Benchmark Afvalscheiding Kringrapport 2 EINDCONCEPT Kringrapport 2
Benchmark Afvalscheiding
Peiljaar 2010
Augustus 2011 Opgesteld door: CyclusManagement Status: concept-eindrapport
Afkortingen HHA GHA GFT OPK ASH
(Fijn) huishoudelijk afval Grof huishoudelijk afval Groente-, fruit- en tuinafval Oud papier en karton Afvalstoffenheffing
ALK ALP ALM AMV APE DEV EIN ENS GAD HEE KAT MAA MST BM
Alkmaar Alphen a/d Rijn Almere Amstelveen Apeldoorn Deventer Eindhoven Enschede GAD Heerlen Katwijk Maassluis Maastricht Benchmark
De in deze rapportage opgenomen gegevens zijn het eigendom van de deelnemers van de benchmark. Zonder de uitdrukkelijke toestemming van de gemeente / samenwerkingsverband waarover de gegevens betrekking hebben is het niet toegestaan om gegevens openbaar te maken of op te nemen in een gegevensbestand.
CyclusManagement Boergoensevliet 152 3082 KX Rotterdam T: 010-2849603 www.cyclusmanagement.nl
AgentschapNL / Milieu en Leefbaarheid Croeselaan 15 3521 BJ Utrecht T: 088-6027000 www.agentschapnl.nl
Contactpersoon: Folkert Starreveld
[email protected]
Contactpersoon: Addie Weenk
[email protected]
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 2
Status: concept-eindrapport
Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Afvalprestaties op hoofdlijnen 3. Milieuprestaties 3.1 Hoofdprestatie-indicatoren milieu 3.2 Milieuprestaties per deelstroom 4. Kostenprestaties 4.1 Hoofdprestatie-indicatoren kosten 4.2 Kostenprestaties per deelstroom 5. Prestaties dienstverlening 5.1 Hoofdprestatie-indicatoren dienstverlening 5.2 Dienstverleningsprestaties per aspect 6. Regieprestaties 6.1 Hoofdprestatie-indicatoren regie
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 3
4 8 9 9 14 33 33 34 41 41 42 45 45
Status: concept-eindrapport
1. Inleiding Jaarlijks organiseert AgentschapNL in samenwerking met Cyclusmanagement een gemeentelijke benchmark afvalscheiding. Benchmarken is een vorm van prestatiemeting waarbij aan de hand van vastgestelde indicatoren gemeenten samen prestaties vergelijken op het gebied van (gescheiden)afvalinzameling. Voornaamste doel van benchmarken is het inzicht in eigen functioneren en presteren te vergroten, om op die manier tot verbeteropties te komen.
Leren door te vergelijken In de gemeentelijke benchmark afvalscheiding van AgentschapNL staat het van elkaar leren centraal. Door de benchmarkresultaten te bespreken in groepsbijeenkomsten worden de oorzaken van de onderlinge verschillen achterhaald. Op deze manier wordt duidelijk op welke vlakken een gemeente goed presteert, en op welke punten er kansen liggen voor verbetering.
Afvalprofiel In aanvulling op onderliggend kringrapport – waarin de afvalprestaties van alle deelnemende gemeenten naast elkaar worden weergegeven – is per gemeente een afvalprofiel opgesteld. Dit is een op maat gesneden rapportage waarin de afvalprestaties van een gemeente worden vergeleken met de gemiddelde prestaties van vergelijkbare benchmarkgemeenten. Met het afvalprofiel is in één oogopslag zichtbaar op welke prestatiegebieden de gemeente beter of slechter scoort dan het benchmarkgemiddelde, en hoe groot het verschil is. Het verschil geeft een indicatie voor het verbeterpotentieel.
Nieuw dit jaar Na de grondige vernieuwingsslag die de benchmark vorig jaar heeft ondergaan, is er dit jaar weinig weinig veranderd. De afvalmonitor is op kleine onderdelen aangepast. Zo worden de kosten voor inzamelmiddelen vanaf dit jaar apart weergegeven. Ook dit jaar voorziet de benchmark in een prestatiegebied regie, waarmee inzicht wordt geboden in de regie- en beleidskracht van de deelnemende gemeenten.
Keurmerk AgentschapNL en Cyclusmanagement zijn in het bezit van het KING-certificaat voor gemeentelijke benchmarks 2010-2011, voor zowel benchmark als voor benchlearning. Daarmee voldoet de benchmark afvalscheiding aan de kwaliteitscriteria die door het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten aan gemeentelijke benchmarks worden gesteld.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 4
Status: concept-eindrapport
Afvalmonitor De basis van de benchmark is de Gemeentelijke Afvalmonitor. Hierin worden de afvalprestaties bezien en beoordeeld vanuit vier invalshoeken, ook wel prestatiegebieden genoemd: milieu, kosten, dienstverlening en regie. In de afvalmonitor is de gegevensstructuur van de benchmark vastgelegd en is aangegeven hoe de prestatie-indicatoren worden berekend [Afvalmonitor, Cyclusmanagement, maart 2010].
De 4 prestatiegebieden Milieu: Hier gaat het met name om de prestaties ten aanzien van bronscheiding en het resultaat daarvan: minder restafval. Per deelstroom wordt de hoeveelheid gescheiden ingezameld afval per inwoner vergeleken, als ook het scheidingspercentage (= het aandeel dat gescheiden wordt ingezameld ten opzichte van het totaal wat van de betreffende component wordt aangeboden). Er worden 2 hoofd-indicatoren onderscheiden: het percentage bronscheiding en de hoeveelheid restafval, beide inclusief grof huishoudelijk afval.
Kosten: De kosten die de gemeente maakt voor het beheer van huishoudelijk afval. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naar directe kosten, waaronder de inzamel- en verwerkingskosten van het afval, en indirecte kosten. Door de kosten te relateren aan de inzamelgegevens worden kosteneffectiviteitsindicatoren per inzamelactiviteit berekend. Dienstverlening: Prestatiegebied dienstverlening wordt bepaald door de omvang van het dienstverleningspakket die door de gemeente aan de burger wordt aangeboden, waarbij onderscheid wordt gemaakt naar gelegenheid (ten aanzien van het halen en brengen van afval), capaciteit (in welke mate wordt de burger geïnformeerd over de hoe en waarom van de afvalinzameling) en motivatie (in welke mate wordt de burger aangemoedigd afval apart te houden). De dienstverlening wordt gemeten aan de hand van een vragen-scorelijst. Regie: Hoe scoort de gemeente ten aanzien van (beleids)regie op het productveld huishoudelijk afval? Er wordt onderscheid gemaakt naar beleidsregie, burgerregie, informatiesturing en opdrachtgeversregie. De regie-indicator wordt vastgesteld door middel van een vragen-scorelijst.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 5
Status: concept-eindrapport
Benchmarkkringen Aan de benchmark doen 58 deelnemers mee, waarvan 56 gemeenten en 2 samenwerkingsverbanden die 14 gemeenten vertegenwoordigen. In totaal beslaat de benchmark 70 gemeenten.
Geografische spreiding van de benchmarkgemeenten
Om een zuivere vergelijking te kunnen maken zijn de deelnemers gegroepeerd naar stedelijkheidsklasse. Hieronder is de indeling weergegeven. Voor de gemeenten met een stedelijkheidsklasse 4 of 5 is een onderverdeling gemaakt naar gemeenten die geen diftar hebben ingevoerd (kring 4) en gemeenten die dat wel hebben gedaan (kring 5). Per kring is een rapportage opgesteld. In onderliggende rapportage zijn de resultaten van kring 2 weergegeven.
Kring 1
Kring 2
Kring 3
Kring 4
Kring 5
(stedelijkheidskl. 1)
(stedelijkheidskl. 2)
(stedelijkheidskl. 3)
(st.kl. 4 en 5)
(st. kl. 4 en 5)
Geen diftar
Diftar
Groningen Haarlem Schiedam Tilburg Vlaardingen Utrecht
Alkmaar Alphen a/d Rijn Almere Amstelveen Apeldoorn Deventer Eindhoven Enschede GAD Heerlen Katwijk Maassluis Maastricht
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Almelo
Albrandswaard Bergen NH Bronckhorst Dronten Epe Gaasterlân-Sleat Gulpen-Wittem Lochem Noordwijkerhout Oude-IJsselstreek RAD Renkum Woerden Skarsterlân Wijk bij Duurstede Vianen Zutphen Weststellingwerf
Bloemendaal Heerenveen Lansingerland Leusden Lisse Oldenzaal Oss Roosendaal Teylingen Uithoorn Veldhoven
Pagina 6
Bellingwedde Brummen De Marne Doesburg Gilze en Rijen Ooststellingwerf Opsterland Putten Veghel
Status: concept-eindrapport
Gebruikte gegevens De gegevens die in de benchmark zijn gebruikt zijn aangeleverd door de deelnemende gemeenten zelf, en hebben betrekking op het jaar 2010. De gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van de gegevens. Alle gegevens die door de gemeenten zijn aangeleverd zijn door AgentschapNL en CyclusManagement gecontroleerd op juistheid en volledigheid.
Algemene kenmerken
Alkmaar Alphen a/d Rijn Almere Amstelveen Apeldoorn Deventer Eindhoven Enschede GAD Heerlen Katwijk Maassluis Maastricht
Aantal inw.
Aantal huish.
93.861 72.584 188.077 80.724 155.697 98.523 213.808 157.076 243.576 89.236 61.828 31.593 118.523
43.034 30.408 73.649 40.104 66.439 41.801 102.000 67.000 109.996 45.428 24.031 14.688 60.135
Eigen dienst of uitbesteed ?
