Intermediair sollicitatie-metamorfose
Make-over specialist: Blijf altijd jezelf
‘Best leuk pakje, een beetje grijs’ In deZE Sollicitatie make-over leren twee starters hoe ze passende kleding kunnen kiezen voor een sollicitatie. ‘Foutloos en veilig is niet per se goed’. tekst Maaike Bos fotografie Patricia Nauta Els van Asperen in gesprek met Henk-Rik
Overleg vóór de shoot
Het notitieboekje van Van Asperen en de gids die haar inspireert 46 Intermediair Startersgids
H
et is nog rustig maandagochtend aan het Rokin in Amsterdam, maar bij PR-bureau Press Only staan de lampen al klaar voor de fotoshoot. Vandaag ondergaan twee starters een make-over met kledingadvies voor een sollicitatiegesprek. Ze gaan ‘voor’ en ‘na’ de styling van organisatieadviseur Els van Asperen op de foto. In de rekken vol sample-kleding van Press Only hangen kleurige jurkjes en mooie jasjes, nette broeken en eigentijdse stropdassen. ‘Hallo’, klinkt het uit de lift. Dimphy Rutten komt binnen in strakke spijkerbroek en bloesje, haar in een losse knot. Make-up draagt ze niet. ‘Ik doe niet zoveel meisjesdingen’, zegt ze. Ze is meer stoer, speelt zelfs voetbal. De hakschoenen worden nog lastig want haar rechtervoet is blauw van de wedstrijd afgelopen weekend. Adviseur Els van Asperen wil eerst kennismaken. Zij kijkt voor geschikte kleding niet alleen naar iemands figuur, kleur ogen en huid. Karaktertrekken en wensen kunnen ook in kleding tot uitdrukking komen. Van Asperen helpt daar veel (vrouwelijke) leiders mee. Na jaren HR-management richtte ze organisatieadviesbureau Wonderful at Work op.’Ik kijk hoe mensen zich met de cultuur van een organisatie kunnen verbinden én zichzelf kunnen blijven.’ Ze vraagt Dimphy naar haar wensen in werk, naar haar leuke en juist scherpe kanten. Dimphy: ‘Ik ben enthou-
Intermediair sollicitaie-metamorfose
Henk-Rik Keizer (25)
Dimphy Rutten (24)
n ‘Ik werk sinds kort bij Mercurius Marketing, een strategisch marketingadviesbureau in Almelo, en heb marketing gestudeerd aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ik ben serieus, houd van echtheid. Graag werk ik in kleine bedrijven met een informele werksfeer. In een sollicitatie wil ik bescheidenheid en rust uitstralen, naast een kritische, nieuwsgierige houding.’
n ‘Ik heb net mijn master Business Studies behaald aan de Universiteit van Amsterdam na een hbo-bachelor Sport Management en Marketing. Cijfermatige onderbouwing vind ik belangrijk. Daarom zoek ik banen in online marketing – waarin respons meetbaar is - en traineeships bij grote bedrijven voor de financiële kant. Ik wil graag energiek en positief overkomen.’
siast, help collega’s, heb bijna nooit ruzie. Ik wil wel de feiten weten. Dan zeg ik tegen iemand: dat wil ik graag weten.’ ‘Je bent niet bereid zelf het werk te doen?’, vraagt Van Asperen. Ze schrikt ervan. ‘Ik werk juist hard. Maar inderdaad, ik zie wel eens details over het hoofd omdat ik graag resultaat wil.’ Ze is vlot en sportief en straalt graag
‘Veel starters kleden zich te ouwelijk in harde, donkere stoffen’
energie uit, concludeert Van Asperen, en gaat met showroommanager Else Pool van Press Only door de rekken voor passende kleding. Ondertussen trekt Dimphy haar eigen sollicitatieoutfit aan: een grijs jasje en bijpassende rok van H&M en een witgestreept bloesje. ‘Best leuk pakje’, reageert Van Asperen. ‘Een beetje grijs. Vrouwen hebben Intermediair Carrièregids voor Starters 47
Intermediair sollicitatie-metamorfose
[ VOOR ]
Dimphy tijdens de metamorfose
de neiging mannenpakken te kopiëren. Het is niet fout, maar laat ook niets persoonlijks zien. Accessoires zoals mooie schoenen en sieraden kunnen helpen, maar sjaals kunnen weer te weinig zakelijk zijn.’ ‘Ik trek gewoon wat uit de kast’, zegt Dimphy nonchalant. ‘Het gaat toch om inhoud?’ Van Asperen: ‘Voor een sollicitatiegesprek kun je beter overdressed dan underdressed zijn. Uit onderzoek blijkt dat mensen met een verzorgd uiterlijk eerder worden uitgenodigd voor een vervolggesprek. Kleding strijken, schoenen poetsen, zelfs make-up opdoen heeft effect. Bedrijven willen zich kunnen presenteren in de zakelijke buitenwereld. Kom je in spijkerbroek, dan laat je hen gissen: kan ze ook inschatten dat netjes soms handig is?’ In het wat verfomfaaide mantelpakje en haar zwarte, niet gepoetste laarzen gaat ze op de foto van vóór 48 Intermediair Carrièregids voor Starters
‘Vrouwen hebben de neiging mannenpakken te kopiëren’
de metamorfose. Het grijs maakt haar huid kleurloos. Dan volgt het passen. Blauwe broek: te tuttig. Paarsroze jurkje: klopt niet met haar lichaamsvorm. Een strak, beige gestreept jasje zet de adviseur op het goede spoor. Een soepele broek en zalmroze truitje maken het af, vindt ze. ‘Prima voor sollicitaties bij grote bedrijven en tegelijk toegankelijk en persoonlijk.’ Wat poeder, mascara en lipgloss geven haar gezicht kleur en met los haar knalt ze van de foto. ‘Bij haar zijn simpele vlakken en lijnen in de kleding genoeg’, zegt Van Asperen. De details zitten in andere dingen. In de schoenen komt het beige van het jasje terug. De mascara laat haar ogen meer spreken. ‘Veel starters kleden zich te ouwelijk in harde, donkere stoffen om serieus genomen te worden. Dimphy
Intermediair sollicitatie-metamorfose
[ na ]
mag best een jonge vrouw zijn en daarmee haar voordeel doen.’ Kandidaat Henk-Rik Keizer komt binnen in chocoladebruin jasje en broek. ‘Een mooie combinatie om in te solliciteren maar het mag gedurfder’, vindt Van Asperen. Henk-Rik knikt. Hij werkt in de identiteitsmarketing: helpt organisaties hun identiteit te benoemen en die door te voeren in alle uitingen en gedrag. Dat past bij Henk-Rik, vindt Van Asperen. Uit hun gesprek blijkt zijn interesse voor authenticiteit en degelijke strategie in plaats van kortetermijnmarketing. Hij wil niet in het corporate wereldje werken. ‘Ik heb moeite met haantjes, ben geen statusgevoelig jasje-dasje-type en geen creatieveling met warrig haar. Ik ben graag op de achtergrond, maar ben mezelf en durf kritisch te zijn.’
Het resultaat
Intermediair Carrièregids voor Starters 49
Intermediair sollicitatie-metamorfose
[ VOOR ]
Henk-Rik tijdens de metamorfose
Vervolgens poseert hij ongemakkelijk voor de eerste fotoshoot. ‘Je heb moeite jezelf te presenteren, he?’ vraagt Van Asperen. De kandidaat lacht vol zelfspot. ‘Je bescheidenheid nodigt uit tot een gesprek. Dat is je kracht’, zegt ze. ‘Je hebt geen tien jaar werkervaring nodig om een goede gesprekspartner te zijn. Ook in je kleding hoef je niet méér senior te lijken. Je wordt serieus genomen om je eigen kwaliteiten: bescheidenheid, jong idealisme.’ Om dat te laten zien, gaat ze op zoek naar kleding met speelse details. Een bloemenoverhemd valt af. ‘Te beachy’, keurt Van Asperen. ‘Een fris pak met leuke kleur overhemd kan altijd, maar ik wil laten zien waarin je ook goed bij kleinere, informele bedrijven kunt solliciteren.’ De keuze valt op een wit overhemd, spijkerbroek en blauwgestreept jasje. In tweede instantie zie je pas de 50 Intermediair Carrièregids voor Starters
‘In passende kleding laat je zien dat je de cultuur goed inschat’
details: het motiefje in de getailleerde blouse, het randje bij de broekzak, de roze ruit achter op de bloemenstropdas en de glans van het jasje. ‘Dit geheel heeft een frisse, jonge uitstraling, zakelijk, maar toegankelijker dan je eigen outfit. Het kleurt goed bij je gezicht. Jij moet het zoeken in koele kleuren, geen herfstkleuren als oker of roestbruin.’ Zijn nieuwe kleding is bescheiden zonder saai te zijn, legt Van Asperen hem uit. ‘Als je langer kijkt, is er meer te zien. Dat is een parallel met je werk. Jij wilt laagjes afpellen: wat zit ergens achter?’ Henk-Rik vindt het jasje te VVD’erig. ‘Draag het dan los bij je’, adviseert ze. ‘Zo telt het toch mee in de nette uitstraling.’ Het geheel is hem iets te ‘snel’, hij zou eerder voor één verrassend element kiezen. ‘Maar ik weet nu dat lichte zomerkleuren bij me passen, dat ik meer kan doen met
Intermediair sollicitatie-metamorfose
[ na ]
verrassende details en dat ik me niet te ouwelijk moet kleden.’ Dimphy ziet ook voordelen in haar nieuwe outfit. ‘Ik vind mijn eigen setje nog steeds gepast, maar zal in het vervolg meer kleur dragen: dat is zakelijk én vrolijk en actief. De kans bestaat dat ik binnenkort een kleurrijker jasje aanschaf voor sollicitaties.’ Bij het vertrek geeft Van Asperen hen nog wat tips. ‘Een sollicitatiegesprek is een wederzijdse kennismaking. Je verdiept je in het bedrijf en denkt na over wat je zelf wilt uitstralen. In passende kleding laat je zien dat je de cultuur goed inschat.’ Met veilige, foutloze keuzes zit je niet vanzelf goed, is haar boodschap. Van Asperen: ‘Bedrijven zoeken juist hun toekomstige leiders. Ze zoeken mensen met een eigen inbreng. Laat dus zien wie je bent.’
Het resultaat
Intermediair Carrièregids voor Starters 51