Bestuurders ervaren dat

Colofon

Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.

Nesbics Jeroen Pit kijkt met een volle beurs naar ondergewaardeerde bedrijven

Special Military Boekelo: Interviews, programma, nieuws

55

2

Schaatstrainer Hans Veldhuis Hans Bakker: vliegmarkt in Twente te klein

richt juniorenploeg op

77

4

ABN-AMRO als sponsor: Art Twente 2 trekt volle zalen

Formule 1 kan niet, Military net wel

79

12

UITGEVER

1

25 jaar IKT: FC Twente is Twentes beste pr-instrument

Directie

Boekelo Folien

Robert Staal

Is Rusland-crisis te boven

93

94

Blad manager

Interne criminaliteit:

Anno Oude Engberink

een onderschat probleem

Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Pascal Jacobs Bert Eeftink Martin Steenbeeke Eddy van der Ley Marti ten Kate Eric Brinkhorst (fotografie)

Redactie IKT Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie) Arjan Reef (fotografie)

Secretariaat IKT Hengelosestraat 585 Postbus 5501, Enschede 7500 GM Enschede Telefoon 053 - 48 49 980 Fax 053 - 48 49 985

Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

Pentas Moulding: fier op eigen benen

Special Euregio Techno 2000: grensoverschrijdende technologie

17

Ten Cate zoekt een partner, maar ook weer niet 33

Frans Smit wil via Betina de textieldrukwereld veroveren

36

Com4tel: Eindeloze communicatiemogelijkheden

44

Rubrieken/columns

MediaSales Nederland bv. Postbus 702, 7550 AS Hengelo

Online strategie

7

Privé-abonnementen

Nieuws & Feiten

10

Financieel Accent

35

Onroerend Goed

39

Juridisch Gezien

43

Notarieel Advies

49

IKTvisie op ...

91

Scope

102

IKT Nieuws

103

Twente Agenda

104

Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo

Lithografie Laserline, Hengelo

Druk Roelofs, Enschede

Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

99

Jan Medendorp

Advertentiemateriaal aan

Kosten: ƒ75,- per jaar (10 nummers). Opgave: uitsluitend per fax 074 - 250 35 13 of e-mail: [email protected]

96

Inhoud

MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

‘Management by fear’. Het zijn natuurlijk niet de allerbeste directeuren die zich met leugens en dreigementen overeind moeten houden. Leuk onderzoekje van de FNV, verplicht leesvoer voor leidinggevenden. De grootte van het bedrijf zegt nauwelijks wat over de kwaliteit. Sara Lee is een wereldwijd opererend concern waar onder meer een aantal vleesbedrijven in Overijssel toe behoren: Meester in Wijhe (werkt voor Albert Heijn) en Stegeman (worsten) in Deventer. Deze twee bedrijven worden deels samengevoegd. Iedereen ziet de (financiële) voordelen van de verdere integratie, maar de 200 werknemers willen graag dat hun fabriek overeind blijft. Uit onderzoek blijkt dat in de vleessector niet de meest intelligente mensen werken, het betaalt ook niet best. Maar ik ben er inmiddels getuige van geweest dat de bestuurder van Sara Lee onvolledige informatie geeft, de waarheid verdraait (en dan druk ik me netjes uit), dreigt, intimideert en de werknemers buitengewoon denigrerend tegemoet treedt. De OR-mensen proberen zo netjes mogelijk hun verhaal te vertellen, de snelle Sara Leeboy verschuilt zich achter PR-bureaus. Ik heb niets tegen groot, groter, grootst. Dit is de tijd van fusies, de topondernemers zullen het wel weten. Maar kan aan het moderne poldermodel misschien ook fatsoen toegevoegd worden: 200 werknemers van Stegeman hebben door de marktontwikkelingen misschien geen recht meer op werk in Deventer, maar na tientallen dienstjaren wel recht op respect.

Twentevisie. 07/2000

Fortis-dochter Nesbic wil ondergewaardeerde bedrijven van de beurs halen, maar:

‘Bestuurders ervaren dat 2


◆ Als Jeroen Pit van investeringsmaatschappij Nesbic belt, betekent dat goed nieuws voor dat bedrijf, vindt Pit: “Wij financieren de groei van gezonde, volwassen bedrijven.”

als gezichtsverlies’ Ondernemer Geert Steinmeijer legde ooit in dit blad uit dat hij graag Koninklijke Ten Cate wilde kopen. De beurswaarde van Ten Cate was en is honderden miljoenen lager dan de werkelijke waarde van het bedrijf. Het lukte niet, zoals bekend. De vraag is overigens gerechtvaardigd wat zijn eigen bedrijf Van Heek Tweka op de beurs te zoeken heeft. Of de Textielgroep Twenthe. Maar ook aan de toegevoegde waarde van een beursnotering voor Stork, Volker Wessels Stevin en Grolsch om maar eens een paar oostelijke fondsen op te sommen, kan je twijfelen. Fortis heeft een aantal fondsen opgericht (onder het kopje Nesbic) dat vooral op die markt neust. Jeroen Pit (32) is een van de oprichters van dit fonds. (door Jan Medendorp) “We kijken overigens niet alleen naar beursgenoteerde bedrijven, ook goede familiebedrijven of divisies van bedrijven die niet meer tot de core-business behoren, hebben onze interesse.” Fortis is voor éénderde aandeelhouder in transacties, de overige tweederde komt van andere partijen. Grote institutionele beleggers hebben veel vertrouwen in het werk van Pit en zijn team en doen graag mee. “Wij kopen sterke, gezonde bedrijven. Natuurlijk willen wij rendement op geïnvesteerd vermogen, maar wij investeren in grote, volwassen bedrijven. Wij hakken geen bedrijven in stukken en vervangen geen management. Wij zijn geen raiders, wij zoeken solide, winstgevende bedrijven. Wij kunnen voor een periode van drie tot vijf jaar de potentiële groeikansen, de expansie financieren en advies geven. In die tijd moet de groei leiden tot stijging van het aandeel,” aldus Pit, die geen 110%-belang ambieert, maar wel een controlerend belang wil: “Ik wil niet voor onplezierige verrassingen komen te staan, we moeten kunnen ingrijpen. Terwijl het juist een teken van visie, van kracht is en van modern management.”

ren. Wij kunnen helpen met herstructureren. Herstructureren moet niet op de beurs gebeuren, want de gemiddelde belegger kijkt niet verder vooruit dan een paar dagen.” Het probleem bij Stork, Ten Cate en bij veel andere beursgenoteerde ondernemingen is dat de beurswaarde beduidend lager is dan de intrinsieke waarde. Pit verklaart: “In de afgelopen tien jaar zijn in Europa de vermogensbeheerders, de grote institutionele beleggers bij elkaar gekropen. Wereldwijd beheersen vijftien tot twintig vermogensbeheerders de internationale kapitaalsmarkt. Die vermogensbeheerders investeren tientallen miljoenen per bedrijf om de beleggingsportefeuille een beetje overzichtelijk te houden en te kunnen managen. Dan kom je automatisch uit bij de grote bedrijven, want als je een pakket van tientallen miljoenen in een kleiner bedrijf stopt, krijg je een veel te groot aandeel. Dat is niet meer liquide en dus onwenselijk. Dus dan kom je uit bij de heel grote bedrijven. Anderzijds wordt er niet meer per land, maar per sector belegd.”

Gezichtsverlies “In de Europese top 100 staan zegge en schrijve zeven Nederlandse bedrijven. De rest is eigenlijk niet meer interessant. Analisten schrijven geen rapporten meer over de kleine vennootschappen. En als er geen kritische commentaren zijn, wordt het heel moeilijk voor een belegger om een mening te vormen over dat aandeel en geld in dat fonds te steken. En dat was juist de reden voor de bedrijven om op de beurs te zitten: verhandelen van aandelen en het ophalen van kapitaal om groei te financieren. Het omgekeerde gebeurt: het aandeel staat laag en een emissie is dus eigenlijk een dure vorm van geld lenen.” Van de beurs af dus. “Wij bellen met bedrijven, we praten inmiddels met een stuk of tien beursgenoteerde bedrijven waarvan met één bedrijf hier in het oosten. Maar van de beurs afgaan, blijkt in Nederland nog een heel lastige route. In Engeland en de Verenigde Staten is het de gewoonste zaak van de wereld, maar hier vindt een voorzitter van een Raad van Bestuur het gezichtsverlies om met ons in zee te gaan. Ze zien het als capituleren, een zwaktebod, erkennen dat je aan de beurs niet geslaagd bent.”

Geldsamenklontering “Er zijn veel beursgenoteerde bedrijven waarvan ik niet begrijp waarom ze op de beurs zitten. Bij Ten Cate moet wat gebeu-

PR-verhaal “Raden van Bestuur hebben jarenlang geroepen dat hun aandeel op de beurs is

ondergewaardeerd en vervolgens laten ze de aandelen van de beurs halen voor een waarde die lager is dan wat ze zelf altijd geroepen hebben. Dat is moeilijk te verkopen. Ik ben net een PR-bureau en leg uit wat ze aan de buitenwacht moeten vertellen. Een beursgang is ook niets anders dan met een PR-verhaal het fonds onder de aandacht van het publiek brengen.” Pit begeleidde eerder bij de ABN-AMRO beursgangen van een paar bedrijven. “Daardoor meen ik verstand te hebben van de aandelenmarkt, hoe aandeelhouders denken en wanneer je wel en niet meer op de beurs moet staan.” Pit gaat nog een stap verder: “Als bedrijven als Stork en Ten Cate te lang op de beurs blijven, komt de continuïteit van het bedrijf in gevaar. Als ze te lang op de beurs blijven, geven ze het heft uit handen en dat is veel erger: dan gaat de markt bepalen. Dat vertellen wij die Raden van Bestuur ook en zij zijn het vaak met ons eens, maar ze pakken niet door omdat de publieke opinie, de vakbonden die beslissing beïnvloeden. Wij rekenen voor wat wij voor ze kunnen betekenen, maar ook wat er kan gebeuren als ze niets doen. Kijk naar investeringsmaatschappij Gilde dat Norit van de beurs probeert te halen. Dat lukt niet omdat twee aandeelhouders meer dan 10% hebben en die vinden het aanbod te laag. Daar komen ze nog wel achter. Wij investeren juist in groei, dus bij ons valt het woord sanering niet: als wij bellen is het een goed, kansrijk bedrijf.”

3

Stork “De beursnotering vormt een bedreiging voor het voortbestaan van de onderneming, als het aandeel geen financieringsbron meer voor het bedrijf is. Aandacht in de media bij de publicatie van de cijfers. Weet je wel voor wat een hoge marketingbudgetten die bedrijven hebben voor een beetje free publicity? Dat lijkt mij geen goede motivatie. Het is meer het imago: je hebt meer aanzien als voorzitter van een beursgenoteerd fonds.” Van den Boogaard, topman van Stork, zei een jaar geleden in dit blad zich te verbazen dat er zich geen partners bij hem aandienen. “Ik maak me sterk dat dat zo is,” zegt Pit. “Stork zit in een lastig pakket. De fusie met Internatio werd strategisch nodig geacht, ik ben erg benieuwd wat er nu gaat gebeuren. Bestuursvoorzitter Veenman kan niet achterover leunen.” ■


TUI-topman Bakker kan eindelijk zijn efficiency-plannen doorvoeren:

‘Arke beter dan 4

De Travel Unie (TUI) werkt aan zogenaamde ‘Centers of Excellence’ in Nederland; het product Vliegreizen (de big business) komt in Rijswijk, Bus komt in Ammerzoden en Auto en Ver zitten - net als de automatisering, het call center en de postverwerking in Enschede. “Enschede draait als een tierelier en is zeker niet afgescheept met een fooi,” zegt topman Hans Bakker. Sterker nog, de afdeling Enschede van Travel Unie houdt (met enige overdrijving) het bedrijf draaiende. Daar wordt verdiend wat te veel voor Holland International is betaald: het bedrijf was vijf jaar geleden bij lange na de 250 miljoen (naar verluidt), waarvoor TUI het inlijfde, niet waard. “Daar doe ik geen uitspraken over, maar Travel Unie is inmiddels een veelvoud waard van wat er voor betaald is.”

(door Jan Medendorp)


Arke in Enschede (waar TUI 150-200 miljoen voor neertelde) is inmiddels Arke in Enschede niet meer. Er wordt een product gemaakt en naar de wens van de klant wordt er een bepaald etiketje opgeplakt. Vakantie is verworden tot appelmoes. “Er gaat voor alle merken één inkoper van ons op pad.” De efficiency-operatie van Hans Bakker krijgt eindelijk gestalte. Nu pas. Voorheen was het verzet erg (te?) groot. Het verloop in Enschede was ook hoog. In Enschede zeggen de medewerkers nog steeds dat ze meer hadden kunnen verdienen als ze zelfstandig waren gebleven. Desnoods als eenheid naast Holland International, maar niet als een bijkantoor waar alle emoties, sfeer en identiteit zijn verdwenen. Veel fusies mislukken, de integratie van Arke en Holland International is daar een voorbeeld van, vinden ze in Enschede. Bakker wuift dat resoluut weg: “Er is nu geen bestaansrecht voor een bedrijf in de grootte van het vroegere Arke. En neem van mij aan dat Arke draait als een tierelier. Arke maakt zelfs meer winst dan ooit,” zegt Bakker doelend op de bij de werknemers bijkans tot heilig uitgeroepen Ferdinand Fransen.”Ik bedoel dat de stijging is te danken aan synergieën bij in-

ooit te voren’ koop en dergelijke.” Eerder had Bakker gezegd dat, door de ‘geïntegreerde backoffice’, niet meer valt uit te rekenen wie wat verdient. “Dat klopt, maar ik ken de rendementen wel. De marges zijn niet geslonken, dat is een bekende klacht in het bedrijf. Maar het klopt niet en ik kan het weten.” Verder wijst Bakker naar de stijging van de werkgelegenheid in Enschede: “We bouwen een nieuw pand dat nu al te klein is geworden. Voor 40 mensen moeten we een andere plaats zoeken.”

‘Twente is te klein voor een eigen vliegveld, de politici dromen’

Filosofie De Travel Unie (omzet: een kleine vier miljard) is de Nederlandse tak van de TUIGroup, de reisdochter van Preussag dat aan de Frankfurter beurs is genoteerd. Bakker is behalve bestuursvoorzitter in Nederland ook lid van de Raad van Bestuur van TUI dat inmiddels dankzij een aantal recente overnames ’s werelds grootste reisconcern is. “Wij hebben als filosofie: integratie van de waardeketen. Dat betekent dat we alle schakels in de vakantieketen willen beheersen, van reisbureau tot eigen touroperator, eigen vliegtuigen, bussen op de plaats van aankomst, eigen hotels, alles.” De Travel Unie is groot in Nederland, maar verhoudingsgewijs tot het buitenland is de concentratie kleiner. De grootste vijf reisorganisaties in landen als Engeland en Duitsland hebben driekwart van de markt, in Nederland blijkt dat iets meer dan de helft. “In Nederland zijn nog steeds heel veel zelfstandige ondernemers, veel meer dan in het buitenland. Maar we verdienen wel goed, zelfs beter dan in Engeland. Onze aandeelhouders zijn in elk geval tevreden,” aldus de man die dit jaar zelf zonder inschakeling van een reisbureau op de bonnefooi naar Zweden en Denemarken op vakantie is geweest. “Mijn kinderen wilden graag naar Legoland. Het

was ook en beetje zakelijk, want zo kwam ik in contact met grote delen van de mensheid die zonder reisbureau op vakantie gaan.”

5

OAD De Travel Unie wil wel doorgroeien, autonoom en via acquisitie, maar dat laatste moet een beetje secuur gebeuren, want de NMa (die in de gaten houdt of bedrijven niet te groot worden of kartelafspraken maken) kijkt mee: “In touroperating hebben we een marktaandeel van 25%. Als we willen groeien, moet dat selectief gebeuren. We hebben pas Kras Stervakanties met een omzet van 200 miljoen ingelijfd.” De OAD? Hoewel, Joop ter Haar weigert vooralsnog te verkopen en wil al helemaal niet verkopen aan de Travel Unie. Ter Haar heeft onlangs twee voormalige topverkopers (Giovanni Barbuio en Theo Venix) in dienst genomen. Bakker luchtigjes: “Och, wij hebben vroeger ook wel bedrijven overgenomen waarvan de eigenaar zei: ik verkoop niet. Maar als je dan met een verhaal met perspectief en een grote zak geld komt, verkopen ze wel. Dat neem ik niet serieus. Nee, ik heb geen interesse in de OAD. De OAD past niet bij ons, het bedrijf is heel sterk op de busmarkt georiënteerd, wij moeten heel kritisch zijn en daarom geen OAD.” Overigens is Bakker niet zo heel tevreden over het afgelopen boekjaar (loopt van 1 oktober tot 1 oktober), ondanks dat er veel geld onder de mensen zit en vakantie voor velen als een eerste levensbehoefte wordt ervaren. “Vorig jaar groeiden wij 9%, dit jaar slechts 1%, dat is te wijten aan het millennium en het EK. Toen bleven veel mensen thuis. Volgend jaar wordt weer een topjaar.”

Twente dicht Ooit zag Bakker een prominente rol weggelegd voor de regionale luchthavens, Schiphol was (toen) boordevol en mensen konden in Twente, Eindhoven, Groningen en Maastricht hun auto voor niets zowat naast het vliegtuig parkeren. Tijden veranderen. Bakker is met eigen charters begonnen. Vanaf Schiphol. Vanaf Twenthe kan alleen nog naar één Canarisch Eiland worden gevlogen. “Wij hebben jarenlang geprobeerd om vanaf Twente naar buitenlandse bestemmingen te vliegen, maar we krijgen die vliegtuigen niet vol. Vliegen

vanaf Twente is zelfs goedkoper dan vanaf Schiphol, maar het lukt niet. De regio is te klein. De politiek hier praat onzin, ze dromen, er is geen behoefte aan een vliegveld in Twente.” Ook wat betreft internet heeft Bakker zijn mening bijgesteld. Natuurlijk, de reisorganisatie had wel een website, maar een vakantie boeken via die site kon niet. Omdat Bakker cum suis bang is/was dat de loop naar het reisbureau zou verdwijnen. Maar sinds kort kan het wel, een reis boeken vanachter de computer. Dankzij de recente overname van Kras Stervakanties. “En we zijn ook heel actief met www.lastminute.nl,” meldt Bakker.

Calamiteitenfonds Bakker is enthousiast over het per 1 april ingestelde calamiteitenfonds. “Uniek in de wereld. Het buitenland is daar jaloers op. We hebben dat met alle reisorganisaties in Nederland goed georganiseerd. Wij haalden de mensen al van het door bosbranden geteisterde Griekse eiland Samos terug toen ze in het buitenland nog zaten te wikken en te wegen. Mensen hebben ons brieven geschreven waarin ze ons bedanken voor het adequate optreden.” Jaarlijks gebeuren er ongelukken met touringcars. Volgens de chauffeurs is dat te wijten aan het ’s nachts rijden. Bakker heeft daar een andere mening over: “We kennen in de reiswereld de Stichting Bus, een Keurmerk Bus. Niet alle touroperators zijn bij de ANVR aangesloten. Ze moeten zich aan het rijtijdenbesluit houden. We kunnen niet meer terug, want de klant wil ‘s nachts rijden.” ■


c o l u m n

e - c o m m e r c e

Online Strategie Het bovenstaande is typerend voor veel ondernemers, die in het Midden- en Kleinbedrijf actief zijn. Toch is het eigenlijk niet meer dan logisch: internet is een relatief nieuw medium en de mogelijkheden die het kan bieden voor uw organisatie vindt u niet terug in een of ander handboek. Het opdoen van kennis omtrent het onderwerp internet is dan ook van groot belang!

Vele aspecten Om die reden heeft Ten Kate & Huizinga het initiatief genomen en samen met de bedrijven Interstroom, T-Bid en eMAXX het samenwerkingsverband Online Strategie opgezet. Online Strategie heeft in eerste instantie als doelstelling om u gedurende een aantal uitgaven van Twentevisie een beeld te scheppen van de vele aspecten van internet. Daarbij belichten we het onderwerp vanuit verschillende disciplines. Zo zullen we, naast de technologische aspecten, nader ingaan op de organisatorische zaken, de inpassing van internet in de marketingmix, distributie en communicatie. Op deze wijze wordt aandacht besteed aan de meeste aspecten die een rol spelen bij het toepassen van internet in uw organisatie. Het toepassen van internet is vaak een specifieke aangelegenheid, die onder meer afhankelijk is van uw specifieke bedrijfssituatie, de branche waarin u actief bent of het soort klanten dat uw producten of diensten afneemt. De mogelijkheden van internet verschillen dan ook sterk per organisatie. Bij dienstverlenende ondernemingen zal het accent vaak meer liggen op interactie zoals het verstrekken van informatie, terwijl transacties - het

werkelijk overgaan tot het plaatsen van een bestelling - vaak minder aan de orde zijn. Voor een handelsonderneming liggen hier veel meer mogelijkheden. Zo kan een handelsonderneming de keuze maken om haar afnemers de mogelijkheid te bieden via internet bestellingen te plaatsen of de status van haar orders inzichtelijk te maken, om maar een aantal voorbeelden te noemen. Hierbij komt dan echter vaak de vraag opzetten: hoe ga ik om met mijn bestaande distributienetwerk? En wat als mijn klanten niet bereid zijn om via internet een bestelling te plaatsen? Serieuze vragen met een specifiek karakter waarop in veel gevallen niet een eenduidig antwoord te vinden is, maar die wel van groot belang zijn voor het succes van uw internetstrategie.

Integratie Zoals u begrijpt komt bij de integratie van internet in uw organisatie dan ook heel wat meer kijken dan alleen het ‘bouwen’ van een site. Met name aan de ‘integratieaspecten’ van internet in uw organisatie willen we in de komende nummers aandacht besteden. Door middel van een aantal aansprekende praktijkvoorbeelden laten we zien hoe ondernemers internet op innovatieve wijze inzetten om hun bedrijfsstrategie te realiseren en hoe zij internet als het

ware ‘integreren’ in de organisatie. Dat dit niet gemakkelijk is zal blijken! Naast de publicaties in Twentevisie kunt u binnenkort tevens de website www. onlinestrategie.nl raadplegen voor meer informatie aangaande alles wat met internet te maken heeft. Ook kunt u zich abonneren op de Online Strategie nieuwsbrief, zodat u automatisch op de hoogte wordt gehouden van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van internet.

Reageren Via de website www.onlinestrategie.nl bieden we u de mogelijkheid te reageren op de publicaties in Twentevisie. We zijn erg benieuwd naar uw eigen bevindingen als (aanstaande) ondernemer op internet en we kunnen ons voorstellen dat u hierover graag van gedachten wisselt met andere ondernemers. U kunt dit doen door via onze site deel te nemen aan een forum of door zelf een onderwerp aan te kaarten waarover u wilt discussiëren. Hierover zullen we u in de volgende publicaties in Twentevisie op de hoogte houden. ■

7

E-Commerce

U bent zich als ondernemer bewust van het feit dat u met internet veel meer kunt dan alleen plaatjes kijken. U weet ook dat uw leveranciers, uw klanten en uw concurrenten ‘iets met internet doen’. Echter wat internet nu precies voor uw eigen onderneming kan betekenen, weet u nog niet. Laat staan dat u voor uw onderneming een Internetstrategie zou kunnen opzetten, waarmee u succesvol kunt zijn in termen van efficiency en het behalen van concurrentievoordeel.

Mark Kamphuis De auteur is als directeur werkzaam bij eMAXX en deelnemer aan het samenwerkingsverband Online Strategie

◆ De initiatiefnemers van Online Strategie: Rob ter Brugge (T-Bid), Radboud Dood (Ten Kate & Huizinga), Joris Trooster (Interstroom) en Mark Kamphuis (eMAXX).


n i e u w s

&

f e i t e n

waarvan een notaris van standplaats kan wisselen, wat voorheen erg moeilijk was. Huiskes, die vorig jaar werd beëdigd tot notaris ter standplaats Denekamp, was toen de jongst beëdigde Twentse notaris. Met de standplaatswijziging is hij nu de eerste Enschedese notaris die gebruik maakt van wijzigingen in de notariswet. Huiskes is toegetreden tot de maatschap Cohen De Jong van Lier, advocaten en bedrijfsadviseurs. Het kantoor gaat verder als Cohen

◆ Het nieuwe bedrijfspand van Hecla Professional.

8

De Jong van Lier Huiskes.

Nieuws & feiten

De directie van de Koninklijke Textielgroep Twenthe NV heeft in juni jl. over-

Hecla Professional heeft onlangs haar nieuwe bedrijfspand, met een oppervlakte van 2100 m2, aan de Lintelerweg 40 (Westermaat) in Hengelo in gebruik genomen. Als leverancier op audiovisueel gebied heeft het bedrijf in de nieuwbouw gebruik gemaakt van een zogenaamd Building Management Systeem (BMS). Dit systeem is een toepassing van diverse audiovisuele technieken in combinatie met bewakings- c.q. observatieapparatuur. De in november gehouden openingsbeurs zal een compleet overzicht geven van de diverse toepassingen, mogelijkheden en noviteiten op audiovisueel gebied. TerZake.Reclameadvies, vormgeving en realisatie BV - onder andere de vormgevers van Twentevisie - is sinds 20 augustus jl. gevestigd aan de Welbergweg 9 (Westermaat-Noord) te Hengelo. 1 augustus jl. heeft drs. Henk Bos de functie van directeur a.i. van Enschede Airport Twente aanvaard. Daarmee volgde hij de heer F. Vogelpoel op die sedert 1 mei jl. is benoemd tot directeur Handhavingsdienst Luchtvaart. De heer Bos was voorheen werkzaam bij het Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam en statutair directeur van Eindhoven Airport NV. Tevens bekleedde hij vijf jaar lang het voorzitterschap van de Nederlandse Vereniging van Luchthavens.


De NIJWA Groep, Volvo Truck dealers met vestigingen in Rijssen, Hardenberg, Zwolle, Enschede en Doetinchem, heeft onlangs een nieuw schadecentrum in gebruik genomen. Het schadecentrum zal voorzien in hoogwaardige schadereparaties aan chassis, cabines en assen. Aangezien het schadecentrum een hoge investering in kennis en techniek vergt is deze

specialiteit voorlopig voor de hele groep in Rijssen ondergebracht. Op 5 september jl. werd, in het Ondernemingshuis Twente in Enschede, na de ISO-golf en de CE-keurmerken, het eerste platform ’Investors in People’ gepresenteerd aan het bedrijfsleven in Twente. Tijdens deze bijeenkomst konden geïnteresseerde bedrijven zich aansluiten bij dit platform. Het keurmerk voor strategisch personeelsbeleid komt oorspronkelijk uit Groot-Brittannië waar het een groot succes is. Initiatiefnemer is het Ministerie van Economische Zaken, dat de uitvoering heeft uitbesteed aan Syntens, Innovatienetwerk voor ondernemers. Vanaf 1 augustus 2000 heeft Enschede een nieuw notariskantoor. Mr.S.H.P. (Harold) Huiskes mocht zich op grond van een ministerieel besluit, dat op 1 oktober 1999 in werking trad, in Enschede vestigen. Die nieuwe wet kent een procedure op grond

eenstemming bereikt over de acquisitie van het textielveredelingsbedrijf De Watermolen te Helmond. Naast een onmiddellijke bijdrage aan het resultaat van de Groep zullen hierdoor synergievoordelen worden behaald doordat nu aan derden uitbestede werkzaamheden door ‘De Watermolen’ kunnen worden gedaan. Met ingang van 1 oktober a.s. zal mevrouw drs.J.W.M. Lichtenberg de heer C.J. Kiene formeel opvolgen als regionaal directeur Arbeidsvoorziening Overijssel. Mevrouw Lichtenberg is sinds 1992 werkzaam binnen Arbeidsvoorziening en heeft diverse functies op landelijk en regionaal niveau vervuld. Op dit moment is zij reeds werkzaam als directeur uitvoering bij Arbeidsvoorziening Overijssel. Bij de afsluiting van het boekjaar, eind mei, noteerde het Holtense bedrijf Nido een record omzet van ruim 70 miljoen gulden. Hiermee is Nido één van de twee grootste leveranciers van gladheidbestrijdingsmachines in Europa. De omzet is met ruim 30% toegenomen t.o.v. vorig jaar. Dit is mede te danken aan enkele grote orders uit de gemeente Moskou, de Duitse deelstaat

◆ De nieuwe werkplaats van de NIJWA Groep in Rijssen.

n i e u w s

&

f e i t e n

◆ De TS 8 schakelkastbehuizing van Rittal.

Rheinland-Pfalz, Wales en recentelijk een opdracht uit Kazakstan. Bij Nido werken momenteel 180 mensen in vaste dienst.

oplopen naar 15 medewerkers. Het bedrijf heeft twee vestigingen in Enschede t.w. in Enschede Noord en op de Marssteden.

Drie internationale vastgoedfirma’s, CB Richard Ellis (Engeland), DTZ Zadelhoff en Jones Lang LaSalle (Nederland) en de international business to business uitgever Reed Business Information vormen een joint venture voor de ont-

9

Nieuws & feiten

wikkeling van het eerste pan-Europese vastgoed ‘portal’ voor aanbiedingen, informatie en gegevensonderzoek om de vastgoedsector in Europa permanent voordelen te bieden. Het doel van de nieuwe onderneming is om zich op termijn te ontwikkelen tot de grootste transactiebeurs voor commercieel vastgoed, waarmee een nieuwe standaard zal worden geintroduceerd voor de markt van commercieel vastgoed.

Op 5 juli jl. werd in Enschede een ‘computernetwerk’ geopend van alle 60 basisscholen. Het project is uniek in Nederland, omdat alle scholen zich hebben gecommiteerd aan dit netwerk. De doelstelling van deze samenwerking is dat kinderen van alle scholen met elkaar communiceren met behulp van computers waarbij zij spe-

Onlangs is de TS 8 schakelkastbehuizing van Rittal door het Duitse TüV gecertificeerd conform de norm EN 50298: 1998.

◆ Een van de vrachtwagens van Müller Transport, dat gaat samenwerken met Agrico.

◆ De Enschedese wethouder Helder van Onderwijs opent, geholpen door twee leerlingen van basisschool De Noordlinde, het nieuwe computernetwerk netwerk en webcam met leerlingen van de Enschedese basisschool de Anna van Buren.

Aardappelverwerker Agrico in Wezep en logistiek dienstverlener Müller Transport in Holten zijn op 1 mei 2000 een samenwerking aangegaan met de uitvoering van het transport en de distributie van het pakket gekoelde dagverse aardappelproducten van Agrico door Müller Transport. Met deze acquisitie is het wagenpark uitgegroeid naar ruim 140 trekkende eenheden en een personeelsbestand van ca. 285 medewerkers. Naast Twente heeft de Europese Commissie ook Steenwijk en Hardenberg voor de periode 2000 - 2006 aan de steunkaart toegevoegd. Een plaats op de steunkaart stelt de regering in staat bedrijfsinvesteringen in de steunkaartgebieden en -gemeenten financieel te ondersteunen met een zogeheten IPR premie. Daarbij gaat het om subsidies van 10, 15 of 20% van de totale investeringskosten, afhankelijk van de regio.

De Raad van Toezicht van de A.A.D.-Oost

(Alarmerings- en Ambulancedienst Oost) heeft per 1 oktober de heer J.H.R. Pierik benoemd als directeur. De heer Pierik is vanaf 1998 hoofd van de Medische Ondersteunende Sector van de Isala Klinieken Zwolle. Dit is een fusie van de ziekenhuizen Weezenlanden en Sophia Ziekenhuis. Na 1 oktober zal de huidige waarnemend directeur, de heer A.H. Roetman, weer als voorzitter plaatsnemen in de Raad van Toezicht.

Het bedrijf in tuin- en natuurcadeauartikelen Esschert Design B.V.heeft haar landelijk gelegen onderkomen aan de Gammelkeresweg in Deurningen ingeruild voor een stedelijke vestiging op een industriepark in het nabij gelegen Hengelo. In het nieuwe onderkomen aan de Diamantstraat zal het bedrijf met 3.213 m2 ruimte in staat zijn de marktvraag te bedienen en verdere groei te realiseren.

