Beleidsmedewerker 3e Economische Zaken

5 - DA AGSE OPLEIDING 10, 17, 24, 31 maart en 7 april 2016 La Vie Utrecht

Wegens groot succes herhaald!

Beleidsmedewerker Economische Zaken Creëer een gunstig ondernemingsklimaat in uw gemeente! Module

1

Module

2

Actualiteiten en rijksbeleid  Wat zijn de belangrijkste speerpunten van het ministerie van Economische Zaken?  Wat betekent het topsectorenbeleid voor u en uw gemeente?  Op welke wijze kan de samenwerking tussen het bedrijfsleven, het onderwijs en de overheid bijdragen aan innovatie en economische groei?

Ontwikkelen van lokaal economisch beleid  Waarom een lokaal economisch beleidsplan en voor wie is het plan bedoeld?  Hoe bevordert u de economische groei in uw gemeente?  Welke maatregelen kunnen op regionaal niveau worden genomen ter versterking van het vestigingsklimaat?

Bedrijvigheid en bedrijventerreinen Module

3

 Hoe ontwikkelt u een nieuw bedrijventerrein en herstructureert u bestaand terrein?  Over welke voorzieningen moet een bedrijventerrein beschikken en waarom? En wat weegt het zwaarst bij de keuze voor een regio en locatie?  Op welke wijze draagt een campus bij aan de versterking van de regionale economische structuur?

Economie en arbeidsmarktbeleid Module

4

Module

5

 Op welke manier werkt uw gemeente samen met het bedrijfsleven en het onderwijs aan een goed functionerende lokale arbeidsmarkt?  Wie zijn de belangrijkste spelers op het terrein van het onderwijs en de arbeidsmarkt?  Op welke manier bevordert u investeringen in human capital en de samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven in uw gemeente?

Adviseren in een politiek bestuurlijke omgeving  Wat zijn de verschillende rollen, verantwoordelijkheden en belangen van stakeholders?  Hoe kunt u beleid en adviezen uitdragen en verdedigen?  Op welke manier communiceert u met partners, media en burgers?

www.sbo.nl/economischezaken i.s.m.

3e editie

5-DA AGSE OPLEIDING | 10, 17, 24, 31 MA ART EN 7 APRIL 2016 | L A VIE UTRECHT

MODULE 1 10 maart 2016

Het bevorderen van het vestigingsklimaat in uw gemeente als topprioriteit! Het vestigingsklimaat bepaalt hoe aantrekkelijk uw gemeente voor bedrijven is om een vestiging te openen. De infrastructuur, het opleidingsniveau, de aanwezigheid van andere bedrijven en de vestigingsmogelijkheden zijn van groot belang of een bedrijf zich wel of niet wil vestigen in uw gemeente. Uw verantwoordelijkheden als beleidsmedewerker Economische Zaken nemen toe. Samen met onderwijsinstellingen en bedrijven moet u komen tot een lokaal economisch beleidsplan dat leidt tot een gunstig ondernemingsklimaat in uw gemeente. Bent u goed voorbereid om deze taak op u te nemen?

De regie ligt in uw handen! Om optimaal resultaat binnen uw gemeente te behalen is uw actuele kennis van cruciaal belang. U moet voldoen aan hoge eisen als beleidsmedewerker Economische Zaken.

Ontwikkel uzelf tot de aanjager van bedrijvigheid in uw gemeente Tijdens deze opleiding leert u:  Wat de belangrijkste speerpunten zijn van het ministerie van Economische Zaken  Wat het topsectorenbeleid betekent voor u en uw gemeente  Hoe u maximaal kunt profiteren van regionale en provinciale regelingen voor versterking van de economie  Hoe u een lokaal economisch beleidsplan ontwikkelt voor uw gemeente  Welke maatregelen op regionaal niveau kunnen worden genomen ter versterking van het vestigingsklimaat  Op welke manier u de samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven bevordert in uw gemeente

U gaat naar huis met:  Handvatten voor het opstellen van een lokaal economisch beleidsplan voor uw gemeente  Antwoorden op al uw vragen gegeven door ervaringsdeskundigen  Verschillende praktijkcases en interactieve opdrachten door gastdocenten uit het werkveld  Diverse checklisten, modellen en casussen, zodat u Certificaat direct in uw eigen praktijk aan de slag kunt Beleidsmedewerker Economische Zaken  Toegang tot een online leeromgeving, waar u contact kunt onderhouden met uw vakgenoten  Een certificaat van deelname van deelname

