STAAT VAN DE INSTELLING MBO Stg. Educ./Ber.onderw. Zadkine ROC Zadkine
Plaats Bestuursnummer BRIN nummer Onderzoeksnummer Datum onderzoek Datum vaststelling
: : : : : :
Rotterdam 31222 25LP 282061 8 januari - 6 februari 2015 15 juni 2015
Pagina 2 van 46
INHOUDSOPGAVE 1
INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2
CONCLUSIE EN VERVOLGTOEZICHT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
2.1 2.2 3
Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Vervolgtoezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 INSTELLINGSBREDE RESULTATEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
3.1
Oordeel kwaliteitsborging op instellingsniveau . . . . . . . . . . . . . . . . 12
3.2
Financiële continuïteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
3.3
Risicobepaling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
4
RESULTATEN PER OPLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
4.1
Apothekersassistent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
4.2
Verkoper (Verkoper detailhandel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
4.3
ICT-medewerker (Medewerker beheer ICT) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
4.4
Sport- en bewegingsbegeleider . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
4.5
Service apparatuur en installaties (Onderhoudsmonteur installatietechniek). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
5
BIJLAGEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Bijlage I Normeringen kwaliteitsgebieden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Bijlage II Overzicht bc-id . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Pagina 3 van 46
Pagina 4 van 46
1
INLEIDING In dit rapport staan de uitkomsten van het onderzoek naar de Staat van de instelling, dat de Inspectie van het Onderwijs van 16 januair 2015 tot en met 6 februari 2015 heeft uitgevoerd bij ROC Zadkine. De inspectie baseert zich op het Toezichtkader bve 2012 en het Addendum 2015 (zie www.onderwijsinspectie.nl). ROC Zadkine is een roc met ongeveer 17.500 studenten en 254 opleidingen. De instelling heeft tien onderwijslocaties. Dit onderzoek heeft betrekking op het middelbaar beroepsonderwijs en vavo. Het onderzoek is gestart met een analyse van informatie over de instelling, zoals het jaarverslag, opbrengstgegevens, uitkomsten tevredenheidsonderzoek en signalen. Aanvullend is bij vijf opleidingen een kwaliteitsonderzoek uitgevoerd (zie tabel hieronder) en is de kwaliteitsborging van de instelling onderzocht. Op locatie zijn onderwijsactiviteiten geobserveerd, documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is onder andere gesproken met studenten, vertegenwoordigers van de studentenraad, docenten, management en het college van bestuur. Als onderdeel van het onderzoek is er ook een financiële risicoanalyse uitgevoerd. De inspectie heeft daarvoor de jaarstukken en aanvullend opgevraagde informatie over (toekomstgerichte) financiële gegevens geanalyseerd en hierover een gesprek gevoerd met het college van bestuur. De kwaliteitsonderzoeken zijn uitgevoerd bij de volgende opleidingen. Gebied Opbrengsten
Gebied Onderwijsproces, Kwaliteitsborging en Wettelijke vereisten
Gebied Examinering en diplomering
Leerweg, niveau, locatie
bc008
25LP|91300, Apothekersassistent
25LP|91300, Apothekersassistent
leerweg bol niveau 4 locatie Marten Meesweg 50, Rotterdam
bc222
25LP|93751, Verkoper (Verkoper detailhandel)
25LP|93751, Verkoper (Verkoper detailhandel)
leerweg bbl niveau 2 locatie Sportlaan 13, Spijkenisse
Pagina 5 van 46
bc080
25LP|95070, ICT-medewerker (Medewerker beheer ICT)
25LP|95070, ICT-medewerker (Medewerker beheer ICT)
leerweg bol niveau 3 locatie Posthumalaan 120, Rotterdam
bc199
25LP|95300, Sport- en bewegingsbegeleider
25LP|95300, Sport- en bewegingsbegeleider
leerweg bol niveau 2 locatie Prins Alexanderlaan 55, Rotterdam
bc192
25LP|95472, Service apparatuur en installaties (Onderhoudsmonteur installatietechniek)
25LP|95472, Service apparatuur en installaties (Onderhoudsmonteur installatietechniek)
leerweg bbl niveau 2 locatie Prins Constantijnweg 30, Rotterdam
In dit rapport starten we met de conclusie van het onderzoek en geven we vervolgens aan of er sprake is van vervolgtoezicht (hoofdstuk 2). Daarna volgen de toelichting op de beoordeling van de kwaliteitsborging op instellingsniveau (indien onderzocht), de financiële continuïteit en de risicobepaling (hoofdstuk 3). Vervolgens is per onderzochte opleiding het resultaat van het kwaliteitsonderzoek beschreven (hoofdstuk 4). De normering van de eerste vijf kwaliteitsgebieden is als bijlage opgenomen.
Pagina 6 van 46
2
CONCLUSIE EN VERVOLGTOEZICHT In dit hoofdstuk staat de conclusie van het onderzoek naar de Staat van de instelling en beschrijven we het vervolg. Het vervolg is bepaald op basis van het aantal geconstateerde risico’s voor de onderwijskwaliteit (geen, enkele of veel) in combinatie met het niveau van de kwaliteitsborging van de instelling (goed, voldoende, onvoldoende, slecht). De toelichting op de risicobepaling en de toelichting op de beoordeling van de kwaliteitsborging staan in hoofdstuk 3.
2.1
Conclusie We zien enkele risico's. We hebben risico's vastgesteld voor de kwaliteit van de examens en het niveau van de opbrengsten. We hebben geen risico's vastgesteld voor de kwaliteit van het onderwijs, de tevredenheid van studenten, medewerkers en werkgevers, de stabiliteit van organisatie en management en de financiële continuïteit. Wat is de stand van de kwaliteitsborging van de instelling? We concluderen dat de kwaliteitsborging op instellingsniveau bij Zadkine onvoldoende is. Wij gaan ervan uit dat de instelling de kwaliteitsborging verbetert waardoor ook in de toekomst het aantal risico's beperkt kan blijven.
2.2
Vervolgtoezicht Het onderzoek naar de Staat van de instelling geeft aanleiding om vervolgtoezicht en beperkt aanvullend vervolgtoezicht uit te voeren bij Zadkine. Het aantal geconstateerde risico's in combinatie met het niveau van de kwaliteitsborging leidt tot extra toezichtactiviteiten. Deze zijn beschreven onder het kopje 'Nader onderzoek'. Vervolgtoezicht naar aanleiding van onderzoek kwaliteitsborging instellingsbreed We voeren vervolgtoezicht uit naar de kwaliteitsborging van de instelling, omdat niet voldaan is aan de wettelijke vereiste (WEB, art. 1.3.6). De instelling krijgt de gelegenheid de kwaliteitsborging te verbeteren. Over een jaar zullen we de kwaliteitsborging opnieuw onderzoeken en beoordelen. Vervolgtoezicht naar aanleiding van de onderzochte opleidingen Voor het onderzoek naar de Staat van de instelling hebben we vijf opleidingen onderzocht (zie de tabel in 1 Inleiding).
Pagina 7 van 46
Bij vijf opleidingen voeren we vervolgtoezicht uit, omdat we niet alle kwaliteitsgebieden als voldoende hebben beoordeeld. Het vervolgtoezicht richt zich op de geconstateerde tekortkomingen binnen de onvoldoende kwaliteitsgebieden. In onderstaande schema's is het vervolgtoezicht te lezen. We voeren dit vervolgtoezicht zo veel mogelijk gelijktijdig uit. Hierbij is de genoemde termijn in de waarschuwingsbrief van de minister leidend. Apothekersassistent, 25LP|91300 Beoordeling
Toezichtvorm
Niveau opbrengsten is onvoldoende*.
Aangepast toezicht vanwege onvoldoende opbrengsten.
•
Vervolgtoezicht Na circa een jaar onderzoek naar kwaliteitsverbetering.
Kwaliteitsborging is onvoldoende.
Aangepast toezicht vanwege niet-naleving van artikel 1.3.6 van de WEB.
•
Circa een jaar na het definitieve rapport beoordelen wij de kwaliteitsborging opnieuw.
Verkoper (Verkoper detailhandel), 25LP|93751 Beoordeling
Toezichtvorm
Kwaliteit onderwijsproces is onvoldoende (zwak onderwijs).
Aangepast toezicht vanwege zwak onderwijs.
•
Vervolgtoezicht Na circa een jaar onderzoek naar kwaliteitsverbetering.
Kwaliteit examinering is onvoldoende.
Aangepast toezicht vanwege onvoldoende examenkwaliteit.
•
De inspectie meldt het oordeel aan de minister. De instelling ontvangt een waarschuwing. Na de in de waarschuwingsbrief opgenomen termijn volgt een onderzoek naar kwaliteitsverbetering.
• •
Kwaliteitsborging is onvoldoende.
Aangepast toezicht vanwege niet-naleving van artikel 1.3.6 van de WEB.
•
Circa een jaar na het definitieve rapport beoordelen wij de kwaliteitsborging opnieuw.
ICT-medewerker (Medewerker beheer ICT), 25LP|95070 Beoordeling
Toezichtvorm
Niveau opbrengsten is onvoldoende*.
Aangepast toezicht vanwege onvoldoende opbrengsten.
Vervolgtoezicht •
Na circa een jaar onderzoek naar kwaliteitsverbetering.
Pagina 8 van 46
Sport- en bewegingsbegeleider, 25LP|95300 Beoordeling
Toezichtvorm
Kwaliteit examinering is onvoldoende.
Aangepast toezicht vanwege onvoldoende examenkwaliteit.
Vervolgtoezicht • • •
De inspectie meldt het oordeel aan de minister. De instelling ontvangt een waarschuwing. Na de in de waarschuwingsbrief opgenomen termijn volgt een onderzoek naar kwaliteitsverbetering.
Service apparatuur en installaties (Onderhoudsmonteur installatietechniek), 25LP|95472 Beoordeling
Toezichtvorm
Kwaliteitsborging is onvoldoende.
Aangepast toezicht vanwege niet-naleving van artikel 1.3.6 van de WEB.
Vervolgtoezicht •
Circa een jaar na het definitieve rapport beoordelen wij de kwaliteitsborging opnieuw.
* Het oordeel van de opbrengsten heeft betrekking op alle opleidingen binnen de bc-id; zie bijlage II voor het overzicht waaruit blijkt op welke opleidingen dit oordeel van toepassing is. In het vervolgtoezicht voor opbrengsten worden alle bijbehorende opleidingen betrokken. Lopende toezichtactiviteiten voortvloeiend uit eerder inspectieonderzoek We hebben op het moment van het vaststellen van het definitieve rapport van de Staat van de instelling de volgende onderzoeken in onze planning staan: Vavo
In planning
Aanleiding
VAVO Rijnmond College, Albeda-Zadkine te Rotterdam
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering vanwege niet naleving van 1.3.6 van de WEB (kwaliteitsborging).
