Gemeentebestuur
Dhr. E.K.H. Stulp De Kluft 7 9909 CA SPIJK
Datum Uw schrijven van Ons kenmerk Behandeld door Betreft
4 november 2015 19 oktober 2015 R. Bosscher Schriftelijke vragen extra steun € 280 miljoen regio Noordoost Groningen
Geachte heer Stulp, Hiermee beantwoorden wij u de vragen die u heeft gesteld op grond van artikel 38 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de gemeenteraad. 1. Wat is er concreet gebeurd met de € 280 miljoen om de tendens te bestrijden? Wij gaan er vanuit dat u als volgt ben gekomen tot een totaal bedrag van 280 miljoen: een budget van de Economic Board een eerste periode van 5 jaar van ongeveer 97,5 mln. (Afkomstig van Rijk, Provincie en NAM). Er destijds ook gesproken over een tweede periode en een budget voor die tweede periode. Hier is echter ons nog geen besluit over bekend. Daarnaast is een component van 40 miljoen aan investeringsgelden (de RIG) en zijn 20 mln. sectorgelden beschikbaar voor aanvragen van projecten waarbij de aanvrager eenzelfde bedrag als financiering bijdraagt. Dit telt op tot een totaal van maximaal 80 mln. Wij hebben hier al eerder op geantwoord in uw vorige set vragen. (vraag 1 en 2). De Economic Board heeft de keuze gemaakt zich eerst in 2015 te concentreren op de connectivity projecten (project breedband buitengebied en het innovatieproject 5G) en op de bedrijfsfinanciering. Zowel voor het MKB als voor het fonds risicokapitaal zijn de nodige stappen gezet zodat bedrijven een beroep kunnen doen op het budget voor hun plannen. Voor het MKB is hiervoor in oktober 2015 het project Ondernemersimpuls gestart. Verder heeft de Economic Board 5 miljoen bijgedragen aan het budget van de RIG.
2. Welke impulsen zijn er inmiddels gegeven aan het Chemiepark? Het college heeft geen rechtstreekse invloed op c.q. zeggenschap over de ontwikkelingen van het Chemiepark. Wij hebben van de heer Scheffers (clustercommissaris Chemie) wel informatie ontvangen die ook naar de provincie is verstuurd. Wij hebben deze lijst toegevoegd als bijlage. 3. We praten nu al meer dan 2 jaar over een kabel tussen Duitsland en Nederland. Vorig jaar is het geld beschikbaar gekomen. Wat is nu concreet de stand van zaken?
Gemeente Delfzijl, Johan van den Kornputplein 10, Postbus 20000, 9930 PA Delfzijl Telefoon: (0596) 639 911. Fax: (0596) 630 712. E-mail:
[email protected]. Internet: www.delfzijl.nl. Postbank 839180. ABN Amro 47.02.25.246. BNG 28.50.01.795.
1/6
Deze vraag is beantwoord in uw eerdere set vragen van 19 oktober 2015. Voor verdere detaillering verwijzen wij naar de bijlage. 4. Er is vorig jaar een commissaris aangetrokken die projecten gaat ontwikkelen. Graag een overzicht van welke projecten er zijn ontwikkeld en welke zijn uitgevoerd? Deze vraag valt ons inziens samen met vraag 2 die door de heer Scheffers is beantwoord en waarvan de lijst als bijlage is toegevoegd.. 5. Welke ruimte is er afgelopen jaar gegeven aan ons midden- en kleinbedrijf? Met het samenwerkingsverband met Groningen Seaports en de regionale bedrijfsmakelaars in ons gebied worden de vrije kavels en leegstaande bedrijfsgebouwen die geschikt zijn voor MKB-bedrijven in beeld gebracht (www.eemsdeltavastgoed.nl en Funda). Er is belangstelling van MKB bedrijven voor vestiging op de zeehaventerreinen waarbij afspraken gemaakt worden met Groningen Seaports om een aantal haventerreinen geschikt te maken voor uitgifte van kleinere kavels. Het economisch bureau Eemsdelta\EZ van de vier DEALgemeenten zoekt en ondersteunt actief innovatieve starters en bestaande ondernemers. 6. In hoeverre houdt het college overzicht en regie over al deze projecten met als doel het versterken van de werkgelegenheid? Het college werkt op basis van de Economische Visie Eemsdelta 2030 en de Eemsdelta Uitvoeringsagenda Arbeidsmarkt en Economie actief aan de daarin gestelde doelen. Deze zijn met name gericht zijn op versterken van de werkgelegenheid voor onze beroepsbevolking. Deze insteek is inmiddels gedeeld met de G11 gemeenten en namens deze gemeenten ingebracht bij de Economic Board en de Nationaal Coördinator. Vanuit deze visie voert het college periodiek gesprekken met economische stakeholders zoals SBE, Groningen Seaports en de handelsvereniging. Het college is daarnaast vertegenwoordigd in de stuurgroep Economie, Arbeidsmarkt en Infrastructuur die voor de Eemsdelta regio het coördinatieplatform is op het gebied van Economie, Arbeidsmarkt en Infrastructuur. Hier wordt de voortgang van alle projecten die voortkomen uit de Economische Visie Eemsdelta 2030 besproken. Het is daarbij duidelijk dat bij veel van deze grote projecten de regie niet bij de gemeente ligt, maar bij andere partijen, zoals de Economic Board, provincie en Groningen Seaports. Het economisch bureau Eemsdelta\EZ is betrokken bij veel van de genoemde ontwikkelingen en projecten en zal in een presentatie voor de raad begin december daar verslag van doen.
Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
G. Beukema burgemeester
P. Leeuw gemeentesecretaris 2/6
Bijlage Er is sprake van veel (nieuwe) bedrijvigheid in het beheersgebied van GSP. Google maakte in september 2014 bekend dat het een nieuw datacenter gaat bouwen in de Eemshaven in Noord-Nederland. Google zal de komende jaren meer dan € 600 miljoen in de ontwikkeling, bouw en inrichting van zijn nieuwe faciliteit investeren. Een datacenter is een speciaal gebouw vol computers waarop online diensten worden gehost, zoals de zoekmachine van Google, Gmail en Google Maps. Google zal zijn faciliteit in de Eemshaven voorlopig aanhouden. Op het hoogtepunt van de bouwfase zal dit werk opleveren voor meer dan 1.000 mensen. De bouw is inmiddels in volle gang. Zodra het datacenter operationeel is, zal het werkgelegenheid bieden aan meer dan 150 mensen in uiteenlopende fulltime functies, zowel intern als bij aannemers, zoals computertechnici, bouwkundigen, elektrotechnici, cateringmedewerkers en beveiligingspersoneel. Eind 2014 kondigde Klesch onder dezelfde naam een herstart aan van de aluminiumproductie in Delfzijl (voormalig Aldel). De beslissing om de productie van aluminium opnieuw op te starten werd mogelijk gemaakt door de verbeterde marktomstandigheden, evenals de vorderingen die gerealiseerd zijn in de voorbereiding van de aanleg van de zogenaamde ‘Directe Lijn’ naar Duitsland. Een en ander in nauwe samenwerking met Groningen Seaports NV en andere industrieën in de regio. Klesch Aluminium Delfzijl zal in eerste instantie 65.000 Mt. primair aluminium gaan produceren en in totaal meer dan 100.000 Mt. aan producten per jaar uitleveren aan haar klanten. Men verwacht eind 2015 meer dan 200 mensen in dienst te hebben. Het bedrijf Zeolyst gevestigd nabij het Chemie Park in Delfzijl gaat haar productie van zeolieten in Delfzijl aanzienlijk uitbreiden. Hiervoor wordt bij de huidige productielocatie nieuwbouw gerealiseerd. De eerst paal voor de start voor deze uitbreiding vond woensdag 14 maart jl. plaats. De uitbreiding levert aan ca. 11 personen extra werk op. Zeolyst verwacht dat het niet bij deze uitbreiding blijft en werkt actief aan verdere uitbreidingsplannen voor de nabije toekomst die de werkgelegenheid op de locatie met ca. 50 % vergroten. De toenemende vraag naar zeolieten heeft te maken met de groter wordende vraag naar diverse zeolieten ten behoeve van verschillende katalytische processen. Zo worden deze zeolieten o.a. gebruikt voor reinigen van uitlaatgassen bij auto’s. Hiermee wordt een aanzienlijke Nox-reductie gerealiseerd. Zeolyst is sinds 1990 gevestigd in Delfzijl en heeft ca. 55 medewerkers in dienst. In februari 2015 heeft PPG Chemical Industries BV de bouw van een Agilon Fabriek aangekondigd met een investeringsvolume van € 23 miljoen en een geschat aantal directe arbeidsplaatsen van 10. PPG Industries Chemicals BV Delfzijl is een onderdeel van PPG Inc. dat verschillende divisies heeft: Paint & Coating, Glass & Fiber Glass, Chemicals en Optical & Special Materials. In Delfzijl werken ruim vijftig mensen, resorterend onder de SBU Optical/Special Materials. Indirect biedt PPG Delfzijl aan 25 tot 30 mensen werk in het kader van de zogenaamde huiscontractors. In Delfzijl produceert PPG Industries Chemicals sinds 1993 silicapoeders en -granulaten. PPG heeft RIGsubsidie ontvangen voor deze uitbreiding.
3/6
ChemCom Industries B.V., gevestigd aan de Oosterhorn in Farmsum en onderdeel van het chemiecluster Eemsdelta, investeert € 4,2miljoen in een nieuwe productieinstallatie voor de productie van een grondstof voor hoogwaardige meststoffen. Het hart van de installatie wordt gevormd door een continue granulator. ChemCom Industries is een zelfstandig opererend Nederlands bedrijf dat is voortgekomen uit de Finse Dynea groep. OCI heeft in oktober 2015 de aankoop van de Nederlandse methanolproducent BioMCN afgerond. De in Amsterdam genoteerde Egyptische maker van kunstmest en andere chemicaliën kondigde de acquisitie onlangs aan. Het bedrijf legde € 15 miljoen op tafel voor BioMCN. BioMCN behoort volgens OCI tot de grootste methanolproducenten van Europa. Het Duitse chemieconcern Evonik kondigde in september 2015 aan de waterstofperoxideproducent PeroxyChem Netherlands BV in Delfzijl over te nemen. Met de overname breidt Evonik, één van ‘s werelds marktleiders in de speciaalchemie, zijn Europese productiecapaciteit voor waterstofperoxide fors uit. De waterstofperoxide van Evonik wordt onder meer gebruikt als milieuvriendelijk bleek- en oxidatiemiddel. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt om papier te bleken en ook in de cosmetica- en de textielwereld en in de farmaceutische en voedingsmiddelenindustrie wordt de stof veelvuldig toegepast. Daarnaast is het geschikt om afvalwater en -gassen mee te ontgiften. Momenteel heeft Evonik drie productielocaties voor waterstofperoxide in Europa, in België, Duitsland en Zwitserland. De fabriek van PeroxyChem in Delfzijl wordt daar nu aan toegevoegd. Bij PeroxyChem in Delfzijl werken 47 mensen. Zij zullen allemaal, samen met de klantenportefeuille, worden overgenomen door Evonik. Het wachten is momenteel nog op akkoord van de mededingingsautoriteiten, maar Evonik verwacht de deal in het laatste kwart van 2015 definitief te kunnen afronden. Op 14 september jl. werd bekend dat AKZO Nobel in Delfzijl met ingang van december 2016 groen geproduceerde stoom gaat afnemen van Eneco. Het duurzame energiebedrijf maakt hiervoor haar biomassacentrale Bio Golden Raand (BGR) geschikt om naast elektriciteit ook stoom te produceren. Daarmee brengt deze centrale, bij een gelijkblijvende hoeveelheid biomassa, in de toekomst dubbel zoveel duurzame energie voort en draagt zo wezenlijk bij aan de nationale doelstellingen op dit gebied. Groningen Seaports zorgt voor de aanleg van de benodigde infrastructuur, waaronder een stoomleiding die ook toegankelijk is voor andere partijen. De gezamenlijke miljoeneninvesteringen passen naadloos in het in 2014 opgestelde Actieplan chemiecluster Eemsdelta van de Commissie Willems om de energieintensieve chemie in de regio Noordoost Nederland duurzaam en toekomstbestendig te maken. AKZO Nobel neemt in het kader van de gemaakte afspraken voor een periode van twaalf jaar de groene stoom af, investeert in de noodzakelijke voorzieningen op Chemie Park Delfzijl, levert die duurzame stoom aan haar klanten en biedt op deze wijze continuïteit in de stoomvoorziening. Naast een verminderde afhankelijkheid van fossiele brandstoffen levert het gebruik van duurzame stoom bij AKZO Nobel een CO2- besparing op van meer dan 100.000 ton per jaar. Dat komt overeen met de uitstoot van ongeveer 12.500 huishoudens of met één miljard autokilometers.
4/6
Stand van zaken project “Direct Line” Deze Directe Lijn zal op lange termijn een oplossing kunnen zijn voor de gehele regio om te komen tot een gelijk speelveld binnen de Europese markt op het gebied van baseload elektriciteitsprijzen. Op 1 juni 2015 heeft GSP in samenwerking met projectpartners voor fase 2a van het project gestart als vervolg op de M.O.U uit 2014. Er is voldaan aan een belangrijke andvoorwaarde doordat “een” Duits bedrijf voor 5/17e deel mede aandeelhouder wilde worden van het project. Dit is GETEC geworden die ook het projectmanagement op zich heeft genomen. De periode tot 1 januari 2016 is nodig om in gesprekken met de ACM en de Bundesnetzagentur te komen tot een verbinding die in de Europese-, de Duitse- en de Nederlandse wetgeving past. GSP hoopt hierop een toestemming op te krijgen van beide partijen om deze aan te leggen en te exploiteren. Indien één van beide partijen, of beide, een negatief antwoord geven is het project ten einde. Indien beide akkoord geven, wordt fase 2b gestart waarin alle benodigde civiele- en milieuvergunningen worden aangevraagd en het project bestek gereed gemaakt wordt. De duur daarvan is gepland tot 1 januari 2017. Indien deze zaken tot een goede afloop leiden, dan komt er een FID (Final Investment Decision), die wordt voorgelegd binnen GSP NV aan de directeur/bestuurder, de RvC en AvA. Indien zij akkoord zijn en de andere aandeelhouders eveneens binnen hun bedrijf alle goedkeuringen hebben verkregen dan start de bouw en aanleg en kan de Direct Line medio 2018 operationeel zijn. Utiliteitenentiteit Er wordt gestreefd naar een nieuwe entiteit waarin GSP de meerderheid heeft en waarin in ieder geval ook AKZO Nobel deelneemt. In een eerste fase wordt de infrastructuur overgedragen (verwachting eerste helft 2016). Daarna worden eventueel stapsgewijs Delesto 1 en andere commerciële activiteiten toegevoegd. In de entiteit worden belangen van producenten en afnemers op een evenwichtige en transparante manier gewaarborgd. Onderhandelingen tussen AKZO Nobel en GSP zijn constructief maar vergen veel tijd. Belangrijkste resultaat is dat de bestaande MEP-subsidie voor de Eneco centrale is omgezet naar een toereikende SDE+-subsidie voor de investering in de stoomproductie t.b.v. het Chemiepark. Er wordt een procedure opgesteld om discussies over dit onderwerp tussen industrie en overheid ook in de toekomst mogelijk te maken. Daarnaast geeft GSP al invulling aan zijn toekomstige taak door bedrijven op no cure no pay basis te helpen met het verhogen van de energie-efficiency en door te investeren in de infrastructuur (zie de hierboven genoemde stoomleiding). Lange Termijn innovatie agenda GSP is daarnaast ook bezig met een lange termijn innovatie-agenda; hiervoor zijn de volgende aandachtsgebieden geïdentificeerd: - Acquisitie van bedrijven; - Groene innovatie; - Verhogen energie-efficiency in en tussen bedrijven in het Eemsdelta gebied - Energieprogramma's zoals power to gas en energie-balancering. - Ondersteunen starters - Samenwerking met andere clusters. Voor de versterking van de acquisitiefunctie is een plan van aanpak gemaakt in
5/6
samenwerking met de NOM en de stuurgroep Chemiecluster op stoom. Voor de uitvoering hiervan is een subsidie-aanvraag bij de Provincie Groningen ingediend. Een belangrijke eerste stap is opstellen van de value proposition voor het gebied. Naast acquisitie t.b.v. de chemie zal ook afstemming voor acquisitie t.b.v. recycling en energie plaats moeten vinden. Een speerpunt in de agenda is de realisatie van een Multi purpose bio raffinage platform. Dit platform zal als basis dienen voor een verdere uitbouw
6/6