Actualiteiten en rijksbeleid

Introductie en kennismaking Katja van der Vet, hoofddocent van de opleiding beleidsmedewerker Economische Zaken en directeur van Made in May, adviesbureau op het terrein van ondernemerschap en communicatie

Economisch beleid anno 2016: trends en actuele ontwikkelingen  Wat zijn de belangrijkste speerpunten van het ministerie van Economische Zaken?  Wat betekent het topsectorenbeleid voor u en uw gemeente?  Hoe wordt in Nederland een optimaal ondernemingsklimaat gecreëerd? En welke randvoorwaarden zijn hierbij van belang?  Op welke wijze kan de samenwerking tussen het bedrijfsleven, het onderwijs en de overheid bijdragen aan innovatie en economische groei?  De opkomst van campusontwikkeling: welke kansen biedt dit voor uw gemeente?  Bezuinigingen rijksbreed leiden tot het uitstellen of schrappen van subsidies voor innovaties: hoe kunt u hierop anticiperen?  Wat is nodig voor het behoud van bedrijvigheid in krimpregio's? En hoe kan economisch beleid, krimp tegengaan? Frans Boekema, zelfstandig adviseur economische zaken en voormalig hoogleraar Economische Geografie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en de Universiteit van Tilburg, verricht onderzoek en adviseert gemeenten, provincies, ministeries, bedrijven, brancheorganisaties en ontwikkelmaatschappijen op het terrein van regionale economie

Economische zaken in de driehoek tussen markt, overheid en gemeenschap  Wat betekent de maatschappelijke kanteling (‘klein is het nieuwe groot’) voor economische zaken?  Hoe organiseert u samenwerking tussen markt, gemeenschap en overheid?  Welke meerwaarde wordt op het snijvlak van markt, overheid en gemeenschap gerealiseerd?  Welke agenda kan uw gemeente daarin ontwikkelen op het terrein van stedelijke economie en wijkeconomie? Jeroen den Uyl, partner bij Twyntra Gudde en initiatiefnemer van het platform campus- en clusterontwikkeling waar overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen kennis en ervaringen uitwisselen

Stel uw eigen praktijk centraal! Na inschrijving krijgt u de gelegenheid om uw eigen praktijkcase in te brengen. De docenten gaan hier gericht mee aan de slag. Zo haalt u het maximale uit de opleiding. Heeft u nog vragen achteraf? De docenten zijn graag bereid om na de opleiding met u mee te denken over vraagstukken waar u in de praktijk tegen aan loopt.

Zorg dat u goed voorbereid bent en meld u nu aan!

Tijdschema alle dagen 09.00 09.30 12.30 13.30 16.30

Ontvangst met koffie en thee Aanvang ochtendprogramma, met tussentijdse koffie- en theepauze Lunchpauze Aanvang middagprogramma, met tussentijdse koffie- en theepauze Afsluiting van de lesdag

MODULE 2

MODULE 3

17 maart 2016

24 maart 2016

Ontwikkelen van lokaal economisch beleid Aan de slag met uw lokaal economisch beleidsplan  Waarom een lokaal economisch beleidsplan en voor wie is het plan bedoeld?  Hoe werkt u samen met bedrijven en ondernemingsorganisaties?  Hoe bevordert u de economische groei in uw gemeente?  Op welke manier kunt u verschillende sectoren (industrie, bouwnijverheid, groothandel, toerisme en recreatie, horeca, land- en tuinbouw) beter op elkaar laten aansluiten?  Hoe bevordert u de continuïteit en diversiteit van de bedrijvigheid in uw gemeente?  Welke instrumenten (lokale belastingen, regelgeving) heeft u tot uw beschikking om ondernemers maximaal met elkaar te laten samenwerken?  Op welke manier kunnen bestuurders en raadsleden sturing geven aan het strategisch economisch beleid van uw gemeente?  Monitoring en evaluatie van effecten en voortgang van beleid: hoe doet u dit? Lars Pijlman, directeur van Seinpost, interim en adviesbureau op het terrein van economie en ruimte, ondersteunt, begeleidt en adviseert gemeenten, regio’s en provincies bij de realisatie van lokaal economisch beleid

