Februari 2013, jaargang 13, nr. 1
BRANDWEER AMSTERDAM-AMSTELLAND
Oefenen op het BOCAS is hot Zuidergasfabriek eindelijk opgebrand Bedankt voor niet reanimeren
Behulpzaam Deskundig Daadkrachtig
Inhoud 4
6
10 Colofon
De commandant aan het woord
3
Oefenen op het BOCAS is hot Nieuwe Nozzle- en Flashover-unit in gebruik
4
Brandveilig Leven in de praktijk
6
Ome Ed
8
Zilveren Cameraprijs voor ‘Waakzaam’ 9 Elk brandweermens is een expert Grote brand in Aalsmeer
10
Historie: Zuidergasfabriek eindelijk opgebrand
12
‘Nu veiligheidsbewuste studenten, straks een brandveilige samenleving’ 14 Toeters en bellen
16
Bedankt voor niet-reanimeren Gehoor geven aan de wens van het slachtoffer
18
Uitrukpakken in gebruik
20
Jaaroverzicht in cijfers
22
Lezersaanbieding
24
Sitrap is een uitgave van Brandweer Amsterdam-Amstelland en wordt verspreid onder alle personeelsleden en relaties.
Vormgeving: Brink & de Hoop Amsterdam
Oplage: 2.000
Druk: Drukkerij De Bink Leiden
Hoofdredactie: Annette de Wolde Eindredactie: Elke van den Hout Aan dit blad werkten mee: Rob Jastrzebski Gerard Koppers Remco de Korte Paul de Lange Arianne Liebe Tahirah Luqman Yannick Nahar Jeroen Nan Ed Oomes Valery Ormskerk Hille Takken
Op de cover: Manschappen van Kazerne Teunis in de nieuwe uitrukpakken. Foto: Rob de Jong
Volg Brandweer Amsterdam-Amstelland nu ook op twitter: www.twitter.com/BrandweerAA En op Facebook: www.facebook.com/brandweeramsterdamamstelland
2
SITRAP
14
18
20
Redactieadres: Karspeldreef 16 1101 CK Amsterdam Telefoon: (020) 555 66 21 Fax: (020) 555 68 63 E-mail:
[email protected] Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevens bestand of kenbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Kopij volgend nummer: 25 maart 2013 ©2013 Brandweer Amsterdam-Amstelland
Voorwoord van de commandant
R
ookmelders
Variërend van de klassieke kat
redden levens.
in de boom, het afhijsen, een
Dat is allang niet
groot aantal reanimaties en
meer alleen bij debrand-
natuurlijk ook branden. In
weer bekend. Door de
welke situatie brandweermen-
vele campagnes, zoals de Brandpreventieweken,
sen ook terecht komen, het is van groot belang dat
weet vrijwel iedereen dat je met een kleine inves
zij hun werk goed kunnen doen en daarbij de
tering de kans dat je een brand overleeft enorm kunt
beschikking hebben over goed materieel en materi-
vergroten. Vooral als je beseft dat de vluchttijd
aal. De nieuwe uitrukpakken die ons korps dit jaar
tegenwoordig, door onder andere het moderne
heeft gekregen leveren een belangrijke bijdrage aan
meubilair, nog maar een paar minuten is. Daarna is
wat ik ‘robuuste repressie’ noem. Niet alleen loopt
het nog maar zeer de vraag of het je lukt om een
iedere collega in Amsterdam- Amstelland nu in exact
veilig heenkomen te zoeken zonder hierbij gewond
hetzelfde pak, het is vooral een pak dat helemaal
te raken, of erger.
state-of-the-art is. Het materiaal is veel beter dan het
Ik vind het dan ook onvoorstelbaar als ik de resultaten
oude pak en er zijn bepaalde details die het voor de
van ons Team Brandonderzoek bekijk en daarin zie
collega’s p rettiger én veiliger maken om hun werk te
dat in maar liefst 61% van de onderzochte woningen
doen. Eén voorbeeld: het nieuwe pak is uitgerust
geen rookmelder aanwezig was. Dit betekent dat
met kniebeschermers, wat bij de vele reanimaties
het, ondanks de kennis die er bij inwoners van onze
voor het nodige comfort zorgt.
regio moet zijn, nog veel werk aan de winkel is om
We moeten als brandweer blijven zorgen dat we de
ook de broodnodige gedragsverandering teweeg te
regio veiliger maken en de kans op brand, slachtoffers
brengen. De brandweer heeft daar een belangrijke
en schade terugdringen. Voor die keren dat het
rol in, samen met anderen, waar we dit jaar en nog
alarm gaat, blijven we zoeken naar vernieuwingen en
tot in lengte van dagen, veel aandacht voor moeten
verbeteringen om robuust het onheil te lijf te kun-
en gaan hebben.
nen gaan. We blijven het maatschappelijk vangnet
Maar de belangrijkste kerntaak van de brandweer blijft
voor mensen die in nood zitten en dan telt elke
uiteraard het bestrijden van incidenten. Uit het over-
seconde.
zicht van onze uitrukstatistieken over 2012, die u in deze Sitrap vindt, blijkt dat we vorig jaar ruim dertig
Elie van Strien
meldingen per dag kregen in Amsterdam-Amstelland.
Commandant Brandweer Amsterdam-Amstelland
SITRAP 3
Flashover- en Nozzle-unit
Oefenen op het
BOCAS is hot Nieuwe Nozzle- en Flashover-unit in gebruik
Oefenen op het BOC* was hot. Letterlijk. In de oude fabriek liep de temperatuur door het hout gestookte vuur hoog op. In het betonnen oefengebouw van het BOCAS zijn prachtige scenario’s en procedures te oefenen. De warmte van de computergestuurde gasinstallaties is voor doorgewinterde brandweermensen echter amper te voelen. Om het contact met de hitte uit de praktijk niet te vergeten, staat er op het BOCAS-terrein sinds oktober 2012 een Flashover-unit. Hier worden explosieve ontbrandingen nagebootst in een b eheersbare omgeving. Daarnaast is er een Nozzle-unit geplaatst, zodat er meteen getraind kan worden op welke manier je het vuur het best kan bestrijden. Door: Arianne Liebe
Weinig rook in de Nozzle-unit
gas. Hierbij komt vrijwel geen
‘Door de o efeningen snappen
‘Bij brand ontneemt de rook je het
rook vrij, dus in de unit zie je exact
we waarom je op een bepaalde
zicht op hoe het vuur zich
hoe het vuur reageert op water.
manier moet w erken. We krijgen
gedraagt, ook in oefensituaties‘,
‘Dit is ideaal wanneer je oefent
de kennis en kunde om zelf
legt Marc Mijnhout (instructeur/
met je straalpijptechnieken‘, aldus
veilig te blijven als er onverwacht
adviseur van het BOCAS) uit. ‘Toch
Mijnhout. Ofwel: ‘hoe spuit je op
een rooklaag o ntbrandt. Ook
is het voor brandweermensen erg
de juiste manier met de juiste
weten we nog b eter hoe we
belangrijk om te weten wat het
hoeveelheid water om het vuur zo
het vuur kunnen b estrijden. Ik
effect van hun waterstraal is op de
snel mogelijk onder controle te
heb al jongens g ehoord die dat
vlammen.‘ In de twee aan elkaar
krijgen.‘
wat ze hier geleerd hebben, bij een binnenbrand al echt
gekoppelde containers die gezamenlijk de Nozzle-unit vormen,
Instructeur en bevelvoerder
in de praktijk hebben g e-
wordt vuur g estookt van propaan-
Michel Snabilie is enthousiast:
bracht.’
