BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1 Vierrooster Eredienst KERKDIENSTEN •
zondagmorgen 10.30 uur
KINDEROPPAS
•
KINDERNEVENDIENST
•
BRUGKERK (op de eerste twee zondagen van de maand)
Zo 26 nov -
Dienst van Schrift en Tafel op zondag Voleinding (de laatste zondag van het kerkelijk jaar, waarop we het leven van de overledenen gedenken). Voorganger: ds. IJjo Akkerman.
Zo 3 dec -
Dienst van de Schrift op Advent I. Voorganger: Mevrouw M.M.C.Mol.
Zo 10 dec -
Dienst van de Schrift op Advent II. Voorganger: ds. IJjo Akkerman.
Zo 17 dec -
Dienst van Schrift en Tafel op Advent III (zondag Gaudete). Voorganger: ds. IJjo Akkerman. 16.30 uur: KERSTZANGDIENST
Zo 24 dec -
Ochtendgebed op Advent IV. Voorganger: ds. IJjo Akkerman. 22.00 uur: Kerstnachtdienst.
december 2006
1
Zondag 3 december Zacharias hoort een lied Lucas 1:5-25 Als Zacharias in de tempel de offerdienst mag verrichten, komt de engel Gabriël naar hem toe. Zacharias is stomverbaasd als hij het grote nieuws hoort dat de engel hem brengt. Zondag 10 december Maria hoort een lied Lucas 1:26-38 Maria krijgt bezoek van de engel Gabriël. Hij brengt haar groot nieuws: ze zal een kind krijgen en ze moet het kind Jezus noemen. Jezus zal de Zoon van de Allerhoogste zijn, een heel bijzonder mens. Zondag 17 december Het lied van Maria Lucas 1:39-56 Maria gaat op bezoek bij haar tante Elisabeth. Als ze aankomt, roept Elisabeth haar toe dat ze een bijzondere vrouw is. Het kind van Elisabeth springt op in haar buik. Dan zingt Maria een lied, over de bijzondere dingen die God doet. In haar lied bezingt ze dat God oog heeft voor kleine mensen, en dat Hij een trouwe God is die redt. Zondag 24 december Het lied van Zacharias Lucas 1:57-80 Het is een wonder: Zacharias en Elisabeth krijgen een kind. En dat op hun leeftijd. Zacharias, die nog altijd niet kan praten, krijgt zijn stem terug nadat hij duidelijk heeft gemaakt dat het kind Johannes moet heten. Dan jubelt Zacharias het uit.
Na afloop van de zondagse Viering is er gelegenheid tot: ONTMOETING en KOFFIEDRINKEN
Pastor-varia Leesrooster
Uitgemaakte zaak of af-/ver-wachten …?
Zondag 26 november Genesis 35 Jakob gaat naar Betel. Daar bouwt hij een altaar voor God. God belooft hem, dat zijn nakomelingen zullen wonen in het land dat aan Abraham beloofd is.
Het is donderdag 23 november, halftien.
In de Adventstijd lezen we het eerste hoofdstuk uit het Evangelie naar Lukas. Er gaat iets vooraf aan de geboorte van Jezus. Volgens Lukas kun je niet zomaar met de deur in huis vallen en hij gebruikt / bewerkt de verhalen over Samuël en David om te laten zien uit welke wereld Jezus op ons afkomt. Zacharias = Elkana, Elisabeth = Hanna, Johannes de Doper = Samuël en Jezus = de zoon van David.
Hervormde Maranathakerk
Gemeenteleden komen samen - de eersten al om een uur of negen - om voor de zoveelste keer de Berichten te vergaren en te nieten. In de afgelopen dagen zijn ze gedrukt - zo’n 3600, 4800 of 6400 vel aan twéé kanten, afhankelijk van de omvang - en straks moeten ze (die + 600 Berichten) ook nog verspreid worden door de hele wijk en (ver) daarbuiten. Tientallen mensen zijn hierbij betrokken en dan heb ik het nog niet eens over de schrijvers van de verschillende berichten in allerlei vorm. We kunnen (vele) namen noemen - door de tijden heen - op het gevaar af dat we iemand tekort te doen of die ene te veel eer te geven.
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1
december 2006
2
40 Jaar lang al gaat dit zo en eerder in een nog veel grotere oplage. Is dan een rekensom als de volgende buiten de waarheid?
gen en vooral de wijze waarop. Alsof we naar ‘sterren dansen op het Binnenhof’ zaten te kijken en dan iedere dag van vroeg tot laat.
40 (jaar) x 10 (nummers per jaar) x 4 (bladen gemiddeld aan beide zijden - x 2 - gedrukt) x 850 (exemplaren door de jaren heen) = 2.720.000 druksels. + Dan al die andere uitgaven als Wegwijzer, Viering van de zondag, liturgieën, kerst- en bazaarfolders, flyers, etc. We halen zomaar de 4.000.000 in die 40 jaar en dat zijn dus zo’n 100.000 ‘druksels’ per jaar.
