Vergadering : 16 mei 2006 Agendanummer: 7 Status: hamerstuk Behandelend ambtenaar F. Tinselboer, 0595-750304 E-mail:
[email protected] (t.a.v. F. Tinselboer)
Aan de gemeenteraad,
Onderwerp: Aanvullend minimabeleid 2006. Voorgestelde besluit: verstrekken van een computer voor kinderen die naar het voortgezet onderwijs gaan; eenmalige tegemoetkoming voor kinderen die voor het eerst naar het voortgezet onderwijs gaan; voor bovenstaande eenmalig een bedrag van € 27.000 vrij te maken uit de reserve bijzondere bijstand; de draagkracht tot 110% van de geldende bijstandsnorm is nul, daarboven is het gehele bedrag draagkracht. Uitbetaling vindt plaats zodra de draagkracht verbruikt is; verstrekken van een uitstroompremie voor bijstandsgerechtigden (te financieren uit Werkdeel WWB); de regelingen gelden van 1 januari 2006 tot 1 januari 2007; bij fraude en terugvorderen van de maandelijkse uitkering wordt ook uitbetaalde langdurigheidstoeslag en bijzondere bijstand over die periode teruggevorderd. Inhoud: a. Aanleiding: Op initiatief van de PvdA in De Marne is in de raadsvergadering van november 2005 een initiatiefvoorstel ingediend met als opdracht naar het college om het minimabeleid uit te breiden.
Zowel de fractie van de PvdA als de wethouder hebben aangegeven de samenwerking met de gemeente Winsum erg belangrijk te vinden en hiermee rekening te houden bij het formuleren van het aanvullende beleid. Het initiatiefvoorstel is aangenomen door de raad van De Marne en op 24 januari 2006 is er een principe akkoord gegeven. Het formele besluit valt op 14 maart 2006, omdat de raad van De Marne het college van Winsum de tijd wilde geven om ook een besluit te nemen. In aansluiting hierop legt het college van Winsum dit aanvullende beleid ook aan de raad van voor. b. Wettelijk- of beleidskader: Wet werk en bijstand (WWB). c. Gedachtegang: De gemeente Winsum kent het volgende minimabeleid: individuele bijzondere bijstand; categoriale bijstand voor chronisch zieken en gehandicapten; participatiefonds; langdurigheidstoeslag; kwijtschelding gemeentelijke belastingen; schuldhulpverlening. Het voorstel van de PvdA De Marne heeft vooral betrekking op gezinnen met kinderen. Daarnaast wordt een oplossing gezocht voor de armoedeval, de mate waarin het besteedbaar inkomen nauwelijks verbetert wanneer iemand aan het werk gaat, doordat allerlei inkomensondersteunende maatregelen wegvallen. Naast de rechten op bijzondere bijstand moet aandacht blijven voor de plichten. De klant moet worden aangesproken op zijn gedrag wanneer hij onvoldoende solliciteert. Niet solliciteren betekent zeker dat men langer aangewezen is op een laag inkomen. Ondersteuning van huishoudens met een laag inkomen is goed, maar de klant moet zelf wel alles proberen om van dat lage inkomen af te komen.
d.
Overwegingen college die leiden tot het voorgestelde besluit: A. Computerregeling voor schoolgaande kinderen De gemeente De Marne heeft eerder een computerregeling gehad, in 2003. Hiermee is er enig vergelijkingsmateriaal. 17 Huishoudens hebben in een jaar gebruik gemaakt van deze regeling. Kinderen hebben ook de mogelijkheid op school gebruik te maken van een computer maar dat is toch lastiger dan wanneer er een thuis staat. De computerregeling is voor kinderen die na de basisschool naar voortgezet onderwijs gaan. De computer wordt per huishouden maximaal 1 keer verstrekt. Een tweede kind dat een jaar later naar voortgezet onderwijs gaat komt er dus niet voor in aanmerking. Ook wordt geen computer verstrekt wanneer er al een computer in het huishouden aanwezig is, b.v. wanneer de ouder deze al heeft gekregen in het kader van een reïntegratietraject. Kosten Naar verwachting zal het aantal aanvragen per jaar niet veel meer worden dan de 17 die de gemeente De Marne had in 2003. Voor € 1.000 is een goede computer aan te schaffen, inclusief bijkomende software en hardware. Kosten: verwerken aanvragen € 850 en uitkeringen maximaal € 17.000.