Versterking van lokaal economisch beleid door regionale samenwerking  Welke maatregelen kunnen op regionaal niveau worden genomen ter versterking van het vestigingsklimaat?  Wat zijn de schaalvoordelen door samenwerken?  Wat zijn de succes- en faalfactoren voor een goede regionale samenwerking? Harm Mertens, strategisch beleidsadviseur bij de gemeente Eindhoven en secretaris bij het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, waar 21 gemeenten uit de regio Zuidoost-Brabant samenwerken aan economische vraagstukken

Ontwikkeling en herinrichting van winkelcentra  Hoe maakt u het centrum van uw gemeente aantrekkelijk voor het (winkelend) publiek?  Op welke wijze gaat u leegstand van winkelpanden in het centrum tegen?  Hoe vergroot u de aantrekkingskracht van het centrum? Jan-Hein Opheij, manager bij de Stichting Centrummanagement Veghel, initiatiefnemer van het project Veghel achter digitale stadsmuren, een samenwerkingsverband van de gemeente, de ondernemersvereniging, Philips, het ROC en de Rabobank die gezamenlijk de ontwikkeling van de binnenstad willen bevorderen

Bedrijvigheid en bedrijventerreinen

Ontwikkeling en herstructurering van bedrijventerreinen  Hoe ontwikkelt u een nieuw bedrijventerrein en herstructureert u bestaand terrein?  Op welke manier saneert u bestaande knelpunten en voorkomt u nieuwe knelpunten?  Op welke wijze zorgt u ervoor dat bedrijven zich vestigen op het bedrijventerrein in uw gemeente?  Wat heeft het bedrijventerrein in uw gemeente de gebruiker te bieden? En waarom loont het voor een bedrijf om zich hier te vestigen?  Over welke voorzieningen moet een bedrijventerrein beschikken en waarom? En wat weegt het zwaarst bij de keuze voor een regio en locatie?  Hoe voorkomt u onnodige concurrentie en werkt u samen met omliggende gemeenten rond de regionale programmering van bedrijventerreinen? Sandra van Liere, adviseur bij Buck Consultants International, leidend adviesbureau op het terrein van economische ontwikkeling en gebiedsontwikkeling, ondersteunt en adviseert gemeenten bij het ontwikkelen en herstructureren van bedrijventerreinen Theo Föllings, manager bij Ontwikkelingsmaatschappij Oost NV en voorzitter van de Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen Nederland, waarbij 13 bij herstructurering betrokken regio's en regionale ontwikkelingsmaatschappijen zijn aangesloten

Campus als springplank voor onderwijs, bedrijfsleven, de stad en de regio  Wat is het belang van R&D- en onderwijscampussen voor uw regio?  Op welke wijze draagt een campus bij aan de versterking van de regionale economische structuur?  Hoe draagt een campus bij aan kennisontwikkeling en innovatie in uw regio?  Wanneer versterkt een campus de concurrentiepositie van de regio?  Welke rol speelt uw gemeente en de regio bij de ontwikkeling van een campus?  Waar begint en eindigt de rol van de overheid bij het stimuleren van campussen? Sandra van Liere, adviseur bij Buck Consultants International, leidend adviesbureau op het terrein van economische ontwikkeling en gebiedsontwikkeling, verrichte een onderzoek naar campusontwikkeling in Nederland in opdracht van het ministerie van Economische Zaken Floris de Gelder, directeur van het Science Park Utrecht, waar ruim 60 innovatieve bedrijven gehuisvest zijn met de focus op life sciences en duurzaamheid

MODULE 4

MODULE 5

31 maart 2016

7 april 2016

Economie en arbeidsmarktbeleid

Gemeenten en arbeidsmarktbeleid  Op welke manier werkt uw gemeente samen met het bedrijfsleven aan een goed functionerende lokale arbeidsmarkt?  Hoe zorgt u ervoor dat vraag (vacatures) en aanbod (werknemers/ werkzoekenden) goed op elkaar aansluiten?  Op welke wijze dragen investeringen in human capital bij tot een sterke kenniseconomie in uw regio?  Hoe werkt uw gemeente regionaal samen bij het versterken van de arbeidsmarkt? Sharon Smit, manager bij het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid Noord-Holland Noord, het eerste samenwerkingsverband in Nederland waarbij 19 gemeenten, ROC's, Hogescholen, werkgevers- en werknemersorganisaties zijn aangesloten Maikel Gijzen, zelfstandig adviseur gespecialiseerd in economische ontwikkelingsvraagstukken

De bedrijfscontactfunctionaris Hoe ziet de functie van de bedrijfscontactfunctionaris eruit? Welke verschillende rollen heeft de bedrijfscontactfunctionaris? Hoe onderhoudt u contacten met bedrijven in uw gemeente? Op welke manier adviseert, ondersteunt en begeleidt u (startende) ondernemers?  Welke positie heeft de bedrijfscontactfunctionaris in uw gemeentelijke organisatie? Maikel Gijzen, zelfstandig adviseur gespecialiseerd in economische ontwikkelingsvraagstukken    

Adviseren in een politiek bestuurlijke omgeving Strategieën voor het behoud en aantrekken van bedrijven  Wat is het profiel van uw regio? En wat zijn belangrijke kansen en bedreigingen?  Wat betekent de versnellende globalisering, technologische ontwikkelingen en demografische veranderingen voor de regionale economie?  Op welke wijze positioneert uw regio zich in een concurrerende omgeving?  Hoe formuleert u een strategie voor het behouden en aantrekken van bedrijven en (buitenlandse) investeerders?  Op welke wijze voert u acquisitie? Sandra van Liere, adviseur bij Buck Consultants International, leidend adviesbureau op het terrein van economische ontwikkeling en gebiedsontwikkeling, ondersteunt en adviseert gemeenten, regio's, ontwikkelingsmaatschappijen en landelijke overheden bij het formuleren van strategieën, het ontwikkelen van marketing en acquisitieplannen voor het aantrekken en behouden van bedrijven en (buitenlandse) investeerders

Sturen van lokale samenwerkingsverbanden      

Wat verwacht u van een lokaal samenwerkingsverband? Hoe zet u een lokaal samenwerkingsverband op? Hoe borgt u dat het netwerk duurzaam is? Wat zijn belangrijke randvoorwaarden voor een goede samenwerking? Wat kunt u leren als u kijkt vanuit het perspectief van andere partijen? Hoe kunt u samenwerking tussen partijen organiseren en regisseren?

Lokale politiek en economische zaken

VOOR WIE BESTEMD? Beleidsmakers, -medewerkers, teamleiders, (programma)managers, coördinatoren en adviseurs Economische Zaken bij:       

Rijksoverheid Provincies Gemeenten Lokale/regionale samenwerkingsverbanden Adviesbureaus Kennisorganisaties Opleidingsinstituten

 Wat zijn de verschillende rollen, verantwoordelijkheden en belangen van stakeholders?  Hoe stelt u onderbouwingen op ten behoeve van bestuursvoorstellen?  Hoe kunt u beleid en adviezen uitdragen en verdedigen?  Welke verschillende rollen en stijlen van besturen kunt u hanteren?  Politiek-bestuurlijke sensitiviteit, hoe voert u overleg op bestuurlijkambtelijk niveau?  Op welke manier communiceert u met partners, media en burgers? Igno Pröpper, directeur van Partners+Pröpper, begeleidt gemeenten rond interactief beleid en verzorgt op dit terrein ook werkconferenties en trainingen voor gemeenteraden, bestuurders en ambtenaren

Evaluatie en afsluiting Katja van der Vet, hoofddocent van de opleiding beleidsmedewerker Economische Zaken en directeur van Made in May, adviesbureau op het terrein van ondernemerschap en communicatie

www.sbo.nl/economischezaken

5-DA AGSE OPLEIDING | 10, 17, 24, 31 MA ART EN 7 APRIL 2016 | L A VIE UTRECHT

Uw docenten Frans Boekema Frans is zelfstandig adviseur op het terrein van economische zaken en voormalig hoogleraar Economische Geografie aan de Radboud Universiteit Nijmegen en de Universiteit van Tilburg. Hij is expert op het terrein van regionaal-economische ontwikkelingsvraagstukken alsmede stedelijke economische problematiek. Frans heeft bijzondere belangstelling voor innovatie en technologische ontwikkeling op lokaal en regionaal niveau. Hij verricht onderzoek en adviseert gemeenten, provincies, ministeries, bedrijven, brancheorganisaties en ontwikkelmaatschappijen op het terrein van regionale economie. Frans studeerde regionale economie aan de Universiteit van Tilburg.