4
SITRAP
De Nozzle-unit in werking (midden). Manschappen van Amstelveen voeren deurprocedure uit in de Flashover/attack-unit (rechterfoto)
Primeur in Driemond
te ervaren wat een flashover is en
BOCAS goes green
Eind 2012 had kazerne Driemond
hoe je hier het beste mee om kunt
Om te kunnen oefenen worden in de
de primeur bij het in gebruik nemen
gaan. In onze unit zit een extra
Flashover-unit stapels houten p allets
van de splinternieuwe Nozzle-unit.
deur waarmee we de brandruimte
verbrand. Hierdoor ontstaat een
In het eerste kwartaal van 2013
kunnen afsluiten. We kunnen
enorme rookuitstoot. Dit is niet al-
volgen de andere kazernes. Over
ervoor kiezen om de deur in één
leen slecht voor de gezondheid,
de eerste reacties is Mijnhout
keer helemaal te openen en een
maar ook voor het milieu. Op het
duidelijk: ‘Die zijn positief!‘ Jeffrey
flashover te creëren of om de deur-
BOC, waar met hout gestookt vuur
Nieuwenhuisen, een bevelvoerder
procedure te oefenen. Met deze
gewerkt werd, kwamen dan ook
die net uit de unit komt lopen,
procedure openen we de deur
regelmatig klachten binnen van
onderstreept deze woorden: ‘Het is
enkele keren slechts een klein
omwonenden. Om dit probleem te
leuk en ook nog eens leerzaam.
stukje en spuiten we water naar
verhelpen is er op de nieuwe unit op
Eigenlijk is het ‘grote jongens
binnen om de rookgassen te
het BOCAS een zogenaamde
speelgoedgoed'.' Een andere cursist
koelen. Zo kunnen we ook leren
na-verbrander geplaatst. Hierin
roept dat de vlammen in de
hoe we een flashover kunnen
worden de schadelijke stoffen die bij
Nozzle-unit ‘nog wel wat warmer
voorkomen. Dit was in de oude
brand vrijkomen onder extreem
mogen‘. Als hij even geduld heeft,
flashover-container op het BOC
hoge temperaturen helemaal
kan hij de hitte binnenkort vinden
niet mogelijk. Daar konden we de
verbrand, waardoor de uitstoot
in de Flashover-unit.
flashover alleen ervaren.‘
binnen de milieunormen valt.
Gevaarlijkste element
‘Door de aangekoppelde attack-
Unieke combinatie
Tegelijkertijd met de Nozzle-unit, is
unit, kunnen we nog meer oefen-
De Flashover-unit op het BOCAS is in
het BOCAS ook een Flashover-unit
scenario‘s inzetten‘, vertelt Mijn-
combinatie met de attack-unit en de
rijker. Bij een flashover vindt er een
hout verder. ‘In deze container
industriële na-verbrander uniek in de
enorm snelle overgang plaats van
kunnen we de binnenwanden en
wereld. Vanuit verschillende landen
een klein brandje, naar een brand
deuren verplaatsen en zo verschil-
is al belangstelling getoond. Hoogst-
die alle wandoppervlakten bereikt.
lende panden nabootsen. Dit
waarschijnlijk wordt de nieuwe unit
maakt het oefenen nog realisti-
vanaf maart op grote schaal ingezet
‘Flashover is één van de gevaarlijkste
scher, omdat je van tevoren niet
voor ons korps.
elementen bij brand‘, aldus
weet hoe je het snelst bij de brand-
Mijnhout. ‘Het is voor brandweer-
haard komt en deze het best kunt
Nieuwsgierig geworden?
mensen dan ook erg belangrijk om
bestrijden.‘
kijk dan op www.bocas.nl. *zie ook pagina 12
SITRAP 5
Preventie in de praktijk Vanaf 1 april starten meerdere kazernes in Amsterdam-
mensen ze binnenkomen. Veel
Amstelland met woningbezoeken. Twee brandwachten van
bewoners zijn niet thuis. Nick: ‘En
kazerne Anton vertellen over hun ervaringen in Amsterdam-
juist bij de mensen die alsnog een
Zuidoost. En projectleider Karin Boersma gaat in op de vervolgstappen.
afspraak maken, zit het met de brandveiligheid meestal wel goed.‘ Dennis beaamt: ‘Die mensen hebben vaak alles al spic en span. Ze
Door: Paul de Lange
niet opendoet, krijgt een kaartje
willen vooral een bevestiging
in de bus, zodat ze alsnog een
hebben of het goed is. Maar bij de
Om met de deur in huis te vallen:
afspraak kunnen maken.‘ Eigenlijk
mensen die je niet binnenlaten is
eerlijk gezegd is het niet de leukste
valt het best tegen bij hoeveel
het eerder niet goed, denk je dan.‘
taak van Dennis Hooijman en Nick Metsemakers. De twee brandwachten van kazerne Anton bezoeken al ruim een jaar woningen in het kader van Brandveilig Leven (BVL). Dennis: ‘In mijn hart zeg ik: daar zijn we niet voor opgeleid. Maar alles wijst erop dat we in de toekomst meer de p reventiekant op moeten, omdat dingen veranderen. Je moet met de tijd meegaan.’ Nick: ‘Ik begrijp het idee erachter wel, maar het is niet waarvoor we gesolliciteerd hebben. Inmiddels hoort het er voor mij gewoon bij. In het begin doe je het met tegenzin, daarna maak je er wat van.‘
Spic en span Het bezoeken van de woningen gebeurt overdag. Tijdens de 24-uurs-dienst, per tweetal. Dennis: ‘Dan parkeren we de ladderwagen en de tankautospuit aan het begin van de straat en bellen we aan. Wie niet thuis is of
6
SITRAP
Dennis Hooijman: ‘Ook een mooie taak voor oudere collega's die nog een jaar doortekenen.’
‘We komen inderdaad lang niet overal binnen‘, reageert Karin Boersma, projectleider Brandveilig Leven. ‘Wijs geworden door deze ervaringen gaan we kijken of we mensen op andere manieren beter kunnen bereiken. Bijvoorbeeld via verenigingen, woningcorporaties of inburgeringcursussen.‘ Ook zullen de bezoeken doelgerichter gaan plaatsvinden. Boersma: ‘In Zuidoost hebben we volgens afspraak vooral straten bezocht op basis van aanrijtijden. Dat bleken vaak huishoudens te zijn die het relatief goed voor elkaar hebben. Al kan daar natuurlijk ook brand uitbreken - dus zo’n bezoek is altijd nuttig. In de volgende wijken plannen we de bezoeken op basis van risicoprofielen: doelgroepen of wijken waarvan uit de cijfers blijkt dat ze meer kans op brand hebben.‘
Halsoverkop vertrekken
Karin Boersma: 'We gaan nog meer de samenwerking zoeken met externe partners, zoals de woningcorporaties.'
