www.besafe.be
Bergen Project Welzijn op school
Bergen Project Welzijn op school FOD Binnenlandse Zaken – Algemene Directie Veiligheid en Preventie – Directie Lokale Integrale Veiligheid 2014
Bergen
Project Welzijn op school
I. Projectbeschrijving
4
A. Context
4
B. Werking
5
C.
Doelstellingen
6
D. Doelgroep
6
II. Middelen
7
III. Evaluatie
8
IV. Overdraagbaarheid
9
V.
Meer info?
10
A. Contactpersoon
10
B. Ondersteuningsmateriaal
10
Bergen - Project Welzijn op school
Bergen Project Welzijn op school I. Projectbeschrijving
A. Context Ingevolge de wijzigingen van de nadere regels voor subsidiëring van de zogenaamde “school”-projecten door de SVPP1 , heeft het schoolprogramma beslist om zijn actie in de Bergense scholen te heroriënteren. Daartoe werd beslist om een “enquête slachtofferschap” te houden bij de leerlingen van het 1ste, 2de, 3de en 5de secundair van alle richtingen en alle netten samen. 1291 leerlingen werden aldus bevraagd. Het gaat daarbij om zowat 13% van de secundaire schoolpopulatie. Om de Preventiedienst te begeleiden bij het analyseren van de
De kinderen die naar onze scholen gaan, rust en veiligheid bieden om een goede schooltijd
verkregen resultaten, werd er in januari
mogelijk te maken.
2010 een commissie “Welzijn op school” opgericht, bestaande uit de schoolse en buitenschoolse actoren die actief zijn in de strijd tegen geweld op school. Met de enquête wou men de moeilijkheden waarmee leerlingen geconfronteerd worden in de schoolcontext in kaart brengen en naar aanleiding daarvan gerichte acties opzetten. Men wilde de scholen er eveneens op wijzen dat er soms toch wel problemen zijn en hen sensibiliseren om er iets aan te doen.
1 4
Strategisch Veiligheids- en Preventieplan
De enquête werd opgedeeld in 3 grote delen: ‘hoe ervaart men de schoolcontext?’, ‘was men al slachtoffer of getuige van een bepaald feit (bv. diefstal) in het verleden’ en ‘wat was de impact van het feit indien men al slachtoffer werd?’. De eindresultaten, voorgesteld in januari 2011, tonen aan dat het fenomeen van de “pesterijen” de meeste problemen oplevert bij de leerlingen. Opvallend daarbij was dat de helft van de bevraagden soms last heeft van stress en dat 8% zich helemaal niet geïntegreerd of geaccepteerd voelt op school. Daarnaast blijken de fenomenen zich vooral binnen de scholen af te spelen in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt. Meest problematische
Bergen - Project Welzijn op school
B. Werking
plaatsen zijn kleedkamers en toiletten, wellicht omdat daar weinig of geen controle van volwassenen is en dit dus de plaatsen bij uitstek zijn voor jongeren om hun grenzen af te tasten. Om op langere termijn resultaten te boeken, werd een werkgroep opgericht. Deze richt zich tot alle Bergense scholen en is ook samengesteld uit verschillende partners (scholen, preventiedienst, SAS, …). Deze vergadert 4 tot 6 keer per jaar en staat onder meer in voor de ontwikkeling van tools voor de scholen om een antwoord te bieden op bepaalde problematieken waarmee ze geconfronteerd worden zoals “pesterijen op school“. Tegelijkertijd hebben de scholen die lid zijn van de commissie “Welzijn op school” meermaals de wens geuit om te beschikken over een tool die hen zou kunnen helpen om wegwijs te worden in het doolhof dat het sociaal netwerk in en rond de school soms is. Er werd dan ook beslist om een brochure op te stellen met als titel “Voor Welzijn op school – een beetje hulp nodig?” waarin de voornaamste diensten (ongeveer 30) worden samengebracht die een gepast antwoord kunnen bieden op de door de leerlingen aangebrachte problemen. Alle actoren van de commissie “Welzijn op school” zijn van mening dat een leerling naar wiens lijden geluisterd wordt, minder neiging zal vertonen om over te gaan tot een gewelddadige handeling. Na de verzameling van de informatie hebben de leerlingen van de afdeling infografie van
5
Bergen - Project Welzijn op school
het Instituut Saint-Luc voor de lay-out van de brochure gezorgd en deze op 30/11/2012 voorgesteld in het kader van een “Ontdekkingsrally”, waarbij de directies van de secundaire scholen uitgenodigd werden om de verschillende diensten opgenomen in de brochure (AMO, Gezinsplanning, ...) te bezoeken om een idee te krijgen van de dienstverlening in Bergen en om ze “af te stemmen op de eigen noden”. Deze “rally” wordt afgesloten met een maaltijd bereid door de leerlingen van de keukenafdeling van de Académie Provinciale des Métiers alsook met het verspreiden van de brochures. Een van de mogelijke pistes in de toekomst is de uitwerking van een ‘oriëntatiekaart’, een compact opgevouwen kaartje voor de leerlingen waarop zij alle relevante info omtrent de diverse diensten terugvinden.
C. Doelstellingen Het project heeft tal van doelstellingen:
Het eerste doel van de enquête was om de realiteit en de
moeilijkheden zoals beleefd door de leerlingen van de Bergense secundaire scholen beter af te bakenen en aldus de heroriëntering van het Schoolprogramma mogelijk te maken.
