Benchmark Burgerparticipatie meten, vergelijken, leren en ontwikkelen Jaarbijeenkomst 18 juni 2012 – 13.00 tot 17.30 uur Stadhuis, gemeente Almere
hein
albeda
Jaarrapport • De 11 deelnemende gemeenten in beeld • Lessen uit de Participatiemonitor • Systematisch overzicht van alle indicatoren
Jaarrapport biedt….. Kernresultaten uit de participatiemonitor
De deelnemers in beeld: leerwijzer Kernresultaten
Vertaling in uw eigen praktijk
Vragen voor verdieping en verdere groei naar aanleiding van interessante uitkomsten
De 11 pioniers Almere Dordrecht Groningen Haarlemmermeer Hof van Twente Houten
Oisterwijk Teylingen Tilburg Vlaardingen Utrecht
Vier kwaliteitsmaatstaven Kwaliteitsmaatstaven
Toelichting
Realisatiekracht
Bijdrage aan slagvaardige, snelle en efficiënte realisatie van publieke opgaven door het genereren en benutten van ideeën en inzichten, effectief krachten te bundelen en verantwoordelijkheid te delen.
Democratie
Bijdrage aan democratisch gehalte door een zorgvuldige afweging van belangen en het vergroten van betrokkenheid, draagvlak, invloed en wederzijds begrip en vertrouwen.
Kwaliteit van samenwerking
Open en constructieve interactie over en weer, adequate en tijdige communicatie en goed verwachtingenmanagement over en weer.
Professionele vormgeving
Doordachte en passende inrichting van participatieprocessen vanuit overzicht met inzet van participatieve werkvormen op maat.
Eerste indruk van de participatiepraktijk • Best- en worst-practices in iedere gemeente. • Iedere gemeente kan én wil nog veel leren.
Eerste indruk van de participatiepraktijk • Verschillen tussen gemeenten toch nog behoorlijk groot
Lessen (1) • Gemeenten geven participatietrajecten professioneel vorm, maar er is meer aandacht nodig voor de rol van de raad. • Burgerparticipatie bij politiek gevoelige onderwerpen blijft nog een grote uitdaging. • Gaan zorgvuldigheid en snelheid hand in hand? Burgerparticipatie leidt maar zelden tot versnelling.
Lessen (2) • E-participatie maakt zijn belofte nog niet waar. Succesvolle toepassing vraagt slimme en doordachte inzet. • Constructieve samenwerking met burgers loont!
Lessen (3) Hoe hoger op de participatieladder hoe beter…? Invloed en verantwoordelijkheid afstaan werkt!
Vragen voor de toekomst
Kunnen we professioneel gaan werken – de taalverwarring voorbij? (Product)differentiatie De gemeenschappelijke (tbv marketing) noemer open planvorming, interactieve beleidsvorming, interactief werken Samenwerking (tussen inspraak nieuwe stijl, participatie, publieksparticipatie overheid en burgers) aan actief burgerschap, co-creatie, de realisatie van publieke coproductie opgaven zelfsturing, zelfregie, vitale coalities overheidsparticipatie
Participatie gaat over …
Participatie Bestuurskracht
Democratie
Participatie afwegen en organiseren gaat over … (On) Afhankelijkheid
Taakverdeling
Medewerking
Verantwoordelijkheid
Tegenwerking
Betrokkenheid
Participatie Bestuurskracht
Democratie
Bundelen krachten
Representatief
Doorzettingsmacht
Direct
Vragen voor de toekomst
Hoe kan ik opgaven gestuurd werken Gemeenschappelijke methodische aanpak
Openen persoonlijke energie
De opgave staat centraal: Wat is er nodig?
Constructief samenwerken (in teams)
Vragen voor de toekomst
Wanneer ben ik een goed samenwerkingspartner? a) b) c) d) e) f) g) h) i)
Constructief – streven naar synergie Met één mond praten / eenheid Duidelijkheid over inhoud en procesvoorkeuren Continuïteit van beleid en opstelling Voldoende geven en nemen, in het licht van goede inschatting van eigen rol en aandeel Voldoende ruimte voor andere partijen om bij te dragen Dienstbaar Slagvaardig, snel kunnen besluiten op grond van helder mandaat intern Betrouwbaar
Benchmark Burgerparticipatie Reactie op eerste Jaarrapport 18 juni 2012 Jornt van Zuylen Burgerschap & Informatiebeleid
Historie benchmark •
In Actie met Burgers! - verankeren
•
Staat van het Bestuur 2010 - meten
•
Kennis ontwikkelen en –verspreiden
•
Meten, vergelijken, leren, ontwikkelen
Reflectie op hoofdlijnen 1. Staat van burgerparticipatie anno 2012 2. Vertrouwen in burgers - WRR 3. Trends en uitdagingen 4. Tien aandachtspunten uit benchmark 5. Kracht in Nederland
Staat van Burgerparticipatie 2010 - Monitor Burgerparticipatie 2012 - 2e generatie: tevredenheid participanten - 3e generatie: zoektocht - Meer burgers, zelfsturing, overheidsparticipatie - Bezuinigingen als kans?
Vertrouwen in burgers - WRR • Noodklok democratie + hoopvolle praktijk • Verandering burgerbetrokkenheid: overheid ook! • Fundamenteel veranderproces overheid • • •
Ruimte en rugdekking verbinders frontlijn Nieuwe vormen doe-democratie Netwerksturing (Weber 3.0)
• Langdurig zoekproces: experimenteren en leren
Trends en uitdagingen 1. Van project naar verankering 2. Van burgerparticipatie naar zelfsturing/organisatie 3. Nieuw evenwicht overheid-samenleving • • • • •
Civic economy Vitale PPP-samenwerking Alternatieve financierings- en organisatievormen Toerusten, faciliteren of loslaten Alledaagse vs representatieve democratie
10 punten uit Benchmarkt BP 1. Rol van de raad 2. Borging in HRM/competenties 3. Faciliteren burgerinitiatieven 4. Handreikingen, tools, P-plannen 5. Meebeslissen, meebegroten
10 punten uit Benchmark BP 6. Verwachtingmanagement en servicenormen 7. Politiek gevoelige onderwerpen 8. E-participatie als vorm + Borging – verankering - inbedding + Leren: evalueren, voorbeelden, plug/play, PtoP
Kracht in Nederland Gemeenschappelijke Agenda Burgerschap (Donner) - Zichtbaar maken - Verbinden – uitwisselen - Experimenteren – leren Vliegwiel verandering aanzwengelen (WRR) Netwerk sociale innovatoren binnen en buiten overheid - Versneller maatschappelijke innovatie - Bakens – Bouwstenen – Beweging - Doe mee (maatschappelijke aandeel): “Dit is ook KiN”
Expertisecentrum • Oostvaardersakkoord
• Bewonersparticipatie • Overheidsparticipatie
Participatie
Actief Burgerschap
plantje 1.wm v
Actief Burgerschap
Actief Burgerschap
Database