Igno Pröpper Igno is directeur van Partners+Pröpper, een strategisch onderzoeks- en adviesbureau voor de (semi)publieke sector. Igno studeerde Bestuurskunde aan de Universiteit Twente en promoveerde bij onderzoek in beleid en politieke besluitvorming. Hij was als universitair hoofddocent Bestuurskunde verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam en gaf leiding aan grootschalige onderzoeken in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken, onder meer naar de regierol van gemeenten.

Maikel Gijzen Maikel is zelfstandig adviseur gespecialiseerd in economische ontwikkelingsvraagstukken. Hiervoor was hij ondermeer werkzaam als beleidsmedewerker economische zaken bij verschillende gemeenten, adviseur bij de Kamer van Koophandel en onderzoeker bij de Universiteit van Tilburg.

Sandra van Liere Sandra is adviseur bij Buck Consultants International, een leidend adviesbureau op het terrein van economische ontwikkeling en gebiedsontwikkeling. Hiervoor was zij ondermeer werkzaam als beleidsmedewerker economische zaken bij de gemeente Wageningen. Sandra studeerde Planologie specialisatie lokale en regionale ruimtelijke planning aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Jeroen den Uyl Jeroen is partner bij Twynstra Gudde en initiatiefnemer van het platform campus- en clusterontwikkeling waar overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen kennis en ervaringen uitwisselen. Hiervoor was hij ondermeer werkzaam als hoofd economische zaken bij de gemeente Amsterdam. Jeroen studeerde Rechten aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Theo Föllings Theo is manager bij Ontwikkelingsmaatschappij Oost NV en voorzitter van de Stichting Kennisalliantie Bedrijventerreinen Nederland, waarbij 13 bij herstructurering betrokken regio’s en regionale ontwikkelingsmaatschappijen zijn aangesloten. Hiervoor was hij ondermeer werkzaam als projectmanager bij de Kamer van Koophandel en als adviseur bij Buck Consultants International, een leidend adviesbureau op het terrein van economische ontwikkeling en gebiedsontwikkeling. Theo studeerde Economie aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Floris de Gelder Floris is directeur van het Science Park Utrecht, waar ruim 60 innovatieve bedrijven gehuisvest zijn met de focus op life sciences en duurzaamheid. Hiervoor was hij ondermeer werkzaam als wethouder Economie bij de gemeente Utrecht. Floris studeerde Rechten aan de Universiteit Utrecht.

Sharon Smit Sharon is manager bij het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid Noord-Holland Noord, het eerste RPA in Nederland waarbij 19 gemeenten, ROC’s, Hogescholen, werkgevers- en werknemersorganisaties zijn aangesloten.

Jan-Hein Opheij Jan-Hein is manager bij de Stichting Centrummanagement Veghel en initiatiefnemer van het project Veghel achter digitale stadsmuren, een samenwerkingsverband van de gemeente, de ondernemersvereniging, Philips, het ROC en de Rabobank die gezamenlijk de ontwikkeling van de binnenstad willen bevorderen.

Lars Pijlman Lars is directeur van Seinpost, een interim en adviesbureau op het terrein van economie en ruimte. Hiervoor was hij in diverse gemeenten werkzaam als beleidsmedewerker en projectleider ondermeer op het terrein van centrumontwikkeling. Lars studeerde Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Katja van der Vet Katja is directeur van Made in May en hoofddocent van de opleiding beleidsmedewerker Economische Zaken. Katja studeerde Sociologie aan de Haagse Hogeschool en Communicatie aan de Nyenrode Business Universiteit.

Harm Mertens Harm is strategisch beleidsadviseur bij de gemeente Eindhoven en secretaris stedelijk gebied Eindhoven en haar buurgemeenten bij het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven. Hiervoor was hij ondermeer werkzaam als beleidsadviseur Ruimtelijke Ordening bij de gemeente Roermond en als beleidsadviseur Economische Zaken bij het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, waar 21 gemeenten uit de regio Zuidoost-Brabant samenwerken aan economische vraagstukken. Harm studeerde Planologie specialisatie lokale en regionale ruimtelijke planning aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

www.sbo.nl/economischezaken i.s.m.