Mij interesseert nu maar één ding; Zullen de heren en dames politici – van welke partij zij ook zijn – ook nog eens rekening kunnen houden met de tijd van het (kerkelijk) jaar? Nooit is het een uitgemaakte zaak en het laatste wat we moeten doen is afwachten. Verwachten is ons parool in deze dagen. In de gemeente van Christus verwachten wij de komst van de Messias en dat staat voor de humaniteit Gods. Wij zullen mens zijn, zoals Hij dat met ons allen voor heeft. Dat heeft met kinderen jeugdzorg te maken, zoals we als ouderen kunnen functioneren, economie en sociale voorzieningen zijn daarbij ook aan de orde, en noem het maar op! Laten we niet alleen hopen, maar ook bidden, dat wijsheid en moed ons een Kerst bieden die geloofwaardig is. Dat we in vrede samen leven. IJjo Akkerman
Van de kerkrentmeesters Kerkbalans 2007 “Een kerk is van blijvende waarde” H.N. Werkman, Chassidische Legenden II-9. De taal der vogelen (1941) (Stedelijk Museum Amsterdam). Dit druksel – zo noemde Werkman het zelf – is een eerbetoon aan onze Joop Leeuwendal die eerder met hulp van Theo Zwolsman en daarvoor stencilde Wil den Dulk zich alleen een slag in de rondte, er tot op de dag van vandaag voor zorgt/ zorgen – immers met al die anderen – dat de Berichten bij u in de bus komen. (Voor nop of toch maar een bijdrage?) 40 Jaar geleden zijn Joop en Lien Verdonk-Harders met de Berichten begonnen. Ere wie ere toekomt! Het is donderdag 23 november, halftien. Nu realiseren de vergaarders en de nieters van de Berichten zich zeker welk een historisch moment dit is. Zij lezen als eersten immers wat er geschreven staat. Maar het is ook “the day after”, niet na 40 jaar maar na gisteren! En daar zullen onze vergaarders en nieters en wie niet, het nu zeker ook over hebben. Hoe nu verder? Uitgemaakte zaak of af-/ver-wachten …?
Dat is het motto voor de actie Kerkbalans 2007 die wordt gehouden van 14 tot en met 28 januari a.s. In die periode worden alle gemeenteleden benaderd voor de jaarlijkse bijdrage. Deze bijdrage is geheel bestemd voor de wijkgemeente van de Maranathakerk. Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de actie gestart. De loperslijsten werden geactualiseerd en enkele straten opnieuw ingedeeld. Daarmee komen we aan bij de onmisbare ondersteuning uit onze gemeente. Frisse neus De eerste bijdrage die wij nu in het kader van de actie Kerkbalans 2007 van u vragen is een bijdrage in tijd. Als u begin december door ons wordt benaderd om straks in januari mee te helpen bij het aanbieden van de Kerkbalans-enveloppen bij onze gemeenteleden, dan zijn we blij met uw toezegging. Jaar op jaar mogen wij rekenen op een trouwe groep gemeenteleden. Om het werk evenwichtig te kunnen verdelen is er wel behoefte aan nieuwe medewerkers. Het kost een paar uur tijd, maar behalve een frisse neus geeft het hopelijk ook voldoening.
Zelf ben ik nogal overvoerd door alle informatie die we in de afgelopen weken over ons heen hebben gekre-
Hervormde Maranathakerk
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1
december 2006
3
Collecten september en oktober 2006 27 augustus 03 september 03 september 10 september 10 september 24 september 01 oktober 01 oktober
Persoonlijk overhandigen van belang Bij het doorspreken van actie Kerkbalans is ook in de kerkenraad aandacht gevraagd voor de wijze waarop de enveloppen worden aangeboden. In een tijd waar de Kerkbalans-envelop de aandacht moet delen met talrijke goede-doelen-acties hechten wij aan het belang van het persoonlijk overhandigen van de envelop. Daarmee krijgt de Actie Kerkbalans een menselijk gezicht èn ook de extra aandacht die het verdient. Tijdelijke schoonmaakhulp In de vorige Berichten schreven we over de beperking die onze koster ondervindt bij het uitoefenen van de (schoonmaak)werkzaamheden. Het verheugt ons te kunnen melden dat hiervoor een (tijdelijke) oplossing kon worden gevonden. De heer en mevrouw Den Dulk uit Scheveningen zijn bereid gevonden om op vrijdagmiddag enkele uren schoonmaakwerk te verrichten. Mèt de ondersteuning van enkele leden uit onze gemeente zal het lukken deze periode te overbruggen. Vitrinekast Na de eerste oproep in de vorige editie kwamen enkele spontane giften binnen voor de aanschaf van een vitrinekast aan de straat. Met dank. Na overleg in de kerkenraad is tot aanschaf besloten. Daarbij zal de (wijk)diaconie het resterende bedrag voor haar rekening nemen. Karin van Beek - Dekker, penningmeester, 350 48 41 Govert J. Lakerveld, 365 87 88,
[email protected] Dick Venemans, 363 08 89
Hervormde Maranathakerk
08 oktober 08 oktober 15 oktober 15 oktober 22 oktober 22 oktober 29 oktober 29 oktober
125,95 112,20 116,65 88,07 165,70 122,99 242,20 93,30 1.067,06 87,70 87,45 127,01 93,80 93,70 125,20 117,95 91,05 823,86
wijkkerkvoogdij werelddiaconaat wijkkerkvoogdij wijkkerkvoogdij centrale diaconie wijkkerkvoogdij centrale diaconie tbv Libanon kerk en Israël
centrale diaconie wijkkerkvoogdij centrale diaconie/aandachtscentrum wijkkerkvoogdij wijkkerkvoogdij centrale diaconie wijkkerkvoogdij centrale diaconie
Van de diaconie Collecte 26 november: Individuele hulpverlening Zorg en aandacht hebben voor elkaar, dat proberen we allemaal. In het groot uit zich dat in door de overheid georganiseerde hulp voor mensen die langdurig ziek zijn, geen werk of inkomen meer hebben of gevlucht zijn. In het klein proberen we allemaal aandacht te hebben voor de mensen om ons heen. Maar soms hebben mensen pech, passen niet binnen de regeltjes of moeten te lang wachten op een beslissing. En soms leven mensen zo geïsoleerd, dat hun omgeving niet in de gaten heeft dat er iets vreselijk mis loopt. Natuurlijk kan de Diaconie deze problemen niet oplossen. Maar de Diaconie kan wel even met deze mensen meelopen, een financieel steuntje in rug geven, om deze mensen te helpen zelf de draad van hun leven weer op te pikken. Wijkdiakenen, medewerkers van buurt- en kerklocaties en de leden van de Kommissie Bijstandszaken zetten zich daarvoor in. Daarnaast blijft de Diaconie vertellen dat armoede, ook in Nederland, nog steeds bestaat en dat ieders hulp hard nodig is. Met uw bijdrage aan de collecte voor Individuele Hulpverlening steunt u dit werk van de Diaconie. Hard nodig en daarom van harte aanbevolen!
