Een beetje sporten en een beetje lol maken

MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Jaargang 10 — zomer 2005

‘Een beetje sporten en een beetje lol maken’ In dit nummer onder andere: Logeerkring: ‘Ik vond het hier direct leuk’

‘In de ogen kijken. Borst vooruit. Benen stevig op de grond’

Training maakt weerbaar Techniek biedt uitkomst als lezen moeilijk is

MEEnieuws 1/2005

Veel leesplezier! Wat kunnen woorden toch veel betekenen. Vroeger hoorde je nog wel eens praten over ‘invaliden’. Alsof het om mensen gaat die minder waard zijn. Bij de voorbereiding van dit nummer trof ons dat weer. Dan hebben we tegenwoordig toch een beter woord: mensen met een beperking. Beperkingen stellen grenzen aan wat je wel of niet kunt. Dat is duidelijk.

Beperkingen bieden je ook de mogelijkheid die grenzen te overschrijden. In dit nummer van MEE nieuws komen verschillende mensen aan het woord die dat ook doen: de grenzen van hun verstandelijke en lichamelijke beperkingen opzoeken én verleggen. We hebben voorbeelden van mensen die hun grenzen verleggen in de sport en in het vinden van een baan. We hebben een verhaal van scholieren,

die leren om zelf dingen uit te zoeken en besluiten te nemen. En we hebben een artikel van iemand die leert voor zich zelf op te komen. Wij wensen u veel leesplezier! De redactie

In dit nummer 4

Kinderen met een beperking uit logeren via de Logeerkring Drenthe: ‘Ik vond het hier direct leuk’

6

Eigen Initiatief Model in de klas ‘Stop! Eerst nadenken, dan pas doen’

8

Thema pagina: Techniek biedt uitkomst: Als lezen moeilijk is

10

Dennie Viswat is blij met zijn baan: ‘Werken met kinderen vind ik geweldig’

12

Verlegenheid overwinnen door cursus weerbaarheid ‘In de ogen kijken. Borst vooruit. Benen stevig op de grond’

14

Arnold Heins gaat naar de sportschool: ‘Een beetje sporten en een beetje lol maken’

2

MEEnieuws 1/2005

Kort nieuws Steffie.nl Op de website www.steffie.nl legt roodharige Steffie uit hoe Internet werkt, wat surfen en e-mailen is, hoe een bankpas werkt en hoe de AWBZ in elkaar zit. Steffie.nl is gemaakt door de stichting ZetNet en heeft als doel maatschappelijk relevante onderwerpen op een eenvoudige en leuke manier uit te leggen. De onderwerpen die Steffie behandelt worden stap voor stap uitgelegd, compleet met animaties en spraak. Steffie.nl is ontwikkeld voor mensen met een verstandelijke beperking en krijgt ook senioren, mensen met een taalachterstand en zelfs complete schoolklassen op bezoek.

Subsidie voor vrije tijd en vakantie De stichting Kaleidoscoop is een particulier initiatief op het gebied van zorg voor geestelijk gehandicapten en dan vooral vrije tijd en vakantie. Kaleidoscoop geeft subsidies (tot € 2500,–) voor kleinschalige activiteiten die te maken hebben met vrije tijdsbesteding en vakantie. Meer informatie: Stichting Kaleidoscoop, De Rietput 8, 4214 DX Vuren.

Internet en verstandelijke beperking Mensen met een verstandelijke beperking kunnen via Pilotus goed uit de voeten op internet. Pilotus is software, die is afgestemd op de behoefte van mensen met een verstandelijke beperking. Met het programma kun je makkelijk berichten lezen en maken, gebruik maken van symbolen en

Column Vechten met je lichaam bijvoorbeeld ook berichten laten uitspreken. Op die manier kun je op een eenvoudige manier contact houden met vrienden en familie. Pilotus werkt in een groep van twee tot maximaal tien mensen. Pilotus kan worden aangeschaft door een vriend of familielid van iemand met een verstandelijke beperking. Die kan dan ook optreden als beheerder. Kijk voor meer informatie op www.pilotus.nl.

Homo en handicap Meer mogelijkheden tot contact en het krijgen van gerichte informatie. Dat zijn de belangrijkste resultaten van een behoefteonderzoek onder homoseksuelen met een handicap. De resultaten van het onderzoek zijn gepresenteerd in het boekje: Iedereen heeft wat, wat heb jij? Te bestellen door € 5,– over te maken op 570348 van COC Nederland, telefonisch: (020) 623 4596 of via www.coc.nl.

Do it! Emmen Voor moeilijk lerende kinderen tussen 14 en 18 jaar, die zich wel eens vervelen in het weekend of gewoon zin hebben iets leuks te doen, maar niet weten met wie of die het lastig vinden ergens alleen heen te gaan is er Do it! Emmen. Elke maand regelen vrijwilligers iets leuks waaraan je mee kunt doen. Bijvoorbeeld een avondje bowlen, kaarten of naar de kroeg, maar ook een dagje naar de dierentuin of een pretpark. De activiteiten zijn doorgaans in Emmen of omgeving. Bel voor meer informatie met MEE Drenthe en vraag naar Suzanne Titsing (0591) 61 68 05.

