Beïnvloeding Samen sta je sterker

Beïnvloeding Samen sta je sterker

Aan de slag Om uw doel te bereiken, moet u gericht aan de slag gaan. Het volgende stappenplan kan u hierbij helpen.

1. Analyseer het probleem en bepaal uw doel Als u een probleem signaleert dat de eigen achterban aangaat, doet u eerst nader onderzoek. Gaat het over een daadwerkelijk of dreigend knelpunt? Hoe groot is het probleem, gaat het om incidenten of om structurele knelpunten? En wat zijn de (mogelijke) gevolgen van het probleem voor de

2

Om invloed uit te oefenen binnen uw gemeente is samenwerken belangrijk. Er is steeds vaker sprake van beleid dat meer doelgroepen tegelijk aangaat. De kans dat uw standpunt of advies wordt meegenomen bij het nemen van een beslissing is dan ook groter als u namens meerdere partijen spreekt. Natuurlijk zijn er nog meer voordelen van samenwerking. Zo heeft u samen meer mogelijkheden om knelpunten te onderzoeken en kunt u gebruikmaken van elkaars specifieke kennis. Maar hoe werkt u effectief samen? Wat zijn belangrijke punten waar u op moet letten?

Er blijkt bij Wmo-adviesraden en lokale en regionale belangenorganisaties veel behoefte te zijn aan praktische tips voor het samenwerken. Daarom heeft Zorgbelang Zuid-Holland - in samenwerking met het landelijke ondersteuningsprogramma Aandacht voor Iedereen (AVI) - de tips uit de checklist ‘Opzetten van samenwerking’

van AVI uitgewerkt tot een concreet stappenplan. Ze benut hierbij ervaringen van raden en belangengroepen in Zuid-Holland. Aan de hand van dit stappenplan kunt u bepalen op welke onderwerpen en hoe u wilt samenwerken. Vervolgens kunt u dit omzetten naar daadwerkelijke stappen.

Gemeenschappelijk doel Om goed te kunnen samenwerken is een gemeenschappelijk doel nodig. Een voorbeeld Wmo-adviesraden, belangenbehartigers en cliëntenraden willen allemaal passende zorg en ondersteuning voor hun doelgroep. Belangrijk is om dit om te zetten naar een gemeenschappelijk doel.

Dit kan bijvoorbeeld zijn: wij willen dat de specifieke wensen van huidige en toekomstige cliënten meegenomen worden in gevraagd en ongevraagd advies aan de gemeente.

eigen achterban? Zijn er al regels of wettelijke bepalingen (bijvoorbeeld in de Wmo 2015) die vereisen dat het probleem wordt opgelost door de gemeente? Bepaal wat prioriteit moet krijgen. Formuleer daarna een afgebakend en concreet doel om het probleem op te lossen.

2. Inventariseer de mogelijke samenwerkingspartners a. Breng uw netwerk in kaart: welke cliëntenraden, belangenbehartigersorganisaties, patiëntenverenigingen, cliëntenplatforms en adviesraden (Wmo, Wwb, Wsw) zijn actief in uw gemeente of regio, voor wie het onderwerp ook belangrijk is?

b. Met welke organisaties wilt en kunt u samenwerken? Met wie zijn er al netwerkcontacten? Als snelheid geboden is, kan het effectiever zijn om met een beperkt aantal organisaties contact te leggen.

3

3. Verken de mogelijkheden tot samenwerking en bepaal een gemeenschappelijk doel

4. Maak afspraken over hoe u gaat samenwerken

a. Organiseer een overleg met de relevante organisaties. Stuur bij de uitnodiging een korte notitie mee, waarin u het probleem uiteenzet, aangeeft waarom het van belang is dat een aantal partijen gezamenlijk optrekken om het probleem aan te pakken. Doe zo mogelijk een paar suggesties hoe het probleem kan worden aangepakt. Een dergelijke notitie kan helpen het overleg effectiever te maken en snel tot resultaten te komen. b. Opzet bijeenkomst: begin met een eerste kennismaking. Wat doet elke partij en voor welke doelgroep(en)? Wat is voor ieder het beoogde doel van de bijeenkomst?

Naar aanleiding van de bijeenkomst besluit u of u verder wilt gaan samenwerken en zo ja, hoe. U kunt ook besluiten om informeel of tijdelijk samen te werken, alleen voor bepaalde actuele kwesties of voor een korte tijd. Daarna bespreekt u met de andere partij(en) hoe u gaat samenwerken. a. Verzamel goede voorbeelden uit de praktijk en kom met oplossingen. Laat zien dat u zelf ook constructief meedenkt.

c. Onderzoek wat gemeenschappelijk is ten aanzien van het door u ingebrachte thema of knelpunt. Het is belangrijk dat alle partijen van elkaar horen wat zij belangrijk vinden. Samen onderzoekt u de kansen van samenwerking op het betreffende gebied. d. Gezamenlijke agenda: bepaal samen wat uw gemeenschappelijke agenda wordt en werk het uit tot een actieplan. Samenwerkende partijen kunnen alleen effectief invloed uitoefenen, als ze weten welke onderwerpen ze gezamenlijk aan de orde willen stellen en wat ze daarin samen willen bereiken en hoe.