Deze opleiding werd eerder bezocht door professionals van o.a.: GEMEENTE AMERSFOORT GEMEENTE DRUTEN GEMEENTE VEERE GEMEENTE BLOEMENDAAL WERKORGANISATIE DUIVENVOORDE GEMEENTE TYNAARLO GEMEENTE ROERDALEN GEMEENTE NUENEN GERWEN EN NEDERWETTEN

GEMEENTE STEENBERGEN GEMEENTE ENSCHEDE GEMEENTE KOGGENLAND GEMEENTE RUCPHEN GEMEENTE KATWIJK GEMEENTE BORSELE GEMEENTE CROMSTRIJEN

Postbus 845 | 5600 AV Eindhoven

Gegevens onjuist? Retourneren is niet nodig. Geef uw wijzigingen door aan de klantenservice via www.sbo.nl

Beleidsmedewerker Economische Zaken Creëer een gunstig ondernemingsklimaat in uw gemeente! 69265

Meer informatie Klantenservice: 040 - 2 974 888

Data en locatie 10, 17, 24, 31 maart en 7 april 2016 La Vie Utrecht Voor routebeschrijving zie: www.sbo.nl/economischezaken

Persoonlijk opleidingsadvies Voor inhoudelijke vragen belt u met: Sandra Donkers 040 - 2 972 770 [email protected]

Incompany mogelijkheid Wilt u deze opleiding afgestemd op de eigen situatie volgen? Al onze opleidingen bieden de mogelijkheid tot maatwerk. De Incompany manager maakt samen met de docenten en met u een uniek programma, afgestemd op uw situatie en wensen. In overleg met u bepalen we datum, locatie en tijdstip, lengte en inhoud van de training. Neem voor meer informatie contact op met: Guusje Verhoeven, Adviseur Incompany trainingen [email protected] | 040 - 2 972 729 | 06 - 516 18 303

Ondersteund door online leeromgeving Tijdens de opleiding maakt u, naast de bijeenkomsten, gebruik van een online leeromgeving. Hier vindt u (extra) leermaterialen die aansluiten bij de lesbijeenkomsten, zoals video’s, artikelen, eventueel huiswerk en verwijzingen naar boeken. De leeromgeving gebruikt u ook als netwerkinstrument en voor interactie: alle deelnemers en docenten zijn via de leeromgeving snel te bereiken. Voor aanvang van de opleiding ontvangt u een inlogcode voor de online leeromgeving en een uitnodiging om uw profiel aan te maken.

Eenvoudig aanmelden via internet: www.sbo.nl/economischezaken U ontvangt meteen uw deelnameticket en uw factuur. Of kies voor direct online betalen via iDeal of credit card. Hulp nodig bij online inschrijven? Bel ons op 040 - 2 974 888 of stuur een email naar: [email protected].

Uw gegevens Wij houden u graag op de hoogte van de ontwikkelingen in uw vakgebied. U bent daartoe opgenomen in ons adressenbestand of in een bestand dat wij van derden betrekken. Uw gegevens kunnen verstrekt worden aan derden voor marketingdoeleinden. Kloppen uw gegevens niet of wilt u niet dat anderen deze gebruiken? Geef uw wijzigingen door aan de klantenservice via www.sbo.nl Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid Het Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid (SBO) organiseert jaarlijks zo’n 200 studiedagen en opleidingen over o.a. ruimtelijke ordening & milieu, bestuur, verkeer & vervoer, sociale zekerheid, onderwijs en gezondheidszorg. Samen met het Institute for International Research (IIR), Nederlands Instituut voor de Bouw (NIB), Euroforum en Secretary Management Institute (SMI) maakt SBO deel uit van Informa. Een wereldwijd congres- en uitgeefconcern genoteerd aan de beurs in Londen. Meer informatie op: www.sbo.nl Uw investering De kosten van deze opleiding bedragen €3.499,- (excl. btw) per persoon. Dit bedrag is inclusief koffie, thee, lunches en toegang tot de online leeromgeving.

www.sbo.nl/economischezaken