Australië, fascinerend wijnland Impressie van de reis door de wijnstreken van Australië, gemaakt in augustus 2005 door Martijn van de Crommenacker van Restaurant Imko’s en Paul Op ten Berg (verslag). Vierendertig wijnbedrijven bezoeken in 3 weken, dat is geen sinecure. Maar de geweldige voorbereiding van en begeleiding door het AWBC (Australian Wine & Brandy Corporation) zorgde voor een feilloos verloop van deze ontdekkingsreis. Want voor ons beiden was dit het eerste bezoek aan Australië. Veel over gehoord en gelezen, al de nodige wijnen geproefd, maar nooit eerder bezocht. Vooroordelen We gingen dan ook op weg met een bepaald beeld, dat tijdens de reis echter voortdurend moest worden bijgesteld. Zwaar, alcoholisch, weinig terroir, overdreven houtgebruik, geen finesse en te weinig zuren maakten vrijwel altijd plaats voor elegant, evenwichtig, volop terroir, intelligent houtgebruik, verfijning en veelal een uitstekende zuurgraad. Kortom, Australië maakt momenteel wijnen met een stijl en balans die in Europa zeer gewild is. Honderden wijnen Honderden wijnen stonden op ons te wachten tijdens de reis. Wij bezochten achtereenvolgens de staten New South Wales (Lower en Upper Hunter Valley, Victoria (Geelong - Bellarine Peninsula, The Grampians, Yarra Valley en King Valley), South Australia (McLaren Vale, Barossa Valley, Clare Valley, Adelaide Hills en Coonawarra) en Western Australia (Margaret River, Geographe en Swan District). NEW SOUTH WALES Lower Hunter Valley Dit wijngebied ligt 250 km ten noorden van Sydney, reden genoeg om er vanuit deze stad met een binnenlandse vlucht naar toe te gaan. Lower Hunter ligt circa 75 m boven de zeespiegel en Upper Hunter circa 250 m. Ertussen kronkelt de Hunter River en de zee is niet al te ver verwijderd. Het gebied kent met 740 mm (Lower Hunter) en 620 mm (Upper Hunter) per jaar vrij veel neerslag, driekwart ervan valt bovendien in het groeiseizoen. Maar soms kan de thermometer ’s zomers gedurende enkele dagen 45º C aangeven. In de Hunter Valley is ruim 2.500 ha aan witte druivenrassen geplant, tegenover ruim 1.500 ha aan rode. Van de witte druiven nemen chardonnay en sémillon de belangrijkste plaatsen in, bij de rode is dat Shiraz. Behoudens een enkele uitzondering levert cabernet sauvignon in Hunter Valley wat minder goede wijn op. Sémillon Het is verbazingwekkend hoe prachtig de sémillons van Hunter zijn. Maar deze wijnen krijgen in de Nederlandse restaurants bij lange na niet de aandacht die ze verdienen. Het wordt hoogtijd dat hier een doorbraak komt. Het zijn gastronomische wijnen par excellence, vooral bij vis, schaal- en schelpdieren en bij de Aziatische keuken. Sémillon is de Montrachet van Hunter Valley. Het is een fenolisch vroeg rijpende, kritische druif die gevoelig is voor oxidatie. Een goede sémillon behoudt bij de juiste opslag zijn groengouden kleur nog jaren. Sémillon kan voortreffelijk rijpen en een opmerkelijke leeftijd bereiken, daarbij evaluerend van knisperende frisse citrus naar geroosterde honingtonen. Winemaker Ian Riggs van Brokenwood vertelde dat hij een Sémillon 1944 van Mount Pleasant proefde die nog uitstekend was. Handmatige pluk is bij sémillon een must en de wijnen krijgen in Hunter geen houtopvoeding.