Soort diftar
Gemeente zelf Gemeente zelf Gemeente zelf Gemeente zelf Overheidsgedomineerde NV Overheidsgedomineerde NV Gemeenschappelijke regeling (GR) Overheidsgedomineerde NV Gemeenschappelijke regeling (GR) Gemeenschappelijke regeling (GR) Gemeente zelf Gemeente zelf Gemeente zelf
Geen Geen Geen Geen Volume-frequentie Volume Geen Geen Geen Volume-frequentie Geen Geen Dure zak rest
In kring 2 zitten drie gemeenten die tariefdifferentiatie hebben ingevoerd: Apeldoorn en Heerlen op basis van volume en frequentie, en Maastricht op basis van een dure restafvalzak. Zeven van de 13 gemeenten hebben een eigen inzameldienst. De overige gemeenten hebben hun afvalinzameling uitbesteed aan een overheidsgedomineerde NV (3), of hebben een Gemeenschappelijke regeling (3).
Leeswijzer Deze rapportage bestaat voornamelijk uit (staaf)diagrammen met daaronder korte toelichtingen. De analyses worden er in de definitieve versie nog aan toegevoegd. Het rapport werkt van grof naar fijn. In hoofdstuk 2 wordt een vergelijking op hoofdlijnen gepresenteerd, waarbij de prestaties op de
hoofdindicatoren in één figuur worden gepresenteerd. In de hoofdstukken 3, 4, 5 en 6 zijn de resultaten op respectievelijk milieu, kosten, dienstverlening en regie weergegeven.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 7
Status: concept-eindrapport
2. Afvalprestaties op hoofdlijnen 2.1 Hoofdprestatie-indicatoren 75%
Maastricht
65%
% Bronscheiding
Apeldoorn 55%
45%
Katwijk
GAD
Heerlen
Deventer Amstelveen
Eindhoven Alkmaar
Enschede
Alphen a/d Rijn
Almere Maassluis
35%
25% € 140
€ 160
€ 180
€ 200
€ 220
€ 240
€ 260
Afvalbeheerkosten (€ per aansluiting)
Toelichting: De prestaties op de hoofd-indicatoren milieu, kosten en dienstverlening zijn in samenhang weergegeven. De milieuprestaties (totale bronscheiding) en kosten zijn weergegeven op beide assen; de score voor dienstverlening wordt aangegeven door de grootte van de bol. De stippellijnen geven de gemiddelden op de indicatoren aan. Het kwadrant linksboven in de figuur geeft de gemeenten weer met de beste score op bronscheiding en kosten. Hoe groter de bol, hoe omvangrijker de dienstverlening. De regieprestaties zijn niet in de figuur opgenomen.
Analyse: Gemiddeld wordt 50% van het huishoudelijk afval brongescheiden ingezameld, zijn de totale afvalbeheerkosten gemiddeld € 188,- per aansluiting, en bedragen de gemiddelde scores op dienstverlening en regie respectievelijk 284 en 17 punten. Maastricht, Apeldoorn en de GAD bevinden zich op overtuigende wijze in het linker bovenkwadrant en scoren op bronscheiding en kosten beter dan de benchmark. Heerlen en Eindhoven doen het ook goed, maar zitten wat dichter tegen de benchmarkwaarden aan. Van alle gemeenten in het linkerbovenkwadrant heeft Katwijk de hoogste score op dienstverlening. Alphen a/d Rijn, Amstelveen, Almere, Maassluis en Enschede bevinden zich in het kwadrant rechtsonder. Op zowel bronscheiding als kosten doen ze het slechter dan de benchmark. Almere en Amstelveen hebben wel een zeer hoog dienstverleningsniveau, wat mede bepalend is voor het kostenniveau. De diftargemeenten Apeldoorn, Maastricht en Heerlen doen het alle drie beter dan de benchmark. De gedifferentieerde tarieven zorgen ervoor dat burgers zoveel mogelijk afval scheiden en zo min mogelijk restafval aanbieden. Dat werkt positief door op de bronscheiding en op de afvalbeheerkosten.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 8
Status: concept-eindrapport
3. Milieuprestaties 3.1 Hoofdprestatie-indicatoren milieu Bronscheiding totaal 70%
% Bronscheiding
60% 50%
40% 30% 20%
10% 0%
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Bronscheiding totaal
43%
47%
42%
44%
59%
52%
52%
40%
55%
51%
54%
40%
66%
50%
Aandeel GHA
11%
17%
19%
18%
8%
15%
20%
10%
18%
12%
9%
15%
17%
16%
Aandeel HHA
32%
30%
23%
26%
50%
37%
32%
30%
36%
39%
45%
25%
49%
35%
Toelichting: Totale bronscheiding is het percentage van de totale aangeboden hoeveelheid huishoudelijk afval dat aan de bron - voorafgaande aan de inzameling - wordt gescheiden. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in het aandeel HHA (fijn huishoudelijk afval) en GHA (grof huishoudelijk afval).
Hoeveelheid restafval (incl. grof huishoudelijk) 350
Hoeveelheid (kg/ inw)
300 250
200 150 100
50 0 Restafval totaal
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
276
284
307
270
191
240
249
277
246
226
232
311
156
249
Grof restafval
33
34
24
22
25
36
46
40
30
27
26
52
32
32
Fijn restafval
243
250
283
249
166
204
203
237
216
199
207
259
124
216
Toelichting: De hoeveelheid restafval is het afval dat resteert na bronscheiding. Het gaat daarbij zowel om het gewone huisvuil als ook het grof huishoudelijk restafval en het verbouwingsrestafval.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 9
Status: concept-eindrapport
Milieu-analyse: Het gemiddelde bronscheidingspercentage is 50%. De gemiddelde hoeveelheid restafval (incl. grof huishoudelijk restafval) bedraagt 249 kg per inwoner. Vooral de diftargemeenten Maastricht en Apeldoorn scoren goed met bronscheidingspercentages van respectievelijk 66% en 59%. Heerlen die ook diftar heeft ingevoerd, blijft daar iets op achter met 51%. Maastricht heeft een dure restafvalzak ingevoerd. Apeldoorn en Heerlen hebben diftar op basis van volume en frequentie. Tariefdifferentiatie stimuleert het scheiden van afval en daarmee het bronscheidingspercentage. Ook enkele gemeenten die geen diftar hebben ingevoerd laten mooie bronscheidingsscores zien, waaronder Katwijk, Gewest Gooi- en Vechtstreek, Eindhoven en Deventer. Maassluis en Enschede blijven iets achter op bronscheiding (40%). Bij enschede is de bidrage van grof huishoudelijk afval vrij laag, terwijl bij Maassluis juist de scheiding van fijn huishoudelijk afval wat achterblijft. Een hoog bronscheidingspercentage vertaalt zich veelal in een lage hoeveelheid restafval. De onderste figuur op de vorige pagina zou min of meer een spiegeling moeten zijn van de bovenste figuur. Met name de diftargemeenten laten een laag restafvalaanbod zien van nog geen 200 kg per inwoner per jaar. Andere gemeenten met relatief weinig restafval zijn Deventer, Eindhoven, GAD en Katwijk.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 10
Status: concept-eindrapport
Bronscheiding 2006 - 2010 70%
% Bronscheiding
65%
60%
55%
50%
45%
40%
35%
30% ALK
2006
2007
2008
2009
2010
41%
41%
41%
41%
43%
44%
47%
ALP
ALM
37%
40%
40%
41%
42%
AMV
43%
42%
41%
40%
44%
APE
49%
49%
49%
57%
59%
DEV
47%
49%
49%
50%
52%
EIN
54%
55%
54%
55%
52%
ENS
40%
41%
40%
40%
40%
GAD
51%
53%
53%
54%
55%
HEE
42%
44%
44%
45%
51%
KAT
48%
50%
50%
50%
54%
MAA
39%
39%
39%
42%
40%
MST
65%
65%
65%
65%
66%
BM
47%
48%
48%
50%
50%
Toelichting: De benchmarktrendlijn is uitsluitend berekend op basis van de gemeenten die in de figuur zijn weergegeven. Uit de figuur kan worden afgeleid hoe de verschillende gemeenten op het gebied van bronscheiding ontwikkelen ten opzichte van de benchmark. Gemeenten die geen meerjaren gegevens hebben aangeleverd zijn niet in de figuren opgenomen.
Analyse: De benchmark laat op bronscheiding een licht opgaande trend zien. De afgelopen 5 jaar is het bronscheidingspercentage gestegen van 47 naar 50%, onder andere vanwege de invoering van de gescheiden kunststofinzameling .
Gemeenten die een mooie progressie laten zien ten opzichte van de benchmark zijn Apeldoorn (invoering nul-tarief voor gft), Heerlen (in 2010 diftar ingevoerd) en Amstelveen (vervanging duo-bak voor minicontainers). Eindhoven valt wat terug. De overige gemeenten laten evenals de benchmark een licht opgaande lijn zien.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 11
Status: concept-eindrapport
eergegeven.
