Bbouwadvies Kris Bruneel Energie- en bouwadvies
Inhoud Luchtlekken Blower-Door Methodologie regelgeving Voorbeelden Resultaten. Test
•1
Luchtlekken Een luchtlek is een niet gecontroleerde
luchtbeweging tussen deuren, muren, ramen daken… Afhankelijk van het drukverschil kan lucht in het gebouw binnendringen of er uitgezogen worden. De lucht kan evenzeer lege ruimtes binnenin muren en isolatiepakketten doorspoelen.
Luchtlekken
•2
Voorbeeld op onderdruk. Isolatie in een hellend dak De isolatie is aanwezig maar
dia een luchtlek passeert de koude lucht de isolatie, en stroomt binnen. In de reële situatie vlucht de warme lucht via deze lekken naar buiten. De isolatie dient tot niets.
Visualisatie met IR Fotografie
Het fototoestel ziet geen lekken. Ze kan enkel het temperatuursvershil ter hoogte van het buitenoppevlak visualiseren.
•3
Gebouwen afdichten en dichtsnoeren? Hoe kunnen we de luchtkwaliteit garanderen als de woning volledig luchtdicht is? Vewar de luchtdichtheid niet met gebrek aan ventilatie. Ventileren doen we met een ventilatiesysteem, en niet
door bewust of onbewust lekken te voorzien in de gebouwschil.
In dit laatste geval spreken we van infiltratie! Infiltratie is nefast met een balansventilatiesysteem. Met
dit type ventilatie zullen luchtinfiltraties de oorzaak zijn van een slecht gebalanceerd systeem en navenante warmteverliezen.
Inhoud Luchtlekken Blower-Door Methodologie Voorbeelden Staandaard ventilatieverliezen in gebouwen.
•4
Blower door
• Werd voor de eerste keer in Zweden gebruikt in 1975. • Noorwegen voerde de test in omstreeks 1981.(n50<4) • Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, verenigd koninkrijk,
Zwitserland en België, hebben de test aanvaard.
De blower door is universeel aanvaard en wordt gebruikt om de luchtdichtheid van woningen te testen.
Blower door • Creëert een drukverschil tussen
binnen en buiten.
• Deze zal de lekken accentueren. • Werd met een Europese norm
genormaliseerd.
•5
Blower door, methodologie Alle openingen in de
buitenschil dichtmaken. Eden ventilator in een van de openingen (deur) plaatsen. Een onderdruk van 50 Pascal. ventilator
m3/uur
Hoe meer luchtvolume V50 er gemeten wordt ter hoogte van de ventilator onder een onderdruk van 50 pascal, hoe minder het gebouw luchtdicht is.
Blower door, methodologie 50 Pascal = 5 kg/m². 0,5 Millibar. 0,0005 Bar. 0,0005098581 kg/cm². Of een windsnelheid van
ventilator
m3/uur
9m/sec. Beaufort.
P
v2 ( Pa ) 2
P
1,2 92 48,6 ( Pa ) 2
•6
Blower door methodologie. Een scheiding binnenin de schil die
onvoldoende luchtdicht is maar geen openingen heeft naar het binnenvolume wordt niet gemeten.
Toch zullen deze lekken de
temperatuur in het beschermd volume mede bepalen.
Koude lucht kan dus doorheen het
gebouw migreren zonder dat dit gemeten wordt tijdens de test.
Niet alle lekken in de schil kunnen gemeten worden.
Bijvoorbeeld Holle gewelven
•7
Europese norm NBN EN 13829 : 2001
Dit is de standaard die overal in Europa gebruikt wordt.
This standard is intended for the measurement of the air permeability of buildings or parts of buildings in the field. It specifies the use of mechanical pressurization or depressurization of a building or part of a building. It describes the measurement of the resulting air flow rates over a range of indoor- outdoor static pressure differences. This standard is intended for the measurement of the air leakage of building envelopes of single-zone buildings. For the purpose of this standard, many multi-zone buildings can be treated as single-zone buildings by opening interior doors or by inducing equal pressures in adjacent zones. It does not address evaluation of air permeability through individual components.
Europese norm NBN EN 13829 : 2001 De test vereist 5 meetpunten met een maximale windsnelheid van 6m/sec Van deze metingen maakt men een curve volume =f (op onderdruk)
•8
Eenheden; Verschillende verrekeningen worden in Europa gebruikt
maar de basis, 50pascal wordt steeds gebruikt:
Ventilatieverlies verdeeld over het bruikbaar vloeroppervlak W50
Ten voordele van gebouwen met lage hoogtes
Ventilatieverlies verdeeld over het oppervlak van de schil v50
Ten voordele van gebouwen met slechte compactheid.
Ventilatieverlies verdeeld over het beschermd binnen volume van het gebouw. n50
Ten voordele van gebouwen met goede compactheid
Eenheden en landen-normen Land
Ventilatievoud
Noorwegen
2 volumewisselingen per uur (n 50h-1= 2)
Denemarken
1,5 liter per seconde per m2 vloeroppervlak.
Zweden
0,8 liter per seconde per m2 vloeroppervlak.
Frankrijk Residentieel Publiek gebouw Andere
800 liter per uur per m2 buitenoppervlak. 1200 liter per uur per m2 buitenoppervlak. 2500 liter per uur per m2 buitenoppervlak.
Duitsland Woningen zonder balansventilatie Woningen met balansventilatie
3 volumewisselingen per uur (n 50h-1= 3) 1,5 volumewisselingen per uur (n 50h-1= 1,5)
Belgium Alle woongebouwen.
Via EPB verrekening naar 12m³/m² buitenoppervlak. Defaultwaarde. Geen eisen tot heden…
•9
Inhoud Luchtlekken Blower-Door Methodologie regelgeving Voorbeelden Resultaten. Test
Gangbaar model Transporteerbaar model met geïntegreerde drukmeting.
•10
Ventilator met externe drukmeting.
Wincon Is niet bruikbaar voor de
Blower door test.
Is wel bruikbaar ter
controle van de uitgevoerde werken.
•11
Grote gebouwen
Controle van de lekken.
Anemometer Rookstaafjes Rookmachines IR Thermografie Enkel ter informatie. Nooit berekenbaar.
•12
IR thermografie niet zaligmakend Frontale foto zonder zijdelingse
sporen tonen enkel een koudebrug.
19,9 °C
15
10
5,9°C
Blower door het Gewestelijk kader.
•13
Begrenzing van het volume
Dit bruto binnenvolume
moet uitgerekend worden.
Wordt enkel binnen de epb
gebruikt voor BD berekening.
Te meten zone volume Het EPW- of EPU-volume en
maximaal het beschermd volume van het gebouw. Ruimten die niet tot het BV behoren zoals aangrenzende onverwarmde ruimten, worden uitgesloten. In het geval van appartementen is het toegestaan om de meting ofwel uit te voeren op het gehele appartementsgebouw ofwel op het individuele appartement waarvoor de EPB-aangifte wordt opgemaakt.
•14
Te meten zone Buitenoppervlak Voor de bepaling van de
testoppervlakte Atest van de gebouwschil worden dezelfde conventies gebruikt als voor de bepaling van de warmteverliesoppervlakte. In de meeste gevallen komt Atest overeen met de verliesoppervlakte van het K-peilvolume of desgevallend van het individuele EPW- of EPU-volume. In het geval van een individueel appartementen middenin een gebouw is dit dus enkel de buitengevel. Aangrenzende oppervlakken tellen niet mee bij de Atest als ze verwarmd worden.
Moment van meting Nadat alle werkzaamheden, die
het luchtdichtheidsscherm kunnen aantasten al zijn uitgevoerd. Alle vensters en deuren en garagepoorten zijn geplaatst. Nadat de verwarming, de ventilatie, Sanitair, elektriciteit, zijn geïnstalleerd.
Test A (definitief) of Test B (schil).
•15
Afsluiten van openingen. Systemen die lucht aan de te
meten zone toevoeren of eraan onttrekken zoals:
Mechanische ventilatie. Airconditioning. Luchtverwarming. Open verbrandingstoestellen. Dampkappen . Droogkasten met luchtafvoer naar buiten.
moeten worden uitgezet.
Sluiten of afdichten! De bewuste openingen in de
gebouwschil met sluitingsinrichting (ook die naar een AOR of een kelder buiten het beschermd volume) deuren, luiken, vensters, brievenbussen, of kattenluiken,
worden gesloten en zo nodig in positie gehouden zonder de luchtdichtheid ervan te verhogen.
•16
Sluiten of afdichten! Openingen zonder sluitingsinrichting;
afvoeropeningen voor droogkast of dampkap, schoorstenen, waskokers openingen voor een centraal stofzuigersysteem, mogen niet worden afgesloten, noch afgekleefd.
Regelbare toevoer- en
afvoeropeningen moeten gedurende de meting gesloten blijven.
Sluiten of afdichten! Wachtopeningen of openingen
waar nog aan gewerkt wordt in afwachting van de installatie van een toestel; Verbrandingstoestel Dampkap Droogkast Zonneboiler Ontluchting (toilet)
mogen niet afgedicht worden vóór
de meting.
•17
Sluiten of afdichten! Brandkleppen in de schil van de te
meten zone die normaal gesloten zijn (type C) en zich automatisch openen bij brand, moeten gesloten blijven tijdens de meting. Brandkleppen die normaal open zijn (type A en B) en zich sluiten bij brand, mogen niet worden gesloten tijdens de meting. Niet zelfsluitende Ventilatieroosters voor liften moeten open blijven.
Afsluiten van openingen. Luchtopeningen van mechanische
ventilatiesystemen of airconditioningsystemen moeten worden afgedicht. De afdichting mag gebeuren ter hoogte van de doorboring van het luchtdichtheidsscherm.
•18
Afsluiten van openingen. Alle binnendeuren zolderluiken binnen het BV, deurluik naar een technische
schacht
moeten in geopende stand staan
tijdens de meting,
uitgezonderd de deuren van
toiletruimten en inbouwkasten.
Keuze van de opening. De meetapparatuur wordt in een
buitenopening geplaatst met een hoge luchtdichtheid, dus bij voorkeur in een vensterdeur, een venster …
•19
Tijdens de Metingen Mag niemand in en uit. Moet de ketel uit. Moet bijverwarming uit. Moet het ventilatiesysteem uit. Moet de dampkap uit. Moeten alle sifons met water gevuld zijn. Moeten alle schil-delen gecontroleerd worden. Moet dus alle damprem geplaatst zijn en goed beveiligd zijn
indien onvoldoende bevestigd zuigt de blower door alles los.
Te veel wind… Bij drukverschillen groter
dan 5Pa op de base line, is een test onmogelijk uit te voeren. Vanaf 21km/u of 4BF is de test niet meer uit te voeren.
•20
Andere factoren Luchtdruk en hoogte tov zeespiegel. Temperatuurverschil binnen- buiten. Omgevingsfactoren –open bebouwing. Venturi effect. Hoogte gebouw. 0 waarden base line.
Metingen Er moeten twee reeksen metingen worden uitgevoerd: één met overdruk en één met onderdruk. Het is aanbevolen om de meting door te voeren tot een drukverschil van
100 Pa (in absolute waarde) en het grootste drukverschil moet minstens 50 Pa bereiken. Het luchtlekdebiet V50 is het gemiddelde van de luchtlekdebieten, bepaald bij overdruk en bij onderdruk.
•21
Metingen Van deze metingen maakt men een curve volume =f (op onderdruk)
Waar zitten de lekken…?
•22
Luchtdichtheid in woningen n50
n50 (1/h)
gemiddelde luchtdichtheid per type woning 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
9,5 8,5
5,3 4,1
appartement
rijwoning
halfopen bebouwing
vrijstaande woning
Warmteverliezen bij ventilatie
•23
Foute uitvoering ? Bol
Nietjes?
Foute uitvoering ? Boller
oeps?
•24
Saneren is geen optie. Luchtdichtheid zit in het ontwerp.
Inhoud Luchtlekken Blower-Door Methodologie regelgeving Voorbeelden Resultaten. Test
•25
Resultaten De ‘meetwaarde van het lekdebiet’ die wordt ingevuld is het specifieke
luchtlekdebiet v50 (met kleine letter v). ‘v50’ wordt bepaald op basis van het luchtlekdebiet bij 50 Pa van de buitenschil V50 in m³/h (met hoofdletter V).
De ‘grote V50-waarde’ is het gemiddelde van de lekdebieten, gemeten bij
overdruk en bij onderdruk.
De V50-waarde moet worden gedeeld door de testoppervlakte Atest van de
gebouwschil. V50/Atest is het specifieke luchtlekdebiet v50 dat wordt ingevuld in de EPB-software in het veld ‘meetwaarde van het lekdebiet’.
Na die omrekening kan de verslaggever de waarde bij ontstentenis in het
veld ‘meetwaarde van het lekdebiet’ aanpassen naar de werkelijke meetwaarde van het lekdebiet.
Luchtdichtheid en E-cijfer Goede cijfers zorgen voor een
aanzienlijke verbetering van het E-cijfer. Een v50 van2 levert gemiddeld 10 E-peil punten op. Verreken dit enkel na het afleveren van het attest!
•26
Resultaten premie Federaal
Behaalt je nieuwbouwwoning het E-peil 60 dan krijg je vanaf 2009 gedurende 10 jaar een korting van 20% op je jaarlijkse onroerende voorheffing.
Behaalt je woning het E-peil 40 , dan loopt de korting op tot 40% .
De vermindering wordt verleend voor een termijn van 10 jaar, die aanvangt in het jaar dat volgt op het jaar waarin het E-peil voor de eerste maal werd toegekend aan het gebouw. De vermindering wordt door de Vlaamse Belastingdienst automatisch toegekend op uw aanslagbiljet. U hoeft dus zelf niets te ondernemen.
Gemiddelde besparing €150x10
Resultaten premie DNB E-PEIL
PREMIE WONING
PREMIE APPARTEMENT
80
400 €
200 €
75
550 €
250 €
70
700 €
300 €
65
850 €
350 €
60
1.000 €
400 €
50
1.400 €
600 €
40
1.800 €
800 €
30
2.300 €
1.100 €
•27
Resultaten Voorbeeld U gaat bouwen volgens de geldende epb-normen en wilt extra energie
besparen door gebruik van een warmtepompen en een ventilatie-systeem met warmterecuperatie. Volgens de epb-verslaggeving bedraagt het Epeil van uw woning 66 .
Na uitvoering van een blowerdoor-meting blijkt dat de luchtdichtheid van
uw woning 5 m3/hm²( terwijl standaard v50=12 m3/hm² wordt aangenomen).
Het E-peil bedraag nu 59. U zal hiervoor een premie krijgen van 1040€. Bovendien krijgt U gedurende 10 jaar een korting van 20% op je
jaarlijkse onroerende voorheffing .
Luchtdichtheid -Doen Ventilatieverliezen zorgen voor: Slechte werking isolatiepakket. Verminderd comfort. (tochtstromen). Warmteverliezen. Verhoogde kans op inwendige condensatie. Oververhitting in de zomer. Droge lucht in de winter. Betere werking van het ventilatiesysteem. Slecht akoestisch comfort.
•28
Inhoud Luchtlekken Blower-Door Methodologie regelgeving Voorbeelden Resultaten. Test
Test BlowerDoor
•29
Test BlowerDoor
Test BlowerDoor: certificaat Het certificaat is geldig bij: Ebp Epc Phpp
En is een officieel document
meegeleverd bij epb en verkoop van de woning.
•30
• • • • • • •
•
Unieke test. Ter controle van de luchtdichtheid, lekdetectie. Met een uniek cijfer per gebouw. In te brengen in gebouwensoftware. Juiste verbruikscijfers. Hoge subsidies. …
Verhoogd Wooncomfort
B-bouwadvies Levert Energie- en bouwadviezen bij Particulieren thuis en architecten. Maakt energiescans van scholen en horeca. Maakt energiecertificaten EPC op. Doet spouwonderzoek, blower-door testen… Objectief advies sinds 1998. Bronnen;
Vea, DENA,, Bbouwadvies, Dialoog, Dialoog,Wtcb BlowerDe, Eandis, Isoproc , KUL, Vibe
•31