Tyrrell’s Wines www.tyrrells.com.au Opgericht in 1850 door de Engelse emigrant Edward Tyrrell, is dit bedrijf uitgegroeid tot een van de boegbeelden van de Australische wijnwereld. Traditie en moderne technologie gaan bij dit familiebedrijf samen. Zo begon bij Tyrrell’s de zegetocht van chardonnay over Australië met de Pinot Chardonnay Vat 47 uit het oogstjaar 1971, de eerste commercieel geproduceerde wijn van dit druivenras. Wij werden ontvangen door Export Manager Grant Bellvé, die ons de wijngaarden en het bedrijf liet zien en vervolgens de wijnen liet proeven. De wijnstokken op de rode, ijzerhoudende, vulkanische, alluviale bodem worden bij Tyrrell’s niet geïrrigeerd. Er staat ook geen cover crop tussen de rijen stokken, want die zou te veel water nemen. Tyrrell’s bezit 140 ha wijngaarden in Lower en Upper Hunter, maar ook in McLaren Vale, de Limestone Coast en Victoria. Daarnaast worden ook druiven bijgekocht. Er wordt vroeg in de ochtend geplukt, voor de premium wijnen handmatig. Houten vaten wordt gebruikt voor gisting en opvoeding van chardonnay, maar niet voor sémillon. Het alcoholgehalte van deze laatste is hier namelijk 9,5 tot 11,5 %, waardoor hout direct zou overheersen. Sémillon is de grote specialiteit van Hunter Valley. De hoge zuurgraad en het lage alcoholgehalte geven de wijnen unieke expressie en de potentie om 20-30 jaar te ouderen (1982 is nu nog fantastisch!). De sémillon wordt vrij groen geplukt, waarbij de druivenpitten echter wel rijp zijn. Tyrrell’s wil geen fenolische tonen in de sémillon. De witte wijnen krijgen nooit malolactische gisting. 8 Vat 1 Hunter Sémillon 1998, Tyrrell’s Druiven van de beste percelen met de oudste stokken. Alc. 10,4 %. Complexe geur van tropisch fruit als ananas, doet denken aan een grote witte Bourgogne van 10 jaar oud. Strak droog, geroosterd brood, prachtige vitale zuren, rijk van smaak (in zout ingelegde citroen), in de mond meer herkenbaar als sémillon. Complexe en lange finale met vanille, iets boenwas, ananas, papaja en citrusschil. 8 Vat 1 Hunter Sémillon 1994, Tyrrell’s Een zeer heet oogstjaar, met in januari overal bosbranden rond de wijngaarden. Na de gisting rijpte deze wijn 6 weken op de lie. In de krachtige neus diepe, elegante tonen met iets boenwas, honing, geroosterd brood en ananas. Zeer krachtig en rijp van smaak, met machtige tonen van grapefruit- en limoenschil, boter, vanille en iets petrol. Prachtige zuren, grote lengte. De wijn heeft – nogmaals – totaal geen hout gehad, maar je krijgt wel een soortgelijke impressie. 8Rufus Stone McLaren Vale Shiraz 2003, Tyrrell’s Van de eigen wijngaard in Willunga, McLaren Vale. De druiven worden daar gekneusd en voor gisting naar Hunter Valley vervoerd. 15 maanden rijping op Franse en Amerikaanse barriques (nieuw, 1 en 2 jaar oud). Alc. 14,5 %. Bramen en zwarte bessen. Vol en zeer krachtig van smaak met uitstekende tannines, veel fruitvulling en concentraat. Pittige finale, ‘nieuwe wereld stijl’. 8 Rufus Stone Heathcote Shiraz 2003, Tyrrell’s Heathcote is een veelbelovend district voor rode wijn in Victoria, 100 km t.n.v. Melbourne, met rode bodems op de hellingen van Mount Camel en een relatief koel klimaat. De wijngaarden van Tyrrell’s werden aangeplant in 1994. Tien dagen gisting op de schillen, een derde werd geperst en verder vergist op barrique. 15 maanden rijping op 70% Franse en 30% Amerikaanse barriques, waarvan 40% nieuw. Alc. 15%. Diep geconcentreerde geur van zwart fruit, animal. Superbe fruit in de smaak, ondersteund door specerijen, vanille en fluwelen tannines. Machtige wijn met fraaie zuurgraad, grootse lengte.