aangeleverd
Hoeveelheid restafval (incl. grof huishoudelijk) 2006 - 2010 Hoeveelheid (in kg/inw)
400
350
300
250
200
150
ALK
2006
2007
2008
2009
2010
295
306
300
287
276
311
284
ALP ALM
358
334
325
318
307
AMV
284
290
298
293
270
APE
233
240
236
204
191
DEV
263
265
262
250
240
EIN
246
251
252
247
249
ENS
304
294
293
285
277
GAD
283
283
272
260
246
HEE
306
309
301
295
226
KAT
240
249
251
257
232
MAA
320
327
328
311
311
MST
168
170
172
162
156
BM
275
274
271
260
249
Toelichting: De benchmarktrendlijn is uitsluitend berekend op basis van de gemeenten die in de figuur zijn weergegeven. Uit de figuur kan worden afgeleid hoe de gemeenten qua hoeveelheid restafval zich ontwikkelen ten opzichte van de benchmark. Gemeenten die geen meerjaren gegevens hebben aangeleverd zijn niet in de figuren opgenomen. Analyse: De benchmark laat op de hoeveelheid restafval een dalende trend zien. De afgelopen 5 jaar is dhet restafvalaanbod afgenomen van 275 naar 249 kg per inwoner. Een afname van bijna 10%. Vooral de diftargemeenten Apeldoorn en Heerlen laten een sterke trendbreuklijn zien. De hoeveelheid restafval is in deze gemeenten de afgelopen jaren sterk gedaald. Hetzelfde geldt voor Almere, die in het najaar van 2010 op vrijwillige basis kunststofbakken heeft uitgezet , en de duobak alternerend is gaan inzamelen. De overige gemeenten laten evenals de benchmark een licht dalende trend zien.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 12
Status: concept-eindrapport
Totale scheiding
Totale scheiding (in %)
80% 70% 60% 50%
40% 30% 20% 10% 0%
Totale scheiding
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
48%
47%
42%
46%
59%
52%
57%
40%
60%
51%
56%
45%
73%
53%
Nascheiding
5%
0%
0%
3%
0%
0%
5%
0%
5%
1%
3%
5%
7%
3%
Bronscheiding
43%
47%
42%
44%
59%
52%
52%
40%
55%
51%
54%
40%
66%
50%
Toelichting: Totale scheiding is het percentage van de totale aangeboden hoeveelheid afval dat wordt gescheiden ten behoeve van hergebruik en nuttige toepassing. Het betreft zowel scheiding aan de bron als nascheiding (= het verder uitsorteren van integraal ingezameld afval alvorens het wordt verbrand of gestort. Nuttige toepassing als brandstof (in een AVI met R1-status) is buiten beschouwing gelaten. Voorbeeld: ervan uitgaande dat 100 kg afval vrijkomt en daarvan 50 kg aan de bron wordt gescheiden, resteert een stroom van 50 kg. Indien 100% van de reststroom wordt nagescheiden met een rendement nascheiding van 25%, bedraagt het totale scheidingspercentage 62,5% (50% bronscheiding + 12,5%). Analyse: Het gemiddelde scheidingspercentage (incl. nascheiding) bedraagt 53%. Het totale scheidingspercentage ligt daarmee gemiddeld 3%punt hoger dan het gemiddelde percentage bronscheiding. Maastricht en Gewest Gooi- en Vechtstreek en Eindhoven hebben een relatief hoge bijdrage nascheiding waardoor hun totale scheidingspercentage hoger ligt dan hun percentage bronscheiding.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 13
Status: concept-eindrapport
3.2 Milieuprestaties per deelstroom Huishoudelijk restafval Hoeveelheid en samenstelling restafval (excl. grof huishoudelijk restafval) 350
Hoeveelheid ( kg/ inw)
300 250 200 150 100 50 0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Restafval totaal
243
250
283
249
166
204
203
237
216
199
207
259
124
216
Overig
95
22
31
64
41
56
64
53
38
34
49
41
39
38
Luiers en incontinentiemat
-
22
-
20
-
-
-
-
14
4
11
-
-
13
Drankenkartons
-
5
-
3
3
5
6
5
7
4
5
-
2
5
Blik
9
7
-
4
5
-
-
5
5
6
2
-
3
5
Kunststof
21
45
57
20
52
57
18
74
21
36
33
38
17
38
Textiel
9
7
7
11
9
9
3
9
9
10
10
13
4
8
Glas
14
10
16
9
8
9
9
10
11
10
6
15
4
10
Papier
37
40
71
38
13
24
23
33
30
21
19
63
10
30
Gft
58
90
101
79
35
45
80
49
81
73
72
90
45
69
Toelichting: De hoeveelheid en samenstelling van het restafval geeft een goede indicatie over het scheidingspotentieel. Wat zit er nog in het restafval wat er uit kan? De samenstelling is vastgesteld op basis van sorteeranalysegegevens. Indien recent geen sorteeranalyses zijn uitgevoerd is de gehele restafvalstroom als 'overig' weergegeven.
dekkingsgraad inzamelsysteem (in % huishoudens)
Inzamelmethode en dekkingsgraad restafval 100% 90% 80%
70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
Ondergrondse containers
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
20%
40%
18%
50%
16%
16%
24%
17%
14%
32%
33%
48%
2%
21%
Bovengrondse containers
3%
0%
2%
0%
4%
12%
0%
5%
10%
0%
20%
0%
0%
4%
Zakken
10%
10%
0%
0%
0%
0%
10%
0%
3%
1%
0%
2%
98%
10%
Duobakken
0%
0%
80%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
9%
Minicontainers
67%
50%
0%
50%
80%
72%
66%
78%
72%
68%
48%
50%
0%
55%
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 14
Status: concept-eindrapport
Analyse: Het gemiddelde restafvalaanbod (excl. grof restafval) bedraagt 216 kilo per inwoner. De diftargemeenten Apeldoorn en Maastricht hebben het laagste restafvalaanbod (respectievelijk 166 en 124 kilo per inwoner). Beide gemeenten onderscheiden zich ten opzichte van de andere gemeenten op het gft, dat door de goede scheiding nauwelijks meer in het restafval aanwezig is.
Gemeenten met relatief veel fijn restafval zijn Almere en Maassluis. Beide gemeenten hebben nog relatief veel gft en papier in hun restafval zitten. Het meest toegepaste inzamelmiddel voor huishoudelijk restafval is de minicontainer (55%), gevolgd door de ondergrondse container (21%). Maastricht is de enige gemeente in kring 2 die nog op grote schaal met zakken inzamelt (dure restafvalzak). De overige gemeenten hanteren de zak vaak alleen nog in het centrumgebied.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 15
Status: concept-eindrapport
Groente-, fruit en tuinafval (gft) Gescheiden ingezamelde hoeveelheid gft-afval
Hoeveelheid (kg/inw)
140
120 100 80 60
40 20 0
Gescheiden ingezameld
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
59
58
49
36
118
88
80
71
93
68
94
48
89
77
Toelichting: Hoeveelheid groente-, fruit- en tuinafval dat brongescheiden wordt ingezameld in kg per inwoner.
Totale aanbod en scheidingspercentage gft
Hoeveelheid (kg/inw)
250
200
150
100
50
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
51%
39%
33%
31%
77%
66%
50%
59%
53%
48%
56%
35%
67%
53%
gft in het restafval
58
90
101
79
35
45
80
49
81
73
72
90
45
69
Gescheiden ingezameld
59
58
49
36
118
88
80
71
93
68
94
48
89
77
Scheidingspercentage
Toelichting: Het totale aanbod gft-afval is de hoeveelheid gft die gescheiden wordt ingezameld plus de hoeveelheid gft die ongescheiden in het restafval wordt aangeboden. Het scheidingspercentage is het percentage van het totale aanbod dat gescheiden wordt ingezameld. Indien recent geen sorteeranalyse is uitgevoerd kan de hoeveelheid gft in het restafval en het scheidingspercentage niet worden berekend .
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 16
Status: concept-eindrapport
Inzamelmethode en dekkingsgraad gft-inzameling 100%
Dekkingsgraad inzamelsysteem ( % huishoudens)
90% 80%
70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%
0%
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totale dekkingsgraad
67%
66%
82%
50%
77%
72%
66%
78%
100%
68%
100%
100%
100%
79%
Ondergrondse containers
0%
0%
2%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
33%
0%
0%
1%
Bovengrondse containers
0%
0%
0%
0%
1%
0%
0%
0%
28%
0%
20%
50%
0%
6%
Zakken
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
Duobakken
0%
0%
80%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
9%
Minicontainers
67%
66%
0%
50%
76%
72%
66%
78%
72%
68%
47%
50%
100%
63%
Inzamelfrequentie en dichtheid verzamelcontainers gft ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Dichtheid brengpunten (aantal hh per bp)
-
-
87
-
83
-
-
-
62
-
25
29
-
68
Inzamelfrequentie zakken (x pj)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
-
Inzamelfrequentie duobakken (x pj)
0
0
52
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
52
Inzamelfrequentie minicontainers (x pj)
26
26
0
53
26
26
26
26
26
26
39
26
26
28
Gescheiden ingezamelde hoeveelheid gft-afval per huishouden waar gft wordt ingezameld 400
Hoeveelheid (kg/huishouden )
350 300 250
200 150 100 50 0
Gescheiden ingezameld
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
192
210
154
144
359
289
254
212
205
195
241
104
176
219
Toelichting: Sommige gemeenten zamelen in bepaalde wijken geen gft apart meer in vanwege tegenvallende hoeveelheden en/of sterke vervuiling. In deze grafiek zijn de ingezamelde kilogrammen gft weergegeven per huishouden waar de gemeente nog wel gft apart inzamelt.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 17
Status: concept-eindrapport
Analyse: De hoeveelheid gft die gemiddeld wordt ingezameld is 77 kg per inwoner . Gemiddeld 69 kilo gft belandt ongescheiden in het restafval. Het gemiddelde scheidingspercentage bedraagt 53% Apeldoorn haalt evenals voorgaand jaar de meeste kilo's gft op (118 kg per inwoner) en heeft ook het hoogste scheidingsrendement. Apeldoorn is een diftargemeente (volume en frequentie) en heeft begin 2009 het tarief voor gft afgeschaft. Daarmee heeft de gft-scheiding een behoorlijke stimulans gekregen (van 75 naar 118 kg per inwoner: een toename van bijna 60%). 80% van de Apeldoornse huishoudens maakt gebruik van minicontainers die alternerend worden ingezameld; 20% maakt gebruik van bovengrondse containers. Maastricht, Deventer, Katwijk en de GAD laten ook goede gft-prestaties zien. Maastricht heeft evenals Apeldoorn een diftargemeente met een nultarief voor gft. Diftargemeente Heerlen laat juist een lage gftopbrengst zien. Heerlen heeft op het ledigen van de gft-container nog een tarief staan waardoor de burger minder gestimuleerd wordt om de gft-container te gebruiken.
