal zijn en
Voor wijzigingen van een object op
dat er wellicht langer doorgewerkt moet
Een werkgever is verplicht om een
bestaande verzekeringen en nieuwe
gaan worden. Dan moet je ook het risico
verzekering af te sluiten voor schade
aanvragen zijn de WA-premies per 1 mei
van verzuim verzekeren na het 65e jaar”,
die werknemers lijden als gevolg van
verhoogd. De cascopremies wijzigen niet.
meent Kamermans. De werknemer die tot
ongevallen in het verkeer tijdens hun
Bron: AM Signalen, 5 juni 2009
na zijn 65e doorwerkt, is gewoon mee-
werk. Tot voor kort werd aangenomen
Schade tijdens verkeersongeval voor rekening van werkgever
verzekerd op het lopende verzuimcontract.
dat deze verplichting alleen gold voor
Duitse ziekenhuizen onder contract bij Uvit
Valt hij inderdaad voor langere tijd uit,
werknemers die een ongeluk krijgen
dan krijgt hij tot maximaal twee jaar
terwijl ze met een auto aan het verkeer
Het concern Univé-VGZ-IZA-Trias (Uvit)
doorbetaald, ongeacht of zijn arbeids-
deelnemen. De Hoge Raad, ons hoogste
heeft een contract getekend met de
contract nog langer doorloopt.
rechtscollege, heeft recentelijk echter
Duitse keten van Helios Klinieken.
bepaald dat dit ook geldt indien de
Hierdoor kunnen verzekerden van deze
werknemer op de fiets is of zelfs te voet
ziektekostenverzekeraars terecht in
is indien deze werknemer een ongeval De onderlinge mei/juni 2009
9
overkomt. Voor nadere details over dit
voorstel wijziging van een aantal andere
dat het wetsvoorstel voor advies aan de
onderwerp, zie www.fov.nl > Login >
wetten, te weten het Burgerlijk Wetboek,
Raad van State zal worden gezonden.
Circulaires 2009 > Arbeidsrecht.
de Faillissementswet, de Wet handhaving
De tekst van het wetsvoorstel en van het
Bron: Van Benthem & Keulen advocaten,
consumentenbescherming, de Wet
advies van de Raad van State worden
12 mei 2009
toezicht accountantsorganisaties en de
openbaar bij indiening bij de Tweede
Wet op de economische delicten. Een
Kamer. De geplande datum van inwerking-
AFM blijft binnen begroting
belangrijk element in het wetsvoorstel is
treding van de wet is 1 januari 2010.
De AFM blijft binnen de begroting. Die
de nadere invulling en uitbreiding van de
conclusie trok het Adviserend Panel van
verplichte vrijstellingsmelding, ook wel het
de toezichthouder op 28 mei.
’wildwestbordje’ genoemd. Sommige
Het Verbond heeft aandacht gevraagd voor
aanbiedingen van financiële producten
Bos: ”Ook aanbieder moet uitleg over dienstverlening geven”
het fenomeen ’dubbele heffingen’ bij
staan niet onder toezicht. Dat geldt
Ook aanbieders zijn vanaf 1 januari a.s.
pensioen- en levensverzekeraars. Hierover
bijvoorbeeld voor de aanbieding van
verplicht de klant vóór de offerte en bij de
wordt nader bilateraal overlegd. Verder is
bepaalde beleggingsinstellingen met een
kostenverklaring informatie over aard en
gesproken over publiciteit rond thema-
minimale inleg van € 50.000. In die
reikwijdte van de dienstverlening te geven.
onderzoeken, waarbij de AFM heeft aan-
gevallen moet bij de aanbieding worden
Minister Bos schrijft dit in een brief aan
gegeven zo secuur mogelijk om te gaan
vermeld dat er geen toezicht is (de vrij-
de Tweede Kamer waarin hij aankondigt
met verwijzingen naar individuele instel-
stellingsmelding). Deze verplichting gaat
’Bgfo II’ door te schuiven naar 1 januari.
lingen. Voor de invulling van open normen
nu ook gelden voor sommige aan-
De reacties vanuit de branches maken
en de behoefte van kleinere instellingen
biedingen van effecten (zoals aandelen
zorgvuldige verwerking en nader overleg
aan guidance is bevestigd dat het gaat om
en obligaties), bijvoorbeeld als het gaat
noodzakelijk, schrijft Bos. Het uitstel betreft
voorbeelden en dat marktpartijen ook op
om beleggingen van minimaal € 50.000
niet het dienstverleningsdocument voor
eigen wijze invulling mogen geven aan
of aanbiedingen aan minder dan honderd
het intermediair. Dit moet wel vanaf 1 juli
open normen. Ter voorbereiding op een
personen. Ook gaan er specifieke
worden verstrekt, aldus Bos. Hij schrijft
evaluatie door Financiën van de heffingen-
vormvoorschriften voor een vrijstellings-
ook dat dat Bgfo-II (Besluit gedragstoezicht
systematiek zullen de in het Adviserend
melding gelden. In het wetsvoorstel wordt
financiële ondernemingen) zal worden
Panel vertegenwoordigde koepels een
ook een vrijwillig toezichtregime voor
uitgebreid met woonlasten- en krediet-
inventarisatie maken van de overeen-
beleggingsinstellingen geïntroduceerd. Als
beschermers en met uitvaartverzekeringen.
komsten en verschillen tussen de onder
beleggingsinstellingen hun deelnemings-
Verder zullen in de nieuwe regelgeving
toezicht staande sectoren, om te komen
rechten uitsluitend aanbieden aan
niet-geldelijke vergoedingen in beginsel
tot een meer eenvoudige en uniforme
bepaalde professionele beleggers (in de
zijn toegestaan. Hij denkt daarbij bijvoor-
systematiek.
wet worden deze beleggers ’gekwalifi-
beeld aan het beschikbaar stellen van ICT-
ceerde beleggers’ genoemd), dan geldt er
toepassingen en seminars van aanbieders.
Ministerraad akkoord met wijziging van Wet op Financieel Toezicht
geen vergunningplicht. Het komt voor dat
Daarbij wordt overigens uit praktische
buitenlandse institutionele beleggers
overwegingen een ondergrens van € 100
alleen mogen investeren in beleggings-
aangehouden. Ook geeft de minister
Op 29 mei heeft de ministerraad op
instellingen die onder toezicht staan.
uitsluitsel over de btw-heffing bij dienst-
voorstel van minister Bos van Financiën
Het nieuwe regime maakt het mogelijk
verlening, terwijl hij verder het standpunt
ingestemd met een wetsvoorstel tot
dat beleggingsinstellingen vrijwillig onder
van toezichthouder AFM volgt dat het Bgfo
wijziging van de Wet op het financieel
toezicht komen te staan, ook al richten zij
ook van toepassing is op zakelijk pensioen.
toezicht (Wft) en enige andere wetten.
zich alleen op ’gekwalificeerde beleggers’.
Bron: AM Signalen, 18 juni 2009
Het betreft onder andere wijzigingen die
Op die manier staan zij ook open voor de
voortvloeien uit door de toezichthouders
bedoelde buitenlandse institutionele
en marktpartijen aangedragen knelpunten.
beleggers.
Behalve wijzigingen van de Wft bevat het
De ministerraad heeft ermee ingestemd
10
De onderlinge mei/juni 2009
Vrijstelling ’hoger voor lager’ levert geen PE-problemen op
Indexcijfers voor gebouwen-, inboedel- en glasverzekering
De nieuwe vrijstelling ’hoger voor lager’
Vanaf 1 juli 2009 gelden de volgende indexcijfers:
die het CDFD recent bekend heeft gemaakt, levert géén problemen op voor Wft-PE. Iedereen die de Wft-PE-adviezen van NIBE-SVV heeft gevolgd, kan optimaal van deze vrijstelling profiteren zonder extra inspanningen. Het CDFD heeft bekend gemaakt dat het diploma Wft-Volmacht Schade (of een vrijstelling daarvoor) ook geldt als diploma Wft-Schade. Het diploma Wft-Volmacht Leven (of een vrijstelling daarvoor) geldt ook als diploma Wft-Leven. Uiteraard gelden voor deze Wft-volmachtdiploma’s wel de normale PE-verplichtingen. Bunnik, 1 april 2009
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
juli 2008 augustus september oktober november december januari 2009 februari maart april mei juni juli
gebouwen
inboedels
indexcijfers
1990 = 100
1993 = 100
glasverzekering
159 159 164 164 164 162 162 162 162 164 164 166 166
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
juli juli juli juli juli juli juli juli juli juli
116,3 120,5 125,2 130,8 137,3 142,1 141,6 140,9 141,0 146,0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
2,0% 3,7% 6,8% 4,4% 2,8% 0% 0% 1,5% 1,7% 6,8%
Het indexcijfer gebouwen is gekoppeld aan de CBS-reeks Nieuwbouwwoningen outputindex; 2000 = 100. Voor de consistentie wordt dit getal vermenigvuldigd met de factor 1,185484.
Talloze diploma’s verliezen waarde voor bedrijfstak Honderdduizenden diploma’s in de
merken dat de diploma’s die ze ooit, soms
managers en CFO’s van 551 organisaties
assurantiebranche dreigen eind dit jaar
met veel moeite, hebben behaald, niet
uit 40 landen. Nieuw in de top-10 risico-
waardeloos te worden. Als voor de Kerst
meer geldig zijn.” Hij voorziet problemen
lijst zijn toenemende concurrentie, grond-
niet wordt voldaan aan permanente
voor de bedrijfstak. ”Een vrij omvangrijke
stofprijzen en liquiditeitsrisico’s. Uit het
educatie-eisen, zijn gediplomeerden hun
vijver aan potentieel toekomstig personeel
onderzoek blijkt dat het bedrijfsleven met
officiële bewijs van vakbekwaamheid kwijt.
gaat verloren.” Verlies aan geldigheid van
name op reputatie- en imagoschade,
Beroep doen op een vrijstelling is dan niet
diploma’s treft niet alleen feitelijk leiding-
nummer 6 in de lijst, slecht is voorbereid:
meer mogelijk. Die dreiging treft niet
gevenden van bedrijven (met minder dan
bijna de helft (42%) zegt hier niet op te
alleen de 200.000 mensen die nu in de
vijftig werknemers). Ook medewerkers die
zijn berekend. Wet- en regelgeving wordt
financiële dienstverlening werkzaam zijn,
in de dagelijkse praktijk klantcontacten
door het bedrijfsleven gezien als het op
maar ook alle potentiële herintreders.
onderhouden, moeten hun vakbekwaam-
één na grootste risico van ondernemingen.
”Er zijn ongetwijfeld enkele tienduizenden
heid kunnen aantonen. Een officieel diplo-
Hoewel het voor de meeste sectoren nog
mensen die op dit moment niet in de
ma is daarvoor de meest geëigende weg.
onduidelijk is of er strengere regelgeving
financiële dienstverlening werken, maar
Bron: AM Signalen, 4 mei 2009
een terugkeer niet uitsluiten. Daarbij zitten
wordt doorgevoerd, is de algemene verwachting dat er een toename komt
werken”, zegt onderwijsspecialist Dik van
Grote verschuivingen in top-10 risico’s bedrijfsleven
De kosten, de hoeveelheid en de
Velzen van opleidingsinstituut Nibe-SVV.
De huidige recessie, wijzigingen in de
complexiteit van deze regels plaatsen veel
Daarnaast zijn er volgens hem veel
wet- en regelgeving en onderbreking van
multinationals voor ernstige problemen
mensen die vrijstellingen ontlenen aan
de bedrijfsactiviteiten zijn wereldwijd de
deze na te leven.
veel vrouwen die tijdelijk gestopt zijn met
van de regels voor de financiële sector.
mbo- of hbo-opleidingen, maar in een
grootste bedrijfsrisico’s. Dit blijkt uit het
andere bedrijfstak terecht zijn gekomen.
tweejaarlijkse Global Risk Management
Imagoschade
”Als zij over een jaar of twee willen terug-
Survey 2009 van risicoadviseur en verze-
Het onderzoek van Aon toont aan dat
komen in onze bedrijfstak, zullen ze
keringsmakelaar Aon, gehouden onder risk
momenteel geen enkel land en geen De onderlinge mei/juni 2009
11
enkele bedrijfstak of onderneming immuun is voor de wereldwijde econo-
Positie
Risico
Wijziging t.o.v. 2007
Voorbereid op risico
mische onrust. Het risico op reputatie- en
1
Recessie
+7
60 %
imagoschade van de bedrijfsnaam staat
2
Wijzigingen in wet- en regelgeving
+4
65 %
ten opzichte van het onderzoek van 2007
3
Onderbreking bedrijfsactiviteiten
–1
79 %
weliswaar niet meer op nummer één, de
4
Toenemende concurrentie
nieuw
71 %
omvang van deze dreiging is er niet
5
Prijzen grondstoffen
nieuw
77 %
minder op geworden. Schade aan de
6
Schade aan de bedrijfsnaam
–5
58 %
bedrijfsnaam beïnvloedt de wijze waarop
7
Kasstroom-/liquiditeitsrisico’s
nieuw
75 %
het publiek de kwaliteit, integriteit en
8
Storingen in distributie-/toeleveringsketen
–4
70 %
bedoelingen van een organisatie beoor-
9
deelt. Ook de keuze van een partner of
10
Wettelijke aansprakelijkheid
–6
81 %
Onvermogen aantrekken/behouden toptalent
–3
68 %
klant om met een firma zaken te doen, of van een overheid of toezichthouder om
Onderzoek mondiaal risicobeheer Aon 2009: top-10 risico’s.
voor de activiteiten van een onderneming goedkeuring te verlenen, wordt voor een
stand gekomen door een soepele en
belangrijk deel bepaald door het imago.
snelle afhandeling van een schade.