Aan de huidige invulling van de
iemand die niet hoeft uit te rukken.‘
wie de woningbezoeken ook
woningbezoeken kleven meerdere
Uit een steekproef blijkt dat meer
zouden kunnen uitvoeren. ‘Dit
praktische bezwaren, vinden
dan 85% (erg) tevreden is over
zou een mooie taak zijn voor
Dennis en Nick. Zo herkent niet
hoe de brandwachten de woning-
mensen die in de preventie lopen.
iedereen hun uitrukkleding. Dennis:
bezoeken verrichten. Er zijn geen
En voor oudere collega’s die nog
‘Soms denken mensen dat we vuil-
klachten binnengekomen over de
een jaar doortekenen. Zij hebben
nismannen zijn. Ook is je
kleding. En het aantrekken van
er de tijd voor.‘
uitrukkleding vaak vies. En als
een schoon pak of gebruik van
brandweerman ga ik echt niet
overschoenen is natuurlijk ook
Al gaat het Brandveilig-traject
ergens op mijn sokken lopen.‘
een optie. Boersma: ’De woning-
natuurlijk over veel meer dan
Daarbij kun je natuurlijk elk
bezoeken mogen ook in kazerne-
woningbezoeken, benadrukt
moment worden opgeroepen,
kleding. Het is aan de bevelvoerder
Boersma. In dat licht valt een
zodat je het bezoek halsoverkop
om daarover te beslissen.‘
suggestie van Nick bij haar in
moet afbreken. Dennis: ‘Mensen
goede aarde. Hij zou vaker
die je op afspraak bezoekt, hebben
Externe partners
scholen willen bezoeken. Nick:
vaak een dag vrij genomen. Als je
In de volgende fase wil Boersma
‘Kinderen reageren altijd
dan ineens weg moet, denken ze
de blik ook naar buiten richten ‘Ik
enthousiast als we langskomen.
ook: laat maar zitten.‘
wil gaan kijken of we meer met
Als je ze dan ook nog iets kan
externe partners kunnen samen
leren over brandpreventie, sla je
Volgens Karin Boersma valt dat
werken, zoals woningcorporaties
twee vliegen in een klap.‘ Ondanks
laatste mee. ‘Mensen worden vooraf
of klussenbussen. Maar misschien
alle wisselende ervaringen is
ingelicht dat de brandwachten
kunnen bijvoorbeeld ook werk-
duidelijk: naast de jeugd heeft
wellicht weg moeten. En een
zoekenden BVL-werkzaamheden
ook brandpreventie de
tweede bezoek gebeurt altijd door
doen.‘ Dennis heeft een suggestie
toekomst.
SITRAP 7
Ome O m eEdE d
Darmok barst van. Dat Kira vooral bekend was omdat hij altijd verhalen zat te vertellen op Bashi zal niet iedereen bekend voorkomen.
C
aptain’s log, stardate 45047.2. The Enterprise is en route to the uninhabited El-Adrel system, its location is near the territory occupied by an enigmatic race known as The Children of Tama.’ Zo begint Darmok, de meest intrigerende aflevering van Star Trek The Next Generation. The Children of Tama blijkt een volk te zijn dat communiceert in metaforen, op gebouwd uit hun lokale geschiedenis. Zodoende wordt Captain Picard niet begroet met een ‘welkom, hoe gaat het met u‘, maar met ‘Rai and Jiri at Lungha‘. Uiteindelijk blijkt het de bedoeling te zijn dat Picard en de baas van de Tama een gezamenlijk avontuur aangaan, aangekondigd met ‘Darmok and Jalad at Tanagra‘. Langzamerhand wordt duidelijk hoe de metaforen werken. Zo betekent ‘Shaka, when the walls fall‘ dat er iets nogal is mislukt en is ‘the River Temarc in winter‘ een verzoek om het kalm aan te doen. ‘Temba, his arms wide‘ betekent een gift en ‘Kira at Bashi‘ is verhalen vertellen. De overeenkomst tussen al die metaforen is dat ze bestaan uit een naam of een plaatsaanduiding met een centrale activiteit, die gezamenlijk de hele boodschap omvat die moet worden overgebracht. Dus met één zinnetje kan je een heel verhaal vertellen, met alle nuances die daar bij horen. Maar dan moet je natuurlijk wel die geschiedenis kennen, anders begrijp je er geen
‘
8
SITRAP
Op dezelfde manier heeft de brandweer in Nederland ook een gezamenlijke geschiedenis, opgebouwd uit de verhalen van grote incidenten. Als je ergens ‘Moerdijk’ of ‘De Punt’ laat vallen, weet iedereen waar je het over hebt. Maar het is nog niet zo ver dat deze plaatsaanduidingen ook al een metafoor zijn. Daarvoor is er nog een centrale boodschap nodig die aan de plaatsaanduiding moet worden toegevoegd. Laat ik zo’n plaatsaanduiding – boodschap combinatie eens een Darmok noemen. Dan presenteer ik ter overdenking vervolgens acht brandweer Darmoks waar ik op de één of andere manier bij betrokken ben geweest, en die voor mij de boodschap vormen die er bij hoort. • Haarlem, de muur viel om. Tijdens de brandbestrijding in een kerk in Haarlem, stort opeens de muur in en bedelft drie brandweermannen die dat niet overleven. Sinds die tijd is er extra aandacht voor het begrip valschaduw en voor de psychologische kenmerken van besluitvorming onder tijdsdruk (zoals tijdcompressie en tunnelvisie). • Moerdijk, de blussing conflicteert. Koelen en blussen met water, tegelijkertijd met schuimblussing, is geen goede combinatie. Verschillende bestrijdingsmethoden conflicteren met elkaar op een manier zoals niet eerder zo grootschalig voorkwam. • De Punt, gebouw in brand. De brand in een loods in De Punt leverde voor het eerst het besef op dat er naast brand in een gebouw, ook gebouw in brand bestaat. En dat dat levens gevaarlijke situaties voor brandweermensen veroorzaakt. • Enschede, het vuurwerk detoneert. Het vuurwerk dat lag opgeslagen in containers blijkt onverwacht te detoneren tijdens een brand, met enorme schade en slachtoffers tot gevolg. Er is daarna veel veranderd aan opslag en vergunningverlening,
er staat me even niet bij wat er op nationaal niveau repressief veranderd is. • Kijfhoek, kleine kans wordt groot effect. Dankzij de leerarena wordt het maar weer eens duidelijk dat een kleine kans op een groot incident niet betekent dat het risico nul is. Niet erg, maar onze repressieve scenario’s houden daar onvoldoende rekening mee. Het kan niet zo zijn dat de brandweer levens moet wagen om falende preventie en preparatie te compenseren bij groot effect incidenten. Kijfhoek en De Punt zijn goede Darmoks waarom het Kwadrantenmodel er moest komen. • Motorkade, de rook explodeert. Dit incident, waarbij drie brandweermannen omkwamen, is de start geweest van veel onderzoek naar brandontwikkeling, risico’s bij repressie en besluitvorming onder tijdsdruk. Dat plotselinge branduitbreiding zo’n effect kon hebben was tot de Motorkade nauwelijks gedocumenteerd, laat staan bekend of in leerstof verwerkt. • Marbon, het schuim is geen schuim. Bij een incident op het terrein van de Marbon vindt een lekkage plaats van butadieen, een ontplofbare stof die er uit ziet als een schuimblussing. Dat blijkt niet zo te zijn en het schuim explodeert onverwachts, waardoor negen mensen om het leven komen. Het is de start geworden van de OGS in Nederland. • Cindu, opeens ontploft de tank. Door een onopgemerkte foutieve menging van twee chemische stoffen ontstaat er een runaway reactie die de temperatuur van de tank hoog laat oplopen. Aanvullende koeling door de bedrijfsbrandweer blijkt niet te helpen en de tank explodeert, met drie slachtoffers onder de bedrijfsbrandweer tot gevolg. Acht Darmoks, acht plaatsen met een verhaal. Met als rode draad dat een onverwachte gebeurtenis tijdens brandbestrijding funeste gevolgen heeft. Zoals ik in de ‘Vanzelfsprekendheid van alledag’ betoogde, is het adequaat leren omgaan met de uitzondering de aangepaste regel. Op naar een nieuwe brandweer doctrine. Live long and prosper.
Zilveren Cameraprijs voor
‘Waakzaam’ De strijd om de Zilveren Camera 2012 werd ook bij
fototentoonstelling ‘Brand’, een samenwerkings
Brandweer Amsterdam-Amstelland met spanning
project van Brandweer Amsterdam-Amstelland en
gevolgd. Fotograaf Henk Wildschut was genomineerd
Stadsarchief Amsterdam. De tentoonstelling werd
voor de felbegeerde jaarlijkse fotoprijs met een serie
georganiseerd in het kader van het Jan van der
portretten van brandweerlieden op kazerne Hendrik.