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1 Adventscollecte voor het missionaire werk In de adventsperiode 2006 wordt gecollecteerd voor het missionaire werk. Met de leus ‘Houd de lofzang gaande’ gaat de aandacht uit naar laagdrempelige vieringen en experimenten met kerkdiensten. In onze tijd zijn veel mensen niet vertrouwd met de reguliere eredienst. Wat voor een regelmatige kerkganger vertrouwd, zinvol en inspirerend is, kan voor wie niet regelmatig gaat wereldvreemd en zonder zin zijn. Wie probeert de kerkdienst te zien door de ogen van iemand die er niet mee vertrouwd is, begrijpt hoe onbegrijpelijk de diensten kan overkomen. Het Missionaire Werk spant zich in om voor diverse groepen laagdrempelige vieringen mogelijk te maken. Eén van die vieringen is de Thomasviering. Deze viering biedt ruimte aan ieders eigen beleving. Andere diensten zijn de ‘Open Deur-diensten’, ‘welkomdiensten’, of ‘diensten voor belangstellenden’. Voor gemeenten die zoeken naar vernieuwing in de liturgie is er elke twee jaar de landelijke werkdag ‘experimenten met kerkdiensten’. Op die dag wordt weloverwogen en doordacht liturgisch materiaal gepresenteerd. Voor al dit werk vragen wij uw financiële bijdrage. Deze stelt het Missionaire Werk in staat nieuwe mogelijkheden te ontwikkelen om mensen bij de vieringen van de kerk te betrekken. Amnesty International In december start Amnesty International met een grote campagne. Deze campagne met als motto “make some noise against discrimination” loopt tot het najaar van 2007 en richt zich tegen discriminatie in Nederland en Europa. Rond 10 december – de ‘verjaardag’ van de universele verklaring van de rechten van de mens staan drie landen centraal: Slovenië, Frankrijk en Rusland. In de Maranathakerk schenken we 3 december tijdens de koffie na de dienst aandacht aan deze campagne. Er kunnen petitielijsten getekend worden en ook zijn er kaarsen, kaarten etc. te koop waarmee u het werk van Amnesty ondersteunt.
Diaconie, kerk & buurt Succesvolle avond met Bob Goudzwaard Op woensdag 1 november vond de avond plaats met Bob Goudzwaard, georganiseerd door de kerk- en buurt-commissies van de Maranathakerk en de
Hervormde Maranathakerk
december 2006
4
Duinzichtkerk/Vredeskapel, i.s.m. de predikanten, Oikos en Stek. De opkomst was enorm en paste maar nauwelijks in de gemeentezaal: 75 mensen. De inhoud boeide; Bob Goudzwaard is een geweldig spreker en er werden goeie vragen gesteld. Aanwezigen gingen kort met elkaar in gesprek, in groepjes van 3, en de avond werd aangekleed met een korte sketch die illustratief was voor het consumentisme/de inrichting van onze economie/ons energiegebruik vandaag de dag, die het tegenovergestelde zijn van matiging en ‘van grenzen weten’. Er komen steeds meer geluiden, initiatieven en manifesten die erop wijzen dat een doorgaande groei op deze manier de grenzen van de draagkracht van onze aarde en al wat leeft gaat overschrijden. Tijd voor (hoopvolle, maar noodzakelijke) bezinning en lobby dus.............. Heeft u belangstelling om met dit onderwerp verder aan de slag te gaan/wilt u meedenken over een vervolg dan kunt u zich bij mij melden! Zie verder het verslag elders in de Berichten Buurtkoffie 6 december zal er weer een muzikale buurtkoffie zijn. Te gast: Louis Hofmann (vleugel). 3 januari salon-orkest Halowien. De muzikale buurtkoffie, draait, net als de gewone buurtkoffie, goed. Voor veel mensen is het ‘hebben van aanspraak’, het wekelijks weerzien en/of het genieten van muziek een steun- en houvast. Het stimuleert ook mensen om betrokken te zijn op elkaar en hun eigen talenten in te zetten. ‘Haagse MoneyMaand in de strijd tegen schuldproblemen De gemeente Den Haag heeft november 2006 uitgeroepen tot Haagse MoneyMaand. In de MoneyMaand wil de gemeente haar inwoners informeren over hoe ze verstandig om kunnen gaan met geld om schulden te voorkomen. Daarnaast wil de gemeente het niet-gebruik van gemeentelijke voorzieningen voor inkomensondersteuning tegengaan. De stadsdelen Centrum en Laak krijgen speciale aandacht in de MoneyMaand. Uit verschillende onderzoeken blijkt namelijk dat juist in deze stadsdelen veel mensen wonen die kampen met geldproblemen. Problemen met schulden komen helaas steeds vaker voor. Uit de Armoedemonitor Den Haag 2006 blijkt dat bijna een kwart van de Haagse huishoudens moet rondkomen van een inkomen op het niveau van het sociale minimum of iets hoger. Ruim 40 procent van deze huishoudens geeft aan last van schulden te hebben. Ook het aantal ouderen met financiële