Achttien jaar geleden vocht ik voor mijn leven. Mijn baby was opgegeven. Zesentwintig weken zwangerschap was niet genoeg. Maar hij vocht! Drie maanden op intensive care. Ik had het gevoel dat hij meer van de verpleging was dan van mij. Thuis kon hij pas van mij worden en stond het gevecht met zijn lichaam aan het prille begin. Op zijn dertiende kon hij de revalidatieschool verlaten. Hij stapte uit de bescherming van de ‘gehandicaptenwereld’. Pas toen werd hij volop met zijn beperkingen geconfronteerd. Hij had een laptop nodig. Hij sprak, maar niet duidelijk. Net als elke puber wilde hij niet opvallen, maar deed het toch. Hij wilde zó graag terug naar de revalidatieschool. Maar hij was niet gehandicapt genoeg. Het duurde tot de examenklas voor hij geaccepteerd werd. Toen sloeg het noodlot toe. Hij werd aangereden. Hij kon niet meer lopen en moest opnieuw revalideren. Hij werd zó boos op alles en iedereen. Hij wilde niet weer terug naar het revalidatiecentrum dat hij zo trots had verlaten. Het leek alsof hij zijn identiteit prijs moest geven. Zoals hij vier jaar eerder huilde om terug te mogen, zo huilde hij nu om er niet naar toe te gaan. Het leek alsof thuis de puberteit in alle hevigheid teruggekeerd was. Bang zichzelf te verliezen in het verdriet huilde hij niet, maar was alleen nog boos. Ik kan alleen maar toekijken en wachten tot hij begrijpt dat hij degene is die zal moeten vechten voor herstel. En als hij het gevecht aangaat zal er ook weer ruimte komen voor mij, voor ons en het samenzijn zoals het was. Filippina

3

MEEnieuws 1/2005

Kinderen met een beperking uit logeren via de Logeerkring Drenthe:

‘Ik vond het hier direct leuk’ Wanneer je een kind hebt met een beperking is het leven af en toe behoorlijk hectisch. Soms heb je dan de behoefte om eens even wat ontlast te worden. Dat gold bijvoorbeeld voor Jaap en Jetty Kat. Tien jaar lang hadden ze een vast logeeradres bij Hans en Hennie Wagenaar voor hun licht verstandelijk beperkte dochter Diane. ‘Het klikte meteen.’

4

▼

Hans en Hennie Wagenaar: ‘We zijn met veel plezier logeergezin geweest.’

‘Door allerlei vervelende zaken was ik overspannen geraakt’, vertelt Jaap. ‘Er stond teveel druk op de ketel. Een beetje rust was me in die situatie zeer welkom. Dat was eigenlijk de aanleiding om eens om ons heen te kijken voor een logeeradres voor Diane. Via de toen net opgerichte Logeerkring Drenthe hebben we dat gekregen.’ ‘Niet dat Diane ons in de weg zat’, vult Jetty aan. ‘Helemaal niet. Maar ze is wel een kind dat veel aandacht nodig heeft en dat kan soms flink wat energie kosten. Zo af en toe een weekendje zonder haar gaf ons ruimte om wat meer onze eigen gang te gaan. Een beetje klussen in en om het huis bijvoorbeeld.’ Nooit ruzie Hans en Hennie werden zo’n tien jaar geleden gevraagd om logeerouders te worden. ‘Ja, door Herman Hemmen, coördinator bij de Logeerkring Drenthe’, herinnert Hennie zich. ‘In eerste instantie leek het ons niks, maar na een hoop wikken en wegen hebben we uiteindelijk toegehapt’, glimlacht Hans. ‘Er bleek een grote behoefte aan logeeradressen. We hebben toen tegen elkaar gezegd: we proberen het. Als het niet bevalt kunnen we er altijd nog mee stoppen.’ Hennie: ‘We kregen eerst een meisje toegewezen, Anita, en niet lang daarna ook het zusje van dat meisje. Met dat laatste kind liep het niet echt lekker. Haar gedrag was zodanig dat Anita er onder leed en na twee jaar van proberen hebben we moeten besluiten om met haar te stoppen.’ ‘Diane kwam voor haar in de plaats’, vertelt Hans verder. ‘Ook al omdat Anita aangaf behoefte te

hebben aan een speelkameraadje van haar leeftijd. Het contact tussen die twee verliep van het begin af aan uitstekend. Ook met ons klikte het eigenlijk meteen.’ Diane knikt instemmend. ‘Ik vond het hier direct leuk. In het begin was ik wel wat bang voor de hond. Die blafte zo hard. Maar Hennie zei toen: “Hij doet niks hoor”. En toen mocht ik met hem wandelen aan de lijn.’ Veel plezier Diane gaat binnenkort begeleid wonen. Anita is haar reeds voorgegaan. Voor Hans en Hennie een goed moment om te stoppen. ‘We hebben dit werk met veel plezier gedaan’, blikt Hans terug. ‘De ervaringen die we met deze kinderen hebben gehad zijn heel waardevol voor ons. Maar nu is het mooi geweest.’

Meer informatie Wilt u meer weten over logeren in uw provincie? Kijk dan op www.logeerkring.nl Woont u in Friesland kijk dan op www.talant.nl of neem contact op met de coördinator van de Logeerkring Friesland: Detta Meins (06) 53 397 967. Woont u in Drenthe neem dan contact op met de coördinator van de Logeerkring Drenthe: Herman Hemmen (0591) 61 68 05 (MEE Drenthe). Voor logeermogelijkheden in de provincie Groningen kunt u contact opnemen met het Informatiecentrum MEE Groningen (050) 52 74 500.

Oproep Voelt u er ook wel iets voor om logeergezin te zijn, neem dan contact op met Detta Meins (06) 53 397 967 of Herman Hemmen (0591) 61 68 05 (MEE Drenthe).