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd in november 2014, rapport vastgesteld op 6 februari 2015.
Opleiding
In in planning
Aanleiding
25LP|90534 Medewerker marketing en communicatie (Medewerker evenementenorganisatie), bol, niveau 4
Kwaliteitsonderzoek
Uitgesteld onderzoek.
Pagina 9 van 46
Opleiding
In planning
Aanleiding
25LP|95120 Kapper (Junior kapper), bol, niveau 2
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering vanwege onvoldoende opbrengsten en onvoldoende examenkwaliteit.
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd in november 2014, rapport vastgesteld op 6 februari 2015.
Nader onderzoek Zoals eerder in deze paragraaf is aangegeven, leidt het aantal geconstateerde risico's in combinatie met het niveau van de kwaliteitsborging tot extra toezichtactiviteiten. We geven hierna aan welke aanvullende activiteiten door ROC Zadkine uitgevoerd dienen te worden. Onderzoek door de instelling Bij de risicobepaling opgenomen in paragraaf 3.3, is geconstateerd dat het risico betreffende rendementen hoog is. Gelet op de omvang van het aantal opleidingen met onvoldoende rendementen is extra toezichtactiviteit van toepassing. Daarbij willen we aansluiten bij de eigen verantwoordelijkheid van de instelling. Geconstateerd is dat de instelling zelf al een strategisch project heeft gestart om grip op de rendementen te krijgen en verbetering te realiseren. Omdat we dit project ook in relatie zien met de ontwikkeling van kwaliteitsborging en het kan bijdragen aan de invulling van eigenaarschap zoals ROC Zadkine dat voorstaat, willen we met het nader onderzoek aansluiten op deze werkwijze. De instelling rapporteert over de vorderingen en resultaten die voortkomen uit dit project. Deze rapportage laat zien hoe de kwalitatieve analyse is opgezet en uitgevoerd in relatie met de systematiek van kwaliteitsborging en ontwikkeling van eigenaarschap. Daarbij wordt voor de opleidingen (bc-codes) die in dit project betrokken zijn inzichtelijk gemaakt, wat oorzaken van de onvoldoende rendementen zijn. In aansluiting daarop zien wij in deze rapportage ook de voorgestelde verbetermaatregelen en de effecten ervan. De inspectie verzoekt ROC Zadkine de inspectie twee maal over de voortgang van dit project door middel van de hiervoor genoemde rapportage te informeren (oktober 2015 en maart 2016). De rapportages zullen worden bekeken op voortgang en kwaliteit. Indien er aanleiding is zal een tussentijds gesprek worden gevoerd.
Pagina 10 van 46
Tegelijkertijd met het uitvoeren van de onderzoeken naar kwaliteitsverbetering zoals genoemd in paragraaf 2.2, zal dit project worden geëvalueerd in relatie tot de verwachte resultaten van dit project.
Pagina 11 van 46
3
INSTELLINGSBREDE RESULTATEN In dit hoofdstuk informeren wij u over de beoordeling van de kwaliteitsborging op instellingsniveau en onderbouwen wij ons oordeel. Daarna lichten we de financiële risicoanalyse en vervolgens de risicobepaling toe.
3.1
Oordeel kwaliteitsborging op instellingsniveau In onderstaande tabel staat de beoordeling van de kwaliteitsborging. Dit oordeel is gebaseerd op de beoordeling van de onderliggende aspecten. De normering staat in bijlage I. Kwaliteitsgebied 4
Goed Voldoende Onvoldoende Slecht
•
Kwaliteitsborging
Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1
Sturing *
4.2
Beoordeling *
4.3
Verbetering en verankering *
4.4
Dialoog en verantwoording
Voldoende Onvoldoende
• • • •
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied.
Beschouwing De kwaliteitsborging bij ROC Zadkine is proportioneel onderzocht. Dit betekent dat er sprake was van maatwerk in de onderzoeksaanpak. De reden hiervoor is dat de kwaliteitsborging instellingsbreed in juni 2014 is onderzocht. De oordelen waren toen voldoende op alle aspecten. Daarom is besloten na te gaan of de situatie zodanig is gewijzigd of dat er contra-indicaties waren om te bepalen of de systematiek en werking van kwaliteitsborging vergelijkbaar is. Daartoe is gesproken met college van bestuur en de auditor. Voort is de werking van de kwaliteitsborgingssystematiek getoetst; is de werking zodanig dat verwacht mag worden dat risico's en tekortkomingen tijdig worden gezien en dat passende maatregelen mogelijk zijn. Tijdens dit onderzoek Staat van de instelling zijn we echter tot de conclusie gekomen dat de beoordeling als onderdeel van de instellingsbrede kwaliteitszorg in combinatie met kwaliteitsborging op opleidingsniveau nu onvoldoende adequaat functioneert. De kwaliteitsborging beoordelen we daarom als onvoldoende, omdat niet voldaan wordt aan het aspect beoordeling.
Pagina 12 van 46
Aan de overige aspecten wordt wel voldaan. Dit komt overeen met de beoordeling van de kwaliteitsborging zoals in het onderzoek naar kwaliteitsverbetering is vastgesteld. Voor de oordelen en belangrijkste bevindingen wordt dan ook verwezen naar het rapport van het onderzoek naar kwaliteitsverbetering op instellingsniveau van juni 2014, onderzoeksnummer 276638, dd 17 september 2014. Tijdens dit onderzoek hebben we vastgesteld dat de kwaliteitsborging op opleidingsniveau nog niet bij alle teams op het gewenste niveau is. Het college van bestuur erkent dat niet bij alle teams van ROC Zadkine sprake is van voldoende eigenaarschap om invulling te geven aan de instellingsbrede systematiek van kwaliteitsborging en ontwikkeling van onderwijskwaliteit. De huidige systematiek van kwaliteitsborging voorziet in een regelmatige beoordeling van de eigen onderwijskwaliteit, maar kent belangrijke punten voor instellingsbrede ontwikkeling. De in gang gezette systematiek van kritieke prestatie-indicatoren (kpi's) die in managementcontracten zijn vastgelegd zien we ook doorvertaald naar teamniveau, al staat die ontwikkeling nog aan het begin. Deze werkwijze geeft zicht op vooraf afgesproken resultaten. De belangrijkste tekortkoming in deze beoordelingssystematiek zit echter in de beperkte kwalitatieve analyse en onderbouwing van de kpi's door de teams. De systematiek van onder andere zelfevaluaties levert nog niet overal betrouwbare objectieve informatie over de onderwijskwaliteit in onder andere managementrapportages. Dit is erg teamafhankelijk. Bij deze teams is hier nog een slag te maken. De aanpak zoals die bij de succesvolle teams is aangewend, biedt volgens ons perspectief voor de teams die zich nog verder moeten ontwikkelen. In aanvulling hierop leveren gerealiseerde verbeteringen bij teams nog geen instellingsbreed effect op. Dat geldt ook voor verbeteringen naar aanleiding van bijvoorbeeld inspectierapporten en eigen onderzoeken. Door het ontbreken van objectieve en kwalitatief onderbouwde analyses en rapportages is instellingsbreed niet goed zichtbaar waar verbeteringen nodig en effectief zijn. In het verlengde van deze constateringen hebben we ook gezien dat ROC Zadkine een strategisch project gestart is in relatie tot opleidingen met onvoldoende rendementen. Een van de belangrijkste punten die in dit plan wordt genoemd is, naast adequate kwantitatieve gegevens, de behoeft aan betere kwalitatieve informatie.
Pagina 13 van 46
Dit sluit aan bij de bevindingen tijdens ons onderzoek op opleidingsniveau dat de kwalitatieve analyse en informatie betreffende de eigen beoordeling van kwaliteit beperkt is. Hierdoor zien we momenteel een systematiek die onvoldoende garandeert en borgt dat risico's en tekortkomingen instellingsbreed tijdig worden gedetecteerd en opgepakt. Een tweede punt betreft de auditsystematiek binnen ROC Zadkine. De frequentie van de audits wordt beperkt door de beschikbare capaciteit. In het auditplan zijn wel initiatieven opgenomen om deze capaciteit te verruimen. De werkwijze van de aan onderwijs gerelateerde audits is gefocust op de uitvoering van onderwijs en examinering en levert daarover aanvullende zekerheid aan het management. De werkwijze is nog niet, zoals het auditplan aangeeft, gericht op het beoordelen van de beheersing van de organisatie. Het college van bestuur geeft aan dat naar mate het eigenaarschap van teams zich verder ontwikkelt ook de auditsystematiek zich meer kan richten op de kwaliteit van de beheersing. Het gebruik van de zelfevaluaties van teams als informatiebron bij audits is een waardevol uitgangspunt, maar zou aan waarde kunnen toenemen indien de kwaliteit van de analyse en onderbouwing meer aandacht krijgt. Het lerend vermogen op basis van eigenaarschap dat het college van bestuur voor ogen heeft wordt dan gestimuleerd. 3.2
Financiële continuïteit In september 2012 hebben we het financieel risicoprofiel van ROC Zadkine verhoogd. De reden daarvoor was dat sprake was van een meerjarige negatieve rentabiliteit en een aanzienlijk liquiditeitstekort. Als gevolg hiervan is een geïntensiveerd toezichtarrangement ingesteld. In het kader van het aangepast financieel continuïteitstoezicht is in december 2014 een vervolgonderzoek uitgevoerd naar de financiële positie van ROC Zadkine. Hierbij hebben we de financiële positie van de instelling geanalyseerd, met als leidende vraag of de financiële continuïteit van de instelling binnen afzienbare termijn in het geding is. De conclusie van het onderzoek was dat de instelling de afgelopen jaren een goede financiële performance heeft vertoond en daarmee ook weer volledig financieel in control lijkt te zijn. Daarom heeft de inspectie in december 2014 het aangepast financieel continuïteitstoezicht van ROC Zadkine gewijzigd naar een basisarrangement. Voor een beschrijving van de financiële risicoanalyse wordt dan ook verwezen naar het rapport van dit vervolgonderzoek, onderzoeksnummer 280201 van december 2014.