Heijdenjaar. Fotoselecties van m eerdere fotogra-
Wildschut sliep meerdere nachten op de kazerne en
fen lieten het werk van de b randweer in al zijn fa-
legde onder andere met twee automatische camera’s
cetten zien. Van de mens achter de brandweer tot
vast wat er gebeurt als in het holst van de nacht het
het trieste stilleven van door brand verwoeste inte-
kazernealarm gaat. Kloeke brandbestrijders op hun
rieurs en het speurwerk van brandonderzoekers
kwetsbaarst, ontrukt aan hun diepe slaap om in en-
naar de oorzaken.
kele seconden. tijd te accelereren naar topsnelheid om
De tentoonstelling was tot 6 januari te zien in het
de medemens in nood te helpen. Henk Wildschut won
Stadsarchief. Het getoonde werk is in boekvorm
met zijn serie de derde prijs in de categorie portretten.
uitgebracht. ‘Brand’ is te bestellen bij uitgeverij /
De fotoserie Waakzaam maakte deel uit van de
boekhandel Bas Lubberhuizen.
SITRAP 9
Elk brandweermens is een expert
Grote brand in Aalsmeer
Vrijdag 4 januari brandde in de Dorpsstraat van Aalsmeer een
Niet voldoende
slooppand af. De brand in de leegstaande woning was een
Naber beseft meteen dat twee au-
grote brand maar hoe deze opschaling tot stand kwam is opmerkelijk. Een reconstructie.
tospuiten voor deze brand niet voldoende zijn. Links van het brandende pand moet een autospuit een waterscherm opzetten
Door: Remco de Korte
enorme rookwolk en vermoedt dat
aangezien er een glazen kantoor-
dit geen gewone binnenbrand is.
pand staat. Een tweede autospuit
Geen gewone binnenbrand
De pieper gaat weer: ‘mogelijk
zal moeten worden ingezet voor
Het is vrijdagmiddag een uur of
middelbrand. ‘ Naber rijdt door,
de waterwinning die ter plaatse
vier als Marc Naber een collega
ziet de rookwolk dikker en dikker
moeilijk is. Daarnaast heb je dan
vraagt om een uurtje zijn bevel-
worden en wordt argwanend. Dit
nog autospuiten nodig voor het
voerderspiket voor kazerne
is of een bedrijfspand met een
bestrijden van de brand. Hij
Aalsmeer over te nemen. Het is het
woning of een enorme uitslaande
besluit de alarmcentrale te bellen
einde van de kerstvakantie en Marc
woningbrand. Eenmaal Aalsmeer
en krijgt OvD/teamleider Ralph
Naber wil dit met zijn gezin gezellig
binnen nadert Marc Naber de
Molenaar aan de lijn. Naber ver-
afsluiten. Op de terugweg bij
kruising van de N201 met de
telt wat hij ziet en adviseert ‘gro-
Hoofddorp gaat de pieper: ‘binnen-
Dorpsstraat. Stapvoets rijdend kijkt
te brand’ te maken.
brand wonen’. Naber weet dat hij
hij naar links ziet de vlammen aan
Molenaar besluit direct contact te
dit niet gaat halen en rijdt rustig
alle kanten drie meter uit de woning
zoeken met de operationeel
over de N201 richting Aalsmeer.
bulderen. Slechts één politieauto is
verantwoordelijke, Officier van
Het dorp naderend ziet hij een
op dat moment ter plaatse.
Dienst Rik Jonkman en legt het
10
SITRAP
verhaal voor. Jonkman besluit mee te gaan met Marc Naber en maakt ‘grote brand’.
Woning verloren Na het telefoongesprek rijdt Naber door over de N201. Al snel komt hij de eerste autospuit van Aalsmeer tegen en kort daarna geeft de pieper ‘grote brand’ aan. De tweede autospuit van Aalsmeer volgt snel en uiteindelijk na een klein uur is hij zelf ook ter plaatse. Hij heeft met collega’s het hulpverleningsvoertuig bemand en is opgeroepen om voor de verlichting te zorgen. Ter plaatse ziet Naber dat de ondanks de inzet van vier auto spuiten, een autoladder en een hoogwerker. Om 18.30 uur wordt uiteindelijk het sein brand meester gegeven.
Twijfels
Foto’s: Ronald van Doorn
woning toch verloren gaat,
Terugkijkend twijfelt Naber of hij het de volgende keer weer zou doen. ‘Ik ben zelf brandweer kundig centralist in Kennemerland en als iemand mij zou bellen die ik niet ken en zegt: maak maar grote brand, dan zou ik het moeilijk vinden om een besluit te nemen. Wacht je tot de eerste bevelvoerder ter plaatse is of op een besluit van de Officier van Dienst?’ OvD/teamleider Ralph Molenaar erkent dat het moeilijk is om te toetsen wat de scholing of ervaring is van de melder. ‘Iedereen kan roepen dat het grote brand is. In dit geval wist ik wie ik aan de lijn had. Ik ken Marc van de opleiding. Hij is op dat m oment de ex-
Uiteindelijk een goede inschatting.‘
plaatse was en de brand inschatte
pert. In combinatie met de vele
Officier van Dienst Rik Jonkman
als grote brand ben ik daar
112-belletjes heb ik Rik voorge-
beaamt dat. ‘Hij heeft een uit
onmiddellijk in mee gegaan. Een
legd om grote brand te maken. Ik
stekende inschatting gemaakt. Ik
brandweermens weet waar hij het
snap heel goed dat Marc twijfelt.
ken hem als bevelvoerder en toen
over heeft. Hij was op dat moment
Het is toch op zijn inschatting dat
de alarmcentrale mij vertelde dat
mijn ogen ter plaatse. Liever vroeg
er grote brand wordt gemaakt.
er iemand van de brandweer ter
opschalen dan te laat.’
SITRAP 11
De gigantische kolentransportkoker was in het begin het belangrijkste oefenobject. Met perslucht op naar boven, terwijl je niet rechtop kon lopen. Dát was nog eens een functietest!
De basisopleiding in de jaren zeventig: afleggen met de autospuiten, waarbij eerst de achterhaspel er af moest. Met zijn tweeën, natuurlijk, maar ook toen waren er al eigenwijze aspiranten. Foto: Douwes
Toen het watergasgebouw zelf nog niet gebruikt werd, bood het nog een desolate indruk. De transportkoker eindigde helemaal bovenaan. Foto: Douwes
Het mooie van het watergasgebouw was dat er branden gemaakt konden worden, die de werkelijkheid wel heel dicht benaderden. Foto Douwes
Zuidergas f eindelijk
Het praktische examen voor de middenkaderopleiding in
was. Aan het eind van de jaren
oktober was de laatste brandweeractiviteit op de Zuidergas-
zeventig kwam dat einde in zicht,
fabriek. Na 43 jaar ‘tijdelijk gebruik’ is het BOC opgebrand
want het GEB ging zijn hoofd
en trekt de brandweer zich terug van het terrein aan de Spaklerweg. We kijken even terug.
kantoor verplaatsen naar de Zuidergasfabriek en had de ruimte en gebouwen zelf weer nodig, behalve de oude watergasfabriek,
Door: Gerard Koppers
werkzaamheden zou moeten
waarvan de koker inmiddels al was
wijken en een hoek op het eiland
ingestort. Het korps zocht naarstig
Krakkemikkig lesgebouw
Zeeburg, waar men bij gunstige
naar andere locaties voor oefen-
Aan het einde van de jaren zestig
wind kon stoken met metalen
centra, waarbij de Meteorenweg
van de vorige eeuw was één van de
bakken, glijbanen en zelfs oude
en de Mobil-raffinaderij in beeld
grote gasfabrieken van de stad in
brandweerauto’s.