MEEnieuws 1/2005

Koppeling Logeerkring ontlast ouders ‘Het doel van de Logeerkring is om ouders die een kind hebben met een beperking eventjes te ontlasten’, vertelt Herman Hemmen, coördinator van de Logeerkring Drenthe. ‘De mensen die zich aanbieden als logeergezin doen dat op vrijwillige basis en ontvangen alleen een onkostenvergoeding.’ Iedereen die het leuk lijkt kan zich aanmelden als logeergezin. De Logeerkring Drenthe kent drie belangrijke uitgangspunten: " Het logeren moet leuk zijn voor het kind, maar ook voor de ouders en het logeergezin. " Het kind moet ‘normaal inpasbaar’ zijn in het logeergezin. " Het logeergezin moet veilig en vertrouwd zijn. ‘Een belangrijke taak van de Logeerkring is dat er een goede koppeling gemaakt wordt tussen het kind en logeergezin’, legt Hemmen uit. ‘Als een gezin geschikt lijkt organiseert de Logeerkring een kennismakingsgesprek tussen ouders en logeergezin. Wanneer het klikt tussen beide partijen volgt de kennismakingsfase met het kind. Als ook dat goed gaat worden de afspraken vastgelegd in een logeerovereenkomst. Na een aantal maanden vindt er een evaluatie plaats. De coördinator van de Logeerkring is bovendien altijd op de achtergrond beschikbaar als er behoefte is aan ondersteuning in de vorm van advies, informatie of als het niet (meer) goed loopt. Vorig jaar bestond de Logeerkring Drenthe 10 jaar. In dat jaar hebben 136 logé’s uit de provincie Drenthe gebruik gemaakt van de Logeerkring Drenthe.

5

MEEnieuws 1/2005

Eigen Initiatief Model in de klas

‘Stop! Eerst nadenken, dan pas doen’ Geconcentreerd zet Klaziena een rij dominosteentjes op zijn kant, de een na de ander netjes in het gelid. Na een paar minuten houdt ze op, kijkt naar haar leerkracht en vraagt: ‘Hoe spel je mijn letter ook weer?’ Meester Hugo geeft niet direct antwoord maar stelt een tegenvraag: ‘Heb je dan al een letter bedacht om te maken?’ Nee, is het antwoord, eigenlijk niet. ‘En wat doe je nu dan eerst?’ houdt Hugo aan. ‘O ja, eerst nadenken en dan pas beginnen’ klinkt het opgelucht. Nadat ze met behulp van Hugo’s vragen heeft bedacht dat een O het makkelijkst is, gaat ze gericht aan de slag.

6

▼

De Eigen Initiatief Methode tijdens een praktijkles.

Zelf nadenken over wat je doet is niet zo vanzelfsprekend. Veel begeleiders of leerkrachten van mensen met een verstandelijke beperking hebben de neiging om een opdracht zo gemakkelijk mogelijk te maken, alles uit te leggen en voor te doen en te helpen als het fout lijkt te gaan. Uiteindelijk lukt de opdracht dan wel, maar de leerling heeft niets geleerd over de manier waarop je zoiets aanpakt. Eigen denkvaardigheden Wendy is een dobbelsteen aan het bouwen met puzzelstukken. Er ontstaat een fraaie kubus, met willekeurig geplaatste cijfers. Mooi, zegt meester Hugo, maar horen de cijfers zo te zitten? Hoe zou je moeten bouwen om de verdeling goed te krijgen? De vragen helpen Wendy om geen stappen over te slaan bij de aanpak van een opgave. Het kritisch bekijken van je eindresultaat hoort daar ook bij; de tweede keer doet ze het anders. De leerkracht vraagt de leerling om na te denken over het eigen handelen, en om er lering uit te trekken. Daarmee handelt hij volgens het Eigen Initiatief Model (EIM), een manier om mensen met een verstandelijke beperking te begeleiden. Het EIM doet een beroep op de eigen denkvaardigheden, gaat aangeleerde hulpeloosheid tegen en leert om zelf over de aanpak van iets nieuws na te denken. Omslag in stijl Meester Hugo wijst de leerlingen op het rooster aan de muur. ‘Dit zijn de groepen, wie mag er weg naar computerles?’ EIM-trainer Ido Hofstede, in de klas om te

MEEnieuws 1/2005

kijken of het toepassen van EIM in de praktijk lukt, knikt tevreden. ‘Het gaat vaak om heel kleine dingen: niet zelf zeggen wie er weg mag, maar dat door de leerlingen laten bedenken. Zo kun je EIM ook toepassen in klassikaal verband. Het vergt wel een omslag in de stijl van begeleiden om leerlingen de ruimte te geven.’ Voor ervaren ZML-leerkrachten valt het niet mee, om afscheid te nemen van een jarenlange gewoonte om te helpen, in te grijpen en voor te doen. Het VSOteam van It Twalûk krijgt een half jaar training en traint de leerlingen op hun beurt in de nieuwe werkwijze. Hulpmiddel voor de leerlingen is het plaatje van het stoplicht, dat de drie stappen in probleemaanpak verbeeldt. Rood licht betekent: stop, eerst nadenken. Oranje is: gaat het wel goed? Bij groen is het werk af, en bekijk je hoe het gegaan is. De kreet: ‘Stop! Eerst nadenken voor je begint’ is in het VSO inmiddels een gevleugeld woord.

Meer informatie Op internet is veel te vinden over de Eigen Initiatief Methode. Een goed begin is www.molendrift.nl (Ga naar: Onze diensten, gedrag en opvoeding) Ook bij Talant kunt u terecht: Talant, Postbus 438, 8440 AK Heerenveen, (0513) 655 130 of [email protected].

Zelf doen Met EIM kun je meer dan je denkt Mensen met een verstandelijke handicap kunnen vaak meer dan zij zelf en hun omgeving denken. Met het Eigen Initiatief Model (EIM) kunnen ze dat ook in de praktijk waarmaken. Het betekent vooral een andere manier van begeleiding en werken door docenten en omgeving. Begeleiders geven niet meer precies aan wat een cliënt moet doen, ze geven een voorbeeld en helpen de cliënt vervolgens zelf de manier kiezen die het beste bij hem of haar past. De kern van EIM: leren zelf te kiezen, leren zelf te doen en leren zelf verantwoordelijk te zijn voor wat je doet. EIM helpt mensen om zelfstandiger en flexibeler te worden en helpt om mensen gelijkwaardiger met elkaar om te gaan. EIM is een scholingsmethode voor jongeren met Speciaal Voortgezet Onderwijs. De methode is er op gericht jongeren voor te bereiden op een werkplek binnen de sociale werkvoorziening of op een beschutte werkplek in het vrije bedrijf. Volgens Karin Dekker, één van de auteurs van ‘Eigen Initiatief Model, theorie en toepassing’, is er verschil tussen de toepassing van EIM door woon- en werkbegeleiders en door leerkrachten. ‘Het ontwikkelen van een coachende houding krijgt bij begeleiders het meeste aandacht, terwijl instructie op het gebied van algemene vaardigheden meer bij het onderwijs past. Het gaat altijd om twee pijlers: de begeleider als coach en een versterking van de denkvaardigheden bij de pupil.’ Zorg- en wooninstelling Talant organiseert cursussen ‘Werken volgens EIM’. Zo’n cursus is voor begeleiders en cliënten. Het is ook mogelijk om eerst kennis te maken met EIM (ook voor niet-begeleiders). Voor meer informatie, zie gegevens hiernaast.

7

MEEnieuws 1/2005

Thema: techniek biedt uitkomst

Als lezen mo Lekker een boek lezen? De krant bijhouden? Je favoriete tijdschrift ‘doorbladeren’? Lastige zaken als je een visuele beperking hebt. Gelukkig zijn er technische hulpmiddelen die het makkelijker maken. Zoals de Daisyspeler, een slim apparaat waarmee je kunt luisteren naar boeken en tijdschriften. Op deze pagina’s meer informatie daarover en andere tips waarmee lezen dichterbij komt.

Daisyspeler: lekker luisteren naar boeken Voor wie, om wat voor reden dan ook, zelf niet goed kan lezen is een gesproken boek natuurlijk een uitkomst. Een moderne techniek om naar gesproken tekst te luisteren is de Daisy CD-ROM. Die speel je af op een zogenaamde Daisyspeler. Dat is een speciaal type Cd-romspeler. Er kan meer op dan op een cassettespeler (maximaal 40 uur) en je kunt er ook makkelijker mee zoeken. Zo kun je bijvoorbeeld in één keer naar een bepaald hoofdstuk of naar een bepaald artikel springen. Je hoeft dus niet meer de tekst door te spoelen om bepaalde stukken over te slaan, maar kunt als het ware ‘bladeren’ in de gesproken tekst. Een daisyspeler in huis Mensen met een visuele of motorische beperking en mensen met dyslexie kunnen in aanmerking komen voor een financiële vergoeding

8

uit de Ziekenfondswet. Die aanvraag moet u indienen bij de zorgverzekeraar. Daisyspelers zijn ook te koop. De prijs ligt tussen de € 300,– en € 400,– voor de meest gangbare modellen. Ze zijn te koop bij de firma Tieman (www.tieman.nl), de firma Alva (www.alvanederland.com) en bij World Wide Vision (www.worldwidevision.nl). Een daisyspeler zoeken met de daisywijzer De Federatie Slechtzienden en Blindenbelang heeft verschillende daisyspelers getest en kan helpen bij het maken van de juiste keuze. Informatie daarover is te vinden in de daisywijzer. Te bestellen bij de Federatie Slechtzienden- en Blindenbelang, Postbus 2062, 3500 GB Utrecht, telefoon: (030) 299 28 78, e-mail: [email protected]. U kunt de daisywijzer ook downloaden via: www.sb-belang.nl/Daisywijzer.

MEEnieuws 1/2005

Tips

eilijk is De krant op daisy Kranten en tijdschriften zijn ook verkrijgbaar op daisy. Gratis proefexemplaren zijn aan te vragen bij FNB: (0486) 486 486 of kijk op www.fnb.nl. Wie geen daisyspeler heeft kan een gratis kennismakings-cd’s aanvragen bij FNB. Dat zijn cd’s, die zijn gemaakt als gewone audio-cd’s. Daarop wordt uitgelegd wat een gesproken krant of tijdschrift precies is, wordt informatie gegeven over de daisyspeler en zijn verschillende voorbeeldfragmenten te horen. Er zijn kennismakings-cd’s over:gesproken kranten en opiniebladen, over gesproken tijdschriften (waarvan de gedrukte vorm in de kiosk verschijnt), over gesproken eigen uitgaven van FNB (deze bestaan niet in gedrukte vorm, maar worden speciaal gemaakt voor mensen met een visuele handicap) en over gesproken jeugdbladen.

www.anderslezen.nl Via www.anderslezen.nl is een wereld van informatie beschikbaar voor mensen met een leesbeperking. De site biedt online kranten, tijdschriften, studiemateriaal, leesboeken en informatieve lectuur. Er zijn meer dan 12.000 studie- en vakboeken beschikbaar en ook gewone leesboeken. De collectie breidt voortdurend uit. Mensen met een leesbeperking kunnen zich gratis inschrijven als deelnemer van www.anderslezen.nl. Belangstellenden kunnen de site een maand lang gratis proberen. Daarna zijn de kosten € 90 per jaar. Bel voor meer informatie (0486) 486 486 of kijk op www.anderslezen.nl. Hoorspel is televisie kijken zonder beelden De geschiedenis van het hoorspel begint in de jaren dertig. In de jaren vijftig en zestig groeit het uit tot één van de populairste vormen van radio luisteren. Vele duizenden hoorspelen werden door de diverse omroepen gemaakt en uitgezonden. De Audiotheek van Visio heeft ongeveer 3000 hoorspeltitels in haar bezit. Jaarlijks komen er meer bij. Titels uit de jaren vijftig en zestig zoals Paul Vlaanderen, Sprong in het heelal, De jeugd vliegt uit maar ook Eline Vere, Het bittere kruid, Sebastiaan Slorp en werken van Shakespeare en Vondel maken deel uit van de collectie. De hoorspelen staan op geluidscassettes. In de komende jaren worden ze op CD gezet. Een lidmaatschap kost € 15,75 per jaar. Kinderen tot 15 jaar betalen € 4,50 per jaar. Voor een vrijblijvend informatiepakket: Visio Audiotheek, Amersfoortsestraatweg 180, 1272 RR Huizen. (035) 698 57 55 of [email protected] MEE nieuws op daisy Ook MEE nieuws is nu verkrijgbaar op Daisy CD-ROM. Bel voor meer informatie met de redactie van MEE nieuws (050) 527 45 00.

