Begroting 2008
Algemene Beschouwingen 31 oktober – 2 november 2007
Leiderdorp
1
Leiderdorp Geachte voorzitter, leden van de raad en het college, geachte aanwezigen op de publieke tribune, Algemeen Tijdens de herfstvakantie was ik met mijn gezin op vakantie in het mooie bosrijke Brandenburg in Duitsland. Wij bezochten daar mijn schoonouders, die daar sinds jaar en dag een vakantiehuisje hebben. In de boomhut van mijn kinderen, waar ik al een behoorlijke poos niet meer was geweest, zag ik (hoe het heeft kunnen gebeuren weet ik niet…) verkiezingsmateriaal van het CDA hangen! Het waren plakbriefjes voor aantekeningen, waarop op stond: “CDA, omdat de toekomst vandaag begint”. Nou, een mooier begin voor de algemene beschouwingen is er toch niet! Precies dat is namelijk waar GroenLinks zich altijd druk om maakt: niet alleen in het heden leven, maar vooral en juist bereid zijn vooruit te denken, verder durven kijken dan je eigen neus lang is en hiermee je verantwoordelijkheid - als mens, maar vooral ook als volksvertegenwoordiger - te nemen naar de volgende generaties toe! En het nemen van deze verantwoordelijkheid draait niet alleen maar, zoals het wel vaak lijkt in onze gemeente, om financiële verantwoordelijkheid, maar voor wat ons betreft vooral om de zorg voor de gezondheid voor mens en milieu. Bij de bestudering van de begrotingen neig je aanvankelijk te veel naar de details. Maar GroenLinks is van mening dat de grote lijn niet uit het oog verloren mag worden. Daarom hebben wij de begroting voor 2008 eens goed naast ons verkiezingsprogramma gelegd Hoewel de begroting op veel punten op de warme ondersteuning van GroenLinks kan rekenen, staan er op flink wat bladzijden toch ook dingen - plannen, cijfers, voornemens en ga zo maar door – waar GroenLinks in politieke zin wel wat op aan te merken heeft. Vanuit ons programma bezien zal ik een aantal punten aanstippen. Nu kan ik natuurlijk al deze bladzijdes van de begroting na gaan lopen, maar ik heb niet de illusie dat u per direct alle standpunten van GroenLinks deelt. Ik zal het daarom anders doen. Ik zal u uitleggen waarom wij ons politieke programma zo belangrijk vinden.
4 Aandachtspunten GroenLinks: Groen, Sociaal, Solidair en Transparant. 1. Groen: Natuur en milieu Onder groen verstaan wij een prettige en gezonde leefomgeving, in het dorp, maar ook daar buiten. Met het groen moet uiterst voorzichtig en met veel besef van verantwoordelijkheid worden omgegaan. Het betekent ook het beperken van vervuiling en overlast door autoverkeer. Dit houdt in, dat een duurzame instelling bij al het werk van de gemeente uitgangspunt moet zijn. Niet alleen duurzaam bouwen, maar bij elke beslissing die genomen wordt duurzaamheid als toetscriterium te nemen. Het duurzaam bouwen, dat als beleidslijn in het milieubeleidsplan 2003 – 2010 vastgelegd is, blijft steken in de beleidsfase. Van de uitvoering komt betrekkelijk weinig terecht. De gestelde ambities van dit beleid worden bij lange na niet gehaald.
2
Ik heb wel gemerkt, dat het begrip duurzaamheid maar niet echt wil landen in dit gemeentehuis. Noch bij de Raad, noch bij het college. Terwijl dit toch op landelijk, Europees en mondiaal niveau zo’n hot item is! Daarom voor u nog een keer de definitie van duurzame ontwikkeling, zoals omschreven door de Verenigde Naties ingestelde Brundtland commissie: “Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder het vermogen van toekomstige generaties aan te tasten om in hun eigen behoeften te voorzien”. Het gaat daarbij om het rekening houden met gevolgen voor het hier en daar, voor nu en later. Het vereiste evenwicht tussen ecologische, economische en sociale belangen is in Leiderdorp door alle ambitieuze plannen flink zoek geraakt. Het thema duurzaamheid speelt wederom nauwelijks een rol in de begroting of in het denken van de verantwoordelijken. GroenLinks maakt zich hier grote zorgen over. Wij zijn niet bereid om lijdzaam af te wachten tot er regelgeving van de rijksoverheid of een rechterlijke uitspraak komt op het verschillende gebieden (waaronder duurzaamheid), terwijl wij zelf op lokaal niveau op eigen initiatief al heel wat kunnen veranderen. Het ontwikkelen van een eigen visie is iets wat burgers toch echt van een gemeente mogen verwachten! Wij zullen dan ook voorstellen doen om in ieder geval het onderwerp duurzaamheid als toetscriterium meer te verankeren in de Leiderdorpse politieke besluitvorming. 2. Sociaal Meedoen in de maatschappij is ons motto. Mensen die niet op eigen kracht werk kunnen vinden moeten een extra handje geholpen worden. Uit gesprekken met burgers blijkt vaak dat de communicatie met deze mensen zo ontzettend belangrijk is. Mogelijkheden voor financiele ondersteuning blijven voor mensen met een uitkering op diverse vlakken nog te vaak onduidelijk. Wij hechten dan ook aan een zorgvuldige en complete voorlichting naar deze groep burgers toe. Betere voorlichting vanuit de gemeente zou bijvoorbeeld gegeven kunnen worden over de mogelijkheden van het starten van kleine bedrijfjes en het eventueel aanvragen van een microkrediet. Gebleken is dat deze financieringsmogelijkheid nog onvoldoende tussen de oren zitten van burgers èn overheden. Voor wat betreft de sociale cohesie: GroenLinks wil niet dat het buurtwerk geheel verdwijnt ten gunste van het jeugdwerk. GroenLinks wil het buurtwerk graag in stand gehouden zien, te meer het buurtwerk bij de uitvoering van de WMO een belangrijk prestatieveld is. We wachten met spanning op de beleidsnota WMO. 3. Solidair Als het voor het in stand houden van voorzieningen noodzakelijk is, is GroenLinks niet tegen een verhoging van de OZB. De OZB is de enige vrij besteedbare inkomstenbron van gemeenten. Daar moeten gemeenten – en dus ook Leiderdorp – het van hebben! Uit de begrotingsscan van de Provincie en het Ministerie van Binnenlandse Zaken is gebleken dat wij deze inkomstenbron niet voldoende benutten. Naar onze stellige overtuiging is het, mede gezien de Begrotingsscan van de Provincie, onhoudbaar om krampachtig vast te houden aan het niet verhogen van de OZB. Hoewel het nooit zo mag zijn, dat burgers financieel gestraft worden voor eventueel wanbeleid van het gemeentelijk apparaat, kan het ook niet zo zijn dat burgers – zogenaamd - buiten schot blijven, terwijl de een na de andere voorziening sneuvelt in Leiderdorp. Dit is zeer zeker niet in het belang van de burgers. Op die manier hou je
3
wellicht een kleine groep burgers tevreden, ten koste van een veel grotere groep. Een dergelijke houding is onverstandig, oneerlijk en ongewenst! 4. Transparant We moeten toegeven dat de afgelopen jaren door de colleges flink is gewerkt aan transparantheid van de financiën en van besluiten. Dit is zeker het college en de raadsleden ten goede gekomen. Maar transparantie houdt meer in dan verheldering in eigen keuken: De informatievergaring voor burgers is nog steeds vaak erg moeilijk. De commissies gaan weliswaar op een nieuwe manier werken. Maar een directer contact met de burger zal zo niet automatisch tot stand komen. We vinden op dit vlak de resultaten van de van de bestuurlijke vernieuwing dan ook vooralsnog minimaal.
Begroting 2008: Welzijnsorganisatie GroenLinks is een warm voorstander van het samenvoegen van PlusPunt en SCW in een welzijnsorganisatie. Naast de voordelen uit de samenwerking, is het integreren van zorg voor alle leeftijdsgroepen iets wat hard nodig is. GroenLinks denkt dat deze wijziging van organisatievorm daar zeker aan zal bijdragen. GroenLinks is een voorstander van het combineren van het centrum voor Jeugd en Gezin met de Brede School West. In het algemeen is GroenLinks een voorstaander van een brede school in de breedste zin van het woord. Het college kan op dit onderwerp dan ook rekenen op steun van GroenLinks. Verkeer Verkeer blijft een probleem in Leiderdorp. Het brengt problemen met zich mee op het gebied van congestie, luchtkwaliteit en leefbaarheid. Niet alleen door de autonome groei van gemotoriseerd verkeer, maar vooral ook door de uitvoering van verschillende bouwprojecten. Het betreft dan ook grotendeels een probleem geproduceerd in eigen huis. GroenLinks acht de tijd rijp voor een herziening van het lokale Integraal Verkeers- en Vervoersplan (IVVP), daterend uit 2003. Veel punten zijn intussen afgerond of achterhaald door gewijzigde omstandigheden. Juist in een dorp dat zo op z’n kop wordt gezet is een actualisatie van groot belang. Na het in gebruik nemen van de rondweg zou het IVVP geëvalueerd en geactualiseerd worden. Burgers: leven en wonen in Leiderdorp GroenLinks heeft zowel links als rechts wat navraag gedaan. Als u burgers van Leiderdorp vraagt, om welke redenen zij in Leiderdorp zijn gaan wonen, krijgt u vaak de volgende redenen als antwoord: • Wonen in een dorp, en toch dicht bij de grote steden; • Men verkiest de kleinschaligheid van een dorp boven de stad; • Een dorp met veel groen; • Kinderen kunnen lekker buitenspelen; • Veel voorzieningen, voor jong en oud. De keuze voor Leiderdorp is dus vooral gelegen in de keuze voor een groene woonplaats, met een dorps karakter en met voldoende voorzieningen voor jong en oud. Op een enkeling na kreeg Leiderdorp voor niemand een echte meerwaarde door de grote WOOON boulevard, een IKEA, een verdubbeling van de Winkelhof en een tot de laatste vierkante centimeter volgebouwd dorp.
4
De vraag is en blijft dus, vertegenwoordigen wij – als volksvertegenwoordigers – de burgers wel voldoende als we onze beslissingen steeds vooral laten leiden door het idee dat groei maar op één manier mogelijk is: het stapelen van stenen? Wij willen daar tegenover stellen, dat je ook kunt groeien door een pas op de plaats te maken en dingen beter en op een duurzame manier te doen. Tot slot Het doel van de Raad is om beslissingen te nemen die door zoveel mogelijk vertegenwoordigers van burgers worden gedragen. Dit betekent, dat men voor iedere beslissing een zo breed mogelijk draagvlak in de Raad moet proberen te krijgen. Het besluitvormingsproces en het eindproduct zal er beslist wel bij varen. Ik ben mij ervan bewust dat sommige leden van de raad bepaalde standpunten van GroenLinks niet buitengewoon belangrijk vinden. Vaak gaat het om concrete dingen. Het lijkt dan alsof deze onderwerpen in het niet vallen, gezien de grote financiële problemen waar Leiderdorp mee te kampen heeft. De wereld is echter veel groter dan een door een accountant te toetsen rekensom! Als bestuurders hebben we een verantwoordelijkheid om rekening te houden met de mens, omgeving en de toekomst: het hier en daar, het nu en in de toekomst. Collega raadsleden, word wakker! Neem deze maatschappelijke verantwoordelijkheid, in het belang van uw eigen kinderen!
5