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1 problemen neemt toe. In Den Haag moet 34 procent van de inwoners ouder dan 57,5 jaar rondkomen van een minimuminkomen. Tenslotte wijst onderzoek van het NIBUD uit dat ook jongeren steeds vaker problemen hebben met geld. Van de thuiswonende jongeren tussen de 16 en 24 jaar heeft 1 op de 3 een schuld van ongeveer 750 euro. Zodra ze uit huis gaan, verdubbelt dit aantal en stijgt de schuld aanzienlijk: 2 op de 3 uitwonende jongeren heeft een schuld van maar liefst 1750 euro. In de MoneyMaand wil de gemeente de Hagenaars informeren over hoe je goed met geld om kunt gaan om zo schulden te voorkomen. Er worden gastlessen gegeven op scholen om jongeren al vroeg te leren hoe ze verstandig om kunnen gaan met geld. De lessen worden gegeven door schuldhulpverleners van de Gemeentelijke Kredietbank en deurwaarders van incassobureau Intrum Justitia. Daarnaast wordt een aantal voorlichtingsbijeenkomsten gehouden in de stadsdelen Laak en Centrum. De bezoekers krijgen daar tips om schulden te voorkomen of op te lossen. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomsten is ook aandacht voor regelingen die de gemeente heeft om mensen die niet zelfstandig uit de financiële problemen kunnen komen een handje te helpen. Het komt te vaak voor dat mensen met geldproblemen recht hebben op een bepaalde voorziening, maar daar geen gebruik van maken. Om dit zogenaamde ‘niet-gebruik’ tegen te gaan, worden mensen op het bestaan van deze regelingen gewezen en wordt gekeken of ze er gebruik van kunnen maken.’ Een citaat uit een persbericht van de gemeente. De voorlichting gaat ook zeker de Zeeheldenbuurt aan, daar zij onderdeel is van het stadsdeel Centrum. Tot zover en met hartelijke groet, Idelette Nutma, diaconaal opbouwwerker, tel: 06-51107070
Van grenzen weten Een avond met Bob Goudzwaard Prof. Bob Goudzwaard plaatste in zijn presentatie twee verschillende visies tegenover elkaar. Hij sprak over een visie van binnen en een visie van buiten. • De visie van binnen is sterk betrokken op de dynamiek. De aanhangers willen de problemen onder ogen zien, maar laten zich niet afschrikken door de (vermeende) grenzen. Grenzen kunnen verlegd of overschreden worden, mede dankzij het menselijke vernuft. Het vertrouwen in het probleemoplossend vermogen is bijzonder groot. • De visie van buiten kenmerkt zich juist door een sterk besef van grenzen. De aanhangers hanteren
Hervormde Maranathakerk
december 2006
5
de overtuiging dat de wereld beperkt is, dat de aarde een beperkte draagkracht heeft en dat het aanpassingsvermogen van mens en natuur eveneens begrensd is. Juist vanuit dit grensgevoel stelt men indringende vragen bij de dynamiek. Goudzwaard gaf vervolgens een viertal illustraties van deze tweede (zijn) visie: • De twee eerste illustraties ontleende hij aan de wetenschappelijke wereld. Hij noemde daarbij het bekende Millennium Assessment Report 2005 van de Verenigde Naties dat een indringende waarschuwing bevat m.b.t. het (begrensde) draagvermogen van de aarde (grondstoffen, milieu, biodiversiteit). Ook verwees hij naar de bijdrage van Johan van Klinken in het boek Van Grenzen Weten (energiebronnen). • De twee andere illustraties ontleende hij aan de ervaringen van de kerken in het zuiden, in het bijzonder de mobiliteit van kapitaalstromen (en de invloed daarvan op het gewone leven van mensen) en de vluchtelingenstromen (recht op een goed bestaan, versus de muren om de rijke landen). Goudzwaard acht de situatie niet hopeloos. Het is niet goed om te verwachten dat de bestaande trends zich zondermeer zullen voortzetten. De geschiedenis maakt soms onverwachte wendingen, zoals het einde van de apartheid in Zuid-Afrika, de val van de muur in Duitsland en het einde van de centraal geleide communistische staten in Oost-Europa. We hebben ook de optie om ons vanuit een sterk besef van grenzen te bezinnen op de dynamiek van technologische ontwikkeling en economische (materiële) groei. Maar die bezinning vergt wel een vorm van volwassenheid om de realiteit onder ogen te zien, om niet op idealistische wijze te vertrouwen op de zoveelste technologische of economische grensoverschrijding. Het is een illusie dat de mensheid de ingezette dynamiek eindeloos en straffeloos kan voortzetten. Het is belangrijk om nu ruimte te scheppen voor mensen die elders en later leven, en voor de niet-menselijke natuur in al haar verscheidenheid. Het vergt wel moed om te wennen aan de grenzen. De (m.i.) meest interessante vragen die aan prof. Goudzwaard gesteld werden, hadden betrekking op de menselijke vrijheid om trends te keren, op de (vermeende) hopeloosheid van de situatie, op de onvermijdelijke drang om elkaar te imiteren (mimesis), de radicaliteit van het Evangelie en de verantwoordelijkheid van politiek en kerk. Goudzwaard reageerde op een filosofisch niveau op deze vragen, waarbij o.a. de namen van René Girard (nabootsing, rivaliteit, symbolen) en Hanna Ahrend (human condition) vielen. Op theologisch niveau noteerde ik opmerkingen zoals ‘God is in reality’, luisteren naar de
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1 werkelijkheid, breuklijnen in de geschiedenis en bekering. Op politiek niveau pleitte Goudzwaard voor het koppelen van lange termijn doelstellingen (waar iedereen altijd voor is) aan een concreet stappenplan (waaruit de werkelijke bereidheid tot verandering moet blijken). David Renkema
Integrale tekst slotwoord van David Renkema, stichting Oikos: Mensen vechten – letterlijk en figuurlijk – voor voedsel, voor hun toekomst en die van hun kinderen.Duurzaamheid en gerechtigheid zijn al decennialang onderwerp van bezinning. Economen, sociologen, theologen en ecologen hebben miljoenen artikelen en boeken aan dit thema besteed. Politici hebben tientallen internationale verdragen gesloten. Mensen van goede wil proberen de uitdagingen onder ogen te zien, oefenen zich in een andere levensstijl, bidden voor het welbevinden van mensen die elders en later leven. Binnen onze kerken delen we brood en wijn, ook als verwijzing naar onze verantwoordelijkheid de vruchten van de aarde op een rechtvaardige wijze te verdelen. Duurzaamheid en gerechtigheid zijn al decennialang onderwerp van bezinning. Wetenschap en technologie hebben gedurende die jaren ook goede veranderingen tot stand gebracht. Tegelijkertijd bekruipt mij ook wel eens het gevoel dat de crises rondom duurzaamheid en gerechtigheid – bij alle inspanningen – eerder verergeren dan verminderen. Bob Goudzwaard stelt terecht de vraag of we wel de juiste diagnose stellen. We vertrouwen te veel in het oplossend vermogen van wetenschap, technologie en economische groei. We gaan te weinig uit van de grenzen aan de draagkracht van de aarde, het leven op aarde en de mensen. Bob Goudzwaard staat midden in een oecumenische traditie die in de jaren vijftig al aandacht vroeg voor de verantwoordelijke samenleving, die in de jaren zeventig pleitte voor een rechtvaardige, participatieve en duurzame samenleving en die in de jaren negentig een conciliair proces voor vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping organiseerde. U heeft hier ongetwijfeld het een en ander van gemerkt, bijvoorbeeld rondom de actie Nieuwe Levensstijl, het conciliair proces, de Jubilee campagne voor schuldkwijtschelding, de campagnes van Kerkinactie en de Vastenaktie etc. Tegelijkertijd moeten we ook vaststellen dat het elan om vanuit de kerken de vragen rondom gerechtigheid en duurzaamheid aan de orde te stellen, verminderd is. De positie van de kerken in de Nederlandse samenleving is veranderd, verzwakt; het kost de
Hervormde Maranathakerk
december 2006
6
kerken veel meer moeite om gezamenlijk op te treden. Hoopgevend zijn momenteel de initiatieven buiten de klassieke oecumene. Ik denk dan o.a. aan de Michacampagne van Tear (voormalige Tear Fund), het werk van het Christelijk Ecologisch Netwerk en niet te vergeten het jongerenwerk van Time to Turn. Eén voor één initiatieven die aandacht vragen voor gerechtigheid en duurzaamheid binnen en vanuit evangelische en reformatorische kringen. Het Oecumenisch Instituut Kerk en Ontwikkelingssamenwerking (Oikos) wil de komende jaren de bezinning op duurzaamheid en gerechtigheid een nieuwe impuls geven. • De boeken Van Grenzen Weten en Leven alsof het niet op kan zijn daar de eerste resultaten van. • De kerstmusical voor scholen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs is een tweede resultaat. Maar juist richting jongeren & studenten hebben we nog een aantal andere activiteiten op stapel staan, een essay wedstrijd met als onderwerp dromen over duurzaamheid en gerechtigheid en een aanbod van scriptieonderwerpen. • Oikos blijft zich inzetten om de visies van de kerken uit het Zuiden in te brengen in de Nederlandse discussies over geloof, economie en politiek (zie bijvoorbeeld de boeken Uitsluitend participatie en Onderweg naar overvloed en het nieuwe project Geloofwaardige economie) • Tenslotte willen we ook de diepte ingaan. Waar liggen de sociaal-psychologische blokkades bij mensen om de vragen rondom duurzaamheid en gerechtigheid serieus te nemen? Waar liggen de blokkades bij politieke partijen om echt verder te kijken dan de waan van de dag? Wat hebben de verschillende religieuze en levensbeschouwelijke tradities te bieden? Wat kunnen we van wetenschap en technologie verwachten? We hopen dat we in 2008 de basis hebben gelegd voor een vernieuwende, verfrissende en inhoudelijke inbreng vanuit de oecumene in bezinning op gerechtigheid en duurzaamheid.