waren. Dat lukte echter maar niet
het zuidoosten werkloos geworden
en in 1980 werd afgesproken dat
door de introductie van het aard-
Tijdelijk gebruik
de brandweer zijn eigen terrein
gas. De productiegebouwen
Toen de brandweer eenmaal een
zou afscheiden van het GEB en per
stonden er nog en een nieuwe
voet aan de grond had, werd – in
1 januari 1986 werd de huur
bestemming was er voorlopig nog
eendrachtige samenwerking met
opgezegd.
niet, zodat de bedrijfsbrandweer
de andere gebruikers – ook het
van het Gemeente-energiebedrijf
voormalige kraakgasgebouw
Meesters in improvisatie
(GEB) en de Bescherming Bevolking
‘gekraakt’, waarin een kantine,
Opleiding & Training was sinds 1972
lustig op de voormalige Zuidergas-
leslokalen en opslag konden wor-
tot zelfstandige afdeling verheven
fabriek konden oefenen. We
den gecreëerd. Het werd allemaal
en voor de gigantische instroom
schrijven 1969. Of de brandweer
zó mooi gemaakt – grotendeels in
van nieuw personeel in die jaren
daar ook zin in had? Natuurlijk!
eigen beheer – dat het complex in
werd de ‘gasfabriek’, zoals het
Op dat moment was er alleen een
oktober 1971 officieel geopend
gebouw liefkozend werd genoemd,
krakkemikkig lesgebouw in de
kon worden met de restrictie dat
intensief gebruikt. Telkens werden
Lepelstraat, dat voor de metro-
het gebruik natuurlijk ‘tijdelijk’
in de loop der jaren oefenmiddelen
12
SITRAP
Op een gegeven moment gingen ‘blikkies’ (klasjes) nieuwe brandwachten tastbare souvenirs achterlaten. En die werden steeds groter of bonter, zoals deze van ‘blikkie 25’ uit 2002.
Creativiteit en vrolijkheid gingen hand-in-hand op de ‘Gasfabriek’. Bij het afscheid van een collega, die wat klein van stuk was, werd speciaal voor hem een DAF-autospuit gemaakt, waar hij wel in paste.
In 2003 begonnen de bouwsels op het BOC wel trekken van een compleet dorp te vertonen.
fabriek
Op het laatst konden werkelijk alle denkbare brand- en rampscenario’s beoefend worden en daarvoor kwamen brandweermensen uit het hele land naar het BOC.
opgebrand en mogelijkheden toegevoegd. In
(BOC), zoals het inmiddels was
oefenen op het BOC nuttig en
1988 kwamen de kantoren van
gaan heten, helemaal een mieren-
interessant maakte. Het gebruik
O&T in portocabins er bij, want de
nest van door elkaar krioelende
van echt vuur was namelijk nog
alarmcentrale verhuisde naar
instructeurs, examinatoren en
steeds toegestaan (binnen de
kazerne Nico. In 1995 gingen er
cursisten. En die zagen het
nodige beperkingen, natuurlijk)
weer kantoren naar de Dynamo
assortiment met de dag groeien:
en dat zorgde voor regelmatige
straat en in 2003 werden die
er kwamen ziekenhuiskamertjes
benauwde momentjes bij de
tijdelijke portocabins weer
en keukens, een tankwagen, een
cursisten. Menig leerling leerde
vervangen door een waar dorp
complete tram, demontabele
daar hoe geschroeide haren of
aan tijdelijke gebouwen, iets waar
vrachtwagens, spoorketelwagons,
jassen ruiken. Er gebeurden ook
de brandweer intussen heel sterk
een zwembad of bluswaterreservoir
nog wel eens ongelukken, natuur-
in was geworden. Ondertussen was
(er is nog discussie over de primaire
lijk. Het ergste was dat met Kees
onder het O&T-personeel nog even
functie), een flashover-container,
Woud van Diemen in april 2007,
het 12,5-jarig jubileum van de slui-
een eigen gemaakte ademlucht-
die als instructeur tijdens een
ting-die-nooit-doorging gevierd.
haakarmbak en nog talloze andere
BHV-cursus getroffen werd door
De inventieve instructeurs en
grote en kleine trucs en tricks om
een steekvlam en zijn gezicht en
beheerders sleepten van alles naar
de brandweermensen en bhv-ers
handen verbrandde.
het gebouw, het werd compleet
optimaal te kunnen voorbereiden
De ‘gasfabriek’ werd een begrip
wind- en waterdicht gemaakt en
op hun zware taak. In de vrije uur-
voor de brandweer in Nederland.
zo was er – grotendeels met behulp
tjes werd dan nog wel eens driftig
En de c reativiteit en fantasie van
van improvisatie – een oefen
gesleuteld bij de restauratie van
de instructeurs en stokers om tel-
complex ontstaan, dat velen tot
oude brandweerauto’s.
kens weer een andere draai aan
voorbeeld heeft gediend. Toen
een scenario te geven werd legen
door de ARBO-wetgeving de
Echt vuur toegestaan
darisch. Na dik veertig jaar ‘tijdelijk
bedrijfshulpverlening verplicht
Het allerbelangrijkste element, en
gebruik’ is het complex verruild
werd en men zelfs verpleegsters
wel datgene waartegen steeds
voor de modernste snufjes van het
en burgers ging opleiden, werd
gevochten moet worden, het vuur,
BOCAS, maar wie zal de typische
het Brandweer Opleidingscentrum
was de constante factor, die het
schroeilucht niet missen?
SITRAP 13
‘Nu veiligheidsbewuste brandveilige samenleving’ Technasiumstudenten op de bres voor brandveiligheid De jeugd heeft de toekomst. Logisch dus dat de brandweer
aspecten, zoals het verbeteren van
in Nederland het onderwijs meer wil betrekken bij het
de training van de bedrijfshulp
verbeteren van de brandveiligheid in de samenleving. Aan motivatie en ideeën ontbreekt het jongeren niet, bleek op 30 november jongstleden op het Keizer Karel College in
verlening en het indelen van een zorggebouw op basis van de mate van zelfredzaamheid van de bewoners.
Amstelveen. Derdejaars technasiumstudenten presenteerden slimme oplossingen voor brandveiligheidsvraagstukken in
Goede ideeën
zorginstellingen. Een geslaagd samenwerkingsproject van
Na lovende woorden van
de onderwijsinstelling, Brandweer Amsterdam-Amstelland en enkele zorginstellingen in de regio. Sommige ideeën zijn wellicht levensvatbaar.
burgemeester Van Zanen voor de resultaten, sloot ook plaats vervangend commandant Ricardo Weewer zich bij die lof aan: ‘Het is verheugend om te zien hoeveel goede ideeën de projecten hebben opgeleverd. Mij valt op dat jullie diep in de materie zijn gedoken, echt onderzoek hebben gedaan en goed hebben nagedacht over oplossingen. Ook opvallend is dat jullie niet alleen naar technische oplossingen hebben gezocht, maar ook naar oplossingen op het gebied van menselijk gedrag en organisatie. Dit project toont aan hoe brandweer en onderwijs samen kunnen werken. Veiligheidsbewus-
De jury luistert vol aandacht naar creatieve oplossingen.
te studenten van nu maken de brandveilige samenleving van de toekomst!’