▼

lenderwijs hun computervaardigheden ontwikkelen en onderlinge informatie met elkaar kunnen uitwisselen over projecten. De gemeente Enschede erkent het belang van het computernetwerk en subsidieert het daarom met 1,2 miljoen gulden.

◆ Het nieuwe onderkomen van Esschert Design B.V.

Het Enschedese bedrijf Muller Fashion Services heeft in juni jl., via de OOM Overijssel een grote order gekregen van het Amerikaanse kledingmerk Carlisle N.Y. Muller is gespecialiseerd in het worldwide vervoeren via air-, ocean- en wegtransport van hangende en verpakte kleding. De komst van de Amerikaanse klant betekent een stijging van het personeelsbestand met 5 mensen, welke op langere termijn zal


n i e u w s

&

f e i t e n

De Groot Vroomshoop heeft de eerste prefab houten buitenbergingen met Plato houten rabat gerealiseerd. Plato staat voor een milieuvriendelijke wijze van houtveredeling waarbij geen chemicaliën worden gebruikt. De introductie van Plato wordt beschouwd als een goede stap in de ontwikkeling van het duurzaam bouwen.

◆ De eerste prefab houten buitenbergingen met Plato houten rabat van De Groot Vroomshoop.

Bijna drie jaar na de oprichting is Restyle Groep Nederland op de locatie aan de Prinsenstraat uit haar jasje gegroeid en heeft per 1 juli jl. een etage betrokken in het Officiersgebouw aan de Wierdensestraat in Almelo. In 1997 startten Joost Nijland, Erwin Scholten en Ruud Koetsier hun onderneming in de huisstijlbranche. De bezetting is inmiddels verdubbeld tot 7 personen.

van Koophandel Veluwe en Twente, ABN AMRO bank, Ernst & Young Ondernemersservice, de Belastingdienst en KLIQ (i.o.). Zij staan u met een aantal andere organisaties te woord over onderwerpen die belangrijk zijn voor het opzetten en uitbreiden van een bedrijf zodat u verder kunt met de ontwikkeling of uitvoering van uw plannen en ideeën. De beurs is vrij toegankelijk van 10.00 - 16.00 uur.

CSK Food Enrichment BV heeft een meerjarige overeenkomst gesloten met Müller Transport BV voor de distributie van zuurselconcentraten in Nederland. Om de kwaliteit en werking tijdens het transport te garanderen heeft Müller op basis van specifieke eisen van CSK Food Enrichment een tailor-made distributieconcept ontwikkeld waarvoor een speciale vriesauto ontworpen is waar in de laadruimte een werktemperatuur van - 45°C gerealiseerd kan worden. Per 1 juli jl. zijn de Rabobank Delden en Rabobank Midden-Twente gefuseerd. Daarbij kreeg het kantoor Delden de status van kernkantoor. Dit betekent dat de bank een volwaardig takenpakket behoudt en lokaal alle bancaire specialismen kan aanbieden. Na deze fusie bestaat het werkgebied van de Rabobank Midden-Twente uit twaalf kantoren met 270 medewerkers. Het balanstotaal van de nieuwe bank bedraagt ƒ 2,2 miljard en behoort daarmee tot de top-tien van de 430 zelfstandige Rabobanken in Nederland. Zaterdag 11 november a.s. wordt de beurs Ondernemen is een VAK 2000 gehouden in het Expo Center Hengelo. Hoofdparticipanten op deze beurs zijn de Kamer

De Koninklijke Textielgroep Twenthe N.V. heeft bekend gemaakt dat het resultaat na belastingen over het eerste half jaar van 2000 inclusief bijzondere baten in verband met de verkoop van onroerend goed ƒ 5,9 miljoen heeft bedragen. De omzet was in die periode ƒ 45,3 miljoen. Het netto resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening bedroeg ƒ 1,5 miljoen na belastingen. In 1999 werd in het eerste half jaar nog een verlies van ƒ 0,23 miljoen geleden. Genoemde cijfers zijn geconsolideerde cijfers inclusief het per 1 januari van dit jaar overgenomen textielveredelingsbedrijf ‘De Watermolen’B.V. Voor de tweede helft van dit jaar wordt een verdere resultaatsverbetering verwacht.

Onlangs heeft Nedworks Electronics Group haar activiteiten op de snel groeiende internationale telecommunicatiemarkt versterkt door overname van de productieafdeling van telecomproducent Hagenuk uit het Duitse Kiel. Tot de Nedworks Electronics Group behoren naast werkmaatschappijen in Duitsland, Slowakije en Hongarije de Nederlandse werkmaatschappijen in Almelo, Nieuwkoop en Uden. Het Kennis- en Expertise Centrum Twente voor Transport, Distributie en Logistiek (KEC) start in september 2000 de FENEX-cursus Expeditie/Logistiek. De cursus is bestemd voor o.a. logistieke medewerkers bij exporterende bedrijven en expeditiebedrijven en behandelt onderwerpen als economie, recht, douane transportverzekeringen etc. KEC Twente is met dit initiatief de eerste die in Oost-Nederland deze cursus aanbiedt. Het Museum Buurt Spoorweg Haaksbergen heeft een rijtuig laten restaureren dat aan ca. 14 rolstoelgebruikers en hun begeleiders plaats biedt. ■

11

Nieuws & feiten

De STODT, Centrum Vakopleiding en Twente Plus, Advies, Training en Scholing, alle gevestigd in Almelo, openden in juni jl. het Kunststofcentrum Twente, gevestigd aan de C. van Renneslaan in Almelo. Het centrum is gerealiseerd om de concurrentiepositie van de kunststofindustrie te versterken en de lacunes op het terrein van kunststoftechniek in het beroepsonderwijs te vullen. De overheid erkent het belang hiervan door een subsidie van ƒ 500.000,te verstrekken.

◆ Het door Museum Buurt Spoorweg Haaksbergen gerestaureerde rijtuig voor rolstoelgebruikers.

Fundal Geotiek B.V. heet het onlangs in Almelo opgerichte onafhankelijke ingenieursbureau. Fundal is opgericht door de ingenieursberuaus Inpijn Blokpoel uit Son en Sliedrecht en Wiertsema & Partners uit Tolbert en houdt zich bezig met onderzoek, metingen en advies op het gebied van geo-, milieu- en funderingstechniek. Per 1 juli jl. werd de naam van het bedrijf ‘De Javaansche Kokkie’ aan de Esrein in Hengelo omgezet in Linde Food v.o.f.


Centrum Vakopleiding

Art Twente nu al niet meer weg te denken

‘Twente blijkt 12


kunstminnend’ ‘Bedrijfsleven negeert kwalitatief sterke kunstbeurs’, kopte Twentevisie vorig jaar boven een artikel over de eerste kunstbeurs in Twente. ‘Voor een vergelijkbare beurs in Maastricht staat ‘Beek’ vol met privéjets, dan is geen hotelkamer meer leeg’, mopperden organisatoren Maarten Bodt en Astrid Berens er lustig op los. Toch wordt een tweede beurs georganiseerd, van 13 tot en met 17 oktober, opnieuw in het Expo Center in Hengelo En hoewel de galeries zich vorig jaar beslist geen slag in de rondte verkocht hebben, staan de deelnemers in rijen van drie opgesteld en moet een aantal zelfs teleurgesteld worden. Een mirakel: Twente blijkt kunstminnend!

13

◆ Maarten Bodt en Astrid Berens organiseren voor de tweede keer de beurs voor moderne en hedendaagse kunst in Twente.


Koophandel voor Twente en de Veluwe, bezocht de beurs minstens één keer per dag en sleepte relaties en anderen mee. Berens grijnst: “In het kielzog van Hulshof kwamen er ook mensen die we misschien anders niet hadden gezien. Hulshof vindt het belangrijk dat er op een ander niveau eens naar kunst gekeken wordt in Twente.”

Bram Hulshof Eén van de redenen van het succes is (achteraf gezien) de beursopening door Bram Hulshof te laten verrichten. Hulshof, voormalig topman van ABN/AMRO en tegenwoordig voorzitter van de Kamer van

In totaal bezochten ruim 5000 bezoekers de beurs. “Nee, dat is voor een eerste keer gewoon heel goed. Een beurs, en zeker een kunstbeurs moet wortel schieten. Ik ben ervan overtuigd dat we binnen drie, vier

jaar jaarlijks tien- tot twaalfduizend bezoekers kunnen verwelkomen. Nu al hadden we een internationaal publiek. Ongeveer 60% van de bezoekers kwam uit het oosten van het land, de rest zeg maar uit heel Europa. We willen zeker niet zo groot en oppervlakkig worden als de Kunst-Rai of het MECC in Maastricht, daar kom je alleen te hangen als je dood bent; dat is handel, pure handel.”

Leidraad Vorig jaar waren 36 galeries present, dit jaar zijn het er zestig. “Er is ruimte voor maximaal 75 tot 80 stands, ook omdat we


▼

“Wat ons en de deelnemers is opgevallen vorig jaar, is de houding van het publiek, zeer geïnteresseerd en bereid tot luisteren. En dat is heel verfrissend in vergelijking met andere kunstbeurzen waar de bezoekers met de neus in de wind verveeld rondkijken. We dachten dat in Twente de mensen vooral van confessionele kunst zouden houden. Herkenbaar, een huisje, een weiland. Maar dat is niet waar. Ook in Twente houden mensen van hedendaagse kunst. Niemand is bij ons gekomen met de opmerking: ‘ik zie niet wat het is’ en ‘dat kan mijn dochter van twaalf ook’. Wij zijn heel enthousiast en de galeries ook.” Vorig jaar heette de beurs nog Contemporary Art Twente, vanaf nu is het simpel Art Twente 2 (en volgend jaar 3, want de beurs lijkt zich direct al een definitieve plek te hebben verworven). “De plaats is prima langs de A1, alleen de bereikbaarheid via het openbaar vervoer is knudde.”

15

brede paden willen houden zodat de kunst goed en overzichtelijk bekeken kan worden. Dat aanbod van 75 galeries hadden we ook, maar bij zestig hebben de inschrijving geblokkeerd omdat we nu van alle deelnemers weten dat ze een hoog niveau hebben. We hebben een wachtlijst ingesteld.”

‘Ik heb nog nooit een galeriehouder meegemaakt die eerlijk zegt wat hij verkocht heeft op een beurs’

Vorig jaar toonden Akzo en ABN/AMRO hun bedrijfscollecties. Ook dit jaar zal een aantal bedrijven op de beurs hun collecties tentoonstellen. Kunstwerken die normaal gesproken nooit door het publiek te bewonderen zijn. Berens en Bodt verzorgen voor groepen ook rondleidingen waarbij verteld wordt over de kunst op de beurs. Tijdens Art Twente 2 wordt een breed aanbod van moderne en hedendaagse kunst getoond variërend van schilderijen, sculpturen in brons, steen, keramiek, glas en edelsmeedkunst. In een apart paviljoen worden de werken van een tiental Overijsselse kunstenaars gepresenteerd.Bij vrijwel alle deelnemers aan de beurs is de KunstKoopregeling van toepassing.De beurs wordt financieel ondersteund door de Stichting Twente Promotie. “Het is ons niet gelukt sponsors te vinden.”

Jaski ook wat erg veel en erg blauw en hebben gezegd dat we dat wat minder willen.”

Omzet Bodt en Berens selecteren, ze worden geadviseerd door een commissie en heel belangrijk, de zichzelf respecterende deelnemers willen niet met Jan en Alleman op eenzelfde beurs staan. Zo twijfelde de zeer goed bekend staande Beeld en Aambeeld in Enschede over inschrijving omdat ook de commerciële Jaski Art Gallery (van Tom Okker) prominent aanwezig was in Twente. “Wij stellen samen en wij denken dat we voor de mensen, voor de bezoekers een heel goede leidraad zijn. Jaski heeft ontegenzeggelijk kwaliteit, wat ze brengen deugt, én Jaski is commercieel. Dat mag niet van sommige mensen. Wij vonden

Aan het einde van elke kunstbeurs wordt altijd verteld hoeveel omzet er is geweest. Daaraan wordt het succes afgemeten. Niet geheel ten onrechte, want een presentatie op zo’n beurs kost een galerie een hoop geld. “Wij hebben ook een enquête gehouden onder de galeriehouders en één van de vragen is de omzet. Ik heb nog nooit een galeriehouder meegemaakt die deze vraag eerlijk invulde: of zij zeggen terecht dat wij daar niets mee te maken hebben of zij overdrijven. Ik heb wel een idee van de verkoopcijfers, maar ik vind het niet interessant. Van één galerie weet ik dat hij niets verkocht heeft, maar hij meldde zich als één van de eersten weer aan. Omdat hij

vindt dat er goed publiek rondloopt op onze beurs.” “Ik constateer ook dat de mensen in Twente zelfverzekerder worden, ze gaan niet meer naar Amsterdam, ze redeneren: ‘we kunnen overal ons geld uitgeven, dus je komt maar naar ons toe’. En ik denk dat het ons gelukt is om een kwalitatief hoge beurs te maken, alle deelnemers van vorig jaar zijn er weer en bij andere galeries heerst het gevoel: daar in Twente gebeurt wat moois, daar mogen we eigenlijk niet ontbreken. Want de galeries die vorig jaar verstek lieten gaan, zijn allemaal komen kijken. Dit initiatief heeft zich in het kleine kunstwereldje heel snel rondgesproken. En als je als galerie jouw kunstenaars onder de aandacht van een kwalitatief hoog publiek wilt brengen, moet je hier ■ dus zijn.”


Centrum Vakopleiding

Art Twente nu al niet meer weg te denken

‘Twente blijkt 12


kunstminnend’ ‘Bedrijfsleven negeert kwalitatief sterke kunstbeurs’, kopte Twentevisie vorig jaar boven een artikel over de eerste kunstbeurs in Twente. ‘Voor een vergelijkbare beurs in Maastricht staat ‘Beek’ vol met privéjets, dan is geen hotelkamer meer leeg’, mopperden organisatoren Maarten Bodt en Astrid Berens er lustig op los. Toch wordt een tweede beurs georganiseerd, van 13 tot en met 17 oktober, opnieuw in het Expo Center in Hengelo En hoewel de galeries zich vorig jaar beslist geen slag in de rondte verkocht hebben, staan de deelnemers in rijen van drie opgesteld en moet een aantal zelfs teleurgesteld worden. Een mirakel: Twente blijkt kunstminnend!

13

◆ Maarten Bodt en Astrid Berens organiseren voor de tweede keer de beurs voor moderne en hedendaagse kunst in Twente.


Koophandel voor Twente en de Veluwe, bezocht de beurs minstens één keer per dag en sleepte relaties en anderen mee. Berens grijnst: “In het kielzog van Hulshof kwamen er ook mensen die we misschien anders niet hadden gezien. Hulshof vindt het belangrijk dat er op een ander niveau eens naar kunst gekeken wordt in Twente.”

Bram Hulshof Eén van de redenen van het succes is (achteraf gezien) de beursopening door Bram Hulshof te laten verrichten. Hulshof, voormalig topman van ABN/AMRO en tegenwoordig voorzitter van de Kamer van

In totaal bezochten ruim 5000 bezoekers de beurs. “Nee, dat is voor een eerste keer gewoon heel goed. Een beurs, en zeker een kunstbeurs moet wortel schieten. Ik ben ervan overtuigd dat we binnen drie, vier

jaar jaarlijks tien- tot twaalfduizend bezoekers kunnen verwelkomen. Nu al hadden we een internationaal publiek. Ongeveer 60% van de bezoekers kwam uit het oosten van het land, de rest zeg maar uit heel Europa. We willen zeker niet zo groot en oppervlakkig worden als de Kunst-Rai of het MECC in Maastricht, daar kom je alleen te hangen als je dood bent; dat is handel, pure handel.”

Leidraad Vorig jaar waren 36 galeries present, dit jaar zijn het er zestig. “Er is ruimte voor maximaal 75 tot 80 stands, ook omdat we


▼

“Wat ons en de deelnemers is opgevallen vorig jaar, is de houding van het publiek, zeer geïnteresseerd en bereid tot luisteren. En dat is heel verfrissend in vergelijking met andere kunstbeurzen waar de bezoekers met de neus in de wind verveeld rondkijken. We dachten dat in Twente de mensen vooral van confessionele kunst zouden houden. Herkenbaar, een huisje, een weiland. Maar dat is niet waar. Ook in Twente houden mensen van hedendaagse kunst. Niemand is bij ons gekomen met de opmerking: ‘ik zie niet wat het is’ en ‘dat kan mijn dochter van twaalf ook’. Wij zijn heel enthousiast en de galeries ook.” Vorig jaar heette de beurs nog Contemporary Art Twente, vanaf nu is het simpel Art Twente 2 (en volgend jaar 3, want de beurs lijkt zich direct al een definitieve plek te hebben verworven). “De plaats is prima langs de A1, alleen de bereikbaarheid via het openbaar vervoer is knudde.”

15

brede paden willen houden zodat de kunst goed en overzichtelijk bekeken kan worden. Dat aanbod van 75 galeries hadden we ook, maar bij zestig hebben de inschrijving geblokkeerd omdat we nu van alle deelnemers weten dat ze een hoog niveau hebben. We hebben een wachtlijst ingesteld.”

‘Ik heb nog nooit een galeriehouder meegemaakt die eerlijk zegt wat hij verkocht heeft op een beurs’

Vorig jaar toonden Akzo en ABN/AMRO hun bedrijfscollecties. Ook dit jaar zal een aantal bedrijven op de beurs hun collecties tentoonstellen. Kunstwerken die normaal gesproken nooit door het publiek te bewonderen zijn. Berens en Bodt verzorgen voor groepen ook rondleidingen waarbij verteld wordt over de kunst op de beurs. Tijdens Art Twente 2 wordt een breed aanbod van moderne en hedendaagse kunst getoond variërend van schilderijen, sculpturen in brons, steen, keramiek, glas en edelsmeedkunst. In een apart paviljoen worden de werken van een tiental Overijsselse kunstenaars gepresenteerd.Bij vrijwel alle deelnemers aan de beurs is de KunstKoopregeling van toepassing.De beurs wordt financieel ondersteund door de Stichting Twente Promotie. “Het is ons niet gelukt sponsors te vinden.”

Jaski ook wat erg veel en erg blauw en hebben gezegd dat we dat wat minder willen.”

Omzet Bodt en Berens selecteren, ze worden geadviseerd door een commissie en heel belangrijk, de zichzelf respecterende deelnemers willen niet met Jan en Alleman op eenzelfde beurs staan. Zo twijfelde de zeer goed bekend staande Beeld en Aambeeld in Enschede over inschrijving omdat ook de commerciële Jaski Art Gallery (van Tom Okker) prominent aanwezig was in Twente. “Wij stellen samen en wij denken dat we voor de mensen, voor de bezoekers een heel goede leidraad zijn. Jaski heeft ontegenzeggelijk kwaliteit, wat ze brengen deugt, én Jaski is commercieel. Dat mag niet van sommige mensen. Wij vonden

Aan het einde van elke kunstbeurs wordt altijd verteld hoeveel omzet er is geweest. Daaraan wordt het succes afgemeten. Niet geheel ten onrechte, want een presentatie op zo’n beurs kost een galerie een hoop geld. “Wij hebben ook een enquête gehouden onder de galeriehouders en één van de vragen is de omzet. Ik heb nog nooit een galeriehouder meegemaakt die deze vraag eerlijk invulde: of zij zeggen terecht dat wij daar niets mee te maken hebben of zij overdrijven. Ik heb wel een idee van de verkoopcijfers, maar ik vind het niet interessant. Van één galerie weet ik dat hij niets verkocht heeft, maar hij meldde zich als één van de eersten weer aan. Omdat hij

vindt dat er goed publiek rondloopt op onze beurs.” “Ik constateer ook dat de mensen in Twente zelfverzekerder worden, ze gaan niet meer naar Amsterdam, ze redeneren: ‘we kunnen overal ons geld uitgeven, dus je komt maar naar ons toe’. En ik denk dat het ons gelukt is om een kwalitatief hoge beurs te maken, alle deelnemers van vorig jaar zijn er weer en bij andere galeries heerst het gevoel: daar in Twente gebeurt wat moois, daar mogen we eigenlijk niet ontbreken. Want de galeries die vorig jaar verstek lieten gaan, zijn allemaal komen kijken. Dit initiatief heeft zich in het kleine kunstwereldje heel snel rondgesproken. En als je als galerie jouw kunstenaars onder de aandacht van een kwalitatief hoog publiek wilt brengen, moet je hier ■ dus zijn.”


Seminars: van transport tot virtual reality

Euregio Techno 2000: grensoverschrijdende innovatie en technologie

Improve

universal business system

Improve presenteert vandaag het totaalsysteem van morgen

I N F O R M A T I O N S Y S T E M S B. V.

Wie oog heeft voor klanten, heeft oog voor de toekomst. Improve Information Systems BV, Postbus 1150, 3860 BD Nijkerk Tel. (033) 2476700, Fax (033) 2476787, [email protected], www.improve.nl

Euregio Techno 2000 Vorwort Wir freuen uns Ihnen nach langer Vorbereitungszeit die Euregio-Technologiemesse 2000 präsentieren zu dürfen.

19

Die Messe gibt einen überblick über die hohe Qualität der technisch-inovativen Unternehmen in der Euregio. Viele Spezialbetriebe und Dienstleister zeigen hier Ihre Produkte. Produkte, die man in dieser Region vielleicht gar nicht vermutet. Wir haben mit der Unterstützung der Euregio die Möglichkeit erhalten, unsere Region und die darin ansässigen Betriebe auf einer Spezial-Messe darzustellen. Wir wünschen uns, daß Sie gute Kontakte knüpfen und hoffen Sie auch auf der Techno 2000 als Besucher oder Darsteller begrüßen zu dürfen. Peter Seppelt, Projektleiter (Geschäftsführer TTS GmbH)

Voorwoord Op 4, 5 en 6 oktober openen wij voor de eerste keer de deuren van het Expo Center Hengelo voor de Euregio Techno 2000. Deze euregionale, innovatief technische vakbeurs wordt georganiseerd voor de Duitse en Nederlandse markt. De innovatieve en technologische ontwikkelingen in de Euregio bieden voor zowel Duitse als Nederlandse bedrijven vele mogelijkheden. De Euregio Techno 2000 biedt zakelijke initiatieven en een ideaal klimaat om samenwerkingsverbanden te initiëren.

◆ Dit project is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en de Ministeries van Economische Zaken van Nederland en NordrheinWestfalen.

Ongeveer 60 bedrijven zullen zich tijdens deze beurs presenteren. Bent u op zoek naar innovaties voor uw productieproces of totaalpakketten in de automatisering, tijdens de Euregio Techno 2000 vindt u wat u zoekt. U bent van harte uitgenodigd. In de bijlage vindt u twee toegangskaarten voor in de Euregio Techno 2000. Het Expo Center wenst bezoekers en deelnemers een succesvolle beurs met prettige, maar vooral zakelijke contacten toe. Bart-Willem van Huizum Project Manager Euregio Techno 2000


4

• Geavanceerd instrumentarium voor materiaalkundig oppervlakte- en bulkonderzoek • Industriële probleemoplossing met materiaalanalyse en karakterisering • Schade-analyse en fractografie Faciliteiten: Metallografie, SEM met EDX Oppervlakte-analyse: SAM, XPS Materiaalkarakterisering: TEM met EDX, PEELS en Lorentz microscopie Digitale beeldverwerking Inlichtingen: Dr. Ir. V.J. Gadgil, CMAL MESA + Instituut, Universiteit Twente Postbus 217, 7500 AE Enschede Tel: (053): 489 42 76, Fax: (053): 489 42 74 E-mail: [email protected]

Universiteit Twente, Postbus 217 7500 AE Enschede

Techno 2000 als doorbraak naar Duitse partners

‘Geen langsschuifelbeurs’ Een nieuwe beurs wordt doorgaans

21

georganiseerd omdat er vraag naar is of omdat het aansluit bij bestaande (markt)ontwikkelingen. Vooraf

◆ Voorzitter Frank van Dam van de Technologiekring Twente hoopt op landelijke aandacht voor de beurs.

lijkt de Euregio Techno 2000 (op 4, 5 en 6 oktober in Hengelo) een gat in de markt. ‘Een business-to-businessbeurs die zich specifiek richt op het specialistische en veelomvattende gebied van de techniek’, werft het Expo Center enthousiast. Maar het had maar weinig gescheeld of de beurs was afgelast wegens gebrek aan belangstelling. En dat zou jammer zijn. Want niets ten nadele van de zoveelste vlooienmarkt of huishoudbeurs, deze technobeurs kan leiden tot iets moois in de Euregio. “Techneuten zijn vooral op hun product gericht, kijken nauwelijks om zich heen.”



▲

De technobeurs gaat dus definitief door. Het is gelukt om ongeveer 70 bedrijven uit Nederland en Duitsland afkomstig uit de metaal-, elektro-, installatie- en ICT-branche op één plaats op hetzelfde moment te krijgen. Daarbij gevoegd een aantal opleidings- en ontwikkelingscentra wat moet leiden tot een aantal hoogstaande seminars en natuurlijk beursbezoekers en contacten.

23

“De technologische ontwikkelingen houden natuurlijk geen halt bij de grens,” trapt beursorganisator Bart-Willem van Huizum van het Expo Center een open deur in. “De beurs is speciaal voor technisch en technologisch georiënteerde bedrijven. Juist MKB-bedrijven kunnen zich op deze beurs presenteren aan klanten en prospects. Hier kan bijvoorbeeld ook gericht gekeken en gezocht worden naar mogelijke partners bij het opzetten van een onderzoek.” Als deze beurs, ondanks de moeilijke start, inderdaad het gat in de markt blijkt te zijn, zal de technobeurs jaarlijks worden georganiseerd, beurtelings in Hengelo en in Halle Münsterland in Münster. In het verleden heeft de Technologiekring Twente wel eens zo’n soort beurs opgezet, maar dat bleek in de praktijk vooral voor eigen leden. Deze groots opgezette beurs wordt financieel mogelijk gemaakt door de Europese Unie en de ministeries van Economische Zaken van Nederland en Nordrhein Westfalen.

gen mensen en bedrijven met elkaar in contact en zorgen er dan ook nog voor dat ze dezelfde taal spreken zodat ze elkaar begrijpen.” “Twente is een onderbelichte technologieregio en daarom is het goed dat deze beurs wordt georganiseerd. We vinden zelf in Twente dat we goed bezig zijn in relatie tot Eindhoven, dat dankzij bedrijven als Daf, Océ, Philips, ASLM dé technologieregio van ons land is. En dat we in Twente goed bezig zijn willen we graag laten weten.” “De beurs is opgezet om de bedrijven en bezoekers zo gericht mogelijk in contact te brengen met elkaar. Ik wist dat het opzetten van deze beurs lastig zou worden, maar dat zal wel te maken hebben met het feit dat we in Twente onszelf niet zo hard op de borst slaan. En dat is niet terecht.”

‘Het is goed zaken doen met Duitsers’

Onderbelicht Bij het organiseren van de beurs heeft het Expocenter onder meer contact gezocht met Frank van Dam, voorzitter van eerdergenoemde Technologiekring Twente (“een platform waarop de 120 leden met elkaar meer hopen te bereiken dan ieder voor zich”), tevens directeur van Van Dam Orenda, een bedrijf dat ‘bemiddelt’ in technologie: “Bedrijven zoeken bepaalde technologie en wij kennen de weg, bren-

Research “De beurs moet mijns inziens vooral een relatieverhaal worden: er is heel wat te halen in de Euregio, in Twente. Dat willen we laten zien, vooral door een uitgebreid lezingenprogramma waardoor je de aandacht van gasten langer vasthoudt dan alleen maar even langslopen. Dit is namelijk

een zeer specialistische beurs. De beurs Euregio Business is veel algemener. Hier kom je in aanraking met heel specifieke ontwikkelkennis, dus je zal veel R&D-achtige bedrijven aantreffen.” Het concept is niet uniek voor Nederland, wel voor Twente. “Als voorzitter van de Technologiekring Twente ben ik heel blij met deze beurs. Want het zal de naamsbekendheid van Twente als technologieregio vergroten. Want nu kijkt iedereen toch eerst naar Eindhoven en we hopen dat te veranderen. En voor de deelnemende bedrijven hoop ik op nieuwe klanten en het versterken van de band met huidige relaties. Ik denk echt dat bedrijven en ondernemers uit de rest van het land op de beurs zullen afkomen omdat we echte toppers hebben binnengehaald voor die lezingen op die vakgebieden. Het wordt geen ‘langsschuifelbeurs’, de gasten moeten gaan zitten.”

Doorbraak “Er wordt heel weinig samen gedaan met Duitse bedrijven. De grens blijkt heel dicht. Techneuten zijn ook heel erg producten innovatiegericht en kijken niet zo om zich heen. Misschien heeft het met de taal te maken, want Engels gaat de meeste mensen misschien beter af. Duitsers staan bekend als veel hiërarchischer ingesteld dan wij. Onbekend maakt onbemind en dat is jammer, want het is over het algemeen goed zaken doen met Duitsers. Deze beurs kan een doorbraak betekenen.” ■


TECHNOCENTRUM TWENTE PRESENTEERT ZICH AAN HET TWENTSE BEDRIJFSLEVEN TECHNOCENTRUM TWENTE zal op 4, 5 en 6 oktober pro-

Bezoek ook de seminars die wij tijdens de beurs hebben

minent aanwezig zijn op de Techno beurs 2000 in het Expo-

georganiseerd: Functional Foods, Hightech verspanen, ICT

center Hengelo.

in de Transportsector.

TECHNOCENTRUM TWENTE richt zich op:

Nadere informatie bij het projectmanagement:

- het verbeteren van de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt

Drs. Thom Weterings

- het verbeteren van de regionale kennisinfrastructuur

(Eurocon Management Consultants B.V.),

- het toegankelijk maken van apparatuur in regionale kennis-

tel: 053-53 60 865

instellingen ten behoeve van de bedrijven in Twente

e-mail: [email protected] postadres: postbus 99 - 7580 AB Losser.

De volgende branches zijn daarbij tot speerpunt gekozen: Transport & Distributie, Voeding en genotmiddelen, Textiel

TECHNOCENTRUM TWENTE is een initiatief van de Stich-

en Confectie, Metaal & Electro. Bezoek onze stand om u te

ting Technocentrum Twente, waarin vertegenwoordigd zijn:

laten informeren over wat TECHNOCENTRUM TWENTE

AOC-Oost, ROC Twente Plus, ROC Oost Nederland, Uni-

voor uw bedrijf kan betekenen als het gaat om opleiden,

versiteit Twente, Hogeschool Enschede, alsmede het regio-

onderzoek en innovatieontwikkeling.

nale bedrijfsleven.

18

Seminars Tijdens de Euregio Techno 2000 zullen inloopseminars gehouden worden over nieuwe technieken, producten en innovatieve ontwikkelingen. Informatie waarmee een voorsprong kan worden genomen op een toekomst waarin technologische ontwikkelingen elkaar in een razendsnel tempo zullen opvolgen. Iedere beursbezoeker kan de seminars bijwonen. Seminar ICT in de transportsector Eddy Gelhever (KEC Twente) zal de inleiding van dit seminar verzorgen. Ton Brand (Brand Consultants) zal hierna de laatste ICT ontwikkelingen binnen de sector Transport & Logistiek bespreken. Hoe men Internet voor zich kan laten werken is het tweede thema waar de heer Brand zijn visie over uitspreekt. Peter van der Zouwen (Groeneveld IT) legt uit welke ICT-sytemen gebruik kunnen worden om uw organisatie beter te laten functioneren.

Seminar High Tech Verspanen STODT is een kenniscentrum voor de metaal-, elektro- en kunststofverwerkende industrie. Oost Nederland kent verhoudingsgewijs veel toeleveranciers in de metaalindustrie. Door toenemende concurrentie willen deze bedrijven zich onderscheiden van lagerelonenlanden, door een hogere toegevoegde waarde in hun producten te brengen. Een deel van deze bedrijven zoekt hun voortbestaan en / of groei in specialisaties. Een duidelijke waarneembare trend in de machinebouw is dat constructies minder onderdelen gaan bevatten. De onderdelen die overblijven bevatten meer functionaliteit en zijn daardoor complexer te produceren. Deze complexere onderdelen moeten vaak aan veel zijden bewerkt worden. Het bewerken van zoveel mogelijk zijden in één opspanning (meervlaksbewerkingen) is noodzakelijk i.v.m. de gevraagde nauwkeurigheden en i.v.m. het zo efficiënt mogelijk produceren. Een tweede waarneembare trend is de toename van complexe oppervlakken (dubbel-gekromde oppervlakken) in matrijzen en modellenbouw maar ook in machineonderdelen t.b.v. bijvoorbeeld de vliegtuigen ruimtevaartindustrie.