Schadepercentage stijgt verder in zakelijk segment Brand
Naast deze algemene top-10 lijst biedt het
Diezelfde soepele afhandeling wordt
In het zakelijk segment binnen de branche
onderzoek naar Global Risk Management
ook het belangrijkste onderdeel van een
Brand is het schadepercentage het
ook een specificatie van de top-10 risico’s
verzekeraar gevonden. Daarnaast is de
afgelopen jaar verder gestegen tot 55%,
per regio en wordt per sector de top-3 van
betrouwbaarheid van financiële producten
terwijl de schadefrequentie opnieuw
risico’s aangegeven.
in de ogen van de consument van
daalde. De industriële tekening liet echter
Bunnik, 11 mei 2009
groot belang. Beduidend meer nog dan
een tegenovergestelde ontwikkeling zien
een lage prijs of persoonlijk contact, aldus
aan de commerciële. Ook in het onder-
Blauw Research.
scheid naar bedrijfstak en verzekerde som
Bron: AM Signalen, 19 mei 2009
zijn aanzienlijke verschillen zichtbaar, aldus
’Verzekeraars staan er beter op’ Ondanks de financiële crisis is in ons land
een rapportage van het CVS.
verbeterd. Circa 38% van de Nederlanders
Het actuele getal: € 7,3 miljard
heeft een positief beeld van verzekeraars
De Nederlandse levensverzekeringsmaat-
Grote prijsverschillen bij inboedelverzekeringen
en dat was vorig jaar slechts 26%.
schappijen hadden aan het einde van het
De premies die consumenten betalen om
Dit blijkt uit een onderzoek door Blauw
eerste kwartaal van 2009 € 7,3 mld aan
hun inboedel te verzekeren, lopen flink
de houding ten aanzien van verzekeraars
Research in opdracht van Cardif. Net als
beursgenoteerde aandelen in bezit. Eind
uiteen. Het prijsverschil tussen de goed-
in 2008 staan vrouwen vaker positief
2006 was dit nog ruim drie keer zoveel.
koopste en duurste inboedelverzekering
tegenover verzekeraars dan mannen
Er zijn verschillende oorzaken voor deze
bedraagt gemiddeld 123%, aldus
(41% om 34%). Bovendien heeft een op
afname. De levensverzekeringsmaatschap-
Vergelijkingssite.nl, dat heeft becijferd dat
de drie ondervraagden het afgelopen jaar
pijen hebben uiteraard de gevolgen van
een gezin op een inboedelverzekering tot
een positieve ervaring gehad met een
de dalende aandelenbeurzen in de laatste
€ 100 per jaar zou kunnen besparen.
verzekeraar. In de provincie Groningen is
twee kwartalen van 2008 ondervonden.
Verzekeringssite.nl onderzocht dertig
men momenteel het meest positief over
Daarnaast is een verschuiving zichtbaar
inboedelverzekeraars op basis van het
verzekeraars (52%), gevolgd door Drenthe
van beleggingen in beursgenoteerde
profiel van een gezin met kinderen
(48%). In Overijssel is men het minst
aandelen naar verhandelbaar schuldpapier.
woonachtig in een 4-kamer appartement
positief (29%). De positieve ervaringen
met een inboedelwaarde van € 49.000
die Nederlanders hebben verkregen ten
(waarvan € 1.000 aan sieraden en
aanzien van verzekeraars zijn vooral tot
€ 4.900 aan apparatuur). Daarbij werd
12
De onderlinge mei/juni 2009
uitgegaan van vier regio’s en twee
in het eerste kwartaal van dit jaar verder
reden. Toch denkt de helft van de
dekkingsvormen: extra uitgebreid en allrisk.
afgenomen. ”De financiële marktontwikke-
kantoren die alleen provisie als belonings-
Opmerkelijk was dat in zes van de acht
lingen hebben negatieve gevolgen gehad
vorm kennen binnen twee jaar met
situaties Delta Lloyd-dochter De Nationale
voor het nettoresultaat en de kapitaal-
abonnementen en/of fees te gaan werken. Bron: AM Signalen, 7 mei 2009
als voordeligste keus uit de vergelijkingen
positie van verzekeraars in 2008.
kwam. Ook Turien en de ANWB scoorden
Deze ontwikkeling heeft doorgezet in het
goed.
eerste kwartaal van 2009”, aldus DNB,
Bron: AM Signalen, 15 juni 2009
die tussentijds rapportages opvraagt bij
Digitale polis moet nog doorbreken
maatschappijen om zicht te houden op de
Verzekeraars staan nog niet in groten
Autopremies in jaar tijd met 10% gestegen
ontwikkeling van de solvabiliteit. Bij een
getale te trappelen om de digitale polis
stabiel operationeel resultaat verwacht
in te voeren, ondanks enorme kosten-
De premies voor autoverzekeringen lagen
DNB voor dit jaar vooral in de schade-
besparingen die er te behalen zijn. Men
in mei dit jaar gemiddeld 10% hoger dan
markt slechtere resultaten door onder
vraagt zich af of de consument er wel op
in mei 2008, aldus de premie-index van
meer een dalende productie in Transport
zit te wachten. Een proef van verzekeraar
Independer, die sinds augustus 2006
en een hogere schadelast voor krediet-
London lijkt een bevestigend antwoord
wordt bijgehouden. De index staat nu op
verzekeraars.