Pagina 14 van 46
3.3
Risicobepaling Het onderzoek heeft geleid tot de volgende risicobepaling. Geen Enkele Veel 0
Mate van risico's
•
Deze risicobepaling is gebaseerd op een risico-inschatting voor de kwaliteit van het onderwijs, de examinering, de opbrengsten, de tevredenheid van studenten, medewerkers en werkgevers, de stabiliteit van organisatie en management en de financiële continuïteit. Hierna volgt de toelichting. Kwaliteit onderwijs We schatten het risico voor de kwaliteit van het onderwijs in als geen tot gering. In de afgelopen jaren is er door ROC Zadkine veel geïnvesteerd in 'basis op orde' om goed onderwijs te kunnen realiseren en in het herstel van de financiële positie. Met name dit laatste heeft veel impact gehad op personeel en huisvesting. We constateren daarbij dat de instelling er in geslaagd is tegelijkertijd ook hard te werken aan de ontwikkeling van de basis op orde. De gerealiseerde verbeteringen zorgen voor een goede basis en bieden faciliteiten voor teams om het onderwijs uit te voeren en verder te ontwikkelen. De volgende fase voor ontwikkeling van onderwijskwaliteit ligt voor ROC Zadkine in de ontwikkeling van eigenaarschap bij docenten en teams. Dit proces is al wel gestart maar zeker nog niet bij alle teams op het gewenste niveau. Tijdens ons onderzoek hebben we gezien dat de kwaliteit van het onderwijsproces over het algemeen voldoende is. De in enkele gevallen geconstateerde tekortkomingen zijn veelal lokaal van aard. Toch willen we daar ten behoeve van de stimulering van kwaliteitsverbetering een opmerking over maken. We zien dat na een inspectiebezoek of een interne audit specifiek op het betreffende onderdeel/aspect verbeteringen zijn gerealiseerd bij de betreffende opleiding. Hierdoor is het risico op adhocverbeteringen aanwezig. In een instellingsbrede systematiek van kwaliteitsborging mag worden verwacht dat oorzaken van tekortkomingen zodanig geanalyseerd worden dat ze leiden tot meer structurele en brede kwaliteitsverbeteringen, die zich niet beperken tot een specifieke opleiding. In de huidige auditsystematiek zit een werkwijze die de mogelijkheid biedt om bevindingen breder binnen een cluster te integreren. Deze werkwijze zou meer concreet opgepakt kunnen worden; tijdens ons onderzoek is het effect hiervan slechts beperkt waargenomen.
Pagina 15 van 46
Kwaliteit examinering We schatten het risico voor de kwaliteit van de examinering in als gering tot matig. Bij enkele onderzochte opleidingen is de kwaliteit van examinering als onvoldoende beoordeeld. In deze gevallen is het met name de invulling van de verantwoordelijkheid van examencommissies die tekortkomingen laat zien. Een verhoogd risico voor onvoldoende examenkwaliteit bij andere opleidingen en teams is naar onze mening daarbij aanwezig omdat de examenorganisatie op clusterniveau is georganiseerd. Ook hier zien we een parallel met de ontwikkeling van eigenaarschap. De ontwikkeling hiervan zal naar verwachting ook een postief effect hebben op de verantwoordelijkheid van de examencommissies. In aansluiting op de toelichting bij kwaliteit onderwijs (hiervoor) lijkt ook hier clusterbrede analyse en samenwerking relevant. Op deze manier kan invulling worden gegeven aan intern leren en ontwikkelen. Opbrengsten We schatten het risico voor de opbrengsten in als matig tot hoog. Het aantal bccodes met onvoldoende rendement is in vergelijking met andere onderwijsinstellingen groot. Het eigen overzicht van de instelling komt - op een enkele uitzondering na - overeen met het overzicht van de inspectie. Het college van bestuur en het directieteam zijn zich van de omvang van het aantal bccodes met onvoldoende rendement terdege bewust en hebben besloten om een strategisch project op het gebied van rendementen op te starten. Dit om te markeren dat het belang van dit onderwerp opleiding- en clusteroverstijgend is en dat het directieteam als collectief verantwoordelijk is voor het onderwerp. Dit project voorziet in het signaleren en analyseren van oorzaken en het inzetten van verbeteringen bij opleidingen door de teams (methodiek voor kwalitatieve monitoring-/sturingsinformatie). Dit betreft opleidingen die gedurende drie jaar een onvoldoende diploma- én jaarresultaat hebben. De ambitie is dat binnen twee jaar (juni 2016) geen opleidingen meer zwak scoren vanwege onvoldoende rendement. De werkwijze die hiervoor in het plan is opgenomen voorziet in een duidelijke samenhang met de huidige (verder te ontwikkelen) invulling van de kwaliteitszorgsystematiek, met name op team-/opleidingsniveau. Het project heeft daarbij - in onze ogen - tevens een stimulerende werking voor deze systematiek omdat deze, zoals is geconstateerd, nog niet bij alle teams passend is geïmplementeerd.
Pagina 16 van 46
In combinatie met de risico's rondom onderwijs en examinering, ziet de inspectie dit project als een belangrijke bijdrage aan de verdere ontwikkeling van kwaliteitsborging en onderwijs- en examenkwaliteit. Het is de verwachting van de instelling dat de rendementen in de komende jaren gestaag zullen stijgen. Ten aanzien van de vsv-cijfers zien we een vergelijkbaar beeld. ROC Zadkine wijkt in negatieve zin af ten opzichte van het landelijk gemiddelde over het gehele mbo (7,4 procent ten opzichte van 5,7 procent). In vergelijking met andere grote randstedelijke gemeenten is er sprake van een positief beeld. Enige nuancering is op z'n plek. De vsv-cijfers voor de niveaus 1 en 2 zijn momenteel in positieve zin boven de norm. Voor niveau 3/4 ligt het vsv-cijfer onder de norm. Het huidige vsvpercentage voor niveau 2 past ook bij de toekomstige norm. Voor niveau 1 en 3/4 is aandacht nog steeds vereist, te meer daar het vsvpercentage voor niveau 3/4 momenteel nog niet aan de norm voldoet en de norm scherper is gesteld voor de komende jaren. We zien hierbij een belangrijke relatie met het project rendementen. Dit project kan mede bijdragen aan reducering van het aantal vsv-ers. Ten aanzien van vavo is onlangs een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd. De aanleiding was dat er tekortkomingen waren geconstateerd op de gebieden opbrengsten, de kwaliteitsborging en de naleving wettelijke vereisten. De indicator betrouwbaarheid uit het gebied examinering en diplomering werd ook als onvoldoende beoordeeld. De resultaten van dit onderzoek zijn vastgelegd in het rapport dd 6 februari 2015, onderzoeksnummer 4481172. Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering heeft aangetoond dat de gebieden opbrengsten en naleving wettelijke vereisten voldoende waren. Voor het kwaliteitsgebied kwaliteitsborging is er sprake van vervolgtoezicht. Stabiliteit organisatie en management We schatten het risico voor de stabiliteit van de organisatie in als geen tot gering. ROC Zadkine laat een intensieve periode van reorganisatie achter zich. Na een organisatorisch herinrichting, herstel van de financiële continuïteit en verbeteracties gericht op het realiseren van een basis voor goed onderwijs, is nu een fase aangebroken waarin de ontwikkelingen gecontinueerd moeten worden en waar nodig aangepast en verbeterd. Daarnaast spelen de ontwikkelingen op het gebied van samenwerking met ROC Albeda een rol.
Pagina 17 van 46
De ontwikkeling van deze samenwerking concentreert zich momenteel bij techniek, en de in deze samenwerking participerende teams verschillen qua voortgang en status van elkaar. De planmatige invoering en integratie van beide roc's is zorgvuldig. Tijdens ons onderzoek hebben we gezien dat op alle niveaus de interactie en samenwerking wordt gezocht en gevonden. Deze ontwikkeling is positief en we zien geen aanleiding voor een verhoogd risico ten aanzien van de stabiliteit van organisatie en management. Tevredenheid studenten/medewerkers/werkgevers We schatten het risico voor de ontevredenheid van de studenten en medewerkers in als geen tot gering. Studenten zijn volgens de JOB Monitor 2012 tevreden. Zij gaven gemiddeld het cijfer 6,9 voor de opleiding en een lager cijfer (5,9) voor de instelling als geheel. De gesprekken met studenten en centrale studentenraad gaven ons een vergelijkbaar beeld: studenten lieten zich op enkele punten wel kritisch uit maar waren over het geheel genomen tevreden. Het tevredenheidonderzoek onder medewerkers (2012) laat een beeld zien zoals dat ruim twee jaar geleden werd ervaren. De ontwikkelingen, wisseling van het college van bestuur, herstel van de financiële situatie en de ingang gezette kwaliteitsborgingscyclus leiden - naar verwachting van het college van bestuur tot een andere (positievere) tevredenheid. Tijdens ons onderzoek hebben wij betrokken en bevlogen docenten gesproken. Tevredenheidsonderzoek onder werkgevers is te beperkt om deze instellingsbreed in de risicio-analyse te betrekken. Financiële continuïteit We zien geen verhoogde risico’s voor de financiële continuïteit. Dit blijkt uit de financiële risicoanalyse die is uitgevoerd (zie toelichting in paragraaf 3.2). Samenvattend We constateren dat er enkele risico's zijn voor de onderwijskwaliteit en beoordelen de kwaliteitsborging van de instelling als voldoende. We gaan ervan uit, dat de instelling voldoende zicht heeft op de onderwijskwaliteit en in staat is om ook in de toekomst de risico's voor de onderwijskwaliteit te voorkomen, dan wel vroegtijdig te signaleren en te verhelpen.
Pagina 18 van 46
4
RESULTATEN PER OPLEIDING In dit hoofdstuk lichten wij per onderzochte opleiding het resultaat van het kwaliteitsonderzoek toe. We geven per gebied aan wat het oordeel is (goed, onvoldoende, voldoende, slecht) en verantwoorden ons over het oordeel.
4.1
Apothekersassistent Het kwaliteitsonderzoek bij Apothekersassistent, 91300, niveau 4, bol, locatie Marten Meesweg 50, Rotterdam heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied 1
Onderwijsproces
2
Examinering en diplomering
3
Opbrengsten
4
Kwaliteitsborging
Kwaliteitsgebied 5
Goed Voldoende Onvoldoende Slecht
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
Naleving wettelijke vereisten
Gebied 1: Onderwijsproces
Voldoende Onvoldoende
Programma 1.1
Samenhang
1.2
Maatwerk
• •
Leren in de onderwijsinstelling 1.3
Didactisch handelen*
1.4
Leertijd
1.5
Leeromgeving
• • •
Begeleiding 1.6
Intake & plaatsing
1.7
Studieloopbaanbegeleiding*
1.8
Zorg
• • •
Leren in de beroepspraktijk 1.9
Beroepspraktijkvorming*
Gebied 2: Examinering en diplomering 2.1
Exameninstrumentarium*
2.2
Afname en beoordeling*
2.3
Diplomering*
Gebied 3: Opbrengsten 3.1
Rendement
• Voldoende Onvoldoende
• • • Voldoende Onvoldoende
•
Pagina 19 van 46
Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1
Sturing *
4.2
Beoordeling *
4.3
Verbetering en verankering *
4.4
Dialoog en verantwoording
Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten 5.1
Naleving wettelijke vereisten
Voldoende Onvoldoende
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied.