Alkmaar, Almere, Alphen a/d Rijn, Amstelveen en Maassluis vallen op met relatief weinig gft-aanbod. In Amstelveen en Alkmaar komt dat doordat in grote delen van de gemeente geen gescheiden gft-inzameling meer plaatsvindt. Almere maakt als enige gemeente in kring 2 gebruik van de duo-bak. De scheidingspercentages en hoeveelheden gft vallen in deze gemeenten tegen. De capaciteit van de duobak speelt daarbij een belangrijke rol.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 18
Status: concept-eindrapport
Oud papier en karton (opk) Gescheiden ingezamelde hoeveelheid opk
Hoeveelheid (kg/inw)
120 100
80 60
40 20
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
67
71
52
57
74
63
59
45
65
72
98
53
78
64
Gebracht
43,5
6,1
25,7
57
33,2
18,1
0
9,3
18,6
22,4
64
20,3
52,9
25
Gehaald
23,5
64,8
26,7
0
40,3
44,4
59,4
35,2
46,5
49,4
34,4
32,9
24,8
39
Gescheiden ingezameld
Toelichting: Hoeveelheid oud papier en karton die brongescheiden wordt ingezameld per inwoner.
Totale aanbod en scheidingspercentage opk 200
Hoeveelheid (kg/inw)
180
160 140 120
100 80 60
40 20 0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
65%
64%
42%
60%
85%
72%
72%
58%
68%
77%
84%
46%
88%
68%
opk in het restafval
37
40
71
38
13
24
23
33
30
21
19
63
10
30
Gescheiden ingezameld
67
71
52
57
74
63
59
45
65
72
98
53
78
64
Scheidingspercentage
Toelichting: Het totale aanbod papier en karton is de hoeveelheid die gescheiden en ongescheiden via het restafval wordt ingezameld. Het scheidingspercentage is het percentage van het totale aanbod dat gescheiden wordt ingezameld. Indien recent geen sorteeranalyse is uitgevoerd kan de hoeveelheid opk in het restafval en het scheidingspercentage niet worden berekend.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 19
Status: concept-eindrapport
Inzamelmethode en dekkingsgraad opk 200%
Dekkingsgraad inzamelsysteem (in % huishoudens)
180% 160%
140% 120% 100% 80% 60%
40% 20% 0%
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
167%
100%
98%
100%
135%
100%
100%
200%
200%
200%
120%
140%
200%
147%
Ondergrondse containers 100%
50%
17%
100%
25%
0%
0%
0%
0%
91%
52%
100%
100%
34%
Bovengrondse containers
0%
0%
1%
0%
25%
0%
0%
100%
100%
9%
8%
20%
0%
29%
Minicontainers
67%
50%
2%
0%
75%
0%
3%
5%
72%
68%
0%
0%
0%
29%
Kratje
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
Los/ gebundeld
0%
0%
78%
0%
10%
100%
97%
95%
28%
32%
60%
20%
100%
55%
Totale dekkingsgraad
Inzamelfrequentie en dichtheid brengpunten opk
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Dichtheid brengpunten (aantal hh per bp)
512
190
69
177
369
-
-
22.333
679
841
320
441
1.037
3.044
Inzamelfrequentie minicontainer (x pj)
13
13
26
0
12
0
13
11
12
12
0
0
0
14
Inzamelfrequentie kratje (x pj)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
-
Inzamelfrequentie los/gebundeld (x pj)
0
0
26
0
12
26
26
11
12
12
26
6
12
18
Analyse: De gemiddelde hoeveelheid papier en karton die gescheiden wordt ingezameld is 64 kilo per inwoner. Daarvan wordt 61% gehaald en 39% gebracht. Gemiddeld 30 kilo verdwijnt ongescheiden in het restafval. Het gemiddelde scheidingspercentage bedraagt 68%. Koploper is Katwijk met 98 kilo per inwoner. In Katwijk wordt het papier en oud karton ingezameld door verenigingen, scholen en kerken. Dit gebeurt tweewekelijks zonder inzamelmiddel (los/gebundeld). Daarnaast kan papier ook worden gebracht. Maastricht doet het ook goed met 78 kg per inwoner. Omdat in Maastricht er praktisch geen papier meer zit in het restafval, scoort het een hoger scheidingsrendement dan Katwijk (88%). Achterblijver is Enschede met 45 kilo per inwoner. Ook het scheidingspercentage is vrij laag (58%).
Gemiddeld bij 29% van de huishoudens in kring 2 maakt gebruik van de minicontainer voor de inzameling van papier. Bij de meeste gemeenten die de minicontainer hebben ingevoerd worden de containers maandelijks geleegd. Almere leegt de containers tweewekelijks.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 20
Status: concept-eindrapport
Glas Gescheiden ingezamelde hoeveelheid glas
Hoeveelheid (kg/inw)
40 35 30 25 20
15 10 5 0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
21
20
16
24
25
22
19
15
29
22
25
21
33
22
Gebracht
21,1
20,4
16,1
24,4
24,7
8,6
19
15,2
28,5
21,7
24,8
20,7
33,0
21,5
Gehaald
0
0
0
0
0
13,1
0
0
0
0
0
0
0
0,8
Gescheiden ingezameld
BM
Toelichting: Hoeveelheid glas die brongescheiden wordt ingezameld per inwoner. Totale aanbod en scheidingspercentage glas 50
Hoeveelheid (kg/inw)
45 40
35 30 25
20 15 10 5
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
60%
67%
51%
73%
75%
70%
68%
61%
73%
68%
82%
58%
90%
69%
Glas in restafval
14
10
16
9
8
9
9
10
11
10
6
15
4
10
Gescheiden ingezameld
21
20
16
24
25
22
19
15
29
22
25
21
33
22
Scheidingspercentage
Toelichting: Het totale aanbod glas is de hoeveelheid die gescheiden en ongescheiden via het restafval wordt ingezameld. Het scheidingspercentage is het percentage van het totale aanbod dat gescheiden wordt ingezameld. Indien recent geen sorteeranalyse is uitgevoerd kan de hoeveelheid glas in het restafval en het scheidingspercentage niet worden berekend.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 21
Status: concept-eindrapport
Inzamelfrequentie en dichtheid glasbakken
Dichtheid brengpunten (aantal hh per bp)
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
782
400
329
382
782
697
1.275
554
-
488
261
408
1.037
707
0
0
0
0
0
26
0
0
0
0
0
0
0
26
Inzamelfrequentie (x pj)
Analyse: Gemiddeld wordt er 22 kg per inwoner aan glas gescheiden ingezameld. Daarvan wordt het overgrote deel gebracht (21,5 kg, 96%) gebracht naar de glascontainers in de wijk of naar de milieustraat. De hoeveelheid glas in het restafval bedraagt gemiddeld 10 kg per inwoner. Het gemiddelde scheidingspercentage bedraagt 69% Het meeste glas wordt ingezameld door Maastricht: 33 kilogram per inwoner en een scheidingspercentage van 90%. Maastricht heeft 60 milieuperrons waar glas kleurgescheiden kan worden aangeboden. Opvallend is dat de dichtheid waarop de milieuperrons zich bevinden vrij laag is (1 op de 1037 huishoudens tegen 1 op 723 huishoudens gemiddeld). Ook goed doen de gemeenten Amstelveen, Almere en Gewest Gooi- en Vechtstreek het. Deventer is de enige gemeente in kring 2 die naast een brengsysteem ook een haalsysteem voor glas heeft. Tweewekelijks komt de milieuwagen huis-aan-huis langs die naast glas ook papier, blik en kunststof verpakkingen inzamelt. Ofschoon de inzamelmethode zeer laagdrempelig is vertaalt zich dit niet in overtuigend hoger dan gemiddelde inzamelresultaten. Almere en Enchede laten ondanks een hoger dan gemiddelde glasbakkendichtheid lage glasopbrengsten zien. Overigens is het in het algemeen zo dat er nauwelijks tot geen verband bestaat tussen de dichtheid van de glasbakken en de glasrespons.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 22
Status: concept-eindrapport
Textiel Gescheiden ingezamelde hoeveelheid textiel 10
Hoeveelheid (kg/inw)
9 8 7
6 5 4
3 2 1
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Gescheiden ingezameld
4,3
8,8
4,6
3,2
4,6
5,2
3,7
4,5
5,6
5,3
5,2
3,7
1,3
4,6
Gebracht
4,3
4,4
1,6
1
4,4
5,2
3,7
3,5
4,8
4,9
5
3,6
0,7
3,6
Gehaald
0
4,4
3
2,2
0,2
0
0
1
0,8
0,4
0,2
0,1
0,6
1,0
Toelichting: Hoeveelheid textiel die brongescheiden wordt ingezameld per inwoner. Indien geen onderscheid in gehaalde en gebrachte hoeveelheden kan worden gemaakt, zijn de hoeveelheden onder gebracht weergegeven. Totale aanbod en scheidingspercentage textiel
Hoeveelheid (kg/inw)
30 25
20 15
10 5
0 Scheidingspercentage
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
31%
54%
40%
22%
35%
36%
57%
34%
38%
34%
35%
22%
24%
37%
Textiel in het restafval
9
7
7
11
9
9
3
9
9
10
10
13
4
8
Gescheiden ingezameld
4,3
8,8
4,6
3,2
4,6
5,2
3,7
4,5
5,6
5,3
5,2
3,7
1,3
4,6
Toelichting: Het totale aanbod textiel is de hoeveelheid die gescheiden en ongescheiden via het restafval wordt aangeboden. Het scheidingspercentage is het percentage van het totale aanbod dat gescheiden wordt ingezameld. Indien recent geen sorteeranalyse is uitgevoerd kan de hoeveelheid textiel in het restafval en het scheidingspercentage niet worden berekend.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 23
Status: concept-eindrapport
Inzamelfrequentie en dichtheid brengpunten textiel
Dichtheid brengpunten (aantal hh per bp) Inzamelfrequentie (x pj)
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
1.230
1.901
2.630
2.111
3.020
1.045
1.360
1.675
-
1.336
559
734
20.045
3.573
0
4
26
4
0
4
0
4
5
6
4
4
4
8
Analyse: Gemiddeld wordt er 4,6 kg per inwoner textiel gescheiden ingezameld, waarvan 22% wordt gehaald en 78% wordt gebracht. Gemiddeld 8 kg textiel zit nog in het restafval. Het gemiddelde scheidingspercentage voor textiel in kring 2 bedraagt 37%.