76. Een jaar geleden was dat nog 69.
te geven. London Verzekeringen test momenteel de digitale polis en de digitale poliskluis. ”Er is voldoende draagvlak bij
stabiliseren. Sinds begin 2009 zijn ze weer
Eén op de drie NBVA-kantoren werkt met abonnement of fee
flink aan het stijgen. Volgens het Centrum
Een derde van de assurantiekantoren die
e-mail naar de klant. Uit de proef blijkt dat
voor Verzekeringsstatistiek (CVS) lag de
lid zijn van de NBVA ontvangt (een deel
80% van de documenten daadwerkelijk
gemiddelde premie in het vierde kwartaal
van) zijn inkomsten direct van klanten in
wordt geraadpleegd als via e-mail een
2008 op € 439.
de vorm van abonnementsbijdragen of
bericht is verstuurd”, aldus zegt Bram
Op basis van de Independer premie-index
nota’s. Van de rest denkt de helft daar
Doveren, directeur van Colimbra, het
lag de gemiddelde premie in mei 2009
binnen twee jaar mee te gaan werken.
softwarebedrijf dat de implementatie bij
op € 461. London Verzekeringen beet in
Dat stelt de NBVA na een onderzoek waar
London begeleidt en de digitale poliskluis
december vorig jaar de spits af met een
274 leden (zo’n 30% van het leden-
ontwikkelde. ”Zonder een notificatie per
De autopremies leken zich vorig jaar mei, na een lange periode van dalingen, te
consumenten. London zet de polis in de digitale poliskluis en stuurt vervolgens een
verhoging van de autopremie en kort
bestand) aan hebben deelgenomen. De
mail gaat minder dan 5% kijken.” De
daarop volgden de Noordhollandsche van
betrokken kantoren vinden de acceptatie
digitale polis moet in zijn optiek uiteinde-
1816, Klaverblad, Unigarant, ASR, Reaal en
van fee-beloning door particuliere klanten
lijk leiden tot een nationaal polisregister.
Avéro. Reden voor de premieverhogingen
verrassend groot. Bij 70% is dat geen
Volgens Doveren kan de identificatie van
zijn de toegenomen schadelast en het
probleem: 41% accepteert het ’goed’ en
de gebruiker een drempel vormen.
feit dat door de kredietcrisis verzekeraars
29% ’redelijk’. Circa 10% geeft aan dat
”Dat zou eigenlijk in een standaard
zich meer op marge en winst en minder
klanten het ’slecht’ accepteren en 16%
opgenomen moeten worden.” Verder
op groei van het marktaandeel richten.
vindt de aanvaarding van rekeningen van
heeft de implementatie bij verzekeraars de
Bron: AM Signalen, 16 juni 2009
de verzekeringsadviseur ’matig’. Bij
nodige voeten in de aarde. ”Documenten
zakelijke klanten is de weerstand tegen
moeten elektronisch beschikbaar zijn.
Solvabiliteit verzekeraars daalt verder
nota’s kleiner: bij 2% ’slecht’ en 8%
En niet van iedereen is een e-mailadres
’matig’. Kantoren die nog niet met andere
bekend. Dat betekent dat er een brief
De Nederlandse verzekeraars hebben
beloningsvormen dan provisie werken, zijn
verstuurd moet worden en dat de
vorig jaar een operationeel resultaat
veelal van mening dat de consument
consument zelf zijn account op het portaal
geboekt dat ongeveer gelijk is aan dat in
tevreden is met de huidige situatie.
beheert. Je wilt als verzekeraar niet
2007, zo meldt toezichthouder DNB in
”Particuliere klanten hebben daar geen
100.000 accounts van klanten beheren.”
zijn kwartaalbericht. Wel is de solvabiliteit
behoefte aan”, is de meest genoemde
Bron: AM Signalen, 28 mei 2009
De onderlinge mei/juni 2009
13
Adviesboek voor intermediair: ’Gratis bestaat niet’
had de redactie een onderhoud met de
voordoen. Een aangesloten schoorsteen-
voorzitter van de Algemene Schoorsteen-
veger dient zich bij klanten altijd te legiti-
Op 12 juni verscheen het boek ’Gratis
vegers Patroons Bond (ASPB), de heer
meren door middel van een speciale
bestaat niet’, geschreven door Wim van
W.A. van Riet. Tijdens dit gesprek werd
ASPB-pas. De brancheorganisatie adviseert
Groenewoud (marketingbureau Fidicom).