Door: Rob Jastrzebski
procedure door middel van een lied te laten instuderen. Maar er
Levens sparen
Jeugdig denkwerk
zaten ook innovatieve technische
Technasiumcoördinator Wilco
Brandweerexperts en vertegen-
vondsten tussen, zoals een
Zwennis kijkt tevreden terug op
woordigers van zorgorganisaties
ontwerp voor een stoeltjeslift in
een geslaagd project met een
keken en luisterden onder voor
trappenhuizen voor snelle ont
verrassende uitkomst: ‘In vijftien
zitterschap van burgemeester Jan
ruiming, paniekbeheersing door
groepjes zijn 60 derdejaars HAVO-
van Zanen vol aandacht naar de
een stemgestuurd ontruimings
en VWO-technasiumleerlingen
resultaten van inventief jeugdig
alarm, slimme blussystemen en
zeven weken lang intensief met
denkwerk. Het waren soms heel
personenvolgsystemen voor
veiligheid bezig geweest. De animo
creatieve oplossingen, zoals het
bewoners. Sommige groepjes
voor deelname was groot. Bij de
idee om ouderen de ontruimings-
bogen zich ook over organisatie-
studenten, maar ook bij de zorg
14
SITRAP
Foto’s: Robby Hiel
studenten, straks een
De projectgroepjes presenteren hun visie op brandveiligheid.
instellingen waar ze op werk
brandveiligheid heel erg belangrijk
Cordaan en Zonnehuisgroep
bezoek zijn geweest voor hun
is. Eerst lette ik daar helemaal niet
Amstelland bereid om deel te
opdrachten. De samenwerking met
op maar nu je er meer van weet let
nemen aan het p roject. Sourbag
de brandweer en de zorginstanties
je er zelf ook beter op.’ De consta-
ziet zeker p erspectief voor enkele
was ook goed voor de maatschap-
tering van Weewer en Zwennis dat
ideeën. ‘Het was een genot om dit
pelijke vorming van de studenten.
meerdere projecten een meer op
project te mogen begeleiden. Ik
En voor mij was echt een eye-
gedrag gerichte oplossing bevat-
zag zoveel betrokkenheid en passie
opener dat veel leerlingen ook met
ten, wordt verwoordt door Anouk
in de projecten en ben onder de
gedragskundige oplossingen aan
van Kuik: ‘Ik heb geleerd dat een
indruk van wat het heeft opgele-
de slag waren gegaan."
oplossing niet altijd technisch hoeft
verd. We hebben al een top 3
te zijn omdat een veiligheids
geselecteerd van projecten die we
En wat vonden de studenten er
probleem vaak bij mensen ligt en
nog nader gaan bekijken op
zelf van? Wat motiveerde hen en
niet bij de apparatuur. Apparatuur
bruikbare elementen. Ook het
wat hebben ze opgestoken van het
is vaak al erg betrouwbaar.’
project zelf moet in mijn ogen
project? Studente Astrid Boodt:
een vervolg krijgen, want het on-
‘Het leuke aan dit project vond ik
Top 3 geselecteerd
derwijs is een belangrijke partner
om een mogelijke oplossing te
Bernadette Sourbag was namens
in brandveiligheid. Ik wil de erva-
bedenken om levens te sparen.
Brandweer Amsterdam-Amstelland
ringen van dit project verwerken
Ook vind ik het leuk dat ik meer
coördinator van het technasium-
in een draaiboek en het idee uit-
heb geleerd over brandveiligheid.
project Brandveiligheid in de
dragen naar andere technasia.
Daar heb ik zelf ook wat aan.’ Dat
zorg. Via het Regionaal Preventie-
Maar ook naar onderwijsinstellin-
beaamt klasgenoot Tomer Dahan
netwerk Brandveiligheid in de
gen in het VMBO, want ook daar
met de woorden: ‘Ik heb geleerd dat
Zorg vond zij HVO-Querido,
zit heel veel creativiteit.’
SITRAP 15
Toeters en Bellen In de rubriek Toeters en Bellen staan twee medewerkers van Brandweer Amsterdam-Amstelland ‘tegenover’ elkaar. Dit keer hoofdbrandwacht en duikploegleider Dennis van der Burg en bevelvoerder en voormalig duikploegleider Dennis van der Burgh. Door: Yannick Nahar en Valery Ormskerk
Dennis van der Burg Dennis van der Burg (37) is sinds 2008 in dienst bij Brandweer Amsterdam-Amstelland als brandwacht en duiker op kazerne Amstelveen. Sinds vorig jaar is hij ook duikploegleider.
Hoe ben je bij de brandweer gekomen? Voordat ik bij de brandweer kwam werken, was ik
Je wordt weleens aangezien voor je collega Dennis van der Burgh. Hoe is dat?
negen jaar werkzaam bij de Marine als korporaal
Dat levert wel eens verwarring op. Dit gebeurt vaak
technische dienst bij de onderzeedienst. Hiervoor
via de e-mail. Zodra ik zie dat het naar de verkeerde
werkte ik bij de landmacht. Toen ik vertrok bij de
Dennis is gestuurd, stuur ik gelijk een mail terug: ver-
Marine, stond een vacature open voor brandwacht.
keerd geadresseerd. Het vervelende hieraan is, is dat
Mijn hart heeft altijd gelegen bij werk dat een bijdrage
ik een ander zijn e-mail lees. Ook hoor ik via de mobi-
levert aan de maatschappij. Daarom hoefde ik niet
lofoon weleens: ‘Dennis van der Burgh!’ Dan denk ik:
lang na te denken. Tijdens mijn brandwachtopleiding
Hé, dat is grappig. Toen ik nog bezig was met mijn
hoorde ik over de duikopleiding. Dat leek mij erg
brandwachtopleiding heb ik hem een paar keer ont-
leuk. Toen ben ik ook meteen begonnen met mijn
moet.
duikopleiding.
Eén keer speelde ik slachtoffer te water en daar was hij ook bij, als duiker. Ik had al affiniteit met duiken.
Wat vind je het leukst aan je werk?
Door zijn enthousiasme en lof over het duiken werd ik
Naast brandwacht, ben ik ook duikploegleider,
nog meer gemotiveerd om duiker te worden. We heb-
chauffeur, chef ladder en pompbediende. Doordat ik
ben elkaar nooit echt leren kennen, maar hij komt
zoveel taken heb, vind ik mijn werk niet saai. Af en
over als een leuke collega. Ik ben blij dat hij degene is
toe duik ik ook wel eens de boeken in, om mijn k ennis
met wie ik mijn naam mag delen.
op peil te houden. Maar zelfs dat doe ik met veel plezier. Werken bij de brandweer, is voor mij het allermooiste. Het werk is heel divers, van kleine simpele dingen tot ingewikkelde klussen. De uitdaging, het fysieke werk en de samenwerking maken dit tot een mooi beroep.
16
SITRAP
Dennis van der Burgh Dennis van der Burgh (44) begon in 1992 als brandwacht. Bijna 21 jaar later is hij bevelvoerder op kazerne Teunis. In de tussentijd is hij ook nog een aantal jaar duikploegleider geweest.