in gehaalde
Koploper is Alphen a/d Rijn met bijna 9 kilo per inwoner. Alphen heeft zowel een haalsysteem (4 ophaalrondes per jaar) als een brengsysteem (textielbakken: 1 brengpunt op 1901 huishoudens) Eindhoven heeft het hoogste scheidingspercentage met 57%. Eindhoven heeft alleen een brengsysteem. Er staan kledingcontainers in een dichtheid van 1 brengpunt op 1360 huishoudens. Almere valt op met een zeer hoge inzamelfrequentie van 26 x per jaar. Het textiel wordt in Almere in combinatie met oud papier opgehaald door verenigingen. De opbrengst ligt ter hoogte van het benchmarkgemiddelde.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 24
Status: concept-eindrapport
Kunststof verpakkingsafval Gescheiden ingezamelde hoeveelheid kunststof verpakkingsafval
Hoeveelheid (kg/inw)
14 12 10
8 6
4 2
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Gescheiden ingezameld
3,3
4,7
1,2
3,5
9,2
7,3
3,7
2,9
3,9
11,3
4,1
2,8
12,5
5,2
Gebracht
3,3
4,7
1,2
1,3
9,2
0,3
3,7
2,9
1,9
0
4,1
2,8
12,5
3,7
Gehaald
0
0
0
2,2
0
7
0
0
2
11,3
0
0
0
1,5
Toelichting: Hoeveelheid kunststof verpakkingsafval die brongescheiden wordt ingezameld per inwoner.
Totale aanbod en scheidingspercentage kunststof verpakkingsafval
Hoeveelheid (kg/inw)
140
120 100 80
60 40 20
0 Scheidingspercentage
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
13%
9%
2%
15%
15%
11%
17%
4%
15%
24%
11%
7%
43%
12%
In het restafval
21
45
57
20
52
57
18
74
21
36
33
38
17
38
Gescheiden ingezameld
3,3
4,7
1,2
3,5
9,2
7,3
3,7
2,9
3,9
11,3
4,1
2,8
12,5
5,2
Toelichting: Het totale aanbod kunststof verpakkingsafval is de hoeveelheid die gescheiden wordt ingezameld plus de hoeveelheid die ongescheiden in het restafval wordt aangeboden. Het scheidingspercentage is het percentage van het totale aanbod dat gescheiden wordt ingezameld. Indien recent geen sorteeranalyse is uitgevoerd kan de hoeveelheid kunststof afval in het restafval en het scheidingspercentage niet worden berekend.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 25
Status: concept-eindrapport
Inzamelmethode en dekkingsgraad kunststof verpakkingsafval
Dekkingsgraad inzamelsysteem (in % huishoudens)
120%
100%
80%
60%
40%
20%
0%
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
Inname-automaat
0%
0%
0%
0%
3%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
Ondergrondse containers
0%
100%
0%
0%
20%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
100%
14%
Bovengrondse containers 100%
0%
100%
0%
80%
0%
100%
100%
0%
0%
100%
100%
0%
54%
Milieuzak (halen)
0%
0%
100%
0%
100%
0%
0%
100%
100%
0%
0%
0%
32%
0%
BM
Inzamelfrequentie en dichtheid brengpunten kunststof verpakkingsafval
Dichtheid brengpunten (aantal hh per bp) Inzamelfrequentie milieuzak (x pj)
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
1.388
760
245
-
845
-
1.020
918
-
-
728
459
1.037
850
0
0
0
13
0
26
0
0
12
12
0
0
0
15
Gescheiden ingezamelde hoeveelheid kunststof verpakkingsafval per huishouden waar kunststof verpakkingsafval apart wordt ingezameld.
Hoeveelheid (kg/huish.)
30
25 20
15 10
5 0
Gescheiden ingezameld
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
7
11
3
7
22
17
8
7
9
22
11
6
25
12
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 26
Status: concept-eindrapport
Analyse: In 2010 is bij 97% van de huishoudens in kring 2 kunststof verpakkingsafval gescheiden ingezameld. Bij 54% gebeurde dat met bovengrondse containers. Bij 14% van de huishoudens wordt het plastic afval met ondergrondse containers ingezameld, en bij 32% met de milieuzak.
De diftargemeenten Maastricht, Apeldoorn en Heerlen halen de meeste kilo's kunststofafval op. Ook de scheidingspercentages zijn in deze gemeenten het hoogst. Apeldoorn en Maastricht hebben beide een brengsysteem; Heerlen heeft een haalsysteem ( de milieuzak die maandelijks wordt opgehaald). Kunststof is volumieus afval, dat in geval van een betaalzak en een volume-frequentiesysteem al snel geld uitspaart. Deventer doet het als niet-diftargemeente ook goed. De hoge inzamelfrequentie van 1 x per 2 weken met de milieukar, die ook textiel, papier en glas ophaalt, is waarschijnlijk de succesfactor.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 27
Status: concept-eindrapport
Overig gescheiden HHA 10
Hoeveelheid (kg/inw)
9 8 7 6
5 4 3 2
1 0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Luiers en incontinentiemat
-
-
-
-
-
-
-
0,8
-
-
-
-
-
0,1
Drankenkartons
-
-
-
-
2,6
-
-
-
-
-
-
-
5,7
0,7
Blik
-
-
-
-
0,2
1,5
-
-
-
-
-
-
1,4
0,2
Toelichting: Het betreft hier uitsluitend overige afvalstromen huishoudelijk afval (HHA) die gescheiden worden ingezameld, uitgezonderd grof huishoudelijk afval. Voorbeelden: drankenkartons, blik, luiers en incontinentiemateriaal. Analyse: Maastricht zamelt het meeste 'overig HHA' in. Daarbij gaat het vooral om drankenkartons (5,7 kilo per inwoner) en blik. Andere gemeenten die drankenkartons, blik en/of incontinentiemateriaal inzamelen, zijn Deventer, Apeldoorn en Enschede.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 28
Status: concept-eindrapport
Grof huishoudelijk afval Gescheiden ingezamelde hoeveelheid grof huishoudelijk afval
Hoeveelheid (kg/inw)
140 120 100
80 60
40 20
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Gescheiden ingezameld
54
93
101
86
38
74
105
46
100
55
44
80
78
78
Gebracht
47
89
101
86
37
73
105
44
99
45
40
80
76
76
Gehaald
7
4
-
1
1
1
-
2
1
10
3
-
2
2
Toelichting: Hoeveelheid grof huishoudelijk afval die brongescheiden wordt ingezameld per inwoner. Onder brengen wordt verstaan het aanleveren op een milieustraat, dan wel wijk(groen)depots.
Totale hoeveelheid grof huishoudelijk afval (gescheiden + ongescheiden) en scheidingsrendement 200
Hoeveelheid (kg/inw)
180 160
140 120 100
80 60 40
20 0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
62%
73%
81%
80%
61%
67%
69%
53%
77%
67%
63%
61%
71%
70%
Ongescheiden ingezameld
33
34
24
22
25
36
46
40
30
27
26
52
32
32
Gescheiden ingezameld
54
93
101
86
38
74
105
46
100
55
44
80
78
78
Scheidingspercentage
Toelichting: Het totale aanbod grof huishoudelijk afval is de hoeveelheid grof huishoudelijk afval die gescheiden dan wel ongescheiden wordt ingezameld. Verbouwings restafval wordt aangemerkt als ongescheiden aanbod. Het scheidingspercentage is het aandeel van het totale aanbod dat brongescheiden wordt ingezameld.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 29
Status: concept-eindrapport
Totale scheiding (inclusief nascheiding) % scheiding totaal (incl. nascheiding)
100% 90%
80% 70% 60% 50%
40% 30% 20% 10%
0%
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Scheiding totaal GHA
89%
73%
81%
92%
61%
67%
88%
53%
91%
70%
81%
80%
94%
80%
Aandeel nascheiding
27%
0%
0%
12%
0%
0%
18%
0%
14%
3%
19%
20%
23%
10%
Aandeel bronscheiding 62%
73%
81%
80%
61%
67%
69%
53%
77%
67%
63%
61%
71%
70%
Gescheiden ingezamelde hoeveelheid GHA
Hoeveelheid (kg/inw)
140
120
100
80
60
40
20
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
Gescheiden ingezameld
54
93
101
86
38
74
105
46
100
55
44
80
78
78
Overig
3,0
2,8
-
3,8
1,7
4,3
5,3
1,7
6,3
-
2,0
-
-
2,8
Blad
BM
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
0,5
0,9
-
0,7
-
-
0,1
-
0,8
0,1
-
-
-
0,2
Grond
-
4,9
20,1
5,3
-
-
20,2
-
9,6
2,4
-
-
6,3
7,6
Asbest
0,2
0,3
-
0,2
1,1
0,2
0,4
0,6
0,3
0,5
0,1
0,2
0,4
0,4
Hout
19,6
32,3
34,7
24,9
13,5
26,8
28,6
17,6
25,9
0,2
20,2
16,9
18,3
22,8
Puin
14,1
17,7
34,2
21,5
4,6
15,7
26,4
8,4
25,9
15,1
0,8
41,3
21,4
19,7
-
5,6
-
6,2
-
-
-
2,2
-
8,2
-
-
4,8
1,6
Grof tuinafval
5,9
12,6
0,3
10,1
9,6
17,2
15,1
9,1
15,7
18,7
6,9
2,8
17,8
11,4
Overige metalen
3,6
6,2
10,7
8,0
3,5
2,7
3,7
2,5
7,9
4,7
6,1
6,9
2,9
5,4
AEEA
6,4
8,5
-
4,3
3,4
5,4
3,9
3,2
6,2
4,0
6,0
9,5
5,2
4,4
Vlakglas
Bruikbare goederen
Toelichting: Hoeveelheid grof huishoudelijk afval die brongescheiden wordt ingezameld per inwoner, uitgesplitst naar deelstroom.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 30
Status: concept-eindrapport
Analyse: Het gemiddelde scheidingspercentage voor grof huishoudelijk afval is 70%.