duidelijk dat de ASPB zich, naast een
potentiële klanten altijd naar deze pas te
In het boek is informatie gebundeld die
aantal andere taken, primair inzet voor het
vragen en nooit een afspraak te maken
voor advisering van en bemiddeling in
’zuiver houden’ van de schoorsteenvegers-
aan de deur: zoek via de website een
hypotheken en complexe producten van
markt door het verhogen en verbreden
aangesloten schoorsteenveger, kijk welke
belang is. De aanleiding voor het boek
van de vakbekwaamheid van de aange-
technieken en ervaring hij in huis heeft en
wordt gevormd door de invoering van het
sloten leden. Hiertoe worden nieuwe
neem zelf het initiatief tot het maken van
Bgfo en de complexe regels van de Wft.
technieken gericht op preventie en
een afspraak. Dit zal altijd leiden tot een
Het boek is een praktische handleiding
onderhoud gestimuleerd en ook geïmple-
schriftelijke prijsopgave vooraf, waarbij
voor de financieel dienstverlener waarmee
menteerd (bijvoorbeeld op het gebied van
afwijkingen in de uitvoering vooraf worden
hij zijn bedrijfsmodel kan aanpassen, zijn
valbeveiliging, contacten met Arbeidsin-
besproken. Bij klachten kunnen klanten
werkwijze kan laten voldoen aan de eisen
spectie, etc.). De ASPB vervult hierbij een
terugvallen op een klachtenregeling en
van wet- en regelgeving en een aanreiking
opleidende rol: met een (over twee jaar
een geschillencommissie van externe,
van methodes, die direct toepasbaar zijn
verspreide) vijftiendaagse opleiding wordt
onafhankelijke deskundigen. Wordt een
in de praktijk. Ook komen suggesties aan
een aspirant-schoorsteenveger opgeleid tot
schoorsteenveger door de commissie te
bod voor de inrichting van het eerste
gezel. Hierin krijgt communicatie met de
vaak in het ongelijk gesteld dan wordt hij,
klantgesprek, de structurering van het
klant en de manier hoe deze te adviseren
als er geen verbetering optreedt,
advies en zijn allerlei documenten toe-
op het gebied van preventie en onder-
geroyeerd.
gevoegd die ingepast kunnen worden. Het
houd de nodige aandacht. De opgedane
De ASPB is aangesloten bij de Europese
door uitgeverij Kluwer uitgebrachte boek
kennis wordt in de daaropvolgende jaren
schoorsteenvegerskoepel ESCHOE (onder
’Gratis bestaat niet’ (ISBN 978-90-13-
geactualiseerd en uitgebreid door middel
andere t.b.v. de vertaling Europese regel-
06779-8), is onderdeel van de serie
van terugkomdagen op een praktijkterrein
geving en lobby). Voor meer informatie
’Ondernemen in de financiële dienst-
op de Maasvlakte.
over de ASPB, de aangesloten leden en
verlening’ en kost € 33,50.
Na minimaal drie jaar kan een gezel meester worden, wederom afhankelijk van
Bericht van de Technische Commissie
het goed doorlopen van trainingen waarin
Schadepreventie
het leiden van een bedrijf, meer specifieke
Schoorsteenvegen: handleiding voor de consument
technieken en klantcommunicatie centraal
Omdat de schoorsteenvegersbranche in
Schoorsteenvegers kunnen alleen lid
staan. Ook als meester is de veger verplicht terugkomdagen bij te wonen.
de media niet altijd even positief naar
worden van de ASPB als ze de opleiding
voren komt, vond De Onderlinge – op
van gezel schoorsteenveger succesvol
verzoek van de Technische Commissie
hebben doorlopen. Verder dienen zij
Schadepreventie – het tijd op zoek te
continu te werken aan verbreding van hun
gaan naar de achtergronden hiervan.
bezigheden. De ASPB ziet erop toe dat
Daarbij kwam de behoefte op om de
aangesloten schoorsteenvegers zich
branchevereniging eens aan de tand te
volgens de geldende (veiligheids-)regle-
voelen en inzichtelijk te krijgen hoe con-
menten (blijven) gedragen. Gebeurt dit
sumenten voor spreekwoordelijke
niet dan kan een gang naar de rechter
valkuilen behoed kunnen worden.
volgen. Dit gebeurt ook met een zekere
Voor de informatie die werd gezocht,
regelmaat met niet-leden die zich als lid
14
De onderlinge mei/juni 2009
preventietips, zie www.aspb.nl.
Magnitude Consulting in Zeist
hebben gedaan.” Wannes Remmers:
”Vragen zijn vaak hetzelfde, maar de antwoorden altijd anders.”
”Belangrijk is in dit verband dat wij in ons adviesvak niet standaard te werk gaan. We zeggen niet: dit is onze methodiek, zo werken we altijd en zo werken we nu dus ook. Nee, we kijken samen met de
Financiële dienstverleners kunnen in de huidige hectiek hier en daar best
klant waar zijn kracht zit, wat er in zijn
wat ondersteuning gebruiken. De FOV laat de lezers van ’de Onderlinge’
omgeving gebeurt en hoe hij daar het
daarom met een aantal aanbieders daarvan kennismaken. Eerder werden de
beste op kan reageren.”
activiteiten van personeelsadviesbureau deHoofdzaak en detacheringsorganisatie DNC Finance beschreven. In dit artikel vertellen ir. Pieter Langereis en
STABIEL EN CONSTANT
drs. Wannes Remmers over het aanbod van Magnitude Consulting in Zeist.
Pieter Langereis en Wannes Remmers zeggen graag voor onderlingen en coöpe-
Adviesorganisatie Magnitude Consulting
zeggen met tien à vijftien mensen als
raties te werken. ”Zet je de bedrijfs-
aan de Boulevard in Zeist werkt al geruime
ondergrens en twintig à dertig als boven-
processen en werkwijzen van onderlingen
tijd voor diverse onderlinge en coöpera-
grens. Dan kunnen we precies het werk
naast die van beursgenoteerde verzeke-
tieve verzekeraars. Tot de opdrachtgevers
doen dat we graag willen doen, terwijl we
raars”, aldus Pieter Langereis, ”dan zie je
behoren onder meer Bovemij Verzeke-
ook flexibel en persoonlijk kunnen blijven.”
dat er een heel andere geest heerst en een andere besluitvorming aan de orde is.
ringen en verschillende maatschappijen van Achmea. Daarnaast werkt Magnitude
HELDERHEID
De band van een onderlinge met haar
voor Rabobank, diverse pensioeninstel-
Magnitude is een grootheid, onder meer
leden is veel sterker dan de relatie die
lingen en overige financiële dienst-
in de astronomie, om de helderheid van
een beursgenoteerde verzekeraar met zijn
verleners. De organisatie werd in 1998
sterren uit te drukken.
klanten heeft. Daar ligt de meerwaarde
opgericht en was van het begin af aan in
Magnitude Consulting beschouwt het als
van onderlingen. Bij onderlingen gaat het
de financiële sector gespecialiseerd. ”We
een onderscheidend kenmerk van de
niet zozeer om kostenbesparing of winst-
worden meestal bij complexe vraagstukken
organisatie dat naar helderheid op elk
maximalisatie, maar om het langetermijn-
gevraagd”, legt Wannes Remmers uit. ”We
gebied wordt gestreefd. Het gaat erom
belang van de leden. De onderlingen
krijgen vooral opdrachten die met strate-
onduidelijkheden te minimaliseren en
zitten dan ook heel anders in de krediet-
gische, bestuurlijke of veranderkundige
context, doelen, aanpak en adviezen
crisis en de gevolgen daarvan. Ze zijn
aspecten hebben te maken. We bege-
scherp neer te zetten. Daarnaast streeft
veel meer dan andere verzekeraars een
leiden allerlei soorten trajecten en reorga-
de organisatie naar het realiseren van een
stabiele, constante factor gebleken en dat
nisaties zoals fusies, verandertrajecten,
betekenisvolle impact voor de opdracht-
is, denk ik, goed voor onze maatschappij.”
strategieprocessen, de vorming van
gevers en naar een ondernemende, open
Hebben veel financiële instellingen vooral
’shared service centers’ enzovoort.”
en informele cultuur, waarin professiona-
te kampen met verliezen op hun beleg-
Momenteel werken er vijftien consultants
liteit, performance, prestige en pret de
gingen als gevolg van de kredietcrisis,
bij Magnitude Consulting en het is zeker
pijlers zijn. Pieter Langereis: ”Wij willen
voor de onderlingen tellen de gevolgen
niet de bedoeling om tot een grote
mensen en organisaties die met een
minstens zo zwaar voor wat betreft uitge-
adviesorganisatie uit te groeien. ”Ik heb
probleem zitten, graag helpen om dat
breid toezicht of verscherpte regelgeving.