Hoe ben je bij de brandweer gekomen?
vind ik het vak nog steeds fantastisch. Elke dag is het
Voordat ik brandweerman werd was ik een actieve
een avontuur en ik ben blij dat ik dat mag meemaken.
worstelaar. Destijds zaten er bij het korps veel
Ik sta nog steeds volledig achter mijn keuze. Brandweer-
worstelaars en die jongens kende ik allemaal. Het was
man zijn is een geweldige baan en als ik het over
mijn grote droom om naar de Olympische Spelen te
mocht doen zou ik precies hetzelfde doen.
gaan en het liefst al in 1992 in Barcelona. Dit is mij vertelden mij dat het werken bij de brandweer ´a hell
Je wordt weleens aangezien voor je collega Dennis van der Burg. Hoe is dat?
of a job´ was. Naast je werk kon je namelijk sporten
Behalve dat ik af en toe mail van hem krijg, hebben
en op je 55e stoppen. Alleen moest je wel 24-uurs-
we niet veel met elkaar te maken. Het is best apart
diensten draaien. In het eerste opzicht waren de
dat ik mail krijg die bestemd is voor Dennis van der
24-uursdiensten nog wel een licht obstakel maar
Burg omdat de mails vaak vanuit kazerne Amstelveen
tegelijkertijd was het ook een mooi avontuur. Doordat
worden verstuurd. Mijn e-mailbox zit af en toe
ik kon sporten naast mijn werk was dit een ideale
helemaal vol met mails die niet voor mij bestemd zijn.
functie voor mij. In 1992 werden er, na een vacaturestop
De eerste keer dat ik Dennis ontmoette, hoorde ik dat
van acht jaar, weer brandweeropleidingen aangebo-
hij Van der Burg heet. Ik stapte meteen op hem af.
den. Ik koos voor het avontuur en solliciteerde voor
Toen hij zichzelf voorstelde kwam ik erachter dat zijn
de functie brandwacht.
voornaam ook nog eens Dennis is. Afgelopen week
niet gelukt. Ik was nog niet goed genoeg. De jongens
ontving ik een e-mail van Dennis, waarin hij mij vroeg
Wat vind je het leukst aan het werk?
of ik zijn naamplaatje had ontvangen bij mijn nieuwe
Het werk vond ik vanaf dag één fantastisch. Het werken
uitrukpak. Hij had namelijk mijn naamplaatje en ik die
in teamverband spreekt mij nog steeds erg aan. Het
van hem. Dat was best grappig.
samen zijn op de kazerne, samen het werk doen en ook weer samen doodmoe thuiskomen. Na 20 jaar
SITRAP 17
Bedankt voor
niet-reanimeren Gehoor geven aan de wens van de patiënt
Bij brandweerkazerne Osdorp kwam een brief binnen met een opmerkelijke strekking: ’Dank jullie wel dat jullie gestopt zijn met de reanimatie van mijn moeder.’ Het ging om een brief van Marianne Tijssen (52). Haar 91-jarige moeder had op 10 september 2012 op haar alarmknop gedrukt.
Door: Hille Takken
Hartstilstand Toen de brandweermannen ter plaatse kwamen die dag in september, lag de moeder van Marianne Tijssen met een hartstilstand op haar rug op de grond. Bevelvoerder Kees Bording en hoofdbrandwacht Zeger Vis begonnen volgens de vaste routine direct te reanimeren. De politie belde ondertussen met Marianne Tijssen, haar dochter. Deze zei meteen: ‘Stop, ze heeft een niet-reanimerenpenning.’ Direct daarna zochten en vonden de brandweermannen de penning die achter haar nek was gezakt, en staakten ze de beademingen en de hartmassages.
Stoppen met reanimeren Bevelvoerder Kees Bording (55): ‘Informeel hebben we het er nog wel over gehad na afloop op de kazerne, want we hadden zoiets niet eerder meegemaakt. Toen kregen we ook nog de brief van mevrouw Tijssen. Daar waren wij wel van onder de indruk.’ Hoofdbrandwacht Zeger Vis (28): ‘Dat je een bedankje krijgt in het geval van overlijden, dat is uniek.’ Marianne Tijssen schrijft in haar brief dat haar moeder al een hele Sommige mensen willen niet gereanimeerd worden. Het is van belang dat artsen en hulpverleners tijdig op de hoogte zijn van deze wens. De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) heeft daarvoor een niet-reanimerenpenning ontwikkeld. De penning is een wettelijk erkend behandelverbod op miniformaat (4,5 bij 2,5 centimeter) met foto, naam, geboortedatum en handtekening, van de drager. In Nederland dragen meer dan 160.000 mensen zo’n penning, en er zijn er nog eens 6000 aangevraagd bij de NVVE. Voor NNVE leden kost de penning 37,50 euro.
18
SITRAP
tijd erg ziek was. Haar moeder vocht voor haar leven, maar wilde graag in haar eigen huis overlijden en niet gereanimeerd worden. Het lijkt Marianne, zelf verpleegkun-
dige van beroep en chef meld
‘Geen mens kijkt uit naar de
kleding openknippen om de
kamer in Rotterdam, moeilijk om
lijdensweg die je dan te wachten
stickers van de AED aan te sluiten,
te stoppen met reanimeren als je
staat.’ Bording: ‘En een hart
maar op dat moment denk je er
eigenlijk bent opgeleid om levens
stilstand is niet per se een nare
niet over na of dat intiem is. Soms
te redden. Maar haar moeders
dood.’ Vis: ‘Dan is het in één keer
zijn we wel met acht man ter
wens is gerespecteerd, ‘en daar
klaar.’
plaatse, de politie vangt familieleden
wilde ik mijn dankbaarheid voor
op en zoekt naar medicijnen. Wij
uitspreken – ik hoop oprecht dat
Dagelijks uitrukken
masseren het hart. Dat is zwaar
jullie vrede kunnen hebben met de
Bording: ‘We rukken vrijwel
werk, want je moet honderd keer
afloop,’ zo schrijft ze.
dagelijks uit voor reanimaties, en
per minuut de borstkas indrukken.
zien veel mensen doodgaan, maar
Daarom doen we het om beurten.
Gevraagd of de brandweermannen
dat nemen we niet mee terug naar
Tussentijds heb je even tijd om
het moeilijk vonden om te stoppen,
de kazerne.’ Vis: ‘Je probeert er alles
rond te kijken, dan zie je wel eens
reageert Vis nuchter: ‘Het is de
aan te doen om iemand weer tot
een foto hangen van de klein
wens van de patiënt, die wil je zo
leven te wekken, maar ook als dat
kinderen. Dan denk je even na over
goed mogelijk helpen.’ Bording:
niet gaat, heb je je best gedaan.’
de persoon in kwestie, maar niet te
‘Dat niet iedereen gereanimeerd
lang. Het komt niet vaak voor dat
wil worden, begrijpen wij donders-
Bording: ‘Het gaat bijna altijd om
iemand een niet-reanimeren
goed. Als je terminaal ziek bent,
vreemden. We werken volgens vaste
penning draagt. Na dit incident ga
kan ik het me best voorstellen.’ Vis:
procedures. We moeten vaak
ik daar wel op letten.’