Importeur Tyrrell’s: Le Vin en Direct 074-3777333 McWilliam’s Wines www.mcwilliams.com.au Phil Ryan, Chief Winemaker sinds 1985, ontving ons. Ook McWilliam’s is een bedrijf met een flinke historie - anno 1877 - en een van de grootste familiebedrijven van Australië. McWilliam’s bezit wijngaarden en 6 wineries in de belangrijkste wijngebieden van Australië, waaronder naast Hunter Valley de streken Hilltops (100 ha) en Riverina in New South Wales, Yarra Valley in Victoria en Coonawarra (300 ha) in South Australia. In Hunter Valley is de Mount Pleasant wijngaard met 125 jaar oude stokken de meest waardevolle bezitting. De eerste winemaker was der legendarische Maurice O’Shea, die in Montpellier studeerde en het bedrijf tot bloei bracht. In 2004 heeft McWilliam’s in Sydney een Wine Academy opgericht www.mcwilliams.com.au/Home/academy_of_wine.asp. De internationale distributie van de wijnen van McWilliam’s – een breed portfolio met 200 wijnen, versterkte wijnen en alcoholica van Aus$ 3 tot 85 - is toevertrouwd aan E. & J. Gallo uit Californië. Wij proefden zowel jonge als gerijpte wijnen, maar de wijnen komen pas na circa 5 jaar rijping op de markt. Naast stalen tanks gebruikt McWilliam’s nog veel betonnen cuves, die ieder jaar opnieuw vanbinnen worden voorzien van een nieuwe laag was. 8 Lovedale Sémillon 1999, McWilliam’s Van de Lovedale wijngaard met arme witte zand en klei bodem. Handmatige pluk, langzame koele vergisting. Ook bij McWilliam’s krijgt sémillon hout noch malo. 6 weken rijping op de lie. In alle witte wijnen wordt wat koolzuur gelaten, die de wijn beschermt tijdens rijping. Alc. 11,5 %. Zeer rijke geur met complexe tonen van boter, honing, kruiden, bloesem en hooi. Licht vettige inzet van een rijke smaak met appel en ananas. Nog erg jong, nog weinig petrol, beendroog (geen restsuiker) maar prachtig fruit geeft de balans. Deze wijn smeekt om schaal- en schelpdieren. We genieten van de combinatie met de romige, fruitige Pacific Oysters van de rotsen uit Port Stevens. 9 Elizabeth Sémillon 2000, McWilliam’s De druiven komen voornamelijk van de Mount Pleasant wijngaarden Lovedale en Middle Creek. 2000 was een sensationeel jaar met het mooist denkbare fruit. Handmatige pluk, langzame koele vergisting. 6 weken rijping op de lie. Alc. 11,5 %. Prachtige neus, met zeer rijke aroma’s van boter, grapefruitschil, iets petrol en licht boenwas. Uitermate fraai van smaak, met kruisbessen, lychee, vers gemaaid gras en asperge. Zeer lang, zeer complex. 9 Mount Pleasant Museum Release Elizabeth Sémillon 1997, McWilliam’s Van een koel en nat jaar. Alc. 11 %. Complexe, subtiele geur met zowel fris limoenfruit, kruiden (salie en tijm) als vanille, mint, petrol, boter en fijne boenwas. Het mondaroma vertoont grapefruit en limoen naast angélique, sukade, noten, honing en geroosterd brood. Zeer veel lengte, blijft fris en verfijnd. 9 Mount Pleasant Museum Release Elizabeth Sémillon 1994, McWilliam’s Winemaker Phil Ryan vertelde ons over de enorme bosbranden in 1994, die op nieuwjaarsdag begonnen. Tot Sydney was de lucht 6 dagen lang zo donker dat je geen zon kon zien. Toen daarna de pluk begon bleek die een prachtige kwaliteit druiven op te leveren met veel suiker en geconcentreerde aroma’s. Alc. 10,5 %. De geschakeerde neus is wat meer gesloten dan die van 1997, met veel verfijning, petrol, angélique, iets animal en honing. In de mond honing en kamperfoelie, ietwat medicinaal, met sublieme balans en imposante zuurgraad. De meeste lengte tot nu toe. De zilte minerale toon van de wijn is erg fraai bij de vers gekookte koude prawns. 9