Beschouwing Algemeen De opleiding Apothekersassistent wordt verzorgd op een nieuwe, prima geëquipeerde locatie. Op dezelfde locatie worden ook de andere opleidingen voor assistenten in de gezondheidszorg gerealiseerd. Het team heeft recentelijk een verhuizing meegemaakt wat de nodige inspanning heeft gevergd met een zekere impact voor de dagelijkse uitvoering van het onderwijs. Desondanks heeft het team hard gewerkt aan het verdere continuering van het onderwijs binnen deze opleiding. Hoewel de kwaliteit van het onderwijs en de examinering voldoende is, zien wij dat het team nog een uitdaging heeft om de opleiding optimaal vorm te geven. Er wordt gewerkt aan de verbetering van de opbrengsten en de kwaliteitszorg. Op dit moment echter zijn beide nog onvoldoende. Onderwijsproces Het onderwijsproces beoordelen we als voldoende. Aan alle kernaspecten is voldaan. Het programma kent voldoende samenhang en biedt voldoende maatwerk. De prestaties van de studenten worden het eerste half jaar gemonitord om vast te kunnen stellen of een student de opleiding met een jaar kan verkorten. Bij twijfel kan deze beslissing door het team nog even worden uitgesteld. Ten behoeve van studenten die het niet kunnen bijbenen worden bijlessen in de algemeen vormende vakken verzorgd. Daarnaast kunnen studenten, zij het op informele wijze, ook bijles krijgen voor de beroepsgerichte vakken. Hiermee vinden wij het maatwerk toereikend. Het didactisch handelen en de leeromgeving beoordelen we als voldoende. De lessen in de beroepsgerichte vakken zijn uitstekend verzorgd. Belangrijk aandachtspunt is echter de leertijd.
Pagina 20 van 46
De benutting van de lestijd is zeker niet optimaal. Tijdends het onderzoek is geconstateerd dat lessen herhaaldelijk te laat begonnen en te vroeg eindigden. Positief opvallend is de feedback die studenten tijdens de lessen krijgen. Deze feedback is overigens niet alleen op didactische gronden ingezet: feedback is inherent aan het vak van apothekersassistent. Ook de lessen van de overige vakken zijn zonder meer voldoende te noemen maar hier lijkt de didactische aanpak wat sleets: deze lessen kunnen ongetwijfeld boeiender en uitdagender. De school heeft gedragsregels geformuleerd waar niet alle docenten consequent mee omgaan. De leeromgeving is voor wat betreft de materiële uitrusting prima in orde. Studenten voelen zich doorgaans veilig maar het is, gezien incidenten in het verleden, noodzakelijk dat het team die veiligheid in het oog blijft houden en er adequaat op blijft reageren. De intake en plaatsing, de studieloopbaanbegeleiding en de zorg beoordelen we als voldoende. De intake is gericht op een juiste plaatsing van studenten en toegesneden op de beroepspraktijk. Ten behoeve van het apothekersvak moeten aankomende studenten namelijk ook enkele rekenopgaven maken om de broodnodige rekenvaardigheid in te kunnen schatten. De studieloopbaanbegeleiding is voldoende effectief. Dossiers van studenten worden goed bijgehouden en er is oog voor elke student. De derdelijnszorg wordt door de centrale dienst van het ROC aangeboden in de vorm van het plusteam. Voor zover bekend is het arbeidsmarktperspectief voor afgestudeerden redelijk gunstig. De beroepspraktijkvorming beoordelen we als voldoende. Studenten worden goed voorbereid op de beroepspraktijkvorming; alle studenten hebben een stageplaats. De begeleiding door het apothekersbedrijf is voldoende. De begeleiding vanuit de school kan consequenter voor wat betreft het aantal contactmomenten. Examinering en diplomering De examinering en diplomering beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. Het exameninstrumentarium voldoet omdat het aansluit op de uitstroomeisen en aan de toetstechnische eisen. Het exameninstrumentarium is geproduceerd door STEAG. Er is sprake van inkoop en de materialen zijn eerder door de inspectie onderzocht en goedgekeurd.
Pagina 21 van 46
Het exameninstrumentarium voor Nederlands en Engels sluit aan op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. Het exameninstrumentarium is geproduceerd door Deviant. Er is, naast de centrale examinering, sprake van inkoop en de materialen zijn eerder door de inspectie onderzocht en goedgekeurd. De examenprocessen van afname en beoordeling zijn goed geregeld. Informatie over de examinering wordt goed gecommuniceerd naar de studenten. De assessoren – er zijn er altijd twee – eveneens. De kwaliteit van de examinering wordt in al haar facetten door betrokkenen gehandhaafd. De diplomering is voldoende deugdelijk en geborgd. De examencommissie neemt hierin haar verantwoordelijkheid. Zij controleert het instrumentarium en de processen. Zij controleert eveneens de examendossiers en neemt op grond van die controles verantwoorde diplomabesluiten. De dossiers zijn betrouwbaar, verifieerbaar en op orde. Opbrengsten De opbrengsten zijn onvoldoende omdat het jaarresultaat (47,5 procent) en het diplomaresultaat (48,3 procent) onder de norm liggen. Voor deze beoordeling, gebaseerd op de BRON-gegevens 2013-2014 zijn de resultaten van de bc008, niveau 4 gebruikt. In bijlage II staan de opleidingen die betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten. Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging beoordelen we als onvoldoende omdat aan geen van de aspecten is voldaan. De sturing beoordelen we als onvoldoende. De opleiding kent een systeem van kwaliteitszorg, kent de documenten die daarbij horen, kent aanzetten voor wat betreft de realisatie van kwaliteitszorg maar is er nog niet in geslaagd de kwaliteitszorg in voldoende mate vorm te geven. Zo constateren wij dat het teamplan voornamelijk is gevuld met algemene informatie over de opleidingen. Daarnaast zijn enkele verbeteractiviteiten opgenomen die zijn afgeleid van de kritische prestatie-indicatoren die vanuit ROC Zadkine-centraal zijn vastgesteld. De doelen zijn echter niet voldoende concreet om mee aan de slag te gaan. Bovendien leeft het teamplan niet bij het team.
Pagina 22 van 46
De beoordeling beoordelen we als onvoldoende. Wij zien dat er aanzetten zijn voor de invulling van ‘mbo-beter’ maar dat de realisatie nog moet starten. Er zijn in verschillende documenten aanwijzingen te vinden dat er op bescheiden schaal analyses plaatsvinden en dat er wat wordt gemonitord en geëvalueerd. Echter, de samenhang tussen deze acties ontbreekt waardoor vervolgstappen niet anders dan in een ad-hocmodus mogelijk zijn. Ook is de opleiding niet beoordeeld met betrokkenheid van onafhankelijke deskundigen Verbetering en verankering beoordelen we als onvoldoende. Tekortkomingen worden in onvoldoende mate ontdekt en vastgesteld, immers de systematiek hiervoor ontbreekt. Tekortkomingen leiden dus evenmin tot gerichte verbeteracties. Een gunstige uitzondering mag niet onvermeld blijven: voor wat betreft examinering vindt regelmatig evaluatie van processen plaats en worden verbeteracties uitgevoerd. Ook de genoemde analyse van de achterblijvende opbrengsten is als een veelbelovende actie te zien. De dialoog en verantwoording beoordelen we als onvoldoende. De interne dialoog behoeft verbetering. Te weinig wordt met studenten gesproken over het wel en wee van de opleiding. Voor zover dat wel gebeurt, is de terugkoppeling onduidelijk. De externe dialoog is goed belegd, onder meer doordat enkele docenten praktiserende apothekers zijn. Wettelijke vereisten De opleiding voldoet aan de onderzochte wettelijke eisen omdat voor zover onderzocht is vastgesteld dat de bepalingen zijn nageleefd. Schoolkosten/wettelijke bijdragen De opleiding voldoet aan de eisen gesteld in artikel 8.1.4 van de WEB.
4.2
Verkoper (Verkoper detailhandel) Het kwaliteitsonderzoek bij Verkoper (Verkoper detailhandel), 25LP|93751, niveau 2, bbl, locatie Sportlaan 13, Spijkenisse heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied 1
Onderwijsproces
2
Examinering en diplomering
3
Opbrengsten
Goed Voldoende Onvoldoende Slecht
• • •
Pagina 23 van 46
Kwaliteitsgebied 4
•
Kwaliteitsborging
Kwaliteitsgebied 5
Goed Voldoende Onvoldoende Slecht
Voldoet Voldoet niet
•
Naleving wettelijke vereisten
Gebied 1: Onderwijsproces
Voldoende Onvoldoende
Programma 1.1
Samenhang
1.2
Maatwerk
• •
Leren in de onderwijsinstelling 1.3
Didactisch handelen*
1.4
Leertijd
1.5
Leeromgeving
• • •
Begeleiding 1.6
Intake & plaatsing
1.7
Studieloopbaanbegeleiding*
1.8
Zorg
• • •
Leren in de beroepspraktijk 1.9
Gebied 2: Examinering en diplomering 2.1
Exameninstrumentarium*
2.2
Afname en beoordeling*
2.3
Diplomering*
Gebied 3: Opbrengsten 3.1
Rendement
Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1
Sturing *
4.2
Beoordeling *
4.3
Verbetering en verankering *
4.4
Dialoog en verantwoording
Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten 5.1
•
Beroepspraktijkvorming*
Naleving wettelijke vereisten
Voldoende Onvoldoende
• • • Voldoende Onvoldoende
• Voldoende Onvoldoende
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied.