9

MEEnieuws 1/2005

Dennie Viswat is blij met zijn baan:

‘Werken met kinderen vind ik geweldig’ Wat wil je worden als je groot bent? Dennie Viswat (19) wist dat wel, ook toen hij nog op de Mytylschool in Haren zat. Iets in de zorg of iets met kinderen. Zo’n droom is mooi, maar zie die dan maar eens waar te maken. Het is Dennie gelukt. Zijn opleiding tot administratief medewerker heeft hij nog niet eens afgerond, maar een baan heeft hij al. Als medewerker op een school in Stadskanaal.

Dennie heeft Spina Bifida, maar daar laat hij zich niet door beperken. Integendeel. Zijn week zit boordevol activiteiten, hij geniet er enorm van. “Thuis zitten is niks”, zegt Dennie hoofdschuddend. “Ik heb dat bijna een jaar gedaan toen ik nog niet met deze opleiding bezig was, en het was vreselijk. In die tijd wilde ik nog zorghulp worden, maar ik kon geen goede stageplek vinden. Gelukkig heeft de consulent arbeid van MEE me geholpen, anders zat ik nu nog op de bank. Ik heb met hem gepraat en toen hebben we bedacht dat ik beter de opleiding tot administratief medewerker niveau 1 kon doen. Dat leek me ook leuk en het was gemakkelijker om een stage te regelen. De consulent arbeid is gaan rondbellen en uiteindelijk kon ik als stagiair terecht bij de Meidoornschool, een school voor zeer moeilijk lerende kinderen. Het was in Stadskanaal, waar ik woon, dus ik kon er op mijn fiets naar toe. Echt perfect.”

10

Contract De stage beviel goed, van beide kanten. Dennie genoot, en de schoolleiding was ook erg enthousiast. Zo enthousiast zelfs dat ze hem een contract aanboden. “Ik heb ja gezegd”, lacht Dennie, “want ik vond het er hartstikke leuk. Twee dagen in de week werk ik op kantoor, waar ik administratieve klusjes doe. Bijvoorbeeld kopiëren, rekeningen verwerken, enveloppen plakken. Daarnaast ben ik een dag computerassistent en een dag klasseassistent in groep 7. Die dagen zijn het leukst, omdat ik dan met de kinderen werk. Ik help ze met van alles en leg uit hoe ze met de computer moeten werken.” Naast zijn werk op de Meidoornschool moet Dennie zelf ook nog een dag in de week naar school. “Dat is in Groningen”, vertelt hij, “bij het Noorderpoortcollege. Mijn opleiding duurt tot februari volgend jaar, maar we gaan probe-

ren of ik al in juni mijn diploma kan krijgen. Dat zou mooi zijn, want ik heb het erg druk.”

Meer informatie Als kinderen met een beperking van school komen zijn er een aantal mogelijkheden. Van school af en dan…? is een boek voor het organiseren van ouderbijeenkomsten over de keuzes voor werk, vrijetijdsbesteding en wonen van jongeren met beperkingen. Te bestellen bij BOSK Utrecht (030) 245 90 90. Goede informatie is ook te vinden in de serie Gewoon zo! Eén van de boekjes heet: Werken in een gewoon bedrijf. Te bestellen bij Eenvoudig communiceren. Herengracht 410, Amsterdam. (020) 520 60 70. Kijk voor meer informatie op www.eenvoudigcommuniceren.nl

MEEnieuws 1/2005

Werk Wat doet de consulent arbeid? Zoeken naar werk is voor niemand makkelijk, maar als je een beperking hebt is het vaak nog moeilijker. Bij MEE zijn speciale ‘consulenten arbeid’ die samen met de cliënt de weg naar een baan aflopen. Hylkje Tjeerdsma, werkzaam bij MEE Drenthe, is één van hen. “Als consulent arbeid heb ik een aantal kerntaken, waaronder voorlichting geven aan allerlei instanties en begeleiding geven aan de cliënt. Als iemand bij mij komt, is er echt iets aan de hand: het lijkt maar niet te lukken om de geschikte baan of dagbesteding te vinden. We gaan dan samen kijken wat de reële mogelijkheden zijn. Eerst bespreken we wat de cliënt al gedaan heeft, wat hij leuk vond of juist minder leuk. Daarna bekijken we wat de cliënt wil en of dat haalbaar is. Soms heeft hij geen idee; dan doen we een interessetest in de vorm van een korte vragenlijst. Wat daar uitkomt, bijvoorbeeld werken met kinderen of op een boerderij, is vaak een echte eyeopener. Als we het allemaal op een rijtje hebben kijken we welke acties nodig zijn om aan geschikt werk te komen. Voor alle duidelijkheid; wij zijn geen reïntegratiebedrijf. Wij ondersteunen de mensen in hun zoektocht, gaan eventueel mee naar gesprekken bij het UWV of het CWI, maar we zoeken in principe niet zelf naar werk.” De consulenten arbeid zijn te bereiken op de centrale telefoonnummers van de provinciale MEE-organisaties. Die staan op de achterkant van dit tijdschrift.