Korte impressie multiculturele vrouwendag 2006. Voor het 3e jaar georganiseerd in de Maranathakerk, wederom een succes! Van vorige jaren herinnerde ik me samenkomsten in de kerkzaal, waar de Hindoestaanse huwelijksrituelen werden uitgelegd. Gevolgd door een Hollandse dame, die vertelde hoe het er vroeger aan toeging en nu aan toegaat in Nederland met de huwelijksgewoonten.
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1 Dit jaar werd er in kleine groepen met elkaar gediscussieerd om elkaar beter te leren kennen. En dat werkte: bij het volgende programmaonderdeel, een demonstratie van dansen, zat iedereen al door elkaar. De afgelopen jaren waren er demonstraties van Surinaamse vrouwen in hun prachtige kleurrijke gewaden. Daarna kwam een Scheveningse vrouw vertellen.Ik herinner mij dat wij samen met de Ghanese en Surinaamse vrouwen op hun wijze door de zaal dansten. Nu was er een heuse Hollandse volksdansvoorstelling! Ook werden de verschillende klederdrachten in Nederland aan ons getoond, mochten wij de kleding van de vrouwen en meisjes voelen tijdens een modeshow, de Volendamse dracht en ook de Scheveningse dracht werden weer niet vergeten! Jorina begeleidde de volksdansengroep op de accordeon. Maar kunt u het zich voorstellen: wij allen, zo verschillend van achtergrond: de Ghanezen, de Javaanse-Surinamers, de Hollanders, op de dansvloer om met elkaar een paar puur Hollandse volksdansen te leren?! Heerlijke soepen Uitgedanst nuttigden we de heerlijke soepen door diverse vrouwen bereid, groentesoep, linzensoep, maar ook de op deze dag inmiddels beroemd geworden pindasoep met kip (en veel sambal erin!), gecombineerd met salades en Turks brood. Heerlijk fruit toe. En terwijl vele ijverige handen al aan de afwas begonnen, vervolgde in de zaal alweer het programma. Verschillende liederen, Ghanees, Surinaams, Nederlands en een Hindoestaans lied, allen in eigen taal gezongen en iedereen probeerde met elkaar mee te zingen!
december 2006
7
En dat was nou precies een voorbeeld van wat hier gebeurde op deze dag: verzustering, een samenkomst die bruggen bouwt tussen de verschillende bevolkingsgroepen van onze, anders vaak zo verdeelde stad! Komt u volgend jaar ook?! Janneke Ament
Van de creaclub Zoals ieder jaar willen wij ook nu weer een kersttafel houden en wel op 14 december van 16 tot 18 uur (voorafgaand aan de gemeentemaaltijd). Door verschillende omstandigheden kunnen wij geen vaste middag meer afspreken, dus hebben wij besloten om thuis te werken (ook voor de bazaar). Natuurlijk houden wij contact met elkaar. Als er dames of heren zijn die op deze manier mee willen doen, stellen wij dit zeer op prijs. Contactpersoon: Wil den Dulk, tel. 3457183
Leerhuis in Advent De twee leerhuizen in Advent – op de woensdag 29 november en 13 december – staan in het teken van de ‘Verwachting’: Een samenleving die humaan is, tolerant en respectvol jegens de ‘ander’: De vreemdeling in ons midden; Misschien God zelf wel! Aansluitend op de Vesper, waarmee we op 29 november starten. Iedere woensdag om 19.30 uur.
Rond de 60
Verzustering Na een mooi dankgebed werden met vereende krachten de tafels en stoelen weer op zijn plaats gezet zodat zondagmorgen niets meer te zien was van wat hier de dag daarvoor plaats gevonden had! Wederom een succes dus, deze dag, met nieuwe gezichten onder de Ghanezen, mensen uit de Elandstraatkerk, maar ook uit de Maranathakerk was een nieuw gezicht te bespeuren. Zij werd prompt bij de afwas uitgenodigd door de Ghanese vrouwen, om volgende week naar hun 10 jarig jubileum te komen!
Hervormde Maranathakerk
Tussen Kerst en Oud & Nieuw op donderdag 29 e december (de 4 van de maand) lijkt het geen goed plan om dan een middag voor ‘rond de 60’ te organiseren. Maar wel weer meteen in 2007 op donderdag 25 januari. Hans van Beek komt dan vertellen over het bekroonde ontwerp van het architectenbureau Pro voor de nieuwbouw van een ziekenhuis te Amersfoort. Het gaat om nieuwbouw van een groot regionaal ziekenhuis (90.000 m²) waarbij het landschap de bindende factor vormt. Opgaven als voor het Meander Medisch Centrum te Amersfoort zijn per definitie groot en grootschalig. De kunst is om desondanks een menselijke OMGEVING te maken waar mensen die toch al onder druk staan op een RUSTGEVENDE manier hun WEG kunnen vinden.