Kostenreductie, complexiteit, nauwkeurigheden, flexibiliteit en korte doorlooptijden nemen verder toe. Om aan bovenstaande eisen te voldoen zijn er 4/5-assige hogesnelheids-bewerkingscentra op de markt gekomen. Het programmeren van complexe producten op dit soort machines is veelal alleen mogelijk met complexe CAD CAM apparatuur. Het vooraf (software matig) simuleren van de bewerkingen is noodzakelijk i.v.m. botsingcontroles, restmateriaal enz. De 5-assige bewerkingscentra zijn de laatste jaren steeds betrouwbaarder geworden. Tevens is de prijs van deze machines de laatste jaren gedaald waardoor steeds meer MKB-bedrijven dit soort machines (kunnen) aanschaffen. De machine op zich is dus niet het probleem, echter de beheersing van de benodigde technologieën vraagt vaak een (te) lange implementatie tijd waardoor beoogde rendementen niet gehaald worden.

Seminar Virtual Reality Prof. dr. ir. F.J.A.M. van Houten, Hoogleraar Ontwerp techniek Universiteit Twente over de mogelijkheden voor Virtual Reality in de toekomst: “Virtual Reality gaat een grote invloed krijgen op de toekomst van de productontwikkeling. Aangezien het veel goedkoper is om virtuele producten te testen en te wijzigen dan reële, vindt deze techniek, mits ontdaan van een aantal van de beperkingen en onvolkomenheden die zij nu nog heeft, ingang in vele middelgrote en kleinere

25

bedrijven. Vele grote bedrijven hebben reeds geïnvesteerd in prijzige VR gereedschappen, maar nu de computerspellenindustrie VR heeft ontdekt worden de hardware en software snel goedkoper en beter. De ontwerpsystemen van de toekomst gaan er anders uit zien. Niet alleen de vorm van de producten wordt gemodelleerd, maar ook hun gedrag. Daarbij worden nieuwe hulpmiddelen voor mens-computer interactie gebruikt, zoals ‘haptic devices’, waarmee het mogelijk is het gedrag van virtuele producten te voelen en te beïnvloeden. PC’s zijn inmiddels krachtig genoeg geworden om fotorealistische beelden van virtuele producten in een gesimuleerde omgeving weer te geven. Stereoschermen of stereobrillen vergroten dat effect en vergemakkelijken de oog-hand-coördinatie. Zo kan bijvoorbeeld de (de)monteerbaarheid van onderdelen van een samenstelling op een realistische wijze worden gecontroleerd. 3D-geluid maakt de beleving nog realistischer. Gebaar en spraakherkenning nemen de rol van de muis in de aansturing van de programmatuur over.” ■

Programma* Woensdag 4 oktober 11.30-12.30 Officiële beursopening 14.30-17.00 Seminar ICT in de transportsector 19.00-22.00 Seminar High Tech Verspanen Donderdag 5 oktober 14.30-16.00 Seminar oppervlakteanalyse 15.00-17.00 19.00-22.00

Seminar Functional Foods Seminar Virtual Reality

KEC Twente Techno Centrum / OKC Metaal

Euregio Centre for Surface Engineering (ECSE) Techno Centrum / Innofood VR Valley Twente

Vrijdag 6 oktober 14.30-17.00 Seminar Financiering van KIT/PNO producten business-ontwikkeling * Wijzigingen voorbehouden


Plattegrond 26

48

Seminar zaal 1

47

46

45

42

43

44

Seminar zaal 1

41

37

49 36 40 38

35

39 34 23 24

26

22

25

28

27

21

33

20 32 30 29 19

31

18 17 16 15 15

8

9

10

11

12 13

7

6

5

4

3

1

2 Entree


14

De cijfers in de vakjes verwijzen naar de standnummers op de deelnemerslijst (zie pagina hiernaast)

Deelnemende bedrijven Euregio Techno 2000 Bedrijf

Standnummer

Branche

Adlatus, Gronau Aemics BV, Hengelo AKOS Engineering, Enschede/Apeldoorn Aktion Münsterland, Münster ARCAP BV, Lichtenvoorde ArGuS GmbH, Rheine AVAL Opleidingen, Hengelo Bies BV, Marum Bosch Engineering, Oldenzaal Brokamp GmbH, Nordhorn B-Ware BV, Hengelo CAE, Beckum Cornelissen Consulting Services, Enschede Delta Plus elektronik GmbH, Rheine ECSE, Enschede EGB, Geldrop EMB, Rheine Epro Elektronik & Systemtechnik, Gronau Euregio, Enschede Fachhochschule Münster, Münster Halle Münsterland, Münster Heidrun Stubbe, Hasbergen HWK, Münster Hydrocare BV Rijssen, Rijssen ICB, Münster Improve Information Systems, Nijkerk INDUGAS Rhee BV, Enschede Industrial Automation & Control Systems BV, Borne Industrie & Handelskammer, Münster Infa e.V., Ahlen Infa Institut, Ahlen Inokom OHG und Ernsting Enterprises GmbH, Rheine Institut für angewante Informatik, Münster IPEK GmbH, Rheine Kamer van Koophandel, Enschede Klement Verspaantechniek BV, Klazienaveen Langer & Laumann GmbH, Nordwalde LETO Recycling, Almelo Lock-Tile Holland BV, Wapenveld MeierSchultz Lastechniek, Dinxperlo Messer Nederland, Moerdijk Micheel GmbH, Rheine Neuro & Fuzzy Demonstrationzentrum, Steinfurt NWA, Eefde Oldenburger Beheer BV, Dalfsen OOM Opleidings- en Kenniscentrum Expertex, Enschede Opleidings- en Kenniscentrum Innofood, Almelo Opleidings- en Kenniscentrum Metaal/electro, Almelo Opleidings- en Kenniscentrum Transport en Logistiek Pagelink, Hengelo Pink Elephant, Zoetermeer PNO Consultants, Hengelo PNO Management Consultancy/ VR Valley Twente, Enschede Print & Sign Network, Nordwalde Signs Shop, Schüttorf Stephan Sehliger SEV, Rheine Syntens TAT GmbH, Rheine TBU, Greven Techno Centrum Twente, Enschede Tevema Technical Supply BV, Amsterdam Trendelkamp Metallbau, Rheine Twentevisie, Hengelo Van Klaveren CCC, Deventer Wirtschafstförderung Rheine, Rheine Wols Engineering, Hengelo WTG GmbH, Gronau

4 8 10 41 11 19 9 3 17 36 34 48 42 19 13 43 19 12 30 48 45 21 20 28 48 1 22 46 48 48 39 19 48 19 49 44 25 7 29 15 14 19 48 16 31 49 18 18 18 18 6 26 33 32 23 40 19 49 37 48 18 24 27 47 5 19 35 38

Software Electronica ontwikkeling Ingenieursbureau Innovationspreis Münsterland Technisch Ontwerp&Advies Arbeitsgruppe Gebäudereinigung und Service Technische opleidingen Toelevering draai&freeswerk Automatisering/ingenieursbureau Standsfabrikaten/standsmessen Software ontwikkeling Forschung & Entwicklung Energiebesparing MESA + Project ECSE Fijnplaatbewerking Edelstahl-Maschinenbau E-technik & Maschbau Algemeen Forschung & Entwicklung Beursorganisatie Uitvinder / Erfinder Handwerkskammer Münster Hydrauliek/Pneumatiek Forschung & Entwicklung Systeemhuis Technische gassen Industriële autom. + electronica Techn. Hochschulen Abfall- und Abwasserwirtschaft Abfall- und Abwasserwirtschaft Erstellung und Programmierung Web-Seiten Forschung & Entwicklung Handhabungs- und Automatisierungstechnik Dienstverlening Verspaantechniek Steuerungs- und Automatisierungstechnik Inzameling en verwerking gevaarlijk afval Vloerafwerking Lastechniek Productie & toelevering industriële gassen Kreislaufwirtschaft Forschung & Entwicklung Warmtetechniek Metaal / maintenance Ontwikkelingsmaatschappij Textiel en confectie Voedings- en genotsmiddelen Metaal / electro Transport en logistiek Internet Multimedia IT Subsidie-advies & management consulting Management consultancy Digitale druk technieken Werbeagentur Vogel Design Ingeniering und Vertrieb Innovatienetwerk voor ondernemers Technologiezentrum Forschung & Entwicklung Opleidings Advies Kennis Centrum Technische veren Specialmaschinenbau Business to business magazine Handelsonderneming Wirtschaftsförderung Engineeringsbureau Wirtschaftsfòrderung ■

27


Aval opleidingen is sinds jaar en dag toonaangevend in het verzorgen van opleidingen in de techniek. Aval verzorgt opleidingen in: - verbindings- en scheidingstechniek - arbeidsomstandigheden en veiligheid (i.s.m. Hogeschool Brabant Training Center) - werktuigbouw - elektro- en instrumentatietechniek In het totaal gaat het om 250 verschillende opleidingen. Van elke productgroep is een aparte brochure beschikbaar waarin u meer specifieke informatie vindt. Aval heeft een onafhankelijk exameninstituut en is daarom gerechtigd om namens diverse instanties certificaten uit te reiken. Ook beschikt Aval over een eigen technologische dienst die u bij al uw vragen en problemen terzijde kan staan. Wilt u meer informatie, neem dan contact op met één van onze opleidingsadviseurs of bezoek onze website: www.aval.nl. Arbo & Veiligheid: Aval opleidingen Postbus 59, 7550 AB Hengelo tel.: 074-2408040, fax: 074-2408049 e-mail: [email protected]

Hoofdkantoor: Aval opleidingen Postbus 8649, 3009 AP Rotterdam tel.: 010-2093000, fax: 010-2093099 e-mail: [email protected]

◆ Organisator Peter Seppelt: “Af die oogkleppen”.

29

Duitse hightech-bedrijven doen nauwelijks zaken in eigen regio

‘Waarom halen in Azië?’ (door Pascal Jacobs)

“Van Münster tot München staan de Münsterlanders bekend als mensen met oogkleppen op. Om hun huizen bouwen ze hoge muren zodat ze met niemand anders te maken hoeven hebben,” aldus Seppelt. Het slechten van deze echte en virtuele muren is het doel van de beurs Techno 2000 die dit jaar voor het eerst wordt gehouden. “In Nederland spreekt iedereen Duits en dat verwachten Duitse ondernemers ook van hen. Dat is niet goed. Men kan zich beter wat aanpassen.” Het is de


▼

Als geschaftsführer van TTS Messe und Veranstaltungs GMBH zet Peter Seppelt de Euregio Techno 2000 op in het Expo Center in Hengelo. Eén ding heeft Seppelt door de jaren heen geleerd: wil je scoren met je business dan heeft het weinig zin om als een echte Münsterlander de oogkleppen op te zetten en hoge hekken om je onderneming te bouwen. Of dat ook de oorzaak ervan is dat Duitse hightech-bedrijven amper zaken doen rond hun huisdeur weet hij niet, maar het is wel een feit. “Waarom haalt iemand halffabrikaten uit Engeland als het ook in je eigen Euregio wordt geproduceerd,” vraagt hij zich retorisch af.

vraag of het zal lukken in de avonduren voldoende bezoekers uit Duitsland te trekken. “De beurs duurt van 14.00 tot 22.00 uur, maar in Duitsland is men over het algemeen toch wel gewend de deur van het kantoor om vijf uur in de middag ook echt potdicht te doen.”

Euregio onbekend Seppelt wil vooral dat de deelnemende technologiebedrijven met de Euregio Techno 2000 de kans pakken binnen hun eigen regio nieuwe business-mogelijkheden te ontdekken. “Veel hoogtechnologische bedrijven hier in het Münsterland doen amper zaken naast hun eigen huisdeur. De behoefte is er niet. De meeste doen zaken met het buitenland of met Zuid-Duitsland. De eigen regio kennen ze niet. Nederlandse en Duitse ondernemers hebben vaak geen idee van wat zich aan weerszijde van de grens afspeelt. De stap naar Nederland moet eerst nog een keer gemaakt worden. Dat is zonde. Waarom moet je een product helemaal uit Engeland of zelfs Azië halen? Dat geeft zoveel rompslomp en problemen.” De Elzas is voor Seppelt een regio die inzake de grensoverschrijdende handel en grenspendel ideaal is. “Daar heb je een grensoverschrijdend netwerk van toeleveranciers en fabrikanten. Zoiets moet hier toch ook mogelijk zijn.”

Net zo min als het Duitse bedrijfsleven een goed zicht heeft op de inrichting van de Overijsselse economie, zo ontbreekt het de Nederlandse ondernemers vaak aan kennis over de economische activiteiten in Münsterland. In het kader van Euregio Techno 2000 hebben we een aantal opvallende cijfers bij elkaar gezocht. In het algemeen kan worden vastgesteld dat de productiesector in het Münsterland (ondanks crises in de metaal- en textielindustrie) nog steeds bepalend is. Dienstverlening, handel en landbouw zijn weliswaar redelijk sterk vertegenwoordigd maar de productiesector blijft eruit springen. In de Kreis Coesfeld werkt 38 procent van de mensen in de productiesector (37 procent in de dienstverlening, 22 procent in handel en toerisme). Opvallend is daarbij dat een kwart van hen werkzaam is in de voedings- en genotmiddelenindustrie. Met een omzet van 1,35 miljard DM tekent deze branche voor eenderde van de totaalomzet in de Coesfelder productie. Daarnaast is Coesfeld sterk in glas en keramiek alsmede in machinebouw. Er worden trouwens heel wat machines gebouwd in het Münsterland. In vrijwel elke Kreis is de machinebouw (en textielindustrie) sterk vertegenwoordigd. Zoals in de Kreis Borken: éénderde van de totale productiesector; Kreis Steinfurt: maar liefst veertig procent van de omzet in de productiesector wordt gehaald door de textielbranche. Kreis Borken is verder sterk in de metaalverwerking. In Kreis Warenborg verdient meer dan 30% van de werkenden hun brood in de metaalsector, goed voor een omzet van ruim drie miljard DM. Sowieso is de traditionele productiesector een belangrijke werkgever in Warenborg: hier bevindt zich zelfs meer dan de helft van de totale werkgelegenheid. Tot slot nog de stad Münster zelf. Het aandeel van de productie in de economie is hier veel minder maar het gaat hier natuurlijk ook om een flinke stad met een sterke universiteit. En dan is de dienstverlening de winnaar. Toch wordt er op technologisch gebied nog heel wat klaargespeeld. Natuurlijk barst het weer van de machinebouwers en er wordt ook heel wat papier gefabriceerd en gedrukt. Maar uiteindelijk steekt de chemie er met kop en schouders uit. Van de 3,8 miljard DM die er jaarlijks omgaat in de Münsterse productiesector komt 1,6 miljard voor rekening van de chemische industrie.

31

(Cijfers: Wirtschaftsförderungsambt Steinfurt)

Personeelstekort “De technologiesector ontwikkelt zich zeer sterk. In het Münsterland wordt zo’n twintig procent van de economische activiteiten in de technologie-sector gerealiseerd; in de regio Gronau-Rheine zijn veel industrieën aangetrokken, juist ook technisch georiënteerde. En in Steinfurt is de technologiesec-

tor ‘booming-business’. Dat heeft te maken met de Hogeschool Steinfurt die veel samenwerkt met het bedrijfsleven. Ik vermoed dat die ontwikkeling zich doorzet en dat zal, mede vanwege het tekort aan goed opgeleide ingenieurs en technici, uiteinde-

lijk tot een flinke extra grenspendel leiden en meer grensoverschrijdend zakelijk verkeer. Individuele bedrijven kunnen hun kop daarvoor niet meer in het zand steken.”

Jonge ondernemers Op de Euregio Techno 2000 zijn dertig Duitse bedrijven aanwezig die hun Euregionale bedoelingen niet onder stoelen of banken zullen steken. Dit is ongeveer het aantal waarop Seppelt had gehoopt. Het betreft voor een groot deel jonge ondernemers die net twee of drie jaar actief zijn. “Die zijn nog geïnteresseerd in alles.” De deelnemers vertegenwoordigen diverse branches: van systeemsturing en elektronica tot ICT, kunststoftechniek, recycling en machinefabricage. Daarnaast laten ook de hogescholen en universiteiten hun gezicht zien. Ze geven bedrijven zicht op hun opleidingen, hun onderzoek en hun beroepsmogelijkheden. Opvallende aanwezige zal zijn de VTET (Verein Technischer Erfinder und Innovationsträger). In een eigen stand zullen uitvinders uit de Duitse grensregio hun patenten presenteren. Zij hopen zo patenten te kunnen verkopen of gerichte opdrachten te krijgen voor nieuwe uitvindingen. ■


◆ Bestuursvoorzitter De Vries (rechts) kan alle kanten op met Koninklijke Ten Cate.

33

Koninklijke Ten Cate zoekt een partner... maar ook weer niet

CVC meest serieus Bestuursvoorzitter (en enig bestuurder) De Vries van Koninklijke Ten Cate lijkt veranderd. Vlak voor de persconferentie in het Hilton in Amsterdam - het mag een paar centen kosten - kwam hij iedereen persoonlijk een vriendelijke handje geven en belangstellend informeren of de koffie smaakt. Hij is als overwinnaar van het bestuurlijke slagveld bij Ten Cate gestapt en hij wil dat weten ook. En hij heeft begrepen dat met honing paaien gemakkelijker lukt dan met azijn; er is in het recente verleden een aantal heel negatieve verhalen over hem verschenen. En daar wil hij een streep onder zetten. En natuurlijk kon hij met de borst vooruit de fraaie halfjaarcijfers presteren. Een winnende trainer heeft tenslotte altijd gelijk. Ten Cate zoekt een partner. Van De Vries hoeft dat eigenlijk niet meer. Hij kan het ook zelf wel: “Ik wil dit proces eerst netjes afmaken.” (door Jan Medendorp) Het PR-offensief van De Vries gaat zelfs zover dat hij de regionale krant het bedrijfsnieuws als eerste geeft in ruil voor een positieve recensie. De krant was dus

prompt afwezig bij de persconferentie; de uitputtende voordracht van De Vries was al in de krant gedicteerd. De overige journalisten namen het voor lief en hadden eigenlijk maar één vraag: hoe staat het met het zoeken naar een partner? ‘Er zijn heel veel bedrijven in de wereld die ik heel graag wil kopen’, meldde De Vries. Moeilijker blijkt het vinden van een goede partner die het beleid van De Vries ondersteunt. Zo heeft Nesbic (zie het interview elders in dit blad) met Ten Cate gesproken. De tweede serieuze partner is CVC Capital Partners. “Ze moeten zich aansluiten bij ons beleid van ‘buy&built’. Bedrijven verkopen waardoor het geld deels terugstroomt naar de financier heeft geen zin.” En daarin heeft hij natuurlijk gelijk.

CVC De Vries heeft alle tijd. Hij doet het goed, zijn beleid deugt, zo blijkt vooral in de sectoren textiel en rubber. Hij heeft de CEO’s Schreve en Pruntel en zelfs commissaris Nelissen overleefd/overwonnen. Het idee van een partner (van voor zijn tijd) is niet expliciet zijn idee, maar hij laat het over zich heen komen; de opdracht aan de ABN-AMRO is niet goedkoop en het wordt in die wereld niet op prijs gesteld als een opdracht snel wordt ingetrokken. De Vries wacht, stelt zijn eisen, en als die ingewilligd worden, zit hij goed.

En als ze niet ingewilligd worden, zit hij ook goed. Veenman heeft zijn handen vol aan Stork, van die tijdelijk president-commissaris heeft hij weinig te duchten. Nesbic heeft belangstelling. Die zien het licht tussen beurs- en intrinsieke waarde. Investeringsmaatschappij CVC is niet alleen een strategische partner (met Acordis voor de textiel en Wavin voor de kunststof), maar ook een partij die bulkt van het geld. CVC is geen verlengstuk van de ABNAMRO (de partnerzoeker) maar beide organisaties werken heel nauw samen. Ten Cate zit zeker niet aan de grond. Het bedrijf heeft een leencapaciteit van zeker twee tot driehonderd miljoen. Het belang in kunststofbedrijf Synbra (voor nul gulden geactiveerd in de boeken) is volgens kenners zeker meer dan 200 miljoen waard. Er is nog een compensabel verlies van 80 miljoen en er is een overwaarde van gebouwen van minstens 35 miljoen (geeft Ten Cate zelf aan op pagina 34 van het jaarverslag). Maar een miljardenacquisitie (waar De Vries over rept) lijkt niet haalbaar, daarvoor is CVC nodig. De lijntjes zijn heel kort. Topman Van Rappart van CVC is een huisvriend van Boudewijn Molenaar, tot voor kort directeur bij de participatie-afdeling van de ABN-AMRO en onlangs overgestapt naar investeringsfonds Gilde; inderdaad de partner van Ten Cate in de deelneming Synbra. ■


c o l u m n

f i n a n c i e e l

a c c e n t

Fbi: fiscaal aantrekkelijk beleggen in 2001 Wanneer u nu uw vermogen heeft belegd in uw eigen BV, kan de fbi vanaf 2001 interessante mogelijkheden bieden. Onderstaand gaan wij in op de belangrijkste aspecten van een fbi.

Wat is een fbi en welke voordelen kunt u behalen? Een fbi is een BV die gebruik maakt van een speciaal belastingregime. De fbi wordt namelijk in de vennootschapsbelasting belast tegen 0% (normaal tarief 30/35%). U kunt van deze regeling gebruik maken wanneer u een BV heeft die zich uitsluitend bezighoudt met het beleggen van vermogen. Een fbi moet de behaalde winst binnen 8 maanden na afloop van het boekjaar als dividend uitkeren aan de aandeelhouders (doorstootverplichting). Wanneer u een aanmerkelijk belang in de fbi hebt, (tenminste 5% van het geplaatste aandelenkapitaal) wordt het dividend progressief belast in de inkomstenbelasting (nu maximaal 60%).

Fbi nu De fbi zal nu veelal niet interessant zijn bij het beleggen van vermogen in de eigen BV. De huidige belastingdruk op het dividend van een gewone BV bedraagt namelijk 51,25% (35% vennootschapsbelasting over de winst van de BV en 25% inkomstenbelasting over het uitgekeerde dividend). Het dividend uit de fbi wordt, zoals al gemeld, nu met maximaal 60% inkomstenbelasting belast.

Fbi vanaf 2001 Volgens de nieuwe belastingplannen, zoals die op dit moment bekend zijn (later dit jaar kunnen nog aanpassingen en wijzigingen volgen), worden de dividenduitkeringen vanuit de fbi aan u in privé (bij een aanmerkelijk belang) in box II belast

BV Fbi

5 jaar

10 jaar

15 jaar

20 jaar

513.782 603.036

703.927 965.651

964.440 1.540.475

1.321.367 2.449.921

met een ‘aantrekkelijk’ tarief van 25%. De belastingdruk op uitkeringen vanuit de fbi wordt aldus verlaagd van maximaal 60% nu tot 25% vanaf 2001. Wanneer in de fbi koerswinsten worden behaald hoeft u deze niet uit te keren. Deze mag u reserveren in een herbeleggingsreserve waardoor de belastingheffing kan worden uitgesteld. De 25% inkomstenbelasting betaalt u pas wanneer de koerswinsten worden uitgekeerd. Koersverliezen dienen in mindering te worden gebracht op de reserve. De toevoeging is maximaal het belastbare bedrag voor de vennootschapsbelasting.

Voorwaarden De belangrijkste voorwaarde om als fbi te kunnen worden aangemerkt, is dat het doel van de BV uitsluitend mag bestaan uit het beleggen van vermogen. Niet alleen dient dit in de statuten te worden geregeld, ook uit de feitelijke werkzaamheden moet dit blijken. De fbi mag vreemd vermogen aantrekken tot aan bepaalde grenzen. Onroerende zaken mogen tot ten hoogste 60% van de boekwaarde worden gefinancierd met vreemd vermogen en de overige beleggingen tot ten hoogste 20%. De fbi mag geen vordering/schuld verhouding hebben op de aandeelhouder en zijn familiegroep. Tevens mag niet worden belegd in vermogensbestanddelen die ter beschikking worden gesteld aan een gelieerde BV. Wanneer u van uw BV een fbi wilt maken dient in het voorafgaande jaar een herwaardering van bezittingen plaats te vinden naar de waarde in het economische verkeer (werkelijke waarde). De zogenaamde meerwaarde en de aanwezige fiscale reserves (bijvoorbeeld vervangingsreserve) worden belast met het normale vennootschapsbelasting tarief van 30/35%.

Cijfervoorbeeld Bij de volgende uitgangspunten: beleggingskapitaal in de BV ƒ 500.000, koersstijging jaarlijks 8%, dividend 2%, belastingheffing in box II 25%, box III 1.2% Ziet de vergelijking tussen beleggen in de BV of via de fbi er als volgt uit (na uitkering aan privé en zonder rekening te houden met afrekening over meerwaarden bij start fbi).

Tenslotte

35

Financieel

De meeste van u denken bij het woord fbi onmiddellijk aan de Amerikaanse opsporingsdienst. De fbi waar we het hier over hebben is iets geheel anders. Het is een zogenaamde fiscale beleggingsinstelling.

Door uw beleggings BV om te zetten in een fiscale beleggingsinstelling kunt u de door uw BV behaalde winst vanaf 2001 tegen een laag belastingtarief (25%) naar privé halen. Tevens betaalt u geen vennootschapsbelasting over de beleggingsresultaten en kunt de belastingbetaling hierover uitstellen naar de toekomst. Nadeel is wel dat u, voorafgaand aan de start van de fbi, af dient te rekenen over de meerwaarden in uw BV. Bekijk samen met uw belastingadviseur of het gunstige belastingtarief opweegt tegen de fiscale afrekening over de meerwaarden. Net als bij de Amerikaanse FBI is ook bij de Nederlandse fbi voorzichtigheid geboden en de hulp van uw belastingadviseur vereist. ■

Mevrouw mr. E. Kientz De auteur is als belastingadviseur verbonden aan de vestiging Enschede van Ten Kate & Huizinga


36

Frans Smit wil de textieldruk weer kleur geven: ◆ Frans Smit wil van Betina in Goor een succes maken door alle troeven op marketing te zetten.

‘Het gaat om marketing, marketing De Nederlandse textieldrukkersbranche zit in de malaise. Nadat de jaren tachtig gouden bergen brachten, kwam aan het einde van de twintigste eeuw. Door het veranderde modebeeld van monotone kleuren zakte de markt in elkaar: de vraag liep terug, de omzetten daalden en de werkgelegenheid kwam zwaar onder druk te staan. De Boekelose textieldrukker Texoprint stond model voor de teloorgang, na hoogconjunctuur volgde een reeks reorganisaties en in 1999 werd het roemruchte bedrijf in de etalage gezet. Afgedankt en uitgekotst door moederbedrijf Gamma Holding. Algemeen directeur Frans J.B. Smit (56) van de Rath & Doodeheefver-Group NV (waartoe ook de Helmondse textieldrukker TexDeco behoort) was graag een fusie aangegaan met Texoprint. Maar de plannen liepen dit voorjaar spaak. Smit zocht vervolgens zijn heil in Goor en vond in de kleine loondrukkerij Betina een partner. (door Bert Eeftink) Met het nieuwe fusiebedrijf Betina/TexDeco wil Smit, samen met Betina-directeur Hans ten Voorde, de markt weer bestormen. Nieuwe ronde, nieuwe kansen, nieuwe tijden, nieuwe strategie. Een gesprek met Frans Smit, die eerder in Rijssen bij de jute-industrie (NJI) werkte.


Wat is er precies mis in de textieldrukkerij? Smit: “Er is een te grote capaciteit op drukgebied. Met name in het buitenland - Turkije bijvoorbeeld - is de laatste jaren heel veel geïnvesteerd. Een jaar of tien

geleden draaide de interieursector op volle toeren. Big business, veel geld. ‘The sky was the limit’. Dus sprong iedereen er in en barste er een strijd om de meters los. Vanaf 1992 liep de markt terug. Dat had alles te maken met het modebeeld dat veranderde. Eind jaren tachtig was een veelheid aan kleuren populair. Daarna opeens grijs en wit en later de zandtonen en de beigekleuren. Kleur was uit en dat heeft de sector gemerkt. De vraag liep met de helft terug. De branche liet het gebeuren en deed niets. Zo ontstonden enorme proble-

men. We zitten nu op het dieptepunt. Als je naar de mode kijkt, zie je dat kleuren weer aantrekkelijk worden. Maar we komen nooit meer terug op de situatie van voor 1992.” “Er zijn in Nederland nu nog zes textieldrukkers. Ik ben van mening dat er voor al die zes geen plaats meer is. In de toekomst hooguit voor twee. Iedereen wacht nu op iedereen. Met gepaste arrogantie zou ik willen zeggen dat wij de eerste zijn geweest die onze nek hebben uitgestoken. We hebben TexDeco in Helmond gesloten en de capaciteit verplaatst naar Betina in Goor en naar het buitenland. Door de samenvoeging van TexDeco met Betina hebben we nu een onderneming die dezelfde meters met veel minder mensen maakt.” Fusie is het medicijn? Smit: “Nee. Samenvoeging is voor deze nieuwe onderneming niet het recept voor de komende tien jaar. Om op lange termijn bestaansrecht te hebben, moeten we een alliantie aangaan met een partner in een lagelonenland. De productie dus verplaatsen. In Nederland hou je dan een kleine flexibele unit over, die kort op de markt zit. Hier zit de creativiteit en vindt de productontwikkeling plaats. In het buitenland

‘Als blijkt dat er bij Texoprint nog harder moet worden ingegrepen, dan denk ik wel even aan de mensen die destijds zo tegen mijn plannen waren’

kunnen de meters gemaakt worden. Met zo’n strategische alliantie zijn we in staat grotere volumes te maken tegen aantrekkelijke marktconforme prijzen. ‘Twinsetstrategie’ noem ik het, de enige oplossing voor de toekomst. In Sri Lanka zit een moderne drukkerij en met dat bedrijf zijn we in gesprek om een coalitie aan te gaan.” In Nederland zijn geen geschikte partners meer? Smit: “De fusie tussen TexDeco en Betina is geen eindstation. Voorlopig roeren we ons niet actief op die markt, omdat we onze handen vol hebben aan de activiteiten waar we nu mee bezig zijn. Het integreren van bedrijven is niet zo makkelijk als soms

worden, en niet in fases. Toen dat onhaalbare kaart bleek heb ik gezegd: dan moeten we er maar niet aan beginnen.” En toen kwam u dus in Goor terecht. Smit: “Ja, Hans ten Voorde (directeur Betina) en ik kenden elkaar. Betina was - als een van de weinige - bereid tot samenwerking. We hebben voor Goor gekozen als vestigingslocatie. Het bedrijfspand van TexDeco in Helmond was ingesloten door huizen. Mensen klaagden over stank- en lawaaioverlast. Als we daar waren doorgegaan hadden we flink in milieumaatregelen moeten investeren. Nu konden we voor de grond nog een paar centen vangen. Bovendien, de locatie in Goor was prima

en nog eens marketing’ gedacht wordt. Maar mochten er initiatieven komen uit welke hoek dan ook, dan zijn wij altijd bereid om te praten.” ?????? Smit: “Ik hoor natuurlijk wel eens wat. Ik hou het niet voor ondenkbaar dat er binnen afzienbare tijd wat gebeurt. Maar daar wil ik nog niet op vooruit lopen.” “Nee, op dit moment is Texoprint niet in beeld. Hoewel ik als buitenstaander geen gedetailleerde informatie over het bedrijf heb, weet ik dat er aan Texoprint een hoop moet gebeuren.” Een half jaar geleden stond u nog te trappelen. Smit: “Texoprint was toen het paradepaardje van de Nederlandse textieldruk. Het werd door de Gammaholding in de etalage gezet. Samen met TexDeco en door middel van een forse reorganisatie hadden we er een heel mooi bedrijf van kunnen maken.” Wat ging er nou uiteindelijk mis? Smit: “Eén van de dingen waarop het stuk liep is de grote weerstand die er zowel intern als extern was tegen mijn plannen om het bedrijf verder te reorganiseren; het bedrijf moest in één keer gezond gemaakt

en de cultuur bij Betina deugde. Niet zeuren, mouwen opstropen en geld verdienen. Zelfs in zware tijden maakte Betina winst. De cultuur in Helmond was anders. Meer op luxe gericht en geënt op de tijd dat het bedrijf nog onder het Britse Laura Ashley ressorteerde. In Goor vindt nu een stuk nieuwbouw plaats. Een productiehal, een kantoor, een showroom en een designcenter. Een nieuwe start.” En dan hoopt u een lange neus naar Texoprint te kunnen trekken? Smit: “Nee, ik wordt niet gedreven door rancune, want rancune is improductief. Serieus, ik hoop dat het Texoprint goed gaat. Het zou ontzettend jammer zijn als zo’n bedrijf van de markt verdween. Maar niets menselijks is me natuurlijk vreemd. Mocht nu blijken dat er bij Texoprint op termijn nog harder moet worden ingegrepen dan ik in mijn plannen had voorzien, dan denk ik wel even aan de mensen die destijds zo tegen mijn plannen waren. Noem dat dan maar een stukje genoegdoening.” Wat zijn uw plannen met Betina/TexDeco in Goor? Smit: “Het koopgedrag van klanten verandert steeds. Daar moet je alert op zijn. Niet

als een winkelier de deur openzetten en vervolgens maar hopen dat er klanten komen. Nee, een offensieve marketing bedrijven, ‘marketing-intelligence’ hebben. Je ontwikkelt je product naar de wensen en de huisstijl van de klant. En je presenteert jezelf met hapklare concepten, voordat klanten daar zelf om gevraagd hebben. Van productiegericht denken naar marktgericht denken. Kijk bijvoorbeeld naar de rendementen in de vlaggenindustrie. Als je ziet hoe daar gewerkt wordt moeten we ons als rotatiedrukkers diep schamen. Die mensen doen alleen maar aan marketing. Als er ergens in de wereld een land onafhankelijk wordt, staan ze nog dezelfde dag met de vlag klaar. Als je de markt op die manier benadert, moet je met het drukken van textiel flink geld kunnen verdienen.” ■

37

Frans J.B. Smit (56) werd in Tilburg geboren. Hij komt uit een familie die zich generaties lang met textiel bezig hield. Na zijn middelbare school ging hij als vertegenwoordiger in textiel aan de slag en bekwaamde zich via avondstudies in textiel, economie en marketing. Aanvankelijk hield hij zich bezig met het ontwikkelen en introduceren van nieuwe marketing-concepten. Zo bracht hij onder meer een groot deel van Europa aan de Rootsschoenen en werkte hij een tijd lang voor Levi’s for Feet. Daarna richtte hij zich op transformatieprocessen bij ondernemingen met een marketing probleem (van productie- c.q. productgericht naar marktgericht). Bij van Gelder Papier Handelsmaatschappij (de latere MoDoVanGelder) ging hij als missionaris/marketeer aan de slag en maakte van een op zichzelf gerichte en matig presterende onderneming weer een offensieve en renderende onderneming. Hetzelfde kunstje haalde hij in Rijssen uit met de plaatselijke juteweverij. ‘It takes courage to be different’ is zijn lijfspreuk, je moet je durven te onderscheiden. Frans Smit staat nu voor de taak om de textieldruk weer nieuw leven in te blazen. Als algemeen directeur van de Rath&Doodeheefver Group (5 ondernemingen in textiel en wandbekleding) gooit hij al zijn marketingwapens in de strijd om zijn doel - een gezonde, florerende TexDeco/Betina - te bereiken.