Pagina 24 van 46
Beschouwing Algemeen De opleiding verkoper Handel is een onderdeel van het cluster handel en uiterlijke verzorging. De opleiding wordt verzorgd door een klein team, dat zich kenmerkt door een goed klimaat. Docenten zijn zeer betrokken bij de opleiding en de studenten. Sinds de nieuwe teamvorming anderhalf jaar geleden heeft de primaire focus van het team gelegen in teambuilding en het in stand houden van de basiskwaliteit van het onderwijs. De verbeterplannen ten aanzien van het onderwijsproces, de examinering en de kwaliteitsborging zijn wel aanwezig en deels in uitvoering maar hebben nog geen concrete resultaten opgeleverd. Onderwijsproces Het onderwijsproces beoordelen wij als onvoldoende. Dat komt omdat niet is voldaan aan het aspect beroepspraktijkvorming. Het programma kent voldoende samenhang en maatwerk. In het programma is een duidelijke verbinding zichtbaar met de kerntaken en werkprocessen uit het kwalificatiedossier. Voor studenten die extra ondersteuning nodig hebben zijn er bijlesopties op het gebied van taal en rekenen. Het didactisch handelen, de leertijd en leeromgeving beoordelen wij als voldoende. Er is over het algemeen sprake van adequate lessen, waar wordt geleerd. Er is sprake van voldoende interactie en feedback en de sfeer in de lessen is goed waarbij de studenten en docenten zich veilig voelen. Er is sprake van een effectief inlevingsvermogen en een respectvolle passende manier van respons, gericht op gedrag en eigen verantwoordelijkheid. Hiermee weten de docenten op een juiste manier in te spelen op de leerbehoeften van de studenten. Bij de studenten draagt dit naar eigen zeggen bij aan hun zelfvertrouwen. De intake en plaatsing, de studieloopbaanbegeleiding en zorg beoordelen wij als voldoende. De studieloopbaanbegeleiding is zorgvuldig, flexibel en pragmatisch ingericht. Er is één studieloopbaanbegeleider voor de studenten. Studenten voelen zich gesteund. De dossiervorming voldoet eveneens, waardoor overdracht van informatie mogelijk is. Hier wordt ook gebruik van gemaakt. De beroepspraktijkvorming beoordelen wij als onvoldoende. Dit heeft te maken met onvoldoende begeleiding binnen de bpv. Uit het gesprek met de studenten hebben wij kunnen vaststellen dat zij onvoldoende worden begeleid op de werkvloer. Er worden onvoldoende begeleidingsgesprekken gevoerd.
Pagina 25 van 46
De studenten krijgen tevens onvoldoende feedback bij het uitvoeren van bpvopdrachten. De inhoudelijke onderbouwing en eenduidige verantwoording ontbreken veelal bij de uitgevoerde bpv-opdrachten. De bpv-boeken geven daardoor geen inhoudelijk beeld van de voortgang. Hierdoor is onvoldoende zicht op het leren in de beroepspraktijk wat ook niet op een andere manier wordt ingevuld. De begeleiding vanuit de school wordt door de studenten eveneens als niet toereikend gezien. De begeleiding is niet voldoende consequent als het gaat om het aantal contactmomenten. In aanvulling hierop is er ook een kritische opmerking te maken over de plaatsing van studenten. Hoewel de studenten werken bij voor deze opleiding erkende leerbedrijven, is voor sommige studenten het leren van belangrijke werkprocessen bij enkele van deze bedrijven niet mogelijk. Een voorbeeld hiervan is het voeren van verkoopgesprekken bij een supermarkt. Het team vangt dit welliswaar op met simulaties, maar deze werkwijze is beperkt. Voor een bbl-student mag verwacht worden dat onder verantwoordelijkheid van het opleidingsteam leerplaats en opleiding goed op elkaar aansluiten. Examinering en diplomering De examinering en diplomering beoordelen we als onvoldoende omdat niet voldaan is aan de aspecten afname en beoordeling en diplomering. Het exameninstrumentarium voldoet, omdat het aansluit op de uitstroomeisen en voldoet aan toetstechnische eisen. Het onderscheid tussen onderwijs (bpv) en examinering is hierbij een aandachtspunt. Door het team wordt gewerkt aan een duidelijke scheiding tussen formatieve en summatieve toetsen en meer richting te geven aan formatieve toetsen in de praktijk. Op dit moment heeft dit onvoldoende resultaten opgeleverd. Het exameninstrumentarium voor Nederlands sluit aan op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. De examenprocessen van afname en beoordeling voldoen niet omdat deze onvoldoende deugdelijk verlopen. De examenopdrachten, afnamecondities en beoordelingen zijn niet voor alle studenten gelijkwaardig, waarmee betrouwbare beoordeling niet kan worden gewaarborgd. Examinering kan niet altijd plaatsvinden binnen de bpv-bedrijven waar de studenten werken omdat niet alle werkprocessen daar uitgeoefend kunnen worden. De afspraak is dat in dergelijke situaties de assessor kan besluiten tot simulatie. Aan de hand van de dossiers kan echter niet worden vastgesteld of er sprake is van simulatie. Ook de complexiteit van de simulaties wordt niet voldoende zichtbaar gemaakt.
Pagina 26 van 46
Het is onvoldoende duidelijk wie bevoegd is om te beoordelen. De kwaliteit van assessoren is daarmee niet voldoende geborgd. De diplomering is onvoldoende deugdelijk en geborgd omdat de examencommissie zich niet met gepaste grondigheid en frequentie vergewist van de betrouwbaarheid van de afname, beoordeling, de besluitvorming tot diplomering en van de deskundigheid van de bij de examinering betrokken personen. Het toezicht op de kwaliteit van de beoordeling in de praktijk schiet tekort. Of de praktijkbeoordelaar wel altijd op de bedoelde wijze tot zijn of haar oordeel komt wordt niet zorgvuldig genoeg nagegaan. Ook worden er geen resultaatanalyses en systematische evaluaties uitgevoerd om de betrouwbaarheid van de beoordeling te beoordelen en te analyseren. De borging van de examencommissie beperkt zich voornamelijk, na een eerste dossiercontrole door het team, tot een steekproefsgewijze, instrumentele check op de examendossiers. De examencommissie is voornemens om nog dit jaar te starten met een systeem van steekproefsgewijze bijwoning (10 procent) van de praktijkexamens. De commissie is zich bewust van de geconstateerde tekortkomingen en is bezig met het ontwikkelen van plannen om de examinering te verbeteren. Opbrengsten De opbrengsten zijn voldoende omdat het jaarresultaat (59,8 procent) en het diplomaresultaat (59,8 procent) boven de norm liggen. Voor deze beoordeling, gebaseerd op de BRON-gegevens 2013-2014 zijn de resultaten van de bc 222, niveau 2 gebruikt. In bijlage II staan de opleidingen die betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten. Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging beoordelen we als onvoldoende, omdat niet is voldaan aan de aspecten sturing, beoordeling, verbetering en verankering en dialoog en verantwoording. De sturing en beoordeling beoordelen wij als onvoldoende. Wij constateren dat in het teamplan voornamelijk de ambities voor onderwijskwaliteit zijn opgenomen. Het ontbreekt daarbij aan een concretisering (SMART) hoe het team hieraan invulling geeft. De vertaling van de kpi's is hiervoor mogelijk een goede aanzet maar mist samenhang en voldoende concreetheid om gerichte resultaten te kunnen boeken. Bovendien leeft het teamplan niet bij het hele team.
Pagina 27 van 46
In verschillende documenten is te zien dat er wordt gemonitord en geëvalueerd, maar de resultaten daarvan worden onvoldoende geanalyseerd. Daardoor lijken verbeteringen op ad-hocbasis plaats te vinden. De verbetering en verankering beoordelen wij als onvoldoende. Er zijn wel positieve ontwikkelingen te benoemen als het gaat om het projectplan formatief summatief en de ingezette veranderingen omtrent intake. Echter het ontbreekt nog aan een gestructureerde en systematische aanpak. De dialoog en verantwoording zijn zowel intern als extern nog niet voldoende. Er wordt nog te weinig met studenten gesproken over hun ervaringen. Voor zover dat wel gebeurt, is de terugkoppeling onduidelijk. De dialoog met het beroepenveld is aanwezig, maar heeft nog geen concrete resultaten opgeleverd. Wettelijke vereisten De opleiding voldoet aan de onderzochte wettelijke eis(en), omdat voor zover onderzocht is vastgesteld dat de bepalingen zijn nageleefd. Schoolkosten/wettelijke bijdragen De opleiding voldoet aan de eisen gesteld in artikel 8.1.4 van de WEB.
4.3
ICT-medewerker (Medewerker beheer ICT) Het kwaliteitsonderzoek bij ICT-medewerker (Medewerker beheer ICT), 25LP|95070, niveau 3, bol, locatie Posthumalaan 120, Rotterdam heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied 1
Onderwijsproces
2
Examinering en diplomering
3
Opbrengsten
4
Kwaliteitsborging
Kwaliteitsgebied 5
Goed Voldoende Onvoldoende Slecht
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
Naleving wettelijke vereisten
Gebied 1: Onderwijsproces
Voldoende Onvoldoende
Programma 1.1
Samenhang
1.2
Maatwerk
• •
Pagina 28 van 46
Gebied 1: Onderwijsproces
Voldoende Onvoldoende
Leren in de onderwijsinstelling 1.3
Didactisch handelen*
1.4
Leertijd
1.5
Leeromgeving
• • •
Begeleiding 1.6
Intake & plaatsing
1.7
Studieloopbaanbegeleiding*
1.8
Zorg
• • •
Leren in de beroepspraktijk 1.9
Beroepspraktijkvorming*
Gebied 2: Examinering en diplomering 2.1
Exameninstrumentarium*
2.2
Afname en beoordeling*
2.3
Diplomering*
Gebied 3: Opbrengsten 3.1
Voldoende Onvoldoende
• • • Voldoende Onvoldoende
•
Rendement
Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1
Sturing *
4.2
Beoordeling *
4.3
Verbetering en verankering *
4.4
Dialoog en verantwoording
Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten 5.1
•
Naleving wettelijke vereisten
Voldoende Onvoldoende
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied.