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1 Brief van de Algemene Kerkenraad (Onderstaande brief ontving de redactie van de algemene kerkenraad met het verzoek deze in het wijkblad te plaatsen) • • •
Clusterindeling wijkgemeenten Teamvorming predikanten Predikantsformatie
De Algemene Kerkenraad heeft in zijn vergadering van 17 oktober 2006 besloten om de wijkgemeenten die tot de Protestantse Gemeente in Den Haag behoren in te delen in drie clusters. Hiermee wordt aangesloten bij spontane ontwikkelingen die gedurende de laatste jaren hebben plaatsgevonden. De wijkkerkenraden hadden eerder al aangegeven een stedelijke afspraak over clustering van belang te achten. Indeling In een eerste voorstel, dat de AK in juni j.l. aan de wijkkerkenraden voorlegde, werden enkele wijzigingen op de spontaan gegroeide indeling voorgesteld, om op die manier tot clusters van een ongeveer gelijk aantal wijkgemeenten en predikanten te komen. Deze wijzigingen vonden weinig draagvlak. Daarom heeft de AK nu besloten om bij de indeling van de clusters nog sterker aan te sluiten bij de ontwikkelingen tot nu toe door tot de onderstaande samenstelling te komen: • Den Haag Zuidwest: Bethelkerk, Bosbeskapel, LoosduinenCentrum, Exodus/Sjalom, Salvatorkerk en Thomaskerk • Den Haag Midden: Lukaskerk, Laakkapel, Juliana/Valkenboskerk, Marcuskerk en evt. Bergkerk/Bethelkapel*. • Den Haag Noordoost: Maranathakerk, Duinzichtkerk/ Vredeskapel, Christus Triumfatorkerk (herv. deel), Kruispunt en evt. Bergkerk/Bethelkapel* *Aan de Bergkerk/Bethelkapel wordt de keuze gelaten of zij zich aansluit bij cluster Midden of bij Noordoost Naast deze wijkgemeenten kent de Protestantse Gemeente vier gemeenten ‘voor de hele stad’ (en omstreken): de Bethlehemkerk, de Houtrustkerk, de Kloosterkerk en de Evangelisch-Lutherse Gemeente. Met deze gemeenten is de Algemene Kerkenraad in gesprek over hun plaats en rol in (de solidariteit binnen) de Protestantse Gemeente. Omdat zij niet geografisch zijn bepaald, zijn deze zogenoemde ‘wijkgemeenten van bijzondere aard’ niet in de clusterindeling opgenomen. Maar ook zij worden van harte uitgenodigd om in deze samenwerking te delen. Zo maken de predikanten van de EvangelischLutherse gemeente bijvoorbeeld al deel uit van het predikantenteam in cluster Midden.
Hervormde Maranathakerk
december 2006
8
Doelstelling De clustering is vooral voortgekomen uit de bezuinigingen op de predikantsformatie die de laatste jaren hebben plaatsgevonden. De clusterindeling biedt een structuur voor predikanten en wijkkerkenraden om de nadelige gevolgen van deze ontwikkeling gezamenlijk het hoofd te bieden. Daarom is de enige verplichting die de AK aan de clustering heeft verbonden dat de wijkgemeenten en wijkpredikanten binnen één cluster samen de verantwoordelijkheid dragen om de (al dan niet tijdelijke en/of gedeeltelijke) predikantsvacatures binnen het cluster op te vangen. Dit betreft ook consulentschappen en vervanging bij ziekte, verlof of vakantie. Voor het overige hebben predikanten en kerkenraden binnen een cluster volledige vrijheid om naar eigen keuze (g)een invulling te geven aan de gezamenlijkheid. Daarbij kan de samenwerking ook uitgebreid worden naar bv. wijkgemeenten van bijzondere aard, buurgemeenten (Scheveningen, Gereformeerde Kerk ’s-Gravenhage-Oost) of oecumenische partners. Voor de predikantenteams bestaat daarnaast nog de mogelijkheid om een of meer ‘predikanten met bijzondere opdracht’ (geestelijk verzorgers in ziekenhuizen, zorginstellingen, gevangenis e.d.) of andere kerkelijk (mede)werkers (bv. van Stek) bij het team te betrekken. Het is dus uitdrukkelijk niet de bedoeling van de Algemene Kerkenraad om door middel van de clustering een nieuwe bestuurslaag te creëren tussen de AK en de wijkkerkenraden in. De wijkkerkenraden blijven enerzijds verantwoordelijk voor de eigen wijkgemeente en anderzijds -door hun samenwerking in de AK- voor de Protestantse Gemeente als geheel in de stad. Ook de spelregels voor (stedelijke) financiële solidariteit veranderen niet. Predikantsformatie In het kader van de clustering werd in de AK ook weer gesproken over de predikantsformatie. Na jaren van bezuinigingen zal het aantal predikanten binnenkort dalen tot onder het maximum dat onderling is afgesproken. Na 1 januari 2007 zal er sprake zijn van 1,5 fte. vacatureruimte. Toch zal hier nog niet onmiddellijk in kunnen worden voorzien door predikanten van buiten Den Haag te beroepen. Aangezien er enerzijds vijf wijkgemeenten zijn met een vacature, maar er anderzijds ook nog enkele wijkgemeenten zijn met een teveel aan predikantsformatie, zal door interne verschuivingen eerst het bestaande predikantenbestand beter verdeeld moeten worden. De Algemene Kerkenraad heeft de Formatiecommissie gevraagd hiervoor een extra inspanning te doen, maar zij is afhankelijk van de medewerking van predikanten en wijkgemeenten. Pas wanneer dit eerste doel bereikt is, kan bekeken worden waar de nood het grootst is zodat voor die plek een predikant van buiten Den Haag gezocht kan
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1
december 2006
9
worden. Hierbij zal zeker ook naar de situatie per cluster gekeken worden. Voor het beroepen van predikanten is toestemming nodig van een regionaal college. Dit college wil op dit moment op grond van financiële argumenten geen toestemming verlenen voor het beroepen van predikanten van buiten Den Haag. De Algemene Kerkenraad ziet pas mogelijkheden om hierover in gesprek te gaan, nadat eerst de situatie binnen de Protestantse Gemeente volgens bovenstaande stappen optimaal op orde is gebracht.