Totaal assortiment kantoormeubelen tegen de scherpste prijzen.

Marssteden 57, Postbus 40314, 7504 RH Enschede Tel: 053 - 428 37 37, Fax: 053 - 428 37 87

o n r o e r e n d

Almelo Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verkocht namens de eigenaar een winkel/showroomruimte, groot circa 760 m2 alsmede 2 woningen aan de Rohofstraat 1. De koper is een bouwbedrijf, die de locatie gaat herontwikkelen. De koopsom bedraagt naar verluidt ƒ 875.000,-.

DTZ Zadelhoff v.o.f. bracht de verkooptransactie tot stand betreffende het bedrijfspand (oppervlakte ca. 6.000 m2), gelegen aan het Bedrijvenpark Twente 40. Het object is verkocht aan een productiebedrijf van electronische systemen. De transactieprijs bedroeg circa ƒ 4.225.000,-. DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens de verkoper, een particuliere belegger.

per jaar, niet te vermeerderen met BTW. De huurder is Mediant Geestelijke Gezondheidszorg. DTZ Zadelhoff v.o.f. bracht deze transactie, collegiaal met ten Hag Bedrijfsmakelaars, tot stand namens haar opdrachtgever VIB Nederland B.V. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, een bedrijfsruimte met een oppervlakte van circa 750 m2 gelegen aan de Kopersteden 16 op industrieterrein De Marssteden. Het object is gehuurd door verpakkingsbedrijf Packers. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 53.000,- per jaar. Dankzij bemiddeling van Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars vestigt zich op korte termijn Timing Uitzendteam aan De Heurne 46-48. Timing huurt het pand van een particuliere belegger tegen een huurprijs van ƒ 85.000,- per jaar. Collegiaal met Zwijnenberg Vastgoed verkocht Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. een bedrijfscomplex, groot circa 750 m2 met 1.500 m2 bestraat buitenterrein, gelegen op industrieterrein ‘De Marssteden’ aan de Chroomsteden 18 voor naar verluidt ƒ 1.150.000,-.

Enschede Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaar, een particuliere belegger, een bedrijfsruimte, groot circa 910 m2, gelegen aan de Binnenhaven 140 op industrieterrein Havengebied. De huurder is De Zon Calamiteiten B.V. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 85.000,- per jaar. Namens de gemeente Enschede verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. een kantoorruimte met een oppervlakte van circa 1.000 m2, gelegen aan de Wethouder Nijhuisstraat 1. Het betreft het voormalige kantoorgebouw van de gemeentelijke Reinigingsdienst. De huurder is de Stichting Kinderopvang Enschede. De huurprijs bedraagt ƒ 225.000,- per jaar.

Aan de Hengelosestraat 66 verhuurde Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. namens de eigenaar, een particuliere belegger, een bedrijfsruimte, groot circa 915 m2 aan Automaterialen Het Oosten. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 120.000,- per jaar.

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de zittende huurder, Autowas & Poetsbedrijf Finish B.V., een bedrijfsruimte van circa 300 m2 aan de Deurningerstraat 366 voor circa ƒ 26.700,- per jaar.

Namens een particulier uit Hengelo trad Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars op bij de verhuurtransactie van ca. 2.800 m2 nieuw te bouwen winkelruimte op een locatie aan de rijksweg A1. Huurder wordt Seats & Sofas b.v. Met de transactie was een huurprijs gemoeid van meer dan ƒ 350.000,- op jaarbasis.

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft ca. 600 m2 kantoorruimte verhuurd aan het Stationsplein 3a. De huurprijs bedraagt naar verluidt circa ƒ 151.200,-

drijfsruimte aan de Smaragdstraat 11 onder aan AMS Liberty Nederland B.V. De huurprijs bedraagt naar verluidt ƒ 48.500,- per jaar. Aan de Tuindorpstraat 116 is dankzij bemiddeling van Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars de laatste 250 m2 kantoorruimte in een kantorenverzamelgebouw van ca. 1.000 m2 verhuurd aan Hitec Power Protection b.v. De huurprijs bedraagt ƒ 45.000,- per jaar.

Oldenzaal

39

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens haar opdrachtgever, NVC Winterswijk, het bedrijfscomplex met kantoren (oppervlakte ca. 1.200 m2), gelegen aan de Parallelstraat 10 verhuurd aan Hanwel B.V. De huurprijs bedroeg naar verluidt ƒ 107.500,- per jaar. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaar, een institutionele belegger, een winkelruimte, groot circa 70 m2, gelegen aan de Markt 13 A in winkelcentrum De Driehoek. De huurder is Makelaars- en Assurantiekantoor Leverink & Assen Enschede B.V., die een huurprijs betaalt van naar verluidt ƒ 43.500,- per jaar. Ten Hag bedrijfsmakelaars IBG heeft aan de Kelvinstraat 5 circa 150 m2 kantoor met 1.335 m2 productieruimte op 3.939 m2 grond verkocht. Verkoper is Plasticon BV en koper is Miller Holding, de koopsom bedraagt ƒ 1.550.000,- k.k.

Aanbod Namens haar opdrachtgevers, een tweetal beleggers, heeft DTZ Zadelhoff v.o.f. aan De Klomp 81 een karakteristieke kantoorvilla verkocht. De koper betreft twee particulieren die het object zullen gaan gebruiken als kantoor-/woonruimte. De verkoopprijs bedraagt circa ƒ 675.000,-.

Hengelo

Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de eigenaar een bedrijfsruimte met een oppervlakte van circa 575 m2, aan de Staalsteden 22. De huurder is ME Plastics Belettering B.V, die een huurprijs betaalt van circa ƒ 57.500,- per jaar.

b e w e g i n g

Onroerend goed

DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens haar opdrachtgevers, enkele particuliere beleggers, circa 155 m2 kantoorruimte verhuurd, gesitueerd op de eerste verdieping van het kantoorgebouw aan de Brugstraat 2-4. De huurder betreft een maatschappelijke instelling. De huurprijs bedraagt naar verluidt circa ƒ 39.000,- per jaar, niet te vermeerderen met BTW.

i n

Ten Hag bedrijfsmakelaars IBG heeft aan de Robijnstraat 16 op 4.261 m2 grond kantoorgebouw in 1 bouwlaag verkocht. Verkoper is een particuliere belegger en koper is Stichting Personeelsbemiddeling & Mobiliteit. De koopsom bedraagt ƒ 1.425.000,- v.o.n. Snelder Zijlstra de Groot Bedrijfsmakelaars v.o.f. verhuurde namens de huurder een be-

Een selectie uit het aanbod van bedrijfsonroerend goed in de regio. Bij het ter perse gaan van deze uitgave kan een gedeelte van het aanbod reeds zijn verkocht of verhuurd. Onder voorbehoud van zetfouten.

Almelo Te koop ◆ Aadijk 39: 930 m2, v.v.o 1.127 m2 productie/opslag-/bedrijfsruimte, ƒ 875.000,-, info: 0546-563675 ◆ Twentepoort Oost: 1535 m2 kantoorruimte, prijs op aanvr., info: 0546-869111 ◆ Christoffelstraat 48: 563 m2 winkel/woonhuis/magazijn, ƒ 565.000,-, info: 0546-869111 ◆ Oranjestraat 9: 100 m2 winkel/magazijn, ƒ 650.000,-, info: 0546-869111 ◆ Bedrijvenpark Twente 79: 1768 m2 hallen/ kantoor, ƒ 1.700.000,-, info: 0546-869111 ◆ Ambachtstraat 16: 900 m2 bedrijfsruimte/kantoor, ƒ 1.600.000,-, info: 0546-869111 ◆ Ambachtstraat 14: 810 m2 hal/kantoren, ƒ 990.000,-, info: 0546-869111 ◆ Deldensestraat 5-5a: 320 m2 bedrijfsruimte/ werkplaats, ƒ 445.000,-, info: 0546-869111 ◆ Planthofsweg ong.: 175 m2 kantoorruimte, ƒ 720.000,-, info: 0546-869111


▼

Transacties

g o e d

o n r o e r e n d

g o e d

bedrijfsruimte, ƒ 195.000,- p.j./ƒ. 1.560.000,- , info: 074-2503222

Te huur ◆ Oranjestraat 2, centrum: ca. 345 m2 winkelruimte, ƒ 54.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Twentepoort Oost, Kleine Bunder: 295 m2 kantoorruimte, ƒ 250,-/m2 p.j., info: 0546869111 ◆ Schuttenstraat 13: v.a. 170 m2 kantoorruimte, ƒ 165,-/m2 p.j., info: 0546-869111 ◆ Oranjestraat 1, centrum: winkelruimte, ƒ 36.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Grotestraat 49: 330 m2 winkelruimte, ƒ 160.000,p.j., info: 0546-869111 ◆ Grotestraat 46: 245 m2 winkelruimte/magazijn, ƒ 88.000 p.j., info: 0546-869111 ◆ Bedrijvenpark Twente 165: 140 m2 showroom/kantoor, ƒ 19.800,- p.j., info: 0546869111 ◆ Almeloseweg 139, Harberinkhoek: 850 m2 hal/kantoor, ƒ 60.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Planthofsweg ong.: 613 m2 hal, ƒ 80,-/m2 p.j., info: 0546-869111 ◆ Planthofsweg ong.: 522 m2 hal, ƒ 80,-/m2 p.j.,

Goor

info: 0546-869111 ◆ Weggelerstraat 25: 195 m2 opslagruimte, ƒ 12.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Poelmanweg 1B: 785 m2 bedrijfshal/kantoor, ƒ 65.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Lelyweg 2: 1600 m2 bedrijfshal, ƒ 80.000,- p.j., info: 0546-869111 Te koop / Te huur ◆ Boddenstraat 36, centrum: 530m2 winkel/ showroom, ƒ 825.000,- /ƒ 60.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Van den Broekeweg 2: 1960 m2 bedrijfshallen/ kantoor, ƒ 1.000.000,-/ƒ 55.000,- p.j., info: 0546-869111

Borne Te huur ◆ Oostermaat 3, Stroom Esch: ca. 800 m2 kantoorruimte, ƒ 236.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Oostermaat 9, Stroom Esch: ca. 566 m2 kantoorruimte, ƒ 160.000,- p.j., info: 074-2503222

Delden Te huur ◆ De Eiken 5c, bedrijventerrein: ca. 432 m2, bedrijfsruimte, ƒ 48.560,- p.j., info: 074-2503222

Te huur ◆ Grotestraat 55, centrum: ca. 93 m2 winkelruimte, ƒ 27.500,- p.j., info: 074-2503222

Haaksbergen Te huur ◆ Blankenburgerstraat ong., centrum: ca. 303 m2, kantoorruimte, ƒ 48.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Lansinkstraat 52, centrum: ca. 225 m2 kantoorruimte/winkelruimte, ƒ 44.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Handelstraat 36A, centrum: ca. 800 m2 bedrijfsruimte, ƒ 75.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Molenstraat 29, centrum: ca. 74 m2 winkelruimte, ƒ 25.000,- p.j., info: 074-2503222

Hellendoorn Te koop ◆ Sanatoriumlaan 6-44, Buitencentrum, recreatiewoning, ƒ 225.000,- , info: 0548-631008

Hengelo Te huur ◆ Aquamarijnstraat ong.: ca. 420 m2 bedrijfsruimte, ƒ 47.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Weldamstraat 2, nabij centrum: ca. 600 m2 kantoorruimte, ƒ 60.000,- p.j., info: 074- 2503222 ◆ B.P. Hofstedestraat 12, centrum: ca. 50 m2 winkelruimte ƒ 30.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Holtersweg 1, bedrijventerrein: ca. 245 m2 kantoorruimte, ƒ 75.000,- p.j., info: 0742503222 ◆ Wegtersweg/Bornsestraat ong.: ca. 2.800 m2, winkelruimte, ƒ 420.000,- p.j., info: 0742503222 Te koop / Te huur ◆ Welbergweg ong., Westermaat-Noord: ca. 360 m2 kantoorruimte, ƒ 1.120.000,-/ ƒ 91.800,p.j., info: 074-2503222

Losser Te huur ◆ Nijverheidstraat 20, ind.terrein: 200 m 2 bedrijfshal, ƒ 16.000 p.j., info: 053-5374477 ◆ St. Maartenstraat 16, centrum: 100 m2 winkelruimte, ƒ 2.000 p.m., info: 053-5374477 ◆ Eikstraat 3, nabij centrum: ca. 200 m2 kantoorruimte, ƒ 40.000,- p.j., info: 074-2567979.

Enschede Te koop ◆ Edisonstraat 13 A: 1445 m2 beleggingsobject, ƒ 295.000,- , info: 053-4310210 Te huur ◆ Hengelosestraat 299 A: ± 73 m2 showroom/ kantoor, ƒ 2.000,-p.m., info: 053-4310210 ◆ H. ter Kuilestraat 23, Havengebied: ± 400 m2 bedrijfshal, ƒ 32.000,- p.j., info: 053-4310210 Te koop / Te huur Het Lentfert 22, bedrijventerrein: ca. 1.117 m2

Nijverdal Te koop ◆ Bedrijvenweg 57-59, ind.terrein: 470 m2 showroom/woonhuis, prijs op aanvr., info: 0548-631008 ◆ Energiestraat ong., ind.terrein: 540 m2 bedrijfsruimte/kantoren, ƒ 675.000,-, info: 0548631008 ◆ Fuutweg hal 2 ong., ind.terrein: 540 m 2 bedrijfsruimte, ƒ 375.000,-, info: 0548-631008 ◆ Fuutweg hal 3 ong., ind.terrein: 540 m2 bedrijfsruimte, ƒ 425.000,-, info: 0548-631008

b e w e g i n g

◆ Rijssensestraat 96, nabij centrum: 100 m2 kantoorruimte/woonhuis, prijs op aanvr., info: 0548-631008 Te huur ◆ Constantijnstraat 12, centrum: 300 m2 kantoorruimte, ƒ 120,-/m2, info: 0548-631008 ◆ Fuutweg hal 2 ong., ind.terrein: 540 m2 bedrijfsruimte, prijs n.o.t.k., info: 0548-631008 ◆ Fuutweg hal 3 ong., ind.terrein: 540 m2 bedrijfsruimte, prijs n.o.t.k., info: 0548-631008 ◆ Groen van Prinstererstraat 19, centrum: 95 m2 winkelruimte, ƒ 28.000,- p.j., info: 0548631008 ◆ Keizerserf 1, centrum: 225 m2 winkelruimte, ƒ 65.000,- p.j., info: 0548-631008 ◆ Kuperserf 5, Kruidenwijk: 40 m2 winkelruimte, ƒ 10.500,- p.j., info: 0548-631008 ◆ Marconistraat ong., ind.terrein: 650 m2 bedrijfsruimte, 55.000,- p.j., info: 0548-631008 ◆ De Joncheerelaan 27, nabij centrum: 195 m2 winkelruimte, 25.000,- p.j., info: 0548-612861 ◆ Keizerserf 5, centrum: 90 m2 winkelruimte, ƒ 400,-/m2 p.j., info: 0548-612861 ◆ Keizerserf 3, centrum: 100 m2 winkelruimte, ƒ 39.500,- p.j., info: 0548-612861 ◆ Keizerserf 40, centrum: 165 m2 winkel-/kantoorruimte, ƒ 54.250,- p.j., info: 0548-612861

Oldenzaal Te huur ◆ Steenstraat 1, centrum: 130 m2 kantoorruimte, ƒ 24.000,- p.j., info: 0541-522022 ◆ Eekboerstraat 14, ind.terrein: 262 m2/ 344m2/ 290 m2 productie-/bedrijfsruimte.ƒ 75.000 p.j., info: 0541-532500 ◆ Dr. Poelsstraat 63, nabij centrum: v.a. 256 m2 kantoorunits, v.a. ƒ 57.280,- p.j., info: 0742503222 ◆ Edisonstraat 42, bedrijventerrein: ca. 2.218 m2 bedrijfsruimte, ƒ 175.000,- p.j., info: 0742503222

41

Onroerend goed

◆ Planthofsweg ong.: 133 m2, kantoorruimte, ƒ 720.000,-, info: 0546-869111

i n

Te koop / Te huur ◆ Textielstraat ong., v.a. 337 m2, nieuwbouw bedrijfsunits, v.a. ƒ 54.000,- p.j./v.a. 789.500,- , info: 074-2503222

Rijssen Te huur ◆ Handelsweg 30, ind. Noordermors III: 4.060 m2 BVO kantoor-/bedrijfsruimte, ƒ 290.000,p.j., info: 0548-540045 ◆ Winkelcentrum Hoge Wal, centrum: v.a. 60 m2 winkelruimte, v.a. ƒ 275,-/m2 p.j., info: 0548-540045 ◆ Nijverdalseweg, ind.terrein Plaagslagen: v.a. ca. 150 m2 kantoorruimte/showroom, ƒ 225,/m2 p.j. turn key, info: 0548-540045 ◆ Grotestraat 29, centrum: 200 m2 winkelruimte, ƒ. 275,-/m2 p.j., info: 0548-540045

Wierden Te huur Nijverheidsstraat 12 : 410 m2 opslagruimte, ƒ 25.000,- p.j., info: 0546-869111 ■


c o l u m n

j u r i d i s c h

g e z i e n

Wet Aanpassing Arbeidsduur

Aan de wet is een jarenlange discussie voorafgegaan of een werknemer een wettelijk recht moest krijgen om parttime te gaan werken. Uiteindelijk is de knoop doorgehakt. Iedere werknemer of ambtenaar kan een verzoek indienen om zijn werktijd te verminderen of uit te breiden. De wet geldt voor bedrijven met tien of meer werknemers. Een werkgever met minder werknemers moet een eigen regeling treffen.

werktijd geacht te zijn aangepast overeenkomstig het verzoek van de werknemer!

Toestemmen of weigeren? De wetgever is niet zo ver gegaan dat de werknemer altijd het recht heeft om zijn arbeidsduur te wijzigen. Een onbeperkt recht zou zeer nadelige gevolgen voor de bedrijfsvoering kunnen hebben. Stel u voor dat u maar één verkoper heeft en die wil opeens 15 in plaats van 40 uur gaan werken.

Het verzoek De werknemer die een verandering in het aantal te werken uren wil, moet schriftelijk een verzoek indienen. Daarin moet staan het aantal uren dat hij wil gaan werken, de spreiding over de week of de maand en de ingangsdatum. Het verzoek moet minimaal vier maanden tevoren worden ingediend. De reden waarom de werknemer meer of minder wil gaan werken is dus niet van belang. Misschien wil hij gaan trainen voor de komende elfstedentocht of een eigen internetbedrijf beginnen. Hij hoeft zijn werkgever dit niet te vertellen. Een verzoek om uitbreiding van de arbeidsduur kan alleen voor het eigen werk. Een parttime telefoniste kan geen verzoek indienen om tien uur extra in de postkamer te gaan werken. Een verzoek kan een keer per twee jaar worden gedaan. Dit geldt ook nadat een eerder verzoek is toegestaan of geweigerd.

De werkgever moet een verzoek inwilligen voor zover het betreft het tijdstip van ingang en de omvang van de aanpassing tenzij er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn om het verzoek af te wijzen. De wet geeft voorbeelden van bedrijfsbelangen bij inkrimping van de arbeidsduur. Als er ernstige problemen zijn: a. voor de bedrijfsvoering omdat vrijgekomen uren niet kunnen worden opgevuld; b. op het gebied van veiligheid; c. van roostertechnische aard.

De procedure

Als voorbeelden van zwaarwegend belang bij vermeerdering: a. ernstige problemen van financiële of organisatorische aard; b. niet voorhanden zijn van voldoende werk; c. vastgestelde formatieruimte of personeelsbegroting is niet toereikend.

Na ontvangst van het verzoek moet de werkgever overleg voeren over het verzoek. Wat de inhoud van het overleg moet zijn is niet in de wet opgenomen maar de bedoeling is dat eventuele problemen en/of onduidelijkheden besproken worden.

Ziekte is ook een reden om uitbreiding te weigeren. Dit is begrijpelijk omdat de werknemer anders een hoger salaris zou gaan ontvangen zonder dat daar arbeid tegenover staat.

De werkgever moet daarna de werknemer schriftelijk laten weten of hij met het verzoek instemt (eventueel met een andere spreiding) of afwijst. Als hij het verzoek niet overeenkomstig de wens van de werknemer toewijst, dan moet de werkgever dit motiveren. De werkgever moet tenminste een maand voor de ingangsdatum de beslissing schriftelijk aan de werknemer mee delen. Doet hij dat niet dan wordt de

De wetgever heeft uitdrukkelijk geen limitatieve opsomming van eventuele bezwaren willen geven. Het is wel belangrijk een afwijzing van het verzoek te motiveren. Het enkel noemen van een bezwaar is niet voldoende. Een werkgever die een verzoek afwijst omdat hij geen vervanger kan vinden, zal bijvoorbeeld moeten aangeven dat hij advertenties heeft geplaatst maar dat er geen geschikte kandidaat heeft gereageerd.

Het kan zijn dat de werkgever het wel eens is met het verzoek maar niet met de voorgestelde verdeling van de uren. De werknemer heeft bijvoorbeeld voorgesteld elke morgen vier uur te gaan werken maar het komt de werkgever beter uit dat hij ’s middags gaat werken. De werkgever kan die spreiding wijzigen alleen als hij daarvoor zwaarwegende belangen heeft. De wet geeft aan dat het belang van de werkgever zo groot moet zijn, dat de wens van de werknemer naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid daarvoor moet wijken. Vreemd genoeg heeft de wetgever de gevolgen van deze bepaling niet in de wet geregeld. Stel een werknemer dient een verzoek in en de werkgever stemt daarmee in maar wijzigt de spreiding. De werknemer heeft geen mogelijkheid om het verzoek in te trekken maar zit met werktijden die hij niet wil. Mijn inschatting is dat de rechter u een slecht werkgever zal vinden als de werknemer aan zijn verzoek houdt.

43

Juridisch

Heeft uw eerste verkoper al gevraagd of hij korter kan gaan werken? Misschien nog niet maar sinds kort heeft hij die mogelijkheid. Sinds 1 juli 2000 is de Wet Aanpassing Arbeidsduur (WAA) in werking getreden. Deze wet geeft een werknemer die een jaar of langer in dienst is, de mogelijkheid om langer of korter te gaan werken.

Beperking van rechten Alleen de regeling voor vermeerdering van de arbeidsduur kan bij CAO worden beperkt. Is er geen CAO dan kan de werkgever schriftelijk overeenstemming bereiken met de Ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging zoals bedoeld in de Wet op de Ondernemingsraden.

Tenslotte De wet is pas ingevoerd en de praktijk zal moeten leren welke rechten een werknemer eraan kan ontlenen. Nog een maal de waarschuwing. U moet uiterlijk een maand voor de gevraagde ingangsdatum reageren anders zit u aan het verzoek vast. Zet deze datum drie dubbel in uw agenda. ■

Mevr. mr. S.H.G. Swennen Jacobs Kranenburg Advocaten


Gerard Heskamp over nieuw lid Switch-familie:

‘Communicatie drijf hebben volgens hem geen flauw idee welke mogelijkheden er voor hen zijn. “Als zij zich maar eens wat meer zouden interesseren voor de informatie- en communicatietechnologie. Veel ondernemers gunnen zich geen tijd voor computers en techniek, omdat ze denken dat ze het toch wel nooit zullen snappen. En dat is jammer, want echt ingewikkeld is het niet,” vindt Heskamp. “De bedrijven waarmee wij zaken willen doen, moeten hun directeur eerst twee dagen afstaan. Die wordt door ons dan helemaal bijgepraat over de computertechniek en de mogelijkheden ervan. Pas aan het eind van die sessie bieden wij ze aan hun bedrijf eens kritisch onder de loep te nemen en de behoeftes binnen hun onderneming te peilen. We laten ze zien dat ze door een betere communicatie geld kunnen verdienen. Communicatie maakt de winst. Door onze uitleg staan ze er meteen veel meer voor open, omdat ze weten waarover het gaat. Dat is wat ons voor ogen staat. Niet alleen verkopen, maar een beleid voor zo’n bedrijf uitstippelen en in feite alle zorgen voor zo’n ondernemer uit handen nemen.”

44

Beheer

Het lijkt zo simpel: je komt ’s morgens je bedrijf binnen, logt in op de computer en de telefoniste weet meteen dat je binnen bent en naar welk toestel ze de voor jou bestemde telefoontjes moet doorverbinden. “Ja, in feite is het simpel,” zegt Gerard Heskamp. “Toch zijn er in heel Nederland nog maar weinig bedrijven die zich met deze techniek bezighouden.” Gerard Heskamp, de man van Switch-automatisering (Oldenzaal), heeft een nieuw idee: wij stellen u voor zijn nieuwe ECA-dochtertje ‘Com4tel’. (door Mario van Santen)


Com4tel dus. Het moet ondernemers in het midden- en kleinbedrijf adviseren over de communicatie met en tussen telefoon en computer. Volgens Heskamp zijn de

mogelijkheden eindeloos. ‘Voice over IP’ moet straks een gevleugeld begrip zijn. Vooral dat begrip is belangrijk, want veel ondernemers in het midden- en kleinbe-

Het succes dat Com4tel wil boeken, moet voornamelijk komen uit de koker van het onafhankelijke advies dat ze geeft: een soort ombudsman voor het bedrijfsleven, die gelijktijdig ook de handel verzorgt. Een bedrijf dat voor de ondernemer de beste oplossing zoekt op het gebied van informatietechnologie en de daarbij zo nodige communicatiemiddelen. Dat kan ook tevens de goedkoopste oplossing zijn voor die ondernemer, omdat zaken worden gedaan met alle belangrijke spelers op de markt. “Waar de meeste aandacht naar uitgaat is het beheer, want voor een ondernemer moet de hele installatie wel beheersbaar blijven,” zegt Heskamp. Nadat het beleids-of beheersplan geschreven is, volgt het installeren van het netwerk met de bijbehorende computers en software. Maar dan ben je er nog niet, want een beetje ondernemer kan pas echt goed verdienen met een uitmuntende communicatie. Heskamp noemt het voorbeeld in de bouw, waar een nieuwbouwwoning wordt opgeleverd met al gauw een gemiddeld aantal van 40 mankementen.

maakt de winst’ “De aannemers geven de onderaannemers de schuld. Maar de werkelijke oorzaak is dat de onderlinge communicatie niet goed is. En die communicatie wordt tegenwoordig alleen nog maar gedaan door een voorman, die ook niet meer is dan een timmerman of metselaar, maar net even slimmer dan de rest van het personeel. Dat er dan wel eens wat mis gaat, is logisch.”

Flexibele werkplek Communicatie is dus het toverwoord. Het begrip ‘Voice over IP’ werd al genoemd, maar het is maar een van de vele zaken waarmee Com4tel zich gaat bezig houden en betekent eigenlijk niet meer dan dat de flexibele werkplek die veel bedrijven nu al hebben, gekoppeld wordt met de al lang bestaande communicatiemiddelen. Als dat netwerk eenmaal ligt, begint het pas: de mobiele telefoons van alle medewerkers worden zo geprogrammeerd, dat ze voor iedere werknemer dezelfde mogelijkheden bieden. “Maar wij verkopen die mobiele telefoons niet voordat we eerst hebben uitgezocht welke aanbieder het beste abonnement heeft voor onze klanten,” voegt Heskamp toe. “Wij nemen ze daarmee een hoop zorgen uit handen, want wie heeft tegenwoordig nog tijd uit te zoeken welk

abonnement het meest geschikt is. Je ziet als gemiddelde Nederlander toch door de bomen het bos niet meer.” “Als we al die fraaie randapparatuur als telefooncentrales en callcenters hebben geleverd en geïnstalleerd, zouden we wel gek zijn om daarbij ook niet even te kijken naar de software die er het beste op kan draaien en met welke werkstations dat dan moet gebeuren. Switch of Quote staat dan direct klaar om een totaalpakket te leveren. Dat lijkt een mooi verkooppraatje, maar wij zijn er in eerste instantie voor de klant. We kijken welke voordelen die ondernemer heeft als hij met ons in zee gaat. Ik ben ervan overtuigd dat elk MKB-bedrijf met onze werkwijze geld kan verdienen. Of dat nou op de korte of lange termijn is.”

Winst “Twee ervaren ex-medewerkers van KPNTelecom, Rene Hampsink en Eddy Lelieveld, moeten de kar gaan trekken. De een heeft ervaring met netwerken, de ander weet alles van telefonie en verkoop. Heskamp: “Veel bedrijven richten zich alleen op de verkoop van hun product of doen niets anders dan computernetwerken leveren en daar de service op verlenen. Com4tel biedt het totaalpakket aan.