Pagina 29 van 46
Beschouwing Algemeen Deze opleiding is proportioneel onderzocht. Dit betekent dat er sprake was van maatwerk in de onderzoeksaanpak. De reden hiervoor is dat de niveau 4 ICTopleiding, vallende onder hetzelfde opleidingsteam, in november 2014 is onderzocht. De oordelen waren voldoende op alle gebieden. Daarom is besloten de oordelen te verifiëren om te bepalen of bij de nu onderzochte niveau 3 ICTopleiding de kwaliteit vergelijkbaar is. Daartoe is gesproken met studenten en het teammanagement. Ten behoeve van het zicht op kwaliteitsborging is daarbij tegelijkertijd gesproken met de directeur Techniek (waar deze opleiding onder valt). Daarbij was ook de directeur Techniek van Albeda aanwezig in verband met het samenwerkingsverband dat beide roc's binnen het cluster Techniek aan het vormgeven zijn. Voor de oordelen en belangrijkste bevindingen wordt dan ook verwezen naar het rapport van het kwaliteitsonderzoek 95321, ICT-beheerder, niveau 4, bol, onderzoeksnummer 279842, dd 6 februari 2015. Onderwijsproces Het onderwijsproces beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. Dit komt overeen met de beoordeling van het onderwijsproces bij de niveau 4 opleiding die ook door dit team wordt uitgevoerd. In aanvulling op deze beoordeling hebben we tijdens het verificatie onderzoek nog enkele aandachtspunten geconstateerd bij de aspecten maatwerk, intake en plaatsing en studieloopbaanbegeleiding. Deze zullen we hieronder toelichten. Het maatwerk beoordelen we als voldoende. Het team biedt studenten onder andere de mogelijkheden om vervroegd van niveau 3 naar niveau 4 door te stromen. Daarnaast wordt in het reguliere programma maatwerk met name op het niveau van de generieke vakken geboden, maar niet vakgericht. Gebleken is dat studenten aan dat laatste meer behoefte aan hebben; uitdaging en mogelijkheden om bij de vakinhoudelijke vakken meer maatwerk te krijgen en op onderdelen een versneld programma te krijgen. De intake en plaatsing beoordelen we als voldoende. Er is sprake van een individuele intake. Het team heeft daartoe besloten toen bleek dat met een meer collectieve intake niet voldoende informatie werd verkregen om tot een juiste plaatsing en/of juiste aanvullende begeleiding te komen.
Pagina 30 van 46
Bij een plaatsingsbijeenkomst krijgen alle studenten een individuele intake en als er aanleiding voor is tevens een capaciteitentest en/of een individueel gesprek. Indien een student wordt geplaatst, wordt voor de zomer een nulmeting uitgevoerd voor taal en rekenen. Als het beginniveau te laag is wordt een summerschool of bijles aangeraden. Het is wel opgevallen dat veel studenten een doorstroomwens hebben en dat de plaatsing op de niveau 3 opleiding soms ingegeven lijkt te worden door het taal- en rekenniveau van de student. In combinatie met de opmerking die we bij maatwerk hebben gemaakt, is dit een aandachtspunt voor het team. De studieloopbaanbegeleiding is voldoende. Deze biedt voldoende zicht op de ontwikkeling van de student. Daar waar studenten behoefte hebben aan een studieloopbaangesprek wordt daar door de studieloopbaanbegeleider op ingespeeld. Er is geen vaste structuur voor studieloopbaangesprekken, het moet voornamelijk van de studenten zelf komen, maar waar extra zorg nodig is wordt vaak wel proactief gehandeld. Daar waar extra uitdaging kan worden geboden, blijft deze pro-actieve houding echter achterwege. Desalniettemin zijn de studenten over het geheel genomen tevreden over de begeleiding. Examinering en diplomering Examinering en diplomering beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. Dit komt overeen met de beoordeling van de examinering bij de niveau 4 opleiding die door dit team wordt uitgevoerd. Dit heeft met name betrekking op de afname en beoordeling en de verantwoordelijkheid van de examencommissie. De kwaliteit is om dezelfde reden voldoende. Het exameninstrumentarium verschilt, en beoordelen we ook voldoende. Daarbij merken we wel op dat het examen Nederlands niet voldoet omdat de cesuur van de taalvaardigheden spreken, gesprekken voeren en schrijven te laag is. Deze ligt per taalvaardigheid rond de 46 procent, wat kan betekenen dat de student slaagt als hij aan minimaal 40 procent per beoordelingscriterium heeft voldaan. Het oordeel over het examen Nederlands weegt niet mee in het eindoordeel over het exameninstrumentarium. Opbrengsten De opbrengsten zijn onvoldoende, omdat het jaarresultaat (54,3 procent) en het diplomaresultaat (64,7 procent) onder de norm liggen . Voor deze beoordeling, gebaseerd op de BRON-gegevens 2013-2014 zijn de resultaten van de bc080, niveau 3 gebruikt. In bijlage II staan de opleidingen die betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten.
Pagina 31 van 46
Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. Dit komt overeen met de beoordeling van de kwaliteitsborging bij de niveau 4 opleiding die door dit team wordt uitgevoerd. De kwaliteit is om dezelfde reden voldoende. In aanvulling op deze rapportage hebben we tijdens het verificatieonderzoek een opmerking over verbetermaatregelen in relatie tot de rendementen. De aanleiding voor het onderzoek door de inspectie bij de niveau 4 opleiding, was het lage rendement bij deze opleiding. Het verbeterplan dat het team hiertoe heeft opgesteld is uitgevoerd en heeft, zoals opgenomen in het rapport over de niveau 4 opleiding, geleid tot een voldoende rendement. Het valt ons op dat deze teamverbetermaatregelen niet geleid hebben tot een voldoende rendement voor de niveau 3 opleiding. Wel wordt geconstateerd dat de rendementen in 2012-2013 hoger zijn dan het jaar ervoor. Een analyse van de rendementen kon door het management nog niet worden gegeven. We maken deze opmerking omdat het in het kader van teamverantwoordelijkheid en eigenaarschap bij dit team verwacht mocht worden dat kwaliteitsverbetering breed wordt opgepakt binnen het team. De focus heeft hierbij ten onrechte te veel bij de niveau 4 opleiding gelegen. Wettelijke vereisten De opleiding voldoet aan de onderzochte wettelijke eisen, omdat voor zover onderzocht is vastgesteld dat de bepalingen zijn nageleefd. Schoolkosten/wettelijke bijdragen De opleiding voldoet aan de eisen gesteld in artikel 8.1.4 van de WEB. 4.4
Sport- en bewegingsbegeleider Het kwaliteitsonderzoek bij Sport- en bewegingsbegeleider, 25LP|95300, niveau 2, bol, locatie Prins Alexanderlaan 55, Rotterdam heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied 1
Onderwijsproces
2
Examinering en diplomering
3
Opbrengsten
4
Kwaliteitsborging
Goed Voldoende Onvoldoende Slecht
• • • •
Pagina 32 van 46
Kwaliteitsgebied 5
Voldoet Voldoet niet
•
Naleving wettelijke vereisten
Gebied 1: Onderwijsproces
Voldoende Onvoldoende
Programma 1.1
Samenhang
1.2
Maatwerk
• •
Leren in de onderwijsinstelling 1.3
Didactisch handelen*
1.4
Leertijd
1.5
Leeromgeving
• • •
Begeleiding 1.6
Intake & plaatsing
1.7
Studieloopbaanbegeleiding*
1.8
Zorg
• • •
Leren in de beroepspraktijk 1.9
Beroepspraktijkvorming*
Gebied 2: Examinering en diplomering 2.1
Exameninstrumentarium*
2.2
Afname en beoordeling*
2.3
Diplomering*
Gebied 3: Opbrengsten 3.1
Rendement
Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1
Sturing *
4.2
Beoordeling *
4.3
Verbetering en verankering *
4.4
Dialoog en verantwoording
Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten 5.1
Naleving wettelijke vereisten
• Voldoende Onvoldoende
• • • Voldoende Onvoldoende
• Voldoende Onvoldoende
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied.
Pagina 33 van 46
Beschouwing Algemeen Sinds vorig schooljaar waait er een nieuwe wind door de opleiding met de aanstelling van een nieuwe teamleider Sport en Bewegen. Hij zet sterk in op de ontwikkeling van de opleidingen. Zo zijn de afzonderlijke teams (locatie Spijkenisse en Prins Alexanderlaan) samengevoegd tot één team uit het oogpunt van doelmatigheid. Daarbij is er rust en stabiliteit gecreëerd in het team, zodat er met nieuw elan gewerkt wordt aan het verhogen van de onderwijskwaliteit. Daardoor zijn bijvoorbeeld door gerichte verbeteracties de opbrengsten sterk verbeterd. Onderwijsproces Het onderwijsproces beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. Het programma kent voldoende samenhang en biedt voldoende maatwerk. Dit schooljaar is voor de eerstejaars op deze locatie het PULSe-concept ingevoerd. De studenten worden hierbij begeleid door een klein, vast groepje docenten en ze volgen een leertraject aan de hand van thema’s en opdrachten. Hierbij is zowel versnelling als vertraging mogelijk. Ook zijn er waar nodig extra lessen voor Nederlands en rekenen. In het programma is, met name binnen het PULSeconcept, een duidelijke verbinding zichtbaar tussen kerntaken en werkprocessen uit het kwalificatiedossier. Het didactisch handelen, de leertijd en leeromgeving beoordelen we als voldoende. Er is over het algemeen sprake van adequate lessen, waar wordt geleerd. Het team is zich bewust van de noodzaak van een grotere inzet van activerende werkvormen met meer differentiatie in de lessen en werkt aan verbetering. Er is sprake van een evenwichtige werkdruk waarbij de leertijd doelmatig wordt besteed. Ook de leeromgeving volstaat, waarbij we wel aantekenen dat in een enkel geval het leslokaal qua daglichttoetreding verbetering behoeft. De intake en plaatsing, de studieloopbaanbegeleiding en de zorg beoordelen we als voldoende. De opleiding kent een gedegen intake, aan de hand van testen en gesprekken met aankomend studenten en met ouders. Het doel is om de studenten bij hun studiekeuze een adequaat beroepsbeeld mee te geven, om uitval te voorkomen.