Bent u nieuwsgierig en wilt u meer weten en natuurlijk vooral zien en horen, kom dan zaterdag 16 december om 20:30 uur, of zondag 17 december om 16:30 uur, naar de voorstelling in de Valkenboskerk. Hoek Zuiderparklaan – Loosduinsekade. De toegang is gratis. Voor nog meer informatie (ook over de gemeente rond de Valkenboskerk) zie ook www.valkenboskerk.nl.
In het bijzonder met het oog op de vacante wijkgemeentes, hopen wij van harte dat we op afzienbare termijn met positieve berichten op dit punt kunnen komen.
EEN AVONDJE BETHLEHEM......`
Nadere informatie is verkrijgbaar bij: ds. D.N. Stegeman (ambtelijk secretaris PGG), telefoon: 070 3181634, e-mail:
[email protected]
Kerstmusical Valkenboskerk En het geschiedde ... Een kerstmusical vrij naar het verhaal van Lucas. Gespeeld door leden van de Valkenboskerk. Geschreven door Karel Deurloo en op muziek gezet door Jan Dijkema.
kun je beleven tijdens de JONGERENKERSTNACHTDIENST in de Ontmoetingskerk (hoek Louis Davidsstraat/Aaltje Noordewierstraat in Loosduinen. Niet alles wat je ziet is wat je denkt dat je ziet. Wat hébben ze nu eigenlijk gezien? Of wat dachten ze te zien? Die herders. Ze nemen ons mee en laten ons delen in hun ervaringen. Geloof, hoop, twijfel. Alles komt voor het voetlicht. Het wordt misschien meer een `productie` dan een `dienst`. Drama, een band, nieuwe liederen. Professioneel licht en geluid. Laat je verrassen en kijk mee door de ogen mensen die er bij waren. Zondagavond 24 december a.s. dus en het begint om 22.00 uur.
Na het succes van de musical ‘Vallende Ster’, gebaseerd op de musical Jesus Christ Superstar, werd het weer tijd voor een nieuwe uitdaging. Dit keer een kerstmusical vrij naar het bekende verhaal uit Lucas 2: ‘En het geschiedde ...’ Dit keer kijken we mee over de schouder van de schrijver Lucas en zijn opdrachtgever (?) Teofilus. In de musical wordt de tekst uit het Lucas evangelie afgewisseld met scènes en liederen. De scènes en liederen schetsen een beeld van de tijd waarin Jezus geboren werd. De tegenstelling tussen de machtige en vaak rijke, Romeinse overheersers en het arme Joodse volk. Maar tevens laat Lucas zien dat de belangrijke wereldse gebeurtenissen van die tijd het decor vormen voor de nog veel belangrijkere geschiedenis van God met de mensen. Een prachtig couplet uit het slotlied illustreert dit: En het geschiedde in die dagen... Een klein gebeuren in een kleine stad. We hebben het verhaal weer opgeslagen en weer gehoord dat het de kern bevat van wat in de geschiedenis voor mensen te verwachten is...
Hervormde Maranathakerk
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage
BERICHTEN 40e jaargang – nummer 1
december 2006
AGENDA van de Maranathakerk - BERICHTEN 40e jaargang nr. 1
do 23 nov
-
14.00 uur: Rond de 60 met Arie Eikelboom
-
20.00 uur: Cursus “Aangenaam kennismaken”
ma 27 nov
-
20.00 uur: Schrijfavond Amnesty
di 28 nov
-
13.00 uur: Moderamen kerkenraad
-
20.00 uur: Catechese jongeren
wo 29 nov
-
20.00 uur: Leerhuis (na de Vesper)
do 30 nov
-
10.00 uur: Werkgroep pastoraat
-
20.00 uur: Cursus “Aangenaam kennismaken”
wo 6 dec
-
20.00 uur: Kerkenraad (na de Vesper)
zo 10 dec
-
20.00 uur: Rondje 30
wo13 dec
-
20.00 uur: Leerhuis (na de Vesper)
do 14 dec
-
16.00 uur: Kersttafel Creaclub
-
18.00 uur: Gemeentemaaltijd
-
16.30 uur: Kerstzangdienst
zo 17 dec
IEDERE WEEK :
zondag dinsdag woensdag donderdag
14.00 uur – Samenkomst van de Rhema Gospel Church in de Kerk 11.00 uur – PIGL (Protestants Indisch Geestelijk Leven) 10.00 uur – Tot 12.00 uur: Buurtkoffie 20.00 uur – Repetitie kerkkoor
COPY voor nr. 2 van de Berichten – jaargang 40 – uiterlijk op 11 december 2006 geschreven of getypt INLEVEREN bij Peter Gramberg, Nicolaistraat 89, 2517 TA, Den Haag. Per email richten aan:
[email protected]
Dit nummer, voor de periode van 21 december 2006 – 28 januari 2007, wordt op donderdag 21 december 2006 om 09.30 uur geniet en daarna gedistribueerd.
Hervormde Maranathakerk
Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage