AZV-jaarverslag 2011 I 1 JAARVERSLAG I 2011

JAARVERSLAG I 2011

AZV-jaarverslag 2011 I 1

VOORWOORD: kennis geneest! ARTSEN ZONDER VAKANTIE IN EEN NOTENDOP Visie & missie Artsen Zonder Vakantie in Afrika

AZV IN BELGIË Zuidwerking Verzonden materiaal Communicatie Fondsenwerving Subsidies

ARTSEN ZONDER VAKANTIE IN CIJFERS DOELSTELLINGEN & FOCUS Capaciteitsversterking Moeder- & kindzorg verbeteren Psychische & fysische revalidatie verbeteren Specialiseren van het medisch aanbod Regionale vormingsprojecten uitbreiden Samenwerkingen

JAARREKENINGEN 2011 Toelichting balans- & resultatenrekening PROGRAMMA & BUDGET VOOR 2012 ALGEMEEN BEHEER

Kennis geneest! Ook in 2011 bleef deze boodschap in het logo van Artsen Zonder Vakantie (AZV) het sturende credo. De kernopdracht van de organisatie blijft het versterken van de capaciteit van ziekenhuizen in Afrika, om integrale en kwaliteitsvolle zorgen te leveren. Onze aandacht ging ook in 2011 onverminderd naar de goede zorgen voor patiënten en personeel dat vaak in moeilijke omstandigheden moet werken. In 2011 bestond Artsen Zonder Vakantie 30 jaar, een bescheiden hoogtepunt, maar zeker geen eindpunt. 2011 was ook het ‘Europese Jaar van de Vrijwilliger’. Met 344 specialisten die als vrijwilliger één van de 157 missies uitvoerden in onze 59 partnerziekenhuizen, mogen we met fierheid zeggen dat AZV een vrijwilligersorganisatie is bij uitstek én met uitmuntendheid. De vele keren dat AZV het nieuws haalde in 2011 had een belangrijk sensibiliserend effect en kwam de fondsenwerving ten goede: de Vitaya-reeks ‘Dokters in Afrika’, het winnen van ‘De Standaard Solidariteitsprijs’, de eerste Clipcup-actie, het engagement en de missie van Bart Peeters en zijn familie,… Het gaf de organisatie duidelijk meer visibiliteit. De noden op het vlak van gezondheidszorg in Afrika zijn groot. Artsen Zonder Vakantie is klaar om hiervoor zijn verantwoordelijkheid te nemen en zich ook in de toekomst betrokken te engageren. Het hoeft noch betoog, noch overtuiging om te stellen dat Artsen Zonder Vakantie een gezonde en degelijke organisatie is, hetgeen u kan afleiden uit de cijfers en teksten in dit verslag. We wensen u veel leesgenot en danken u voor uw steun.

Dr. Patrick Peeters Voorzitter

AZV-jaarverslag 2011 I O1

Jan Goossens Directeur

ARTSEN ZONDER VAKANTIE IN EEN NOTENDOP Artsen Zonder Vakantie, dat zijn 600 Belgische artsen en verpleegkundigen die actief zijn in de armste gebieden van Afrika. Tijdens hun vakantie engageren zij zich om op vrijwillige basis Afrikaanse collega’s bij te staan en op te leiden aan de operatietafel, in het labo of op de ziekenzaal.

Artsen Zonder Vakantie gaat voor de duurzame oplossing : overdracht van kennis. Want met die kennis kunnen hun Afrikaanse collega’s later zelfstandig aan de slag. De evolutie van elk partnerziekenhuis volgen zij jarenlang van nabij op. Het mooiste moment is wanneer zij ergens niet meer nodig zijn; wanneer kennis echt geneest. Dit is echter een werk van bijzonder lange adem. Artsen Zonder Vakantie is actief in Benin, Burkina Faso, Burundi, de D.R.Congo, Kameroen, Rwanda en Tanzania.

MISSIE & VISIE Iedereen heeft recht op gezondheid en gezondheidszorg Om dit te kunnen verwezenlijken werkt Artsen Zonder Vakantie een duurzaam ontwikkelingsprogramma uit.

Gezondheidszorg in Afrika verbeteren. In België hebben we ongeveer 1 arts per 220 inwoners. In Congo is dat 1 arts per 50 000 inwoners. Het aantal specialisten ligt schrijnend lager.

vrijwillige basis. Ze voeren operaties uit, leren nieuwe technieken aan, geven opleidingen, beantwoorden vragen, bespreken verbeteringen en maken aanbevelingen voor de teams die na hen komen.

Sterke samenwerkingen aangaan die het gezondheidssysteem in Afrika versterken en verbeteren. Artsen Zonder Vakantie werkt alleen op vraag van Afrikaanse ziekenhuizen. Nieuwe partners moeten aan een aantal voorwaarden voldoen om zinvolle capaciteitsversterking te kunnen garanderen. Sterke en duurzame samenwerkingen en resultaten staan immers voorop. Steeds vaker wordt hiervoor met derden samengewerkt; zoals andere ngo’s of lokale instanties.

Korte zendingen die regelmatig herhaald worden en passen in een langere begeleiding van de partner. Zo’n zending duurt gemiddeld 2 à 3 weken. Partnerships variëren tussen de 3,5 en de 10 jaar. Tijdens de missies van Artsen Zonder Vakantie gaat de activiteit in de lokale ziekenhuizen serieus de hoogte in.

Medische teams uitzenden op vraag van lokale partners. Deze teams zijn samengesteld uit artsenspecialisten, verpleegkundigen, vroedvrouwen, kinesitherapeuten, laboranten en eventueel beheerders en technici. Zij werken allemaal onbezoldigd en op


Overbrengen van (para)medische kennis aan lokale artsen en paramedici Elke zending is een uitwisseling van kennis, ervaring en expertise. Elk team behandelt patiënten maar biedt de lokale partner vooral upgrading door het aanleren van nieuwe technieken en methoden. Dit gebeurt door bedside teaching, training on the job, workshops, onderwijs, aangepaste referentiewerken, tijdschriften en gebruik van internet.

Zenden van medisch materiaal Dit is absoluut noodzakelijk voor het functioneren van het ziekenhuis en om de missieobjectieven van Artsen Zonder Vakantie te realiseren. Op die wijze bouwt Artsen Zonder Vakantie samen met partners aan een infrastructuur waardoor betere zorgen mogelijk zijn. Capaciteit van de partner versterken vooral ten voordele van de kansarmen. Er wordt over gewaakt dat ook zij de mogelijkheid krijgen om zich tijdens de aanwezigheid van Artsen Zonder Vakantie aan te bieden voor behandeling of verzorging. Sensibilisatie in België. Door communicatie en activiteiten in eigen land informeert Artsen Zonder Vakantie over het werk van de organisatie en de situatie in de Afrikaanse partnerziekenhuizen.

WERKING IN AFRIKA 2011

7 344 157

Congo 52% Kameroen 4% Tanzania 11%

Afrikaanse landen

Burkina Faso 8% Benin 4% Burundi 8% Rwanda 13%

vrijwilligers gingen ter plaatse werken en de gezondheidszorg verbeteren. Al deze terreinvrijwilligers zijn vakdeskundigen. Hun voornaamste opdracht is lokale collega’s vormen, opleidingen geven, ingrepen en onderzoeken uitvoeren en nieuwe protocollen introduceren waarvoor de lokale competentie momenteel onvoldoende is.

missies

Burkina Faso (12) Benin(6)

Rwanda (20) Kameroen(7) Burundi(13) Congo(80) Tanzania (19)

Artsen Zonder Vakantie in cijfers

53%

van de vrijwilligers zijn paramedici (verpleegkundigen, vroedvrouwen, laboranten, kinesisten, ergotherapeuten,…) en technici.

47%

zijn artsen-specialisten voornamelijk met een chirurgische discipline (gynaecologen, algemene chirurgen, orthopedisten,…) maar verder ook pediaters, radiologen en anesthesisten.

41.000 uren Samen presteerden ze 5125 mandagen of meer dan 41 000 uur in Afrika.

4,4 miljoen euro Mochten alle artsen en verpleegkundigen hun (ere)loon doorrekenen voor alle werkuren bij Artsen Zonder Vakantie, dan zou dit neerkomen op zo’n 4,4 miljoen euro. Alle vrijwilligers verdienen 0,0 euro aan hun werk voor Artsen Zonder Vakantie.

23 ton 59 AZV-jaarverslag 2011 I 7

In totaal werd voor 622 798 euro aan medisch materiaal (inclusief transportkosten) naar Afrika verzonden. Het ging om meer dan 23 ton materiaal.

Samenwerkingen met 59 partnerziekenhuizen en –gehandicaptencentra in Afrika.

2011, WAT WAREN DE DOELSTELLINGEN? Alle missies kunnen onder een specifieke doelstelling ondergebracht worden. Ligt de focus bijvoorbeeld op capaciteitsversterking, op het verbeteren van de moeder- en kindzorg, op psychische & fysische revalidatie, op het specialiseren van het medisch aanbod of op het uitbreiden van vormingsprojecten? Wij sommen de 5 verschillende doelstellingen voor u op en geven er meteen een praktisch voorbeeld ‘vanop het veld’ bij.


CAPACITEITSVERSTERKING DOOR MEDISCHE MISSIES IN ONZE PARTNERLANDEN Artsen Zonder Vakantie wil de gezondheidszorg structureel verbeteren in de armste regio’s van Afrika. Overdracht van kennis en het versterken van de medische teams ter plekke vormen hierbij de kernactiviteiten. Specialisten zoals wij die in België kennen zijn bijna onbestaande in Afrika.

Praktisch: medisch personeel en materiaal Artsen in Afrika zijn vaak generalisten; al wordt wel verondersteld dat ze operaties uitvoeren en moeilijke pathologiën behandelen. Daarom zendt Artsen Zonder Vakantie Belgische specialisten uit om de lokale artsen daar aan de operatietafel, het ziekenbed of in het labo bij te scholen. Zo worden er meer operaties uitgevoerd maar wordt vooral ook de theoretische en praktische deskundigheid van de lokale artsen, verpleegkundigen en paramedici verhoogd.

Alle artsen en verpleegkundigen werken op vrijwillige basis. Tijdens hun vakantie trekken zij naar Afrika om er bij te dragen aan een betere gezondheidszorg.

Naast de kennis ontbreekt meestal ook het nodige materiaal. Daarom zorgt Artsen Zonder Vakantie ook voor bijzonder veel medisch materiaal om deze missies te ondersteunen. AZV levert zowel structureel- als verbruikbaar medisch materiaal, alsook bepaalde noodzakelijke medicatie. Dit allemaal in functie van de lokale behoeften van de partnerziekenhuizen. Goed werkend medisch materiaal verbetert mee de infrastructuur van de partnerziekenhuizen en daardoor ook de werking van de lokale staf. Voor de patiënten betekent dit o.a. lagere risico’s, doeltreffender onderzoek en verhoogd comfort. Op die manier wordt de algemene medische zorg verbeterd.

U kon het al op onze cijferpagina lezen; in 2011 organiseerde AZV in totaal 157 missies. 344 vrijwilligers gingen ter plaatse werken en de gezondheidszorg verbeteren. Hun voornaamste opdracht is lokale collega’s vormen, opleidingen geven, ingrepen en onderzoeken uitvoeren en nieuwe protocollen introduceren waarvoor de lokale competentie momenteel onvoldoende is. 53% van de vrijwilligers zijn paramedici en technici. 47% zijn artsen-specialisten voornamelijk met een chirurgische discipline maar verder ook pediaters, radiologen en anesthesisten. Samen presteerden ze 5125 mandagen of meer dan 41 000 uur onbezoldigd in Afrika. Mochten alle artsen en verpleegkundigen hun (ere) loon doorrekenen voor alle werkuren bij Artsen Zonder Vakantie, dan zou dit neerkomen op zo’n 4,4 miljoen euro.

Duurzaamheid is belangrijk: • Er worden systematisch opleidingen gegeven om de toestellen correct te gebruiken, te onderhouden, te repareren en defecte onderdelen eventueel te vervangen. Zo draagt AZV een steentje bij aan het milieu. • Er wordt ook een efficiënte maritiemeen luchtvaartlogistiek uitgebouwd met zo veel mogelijk vrijstelling van invoerheffingen. • Waar mogelijk wordt lokaal materiaal aangekocht.

MOEDER- EN KINDZORG VERBETEREN Door middel van meer gynaecologische missies en pediatrische opleidingen wil Artsen Zonder Vakantie de moeder- en kindzorg verbeteren. Op die manier wil AZV het sterftecijfer van baby’s en vrouwen bij de geboorte drastisch verminderen maar ook vrouwen met vaginale problemen – en dan in het bijzonder vesicovaginale fistels – behandelen.

Praktisch: vesicovaginale fistels Naast het direct gevaar voor overlijden loopt een vrouw die zwanger wordt in Sub-Saharisch Afrika ook een belangrijk risico op een blijvende handicap door serieuze complicaties. Deze variëren van chronische infecties tot ernstig handicaperende aandoeningen zoals vesicovaginale fistels (VVF). Wat is een vesciovaginale fistel? Een vesicovaginale fistel is een soort scheuring die door te zware en langdurige arbeid bij de bevalling ontstaat. Hierdoor worden de vagina en het urinestelsel of de vagina en de aars op een onnatuurlijke en uiterst pijnlijke manier met elkaar verbonden. In België komt dit bijna niet meer voor aangezien bevallingen door een gynaecoloog begeleidt worden en er bij complicaties besloten wordt om tot een keizersnede over te gaan. In Afrika zijn de omstandigheden vaak schrijnend. Door de scheur tussen


de vagina en de urineweg en/of aars hebben deze vrouwen te kampen met chronische incontinentie, zware problemen op medisch, psychologisch en sociaal vlak. Het verlies van urine is constant en de reuk en het ongemak die hiermee gepaard gaan zeer vernederend. In bijna alle gevallen wordt de vrouw verstoten door haar partner en familie. Chirurgische ingrepen Toch is de oplossing relatief simpel: een chirurgische ingreep. Wanneer die wordt uitgevoerd door een ervaren chirurg, bedraagt de slaagkans tot 90%. Jammer genoeg zijn er te weinig plaatsen waar een goede ingreep en behandeling mogelijk zijn. Bovendien kunnen de meeste vrouwen – aangezien ze verstoten zijn door hun man en familie – zo’n operatie niet betalen. Vaak hebben ze al moeite om simpelweg te overleven.

Fistula Clinic Sinds oktober 2007 is het ‘Hôpital St. Joseph’ in Kinshasa uitgerust met een aparte vleugel die volledig gewijd is aan de behandeling van vesciovaginale fistels. Deze vleugel werd de Fistula Clinic gedoopt en is er gekomen dankzij onze jarenlange samenwerking. Dr. Dolorés Nembunzu staat als lokale specialiste aan het hoofd van deze afdeling. Naast de behandeling van fistels bestonden onze missies ook een groot deel uit opleidingen geven aan haar en haar collega’s. Ook in andere partnerziekenhuizen werden patiënten behandeld door AZVspecialisten. De Fistula Clinic ontwikkelt zich intussen tot een expertisecentrum waar Afrikaanse artsen en AZV-specialisten zich vervolmaken vooraleer ze elders aan de slag gaan.

PSYCHISCHE & FYSISCHE REVALIDATIE VERBETEREN Door het uitbreiden van de geestelijke gezondheidszorg, maar ook door meer missies die in het teken staan van fysisch herstel, hoogstaande hersteloperaties en behandelingen voor personen met een lichamelijke handicap, zal Artsen Zonder Vakantie de psychische en fysische revalidatie verbeteren.

Praktisch: externe fixator Een meervoudige breuk die niet vastgezet wordt leidt tot heel wat complicaties. Het kan zelfs zo ver komen dat ze een ledemaat moeten amputeren. In België werkt men bij ernstige breuken met een externe fixator; een apparaat om de stand van het been te corrigeren of te stabiliseren. Het bestaat uit verschillende niet bewegende metalen onderdelen, pinnen, klemmen en verbindingsstukken. In Afrika zijn bijna geen fixatoren aanwezig en in het Westen geproduceerde fixatoren zijn vaak onbetaalbaar voor hen. Daardoor belandt een hoog aantal

patiënten met beenbreuken langdurig in het ziekenhuis of worden ledematen met gecompliceerde beenbreuken vaak onnodig geamputeerd. Daarom nam AZV in 2000 het initiatief om in Lubumbashi, D.R. Congo, zelf fixatoren te vervaardigen waardoor ze betaalbaar werden. In verschillende ziekenhuizen werden deze geïntroduceerd en via workshops konden lokale artsen de techniek aanleren. Het project ‘Externe Fixator’ loopt in Congo (Kinshasa, Bas-Congo, Kikwit, Lu-

bumbashi en Bukavu), Rwanda en Benin. 85 hospitalen hebben een externe fixator van Artsen Zonder Vakantie. In 2011 werden er in de regio Bas-Congo en de regio rond Lubumbashi opvolgingsmissies uitgevoerd. Waar nodig werden bijkomende vormingen rond het gebruik van de fixator gegeven en samen operaties uitgevoerd. Gezien het succes van het project en de blijvende vraag van onze partnerziekenhuizen naar onze ‘externe fixatoren’ zal dit project ook in 2012 verdergezet worden.

SPECIALISEREN VAN HET MEDISCH AANBOD Naast missies algemene chirurgie verbindt Artsen Zonder Vakantie er zich ook toe om bepaalde specialisaties aan te bieden. Brandwonden zijn bijvoorbeeld een veel voorkomend en ernstig probleem in Afrika. Een andere manier van leven, een gebrek aan stromend water en te weinig kennis omtrent wondverzorging kunnen algauw rampen teweegbrengen. Daarom organiseert AZV speciale missies ‘plastische chirurgie’. Vooral om mensen met brandwonden te helpen, maar ook verminkingen staan hierbij regelmatig op het programma.

Praktisch: brandwonden Brandwonden worden als een belangrijk maar vaak verwaarloosd probleem beschouwd. Wist u dat… • Per jaar ongeveer 300 000 mensen omkomen in een brand? • Meer dan 95% van de fatale aan vuur gerelateerde brandwonden voorkomen in landen met een laag of middelmatig inkomen? • 13,8% van de alle doden in Afrika toe te schrijven zou zijn aan branden? • De sterftecijfers het hoogst zijn onder kinderen beneden de 5 jaar en onder ouderlingen? • Naast de duizenden doden, miljoenen mensen voor het leven gehandicapt en gedefigureerd worden door brandwonden? Dikwijls met uitsluiting tot gevolg. De missies van Artsen Zonder Vakantie gingen naar Kibagabaga en naar het ziekenhuis in Kabgayi. Er werd naast de geneeskundige zorgen ook les gegeven door de artsen en verpleegkundigen van AZV (die allemaal in het militair hospitaal van Neder-over-Heenbeek actief zijn). Die lessen gingen door in 5 verpleegkundige scholen en er werd een congres georganiseerd in het KHI voor stagiair artsen. Ook met CBM en het Ministerie van Volksgezondheid is er een samenwerking. Daarnaast is Foundation


Benina een voorname sponsor van het project. Het Belgisch ontwikkelingsagentschap (BTC) werkt in dit ziekenhuis en is er ook partner. Vooral de multidisciplinaire aanpak van brandwonden bij opvang, behandeling

en verzorging stond centraal. Er werd een syllabus uitgewerkt en deze is met goedkeuring van de overheid op 800 Franstalige exemplaren gedrukt en verspreid. In 2012 zullen hier nog eens 350 Engelstalige exemplaren bijkomen.

REGIONALE VORMINGSPROJECTEN UITBREIDEN Onder het motto ‘kennis geneest!‘ schenkt Artsen Zonder Vakantie bijzonder veel aandacht aan gespecialiseerde medische opleidingen. Elke missie bestaat naast de operaties die uitgevoerd worden voor een groot deel uit het aanbieden van opleidingen aan het plaatselijke personeel zodat zij met betere technieken aan de slag kunnen.

Praktisch: diabetes Diabetes of suikerziekte is ook in de tropen een vaak voorkomende ziekte die weliswaar sterk onderschat wordt omdat ze pas laattijdig klachten geeft. Wist u dat… • Diabetes wereldwijd voorkomt bij 2,8% van de bevolking? Het komt meer voor in stedelijke gebieden dan in ruraal gebied. • 12,1 miljoen diabetici werden geteld in Sub-Sahara Afrika in 2010? Een stijging van 98% (23,9 miljoen) wordt voorzien tegen 2030. • De toename vooral in Afrika en Azië voelbaar is ten gevolge van een grotere suikerconsumptie? Denk bv. aan Coca-Cola die zelfs in de allerarmste gebieden prominent aanwezig is.

Diabetes gaat gepaard met belangrijke neveneffecten en ziekteverschijnselen en vormt een ernstig probleem voor de volksgezondheid. Het belangrijkste bij diabetes is het stellen van een vroegtijdige diagnose en het opvolgen van de voorgeschreven behandeling. Een diabetespatiënt moet een strikt dieet volgen, zijn medicatie dagelijks nemen en zijn bloedsuiker moet één keer per maand onderzocht worden. Indien men de ziekte goed opvolgt, kunnen deze patiënten een normaal leven leiden, zelfs in de tropen. Gezien het toenemende aantal diabetespatiënten en het algemene gebrek aan kennis over deze aandoening, is AZV gestart met een vormingsproject rond diabetes bij medisch personeel.

Artsen Zonder Vakantie probeert zoveel mogelijk samen te werken met experten uit verschillende hoeken: zoals Memisa, ITG, universitaire ziekenhuizen, enzovoort. In 2011 werd een vormingsmissie omtrent diabetes georganiseerd in Bukavu (Zuid-Kivu). Ons team richtte zich hoofdzakelijk op de vorming van ziekenhuispersoneel, laboranten en eerstelijnhulpverleners uit de dispensaria. Goede diagnosestelling, duidelijke en eenvoudige therapie, opvolging van de patiënten en vroegtijdige opsporing van complicaties zijn een greep uit de onderwerpen waarin de gezondheidswerkers werden getraind. Ook sensibilisering van de bevolking en de familie van de patiënten staan hoog op het agenda.

SAMEN STAAN WE STERK! Om al die doelstellingen en projecten zo goed mogelijk te realiseren wordt in de eerste plaats nauw samengewerkt met de ziekenhuisdirectie maar daarnaast ook met lokale overheden en lokale of (inter)nationale stakeholders die in een bepaald ziekenhuis of regio aan de slag zijn.

Het zoeken naar samenwerkingen met andere organisaties is voor Artsen Zonder Vakantie zeer belangrijk. Vooral met organisaties die actief zijn in de zogenaamde ‘eerstelijns’ gezondheidszorg en gehandicaptenzorg zoals MEMISA, CARAES en de verschillende BDOM is de complementariteit en synergie met AZV groot.

Samenwerking met deze en andere organisaties heeft grote voordelen: • Het leidt tot verbetering van het resultaat en tot kostenbesparing. Door goed te overleggen met alle betrokken partijen worden immers meer lokale medici en paramedici bereikt en kunnen zo meer patiënten geholpen worden. • De impact van de AZV-missies wordt versterkt en verlengd omdat de andere organisaties ter plaatse aanwezig blijven. Zij kunnen het werk opvolgen en deels verder zetten. Met andere woorden; samenwerking leidt tot een grotere doeltreffendheid en doelmatigheid en het verhoogt de duurzaamheid van de acties van Artsen Zonder Vakantie.

4 voorbeelden 1 Als Artsen Zonder Vakantie in een Afrikaans ziekenhuis operaties uitvoert en opleidingen geeft, kan MEMISA artsen uit andere partnerziekenhuizen naar dat ziekenhuis sturen zodat ook zij de vruchten plukken van de aanwezigheid van Artsen Zonder Vakantie.

2 Door een samenwerking met de organisatie ‘Mamas For Africa’ kunnen meer vrouwen in de armste gebieden medische hulp krijgen.

3 Wanneer Artsen Zonder Vakantie medici en paramedici in Congo opleidt omtrent diabetes, worden tegelijk regionale supervisoren van de BDOM opgeleid. BDOM staat voor ‘Bureau Diocésain des Oeuvres Médicales’. Deze dienst van het aartsbisdom Bukavu is verantwoordelijk voor de gezondheidszorg. BDOM is een onmisbare speler voor het gezondheidssysteem in Zuid-Kivu en is actief op verschillende domeinen. Het centrale bureau van BDOM Bukavu stelt 103 personen te werk en heeft 2 centra in Bukavu. In totaal werken er 1162 personen in de perifere structuren onder haar beheer. Vanuit het BDOM wordt de werking in de verschillende ziekenhuizen gesuperviseerd. Deze regionale supervisoren kunnen zo na het vertrek van de AZV-experts instaan voor de regionale opvolging van het project en voor continue bijscholing.

4 Artsen Zonder Vakantie werkt ook samen met de Belgische overheid. Op vraag van de Belgische Technische Coöperatie (BTC) versterkt Artsen Zonder Vakantie de chirurgische capaciteit in de ziekenhuizen van Rwibaga en Ijenda in Burundi.


ARTSEN ZONDER VAKANTIE IN BELGIE Zuidwerking De Zuidwerking behartigt de core business van Artsen Zonder Vakantie. Een ploeg van 4 projectcoördinatoren staat in voor de contacten en de samenwerking met de partnerziekenhuizen.

Opdat de projectcoördinatoren zich kunnen toeleggen op de essentie van hun partnerschap en waken over de kwaliteit van het werk, werd in 2011 de reisdienst opgericht. Deze dienst ontlast de projectcoördinatoren door alles wat te maken heeft met tickets, visa en andere documenten in orde te brengen voor de vertrekkende teams. Daarnaast blijft de dienst materiaal en logistiek onontbeerlijk voor bestelling, aankoop en verzending van het noodzakelijke materiaal ten behoeve van de teams en de partnerziekenhuizen.

Het hoofd van de Zuidwerking stuurt dit team aan. Het comité Zuidwerking ondersteunt deze functie door beleidsmatige input te geven, de uitdagingen voor de toekomst te bespreken en een verdere strategie uit te tekenen. Onontbeerlijk is de steun van de vele kantoorvrijwilligers voor dit cruciaal departement.

Verzonden materiaal Artsen Zonder Vakantie levert zowel structureel medisch materiaal als verbruikbaar medisch materiaal en bepaalde noodzakelijke medicatie aan zijn partnerziekenhuizen in functie van de lokale behoeften en relevantie.


De duurzaamheid van het materiaal is ook een belangrijk gegeven voor AZV. Daarom wordt systematisch opleiding gegeven in het correct gebruik en onderhoud van de geïnstalleerde toestellen alsook in reparatie of vervanging van defecte onderdelen. Op deze manier draagt AZV een klein steentje bij aan het milieu. Er wordt voortdurend gebouwd aan een netwerk van leveranciers in België en in de partnerlanden die een goede prijskwaliteitverhouding bieden met dienst na verkoop. Ook wordt een efficiënte maritieme en luchtvrachtlogistiek uitgebouwd die zoveel mogelijk vrijstelling van invoerheffingen biedt. Waar moge

lijk wordt materiaal lokaal aangekocht. Het materiaal geeft een onmiskenbaar voordeel aan de patiënt (verminderd risico, doeltreffender, verhoogd comfort, …) én het verbetert de basisinfrastructuur van het partnerziekenhuis waardoor de lokale staf de kans krijgt om goed werk te leveren. Het gebruik van de apparatuur verbetert de financiële situatie van de partner omdat ze een bron van inkomsten betekent. Denk maar aan onderzoeken met een echografietoestel waarvoor de patiënt een bijdrage betaalt. Er wordt overlegd met de partner en eventuele andere stakeholders om te vermijden dat medicatie en materiaal dubbel worden ingevoerd of aangekocht.

Communicatie Artsen Zonder Vakantie? Is dat een vakbond voor dokters met te weinig vrije tijd? Of misschien een nevenproject van die grote ngo Artsen Zonder je-weet-wel? Het zijn reacties die we vroeger wel eens te horen kregen wanneer we onszelf voor het eerst voorstelden. Maar we werken er hard aan om die misverstanden de wereld uit te helpen! En één persoon in het bijzonder speelt daarin een belangrijke rol: onze kersverse fan Bart Peeters. Maar niet alleen onze bekende fan liet zich van z’n meest solidaire kant zien, ook onze terreinvrijwilligers plaatsten AZV in de kijker.

Dokters in Afrika: onze artsen op Vitaya Maar ook enkele van onze eigen terreinvrijwilligers mochten zich in 2011 ook even ‘bekende Vlaming’ voelen. Lifestylezender Vitaya volgde 6 Artsen Zonder Vakantie-ploegen op het terrein en balde hun belevenissen samen in de reality-reeks Dokters in Afrika. Daarin werd een eerlijk beeld geschetst over hoe Artsen Zonder Vakantie aan ontwikkelingssamenwerking doet; met momenten van grote vreugde voor sommigen en diepe ontgoocheling voor anderen.

Bart Peeters staat helemaal achter het werk van Artsen Zonder Vakantie. Bart en zijn gezin bezochten diverse projecten en missies van AZV in Rwanda.

Bart Peeters en familie in Rwanda Het aangekondigde muzikale sabbatjaar waarin Artsen Zonder Vakantie-fan Bart Peeters meer tijd wilde maken voor engagement en zijn gezin kon op geen beter moment vallen. Een reis langs onze Rwandese partnerziekenhuizen met het hele gezin Peeters leek ons een uitgelezen kans om het grote publiek nader kennis te laten maken met de activiteiten op het terrein. Brussels Airlines betaalde de vlucht, de familie Peeters het logement en AZV zorgde voor een blik achter de schermen. De nationale pers smulde ervan! Nooit eerder in z’n 30-jarige geschiedenis kon Artsen Zonder Vakantie rekenen op zo veel belangstelling. In totaal zagen we in 2011 meer dan 150 krantenartikels, televisie- en radio-interviews de revue passeren. En dat waren vaak niet van de minsten! Artsen Zonder Vakantie kreeg ruime belangstelling in Het Nieuws en Voor de Show op VTM. Artsen Zonder Vakantie was ook te zien in De Zevende Dag op Eén en in Karrewiet (het jeugdjournaal op Ketnet, VRT), het dagboek van Bart was te lezen in Humo en Het Laatste Nieuws. ’s Lands meest gelezen krant, wijdde in een weekendeditie zelfs een volledig pagina aan deze reis . Ook De Morgen en De Standaard berichtten over de speciale missie van Artsen Zonder Vakantie in Rwanda.

De reacties op de serie waren unaniem positief. Voor de artsen en verpleegkundigen die in beeld kwamen was het een interessante ervaring, DGD (die subsidies uittrok voor het maken van de serie) was lovend over het resultaat, maar het duidelijkst spraken de kijkers. De kijkcijfers van Dokters in Afrika scheerden hoge toppen en de serie haalde bijna elke week de top 5 van best bekeken programma’s op Vitaya. Een dvd van de serie Dokters in Afrika is te verkrijgen bij Artsen Zonder Vakantie. Ondertussen wordt uitgekeken of het mogelijk is een tweede seizoen op antenne te krijgen.

Winnaars van ‘De Standaard Solidariteitsprijs’ Op 27 augustus 2011 won Artsen Zonder Vakantie de publieksprijs in ‘De Standaard Solidariteitsprijs’. Dankzij de gedrevenheid op kantoor, het inzetten van nieuwe media en het mobiliseren van de achterban om massaal te stemmen op onze advertentie, werden we uiteindelijk de publieksfavoriet. AZV kreeg 3560 stemmen van vrienden, vrijwilligers, medewerkers en sympathisanten. Zelfs een pak mensen die vóór de wedstrijd nog nooit van AZV gehoord hadden, stemden voor onze advertentie. De Standaard Solidariteitsprijs is een wedstrijd waarin goede doelen meedingen naar een belangrijke hoofdprijs: 3 x gratis advertentieruimte. Het is de eerste keer dat AZV genomineerd werd en nog won ook! Onze advertentie, die ontworpen werd door AB Creations en Veerle Symoens, verscheen 3 keer paginagroot in De Standaard. Dit ter waarde van minstens 60 000 euro! Doordat we dit konden koppelen aan de documentaire die toen op Vitaya speelde, bereikten we een dubbel positief effect.

Clipcup: maak een promofilm over Artsen Zonder Vakantie! Dat was de opdracht die we gaven aan de 3e graad van alle Vlaamse middelbare scholen in het kader van de eerste Artsen Zonder Vakantie-Clipcup. De scholen die de meeste stemmen wisten te ronselen, maakten kans op een exclusief miniconcert op hun school van Bart Peeters & mystery guest Lucas Van den Eynde. Het resultaat van die campagne mocht gezien worden. Qua persbelangstelling was het een schot in de roos, maar ook omdat vele duizenden mensen voor het eerst kennis maakten met Artsen Zonder Vakantie dankzij de ontroerende, hartverwarmende en soms ludieke filmpjes die de studenten maakten.

Affichecampagne Kort daarna werd een affichecampagne gelanceerd in alle Belgische ziekenhuizen waar onze terreinvrijwilligers werken. Onder de campagnetitel ‘Een gezonder Afrika heeft veel gezichten’ verspreidden we een mozaïekaffiche van een gezond Afrikaans kind samengesteld uit portretten van al onze vrijwilligers.

Clipcup is een wedstrijd om het werk van Artsen Zonder Vakantie bekender te maken bij een jong publiek. Dankzij de steun van Bart Peeters genereerde deze actie ook veel media-aandacht bij een nog breder publiek.

2011: het Europees jaar van de vrijwilliger Dat we onze artsen, verpleegkundigen en laboranten extra in de kijker plaatsten het voorbije jaar mag niet verbazen. 2011 was immers het Europees themajaar van de vrijwilliger. Op Vitaya kon je kennis maken met de sterren van Dokters in Afrika, maar ook onze 600 andere vrijwilligers werden flink in de bloemetjes gezet. Dankzij de gewaardeerde steun van Brainscape en Brussels Airlines konden we 2011 alvast inzetten met een mooi cadeau voor al onze vrijwilligers: een voorstelling van de succesvolle theatermonoloog Missie; geschreven voor David Van Reybrouck en gespeeld door Bruno Vanden Broecke. Een mooie traktatie voor een enthousiaste en volle KVS die niet licht vergeten zal worden.


Dankzij de campagne konden we onze missie en doelstelling promoten bij het ziekenhuispersoneel en oogstten we flink wat redactionele aandacht in de ziekenhuismagazines. 30 jaar Artsen Zonder Vakantie

30 jaar Artsen Zonder Vakantie Tussen alle media-aandacht rond Bart Peeters, de serie op Vitaya de activiteiten rond het Europees Jaar van de Vrijwilliger en het winnen van De Standaard Solidariteitsprijs door waren de feestelijkheden rond de 30e verjaardag van Artsen Zonder Vakantie niet het belangrijkste hoogtepunt van het voorbije jaar. Een bewuste keuze. Het dertigjarig bestaan van Artsen Zonder Vakantie is uiteraard een enorme verdienste van de pioniers van het eerste uur. Een bewijs van doorzettingsvermogen en een duurzaam opgebouwde terreinexpertise. Anderzijds hebben we ons de vraag gesteld of je jezelf als ngo op de borst moet kloppen omdat je 30 kaarsjes mag uitblazen? De noden in de landen waar we actief zijn, zijn immers ook vandaag nog onnoemelijk groot. Onze jaarvergadering in de gebouwen van sponsor KBC was daarom niet alleen een terugblik op de al afgelegde weg, maar ook een moment van engagement voor de toekomst. Artsen Zonder Vakantie blijft verder gaan zolang de noodzaak er is.

Fondsenwerving Artsen Zonder Vakantie moest op zoek naar nieuwe schenkers om tegemoet te komen aan de grote vraag van haar partnerziekenhuizen. Stijging inkomsten In 2011 rondden we een aantal rekruteringscampagnes af die in 2010 opgestart werden. Meer missies vragen echter om meer middelen en onze donateurs toonden zich alvast bereid om dat engagement de nodige financiële ruggensteun te geven. De netto beschikbare middelen uit private schenkingen bedroegen in 2011 bijna 1,5 miljoen euro. Tegenover 2010 groeiden de netto resultaten van de fondsenwerving in 2011 met 25%. In totaal was er bijna € 300.000 meer beschikbaar dan in het voorgaande boekjaar.

1% Financiële opbrengsten 1% Diverse opbrengsten 21% Subsidies 15% Diverse giften en legaten 16% Direct dialogue 46% Direct mailings

De inkomsten van Artsen Zonder Vakantie steunen op 4 belangrijke pijlers: subsidies, éénmalige giften uit direct mailings, permanente opdrachten die via direct dialogue geworven werden en de overige giften en legaten. In de 3 laatste pijlers merkten we telkens een aanzienlijke groei. De grootste vooruitgang zagen we bij de permanente opdrachten. Daarvan steeg het netto-resultaat met € 143.492. Dat is uiteraard te danken aan het gestegen aantal donateurs van de wervingscampagne in 2010 en de lagere kost omdat er in 2011 minder geworven werd dan het jaar voordien.

De toekomst Omdat Artsen Zonder Vakantie zijn engagement tegenover zijn bestaande partners wil verdiepen en omdat we wekelijks gesolliciteerd worden door potentiële nieuwe partners, zullen de inkomsten uit onze fondsenwerving moeten blijven groeien. Temeer omdat het risico reëel is dat de overheid de subsidies zal terugschroeven omwille van de wereldwijde economische crisis. Omdat al 2 jaar na elkaar fors werd geïnvesteerd in het aantrekken van nieuwe schenkers gaat in 2012 de voet even van het gaspedaal.

Zowel de netto-inkomsten van de direct mailings als van de overige giften en legaten gingen er afgerond € 75.000 op vooruit. Al bij al geen slechte resultaten gezien de ingrijpende economische crisis.

De voornaamste focus zal daarom liggen op het aantrekken van nieuwe donateurs via onze brieven. Een aantal proefbrieven in het najaar van 2011 wezen immers uit dat de direct mailing in de komende periode voor Artsen Zonder Vakantie dé ideale manier zal zijn om donateurs bij te krijgen. Bovendien betaalt dit type investering zichzelf het snelst terug.

Direct mailings het belangrijkst De voornaamste stroom van inkomsten was in 2011, zoals al jaren, afkomstig uit onze direct mailings. De brieven zijn met een netto-opbrengst van € 833.219 goed voor meer dan de helft van al onze inkomsten. De voorbije jaren werd zuinig geïnvesteerd in deze pijler van onze fondsenwerving. Het behoud van het aantal donateurs daarmee was onze voornaamste doelstelling.

Daarnaast zullen een aantal nieuwe initiatieven ontwikkeld worden die moeten toelaten de pijler overige giften en legaten te laten groeien. Zo zal onder meer ingezet worden op het vinden van bedrijfssponsoring en zullen we een aantal testcampagnes voor legaten en onze terreinvrijwilligers onderzoeken.

Dat de netto-inkomsten toch zijn gestegen is te danken aan het gegeven dat meer donateurs trouwer zijn én meer schenken dan vroeger. Tests in het najaar 2011 gaven aan dat de beste kansen op groei voor de komende periode zullen komen uit onze direct mailings. Aantal donateurs gedaald Artsen Zonder Vakantie schreef in 2011 minder fiscale attesten uit dan het jaar voordien. Dat is in de eerste plaats te wijten aan het in 2011 verhoogde bedrag dat in aanmerking komt voor fiscale aftrek. Dat werd vorig jaar opgetrokken van € 30 naar € 40. Heel wat kleinere donateurs vielen hierdoor uit de boot. De voorbije 2 jaar zette Artsen Zonder Vakantie, voor het vinden van nieuwe schenkers, voornamelijk in op straatwerving. In 2010 stonden we op straat in Franstalig België, maar met beperkt succes. Vorig jaar gingen we in Vlaanderen ook van deur tot deur in onze zoektocht. Het globale aantal permanente opdrachten steeg wel dankzij onze inspanningen, maar het aantal nieuw geworven donateurs bleef ver beneden verwachting. Verspreid over 2 jaar hoopten we 5.500 nieuwe actieve donateurs over de streep trekken, uiteindelijk werden dat er slechts de helft. Hoewel onze inspanningen voor het aantrekken van schenkers via direct mailing eerder beperkt waren, merkten we dat via onze brieven mensen toch makkelijker te overtuigen waren. 4.215 nieuwe schenkers in plaats van de voorziene 2.990 waren het resultaat.


Subsidies 21% van onze inkomsten is afkomstig uit subsidies. Na onze direct mailings zijn ze onze tweede belangrijkste bron van inkomsten. In 2011 ontving Artsen Zonder Vakantie een totaalbedrag aan subsidies van € 594.981.. De federale overheid was verantwoordelijk voor het gros van de subsidies. Ze reikten die uit in het kader van het driejarenprogramma 2011-2013. Verschillende Belgische steden en gemeenten deden ook hun duit in het zakje en schonken een totaalbedrag van net geen € 35.000. Daarnaast ontving Artsen Zonder Vakantie een aanzienlijke som van de Burundese afdeling van de Belgische Technische Coöperatie (BTC) voor een tweejarig chirurgisch project. De Nationale Loterij tenslotte schonk met bijna 70.000 € de eerste schijf voor moeder-kind-missies bij onze partnerziekenhuizen voor de regio Bukavu (Oost-Congo). Opvallend is wel dat Artsen Zonder Vakantie steeds meer een beroep moet doen op haar private donateurs. Ondanks de daling van de ontvangen subsidies voert Artsen Zonder Vakantie méér missies uit. Artsen Zonder Vakantie wil zijn engagement ten aanzien van haar partnerziekenhuizen ook de komende jaren nog verder verdiepen. We hopen dan ook dat de overheid, net als onze donateurs, mee wil investeren in de verdere groei van Artsen Zonder Vakantie.

JAARREKENINGEN 2011

ACTIVA

Vaste activa Vlottende activa

TOTAAL ACTIVA PASSIVA

Eigen Vermogen Schulden

TOTAAL PASSIVA

2011

2010

30.612

25.190

2.378.271

2.492.219

2.408.883

2.517.409

2.082.035

2.262.612

326.848

254.796

2.408.883

2.517.409

RESULTAAT 2011

RESULTAAT 2010

OPBRENGSTEN

2.827.790

2.669.949

Giften

2.162.256

1.976.999

594.981

612.386

Diverse opbrengsten

33.442

27.294

Financiële opbrengsten

37.112

15.302

0

37.967

KOSTEN

3.008.367

2.776.487

Zuidwerking

1.736.550

1.518.509

Algemene Werkingskosten

302.522

308.792

Fondsenwerving

676.287

787.109

Externe communicatie/sensibilisering

265.834

123.103

15.177

31.152

Financiële kosten

2.931

2.545

Uitzonderlijke kosten

4.682

1.406

Belastingen en taksen

4.383

3.871

-180.577

- 106.538

Subsidies

Uitzonderlijke opbrengsten

Afschrijvingen Algemeen

RESULTAAT

TOELICHTING BALANSEN RESULTATENREKENING

Werkingskosten De algemene werkingskosten bedroegen € 302.522 of 10 % van de totale kosten. Bij Artsen zonder Vakantie streeft het bestuur naar een effectieve en doelmatige inzet van middelen om de gestelde doelen te verwezenlijken en de financiële middelen optimaal te benutten voor het engagement in Afrika. De ratio’s voor het toekennen van de fiscale attesten komen geenszins in het gedrang. Balans en resultatenrekening Balans – Passiva • Diverse schulden: €12.984 is het bedrag van het niet gebruikte saldo voor het programma 2008 – 2010 dat aan DGOS dient terug gestort te worden. • Overlopende rekeningen: € 118.452: de subsidie voor het chirurgische project in Burundi werd nog niet helemaal uitgegeven in 2011 en voor 2012 moet DGOS het resterende saldo nog storten. Resultatenrekening Het boekjaar sluit af met een verlies dat € 55.955 beter is dan gebudgetteerd, voornamelijk te verklaren door: a. de kosten van de Zuidwerking die € 217.192 lager waren dan voorzien. b. de algemene werkingskosten die lager lagen omwille van lagere loonkost.


PROGRAMMA & BUDGET VOOR 2012 Zendingen en projecten In 2012 zetten we de activiteiten verder in onze 7 partnerlanden. De focus blijft liggen op de capaciteitsversterking van onze partnerziekenhuizen. Dit doen we door middel van vorming van lokaal personeel en materiële ondersteuning. Het uitvoeren van missies wordt dus consequent verdergezet, inclusief het versturen van materiaal. Er zullen 165 missies worden uitgevoerd. Een nog aan te werven hoofd van de Zuidwerking zal dit departement aansturen. Het hoofd van de Zuidwerking begeleidt tevens de medische en paramedische werkgroepen waarin protocollen, richtlijnen en materiaal voor de vertrekkende terreinvrijwilligers worden opgemaakt. Die protocollen worden in samenspraak met de lokale verantwoordelijken geïntroduceerd.

pen) introduceren nieuwe laboranten-terreinvrijwilligers in tropische labo-onderzoeken. Verder worden volgende projecten verdergezet, gezien het belang dat Artsen Zonder Vakantie hieraan hecht in functie van de lokale nood: • vesicovaginale fistelchirurgie • uitwendige fixateur • diabetes • brandwondenchirurgie Een gedeelte van de missies met betrekking tot deze projecten zal door lokale verantwoordelijken uitgevoerd worden.

Toelichting budget 2012

De uniformiteit van de rapportering (verslagen van teruggekeerde teams) wordt door het hoofd van de Zuidwerking geanalyseerd en gesynthetiseerd met als doel de kwaliteit van de missies en van de partnerschappen, op lange termijn, te verhogen. Zowel met de lokale partners als met de artsen en verpleegkundigen die de zending uitvoeren, wordt het aspect ‘duurzaamheid’ van de acties permanent beklemtoond en wordt er nagegaan hoe deze kan verbeterd worden.

Zuidwerking Het totale budget, dat in grote lijnen gelijk blijft, bedraagt € 1 775 580; een stijging ten opzichte van 2011 met afgerond € 40 000.

Artsen Zonder Vakantie blijft alert voor samenwerkingsmogelijkheden en synergie met andere ngo’s, zowel op het terrein als in België. Dit zit mee in de planning en werd ondertussen ook al geconcretiseerd.

• Hiervoor krijgen we van DGD € 584 472 subsidie (33% van het totaal budget).

Om de terreinvrijwilligers niet onvoorbereid op missie te sturen worden ook studie- en vormingsdagen georganiseerd: • Tropische pathologie: om de inzichten van terreinvrijwilligers te verbeteren: hiervoor worden eminente lesgevers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen gevraagd. • Culturele vorming: dit heeft als doel de vaardigheid van mensen in hun contacten met de lokale partners en met de lokale bevolking te verhogen. Deze vorming wordt erg gewaardeerd door de vertrekkende vrijwilligers. • Tropische labotechnieken: ervaren tropenlaboranten (o.a. voormalige lesgevers van het Tropisch Instituut in Antwer-

Er worden 165 zendingen voorzien, wat betekent dat er ongeveer 412 vrijwilligers in 7 landen bij ruim 57 partners de missie van Artsen Zonder Vakantie in de praktijk zullen brengen.

• Voor het tweejarig chirurgische project in Burundi dat in 2011 opgestart werd, is er voor 2012 een extra budget van € 69 813 (4% van het totaal budget). • De tweede schijf van de subsidie van de Nationale Loterij wordt aangewend voor het moeder- en kindproject en bedraagt voor 2012 € 14 000 (1% van het totaal budget). In totaal bedraagt de eigen bijdrage voor de Zuidwerking € 1 107 295 (62% van het totaal budget). In vergelijking met het budget 2011 daalt de eigen bijdrage met € 34 274. De subsidie neemt toe met € 73 304. Om alle missies te organiseren en de kwaliteit van onze acties in het zuiden te waarborgen, hebben we 7 fulltime equivalente medewerkers voor een totaal budget personeelskosten van € 413 185.

BUDGET 2012

RESULTAAT 2011

OPBRENGSTEN

3.002.597

2.827.790

Giften

2.288.312

2.162.256

668.285

594.981

Diverse inkomsten

21.000

33.442

Financiële opbrengsten

25.000

37.112

KOSTEN

3.103.410

3.008.367

Zuidwerking

1.775.580

1.736.550

Algemene Werkingskosten

339.519

302.522

Externe communicatie/sensibilisering

212.726

265.834

Fondsenwerving

759.085

676.287

14.000

15.177

2.500

2.931

Uitzonderlijke kosten/opbrengsten

0

4.682

Belastingen en taksen

0

4.383

-100.814

-180.577

Subsidies

Afschrijvingen Financiële kosten

RESULTAAT


Fondsenwerving Verwacht wordt dat netto-inkomsten het komende jaar zullen stijgen met € 43 258 tot een totaal van € 1 529 227 De 3 pijlers zijn: • Directe mailing (brieven): deze gaat onveranderd door en we voorzien een extra rekruteringsactie waardoor er € 89 592 minder netto-inkomsten zullen zijn, maar waarmee we binnenkort wel een beroep zullen kunnen doen op 6400 nieuwe donateurs. • Straatwerving: netto gaan de resultaten van deze pijler er het meest op vooruit. We verwachten € 171 596 meer inkomsten omdat er in 2012 geen wervers de straat zullen worden opgestuurd en er dus geen rekruteringskosten meer betaald moeten worden. • Overige giften en legaten: deze gebudgetteerde inkomsten zijn relatief onvoorspelbaar en schatten we netto voorzichtigheidshalve € 38 747 lager in. In 2012 werken we evenwel aan een aantal nieuwe initiatieven die deze pijler verder moeten helpen groeien. De extra geplande investeringen gaan mogelijk tijdelijk zorgen voor een overschrijding van de kostenratio van de fondsenwerving. Vallen de resultaten van onze nieuwe activiteiten mee, dan blijven we op termijn onder de grens van 30%.

Externe communicatie & sensibilisering Het budget bedraagt € 212 726 of een daling t.o.v. 2011 met € 53 108. Er wordt verder ingezet op een aantal activiteiten zoals: • de Clipcupactie • vervaardigen van een complete legatenbrochure • De Standaard Solidariteitsprijs • het uitbouwen van persrelaties • samenwerkingen met productiehuizen • updaten en up-to-date houden van de hele website • zorgen voor een constante stroom aan nieuws naar de buitenwereld toe • enzovoort. Het einddoel is de naambekendheid van Artsen Zonder Vakantie verhogen, wat gunstig is voor: • de fondsenwerving • het aantrekken van terreinvrijwilligers • de sensibilisering van de bevolking voor ontwikkelingssamenwerking De projecten fondsenwerving en externe communicatie, incl. website, worden gerealiseerd met 2 fulltime equivalente vaste medewerkers. Werkingskosten De werkingskosten zijn gebudgetteerd op € 339 519 of een stijging met € 36 997 De personeelskosten omvatten de directeur en het departementshoofd administratie (80% tewerkstelling).

Departement Fondsenwerving & Communicatie

Algemene Vergadering

Raad van Bestuur

Overkoepelend Bestuurscomité

Departement Zuidwerking

Ethisch Comité Departement Administratie

ALGEMEEN BEHEER Bestuursvorm Integriteit, openheid en transparantie zijn de drie grote pijlers binnen de dagelijkse werking van Artsen Zonder Vakantie. Er wordt gewerkt met een Raad van Bestuur die de organisatie leidt volgens de principes van corporate-governanceregels. Dit houdt in dat de Raad grotendeels een toezichthoudende functie heeft en dat de dagelijkse werking en de taken en verantwoordelijkheden die hierbinnen vallen de directeur aanbelangen. De Raad van Bestuur vergadert 4 keer per jaar samen met de directeur. De Raad controleert tijdens deze vergaderingen het jaarplan en de begroting (er gebeurt ook een maandelijkse rapportering). Daarnaast informeert de directeur de Raad over de dagelijkse werking en de uitvoering van vooropgestelde doelen en activiteiten. De hoofdactiviteiten van de organisatie worden aangestuurd door bestuurscomités. Elk comité wordt voorgezeten door de directeur en bestaat

uit het departementshoofd en uit personen die een concrete toegevoegde waarde hebben voor dit deelgebied, al dan niet bestuurders. Daardoor wordt de organisatie bestuurd door mensen die enerzijds dicht bij de praktijk staan en anderzijds toch voldoende afstand kunnen nemen. We sommen de verschillende bestuurscomités even voor u op: - Bestuurscomité Zuidwerking - Bestuurscomité Fondsenwerving en Externe communicatie - Bestuurscomité Financiën, Personeel en Administratie - Overkoepelend Bestuurscomité De eerste drie comités zijn verantwoordelijk voor de beleidsvoering in hun deelgebied; het overkoepelend bestuurscomité is gericht op de ganse organisatie en kan best vergeleken worden met een directiecomité in andere organisaties. Tot slot is er het Ethisch Comité dat zich buigt over de houding (de ethische code) van de terreinvrijwilligers die op missie gaan naar Afrika.

Bestuursorganen Raad van Bestuur Patrick Peeters Corneel Beyers Hilde De Bie Hugo Prims Clement Selleslagh Guy Declercq Nadine Van Puyvelde Overkoepelend bestuurscomité: Jan Goossens Patrick Peeters Corneel Beyers Clement Selleslagh


Algemene Vergadering Corneel Beyers Jacques Blairon Diederik Blockmans Jean-Victor Blondiau Françoise Castermans Hilde De Bie Frans De Weer Guy Declercq Thérèse Hauwaert Michel Hoogmartens Yves Kluyskens Aldegonda Martens Werner Mathieu Carole Meersschaert Reginald Moreels Bruno Mortelmans Gustave Nzuzi Theo Peeters

Patrick Peeters Stijn Peeters Hugo Prims Jan Rumbaut Clement Selleslagh Frans Theeuwes Tim Tollens Eric Tollens Musa Tugilimana Dirk Van Der Roost Nadine Van Puyvelde Ward Van Rompay Krista Vandenborre Luc Vanderheyden Nele Vangheluwe Nico Verdickt André Vincent Walter Zinzen

Erevoorzitter Frans De Weer Commissaris Wim Hendrickx, afgevaardigde van KPMG.

Meer weten? Artsen Zonder Vakantie Rode Kruisplein 16 2800 Mechelen T: 015/400 888 [email protected] www.azv.be Storten kan op rekeningnr: BE73 7331 0001 0060 Foto’s: Griet Hendrickx Vormgeving: Studio Gloria

AZV-jaarverslag 2011 I 1 JAARVERSLAG I 2011

Recommend Documents