Pagina 34 van 46
Ook de studieloopbaanbegeleiding (slb) is in orde. Met name het reeds genoemde PULSe-concept, met de intensieve begeleiding van de studenten, draagt daar aan bij. Wel zien we hier twee knelpunten. Er is veel aandacht voor de studenten die achterblijven maar in mindere mate voor de toppers, waardoor versnellingsmogelijkheden aan de aandacht kunnen ontsnappen. Ook dient de overdraagbaarheid te worden verbeterd via een snelle en consequente vastlegging van de verkregen informatie. De tweedelijns zorg is geregeld via het plusteam dat binnen het cluster is gerealiseerd en waar voorzien is in de benodigde deskundigheid. Vanuit de tweedelijns zorg kan verwezen worden naar externe instanties (derdelijns zorg). De beroepspraktijkvorming beoordelen we als voldoende. De studenten en bedrijven weten wat er verwacht wordt. Ook de plaatsing is geen probleem; een voldoend aanbod aan praktijkplaatsen draagt daaraan bij. Wel geldt dat de begeleiding door de opleiding verbetering behoeft. Zo moeten de stagebezoeken frequenter; dat is ook een wens van zowel studenten als instellingen. De eigen doelstellingen worden hier niet gehaald. Verder ontbreekt bij de bezoeken nogal eens het gesprek met de student. Het team werkt overigens al wel aan verbetering, door selectief gebruik te gaan maken van de grotere bpvinstellingen, waardoor de bezoeken doeltreffender benut kunnen worden. Examinering en diplomering De examinering en diplomering beoordelen we als onvoldoende omdat niet voldaan is aan het aspect diplomering. Het exameninstrumentarium voldoet, omdat het aansluit op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. Ook de examenprocessen van afname en beoordeling zijn voldoende deugdelijk verlopen. Het beroepsgerichte examenmateriaal is ingekocht bij Uitgeverij Angerenstein. De beide kerntaken worden geëxamineerd in twee proeves van bekwaamheid (pvb’s). Een van de pvb’s wordt volledig op school afgenomen, de opdrachten binnen de andere pvb vinden deels plaats op de bpv-plaats en deels op school. De beoordeling in de schoolsituatie gebeurt door twee assessoren. De praktijkbeoordeling op de bpvplaats wordt door de praktijkbegeleider gedaan die vooraf wordt geïnstrueerd. Als aandachtspunt geldt dat de verantwoording op de beoordelingsformulieren van de pvb’s doorgaans summier is. Het exameninstrumentarium voor Nederlands sluit aan op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. Voor lezen en luisteren wordt deelgenomen aan het landelijk centraal ontwikkelde examen.
Pagina 35 van 46
Het exameninstrumentarium voor Nederlands spreken, gesprekken voeren en schrijven/taalverzorging is zelf ontwikkeld door de instelling en heeft een beroepsgericht karakter. De diplomering voldoet niet, omdat deze onvoldoende deugdelijk en geborgd is. De examencommissie vergewist zich onvoldoende van de kwaliteit van de afname en beoordeling. De commissie pakt haar rol in de borging van de examinering onvoldoende op en vertrouwt teveel op de checks die binnen het team zelf worden uitgevoerd. De borging van de examencommissie beperkt zich voornamelijk, na een eerste dossiercontrole door het team, tot een steekproefsgewijze, instrumentele check op de examendossiers. We constateren dat, ondanks die controles, in diverse dossiers fouten zitten in de waardering van werkprocessen die door de commissie niet zijn opgemerkt. Deze fouten hebben overigens niet geleid tot onterechte diplomering, hoewel dat risico wel aanwezig was. Er is in de examendossiers verder sprake van een doorgaans erg summiere of niet aanwezige toelichting op de gegeven oordelen, bijvoorbeeld bij de criteriumgerichte interviews. De waarde van de gevolgde borgingssystematiek is daardoor te beperkt. Een steekproefsgewijze bijwoning van de pvb’s, ook op de bpv-plaats, is in dit verband wel voorgenomen beleid, maar nog niet gerealiseerd. Wel is er, via scholing, ingezet op de bevordering van de deskundigheid van assessoren. Ook loopt er een pilot rondom het gezamenlijk beoordelen door alle betrokken assessoren bij het afnemen van pvb’s, om de kwaliteit van de beoordeling te vergroten. Opbrengsten De opbrengsten zijn voldoende omdat het jaarresultaat (68,2 procent) en het diplomaresultaat (67,2 procent) boven de norm liggen. Voor deze beoordeling, gebaseerd op de BRON-gegevens 2013-2014 zijn de resultaten van de bc199, niveau 2 gebruikt. In bijlage II staan de opleidingen die betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten. Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging beoordelen we als voldoende. Aan alle kernaspecten is voldaan. Hierna volgt een toelichting per aspect. De sturing beoordelen we als voldoende. Het team Sport en Bewegen beschikt over een concreet teamplan met specifieke doelen dat voor een periode van twee jaar is opgesteld. In het plan wordt waar nodig ingezoomd tot op creboniveau en daarvoor is ook de nodige sturingsinformatie beschikbaar.
Pagina 36 van 46
Belangrijke input is tevens afkomstig van het verbeterplan MBO Beter voor de opleidingen binnen Sport en Bewegen; dit plan was gericht op verbetering van de opbrengsten. Het plan sluit aan bij de uitgangspunten die genoemd zijn in het strategisch meerjarenplan op instellingsniveau en in het clusterplan dat geldt voor het cluster Zorg en Welzijn waar het team onder ressorteert. Bij de uitvoering van het teamplan zijn naderhand een viertal hoofdthema’s (onderwijs, slb, bpv en examinering) onderscheiden, waarvoor kerndocenten verantwoordelijk zijn. De voortgang wordt gevolgd en bewaakt in kernteambesprekingen en ook in de dialoog tussen teamleider en clusterdirectie. Er is veel energie gestoken in het vergroten van eigenaarschap en kwaliteitsbewustzijn bij de teamleden De beoordeling beoordelen we als voldoende. De onderwijskwaliteit wordt in het kernteamoverleg gemonitord en de benodigde gegevens zijn beschikbaar. Regelmatige panelgesprekken van het management met studenten en medewerkers geven een aanvullend zicht op de gang van zaken. Per kwartaal wordt de voortgang van het teamplan in relatie tot de gestelde kwaliteitsdoelen geëvalueerd en wordt het plan waar nodig bijgesteld. In het kader van de instellingsbrede auditsystematiek, waarbij externe deskundigen zijn betrokken, vindt elk jaar binnen het cluster bij één opleiding een beoordeling plaats. De bevindingen van deze audits geven tevens input voor de beoordeling van de kwaliteit van de onderhavige opleiding. De verbetering en verankering beoordelen we als voldoende. Er is er veel in gang gezet. De ontwikkeling van de deskundigheid van de betrokken medewerkers heeft een hoge prioriteit. Er is een vastgelegde kwaliteitscyclus, waarbinnen het frequente kernteamoverleg en de periodieke bijstelling van het teamplan essentiële onderdelen zijn. Het verbeterplan is onderdeel van het teamplan en de verantwoordelijkheid voor de kwaliteitszorg is binnen het kernteam op passende wijze belegd. De dialoog en verantwoording beoordelen wij als voldoende. De interne dialoog is goed georganiseerd en voldoet. De panelgesprekken met studenten en met medewerkers spelen daarbij een grote rol. Ook is er dialoog met het beroepenveld. Hier is wel ruimte voor verbetering als het gaat om een meer structurele inzet en betrokkenheid. Wettelijke vereisten De opleiding voldoet aan de onderzochte wettelijke eis(en), omdat voor zover onderzocht is vastgesteld dat de bepalingen zijn nageleefd.
Pagina 37 van 46
Schoolkosten/wettelijke bijdragen De opleiding voldoet aan de eisen gesteld in artikel 8.1.4 van de WEB.
4.5
Service apparatuur en installaties (Onderhoudsmonteur installatietechniek) Het kwaliteitsonderzoek bij Service apparatuur en installaties (Onderhoudsmonteur installatietechniek), 25LP|95472, niveau 2, bbl, locatie Prins Constantijnweg 30, Rotterdam heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied 1
Onderwijsproces
2
Examinering en diplomering
3
Opbrengsten
4
Kwaliteitsborging
Kwaliteitsgebied 5
Goed Voldoende Onvoldoende Slecht
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
Naleving wettelijke vereisten
Gebied 1: Onderwijsproces
Voldoende Onvoldoende
Programma 1.1
Samenhang
1.2
Maatwerk
• •
Leren in de onderwijsinstelling 1.3
Didactisch handelen*
1.4
Leertijd
1.5
Leeromgeving
• • •
Begeleiding 1.6
Intake & plaatsing
1.7
Studieloopbaanbegeleiding*
1.8
Zorg
• • •
Leren in de beroepspraktijk 1.9
Beroepspraktijkvorming*
Gebied 2: Examinering en diplomering 2.1
Exameninstrumentarium*
2.2
Afname en beoordeling*
2.3
Diplomering*
• Voldoende Onvoldoende
• • •
Pagina 38 van 46
Gebied 3: Opbrengsten 3.1
Rendement
Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1
Sturing *
4.2
Beoordeling *
4.3
Verbetering en verankering *
4.4
Dialoog en verantwoording
Gebied 5: Naleving wettelijke vereisten 5.1
Naleving wettelijke vereisten
Voldoende Onvoldoende
• Voldoende Onvoldoende
• • • • Voldoet Voldoet niet
•
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage I voor normering per gebied.
Beschouwing Algemeen Het team Werktuigkundige installaties is onderdeel van het team Koudetechniek en Werktuigkundige installaties. Deze samenvoeging heeft anderhalf jaar geleden plaatsgevonden. Dit proces en het vertrek van collega’s en wisseling van management in diezelfde periode hebben geleid tot veel werkdruk bij de teamleden. Deze situatie heeft er mede toe bijgedragen dat de primaire focus heeft gelegen op teambuilding en het in stand houden van de basiskwaliteit van het onderwijs. Het team heeft verbeterpunten ten aanzien van het onderwijsproces en de kwaliteitsborging geconstateerd en zijn er mee aan het werk maar dit heeft nog geen concrete resultaten opgeleverd. De opleiding wordt verzorgd in de beroepsbegeleidende leerweg. Onderwijsproces Het onderwijsproces beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. Het programma kent voldoende samenhang tussen de aangeboden stof en de beroepspraktijk en biedt voldoende maatwerk. De opleiding maakt nog gebruik van verouderd lesmateriaal maar dit leidt in samenwerking met de beroepspraktijk niet tot hiaten in de lesstof. Het team is in samenwerking met het bedrijfsleven het onderwijs aan het vernieuwen.