B. Tegemoetkoming voor scholieren die voor het eerst naar voortgezet onderwijs gaan Met name gezinnen met kinderen hebben het financieel moeilijk. Dit blijkt o.a. uit de Armoedemonitor van het Sociaal Cultureel Planbureau. Kinderen krijgen WTOS, een tegemoetkoming voor schoolgaande kinderen. Dit is voor directe schoolkosten zoals boeken, maar niet voor overige kosten. Gezinnen met kinderen die voor het eerst naar de middelbare school gaan worden geconfronteerd met extra kosten. Denk daarbij aan fiets, boekentas. Voor deze kosten kan een eenmalige tegemoetkoming worden verstrekt. Voorstel is om daar eenmalig een bedrag van € 500 per aanvraag voor toe te kennen.
Kosten Schatting aantal aanvragen: 20 (in gemeente Winsum zijn 200 kinderen die dit jaar 13 worden, ongeveer 10% behoort tot huishouden met laag inkomen). Totaal kosten: € 1.000 voor afhandelen en maximaal € 10.000 aan uitkeringen.
C. Uitstroompremie Bij het aanvaarden van werk met (hopelijk) een hoger inkomen vallen veel voorzieningen gedeeltelijk of geheel weg. Denk daarbij niet alleen aan de gemeentelijke voorzieningen, maar ook de huursubsidie, toch een aanzienlijk bedrag per maand. Daarbij zijn er in het begin nog extra kosten zoals kleding en vervoer. Het inkomen wordt bij aanvaarden van vaak niet veel hoger omdat de werkende vanuit de bijstand meestal is aangewezen op laag gekwalificeerd werk. Ter gedeeltelijke compensatie van deze kosten én als stimulering kan aan de ex-uitkeringsgerechtigde een premie worden verstrekt. In de WWB wordt deze premie specifiek genoemd als zijnde niet tot de middelen behorend (artikel 31 lid 2 j WWB). De premie kan worden gefinancierd uit het Werkdeel WWB. Een premie wordt eenmalig verstrekt, en wil deze enig effect hebben als compensatie voor vervallen tegemoetkomingen dan moet de premie ten minste € 1.000 zijn. Kosten Ongeveer 25 klanten stromen per jaar uit naar werk. Dat maximaal € 25.000. Voorwaarden: de uitstroom moet wel structureel zijn, dus tenminste 6 maanden. Dit kan vooraf aangetoond worden door een contract of achteraf door een loonstrook. Daarnaast is het bedoeld voor degene die een langere periode bijstand heeft gehad en dat is tenminste 12 maanden.
Overzicht aantal computerregeling voortgezet onderwijs uitstroompremie totaal
17 20 25
bedrag uitkeringen in € 17.000 10.000 25.000 52.000
bedrag uren in € 850 1.000 1.250 3.100
Draagkracht Op dit moment is er verschil tussen draagkracht bij individuele bijzondere bijstand en de regelingen Chronisch zieken/gehandicapten en Participatiefonds. Bijzondere bijstand: bij het vaststellen van individuele bijzondere bijstand wordt een draagkracht- berekening gedaan. Een gedeelte van het inkomen dat de aanvrager boven bijstandsniveau zit, kan worden aangewend om de bijzondere kosten te betalen. Dit is in het huidige beleid 10% van de ruimte in het inkomen tot en met € 160 per maand (€ 1.920 per jaar). En 25% van de ruimte in het inkomen inclusief boven de € 160 per maand. De € 160 per maand is voor een alleenstaande na rato meer (20%) dan voor een alleenstaande ouder (15%) en voor een echtpaar/gezin (14%). Chronisch zieken/gehandicapten en Participatiefonds: bij een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm is recht op de gehele verstrekking, daarboven in zijn geheel niet. Deze verschillen maakt het niet duidelijker. Daarom is het voorstel dit te wijzigen. Nieuw voorstel: tot 110% van de bijstandsnorm worden de bijzondere bijstand en gemeentelijke regelingen volledig vergoed. De ruimte in het inkomen boven die grens is de draagkracht. Wanneer de som van de vergoedingen boven de draagkracht uitkomt, wordt het verschil vergoed.