Maurice O’Shea Chardonnay 2003, McWilliam’s
Het droogste groeiseizoen sinds 1902 resulteerde in een zeer kleine oogst van druiven met ongekende rijpheid, resulterend in wijnen met rijk fruit en gebalanceerde zuren. Een week gisting op tank, daarna 2 weken in 100 % nieuwe Franse barriques en hogsheads (238,7 liter), waarop de wijn nog 6 maanden rijpte met regelmatige bâtonnage. Voor deze wijn werden de beste vaten geselecteerd. Alc. 14 %. De wijn geurt wat naar cognac, met zeer krachtig fruit en een klein medicinaal accent. Je proeft gebalde kracht waarbij machtig fruit en het rokerige, vuursteenachtige van het hout om de eerste plaats vechten. Groot potentieel: verdere rijping is nodig om de balans op hoog smaakniveau uit te bouwen. Met de vrij zoute prawns vormt de wijn een fascinerende zoet-zout combinatie. 9 Mount Pleasant Maurice O’Shea Shiraz 2003, McWilliam’s Van de indrukwekkende 125 jaar oude wijnstokken die we in de Mount Pleasant wijngaard zagen. De met de hand geplukte druiven kregen na kneuzing eerst 24 uur koele inweking op de schillen. De gisting vond plaats in open tanks, met 2 maal daags overpompen. Na persing werden gisting en malo voltooid op Franse barriques. De wijn werd gebotteld in december 2004 en komt in 2006 op de markt. Alc. 14 %. De eerste geurindruk geeft wat gebrand rubber, maar dat maakt al snel plaats voor complexe tonen van kruidig bramen- en bessenfruit met zwarte peper, lavas, iets metaal, edel hout en chocolade. De smaak brengt satijnachtige tannines en rijk vlezig fruit van zwarte bessen en pruimen. De vluchtige zuren zijn mooi onder controle en dragen bij aan de complexiteit. Imposante finale. 9 Mount Pleasant Rosehill Shiraz 2000, McWilliam’s De Rosehill wijngaard meet 30 ha en werd in 1945 op Mount Pleasant aangelegd op een rijke, zware, vulkanische leembodem door Maurice O’Shea. Vinificatie in grote lijnen als bij de vorige wijn, met 8 dagen lang twee maal daags overpompen. Hier werden echter voor het afmaken van de alcoholische gisting, voor de malo en voor de rijping (18 maanden) 100 % nieuwe Amerikaanse eiken puncheons (318 liter) gebruikt. Alc. 14,5 %. Nu nog uitsluitend in Australië op de markt (Aus $ 25), maar binnenkort ook internationaal. In de complexe, compacte neus jong en krachtig frambozenfruit en dat van pruimen en zwarte bessen, maar ook de geur van een koeienstal. Kruiden, cederhout en kokos van het Amerikaanse hout. Zeer verleidelijk fruit in de smaak, met superbe kwaliteit, naast chocolade, rozenbottel, zwarte kersen, pruimen en zijdezachte tannines. Fraaie lengte, potentie voor 10-15 jaar. 9 Mount Pleasant Maurice O’Shea Shiraz 1998, McWilliam’s Van 120 jaar oude stokken uit de Old Hill Vineyard op Mount Pleasant, met een zware, rijke vulkaanbodem. Net als overal in Australië was 1998 een superjaar. 