Pagina 39 van 46
Het didactisch handelen, de leertijd en leeromgeving beoordelen we als voldoende. Tijdens de geobserveerde lessen hebben we voldoende interactie gezien. Studenten zijn tevreden over de ondersteuning door docenten, waarbij een belangrijke rol speelt dat docenten uit het werkveld afkomstig zijn en de lesstof door praktische voorbeelden herkenbaar kunnen presenteren. Daarnaast is de aanbiedingsvorm gestructureerd en effectief. De feedback is passend voor de studenten en zowel op de theorie en praktijk gericht. Vorderingen worden bijgehouden en terug gekoppeld aan de studenten. Studenten zijn tevreden over de feedback en de klassikale vorm van onderwijs. Gelet op de doelgroep is benutting van de leertijd een aandachtspunt. Deze studenten zijn veelal zelfstandig aan het werk bij een klant. Indien het werk uitloopt komt de student niet naar school. Hierdoor opgelopen achterstanden moeten de studenten zelf inhalen. De leeromgeving is adequaat ingericht en de opleiding beschikt over moderne materiële voorzieningen. De intake en plaatsing, de studieloopbaanbegeleiding en de zorg beoordelen we als voldoende. De studenten zijn via een werkgever aan deze opleiding begonnen. De intake geeft relevante gegevens en die worden vastgelegd en waar nodig gebruikt indien er sprake is van een zorgbehoefte. De plaatsing is passend omdat de leerlingen al werkzaam zijn binnen de branche en deze opleiding aansluit bij hun opleidings- en ervaringsniveau. De studieloopbaanbegeleiding vindt plaats op school, onder andere via regelmatige beoordeling van het praktijkwerkboek. Dat boek is tevens het middel van waaruit actieve bijsturing van het leerproces plaatsvindt. Individuele gesprekken vinden plaats naar behoefte van de leerling of op basis van resultaten gesignaleerd door de docenten. De beroepspraktijkvorming beoordelen we als voldoende. De studenten werken veelal zelfstandig in de beroepspraktijk. De inhoud van het werk sluit aan op de lesstof. Begeleiding is vormgegeven door ondersteuning en controle van de leidinggevende op het werk. Voor de begeleiding vanuit de instelling geldt echter dat het ontbreekt aan een proactieve inzet van begeleidende docenten in de richting van de bedrijven. Het maken van heldere afspraken met de bedrijven en duidelijkheid in de communicatie is een aandachtspunt.
Pagina 40 van 46
Bezoeken zijn opgenomen in de planning van het team, iedere student krijgt bezoek van zijn begeleider maar niet in de frequentie zoals gepland. Examinering en diplomering De examinering en diplomering beoordelen we als voldoende. Aan alle aspecten is voldaan. Het exameninstrumentarium voldoet, omdat het aansluit op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. Het beroepsgerichte exameninstrument is een kadertoets. Het examen kent drie proeves van bekwaamheid. Per kerntaak wordt een proeve afgenomen. De proeves zijn dekkend en van voldoende complexiteit. Dit wordt gewaarborgd doordat de examenopdracht, indien er wordt afgenomen in het bedrijf, in samenspraak met de student, praktijkopleider en de stagedocent wordt bepaald. Indien er examens plaatsvinden in een gesimuleerde omgeving op school worden de examens geconstrueerd door de docenten en vastgesteld door de vaststellingscommissie. De examencommissie geeft een akkoord voor het uitvoeren van de opdracht. Het exameninstrumentarium voor Nederlands sluit aan op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen. Het examen Nederlands is ingekocht bij Deviant en eerder door de inspectie als voldoende beoordeeld. De examenprocessen van afname en beoordeling zijn voldoende deugdelijk verlopen. Een assessor en de voorman van het bedrijf beoordelen de afname zorgvuldig. De kwaliteit van de beoordeling kan verhoogd worden door een nauwkeurigere onderbouwing van de beoordeling. De examenbeoordelingen in de examendossiers geven een beoordeling op een driepuntsschaal waarbij de onderbouwing van de waargenomen handelingen en het gedrag concreter kan worden vastgelegd. Borging van de examinering en beoordeling door de examencommissie wordt hierdoor versterkt. De diplomering is voldoende deugdelijk en geborgd. De examencommissie stelt de examenresultaten vast op grond waarvan diploma’s worden uitgereikt. De examencommissie vergewist zich van de kwaliteit van de examinering door onder andere steekproefsgewijs examens bij te wonen. Bevindingen worden vastgelegd en teruggekoppeld aan het team. De examencommissie verantwoordt haar handelen onder andere door de jaarlijkse zelfevaluatie, een analyse van de ingediende klachten en bezwaren, de Job-enquête, panelgesprekken en verslagen van door de examencommissie steekproefsgewijze bijwoning van examens.
Pagina 41 van 46
Opbrengsten De opbrengsten zijn voldoende, omdat het jaarresultaat (94,1 procent) en het diplomaresultaat (80,0 procent) boven de norm liggen. Voor deze beoordeling, gebaseerd op de BRON-gegevens 2013-2014 zijn de resultaten van de bc192, niveau 2 gebruikt. In bijlage II staan de opleidingen die betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten. Kwaliteitsborging De kwaliteitsborging beoordelen we als onvoldoende omdat aan geen van de aspecten is voldaan. De sturing beoordelen we als onvoldoende. De afdeling heeft ten behoeve van de kwaliteitsborging verschillende documenten tot haar beschikking. Die documenten zijn aan elkaar gelieerd en zijn deels afgeleid van documenten die vanuit de centrale dienst van ROC Zadkine worden aangeleverd. Voor zover de geformuleerde doelstellingen betrekking hebben op de onderzochte opleiding, zijn zij onvoldoende SMART. Het teamplan kent enkele kritische prestatie-indicatoren die hun oorsprong vinden in centrale documenten. In hun gezamenlijkheid bieden de documenten weliswaar een basis voor de sturing op kwaliteitszorg, maar de voorgenomen plannen leven niet in het team en het team is niet te beschouwen als eigenaar van de zorg voor kwaliteit. Momenteel ligt de focus van het management vooral op de teamvorming. Aansluitend daarop is men voornemens de kwaliteitszorg systematisch vorm te geven. De beoordeling en de verbetering en verankering, beoordelen we als onvoldoende. De beoordeling van de kwaliteit van de opleiding in de zin van monitoring en evaluatie is wel belegd bij het team maar wordt niet als zodanig uitgevoerd. Er is eveneens nog geen sprake van systematische verbetering en verankering van de kwaliteit van het onderwijs. Behoudens ad-hocoplossingen worden geen verbeteringen ingezet op grond van geconstateerde tekortkomingen. Acties in het kader van deskundigheidsbevordering zijn te algemeen van aard om gericht tekortkomingen weg te werken. Toch is kwaliteitsborging wel een gesprekspunt binnen het team. De realisatie echter is gepland in de nabije toekomst.
Pagina 42 van 46
De dialoog en verantwoording beoordelen we als onvoldoende. De dialoog en verantwoording zijn zowel intern als extern nog niet ter hand genomen. Er zijn met studenten panelgesprekken gehouden maar die hebben nog geen effect gehad. Contacten met het werkveld over de onderwijskwaliteit zijn er op dit moment niet. In het masterplan wordt de dialoog met het werkveld vormgegeven maar dit is gericht op de toekomst. Wettelijke vereisten De opleiding voldoet aan de onderzochte wettelijke eis(en), omdat voor zover onderzocht is vastgesteld dat de bepalingen zijn nageleefd. Schoolkosten/wettelijke bijdragen De opleiding voldoet aan de eisen gesteld in artikel 8.1.4 van de WEB.
Pagina 43 van 46
5
BIJLAGEN Bijlage I Normeringen kwaliteitsgebieden De normering per gebied is per januari 2015 aangepast (zie het Toezichtkader mbo 2012, Addendum 2015). De normering heeft betrekking op de toezichtperiode 2015-2016. De normen Op basis van het onderzoek spreekt de inspectie oordelen uit waarvoor zij gebruikmaakt van een normering. Deze bestaat uit twee stappen: 1.
Een normering per aspect: per aspect wordt een beschrijving gegeven. Indicatoren en portretten zijn daarvoor indicerend en richtinggevend. Een normering per kwaliteitsgebied.
2.
Voor de normering van het gebied Onderwijsproces zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn: aspect 1.3 Didactisch handelen, aspect 1.7 Studieloopbaanbegeleiding en aspect 1.9 Beroepspraktijkvorming. Normering Onderwijsproces Goed
• • •
Aan acht van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd.
Voldoende
• • •
Aan zeven van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten van deze indicatoren voldaan, waaronder de essentiële onderdelen.
Onvoldoende
• •
Aan één of meer kernaspecten is niet voldaan. Aan drie tot acht van de aspecten is niet voldaan.
Slecht
•
Aan geen van de aspecten is voldaan.
Voor de beoordeling van de opbrengsten is gebruikgemaakt van onderstaande norm. Voor een oordeel voldoende moet ten minste aan één van de twee normen zijn voldaan.
Pagina 44 van 46
Normering opbrengsten Niveau
Jaarresultaat (%)
Diplomaresultaat (%)
1
60,7
45,1
2
56,5
45,2
3
65,3
67,3
4
64,2
67,3
Bij het gebied Examinering en diplomering zijn alle aspecten als kernaspect benoemd. Normering Examinering en diplomering Goed
• •
Aan alle drie de aspecten is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd.
Voldoende
• •
Aan alle drie de aspecten is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten voldaan, waaronder de essentiële onderdelen.
Onvoldoende
•
Aan één of twee aspecten is niet voldaan.
Slecht
•
Aan geen van de drie aspecten is voldaan.
Voor de normering van het gebied Kwaliteitsborging zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn 4.1 Sturing, 4.2 Beoordeling en 4.3 Verbetering en verankering. Normering Kwaliteitsborging Goed
• •
Aan alle aspecten is voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd.
Voldoende
• •
Aan alle kernaspecten is voldaan. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten voldaan, waaronder de essentiële onderdelen.
Onvoldoende
•
Aan twee of drie aspecten is niet voldaan.
Slecht
•
Aan alle vier de aspecten is niet voldaan.
Normering Naleving wettelijke vereisten: de instelling of opleiding voldoet niet aan de wettelijke bepalingen indien de inspectie vaststelt dat één van deze bepalingen niet wordt nageleefd. Bij sommige bepalingen vloeit de norm direct uit de wet voort. Voor enkele bepalingen zijn nadere operationaliseringen opgesteld (bijvoorbeeld onderwijstijd).
Pagina 45 van 46
Bijlage II Overzicht bc-id In deze bijlage is per onderzochte bc-id aangegeven welke opleidingen betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten. Bc-id: bc008
Niveau: 4
Crebo:
Opleiding:
91300
Apothekersassistent
Bc-id: bc222
Niveau: 2
Crebo:
Opleiding:
10853
Verkoopmedewerker Verkoper
90390 93750 93751
Verkoper Verkoper detailhandel
Bc-id: bc080
Niveau: 3
Crebo:
Opleiding:
10904 90230
Medewerker beheer ICT Medewerker beheer ICT
95070
Medewerker beheer ICT
Bc-id: bc199
Niveau: 2
Crebo:
Opleiding:
10872 91380
Sport- en bewegingsbegeleider Sport- en bewegingsbegeleider
95300
Sport- en bewegingsbegeleider
Bc-id: bc192
Niveau: 2
Crebo: 10534
Opleiding:
95472
Onderhoudsmonteur installatietechniek (OMi) Onderhoudsmonteur installatietechneik
Pagina 46 van 46