Voorbeeld: het inkomen van een alleenstaande is € 860 per maand. Dat is € 15 boven de 110% grens. De draagkracht is op jaarbasis 12 x € 15 = € 180. Wanneer deze klant een aanvraag tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten doet, en recht heeft, is de toekenning € 250 - € 180 = € 70. Een volgende aanvraag voor bijvoorbeeld het Participatiefonds wordt in zijn geheel uitbetaald omdat de draagkracht voor het kalenderjaar verbruikt is. Periode draagkracht De draagkrachtperiode is altijd van 1 januari tot 1 januari, dit is de periode waarover de inkomsten worden meegerekend en de kosten worden vergoed. Vermogen Hier gelden de grenzen zoals die in artikel 34 lid 3 WWB staan. Om de drempel voor zowel Sociale Zaken en Werk als aanvrager laag te houden wordt er voor gekozen om wel naar het vermogen te vragen, maar niet om alle bewijsstukken. Cliënt verklaart of het vermogen er boven ligt of niet, bij twijfel wordt om aanvullende gegevens gevraagd. Aantonen kosten Kenmerk van bijzondere bijstand is dat een vergoeding wordt gegeven voor kosten die daadwerkelijk gemaakt zijn. Wanneer een aanvraag is toegekend wordt op basis van betaalbewijzen aan de cliënt uitbetaald. Dit geldt niet voor de tegemoetkoming chronisch zieken/gehandicapten omdat deze wel categoriaal mag worden verstrekt. Terugvorderen Bij fraude en terugvorderen maandelijkse uitkering wordt ook uitbetaalde langdurigheidstoeslag en bijzondere bijstand over die periode teruggevorderd. Financiële advies De uitstroompremie kan worden betaald uit het W-deel WWB. In dit budget van jaarlijks ongeveer € 1.090.000 + overschot van voorgaand jaar, is voldoende ruimte. De € 27.000 die nodig is voor de computerregeling en de tegemoetkoming voor kinderen die naar het voortgezet onderwijs gaan, kan worden gefinancierd uit de reserve bijzondere bijstand. Het beleid kan daarom niet structureel worden vastgesteld. Het geldt dus alleen voor 2006. Aan het eind van het jaar moet het beleid worden geëvalueerd.
reserve bijzondere bijstand chr. zieken 2005 € 14.000 participatiefonds 2005+2006 € 30.000 + totaal restant na financiering huidig beleid aanvullend beleid 2006 restant reserve
€ 80.000
€ 44.000 € 36.000 € 27.000 € 9.000
Begrotingswijziging Ja, een gedeelte van de reserve bijzondere bijstand, n.l. € 27.000, moet worden aangewend voor het aanvullende beleid. Na financiering van het Participatiefonds en de regeling voor chronisch zieken en gehandicapten blijft er € 36.000 over uit de reserve en na dit aanvullende beleid nog € 9.000.
Relatie met: n.v.t. Bijlagen: raadsbesluit. Achterliggende documenten: initiatiefvoorstel en discussienota PvdA De Marne.
Burgemeester en wethouders van Winsum, mw. mr. Y.P. van Mastrigt, burgemeester C. van Wijngaarden, secretaris Bijlagen: 1
Agendanummer: 7 Vergadering: 16 mei 2006 De raad van de gemeente Winsum; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders; gelet op het bepaalde in: de Wet Werk en Bijstand (WWB)
besluit:
het minimabeleid ten behoeve van huishoudens met een laag inkomen uit te breiden; een computer te verstrekken (maximaal € 1.000) ten behoeve van kinderen die naar het voortgezet onderwijs gaan; een eenmalige tegemoetkoming van € 500 te verstrekken ten behoeve van kinderen die voor het eerst naar het voortgezet onderwijs gaan; voor bovenstaande eenmalig een bedrag van € 27.000 vrij te maken uit de reserve bijzondere bijstand; de volgende draagkrachtregel vast te stellen: de draagkracht tot 110% van de geldende bijstandsnorm is nul, daarboven is het gehele bedrag draagkracht. Uitbetaling vindt plaats zodra de draagkracht per kalenderjaar verbruikt is; verstrekken van een uitstroompremie van € 1.000 aan bijstandsgerechtigden (te financieren uit Werkdeel WWB); de regelingen gelden van 1 januari 2006 tot 1 januari 2007, daarna wordt het geëvalueerd;
wanneer bij fraude de uitkering voor levensonderhoud wordt teruggevorderd, dan wordt ook uitbetaalde langdurigheidstoeslag en bijzondere bijstand over die periode teruggevorderd.
Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Winsum in zijn openbare vergadering van 16 mei 2006. De raad voornoemd,
voorzitter
griffier
Checklist raads- / commissiestukken Onderwerp / titel:
Van:
Datum:
Initiatiefvoorstel Discussienota
PvdA De Marne PvdA De Marne
01-11-2005 november 2005