SITRAP 19
Uitrukdienst in
‘urban geel’, even wennen
Sinds eind januari zit de uitrukdienst van Brandweer Amsterdam-Amstelland in het geel. Niet de voertuigen, maar de uitrukkleding. Kazerne Teunis had op 23 januari de primeur en inmiddels zijn de nieuwe uitrukpakken op alle kazernes in gebruik genomen. Een week na ingebruikname zijn de eerste ervaringen overwegend positief, maar in de praktijk is het nog wel even wennen. Door: Rob Jastrzebski
het nieuwe pak vóór aanschaf tijdens
A
intensieve vergelijkingstesten heeft
kleding met een hogere veiligheids-
belangrijk kenmerk is dat het pak
graad en een groter draagcomfort
sneller warmte doorlaat dan de
op de markt gekomen‘, legt
oude pakken. Dat lijkt paradoxaal,
projectleider Paul de Jong uit. ‘De
omdat je juist verwacht dat een
korpsleiding heeft beslist dat die
brandweerpak bij brandbestrijding
kleding dan ook voor alle mede-
de hitte buiten houdt, maar in de
na een week uitrukpraktijk. ‘De
werkers van de uitrukdienst be-
praktijk verhoogt dat juist het
eerste ervaringen zijn positief‘,
schikbaar moet zijn. Voor het ge-
risico voor de drager. Je zit zo dik
signaleert Officier van Dienst
vaarlijke werk dat onze mensen doen
ingepakt dat je niet meer voelt dat
Paul Jetten. ‘De pakken zijn com-
is alleen het beste goed genoeg. Dat
de temperatuur om je heen tot
fortabel, warm en licht. Het mo-
de nieuwe pakken geel zijn komt
gevaarlijke hoogte oploopt. Door
del is ‘baggy’, wat ook de
door de gebruikte textielvezel, die
de betere warmtegeleiding van het
b edoeling was. De kleur is voor
niet kan worden geverfd. De stof
nieuwe pak voel je beter wanneer
veel mensen wennen, maar het
bevat het geheim voor de grotere
het tijd is om weg te wezen. Een-
oogt grootstedelijk, heel urban.‘
veiligheid. De stof is relatief dun
maal buiten raakt het pak door zijn
Kees van Gellecom, manschap
maar zeer sterk, waardoor het in
samenstelling de hitte snel kwijt,
A-ploeg op kazerne Dirk vindt
operationele omstandigheden
waardoor je weer opnieuw inzet-
die lichtgele kleur juist een min-
prettig én veilig werken is.‘
baar bent.‘
puntje, omdat het erg besmettelijk
Intensief getest
Comfortabel
i ngebruikname hadden we een
Boy Vogel van kazerne Osdorp is
Het nieuwe pak is in een aantal
flinke binnenbrand in een
een van de brandweerlieden die
opzichten nog wel wennen, blijkt
w oning. Veel rook, maar niet
lle uitrukkleding wordt
beproefd. Hij beaamt de prettige
vervangen. ‘Door nieuwe
draageigenschappen en de grotere
textielsoorten is uitruk
persoonlijke veiligheid. ‘Een Op de foto (van links naar rechts) Lucas Hagedoorn, Steven Kuipers, Rob Vellekoop en Jan Keijzer.
is voor roet en vuil. ‘Kort na
20
SITRAP
Foto: Rob de Jong
echt heet. De warmtegeleiding als
Strak
handige plek. Dat zou van mij wel
signaalfunctie voor gevaarlijke
Erik Kramps, bevelvoerder
aangepast mogen worden‘
omstandigheden bij een binnenin-
B-ploeg kazerne Amstelveen,
Roy de Bruin, manschap B-ploeg
zet moet zich dus nog bewijzen. De
spreekt na een week oefenen en
van kazerne Victor, noemt als
kniebeschermers in de broeks
kleinere uitrukken van een
voordeel dat het pak geen apart
pijpen vind ik echt een groot
comfortabel pak dat ruim zit.
binnenpak meer heeft en ook de
pluspunt.‘
Althans de jas, want de broeks
hogere kraag vindt hij prettig.
Ook Jan Kunst, bevelvoerder
pijpen zijn juist vrij strak. ‘De
‘Het pak voelt wel behoorlijk
A-ploeg kazerne Teunis, vindt het
pijpen opgerold over de laarzen,
warm aan. Dat is nu prettig om-
pak prettig zitten: ‘Het is nog
zodat je snel in het pak kan stap-
dat het winter is, maar ik vraag
nieuw en voelt nog wel wat stug
pen, dat werkt niet meer‘, zegt
me af of het bij een pittige inzet
aan, maar na een poosje dragen en
Kramps. ‘Een echt minpunt in
in de zomerperiode niet te warm
een paar keer wassen zal het wel
mijn ogen is dat de portofoon
is. Eigenlijk kunnen we pas echt
soepeler worden. Het is goed
zakken vrij diep zijn, waardoor
een goed praktijkoordeel over
waterdicht, merkte ik toen ik
het lastig is om de portofoon te
alle eigenschappen van het pak
onlangs tijdens een uitruk een forse
bedienen. Ook de microfoonclip
vellen als we het een langere
regenbui over me heen kreeg.‘
op de zak zit niet echt op een
periode hebben gedragen.‘
SITRAP 21
Ruim elfduizend meldingen
voor Brandweer Amster In 2012 is er 11.488 keer een beroep gedaan op Brandweer Amsterdam-Amstelland. Dat komt neer op ruim dertig meldingen per dag. In vergelijking met 2011 is een daling in het aantal meldingen te zien, toen er 12643 keer hulp van de brandweer nodig was.
Explosie op woonboot Amsterdam Foto: Robbie Hiel
Door: Jeroen Nan
H
et grootste deel van de
tijd gewonnen en stijgt de over
er in Amsterdam-Amstelland 2647
meldingen betrof hulp
levingskans van iemand die een
branden uit waar de brandweer met
verleningen (5180). Zo
hartstilstand krijgt. Een groot aan-
de hoogste prioriteit naar moest uit-
rukte het korps vorig jaar 418 keer
tal hulpverleningen betrof lift
rukken. Het aantal woningbranden
uit voor een reanimatie. Alle
opsluitingen. Hiervoor is het korps
betrof 564. Acht personen overleden
brandweervoertuigen zijn uitge-
726 keer gealarmeerd.
als gevolg van brand.
rust met een Automatische Externe
Hoewel de brandweer veel energie
Defibrillator waardoor de brand-
steekt in het voorkomen van
Oorzaken
weer snel hulp kan bieden bij hart-
branden, is het onmogelijk denk-
Het Team Brandonderzoek van
falen. Omdat de brandweer vaak
baar dat er nooit meer brand uit-
Brandweer Amsterdam-Amstelland
snel ter plaatse is, wordt kostbare
breekt. Het afgelopen jaar braken
heeft vorig jaar 193 branden
22
SITRAP
dam-Amstelland in 2012
Brandoorzaken. Bron: TBO
Rookmelders. Bron: TBO
onderzocht, waaronder 187
Rookmelders
Tijdens de woningbezoeken die
woningbranden. Uit de resultaten
Hoewel het nut en de noodzaak
Brandweer Amsterdam-Amstelland
blijkt dat het merendeel hiervan is
van rookmelders evident zijn, blijkt
vorig jaar bracht in Amsterdam
veroorzaakt door menselijk han
in veel huishoudens het levens
Zuidoost, is in 1295 woningen een
delen (61%). In deze categorie
reddende apparaat nog te ontbre-
brandveiligheidscheck uitgevoerd.
vallen onder andere branden die
ken. In maar liefst 61% van de wo-
In de helft van deze woningen was
zijn ontstaan tijdens het koken,
ningen die door het Team
een rookmelder aanwezig, in
klussen of kaarsen. Falende
Brandonderzoek is onderzocht,
32,3% betrof het een goed
apparatuur staat met 23% op de
was geen rookmelder aanwezig. Bij
werkende rookmelder.
tweede plaats van de meest voor-
slechts 29% was een goed functio-
komende brandoorzaken.
nerende rookmelder opgehangen.
SITRAP 23
L e z e r s a a n b i e d i n g
Win een sporttas en een sportclinic op een kazerne!
Net dat laatste zetje nodig om te starten met uw goede voornemens om net zo fit te worden als de uitrukdienst van Brandweer Amsterdam-Amstelland? Samen met de brandwachten doet u, onder leiding van een van onze sportinstructeurs, mee aan de sportles. Tijdens de sportclinic maakt u op een actieve en informele manier kennis met de brandweer en haar topsporters. Stuur een mail naar
[email protected], met uw naam en adres, u iterlijk 8 maart. Uit alle a anmeldingen trekken we drie winnaars voor de sporttas én de sportclinic op een kazerne van Brandweer Amsterdam-Amstelland.
De
24
in de week van 11 winnaars maken we
SITRAP
maart bekend via de
e-mail.
