Dinsdag 13.12.2011
Vandaag bij Dagblad De Pers: de bijlage Prettige Dagen van Smart Media. Leo Blokhuis over zijn favoriete kerstnummers, tips over het juiste kerstcadeau en meer. Online lezen? Dat kan. Ga naar de App store voor de Smart Media app en lees deze en al onze andere bijlagen gratis op je Iphone/Ipad.
depers.nl
=63. 65:!
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Eragon De drakencyclus die Harry Potter onttroont
Wat zit
....
Pagina 18
hier eigenlijk in?
Het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor deugt vaak niet. Administratieve chaos en wetsovertredingen leveren gevaar op voor hulpverleners en omwonenden.
....
Pagina 4
Oostbloktruckers
Krachvoorspeller
‘We hebben hier een neus voor foute kentekens. Sterker nog: je ruikt ’t gewoon al op een afstand.’
Volgens de Ome Joop van het beleggen, Koen Hoefgeest, komt er in 2014 een echte beurskrach.
....
Pagina 3
....
M T ili ip eu v Ce an nt ra al
HOLLANDSE HOOGTE/BEELDBEWERKING DE PERS
Vergelijk met de buren
Hoe scoort uw energiegebruik? Gebruikt u meer of minder energie dan de buurman? Check het met het gratis Advies op maat van Milieu Centraal.
Pagina 17
Ze lijken onschuldig, maar ze kunnen wedstrijden beslissen.
....
U kunt zien of u meer of minder energie gebruikt in huis dan soortgelijke huishoudens. Na een paar korte vragen ziet u hoe u scoort. Wilt u uw energiegebruik verlagen? Ook daarover krijgt u informatie. www.milieucentraal.nl/vergelijkmijnenergiegebruik
www.milieucentraal.nl Alles over energie en milieu in het dagelijks leven
Ballenjongens Pagina 23
09:00 uur
12:30 uur
20:00 uur
Glimmertjes De burgemeester van Haarlem krijgt een nieuwe ambtsketting.
Eenmaal, andermaal Christie’s veilt een tekening van prins Bernhard.
Au! Symposium in Amsterdam over de Wet Onverdoofd Slachten.
2
8.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Eerst
Hoe voorkom je eigenlijk een volksopstand? Acht tips Pagina 10
Burgernet nu al gezien als groot succes
Twaalf Al-Qaida verdachten ontsnappen
Den Haag Burgernet, het programma waarbij burgers meespeuren naar een verdacht persoon of voertuig, heeft al ruim 600.000 deelnemers en zal nog dit jaar worden ingezet in 280 gemeenten. Maandelijks zijn er zo’n 400 oproepen via de mobiele telefoon van mensen die zich als vrijwillige speurneus aanmeldden. In 10 procent van de gevallen leidt dat direct tot aanhouding van een verdachte.
Sanaa Twaalf gedetineerden die worden verdacht van betrokkenheid bij het terreurnetwerk AlQaida zijn ontsnapt uit een gevangenis in het zuiden van Jemen. De terreurverdachten groeven een tunnel om uit een cellencomplex in Aden te vluchten. Ze hadden mogelijk de hand in de mislukte aanslag op een Amerikaans vliegtuig, dat in 2009 op weg was van Amsterdam naar Detroit.
NAVO beëindigt trainingsmissie Irak
Ambtenaar van de sociale dienst opgepakt
Bagdad De NAVO beëindigt op 31 december haar trainingsmissie voor militairen en agenten in Irak. Het mandaat wordt niet verlengd. Dat maakte het bondgenootschap gisteren in Brussel bekend. Reden zou zijn dat de Iraakse regering niet langer toelaat dat NAVO- en Amerikaanse militairen er straffeloos optreden. De missie begon in 2004 en leidde ruim 5.000 militairen en 10.000 agenten op.
Kerkrade Bij invallen in twee woningen in Kerkrade heeft de sociale recherche gisteren twee mensen opgepakt, onder wie een 37-jarige ambtenaar van een sociale dienst. Zij wordt verdacht van medeplichtigheid aan uitkeringsfraude door een 56-jarige man. Ook de man werd aangehouden. De recherche nam de administratie, 48 gram hennep en een nepvuurwapen in beslag.
Pyromaan ’t Zandt is opnieuw aangehouden
GroenLinks kiest nieuwe partijvoorzitter
Groningen Johnny B., de pyromaan van ’t Zandt, wordt opnieuw verdacht van een hele serie brandstichtingen tussen eind vorig jaar en december dit jaar. Hij werd gisterochtend aangehouden. Dat meldde de Groningse politie. De 24-jarige man uit Harkstede kwam in 2010 op vrije voeten, nadat hij tot twee jaar cel werd veroordeeld wegens een lange reeks brandstichtingen in het Groningse dorpje ’t Zandt in 2007.
Den Haag Arno Uijlenhoet en Heleen Weening zijn in de race om de nieuwe partijvoorzitter van GroenLinks te worden. Het tweetal is gisteren in Utrecht voorgedragen. In februari bepalen de GroenLinks-leden op het partijcongres wie van de twee vertrekkend voorzitter Henk Nijhof opvolgt. De kandidatencommissie zei gisteren uit elf sollicitanten ‘twee sterke persoonlijkheden’ te hebben gekozen.
Start up
1
In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer. X Meer puzzelen? Zie pagina 21
© SANDERS-PUZZELLAND
Mini-sudoku
#Concurrentie
Gedoodverfd president Poetin heeft een échte tegenstander gekregen in de strijd om het presidentschap. Eva Ludemann Amsterdam
De helft van de stemmen heeft hij al binnen: Mikhail Prokhorov is Ruslands meest begeerde vrijgezel. De multimiljardair is dertien jaar jonger dan Vladimir Poetin en met zijn afgetrainde, twee meter drie lange lijf reduceert hij zijn politieke tegenstander tot een sneue, kale dwerg. Prokhorov is een kandidaat van formaat voor de presidentsverkiezingen begin maart. De zelfbenoemde adrenalinejunkie verklaarde gisteren dat hij baas in het Kremlin wil wor-
den. Prokhorov houdt wel van een gokje: vorig jaar kocht hij de New Jersey Nets, Amerika’s slechtst presterende basketballclub in de National Basketball Association. Tot nu toe heeft het geluk Prokhorov altijd toegelachen. Vergeleken met de gemiddelde Rus werd hij geboren met een gouden lepel in de mond. Hij werd opgeleid aan het elitaire Moscow Finance Institute, waaraan hij machtige connecties overhield, en toen de Sovjet-Unie instortte, bouwde hij zijn imperium op de as van de voormalig door de staat geleide industrieën. Op zijn 28e kreeg hij samen met zijn beschermheer Putanin – voormalig premier – de aandelen van het zeer winstgevende bedrijf Norilsk Nickel door het Kremlin toegeschoven. Inmiddels
bezit hij goudmijnen in Siberië, een media-imperium, twee banken, een verzekeringsmaatschappij, veel onroerend goed en een luxe jacht. Al wordt Prokhorov altijd zeeziek. Om zijn kandidatuur officieel te maken, heeft Prokhorov twee miljoen handtekeningen nodig. Die hoopt hij van de middenklasse te krijgen, waarop hij zijn campagne zal richten. ‘Rusland is in beweging’, zei Prokhorov over de massaprotesten tegen fraude in de parlementsverkiezingen vorige week, ‘Ik steun het protest tegen Poetin, maar ik ben tegen revolutie. Ik ga voor evolutie.’ In de VS winnen de New Jersey Nets eindelijk weer. Prokhorov: ‘Het is als in het lied van Sinatra: ‘New York New York, if I can make it there, I can make it anywhere.’’
Een heel eng brandje
4 5
6 2 1 6
Multimiljardair gaat voor het Kremlin
2 1 6 5 4
Cartoon Argus
Google aangeklaagd wegens discriminatie
Bij een benzinestation langs de snelweg A12 werd gisteravond een pomp omvergereden, waarna twee auto’s in
vlammen opgingen. Een politiewoordvoerder: ‘Gelukkig ging niet het hele tankstation de lucht in’. FOTO: ANP
Schotse premier is woedend op zijn Britse collega Cameron #Veto
De Schotten zijn woest op de Britse premier Cameron. ‘Hij heeft de relatie met de EU verknald.’ Redactie buitenland Amsterdam
Schotland is boos over het Britse veto tegen een nieuw EU-verdrag vrijdag bij de EU-top. De Schotse premier Alex Salmond beschuldigde de Britse premier David Cameron er gisteren van dat hij de Schotse belangen heeft geschaad. In een boze brief stelde de Schotse nationalist dat Cameron eerst de eigen autoriteiten had moeten raadplegen, waaronder die in Schotland. ‘Cameron verknalt de hele relatie met
de EU zonder te overleggen met zijn vicepremier en de regionale regeringen’, foeterde Salmond. De regionale Schotse regering werkt aan een referendum over afscheiding van GrootBrittannië. Het veto van Cameron irriteerde zondag al zijn pro-Europese vicepremier Nick Clegg, leider van de liberaal-democraten. Die waarschuwde dat Groot-Brittannië zo wordt geïsoleerd en gemarginaliseerd in de EU. Cameron meldde gisteravond dat hij ‘oprecht op zoek was naar een overeenkomst’ op de EU-top. ‘Ik heb in goed vertrouwen onderhandeld en mijn eisen waren bescheiden, redelijk en relevant.’ Volgens Cameron was het veto ‘niet gemakkelijk, maar was het wel de juiste beslissing’.
Export Nederland is gekrompen Den Haag Het volume van de uitvoer van goederen was in oktober bijna 2 procent kleiner dan een jaar eerder, de eerste krimp van de export in bijna twee jaar. Dat blijkt uit gisteren gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In september was er al geen groei. Het volume van de invoer nam in oktober met bijna 3 procent af. De omstandigheden voor de export zijn volgens de onderzoekers al meer dan een half jaar aan het verslechteren. De invoerwaarde steeg met bijna 3 procent tot 30,2 miljard euro. Daarmee bedroeg het handelsoverschot 3,4 miljard euro. Dat is evenveel als in oktober vorig jaar. Alleen bij grondstoffen en minerale brandstoffen was sprake van een fors hogere in- en uitvoerwaarde dan een jaar eerder.
Dode mus
Verkeerd linkje
Weg met de macho’s
‘Jackpot!’, dacht een Zwitserse gokker toen zijn automaat ging rinkelen. ‘Softwarefout’, zei het casino. In plaats van 43 miljoen kreeg hij 75 euro.
Filippijnse Rooms-Katholieken die via internet de installatie van de nieuwe aartsbisschop wilden volgen, kregen een travestiet in lingerie te zien.
Zo’n 20.000 Italiaanse vrouwen betoogden dit weekend tegen de machocultuur, volgens hen de oorzaak van de politieke en financiële crisis.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
In Bulgarije heb je geen goede verkeersscholen.
Eerst
Sandy ten Hoopen Vereniging Eigen Rijders Nederland
3
Vechten om de snelweg #Oostbloktruckers Nederlandse chauffeurs zijn boos op hun Oost-Europese collega’s.
Edward Deiters Remco Tomesen Amsterdam
‘Heb je ook zo een bloedhekel aan al die lui die maar overal der auto neerdonderen bij de bp op de vluchtstrook en hun drankrijgedrag... en die ondragelijke stank die er af komt als je er een meter of 5 vandaan staat...’ Welkom op de Anti-Oostblok-chauffeurs-Hyve! Dit clubje telt 368 Nederlandse truckers die elkaar vooral lijken te vermaken met foto’s van gecrashte Oostblokcollega’s. Het soort commentaar? ‘Polsky had zeker weer 12 blikken Schultenbrau op.’ Op internet en rond de stamtafel wordt steeds harder gescholden op de Oost-Europese chauffeurs die hier voor een schijntje komen werken. Ook bij de VERN, Vereniging Eigen Rijders Nederland, zijn ze het zat. Gisteren riep de vereniging die opkomt voor de kleine zelfstandigen in het transport zijn leden daarom op om een uur lang zestig te rijden op de snelweg. Een actie die eigenlijk maar weinig effect sorteerde. Volgens FNV Bondgenoten, dat de zaak onlangs aankaartte in de Tweede Kamer, ‘vallen er wekelijks bedrijven om door de concurrentie uit het oosten’. Volgens de vakbond zijn er OostEuropese chauffeurs die weken, soms zelfs maanden, achtereen in hun truck leven tegen salarissen onder het minimumloon.
Grote transportbedrijven in Nederland kan dat nauwelijks wat schelen, menen ze bij de VERN. ‘Die willen gewoon goedkope chauffeurs’, zegt secretaris Sandy ten Hoopen. ‘Zij huren via het buitenland Bulgaren en Roemenen in die niet aan de Nederlandse eisen of CAO hoeven te voldoen, door gebruik te maken van zelf opgezette postbus-BV’tjes. Tienduizenden chauffeurs werken op deze manier voor een salarisje van 500 euro, eenderde van het salaris van een Nederlandse chauffeur.’ Ten Hoopen wil best toegeven dat er ook goede chauffeurs uit het oosten komen. ‘Maar de tendens is dat ze slechter zijn.’ Het komt volgens hem door de slechte opleidingen in OostEuropa. ‘In Nederland duurt het twee jaar voordat je een vrachtwagenrijbewijs hebt, in Bulgarije heb je geen goede verkeersscholen. Ze zitten daar een keertje in een simulator, rijden een rondje onder toezicht, en hebben een rijbewijs.’
Toiletbrillen De zelfstandige Amsterdamse vrachtwagenchauffeur Jan Pieter Westerneng ondervond de intocht van de Oostblokchauffeurs naar eigen zeggen aan den lijve. ‘Toen ik enkele jaren geleden voor de Norfolkline werkte, reden daar nog 135 Nederlanders’, vertelt hij. ‘Tijdens de recessie zijn die bijna allemaal ingeruild voor Oost-Europeanen. Voor zij kwamen, verdienden we een goede boter-
Op de A16 hielden chauffeurs een langzaam-aanactie als protest tegen de inzet van goedkopere Oost-Europese vrachtwagenchauffeurs. ANP
ham. Nu zijn alle tarieven naar de bodem en dat doet pijn.’ Hij vindt het dan ook niet gek dat de sfeer steeds grimmiger wordt. ‘Helemaal in het begin hielp ik die jongens nog’, zegt Westerneng. ‘Maar die solidariteit is volledig verdwenen. ‘Dat is nu eerder omgekeerd. Een Nederlandse collega van me stuurde onlangs gewoon een Oostblokchauffeur de verkeerde kant op. Toen ik hem vroeg waarom hij dat deed, vertelde hij dat hij in de afgelopen paar jaar al bij twee bedrijven ontslagen en vervangen was door goedkope Oostblokkers.’ Hij ziet naar eigen zeggen bijna dagelijks dingen misgaan. ‘Waar de
douchekoppen en toiletbrillen vroeger gewoon op hun plek bleven, worden die nu meegenomen. Net als dozen suiker bij de koffiemachine.’ Ook over hun stuurmanskunsten is hij niet te spreken. ‘Een paar weken terug zag ik hoe twee van die jongens ruim een half uur bezig waren om hun wagen achteruit tegen het dok aan te zetten. Dan zie je echt dat ze zelfs dat soort basisdingen nooit hebben geleerd.’
Kentekens Op sommige plekken zijn de OostEuropese chauffeurs zelfs helemaal niet meer welkom. Bij wegrestaurant Malden bijvoorbeeld. ‘Ik heb een pri-
véparkeerplaats op mijn eigen grond’, zegt eigenaar Ton Baader. ‘Die Oostblokkers wil ik gewoon niet op mijn terrein hebben. Ik heb overlast van ze. Ze verteren niets in mijn restaurant en koken naast hun trailer hun eigen potje. Als je ze toelaat, blijven ze rustig een paar dagen staan. Ze poepen achter hun trailers, laten hun vuilnis achter, stelen diesel van Nederlandse chauffeurs en richten vernielingen aan.’ Oostblokchauffeurs die het toch proberen deelt hij een A4’tje uit in tien talen. ‘Het is een kwestie van heel scherp zijn. We hebben hier een neus voor foute kentekens’, zegt hij. ‘Sterker nog je ruikt ze gewoon al op een afstand.’
Vergrijzing
Er zijn heel veel chauffeurs nodig Volgens TLN, Transport en Logistiek Nederland, zijn er de komende jaren zo’n 50.000 chauffeurs nodig. Veel beroepschauffeurs gaan de komende jaren namelijk met pensioen. De vergrijzing slaat toe. Tegelijkertijd is het vak onder Nederlandse jongeren niet populair, het imago is slecht. TLN, dat de acties van de VERN tegen de OostEuropeanen niet ondersteunt, vindt daarom dat alle zeilen moeten worden bijgezet. ‘Er is werk voor iedereen.’ Ook voor Oost-Europeanen. TLN vindt dat VERN de problemen met de OostEuropeanen overdrijft. Een woordvoerder: ‘Zij doen beweringen, zonder enig bewijs in cijfers.’
Bij de iPhone 4 nu 8 maanden 50% korting op je abonnement Nu van €42,50 voor €21,25 p.mnd.
OP = OP
*
Met de iPhone 4 8GB voor €49
* Actie is geldig bij een 2-jarig Bel+Sms+Web Smart 100 abonnement.
Kom voor deze aanbieding naar de Vodafone winkel, BelCompany of kijk op vodafone.nl
TM and © 2011 Apple Inc. All rights reserved.
Kassa!
Kerstboom alert
Dure tijdverspilling
De komende twee jaar stijgen jeugdlonen bij supermarkten met 6,8 procent. Ook de ouderen boffen, voor hen stijgt het loon met 3,8 procent.
Een kerstboom moet in een pot zijn gekweekt. Anders droogt hij uit, en een droge kerstboom is binnen 30 seconden helemaal afgebrand.
File rijden kost ongelooflijk veel extra brandstof en tijd. Rekening voor het bedrijfsleven in 2011: tussen de 900 miljoen en 1,2 miljard euro.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Het gaat ook om de veiligheid van al degenen in de buurt.
Eerst
Hoofdinspecteur Inspectie Verkeer en Waterstaat
Onbeveiligd en zonder papieren #Giftreinen De informatie van vervoerders over gevaarlijke chemische stoffen schiet tekort. Hierdoor is niet alleen de veiligheid van de vervoerders in gevaar, maar ook de omgeving.
Marcia Nieuwenhuis Den Haag
Bij vervoer van brandbare chemicaliën wordt de wet overtreden. Gevaarlijke stoffen worden ’s nachts onbeheerd op het spoor achtergelaten. Vervoerders slagen er niet op tijd in om de gegevens van chemicaliën boven water te krijgen en ‘gevaarsetiketten’ zijn niet goed zichtbaar. Soms zijn vervoersdocumenten überhaupt niet aanwezig, blijkt uit stukken die De Pers kreeg na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Dat vervoerders van gevaarlijke stoffen op het spoor hun zaakjes niet op orde hebben, kan in geval van calamiteiten tot gevaarlijke situaties leiden. Hulpdiensten kunnen hun calamiteitenbestrijding niet goed afstemmen op de informatie, terwijl het voor de brandweer en ambulance juist van belang is om te weten welke stoffen aanwezig zijn. In welke wagons chemicaliën zitten en hoeveel gevaarlijke stoffen de lading bevat.
Proces-verbaal
Er zijn fouten gemaakt met gevaarlijke gassen en brandbare vloeistoffen als methanol. Bij het ontbreken van documenten, onjuiste documenten en het verzuim van controle op die stoffen treedt de inspectie zowel strafrechtelijk (proces-verbaal) als bestuursrechtelijk (last onder dwangsom) op. Meestal bevinden treinen zich op relatief afgelegen emplacementen. Maar het komt ook voor dat informatie op de wagenlijst van trei-
nen die door het land rijden niet overeen komt met de lading. De maatregelen zijn ‘in het belang van de bevordering van de openbare veiligheid’ genomen, stelt de inspectie. Het gaat niet alleen om de veiligheid van degenen die direct bij het vervoer betrokken zijn, ‘maar ook om de veiligheid van de omgeving en van al degenen die zich daar bevinden’, aldus de inspectie in een nog niet geopenbaarde brief van 8 september.
Brand Kijfhoek Het vaakst gaat het mis bij het emplacement Kijfhoek onder de rook van Zwijndrecht, daar zijn negen overtredingen geconstateerd. Op Sloehaven in Borssele en op de Maasvlakte bij Rotterdam ging het drie keer mis en bij station Venlo is één overtreding geconstateerd. Het grote aantal overtredingen bij Kijfhoek is opmerkelijk, omdat juist daar eerder dit jaar een grote brand woedde. In de nacht van 14 op 15 januari was de brandweer daar de hele nacht bezig met het blussen van een treinwagon met ethanol. De brand brak vrijdagavond rond half tien uit. Mensen die binnen een straal van 1 kilometer van het rangeerterrein wonen moesten hun huis verlaten. Pas vroeg in de ochtend was het explosiegevaar geweken en konden omwonenden weer terugkeren. Direct na de ethanolbrand bleek dat noch de informatie over de treinen noch de informatie over gevaarlijke stoffen helder was. Om te bepalen of de situatie op zichzelf stond, startte de inspectie een onderzoek.
In totaal zijn er acht processen-verbaal opgemaakt – die nog onder de rechter zijn waardoor er geen inzage in die stukken gegeven hoeft te worden. Deze krant heeft wel inzage gekregen in de bestuurlijke maatregelen die de inspectie nam. In totaal is er tien keer een last onder dwangsom opgelegd. Dit betekent dat als vervoerders nog eens worden betrapt op het overtreden van de regels, zij een dwangsom moeten betalen. Dit bedrag kan variëren van 1.000 tot 5.000 euro per geconstateerde overtreding en kan oplopen tot 50.000 euro.
71 minuten Uit de brieven blijkt dat de firma’s KeyRail en ProRail de grootste missers hebben begaan. Zo kon beheerder ProRail op 29 augustus pas na 71 minuten alle informatie verstrekken over een wagonlading met gevaarlijke stoffen op het emplacement Sloe in de gemeente Borssele. Exploitant Keyrail slaagde erop 30 augustus pas na 34 minuten in om de inspectie te informeren over een wagonlading chemicaliën op het emplacement Kijfhoek. Volgens de wet moeten die informatie ‘te allen tijde’ beschikbaar zijn gedurende het vervoer. De Inspectie Verkeer en Waterstaat benadrukt dat situaties waarbij niet bekend is welke gevaarlijke stoffen zich op het spoor bevinden niet per definitie een gevaar opleveren. ‘Maar mocht er zich een calamiteit voordoen, dan is het van groot belang dat vervoerders, emplacementpersoneel en hulpdiensten snel en adequaat
Overtredingen
Bij welke giftrein ging het zoal mis? • Op 28 augustus hadden KeyRail en ProRail geen wagenlijst van een trein, die om 11.35 uur van Emmerich via de Betuweroute naar spoor 801 van Waalhaven vertrok. • Op 30 augustus had KeyRail pas na 34 minuten informatie over een trein op rangeeremplacement Kijfhoek. • Op 4 augustus had ProRail meer dan 15 minuten nodig voor informatie over twee treinen op station Venlo. • Op 9 augustus duurde het 31 minuten voor ProRail informatie gaf over een trein op emplacement Sloe. Op 29 augustus duurde het ook daar 71 minuten voor alle informatie er was.
worden geïnformeerd over de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen’, verklaart een woordvoerder. De inspectie is er ondanks de genomen en voorgenomen maatregelen niet van overtuigd dat de betrokkenen nu voldoende ‘in control’ zijn om herhaling van overtredingen te voorkomen.
HOLLANDSE HOOGTE/BEELDBEWERKING DE PERS
4
Hoe gaat het nou echt met je?
Smoesje
Frozen Zoo
Een nieuw interviewrecord: de Australische radiopresentator Richard Glover vroeg schrijver Peter FitzSimons 24 uur lang het hemd van het lijf.
Een man in Pennsylvania heeft een overlijdensbericht van zijn moeder laten publiceren om enkele dagen betaald verlof te krijgen.
Een ijsbeerbevalling die te zien is in de veelgeprezen BBC-documentaire Frozen Planet blijkt opgenomen in een Duitse dierentuin.
Maak kans op 100 Oudejaarsloten! SMS
KANS naar
4411
Deelname vanaf 18 jaar. Voor het verzenden van de sms gelden de reguliere kosten van uw abonnement. De ontvangen SMS is gratis. Alle deelnemers aan deze actie kunnen eenmalig telefonisch benaderd worden door de Staatsloterij met een aanbod om mee te spelen. Deze actie loopt t/m 16 december 2011. Kijk voor de actievoorwaarden op www.staatsloterij.nl/actie
Inclusief skipas!
Skiën met Italiaanse passie! 7- of 8-daagse All Inclusive Montecampione, vanaf € 359,- p.p. Winters genieten voor het hele gezin! Pharos Reizen van ANWB heeft een zeer aantrekkelijke skivakantie voor u samengesteld in Italië. Vanuit uw hotel stapt u zo de piste op, het lekkere eten staat de hele dag voor u klaar en ook na het skiën is het genieten in dit skigebied aan de zonnige kant van de Alpen! Skigebied Montecampione is een van de modernste van Italië en biedt met z’n ca. 40 km aan blauwe, rode en zwarte pistes uitdagingen voor alle niveaus! U heeft dus optimaal plezier van de 6-daagse skipas die bij dit arrangement is inbegrepen!
Uw Verblijf: Tweekamerappartement. U verblijft in Aparthotel Baite (Artogne, skigebied Montecampione), op 1800 m hoogte en direct aan de piste. U profiteert van de voordelen van een hotelservice, gecombineerd met de ruimte en privacy van een tweekamerappartement. Woonkamer met satelliet-tv, telefoon, verwarming, tweepersoonsslaapbank en keukenhoek met koelkast. Twee slaapruimtes (optisch gescheiden), één met tweepersoonsbed en één met twee eenpersoonsbedden of stapelbed.
Inbegrepen: • 6 of 7x overnachting met ontbijt • 6 of 7x lunchbuffet met water, sap, huiswijn of bier • 6 of 7x dinerbuffet met water, sap, huiswijn of bier • dagelijkse schoonmaak • 2x per week wissel bedlinnen • parkeerplaats • 6-daagse skipas Montecampione • miniclub voor kids 4-12 jaar (Italiaans en Engelstalig)
depers.nl/webwinkel categorie reizen / autovakanties
Lezersprijs* 19/12-25/12 26/12-01/01 02/01-07/01** 08/01-13/01 14/01-03/02 04/02-17/02 18/02-24/02 25/02-02/03 03/03-06/04
€ 419,€ 815,€ 495,€ 359,€ 419,€ 455,€ 519,€ 459,€ 419,-
* prijzen in € p.p. Niet inbegrepen: reserveringskosten en kosten calamiteitenfonds. ** verblijf 7 dagen
Kinderkorting (bij 2 volbetalenden op de kamer): 0 t/m 5 jaar: gratis 6 t/m 14 jaar: 40% korting 15 jaar e.o.: 30% korting
Informatie & reserveringen: Ga naar onze webwinkel en boek online dit arrangement of bel met Pharos Reizen via 0900 -365 65 65 (20 cpm, max. € 10,- per gesprek) met zoekcode 32174
GDJHQSHUZHHN XXUSHUGDJ SHOPPEN
bij onderstaande webwinkels
125 jaar Bosch kwaliteit 125 maanden gratis garantie op Bosch HR II ketels.
Meer weten?
thuisstudie.nl Wij verkopen Japanse en Koreaanse merk kleding.
Je eigen foto levensgroot op behang! Via onze website kan je in een paar eenvoudige stappen je mooiste foto uploaden om af te laten drukken op fotobehang.
LongLady.nl
*
DECOKAYVANLOENEN.NL
Kleding voor Lange vrouwen Met Code “ PERS10 ” 10% Korting
www.informatique.nl
DFWLHVSHFLDOLVW.nl alleen de beste acties
GRATIS RETOUR & VERZENDING* neshop ren De Onli wange o o v r z
Grootste online collectie
&
Voor uzelf of als cadeau
hetnoodpakket.nl
Verf voor binnen en buiten tot wel 30% goedkoper en supersnel bezorgd.
Alles voor kamperen, tuin en (winter)sport
de-wit.nl
Profiteer nu! 125 maanden gratis garantie Actie is geldig t/m 31 december 2011
Speciaal voor de lezers hebben wij voor u een kortingscode met maar liefst 10 % korting. U kunt uitchecken met de kortingscode: DPS10 www.viviclothes.nl
Meer dan 90 merken, 2000 schoenen in 1 online winkel.
de mooiste mode online
koninklijkgoed.nl
Abonnement.nl ruim 700 titels
Uw webwinkel in dagblad De Pers? Bel 088-0133234 of mail
[email protected]
125 jaar Bosch kwaliteit. 125 maanden gratis garantie op de betrouwbaarste Bosch HR II ketel (CW 3-4-5) www.boschcvketels.nl/gratisgarantie
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Het is maar net hoe je de toerismecijfers opsplitst.
Eerst
Minou Schreuder Onderzoeker bij adviesbureau ZKA
Pinokkio
‘Vakantie in ZuidLimburg het populairst’
Niet waar / Deels waar / Waar
Veel meer discriminatie op Hyves dan Facebook #Internethaat
Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar:
[email protected] Eveline Domevscek Amsterdam
Wat is de bewering? ‘Al jaren is Zuid-Limburg de populairste vakantiebestemming van Nederland. Logisch. Het is een stukje buitenland in Nederland.’
Wie zegt dat? Stichting Regiobranding ZuidLimburg.
Waar zegt zij dat? In advertenties die behoren tot de campagne van de stichting die regelmatig in bladen als Volkskrant Magazine, Elsevier en Elle staan.
Hoe zat het ook alweer? In 2009 kwam stichting Regiobranding Zuid-Limburg met een plan om door middel van landelijke reclamecampagnes het imago van Zuid-Limburg te verbeteren. Het doel is om mensen uit andere delen van Nederland te overtuigen dat je prima kunt wonen in Zuid-Limburg.
De regio vergrijst namelijk sneller dan de rest van Nederland, wat onder meer leidt tot onvervulde vacatures en leegstand. En als er niets gebeurt, krijgt Zuid-Limburg de komende decennia te maken met een forse bevolkingskrimp en de daarbij behorende zwakke economische situatie. Het zou dus voor Zuid-Limburg heel prettig zijn als er veel – jonge – stellen gaan wonen én werken.
Wat is waar? In juni van dit jaar kwam het economisch adviesbureau ZKA uit Breda met de Toeristische Trendrapportage 2010/2011. Hieruit bleek dat er in 2010 in de provincie Limburg circa 2,2 miljoen binnenlandse vakanties met bijna 10 miljoen overnachtingen zijn doorgebracht. Hiermee komt Limburg op een tweede plaats (na Gelderland) uit qua aantal vakanties en op een vierde plaats wat betreft het aantal overnachtingen. De onderzoekers van ZKA komen tot deze conclusie op basis van gegevens van het ContinuVakantieOnderzoek (CVO) van NBTC-NIPO Research. Dit CVO is eind november weer uitgebracht. Hierin neemt Zuid-Limburg met 1,1 miljoen vakanties de achtste plek in van de top-10 binnen-
landse toeristengebieden. Het aantal vakanties in Zuid-Limburg is in een jaar tijd wél met 15 procent gestegen. Noord- en Midden-Limburg staan op een gedeelde vierde plek, samen met Oost-Brabant en Rijk van Nijmegen. Het feit dat Limburg op basis van dezelfde cijfers op de tweede plek én op de zevende plek eindigt, komt doordat ZKA naar de populairste provincie heeft gekeken, en NBTC-NIPO naar het toeristengebied. ‘Het is dus maar net hoe je de cijfers opsplitst’, zegt Minou Schreuder van ZKA.
Eindoordeel De bewering klopt niet. De provincie Limburg als geheel is de op één na populairste vakantiebestemming van Nederland. Zuid-Limburg alleen scoort een achtste plek qua populaire vakantiebestemmingen.
Reactie De stichting verwijst naar VVV ZuidLimburg waar ze destijds hun informatie haalde. Anya Niewierra van VVV Zuid-Limburg: ‘De bewering klopt wél als je kijkt naar het aantal gasten per vierkante kilometer. ZuidLimburg is piepklein. Wil je zoveel toeristen als Gelderland halen, moet je het hier volbouwen met hotels.’
Op Hyves vind je aanzienlijk meer racisme dan op Facebook. En Twitter ontpopt zich als dé uitscheldwebsite. Marijn Schrijver Amsterdam
Het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) deed gisteren aangifte tegen Google. De internetgrootmacht is namelijk te sloom met het verwijderen van discriminerende uitingen op YouTube en Blogger. Onaardige reacties zoals ‘In plaats van joden vergassen, moslims vergassen en ophangen’ en ‘Het is grauw, het is guur, gooi wat joden op het vuur’ blijven er weken, maanden tot zelfs een jaar online staan, ondanks dat het door het ministerie van Justitie gesubsidieerde meldpunt deze teksten meldt bij Google. Adjunct-directeur Daniël Veenboer van het MDI geeft aan dat het lastig is Google te benaderen omdat het een buitenlands bedrijf is. Op Nederlandse nieuwswebsites, zoals GeenStijl, Spitsnieuws en die van de Telegraaf, komen veel meer discriminerende reacties, maar daar verwijderen ze vervelende lezersbijdragen vrij snel na melding. Ondanks de aangifte is YouTube niet eens de social-mediasite waar-
Sarah Lee scoort een koffieketen
over de meeste meldingen van discriminatie binnenkomen. ‘YouTube is een goede tweede’, zegt Veenboer. ‘In 2010 kwamen verreweg de meeste meldingen binnen over Hyves.’ Dat waren er vorig jaar 94. YouTube had er toen 55, Twitter 36 en Facebook maar een schamele 29. ‘Facebook is echt minder, ik weet ook niet waarom’, zegt Veenboer.
Twitter In 2011 is er tot nu toe 46 keer discriminatie op Hyves gemeld bij het MDI, tegen 16 meldingen voor Facebook. ‘Joden, islam, Marokkanen, alles komt wel langs’, zegt Veenboer. Twitter staat opeens met stip op één, daar zijn al 158 discriminerende teksten gevonden. ‘Het is een afspiegeling van wat mensen melden’, zegt Veenboer. ‘Maar de grote stijging bij Twitter komt door één iemand die alleen over Polen schrijft. Zonder hem staan Twitter en Hyves gelijk.’ Veenboer wijst er op dat Hyves wel snel de teksten en discriminerende profielpagina’s verwijdert. Ook Hyves zelf benadrukt dat en noemt de meldingen ‘sporadisch’. ‘Facebook werkt ook redelijk mee, Twitter niet’, zegt Veenboer. Twitter is waarschijnlijk het nieuwe doelwit van het MDI, ook al claimt de website geen invloed te hebben op z’n eigen inhoud.
Rapport: kleine kans op aanslag terroristen
“Mijn kinderen staan bijgeschreven op mijn polis. Vallen die dan ook onder mijn eigen risico?”
#CoffeeCompany
De Nederlandse koffiecaféketen CoffeeCompany wordt overgenomen door het Amerikaanse Sara Lee. Redactie economie Amsterdam
Het Amerikaanse voedings- en drankenconcern Sara Lee neemt de Nederlandse koffieketen CoffeeCompany over. Dat heeft Sara Lee, moederbedrijf van Douwe Egberts, gisteren bekendgemaakt. ‘Deze overname past in onze strategie om een pure-play koffie- en theebedrijf te beginnen dat sterk moet gaan groeien’, aldus de Nederlandse Sara Lee-topman Jan Bennink. ‘De overname van een van de spannendste en meest dynamische koffienamen voor jonge Nederlandse stadsbewoners zorgt ervoor dat Sarah Lee er de nummer één wordt op koffiegebied.’ Sara Lee wil het huidige management aanhouden om een netwerk van 60 koffiezaken, dat jaarlijks 7 miljoen bezoekers trekt, te runnen. CoffeeCompany is de grootste koffiecaféformule van Nederland, met KRC Capital als grootaandeelhouder. De man hierachter is Rattan Chadha, die ooit ook modemerk Mexx opzette en verkocht. ‘Nu we de krachten bundelen met Sara Lee kan Coffee Company een nieuwe groeifase ingaan’, zei hij gisteren. Naar verwachting wordt de transactie binnen dertig dagen afgerond.
7
Den Haag De kans blijft klein dat terroristen in Nederland een aanslag plegen, maar het valt niet helemaal uit te sluiten. Dat staat in de eindrapportage Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland, die minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) gisteren naar de Tweede Kamer stuurde. Het dreigingsniveau van aanslagen in Nederland wordt in het rapport omschreven als ‘beperkt’.
Oud-president Noriega uitgeleverd aan Panama “Het eigen risico geldt niet voor kinderen tot 18 jaar. Alle kosten voor uw kinderen, die onder uw dekking vallen, worden dus vergoed.”
Heeft u ook een vraag over zorgverzekeringen? Wij geven antwoord op al uw vragen op zilverenkruis.nl
Altijd antwoord. Dat is de Plus van Zilveren Kruis
Panama Oud-president Manuel Noriega (77) van Panama is gisterochtend weer thuisgekomen in het Centraal-Amerikaanse land, bijna 22 jaar nadat hij tijdens een Amerikaanse invasie werd ontvoerd. Frankrijk leverde Noriega uit, zodat hij in Panama een celstraf van 20 jaar kan uitzitten. Hij werd veroordeeld voor de moord op 11 politieke tegenstanders.
Politie vindt kalasjnikov bij Sharia4Belgium Deurne De Belgische politie heeft tijdens een huiszoeking bij een lid van de extremistische beweging Sharia4Belgium een kalasjnikov gevonden. Dat meldden enkele Belgische kranten gisteren. Het parket en de politie willen de beweging nu beter in de gaten gaan houden. Begin deze maand verstoorden mogelijke aanhangers van deze beweging nog een islamdebat in De Balie in Amsterdam.
Es tut mir Leid
Als warme broodjes
Meubels aan de kant
Het Britse parlementslid Aidan Burley heeft sorry gezegd voor de nazikreten van zijn vrienden op een uit de hand gelopen vrijgezellenfeestje.
Het gebruik van geneesmiddelen bij ADHD overstijgt dit jaar de 1 miljoen voorschriften, zo meldt Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Het Metropole Orkest, dat voor zijn bestaan vecht via sociale media, looft een prijs uit. De leukste foto wint een huiskamerconcert.
8
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Democratische krachten winnen het komend jaar zeker niet.
Eerst
Een Syriër in Turkije steekt een cartoon over president Assad in de fik. REUTERS
Kiezen tussen oorlog of oorlog #VanDam Zonder dialoog dreigt Syrië bloedig uiteen te vallen en neemt het regime van Bashar al-Assad buurlanden mee in zijn val, waarschuwt de best ingevoerde Nederlander in het Midden-Oosten, ex-topdiplomaat Koos van Dam.
Arnold Karskens Amsterdam
‘De Arabische Lente in Syrië is te rooskleurig voorgesteld. Het zijn niet uitsluitend vreedzame demonstranten tegen een repressief regime’, zegt arabist Nikolaos ‘Koos’ van Dam (66). Als diplomaat vertegenwoordigde hij de laatste decennia Nederland in onder meer Libië, Egypte, Libanon, Irak en Turkije. Over de Syrische Ba’athpartij schreef hij zijn dissertatie The struggle for power in Syria, een internationaal erkend standaardwerk. Hij heeft zijn bedenkingen over een goede afloop in het land waar in tegenstelling tot andere Arabische staten de revolutie nog steeds niet verder komt. ‘Als het regime van president Bashar al-Assad stopt met geweld tegen de bevolking wil dat niet zeggen dat de gewapende oppositie ook de wapens neerlegt. Het gevaar dreigt dat het ene regime vervangen wordt door een ander totalitair regime.’ Terwijl de inmiddels gepensioneerde topdiplomaat de verhuisdo-
zen voor de laatste maal leegt in zijn Haagse woning, schetst hij vier toekomstscenario’s voor Syrië. De eerste mogelijkheid, een militaire coup van binnenuit, acht de ex-diplomaat niet zo waarschijnlijk. ‘Die kans is klein omdat de legertop net als de president tot de alawitische minderheid behoort. Die zullen hun eigen mensen niet zo gauw verraden, want dat betekent al gauw hun eigen dood.’
Geridderd Voor zijn rol bij de gijzeling in Irak en Koeweit in 1990 is Koos Van Dam benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau.
Tegenstellingen De tweede piste, een evolutie naar democratie, acht hij op kortere termijn niet realistisch. ‘Iedere echte hervorming betekent het einde van de Ba’athpartij die al een halve eeuw in het zadel zit.’ Met een derde toekomstscenario houden weinigen rekening. ‘Assad kan de strijd winnen als de meeste demonstranten de moed opgeven. Voorlopig zingt zijn regime het dan nog wel een tijdje uit. Democratische krachten winnen het komend jaar zeker niet.’ Het vierde scenario, het waarschijnlijkste in zijn ogen: een sektari-
sche burgeroorlog. Soennieten strijden in Homs, de op twee na grootste stad, al dagelijks tegen de alawitische militairen en veiligheidstroepen die hen gewelddadig onderdrukken. ‘In 2012 zie ik het in heel Syrië die richting uitgaan. De tegenstellingen lijken onoverbrugbaar. Als Assad zegt: ‘Ik treed af als ik niet langer populair ben bij het volk’, is dat grootspraak. Hij gaat zonder dwang of geweld nooit weg.’ Een vertrek van Assad betekent daarbij niet automatisch pais en vree. De orthodoxe moslimbroe-
derschap en de extremistische salafisten, die waarschijnlijk verantwoordelijk zijn voor een kwart van de meer dan 4.000 slachtoffers, lukt het electoraal nooit om democratisch de macht te grijpen. ‘Die zullen dat eerder gewapend proberen als ze de kans krijgen en anderen misschien ook.’
Gesprek Als diplomaat maakte Van Dam de Israëlische invasie van Libanon in 1982 mee en de gijzeling van westerlingen in Irak in 1990. Met die ervaring is hij groot voorstander van een dialoog, al dan niet in combinatie met politieke druk, omdat je zo bloedvergieten eerder kunt voorkomen. ‘Het Westen heeft tot nu toe nooit serieus geprobeerd een gesprek aan te gaan met de machthebbers in Damascus.’ Hij is tegen een militair optreden, zoals geopperd door Frankrijk. Het kostte de NAVO zes maanden om het kleine Libische leger te helpen verslaan. Syrië telt bijna een half miljoen militairen en is veel beter op oorlogsvoering toegerust.
Bovendien bestaat er een grote kans dat de gevechten overslaan naar de buurlanden. Assad kan als tegenmaatregel de Koerden in Turkije gaan steunen. Dit weekend raakten bij een aanslag vijf Franse VN-militairen gewond in Zuid-Libanon. De Franse regering ziet daarin een Syrische vergelding voor haar kritische houding. Een ander plan, een bufferzone creëren op Syrisch grondgebied langs de Turkse en Libanese of Jordaanse grens voor de gewapende oppositie of humanitaire corridors, is zonder buitenlandse militaire steun onhaalbaar en betekent sowieso oorlog. ‘Syrië zal nooit accepteren dat zijn soevereiniteit wordt aangetast.’ Sancties, zoals een olieboycot afgekondigd door de Europese Unie, hebben in zijn ogen niet het gewenste effect. ‘Iedereen roept: we moeten iets doen tegen de mensenrechtenschendingen. Prima. Maar sancties treffen vooral de bevolking, zoals we hebben gezien in Irak in de jaren negentig. Dat heeft toen een paar honderdduizend burgers het leven gekost.’
Dierenvriend
Record
Westervoort centraal
165 honden en katten verzamelde een dame uit Singapore in haar rijtjeshuis. Dat werd de huurbaas een beetje veel en nu moet ze haar huis uit.
Samsung verkocht in 2011 meer dan 300 miljoen toestellen, een record voor het bedrijf. Het succes zat hem in de Galaxy-S-serie.
Het college van Westervoort stond om half 3 ’s ochtends klaar om de eerste trein naar hun dorp te nemen, helaas sloeg de trein het station over.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Het is ook de schuld van de politiek.
Eerst
FSA De Britse toezichthouder over de ondergang van RBS
Brit bloedt voor wanbeleid #Kredietcrisis
Residentie Duisenberg Vooral de hoogste bazen van RBS en andere banken moesten het ontgelden bij het grote publiek. Sir Fred Goodwin, de topman van RBS die ABN Amro binnen hengelde, vluchtte naar Zuid-Frankrijk nadat zijn huis was belaagd door een woedende menigte. Ook andere ‘graaiers’ in de top van RBS moesten het ontgelden. In aanloop naar de publicatie van het rapport gisteren vulde de krant Scotland on Sunday een pagina met hoe het de oud-RBS-top is vergaan. Goodwin krijgt het advies nog verder weg te emigreren, naar Azië. Terecht? Ja, de arrogantie en geldsmijterij van de banktop was bij vlagen schandalig. Goodwin krijgt ondanks zijn desastreuze beleid tot zijn
Slaapgebrek bij Chineesjes Peking Chinese kinderen moeten zo veel studeren dat ze niet meer voldoende slapen. Bijna 80 procent van de leerlingen in het basisonderwijs en in de lagere klassen van het middelbaar onderwijs heeft te weinig tijd om te slapen. Een Chinees onderzoekscentrum kwam daarachter, meldden Chinese media gisteren. In de afgelopen jaren zijn de jonge Chineesjes steeds minder gaan slapen. Leerlingen van de lagere school brengen nu gemiddeld slechts 7 uur en 37 minuten door in bed. Dat is 1 uur en 22 minuten minder dan in 2005. In het weekend slapen de kinderen iets langer, maar nog steeds veel minder dan een paar jaar geleden. Volgens professor Chu Hongqi van een universiteit in de hoofdstad Peking wordt het slaaptekort vooral veroorzaakt doordat veel ouders hun kinderen onder druk zetten om betere resultaten te halen op school. Daardoor besteden de jonge kinderen heel veel tijd aan huiswerk en bijles.
Windhoek
Inflatie
Henk Willem Smits Amsterdam/Edinburgh
De Britse toezichthouder op het bankwezen, FSA, kwam gisteren met een lijvig rapport over de bijna-ondergang van Royal Bank of Scotland (RBS). Deze bank is verantwoordelijk voor het grootste verlies dat een Brits bedrijf ooit wist te maken in één jaar: 24 miljard pond over 2008. Het redden van de bank kostte de Britse overheid nog eens ruim 45 miljard pond. De overname van het zakenbankgedeelte van ABN Amro was de genadeklap, aldus het rapport. Maar de FSA steekt ook de hand in eigen boezem: de controle was slap. Dat is ook de schuld van de politiek, die van de toezichthouder een hands-off reguleringsregime verlangde, aldus FSA. Twee verhalen over waar dit toe leidde.
Column Tommy Wieringa
voor de villa wordt verkocht, voor 3,25 miljoen euro.
De ondergang van RBS komt door de overname van ABN Amro en laks toezicht. Nu zit Groot-Brittannië op de blaren, de inflatie giert de pan uit.
Oud-RBS-topman Fred Goodwin. EPA
dood 7 ton pond pensioen per jaar, terwijl hij pas 53 is. Directeur Amerika van RBS, Lawrence Fish, kreeg bij zijn vertrek eind 2008 een ‘lump sum’ van 19,5 miljoen pond mee. Een gevalletje klein bier, maar illustratief voor de stuitende arrogantie die volgens de FSA cultuur was bij RBS, is hoe de bank het verlies opvangt dat de Schot John Hourican in 2008 op zijn Amsterdamse villa dreigt te maken. Hourican treedt in november 2007 aan als CFO van ABN/RBS in Amsterdam. Daarom koopt hij voor 4,7 miljoen euro het huis van wijlen Wim Duisenberg in Amsterdam-Zuid, ontdekte Quote. In november 2008 krijgt Hourican een nieuwe functie in Londen. Hij hoeft zijn huis niet op Funda te zetten, de slapende ABN/RBS-dochter Erithacus Holding betaalt 4,9 miljoen euro voor de woning. Dat geld is dan al afkomstig van de Britse belastingbetaler. Hourican pakt twee ton, terwijl de crisis ondertussen in volle vaart over het land raast en dit soort hele dure huizen bijna niet verkoopbaar zijn. Het duurt tot april dit jaar
9
RBS was niet de enige bank die gered moest worden op het eiland. Ander bekend voorbeeld: Northern Rock. Dat redden van banken kostte honderden miljarden ponden. Die zijn op twee manieren te vergaren: door te lenen en door bij te drukken. De staatsschuld van Groot-Brittannië is sinds 2008 zo groot dat de rentebetalingen hoger liggen dan de kosten voor gezondheidszorg. Gezien de gierende inflatie hebben de geldpersen stevig staan stampen. Het officiële inflatiecijfer van de Bank of England over 2011 tot en met september is liefst 5,2 procent. Het Britse inflatiecijfer is mede gestuwd doordat het hoge btw-tarief van 17,5 naar 20 procent is gegaan. 5,2 procent is een beangstigend hoog cijfer. Bij 5 procent ligt een soort magische grens, de ‘inflatie-acceleratiegrens’. En dergelijke officiële cijfers vallen vaak lager uit dan de werkelijk ervaren inflatie, doordat zaken als koelkasten en stofzuigers mee worden geteld, terwijl mensen die producten maar zelden kopen. De ‘gevoelsinflatie’ ligt vaak hoger. De Pers ondervond het aan den lijve in het Schotse Edinburgh. We bezochten afgelopen weekend de thuisbasis van RBS, net als vorig jaar rond dezelfde tijd. Een pint bier is zo’n 50 cent duurder. Een pakje sigaretten is een vol pond duurder, ruim 7 pond. Een vest van het Britse kledingmerk Ted Baker lag vorig jaar voor 90 pond in de winkel, dit jaar voor 110 pond. Een sjaal van kasjmier, hét streekproduct van Edinburgh, kostte vorig jaar 20 à 25 pond, nu 30 à 35 pond. Het redden van RBS en andere banken wordt dus gevoeld door de man in de straat.
uiten steekt de wind op. Vanaf een bepaalde windkracht waait het ook binnen, zodat ik met hetzelfde recht had kunnen schrijven: binnen steekt de wind op. In huis kan ik de windrichting vaststellen aan de hand van het geluid. Bij zuidwestenwind fluit het kattenluik, bij westenwind klappert het tuinhek. Als het niet waait, vergeet ik de ergernissen van de wind meteen. Dan begint-ie weer van voren af aan en weet ik het weer – hoe kon ik het vergeten? Als kind heb ik een film gezien over een vrouw die gek werd van de wind. Misschien nog meer door het zand dat werd rondgeblazen door de wind. De herinnering is vaag, al zie ik nog duidelijk het moment voor me waarop de vrouw in razernij ontsteekt als ze zelfs zand in de broodtrommel vindt. Mogelijk slacht ze daarna haar gezin af. Misschien was het een Japanse film, al speelde hij zich af in een dor, droog landschap; eerder Texas dan Okinawa. De gevoelsherinnering is het sterkst: de wanhoop over de wind die overal binnendringt; het brutale, penetrerende karakter ervan. Zeven jaar woonde ik in een voor menselijke bewoning geschikt gemaakte koeienschuur achter de dijk, in een bocht van de rivier. Daar woei het altijd in het rechterkeukenkastje, waar de kopjes stonden; een geheimzinnig verschijnsel dat ik nooit heb kunnen verklaren. Het nieuwe huis kocht ik in de zomer, er was geen wind. Ik zaagde een gat in de keukendeur voor het kattenluik, een deur op het zuidwesten, wat later dat jaar de dominante windrichting bleek.
B
Nu was er altijd wind. Vorige week bolde het badkamerraam in de uitlopers van een storm. In Schotland blies hij vrachtwagens en elektriciteitsmasten omver, hier duwde hij mijn ramen naar binnen alsof er een dronken Engelsman tegenaan leunde. Als het stormt raken mijn gedachten verstrooid als het laatste blad dat van de bomen waait. Werken gaat niet, ik herschik boeken in de boekenkast van mijn werkkamer. Uit Huxley’s Het genie en de godin vallen gedroogde bloemblaadjes. Vaalgeel en verschoten rood, het moet een zomer lang geleden zijn geweest dat ik ze tussen de pagina’s stopte. Nu is het winter. Het waait. Ik maak nieuwe combinaties. De Engelse reisschrijvers bij elkaar, beschaafd mompelend. Lawrence, Leigh Fermor, Thesiger, Chatwin. John Fante zet ik tussen Simone de Beauvoir en Thomas Merton; een pesterijtje omdat hij schreef: ‘Ik heb stevige vooroordelen die ik voed. Ik weiger bijvoorbeeld boeken te lezen van vrouwen en katholieke priesters.’ Als troost staan Knut Hamsun en Sherwood Anderson vlakbij. Zo zit ik mijn dagen uit. Begraaf mij alsjeblieft waar het niet zo waait.
Tommy Wieringa is auteur van onder meer de roman Caesarion.
Wordt u de 1 miljoenste UPC Digitale TV-abonnee? Maak kans op feestelijke prijzen Al bijna 1 miljoen huishoudens kozen voor digitale tv van UPC. Daarom pakken we oink uit. Bent u straks die miljoenste digitale tv-abonnee? Dan krijgt u één jaar gratis het UPC Alles-in-1 Voordeelpakket met 50 Mb Internet, Digitale TV, Bellen en Kabel TV en Radio plus ruim 3.000,- aan fantastische kados, inclusief een full HD-TV! En kiest u vóór 17 december 2011 voor digitale tv van UPC, dan maakt u ook kans op een van de tien extra full HD-TVs! Dus wees er snel bij en vier het mee met UPC.
Actie loopt van 12 tot en met 16 december 2011 en geldt alleen voor nieuwe UPC Digitale TV-abonnees. Prijswinnaars worden op 20 december 2011 door UPC geselecteerd en op de hoogte gesteld. Op deze actie zijn de Algemene Spelvoorwaarden Promotionele Kansspelen van toepassing. Kijk voor alle voorwaarden en specincaties van de prijzen op upc.nl/miljoen
Geheime bijbaan
Gastcollege
Feestkostuum
Een conservatieve politicus in Nieuw-Zeeland kluste zonder medeweten van zijn vrouw bij als spermadonor. Al drie vrouwen werden zwanger.
Een Occupy’er die zes weken in een tentje bij paleis Soestdijk bivakkeerde gaat op het Baarnsch Lyceum uitleggen waarom.
Dj Tiësto begint een eigen kledinglijn, speciaal gericht op clubgangers. Shirts zijn te koop in Los Angeles, New York en Miami.
10
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Wie de lont in het kruitvat steekt, is onmogelijk te voorspellen.
Perspectief
Zo druk je een opstand #Handleiding Volksopstanden zijn te voorspellen, ze zijn met enige moeite ook te voorkomen. Acht tips voor bange regeringen. Ja, ook de onze.
Tekst Marcel Hulspas Illustratie Lumine.nl
O
p 17 december vorig jaar maakte Mohammed Bouazizi een eind aan zijn leven. Midden op straat overgoot hij zichzelf met benzine en stak zichzelf aan. Het was het begin van de Arabische Lente. Een maand later ontvluchtte president Ben Ali het land. Weer een week later stroomde in Caïro het Tahrirplein vol demonstranten, en op 11 februari kwam er een einde aan het bewind van Hosni Moebarak. Vier dagen later barstte de bom in de Libische stad Benghazi. Een maand later in Syrië. Afgelopen zomer kopieerden actievoerders in Europa, Israël en de Verenigde Staten het tentenkamp op het Tahrirplein. Maar de Occupy-beweging groeide nergens uit tot een volksopstand. Waarom niet? Zijn opstanden te voorspellen, en zijn ze te voorkomen? Enige tips voor bange regeringen. Niemand is veilig. Menige regering denkt dat het haar nooit zal overkomen. Dat volkopstanden iets zijn voor instabiele staten. Ze denken dat ze hun burgers stevig onder controle hebben, dat die burgers nooit in opstand zullen durven komen. Of omgekeerd: democratische regeringen denken dat democratische instellingen en procedures een volksopstand onnodig maken. Maar de gebeurtenissen van het afgelopen jaar laten zien dat zelfs de meest ingesleten dictatoriale regimes door volksopstanden weggevaagd kunnen worden. En de Britse rellen deze zomer, en die na de dood van Pim Fortuyn, negen jaar geleden, laten zien dat ook democratieën niet veilig zijn. Niemand is veilig voor de volksopstand. Ellende alleen is niet erg. Sociale ellende, dalende welvaart, onderdrukking en onrecht vormen noodzakelijke voorwaarden voor een opstand. Het is niet voor niets dat de Saoedische regering momenteel miljarden uitdeelt onder de bevolking. Maar het zijn zeker niet voldoende voorwaarden. Een land kan jarenlang economisch achteruitgaan, en het regime kan daarbij jarenlang steeds wreder optreden, zonder dat het volk in opstand komt. De bevolking mort en klaagt over de elite die wél rijker wordt, maar de harde strijd om het bestaan, vaak in combinatie met censuur, zorgt ervoor dat solidariteit ver te zoeken is. Ieder moet vechten voor zijn brood; ieder wantrouwt de ander. En vaak terecht. De samenleving verhardt en versplintert, maar georganiseerd verzet blijft uit. Dertig jaar stalinistische onderdrukking, bittere
armoede en terreur leverden geen tweede Russische Revolutie op. De recente waarschuwing van de Britse regering aan haar ambassades in Europa dat het afschaffen van de euro (en de daaropvolgende recessie) tot lokale opstanden zou kunnen leiden, is dus rijkelijk voorbarig. Voordat armoede tot een uitbarsting leidt, is er wat extra’s nodig: solidariteit en woede.
1Verzin een vijand! Een uitstekende methode om verzet te voorkomen is te suggereren dat zoiets het werk is van buitenstaanders. Dat een ‘echte’ vaderlander zoiets niet doet. Daarvoor dient er sprake te zijn van een (zogenaamde) buitenlandse dreiging. Robert Mugabe beweert al jaren dat de Britten Zimbabwe bedreigen; in Noord-Korea bereidt men zich voor op een aanval van de Verenigde Staten. Iedereen die zich tegen het gezag verzet wordt als spion of verrader veroordeeld. Het zijn, in de woorden van Assad van Syrië, ‘vijandige elementen’ die door het buitenland betaald en bewapend worden. De boodschap is tweeledig: echte Syriërs doen zoiets niet, en wie het wél doet, wacht de doodstraf.
goed op je minderheden! 2 Let Wanneer de bevolking zich gaat roeren, richten regeringen hun pijlen vaak op etnische en religieuze minderheden, in de hoop dat de meerderheid haar frustratie daarop zal richten. Die afleidingstactiek is niet zonder gevaar. Terwijl de gewone samenleving sociaal versplintert, ontstaat bij die onderdrukte minderheden daardoor juist een vorm van solidariteit. Ze weten zich gesteund door hun directe omgeving. En daar komt bij dat zij, naast verpaupering, een veel scherpere vorm van onrecht ervaren: vernedering. En vernedering, zeggen sociologen, is uiterst gevaarlijk. De Russen zijn de afgelopen week massaal de straat op gegaan, niet vanwege de verslechterende economische omstandigheden of de chronische corruptie, maar omdat ze tijdens de recente verkiezingen door de kliek van Poetin bedrogen zijn. Ze voelen zich simpelweg vernederd. Minderheden kunnen daarbij gevaarlijke katalysatoren zijn. De val van de Roemeense dictator Ceausescu in december 1989 werd
ingeleid door een opstand van de (protestantse) Hongaarse minderheid, nadat de Roemeense autoriteiten hadden geprobeerd om een dominee, Laszlo Tokés, de mond te snoeren.
de vonk zo snel mogelijk! 3 Doof Elke opstand begint met een enkel incident. Een aanhouding of protestactie die uit de hand loopt; een zichtbare daad van verzet. Wie de lont in het kruitvat steekt, valt onmogelijk te voorspellen. Hij of zij is zich van die rol vaak ook niet bewust. Mohammed Bouazizi, de man die met zijn dood de Tunesische Revolutie ontke-
tende, stak zich niet in brand uit protest tegen het bewind van Ben Ali. Hij was een straatventer die kort daarvoor door een (vrouwelijke!) ambtenaar was vernederd. Dat mensen gaan protesteren, valt niet te vermijden. Het grote gevaar is dat ze dat op een dergelijke wijze doen (zelfmoord, hongerstaking, een tentenkamp) dat buitenlandse media er lucht van krijgen en het als ‘nieuws’ zien. Zo iemand moet zo snel mogelijk worden afgevoerd en voorgoed verdwijnen.
uit voor copycats! 4 Kijk Mohammed had een pistool of een
mes kunnen gebruiken, maar hij koos opmerkelijk genoeg voor zelfverbranding – een vorm van zelfmoord die traditioneel beschouwd wordt als een publieke aanklacht tegen maatschappelijk onrecht. Door deze aanpak te kiezen, zorgde hij ervoor dat de hele wereld er kennis van nam, en dat zijn daad ook onmiddellijk geïnterpreteerd werd als een aanklacht tegen de armoede en corruptie in het land. Kopiëren is dus een machtig wapen. Na de zelfmoord van Bouaziz staken verschillende Algerijnse demonstranten zichzelf in brand, maar daar bleef de revolutie uit. De demonstranten op het Tahrirplein kopieerden het tentenkamp van de Oekraïense Oranje Revolutie – en het Egyptische tentenkamp werd
Dom
Sluimeren
Hoogstaand
‘Het is dom om ergens heilig van overtuigd te zijn. Tenzij je dom bent, natuurlijk.’ (George Bernard Shaw)
‘Niemand kent alle potenties die sluimeren in de geest van de bevolking, of alle manieren waarop de bevolking ons kan verrassen.’ (Vaclav Havel)
‘Wanneer iemand iets buitengewoon stoms doet, kun je er zeker van zijn dat hij handelt vanuit de meest hoogstaande motieven.’ (Oscar Wilde)
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Nieuwe media maken de kans op onbeheersbare rellen veel groter.
Perspectief
11
de kop in gefrustreerde, werkloze jonge mannen rondlopen. Socioloog Robert Kaplan wees in zijn beroemde essay The Coming Anarchy (1994) al op het gevaar van een overschot aan werkloze, door testosteron gedreven jonge mannen. Regeringen kunnen dat probleem voorkomen door die werklozen tegen elkaar in te zetten, door een deel te organiseren in gewapende benden of knokploegen die hun frustraties mogen botvieren op anderen. Hitler had daarvoor zijn SA, en de Iraanse geestelijk leiders vullen daarmee de ‘revolutionaire garde’.
7Geef ze hun zin!
weer gekopieerd door de Occupybeweging, in Tel Aviv, New York, Barcelona en ga zo maar door. Om de wereld te zeggen: hier wordt even hard gestreden. Wat overigens niet betekent dat de doelen dezelfde zijn, en dat de afloop dezelfde zal zijn.
5 Hou het klein! In gewone dictaturen verdwijnen er voortdurend mensen. Hitler liet duizenden politieke tegenstanders verdwijnen; Stalin liet miljoenen onschuldigen midden in de nacht oppakken en afvoeren. Dat kan jarenlang doorgaan omdat, afgezien van de naaste familie en vrienden, niemand de verdwijning hoeft op te
merken. Tot die ene keer wanneer iedereen, inclusief de internationale media, het gezien moét hebben. Zwijgen is dan onmogelijk. En als de familie zich beschermd weet door de straat, door geloofsgenoten, door de media, dan durft zij haar verdriet openlijk om te zetten in woede. Daarmee kan de vlam in de pan slaan. De regering controleert weliswaar de nationale media, maar spoedig ontstaan allerlei kanalen waarlangs ongecensureerd nieuws de huiskamers binnensijpelt. Vroeger waren dat reizigers en illegale zenders en krantjes. Nu zijn het vooral de nieuwe media die hiervoor zorgen – sneller en efficiënter dan ooit. Bij de Britse rellen hielden de relschoppers elkaar tot op de minuut op de hoogte van de bewe-
gingen van de politie. Tegenacties waren in een mum van tijd verzonnen en gecoördineerd. Dankzij die nieuwe technologie is de kans op onbeheersbare rellen vele malen groter geworden. Overheden doen er verstandig aan de mogelijkheid te creëren om al het digitale verkeer op zo’n moment plat te leggen.
Haal werklozen de straat! 6 van Als het niet lukt de nieuwsstroom de kop in te drukken, dan is de vraag: hoeveel mensen zullen bereid zijn het oproer elders te kopiëren? Het grootste risico is dat er door de economische ellende grote aantallen
Zolang angst de boventoon voert, zoeken demonstranten veiligheid in de massa. Vandaar de voorkeur voor pleinen. Men voelt zich veilig en bemoedigt elkaar. De internationale media weten de demonstranten op elk moment te vinden en wanneer de regering ingrijpt, moet dat in het volle licht van de media. De demonstranten maken gebruik van de weerzin van regeringen om zich openlijk agressief te tonen. Het gevoel onkwetsbaar te zijn veroorzaakt onder de demonstranten enorme uitbarstingen van euforie. Het Tahrirplein werd zo het middelpunt van een uitbundig volksfeest. Het egoïsme en het wantrouwen van weleer maken plaats voor een innig gevoel van verbondenheid. Het gevoel machteloos te zijn maakt plaats voor het gevoel dat men álles kan bereiken. Dat is ook het grote verschil tussen wat er gebeurt op het Tahrirplein en de Occupy-beweging: de Occupy-deelnemers zetten hun leven geen moment op het spel. Er was geen dreiging, en dus ook geen euforie. Hooguit verveling. De euforie doet de beweging nóg sneller groeien. Nieuwsgierigen die komen kijken ervaren die macht en euforie en sluiten zich aan. Oude maatschappelijke grenzen vervagen; de eisen van de demonstranten verschuiven van een eind aan de vernedering richting nationale revolutie. Wachten tot iedereen weer naar huis gaat, heeft geen zin. De demonstranten in Egypte, Libië en Jemen hebben laten zien dat doorzetten loont. Een regering kan proberen de aandacht af te leiden met, alweer, een buitenlandse vijand. De Israëlische Occupy-beweging, de succesvolste van allemaal, wist in juli honderdduizenden mensen op de been te krijgen, maar na een Palestijnse aanslag eind augustus, waarbij acht Israëli’s omkwamen, liet minis-
ter-president Netanyahu weten dat de demonstranten maar beter naar huis konden gaan: Israël had grotere problemen dan de sociale ellende waartegen zij in opstand kwamen. Die aanpak mislukte. Pas maanden later wisten de Israëlische autoriteiten de straten weer schoon te krijgen, met een combinatie van concessies (minder geld voor het leger, meer voor woningbouw) en verboden.
8 Roep het leger! Wanneer het oproer op grote schaal uitbreekt en de regering niet bereid is om concessies te doen, wordt het tijd voor harde maatregelen. De meest voor de hand liggende aanpak is de inzet van oproerpolitie, geheime diensten of knokploegen – de laatste vaak afkomstig uit arme wijken of bolwerken van het bewind. De Griekse regering zette deze zomer regelmatig oproerpolitie in. Het zag er wild uit, maar de Grieken zijn wat dat betreft wel wat gewend, en het was voldoende om de rellen onder controle te houden. De inzet van geheime diensten is riskant; zoiets kan sluimerende haat losmaken. De Roemeense dictator Ceausescu zette in 1989 zijn beruchte Securitate in en verloor daarmee zijn laatste krediet. En dan is er de mogelijkheid om knokploegen te formeren. In april 1990 liet de opvolger van Ceausescu, Ion Iliescu, een tentenkamp van studenten in Boekarest uit elkaar slaan door dronken mijnwerkers, met bussen aangevoerd uit de provincie. Als dat alles niet werkt, moeten regeringen terugvallen op het leger. En dan is de grote vraag: hoe is de verhouding tussen regering en leger? Blijft het leger de regering trouw en is het bereid op het eigen volk te schieten? In Roemenië, in 1989, bleek dat laatste niet het geval, en daarmee waren Ceausescu’s dagen geteld. In Egypte gebeurde dit jaar hetzelfde. In China, in 1989, bleek het leger wél bereid keihard in te grijpen. Maar daar had men het voordeel dat de één miljoen demonstranten alleen het Tiananmen-plein bezet hielden. Eén bloedige slag was voldoende. Als de opstand op vele plaatsen woedt, en steeds weer ergens anders oplaait, is een burgeroorlog onvermijdelijk – zoals de opstanden in Libië en Syrië laten zien. Een regering die in dat stadium verzeild is geraakt, is gedoemd te verdwijnen. De ware machthebber is vanaf dat moment het leger. Alleen dat kan de opstand neerslaan; alleen dat kan met de opstandelingen een akkoord bereiken.
Honger
Niveau
Meute
‘Geen enkele mate van politieke vrijheid kan de hongerige massa’s bevredigen.’ (Lenin)
‘De massa verheft zich nooit tot het niveau van de besten, maar verlaagt zich altijd tot het niveau van de domsten.’ (Henry David Thoreau)
‘Niets is zo verwerpelijk als de gevoelens van de meute.’ (Seneca)
*Conform een eigen test van Olympus met de PEN E-P3, juni 2011.
Bij de nieuwe PEN-modellen staat onafhankelijkheid centraal. De kleine en compacte camera‘s beschikken over de snelste autofocus ter wereld* en bieden dezelfde kwaliteit als een spiegelreflex. En met de Full HD-filmfunctie, meer dan zeven creatieve opties en de vele verwisselbare objectieven zijn de mogelijkheden onbeperkt. WWW.OLYMPUS.NL/PEN
> PEN – SEE THINGS YOUR WAY. De Olympus PEN is o.a. verkrijgbaar bij: PEN mini
PEN Lite
PEN
Het Spijk 8, Urk
Het verlies van Nederlands-Indië
depers.nl/webwinkel categorie / dvd’s & games
Einde van Indië
Nieuw-Guinea
Deze 3dvd-box bevat fascinerende afleveringen uit de bekroonde televisieserie Andere Tijden over de militaire en diplomatieke strijd in Nederlands-Indië. Daarnaast bevat de dvd-box prachtig bonusmateriaal met originele beelden uit deze roerige periode in Indië. In de unieke special ‘Door soldatenogen’ ziet u de strijd in Indië vanuit het perspectief van de militairen. Ook wordt getoond hoe Nederland in de jaren ’50 aan keek tegen de Indonesische kwestie. Speelduur ca. 3,5 uur.
De dubbel-dvd Nieuw-Guinea bevat fascinerende beelden uit Nederlands Nieuw-Guinea. U ziet het prachtige landschap in volle glorie, met flora en fauna die typerend zijn voor het eiland. Een documentaire in kleur toont onze koloniale kijk op de ‘verheffing’ van de lokale bevolking. In de documentaire Hollands vergane glorie ook hoe de diplomatieke strijd rondom Nieuw-Guinea zich ontwikkelde en uiteindelijk tot een uitbarsting kwam. Daarnaast ziet u in de documentaire Blitzkrieg aan de evenaar ook hoe de eerdere strijd rondom NederlandsIndië verliep.
Adviesprijs € 19,95
Adviesprijs € 14,95
Lezersprijs € 17,50*
Lezersprijs € 12,50* Voor meer informatie kunt u terecht in onze webwinkel. *Prijzen exclusief verzendkosten.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Nare consequenties voor het brein worden al jaren vermoed.
Weten
Veel koppen veroorzaakt sluipende hersenschudding #Voetbal
Mocht uw zoon of dochter op voetballen zitten, hou er dan rekening mee dat zijn of haar brein een tikje van de mallemolen krijgt. Marcel Hulspas Amsterdam
Dat voetballers wel eens hard met de koppen tegen elkaar slaan, is onvermijdelijk. En dat zoiets wel eens schadelijk kan zijn, ligt voor de hand. Maar ook het simpele koppen van de bal heeft nare consequenties voor het brein. Het geeft een soort kruipende hersenschudding, constateert een Amerikaanse studie. Dat veel koppen gevaarlijk is, wordt al jaren vermoed. Verschillende studies hebben laten zien dat ‘veelkoppers’ slechter scoren op cognitieve tests dan andere spelers. Maar het kan zo zijn dat vaak koppen, en mentaal een beetje traag zijn, veroorzaakt worden door dezelfde karaktertrekken. Of veroorzaakt het een toch het ander? Medewerkers van het Albert Einstein College of Me-
GETTY
Vraag aan de wetenschap Kun je net als Hans Brinker een dijkdoorbraak voorkomen door het gaatje dicht te stoppen? Vooraanstaande wetenschappers beantwoorden vragen van lezers U heeft een vraag? Ga naar www.depers.nl/vraagteken
dicine in New York denken van wel. Ze selecteerden 34 volwassenen (mannen en vrouwen) die al van jongs af aan voetballen. Die moesten ten eerste een lange vragenlijst afwerken met vragen als: hoe vaak hadden ze het afgelopen jaar een bal gekopt? Hadden ze daar naderhand iets van gevoeld? Hadden ze ooit last van hun hoofd? Daarna moesten ze een aantal cognitieve tests uitvoeren en daarna werden ze in een scanner geschoven, een hypermoderne versie, die afwijkingen kan laten zien die andere scanners over het hoofd zien.
Neurologische schade De uitkomst was dat spelers die in het afgelopen jaar meer dan duizend keer een bal gekopt hadden schade hadden opgelopen aan hun brein, en ook slechter scoorden qua geheugen en andere cognitieve vaardigheden. De neurologische schade komt overeen met die na een zware hersenschudding, alleen gaat het proces sluipenderwijs. Slechts één deelnemer had ooit een échte hersenschudding gehad. ‘Op grond hiervan moet ik constateren dat veel koppen waarschijnlijk aanzienlijke schade aan het brein kan veroorzaken’, aldus onderzoeksleider Michael Lipton.
Geen nood, de toekomst is prachtig #Optimisme
Chips in ons hoofd, hyperintelligente computers en overal zonne-energie. De toekomst is prachtig. Marcel Hulspas Amsterdam
Weet u wat catomen zijn? Nee? Dat is niet zo vreemd, want ze bestaan pas over een jaar of vijftig. Het is een samentrekking van claytronic atoms, waarmee zoiets als ‘kneedbare’ microchips worden bedoeld. Die zijn zo geprogrammeerd dat ze op (elektronisch) commando een andere kleur, vorm en bijvoorbeeld hardheid kunnen krijgen. Met één druk op de knop verandert een rode vaas gemaakt van clatomen in een zwart tafeltje. Of een mobiele telefoon. En daar gaat het al fout, want over een halve eeuw hebben we geen knoppen meer – we hoeven maar te dénken dat die vaas in een tafel verandert, en het gebeurt. Dankzij een chip in ons hoofd. En een mobiele telefoon, daar hoeven we uiteraard niet naar te vragen. Die zit ook in ons hoofd. Catomen zijn een idee van Jason
Campbell, onderzoeker bij Intel. Hij heeft er al een paar gemaakt, maar dat zijn kubusjes van 2,5 centimeter groot. Op commando kunnen die kubusjes een grotere kubus vormen, of een matje. Ver verwijderd van welke kredietcrisis dan ook, sleutelt Campbell enthousiast aan de verre toekomst. En zo zijn er nog veel meer. Neem Ray Kurzweil. Hij is ervan overtuigd dat de mens over een eeuw of zo volledig overvleugeld zal worden door superintelligente computers. Erg? Welnee! We zullen volledig doordrongen raken van een superintelligentie die in staat is aan al onze wensen te voldoen, die ons gezond houdt en die ons het eeuwige leven geeft. Uiteindelijk, zo filosofeert Kurzweil, zal deze hyperintelligente computer onze planeet overnemen, en daarna het zonnestelsel.
Geloofwaardig Michio Kaku heeft werkelijk tientallen van dergelijke dromers bezocht. Maar Reis naar de toekomst is alles behalve een dromerig boek. Het gaat stuk voor stuk om gerenommeerde wetenschappers en uitvinders, die
13
weten wat ze zeggen. En bovendien is Kaku zelf natuurkundige, en dus uitstekend in staat om zin, een beetje onzin en aperte onzin uit elkaar te houden. Kaku droomt niet, hij schetst geloofwaardige scenario’s voor onze technologische toekomst. En die zijn behalve geloofwaardig ook werkelijk adembenemend. De computer wordt onderdeel van uw lichaam. De chirurg wordt een pil gevuld met nano-robotjes. Raketten worden straks gelanceerd met behulp van laserstralen (geen gedoe met brandstof!) en satellieten gaan straks omhoog in de ruimtelift. Alwaar ze zonne-energie opvangen en naar de aarde zenden. Of gelooft u liever dat we met z’n allen binnenkort ten onder gaan? Daar moet Kaku niets van weten. De toekomst wordt voorspeld door pessimisten, stelt hij, maar nog altijd gemáákt door optimisten. Reis naar de Toekomst is dan ook een indrukwekkende ode aan het menselijk vernuft, en een onverwoestbaar optimisme. X Michio Kaku, Reis naar de toekomst. Uitg. Nieuw Amsterdam, 24,95 euro.
geperst. Dan ontstaan ‘zandvoerende wellen’. Het water dat daar doorheen stroomt, neemt zand mee en schuurt zo een watergangetje door de dijk uit, dat steeds harder gaat stromen als er meer zand wordt uitgeschuurd. Die wellen zie je bij hoogwater aan de binnenkant van sommige rivierdijken. Dat ze fataal kunnen zijn voor een dijk is onlangs aangetoond bij de IJkdijk, een openluchtlaboratorium voor dijkonderzoek (zie www.ijkdijk.nl). Je kunt helaas het bezwijken van een dijk niet voorkomen door het gat dicht te stoppen. Bij piping zit het gat niet in de dijk maar erachter en tegen de tijd dat je het ziet is het al te groot en groeit het gewoon om je vinger heen.’ Lezersantwoorden op www.depers.nl/vraagteken
Huib de Vriend van Deltares, het kennisinstituut op het gebied van water, ondergrond en infrastructuur: ‘Een dijk kan op verschillende manieren bezwijken. Het binnentalud (helling aan de landkant van de dijk) kan bijvoorbeeld wegzakken als er water overheen slaat. Of het buitentalud zakt in als de waterstand snel zakt en het grondwater in de dijk die daling niet kan volgen. Het bezwijkmechanisme dat lijkt op het gaatje van Hansje Brinker is ‘piping’. Door de druk van hoogwater wordt dan water dwars door de diverse grondlagen onder de dijk
‘Vraagteken’ wordt mogelijk gemaakt door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de nationale wetenschapsfinancier.
Schizofrenie moet anders gaan heten
Gamers onderzocht op gedrag en gezondheid
Amsterdam Ypsilon, de vereniging van familieleden van mensen die kampen met schizofrenie, wil dat laatste woord niet meer horen. Voortaan spreekt de vereniging alleen nog maar van ‘mensen met een verhoogde psychische kwetsbaarheid’. Voorzitter Bert Stavenuiter vindt de term inmiddels te beperkend, onduidelijk en stigmatiserend.
Amsterdam Wetenschappers van de Vrije Universiteit en TNO gaan de effecten van actieve computergames op lichaamsbeweging onderzoeken. Vaak wordt gedacht dat games agressie opwekken, en overgewicht, lusteloosheid, slaapproblemen en asociaal gedrag veroorzaken. Ze gaan driehonderd jongeren en hun gezin volgen, gedurende tien maanden.
Volgende week: Stel dat Nederland besluit om een atoombom te bouwen, is dat mogelijk, hoe lang duurt het en hoe duur zou dat zijn?
Suiker maakt het gezicht oud Leiden Bij mensen die lange tijd een hoge bloedsuikerspiegel hebben, gaat het gezicht er sneller ouder uitzien. Dat blijkt uit onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) in samenwerking met Unilever. Mensen tussen vijftig en zeventig jaar oud met veel glucose in hun bloed, zien er consequent ouder uit dan ‘normaal’.
Ook ratten schieten elkaar te hulp
Hardware past zich aan bij software
Chicago Biologen dachten altijd dat altruïstisch gedrag (een ander helpen, zonder dat je er zelf voordeel van hebt) uniek was voor mensen en mensapen. Amerikaanse onderzoekers hebben nu echter laten zien dat ook ratten daartoe in staat zijn. Wanneer een rat opgesloten zit en alleen anderen hem kunnen bevrijden, doen ze dat prompt.
Delft Onderzoekers aan de TU Delft werken aan een processor die zich aanpast aan de software die erop zit. Deze ‘dynamische hardware’ zou een grote winst in snelheid en energieverbruik moeten opleveren. Het gaat om een ‘many-core’ chip, die kan kiezen tussen meerdere processorkernen die verschillen in grootte, efficiëntie en energieverbruik.
Is daar iemand?
Intiem concert
Waar blijft die knal?
De lucht om ons heen bevat 30 miljard miljard moleculen per cm2. De lege ruimte bevat er circa één per cm2. Vandaar dat het in de ruimte doodstil is.
De atmosfeer van Mars heeft een dichtheid van 1 procent van die van de aardatmosfeer. Een trompet is op één meter afstand al niet meer te horen.
Ook interstellaire gaswolken en zelfs de gaswolken rond exploderende sterren zijn zo ijl dat menselijke oren daarin geen geluid zouden horen.
14
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Duurzaamheid vind je zelfs terug in de afstandsbediening. ENJOY AND DO GOOD WWW.DEBETEREWERELD.NL
Column
Innoverend Doen k droom van een schone stad waar ik op mijn fiets kan genieten van de prachtige gebouwen, grachten en mensen, zonder bij tijd en wijle in een hoestbui uit te barsten vanwege de vieze uitlaatgassen. Die frisse stad gaat er komen. Want we gaan steeds meer auto’s delen; we gebruiken gezamenlijk een auto die eigendom is van een bedrijf of we verhuren onze eigen auto op tijden dat we ’m niet gebruiken. Ook gaan we autoritten meer en meer combineren met het openbaar vervoer en gaan we op biogas rijden of elektrisch, met nul procent CO2-uitstoot. Of we pakken de e-taxi! Wij DOEN er alles aan om die droom geen toekomstverhaal, maar nu al werkelijkheid te laten zijn. Dat gaat verder dan alleen maar geld geven. Met onze focus op duurzaam vervoer brengen we inspirerende partners met elkaar in contact en zijn we actief op zoek naar vernieuwende ideeën. Doet u ook mee? Kijk dan op www.doen.nl
I
Nina Tellegen Algemeen directeur Stichting DOEN
Bij de Econova zap je met hulp van zonne-energie.
Meest groene tv van 2012 is… #Econova
De innovatieve Philips Econova ECO Smart LED TV is door EISA erkend als de Europese groene tv 2011-12. Het toestel is energie-efficiënt en een aantal elementen is van gerecycled aluminium in plaats van plastic. De tv kan zo worden ingesteld dat deze automatisch na 4 uur uitschakelt en dankzij de Zero Power-knop verbruikt het toestel geen stroom wanneer het uitstaat. Redactie De Betere Wereld Amsterdam
Het oordeel van de EISA-jury luidt: ‘In zijn streven naar energie-efficiëntie bereikt de Philips 46PFL6806H een energieverbruik van slechts 56 watt in de standaardmodus. Chemische analyses van de pcb’s door SIMS Mirec Recycling Solutions, ‘s werelds grootste terugwinning- en recyclingbedrijf voor elektrische componenten en elektronica, tonen aan dat de Econova minder milieubelastend is dan andere tv’s.’
Energielabel voor tv Doordat het energielabel voor televisies per 30 november verplicht is gesteld in heel de Europese Unie, komen ook de verschillen goed naar voren. Zo wil het dat een 46 inch LCD met een A+ label tot wel 75 procent minder energie verbruikt dan een even groot plasmascherm met een F-label. Dat de gloeilampenfabrikant een duurzaam hoogtepunt heeft neergezet met hun Econova, blijkt wel uit het feit dat de tv een A++ label scoort als energieklasse.
Extra duurzaam Niet alleen de televisie zelf gooit hoge ogen maar de duurzame inspanning is zelfs terug te vinden
Energielabels voor tv’s zijn sinds kort in heel de EU verplicht.
in de afstandsbediening. Met deze afstandsbediening op zonne-energie hoef je nooit meer batterijen te vervangen of weg te gooien. De zonnecel, ontworpen voor maximale duurzaamheid, laadt de afstandsbediening op met een gratis beschikbare energiebron: daglicht. Ook in de donkere wintermaanden geeft dit geen problemen, want de ingebouwde accu bouwt een royale energievoorraad op. Ook de verpakking heeft een zeer vernieuwend ontwerp. Doordat de polystyreen beschermranden ontbreken, levert deze tv meteen al een bijdrage aan een duurzamer milieu. Dankzij het innovatieve ontwerp kan nu dus ook voor een televisie van deze grootte een volledig recyclebare verpakking van 100 procent papier en karton worden gebruikt.
lijke toestellen zijn meer dan een middel om uw favoriete programma’s te bekijken of je gameconsole aan te sluiten. Het brengt de interactiviteit van het internet op je televisie. Een smart tv kun je aansluiten op internet om te surfen over het web. Daarnaast kun je de tv met je tablet of smartphone bedienen. Bijvoorbeeld om foto’s te streamen naar de televisie om ze daarop te laten zien.
Smart TV
www.debeterewereld.nl, volg ons via Twitter: @debeterewereld of kijk op Facebook en YouTube.
De Econova is een zogenoemde smart tv. Derge-
Mail en win Heeft u ook zo veel zin gekregen om dit alles zelf te gaan ontdekken? Doe dan mee met onze actie door uw gegevens te mailen naar
[email protected] en maak kans op zo’n schitterende Philips Econova LED TV.
€ 40.-
GA VOOR DE LEUKSTE KERSTA ANBIEDINGEN NAAR SWEETDEAL.NL Zilverprijs
r kilo
€ 800.- pe
Steun ons in de strijd tegen littekens! www.brandwondenstichting.nl
“Mijn vriendje Daan is ziek.
ERVAAR HET KERSTGEVOEL EN PROFITEER VAN DE LEUKSTE KERSTDEALS MET EEN KORTING VAN 50% OF MEER! SWEETDEAL BIEDT DAGELIJKS DE BESTE DEALS UIT JE EIGEN REGIO AAN. MELD JE AAN VOOR DE NIEUWSBRIEF EN BLIJF OP DE HOOGTE VAN ALLE DEALS OP HET GEBIED VAN O.A. HORECA, WELLNESS OF EEN LEUK DAGJE UIT!
hij ligt al lang in het ziekenhuis. Gelukkig logeren zijn ouders in het Ronald McDonald Huis en zijn ze altijd dichtbij. Dat vindt Daan heel fijn!”
Voor €5,- per maand brengt u zieke kinderen en hun ouders dicht bij elkaar. Word nu donateur van het Ronald McDonald Kinderfonds.
www.kinderfondsknuffels.nl
Op maandag In business Media Entertainment Lifestyle
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
15
Door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
Column Mark Leenards
Persis Hilton Zes partners stappen op
Cultuurbarrières
Leegloop bij Baker & Mckenzie en een rechtszaak s het echt zo vreselijk om bij advocatenkantoor Baker & Mckenzie te werken? Deze rubriek werd het weekend gemaild over het opstappen van 6 partners bij de Amsterdamse tak van de Amerikaanse wittebeffenfirma. Normaal gesproken is dat geen heet nieuws, maar nu is het wel iets om even te melden. ‘ De sfeer is daar zo K.U.T dat deze zes zijn opgestapt en dat is een flinke klap.’ De zes topdogs nemen namelijk ook een groot deel van hun medewerkers mee. Ingewijden, die kennis hebben van die minder gezellige werksituatie, melden dat het businessmodel een beetje al te Amerikaans was geworden. ‘Je merkte dat de partners onderling aasden op elkaars klanten.’ Om niet te vervallen in achterbakse roddels, heeft Persis in ieder geval één aanwijzing waaruit blijkt dat het crisis is in de Zuidastoren. Tot dit weekend reageerde Baker & McKenzie via woordvoerder Chantal Rademaker de Ridder op berichten, zoals op op advocatie.nl, maar dat is kennelijk niet meer afdoende om de kwaadsappige geruchten te smoren. De kenmerkende arrogante advocatentoon ‘Als er iets is, sturen we wel een persbericht’ is omgeslagen in professioneel zwijgen. Baker & McKenzie heeft crisis prmanager Charles Huijskens ingehuurd voor de woordvoering. En die belde
I
Belegger Michael Kraland. HH voor de deadline niet terug.
‘Nare’ FD-neefjes En dat is twee. Wij hadden het mis in geval belegger Kraland. We gingen er hard in en beschuldigen de belegger er bijkans van een handlanger van Bernie Madoff te zijn, maar dat was een beet-
je te ongenuanceerd. We moesten rectificeren, zeker nadat we hadden gesuggereerd dat de autoriteiten de geldstromen van Kraland maar eens moesten controleren. Michael Kraland heeft nu ook een rechtszaak tegen het keurig nette Financieele Dagblad gewonnen, omdat ook de roze krant een te bloedrood beeld schetste van de in Parijs woonachtige geldmaker. Kraland procedeerde tegen de geldcourant om zijn imago van gewetenloze geldmaniak hersteld te zien en heeft nu gelijk gekregen. Het FD betoogde in een grimmig stukje onder meer dat Kraland miljoenen euro’s had verdiend aan bemiddeling voor een ‘aanbrengfonds’ van Madoff waardoor een grote Franse onderneming in verpakkingen 23 miljoen euro zou hebben verloren. Ai. niet alleen bleek dat de onderneming op deze belegging niet had verloren maar daar juist miljoenen euro’s op had verdiend, ook bleek dat Kraland zich tijdig had teruggetrokken uit het fonds dat zijn gelden toevertrouwde aan de later als oplichter ontmaskerde Madoff. ‘Die FD’ers zijn de nare neefjes van Occupy Wall Street. De Wall Street kampeerders hebben een goed moreel punt, al kunnen ze de zaken niet goed plaatsen. Maar het FD hoort de feiten wel te kennen en doet het expres verkeerd.’
e eurocrisis wordt door beleggers en journalisten vooral gezien als een monetaire en politieke crisis. Kort door de bocht is volgens menigeen het probleem dat veel landen te hoge schulden hebben en de politiek niet in staat is om dit adequaat te verhelpen. Het feitelijke probleem ligt echter veel dieper en bestaat naast geld en politiek uit demografische, geografische en culturele problemen. Met betrekking tot concurrentiekracht zijn de feiten helder: Spanje en Italië staan in de Global Competitiveness Index van het World Economic Forum op respectievelijk de 36e en 43e plaats achter landen als Puerto Rico en Estland. De demografische toekomst van de Zuid- (en Noord-) Europese landen zal de positie bijna gegarandeerd verder verzwakken. De culturele en politieke problemen zijn lastiger kwantificeerbaar, maar zijn desalniettemin een populair onderwerp in de media. Naast de ‘open deuren’ zoals corruptie, cliëntelisme en de siësta-cultuur in het Zuiden zijn er andere politiek-culturele barrières voor de Unie. De opkomst van anti-immigratie- en anti-Europa-partijen vormt bijvoorbeeld een bijna even groot gevaar voor de Europese eenheid als de economische
D
problemen. Het herinvoeren van grenscontroles en de guldenheimwee zijn potentiële ‘dealbreakers’ voor de eurozone. Ook de zwakke positie van Europese banken kent een culturele oorsprong. Door de geografie van Europa zijn er in het verleden allerlei lokale financiële centra ontstaan, vaak nauw verweven met het lokale bedrijfsleven en de lokale politiek. Die fragmentatie van het bankwezen heeft uiteindelijk ertoe geleid dat lokale banken worden meegezogen in de problemen van overheden. Al met al is de eurocrisis dus meer dan een schuldprobleem. Het is een identiteitscrisis die wordt gevoed door ongunstige vooruitzichten. Een hobbel die leidt tot revolutionaire stappen richting een echte eenheid. Of het einde van een politiek project dat nauwelijks nog economisch te rechtvaardigen is.
Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund.
Een kerstwens van Bernhard in pastel
Feministische mannen: zeg nee tegen prostituee
Amsterdam Altijd al een pastelletje aan de wand willen hebben van wijlen prins Bernhard? Ren dan vandaag naar veilingtoko Christie’s. Zij hameren een berglandschap af getekend door de prins. Op de achterzijde van het werkje staat een persoonlijke kerstwens (op te dreunen met Germaans accent): ‘Met alle goede wensen/voor kerstmis/enz/ 1984.’
Parijs In Frankrijk woedt een hevig debat tussen mannelijke feministen en de vakbond voor prostituees. De Fransen willen prostitutie verbieden om uitbuiting van vrouwen te verminderen. Feministische mannen, die zich ZeroMacho-mannen noemen, zijn voor een eventueel verbod op prostitutie, de vakbond voor prostituees wil legaal werk.
Tweet van de dag
Zo’n velletje aan de nagel van m’n rechterpink die er maar niet af wil en al de hele dag zo zeurderig pijn doet. Van die dingen. =OP
OP
Jeroen Kijk in de Vegte, praatmeneer bij Q Music, werkt aan het boek Het leed dat een nagelvelletje heet.
WEES VOORBEREID. INTERCHECK. DOE DE PEUGEOT De laatste jaren worden onze winters steeds strenger. Bereid uw Peugeot goed voor, want deze heeft de komende maanden veel te verduren. Maak een afspraak bij uw Peugeot Servicepunt voor een controle op 29 vitale punten voor slechts € 19,95. U ontvangt bovendien een comfortabele fleecedeken cadeau.
Actie geldig t/m 29 februari 2012. Fleecedekenactie geldig zolang de voorraad strekt. Kijk voor de volledige actievoorwaarden op www.peugeot.nl/wintercheck
Google redt hangar en wil er parkeren
Een miljard in een koffertje is best veel
San Fransisco Cultureel erfgoed gaat de bazen van Google aan het hart. Daarom zijn ze bereid zo’n 33 miljoen dollar te pompen in een historische hangar op een NASA-terrein in Californië. Ze willen voor die gulheid natuurlijk wel iets terug hebben. Namelijk het recht om hun acht (tjeempie) privévliegtuigen te mogen parkeren in de hangar.
Amsterdam Het Amerikaanse mediaconcern Time Warner heeft een nieuw bod uitgebracht op het Nederlandse mediabedrijf Endemol. Het bod zou ditmaal één miljard euro contant bedragen. Endemol heeft van zijn schuldeisers tot vandaag de tijd gekregen om een besluit te nemen over hoe de schuldenlast van 2,8 miljard euro moet worden aangepakt.
‘Hallo, met Charlie’
Brenno de Winnaar
Amy weer eens op 1
Charlie Sheen wilde beppen met Justin Bieber en twitterde zijn telefoonnummer. Sheen werd vervolgens kapot gebeld.
Journalistenblad Villamedia heeft Brenno de Winter uitgeroepen tot journalist van het jaar. De Winter bracht een reeks ICT-falen aan het licht.
De vier maanden geleden overleden zangeres Amy Winehouse staat postuum op 1 in Engeland met haar laatste cd.
Voor Sinterklaas alleen hier verkrijgbaar!
Ice Road Truckers De complete seizoenen 1 t/m 3 Een wel hele exclusieve aanbieding: de Ice Road Truckers Ultimate Collector’s Edition Ice Cube Box. Deze schitterende box bevat alle drie seizoenen van Ice Road Truckers, de succesvolle serie van RTL7, plus een bonus dvd met de documentaire “Ice Road Truckers: Then & Now”. Inclusief een full color hardcover booklet van meer dan 160 pagina’s. De truckers hebben jaarlijks maar een paar maanden tijd om zoveel mogelijk kostbare vrachten te vervoeren over de levensgevaarlijke “ijswegen” van Noord-Alaska. In werkelijkheid rijden ze met hun loodzware vracht gewoon op bevroren meren! Dit is het ultieme cadeau voor fans van spanning en avontuur! Speelduur meer dan 29 uur. Adviesprijs € 69,95
Lezersprijs € 59,95* *Exclusief verzendkosten
depers.nl/webwinkel categorie / dvd’s en games
BON - ICE ROAD TRUCKERS Hierbij bestel ik: ___ x Ice Road Truckers à € 59,95* Exclusief € 5,95 verzendkosten. Levertijd met bon 10 werkdagen. Levertijd webwinkel 5 werkdagen. Klantenservice: 0900 - 2021352 (€ 0,45 p.g.) Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per mail door te geven.
VOORLETTERS NAAM ADRES POSTCODE TELEFOON E-MAIL
VOORNAAM M
V
HUISNUMMER PLAATS
GEBOORTEDATUM Hierbij machtig ik Buckaroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven. BANK-/GIROREKENING*: HANDTEKENING*: Stuur de volledig, in blokletters ingevulde, bon in een envelop naar Webwinkel, o.v.v. ‘Ice Road Truckers’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Sommigen noemen mij een geniale gek, anderen een clown.
#Krachvoorspeller Beursanalist Koen Hoefgeest is de Ome Joop van het beleggen. Maar Dik Voormekaar is de beurs nog lang niet. ‘In 2014 komt de Krach!’
17
‘De crisis is eenvoudig op te lossen’
Libben Reeskamp/Follow The Money Amsterdam
Gekscherend vergelijkt Koen Hoefgeest zich met wel eens met Ome Joop, de beroemde brulboei van André van Duin. Wie de site hoefgeest.nl bestudeert van de beursanalist, weet waarom. Vermaningen als ‘Rien ne va plus, het geld is niet meer van u nu!’ en ‘Buy the fucking dip you fucking i d i o t ! ’ g a a n ve r g e z e l d va n harde boeren en knetterende scheten. Bezoekers van zijn jaarlijkse seminar hoeven zich evenmin te vervelen, verzekert de in België woonachtige Brabander. ‘Mijn seminar zit vol licht- en geluidseffecten. Ik strooi er ook wat financieel cabaret tussendoor. Noem het maar de dik-voormekaar-show voor de beurs.’ Volgende maand bestaat zijn bedrijf Koen Hoefgeest Optie Advies precies vijf jaar en al ruim vijftien jaar is hij actief als beleggingsadviseur met een speciale 0900-lijn en nieuwsbrieven. Sinds de bankencrisis eind 2008 uitbrak, heeft Hoefgeest het ‘opvallend druk.’ Wie is deze cabareteske koerskenner? Selfmade beursgoeroe Hoefgeest – zijn studie voor beleggersanalist aan het Instituut voor Bedrijfskundige Opleidingen rondde hij niet af, net zoals zijn studie fiscaal recht – staat te boek als technisch analist, die bijna al zijn theorieën ophangt aan de wereldberoemde economische golfbeweging van de Russische econoom Nicolai Kondratieff. In deze tijden van recessie is die golfbeweging sterk neerwaarts. ‘De bodem van de Kondratieff-golf is de bodem van de depressie. In 2014 komt de crash. Maar dat kan ook een jaar eerder of later gebeuren. De euro valt, de huizenmarkt en beurzen storten in. De AEX zakt naar 65 punten of zelfs lager.’
Liquiditeitstekort Opmerkelijk genoeg ziet Hoefgeest zichzelf niet als de zoveelste financiële doemdenker. ‘De kern van de crisis is een liquiditeitstekort. Als je de economie wilt laten groeien, dan moet je de geldhoeveelheid laten groeien.’ De eurocrisis is eenvoudig op te lossen, stelt hij. ‘Zorg ervoor dat de EU één fiscale unie wordt met één minister van Financiën met de ECB als lender of last resort. Vervolgens geef je alle EU-lidstaten geld, mits ze dit investeren in productiecapaciteit. Zo voorkom je hyperinflatie.’ Anders resten slechts radicale economische antidepressiva. ‘Breek de hele EU af en geef de lidstaten hun eigen munt weer terug. En waardeer die munt één op één af op de euro.’ Vervolgens moet een land gebruikmaken van de debt equity swap, zoals autoproducent General Motors dat destijds met succes heeft gedaan: het omruilen van schulden voor aandelen met als gevolg financiële verlichting. ‘De grap van dit alles is: hoe groter de schuld van een land, hoe rijker de natie. Dan is die crisis zo verdwenen.’
Hoefgeest poseert in 1999 juichend boven op zijn Porsche. DIRK W. DE JONG
Warren Buffett
Jaloers
Op zijn 17e verspeelde Koen Hoefgeest (42) 30.000 euro aan geleend geld (van zijn vader) op de beurs. Maar anno 2011 is hij miljonair. Vermogensbeheerder Cees Smit: ‘Koen behaalt soms rendementen waar Buffett jaloers op zou zijn: van 5.000 euro naar miljoenen. Maar ik heb hem ook wel eens 5.000 euro zien verliezen.’
Zou het werkelijk? Wie de naam van Hoefgeest en zijn theorieën laat vallen bij financieel-economische deskundigen, kan rekenen op scepsis en hoon. Niet in de laatste plaats omdat Hoefgeest ook graag verwijst naar astrologische orakels. ‘Een fantast vol onzinverhalen’, oordeelde topeconoom Jaap van Duijn ooit over hem. Volgens econoom en beleggingsexpert Ben Jacobsen baseert Hoefgeest zich op ‘wichelroede-wijsheden’ en zijn diens technische analyses vergelijkbaar met ‘autorijden op de achteruitkijkspiegel’. Hoefgeest haalt er zijn schouders over op. ‘Sommigen noemen mij een geniale gek, anderen een clown. Vroeger werd ik er pissig om. Nu niet meer’, zegt hij door de telefoon.
Maar ook vroeger hield hij van een geintje, zo ondervond fotograaf Dirk de Jong. In 1999 poseerde hij juichend boven op zijn Porsche voor De Jong. ‘Je mag mij ridiculiseren, zolang je de kern van mijn analyse goed weergeeft.’
Woedeaanvallen Want anders kan Hoefgeest alsnog pissig worden met woedeaanvallen die Ome Joop niet zouden misstaan. ‘Ik had hem in zijn ballen moeten trappen’, brulde Hoefgeest ooit over Harry Mens nadat hij te weinig zendtijd zou hebben gekregen in Business Class. Erik van Muiswinkel kan ook geen goed meer doen, verzucht Hoefgeest. In 2009 werd Hoefgeest geïnterviewd
door de cabaretier als het typetje Henk van Zon voor de VARA-satire Van Zon op Zaterdag. ‘In het uiteindelijke filmpje lieten ze niks over van mijn analyse, terwijl dat wel de afspraak was’, blikt Hoefgeest briesend terug. Van Muiswinkel ziet dat anders. ‘Koen begrijpt niet dat het een item werd van enkele minuten. Hij heeft vast en zeker verstand van cijfers, maar hij komt op mij over als een autist.’ Sinds het VARA-item verfoeit hij journaille met kritische vragen. Tegelijkertijd mogen de media en beleggers hem altijd benaderen. Ook als de krachvoorspeller er straks faliekant naast zit. ‘Dan zeg ik gewoon: luister vooral niet meer naar mij, omdat ik dit keer ongelijk heb gehad.’
Huilie huilie over Winslet
Wacko Jacko-spul op veiling
Peter doet een Jaspertje
De ex-vriend van Kate Winslet sipt in de Daily Mail over hun verbroken relatie. Winslet zou nu hokken met een neef van Richard Branson.
De inhoud van het huis waar Michael Jackson in juni 2009 dood werd aangetroffen, gaat deze week onder de hamer.
Verhuisde Yvon Jaspers al naar buiten Mokum voor de rust, nu volgt Peter van der Vorst. Hij verkast naar Abcoude (boring!)
18
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Uit & thuis
Probleem is dat draken je brein overnemen.
Lezen
Christopher Paolini Schrijvende junior miljonair
Harry Potter 2.0 op een draak #Fantasy
Op kousenvoeten is tiener Christopher Paolini de bestsellerlijsten binnengeslopen. Zijn drakencyclus met puberkrijger Eragon is een wereldhit. ‘Tijd voor een echt zwaard.’ Dirk Koppes Amsterdam
Eragon schrikt zich kapot als hij voor het eerst een jong draakje ziet. De 15-jarige wees, die in armoede op het platteland opgroeit, blijkt al snel in staat de jonge draak te berijden. Vier boeken lang bestrijdt Eragon als een Harry Potter 2.0 (zonder toverstaf, maar met drakenvlammen) zijn eigen Voldemort (hier Galbatorix) te vuur en te zwaard. Veel zwaard, want auteur Christopher Paolini schrikt niet terug voor een lijk meer of minder en laat Eragon door rivieren van bloed waden.
Christopher Paolini Op vijftienjarige leeftijd begon Paolini aan zijn drakenromans. Een decennium later verkoopt hij miljoenen exemplaren.
Is Eragon een alter ego van Christopher? Wishful thinking van een eenzame puber op het platteland van Montana? ‘Nee en nee. Ik ben nooit gepest, heb nooit in mijn fantasie een rottige jeugd moeten ontvluchten. Doordat ik niet op een gewone school zat, had ik wel enorm veel tijd om te dagdromen over draken en tovenaars. De belangrijkste reden om over de tiener Eragon te schrijven was dat ik op mijn vijftiende het makkelijker vond om over iemand van mijn eigen leeftijd te schrijven. Bovendien vond ik dat in fantasy-romans jongeren er vaak bekaaid vanaf komen. Ik wilde bewijzen dat een tiener een interessante held kon zijn, zonder de vooral door volwassen schrijvers bedachte puberale stupiditeiten.’
Tienermiljonair Het lijkt een riddersprookje: in den beginne was er de tiener Christoph, die op zijn jongenskamer in Montana begon met zijn eigen fantasyverhalen op te tikken. Hij zit niet op school maar krijgt les van mama. Als een universiteit hem een volledige beurs aanbiedt, besluit hij toch thuis door te werken aan zijn drakencyclus en niet te gaan studeren. Een grote gok, want jarenlang wil niemand Eragon uitgeven. Pas in 2003 probeert boekengigant Knopf het en bereikt Paolini door razendsnelle mond-totmond-reclame de top van de bestsellerlijsten en stoot hij Harry Potter van de troon. Inmiddels zijn we zo’n 20 miljoen exemplaren en dertien jaar verder en is het laatste drakendeel Erfenis van de inmiddels 28 lentes prille Christoph binnen een maand 3,5 miljoen keer verkocht. Waarom ben je zo gefascineerd door draken dat je er vier boeken over vol schrijft? ‘Ik heb visioenen van hagedissen. Niet de kleintjes, nog de krokodillenvariant, nee, ik zie gigantische, majestueuze vliegende draken. Ik heb die visioenen voortdurend, onder de douche, zittend op de bank of als ik in een auto rijd. Probleem is dat die draken je brein overnemen. En als dat gebeurt, word je een beetje knetter. Daarom heb ik waarschijnlijk op mijn achttiende al mijn eerste drakenboek gepubliceerd.’
Eragon hakt er stevig op los met zijn superzwaard. Zijn jouw boeken een moderne, bloederige variant op Lord of the Rings? ‘Het geweld in mijn boeken is behoorlijk tam als je het vergelijkt met oude sagen als de IJslandse Edda. Ik heb geprobeerd om onnodig gehak te vermijden. Een minimum is onvermijdelijk – mijn personages zitten midden in een oorlog – maar ik maak het niet mooier dan het is en laat het
negatieve effect op mijn personages duidelijk merken. Eragon vecht alleen omdat het moet, niet omdat hij het lekker vindt.’ Je begon met het zelf publiceren van je eerste boek in een paar honderd exemplaren. Inmiddels verkoop je meer dan Harry Potter. Ben jij de nieuwe J.K. Rowling? ‘Er is maar een Rowling, en ik vind het een eer als je me met haar vergelijkt.
Toen ik begon met Eragon, had ik nooit verwacht dat iemand buiten mijn familie het verhaal zou lezen. Ik wilde het soort verhalen vertellen dat ik zelf graag las. Inclusief de traditionele fantasy-elementen als magische zwaarden, draken, elfen en dwergen. De Harry Potter-boeken kende ik niet toen ik aan Eragon begon, maar mensen als Tolkien en Raymond Feist hebben een grote invloed op me gehad.’
In jouw boeken moet iedereen een prijs betalen als ze magie gebruiken. Waarom? ‘Als magie geen moeite zou kosten, konden mijn personages bergen verplaatsen en hele legers vermoorden zonder met hun vingers te hoeven knippen. Dan zouden ze goden zijn zonder uitdagingen. Ontzettend saai om te lezen.’ Na het voltooien van de Eragoncyclus heb je eindelijk een echt ridderzwaard voor jezelf gekocht. Al gebruikt? ‘Nog niet echt. De boektoer voor Erfenis kost veel tijd en een zwaard door security loodsen op een vliegveld kost meer magie dan ik in huis heb.’ Christopher Paolini, Erfenis
Alles over de oorlog
Meer Bijbeltorries
Veel geluk
Het standaardwerk van Loe de Jong over de Tweede Wereldoorlog is te downloaden van de site van het NIOD. 18.000 pagina’s in totaal.
‘Straatbijbel’ De Torrie van Mattie krijgt een vervolg. In het tweede deel worden verhalen uit het Oude Testament in straattaal verteld.
Voorzitter van de Europese Raad Herman van Rompuy doet het boek Geluk. The World Book of Happiness cadeau aan alle 200 wereldleiders.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Dat ding had drie secties, ongeveer als een mier.
Uit & thuis Video gids
Louis CK
VideoVolt Herbert Blankesteijn
The Guard heeft geen last van clichés
Elke dag de beste video’s van het web
#DownloadVanDeDag In 2008 werden we verrast met de vermakelijke Ierse misdaadkomedie In Bruges. Grappig, onverwacht en goed acteerwerk maakte het tot een pareltje onder regie van Martin McDonagh. Het maken van leuke films zit blijkbaar in de familie, want zijn broer John Michael komt nu met zijn eigen misdaadkomedie. The Guard vertoont gelijkenissen, maar wordt nooit een kopie. Het speelt zich af in het armoedige maar karakteristieke westen van Ierland. We maken kennis met een onorthodoxe agent met een voorliefde voor goede drugs, prostituees en schelden. Dat laatste doet hij in het Iers, dus ondertiteling downloaden is geen overbodi-
Louis CK beschrijft een lul #Comedy Wat mij betreft is Louis CK de allerbeste Amerikaanse stand-up comedian. Hij heeft veel gemeen met de grote George Carlin (hier besproken op 9 november). Bijvoorbeeld dat hij vertelt hoe dingen zijn, zonder veel overdrijving maar mét verbazing. Alleen dat levert al een verpletterend komisch effect op. Hoe kinderen het bloed onder je nagels vandaan kunnen halen. Hoe verwend mensen zijn met zaken als vliegreizen en mobiel internet, zodat ze heilig verontwaardigd zijn als met deze luxe producten iets misgaat. In zijn laatste show stelt hij dat het niet per se dom is om niet in evolutie te geloven, maar dat mensen die tegen evolutie zijn daar meestal heel domme argumenten voor geven. Zoals: ‘Ik ben geen aap, en mijn vader ook niet.’ Deze Louis CK verkoopt sinds het weekend via louisck.com de video van zijn nieuwste show, een voorstelling
van een uur, voor maar 5 dollar. Geen gezeik met kopieersloten, geen beperking tot de VS, kortom een geweldig initiatief, zeker als je weet hoe goed de man is. Dat fragment over de evolutie zit er trouwens niet bij, dat zit in een clip die hij ter promotie gratis op YouTube
heeft gezet. In een tweede clip gaat het twee volle minuten over de enorme penis van een klasgenoot op school. ‘Dat ding had drie secties, ongeveer als een mier.’ 00:07:16
Het Metropole op huisbezoek
Pulp Fiction van a tot z
Rick Perry dist homo’s
#Muziek Het Metropole Orkest vecht voor zijn bestaan via sociale media. Na hun hitsingle loven ze nu een privéconcert uit. Upload een foto van je huiskamer – de leukste wint. Hilarische video laat zien hoe dat zou kunnen gaan: met de contrabas op de wc, de blazers op de kinderkamer en de dirigent buiten adem op de trap.
#Speelfilm Klassieke film van Tarantino, de volle tweeënhalf uur, in hd bovendien. Maar wel in aangepaste vorm. De scènes staan in chronologische volgorde, anders dan bij het origineel. Interessant experiment van een liefhebber op YouTube. Horen we daar de sirenes van de auteursrechtenpolitie al loeien?
#Actueel ‘Homo’s dienen in het leger
00:07:21
02:32:44
19
maar onze kinderen kunnen niet openlijk Kerst vieren op school’, aldus presidentskandidaat Perry in zijn laatste verkiezingscommercial. Veel reacties op YouTube, onder anderen van Jezus: ‘Het geloof heeft Amerika sterk gemaakt maar heeft Rick Perry veranderd in een imbeciel.’ 00:03:28
ge luxe. Door een drugsdeal komt hij te werken met een zeer strikte FBI-agent. Dit zou kunnen leiden tot vreselijke clichés, maar daar heeft The Guard geen last van. De film neemt zichzelf niet te serieus. Zolang u dat ook niet doet is het 96 minuten plezier gegarandeerd. Tim Rothfusz
De 9 dagen van de gier #Teruggevonden De serie was
voor het eerst te zien in 2001 en werd eerder dit jaar herhaald. Begrijpelijk ook. De 9 dagen van de gier was zo’n serie die de aandacht trekt. Of het nu kwam door de sterke cast, de onheilspellendheid van het verhaal of de twee echte getrainde gieren, De 9 dagen van de gier ging niet onopgemerkt voorbij. Opvallend zijn met name de scènes waar uit de lucht wordt gefilmd en je zo Rotterdam letterlijk in vogelvlucht te zien krijgt. Hoewel die scènes er tegelijkertijd voor zorgen dat de serie af en toe wel erg traag gaat. Hoe het ook zij, De 9 dagen van de gier won een Gouden Kalf en werd genomineerd voor een Gou-
den Beeld. Je kunt de serie terugkijken op denegendagenvandegier. ncrv.nl. Maar pas wel op, als je eenmaal begint, wil je doorkijken, en voor je het weet zit je bijna 7 uur aaneen naar allerlei akelige moorden te kijken. Pamela Wilhelmus
De Pers digitaal Twitter Volg De Pers op Twitter: twitter.com/De_Pers Facebook Word vriend van De Pers: facebook.com/DePers Hyves Krabbel De Pers: dagbladdepers.hyves.nl PressReader Lees de krant met de app PressReader
Bekijk de video’s op depers.nl/videovolt Nieuws gemist? Volg het laatste nieuws op www.depers.nl
Het is pas echt kerst met een kerstkaart Je kerstwens komt pas echt over met een persoonlijke kerstkaart. Wacht niet langer en verstuur je kerstkaarten met de voordelige Decemberzegels. Je koopt de Decemberzegels bij meer dan 2600 Postkantoren van PostNL. Kijk op postnl.nl voor jouw dichtstbijzijde Postkantoor.
we brengen de kerst bij je thuis
KOOP VANDAAG OP SWEETDEAL.NL
SWEETDEAL VAN DE DAG Wil jij je huis er op z’n Kerst best uit laten zien? Huur een styliste in van Sugar Coat Interieurstyling met 73% korting.
€ 49,-
IN PLAATS VAN €180,-
GA VOOR DEZE AANBIEDING NAAR SWEETDEAL.NL
HIGHLIGHTS • Persoonlijk advies van een
styliste van Sugar Coat Interieurstyling. • De styliste komt bij jou thuis
en levert advies op maat! • Je huis is binnen no time
klaar voor de Kerstdagen.
JE BESPAART
€ 131,73% KORTING
VOORWAARDEN • Alleen te koop op:
sweetdeal.nl. • De deal is 6 maanden geldig
vanaf de dag van ontvangst. • Je ontvangt de voucher de
eerste werkdag nadat de deal is afgelopen.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Twee paar spiegels van de ziel kijken me indringend aan.
Uit & thuis
Jan Hermsen
WIN! DEZE WEEK:
ZWEEDS RAADSEL:
L; IEDEREEN KAN VLIEGEN! INDOOR SKYDIVE ROOSENDAA Het is voor jong en oud mogelijk om het gevoel van een skydive, indoor te ervaren! Het is weersonafhankelijk, onder begeleiding, in een veilige en gecontroleerde ruimte en langer en veelvuldig te beleven.
Voor meer informatie: www.indoorskydive.com
WIN! VANDAAG:
!
Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs
Deze week voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Pers-cryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt.
3
4
5
6
PLUIMPJE A---E-OTOPCLUBS E-R-K--RUI-WATT S-V-E-ETRAPGANS U-A---UKATOENEN
Cryptogram
4 2 3 8 6 1 9 5 7 5 8 6 7 9 3 2 1 4 9 7 1 4 2 5 8 6 3 6 3 5 2 8 4 7 9 1 1 9 2 3 5 7 6 4 8 8 4 7 6 1 9 3 2 5
Sudoku (vorige week dinsdag)
3 1 8 9 4 2 5 7 6
T&O
2 6 4 5 7 8 1 3 9
7 5 9 1 3 6 4 8 2
OPLOSSINGEN
BEL 0909-5010701 OF SMS NAAR: 3553
6 5 3 1 4 2
2
Zweeds raadsel -E-E--F-TULE-OO -E-SMALT Mini-sudoku ORK-O-TA 5 1 2 6 3 4 -N-NETEL 3 4 6 2 1 5 LIGA-ERG 2 3 5 4 6 1 -E-GALEI 1 6 4 5 2 3 STOA-ENE 4 2 1 3 5 6 GOEROE
1
Lezerscolumn Jan Hermsen
WIN 5 INDOOR SKYDIVESESSIES P.P. VOOR 2 PERSONEN TWV € 200,-
CRYPTOGRAM
ZO DOET U MEE Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010701 (À 0,60 per gesprek). Of SMS: PERS <spatie> uw oplossing naar 3553 (À 0,60 per ontvangen bericht excl. de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon). De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers
© Puzzelland/Leen Groeneveld
1 Horizontaal: 1. Compliment voor een klein projectiel (8); 4. Hierin spelen ze met de beste golfstokken (8); 6. Ruiters verliezen hun ster en haar (3); 4 7. Men hoort niet veel in deze eenheid (4); 9. Gaat door een schop helemaal waggelen (8); 10. Snauw stommelingen af met deze 6 stof! (8).
2
3
7 A 5 1 6 2 2 4 3 5 1 B 7 8 9 1 8 7 6 9
5
7
SUDOKU 4
8
Verticaal: 1. Vlees waar geestelijken dol op zijn (9); 9 2. Geen gezonde drank meer voor de sterren (7); 3. Het baantje van een armoedzaaier (3); 5. Geen openbaar toilet (7); 8. Die kle- 10 ding wordt thans in de trein gedragen (5).
SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers
21
2 1 4 5 8 9 5 6 3
Forenzenhemel
k ga zitten in een vierzitter. Met voor me twee benen die zelfs zittend reiken tot boven de boomgrens. Als ik omhoog kijk, zie ik twee reebruine ogen die me verveeld sensueel aankijken. Ik krijg het op slag warm en kijk snel naar rechts. Een blondine, met de mooiste helblauwe ogen op aarde. Ze kijkt me kort, maar vol ochtendpassie aan. Mijn hart maakt een sprong, staat even stil en slaat daarna op hol. Ik begin te zweten. Weer kijk ik snel weg. Rechts naast mij nu. Daar zit een Aziatische dame, met een puntgaaf porseleinen huidje van, ik vermoed, Japanse makelij. Ze slaapt, mijn kant op, een oogstrelend schone Oosterse slaap. Ik sluit mijn ogen. Dit moet de forenzenhemel zijn. Dat kan niet anders. Ik word er bloednerveus van. En voel me acuut bewust van mijn hele voorkomen. Mijn haar, mijn gezichtsuitdrukking, mijn kleren, mijn houding, mijn ademhaling. Alles. Ik wilde eigenlijk een banaan eten. Maar dat voelt nu ernstig voor lul. Dus doe ik wat elke jonge, frisse kerel zou doen in mijn situatie: ik zet mijn koptelefoon op en simuleer een forenzenslaapje. Het bloed kruipt echter steeds verder waar het niet kan gaan en
I
ik open quasi-nonchalant mijn ogen. Twee paar spiegels van de ziel kijken me indringend aan, en rechts voel ik ook iets prikken. Ik sluit mijn ogen snel weer. Wat is hier in godsnaam gaande? Een Axe-reclame? Ik leg mijn hoofd weer op de hoofdsteun, waardoor mijn neusgaten zichtbaar worden. Dan hoor ik gegiechel. Dwars door de muziek heen. Mijn pleister!, denk ik verschrikt. Vier dagen geleden was ik bij de dokter om twee wratjes weg te laten halen met vloeibare stikstof. Een goede vriend wees me op een ‘iets’ wat in mijn neus hing, want daar hadden de wratten postgevat. Snel de dokter gebeld en direct een pleister op mijn neus. Die heb ik vanochtend vergeten op te plakken. Nu ben ik in de forenzenhemel. Met twee verkoolde snotjes in mijn neus. Ik sta op en loop weg zonder te kijken. Mijn vader heeft gelijk: ik zal altijd een snotjong blijven.
Uw column in De Pers? Stuur uw pennevrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@ depers.nl
7 5 9 4
C
A
C
B
Het weer Vandaag en morgen
Onstuimig herfstweer
Selectie tijdelijke OV-verstoringen: Een uitgave van Mountain Media BV Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam Tel: 020 - 3460560 Fax: 020 - 3460596 Website www.depers.nl (behorende tot Wegener Media)
Distributie
[email protected] 088-0131836 Sales
[email protected] 088-0138801 Uitgever Ben Rogmans
Redactie
[email protected] 020-3460550
Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
Marketing
[email protected]
Art direction Koos Jeremiasse
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.
Schiedam (bus) 15 en 16 december: RET-lijn 54. Halten Hoofdstraat, Lange Nieuwstraat en Oranjestraat vervallen. Dordrecht (bus) Morgen t/m 22 december: Arrivalijnen 1 en 2. Halten Zwembad de Dubbel, Prunuslaan en Elzenlaan vervallen. Apeldoorn (bus) Vandaag: Syntuslijnen 1, 2, 3, 4, 109, 231, 293 en 624. Halten Imkersdreef, Edisoncollege, Gijsbrechtsgaarde en Glazeniershorst vervallen.
Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op 9292.nl
Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek
Vandaag
Morgen
Een groot deel van de dag is het onstuimig, met regen en veel wind. De wind neemt later in kracht af. Vanmiddag wisselen wolkenvelden en zon elkaar af en kan een bui overtrekken. De middagtemperatuur komt uit op een graad of 9.
Woensdag krijgt Nederland met buiige regen te maken. De wind neemt in kracht toe. Het wordt zo’n 8 graden. Na morgen houdt het wisselvallige en onstuimige weer aan. Het blijft volop herfst, met soms veel regen en wind.
22
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Cruijff werd met groot applaus begroet door de aandeelhouders.
Voetbalwet wordt al in april geëvalueerd
Rugbyer Wilkinson stopt als international
Zeist Mede op verzoek van de KNVB gaat minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie de medio 2010 ingevoerde voetbalwet al in april volgend jaar evalueren. De evaluatie stond oorspronkelijk pas voor augustus op de agenda, in de maand dat de nieuwe competitie alweer is begonnen. De KNVB wil een aanscherping van de voetbalwet.
Londen Rugbyer Jonny Wilkinson heeft zijn interlandcarrière beëindigd. De 32-jarige Engelsman maakte in 1998 zijn debuut voor het nationale team. Zijn hoogtepunt als international beleefde Wilkinson in 2003. Engeland werd toen wereldkampioen en de fly-half was de absolute uitblinker. Hij speelde 91 interlands waarin hij 1179 punten maakte.
Wielrenner Menchov tekent bij Katoesja
Acht verdachten Turks omkoopschandaal vrij
Rijswijk Wielrenner Denis Menchov (33) heeft zijn handtekening gezet onder een contract bij de Russische wielerformatie Katoesja. De Rus kwam afgelopen seizoen uit voor Geox, dat na het afhaken van de hoofdsponsor besloot niet terug te keren met een profploeg. Menchov fietste eerder voor de Rabobank, waarmee hij drie grote rondes won.
Istanbul Acht verdachten in het omkoopschandaal in het Turkse voetbal zijn gisteren door een Turkse rechtbank op vrije voeten gesteld. Onder hen coach Tayfur Havutcu en een bestuurslid van Besiktas. Er zitten nog 23 verdachten in hechtenis. In totaal zullen 93 spelers en officials volgend jaar voor de rechter moeten verschijnen.
Citaat
‘Als we met vijftien of zestien spelers het veld op mogen, dan hebben we een goede kans tegen Barcelona.’
Johan Cruijff en Keje Molenaar tijdens de aandeelhoudersvergadering gisteren. ANP
Veel geblaat, weinig wol #Ajax
De soap bij Ajax kende gisteren aflevering 477. Er werd weer veel gepraat, maar niets beslist. Redactie sport Amsterdam
Al Sadd-trainer Jorge Fossati treft bij het WK voor clubteams Barcelona.
Adriaanse geeft vijf basiskrachten rust
Broers Bryan snoepen McEnroe record af
Enschede FC Twente speelt morgen in de Europa League tegen Wisla Krakow niet in de sterkste samenstelling. Trainer Co Adriaanse reist naar Polen met een selectie zonder Nikolai Michailov, Peter Wisgerhof, Douglas, Wout Brama en Roberto Rosales. Hij wil de routiniers, die dit seizoen al veel in actie kwamen, rust geven. FC Twente heeft zich als groepswinnaar al gekwalificeerd.
Miami Mike en Bob Bryan hebben gisteren een nieuw record gevestigd. De Amerikaanse broers staan 271 weken op rij gezamenlijk op nummer één van de mondiale dubbelranglijst en verbraken daarmee het record van de Amerikaanse tennislegende John McEnroe, die 270 weken de koppositie in handen had. ‘Dat we hem voorbijgaan is geweldig’, reageerde Mike Bryan.
Om de bestuurscrisis bij Ajax nog enigszins begrijpelijk te maken werd er gisteren veel in sporttermen gepraat. Volgens de persrechter kende de uitspraak in de zaak Cruijff geen winnaars, maar was het uitgedraaid op een gelijkspel. En interim-directeur Martin Sturkenboom liet tijdens de daaropvolgende aandeelhoudersvergadering weten dat hij Wim Jonk twee keer een gele kaart had voorgehouden. ‘En die waren allebei terecht. Normaal is in het voetbal twee keer geel een rode kaart, maar ik heb bij Ajax geïntroduceerd dat dit pas na drie gele kaarten gebeurt.’ Jonk, voor alle duidelijkheid, was een van de coaches die samen met Johan Cruijff middels een kort geding de beslissing van de rvc om Sturkenboom, Danny Blind en Louis van Gaal tot directielid te benoemen wilde tegenhouden. Zover kwam het niet. Wel werd de benoeming van Van Gaal opgeschort. De rechter bepaalde dat de aandeelhouders daarover moeten beslissen. Zij kunnen het vertrouwen opzeggen in de rvc.
Een deel van de aandeelhouders kwam na de uitspraak in het kort geding bijeen. Niet om te stemmen, maar om te vergaderen. Johan Cruijff legde tijdens de aandeelhoudersvergadering desgevraagd uit waarom hij vindt dat oud-voetballers het beleid moeten bepalen. Hij deed dit naar aanleiding van een aandeelhouder die stelde dat de periode Marco van Basten geen succes was.
Jaarverslag Op de aandeelhoudersvergadering werd ook gesproken over het jaarverslag. Dat had Cruijff niet gelezen. De reden? ‘In het hele verslag wordt niet over voetbal gesproken, vandaar.’
‘Van Basten krijgt nu de schuld. Maar hij werd niet gecorrigeerd’, aldus Cruijff. ‘De mensen met verstand van financiën hebben hem zijn gang laten gaan. Dat is nog veel erger. Met het huidige technische hart zal dat niet meer gebeuren. Dennis Bergkamp en Wim Jonk zouden dat voorkomen.’
De club is nog altijd tot op het bot verdeeld over welke lijn er gevolgd moet worden. Die van Cruijff of die van de overige vier commissarissen, die Louis van Gaal naar voren schoven als directeur. Aan het einde van de vergadering, die twee uur langer duurde dan gepland, werd in elk geval wel één ding duidelijk: de vier, door Cruijff bekritiseerde, leden van Ajax’ raad van commissarissen denken er voorlopig niet aan om uit eigen beweging op te stappen. Dat viel op te maken uit de woorden van president-commissaris Steven ten Have aan het einde van de aandeelhoudersvergadering. ‘Wij zitten niet aan het pluche vast, maar willen een goed proces doorlopen met respect voor iedere partij. Wij volgen netjes de procedure die hier voor staat.’ Voor het plannen van de aandeelhoudersvergadering die moet beslissen over de toekomst van de rvc staat een termijn van 42 dagen. Die periode zitten de rvc-leden er dus nog als ze niet zelf opstappen. Volgens Cruijff, die tijdens de vergadering van de aandeelhouders met groot applaus werd begroet, was hij de grote winnaar van de dag. ‘We willen terug naar het veld. Ons plan uitvoeren zoals we dat hebben neergelegd en waar we met oud-voetballers al mee bezig zijn. Voorlopig is alles van de baan.’
Berkhout en Westerhof beginnen goed aan WK #WKZeilen
BEL NU:
(0,8pm) DE LEKKERSTE TIENERS LIVE (18+)
0906-906.906.0 AMATEURTJES ZOEKEN JOU! Bel LIVE! 0906-0145
Lobke Berkhout en Lisa Westerhof zijn goed begonnen aan het WK zeilen in Perth. Ook Dorian van Rijsselberge startte voortvarend. Redactie sport Amsterdam
Het Nederlandse zeilduo Lobke Berkhout en Lisa Westerhof heeft goede resultaten geboekt in de eerste races in de 470-klasse bij de WK zeilen. Ze eindigden als vierde en twee-
de en staan daardoor voorlopig tweede in het klassement. De eerste plaats wordt ingenomen door Ai Kondo en Wakako Tabata uit Japan. ‘Zo beginnen we een WK graag! Stabiel onder tricky omstandigheden’, twitterde Berkhout na afloop van de races. Berkhout en Westerhof verdedigen in het Australische Perth hun wereldtitel. Ook in 2009 veroverden ze het goud. Net als Berkhout en Westerhof begon ook windsurfer Dorian van Rijsselberge goed aan de WK. Hij won de
eerste race van de RS:X-klasse en eindigde in de tweede race als derde. In het klassement staat hij derde. Eerste is Nimrod Mashich uit Israël, tweede de Pool Piotr Myszka. In de laserklasse kon Roelof Bouwmeester zijn goede start geen vervolg geven. Hij werd tweede in de eerste race en negende in de tweede. In het klassement staat Bouwmeester dertiende. Zijn landgenoot Rutger van Schaardenburg staat twee plaatsen lager. Hij werd vierde en achtste in de eerste twee races.
Dreigende taal
Milito bij het oud vuil
Duur etentje
Veel trainers vragen beleefd om nieuwe spelers in de winterstop; Paolo Di Canio doet het anders. ‘Ik wil vier of vijf spelers. Zo niet, dan ben ik weg.’
Inter-spits Diego Milito heeft de Bidone d’Oro, de Gouden Vuilnisbak, gekregen. Dit is een prijs voor de slechtste speler in de Italiaanse competitie.
Mario Balotelli is weer eens beboet. Omdat hij tegen de regels van Manchester City in een restaurant bezocht, moest hij 150.000 pond dokken.
Dagblad De Pers Dinsdag 13 december 2011
Ballenjongens? Ik wist wel dat we iets waren vergeten.
Sport
Franky Vercauteren Trainer Charleroi
23
Pas op voor de ballenjongen #WeinigRegels Ze lijken zo onbelangrijk. En zo onschuldig. Maar de werkelijkheid is dat ballenjongens wedstrijden beslissen. Soms.
Ballenjongen in actie. PRO SHOTS
Thijs Zonneveld
Gertjan Verbeek was boos. Dit keer niet op een verslaggever, op de cornervlaggen of op het weer, maar op de ballenjongens van Excelsior. Die waren te langzaam en met veel te weinig. En daarom kwam AZ niet verder dan 0-0 tegen Excelsior. Verbeek vond het een schande: ‘Er waren er maar vier. Ik begrijp niet dat daar geen richtlijnen voor zijn. Er zijn ook clubs die ballenjongens tien minuten voor tijd wegsturen als ze voorstaan.’ Ballenjongen: het lijkt zo’n onbelangrijk baantje. Beetje langs de zijlijn hangen, op een stoeltje zitten te bibberen, soms een bal teruggooien en in de rust doeltje schieten. Maar in werkelijkheid zijn ballenjongens niet zo onbelangrijk. Of onschuldig. Ballenjongens (of -meisjes) kunnen het verschil zijn tussen winst en verlies.
Voor wie dat niet gelooft: kijk de EKkwalificatiewedstrijd Zweden-Nederland nog maar een keer terug. De bal was amper uit het spel gerold of een ballenjongen (ene David Weinfelt) had een andere bal in de handen van de Zweedse speler Mikael Lustig gegooid. Diens snelle ingooi verraste de Nederlandse defensie, Zweden scoorde de beslissende goal (3-2) en ’s avonds was David de Ballenjongen de eregast op het feestje dat de Zweedse ploeg hield ter ere van de overwinning.
Grappen Lustig: ‘We kunnen er wel grappen over maken, maar als ik de bal niet zo snel had gekregen, hadden we nooit kunnen scoren. Op dit niveau luistert het zo nauw.’ De vijftienjarige Weinfelt: ‘Als de ingooi voor Nederland was geweest, dan had ik het een stuk rustiger aan gedaan.’ Het is geen incident. Ballenjongens worden over de hele wereld geinstrueerd door de thuis spelende
ploeg. Op het hoogste niveau – bij Barcelona verstopten ballenjongens zich achter de reclameborden toen Barça voor stond tegen Real Madrid – maar ook op Jupiler League-niveau. Zo was De Pers-redacteur Fokko Ebbens ooit ballenjongen bij FC Zwolle: ‘We kregen opdrachten mee: opschieten als Zwolle achter stond, tijd rekken als Zwolle voor stond.’ MVV diende een paar maanden geleden zelfs een klacht in tegen de te langzame ballenjongens van Willem II. En dan met name tegen ‘een volwassen man die de ballenjongens instrueerde om de ballen niet snel terug te gooien’. Anderlecht klaagde over de afwezigheid van ballenjongens bij laagvlieger Charleroi. Charleroi-trainer Franky Vercauteren, quasi-vergeetachtig: ‘O ja. Ballenjongens. Ik wist wel dat we iets waren vergeten.’ Het kan nog erger. Bij Tottenham Hotspur loopt een ballenjongen rond die de spelers van de tegenstander zo hard mogelijk in hun zak gooit
als ze vragen om de bal. In Brazilië was er eentje die scoorde voor de thuisploeg toen de doelman een uittrap wilde nemen. Er zijn ook ballenjongens die tegen de spelers van de uitclub schelden, zoals een jochie bij Lierse SK. Die noemde doelman Silvio Proto van Anderlecht ‘een jeannet’ (Vlaams voor watje) en hoerenjong. Keeper Proto was na afloop van het duel nog verbouwereerd: ‘Als het mijn zoon was, dan kreeg hij een tik.’
Klap Proto wist zichzelf te bedwingen, maar er zijn ook voetballers die zo gefrustreerd raken dat ze het recht in eigen hand nemen. Luis Suarez deelde een beuk uit aan een trage ballenjongen, Zwolle-keeper Diederik Boer deelde zelfs een klap uit aan een zuigende ballenjongen van VVV Venlo – en kreeg een schorsing aan zijn broek. Palermo deed in 2008 zelfs een poging om een wedstrijd over te laten spelen nadat een ballenjongen de bal
te snel had klaargelegd voor een corner waaruit thuisploeg AS Roma de enige treffer van het duel scoorde. Palermo-voorzitter Maurizio Zamparini: ‘Ik heb de reglementen bestudeerd en geconcludeerd dat ballenjongens te allen tijde achter de reclameborden moeten blijven. Mijn juristen onderzoeken nu de mogelijkheid om een reglementaire 3-0 zege te krijgen, of om het duel te laten overspelen.’ Zamparini kreeg ongelijk: de Italiaanse bond liet de 1-0-uitslag gewoon staan. Het probleem met ballenjongens: er zijn niet of nauwelijks regels of richtlijnen. En als die er al zijn, dan worden ze niet nageleefd. Het enige wat je kunt regelen is het aantal ballenjongens. Minstens tien. Of twaalf. Of twintig. Of dertig – voor Gertjan Verbeek zijn het er nooit genoeg. Maar hoe moet je een ballenjongen straffen die tergend langzaam achter een bal aan hobbelt? Een gele kaart geven voor spelbederf?
Voetballende politicus
Power to the people
Schande!
Kakha Kaladze stopt als Georgisch international. Zo maakt hij tijd vrij voor een politieke carrière in Georgië. Hij mikt op een plekje in het parlement.
Bokser Vitali Klitschko (40) neemt z’n fans serieus. Zij mogen beslissen of hij volgend jaar na twee geplande partijen al dan niet met pensioen moet.
Journalistes in de Amerikaanse honkbalcompetitie moeten zich voortaan aan een dresscode houden. Geen interviews in korte rokjes meer dus.
Lees
DePers digitaal
Smartphone
Tablet
De Pers Nieuws | Pressreader
i-Pers.nl | Pressreader | Tablisto | Ako
PC
Social media
DePers.nl | Chrome Store | DePersDigitaal
Twitter: @De_Pers of @DagbladDePers | Facebook.com/DePers dagbladdepers.hyves.nl | Google+
En verder...
PDF, via i-pers.nl en depers.nl/pdf | ePub, via i-pers.nl en depers.nl | RSS feeds youtube.com/DagbladDePers | Paper.li | Flipboard (volg @De_Pers) en andere ‘verzamelapps’
Scan de QR-code
voor meer info dashboard.i-pers.nl/digitaal