4

5

U kunt via verschillende wegen tot een gemeenschappelijk doel komen, bijvoorbeeld: � Benoem alle dingen die belangrijk zijn voor de verschillende partijen en houd alleen dat over waar iedereen het wel over eens is. � Benoem alle dingen die belangrijk zijn en schrap alleen datgene waar u het niet over eens bent. � Ga eerst op zoek naar snelle winst: kijk waar u samen snel een zichtbaar succes mee kunt behalen, zodat u daarna de moeilijkere dingen kunt gaan aanpakken. � Zoek gedeelde prioriteiten. Ga na wat de meest belangrijke zaken zijn die op korte termijn geregeld moeten worden.

b. Maak praktische afspraken zoals: wie worden de contactpersonen, hoe wordt het onderlinge contact onderhouden (bijvoorbeeld telefonisch, per e-mail of via overleg), hoe vaak heeft u overleg, wie fungeert als voorzitter, wie coördineert de acties en wie biedt ondersteuning? En hoeveel tijd steken de partijen elk in de samenwerking? c. Spreek af welke acties u gezamenlijk gaat ondernemen: knelpunten inventariseren onder de achterbannen, een gezamenlijk advies uitbrengen, samen inspreken op een gemeenteraadsvergadering of samen een persbericht uitbrengen? Verdeel de taken, leg duidelijk vast wie verantwoordelijk is voor wat en maak een tijdsplanning. d. Bepaal wanneer evaluatie nuttig is en spreek ook af wat er dan geëvalueerd wordt (voortgang actieplan, de onderlinge samenwerking en/of de bereikte resultaten).

Wat vindt u belangrijk? Vertegenwoordigers van lokale en regionale adviesraden en belangengroepen wisselden hun ervaringen uit tijdens themabijeenkomsten, georganiseerd door Zorgbelang Zuid-Holland en het

programma Aandacht voor Iedereen. De deelnemers waren unaniem van mening dat samenwerking belangrijk is. Om tot goede samenwerking te komen, gaven ze de volgende adviezen:

� Denk eerst goed na over wat je wilt bereiken, voor welke doelgroep en met wie, voordat je begint aan het ‘hoe’. � Onderzoek na constatering van een bepaald knelpunt wat er elders al is aan oplossingen en instrumenten, in plaats van het wiel opnieuw uit te vinden. � Zoek naar samenwerkingspartners die een toegevoegde waarde hebben. � Samenwerking begint bij personen, ga dus op zoek naar de sleutelfiguren. � Neem de tijd om elkaar te leren kennen en te weten wat de samenwerkingspartner doet, wil bereiken en waar zij goed in is. Dat is een eerste stap om tot samenwerking te komen. � Heb oog voor en accepteer de cultuurverschillen tussen de partijen. � Zoek zo nodig onafhankelijke ondersteuning bij het realiseren van samenwerking. � Bouw ook aan een goede relatie met de betrokken gemeentelijke beleidsmedewerkers (ambtenaren). � Maak gebruik van de signalen of ideeën van de achterban en koppel de bereikte resultaten ook terug aan de achterban. � Gun je samenwerkingspartner ook iets, dus laat hem delen in de eer van behaalde successen.

6

5. Voer het gezamenlijke actieplan uit 6. Evalueer de samenwerking a. Evalueer regelmatig de samenwerking en de bereikte resultaten, zowel in eigen kring als met de samenwerkingspartner(s). Kijk goed of het beoogde doel ook daadwerkelijk bereikt is. U heeft bijvoorbeeld gezamenlijk bereikt dat er een gesprek met de wethouder is geweest. Worden de ingebrachte punten vervolgens ook opgepakt en uitgevoerd? Stel zo nodig het

beoogde doel, het actieplan of de samenwerkingsvorm bij. b. Bepaal op basis van de evaluatie of samenwerking op de langere termijn wenselijk is en zo ja, welke samenwerkingsvorm daarvoor het meest geschikt is. Op welke manier en met welke inzet blijven de samenwerkingspartners informatie uitwisselen en welke afspraken worden er gemaakt?

Meer informatie � Voor meer informatie en/of ondersteuning bij de uitvoering van het stappenplan kunt u contact opnemen met Zorgbelang Zuid-Holland, tel. (088) 929 40 00, e-mail: [email protected]. � In de uitgave Leidraad voor gesprek AWBZ-cliëntenraad en Wmoraad van AVI vindt u in het onderdeel ‘Checklist Opzetten van samenwerking’ aandachtspunten en praktische tips. U vindt deze uitgave op de website www.zorgbelang-zuidholland.nl.

7

Het landelijke programma ‘Aandacht voor Iedereen’, gefinancierd door VWS, heeft als doel het toerusten van Wmo-raden, cliëntenraden en belangenbehartigers. Een onderdeel van het programma is het beschikbaar stellen van bruikbare hulpmiddelen. Zie voor meer informatie de website www.aandachtvooriedereen.nl. Zorgbelang Zuid-Holland organiseert workshops voor belangenbehartigers over ‘Samen doelen bereiken’. Wilt u hier meer informatie over? Belt u dan naar tel. (088) 929 40 00 of mail naar [email protected].

8

T (088) 929 40 00 Deze brochure werd mede mogelijk gemaakt

E [email protected]

met financiering van de provincie Zuid-Holland.

W www.zorgbelang-zuidholland.nl