Van advies, via levering en installatie, tot aan service en onderhoud toe. Maar de levering gebeurt alleen volgens Com4tel op ‘no-nonsense’-basis. Bij Heskamp wil dat zoveel zeggen dat er alleen geleverd wordt in die producten die voor de klant een toekomstvaste investering geven. “Ik durf vanwege die onafhankelijke opstelling best te stellen dat dit nieuwe bedrijf al na het eerste jaar winst zal maken.” ■

45

De IT-wereld en de nieuwe mogelijkheden van Gerard Heskamp. In 1986 begon hij samen met studiegenoot en vriend René Lammers een handeltje in computers. Weinigen dachten dat hij zou slagen. De ECA-groep, met daarin onder meer Switch en Quote Components, is ondertussen jaarlijks goed voor 200 miljoen gulden omzet. Er wordt hard gewerkt aan een landelijk dekkend netwerk waarvoor overigens nog altijd wordt gezocht naar een geschikt pand in Amsterdam. Als dat slaagt, zullen niet snel daarna vestigingen in Eindhoven en Rotterdam moeten volgen.


c o l u m n

n o t a r i e e l

a d v i e s

Actuele ontwikkelingen inzake bodemverontreiniging

Professionele marktpartijen zullen niet nalaten tijdig, dit wil zeggen vóór het aangaan van contractuele verplichtingen, een zogenaamd verkennend bodemonderzoek te doen instellen en, afhankelijk van de in het onderzoeksrapport opgenomen conclusies, hun contractuele positie te bepalen. Dit laatste kan onder meer inhouden het uitsluiten van de aansprakelijkheid door de verkoper voor bodemverontreiniging. Dit zogenaamde ‘exonereren’ is overigens niet mogelijk voor bodemverontreiniging, die bij het totstandkomen van de koopovereenkomst aan de verkoper bekend was, respectievelijk redelijkerwijs bekend had kunnen zijn en niet aan de koper is medegedeeld. Het contracteren op dit punt heeft alles te maken met de mededelingsplicht van de verkoper en de onderzoeksplicht van de koper. Ook van een aspirant-koper mag dus worden verwacht, dat hij de situatie van het verkochte op dit punt onderzoekt. Navraag bij de gemeente levert vaak al voldoende informatie op om een redelijk beeld te krijgen van de toestand van het object. Meer zekerheid wordt uiteraard geboden door een bodemonderzoek.

Onbekendheid verontreiniging bij verkoper en aansprakelijkheid De Hoge Raad heeft op 28 januari 2000 geoordeeld dat de verklaring van de verkoper in een koopovereenkomst dat hem niet bekend is dat de onroerende zaak enige verontreiniging bevat, niet mag worden opgevat als een inperking van de in dezelfde overeenkomst opgenomen garantie van de verkoper dat het verkochte de eigenschappen heeft die voor een normaal gebruik nodig zijn. Wil een verkoper van onroerend goed iedere aansprakelijkheid uitsluiten dan volstaat een onbekendheidsverklaring niet. In de koopovereenkomst moet expliciet opge-

nomen worden dat de garantie dat de onroerende zaak bij de eigendomsoverdracht die feitelijke eigenschappen zal bezitten die voor een normaal gebruik nodig zijn, niet geldt voor het geval van een op een later moment blijkende, de verkoper onbekende, verontreiniging. Dit beding kan desgewenst worden uitgebreid door het opnemen van een zogenaamd kettingbeding in de akte van levering, zodat ook opvolgende eigenaren deze verkoper niet kunnen aanspreken. In de praktijk zal veel nadrukkelijker dan voorheen een afspraak moeten worden gemaakt over de verdeling van de aansprakelijkheid voor eventuele bodemverontreiniging.

Bodemverontreiniging en aansprakelijkheid huurder De casus betrof een situatie in 1977 van verhuur van een bedrijfsterrein ten behoeve van de opslag van containers en vaartuigen. Huurder heeft het terrein voorzien van een verharding met een asfaltlaag. Bij het einde van de huurovereenkomst vordert verhuurder op grond van de huurovereenkomst, dat huurder gehouden is op zijn kosten de in de bodem aangetroffen verontreiniging te verwijderen, ook voor zover deze niet door huurder is veroorzaakt. Volgens de bepalingen van de huurovereenkomst was huurder verplicht bij het einde van de huur het gehuurde in goede staat van onderhoud ten genoegen van de verhuurder op te leveren. Het Gerechtshof oordeelt dat een redelijke uitleg van de huurovereenkomst niet meebrengt dat de huurder daarmee ook de verplichting op zich heeft opgenomen om niet door hem veroorzaakte bodemverontreiniging te verwijderen. Volgens de Hoge Raad is deze uitleg van het Hof alleszins begrijpelijk, niet alleen in het licht van het bewoordingen van deze bepaling maar ook tegen de achtergrond van de wettelijke regeling van de verplichtingen van de huurder, die niet meebrengt dat een huurder bij oplevering van het gehuurde verplicht is een niet door hem veroorzaakte, reeds bij de aanvang van de huur aanwezige bodemverontreiniging, te verwijderen.

Voor de huurder ontstaat deze verplichting ook niet, indien in de huurovereenkomst is bepaald... “dat huurder het gehuurde door het betrekken ervan aanvaardt in de staat waarin het zich op dat moment bevindt en huurder afziet van alle acties of vorderingen wegens verborgen gebreken.” Te adviseren is om als huurder, in het bijzonder bij bedrijfscomplexen, vóór het aangaan van de huurovereenkomst een bodemonderzoek te laten verrichten, teneinde de staat van het gehuurde op dit gebied in kaart te brengen en discussies met de verhuurder over aanwezige verontreiniging te vermijden.

Heffing overdrachtsbelasting bij vrijwaring voor aanspraken uit verontreiniging

49

Notarieel

Bij transacties met onroerende zaken is het zowel voor de verkoper als de koper van groot belang ter gelegenheid van het opstellen van de koopakte te contracteren met betrekking tot de gevolgen van de eventueel in het verkochte aanwezige bodemverontreiniging en/of asbest.

Dat de heffing van overdrachtsbelasting kan worden beïnvloed doordat koper verkoper vrijwaart voor alle aanspraken uit bodemverontreiniging is gebleken uit een uitspraak van de Hoge Raad van 21 april 1999. In een procedure voor Hof Den Bosch van 5 januari 2000 speelde de mate van urgentie van de sanering een rol van betekenis bij het vaststellen van de heffingsgrondslag. Uit de aan het Hof overgelegde stukken blijkt dat de provincie de locatie voor de toepassing van de Wet bodembescherming niet beschouwt als een urgent geval en dat zij voorlopig geen stappen zal ondernemen. Het Hof leidt hieruit af dat er op het tijdstip van de verkrijging van het tankstation door koper geen verplichting bestond tot het (doen) schoonmaken van de verontreinigde grond. Op dat tijdstip was slechts de mogelijkheid aanwezig dat op enig moment in de toekomst de vrijwaring door koper een nadere invulling zou krijgen. De tegenprestatie van koper bestaat slechts uit de betaling van de koopprijs. Indien er wel een saneringsplicht zou hebben bestaan, zou overdrachtsbelasting zijn verschuldigd over de koopprijs plus de waarde van de overgenomen saneringsplicht. ■

Mr. R.A.C. Marres, notaris Swerms Suwijn & Marres, notarissen te Hengelo Ov.


Van oudsher is ‘t Kruisselt een bekend landgoed. In de middeleeuwen trok een kloosterorde, waarvan men alleen nog weet dat zij zich ‘Kruusselt’ noemden, naar deze plek. Na de middeleeuwen vertrokken de kloosterlingen en niemand heeft ooit meer iets van hen vernomen. Pas in de 20e eeuw gebeurt er weer iets: de familie Palthe bouwt op het landgoed haar villa. Tijdens en na de oorlog wordt het huis bewoond door meerdere families. Ook zij trekken weg en paters stichten hier een seminarie. De muurtjes bij de bar met de rechthoekige raampjes herinneren nog steeds aan de plaats waar jaren geleden het altaar stond. De villa is nu het middelpunt van het hotel. Hier treft u de receptie en de prachtig gelegen lounge aan. De twee nieuwe hotelvleugels en de schitterende ligging maken het hotel compleet voor de toerist en zakelijke gast.

’t Kruisselt heeft veel te bieden

Vergaderarrangementen Meer dan 200 bedrijven en instellingen houden hun opleidingen of vergaderingen in ons hotel dat over 43 kamers beschikt. De drie vergaderzalen hebben veel daglicht en beschikken over alle benodigde audio-visuele apparatuur. Het is belangrijk dat uw meeting perfect verloopt. Vaak vinden trainingen niet alleen in een zaal plaats maar ook in de buitenlucht. Vlak naast het hotel is een sublieme plek in het bos voor het uitvoeren van taken en opdrachten. De prijs van een 24-uurs vergaderarrangement is EUR 100,- inclusief zaalhuur, koffie/thee lunch, diner, overnachting en ontbijt. Als u belt of faxt heeft u de volgende dag de vergaderarrangementen op uw bureau.

Te gast bij

Hotel ’t Kruisselt

51

Hoe u Hotel ’t Kruisselt bereikt Vanaf Deventer de A1 volgen richting Hengelo/Osnabrück. Afslag 32 ‘Oldenzaal’ nemen en steeds rechtsdoor rijden om Oldenzaal heen. Ca. 2km. buiten de bebouwde kom ligt Hotel ’t Kruisselt aan de rechterkant. ■

De bar/lounge is een bijzonder gezellig ontmoetingspunt voordat u gaat dineren. In de winter wordt een dampende kop Glühwein geschonken en ’s zomers een frisse cocktail. Vanuit het hotel kunt u prachtig wandelen door duizenden hectaren natuurgebied, korte of langere fietstochten maken op de luxe hotelfietsen of golfen op de eigen 9-holes golfbaan rondom het hotel. De omgeving heeft zoveel te bieden, dat u zich niet snel verveelt. Na het buffetontbijt wijzen vriendelijke Twentenaren u de weg naar een heuse watermolen. Even verder nodigt een kasteelheer u binnen voor een rondleiding in zijn ‘huis’ of een ‘naober’ vertelt u spontaan over het landleven. Ook is het geen uitzondering dat tijdens een ochtendwandeling in alle vroegte reeën uw pad kruisen. Kortom, in welk jaargetijde dan ook, er is altijd genoeg te doen en te zien.

Tussen Oldenzaal en de Lutte 0541 - 55 56 www.kruisselt.nl


Memphis is uitgegroeid 52

Misschien kunt u het alvast in uw agenda noteren: de opnames van het economisch programma Memphis van RTV Oost vinden plaats in de businessruimte van het Arke Stadion in Enschede. De opname is één keer per maand op dinsdagmiddag tussen 17.00 en 18.00 uur; de uitzending volgt op de zaterdag daarna tussen 9.00 en 10.00 uur. De opnamedata voor het seizoen 2000-2001 zijn: 3 oktober, 31 oktober, 28 november, 2 januari, 30 januari, 27 februari, 3 april, 1 mei en 29 mei. De toegang is gratis en u bent van harte welkom.

De formule van Memphis blijkt na al die jaren nog steeds aan te slaan: de economieredactie van RTV Oost en Twentevisie nodigt één keer per maand een aantal toonaangevende, creatieve, startende of anderszins opvallende ondernemers uit om met hen over hun werk en plannen te praten. De interviews worden opgenomen in de businesslounge van het Arke Stadion en zijn terug te horen via Radio Oost en terug te lezen in dit blad. Ook dit seizoen denkt de redactie weer een aantal interessante gasten te kunnen uitnodigen. Elders op deze pagina’s is het nieuwe opnameschema opgenomen. Daar is veel vraag naar, want hoewel we ook via brieven en radiospotjes de mensen uitnodigen, bellen ook veel mensen. Wilt u vast op de uitnodigingslijst, laat dat even weten: Memphis, postbus 1000, 7550 BA Hengelo. De eerste opname was op 29 augustus. En hoewel nog veel mensen op vakantie waren, gingen welhaast traditiegetrouw tientallen mensen naar het Arke Stadion. Op deze pagina’s hebben van die bijeenkomst een fotocollage geplaatst.

▼ ‘Het gaat echt fantastisch met Arke’ en ‘Politici leven in een droomwereld als het om een regionaal vliegveld gaat’, waren gepeperde uitspraken van Bakker hier in gesprek met Jan Medendorp.

▲ De gasten in de eerste uitzending van Memphis van boven naar beneden: Hans Bakker, topman van Travel Unie die ook in de raad van bestuur zit van het moederbedrijf TUI, ‘s werelds grootste reisorganisatie. Arke is een onderdeel van Travel Unie; Frans Smit, textielman in hart en nieren heeft zich inmiddels op de textieldruk gestort en wil van onder meer Betina in Goor opnieuw een fantastisch bedrijf maken en Jeroen Pit, pas 32 jaar, maar als directeur van investeringsmaatschappij Nesbic (dochter van Fortis) heeft hij grote plannen om ondergewaardeerde bedrijven van de beurs te kopen.

tot ondernemerssociëteit ▼ Memphis als ondernemerssociëteit; veel mensen namen opnieuw de moeite de interviews te beluisteren en de gasten te ontmoeten.

53

▼

Voor de vijfde keer kreeg de heer Neeskens, een enthousiast belegger, het kistje wijn uitgereikt, de prijs die gewonnen kan worden met het Van Lanschot Beursspel: raden naar de hoogte van de AEX-index tijdens de volgende opname. Rechts beleggingsadviseur Abbink.

SPONSORS

Z a k e l i j k e

v i s i e

o p

T o p s p o r t

i n

T w e n t e

Special Military 2000

René Mosman: “Duidelijk communiceren en verder niet meer zeuren” “De overheid moet voor Boekelo in de buidel tasten”

Sponsors Topsport Twente

DRUKKERIJ ROELOFS BV

Frans van Meggelen:

”We hoeven ons niet meer waar te maken”


Paardengoeroe Frans van Meggelen stuwende kracht achter ‘Boekelo’:

‘Military is de kroon op de paardensport’

(door Gerhard Nijboer)

◆ Frans van Meggelen: “Iedereen hoort er in Twente bij zijn.”

‘Wij lobbyen niet om de wereldtop aan de start te krijgen. Gezien onze reputatie hoeft dat ook niet meer’

Ups en downs Al 28 jaar van de dertigjarige historie van de Military Boekelo is de 51-jarige Frans van Meggelen betrokken bij de organisatie. Het is een deel van zijn leven geworden. Met ups en downs, dat wel. “Ja natuurlijk. Soms heb je wat tegenslagen waar je als organisatie helemaal niets aan kunt doen. En een enkele keer neem je ook zelf verkeerde beslissingen, waar je later spijt van hebt. Maar het heeft mijn liefde voor de Military nooit bekoeld, omdat de mooie dingen overheersen. En als je in die jaren het evenement hebt zien groeien naar één van de meest aansprekende paardensportevenementen van Europa mag je samen best eens tevreden zijn. Maar niet te lang. Het moet iedere keer weer beter. We moeten en willen elkaar scherp houden. Op de eerste

plaats in het belang van mens en dier, maar ook in het belang van het publiek, de sponsors en de promotie van Twente.” Tegenslagen waren er. Zoals twee paarden en een ruiter die het leven lieten in Boekelo, dat er dieren gewond zijn geraakt, dat de wedstrijd eens afgelast moest worden, dat de cross country vanwege de weersomstandigheden ingekort moest worden, dat er acties waren van de Dierenbescherming om een eind aan het bestaan van de Military Boekelo te maken en dat mede daardoor de publiciteit over het Twentse evenement lang niet altijd positief was. “Ja, dat is inherent aan de sport,” zegt Van Meggelen zonder een spoor van verontwaardiging. “Het is logisch dat er kritiek is als er ongelukken gebeuren. Het is ook logisch dat actiegroepen voor hun doel-

▼

Nee, hij is niet de belangrijkste persoon rond de Military van Boekelo. Nuchtere Twent als hij is, schuift Frans van Meggelen die opmerking moeiteloos van zich af: “Door de specifieke functies in het bestuur staan sommige mensen meer in de schijnwerpers, maar alle andere werkzaamheden zijn minstens zo belangrijk. En dus ook de mensen die daar verantwoordelijk voor zijn. We hebben in Boekelo geen college van blauwe blazers, maar een wérkbestuur. In de loop van de jaren is dit bestuur verworden tot een hecht team, waar iedere organisatie jaloers op kan zijn. Elk onderdeel van de organisatie, hoe ogenschijnlijk klein ook, is essentieel voor het slagen van het totale evenement. Het ene is dus niet belangrijker dan het andere.” Daarmee is de toon gezet. Frans van Meggelen wil niet over zichzelf praten (“dat laat ik graag aan anderen over”) maar alleen over die zaken van de Military Boekelo waarvoor hij verantwoordelijk is: de deelnemers, de paarden en alles wat daarmee gepaard gaat. Maar ook hij kan er niet omheen dat de naam Frans van Meggelen wereldwijd synoniem is aan ‘Three Day Event’, ofwel ‘Eventing’, ofwel ‘Military’. De Enschedese mede-eigenaar van (binnenkort) Van Meggelen & Kerssenbrink Assurantiën ontkent dat niet, maar nuanceert het ook meteen: “Ik was namens de organisatoren van military’s lid van het Eventing Comite van de Internationale bond (de FEI). Toen de voorzitter zich tussentijds terug moest trekken, werd ik gevraagd als zijn tijdelijk opvolger. Maar in april volgend jaar is dat weer einde verhaal.”

57



Sue Benson kent de klappen van de zweep

59

◆ Parcoursbouwster Sue Benson staat bekend als een dierén mensvriendlijke amazone

stellingen de evenementen met de grootste publicitaire waarde uitzoeken. Dat is het lot van groter groeien, beter worden en stijgen op de internationale ladder. Ik heb daar geen moeite mee, mits de discussie zakelijk blijft en niet op oneigenlijke emotionele gronden wordt gevoerd. Ik ben ook een groot voorstander van het telkens weer ter discussie stellen van allerlei zaken. Zeker als die kunnen leiden tot verbeteringen van zowel het evenement als de randzaken. Wij maken dus graag gebruik van instanties als de Dierenbescherming. Van hen vragen we begrip voor onze

sportieve belangen. De laatste jaren gaat dat goed samen. We respecteren elkaar.”

Geen sponsorfeestje Overleg, overleg en nog eens overleg. Dat is het toverwoord van de Military Boekelo als het gaat om de instandhouding van de kwaliteit van het evenement. Maar die kwaliteit mag niet ten koste gaan van het imago: topsport die gepaard gaat met de Twentse gemoedelijkheid. De Military Boekelo mag nooit alleen een feestje voor de sponsors worden. Het publiek (ieder jaar zo’n 40.000 man sterk, red.) moet zich

▼

Sue Benson is de opvolger van Han van Amerongen als parcoursbouwer van de Military Boekelo. In de directe omgeving was het even schrikken toen bekend werd dat Van Amerongen er na vijf jaar van excellent bouwen mee moest stoppen. Vooral ook omdat de organisatie er prijs op stelt om zoveel mogelijk Twentenaren in hun eigen omgeving te laten functioneren. “Van de andere kant is het ook goed om iedere vier á vijf jaar weer iemand anders met een frisse kijk op de hindernissen in de military te laten functioneren,” aldus Frans van Meggelen. “Daarnaast moeten en willen we altijd voldoen aan de eisen die door de FEI aan een military gesteld worden. We waren zeer tevreden met Han van Amerongen, zoals ook zijn voorganger Jan Stokkentré zijn stempel op het kwalitatieve niveau van ‘Boekelo’ heeft gedrukt. We sluiten dan ook niet uit dat Van Amerongen op termijn weer bij ons terugkeert.” Met de Engelse Sue Benson heeft ‘Boekelo’ iemand in huis gehaald die het klappen van de zweep kent. Ze nam zelf jarenlang deel aan diverse military’s en maakte in haar actieve carrière vooral naam als een dieren mensvriendelijke amazone. Die lijn blijkt ze door te trekken als parcoursbouwster. In die hoedanigheid wordt ze internationaal gezien als een sterk opkomend talent. Zelf zegt Benson het ‘een uitdaging’ te vinden om in Boekelo aan de slag te gaan: “Vergelijk het als een jonge trainer die gevraagd wordt om trainer van Ajax te worden. Dat is toch een erkenning, die ik ook in Boekelo heel graag waar wil maken. In mijn land staat Boekelo aangeschreven als een zeer goed georganiseerd en kwalitatief hoogstaand evenement. Een aantal parcoursbouwers zal nu jaloers op mij zijn.” Hoewel Sue Benson inmiddels al veel ‘gebouwd’ heeft, is ze als parcoursbouwster internationaal gezien nog geen gevestigde naam. Van Meggelen ziet dat niet als een handicap: “Integendeel zelfs. Boekelo staat ook bekend als een internationale trendsetter en dus past het uitstekend om aanstormend talent een kans te geven. En met Benson hebben we een hele goeie te pakken.”


Restaurant C.C.I.-BOEKELO Concour Culinair International

Restaurant Hanninkshof, Usselerhofweg 5, 7548 RZ Enschede, tel. 053 - 428 31 29 - fax 053 - 428 21 29.

TUINMACHINES EN TUINHOUT

Restaurant Hanninkshof C.C.I.-BOEKELO Concour Culinair International

Restaurant Hanninkshof, Usselerhofweg 5, 7548 RZ Enschede, tel. 053 - 428 31 29 - fax 053 - 428 21 29.

Military 2000 62

Twentevisie. 05/98


Programma 63

Woensdag 4 oktober: 11.00 uur Veterinaire keuring van de paarden op het hoofdterrein. 18.30 uur Officiële opening in het Stadhuis van Enschede door burgemeester J. Mans

Donderdag 5 ’s Ochtends en ’s middags Dressuurproef op het hoofdterrein

Vrijdag 6 oktober ’s Ochtends en ’s middags Vervolg dressuurproef op het hoofdterrein 19.00 uur Open Military Café met live muziek in het restaurant op het hoofdterrein

Zaterdag 7 oktober Uithoudingsproef, bestaande uit twee wegparcoursen, de steeple-chase en de cross-country

Zondag 8 oktober ’s Ochtends en ’s middags Afsluitende springproef met tussendoor show ’s Middags na de finale Prijsuitreikingen: Grolsch Nations cup Grote Prijs van Enschede Individuele prijswinnaars ■ Twentevisie. 07/2000


Lastige voorzitter René Mosman blijft streven naar absolute perfectie:

‘Ik ben eigenwijs. Dat is een slechte eigenschap’ Soms een zeer irritant mens. Vaak een last voor zichzelf en dus zéker voor anderen. Wél altijd recht door zee. “Eerlijk zijn staat heel hoog in mijn vaandel, maar ik besef dat zoiets vaak irritaties oproept. Ik ben pas tevreden als ik het gezien heb. Dat lijkt als een aanval op anderen, maar dat is het niet. Ik wil het allerbeste. Voor de Military, voor het publiek, voor de sponsor, maar vooral wil ik mijn medebestuursleden beschermen. Want als voorzitter voel ik me verantwoordelijk voor alles wat we met ons allen doen. Maar ik heb er begrip voor dat niet iedereen dat op die wijze interpreteert. Ik roep dus weerstand op. Het zij zo. Als we met z’n allen maar het maximale resultaat bereiken.”

(door Gerhard Nijboer)

◆ “Mijn voorganger, Joop Melching, dàt was een dictator.”

tant voor die anderen, maar dat is nu eenmaal een eigenschap van mij.” Die eigenwijsheid noemt Mosman een slechte eigenschap van hem zelf. Waarom hij dat dan niet verandert? Lachend: “Omdat ik denk dat ik vaak toch wel gelijk heb.”

Discussies en besluitvorming Dat dergelijke karaktertrekjes wel eens kunnen leiden tot forse discussies binnen het Stichtingsbestuur laat zich raden, maar juist die discussies leiden er toe dat iedereen scherp blijft en dat er over het algemeen breed gedragen beslissingen uit voortvloeien. “En denk nu niet dat ik altijd mijn gelijk krijg, want het bestuur geeft me echt wel tegengas. Er ontstaat altijd wel een goede balans in de discussies en in de besluitvorming. Ach, het bestuur kent mij inmiddels. Ik ben niet de gemakkelijkste voor hen, maar ook niet voor mezelf. Ik zeg wel eens dat je als voorzitter met een recht door zee mentaliteit wel eens je broek op moet kunnen trekken en dichtdoen. Je moet je wel eens neerleggen bij de onmogelijkheden en vervolgens samen een goed glas drinken.

Die gemoedelijkheid in het bestuur spreekt mij ook bijzonder aan.” René Mosman, in het dagelijks leven medeeigenaar van Zwijnenberg Vastgoed in Enschede, is geklommen in de organisatie van de military. Hij is er nu zo’n 25 jaar bij betrokken, waarvan de laatste vijf jaar als voorzitter. Daarvoor was hij ook vijf jaar secretaris. Het voorzitterschap nam hij over van Gerhard Schoonhagen, die weer de opvolger was van de grondlegger van de Military Boekelo, Joop Melching. “Dat was een dictator,” kijkt Mosman terug op die periode. “Hij regeerde met straffe hand, zijn wil was wet en hij eiste een ijzeren discipline van alles en iedereen. Ik spreek hier over een dictator in de goede zin van het woord. Ik heb veel respect voor Joop Melching, want ondanks zijn soms moeilijke karakter heeft hij het evenement op de kaart gezet. Ik heb veel van hem geleerd, heb ook veel van hem overgenomen, maar de tijd vergt nu eenmaal veranderingen. Niet alle wijzigingen kunnen zijn goedkeuring wegdragen, maar ook met hem kan ik nog steeds goed discussiëren.”

▲

René Mosman ten voeten uit. De voorzitter van het Stichtingsbestuur Military Boekelo is soms een bluffer, soms een zeer lastig mens, vaak een sluw ogend mannetje die in weloverwogen woorden precies zegt hoe hij over zaken denkt. Geen meeloper en dus ook geen blauwe blazerfiguur die met alle winden mee waait. Nee, René Mosman heeft een mening en die mening verdedigt hij tot het moment dat iemand hem kan overtuigen van het tegendeel. En dan ga je wel eens op je bek. “Ik heb de wijsheid niet in pacht, maar mag ik dan vragen om overtuigende argumenten? Dat ik daarmee overkom als een dictator moet dan maar. Ik ben tenslotte niet voor mezelf bezig, maar voor een wereldwijd gekend evenement als de Military van Boekelo. Daarvoor moet je blijven streven naar de absolute perfectie. In ben dus pas tevreden als ik het werk van de andere bestuursleden zelf gezien heb. Dat is wel eens irri-

65



Sponsering Hij noemt zichzelf een ‘Manusje van alles’ binnen het bestuur, omdat hij bij letterlijk alles betrokken wil zijn. De meeste tijd is hij echter kwijt aan de sponsoring. Regien Greve en Robert Zandstra (“mijn kroonprins en beoogd opvolger”) zijn in het bestuur zijn rechter- en linkerhand. Dagen dat ze elkaar zes keer per dag telefonisch spreken zijn geen uitzonderingen. “Ik denk dat alle bestuursleden door het hele jaar heen gemiddeld wel zo’n twee uur per dag met de Military bezig zijn. Voor Regien, Robert en mij is dat veel meer

omdat het allemaal zo omvangrijk is. Kijk, onze sponsors weten dat we amateurs zijn en ook op vrijwillige basis ons werk doen, maar ze verwachten van de Military Boekelo wel een grote mate van professionaliteit. Als je over zoveel geld praat mogen ze dat ook verwachten. Van de andere kant mag de sponsor nooit de baas worden, mag de zakelijkheid het bij onze Military nooit winnen van de sportiviteit en die spreekwoordelijke Twentse gemoedelijkheid. Want juist die balans is het grote succes van Boekelo. Die balans bewaken is niet altijd gemakkelijk, maar

Nog geen beslissing over ‘breekbare’ hindernissen Het initiatief van de Military van Boekelo om de hindernissen tijdens de cross country van breekbare materialen te maken krijgt voorlopig nog geen navolging. Ook ‘Boekelo’ zelf ziet dit jaar af van het gebruik van dergelijke materialen. De twee jaar geleden genomen (en geslaagde) proef in Boekelo heeft overigens wel geleid tot een internationale discussie én een uitgebreid onderzoek naar alternatieve hindernissen. In een Engels laboratorium zijn de materialen die twee jaar in Boekelo zijn gebruikt uitgebreid getest en ook bestempeld als diervriendelijke alternatieven. Qua eventueel te gebruiken materialen is er dus geen discussie meer. Moeilijker ligt dat op het technische en reglementaire vlak. Frans van Meggelen, vice-voorzitter van het Eventing Commitee van de Internationale Hippische Sportbond: “In de cross country hebben de deelnemers keuzemogelijkheden om een hindernis te nemen. De moeilijkste route kost de minste tijd, de gemakkelijkste de meeste. En het is een wedstrijd op tijd. Als ze in het systeem met breekbare hindernissen nu de snelste weg zouden nemen, maar daarbij de hindernis breken, hoe moet je dat dan bestraffen? Met straftijd, met strafpunten en hoe moet je dat in verhouding brengen met de resultaten tijdens de dressuur en het springparcours? En je moet je er telkens weer van vergewissen dat iedere hindernis van exact dezelfde sterkte is, want anders krijg je misschien wedstrijdvervalsing. Het is duidelijk dat, als we in de military met alternatieve hindernissen gaan werken, er ook een compleet nieuw reglement moet komen. Dat is een tijdrovende zaak, maar iedereen is er over eens dat Boekelo twee jaar geleden een bijzonder goed initiatief heeft genomen.” Het besluit tot een proef met breekbare materialen is door het Stichtingsbestuur in Boekelo overigens genomen in goed overleg met de Dierenbescherming. “Natuurlijk willen wij altijd vernieuwend zijn, mits dat ten goede komt aan ruiter en paard. Dan is het goed om te luisteren naar ideeën van anderen. En over het algemeen leiden onze discussies met de diverse belangenorganisaties tot zeer goede initiatieven. Alleen de daadwerkelijke invoering daarvan laat wel eens op zich wachten, omdat ook wij gehouden zijn aan internationale reglementen. Gelukkig is daarvoor ook begrip.”

met onze recht door zee mentaliteit redden we het heel aardig. Gewoon zeggen waar het op staat, duidelijk communiceren en verder niet meer zeuren. En als dan achteraf blijkt dat het beter had gekund, gewoon je fout toegeven. Dan worden discussies een stuk gemakkelijker. Maar het kost wel geweldig veel tijd en energie om alles en iedereen op dezelfde golflengte te krijgen.”

Zakelijk voordeel

67

Tijd en energie die wat Mosman betreft ook wel eens ten koste gaan van zijn werk als makelaar. Daar staat tegenover dat hij niet schroomt om te zeggen dat hij als zakenman persoonlijk garen spint bij zijn werk als voorzitter van de Military. “Ja, ook daarin wens ik eerlijk te zijn. Ik schaam me er niet voor dat ik dankzij mijn contacten via de Military wel eens opdrachten als makelaar binnen haal. Ik ben daar niet op uit, maar het is wel een prettige bijkomstigheid. Iedereen die in een vergelijkbare functie in de sportwereld actief is en daarin zijn werk goed doet, trekt daar ook zakelijk voordeel uit. Hij die zegt dat dat niet zo is, liegt. Ik durf er wel hardop voor uit te komen. En ik heb daar ook recht op, want mijn compagnon moet heel veel werk voor mij opknappen als ik weer eens met de Military bezig ben. Als daar niets tegenover zou staan, zou hij dat ook niet langer accepteren.”

Vechtersbaas met emotie Hij noemt zichzelf een vechtersbaas, die ook veel mensen tegen zich in het harnas kan jagen door zijn no nonsense karakter. Dat moet welhaast een geweldige aanslag op zijn geestelijke en fysieke vermogens plegen. Maar na vijf jaar secretariaat en vijf jaar voorzitterschap is René Mosman nog niet van plan er mee te stoppen. “Ik ben nog niet uitgevochten en ik kan er nog steeds van genieten. De contacten met alles en iedereen die bij de militarysport zijn betrokken is me veel waard. Ik stop er pas mee op het moment dat ze me niet meer moeten of op het moment dat ik het idee heb dat anderen het beter weten dan ik.” Maar wat is dan zijn drijfveer om op een dergelijke energievretende manier de voorzittershamer te hanteren? “Ik ben een Twentenaar in hart en nieren. Mijn kinderen zijn hier geworteld. Enschede en Twente betekenen heel veel voor mij. Ik ben er trots op Twentenaar te zijn. En ik ben blij dat ik op deze manier iets terug kan doen.” Kijk, zelfs René Mosman is een mens met emoties. ■ Twentevisie. 07/2000

1/2 V-tel films


‘Zonder actieve steun van de politiek is Military ten dode opgeschreven’

‘Goedlachse knipoog niet voldoende’

69

Kwalitatief hoogwaardige sporten publieksevenementen als de Military in Boekelo vergen een forse aanslag op de financiële creativiteit van organisaties. Om dergelijke evenementen in stand te kunnen houden, is men vooral afhankelijk van sponsoring vanuit het bedrijfsleven. Om daar niet teveel van afhankelijk te zijn, richten deze (vrijwillige) organisatoren een vragende blik in de richting van de overheid. (door Gerhard Nijboer) Immers, die evenementen worden juist door de plaatselijke, regionale en landelijke overheden steeds vaker gebruikt als promotiemiddel voor hun stad, regio en land. In dat opzicht zien zij vooral sport als ‘goed scorend middel’ voor economisch getinte naamsbekendheid. Dat belang wordt echter nog steeds niet, of te weinig, vertaald in financiële betrokkenheid. Vooral Nederland blijkt daarin niet één van de meegaandste landen. Althans niet waar het gaat om evenementen die (buiten voetbal, zie het EK) iets met sport te maken hebben. Ook de organisatie van de Military in Boekelo vraagt zich in toenemende mate af of de diverse overheden het belang van dergelijke evenementen wel op juiste waarde weten te schatten. Waar culturele manifestaties als, onder meer, de jaarlijkse Gay Pride, het North Sea Jazz Festival, het Nationale Museum Weekend, de nationale Fietsdag, Sail 2000 en de nationale Molendag mogen rekenen op miljoenen guldens subsidie, moeten internationaal aansprekende sportevenementen het veelal doen met een ‘goedlachse knipoog’ en het bezoek van een of andere vertegenwoordiger van de regering.

Ten dode opgeschreven ‘Boekelo’ verkeert ook in die omstandigheid. “We moeten alles zelf regelen én betalen. Dat is niet erg, want in principe hebben we daar zelf voor gekozen,” zegt voorzitter René Mosman van de Stichting Military Boekelo, die overigens benadrukt dat de medewerking van met name de gemeente Enschede prijzenswaardig is. “Maar dat is niet genoeg om een dergelijk grootschalig

evenement als de Military in stand te houden. Ik durf zelfs te zeggen dat, als er geen daadwerkelijke ondersteuning vanuit de politiek komt, de Military Boekelo ten dode is opgeschreven. Wij kunnen dat op termijn niet meer alleen behappen. En dat geldt voor veel meer sportevenementen. Als één van de mogelijkheden om aansprekende sportevenementen tegemoet te komen, ziet de Stichting Military Boekelo de afschaffing van de BTW op de toegangskaarten en de sponsorbijdragen, alsmede het intrekken van de regel dat organisaties 20 procent van het prijzengeld als inkomstenbelasting moeten betalen. “Die 20 procent is een gevolg van het EK Voetbal. Daar kan ik nog in komen, gezien de salarissen die daar verdiend worden. Voor de militarysport en tal van andere sporten ligt dat heel anders, maar de regel geldt daar nu ook voor. Dat betekent in de praktijk dat de organisaties die 20 procent zelf moeten betalen om die toppers toch te krijgen.”

BTW-ontheffing In overleg met de politiek zou ‘Boekelo’ ook graag eens de discussie met de fiscus aan willen gaan om de inkomsten van de grotere sportevenementen BTW-vrij te maken. Op de toegangskaarten bedraagt die nu zes procent, maar over de sponsorinkomsten zitten we in het hoge tarief,” aldus Mosman. “Onze begroting bedraagt ruim 1,4 miljoen gulden. Reken maar uit wat daarvan naar de fiscus gaat. Als we dat bedrag niet zouden hoeven betalen, is dat een aardige tegemoetkoming. Temeer omdat, als een dergelijk evenement niet meer door vrijwilligers georganiseerd zou worden, de fiscus ook een flinke som geld mis zou

lopen aan BTW op catering, parkeren, hospi- ◆ Zeker in de paardensport loopt tality en wat dies meer zij. En wat te denken iedere organisatie van de indirecte inkomsten voor de schatkist op de tenen van als uitvloeisel van de relatiemarketing tijdens het vermogen om de begroting telgrote sportevenementen.” kens weer rond te Het lijkt een simpel in te voeren afschafkrijgen. Dat houdt fing van een aantal belastingmaatregelen ten een keer op. gunste van de sport. “Maar daarvoor moeten we bij de politiek aankloppen,” zegt Mosman. Wellicht dat we samen met een aantal Twentse organisatoren van bijvoorbeeld de APM-Games, het CSIO in Geesteren en de Twente Marathon die discussie eens aan kunnen zwengelen. Maar het mooiste zou zijn dat dergelijke initiatieven vanuit de politiek opgepakt worden. Als die inderdaad zoveel waarde hecht aan de promotionele waarde van grote internationaal aansprekende sportevenementen, zou daadwerkelijke ondersteuning daarvan hen een stuk geloofwaardiger maken.” ■ Twentevisie. 07/2000


75

◆ Spieker’s Oxer

Hindernissen Evenals vorig jaar is alles in het werk gesteld om een bijzonder fraai parcours te bouwen met spectaculaire en zo veilig mogelijke hindernissen. De meeste hin-

dernissen die in 1999 zijn gebruikt, zullen ook dit jaar zijn terug te vinden, maar met de nodige veranderingen en vebeteringen. Op deze pagina illustraties van de drie

hindernissen die ongewijzigd zijn en een foto uit 1999 van ‘Spieker’s Oxer’ met de veel besproken breekbalk. ■

◆ De Broodplank

◆ Het Duivenhuis

◆ De Gaffel


Almelose schaatsploeg opgericht voor junioren Het seizoen 2000-2001 is sportief gezien een leeg jaar. De topsporters geven nu het beste van zichzelf op de Olympische Spelen en er is net een EK-voetbal geweest. Het NOC*NSF (in de persoon van Marti ten Kate) en Twentevisie werken al een paar jaar nauw samen. Het komend seizoen verzorgen we samen één nieuwspagina; in oktober kijken we natuurlijk flink terugkijken op de prestaties van de Olympische sporters uit het oosten des lands die we in de afgelopen jaren in dit blad intensief gevolgd hebben.

◆ Veldhuis toont de allernieuwste vinding: de 3D-schaatsen.

Trainer Hans Veldhuis zou na 30 jaar doceren op de schaatsbaan stoppen, maar de commerciële wetten waarmee zijn junioren in aanraking komen, verplichten hem min of meer door te gaan; hij start zelfs een eigen ploeg. Samen met Jaap Gierveld van schaatsproducent Raps. “Veel junioren uit het district rijden op onze klapschaatsen en we merkten dat ze bij de overgang naar Jong Oranje gedwongen werden op een ander merk schaatsen te gaan rijden. Dat wilde ik doorbreken door een eigen schaatsploeg op te richten voor A- en B-junioren uit het district: het Almi Ice Racing Team. (door Marti ten Kate en Jan Medendorp) Een budget van ruim drie ton, een eigen bus, kleding, alles is perfect voor elkaar. Ploegleider wordt Gerard Kokhuis, in schaatsend Overijssel zeker geen onbekende. “Wij vinden het een absolute voorwaarde dat het op school ook allemaal goed gaat. Daarom zijn we ook heel blij dat we op het ROC Aventus in Deventer voor drie van onze schaatsers goede faciliteiten

krijgen om sport en studie op elkaar af te stemmen. We kunnen aansluiten bij de nieuw gestarte wielerschool. Wielrenners en schaatsers kunnen immers uitstekend een aantal trainingen combineren.”

Viking Uit uit commercieel oogpunt is de nieuwe Almelose schaatsploeg geschikt. “In juli

77

hebben we elke dag op de ijsbaan gestaan om nieuw materiaal te testen.” Raps verkoopt zo’n 14.000 klapschaatsen per jaar, jaarlijks stijgt dat aantal met 20 tot 30%. “Niet slecht als je weet dat Raps in het duurdere segment van de markt zit. We gaan door met ontwikkelen. Vorig jaar was ik bij de wintersport in aanraking gekomen met de carve-ski, een prachtige ski die het mogelijk maakt veel makkelijker bochten te maken. Ik kwam terug in Almelo en ben direct gaan nadenken over dat principe; we produceren inmiddels carve-schaatsen waarbij het ijzer op een tweetal plekken dunner is waardoor de schaatsen veel beter ‘lopen’ in de bochten. Diverse topschaatsers zijn daarover inmiddels razend enthousiast. En hierbij hebben we het voordeel dat een fabrikant als Viking veel minder stijve ijzers gebruikt en dit principe dus nauwelijks kan gaan toepassen.”

Patent “We hebben er wereldwijd patent op aangevraagd. Het principe is in feite heel eenvoudig: de schaatsen kunnen de volledige beweging van de enkel maken, dus naar voren zoals de klapschaats dat ook al kan, maar ook naar binnen. Daardoor heb je in de bochten veel meer druk op de schaatsen en kun je zelfs de binnenbocht op topsnelheid langs het randje blijven rijden.” Inmiddels heeft Jan Maarten Heideman een KNSB-marathon op de nieuwe ijzers gewonnen. Het wachten is op succes van de nieuwe commerciële Almelose jeugdploeg. ■


promotie a

e vd ies v rkoop

a

dv

p

r k e o v o s e i

promotie

PAV drukwerk Oude Postweg 22-26 • 7557 DE Hengelo Tel.: 074 - 243 56 00 • Fax: 074 - 243 57 02 E-mail: [email protected] • www.pavdrukwerk.nl

Voor al uw drukwerk, reclame en ontwerp

ABN-AMRO is nadrukkelijk geïntegreerd in de Twentse topsport:

‘Het sponsoren van de Military past wél in beleid’ 79 In de huidige, van commercie doortrokken sportmaatschappij, is sponsoring een machtig reclamewapen. Twentevisie onderzoekt het sponsorbeleid van bedrijven die in Twente gesitueerd zijn. In deze aflevering aandacht voor ABN-AMRO, de bank die in deze regio bekendheid geniet om de verwantschap met FC Twente (als founder en bezitter van een skybox), het tennistoernooi van Losser (als naamgever en hoofdsponsor), het internationale jeugdtoernooi van Sportclub Enschede (als hoofdsponsor) en de Military van Boekelo (als sponsor).

◆ Directeur Dijkstra van de ABN-AMRO (rechts: Van Manen) in Overijssel/Flevoland vindt de uitstraling van het tennistoernooi in Losser passen bij zijn bank.

(door Eddy van der Ley)

Los van de kwalitatief hoogstaande dienstverlening, ontleent ABN-AMRO zijn landelijke faam met name aan de sponsoring van grote, aansprekende ‘objecten’ als Ajax en het internationale tennistoernooi van Rotterdam. “Maar de ABN-AMRO is een bank van iedereen en voor iedereen, kortom met een brede doelgroep,” zegt G. Dijkstra, directeur van de regio Overijssel/ Flevoland, “en daarom zijn we ook zeer actief in de provincie. Vanuit een stuk sociale verantwoordelijkheid, maar ook vanuit een commerciële gedachte.” “Daarbij,” vult marketingdirecteur M. van Manen aan, “gaan we altijd uit van een win-win-gedachte. Wij moeten er beter van worden, maar de club of het evenement ook.”

Pijlers Het regionale sponsorbeleid is een blauwdruk van de landelijke hoofdactiviteiten, met tennis en voetbal als pijlers. “Niet voor niets hebben we het tennistoernooi in Losser geadopteerd,” zegt Van Manen. “Daartoe konden we gebruik maken van de formule die we in Rotterdam al jaren hanteren. Zowel qua naamgeving, opzet als relatiemanagement. Het ontvangen van relaties op zo’n toernooi draagt bij aan het

opbouwen van een vertrouwensband met onze klanten. Zoals we een bank zijn van vertrouwen. We zullen een activiteit dan ook niet eenmalig sponsoren, maar altijd voor een langere periode. Verder is het ook logisch dat we bij FC Twente actief zijn, al is het ondenkbaar dat we daar hoofdsponsor zouden kunnen worden. Want op dat gebied is Ajax ons uithangbord. En aan die herkenbaarheid kan niet getornd worden.”

‘We mogen in Twente autonoom beslissen over te sponsoren evenementen’ Autonoom “Enigszins verrassend is de associatie met de Military van Boekelo. “Omdat,” verklaart Van Manen, “we doorgaans geen gevaarlijke sporten sponsoren. Wat dat betreft is de Military kantjeboord, omdat er met paarden wel eens iets mis kan gaan. Door de grote zorgvuldigheid die de organisatoren be-

trachten en de aandacht die wordt besteed aan de veiligheid en het uitsluiten van risico’s, zijn wij er van overtuigd dat de Military niet in deze categorie valt. Het hoofdkantoor juicht het ook niet toe, maar Boekelo is een bewuste keuze van het regiokantoor. Wat dat betreft mogen we autonoom beslissen over te sponsoren evenementen. En in de regio hebben we nu eenmaal meer ‘feeling’ met zoiets. Bovendien: we zijn de tweede agrarische bank van Nederland.” Het is, aldus, een kwestie van cultuur(verschil), beaamt Van Manen. “In Nederland sponsoren we geen Formule I, in Brazilie wel. In zo’n land wordt die sport heel anders beleefd en zal niemand erover vallen.” ABN-AMRO telt in de regio Overijssel/ Flevoland 80 kantoren, met een totaal werknemersbestand van 1500. Van het vroegere beeld dat we een elitaire bank zijn,” zegt Dijkstra, “klopt dus niet veel meer. We zijn er voor arm, rijk, jong en oud. Of we niet vaak als ‘die Ajax-bank’ worden afgeschilderd? Ja, dat wel, maar vergis je niet: in Twente wonen veel Ajaxsupporters.” En da’s beslist niet nadelig voor ABN-AMRO. “Je moest eens weten hoeveel kinderen in Twente een Ajaxrekening openen.” ■


adv smudde films aangeleverd

FINANCIËLE INSTELLINGEN

◆ Aannemingsbedrijf J.A. Droste BV Wegtersweg 7 - 23, 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 2551555 / FAX: 074 - 2430955 Contactpersoon: dhr. C. Engberink Gespecialiseerd in: woningen utiliteitsbouw E-mail: [email protected] ◆ Bossink Bouw BV Roomweg 256, 7523 BW ENSCHEDE Postbus 601, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053 - 4337175 / FAX: 053 - 4333275 Contactpersoon: dhr. P. Silderhuis ◆ Bruns en Bonke Bouw Postbus 504 7550 AM HENGELO TEL.: 074-2561414 / FAX: 074-2917143 Contactpersoon: dhr. A.H.J. Terhalle E-mail: [email protected] ◆ Janssen de Jong Plancoördinatie B.V. Postbus 572 7550 AN HENGELO TEL: 074-2500800 / FAX: 074-2918521 Contactpersoon: dhr. A.J. Kleinjan Gespecialiseerd in: projectontwikkeling bouw E-mail: [email protected] i Website: www.jajo.com ◆ Novicon Beheer B.V. Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL TEL: 0541-573030 / FAX: 0541-573031 Contactpersonen: G. Vehof / H. Vos Gespecialiseerd in: Staalbouw - Dak- en Gevelbekleding E-mail: [email protected] i Website: www.novicon.nl ◆ Schildersbedrijf Wissink BV Grotestraat 105 7471 BM GOOR TEL.: 0547-272720 / FAX: 0547-272212 Contactpersoon: dhr. H.J. Vaneker Gespecialiseerd in: schilder- + glaswerken E-mail: [email protected] i Website: www.forag.nl/wissink ◆ Ten Tije Groep B.V. Haaksbergerstraat 35-39 7555 HB HENGELO TEL: 074-2454040 / FAX: 0874-2454045 Contactpersoon: dhr. W.Th.J. Brantjes Gespecialiseerd in: (ver)bouw & bouwontwikkeling E-mail: [email protected] ◆ Unica Installatiegroep BV Postbus 623 8000 AP ZWOLLE TEL.: 038 - 4560406 / FAX: 038 - 4560408 Contactpersoon: dhr. ir. D. van Vliet Gespecialiseerd in: technische installaties E-mail: [email protected] i Website: www.unica.nl

◆ Groene Land Verzekeringen Postbus 631 8000 AP ZWOLLE TEL: 038-4566930 / FAX: 038-4567600 Contactpersoon: dhr. Frank Kroeze E-mail: [email protected] i Website: www.groeneland.nl Gespcialiseerd in: financiële dienstverlening ◆ Scharenborg & Rijckenberg Lasondersingel 98 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4349435 / FAX: 053 - 4349436 Contactpersoon: dhr. Ton Hakvoort Gespecialiseerd in: Verzekeringen, Pensioenen, Employé Bénefits E-mail: [email protected]

Bouwnijverheid opleiding ◆ V.V.B.A. & Omstreken Veldkampsweg 24, 7605 AP ALMELO TEL: 0546 - 82 80 52 / FAX: 0546 - 82 06 15 Contactpersoon: dhr. R. Herman E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: installatietechniek

Installatiebedrijven ◆ Alferink BV Installatietechniek Industriestraat 71, 7482 EW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5730100 / FAX: 053 - 5727725 Contactpersoon: dhr. H. Alferink Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18, 7666 LB FLERINGEN TEL: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] i Website: www.euregionet.com/#loohuis ◆ Weber Installatie Technieken bv Wegtersweg 37, 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 291 28 67 / FAX: 074 - 243 91 39 Contactpersoon: de heer G.W. Kolthoff Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected]

Wegenbouw ◆ Infra “Balast Nedam” Ambachtsweg 5, 7442 CS NIJVERDAL Postbus 394, 7440 AJ NIJVERDAL TEL: 0548-618200 / FAX: 0548-618215 Contactpersoon: dhr. J.C. van Nijen Gespecialiseerd in: Wegenbouw E-mail: [email protected]

Assurantiën/risicobeheer ◆ Spekschate Assurantiën bv Grotestraat 216 7622 GT BORNE TEL: 074 - 2664455 / FAX: 074 - 2660202 Contactpersoon: dhr. R.R. Spekschate

Verzekeringen ◆ AON Nederland Makelaars in Assurantiën & Risico-Adviseurs Beursstraat 1a 7551 HP HENGELO TEL: 074 - 2423355 / FAX: 074 - 2434970 Contactpersoon: dhr. S. Roodenburg E-mail: [email protected] ◆ Snelder-Zijlstra Assurantiën B.V. Hoedemakerplein 1 7511 JR ENSCHEDE TEL: 053 - 4852222 / FAX: 053 - 4317193 Contactpersoon: dhr. J.H. Meijer

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG Arbodiensten ◆ Arbo Unie Oost-Nederland Haven NZ 39 7606 ES ALMELO Postbus 480 7600 AS ALMELO TEL: 0546 - 822022 / FAX: 0546 - 813161 Contactpersoon: drs.ir. P. Staal, alg. dir. ◆ Benefit stabiliteit in bewegen Prinsenstraat 1 7607 JC ALMELO TEL: 0546-538050 / FAX: 0546-539950 Contactpersoon: D.W.H. Bosch E-mail: [email protected] ◆ De Twaalf Provinciën Spoorstraat 50 7551 CA HENGELO TEL: 074 - 2552727 / FAX: 074 - 2552700 Contactpersoon: dhr. R.E. Hoving Account Manager i Website: www.d12p.nl Gespecialiseerd in: Arbozorg

GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING ◆ Carel Lurvink BV Marssteden 40 7547 TC ENSCHEDE TEL.: 053-4344343 / FAX: 053-4337105 Contactpersoon: dhr. C. Lurvink Gespecialiseerd in: schoonmaak-, schilders- en veiligheidsartikelen E-mail: [email protected] i Website: www.carellurvink.nl ◆ Damixa Nederland B.V. Bedrijvenweg 3a 7442 CX NIJVERDAL TEL: 0548-632632 / FAX: 0548-63264 Contactpersoon: dhr. G. Broërken E-mail: [email protected] i Website: www.damixa.nl Gespecialiseerd in: Sanitair- en Keukenkranen en Badkameermeubelen

Home pages van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het speciale symbooltje

◆ Electro Automatisering Smelt Twekkeler Es 7, 7547 ST ENSCHEDE Postbus 411, 7500 AK ENSCHEDE TEL. 053 - 4846666 / FAX. 053 - 4846699 Contactpersoon: dhr. B.H.G. Nijmeijer ◆ Ter Brugge Relatiepakketten B.V. Ambachtsstraat 26 7622 AP Borne TEL: 074-267 22 22 / FAX: 074-267 22 92 Contact persoon: G.H.M. ter Brugge e-mail: [email protected] i Website: www.terbrugge.com

Appendages ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

Lastechniek ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

Verlichting ◆ Herin Lichttechniek Kalanderstraat 20A 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-541861 / FAX: 0548-541862 Contactpersoon: dhr. H. Tijhuis Gespecialiseerd in: verlichting E-mail: [email protected]

Vlees ◆ A-Meat-Service BV De Giem 16 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4322210 / FAX: 053 - 4304233 Contactpersoon: dhr. W. Achterberg Gespecialiseerd in: beter IKB varkensvlees ◆ Weyl Beef Products B.V. Het Lenfert 74 7547 SP ENSCHEDE TEL: 053 - 4864444 / FAX: 053-4864400 Contactpersoon: mevr. S. Waayer Gespecialiseerd in: vleesverwerking E-mail: [email protected] i Website: www.weyl.com

81

IKTelgids

BOUWNIJVERHEID

r oo de v in ales 52 g in iaS 52 eld ed 45 rm M - 2 ve Bel 74 Uw s?: f: 0 id e lg ri Te ta IK het

Dé telefoongids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.euregionet.com

Wijnimporteurs ◆ Heisterkamp Wijnkopers / Het Wijngebouw Eerste Stegge 2 Postbus 63 7631 AE OOTMARSUM TEL: 0541 - 292222 / FAX: 0541 - 292024 Gespecialiseerd in: Boeren kwaliteitswijnen uit klassieke streken Contactpersoon: dhr. Jan Herbrink ◆ Redeker Horeca groothandel b.v. Gruttostraat 81 7471 ER GOOR TEL.: 0547-272645 / FAX: 053-260202 Contactpersoon: dhr. Van Regteren

HORECA ◆ AC Hotel Holten Langstraat 22, 7451 ND HOLTEN TEL. 0548 - 362680 / FAX. 0548 - 264550 Contactpersoon: mevr. H. Olthuis-van Arsen ◆ De Assinkhof Hengelosestraat 437, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 435 35 31 / FAX: 053 - 433 00 25 Contactpersoon: dhr. J. Assink ◆ De Twentsche Schouwburg NV Langestraat 49 7511 HB ENSCHEDE TEL: 053-4858585 / FAX 053-4858590 Contactpersoon: mevr. J. Postma Gespecialiseerd in: theater/muziek/ feesten/congressen E-mail: [email protected] ◆ Conferentiehotel Drienerburght Drienerlolaan 5 7522 NB ENSCHEDE TEL: 053 - 4331366 / FAX: 053 - 4356770 Contactpersoon: mevr. M.J.F. Schmand ◆ Hotel Conferentiecentrum Het Witte Huis Grotestraat 262 7622 GW BORNE TEL: 074-2671616 / FAX: 074-2665385 Contactpersoon: dhr. C.J. de Vos

, zijn ook te vinden via www.euregionet.com.


◆ Hotel Restaurant In den Drost van Twente Hengelosestraat 8 7491 BR DELDEN TEL: 074-3764055 / FAX: 074-3765412 Contactpersoon: dhr. E. van Gemeren Gespecialiseerd in: zakenlunch, diner, meeting, presentatie ◆ Landgoed de Wilmersberg Rhododendronlaan 7, 7587 NL DE LUTTE TEL: 0541 - 585555 / FAX: 0541 - 585565 Contactpersoon: Dhr. Maikel J.A. Pot E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: hotel / restaurant / conferentie centrum i Website: www.wilmersberg.nl

Vergaderaccommodaties

INDUSTRIE ◆ DSM Engineering Plastic Products Nederland B.V. Anth. Fokkerweg 2 7602 PK ALMELO Postbus 59 7600 AB ALMELO TEL. 0546 - 877777 / FAX. 0546 - 860796 Contactpersoon: dhr. H. Hoekstra Gespecialiseerd in: Rubber- en kunststofproducten ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a 7151 HP EIBERGEN TEL: 0545-472052 / FAX: 0545-474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaalrecycling/autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl ◆ Indugas - Rhee bv Twekkeler Es 8 7547 SM ENSCHEDE TEL: 053-4803380 / FAX: 053-4307232 Contactpersoon: Dhr. M.J.M. Buterowe E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Industriële en vloeibare gassen ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18 7666 LB FLERINGEN TEL.: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek ◆ Unipro BV Industriestraat 15 HAAKSBERGEN Postbus 33 7480 AA HAAKSBERGEN TEL: 053-5737373 / FAX: 053-5737333 E-mail: [email protected] Contactpersoon: afdeling verkoop Gespecialiseerd in: kunstharsvloeren ◆ Werk en Vakmanschap Bornsestraat 1E, 7556 BA HENGELO TEL.: 074 - 2507200 / FAX: 074 - 2507210 Contactpersoon: dhr. R. Bruns Gespecialiseerd in: flexibiliteit van gekwalificeerde arbeid E-mail: [email protected] i Website: www.interstroom.nl/~ werkenvakmanschap

Aandrijftechniek ◆ Kuil Nicos, Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers ◆ Maxon Motor Benelux B.V. De Giem 22, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4320566 / FAX: 053 - 4303665 Contactpersoon: dhr. J. Borghuis ◆ Rotor BV Mors 2 , Postbus 45 , 7150 AA EIBERGEN TEL: 0545 - 464640 / FAX: 0545 - 475065 Contactpersoon: mw. A.C. Mulder

Productie machines en apparaten

◆ Aannemersbedrijf Gebr. Scharenborg Tolstraat 4 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721466 / FAX: 053 - 5729417 Contactpersonen: dhr. G.H.M. Scharenborg, dhr. H.G.J. Scharenborg

◆ Kiekens Products B.V. Postbus 99 7600 AB ALMELO TEL: 0546-871555 / FAX: 0546-871985 Contactpersoon: Ten Doeschate Gespecialiseerd in: luchttechniek E-mail: [email protected] i Website: www.kiekens-products.com

Beroeps/bedrijfskleding ◆ EHCO-KLM Kleding NV Strootsweg 16 7547 RX ENSCHEDE Postbus 78 7500 AB ENSCHEDE TEL: 053 - 4800300 / FAX: 053 - 4800301

Drukkerijen ◆ Hassink Drukkers bv Handelsstraat 1 7482 GW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721777 / FAX: 053 - 5726275 Contactpersoon: dhr. W.J. Hassink

Electrotechnische industrie ◆ Odink & Koenderink B.V. Parallelweg 10 7482 CA HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5730303, FAX: 053 - 5726315 Contactpersoon: afdeling verkoop ◆ BV Twentsche Kabelfabriek Postbus 6 7480 AA HAAKSBERGEN Spinnerstraat 15 7481 KJ HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5732255 / FAX: 053 - 5732184 Contactpersoon: dhr. F.M. Reijken

Electrische energietechniek ◆ Holec Holland NV Tuindorpstraat 61 7555 CS HENGELO TEL: 074 - 2469111 / FAX: 074 - 2464444

Interieurbouw ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813 Contactpersoon: dhr. H.A.J. Homan

Machinefabrieken ◆ Machinefabriek Bouman b.v. Postbus 68 7600 AB ALMELO TEL: 0546 - 862468 / FAX: 0546 - 861039 Contactpersoon: dhr. Ing. A. Wessels Gespecialiseerd in: machinefabriek en externe montage E-mail: [email protected] i Website: www.bouman.nl

Metaalindustrie ◆ Flexovit Nederland B.V. Groenloseweg 28 7151 HW EIBERGEN Postbus 10 7150 AA EIBERGEN TEL.: 0545 - 471766 / FAX: 0545 - 474605 Contactpersoon: dhr. W. van den Berghe E-mail: [email protected] ◆ Galvano Hengelo B.V. Zuidelijke Havenweg 40 7554 RR HENGELO TEL.: 074 - 2483938 / FAX: 074 - 2484070 Contactpersoon: dhr. P.I.M. Bebseler Gespecialiseerd in: galvanotechniek E-mail: [email protected] ◆ Precision Sheet Metal B.V. Goudstraat 70 7554 NE HENGELO TEL: 074 - 2554040 / FAX: 074 - 2554055 Contactpersoon: dhr. S. Zandstra

Metaal recycling ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a 7551 HP EIBERGEN TEL: 0545 - 472052 / FAX: 0545 - 474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaal- en autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl


Voedingsmiddelenindustrie ◆ Zwanenberg Food group b.v. Sluisweg 7 7602 PR ALMELO Postbus 40 7600 AA ALMELO TEL: 0546 - 875555 / FAX: 0546 - 871285 Contactpersoon: dhr. R. Lotgerink

Wervingsbureaus ◆ MediaSales Nederland bv Anninksweg 50 7557 AH HENGELO Postbus 702 7550 AS HENGELO TEL: 074 - 245 52 52 / FAX: 074 - 2503513 Contactpersonen: dhr. J.W. Achterberg dhr. R.H.M. Staal

Zeefdrukkerijen ◆ A 1 Printservice VOF Olieslagweg 120 7521 JG ENSCHEDE TEL: 053 - 4302520 / FAX: 053 - 4317247 Contactpersoon: dhr. W. Rozema Gespecialiseerd in: tampondruk i E-mail: [email protected] Website: www.a1-printservice.com

83

IKTelgids

◆ Van der Valk Hotel Hengelo Bornsestraat 400 7556 BN HENGELO TEL: 074 - 2555055 / FAX: 074 - 2555010 Contactpersoon: dhr. P.A. van der Valk ◆ Theaterhotel Hengelo Schouwburgplein 1 7607 AE ALMELO TEL: 0546-810061 / FAX: 0546-821665 Contactpersoon: dhr. R.J. Becker Gespecialiseerd in: theater, hotel, restaurant en congrescentrum E-mail: [email protected] i Website: www.theaterhotel.nl

Aannemers



MAKELAARDIJ, EXPLOITATIE ONROEREND GOED Woning- en Bedrijfsmakelaars ◆ Dekkers Garantiemakelaars en Bedrijfsmakelaars Enschedesestraat 68 7551 EP HENGELO TEL: 074 - 2915700 / FAX: 074 - 2918000 Contactpersoon: dhr. A.H. Dekkers

MILIEUDIENSTVERLENING Bodemonderzoek/sanering ◆ Verhoeve Groep/Verhoeve Milieu bv Lansinkesweg 4 7553 AE HENGELO TEL: 074 - 2555666 / FAX: 074 - 2503215 Contactpersoon: mevr. ing. I.M. Bruns E-mail: [email protected]

Milieuadvies- en onderzoekbureaus ◆ Geofox BV Eektestraat 10-12 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL.: 0541 - 585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker

ONDERWIJS Bedrijfsopleidingen/advies ◆ Cascander Consult, Support in change Amarilstraat 24 7554 TV Hengelo TEL: 074-2504060 / FAX: 074-2503838 Contactpersoon: ir. J. de Ruiter E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: verbeteren inzetbaarheid van personeel ◆ Centrum Vakopleiding César Franckstraat 1 7604 JE ALMELO TEL: 074 - 2557800 / FAX: 074 - 2557840 Contactpersoon: dhr. F.G.M. Holtkamp



◆ Parity Solutions Hengelosestraat 705 7500 AM ENSCHEDE TEL.: 053-4836560 / FAX: 053-4836561 Contactpersoon: dhr. Ing. R.F.M. Baks Gespecialiseerd in: automatiserings- en computeropleidingen ◆ SLO / Educaplan Postbus 2041 7500 CA ENSCHEDE Boulevard 1945 nr. 3, ENSCHEDE TEL: 053-4840840 / FAX: 053-4307692 Contactpersoon: dhr. J. Hausmans E-mail: [email protected]

Opleidingsinstituten/onderwijs

OPENBAAR BESTUUR, OVERHEIDSDIENSTEN ◆ Gemeente Almelo Postbus 5100 7600 GC ALMELO TEL: 0546 - 541184 / FAX: 0546 - 541199 Contactpersoon: dhr. J. Melsen Gespecialiseerd in: econ. ontwikkeling ◆ Gemeente Oldenzaal Postbus 351 7570 AJ OLDENZAAL TEL: 0541 - 588111 / FAX: 0541- 588249 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. L. Van Dijk

OVERIGE DIENSTVERLENING ◆ SOWECO N.V. Postbus 308 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 875678 / FAX: 0546 - 872295 Contactpersoon: dhr. W.Th.H. Visscher Verassend, vertrouwd, veelzijdig

PROD. EN DISTR. VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER ◆ COGAS Postbus 71 7600 AB ALMELO TEL.: 0546 - 836660 / FAX: 0546 - 811267 Contactpersoon: dhr. H. Bijker E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: energie-adviezen en stortgasbenutting

Autobedrijven ◆ Auto Scholing Almelo b.v. Buitenhavenweg 1 7604 PW ALMELO TEL: 0546-815490 / FAX: 0546-817519 Contactpersoon: dhr. J.C.H. Sjoers Gespecialiseerd in: Honda Automobielen

Heftrucks ◆ Loohuis Heftruckservice b.v. Van der Hoopweg 7 7602 PJ ALMELO TEL: 0546 - 86 34 29 / FAX: 0546 - 86 50 58 Contactpersoon: mevrouw G.M. Loohuis-Peters

VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE ◆ Beijers autotransport & bergingsbedrijf Tinsteden 2 7547 TG ENSCHEDE TEL: 053-4283028 / FAX: 053-4283018 Contactpersoon: Dhr. A. ter Mors E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: vervoer van auto’s

Reisorganisaties ◆ Arke Reizen Deurningerstraat 16 7514 BH ENSCHEDE Postbus 365 7500 AJ ENSCHEDE TEL.: 053-4880880 / FAX: 053-4351515 Contactpersoon: dhr. P. van Eenbergen ◆ Reisburo Brinkman Van Loenshof 84-90 7511 NM ENSCHEDE TEL.: 053-4327485 / FAX 053-4324063 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. B. Brinkman ◆ OAD Reizen, Postbus 20 7450 AA HOLTEN TEL: 0548-377958 / FAX: 0548-365035 Contactpersoon: dhr. H. Verborg

ZAKELIJKE DIENSTVERLENING ◆ BMW Bedrijf-Mens-Werk “Het Scheepvaarthuis” Haven N.Z. 37e, 7607 ES ALMELO TEL.: 0546-923929 / FAX: 0546-539190 Contactpersoon: mevr. C.J. Dujardin Gespecialiseerd in: P&O/BMW; tests, advies E-mail: [email protected] i Website: www.bedrijf-mens-werk.nl ◆ Congres Associatie Twente Postbus 217 7500 AE ENSCHEDE TEL. 053 - 4894444 / FAX. 053 - 4894442 Contactpersoon: mevr. J. A. Spierenburg E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: het organiseren van congressen en evenementen ◆ De Bleeker Groep Postbus 300 7550 AH HENGELO TEL.: 074-2550444 / FAX: 074-2550445 Contactpersoon: dhr. B.H.J. Schwering Gespecialiseerd in: Opel/Autorent/Focwa/ Schadeherstel/Autowas ◆ Eurocon Management Consultants B.V. Postbus 99 7580 AB Losser TEL:053-538 84 85 / FAX:053-538 84 22 Contactpersoon: Dhr. T.H.P. Weterings E-mail: [email protected] i Website: www.eurocon.nl Gespecialiseerd in: Organisatie- en subsidieadvies, marktonderzoek, projectmanagement ◆ Faassen Media Producties Postbus 633 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053-4325444 / FAX: 053-4344968 Contactpersoon:mevr. B. ten Hove-Samsom Gespecialiseerd in: film, video en multimedia E-mail: [email protected] ◆ Olympia Uitzendbureau BV Korte Haaksbergerstraat 22 7511 JS ENSCHEDE TEL: 053-4342787 / FAX: 053-4342880 Contactpersoon: mevr. B. Bresters-Rekers Gespecialiseerd in: administratieve sector


◆ V&L Informatica B.V. Palatijn 3, 7521 PN ENSCHEDE TEL.: 053 - 4341500 / FAX: 053 - 4341501 Contactpersoon: dhr. P.B. van Vliet Gespecialiseerd in: integrale ict dienstverlener E-mail: [email protected] i Website: www.vnl.nl ◆ Start Loopbaaninterventie Lansinkesweg 4/310, 7553 AE HENGELO TEL: 074-2557900 / FAX: 074-2557925 Contactpersoon: R. Langeslag i Website: www.start.nl Gespecialiseerd in: personele mobiliteit en outplacement ◆ Villa, Expertise voor bedrijven Postbus 70.000 7500 KB ENSCHEDE TEL: 053-4871871 / FAX:053-4302474 Contactpersonen: mevr. Mariska van der Meer, mevr. Yvonne Bloem Gespecialiseerd in: bedrijfsopleidingen, onderzoek, advies, coaching, cursussen E-mail: [email protected] i Website: www.villa.hen.nl

Accountants ◆ GIBO Groep Visserijstraat 5 7514 BZ ENSCHEDE TEL.053 - 4322722 / FAX. 053 - 4341010 Contactpersoon: dhr. L.G. Nijkamp RA Gespecialiseerd in: Accountancy ◆ KPMG Accountants n.v. Hengelosestraat 581 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053-4832525 / FAX:053-4832500 Contactpersoon: dhr. A.J. Voskamp en dhr. A.J.M Oude Weernink E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: diverse branches ◆ OLM Accountants & Belastingadviseurs Hengelosestraat 48 7514 AJ ENSCHEDE TEL: 053 - 4353208 / FAX: 053 - 4339844 Contactpersoon: dhr. B.J. Meijer ◆ PricewaterhouseCoopers N.V. Diamantstraat 2 7554 TA HENGELO TEL: 074 - 2439055 / FAX: 074 - 2428387 Contactpersoon: dhr. drs. W.J.M. Joostink, R.A. ◆ Ten Kate & Huizinga accountants, belastingadviseurs, consultants Boulevard 1945 nr. 30 Postbus 2323 7500 CH ENSCHEDE TEL. 053 - 8522222 / FAX. 053 - 8522223 E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Wie we zijn, wat we kunnen, zie onze website i Website: www.tenka-hu.nl

85

IKTelgids

◆ RCO Regionaal Contract Onderwijs Lupinestraat 9 7552 HJ HENGELO TEL.: 074-8503325 / FAX: 074-8503209 Contactpersoon: dhr. H.B. Spenkelink Gespecialiseerd in: Opleidingen en trainingen E-mail: [email protected] i Website: www.rco-on.nl ◆ ROC Twente Plus Twentheplein 5 7607 GZ ALMELO TEL.: 0546-830231 / FAX: 06546-830245 Contactpersoon: dhr. R. Peters Gespecialiseerd in: beroepsonderwijs/ volwassenenonderwijs E-mail: [email protected] ◆ STODT praktijkcentrum voor geavanceerde techniek César Franckstraat 1a 7604 JE ALMELO TEL: 0546 - 822455 / FAX: 0546 - 827487 E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Kenniscentrum voor de metaal, elektro en kunststof Contactpersoon: dhr. G.A. Wieffer ◆ OLCT Hengelosestraat 527 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 434 03 44 / FAX: 053 - 434 12 59 Contactpersoon: Paula de Regt, account manager ◆ Swot Postbus 5502, 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053-4849831 / FAX: 053-4849832 Contactpersoon: mevr. L. Bok Gespecialiseerd in: deeltijdopleidingen op HBO-niveau E-mail: [email protected] i Website: www.swot.nl

REPARATIE GEBRUIKSGOEDEREN



Administratiekantoren ◆ Administratiekantoor Vijn & Lotgerink B.V. Oostermaat 11 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2666216 / FAX: 074 - 2666225 Contactpersoon: Dhr. J.G.M. Lotgerink Bruinenberg E-mail adres: [email protected] Webside: www.venl.nl

Adviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.D.H. van Nugteren dhr. mr. D.J.B. Jongbloed ◆ Carrière Switch Hazenweg 95, 7556 BM HENGELO TEL: 074 - 2504505 / FAX: 074 - 2503303 Contactpersoon: dhr. H.J. Bos Gespecialiseerd in: Loopbaanadv., P&O advies, Financ. Planning ◆ DHV Milieu en Infrastructuur B.V. Vestiging Oost Nederland Postbus 246 7550 AE Hengelo TEL: 074-25 52 000 / FAX: 074-243 92 45 Contact persoon: Dhr. ing. A.J. Dragt E-mail: [email protected] i Website: www.dhv.nl Gespecialiseerd: transport, infrastructuur water, milieu, ruimtelijke ordening ◆ EBM bureau voor bedrijfsvoering Enschedesestraat 66 7481 CS HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5740743 / FAX: 053 - 5725546 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. Th. Geurts



P & O Adviesbureaus ◆ Bureau Pioen, Mitchamplein 1a 7556 SC HENGELO TEL: 074 - 291 46 50 / FAX: 074 - 291 43 96 Contactpersoon: Mevr. M.C.J. Gribnou ◆ Klaver coaching en training Bornsestraat 242 7556 BM HENGELO TEL: 074-2421441 / FAX: 074-2567590 Contactpersoon: mevr. Marja A.L. Klaver E-mail: [email protected] i Website: www.klaver-ct.nl Gespecialiseerd in: Personal Job Coaching en Teamtraining ◆ Profil P & O Consultants Kantorenpark Stroom Esch Oostermaat 1C 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2670044 / FAX: 074 - 2664195 Contactpersoon: dhr. J.A.J. Grondman

◆ SORG advies Postbus 3008, 7600 EA ALMELO TEL: 0546-646350 / FAX: 0546-646315 Contactpersoon: dhr. I. Te Winkel E-mail: [email protected] i Website: www.sorg.nl Gespecialiseerd in: organisatie- en personeelsadvies ◆ VDN Groep b.v. Postbus 650, 7600 AR ALMELO Tel.: 0546-821840 / FAX: 0546-821120 Contactpersonen: dhr. T.A.M. Evers, dhr. G. Legtenberg, dhr. B.K. Prenger Gespecialiseerd in: diverse takken personeelsmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.vdn.nl

Adviesbureau voor bedrijfsvoering ◆ Synténs Innovatienetwerk voor ondernemers Hengelosestraat 585 7521 AG ENSCHEDE Postbus 5503 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053 - 4849800 / FAX: 053 - 4849810 Contactpersoon: dhr. ir. R.J. Roelfzema E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: innovaties i Website: www.syntens.nl

◆ Morsink Architecten BV Laagsestraat 40 7637 PC OUD OOTMARSUM TEL: 0541 - 291327 / FAX: 0541 - 292855 Contactpersoon: dhr. G.H.J.M. Morsink

Automatiseringsbedrijven ◆ Blue Point Designware BV Steenmijerstraat 4 7555 NB HENGELO TEL: 074-2506000 / FAX: 2501509 Contactpersoon: dhr. Ir. C.P. Verkuil Gespecialiseerd in: logistieke software E-mail: [email protected] i Website: www.bluepoint.nl ◆ Mediabytes b.v. Echelpoelweg 4 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 / FAX: 0541 - 662836 Contactpersonen: dhr. ir. H.R. Meulink / dhr. B. Kamps E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl ◆ VHT Automatisering BV Institutenweg 38 7521 PK ENSCHEDE TEL.: 053 - 4803500 / FAX: 053 - 4803501 Contactpersoon: dhr. P.B.A. Temmink E-mail: [email protected] i Website: www.vht.nl

Advocatenkantoren ◆ Advocatenkantoor Vestering Deldenerstraat 34 7551 AG HENGELO TEL. 074 - 2505240 / FAX. 074 - 2505310 Contactpersoon: dhr. Mr. J. Vestering Gespecialiseerd in: ontslag, incasso’s, echtscheidingen ◆ Damsté/Spoor, Sanders & Vermeulen Advocaten Twentelaan 15 7609 RE ALMELO Postbus 479 7600 AL ALMELO Tel:0546-533 633 / Fax:0546-820 827 E-mail: [email protected] Contactpersoon: Mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: ondernemingsrecht, arbeidsrecht, vastgoedrecht, letselschade, strafrecht, bestuursrecht, milieurecht, bouwrecht ◆ Damsté/Spoor, Sanders & Vermeulen Advocaten Beursstraat 11, 7551 HP Hengelo Postbus 56, 7550 AB Hengelo Tel:074-248 88 88 / Fax:074-242 86 30 E-mail: [email protected] Contactpersoon: Mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: ondernemingsrecht, arbeidsrecht, vastgoedrecht, letselschade, strafrecht, bestuursrecht, milieurecht, bouwrecht ◆ De Jonge Peters Remmelink Advocaten M.H. Tromplaan 10/12 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4331133 / FAX: 053 - 4330381 E-mail: [email protected] Contactpersoon: mr. D.K. Kalma i Website: www.jpr.nl ◆ Jacobs Kranenburg Advocaten Postbus 320 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 535565 / FAX: 0546 - 816014 Contactpersoon: dhr. mr. J.H. van der Veer E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: arbeidsrecht, bestuursrecht, letselschade ◆ Van der Sijs De Vlieger & Holsbrink Advocaten Lasondersingel 94-96 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4340699 / FAX: 053 - 4341799

Arbeidsondersteuning/job coaching ◆ Job Coach Company Postbus 22, 7580 AA LOSSER TEL: 053 - 5369988 / FAX: 053 - 5369989 Contactpersoon: dhr. R. Kamphuis E-mail: [email protected]

Architectenbureaus ◆ Architectenbureau Van der Heijden Prinsenstraat 13 7607 JC ALMELO TEL: 0546-814928 / FAX: 0546-816040 Contactpersoon: H.J.A. van der Heijden Gespecialiseerd in: architectuur, tekenbureau, interieur E-mail: [email protected] i Website: www.archvdheijden.nl


Belastingadviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.J.H. van Nugteren dhr. mr. J.B. Jongbloed

87

IKTelgids

◆ Geofox B.V. Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL: 0541-585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker ◆ Grontmij Advies & Techniek Burg. Roelenweg 38-40, 8021 EW ZWOLLE TEL.: 038-4227555 / FAX: 038-4227697 Contactpersoon: dhr. H.J. Manschot ◆ Ingenieursburo Holland bv Postbus 95, 7550 AB HENGELO TEL: 074 - 2435436 / FAX: 074 - 2914710| Contactpersoon: dhr. B. Otten (directeur) ◆ Innovatie Adviesbureau Van der Meer & Van Tilburg Institutenweg 40, 7521 PK ENSCHEDE TEL: 053 - 4323000 / FAX: 053 - 4338465 Contactpersoon: ir. J.J. van Tilburg E-mail: [email protected] i Website: www.innovation.nl Gespecialiseerd in: beleid-marketingtechnologie-kwaliteit ◆ KPMG Hengelosestraat 581, Postbus 574 7500 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4832525 / FAX: 053 - 4832500 Contactpersonen: dhr. A.J. Voskamp dhr. J.H.M. van der Meer, dhr. A.J.M Oude Weernink E-mail: [email protected] ◆ Lemmens Adviesgroep bv Oldenzaalsestraat 120 7514 DS ENSCHEDE TEL.: 053-4343519 / FAX: 053-4340852 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. S. Lemmens Gespecialiseerd in adm. & bel. advies, fin. planning en ass. ◆ Procede Twente BV Singravenlaan 9 7531 JB ENSCHEDE TEL.: 053-4331612 / FAX: 4352543 Contactpersonen: dhr. dr. ir. A.B.M. Heesink dhr. prof. dr. ir. G.F. Versteeg ◆ Restyle Groep Nederland Prinsenstraat 20 7607 JD ALMELO TEL.: 0546-453989 / FAX: 0546-453979 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. ing. J.G.J. Nijland ◆ Tebodin BV PC Hooftlaan 56 7552 HG HENGELO TEL: 074-24964 96 / FAX: 074-2425712 Contactpersoon: mevr. E.M. Nakken Gespecialiseerd in: engineering en consultancy ◆ TerWeele Advise b.v. (TWA) Parallelweg 11 7141 DL GROENLO TEL: 0544-466240 / FAX: 0544-467295 Contactpersoon: Dhr. J.B. ter Weele E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: Textiel / Advies / in- en verkoop ◆ TUTORIAL Opleidingen en Advies B.V. Beltstraat 82 7512 AA ENSCHEDE TEL: 053 - 4329794 / FAX: 053 - 4340781 Contactpersoon: Peter Bettonville ◆ Van Rees & Partners BV Hengelosestraat 705 7521 PA ENSCHEDE Postbus 545 , 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4836692 / FAX: 053-4836669 Contactpersoon: dhr. J.M. van Rees Gespecialiseerd in: projectmanagement E-mail: [email protected]



Beveiligingsbedrijven ◆ Initial Varel Security Postbus 3 7500 AA ENSCHEDE TEL.: 053-4310035 / FAX: 053-4316865 Contactpersoon: dhr. H. v.d. Weide Gespecialiseerd in: electronische beveiliging ◆ Platvoet Beveiligingssystemen Kleibultweg 6 7575 BN OLDENZAAL TEL: 0541 - 515790 / FAX: 0541 - 523205 Contactpersoon: dhr. H. Platvoet E-mail: [email protected] i Website: www.platvoet.com Gespecialiseerd in: Beveiling

Detacheringsbedrijven ◆ Impuls Violierstraat 81 7601 GR ALMELO TEL: 0546 - 825565 / FAX: 0546 - 823057 Contactpersoon: J.M.B.P. Adolfsen Gespecialiseerd in: detachering en bemiddeling

Direct mail & fullfilment ◆ De Brink Nederland Lonnekerbrugstraat 129 7447 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4305515 / FAX: 053 - 4309186 Contactpersoon: dhr. F.J. Stuivenberg

Expertises en taxaties ◆ Alg. Expertise Bureau ‘Overijssel’ AEO Taxaties B.V. Kuipersdijk 81, 7512 CB ENSCHEDE Postbus 3222, 7500 DE ENSCHEDE TEL: 053 - 4312588 / FAX. 053 - 4312662 Contactpersoon: dhr. R.C.W. Schenk

Film/video/multimedia ◆ Apex audio-visuals Diepenveenseweg 1497413 AD Postbus 455 7400 AL DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: W. Berends

Fotostudio’s ◆ ‘t Oosten Beeldkommunikatie Wheeweg 18 7471 EW GOOR TEL: 0547 - 272403 / FAX: 0547 - 276400 Contactpersoon: mevr. H. Veldhuis



◆ Henny de Mönnink fotografie Oosterstraat 33 7514 DX ENSCHEDE Postbus 773 7500 AT ENSCHEDE TEL: 053 - 4357714 / FAX: 053 - 4340088 Contactpersoon: dhr. H.H.M. de Mönnink

Incassobureaus

Informatietechnologie ◆ COMI, Partners in ICT Stationsplein 4-5 7511 JD ENSCHEDE TEL.: 053 - 4302050 / FAX: 053 - 4307389 Contactpersoon: ing. E. Kosse Gespecialiseerd in: ICT consultancy en realisatie E-mail: [email protected] i Website: www.comi.nl ◆ MediaBytes b.v. Echelpoelweg 4 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 FAX: 0541 - 662836 Contactpersoon: dhr. ir. H.R. Meulink E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl

Internet ◆ Innovadis BV Pantheon 14 7521 PR Postbus 677, 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4329944 / FAX: 053-4329863 Contactpersoon: H.M.A. Disberg E-mail: [email protected] i Website:www.innovadis.com Gespecialiseerd in: internet en database toepassingen

Interrimmanagement ◆ Interrimmanagement, V.A de Pols B.V. Ludgeruslaan 13 7581 DE LOSSER TEL.: 053-5387831 / FAX: 053-5389730 Contactpersoon: dhr. Jos B. Rikhof MBA Contactpersoon: dhr. J.M. Jongman

Juridische dienstverlening ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8 7553 LG HENGELO TEL.: 074 - 2502150 FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

Kantoor- en projectinrichting ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813

Marktonderzoek ◆ I&O Research, Langestraat 37 7511 HB Enschede TEL: 053-4825000 / FAX: 053-4825009 Contactpersoon: drs. Nico Buurman E-mail: [email protected] i Website: www.io-research.nl Gespecialiseerd in: marktonderzoek en advies

Multimedia ◆ Mix Max Multimediale Verspreidingen Deurningerstraat 372 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp

Notariskantoren ◆ Hofsteenge & Wesseling notarissen Hengelosestraat 42 7514 AH ENSCHEDE TEL: 053 - 4314977 / FAX: 053 - 4310299 Contactpersoon: mr. C.J. Wesseling

Reclameadviesbureaus ◆ Catapult creatieve communicatie Hilgenbosweg 13 7447 ZG HELLENDOORN TEL: 0548-645954 / FAX: 0548 - 655815 Contactpersoon:mevr. D.J.E. Oldenmaat E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: marketing, communicatie en reclameadvies i Website:www.catapult.nl ◆ De Kreatieve Praktijk Zuiderstraat 31 7543 TA ENSCHEDE TEL: 053-4328757 / FAX: 053-4328757 Contactpersoon: dhr. Hans van der Heijden Email: [email protected] Gespecialiseerd in: Reclame-marketing advies & management ◆ Markt & Media Advertising & Marketing Bisschop Balderikstraat 3 7575 AJ Oldenzaal TEL: 0541-53 12 33 / FAX: 0541-53 12 44 Contacpersoon: dhr. M.A.A. Willemsen e-mail: [email protected] i Website: www.markt-media.nl Gespecialiseerd in: full-service reclamebureau ◆ Pitch Advertising Marketing bv H.C. Pootstraat 9 7552 WZ HENGELO TEL: 074-2591414 / FAX: 074-2591014 Contactpersonen: Bas Schipper / Cor Schipper E-mail: [email protected] ◆ SIR: Business to Business Communicatie Bisschopstraat 41 7513 AJ ENSCHEDE Postbus 3775, 7500 DT ENSCHEDE TEL: 053 - 4307044 / FAX: 053 - 4306786 Contactpersonen: dhr. B. de Haan mevr. H. van der Ent E-mail: [email protected] i Website: www.sir.nl ◆ Studio Van Dijken Oliemolensingel 175, 7511 BB ENSCHEDE TEL.: 053-4808606 / FAX: 053-4808600 Contactpersoon: Gerard ten Berge

Reclamedrukwerkverspreidingbureaus ◆ T.V.O. Verspreidingen Enschede BV Deurningerstraat 372 , 7522 CP ENSCHEDE TEL.: 053-4803038 / FAX: 053-4803031 Contactpersonen: dhr. M. Damhuis dhr. B. Veldkamp

Schoonmaakbedrijven ◆ Asito Schoonmaak bv Plesmanweg 24 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 484950 / FAX: 0546 - 484955 Contactpersoon: drs. G.J. Morsink RM ◆ CSU total care Vendelier 51c 3905 PC VEENENDAAL TEL: 0318-535555 Contactpersoon: dhr. J.H. Hazelaar Gespecialiseerd in schoonmaak ◆ HAGO Nederland b.v. Wooldriksweg 152 7512 AW ENSCHEDE TEL: 053-4307904 / FAX: 053-4314623 Contactpersoon: Mevr. M. Ulfman - de Wilde ◆ IDG-Presto Granaatstraat 51 7554 TN HENGELO TEL.: 074-2504565 / FAX: 074-2425738 Contactpersoon: dhr. G.A. Seiger Gespecialiseerd in: specialistische reiniging E-mail: [email protected] ◆ Lavold Granaatstraat 51, 7554 TN HENGELO Postadres: Kanaalstraat 62 7332 BC APELDOORN TEL: 055-5340033 / FAX 055-5340204 Contactpersoon: dhr. L.J. Smit


◆ ZaGo Wilthuisstraat 37 7561 AG DEURNINGEN TEL: 074 - 278 02 83 / FAX: 074 - 278 08 75 Mobiel: 06 - 51 32 90 39 Contactpersoon: dhr. A.F.G. Oude Lansink

Sociale verzekeringen ◆ GAK Nederland bv Pr. Beatrixstraat 15 7551 BK HENGELO TEL.: 074 - 2553311 / FAX: 074 -2913690 Contactpersoon: dhr. J. Hadderingh Gespecialiseerd in: optimale dienstverlening aan werkgevers E-mail: [email protected]

89

Uitzendbureaus ◆ Adecco Personeelsdiensten Nijverheidstraat 9 7511 JM ENSCHEDE TEL: 053-4305300 / FAX: 053-4305303 Contactpersoon: mevr. B.B. Wientjes i Website: www.adecco.nl ◆ In Person Amarilstraat 20, 7554 TV Hengelo TEL: 074-2507006 /FAX: 074-2507008 E-mail: [email protected] Contactpersoon: Ivanka Groener ◆ Unique Uitzendburo Marktplein 57 7607 HL ALMELO TEL. 0546 - 543005 / FAX. 0546 - 543009 Contactpersoon: mevr. M. Kuiper E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Beltstraat 1 7511 JZ ENSCHEDE TEL. 053 - 4809105 / FAX. 053 - 4809109 Contactpersoon: mevr. E. Gest E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Unique Uitzendburo Enschedesestraat 41 7551 EJ HENGELO TEL. 074 - 2452060 / FAX. 074 -2452069 Contactpersoon: mevr. D.C.E. Haarhuis E-mail adres: [email protected] Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren ◆ Vedior personeelsdiensten B.V. Smutsstraat 26-32, 7551 HM HENGELO TEL: 074-2433115 / FAX: 074-2433818 Contactpersoon: dhr. G.J.B. Brinkman Gespecialiseerd in: personeelsdiensten i Website: www.vedior.nl

IKTelgids

◆ Deurwaarders- en Incassobureau Enschede B.V. Lasondersingel 142 7514 BW ENSCHEDE Postbus 82 7500 AB Enschede TEL: 053 - 4313232 / FAX: 053 - 4359040 Contactpersoon: L.J. Kroep & P. Jansen Gerechtsdeurwaarders E-mail: [email protected] Gespecialiseerd in: juridische dienstverlening incasso’s ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8 7553 LG HENGELO TEL: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

◆ Present Media BV Gronausestraat 710 7534 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4611083 / FAX: 053 - 4617146 E-mail: [email protected] i Website:ww.presentmedia.nl



Verhuur/Leasing ◆ ROBA Autolease B.V. Kalanderstraat 2 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-537007 / FAX: 0548-537009 Contactpersoon: Jeroen Linderman

Zakenreizen ◆ BBT Brinkman Business Travel Van Loenshof 84-90 7511 NM ENSCHEDE TEL: 053-4327485 / FAX: 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman E-mail: [email protected] i Website: www.reisburo-brinkman.nl Gespecialiseerd in: zakenreizen ◆ First Travel Management Telgenflat Markt 203 7551 CH HENGELO TEL: 074 - 2454100 / FAX: 074 - 2454170 Contactpersoon: dhr. T. Goossens, manager ◆ Advanced Travel Partners Grotestraat 7 7461 KE RIJSSEN TEL.: 0548-540800 / FAX: 053-542055 E-mail: [email protected] Contactpersoon: dhr. H.J. Potman ◆ WorldTravel Holland Atoomweg 350 3542 AB Utrecht TEL:030-24 04 949 / FAX:030-24 04 959 Contacpersoon: Mevr. M. Pronk E-mail: [email protected] i Website: www.worldtravelholland.com



a d v e r t o r i a l

OLCT Opleidingen en Trainingen bestaat 10 jaar Bedrijfstrainingen Dit zijn op maat gemaakte trainingen op velerlei gebied, variërend van een cursus Word tot Management trainingen. Hiervoor zijn gekwalificeerde docenten in dienst. Account manager Paula de Regt zegt hierover: “We gaan niet zomaar trainen. Eerst inventariseren we de behoefte van het bedrijf en de personeelsleden, maken een plan en wanneer dit is goedgekeurd, gaan we aan de slag. Het is nooit een starre aangelegenheid; tijdens de training kan worden bijgestuurd. En uiteraard vindt evaluatie plaats.” Vele bedrijven in de regio hebben deze aanpak al met tevredenheid ervaren.

Avondcursussen

In september 2000 is het 10 jaar geleden dat het OLCT is opgericht. Reden voor een feestje. Tevens reden voor een afspraak met het management team van het OLCT bestaande uit Hans Beumers (directeur), Margo Koopman (coördinator opleidingen), Paula de Regt (account manager) en Ruud Zuidhoek (coördinator educatieve uitgeverij). Het OLCT dat destijds werd gestart als ‘contractactiviteit van het Stedelijk Lyceum’ is inmiddels uitgegroeid tot een volwaardig en gerespecteerd opleidingsinstituut in de regio. Dat zie je o.a. aan de professionele uitstraling van het gebouw en dat merk je aan de op het bedrijfsleven ingestelde organisatie van vriendelijke zakelijkheid.

Hans Beumers vertelt: “We werken hier met een enthousiast team van ruim 30 medewerkers. Daarnaast zijn er nog circa. 20 free lancers. Recentelijk hebben we een trainer/adviseur communicatie in dienst genomen. Het aantal trainingen op dit gebied neemt namelijk zienderogen toe, of het nu gaat om functioneringsgesprekken, managementtraining of commerciële vaardigheden, we hadden deze versterking hard nodig”.

“In de avonduren zien we mensen die verder willen binnen hun bedrijf en/of met hun carrière”. Hans Beumers vertelt hoe het aantal cursisten in de loop der jaren gegroeid is en hoeveel mensen nu hun avondcursus vergoed krijgen van hun werkgever. Hieruit blijkt het vertrouwen van het bedrijfsleven in het OLCT. Er is een aantal hoofdgroepen te onderscheiden : Informatica, Secretariaatsopleidingen, Management, Administratie & Economie, Communicatieve Vaardigheden, Marketing & Verkoop, PR & Voorlichting, Toerisme.

Markant gegeven is nog dat het OLCT zijn eigen educatieve uitgeverij kent. In deze DTP-studio, die onder leiding staat van Ruud Zuidhoek, worden alle OLCT-producten (of het nu gaat om visitekaartjes, cursusgidsen of diploma’s) opgemaakt voor de drukker. Ook worden hier lesboeken e.d. voor andere onderwijsinstellingen samengesteld. Deze uitgeverij is tevens leerplaats voor cursisten die zich (verder) willen bekwamen in de mogelijkheden van desktop publishing.

IT-trainingen voor professionals “Een jaar of 4 geleden zijn we gestart met een professionele aanpak van IT-trainingen,” aldus Paula de Regt. “Het is niet eenvoudig om IT-ers ervan te overtuigen dat het niet nodig is om naar het westen van het land te gaan voor een goede training. Het OLCT werkt met gecertificeerde docenten en met officieel cursusmateriaal. Ook kunnen alle officiële Microsoft en Novell examens bij ons worden afgelegd. Het begint nu langzaam maar zeker door te dringen bij zowel de IT-ers als de bedrijven waar ze voor werken, dat het OLCT minstens zo goed is als al die ‘verre’ opleiders. Ons aanbod wordt steeds uitgebreider. Ik vind het steeds weer leuk wanneer ik een cursist opnieuw voor een meerdaagse training zie binnenkomen. Dan ben ik trots op de trainers en op onze organisatie,” aldus Paula de Regt.

Dagopleidingen We spreken verder over de vier kernactiviteiten die het OLCT nu onder één dak uitoefent.

markt heeft gezet en zich heeft gericht op degenen die om een of andere reden uit het arbeidsproces zijn ‘gevallen’. Er zijn opleidingen voor mensen met of zonder uitkering die weer terug willen keren op de arbeidsmarkt. Voorbeelden zijn Secretarieel, Commercieel en Financieel Administratief Medewerker, Telefoniste/receptioniste, Office Assistent en Systeem- en Netwerkbeheerder. Uniek in de regio is de Vrouwenvakschool Twente, onderdeel van het OLCT. Margo Koopman is terecht trots op het hoge percentage cursisten (ruim 80%) dat aansluitend aan de OLCT-opleiding een betaalde baan heeft gevonden.

De dagopleidingen vormen een onderdeel van het OLCT dat zich gedurende de 10 jaren sterk in de

In september viert men feest. Gezien bovenstaande prestaties is dit welverdiend, lijkt ons, en wij wensen hun dan ook een gezellige dag toe en veel succes in de volgende 10 jaren.

a d v e r t o r i a l

Computer Telefonie Integratie...