Eindhoven zamelt de meeste kilo's grof afval gescheiden in. Het gaat daarbij om substantiële hoeveelheden puin, hout, grond en grof tuinafval. Ten opzichte van sommige andere gemeenten is het grof afval aanbod in Eindhoven 2 tot 3 keer zo hoog. Het acceptatiebeleid is ruimhartig: bewoners onbeperkt en gratis grof vuil brengen. De best-practice heeft Almere met 81%. In deze gemeente wordt meer dan 92% van de totale hoeveelheid grof huishoudelijk afval gebracht naar de milieustraat. Op de milieustraat kan het grof afval gratis en onbeperkt worden aangeboden. Voor halen moet worden betaald. Scheiding vindt plaats in 20 verschillende fracties.
Overige gemeenten die grof huishoudelijk goed scheiden zijn Alpen a/d Rijn, Amstelveen en Gewest Gooi- en Vechtstreek.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 31
Status: concept-eindrapport
CO2 reductie als gevolg van afvalscheiding 50
CO2 reductie (in kton)
45
en
40
35 30
25 20 15
10 5
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
Totale CO2 reductie
16
14
25
12
32
17
33
19
43
18
15
4
25
BM 25
Kunststof
0,8
0,9
0,6
0,7
3,7
1,9
2,1
1,2
2,5
2,6
0,7
0,2
3,9
1,9
Textiel
1,4
2,2
3,0
0,9
2,5
1,8
2,7
2,4
4,7
1,6
1,1
0,4
0,5
2,4
Glas
0,6
0,5
1,0
0,6
1,2
0,7
1,3
0,8
2,2
0,6
0,5
0,2
1,3
1,1
Papier
12,6
10,3
19,8
9,2
23,0
12,4
25,5
14,0
31,9
12,9
12,2
3,4
18,5
19,2
Gft
0,4
0,3
0,6
0,2
1,3
0,6
1,2
0,8
1,5
0,4
0,4
0,1
0,7
0,8
Toelichting: De hoeveelheid CO2 die gereduceerd wordt als gevolg van de huidige hoeveelheden afval die gescheiden worden ingezameld. Daarbij is gebruik gemaakt van kentallen van CE/ en Royal Haskoning. 1 kiloton CO2 is vergelijkbaar met het elektriciteitsverbruik van 475 huishoudens. Analyse: Omdat de CO2-reductie in absolute hoeveelheden is weergegeven laten de grotere gemeenten en samenwerkingsverbanden (Eindhoven en Gewest Gooi- en Vechtstreek) de meeste CO2-reductie zien. Het aandeel dat papierscheiding heeft in de huidige CO2-reductie is bij alle gemeenten aanzienlijk.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 32
Status: concept-eindrapport
4. Kostenprestaties 4.1 Hoofdprestatie-indicatoren kosten Totale afvalbeheerkosten
Kosten (€ /per aansluiting)
€ 300 € 250
€ 200 € 150 € 100
€ 50 €0
ALK
Totale afvalbeheerkosten € 151
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
€ 232
€ 240
€ 197
€ 166
€ 229
€ 164
€ 203
€ 169
€ 163
KAT
MAA
MST
BM
€ 223 € 231,0 € 172
€ 188
Indirecte kosten
€ 18
€6
€ 49
€ 70
€ 12
€ 37
€ 29
€ 21
€ 16
€ 38
€ 24
€ 19
€ 35
€ 29
Verwerkingskosten
€ 52
€ 85
€ 58
€ 44
€ 65
€ 78
€ 67
€ 83
€ 65
€ 39
€ 104
€ 87
€ 29
€ 63
Inzamelkosten
€ 81
€ 140
€ 133
€ 83
€ 90
€ 114
€ 67
€ 98
€ 88
€ 86
€ 95
€ 125
€ 108
€ 96
Toelichting: De totale afvalbeheerkosten betreffen alle directe en indirecte kosten per aansluiting voor het beheer van huishoudelijk afval. Btw en kwijtscheldingsbedragen zijn buiten beschouwing gelaten. Gemeente Velsen heeft geen volledige kostenopgave gedaan, waardoor deze gemeente in de verdere vergelijking is uitgesloten. Analyse: Gemiddeld bedragen de totale afvalbeheerkosten € 188,- per aansluiting. Iets meer dan de helft (51%) wordt uigegeven aan de inzameling. Aan de overslag, transport en verwerking wordt een derde uitgegeven (33%), en 16% van de totale kosten zijn indirecte kosten. De goedkoopste gemeente is Alkmaar met € 151,- per aansluiting. Dit is vooral te danken aan de efficiente inzameling van rest- en gft-afval, en de relatief lage verwerkingstarieven. Ook zijn de exploitatiekosten van de milieustraat laag. De duurste gemeente is Almere met € 240,- per aansluiting. Hier lijken de hoge kosten van de milieustraat de boosdoener . Opvallend is het grote verschil tussen de duurste en goedkoopste gemeente : bijna € 90,- per aansluiting. Een tweedeling is te maken in gemeenten die beneden de 200-eurogrens zitten (waaronder Alkmaar, Amstelveen, Apeldoorn, Eindhoven, GAD, Heerlen en Maastricht), en gemeenten boven de 200-eurogrens (Alphen a/d Rijn, Almere, Deventer, Enschede, Katwijk en Maassluis). Het verschil in de verwerkingstarieven voor restafval speelt daarbij een belangrijke rol. De diftargemeenten Apeldoorn , Heerlen en Maastricht behoren tot de goedkopere gemeenten. Door de optimale scheiding die in deze gemeenten plaatsvindt, zijn de verwerkingskosten lrelatief laag, wat doorwerkt in lage afvalbeheerkosten.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 33
Status: concept-eindrapport
4.2 Kostenprestaties per deelstroom Rest- en gft-afval Inzamel- en verwerkingskosten rest- en gftafval (in € per aansluiting)
Kosten (€ /per aansluiting)
€ 250
€ 200
€ 150
€ 100
€ 50
€0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
€ 98
€ 158
€ 114
€ 85
€ 110
€ 116
€ 114
€ 133
€ 110
€ 94
€ 158
€ 125
€ 105
€ 114
Verwerkingskosten gft
€7
€ 10
€8
€5
€ 11
€9
€ 15
€9
€9
€6
€ 14
€3
€8
€9
Verwerkingskosten rest
€ 50
€ 74
€ 63
€ 44
€ 55
€ 66
€ 57
€ 66
€ 62
€ 46
€ 81
€ 65
€ 28
€ 57
Inzamelkosten rest en gft
€ 41
€ 74
€ 43
€ 36
€ 45
€ 41
€ 42
€ 58
€ 39
€ 41
€ 62
€ 57
€ 69
€ 47
Totale verwijderingskosten
Toelichting: Kosten per aansluiting voor de inzameling en verwerking van rest- en gft-afval. Omdat veel gemeenten alternerend inzamelen zijn de inzamelkosten niet onderscheiden naar afvalstroom. Inzamel- en verwerkingskosten rest- en gftafval (in € per ton)
Kosten (€ /per ton)
€ 300
€ 250 € 200
€ 150 € 100 € 50
€0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
Inzamelkosten rest en gft
62
100
50
62
67
60
71
81
57
79
81
86
163
BM 76
Verwerkingskosten rest
94
124
87
88
141
137
133
119
129
118
153
117
115
120
Verwerkingskosten gft
56
75
63
73
39
44
89
53
44
46
58
29
46
57
Toelichting: Inzamel- en verwerkingskosten per ton rest- en gft-afval.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 34
Status: concept-eindrapport
Papier Inzamel- en verwerkingskosten opk (in € per aansluiting)
Kosten (€ /per aansluiting)
€ 20
€ 15 € 10 €5 €0 -€ 5 -€ 10
-€ 15 -€ 20
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
€0
€0
€ -3
€ -11
€1
€2
€ -5
€3
€ -3
€ -5
€2
€ -2
€ -2
€ -2
Verwerkingskosten
€ -10
€ -6
€ -13
€ -11
€ -9
€ -10
€ -14
€ -6
€ -9
€ -14
€ -3
€ -2
€ -13
€ -10
Netto-inzamelkosten
€ 10
€7
€ 10
€0
€ 10
€ 12
€9
€ 10
€6
€9
€5
€-
€ 11
€8
Totale verwijderingskosten
Toelichting: Totale verwijderingskosten betreffen de inzamel- en verwerkingskosten minus eventuele vergoedingen die in het kader van producentenverantwoordelijkheid zijn ontvangen. Indien de verwerkingskosten negatief zijn, betekent dit dat er sprake is van opbrengsten ipv kosten. Inzamel- en verwerkingskosten opk (in € per ton)
Kosten (€ /per ton)
114
€ 80
€ 30
-€ 20
-€ 70
-€ 120
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totale verwijderingskosten
3
1
24-
96-
3
14
40-
31
18-
37-
9
21-
14-
16-
Netto inzamelkosten
69
39
71
1
58
81
76
93
44
66
21
-
73
60
Verwerkingskosten
66-
38-
96-
97-
55-
67-
116-
61-
62-
103-
12-
21-
86-
76-
Toelichting: Netto-inzamelkosten zijn de inzamelkosten minus de eventuele inzamelvergoedingen die in het kader van producentenverantwoordelijkheid zijn ontvangen.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 35
Status: concept-eindrapport
Glas Inzamel- en verwerkingskosten glas (in € per aansluiting) € 10
Kosten (€ /per aansluiting)
€8 €6 €4
€2 €0 -€ 2 -€ 4
-€ 6 -€ 8 -€ 10
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
Totale verwijderingskosten
€1
€3
€2
€2
€1
€5
€ -0
€1
€0
€ -0
€1
€3
€3
BM
€1
Verwerkingskosten
€1
€2
€ -0
€0
€ -0
€0
€ -2
€0
€ -3
€ -1
€0
€3
€ -0
€ -1
Netto-inzamelkosten
€ -0
€2
€2
€1
€1
€5
€1
€1
€3
€1
€1
€-
€3
€2
Toelichting: Totale verwijderingskosten betreffen de inzamel- en verwerkingskosten minus eventuele vergoedingen die in het kader van producentenverantwoordelijkheid zijn ontvangen. Omdat een aantal gemeenten één totaalbedrag met hun afnemer heeft afgesproken, is het onderscheid in inzamel- en verwerkingskosten niet in alle gevallen te maken.