Dennie assisteert graag.

11

MEEnieuws 1/2005

Verlegenheid overwinnen door cursus

‘In de ogen kijken. Borst vooruit. Benen stevig op de grond’ Sietske is een jonge vrouw van 23. Ze werkt als keukenassistente in een verzorgingstehuis. Vorig jaar heeft ze een weerbaarheidscursus van MEE Friesland gevolgd. ‘Voordat ik aan de cursus meedeed was ik heel erg verlegen’, vertelt Sietske. ‘Ik durfde mensen vaak niet aan te kijken. Dan draaide ik mijn hoofd weg. En ik was ook bang om ruzie te krijgen. Ik voel me nu een stuk sterker.’

‘“Nee” zeggen kon ik heel slecht. Als een vriendin bijvoorbeeld vroeg of ik met haar mee wilde naar de snackbar, dan ging ik mee. Ook als ik eigenlijk niet wilde. Dan zei ik eerst wel: “Liever niet”, maar als ze bleef aandringen dan ging ik toch. Ik kon ook boos worden om dingen. Juist omdat ik bang was om ruzie te krijgen. Dan ging ik hard praten en dan werd het alleen maar erger. Heel vervelend vond ik dat.’ Wanneer Sietske hoort over een weerbaarheidscursus, lijkt haar dat een goede manier om aan haar zelfvertrouwen te werken. ‘Ik wist dat de cursus voor een kleine groep gegeven werd. Een groep meiden van mijn eigen leeftijd die net zo onzeker waren als ik. Dat leek me wel wat. Toch was ik wel nerveus de eerste keer. Vooral toen we bij de eerste kennismaking iets over ons zelf moesten vertellen. Maar toen ik eenmaal aan het praten was ging het goed. Dat kwam denk ik ook

12

omdat het een gezellige groep was. We hebben veel lol gehad samen.’ Eén van de hulpmiddelen die gebruikt worden tijdens de cursus zijn video’s. De cursisten krijgen daarop voor hen lastige, herkenbare situaties te zien. Sietske: ‘Als we zo’n video bekeken hadden, dan bespraken we die met de groep. En we moesten dan ook zelf met voorbeelden komen. Dus dingen die we meegemaakt hadden en die we moeilijk vonden. Net als op de video. We speelden die situaties zelf ook na. Samen met de cursusleidsters. Een rollenspel, ja. En aan het einde van de les kregen we steeds huiswerk mee: we moesten wat we geleerd hadden oefenen in de praktijk. “Nee” zeggen bijvoorbeeld. Of kritiek op iemand geven. Soms was dat moeilijk, maar meestal lukte het me wel aardig.’ Sietske voelt zich sterker door de cursus en heeft er naar eigen

zeggen nog steeds profijt van. ‘Het gaat nu een stuk beter met me’, verzekert ze. ‘Ik ben lang niet meer zo verlegen en ik word niet meer zo boos. Ik kan ook beter voor mezelf opkomen. Maar dat komt niet alleen door die cursus. Het meeste moet je toch zelf doen. Het is wel zo dat, als ik voel dat ik verlegen word, ik terugdenk aan wat ik ook alweer geleerd had. Mensen in de ogen kijken. Borst vooruit. Benen stevig op de grond. En als ik boos word: tot tien tellen. Dat helpt me nog steeds.’

Meer informatie Er is een gevarieerd aanbod van trainingen op het gebied van sociale redzaamheid, zoals Goldsteintrainingen, Sociale vaardigheidstraining voor jongeren van 12 tot 18 jaar, Training Opkomen voor jezelf etc. Bel met één van de MEE vestigingen (telefoonnummers achterop dit tijdschrift) voor meer informatie.

MEEnieuws 1/2005

Sietske: ‘Ik sta stevig in mijn schoenen. Nee zeggen lukt al aardig.’

Opkomen voor jezelf kun je leren De cursussen “Weerbaarheid” en “Durf je wel” van MEE Friesland worden in groepsverband gegeven en zijn bedoeld voor mensen vanaf 14 jaar die speciaal onderwijs (ML of SVO) volgen of hebben gevolgd. ‘Een groep cursisten bestaat uit maximaal 10 personen van hetzelfde geslacht en dezelfde leeftijdscategorie’, vertelt Ellen Boswinkel, consulente bij MEE Friesland. ‘Die indeling is niet toevallig omdat een belangrijk element van de cursus is dat de deelnemers zich in elkaar herkennen en zich veilig voelen bij elkaar. Wanneer je jongens, mannen, meisjes en vrouwen bij elkaar zet, wordt dat lastig: hun belevingswerelden zijn te verschillend. Behalve voor jeugdigen, is er dus ook plaats voor volwassenen.’

Tijdens de cursus, die één keer per week plaats vindt en uit 10 bijeenkomsten bestaat, leren de deelnemers voor zichzelf opkomen. Dingen als “nee” zeggen, gevoelens herkennen, grenzen stellen, en kritiek geven en krijgen, moeten ze spelenderwijs onder de knie zien te krijgen. Boswinkel: ‘We spelen zoveel mogelijk in op de dagelijkse praktijk van de cursisten. Als een collega bijvoorbeeld steeds dicht bij je komt staan en een arm om je schouder legt, hoe maak je dan duidelijk dat je dat niet wilt? We spelen zo’n situatie dan na door middel van een rollenspel, waarbij we aangeven hoe je het beste kunt handelen. Wat je leert kun je dus onmiddellijk in praktijk brengen.’ De start van een cursus is niet aan een bepaalde datum gebonden: wanneer er voldoende deelnemers zijn kan er begonnen worden. De cursussen worden gegeven op de MEE bureaus, maar op verzoek ook op ML- of SVOscholen. Meer informatie bij Ineke Meijers, coördinator van het cursus- en trainingsbureau MEE Friesland telefoon (058) 284 49 81.

