Beste leerkracht,
Zuiddag 2015 zet Nicaragua en de cacaosector in de kijker. Aan de slag gaan met dit thema in de klas om te werken rond wereldburgerschapseducatie gelinkt aan armoede en duurzame ontwikkeling is een hele uitdaging.
Hoe leg ik verbanden tussen de thema’s?
Hoe leg ik zo’n complexe situatie uit in de klas?
Waar liggen de gevoeligheden in de klas?
Om jou alvast vooruit te helpen, hebben Kleur Bekennen en Zuiddag een bundel vol inspiratie verzameld. Deze educatieve materialen, en nog véél meer, vind je in de Kleur Bekennen documentatiecentra.
Omdat er vele educatieve materialen bestaan rond het thema Nicaragua helpen we jou door selectief te zijn, zodat je gemakkelijker je weg vindt door het grote aanbod. De educatieve materialen die we opnemen in deze lijst zijn actueel en zijn in het Nederlands uitgegeven. Educatieve materialen die gedateerd zijn, omdat de situatie snel evolueert, en anderstalige educatieve materialen, hebben we in deze lijst achterwege gelaten.
Veel succes!
Kleur Bekennen & Zuiddag
BTC Hoogstraat 147 – 1000 Brussel – T : +32 2 505 18 20 – F : +32 2 505 18 51
[email protected] – www.kleurbekennen.be
De collectie pedagogische materialen in de documentatiecentra van Kleur Bekennen biedt ondersteuning aan wie met jongeren aan de slag wil rond wereldburgerschap. Het inspelen op de persoonlijke aanpak van de leerkracht staat centraal in onze collectie. Daarom stellen de educatieve medewerkers hun expertise ter beschikking aan zowel gebruikers als producenten van pedagogisch materiaal. Ze geven je graag advies over de inhoud, werkvormen en doelgroepen, ze denken mee hoe je procesmatig kunt werken rondom wereldburgerschap, zonder kwaliteit uit het oog te verliezen. Indien nodig verwijzen ze je door naar derden.
De materialen zijn vrijwel allemaal gratis te ontlenen. Ga eens snuisteren in onze online catalogi om een idee te krijgen van ons aanbod. Je vindt er ook gratis te downloaden lesmateriaal.
Een zeer divers aanbod van lesmappen met actieve werkvormen, educatieve spelen, pakketten en koffers, beeldmateriaal, digitaal educatief materiaal, toegankelijke achtergrondinformatie voor de leerkracht, informatieve werken, etc. De soorten lesmaterialen zijn even omvangrijk als de thema’s die ze aankaarten. Enkel fondsenwervend materiaal en puur promotiemateriaal worden niet aangeschaft.
De Kleur Bekennen collectie als geheel is actueel, uitgebalanceerd, en afgestemd op de verschillende doelgroepen. Aan deze drie maatstaven wordt het aanbod continu getoetst opdat de Kleur Bekennen collectie een ijkpunt blijft op het vlak van kwalitatief hoogstaand materiaal.
Kleur Bekennen speelt in op het groeiende assortiment digitale leermiddelen. Enerzijds is er het (meestal) gratis te downloaden lesmateriaal dat door verschillende organisaties en uitgevers wordt ontwikkeld. Via onze online catalogus wordt je op weg geholpen naar het bestaande aanbod van downloadbare materialen. Anderzijds
bestaan er leermiddelen die louter voor digitaal gebruik
bestemd zijn. De Kleur Bekennen blog is hiervoor een onuitputtelijke inspiratiebron. Ga eens op een korte ontdekkingsreis!
Brussel : FOS, 2004, 47 pagina’s Doelgroep: vanaf 10 jaar
Het boek brengt het verhaal van koffie en een aantal recepten. Naast de geschiedenis, het groeiproces, de koffiesoorten, de productie van koffie, wordt eveneens de verwerking van koffie in Zuid en Noord belicht. De koffiecrisis, de bittere koffie uit Nicaragua spoort mensen aan om meer (h)eerlijke koffie te kopen.