48 uur koele inweking op de schillen en 18 maanden rijping op hogsheads (238,7 liter) van Amerikaans eiken. Alc. 14 %. In de zeer complexe neus stro en hooi, pruimen, bloesem, specerijen, leer en iets medicinaals. Dat alles zet zich voort in de machtige smaak, die laag na laag van fantastisch fruit toont, omfloerst met de mooist denkbare tannines. De wijn is nog zo jong dat met 6 maal overgieten pas chocolade in de smaak komt. Een wijn als deze heeft wel 20 stadia, die elke keer een ander beeld neerzetten. Een enorme prestatie. McWilliam’s durft wel: volgend jaar komt deze wijn met schroefdop op de markt. Nieuwe generatie wijnmakers Winemaker Phil Ryan vertelde dat nu in Australië veel meer aandacht wordt geschonken aan de wijngaarden dan voorheen. Typiciteit van druivenras en diversiteit van terroirs en microklimaten zijn nu de grote drive. Jonge Australiërs kijken veel naar Europa. De ervaringen die ze daar opdoen, brengen ze hier in praktijk. Distributie McWilliam’s: Gallo Nederland 020-6554000. Op dit moment zijn slechts enkele basiswijnen van McWilliam’s in ons land te koop. Een vrij breed pakket echter, met de nodige topwijnen, wordt sinds kort in Engeland door Gallo verdeeld (Jeff Bland, Managing
Director, Continental Europe, E & J Gallo Winery, Wellington House, 4-10, Cowley Rd., Uxbridge, Middlesex UB8 2XW UK Phone: 44-1895-813-444 Fax: 44-1895-818-043). In Nederland is Gallo op zoek naar een importeur die deze prachtige collectie wil gaan leveren aan de horeca. Bimbadgen Estate Wines www.bimbadgen.com.au Dit jonge bedrijf vestigde zich in 1996 in het plaatsje Pokolbin, temidden van een wijngaard uit 1970. National Sales & Marketing Manager Paul Stuart en Winemaker Simon Thistlewood lieten ons eerst de wijngaarden zien. Deze hebben ondiepe bodems van circa 30 cm met daaronder rotsen. Sinds 2005 beschikt Bimbadgen over een computergestuurd systeem voor druppelirrigatie, dat ’s nachts in werking is. Vooral de sémillon druif vraagt namelijk behoorlijk wat water en ontwikkelt op de kleibodems veel aroma. Bemesting vindt vanaf het 2e jaar plaats, met kippenmest. Om de tien jaar wordt ’s winters een deel van de oude stokken vervangen. Daarbij ent men de nieuwe stok op het oude wortelstelsel, dat even boven de grond is afgezaagd. Na twee jaar is de nieuwe wijnstok dan alweer actief en zijn de druiven bruikbaar. We zien sémillon, verdelho, sauvignon blanc, chardonnay, sangiovese en shiraz staan. Rendementen variëren hier tussen 36 en 45 hl/ha, maar er bestaat geen wettelijk minimum. De beoogde stijl van de wijnen is Australisch/Mediterraan en er worden zowel Franse als Amerikaanse barriques gebruikt. 7,5 Signature Sémillon 2001, Bimbadgen Van de beste druiven, handmatig geplukt, vergisting op tank bij 12º C. Alc. 11,8 %. Prachtneus, bijzonder fraaie kruidige citrus. Rijpe smaak met rijkdom, nog niet sterk ontwikkelde petrol en complexiteit. Fris en sappig, met knisperende limoen en mint in de finale. Elegant. (Nog) niet in NL. 8 Individual Vineyard Signature Shiraz 2003, Bimbadgen De druiven komen van de wijngaard Palmers Lane in de omgeving van de winery. Zeer kleine oogst, geconcentreerde druiven. Gisting bij 20-28º C met drie maal daags overpompen. Rijping op Franse barriques gedurende 20 maanden. Alc. 14,5 %. Zoetige geur met geconcentreerd dik rijp fruit, chocolade en specerijen. Krachtige, compacte, vrij complexe smaak met veel materie van rood en zwart fruit. Zeer veel lengte. Elegantie blijft overeind. Distributie Bimbadgen via: Wine-ex Support