Inzamel- en verwerkingskosten glas (in € per ton)
Kosten (€ /per ton)
€ 200 € 150
€ 100 € 50
€0 -€ 50 -€ 100
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totale verwijderingskosten
12
67
48
36
24
101
10-
41
1
3-
9
60
45
26
Netto inzamelkosten
2-
31
57
26
25
100
29
31
44
24
8
-
47
36
Verwerkingskosten
13
35
9-
9
1-
0
39-
10
42-
27-
1
60
2-
10-
Toelichting: Netto-inzamelkosten zijn de inzamelkosten minus de eventuele inzamelvergoedingen die in het kader van producentenverantwoordelijkheid zijn ontvangen.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 36
Status: concept-eindrapport
Kunststof verpakkingsafval Inzamel- en verwerkingskosten kunststoffen (in € per aansluiting) €6
Kosten (€ /per aansluiting)
€4
€2 €0 -€ 2
-€ 4 -€ 6 -€ 8
Totale verwijderingskosten
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
€ -1
€1
€ -0
€2
€ -5
€4
€ -2
€-
€ -0
€ -5
€ -2
€1
€ -6
€ -1
€-
€-
€-
€-
€0
€ -0
€ -5
€ -2
€1
€ -6
€ -1
Verwerkingskosten
€-
€-
€-
€0
€-
€-
€-
€-
Netto-inzamelkosten
€ -1
€1
€ -0
€2
€ -5
€4
€ -2
€-
Toelichting: Totale verwijderingskosten betreffen de inzamel- en verwerkingskosten minus eventuele vergoedingen die in het kader van producentenverantwoordelijkheid zijn ontvangen. Inzamel- en verwerkingskosten kunststoffen (in € per ton)
Kosten (€ /per ton)
€ 600
€ 400 € 200
€0 -€ 200 -€ 400
-€ 600
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totale verwijderingskosten
119-
46
98-
265
227-
207
237-
-
6-
242-
205-
136
250-
84-
Netto inzamelkosten
119-
46
98-
220
227-
207
237-
-
6-
242-
205-
136
250-
87-
-
-
-
45
-
-
-
-
-
-
-
-
-
3
Verwerkingskosten
Toelichting: Netto-inzamelkosten zijn de inzamelkosten minus de eventuele inzamelvergoedingen die in het kader van producentenverantwoordelijkheid zijn ontvangen.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 37
Status: concept-eindrapport
Analyse: Eén van de grootste kostenposten voor het gemeentelijk afvalbeheer is die voor restafval en gft. De gemiddelde verwijderingskosten per aansluiting voor rest- en gft-afval bedragen € 114,-, ofwel 61% van de totale afvalbeheerkosten. Het aandeel van de overige afvalstromen - papier, glas, textiel - in de totale afvalbeheerkosten is veel lager, niet in de laatste plaats omdat deze stromen vaak geld opleveren bij de verwerking. Amstelveen maakt de laagste verwijderingskosten (inzameling + verwerkingskosten) voor restafval en gft: € 85,- per aansluiting. Dit is enerzijds toe te schrijven aan een efficiënte inzameling (de inzamelkosten per ton bedragen € 62,- per ton tegen € 76,- gemiddeld), anderzijds aan gunstige verwerkingstarieven voor met name restafval. Gemeenten die het ook goed doen met lage rest- en gftkosten zijn Heerlen (vooral door goede scheiding en laag restafvalaanbod) en Alkmaar (efficiente inzameling, lage verwerkingkosten voor restafval). Over het algemeen kan worden gesteld dat de verwerkingstarieven voor restafval en gft zeer bepalend zijn voor de totale verwijderingskosten die gemeenten maken voor deze afvalstromen. In recente Europese aanbestedingen zijn de verwerkingstarieven fors omlaag gegaan. Ook in deze benchmark zijn de verschillen in verwerkingstarieven tussen de gemeenten groot. Daar waar Katwijk meer dan 150 euro per ton moet betalen voor de verbranding van restafval (incl. overslag en transport), betalen Allmere, Alkmaar en Amstelveen rond de negentig euro per ton. De verschillen tussen de verwerkingstarieven voor gft zijn zo niet nog groter: van € 89,- per ton in Eindhoven tot nog geen 30 euro per ton in Maassluis.
Ten aanzien van de kosten die worden gemaakt voor de verwijdering van papier, glas en textiel, zijn de verschillen tussen de gemeenten enorm. Hier spelen doorgaans twee aspecten een rol: 1. de prijs die voor de stromen wordt ontvangen bij de verwerker. De verschillen zijn zeer groot, en worden mede bepaald door de transportafstanden en benodigde bewerkingen / vervuilingsgraad van de stromen. 2. het sociaal-maatschappelijke karakter van de inzameling (vooral bij de papier en textielinzameling) speelt dat een rol). In welke mate wordt gebruik gemaakt van goedkope arbeid en/of vrijwilligers, en in welke mate worden de opbrengsten gegund/ overgelaten aan de verenigingen en charitatieve instellingen? Hoe is de subsidieregeling ingericht? De inzamel- en verwerkingskosten voor papier bedragen gemiddeld - € 2,- per aansluiting. Papier levert dus per saldo geld op. De verschillen tussen de gemeenten zijn groot: Amstelveen verdient per saldo 11 euro per aansluiting aan de verwijdering van papier, terwijl Enschede € 3,- betaalt. Hetzelfde geldt voor de glaskosten. Ook hier zijn de verschillen groot. Gemiddeld wordt er € 1,- per aansluiting aan de verwijdering van glas uitgegeven. De inzamel- en vewerkingskosten voor kunststofafval liggen rond de - € 1,-, ofwel er wordt (na aftrek van de kunststofvergoeding) netto overgehouden op de kunststofinzameling. Omdat de inzamelrespons nog vrij laag ligt, zijn de bedragen eveneens vrij laag.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 38
Status: concept-eindrapport
Grof huishoudelijk afval Inzamelkosten, vergoedingen en verwerkingskosten grof huishoudelijk afval (in € per aansluiting) € 70
Kosten (€ /per aansluiting)
€ 60 € 50
€ 40 € 30
€ 20 € 10
€0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totale verwijderingskosten
€ 24
€ 37
€ 58
€ 31
€ 35
€ 30
€ 25
€ 42
€ 32
€ 29
€ 26
€ 49
€ 26
€ 34
Verwerkingskosten
€7
€5
€2
€5
€9
€ 14
€ 12
€ 15
€6
Inzamelvergoedingen
€-
€ -5
€-
€-
€-
€-
€-
€ -4
Kosten milieustraat
€6
€ 33
€ 41
€ 22
€ 19
€ 10
€ 13
€ 27
Haalkosten
€ 10
€3
€ 15
€4
€7
€7
€1
€5
€3
€ 18
€ 18
€5
€8
€ -1
€-
€-
€-
€ -1
€ 21
€ 15
€6
€ 31
€ 21
€ 21
€5
€ 11
€2
€-
€-
€6
Toelichting: Totale verwijderingskosten betreffen de inzamel- en verwerkingskosten minus eventuele vergoedingen die van burgers worden ontvangen (opbrengsten milieustraat). Inzamel- en verwerkingskosten grof huishoudelijk afval (in € per ton) € 1.000
Kosten (€ /per ton)
€ 900 € 800 € 700 € 600
€ 500 € 400 € 300 € 200
€ 100 €0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Haalkosten
158
155
607
199
403
551
298
228
208
464
60
-
-
285
Netto-kosten milieustraat
49
101
139
111
149
39
41
126
80
106
44
134
98
93
Verwerkingskosten
38
17
5
24
57
53
37
73
20
19
98
64
22
36
Toelichting: Netto kosten milieustraat zijn de exploitatiekosten van de milieustraat minus eventuele opbrengsten aan de poort die van burgers worden verkregen.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 39
Status: concept-eindrapport
Analyse: De totale inzamel- en verwerkingskosten voor grof huishoudelijk afval bedragen gemiddeld € 34,- per aansluiting, ofwel 18% van de totale afvalbeheerkosten. De laagste kosten voor grof huishoudelijk afval maakt Alkmaar met € 24,- per aansluiting. Dit komt vooral door het lage grof afval aanbod, en de relatief goedkope milieustraat waar de gemeente gebruik van maakt. Almere maakt relatief hoge kosten voor grof huishoudelijk afval. Dit komt door de milieustraat die vrij duur is. Bepalende factoren voor de hoogte van de directe kosten voor grof huishoudelijk afval zijn o.a.: - Hoeveelheden grof afval die worden aangeboden, in relatie tot het acceptatiebeleid - Mate van afvalscheiding (zowel op de milieustraat als bij ophalen) - Service en dienstverleningsniveau, exploitatielasten milieustraat - Inzameltarieven / - kosten - Verwerkingstarieven De haalkosten voor grof huishoudelijk afval bedragen gemiddeld € 285,- per ton. Bij sommige gemeenten zijn de haalkosten per ton erg hoog (in Almere zelfs meer dan € 600,- per ton). Veelal gaat het hier om (betaalde) routes die op afroep worden gereden. De inzamelkosten van grof huishoudelijk afval dat naar de milieustraat wordt gebracht zijn gemiddeld € 93,- per ton. Opvallend zijn de hoge kosten per ton in Almere en Apeldoorn. De totale verwerkingskosten per ton grof huishoudelijk afval zijn gemiddeld € 36,-. Het betreffen de gemiddelde verwerkingskosten per ton voor de gehele stroom grof huishoudelijk afval (dus niet alleen grof huishoudelijk restafval).