vroeger bij een organisatie van toen
probleem op te lossen. Dat is onze
Langereis: ”Grotere onderlingen kunnen
vijfduizend man gewerkt”, vertelt Pieter
grootste drijfveer. We willen ook voort-
daar wat gemakkelijker aan voldoen, maar
Langereis. ”In zo’n grote organisatie gelden
durend meetbaar maken of we dat goed
voor de kleinere kan dat relatief veel geld
andere principes en treden processen op
doen. We willen graag minimaal een acht
kosten. Zij moeten immers de nodige
die maken dat je je meer naar binnen
van onze klanten krijgen en meestal
capaciteit en kennis in huis hebben.
gaat richten. Wij hebben er bewust voor
krijgen we die ook. Onze klanten zijn vaak
Hebben ze die, dan gaat het op zich
gekozen niet te groot te zijn, dat wil
meer dan tevreden over wat we voor hen
meestal wel goed, maar voor onderlingen De onderlinge mei/juni 2009
15
Deze oplossing is vooral geschikt voor organisaties waarin bepaalde werkzaamheden verspreid worden uitgevoerd, die dan vanwege kostenefficiency worden gecentraliseerd. Op een vergelijkbare manier kunnen bepaalde activiteiten van onderlingen ook onder één dak worden gebracht. Pieter Langereis: ”Aan de herverzekeringskant gebeurt dat natuurlijk al, maar je kunt ook denken aan handig met elkaar samenwerken op bijvoorbeeld het gebied van inkoop, riskmanagement, compliance, marketing, delen van de administratie en zelfs ook bestuurlijke taken. Je kunt die werkzaamheden dan ’outsourcen’ aan gespecialiseerde partijen drs. Wannes Remmers.
ir. Pieter Langereis.
of er samen specialisten voor bij elkaar halen.” Wannes Remmers: ”Zo’n werkwijze
COLOFON
De onderlinge is een uitgave van de FOV (Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland) en verschijnt 10 keer per jaar in een oplage van 1.250 exemplaren. Leden van de FOV zijn gratis geabonneerd op De onderlinge.
die dat allemaal extern moeten inhuren,
past ook helemaal in de oorspronkelijke
kan dat een probleem zijn. Je ziet dan ook
geest van onderlingen. De leden hebben
dat het voor kleine onderlingen soms een
ooit de handen in elkaar geslagen om
reden is om met een grotere samen te
samen te bereiken wat ze ieder indivi-
gaan. Een moeilijkheid daarbij is dat het
dueel niet konden realiseren. De volgende
karakter van de onderlinge verloren kan
stap kan nu zijn dat de onderlingen zelf
gaan. Mensen zijn veelal bewust lid van
meer gaan samenwerken, waarbij zij toch
een onderlinge omdat deze bijvoorbeeld
hun eigen identiteit behouden.”
helemaal op één plaats, streek of specifieke sector is gericht. Als dat wegvalt,
PROCES EN INHOUD
moet er wel iets anders voor in de plaats
Bij dergelijke, vaak complexe vraagstukken
komen.”
met strategische, bestuurlijke of veranderkundige aspecten kunnen de consultants
Redactiecommissie:
Ben Averdijk Chris van Toor
Met medewerking van: Peter van Steen, Geldermalsen Redactiesecretariaat:
Productie en druk:
Loes Malherbe Postbus 92, 3980 CB Bunnik Telefoon (030) 656 71 60 Telefax (030) 656 75 04 E-mail
[email protected] Internet www.fov.nl Drukkerij De Eendracht, Schiedam
© Overname van (gedeelten van) artikelen is toegestaan mits de bron wordt vermeld. ISSN 0927-6173
16
De onderlinge mei/juni 2009
VORMEN VAN SAMENWERKING
van Magnitude Consulting aan de ene kant
Langereis en Remmers benadrukken dat
een regievoerende rol vervullen en aan de
fuseren niet altijd de beste oplossing is
andere kant inhoudelijke bijdragen leveren.
voor onderlingen die te klein zijn om nog
Pieter Langereis: ”Wij kunnen schetsen
langer bepaalde activiteiten uit te voeren
wat er in de markt gebeurt of staat te
of om aan bepaalde voorwaarden te
gebeuren, vervolgens een strategie concre-
voldoen. Door alsmaar te fuseren,
tiseren en daarna de klant begeleiden bij
ontstaan steeds meer organisaties die erg
de verwezenlijking daarvan. Wannes
veel op elkaar lijken en nog maar weinig
Remmers: ”We kunnen met name helder
onderscheidend vermogen hebben.
in beeld brengen wat de verschillende
Magnitude Consulting heeft ervaring bij
keuzemogelijkheden zijn, waarna de klant
het organiseren van andere vormen van
zelf de keuze dient te maken. Wat dat
samenwerking, bijvoorbeeld in
betreft zijn de vragen vaak hetzelfde, maar
zogenoemde ’shared service centers’.
zijn er geen eenduidige antwoorden.”
