In opdracht van
en
Basisopleiding mobiliteitscoördinatoren
Module 3 De opstelling van een bedrijfsvervoerplan
Delphine Eeckhout, Traject 24 november 2015 Antwerpen
PMP Antwerpen
Programma ► 9u15 Inleiding, Delphine Eeckhout (Traject) ► 9u25 Fiscaliteit en wettelijke verplichtingen 11u00 Pauze
► 11u15 Praktijkvoorbeeld, Gilbert Dehertog en Kristof Huysecom (KBC) ► 11u45 Het bedrijfsvervoerplan van A tot Z, Kaat De Koninck (PMP) 12u30 Middagpauze
► 13u30 Bepalen probleemstelling, doel, doelstellingen en doelgroepen bij het uitwerken van een BVP ► 14u Inleiding ontwerp-actieplan + brainstorm over mogelijke acties 14u45 Pauze
► 15u Concrete uitwerking (ontwerp-)actieplan ► 16u Toelichting stappenplan implementatie acties, Ellen Verlinden (Atlas Copco) ► 16u30 Afsluiting 16u40 Einde
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 2
Reflectie ►Module 1 (6 oktober 2015) ► Kader ► Werking en takenpakket van de mobiliteitscoördinator ► Praktijkvoorbeeld/getuigenis Infrax, Umicore Olen & Havenbedrijf Antwerpen
►Module 2 ► Opmaak bereikbaarheid- en mobiliteitsprofiel ► Het B2B-aanbod van de vervoersoperatoren ► Pendelfondsdossiers & begeleiding ► Praktijkvoorbeeld/getuigenis SD Worx, IKEA, VIGEZ, Baloise Insurance
►Module 4 (7/12): Implementatie BVP: communicatie & sensibilisering Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 3
Fasering opmaak bedrijfsvervoerplan Opstart van het project Bereikbaarheidsprofiel Opvolging & evaluatie
Analyse bedrijfsprofiel Mobiliteitsprofiel
Uitvoering maatregelen
Selectie maatregelen
Werknemersbevraging Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 4
Fiscaliteit en wettelijke verplichtingen
De opstelling van een bedrijfsvervoerplan
Verplaatsingsvergoedingen ►Welke vergoedingen voorziet uw onderneming? Woon-werk verplaatsingen
Dienstverplaatsingen
Voor fietsers Voor busgebruikers Voor treingebruikers Voor carpoolers Voor autogebruikers Voor anderen (voetgangers, …)
► In welke mate zijn combinaties van vergoedingen mogelijk? Vb. voor voor-/natransport? Vb. voor zomer- versus wintermaanden? Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 6
1. Basisprincipes
Financieel/fiscaal kader van woon-werk en zakelijke verplaatsingen
Basisprincipes fiscaliteit ►Verschillende soorten belastingen, zowel voor natuurlijke personen (werknemers en zelfstandigen) als rechtspersonen (bedrijven) ► Directe belastingen op verschillende vormen van inkomen en vermogen
Lonen werknemers (of zelfstandigen) (belast in functie van de schaal) Bedrijfswinst (vennootschapsbelasting van 33,99%) Kapitaal Onroerend goed ...
► Op lonen worden ook RSZ-bijdragen (sociale lasten) betaald, Door de werknemer Afgehouden van brutoloon voor belasting: 13,07% in de privé Door de werkgever Berekend op de brutolonen werknemers: +/- 32% in de privé
► Daarnaast zijn er de indirecte belastingen: de BTW, accijnzen, … Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 8
Basisprincipes fiscaliteit ►Vb. belastingen aan werknemerskant ► Totaal bruto salaris € 4.000,00 ► RSZ-bijdrage - € 522,80 ► Belastbaar € 3.477,20 ► Bedrijfsvoorheffing - € 1.271,49 ► Speciale bijdrage RSZ - € 38,81 ► Netto € 2.167,20
►Vb. belastingen aan werkgeverskant ► Inkomsten ► Uitgaven
€ 500.000 - € 416.000
Bruto salarissen: € 300.000 RSZ werkgever: € 96.000 Andere aftrekbare kosten: € 20.000
► Winst voor belasting € 84.000 ► Belasting - € 29.391 ► Te bestemmen winst € 54.608 Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 9
Basisprincipes fiscaliteit ►Vrijstelling ► = deel van het loon dat om bepaalde redenen niet wordt belast ► Vb. de tussenkomst in de verplaatsingsvergoeding woon-werk, onder bepaalde voorwaarden
►Kostenaftrek (beroepskosten) ► = kosten waarmee het belastbaar loon of de winst wordt verminderd ► Vb. kosten die je maakt om te kunnen gaan werken (bv. gebruik eigen wagen voor woon-werkverkeer)
►Niet belaste voordelen ► = voordeel dat niet als salaris beschouwd wordt ► Vb. bedrijfsfiets
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 10
Basisprincipes vergoeding woonwerkverkeer ►Wet 1962: verplichting werkgever om verplaatsingsvergoeding te betalen aan werknemers met een treinabonnement ►Vanaf 5km woon-werkafstand ►Volgens wettelijke bijdragen
►1991: uitbreiding naar andere vormen van ov ►Metro, tram, bus, …
►Later via opeenvolgende akkoorden tussen werknemers en werkgevers (dus via cao) ►Verplichting uitgebreid naar andere categorieën ►Tussenkomst vermeerderd (nu tot +/- 75% treinabonnement) Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 11
Basisprincipes fiscaliteit ►Evolutie in de fiscaliteit in het voordeel van meer duurzame mobiliteit ► 1997: invoering onbelaste fietsvergoeding ► 2001: uitbreiding van bewijzen beroepskosten tot niet-automobilisten; + verhoging fiscale vrijstellingen voor gebruikers openbaar & collectief vervoer + 120% aftrekbaarheid van kosten voor collectief vervoer
► 2005: CO² taks op bedrijfsvoertuigen ► 2007: aftrekbaarheid van bedrijfswagens volgens CO² - uitstoot ► 2009: verhoging onbelaste fietsvergoeding tot € 0,20/km + indexering + gratis fiets voor woon-werkverkeer onbelast + fietsinvesteringen 120% aftrekbaar
► 2010: voordeel alle aard bedrijfswagen berekend volgens CO2-uitstoot + beperking aftrekbaarheid brandstofkosten
► 2012: vernieuwde berekeningsmethode voordeel alle aard bedrijfswagen ► 20xx?: invoering multimodaal mobiliteitsbudget? Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 12
Basisprincipes vergoeding woonwerkverkeer ►In de praktijk ►Private sector Meeste privé-werkgevers betalen de verplichte bijdrage van het treinabonnement aan iedereen, ongeacht het vervoermiddel (i.f.v. de woon-werkafstand)
►Publieke sector De overheid betaalt meestal geen autovergoeding, maar wel een bijdrage voor openbaar vervoergebruikers (vaak 100%)
►Fietsvergoeding wint aan populariteit Komt meestal in de plaats van klassieke vergoeding, maar kan er ook mee gecombineerd worden.
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 13
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 14
2. Toepassing woon-werkverkeer
Financieel/fiscaal kader van woon-werk en zakelijke verplaatsingen
Referentiekader voor werknemers
OF FORFAIT (= Forfaitaire aftrek beroepskosten)
“WERKELIJKE” KOSTEN (= Beroepskosten bewijzen)
+ VRIJSTELLING op woon-werkverplaatsingvergoeding - Openbaar vervoer: 100%
- Auto aan €0,15/km - Lichte vracht/moto (alle kosten) - Fiets aan €0,22/km
- Collectief vervoer: max. weekabo. trein 1ste klasse - Andere: €380 (aanslagjaar 2015, inkomst. 2014)
EN/OF
EN
Fietsvergoeding per km: tot €0,22/km belastingvrij EN/OF gratis bedrijfsfiets Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 16
Referentiekader voor werkgever
Inkomstenbelasting
Sociale lasten (RSZ)
Woon-werkverplaatsingsvergoedingen zijn aftrekbaar (Andere) autokosten zijn slechts beperkt aftrekbaar
Woon-werkverplaatsingsvergoedingen zijn vrijgesteld van RSZ indien niet hoger dan kost
120% aftrekbaarheid voor organisatie collectief vervoer en fietsinvesteringen vb. woon-werkbedrijfsfiets
Bedrijfswagen met privégebruik: solidariteitsbijdrage = CO2-taks Andere voordelen (“alle aard”) zijn onderhevig aan RSZ vb. woon-werkbedrijfsfiets
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 17
Aftrek beroepskosten (als werknemer) ►Forfaitaire kostenaftrek of werkelijke kosten bewijzen? ► Als werknemer heeft men automatisch het recht op het algemene kostenforfait voor de kosten (o.a. voor verplaatsingen) die men gemaakt heeft om een beroepsactiviteit te kunnen uitoefenen. ► Men kan ook voor kiezen om de werkelijke kosten te bewijzen, als die hoger zijn dan het algemene forfait.
►Simulatie mogelijk ► Via Tax-on-Web, TaxCalc, … ► http://www.standaard.be/berekenen/beroepskosten
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 18
Aftrek beroepskosten (als werknemer) ►Forfaitaire aftrek beroepskosten (“wettelijk forfait”) ► Dekt alle beroepskosten M.b.t. het beroepsmatige gebruik van auto, het ov-abonnement voor de verplaatsing naar het werk Maar ook: inrichting van ruimtes in de woning die men voor het beroep gebruikt, de aankoop van materiaal/literatuur die men zelf bekostigt, …
► Iedereen heeft standaard recht op forfaitair berekende kosten Die kosten moet u niet bewijzen
► Worden berekend volgens percentages die stijgen per inkomensschijf Max. €3.950 euro
Inkomsten (bruto-maand)
Van €0,01 tot €5.710
(Aanslagjaar 2015 – inkomsten 2014)
Forfaitair kostenpercentage
28,7%
Van €5.710 tot €11.340
10%
Van €11.340 tot €18.880
5%
Vanaf €18.880
3%
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 19
Aftrek beroepskosten (als werknemer) ►Welke beroepskosten mag je inbrengen? (“werkelijke kosten”) ► Woon-werkverkeer Met auto (€0,15/km) lichte vracht/moto (alle kosten) of fiets (€0,22/km)
► Verplaatsingen in opdracht van werkgever met eigen Kosten per post bewijzen Autokosten: tot 75% afschrijven, andere modi: volledig
► Gebruik bureauruimte in eigen huis Werkruimte thuis: deel aankoopwaarde huis, huur, energieverbruik, … Bureau: aankoopwaarde, energie- en verbruikskosten aftrekken, ... Gebruik: computer, tablet en ander kantoormateriaal
► Werkkleding Enkel indien specifieke zaken, vb. help (niet bruikbaar buiten het werk)
► Andere kosten Kantoormateriaal, postzegels, bijscholing enzovoort ... Toelichting aangewezen van de ingebrachte kosten, vergezeld van bewijsstukken. Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 20
Opbouw Presentatie
►Werknemer ►Fiscale behandeling
►Werkgever ►Fiscale behandeling + RSZ
►Toepassing: “Frank” ►Woont 50km van zijn werk ►Brutowedde: €30.000/jaar ►Verplaatsingsvergoeding afhankelijk van vervoerswijze ►Maakt kosten (o.a. gebruik eigen wagen) om te gaan werken
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 21
Bijdrage werkgever in kosten auto (incl. andere modi) ►Werknemer ►Fiscaal: max. €380 vrijstelling op woon-werkvergoeding OF bewijzen beroepskosten (chauffeurs: zonder limiet)
►Werkgever ►Fiscaal: 100% aftrekbaar ►Vrij van RSZ voor zover niet hoger dan kost
►Toepassing: Frank pendelt met zijn eigen wagen ►Verplaatsingsvergoeding: €1008/jaar (= tussenkomst treinabo.) ►Fiscale behandeling €380 onbelast €628 wordt als belastbaar inkomen beschouwd ► Opmerking: Frank kan beter zijn beroepskosten bewijzen (zie verder) Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 22
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 23
Bijdrage werkgever in kosten openbaar vervoer ►Werknemer ►Fiscaal: 100% vrijstelling op verplaatsingsvergoeding Voorwaarde: kosten kunnen bewijzen (abo, tickets) Als kosten < tussenkomst, kan men ze verhogen met €380 “andere” Vb. iemand woont op 50km, krijgt €1008/jaar, maar koopt en gebruikt busabonnement van €294
OF: bewijzen beroepskosten Met een limiet van 100 km enkele woon-werkrit
►Werkgever ►Fiscaal: 100% aftrekbaar ►Vrij van RSZ voor zover niet hoger dan kost
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 24
Bijdrage werkgever in kosten openbaar vervoer ►Toepassing: Frank pendelt met de trein ►Verplichte tussenkomst treinabonnement Treinabonnement 50km = €1409/jaar (jaartreinkaart) (Minimale) verplichte tussenkomst = €1008 /jaar Frank krijgt een tussenkomst van €1008/jaar ►Fiscale behandeling Volledig onbelast ► Opmerking: Frank zou tot €1409 + €380 onbelaste vergoeding kunnen krijgen
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 25
Bijdrage werkgever in kosten openbaar vervoer ►Volledige terugbetaling OV (i.p.v. verplichte 70-75%) ►Toepassing 80/20-regeling NMBS Werkgever (WG) betaalt 80% van het treinabonnement Overheid legt overige 20% bij Abonnement wordt gratis voor de werknemer (WN) Enkel bij NMBS, maar geldt ook voor combinatie-abonnement ►Derdebetalerssysteem NMBS, De Lijn, MIVB en/of TEC WG betaalt abonnement rechtstreeks aan OV-maatschappij WN moet abonnement niet voorschieten
►Combineren mag ►Trein + MIVB/De Lijn/TEC ►Trein + fietsvergoeding en/of gratis (plooi)fiets ►Trein/bus/metro + €380 “alle voortransport” (parking, …)
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 26
Bijdrage werkgever in kosten collectief vervoer (incl. carpooling) ►Werknemer ►Fiscaal: 100% vrijstelling op verplaatsingsvergoeding Max. t.w.v. 1ste klasse week-treinabo. voor woon-werkafstand Voorwaarde: akkoord tussen werkgever en werknemer over deelname aan het systeem + controle door werkgever
►OF: bewijzen beroepskosten Met een limiet van 100 km enkele woon-werkrit voor passagiers
►Werkgever ►Fiscaal Bijdrage voor 100 % aftrekbaar Kost organisatie collectief vervoer voor 120% aftrekbaar
►Vrij van RSZ voor zover niet hoger dan kost
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 27
Bijdrage werkgever in kosten collectief vervoer (incl. carpooling) ►Toepassing: Frank carpoolt met collega’s ►Verplaatsingsvergoeding: €1008/jaar (= tussenkomst treinabo.) ►Fiscale behandeling €1008 : volledig onbelast
►Opmerking Ook zijn carpoolpartners krijgen hetzelfde bedrag (onbelast) Bovendien kan Frank ook nog een bijdrage in de kosten vragen/krijgen van zijn collega’s Richtbedrag: €0,07/km (€0,21/km voor omwegen) Omwegen om passagiers op te halen kunnen worden vergoed als dienstkilometers
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 28
Bijdrage werkgever in kosten collectief vervoer (incl. carpooling) ►Hoe carpool organiseren? ►Verklaring op eer + reglement ►Effectieve controle op het terrein Vb. eerder prikacties In combinatie met gereserveerde carpoolparkeerplaatsen
►Elementen reglement: Definitie carpooling: min. # dagen/week? In- en uitstap-procedure (best op maandelijkse basis) Carpoolmatching? Wat bij ziekte? Sanctie bij misbruik
►Handleiding en tool: http://www.carpool.be
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 29
Bijdrage werkgever in kosten fietsvergoeding op kilometerbasis ►Werknemer ►Fiscaal: onbelast tot €0,22/km Voorwaarden: specifiek als fietsvergoeding, op kilometerbasis, werkgever voert controle uit (verklaring op eer) ►EN: bewijzen beroepskosten à €0,22/km Met een limiet van 100 km enkele woon-werkrit
►Werkgever ►Fiscaal: 100% aftrekbaar ►Vrij van RSZ tot €0,22/km
►Toepassing: Frank fietst 5km naar het werk ►Fietsvergoeding: €484/jaar (= 5 x 2 x €0,22/km x 220 dagen) ►Fiscale behandeling: volledig onbelast Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 31
Bijdrage werkgever in kosten fietsvergoeding op kilometerbasis ►Opletten bij korte woon-werkafstanden ►Indien €0,22/km fietsvergoeding en men elke dag fietst (220 dagen) 5 km: fietsvergoeding = €484/j verplichte bijdrage trein = €264/j 2 km: fietsvergoeding = €194/j verplichte bijdrage trein = €204/j
= Geen financieel voordeel = Geen fiscaal voordeel (vrijstelling = altijd € 380)
►Controle fietsgebruik ►Verklaring op eer ►Effectieve controle op het terrein Visueel (prikacties) of met speciale apparatuur (dagelijks)
►Veranderen van vergoeding Op dagelijkse basis = administratief moeilijker Op maandelijkse basis Mogelijks afwisselen met maandabo. OV Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 32
Bijdrage werkgever in kosten Bedrijfsfiets, fietsaccessoires, … ►Werknemer ►Fiscaal: onbelast indien (ook) gebruik voor woon-werkverpl. EN: bewijzen beroepskosten à €0,22/km Met een limiet van 100 km enkele woon-werkrit ►RSZ verschuldigd voor privé-gebruik fiets incl. toebehoren en kledij Excl. bedrijfsfiets uitsluitend voor dienstverplaatsingen
►Werkgever ►Kosten 120 % aftrekbaar Fietsenstallingen, kleedruimtes, sanitair en douches, aankoop fiets incl. toebehoren, onderhoud en herstelling
►RSZ verschuldigd
►Opm. ► Bedrijfsfiets = cumuleerbaar met fietsvergoeding & bedrijfswagen Indien minstens een deel van woon-werkverkeer op regelmatige basis met fiets Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 33
Aftrek beroepskosten (als werknemers) ►Kiezen voor bewijzen OF forfait + evt. vrijstelling verpl.-vergoeding? ►Vanaf welke woon-werkafstand zit men voor een bepaald loon boven het forfait? (aanslagjaar 2015, inkomensjaar 2014) Bruto-inkomen Wettelijke Aantal km nodig na afhouding forfait aftrek per jaar om aan wettelijk RSZ beroepskosten forfait te komen (forfait / €0,15) € 10.000,00 € 2.067,77 13.785 € 20.000,00 € 2.612,37 17.416 € 30.000,00 € 2.912,37 19.416 € 40.000,00 € 3.212,37 21.416 € 50.000,00 € 3.512,37 23.416
Aantal km ENKEL nodig per werkdag om aan wettelijk forfait te komen (jaarkm’ers / 2 / 220 werkdagen) 31 40 44 49 53
►Toepassing: Frank ►Brutowedde: €30.000 Wettelijk forfait beroepskosten = €2.912 ►Woont 50km van zijn werk Bewijzen beroepskosten = €3.300 (50km x 2 x 220 dagen x €0,15)
Winst van bewijzen = € 388 Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 34
Aftrek beroepskosten (als werknemers) ►Toepassing: Frank ►Brutowedde: €30.000 Wettelijk forfait beroepskosten = €2.912 ►50km van het werk Bewijzen beroepskosten = €3.300 Winst van bewijzen = € 388 ►Wat indien vrijstelling verplaatsingsvergoeding? Automobilist / niet-geregistreerde carpooler / fietser = €380 Bewijzen kosten (net) interessanter Treingebruiker (abo 50km = €1409) = €1008 Vrijstelling ( forfait) interessanter Busgebruiker (Omnipas) = €249 Bewijzen kosten interessanter Georganiseerd collectief vervoer (carpool) (max. weekabo 1ste klas €65 x 44 weken = €2860) = €1008 Vrijstelling ( forfait) interessanter Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 35
Referentiekader voor werknemers
OF FORFAIT (= Forfaitaire aftrek beroepskosten)
“WERKELIJKE” KOSTEN (= Beroepskosten bewijzen)
+ VRIJSTELLING op woon-werkverplaatsingvergoeding - Openbaar vervoer: 100%
- Auto aan €0,15/km - Lichte vracht/moto (alle kosten) - Fiets aan €0,22/km
- Collectief vervoer: max. weekabo. trein 1ste klasse - Andere: €380 (aanslagjaar 2015, inkomst. 2014)
EN/OF
EN
Fietsvergoeding per km: tot €0,22/km belastingvrij EN/OF gratis bedrijfsfiets Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 36
3. Toepassing dienstverplaatsingen
Financieel/fiscaal kader van woon-werk en zakelijke verplaatsingen
Terugbetaling dienstverplaatsingen ►Werknemer ►Fiscaal: terugbetaling kosten opgelopen voor dienstverplaatsingen zijn niet belastbaar, want kosten “eigen aan de werkgever” Vb. tickets openbaar vervoer, taxi, huurwagen, (huur)fiets,…
►Voor gebruik van de eigen wagen mag een forfaitair km-bedrag worden toegepast, volgens een “ernstige norm” €0,3412/km sinds 1/7/2015
►Werkgever ►Fiscaal: 100% aftrekbaar Kosten voor autogebruik beperkt aftrekbaar 100% voor financiering (leasing/afschrijving) 75% voor brandstof andere kosten i.f.v. CO2-uitstoot (vb. waarde van de wagen)
►Vrij van RSZ Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 38
Terugbetaling zakelijke verplaatsingen ►Toepassing: Frank doet 5000 km dienstverplaatsingen ► Enkel met eigen wagen 5000 km x €0,3456 Kost: €1.706/jaar (belast kant werkgever)
►Vergelijk met:
60 ritten railpassen = €456/jaar (onbelast) Netabonnement De Lijn = €294/jaar (onbelast) Leasing bedrijfsfiets = €300/jaar (onbelast) 8 taxi ritten à 50 € = €400/jaar (beperkt belast) Kost: €1.450/jaar (doorgaans onbelast)
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 39
4. Toepassing bedrijfswagen
Financieel/fiscaal kader van woon-werk en zakelijke verplaatsingen
De bedrijfswagen ►België = bedrijfswagenland? ► Alles wat men krijgt met (ook) een privé-voordeel, wordt als loon beschouwd Vb. laptop, gsm, … Loon dus fiscaal belast + RSZ verschuldigd Uitz. bedrijfswagen: wordt niet als loon beschouwd (wel belast, geen RSZ)
►Waarom is de bedrijfswagen zo aantrekkelijk? ► Fiscaal interessant: sociale lasten beperkt Een bedrijfswagen die €10.000/jaar kost aan de werkgever heeft een waarde van €7.500 voor de werknemer Hetzelfde bedrag (€10.000) via bruto loon zou slechts €3.500 opbrengen voor de werknemer
► Gemakkelijke administratie: één factuur, voorspelbare kost ► “Efficiënt”: de werknemer heeft continue ononderbroken mobiliteit Zakelijk – woon-werk – vrije tijd
► Echter: maatschappelijke kost wordt niet meegerekend Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 41
De bedrijfswagen ►Werknemer ►Fiscaal: Voordeel van alle aard voor privé-gebruik Berekend met formule o.b.v. catalogusprijs en CO2-uitstoot wagen
Vb. Ford Grand C-Max 1,6 TDCi (CO2-uitstoot 124g/km, <1 jaar oud) = €21.290 (cataloguswaarde, incl. opties) x 100% ouderdomspercentage x 8,4% CO2-percentage x 6/7 = €1532 CO2-percentage berekend o.b.v. CO2-uitstoot en brandstoftype
►Werkgever ►Fiscale aftrekbaarheid 100% voor financiering; 75% voor brandstof; andere kosten i.f.v. CO2-uitstoot (vb. diesel 142g/km: 75%; e-wagen: 120%)
►“Solidariteitsbijdrage”: CO2-taks op elke BW met privé-gebruik Vb. diesel uitstoot 124g/km: €50,05/mnd; e-wagen: €24,25/mnd Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 42
De bedrijfswagen ►Mogelijkheden duurzamer gebruik van bedrijfswagen ►Zakelijke verplaatsingen Autogebruik vervangen door alternatieven
►Woon-werkverplaatsing Combineer de bedrijfswagen met (gratis) openbaar vervoer-abonnement + gratis parking aan het station van oorsprong en/of een bedrijfsfiets en/of fietsvergoeding
►Vrijetijdsverplaatsingen In principe vergelijkbaar voordeel niet mogelijk
►Mogelijkheden in de (nabije) toekomst: ►Mobiliteitsbudget? Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 43
Het mobiliteitsbudget
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 44
Het mobiliteitsbudget ►Voorbeelden ►Bedrijfswagen wordt NIET gebruikt voor woon-werkverplaatsing Indien: 50km enkel, 220 werkdagen, €1,35/l brandstof, … Besparing van €1782/jaar (brandstof) + parking Vb. te gebruiken voor treinabonnement 50 km = €1409 / jaar (onbelast)
►Kleinere auto met minder opties Stel €400 leasing per maand i.p.v. €450 Besparing €600/jaar (= 12 * €50) Vb. te gebruiken voor: – MIVB abonnement = €499 /jaar – of leasefiets = €600 / jaar
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 45
Het mobiliteitsbudget ►Succesvoorwaarden ►Kaderen in een integrale bedrijfsvisie op mobiliteit ►Aanwezigheid van valabele alternatieven ►Ondersteuning van & samenwerking tussen alle betrokken departementen Directie, HR, Facility/Fleet, Environment, Communication
►Verbeterpunten fiscaal kader ►Woon-werkverkeer: fiscale regels zijn momenteel te ingewikkeld/ inconsequent voor individuele gebruiker en het bedrijf Vb. fietsvergoeding niet interessant onder 2 km woon-werktraject
►Bedrijfswagen Mobiliteitsbudget (momenteel) niet mogelijk voor pure privéverplaatsingen Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 46
Tot slot
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 47
De FISC QUIZ 1. Mag een bedrijf aan fietsende werknemers een fietsvergoeding geven van €0,25/km ? = ja
2.
= nee
Mag een bedrijf aan een werknemer die met de bus naar het werk pendelt meer dan €294 (kostprijs Omnipas) betalen zonder dat deze werknemer hierop belast wordt ? = ja
= nee
3.
Joris heeft een firmawagen én een De Lijn abonnement. Wordt de waarde van de Omnipas (€249) hier als belastbaar voordeel beschouwd? = ja = nee
4.
In de meeste privé-bedrijven heeft een werknemer die op 10km van het werk woont netto meer voordeel bij de “gewone terugbetaling woon-werkverkeer” dan bij een volledig terugbetaalde Omnipas? = ja
= nee
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 48
Programma ► 9u15 Inleiding, Delphine Eeckhout (Traject) ► 9u25 Fiscaliteit en wettelijke verplichtingen 11u00 Pauze
► 11u15 Praktijkvoorbeeld, Gilbert Dehertog en Kristof Huysecom (KBC) ► 11u45 Het bedrijfsvervoerplan van A tot Z, Kaat De Koninck (PMP) 12u30 Middagpauze
► 13u30 Bepalen probleemstelling, doel, doelstellingen en doelgroepen bij het uitwerken van een BVP ► 14u Inleiding ontwerp-actieplan + brainstorm over mogelijke acties 14u45 Pauze
► 15u Concrete uitwerking (ontwerp-)actieplan ► 16u Toelichting stappenplan implementatie acties, Ellen Verlinden (Atlas Copco) ► 16u30 Afsluiting 16u40 Einde
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 49
Bepalen probleemstelling, doel, doelstellingen en doelgroepen bij het uitwerken van een BVP
De opstelling van een bedrijfsvervoerplan
Fasering opmaak bedrijfsvervoerplan Opstart van het project Bereikbaarheidsprofiel Opvolging & evaluatie
Analyse bedrijfsprofiel Mobiliteitsprofiel
Uitvoering maatregelen
Selectie maatregelen
Werknemersbevraging Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 51
Bepalen probleemstelling
Bereikbaarheidsprofiel
Mobiliteitsprofiel
Aanbod
Vraag
Is er een probleem?
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 52
Aanleiding ►Rechtstreeks gelinkt aan mobiliteit ► Fileprobleem ► Parkeerdruk ► Bereikbaarheidsprobleem ► Verkeers(on)veiligheid ► Wijzigingen openbaar vervoer-aanbod ►…
►Onrechtstreeks gelinkt aan mobiliteit ► Werk(re)organisatie: fusies, decentralisaties, verhuizingen, ... ► MVO = maatschappelijk verantwoord ondernemen ► Meer aandacht voor milieu en/of gezondheid werknemers ► Besparingen: betere benutting werkplaatsen (NWOW) ► Opportuniteiten geboden door de overheid ► ... Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 53
Bepalen doel & doelstellingen ►Definiëren van de missie
►Stel een duidelijk doel ► Van focus op woon-werkverplaatsingsvergoeding naar integrale benadering & verzoenen van levenskwaliteit met duurzame mobiliteit
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 54
Mogelijke doelen BVP ►Kostenbesparingen ►Werkefficiëntie ►Ruimtebeheersing ►Sociale context ►PR voor het bedrijf
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 55
Bepalen doelstellingen ►Doel vertalen naar concrete doelstellingen
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 56
Bepalen doelgroepen ►Definiëren doelgroepen ► Wie? ► Wanneer? ►…
►Samenstellen stuurgroep en werkgroep ► Welke partijen (intern & extern) zijn van belang?
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 57
Bepalen doelgroepen ►Gedragsverandering verloopt in verschillende stadia ► Mensen stimuleer om van het ene niveau naar het andere te “springen” ► Aandacht hebben voor “terugval” ► Vraagt tijd
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 58
Inleiding ontwerp-actieplan + brainstorm over mogelijke acties
De opstelling van een bedrijfsvervoerplan
Opbouw (ontwerp-)actieplan ►Bestaande maatregelen ►Eerste inschatting potentiële modal shift ►Mogelijke actierichtingen 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Algemene maatregelen Ten aanzien van fiets Ten aanzien van openbaar/collectief vervoer Ten aanzien van carpooling Ten aanzien van auto- & vrachtverkeer Ten aanzien van dienstverplaatsingen
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 60
Algemene maatregelen ►Overkoepelende acties, geldig voor gehele vervoerplan ► Multimodaal!
►Coördinatie, informatie & promotie absoluut noodzakelijk ►Aandacht voor evaluatie Coördinatie “Azijn-maatregelen”
“Honing-maatregelen”
Verplaatsingen voorkomen
Alternatieve vervoerswijzen stimuleren
“Hard”: beter aanbod vervoer en infrastructuur
“Soft”: betere organisatie, stimulansen, informatie, promotie
Samenwerking met openbare diensten
Veel mogelijkheden intern
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 61
Stimuleren gebruik fiets ►Meest duurzame vervoermiddel ►Houdt werknemers fit en leidt tot minder absenteïsme (tot 15%) ►Groot potentieel in Vlaanderen
Meer potentieel indien…
Minder potentieel indien…
o Korte woon-werkafstand o Poolwagen beschikbaar voor dienstverplaatsingen o Ruimte mogelijk voor faciliteiten o Financiële middelen beschikbaar o Fiets al ingeburgerd in bedrijf (bedrijfscultuur)
o Slechte fietsinfrastructuur o Heuvelachtig landschap
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 62
Stimuleren collectief vervoer ►Openbaar: NMBS, MIVB, De Lijn, TEC Privé: Bedrijfsbus, shuttledienst, vanpooling ►Beperkt aandeel in woon-werkverkeer ► In Vlaanderen: 4% bus/tram & 5% trein ► In veel bedrijvenzones: 0,...%
►Snelheid & comfort ► = voornaamste criteria om potentieel aan te boren
►Bijkomend aanbod openbaar vervoer? ► Goed dossier nodig ► Samenwerking met andere bedrijven
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 63
Stimuleren gebruik openbaar vervoer
Meer potentieel indien…
Minder potentieel indien…
o A- of B-locatie o Glijdende uren o Beperkt parkeeraanbod / betalend parkeren o Enkel verplaatsingsvergoeding voor ov-gebruikers o Poolwagen beschikbaar voor dienstverplaatsingen
o C-locatie o Ploegensysteem o Veel verschillende werkregimes o Korte woon-werkafstand o Geen congestieproblemen o Onvoldoende capaciteit/comfort, vb. in stedelijke omgeving
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 64
Stimuleren carpooling ►Samenrijden met collega’s ► Ook werknemers van andere bedrijven
►Fiscaal en financieel aantrekkelijk Meer potentieel indien…
Minder potentieel indien…
o Relatief grote woon-werkafstand (>15km) o Regelmatig onvoorspelbare einduren (overwerk) o Relatieve concentratie herkomst werknemers o Vaste (voorspelbare) werkuren o Gelijke begin- en einduren bij naburige bedrijven o Parkeerdruk o Poolwagen beschikbaar voor dienstverplaatsingen Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 65
Stimuleren minder autosolisme ►Maatregelen om autogebruik af te remmen ► Zeer effectief, maar moeilijker te implementeren ► Draagvlak & diplomatie nodig
Meer potentieel indien…
Minder potentieel indien…
o (Toenemende) parkeerdruk op o Voldoende parkeerplaatsen in bedrijfsterrein omgeving o Veel dienstverplaatsingen met o Betalend parkeren of eigen wagen / bedrijfswagens parkeerdruk in omgeving o Aanwezigheid alternatieven: goede fietsinfra, ov-aanbod, … o Poolwagen beschikbaar voor dienstverplaatsingen
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 66
Stimuleren duurzame dienstverplaatsingen ►«Wagen nodig voor dienstverplaatsingen» = is belangrijk argument voor gebruik auto ►Kan leiden tot kostenbesparing ► Voor werknemer en werkgever
►Heeft ook impact op verkeersveiligheid en efficiëntie
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 67
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 68
Programma ► 9u15 Inleiding, Delphine Eeckhout (Traject) ► 9u25 Fiscaliteit en wettelijke verplichtingen 11u00 Pauze
► 11u15 Praktijkvoorbeeld, Gilbert Dehertog en Kristof Huysecom (KBC) ► 11u45 Het bedrijfsvervoerplan van A tot Z, Kaat De Koninck (PMP) 12u30 Middagpauze
► 13u30 Bepalen probleemstelling, doel, doelstellingen en doelgroepen bij het uitwerken van een BVP ► 14u Inleiding ontwerp-actieplan + brainstorm over mogelijke acties 14u45 Pauze
► 15u Concrete uitwerking (ontwerp-)actieplan ► 16u Toelichting stappenplan implementatie acties, Ellen Verlinden (Atlas Copco) ► 16u30 Afsluiting 16u40 Einde
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 69
Concrete uitwerking (ontwerp-)actieplan
De opstelling van een bedrijfsvervoerplan
Selecteren van maatregelen ►Van “ontwerp-actieplan” naar een “actieplan” ► Van actierichtingen naar concrete acties en maatregelen
►Selectiecriteria ► De relevantie van de maatregel In vergelijking met het bedrijfsprofiel (bereikbaarheids- en mobiliteitsprofiel)
► Voorziene aanvaardingsgraad Bij werknemers en andere betrokken partners
► Gemak van uitvoeren Is de actie gemakkelijk te realiseren op praktisch vlak? Op welke termijn?
► Kosten-baten verhouding ► Streven naar een samenhangend geheel Een evenwichtige mix van maatregelen
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 71
Selecteren van de maatregelen ►Juiste mix van maatregelen: denk multimodaal ► Er is niet zoiets als hét juiste vervoermiddel ► Wel: juiste vervoermiddel op het juiste moment ► STOP-principe
►Honing en azijn ►Change management ► Draagvlak ► Communicatie vóór EN na ► Continuïteit en herhaling
►Wees positief en creatief!
www.mobiliteitsmanagement.be/toolbox/
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 72
Overzicht maatregelen ►Algemene maatregelen ►Woon-werkverplaatsingen vermijden ►Fiets ►Collectief vervoer ►Carpooling ►Auto & vrachtverkeer ►Ten aanzien van dienstverplaatsingen
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 73
Algemene maatregelen ►Mobiliteitscoördinator ►Multimodale mobiliteitsinformatie ► Gepersonaliseerd reisadvies
►Sensibiliseringscampagne ► Mobiliteitsloterij
►Thuiskomstgarantie ► Neemt onzekerheid bij gebruik duurzame modi
►Tele- en thuiswerken ►Multimodale verplaatsingsvergoedingen ► Mobiliteitsbudget
►Aanpassen uurregimes ►Samenwerken met andere bedrijven en/of overheden
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 74
Algemene maatregelen ►Mobiliteitsbudget ► Werknemer keuze laten tussen bedrijfswagen of pakket andere mobiliteitsproducten Cafetariaplan GDF Suez Werknemers kunnen €1.500 vrij verdelen over volgende voordelen: Parkeertickets Oppas voor zieke kinderen Extralegale kinderbijslag Extralegale verlofdagen Autohuurcheques Openbaar vervoer-abonnement / treinabonnement 1ste klas Rail Pass / Railease Cambio-abonnement Villo-abonnement Vouwfiets / standaardfiets / elektrische fiets/scooter … Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 75
Algemene maatregelen
Indirecte communicatie Aansluiten bij campagnes over gezondheid, veiligheid, …
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 76
Maatregelen t.a.v. fiets ►Kwalitatieve fietsenstalling ►Fietsvergoeding ► Tot max. €0,22/km fiscaal vrijgesteld
►Dienstfietsen / Bedrijfsfietsen / Pendelfietsen ► Fietsleasing/-aankoop: gewoon, elektrisch, vouwfiets, …
►Fietsdeelsystemen (Velo, Villo!, Blue-bike, …) ►Kleedruimtes, douches & lockers ►Fietsaccessoires ► Vb. regenkledij, fietsslot, fietstas, fluo-bandjes, bon fietshandelaar, …
►Reparatiemateriaal ►Fietsonderhoud en -hersteldienst ►Fietsteams samenstellen ►Verbeteren fietsinfrastructuur Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 77
Voorbeelden fietsvriendelijke bedrijven ►Nike ► Aankoop bedrijfsfietsen voor wie meer dan 50% met de fiets komt ► Elektrische fietsen voor wie meer dan 20 km moet afleggen ► Uitbreiding fietsenstalling + kleedruimte + lockers ► Verlenging Nikelaan + aanleg fietspad ► Fietsonderhoudsbeurt + fietsvergoeding
►Moortgat: “Den duvel fietst” ► Bedrijfsfiets + fietsvergoeding www.youtube.com/watch?v=au7XGouu0vg ► Onderhoud van de bedrijfsfietsen ► Aanpassing fietsinfrastructuur, douches en kleedruimtes
►Colruyt ► Gratis fiets voor werknemer die 4 op 5 met fiets komt ► E-fiets voor werknemers die op meer dan 7km wonen Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 78
UA: degelijke stallingen, geen wielplooiers, overdekt, afsluitbaar
Dexia: ombouw carwash directiewagens tot kleedruimte
The Green Pod: Fietsparkeren (10 fietsen), douchen, omkleedruimte en opbergfaciliteit ter grootte van 1 (auto)parkeerplaats
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 79
Maatregelen om fietsen te promoten
Herstelkit Aanbieders fietsonderhoud
Degelijke, waterdichte fietstassen
Helm + fluo-hesje Fixit-paal Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 80
Maatregelen t.a.v. openbaar vervoer ►Terugbetaling openbaar vervoerabonnementen ► 80/20-regeling ► Derdebetalerssysteem
►Flexibele terugbetaling openbaar vervoertickets ► “Probeerpassen”
►Pendelfietsen aan het station ►Blue-Bike ►Cambio ►…
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 81
Maatregelen om het ov te promoten
Rail pass en lijnkaart
Locaties Cambio Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 82
Contractual ticket online
Locaties Blue-bike
Maatregelen t.a.v. carpooling ►Gereserveerde parkeerplaatsen voor carpoolers voorzien ►Fiscaal voordeel voor carpoolers toepassen ► Fiscale vrijstelling indien “Vervoer georganiseerd door de werkgever”
►Carpoolmatching ► Kan ook proactief ► Dynamisch, vb. digitaal prikbord voor sporadische carpoolers
►Carpoolcampagne / verspreiding van informatie over carpooling ► Ook over carpoolen met bedrijfswagen ► Ook voor dienstverplaatsingen
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 84
Maatregelen om carpoolen te promoten
Nike Maatregelen: - 30 gereserveerde carpoolplaatsen - maandelijkse loterij - jaarlijkse incentive voor carpoolers - carpoollane
Dexia: gratis parkeerplaats voor carpoolers (Brussel) Andere medewerkers betalen Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 85
Carpoolparkeerkaart
Handhaving
Maatregelen t.a.v. auto- en vrachtverkeer ►Parkingmanagement / Parking policy ► Meest efficiënte maatregel in mobiliteitsbeleid Beschikbare parkeerplaats = dé stimulans om met auto te komen
► Vrijwel onontgonnen in België, courant in Nederland ► Opbrengst investeren in duurzame vervoerswijzen ► Vbn. Werknemer betaalt voor parkeerplaats (i.f.v. mobiliteitscriteria) Geen voorbehouden plaatsen voor het management Symbolische waarde & geloofwaardigheid
►Cursus defensief en milieuvriendelijk rijden
►Poolwagens
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 86
Maatregelen t.a.v. dienstverplaatsingen ►Organisatorische maatregelen ► Begin-/einduur overleg afstemmen op dienstregeling openbaar vervoer ► Locatiekeuze vergaderingen Vb. i.f.v. herkomst deelnemers, vergaderingen op OV-locaties, …
► Vergaderingen op voorhand aankondigen (samenrijden) ► Tele- of videoconferentie ► Poolwagen als alternatief voor eigen wagen
►Gepersonaliseerd reisadvies ►Flexibele terugbetaling openbaar vervoertickets ►Pendelfietsen & Blue-bike ►Cambio ►Carpoolmatching ►Carpoolvergoeding voor dienstverplaatsingen ►Poolwagens ►… Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 87
Inschatting inspanning/effect maatregelen
Kies een 5-tal maatregelen die uw onderneming volgens u het best zou kunnen nemen en plaats deze in de matrix.
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 88
Maatregelen uitvoeren ►Actieplan uitwerken ► De juiste mix van maatregelen Denk multimodaal en lange termijn Niet: hét juiste vervoermiddel Wel: het meest geschikte vvm op bepaald moment & plaats Gebruik honing en azijn
► Belang van engagement van management
►Maatregelen uitvoeren ► In overleg met verschillende (interne en externe) stakeholders ► Aandacht voor Informatie & promotie Permanente monitoring en evaluatie Leidt tot hogere efficiëntie Bedrijfsvervoerplan continu bijstellen Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 89
Tot slot ►“Lessons learned” ►Een bedrijfsvervoerplan opmaken voor uw onderneming, enkele tips: ► Creëer draagvlak Gebruik feiten & cijfers in discussie, planning & resultaten Betrek alle relevante partijen: van mijn idee naar ons idee Belang van feedback: je hebt de waarheid niet in pacht
► Change management Vraagt tijd en volharding
► Succesfactoren Bedrijfsfilosofie: Stel een duidelijk doel Parkeersituatie = sleutelfactor Beschikbare alternatieven
► Ga op zoek naar de juiste mix van maatregelen ► (Veelal gratis) ondersteuning beschikbaar Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 90
Bedankt voor uw aandacht! Delphine Eeckhout [email protected] 09 242 32 80 www.traject.be @trajectmobility
Basisopleiding voor mobiliteitscoördinatoren | 24/11/2015 | page 91