...voor kostenbesparing én tevreden klanten Het aantal ‘geslaagde’ zakelijke telefoongesprekken is dramatisch laag. Nog geen 30% komt direct bij de juiste man of vrouw terecht. In de overige gevallen volgt een vaak lange en moeizame weg van doorschakelen, wachten en weer doorschakelen. Toch gaat het in het overgrote aantal gevallen om klanten of toeleveranciers... Door het koppelen van de telefooncentrale met het relatiebeheersysteem wordt veel ergernis voorkomen. Het leidt tot tevreden klanten, minder stress bij de werknemers en een veel efficiëntere bedrijfsvoering. Dus tot kostenbesparingen. Het bedrijf RCE met vestigingen in Zwolle en Rijssen is gespecialiseerd in deze Computer Telefonie Integratie, kortweg CTI. “Maar,” aldus directeur Ebel Zandbergen, “het is niet in alle gevallen dé oplossing voor het stroomlijnen van de inkomende telefoongesprekken. Wij voeren altijd eerst een scan uit, waarmee we bepalen of en waar CTI kan worden ingezet en of de kosten wel tegen de baten opwegen. In een aantal gevallen biedt een herschikking van taken en functies binnen de organisatie of een kleine technische aanpassing een goedkopere oplossing. Wordt voor CTI gekozen, dan volgt een uitgekiend stappenplan, inclusief de implementatie en de noodzakelijke organisatieveranderingen.” Dit heeft inmiddels tot grote tevredenheid geleid bij tal van klanten, onder anderen bij Frits Koskamp, directeur van de gelijknamige groothandel in auto-onderdelen. Hij is bijzonder te spreken over het werk dat RCE, in samenwerking met C&N Solutions uit Almelo, bij zijn bedrijf heeft uitgevoerd.

Frits Koskamp, directeur van de gelijknamige groothandel in auto-onderdelen, is bijzonder te spreken over het werk dat RCE bij zijn bedrijf heeft uitgevoerd. “Door de koppeling van de telefooncentrale met ons relatiebeheersysteem krijgen onze telefonische verkopers op het moment dat de telefoon over gaat alle gegevens van de betrokken klant automatisch op het scherm. RCE heeft daarnaast gezorgd voor een directe koppeling met het onderdelen-zoeksysteem. Hierdoor is het mogelijk de klant direct de levertijd door te geven. De oplossing van RCE was niet goedkoop, maar het is de investering dubbel en dwars waard. We kunnen hierdoor onze klanten veel sneller van dienst zijn en besparen tegelijkertijd fors op onze eigen personeelskosten. Het aantal telefonische verkopers in onze callcenters in Den Ham en Leeuwarden zal, als gevolg van de automatisering, binnenkort worden teruggebracht van 38 naar 20!” Het feit dat de klant verlost is van de soms lange wachten gesprekstijden is voor de heer Koskamp mogelijk nog belangrijker. “Wij zijn in onze branche nu de nummer drie van Nederland en willen graag een stapje hoger. En dat kan alleen op basis van een optimale service en snelle levertijden.”

Rust voor de telefoniste Invoering van CTI betekent een directe koppeling van de telefooncentrale met het bestaande relatiebeheersysteem. Een binnenkomend gesprek vanaf een bekend telefoonnummer wordt automatisch doorgeschakeld naar de juiste interne functionaris. Desgewenst kunnen direct ook de klantgegevens op het scherm verschijnen. Bij afwezigheid wordt automatisch doorgeschakeld naar zijn of haar vervanger. Maar CTI kan nog veel meer. Klanten, die voor elke fase in een proces te maken krijgen met andere personen of afdelingen kunnen - gestuurd vanuit het relatiebeheersysteem - ook qua doorschakelen ‘automatisch’ met hun dossier mee verhuizen door de organisatie. Door een koppeling met de persoonlijke digitale agenda kan de klantvriendelijkheid verder worden

vergroot. Het systeem meldt met uw eigen stem dat u in bespreking bent en dat u zo snel mogelijk zult terugbellen. Door ‘waarde’ toe te voegen aan bepaalde telefoonnummers kunnen bepaalde relaties (bijvoorbeeld de grootaandeelhouder of de op bevallen staande echtgenote) ondanks de bespreking wél worden doorgeschakeld.

“CTI is dé oplossing voor organisaties in de handel en zakelijke dienstverlening en andere bedrijven met veel klantcontacten!”

Flexibele werkplekken CTI is uiteraard ook dé oplossing voor de communicatie met de in opkomst rakende flexibele werkplekken. Gelijk met het inloggen op de PC krijgt het daar aanwezige telefoontoestel automatisch het juiste interne nummer. Hetzelfde geldt voor telewerken. Inloggen betekent thuis aan het werk en dus zakelijk bereikbaar.

RCE Postbus 40037, 8004 DA Zwolle tel. 038-8504122, fax 038-8504123 Postbus 41, 7460 AA Rijssen tel. 0548-543346, fax 0548-543347 e-mail: [email protected], website: www.rce.nl

IKTvisie op...

Het loon der luiheid Rond de verschijningsdatum van dit blad is het weer Prinsjesdag en zal minister Zalm zijn miljardennota presenteren. Ik hoef geen helderziende te zijn om te voorspellen dat voor de sectoren ‘gezondheidszorg’ en ‘onderwijs’ weer flink extra in de buidel zal worden getast. Helemaal mee eens, maar het echte probleem is regelgeving en management. Laten we de situatie eens projecteren op het bedrijfsleven: twee divisies functioneren ver onder de maat en blijken bodemloze putten te zijn. Elke Raad van Bestuur zal orde op zaken willen stellen en overgaan tot een forse reorganisatie van deze twee niet-functionerende divisies. Er volgen harde en voor een aantal top-functionarissen onplezierige maatregelen. Maar met het verwijderen van het ‘dode hout’ uit de organisatie, zullen er krachtige nieuwe bedrijfsonderdelen ontstaan die de toets der kritiek met glans kunnen doorstaan. Hoe anders opereert onze overheid: probleemsituaties (wachtlijsten e.d.) tracht men op te lossen met een forse zak geld, waardoor een nieuw krachtdadig beleid en een verhoogde efficiency achterwege kunnen blijven. Nieuwe medewerkers zijn niet meer te vinden en wie weg kan, zoekt een andere baan. Uiteraard worden er nieuwe commissies ingesteld, die vanuit de sector worden ‘bemenst’ en komen er nieuwe overlegorganen, die er in de praktijk toe kunnen leiden dat de besluitvorming nog stroperiger wordt en verspilling van geld en menskracht verder stijgt.

25 jaar IKT

93

Boekelo Folien

94

Interne criminaliteit groeit

56 96

Het onderwijs en de gezondheidszorg - en met hen een groot aantal sectoren binnen de (semi-) overheid - kunnen alleen maar ‘overleven’ als er echt wordt ingegrepen. Dus meer geld vanuit de rijksbegroting maar tevens veel meer aandacht voor de kwaliteit van de regelgeving, waardoor het lokale management de ruimte krijgt om de problemen op te lossen.

Pentas Moulding

99

Ing. G.A. Reudink, Voorzitter Industriële Kring Twente

Scope

102

IKT Nieuws

103

Twente Agenda

104

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

WARMING-UP IN DE NIEUWE TERRANO II

Kom snel een proefrit maken. De nieuwe Nissan Terrano II staat bij ons voor u klaar. Ervaar de kracht en beauty van deze spor tieve per former. De sterke (tot 2.8 ton trekvermogen), maar fluisterstille 2,7 liter turbodiesel met intercooler presteert zoals hij oogt: dynamisch, stoer, stijlvol. Een 4x4 naar uw hart. Ervaar het zelf. Wij zien u graag. N I S S A N . D E S I G N E D T O I M P R O V E Y O U R P E R F O R M A N C E.

Er is al een Terrano II v.a. fl. 41.963,-. Consumentenadviesprijs excl. BTW, BPM, kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Wijzigingen voorbehouden.

Balans tussen natuur en bedrijvigheid “Je verkoopt een stad of een regio

bezoeken maar vooral om de infor-

Voor Frans Noordam, voorzitter van IKTWest Twente, is het ontbreken van grote evenementen het grootste manco in de Twentepromotie. “Twente heeft - met uitzondering van enige tophotels - niets wat de Haagse politici trekt.” Hij hoopt dat Miracle Planet er in zal slagen het ‘Gelredrome’ van Twente te worden en grote evenementen én beleidsmakers zal trekken.

mele contacten tijdens grote evene-

Kleine kernen

het beste als de beleidsmakers daadwerkelijk op bezoek komen. En dan gaat het niet om plichtmatige werk-

menten. Bij een Elfstedentocht is vrijwel het hele kabinet in Friesland en zelfs het Skûtjes-zeilen trekt meer bewindslieden dan de Military, de Marathon en de Adriaan Paulen Memorial bij elkaar. Bij een concours in de Brabanthallen wemelt het van de excellenties, maar in Geesteren schittert ‘Den Haag’ door afwezigheid. Of je nu van voetbal houdt of niet, FC Twente is ons beste PR-element.

Het

bereiken

van

Europees voetbal zou op den duur een positief effect hebben gehad op de hele regio Twente.”

(door Niko Wind)

Frans Noordam is om twee redenen een wat vreemde eend binnen het Hoofdbestuur van IKT. Hij werkt als directeur van Perkins Food Nederland (de moeder van zijn vorige werkgever, vleesproducten producent Enkco) vanuit zijn woonhuis in Holten en vertegenwoordigt de geografisch meest diverse kring binnen IKT. “Wij hebben als IKT-West Twente zo’n tachtig deelnemende bedrijven binnen zes gemeenten: Holten, Rijssen, Enter, Goor, Markelo en Hellendoorn/Nijverdal. Iedere gemeente heeft zijn eigen problematiek en de belangen staan soms haaks op elkaar.” In tegenstelling tot de, helaas mislukte, poging tot een fusie van Hengelo, Enschede en Borne is IKT volledig afzijdig gebleven bij de plannen voor een gemeentelijke herindeling aan de westelijke rand van Twente. Het streekplan kreeg daarentegen wél alle aandacht. Frans Noordam: “Het is voor ons van het grootste belang dat alle kernen binnen ons gebied zich voldoende kunnen ontwikkelen en dat er een goed samenspel ontstaat tussen natuur en recreatie aan de ene kant en bedrijvigheid en werkgelegenheid aan de andere kant. Daarnaast zitten we overal met bedrijven, vaak in het centrum van een plaats, die zijn ingeklemd tussen de oprukkende woningbouw. De gemeenten moeten de mogelijkheid en de financiële middelen krijgen voor de verhuizing van deze bedrijven naar nieuwe bedrijventerreinen, waardoor de wederzijdse overlast en irritatie verdwijnen.” Het is, volgens Noordam, te zot voor woorden dat gemeenten tien tot twintig

jaar geleden bedrijven met open armen binnenhaalden en ze nu kwijt willen omdat de woningbouw er omheen is gegroeid.

Oriëntatie Oost Hoewel op de grens voelt het bedrijfsleven in Holten zich volledig Twents. De gemeente richtte zich tot voor enkele jaren sterk op Deventer. Mede onder druk van IKT staan nu de neuzen van het bedrijfsleven en de politiek weer dezelfde kant op: naar het Oosten, waar de economische ontwikkeling sneller gaat en beter aansluit op het karakter van het Holtense bedrijfsleven: industrie en transport. De reden waarom het Holtense bedrijfsleven zich aangetrokken voelt tot Twente is, volgens Noordam, niet alleen de economische binding: “Wij kunnen als IKT-ondernemers en als kringbestuurders terugvallen op een professioneel en perfect werkend IKT-secretariaat, dat in staat is (vrijwel) al onze wensen te vertalen in activiteiten en een stroom aan gerenommeerde en deskundige sprekers naar Twente weet te halen. Alleen daarom al ben ik blij dat Holten bij Twente hoort!” ■

93

◆ Frans Noordam

Plakplastic voor de wereldmarkt

Boekelo Folien is de RuslandRuud Boersma nam dit voorjaar de functie van algemeen directeur van Boekelo Folien over van Marcel Lorent. Op het moment dat het - na een slecht jaar 1999 - weer beter gaat met het bedrijf. De ambitieuze uitbreidingsplannen werden eind 1998 snel in de ijskast gezet toen de lucratieve groeimarkt Rusland volledig weg viel. Nu, anderhalf jaar later, komt deze markt langzaam weer op gang. Daarnaast wordt hard gewerkt om het krimpen van de Europese markt te compenseren met een stijging van de export naar onder meer Oost-Europa, Azië en Zuid-Amerika.

94

(door Niko Wind) Hoewel Boersma vrijwel volledig een human resources-achtergrond heeft (zijn vorige functie was hoofd P&O bij moederbedrijf Solvay), is zijn belangrijkste aandachtspunt de verbetering van de logistiek, zowel binnen zijn eigen bedrijf als binnen de business-unit ‘Decoratieve Folien’ van de Solvay-groep. “Wij zijn gespecialiseerd in kleeffolie terwijl onze Franse productiepartner zich met name toelegt op de productie van tafelbekleding en daaraan gelieerde producten. We werken binnen Solvay samen met twee verkooporganisaties: Alkor in Duitsland en Venilia in Frankrijk, met een eigen afzetgebied binnen West-Europa. Deze twee verkooporganisaties richten zich samen op de exportmarkten.” Boekelo Folien voorziet daarnaast de Nederlandse markt via haar eigen commerciële organisatie Topdecor.

Goede band met het dorp Voor een bedrijf in een landelijk dorp als Boekelo zijn goede contacten met de bevolking essentieel. De doelstellingen van Responsable Care worden door Boekelo Foliën van harte onderschreven. De installatie en ingebruikname van een hypermoderne naverbrander, de grondsanering en de aangegeven aanrijroute voor vrachtverkeer buiten de dorpskern zorgden in enkele jaren voor een verdere versterking van het imago. De Dorpsraad was begin mei goed vertegenwoordigd tijdens de officiële receptie ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van Boekelo Foliën en het aansluitende open huis trok 850 bezoekers: naast de familie van de personeelsleden (uiteraard ook van de DCW’ers) waren er opvallend veel dorpsbewoners naar de fabriek gekomen om met eigen ogen te zien wat ‘hun’ Boekelo Folien nu werkelijk deed.

crisis weer te boven Door de constructie van twee productiebedrijven en twee verkooporganisaties heeft Boekelo Folien in feite maar twee zeer grote klanten: Alkor en Venilia. Daarnaast wordt zo’n 15% van de capaciteit ingezet om kleeffolie voor derden te produceren. “We zijn internationaal bekend als een kwalitatief hoogwaardig bedrijf en de klanten komen vaak zelf naar ons toe.”

Het oog van de meester

DCW Eén van de maatregelen om de interne logistiek te verbeteren is enige jaren geleden al door Boersma’s voorganger Lorent genomen. In plaats van het uitbesteden van inpakwerk heeft Boekelo Folien inmiddels circa 50 mensen van de DCW in huis, die als gedetacheerden naar ieders tevredenheid arbeidsintensieve handmatige werkzaamheden verrichten, met name inpakwerk. Ruud Boersma: “Het was om economische redenen weinig zinvol om met onze producten naar Enschede op en neer te rijden. Aan de andere kant is het voor onze

DCW’ers prettig om in het bedrijf zelf te werken. Ze horen er bij en ze worden als ‘normale’ collega’s behandeld. Door dit type samenwerking zijn we dus ook maatschappelijk goed bezig.” De term ‘kleeffolie’, hét product van Boekelo Folien, wekt - zeker onder de wat ouderen - direct een associatie op met het plakplastic in de keukenkastjes of het overbekende boeklon, waarmee onze boeken worden beschermd. Er zijn in de loop der jaren echter veel meer toepassingsgebieden in het kader van de binnenhuisdecoratie bijgekomen, bijvoorbeeld folie met houtnerf, die een lelijke deur verandert in een fraai eikenhouten exemplaar, met als een van de nieuwe ontwikkelingen raamfolie, waardoor een ruit van een winkel of kantoor de uitstraling krijgt van geëtst glas.

‘Totaalbedrijf’ Met uitzondering van de marketing is Boekelo Folien een ‘totaalbedrijf’ met - zeker voor een oud P&O-man - alle charmes van dien. De collecties worden door de creatieve geesten van de eigen designafdeling ontwikkeld, waarbij de input voor een groot deel komt vanuit beide marketing- en verkooporganisaties. “Zij signale-

ren de trends in de markt, waarna wij kijken of het te maken is. En in principe kunnen we alles.” Directeur Boersma is echter zeer trots op de nieuwe collectie Deco Elements, die volledig (vanaf het eerste marktidee) in Boekelo is ontwikkeld. Deze collectie staat ook - als enige - in de ontvangsthal van het bedrijf! Boekelo Folien is echter vooral een kunststofverwerker én een drukkerij. Met name dat laatste is puur vakwerk, waarbij de drukkers (nog) niets moeten hebben van computers en hypermoderne kleurmeters. Alle kleurnuances worden nog met de hand gerealiseerd, waarbij het oog van de meester alles bepaalt. “Het gaat daarbij vaak om enkele theelepeltjes kleurstof. Als leek zie je het verschil niet, maar als je later het resultaat ziet, weet je dat hij het bij het rechte eind heeft gehad.” Om deze mensen op te leiden, hanteert Boekelo Folien het oude systeem van leermeester en gezel. “De grafische opleidingen zijn veelal toegespitst op het drukken op papier. Wij leiden de nieuwkomers dus zelf in enkele jaren op tot mensen die in staat zijn met onze zeskleurendrukmachine kunststoffolie te bedrukken.” Nieuwkomers op de arbeidsmarkt komen er bij Boekelo Folien voor deze afdeling amper binnen. “We blijken een dusdanig goede naam te hebben dat vakmensen van andere bedrijven graag naar ons overstappen.” ■

95

Interne criminaliteit:

“Logisch dat u daar geen 96

Het lijkt volstrekt ongeloofwaardig dat een oud-Officier van Justitie het volkomen begrijpelijk vindt als een ondernemer bij fraude of verduistering binnen zijn bedrijf de politie buiten de deur houdt. Zeker als hij is overgestapt naar het bedrijfsleven en als directeur van Deloitte & Touche Forensic Services bedrijven helpt bij het opsporen van interne criminaliteit. Maar als je naar zijn argumenten luistert begrijp je dat hij niettemin vindt dat in de regel het doen van aangifte de voorkeur heeft.

(door Niko Wind)

ƒ 3.000 miljard De omvang van de internationale criminaliteit is enorm. Met een omzet van zo’n 3.000 miljard gulden de vierde economie van de wereld. En dat aandeel groeit nog steeds! Maar ook de interne criminaliteit binnen het Nederlandse bedrijfsleven groeit. Ruim de helft van de middenbedrijven had er de laatste drie jaar mee te maken, maar slechts 17% daarvan deed aangifte bij de politie. De meest voorkomende vorm is diefstal van goederen (37%), 25% had te maken met diefstal van geld. Fraude en verduistering volgen kort daarop. Volgens Van der Lugt wordt het probleem in Nederland zwaar onderschat. “Het is een Nederlandse traditie om te beweren dat dit bij ons wel mee valt en als je voor een paar ton bent opgelicht door een eigen medewerker, dan ben je een unieke pechvogel...”

Ben (mr.B.W.M.) van der Lugt kent na 25 jaar OM (waarvan een fors aantal jaren fraudeofficier) het klappen van de zweep: “De politie heeft weinig tijd en zal zeker niet in actie komen als er slechts sprake is van een vaag vermoeden van een strafbaar feit. Daarnaast houdt de opdrachtgever, dus het bedrijf, liever de regie in eigen handen. Is de zaak eenmaal in handen van justitie en komt er een openbare rechtszitting, dan zal de advocaat van de verdachte er alles aan doen om uw bedrijf zwart te maken...” Een bedrijf als Deloitte & Touche Forensic Services (ook de andere ‘grote vier’ hebben een dergelijke dienst) heeft daarnaast in sommige gevallen meer mogelijkheden dan politie en justitie. “Wij zouden bijvoorbeeld verdachten stelselmatig mogen volgen. Alleen de strafrechter tilt zwaar aan onrechtmatig verkregen bewijs.” Twee andere belangrijke argumenten voor het niet doen van aangifte zijn de tijd (een procedure voor de rechtbank kan - inclusief hoger beroep en cassatie gemakkelijk vijf jaar duren) en het minimaliseren van het imagoverlies. Als oudlid van het OM weet Van der Lugt maar al te goed wat het betekent als een fraudezaak in de media breed wordt uitgesponnen. “Bij het verkopen van informatie of het aannemen van steekpenningen is de schade helemaal niet te overzien!”

Geen politie maar... Van der Lugt nam uiteraard ‘zijn’ Deloitte & Touche Forensic Services als voorbeeld van een organisatie die ondernemers helpt bij het oplossen en afwikkelen van interne criminaliteit. “Wij richten ons met name op de wat grotere, ingewikkelde zaken. En omdat daar in vrijwel alle gevallen sprake is van een vermogensdelict of een activiteit die financiële gevolgen kan hebben voor het bedrijf, is onze organisatie opgebouwd rond forensisch accountants,

Diefstal van tijd, goederen en informatie Volgens Ben van der Lugt is er een breed scala aan interne criminaliteit: fraude, lekken van informatie, diefstal, ongewenste nevenfuncties, omkoping en omgekocht worden (ook de te forse relatiegeschenken), misbruik of oneigenlijk gebruik van spullen van de baas (ook kopiëren, telefoon en internet), verduistering in dienstbetrekking, corruptie, misbruik van declaraties en kortingsregelingen, personeelsaankopen, sjoemelen met vrije tijd en het geven en ontvangen van smeergeld en steekpenningen.

speurhonden in plaats van waakhonden.” Daarnaast telt de 25 ‘man’ sterke ploeg bedrijfseconomen, organisatie-adviseurs, IT’ers, EDP-auditors, communicatiewetenschappers, criminologen, ethici, fiscalisten en strafrechtjuristen. Veel van hen zijn afkomstig van de FIOD, het Landelijk Recherche Team en de CRI; een hoog politiegehalte dus.

Wie meent dat criminaliteit in zijn bedrijf niet voorkomt, heeft een vrolijke, doch beperkte blik

“In tegenstelling tot de politie wordt onze hulp al ingeroepen als er nog maar een vaag vermoeden is van fraude. Wij gaan aan de gang met het onderzoeken van de boeken, openbare bronnen, onderzoek ter plaatse en interviews. Uiteindelijk lossen wij vragen op als: wat is er precies gebeurd, wat is er weg, wie heeft het gedaan, wie stond er bij en keek er na en wie heeft de buitenwereld getipt over de interne problemen.” In tegenstelling tot een politie-onderzoek gaat het bij dit type particuliere fraudebestrijdingsbedrijven ook om de vaak nog interessantere achterliggende vragen. Dus hoe heeft dit kunnen

politie bij haalt!” gebeuren en was er eigenlijk wel sprake van interne controle en regels waaraan men zich moest houden. Een goede afwikkeling is, in de ogen van Van der Lugt, ten minste zo belangrijk. “Wij kijken ook of de directe schade en de gevolgschade te verhalen is, dan wel of deze geclaimd kan worden bij een fraudeverzekering. En of er BTW-navorderingen of douaneclaims te verwachten zijn. Ons materiaal moet daarnaast voldoende kracht hebben opdat een ontslag op staande voet stand houdt bij de kantonrechter.”

secretaresse ligt en de sleutel van de brandkast op het richeltje, dan helpt technopreventie ook niet.” Belangrijker zijn in zijn ogen echter de organisatorische maatregelen zoals heldere procedures, een goede zichtbare controle, een ‘ventiel’ voor de potentiële klokkenluider, een goede scheiding tussen registratie en procuratie. “Er moet echter ook wel een lamp zijn om tegen aan te lopen. Als bijvoorbeeld nooit is vastgelegd dat bepaalde nevenactiviteiten niet mogen, heeft u geen been om op te staan!”

Integriteitscode

Kijk eens boven het systeemplafond in de toiletten. Daar liggen de goederen die later het bedrijf verlaten Uiteindelijk wordt altijd overlegd of en op welke wijze aangifte bij de politie moet worden gedaan. “We dringen hier altijd op aan om toekomstige werkgevers te behoeden voor recidive.” Een rapport wordt altijd afgesloten met een preventie-advies.

Voorkomen is beter dan genezen Net als in het strafrecht helpt het strenger straffen of iemand openbaar aan de schandpaal nagelen niet of nauwelijks om anderen te weerhouden hetzelfde te doen. Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de misdaad het gevolg is voor het vervagend normbesef. “Normen en waarden en zelf het goede voorbeeld geven zijn één kant van de zaak, preventie is het tweede veel belangrijker wapen tegen de criminaliteit.” Naast de beveiliging tegen externe criminaliteit ging Van der Lugt met name in op preventie tegen interne criminaliteit. Het gaat daarbij uiteraard ook om technopreventie, zowel hangen sluitwerk, sleutel- en wagenparkbeheer als beveiliging van de informatiesystemen. “Alles hangt en staat daarbij met de discipline. Als de sleutel van de kast met vertrouwelijke stukken samen met de creditcards altijd in de bovenste lade van het bureau van de

Zeker na de ‘kwestie Peper’ is men binnen de gemeenten druk bezig met het opstellen van integriteitscodes. Staatssecretaris Ybema wil deze ook voor het bedrijfsleven verplicht stellen. Volgens Van der Lugt is dat één van belangrijkste middelen om interne criminaliteit tegen te gaan. “In een

integriteitscode worden de normen en waarden van de onderneming en de bij de onderneming betrokken personen vastgelegd. Het moet de basis en het kristallisatiepunt zijn van het integriteitsmanagement van een onderneming.” Hij benadrukte dat het niet gaat om de hoeveelheid kopieën die iemand privé mag maken, maar om een richtsnoer bij ethische dilemma’s die zich hoog en laag in de organisatie kunnen voordoen. Dus ook om de wijze waarop een onderneming (en al zijn medewerkers) omgaat met zaken als omkoping, diefstal, fraude e.d. “Belangrijk daarbij is het goede voorbeeld van het management en dat er tijdens de functioneringsgesprekken steeds weer op wordt teruggekomen.” Een gedragscode kan niet van bovenaf worden gedropt, maar moet van binnen uit groeien. “Het is een lang, maar bijzonder waardevol proces, waar wij de ondernemingen graag bij ondersteunen.” ■

97

Pentas Moulding fier op eigen benen

Van surfplankleverancier tot custom-moulder

99

Het begon midden jaren zeventig toen Ten Cate een nieuwe markt zag in de productie van surfplanken ontstond Ten Cate Sports. Nu, vijfentwintig jaar later, is het inmiddels verzelfstandigde (en van naam veranderd) Pentas Moulding een bloeiend bedrijf met bijna 80 medewerkers. Het Almelose bedrijf kent inmiddels een breed scala aan producten en klanten, die ontdekt hebben dat de rotomoulding-techniek een prima methode is voor kleine series en relatief grote kunststofproducten.

(door Niko Wind)

◆ Roterend drogen voor een gelijkmatige dikte

Ten Cate Sports produceerde en verkocht op de top wereldwijd zo’n 40.000 surf planken per jaar. Het surfen had toen een andere betekenis en beleefde midden jaren tachtig zijn hoogtepunt. Van surfen op internet had toen nog niemand gehoord..... Toen de windsurf-rage ten einde liep, maakte het bedrijf een ommezwaai naar ‘leverancier van technische producten’; kunststofproducten die op basis van klantspecificaties (de custom moulingformule) worden ontworpen en vervaardigd. Ook de bedrijfsnaam veranderde van Ten Cate Sports naar Ten Cate Rotomoulding en later Pentas Moulding b.v. Na vijf moeizame jaren - er moest niet alleen naar klanten worden gezocht, er was ook een totale cultuuromslag nodig -

zat het bedrijf zo goed op de rails dat het pand aan de Sluiskade in Almelo te klein was geworden en de onlogische interne logistiek haar tol begon te eisen. Nieuwbouw op de huidige locatie, het Bedrijvenpark Twente, bleek de juiste oplossing te zijn. In 1992 leidde het vervreemdingsbeleid van Ten Cate NV er toe dat het zittende management het bedrijf

overnam. “We waren terecht een vreemde eend in het bedrijf,” aldus de huidige algemeen directeur Ruud Koorn. “We wisten dat het bedrijf toekomst had en waagden de gok.”

Meer dan toiletcabines Dat Koorn gelijk heeft gehad, bewijzen de resultaten en de enorme diversiteit aan producten. Pentas is vooral bekend door

▲

Pentas Mouling produceert zo’n 600 verschillende producten voor klanten in West-Europa. Het bedrijf is gespecialiseerd in het vervaardigen van technisch moeilijk te roteren producten. Een groot deel hiervan wordt als halffabricaat aan de klanten geleverd. In de laatste tijd vindt er echter een ontwikkeling naar systeemleverancier plaats

◆ Algemeen directeur Ruud Koorn: “Veel meer dan toiletcabines.”

de toiletcabines die bij elke bouw en elk evenement staan opgesteld, maar er is meer, veel meer! Het rotatieproces is vooral bijzonder geschikt voor kleine series (tussen de 150 en 1.5000 per jaar), waarbij de lage kosten van het spuitgieten niet opwegen tegen de prijs van de matrijzen. Directeur Ruud Koorn: “Wij richten ons - naast de seriematige toiletcabines - volledig op de technische producten, die we samen met de klant ontwikkelen. De branche maakt ons niet uit. We zijn met de bouw van kano’s zelfs weer een beetje teruggekeerd naar de sport.”

101

Een onbekend proces met veel mogelijkheden ◆ ...vullen met kunststofpoeder.

Pentas doet op een bijzondere manier aan marketing: “We gaan wel naar beurzen, maar dan als bezoeker. Al rondlopend zien we overal producten, die mogelijk goedkoper en beter door ons in kunststof kunnen worden gemaakt. En daar gaan we dan op af.”

Een nieuw product per week Door het brede toepassingsgebied en de vindingrijkheid van de klanten ontwikkelt Pentas Moulding gemiddeld elke week een nieuw product. Een forse klus voor de vijf man sterke engineeringsafdeling en de werkplaats waar de matrijsmodellen worden gemaakt. De matrijzen zelf worden extern geproduceerd, al heeft Pentas wel een deelneming in deze matrijzenbouwer genomen.

Moulding Bij het moulding-proces wordt een afgepaste hoeveelheid kunststofpoeder (polyethyleen of polypropyleen) in een holle mal gegoten. Deze wordt al wentelend verhit, waardoor een gelijkmatige wanddikte wordt opgebouwd. Om uitzakken te voorkomen wordt de mal met het product ook tijdens het koelen over twee assen langzaam geroteerd. Het proces neemt ongeveer één uur in beslag waardoor per matrijs 120 delen per week kunnen worden geproduceerd. Omdat met één grondstof wordt gewerkt zijn de producten volledig recyclebaar.

“Het is voor ons de kunst om de wensen van de klant zo goed mogelijk te vertalen in een eindproduct. De ene keer moeten we uitgaan van een gedetailleerde CAD-tekening, een andere keer van schetsje met enkele ruwe maten. Dat laatste is niet eens zo onplezierig, omdat wij dan meer vrijheid hebben om het product aan te passen aan de mogelijkheden van het proces.” Toch maakt Pentas niet alleen relatief simpele producten als watertanks, transportbakken, drijflichamen, brandstoftanks voor vrachtauto’s, boeien, rolcontainers en voedertanks. Ook kinderzitjes en behuizingen voor stofzuigers en schoonmaak-

machines komen uit de Almelose fabriek. “Wij hebben het proces inmiddels dusdanig goed in de vingers dat we in principe alles kunnen maken, als het maar opgebouwd kan worden uit delen van maximaal 3 meter doorsnede.” Pentas is als toeleverancier uiteraard sterk afhankelijk van de economische ontwikkeling. Het bedrijf is echter in het geheel niet branchegebonden. Als een van de Nederlandse baggeraars een grote opdracht in Singapore krijgt, heeft deze drijflichamen van Pentas nodig en als de drinkwaterprijzen stijgen is er meer behoefte aan tanks voor de opslag van regenwater voor de doorspoelen van het toilet... ■

GROEP

Bestuurders ervaren dat

Recommend Documents