Bachelor Geneeskunde
www.vumc.nl/geneeskunde
Kennis maakt ons beter.
Kennis maakt ons beter
@HK:De actualiteit van oud nieuws
Bij studeren denk je vaak aan college volgen, boeken lezen, tentamens maken. De opleiding geneeskunde aan VU medisch centrum (VUmc) is veel méér dan dat. Vanaf het allereerste begin is het verhaal van de patiënt het vertrekpunt. Niet alleen om te achterhalen wat deze mankeert, maar ook hoe je als arts het beste met een patiënt kunt omgaan. Daarvoor heb je vaardigheden en kennis nodig. Pas als je weet hoe je die vaardigheden en kennis het beste kunt toepassen, ben je een complete arts. Bij ons leer je kritisch denken, je kennis koppelen aan de actualiteit en maatschappij en nieuwe theorieën ontwikkelen. Met die brede blik maak jij straks daadwerkelijk het verschil.
Bacheloropleiding geneeskunde - 3
De beste keuze voor de patiënt
Wie opereer je eerst? Je bent arts op de spoedeisende hulp. Op een avond komen er twee mannen binnen in kritieke toestand. Jordy van 24 en Herman van 62 hebben ernstig hoofdletsel en moeten voor een operatie naar de operatiekamer. Er is maar één OK beschikbaar. Wie help je het eerst? Welke afwegingen spelen een rol? Leeftijd, de ernst van het letsel? Dan hoor je dat Jordy dronken achter het stuur zat en in volle vaart tegenligger Herman heeft geramd. Speelt deze nieuwe informatie mee bij jouw keuze?
Wat is de beste behandeling van een chlamydia-infectie? Je bent huisarts. Op het spreekuur komt een meisje van vijftien jaar met klachten over afscheiding en pijn in de onderbuik. Je vraagt of ze een geslachtsziekte opgelopen kan hebben. Haar antwoord is nee. Voor de zekerheid onderzoek je dit via een urinetest. De test blijkt positief voor een chlamydia-infectie. Als je dit vertelt, zegt het meisje: ‘U mag dit nooit aan mijn ouders vertellen. Mijn vriend zei dat ik de eerste vrouw ben met wie hij seks heeft gehad.’ Wat doe je? Laat je via de GGD een partnerwaarschuwing uitvoeren?
4 - VU medisch centrum
Oog voor ieders unieke talent
VUmc waardeert bijzonder talent Heb jij iets bijzonders gepresteerd op maatschappelijk, bestuurlijk of sportief gebied? Dan kun je zonder loting worden toegelaten door mee te doen aan de decentrale selectie. Kijk voor meer informatie op onze website www.vumc.nl/geneeskunde.
Aandacht voor diverse culturen In het VUmc-compas, het onderwijsprogramma van de opleiding, is specifieke aandacht voor diverse culturen. Een voorbeeld hiervan is de practica interculturele communicatie.
Kansen voor studenten met ambitie Heb je meer ambities op wetenschappelijk gebied, dan kun je het Honours Programme volgen. Dit is een wetenschappelijke uitdaging naast het onderwijsprogramma. Je ontdekt alle facetten van het medisch onderzoek. Je neemt deel aan wetenschappelijke congressen in binnen- en buitenland. Je sluit je onderzoek af met een artikel in een wetenschappelijk tijdschrift en een presentatie op een symposium. Voor dit Honours Programme ontvang je een speciaal certificaat bij je bul.
Bacheloropleiding geneeskunde - 5
Het brede palet van ziekten en gezondheid
Een arts moet heel wat in huis hebben. Dat leer je allemaal tijdens de opleiding geneeskunde. Medische kennis en vaardigheden zoals een lichamelijk onderzoek, prikken, bloeddruk meten. Communicatieve vaardigheden zoals een consult voeren, moeilijke gesprekken houden met patiënten, in een team werken. Ook leer je een wetenschappelijk onderzoek opzetten en uitvoeren. Inderdaad een breed palet: ook als je eenmaal arts bent, krijg je tenslotte te maken met de meest uiteenlopende zaken, afhankelijk van de specialisatie die je kiest.
Competentiegericht, patiëntgericht, studentgericht: geneeskunde aan VUmc
Het onderwijs is competentiegericht De opleiding is ingericht rond de acht rollen die een arts vervult: medisch expert, communicator, academicus, samenwerker, gezondheidsbevorderaar, organisator, beroepsbeoefenaar en reflector. Hierbij horen verschillende competenties (kennis, vaardigheid en gedrag). VUmc heeft als enige het onderwijsprogramma volledig ingericht rond de competenties die je voor de acht rollen nodig hebt.
Het onderwijs is patiëntgericht Je krijgt onderwijs in kleine leergroepen, practica en gemeenschappelijke patiënt- en slotcolleges. Je doet praktijkstages en er is ‘bedside teaching’ (leren in de kliniek). Ook doe je veel zelfstudie. We toetsen je kennis, beoordelen je gedrag tijdens de leergroepen en stages, we kijken of je een presentatie kunt verzorgen en er is een stationsexamen. Dit is een tentamen dat bestaat uit een reeks ‘stations’, waarin je opdrachten en handelingen uitvoert, zoals een infuus aanleggen.
6 - VU medisch centrum
Het uitgangspunt van de lesstof is altijd de patiënt. Zo begint de week met een patiëntcollege en loop je al vanaf het eerste jaar praktijkstages.
De aanpak is ‘leren in context’ Elke week is opgebouwd rond een bepaald (ziekte)thema. De practica en studieopdrachten staan in het kader van dit thema. Dit betekent bijvoorbeeld dat je tijdens de cursus Huid en afweer in het patiëntcollege kennismaakt met een patiënt met eczeem. De dermatoloog licht de situatie van de patiënt toe. De fysioloog en de (moleculair) celbioloog vertellen over de achtergronden van de aandoening. Vervolgens werk je in een groepje aan je studieopdrachten en bekijk je huidweefsel onder de microscoop tijdens de practica. Je sluit de week af met een slotcollege waarin alle facetten van de week besproken worden vanuit alle disciplines (dermatologie, fysiologie, immunopathologie, celbiologie). Deze aanpak noemen we ‘leren in context’.
Bacheloropleiding geneeskunde -
De student staat centraal Door de kleine groepen is er veel persoonlijke aandacht voor elke student. Je wordt begeleid door een mentor. De docenten en de medewerkers van de studentenbalie staan ook altijd klaar voor jouw vragen. Heb je behoefte aan extra begeleiding? Dan zijn er studieadviseurs om je verder te helpen.
Studenten geneeskunde denken mee Binnen de opleiding geneeskunde is jouw inbreng van groot belang. De opleiding stimuleert je om mee te denken over het onderwijsprogramma. Je kunt deelnemen aan commissies, besturen en medische onderwijscongressen. Zo lever je een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling en beoordeling van het onderwijs. Bij geneeskunde zijn er veel organisaties die voor jouw belangen opkomen, zoals de studentenraad en de studentassessor. De jaarvertegenwoordigingsommissie (JVC) houdt de kwaliteit van toetsen en het onderwijs in de gaten.
De faculteitsvereniging is gezellig en actief De Medische Faculteitsvereniging aan de VU (MFVU) zorgt voor semesterklappers en medische instrumenten, organiseert lezingen, symposia, excursies, feesten, sporttoernooien, een gala en een wekelijkse borrel. Ook brengt de MFVU elk jaar een almanak uit met alle adressen en foto’s van studenten. Verder verschijnt vijfmaal per jaar het faculteitsblad InVUus&Co. Kijk op www.mfvu.nl.
- VU medisch centrum
Geneeskunde VUmc: het juiste recept
Geneeskunde is meer dan alleen een stampstudie waarbij je enorme hoeveelheden feiten uit je hoofd moet leren. In VUmccompas, het onderwijsprogramma van de opleiding, staan de patiënt en de praktijk centraal. Vanaf dag één heb je te maken met patiënten. Je krijgt weinig colleges, maar wel veel werkgroepen en practica. Zelfstudie neemt een belangrijke plaats in. Elke week heeft een eigen thema. Leer je iets over de anatomie van de buik, dan oefen je direct hoe je een buikonderzoek uitvoert. Zo leer je je kennis en vaardigheden gebruiken en verwerf je inzicht. Uiteraard bespreek je ook de ethische vraagstukken waar je tijdens je opleiding en later als arts mee te maken krijgt. Je leert onder andere over: • huid en afweer • bouw en bewegen • ziektegedrag • circulatie en volumeregulatie • hersenen en zintuigen • sekse, seksualiteit en relaties • hematologie, oncologie en infectieziekten • spijsvertering en stofwisseling • psychisch functioneren
Bacheloropleiding geneeskunde - 9
• • •
10 - VU medisch centrum
Om af te studeren als basisarts begin je met de bacheloropleiding die drie jaar duurt. In deze jaren staat het functioneren van de gezonde en zieke mens centraal. Aansluitend volg je drie jaar de masteropleiding, waarin je kennismaakt met de toepassingsgebieden van de geneeskunde. De masteropleiding bestaat voor het grootste deel uit stages. Deze stages loop je in VU medisch centrum, ziekenhuizen in de regio en extramurale instellingen zoals bedrijfsgeneeskundige diensten, de GGD, een verpleeghuis en een huisartsenpraktijk. Je kunt ook stages doen in het buitenland. Na het afronden van je masteropleiding ben je basisarts en kun je je specialiseren in een bepaald gebied van de geneeskunde. De keuze is aan jou: van kinderchirurg tot huisarts, van psychiater tot tropenarts.
Dit is geneeskunde: zo zit je opleiding in elkaar
De bacheloropleiding • • • • •
De bacheloropleiding duurt drie jaar. Je hebt per week gemiddeld veertien contacturen: twee uur openingscollege, vier uur leergroepen, twee uur verdiepingscollege, vier uur practica en twee uur slotcollege. Zelfstudie vergt zo’n vierentwintig uur per week. Verder werk je met je studiegroep aan opdrachten. In het eerste jaar draait het om het normale functioneren van de volwassen mens, in biologisch, psychologisch en sociaal opzicht. In het eerste semester zet je met medestudenten een wetenschappelijk ‘leeronderzoek’ op. In het tweede semester loop je vier weken stage in een zorginstelling. In het tweede jaar ligt de nadruk op de ontwikkeling van de mens van geboorte tot en met de dood. Verspreid over het jaar loop je zes dagdelen stage in een huisartsenpraktijk. Na het tweede semester doe je opnieuw een leeronderzoek. In het derde jaar staat de diagnose van ziekten centraal. Je komt daarbij op verschillende manieren in contact met patiënten.
Bacheloropleiding geneeskunde - 11
De masteropleiding
“Het is belangrijk dat je doorzettingsvermogen hebt. Geneeskunde is een opleiding die veel van je vraagt. Ook vind ik het belangrijk dat je je op verschillende vlakken ontwikkelt. Ik heb naast mijn studie bestuurlijke ervaring opgedaan bij de studievereniging. Daardoor heb ik mezelf beter leren kennen en weet ik hoe ik reageer op nieuwe situaties. Deze ervaring zal mij ook later als arts goed van pas komen.” Sanne de Boer, student geneeskunde
12 - VU medisch centrum
• De masteropleiding duurt drie jaar en wordt gevolgd in VUmc, andere ziekenhuizen en diverse extramurale instellingen. • Het eerste jaar is een intensieve voorbereiding op de patiënten zorg. Je volgt zes leerstages van zes weken. In het ziekenhuis leer je werken met patiënten en voer je opdrachten uit. Je volgt interactieve colleges en trainingen. Verder doe je veel zelfstudie. • In het tweede jaar draai je mee in de patiëntenzorg van VUmc en andere ziekenhuizen en in diverse extramurale instellingen. Tijdens vijf werkstages van elk acht weken neem je consulten af bij patiënten, voer je lichamelijk onderzoek uit en bespreek je patiënten met de arts. Je werkt binnen de interne genees kunde, heelkunde, neurologie, psychiatrie, kindergenees kunde, verloskunde & gynaecologie, huisartsgeneeskunde en sociale geneeskunde. • In het laatste jaar volg je een semiartsstage van twintig weken. Je hebt zelf patiënten onder je hoede. Je functioneert onder supervisie als beginnend arts. Verder volg je een wetenschap pelijke stage van twaalf weken, waarin je laat zien dat je zelf standig een wetenschappelijk onderzoek kunt uitvoeren. Deze stage sluit je af met een onderzoeksverslag dat je presenteert en verdedigt. De overige tien weken zijn gevuld met een keuze stage. • De stages in het derde jaar doe je op afdelingen van je keuze. Als je je wilt specialiseren in de kindergeneeskunde, doe je de semiartsstage bijvoorbeeld bij de afdeling kindergeneeskunde, je wetenschappelijke stage bij een onderzoeksinstituut dat zich met (kinder)kanker bezighoudt en je keuzestage bij een kinder ziekenhuis in het buitenland.
Medisch specialist, huisarts, tropenarts: wat je wordt als basisarts
Word specialist Ben je eenmaal basisarts, dan heb je alle basiskennis en –vaardigheden in huis om door te gaan met een specialisme. Je solliciteert dan naar een opleidingsplaats. Als arts in opleiding tot specialist ben je geen student meer en krijg je een goed salaris. Je kunt kiezen uit de volgende opleidingen: • medisch specialist • huisarts • verpleeghuisarts • sociaal geneeskundige • arts voor verstandelijk gehandicapten Op de volgende pagina lees je meer over deze specialismen. Kijk voor een overzicht van alle specialisatiemogelijkheden op http://knmg.artsennet.nl.
Word professional Weet je nog niet welk specialisme je wilt doen of kun je niet direct een opleidingsplaats krijgen? Dan kun je als arts gaan werken in een ziekenhuis. Of je kiest voor een managementfunctie in een verpleeg- of ziekenhuis. Ook kun je docent worden aan een universiteit. Meestal combineer je dan docenttaken met patiëntenzorg of onderzoek.
Bacheloropleiding geneeskunde - 13
Typisch een VUmc-arts: van alle markten thuis
Als VUmc-arts ben je van alle markten thuis. Je hebt de meest actuele medische kennis paraat. Je kunt goed luisteren en snel analyseren. Je brengt helder informatie over naar patiënten, collega’s en andere betrokkenen. Samenwerken hoort daarbij, net als leidinggeven. Ook ben je alert en kritisch op je eigen manier van werken, op nieuwe ontwikkelingen in de medische wetenschap en in de samenleving. Je bent medisch expert, communicator, samenwerker, organisator, gezondheidsbevorderaar, academicus, beroepsbeoefenaar en reflector.
Kies het specialisme waar jouw hart ligt
Medisch specialist Er zijn dertig erkende specialismen, waaronder chirurgie, kindergeneeskunde, psychiatrie, gynaecologie, neurologie en oogheelkunde. Afhankelijk van het specialisme duurt de opleiding vier tot zes jaar. Je werkt als arts in opleiding tot specialist op de afdeling van het desbetreffende specialisme. VUmc heeft vrijwel alle specialisaties in huis.
Huisarts Het accent ligt op werken in een huisartspraktijk onder leiding van een huisarts. De opleiding duurt drie jaar. VUmc verzorgt de opleiding huisartsgeneeskunde.
Verpleeghuisarts Je bent de medisch specialist voor chronisch zieken en ouderen. Je werkterrein ligt niet alleen in het verpleeghuis, maar ook in het ziekenhuis, hospice, psychiatrische kliniek en in de eerste lijn. De opleiding duurt twee jaar en is bij VUmc te volgen.
Sociaal geneeskundige Wil je sociaal geneeskundige worden, dan heb je keuze uit drie specialismen. Je kunt je specialiseren tot bedrijfs- of verzekeringsarts. Ook kun je kiezen voor het specialisme Maatschappij en Gezondheid. Deze drie specialisaties leiden op tot arts binnen de openbare gezondheidszorg, zoals jeugdzorg, infectieziekten en medische advisering. De opleidingen duren vier jaar. Je werkt dan als assistent-geneeskundige en doet diverse stages en cursussen.
14 - VU medisch centrum
Bacheloropleiding geneeskunde - 15
Arts voor verstandelijk gehandicapten De opleiding ‘medische zorg voor verstandelijk gehandicapten’ leidt op tot arts voor verstandelijk gehandicapten. De opleiding voor dit specialisme duurt drie jaar en bestaat uit een combi natie van werken en leren in de zorg voor verstandelijk gehandicapten. Je doet zogenaamde leerwerkperioden in instellingen voor verstandelijk gehandicapten en loopt stages in overige medische disciplines, waaronder (kinder)neurologie, epilepsie, zintuigstoornissen en huisartsgeneeskunde.
“Wat ik leuk vind aan de opleiding is de diversiteit. Je volgt veel verschillende cursussen op allerlei gebieden en je hebt vanaf je eerste jaar colleges met een patiënt erbij. Ook loop je in het eerste jaar al stage.” Fieke Noom, student geneeskunde
16 - VU medisch centrum
Onderzoek van VUmc: in de top drie van Nederland
VUmc staat op onderzoeksgebied in de top drie van Nederland. Tijdens je wetenschappelijke stage doe jij daar je voordeel mee. Zwaartepunten in VUmc en bijbehorende onderzoekinstituten zijn: • Kanker en afweer; onderzoekinstituut voor kanker en immunologie (V-ICI) • Hersenen; onderzoekinstituut voor klinische en experimentele neurowetenschappen (ICEN) • Vitale functies; onderzoekinstituut voor cardiovasculaire research (ICaRVU) • Extra- en transmuraal; instituut voor extramuraal geneeskundig onderzoek (EMGO) • Bewegen; onderzoekinstituut MOVE Als je onderzoeksambities hebt, volg je ná je opleiding geneeskunde aan VUmc de opleiding tot wetenschappelijk onderzoeker. Deze opleiding duurt vier jaar. Je doet onderzoek, volgt onderwijs en sluit de opleiding af met een proefschrift. Je kunt de opleiding tot wetenschappelijk onderzoeker en tot specialist ook combineren. De opleiding duurt dan ongeveer acht jaar.
Bacheloropleiding geneeskunde - 17
Geneeskunde kent geen grenzen
Ben jij avontuurlijk aangelegd? Volg dan één of meer van je stages in het buitenland. Daarmee verbreed je je horizon, als persoon en als toekomstig arts. Je maakt kennis met andere ziektebeelden en leert dat de beleving van ziekte per cultuur kan verschillen, net als de behandeling. Het niveau van de gezondheidszorg verschilt per land en cultuur. Je moet je zien te redden met de middelen die tot je beschikking staan. De VU en VUmc hebben goede contacten met ziekenhuizen en universiteiten in Europa, Amerika, Australië, Azië en Afrika. Behalve stages kun je ook een summerschool of congres in het buitenland volgen.
18 - VU medisch centrum
Als je nieuwsgierig, onderzoekend en een doorzetter bent
Jouw profiel: het menselijk lichaam boeit je. Je wilt weten hoe het werkt, wat er mis kan gaan en wat je daaraan kunt doen. Je wilt weten hoe de psyche en de sociale omstandigheden van mensen de eigen gezondheid beïnvloeden. Je hebt een flinke dosis doorzettingsvermogen. Het duurt immers zes jaar voor je basisarts bent en vervolgens nog een aantal jaar om te specialiseren. Wil je dat volhouden, dan moet je gedisciplineerd zijn en goed kunnen plannen. Je bent nieuwsgierig en onderzoekend. Je kunt goed communiceren en bent geduldig in de omgang met mensen. Je hebt een flexibele houding en je ziet er niet tegenop om jezelf te blijven ontwikkelen. Herken jij jezelf hierin? Dan is geneeskunde aan VUmc jouw opleiding.
Bacheloropleiding geneeskunde - 19
Toelatingseisen
Decentrale selectie
Je kunt geneeskunde studeren met een vwo-diploma met de doorstroomprofielen: • Natuur en Gezondheid • Natuur en Techniek met Biologie 1 en 2
VUmc selecteert 50 procent van de studenten zelf via decentrale selectie. Op die manier wil VUmc aankomende studenten met ambitie, talent en/of ervaring een extra kans geven op een opleidingsplaats. Voor de decentrale selectie gelden specifieke eisen. Zo moet je kunnen aantonen dat je over een grote motivatie en goede studievaardigheden beschikt voor geneeskunde.
Vanaf studiejaar 2010-2011 wijzigen de vooropleidingseisen. Je bent dan toelaatbaar voor geneeskunde met de volgende profielen: • Natuur en Gezondheid met Natuurkunde en Wiskunde A of B; • Natuur en Techniek met Biologie. Voldoe je niet aan deze eisen, maar heb je wel een vwo-diploma oude stijl, wo-, hbo- of OU-getuigschrift eerste jaar? Dan beoordeelt VUmc of je aanvullende vakken moet volgen. Kijk voor specifieke informatie op www.vumc.nl/geneeskunde. Als je 21 jaar of ouder bent en je geen van deze diploma’s hebt, dan kun je een toelatingsexamen (colloquium doctum) doen. Kijk op www.vu.nl/colloquiumdoctum.
20 - VU medisch centrum
Wil je het volgende studiejaar in aanmerking komen voor de decentrale selectie, meld je dan vóór half januari aan voor decentrale selectie (loting) bij de IB-Groep via www.studielink.nl, met VUmc als eerste voorkeur. Geef hierbij aan dat je ook mee wilt doen aan de decentrale selectie van de opleiding geneeskunde aan VUmc. Je kunt maar één keer meedoen aan de decentrale selectie van VUmc. Meer informatie en exacte data vind je op www.vumc.nl/geneeskunde, surf naar ‘decentrale selectie’.
Bacheloropleiding geneeskunde - 21
Aanmelden en inschrijven Wil je je aanmelden voor de opleiding geneeskunde aan VUmc, doe dat dan vóór half mei bij de IB-Groep via www.studielink.nl. Kijk voor exacte data op www.vumc.nl/geneeskunde. Voor de opleiding geneeskunde geldt een numerus fixus. Dit houdt in dat er een maximum is aan het aantal opleidingsplaatsen. De beschikbare plaatsen worden door de IB-Groep als volgt toegewezen: • Heb je een gemiddeld vwo-eindexamencijfer van 8 of hoger? Dan word je rechtstreeks toegelaten tot de universiteit van je eerste voorkeur. • Heb je wel je eindexamen gehaald, maar lager dan een 8 gescoord? Dan doe je mee aan de gewogen loting: hoe hoger je gemiddelde eindexamencijfer, hoe groter de kans dat je wordt ingeloot.
Uitgeloot! Wat nu? Geschikte alternatieven zijn de bacheloropleidingen Biomedische wetenschappen of Medische natuurwetenschappen. Als je op een later moment geneeskunde gaat studeren, pluk je daar de vruchten van. Je hebt al veel (bio)medische kennis opgedaan en kent docenten die ook bij geneeskunde cursussen verzorgen.
22 - VU medisch centrum
Als je meer wilt weten Over de opleiding
Over studeren aan de VU
Onderwijsinstituut VUmc Studievoorlichting geneeskunde Van der Boechorststraat 7, kamer MF/D-142 1081 BT Amsterdam T (020) 444 1718 en (020) 444 1719 E
[email protected] I www.vumc.nl/geneeskunde
Bel (020) 598 5000 (maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur). E-mailen kan natuurlijk ook:
[email protected]. Of kijk op www.vu.nl/opleidingen. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend.
Uitgave: Dienst Communicatie Vrije Universiteit. Fotografie: Daan van Eijndhoven [DigiDaan]. Teksten: Studievoorlichting VUmc, Wilma Mak, Taalcentrum.
Kennis maakt ons beter.