BEGELEIDINGSPLAN BASISCURSUS RECHT (R01152)

BEGELEIDINGSPLAN BASISCURSUS RECHT (R01152) (onderdeel traject Propedeuse Rechten) studiecentrum: Amsterdam tijdvak: februari 2011 t/m juni 2011

begeleider: JC Moree

INLEIDING Dit begeleidingsplan behoort bij het “startpakket” van de Juridische opleiding van de Open Universiteit, de Basiscursus recht (R01152). Deze cursus omvat ca. 200 uren en is opgenomen in het traject Propedeuse Rechten. De Basiscursus recht is de eerste van het traject Propedeuse rechten. Het gehele traject omvat 14 modulen, waarvan de Basiscursus recht als kennismakingstraject 2 modulen omvat en de vervolg propedeuse 12 modulen. Één module omvat een studiebelasting van 100 tot 140 (studie)uren. Voor de Basiscursus recht worden 6 begeleidingsbijeenkomsten gehouden. Deze begeleiding is op zaterdagochtenden in het studiecentrum te Amsterdam van 10:00u tot 11:30u De data staan verderop in dit plan en zijn ook te raadplegen via het op de cursussite vermelde rooster. Het tentamen is een “CBI-tentamen” (voorheen sys-tentamen) Dat betekent dat de student op elk ogenblik tentamen kan doen. Opgeven moet minimaal twee weken van te voren via de cursussite of het SC. De begeleiding is erop gericht dat de student kan slagen voor het tentamen. Studenten die al tentamen doen en slagen voordat de begeleiding is afgerond wordt geadviseerd om toch het volgen van alle bijeenkomsten af te maken. Dit ook in verband met de vervolgstudie. De werkwijze tijdens de bijeenkomst is als volgt. Aan de hand van de indeling van het Werkboek Basiscursus recht wordt de stof van de cursus benaderd. U wordt aangeraden uw benodigde tijdsduur voor de bestudering van de onderdelen uit het Werkboek gelijkmatig te verdelen. De zelfwerkzaamheid van de student staat voorop! Ook tijdens de begeleidingsbijeenkomsten. Om de begeleidingsbijeenkomsten met succes te kunnen volgen moet de student de stof voor de studiebijeenkomst hebben bestudeerd en de op de stof betrekking hebbende casussen hebben uitgewerkt. De studiebegeleider zal aan de hand van het hierna bij elke bijeenkomst genoemd schema de stof benaderen. Het werken met opgaven en casussen uit de verplichte literatuur heeft prioriteit. Tijdens de bijeenkomsten zal ook aandacht besteed worden aan algemene aspecten die te maken hebben met de studie aan de Open Universiteit, zoals:  studeren (hoe, wat, prioriteiten)  studieplanning  begeleidingsbijeenkomsten  (nut) discussiegroepen  nut onderlinge studiecontacten Specifiek wordt aandacht geschonken tijdens de bijeenkomsten aan zaken die te maken hebben met de juridische studie, zoals:  nut, omgaan en lezen van regelgeving  gebruik van juridische begrippen  juridisch leren redeneren en formuleren  omgaan en lezen van jurisprudentie De verplichte literatuur voor deze cursus is op de cursussite vermeld. Let daarnaast ook op de mededelingen en de vermelde errata op de cursussite. Raadpleeg de cursussite dus regelmatig. Naast de verplichte literatuur moet de student bij de bijeenkomsten ook de wettenbundel steeds bij zich hebben. Het gaat om de Kluwer Collegebundel 2010/2011 of de Vermande Verzameling Nederlandse Wetgeving 2010/2011. De studiebegeleider is telefonisch te raadplegen voor dringende vragen op maandagavond van 19.00 tot 20.00 (voor tel. nr. zie cursussite, spreek eventueel een boodschap in). Ook per mail is contact mogelijk. Het mailadres is: [email protected] 1

EERSTE BIJEENKOMST Plaats: studiecentrum Amsterdam Datum: Zaterdag 12 februari 2011 Tijd: 10:00 tot 11:30 VOORBEREIDING. Van U wordt verwacht dat U de aanwijzingen opvolgt van de leereenheden 1, 2 en 3 uit het Werkboek en dat U de daarin genoemde literatuur bestudeert. Voer voor Uzelf ook de opdrachten uit die daarin vermeld staan. TIJDENS BIJEENKOMST De volgende punten zullen aan de orde komen: A. Algemene studeeraanwijzingen:  Wetenschappelijk studeren  Motivatie  Studiemethoden  Studieprogramma  Studiemiddelen  Uitleg wettenbundel (zie ook Cursussite “zoeken in de wet”) B. Korte beschouwing Leh 1 en 2 C. Leh 3 Objectief recht, subjectief recht en rechtssubject:  Publiekrecht versus privaatrecht  Strafrecht en staatsvorming  Strafrecht en strafprocesrecht  Dwingend recht versus regelend (aanvullend) recht  Formeel versus materieel recht  Bijzondere rechtsgebieden: milieurecht  Het subjectieve recht  Rechtsfeit en rechtsgevolg; kwalificatie en subsumptie als instrumenten voor rechtstoepassing  Rechtshandelingen en hun positionering als bijzondere rechtsfeiten diverse typen rechtssubjecten; handelingsbekwaamheid van natuurlijke personen -rechtspersonen D. Vooruitblik te bestuderen stof voor de volgende keer NB. Tegelijk met de punten onder C. zal aandacht worden besteed aan de wetbundel. Het gebruik ervan, alsmede het lezen van wetteksten komt ter sprake. De wettenbundel is van wezenlijk belang.

2

TWEEDE BIJEENKOMST Plaats: studiecentrum Amsterdam Datum: Zaterdag 12 maart 2011 Tijd: 10:00 tot 11:30 VOORBEREIDING. Van U wordt verwacht dat U de aanwijzingen opvolgt van de leereenheden 4* 5 en 6 uit het Werkboek (*met uitzondering van Leh 4 rechtsvinding bldz 79) en dat U de daarin genoemde literatuur bestudeert. Voer voor Uzelf ook de opdrachten uit die daarin vermeld staan. TIJDENS BIJEENKOMST. De volgende punten zullen aan de orde komen: A. Leh 4 Rechtsbronnen:  Verschillende benaderingen van rechtsbronnen  Rechtsbronnen in juridische zin  Wet als rechtsbron in juridische zin  Hiërarchie van wetten in materiële zin  Toetsen aan de grondwet  Wettelijke regelingen op centraal niveau; totstandkomingsprocedures en delegatie/subdelegatie  Algemene maatregelen van bestuur nader beschouwd  Provinciale en gemeentelijke verordeningen  Overgangsrecht en conflictregels  Verdragen; besluiten van volkenrechtelijke organisaties  Rechtspraak  Ongeschreven recht: gewoonterecht en ander ongeschreven recht  Factoren welke meewerken aan de rechtsvorming B. Leh 5 Rechtshandhaving: (zie ook de filmpjes over handhaving op de cursussite)  Handhaving en conflictoplossing  Overheidsrechtspraak  Andere conflictoplossers dan de rechter  Beginselen van behoorlijk proces  Rechterlijke uitspraak  Enkele kenmerken van Nederlands procesrecht C. Leh 6 Het staatsrecht:  De staat  Politieke ministeriële verantwoordelijkheid; parlementair stelsel  De rechtsstaat  Het kiesstelsel  Spreiding van overheidsbevoegdheden; trias poltica, decentralisatie en deconcentratie  Taken en bevoegdheden van de beide kamers van de Staten-Generaal  Attributie en delegatie  Rechterlijke toetsing  De categorisering van grondrechten  Beperking van grondrechten 3

D. Vooruitblik te bestuderen stof voor de volgende keer NB let op! De eerste voortgangstoets komt eraan 17 maart (onder voorbehoud) Het gebruik van de wettenbundel, alsmede het lezen van wetteksten komt ter sprake. De wettenbundel is van wezenlijk belang.

4

DERDE BIJEENKOMST Plaats: studiecentrum Amsterdam Datum: Zaterdag 9 april 2011 Tijd: 10:00 tot 11:30 VOORBEREIDING. Van U wordt verwacht dat U de aanwijzingen opvolgt van de leereenheid 4 (onderdeel rechtsvinding, bladz 79) en leereenheden 7 en 8 uit het Werkboek en dat U de daarin genoemde literatuur bestudeert. Voer voor Uzelf ook de opdrachten uit die daarin vermeld staan. TIJDENS BIJEENKOMST. De volgende punten zullen aan de orde komen: A. Leh 4 Rechtsvinding  Voor het onderdeel 'rechtsvinding' staat ook extra oefenmateriaal op de cursussite ('Cursusmateriaal', rubriek 'facultatief materiaal') B. Leh 7 Privaatrecht:  Algemeen vermogensrecht:  Systematiek van het BW  Goederen  Onderscheiding van goederen  Absolute en relatieve vermogensrechten  Beginselen die aan het vermogensrecht ten grondslag liggen  Goederenrecht:  Goederenrechtelijke verhoudingen  Verkrijging en verlies van goederen  Zekerheidsrechten  Verbintenissenrecht:  Bronnen van de verbintenis  De (totstandkoming van een) overeenkomst  Niet-nakoming van verbintenissen  Verbintenissen uit de wet  De onrechtmatige daad C. Leh 8 Vaardigheden, casus oplossen (privaatrecht):  Onder dit onderdeel zal worden geoefend met de vaardigheid om een juridische casus op te lossen. D. Vooruitblik te bestuderen stof voor de volgende keer Het gebruik van de wettenbundel, alsmede het lezen van wetteksten komt ter sprake. De wettenbundel is van wezenlijk belang.

5

VIERDE BIJEENKOMST Plaats: studiecentrum Amsterdam Datum: Woesdag 27 april 2011 Tijd: 19:00 tot 20:30 VOORBEREIDING. Van U wordt verwacht dat U de aanwijzingen opvolgt van de leereenheden 9, 10 en 11 uit het Werkboek en dat U de daarin genoemde literatuur bestudeert. Voer voor Uzelf ook de opdrachten uit die daarin vermeld staan. Daarnaast dient U in het kader van jurisprudentie de uitwerking van opgave 5.9 bldz 107 te bestuderen.

TIJDENS BIJEENKOMST. De volgende punten zullen aan de orde komen: A. Leh 9 Deel A Inleiding strafrecht:  Soorten sancties  Vervaging grenzen  Leedtoevoegende sancties buiten de strafrechter om (administratieve handhaving) B. Leh 9 Deel B Materieel strafrecht:  Aan de hand van casussen wordt stof benaderd  Formeel strafrecht C. Leh 9 Deel C De sanctie:  Strafrechttheorieën  Twee groepen van sancties  Hoofdstraffen bijkomende straffen en maatregelen D. Leh 10 Strafpocesrecht:  Aan de hand van casuistieke vragen wordt stof benaderd E.

Leh 11 Vaardigheden, jurisprudentie (strafrecht):  Aan de hand van het arrest op blz. 234 e.v. in het Werkboek worden vaardigheden in het lezen van strafrechtelijke jurisprudentie geoefend

F. Vooruitblik te bestuderen stof voor de volgende keer NB let op! De tweede voortgangstoets komt eraan 28 april (onder voorbehoud). Het gebruik van de wettenbundel, alsmede het lezen van wetteksten komt ter sprake. De wettenbundel is van wezenlijk belang.

6

VIJFDE BIJEENKOMST Plaats: studiecentrum Amsterdam Datum: Zaterdag 21 mei 2011 Tijd: 10:00 tot 11:30 VOORBEREIDING. Van U wordt verwacht dat U de aanwijzingen opvolgt van de leereenheden 12 en 13 uit het Werkboek en dat U de daarin genoemde literatuur bestudeert. Voer voor Uzelf ook de opdrachten uit die daarin vermeld staan. TIJDENS BIJEENKOMST. De volgende punten zullen aan de orde komen: A. Leh 12 Bestuursrecht:  Duiding van het bestuursrecht  Korte geschiedenis van het bestuursrecht  Attributie en delegatie van bestuursbevoegdheden; mandaat  Bestuursorganen  Bestuurshandelingen (schema’s op blz. 255 en blz. 265)  Regels voor overheidshandelen  Bestuurssancties zonder rechterlijke tussenkomst  Enige opmerkingen over het bestuursproces  Rechtsbescherming tegen besluiten B. Leh 13 Internationaal publiekrecht:  Inleiding  Bronnen van het internationale publiekrecht  Verdragen  Het recht van internationale organisaties  De Verenigde Naties (VN)  De Raad van Europa  De Europese Unie en de Europese Gemeenschappen C. Vooruitblik te bestuderen stof voor de volgende keer Het gebruik van de wettenbundel, alsmede het lezen van wetteksten komt ter sprake. De wettenbundel is van wezenlijk belang.

7

ZESDE BIJEENKOMST Plaats: studiecentrum Amsterdam Datum: Zaterdag 11 juni 2011 Tijd: 10:00 tot 11:30 VOORBEREIDING. Van U wordt verwacht dat U de aanwijzingen opvolgt van de leereenheden 1, 2 uit het Werkboek en dat U de daarin genoemde literatuur bestudeert. Voer voor Uzelf ook de opdrachten uit die daarin vermeld staan. Daarnaast dient u de eindtoets te maken. TIJDENS BIJEENKOMST. De volgende punten zullen aan de orde komen: A. Leh 1 Betekenis en doel van het recht:  Plaats van het recht  Functie van het recht  Positivisme versus natuurrecht  Historische en realistische rechtsscholen B. Leh 2 Recht en (andere) gedragsregels:  Gedragsregels  Recht, moraal en zede  Harts begrip van recht  Moraal versus zede; groepsrecht  Recht wijkt voor moraal en zede  Zelfstandige betekenis van zeden in rechtspraak C. Herhaling  behandeling van eventuele knelpunten D. Eindtoets en tentamentraining  Benadering van de eindtoets naar aanleiding van vragen over en uit de eindtoets.

De wettenbundel is altijd van wezenlijk van belang NB let op! De derde voortgangstoets komt eraan 16 juni (onder voorbehoud)

8