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 40
Status: concept-eindrapport
5. Prestaties dienstverlening 5.1 Hoofdprestatie-indicatoren dienstverlening Totale dienstverleningsscore 500 450 400
350
Score
300 250 200
150 100 50 0 Totaalscore
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
275
273
385
321
248
340
212
251
274
258
335
315
289
284 6
Capaciteit
4
5
6
6
5
6
6
6
6
6
5
5
5
Motivatie
4
10
4
8
6
8
7
4
8
9
7
8
7
7
Gelegenheid brengen
126
179
185
177
126
109
98
125
143
138
236
222
146
144
Gelegenheid halen
142
79
190
130
111
217
101
117
117
105
86
80
130
128
Toelichting: De dienstverleningsscore geeft een indicatie van de omvang van het servicepakket dat de gemeente aanbiedt aan haar burgers. Er wordt onderscheid gemaakt naar vier dienstverleningsaspecten: gelegenheid (de intensiteit van de haal- en brengmogelijkheden die worden geboden), motivatie (in hoeverre worden burgers gestimuleerd om afval gescheiden aan te bieden) en capaciteit (de intensiteit van de informatievoorziening). De scores zijn bepaald op basis van een vragen-score lijst die door de gemeenten zelf is ingevuld. De wijze waarop de scores worden berekend is na te lezen in de Afvalmonitor. Analyse: De scores die voor 'gelegenheid halen' en 'gelegenheid brengen' kunnen worden verkregen zijn communicerend. Ofwel, een gemeente die overwegend is ingericht op het ophalen van afval, kan evenveel punten halen als een gemeente die overwegend is ingericht op het brengen van afval. Op basis van bovenstaand figuur kan gesteld worden dat alle gemeente in kring 2 zich bedienen van een mix van haal- en brengvoorzieningen. De verhouding is per gemeente verschillend. Zo zijn Deventer en Almere overwegend 'haalgemeenten', terwijl Alphen a/d Rijn, Katwijk en Maassluis overwegend 'brenggemeenten' zijn.
De gemiddelde score op dienstverlening is 284 punten. Almere heeft de hoogste score met 385 punten. Zowel de haal- als de brengvoorzieningen zijn in Amstelveen intensief ingericht.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 41
Status: concept-eindrapport
5.2 Dienstverlening per aspect Gelegenheid halen
Score
250
200
150
100
50
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totaalscore
142
79
190
130
111
217
101
117
117
105
86
80
130
128
Grof afval
93
36
60
60
60
72
36
61
49
39
36
48
63
55
Luiers
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Drankenkartons
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Blik
-
-
-
-
-
26
-
-
-
-
-
-
-
2
Kunststoffen
-
-
-
13
-
26
-
-
12
12
-
-
-
5
Textiel
-
4
26
4
-
4
-
4
5
6
4
4
4
6
Glas
-
-
-
-
-
26
-
-
-
-
-
-
-
2
OPK
9
7
21
-
10
26
26
11
12
12
16
1
12
14
Gft
17
17
42
27
20
19
17
20
19
18
18
13
26
22
Restafval
23
16
42
27
21
19
22
20
20
18
12
14
25
23
Toelichting: De score geeft een indicatie van de intensiteit waarmee de gemeente huishoudelijk afval aan huis ophaalt. De score wordt berekend door de inzamelfrequentie (in aantal keer per jaar) te vermenigvuldigen met de dekkingsgraad (= % huishoudens waar de haalservice geleverd wordt). Indien op afroep wordt ingezameld wordt een vaste score van 12 punten toegekend. Bij grof afval zijn de scores per deelstroom GHA bij elkaar opgeteld. Analyse: De gemiddelde score voor 'haalgelegenheid' bedraagt 128 punten. Deventer heeft de hoogste score met 217 punten. Deventer is een echte haalgemeente met een tweewekelijkse inzameling voor praktisch alle droge componenten (milieuwagen). Almere doet het ook goed met 190 punten. Textiel en oud papier worden om de 2 weken ingezameld. Rest- en gftafval worden wekelijks met de duo-bak ingezameld.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 42
Status: concept-eindrapport
Gelegenheid brengen
Score
250
200
150
100
50
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totaalscore
126
179
185
177
126
109
98
125
143
138
236
222
146
144
Milieustraat
59
74
77
65
65
58
65
73
78
87
71
86
85
72
Tuinafval
-
-
-
-
-
-
-
-
0
-
-
-
-
0
Bladafval
3
12
-
-
5
-
-
-
-
-
12
-
12
2
Luiers
-
-
-
-
-
7
-
3
-
-
1
-
-
1
Drankenkartons
-
-
-
-
5
-
-
-
-
-
-
-
10
1
Blik
-
-
-
-
0
-
-
-
-
-
-
-
10
1
Kunststoffen
7
13
41
-
12
-
10
11
-
-
14
22
10
11
Textiel
8
5
4
5
3
10
7
6
-
7
18
14
0
5
Glas
13
25
30
26
13
14
8
18
24
20
38
25
10
19
OPK
20
26
26
57
14
-
-
0
15
12
19
27
10
14
Gft
-
-
0
-
0
0
-
-
7
-
31
26
-
3
17
23
7
24
9
20
7
13
20
11
33
23
1
14
Restafval
Toelichting: De score geeft een indicatie van de intensiteit van de brengvoorzieningen die de gemeente beschikbaar stelt voor het aanleveren / zelf wegbrengen van huishoudelijk afval. De score wordt bepaald door de dichtheid van de brengpunten (in aantal brengpunten per 10.000 huishoudens). Voor de milieustraat is een aangepaste scoreberekening aangehouden, waarbij openingstijden, aantal geaccepteerde afvalstromen, etc. scorebepalend zijn.
Analyse: De gemiddelde score op brenggelegenheid bedraagt 144 punten. Katwijk heeft hier de hoogste score met 236 punten. Het verschil wordt gemaakt op de afvalstromen glas, textiel , grof afval en bladafval waar Katwijk een fijnmaziger netwerk van brengvoorzieningen heeft dan de andere gemeenten. Samen met Maassluis is het de enige gemeente in kring 2 die nog op redelijke schaal een brengsysteem voor gft-afval heeft .
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 43
Status: concept-eindrapport
Motivatie 14
12
Score
10 8
6 4 2 0
Motivatie
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
4
10
4
8
6
8
7
4
8
9
7
8
7
7
Toelichting: Score geeft een indicatie van de intensiteit waarmee een gemeente de burgers motiveert om afval gescheiden aan te bieden.
Capaciteit 10 9 8
Score
7 6 5 4 3 2 1 0 Capaciteit
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
4
5
6
6
5
6
6
6
6
6
5
5
5
6
Toelichting: Score geeft een indicatie van de intensiteit waarmee een gemeente de burgers voorlicht omtrent gescheiden afvalinzameling (wat, hoe, waar, waarom).
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 44
Status: concept-eindrapport
6. Regieprestaties 6.1 Hoofdprestatie-indicatoren regie Totale regiescore 30
25
Score
20
15
10
5
0
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
Totaalscore
16
9
13
17
18
20
21
14
18
16
16
15
17
16
Sturingsregie
6
2
5
6
7
7
7
6
7
7
6
4
6
6
Burgerregie
3
2
2
3
3
5
6
2
3
2
3
6
5
3
Beleidsregie
7
5
6
8
8
8
8
6
8
7
7
5
6
7
Toelichting: Score geeft een indicatie van de regievoering die de gemeente uitoefent op het productveld huishoudelijk afval. De totaalscore is opgebouwd uit subscores voor beleidsregie (beleidsvoering), burgerregie (in welke mate worden burgers betrokken) en informatiesturing (de mate waarin registratie en bijsturing plaatsvindt). De score wordt bepaald op basis van een vragen-scorelijst.
Analyse: De gemiddelde benchmarkscore is 16 punten. Koploper is de gemeente Eindhoven met 21 punten. Op praktisch alle onderdelen scoort Eindhoven de maximale score. Alphen a/d Rijn heeft de laagste score (9 punten). Met name op burgerregie en informatiesturing laat deze gemeente lagere scores zien ten opzichte van de andere gemeenten.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 45
Status: concept-eindrapport
Opdrachtgeversregie 10 9 8
Score
7 6 5 4 3 2 1 0 Opdrachtgeversregie
ALK
ALP
ALM
AMV
APE
DEV
EIN
ENS
GAD
HEE
KAT
MAA
MST
BM
-
-
-
5
5
5
5
5
5
6
-
-
6
5
Toelichting: Score geeft een indicatie van de regievoering die de gemeente uitoefent op de inzameldienst. Daarbij wordt vooral gekeken naar de opdrachtgever-opdrachtnemerrelatie. In hoeverre zijn de afspraken omtrent de inzameling goed vastgelegd en vindt er periodiek controle en verantwoording plaats? Omdat niet alle gemeenten in opdrachtgevers-opdrachtnemersschap werken (met name gemeenten met eigen inzameldienst), maakt deze score geen deel uit van de totale regiescore. De score wordt bepaald op basis van een vragen-scorelijst.
Analyse: De gemiddelde score bedraagt 5 punten. Heerlen en Maastricht (beide diftargemeenten) zijn de enige met 6 punten. Beide gemeenten onderhouden een actieve opdrachtgevers-opdrachtnemersrelatie. Met een dienstverleningsovereenkomst en jaarplannen worden de afspraken tussen de gemeente en de inzameldienst vastgelegd. Er vindt periodieke verantwoording en controle plaats. De gemeenten met 0 punten hebben een eigen inzameldienst en werken niet op basis van intern opdrachgtgevers-opdrachtnemersschap. Maastricht en Amstelveen hebben een eigen vinzameldient, maar onderhouden daarmee een interne opdrachtgevers-opdrachtnemersrelatie.
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 46
Status: concept-eindrapport
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 47
Status: concept-eindrapport
Benchmark Afvalscheiding/ peiljaar 2010
Pagina 48
Status: concept-eindrapport