13

MEEnieuws 1/2005

Arnold Heins gaat naar de sportschool:

‘Een beetje sporten en een beetje lol maken’ Op sportief gebied hoef je Arnold (30) niets meer wijs te maken. Al tien jaar lang is hij een enthousiast bezoeker van de sportschool. Twee tot drie avonden in de week pakt hij zijn tas met sportkleren en handdoek, om zich bij sport- en gezondheidscentrum Ron Haans in Emmen in het zweet te werken. “Ik voel me er goed bij”, zegt hij, “en het is ook nog gezellig.” “Tien jaar geleden woonde ik nog in Odoornerveen,” vertelt Arnold, “maar ik werkte al wel in Emmen, bij de plantsoenendienst. Een paar van mijn collega’s waar ik goed contact mee had vroegen of ik een keer meeging naar de sportschool. Ach ja, dat leek me wel wat. Een beetje sporten en een beetje lol maken. Dus ik ging een aantal keren mee en toen kreeg ik echt de smaak te pakken. Ik heb een abonnement genomen, zodat ik er net zo vaak heen kon gaan als ik wilde.” Trainingsschema Als je voor het eerst bij de sportschool komt weet je natuurlijk niet meteen hoe het allemaal gaat. Arnold: “Ik had het geluk dat ik met vrienden meekwam die me alles konden laten zien, maar het is toch het handigst als je de eerste keer hulp vraagt aan iemand die bij de sportschool werkt. Die kan je

14

precies vertellen wat er allemaal mogelijk is, en hij kan ook samen met jou bekijken welk trainingsschema voor jou geschikt is. Want als je bijvoorbeeld wilt afvallen, dan moet je op een andere manier trainen dan wanneer je je spieren wilt ontwikkelen. En na een tijdje kan je dan gewoon gaan doen wat je zelf het leukste vindt.” Toen Arnold begon met trainen wilde hij een goede conditie krijgen en hij wilde wat gespierder worden. “Ik deed veel aan krachttraining, met gewichten enzo. Maar die spieren vind ik nu minder belangrijk. Het gaat me tegenwoordig echt om de conditie, dus ik doe veel aan cross training (op zo’n loopapparaat) en ik fiets. Daarnaast doe ik buikspieroefeningen en ga ik af en toe onder de zonnebank. Ik heb ook wel eens spinning geprobeerd, dat is fietsen onder begeleiding, maar dat vond ik toch te zwaar.”

Samen Het sporten bevalt Arnold erg goed, en niet alleen omdat hij nu zo fit is: “Elke keer als ik ga trainen kom ik wel iemand tegen die ik ken, en dat is gewoon hartstikke gezellig. Ik heb er echt vrienden gekregen, die ik ook buiten de sportschool wel zie. En nu ik op mezelf woon in mijn eigen flat in Emmen is het gewoon fijn dat ik dit heb om na mijn werk te doen. Ik ben gezond en actief bezig, samen met mijn kameraden. Wat is er mooier dan dat!”

Meer informatie NebasNsg is dé Nederlandse sportorganisatie voor mensen met een beperking. Er zijn meer dan 600 sportclubs aangesloten. NebasNsg gaat uit van het principe: ‘Normaal wat normaal kan, speciaal wat speciaal moet’. www.nebasnsg.nl geeft goede informatie over evenementen, accomodaties, scholing etc.

Beweeg We lezen het vaak in de krant of we horen het op televisie: we worden te dik. Dat komt omdat we ongezond eten en te weinig bewegen. Afslanken alleen is geen oplossing; we moeten onze levensstijl veranderen. Dat betekent: een ander eetpatroon aannemen en vooral meer bewegen. Dit geldt natuurlijk ook voor mensen met een beperking, lichamelijk of verstandelijk. Maar ja, hoe pak je dat aan? Er zijn verschillende mogelijkheden. Sportscholen Je kunt je aanmelden bij de sportschool. Het leuke daarvan is dat je kunt kiezen voor een individuele manier van sporten (fitness op loopbanden, steppers, roeiers, etc.) of voor groepslessen (aerobics, steps, yoga). Speciale clubs Voor mensen met een verstandelijke beperking zijn er speciale sportclubs.

Hoe blijf je gezond en fit Bel met de informatiecentra van MEE (adressen en telefoonnummers achter op dit tijdschrift) voor meer informatie of kijk op www.debrugprovinciegroningen.nl. Teamsport Je kunt ook in verenigingsverband een (team)sport gaan doen. De voordelen zijn duidelijk: je wordt niet alleen fitter, maar je leert ook andere mensen kennen, je bent actief betrokken bij de vereniging en je krijgt meer zelfvertrouwen doordat je laat zien dat je kunt presteren. Doen dus! De beweegwijzer Niet iedereen sport graag in clubverband. Dan kun je kunt natuurlijk ook gewoon meer gaan bewegen. Maar ja, wat is ‘meer bewegen’. De Nederlandse Norm Gezond Bewegen is daarbij een goede leidraad. Die stelt dat jongeren onder de 18 jaar dage-

lijks een uur matig intensieve lichamelijke activiteit nodig hebben. Volwassenen hebben een half uur beweging per dag nodig. Je kunt dat invullen door te wandelen, fietsen, joggen, zwemmen, wat je maar wilt. Op www.flash123.nl/beweegwijzer.html is een beweegwijzer te vinden, die je precies vertelt of je per dag genoeg beweegt. Groningen beweegt In de provincie Groningen loopt een zesjarig project om meer mensen met een beperking of een chronische aandoening te laten sporten of bewegen. Alle gemeenten in Groningen en de provincie doen er aan mee. In de informatiekrant ‘Groningen beweegt ’van het Huis voor de Sport Groningen is veel informatie te vinden over sporten en bewegen met een beperking. Meer informatie bij Huis voor de Sport in Hoogezand (0598) 32 32 00.

15

MEEnieuws 1/2005

Kort nieuws Gewoon zo! Gewoon zo! is een serie boekjes die toegankelijke informatie biedt voor mensen die begeleiding nodig hebben om zelfstandig te kunnen leven. De serie brochures helpt hen om zoveel mogelijk dagelijkse zaken zelf te regelen of te doen. De boekjes behandelen de volgende onderwerpen: Hoe voorkom je schulden? Je eigen rekening bij een bank. Hoe maak je je huis schoon? Schoon en gezond van top tot teen. Wat heeft een kind allemaal nodig? Hoe houd je ziektes onder controle? Hoe voorkom je stress? Vrienden maken en vrienden blijven. Hoe vind je de informatie die je nodig hebt? Werken in een gewoon bedrijf. Wat kun je doen met internet? De boekjes zijn te bestellen bij Eenvoudig communiceren. Herengracht 410, Amsterdam. (020) 520 6070. Kijk voor meer informatie op www.eenvoudigcommuniceren.nl

FOSS De FOSS is de landelijke vereniging van ouders van slechthorende kinderen en ouders van kinderen met spraak-taalmoeilijkheden. De Foss wil graag, dat deze kinderen de kans krijgen zich zo volledig mogelijk te

ontplooien in gezin, school en maatschappij. De Foss wil dit doen door het stimuleren van ‘ouderparticipatie’, niet alleen op de scholen, maar in alle gevallen waarin ouders in de loop van de opvoeding te maken krijgen met specialisten, hulpverleners, begeleiders, e.d. Meer informatie: www.foss.nvvs.nl.

Leuke dingen doen in je vrije tijd Onlangs ging www.meesurfen.nl online. Op die site staat allerlei informatie op het gebied van vrijetijd voor mensen met een beperking in de provincie Drenthe. Je kunt zoeken onder de rubrieken creatief, cultuur, cursus, muziek, natuur, sport en uitgaan/ontmoeting.

Geef me de 5 Het boek Geef me de 5 helpt ouders of begeleiders om te zien hoe een autistisch kind denkt. Geef me de 5 is voorzien van een CD-ROM met videofragmenten, werkbladen en schema’s. Geef me de 5: Colette de Bruin, uitgegeven door MEE OostGelderland en uitgeverij Graviant, Doetinchem. 192 pag. € 37,50. ISBN 90 75129 645.

Open dag zorgboerderij Op 25 juni is er een landelijke open dag van zorgboerderijen. Een zorgboerderij is een land- of tuinbouwbedrijf waar mensen met een zorgvraag een waardevolle dagtaak vinden. Kijk voor meer informatie op www.zorgboeren.nl. Het nieuwste initiatief op dit gebied in Drenthe is Zorgboerderij ’t Haantje. Bel voor meer informatie: Mickey Stern (0591) 51 35 13 of mail naar [email protected].

Onderwijs en handicap Wie de weg wil vinden in het oerwoud van regelingen en informatie over naar school gaan en studeren mét een beperking, handicap of chronische ziekte doet er goed aan eens te gaan kijken op www.onderwijsenhandicap.nl. Op deze site staan de mogelijkheden voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs keurig op een rij. De site is ontwikkeld door handicap+studie, het expertisecentrum voor onderwijs en handicap. Ook de site van het expertisecentrum zelf is het bezoeken waard: ww.handicap-studie.nl

MEE nieuws is een gratis blad voor mensen met een beperking en de mensen in hun omgeving. MEE nieuws is ook verkrijgbaar in gesproken vorm op Daisy CD-ROM info, te bestellen bij MEE Groningen of via [email protected] MEE nieuws is ook te lezen op www.meegroningen.nl (ga naar: organisatie), www.meedrenthe.nl (ga naar: publicaties) en www.meefriesland.nl (ga naar: organisatie) Redactieraad: MEE Groningen Roelie van Aalderen Carin Enderlé

Tekst: Leo van Beek Netty Gabel Roel Kuiper Elsbeth Mulder

Druk: Van Gorcum, Assen

MEE Friesland Sietske de Jong Tineke Radema Karin van der Gun

Fotografie: Reyer Boxem Henk Veenstra

Uitgave: MEE Groningen MEE Friesland MEE Drenthe

MEE Drenthe Gea Geertsema Herman Hemmen Marga van Lier Lels

Eindredactie: Veldboer & Van Beek, Aalden Vormgeving: Rob van der Loos, Lichtenvoorde Illustraties: Corien Bögels

Oplage: 10.000 exemplaren

Redactieadres: MEE Groningen Postbus 1346 9701 BH Groningen Extra nummers zijn gratis verkrijgbaar bij MEE

E-mailadres: [email protected]

MEE Groningen Koeriersterweg 26a Postbus 1346 9701 BH Groningen Tel. (050) 527 45 00 Fax (050) 527 58 59

MEE Friesland Sixmastraat 3 Postbus 639 8901 BK Leeuwarden Tel. (058) 284 49 44 Fax (058) 280 06 96

MEE Drenthe Eemland 3 9405 KD Assen

E-mail [email protected]

E-mail [email protected]

E-mail [email protected]

Website www.meegroningen.nl

Website www.meefriesland.nl

Website www.meedrenthe.nl

Regiokantoor Veendam (0598) 69 86 70

Regiokantoren Dokkum (0519) 29 22 17 Drachten (0512) 52 39 65 Heerenveen (0513) 62 34 72 Sneek (0515) 41 48 99

Regiokantoren Assen (0592) 30 39 99 Emmen (0591) 61 68 05 Hoogeveen (0528) 26 53 31

Tel. (0592) 30 39 99 Fax (0592) 30 39 69