Vervolgens bestond het doel in het sensibiliseren van de scholen
voor het fenomeen dat door de leerlingen op de voorgrond wordt gesteld, maar ook om hen te ondersteunen bij de oprichting van acties om dit fenomeen te bestrijden.
Ten slotte werd, dankzij het werk in commissie, de aandacht
gevestigd op een probleem dat de directeurs ondervinden, namelijk wegwijs worden in het actieve netwerk in en rond school, hetgeen aanleiding heeft gegeven tot de uitwerking en verspreiding van een brochure.
D. Doelgroep Maken deel uit van de doelgroep van dit project: de leerlingen en de schoolactoren van de Bergense secundaire scholen, alle netten samen.
6
Partners:
Preventiedienst van de Stad,
Scholen,
PMS-centra (CPMS),
Service de Médiation Scolaire de Wallonie (SMSW),
Dienst voor schoolherinschakeling (Service d’Accrochage Scolaire - SAS),
Service d’Aide à la Jeunesse (SAJ),
Leden van de Commissie “Welzijn op school” (Begeleiding en reflectie
Bergen - Project Welzijn op school
II. Middelen
bij de oprichting van acties ter bestrijding van geweld op school.),
Kost: Het project wordt gecoördineerd door een personeelslid gesubsidieerd door het SVPP en vereist voor 2012 een werkingsbudget van € 1500 (opmaak en verspreiding van de brochure).
7
Bergen - Project Welzijn op school
III. Evaluatie Het project maakt het voorwerp uit van een voortdurende evaluatie van de betrokken actoren. Het project evolueert immers op basis van de vaststellingen en desiderata van de terreinactoren.
Positieve punten / meerwaarde:
De werkgroep brengt de relevante actoren geregeld samen om na
te denken over acties die een meerwaarde kunnen bieden voor de jongeren in de schoolomgeving.
Via de enquête, de terugkoppeling van de resultaten naar de scholen
toe en hun lidmaatschap van de werkgroep hebben de scholen en hun leerlingen inspraak in de initiatieven die genomen worden.
De preventiedienst speelt een belangrijke rol om de verschillende
partners blijvend te motiveren voor een gezamenlijk doel.
Het werken met partners heeft als bijkomend voordeel dat de inzet
van financiële en logistieke middelen verdeeld kunnen worden.
Aanbevelingen:
Het zou interessant zijn om de enquête na verloop van tijd te
herhalen om te onderzoeken of er een evolutie is en of er nieuwe ontwikkelingen zijn die aandacht vragen.
Het actieterrein van de werkgroep kan in de toekomst eventueel
ook uitgebreid worden tot de lagere scholen.
Het maken van een brochure met een overzicht van de verschillende
tools (method of shared concern, method no blame, …) die scholen ter beschikking hebben voor de aanpak van ‘vernielingen op school’ lijkt een boeiende toekomstpiste.
8
Iedere gemeente die dit wenst, kan een werkgroep oprichten die zich ontfermt over de veiligheid in en rondom de scholen in zijn gemeente. Niettemin zijn er een aantal aandachtspunten.
Aandachtspunten:
De mate waarin de werkgroep goede resultaten behaalt, wordt mee
bepaald door de motivatie en betrokkenheid van de individuele werkgroepleden.
Een goede samenwerking tussen de verschillende diensten waar de
Bergen - Project Welzijn op school
IV. Overdraagbaarheid
jongeren terecht kunnen, is wenselijk.
Voor de opmaak van een brochure met alle beschikbare diensten is
het noodzakelijk dat er voldoende aanbod aan diensten aanwezig is.
Omwille van ieders individuele agenda kan het soms niet altijd even
evident zijn om iedereen samen te brengen voor een overleg.
Het voeren van een enquête vereist de nodige middelen om deze te
analyseren.
Het aanbod aan diensten is niet onbeperkt, soms kan een bepaalde
dienst overbevraagd worden.
Het is van belang dat alle betrokken actoren zich bewust zijn van de
problemen waarmee scholen eventueel geconfronteerd kunnen worden opdat ze de gepaste acties zouden kunnen ondernemen.
9
Bergen - Project Welzijn op school
V.
Meer info?
A. Contactpersoon Jean-Xavier LEROY, projectcoördinator Preventiedienst van de Stad Bergen Grand’ Rue 67-69, 7000 Mons Tel.: 0498 91 22 93 E-mail:
[email protected]
B. Ondersteuningsmateriaal
Een vragenlijst in het kader van de enquête slachtofferschap (zie bijlage).
Een brochure “Voor welzijn op school – een beetje hulp nodig?” (zie bijlage).
Projectvoorstelling 31 mei 2013 (zie bijlage).
Sleutelwoorden Scholen, welzijn, leerlingen, slachtofferschap, vernielingen, netwerk, brochure, vragenlijst, …
Het is verboden om de inhoud van dit project te kopiëren, een uittreksel ervan te maken, te verspreiden of te wijzigen, zonder de schriftelijke goedkeuring van de projectverantwoordelijke, behalve als het gaat om gebruik voor strikt private doeleinden.
10
www.besafe.be
Algemene Directie Veiligheid en Preventie Waterloolaan 76
T 02 557 33 99
[email protected]
1000 Brussel
F 02 557 33 67
www.besafe.be
V.U.: Philip Willekens, Directeur-generaal, Waterloolaan 76 - 1000 Brussel - 2014
Voor meer informatie:
