bank. Verslag Adviesronde 3 WISE

Verslag  Adviesronde  3  WISE       Datum:     Locatie:      

15  april  2014   Buurtkamer,  Bovenover  341     Wie is eigenaar van het Stimuleringsfonds? Hoe moet de organisatie ingericht worden?

We rvi

eer eh

Fonds/bank

ng

B

Adviesronde 3

A d vi e s

  1.  Informatieronde    

 

De  moderator  geeft  een  terugkoppeling  van  de  vorige  adviesrondes.  Tijdens  de  eerste  adviesronde   op  1  april  zijn  de  kernwaarden  van  het  stimuleringsfonds  besproken.  De  volgende  lijst  met   kernwaarden  is  door  de  adviespanels  samengesteld:     • Veilig     • Neutraal     • Eerlijk     • Integer   • Open     • Toegankelijk     • Transparant  vs.  discreet  (wordt  verder  uitgewerkt  n.a.v.  kernteam)     • Gericht  op  behoeften  in  de  wijk     • Gericht  op  activiteiten/organisaties  die  duurzaam  verbonden  zijn  aan  de  wijk     • Door  hele  wijk  vertegenwoordigd  qua  geografische  indeling   • Bewonersgestuurd  en  wijkgestuurd   • Democratisch     • Duurzaam  op  het  gebied  van  People,  Planet  and  Profit     • Open  voor  diversiteit     • Gericht  op  kansen     • Hulp  waar  nodig     Tijdens  de  eerste  adviesronde  was  een  discussie  over  de  mate  waarin  het  fond  transparant  moet  zijn.   Dit  punt  is  besproken  in  het  kernteam.  Het  kernteam  geeft  aan  dat  zij  verwachten  dat  roddels  toch   ontstaan  en  dat  je  er  maar  beter  voor  kunt  zorgen  dat  roddels  uit  de  wereld  worden  gehaald  door   transparant  te  zijn.  Het  kernteam  pleit  dus  voor  transparantie,  maar  benadrukt  dat  dit  wel  op  een   veilige  manier  moet  gebeuren  en  een  goede  en  heldere  communicatie  hiervoor  een  voorwaarde  is.     1

  Tijdens  de  tweede  adviesronde  op  8  april  zijn  de  taken  en  verantwoordelijkheden  van  het   stimuleringsfonds  besproken.  De  moderator  geeft  een  korte  samenvatting  van  de  adviezen  die  zijn   gegeven.       1. Stop  niet  alleen  geld  in  het  fonds,  maar  ook  kennis  en  ervaring  in  uren,  producten  in   eenheden  en  diensten  in  uren.  Dit  advies  is  overgenomen  in  het  basisplan  voor  het   stimuleringsfonds.     2. In  het  basismodel  heeft  het  stimuleringsfonds  drie  taken:  werven,  beheren  en  adviseren.  De   adviespanels  geven  aan  dat  er  taken  missen,  namelijk:  toezicht,  secretariaat  (voor  praktische   zaken)  en  controle  op  het  burgerpanel.  Dat  betekent  dus  dat  er  drie  extra  taken  zijn  die   uitgevoerd  moeten  worden.     3. Tijdens  de  adviesronde  werd  de  vraag  gesteld  wie  al  deze  taken  moet  uitvoeren.  Is  dat  het   stimuleringsfonds,  een  ander  orgaan,  of  moet  er  wellicht  een  extra  poot  bij  komen?     a. De  adviseurs  twijfelen  of  het  fonds  wel  de  werving  moet  doen,  omdat  de  initiatieven   de  inhoudelijke  input  voor  de  werving  hebben  en  waarschijnlijk  gemotiveerder  zijn   om  geld  voor  hun  wijk  binnen  te  halen.  Aan  de  andere  kant  zijn  de  initiatieven  druk   met  de  uitvoering  van  hun  activiteiten  in  de  wijk.     b. Een  andere  opmerking  was  dat  de  besluitvorming  over  de  toekenning  van  gelden   wellicht  niet  geheel  bij  het  burgerpanel  moet  liggen.  Iedereen  is  het  er  over  eens  dat   het  burgerpanel  de  knopen  doorhakt,  maar  er  werd  geopperd  om  het   stimuleringsfonds  een  stem  te  laten  hebben  in  de  besluitvorming  o.b.v.  hun   financiële  expertise.     4. Er  is  vastgesteld  dat  we  nu  niet  kunnen  bepalen  wie  welke  taken  gaat  uitvoeren,  maar  wel   dat  de  taken  uitgevoerd  moeten  worden.  Nadat  we  de  taken  van  het  burgerpanel  in   adviesronde  5  hebben  besproken,  maken  we  een  verdeling.       5. Daarnaast  luidde  het  advies  om  het  burgerpanel  en  stimuleringsfonds  niet  volledig  uit  elkaar   te  trekken,  maar  te  zorgen  voor  een  nauwe  samenwerking/interactie  tussen  deze  twee   organen.     6. In  het  fonds  moeten  mensen  zitten  met  expertise.  Het  is  niet  vastgesteld  of  deze  mensen  uit   de  buurt  moeten  komen  of  niet,  alleen  dat  er  expertise  nodig  is.       Twee  onbeantwoorde  vragen  van  vorige  week  worden  tijdens  deze  adviesronde  behandeld.     1) Hoe  wordt  het  toezicht  van  het  stimuleringsfonds  geregeld?  Denk  hierbij  o.a.  aan  toezicht  op   het  tijdig  terug  betalen  van  microkredieten,  dat  het  fonds  wel  revolverend  is,  etc.  Toezicht   moet  neutraal  en  onafhankelijk  zijn,  maar  niet  veel  extra  geld,  tijd  en  menskracht  kosten.     2) We  hebben  experts  nodig,  maar  wie  zijn  dat  en  wat  moeten  ze  kunnen?  We  willen  mensen   met  een  neutrale  houding,  maar  ook  mensen  met  passie  voor  de  wijk.  Hoe  brengen  we  dit   samen?  Wat  zijn  selectiecriteria?       De  overkoepelende  adviesvraag  van  deze  avond  is:  hoe  moet  de  organisatie  van  het   stimuleringsfonds  ingericht  worden?  Welke  organisatiestructuur  past  daarbij?  En  welke  juridische   vorm  adviseren  jullie?       De  adviespanels  krijgen  drie  subvragen  mee  voor  de  eerste  dialoogronde.     1. Hoe  kunnen  we  het  toezicht  op  het  stimuleringsfonds  het  beste  regelen?     2. Wat  zijn  de  selectiecriteria  voor  medewerkers?       3. Wie  selecteert?      

  2

2.  Dialoogronde     Tijdens  de  eerste  dialoogronde  hebben  de  adviespanels  (burgerpanel,  SKPVG  en  externe  experts)   afzonderlijk  antwoorden  op  de  drie  vragen  geformuleerd.         De  antwoorden  van  het  burgerpanel:     • De  buurt  moet  een  belangrijk  aandeel  hebben   in  het  toezicht.     • Het  burgerpanel  komt  met  het  voorstel  om   elk  adres  in  Plan  Van  Gool  een  aandeel  te   geven  in  het  ‘NV  buurtfonds’.  Een  aandeel  =   een  stem.     • Een  delegatie  levert  toezicht  en  verantwoordt   aan  de  buurt.     • Technisch  gezien  moet  er  onderscheid   gemaakt  worden  tussen  a)  financieel  toezicht   en  b)  toezicht  op  de  uitvoering  van  de   dagelijkse  werkzaamheden  (lopende  zaken).   Het  financieel  toezicht  kan  eventueel  aan  een   accountant  worden  uitbesteed  (bv.   gemeentelijke  rekenkamer?)     • Daarnaast  moet  er  toezicht  zijn  op  of  de  juiste   wensen  en  behoefte  van  de  buurt  voldoende   aan  de  orde  komen.    Het  stimuleringsfonds   moet  staan  voor  de  persoonlijke  wens  om  het   wonen  hier  zo  aangenaam  mogelijk  te  maken.   Het  is  belangrijk  om  te  weten  wat  er  onder  de   bewoners  op  dat  gebied  speelt.       De  antwoorden  van  SKPVG:     • Het  toezicht  moet  door  meerdere  mensen  worden  uitgevoerd.  Voorstel:  één  persoon  uit   fonds,  één  persoon  uit  SKPVG  en  één  persoon  uit  het  burgerpanel.  Je  komt  dan  uit  op  een   bestuur  van  drie  personen.  Een  stichting  lijkt  de  meest  logische  vorm.       • Criteria  voor  mensen  in  het  stichtingsbestuur  (toezichthouders/controlefunctie):     o Affiniteit  met  financiën     o Betrokken  bij  de  buurt   o Integer   o Transparant   o Communicatief  vaardig   o Geen  familie  van  elkaar   • De  bestuursleden  controleren  elkaar.     • Samenstelling  bestuur:  twee  bestuursleden  uit  de  buurt  en  één  externe.  Dit  kan  iemand  zijn   die  goed  is  met  geld.     • Criteria  voor  de  functie  van  boekhouder:     o VOG  -­‐-­‐  >  financiën     o 65+’er?     o Bij  voorkeur  uit  de  wijk   • Criteria  voor  de  functie  van  secretariaat:     o Communicatief  vaardig   o Beschikbaar/flexibel   o Administratieve  ervaring   3

•

• •

o Hoeft  geen  opleiding  te  hebben     o Woont  bij  voorkeur  in  de  wijk     Criteria  voor  de  functie  van  fondsenwerver:   o ZZP’er  die  werkt  op  provisiebasis   o De  fondsenwerver  hoeft  niet  in  de  stichting  te  zitten   Criteria  voor  de  functie  van  financieel  adviseur:     o Financieel  advies  kan  extern  worden  geworven     Het  stichtingsbestuur  werft  deze  mensen,  neemt  aan,  controleert  het  functioneren  en   ontslaat.      

  De  antwoorden  van  de  externe  experts:     • Zorg  voor  toezicht  zonder  teveel  bureaucratie.     • De  vraag  die  hier  neergelegd  moet  worden,  waar  houdt  wantrouwen  op?  Hoe  ver  moet  je   gaan  met  controle  op  controle?     • Er  zijn  ook  diverse  andere  mogelijkheden  om  een  controlemechanisme  in  te  bouwen.   Voorbeeld:  1)  mensen  met  microkrediet  op  contract,  2)  een  stichting  heeft  een  bestuur  dat   kan  controleren,  3)  voor  de  financiële  controle  kun  je  een  accountant  inschakelen,  etc.     • Binnen  het  stimuleringsfonds  moet  je  een  splitsing  maken  tussen  medewerkers  en  een   bestuur.     o Selectiecriteria  voor  medewerkers:  zij  moeten  het  werk  goed  kunnen  uitvoeren   (voorwaarden  specificeren)  en  het  is  een  pré  als  ze  uit  de  buurt  komen.     o Het  bestuur  moet  een  brede  vertegenwoordiging  hebben,  maar  een  beperkte   taakopdracht.  Ze  moeten  zorgen  voor  een  transparante  communicatie  en  controle   op  de  uitvoering  van  de  taken.       • Het  bestuur  selecteert  de  medewerkers.  Dat  gaat  ervan  uit  dat  je  altijd  eerst  een  bestuur   hebt,  en  dan  de  medewerkers.     • We  zijn  er  nog  niet  uit  hoe  het  bestuur  tot  stand  komt.         Aanvullend:  Snel  beginnen  en  dan  doorontwikkelen.  Je  kan  nog  niet  alles  weten.  Leren  door  te  doen.       N.B.:  de  externe  experts  benadrukken  dat  zij  een  duidelijk  onderscheid  zien  tussen  het  burgerpanel   en  het  stimuleringsfonds.  Het  burgerpanel  legt  verantwoording  af  over  de  gemaakte  keuzes  aan  de   buurt.  Dat  zou  volgens  de  constructie  kunnen  die  zojuist  is  voorgesteld  door  het  burgerpanel  –  ieder   huishouden  heeft  een  aandeel  en  kan  stemmen.  Het  stimuleringsfonds  moet  je  zo  sec  mogelijk   houden,  en  vooral  de  buurt  niet  verder  bij  betrekken.    

  3.  Vragenronde     Nadat  ieder  adviespanel  zijn  antwoorden  op  de  drie  vragen  heeft  gepresenteerd,  konden  de  andere   adviespanels  vragen  stellen.       Vragen  vóór  het  burgerpanel:       Vraag:     Ik  ken  de  NV  als  rechtsvorm  niet.  Als  je  het  hebt  over  aandelen,  kom  je  weer  dicht   bij  een  coöperatie  in  de  buurt.  Die  zijn  we  toch  net  aan  het  oprichten?   Antwoord:     Van  een  coöperatie  kan  je  lid  van  worden.  Ons  idee  is  dat  als  je  hier  woont,  je     automatisch  een  aandeel  krijgt  in  een  zgn.  ‘NV’.  Ieder  huishouden  krijgt  een  stem.   Dus  je  krijgt  een  sleutel,  je  krijgt  een  aandeel.  Je  zou  vervolgens  een   aandeelhoudersvergadering  kunnen  organiseren,  en  alle  mensen  die  komen  hebben   een  stem.  Doe  je  er  niets  mee,  dan  doe  je  er  niets  mee.  We  doelen  hiermee  niet  op   4

een  specifieke  juridische  vorm,  maar  op  een  constructie  waarbij  iedereen  uit  de   buurt  een  bepaalde  vorm  van  zeggenschap  heeft  over  wat  er  gebeurt  met  het  fonds.       Vraag:       Antwoord:    

Waar  gaat  er  dan  over  gestemd  worden?     Over  de  goedkeuring  van  een  jaarplan,  of  bijvoorbeeld  over  of  het  sociaal  restaurant     geld  moet  krijgen.    

  Vraag:      

Deze  vraag  werd  net  al  gesteld,  maar  ik  ga  op  herhaling.  Als  het  gaat  over  of  het   restaurant  geld  krijgt,  hebben  we  het  dan  niet  over  het  burgerpanel?     Antwoord:     Ja,  dat  klopt.  je  hebt  een  klein  clubje  (burgerpanel)  die  de  besluiten  over  gelden     neemt,  maar  die  moeten  verantwoording  afleggen  tegenover  die  3000  huishoudens.   Het  gaat  erom  dat  een  delegatie  besluiten  neemt  en  dat  die  naar  het  groter  geheel,   dat  is  de  buurt,  verantwoording  aflegt.       Vragen  vóór  SKPVG:       Vraag:       Jullie  stellen  een  bestuur  voor  met  een  afgevaardigde  uit  het  burgerpanel,  SKPVG   en  het  stimuleringsfonds.  Wat  te  doen  met  initiatieven  die  zelfstandig  willen  zijn  en   niet  lid  zijn  van  SKPVG,  waar  vinden  die  hun  plek?     Antwoord:     Goede  opmerking.  Je  zou  ook  kunnen  zeggen  dat  het  iemand  van  een  buurtinitiatief     moet  zijn.         Vraag:       Als  je  zegt  dat  de  mensen  die  toezicht  houden  vertegenwoordiger  zijn  uit  de     groepen  die  ook  uitvoeren,  dan  houd  je  toch  toezicht  op  jezelf?     Antwoord:     Het  leek  ons  de  meest  makkelijke  oplossing.  In  principe  houd  je  toezicht     op  elkaar.  Bij  een  bestuur  van  drie  personen  heb  je  natuurlijk  wel  altijd  een   meerderheid  van  stemmen  nodig.  Je  moet  in  ieder  geval  een  controlemechanisme   inbouwen.  Als  een  bestuurslid  niet  goed  functioneert,  moet  je  die  persoon  weg   kunnen  stemmen       Vraag:     Je  zou  ook  kunnen  zeggen  dat  het  op  deze  manier  kan,  maar  dat  je  als  initiatief   geen  aanvraag  mag  doen  op  het  moment  dat  je  in  het  bestuur  zit.  Dat  is  wellicht   mogelijk  als  je  met  een  tijdelijk  bestuur  werkt.  Alleen,  hoe  tijdelijk  moet  het  bestuur   zijn?     Antwoord:     Als  je  kort  in  een  bestuur  zit,  ontstaat  een  continuïteitsprobleem.         Vraag:       Is  het  in  jullie  optiek  mogelijk  om  eenzelfde  toezichtstructuur  voor  de  drie     poten/organen  te  hebben?     Antwoord:     Ja,  dat  is  mogelijk.  Je  kan  het  zien  als  drie  werkgroepen,  met  daarboven  een     toezichthoudend  stichtingsbestuur.       Opmerking  1:     De  stichting  moet  geen  toezicht  gaan  houden  op  de  inhoudelijke  kant  van  de     aanvragen!     Opmerking  2:   De  poot  ‘wijkinitiatieven’  is  geen  vast  orgaan.  Dit  is  een     netwerk,  waar  de  community  SKPVG  onderdeel  vanuit  maakt,  maar  ook  andere   initiatieven  die  los  staan  van  de  community  en  sociaal  ondernemers  uit  de  wijk.     Opmerking  3:     Het  is  een  grote  valkuil  om  iemand  uit  het  burgerpanel  in  het  bestuur  te  zetten.  Op     deze  manier  ben  je  geen  onafhankelijk  bestuur  en  dat  is  niet  wenselijk  voor  je   organisatie.    Zie  het  als  de  slager  die  zijn  eigen  vlees  keurt.       5

Er  zijn  geen  vragen  voor  de  externe  experts.        

4.  Adviesronde     Het  advies  van  het  Burgerpanel  op  de  adviesvraag:   • Stichtingsbestuur  dat  boven  het  fonds  staat.  Met  een  voorzitter,  secretaris  en   penningsmeester.  We  pleiten  ervoor   dat  er  een  vierde  persoon  in  het   bestuur  plaatsneemt  die  in  de  wijk   woont,  maar  geen  potentiele   aanvrager  is  of  in  het  burgerpanel  zit.     • Bestuur  houdt  toezicht  op   deskundigheid  (wordt  het  werk  goed   uitgevoerd)  en  integriteit.  Daarnaast   neemt  het  mensen  aan  en  ontslaat   (HRM),  bewaakt  het  bestuur  de   kernwaarden  van  het  fonds  en   ontwikkelt  het  bestuur  een   langetermijnvisie.     • Onder  het  bestuur  zitten  de   ‘uitvoerders’;  mensen  die  het  echte   werk  doen:  secretariaat,  werving,   beheer  en  financieel  advies  aan   burgerpanel.     • Het  burgerpanel  neemt  besluiten  over  aanvragen,  maar  moet  verantwoording  afleggen  over   hun  keuzes  aan  de  hele  buurt.  Opgemerkt  wordt  dat  een  slimme  voorzitter  wel  als   toehoorder  meeluistert.     Het  advies  van  SKPVG  op  de   adviesvraag:   • Aandeelschap  per   huisnummer  spreekt   aan.     • Wij  zijn  uitgekomen  op   een  stichting.  Dat  zou   een  stichting  moeten   worden  voor  het   beheer  en  toewijzing   van  fondsen  en   microkredieten.     • Wij  zetten  onszelf  -­‐   SKPVG  -­‐  buiten  spel.  Er   moet  een  onafhankelijk   club  komen  die  over   toewijzing  en  beheer   etc.  beslist             6

Het  advies  van  de  externe  experts  op  de  adviesvraag:   • De  driehoek  uit  het  basismodel  handhaven,   maar  haal  de  wijkinitiatieven  eruit.  In  de   driehoek  zit  1)  een  bestuur,  2)   medewerkers  uit  het  fonds  en  3)  het   burgerpanel  (zie  afbeelding).  De   medewerkers  zorgen  voor  het  beheer  van   de  gelden,  het  bestuur  verzorgt  het  toezicht   en  het  burgerpanel  gaat  over  de  toekenning   van  gelden.     • Macht  bij  het  bestuur?  Hoeft  niet.  Hangt  af   van  de  statuten.     • Zorg  dat  je  de  taakomschrijvingen  goed  in   de  statuten  opneemt,  maar  bijvoorbeeld   ook  dat  het  fonds  niets  te  zeggen  heeft  over   het  burgerpanel.  Daarnaast  moet  je  de   processen  goed  omschrijven.  Kortom,  alle   taken,  verantwoordelijkheden,   bevoegdheden,  processen,  etc.  goed   omschrijven  en  opnemen  in  de  statuten.     • We  hebben  geen  keuze  gemaakt  tussen  een   stichting  of  een  vereniging.  Een  stichting  is   een  logische  vorm  voor  een  fonds,  maar   niet  de  meest  democratische  vorm,  dus  misschien  toch  nadenken  over  een  vereniging?  Aan   de  andere  kant  zit  de  democratische  component  in  het  burgerpanel.     • Het  burgerpanel  moet  in  onze  optiek  verantwoording  afleggen  aan  een  groter  geheel,   bijvoorbeeld  een  coöperatie  met  leden.  In  de  ledenvergadering  worden  beslissingen  gemaakt   over  criteria  voor  aanvragen.  De  besluitvorming  over  toekenning  van  gelden  blijft  bij  het   burgerpanel.  Daarnaast  is  er  een  bestuur  (of  een  raad  van  toezicht)  die  erop  let  dat  de   werkprocessen  goed  lopen  (oftwel:  voeren  mensen  hun  werk  naar  behoren  uit).  Het  bestuur   houdt  toezicht  op  zowel  de  werkprocessen  van  het  stimuleringsfonds  als  het  burgerpanel.   Het  bestuur  houdt  dus  geen  toezicht  op  de  inhoud  (criteria,  aanvragen,  etc.).     • Je  kunt  medewerkers  betalen,  dat  kost  geld,  maar  je  kunt  ook  medewerkers  niet  betalen,   dan  kost  het  tijd.  Tijd  en  geld  zijn  in  die  zin  uitwisselbaar.  Het  is  dus  heel  belangrijk  dat  de     taken  die  medewerkers  en  het  bestuur  moeten  uitvoeren  afgebakend  en  minimaal  zijn.  Als  je   ze  te  uitgebreid  maakt,  dan  ga  je  over  de  kop  door  je  eigen  kosten,  of  anders  ga  je  over  de   kop  doordat  je  teveel  vrijwillige  inzet  vraagt.     • Voor  microkredieten  heb  je  een  beoordelingsproces  nodig  (toetsing  kredietwaardigheid)  –   onderbrengen  bij  burgerpanel  of  stimuleringsfonds?       Vraag:     Een  coöperatie  heeft  een  winstoogmerk.  Een  Oranje  fonds,  zou  die  geld  stoppen  in   een  coöperatie  in  deze  vorm?  En  een  gemeente??     Antwoord:     Het  is  voor  het  Oranje  Fonds  lastig  om  een  bijdrage  te  leveren     vanwege  het  doel;  het  Oranje  Fonds  draagt  niet  bij  aan  andere  organisaties  die   fondsen  oprichten.       Suggestie:     Beloning  voor  werkers/bestuurders  in  de  vorm  van  complementaire  munten.       7