Karel Blondeel, Sara De Meyer Gent : International Centre for Reproductive Health, 2013, 25 pagina’s + dvd Doelgroep: 16-18 jaar
Film en lespakket over wetenschappelijk onderzoek naar seksuele en reproductieve gezondheid bij jongeren hier en in het Zuiden. Het Zuiden komt aan bod via twee case studies: Nicaragua en Kenia. Doelstelling is jongeren te sensibiliseren en enthousiasmeren over het belang van wetenschap en de maatschappelijke dienstverlening die ermee gepaard kan gaan. Een tweede doelstelling is kennisverhoging en opinievorming van adolescenten over seksualiteit en seksuele voorlichting van jongeren hier en in het Zuiden. De les neemt minimum 2 lestijden in en is bedoeld voor de derde graad ASO.
Ellen Tijsinger Amsterdam : Ploegsma, 2005, 92 p. Doelgroep: vanaf 10 jaar
Een journaliste portretteert tien kinderen uit de hele wereld, waaronder Nicaragua. Met hun verhaal wordt geïllustreerd waar ze volgens het Verdrag voor de Rechten van het Kind recht op hebben. De verhalen beginnen steeds met een klein kaderstuk waarin de rechten vervat staan die het verhaal verduidelijken. De verhalen zijn erg toegankelijk geschreven, kinderen kunnen zich makkelijk verplaatsen in de leefwereld van een ander kind. Typische woorden of uitdrukkingen staan schuin gedrukt en worden meestal in een context verduidelijkt. De vele foto's helpen je om je als lezer
te verplaatsen in de wereld die geschetst wordt. Het boek is bedoeld om zo te lezen of om samen in de klas rond te werken. Bovendien legt het de vinger op een pijnlijke wonde: zowat alle landen van de wereld hebben het verdrag voor de Rechten van het Kind ondertekend maar veel landen houden zich daar niet aan.
Brussel: Djapo, vzw Atomium, 2010, dvd Doelgroep: vanaf 15 jaar
In de film 10 dagen België nemen vier jongeren uit China, Botswana, Ecuador, Nicaragua de Belgische cultuur onder de loep. Hun gids is de Vlaamse Rutger met wie ze tien dagen het leven leven "zoals het bij ons is". We zien wat zij vreemd vinden, maar vooral hoe vreemd we eigenlijk zelf zijn. De film hoort bij het project Spiegels voor jongeren vanaf 15 jaar. Meer informatie hierover staat op de website van Djapo.
Barber, Nicola Leidschendam , 2005 Doelgroep: vanaf 14 jaar
De informatieve reeks 'flitslicht' onderzoekt enkele brandhaarden in de wereld. Sommige regionale conflicten hebben hun wortels diep in de geschiedenis, en blijven generaties lang sudderen. Informatieve teksten, foto's, citaten en kaarten geven een overzicht van elk conflict, er is ook aandacht voor de meest recente ontwikkelingen. In 'centraal Amerika' worden de ontwikkelingen beschreven die dit deel van de wereld al eeuwenlang tot een slagveld maken, met name in Guatemala, El Salvador, Honduras, Nicaragua, Costa Rica en Panama. Er is aandacht voor de oorspronkelijke bewoners van deze gebieden, de koloniale periode en de meer recente geschiedenis.
De Boer, Arnold ; Jansen, Betram, Ontwikkelingseducatie Stedenband
Deze lessenserie is ontstaan in het kader van de stedenbanden die Amsterdam heeft met de hoofdstad van Nicaragua, Managua en met Beira, de belangrijkste havenstad in Mozambique. Tijdens deze lessen komen de leerlingen meer te weten over politieke, sociaal-economische en culturele aspecten in de verschillende landen. Tevens kunnen de leerlingen onderzoeken of het thema multiculturaliteit alleen in de Nederlandse samenleving speelt of ook in andere landen. Elke brochure
is themagericht en gaat over respectievelijk 'jongeren en hun toekomst', 'multiculturaliteit en globalisering', 'jonge burger, oude stad' en 'stads- en plattelandsculturen'. Elk thema wordt belicht vanuit de drie landen en er zijn telkens een 5 à 6 tal opdrachten voor de leerlingen.
Sennesael, Michèle Fotoboek, eigen beheer, 2013, 112 pagina’s
In Stories of Love, Faith and Courage zoekt fotografe Michèle Sennesael een antwoord op de vraag hoe het voelt om op te groeien in armoede. Ze trok een drietal maanden naar het op één na armste land van Latijns-Amerika en woonde er in bij verschillende families in de sloppenwijken van Matagalpa stad. Het resultaat zijn geen schrijnende toestanden maar taferelen die de schoonheid van alledaagse situaties verbeelden. Via deze inspirerende familieverhalen krijgt schoonheid een diepere betekenis en wordt de kracht van innerlijke rijkdom in de verf gezet.
De Vriendschapsband Utrecht – Léon laat je kennis maken met Chico en zijn vrienden uit Nicaragua. Doe de opdrachten en speel de spelletjes en zorg dat alle kinderen weer naar school kunnen. Je hebt wel een speelcode nodig, maar die kan je gratis aanmaken. Het spel is ontwikkeld voor de derde graad basisonderwijs, maar is ook gewoon zo leuk om spelen. http://www.ookleonnaarschool.nl/
Deze documentaire (11 min.) geeft een impressie van het dagelijks (over)leven van kinderen in León. Je kan hem bekijken op YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=XaoHZIwARRA
Antwerpen : Spoor ZeS, 2011 Spelboekje: 27 pagaina’s en 33 spelkaarten Doelgroep: vanaf 14 jaar
In dit spel worden de deelnemers koffieboeren uit Burundi. Je probeert als ploeg een zo lekker mogelijke kop Burundese koffie te zetten. Je kunt voor straf spul gaan door enkel koffiestruiken te telen op je veld, maar één mislukte oogst en je bent gezien. Pimp your koffie is de boodschap en zorg dat je sterk staat tegen droogte, multinationals en land-erosie. Ga je alleen met je heuvel te werk voor een goede oogst? Of verzamel je samen met de Haguruka-groepen, boeren die vooruit willen, de meeste opbrengst? Wie weet schenk jij op het einde van Potvolkoffie! de lekkerste kop? Het spel duurt ongeveer 180 min. en kan met 8 tot 24 deelnemers verdeeld in 4 groepjes gespeeld worden.
Gent : Oxfam Solidariteit, 2013 (met dvd) Doelgroep: vanaf 15 jaar
Deze map werd uitgewerkt in het kader van de campagne "Groei. Voedsel. Leven. Aarde." Het wil aantonen waar het beleid faalt en vraagt aandacht voor de enorme uitdagingen waar de voedselvoorziening in de wereld voor staat: de impact van het beleid op economische, sociale en ecologische situatie en kleinschalige boeren en lokale gemeenschappen in het Zuiden. De lesmap biedt handvaten om de thematiek in de klas te brengen. De lessenreeks is opgebouwd in "leren-denken-doen" en heeft de bedoeling leerlingen bewust te maken dat zij als consumenten een deel van de oplossing zijn, via hun aankoopbeslissingen en hun stem als burger.
Leuven : Centrum Informatieve Spelen, 2010 Spelbrochure + dvd Doelgroep: vanaf 16 jaar
"Boerenverstand" is een interactief groepsspel over landbouw in de wereld. De videobeelden brengen 5 thema's aan die van levensbelang zijn voor landbouwers zowel bij ons als in het Zuiden: water, bodem, energie, mest en kapitaal. Elk van deze thema's biedt landbouwers in de wereld kansen maar ook problemen. Ze blijven echter niet bij de pakken zitten, voor elk probleem proberen ze creatieve, duurzame
oplossingen te bedenken. Kwestie van gezond boerenverstand! 4 teams nemen het tegen elkaar op. De spelers proberen zo veel mogelijk punten te behalen door vragen op te lossen en opdrachten te vervullen in verband met de videobeelden. Goed opletten tijdens de beelden, zelf creatief voor de dag komen en tactisch spelen, zijn van cruciaal belang tijdens het spel. Dit maakt van 'Boerenverstand' een spannend en leuk maar vooral ook inhoudelijk interessant spel.
Antwerpen : Spoor Zes, 2010, spelbrochure Doelgroep: vanaf 13 jaar
In dit spel zijn de deelnemers boeren uit het Altiplano, de Boliviaanse hoogvlakte, die proberen water naar hun akkers te laten vloeien. De klimaatverandering is hier dagelijks voelbaar, maar ook politieke en menselijke factoren maken het overleven alsmaar moeilijker. Kiest men voor eigen belangt of voor dat van de gemeenschap? In dit creatieve spel bouwen de deelnemers met eigen materiaal een irrigatiesysteem. Dit spel is bedoeld voor 3 à 30 spelers en vergt 2 à 3 uur. Het kan best buiten gespeeld worden in de buurt van water (beek of kraantje).
In Antwerpen ben je welkom in het Provinciaal Documentatiecentrum Atlas. DocAtlas heeft ook een afdeling in Turnhout. Bekijk het aanbod in de online catalogus Advies: contacteer onze educatieve medewerkers Bezoek het documentatiecentrum: Carnotstraat 110 2060 Antwerpen Maandag
Gesloten
Dinsdag
9u00-19u00*
Woensdag
9u00-17u00
Donderdag
9u00-17u00
Vrijdag
9u00-13u00
*Tijdens de schoolvakanties tot 17u00
In Brussel ben je welkom in de Onderwijsbibliotheek van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Bekijk het aanbod in de online catalogus Advies: contacteer onze educatieve medewerker Bezoek het documentatiecentrum: E. Jacqmainlaan 135 1000 Brussel
Maandag
Gesloten
Dinsdag
9u00-16u00
Woensdag
9u00-16u00
Donderdag
9u00-18u00*
Vrijdag
9u00-12u00
*vanaf 16u enkel op afspraak
In Gent ben je welkom in het Wereldcentrum van de Provincie Oost-Vlaanderen. Bekijk het aanbod in de online catalogus Advies: contacteer onze educatieve medewerker Bezoek het documentatiecentrum Leopoldskazerne (Blok C - 2de verdieping) Gaspar de Craeyerstraat 2 9000 Gent
Maandag
Dinsdag
Woensdag Donderdag Vrijdag
9u00-12u30 13u30-17u00 9u00-12u30 13u30-17u00 9u00-12u30 13u30-17u00 Op afspraak 9u00-12u30 13u30-17u00
In Hasselt ben je welkom in het Educatief Centrum van de provincie Limburg. Bekijk het aanbod in de online catalogus Advies: contacteer onze educatieve medewerker Bezoek het documentatiecentrum: Universiteitslaan 1 3500 Hasselt
Maandag
Op afspraak
Dinsdag
9u00-16u30
Woensdag
9u00-16u30
Donderdag
9u00-16u30
Vrijdag
9u00-16u30
In Leuven (Heverlee) ben je welkom in de bibliotheek van UC Leuven-Limburg. Bekijk het aanbod in de online catalogus Advies: contacteer onze educatieve medewerker Bezoek het documentatiecentrum: Hertogstraat 178 3001 Heverlee
Maandag
8u00-18u00
Dinsdag
8u00-18u00
Woensdag
8u00-20u00
Donderdag
8u00-18u00
Vrijdag
8u00-18u00
In Roeselare ben je welkom in het Provinciaal Noord-Zuid Centrum (PNZC). Bekijk het aanbod in de online catalogus Advies: contacteer onze educatieve medewerker Bezoek het documentatiecentrum: Hugo Verrieststraat 22 8800 Roeselare (ingang via de parking in de Cichoreistraat ter hoogte van nummer 6)
Maandag
9u00-16u30
Dinsdag
Op afspraak
Woensdag
9u00-16u30
Donderdag
Op afspraak
Vrijdag
Op afspraak
Contacteer Erika Nobels, verantwoordelijke educatief materiaal Kleur Bekennen,
[email protected], T: 02 505 19 02