[email protected] Brokenwood Wines www.brokenwood.com.au Dit bedrijf bevindt zich ook in de plaats Pokolbin en werd eind jaren 60 opgezet als een ‘speeltje’ door 3 advocaten uit Sydney. Ze kochten voor veel geld een wijngaard van 4 ha en beplantten die in 1970-1971. Het project werd echter een obsessie, het breidde zich meer en meer uit en slokte alle tijd en energie van de heren op. Het aantal partners in de onderneming is uitgegroeid tot 23. In 1982 werd Ian Ridge benoemd tot Winemaker en Managing Director. Hij ontving ons in een restaurant, waar hij ons tijdens een heerlijke maaltijd zijn wijnen liet proeven. Brokenwood kreeg zo’n goede naam dat de vraag naar wijnen boven het bezit aan wijngaarden uitsteeg. Sinds 1978 worden druiven bijgekocht uit McLaren Vale, Padthaway, Beechworth, King Valley, Cowra, Bathurst, Hunter Valley en Orange. De basislijn heet ‘Cricket Pitch’, daarnaast is er een Varietal Range, een Single Vineyard Range en de topwijn Graveyard Vineyard. De productie bedraagt 1.200.000 flessen. Alle wijnen van Brokenwood worden met schroefdop gebotteld. Dan kan minder zwavel worden gebruikt, maar hygiëne wordt nog belangrijker.
9 Mount Panorama Chardonnay 2004, Central Ranges, Brokenwood Van de gelijknamige wijngaard, omgeving Orange, op 750 m hoogte en met stokken uit 1996. De hele trossen werden uitgeperst en met autochtone gistcellen vergist op 80 % nieuwe en 20 % een jaar oude Franse barriques, waarbij sommige vaten malo ontwikkelden. Twaalf maanden rijping op de lie met een tot twee maal per week bâtonnage. Alc. 14 %. De complexiteit die is neergezet door de wilde gisten is evident. Tropisch fruit (mango) en limoen, rijk aan glycerol. Zeer elegante wijn met veel structuur en balans, die één lijn vertoont. Of zoals de Australische Father of Wine Len Evans zei: “A great wine has line”. De finale is opvallend lang en de mond blijft schoon door de frisse zuren. Nog veel te jong. AUS $ 30. 9 ILR Reserve Sémillon 1999, Brokenwood ILR zijn de initialen van de mede-eigenaars. Deze wijn van een groot wijnjaar komt eind 2005 op de markt. De geselecteerde druiven werden gekneusd met minimale toevoeging van zwavel en direct gekoeld. Gisting op tank gedurende 2 weken. Alc. 11 %. Complexe, boterige wijn met stro, petrol, geroosterd brood, krachtige limoen, vanille, noten, boenwas en perzik. De ingehouden potentie blijkt uit de geconcentreerde materie en de grootse lengte. 9+ Shiraz Graveyard Vineyard 2003, Brokenwood Van 35 jaar oude stokken uit een droog wijnjaar, resulterend in een zeer geconcentreerde wijn. Vier dagen koude inweking op de schillen werden gevolgd door vijf dagen gisting in kleine tanks van 2 ton, waarbij twee maal daags de hoed werd ondergedompeld. Malo en rijping vonden plaats op barriques, 80 % Frans en 20 % Amerikaans, waarvan 80 % nieuw. Ook deze topwijn van AUS $ 100 werd gebotteld met schroefdop. Alc. 13,5 %. Zeer diepe kleur, nog erg jeugdig. Krachtige geurimpressie met complexe tonen. Teer, zwarte kersen en kruidig hout komen in de smaak naar voren, met veel vulling en fraaie balans. Gronderige finale, vraagt om nog zeker 5 jaar verder rijpen. Groots. Brokenwood zoekt een importeur. Upper Hunter Valley Dit gebied ligt circa 220 m boven zeeniveau, urenlang rijden van Lower Hunter. We hadden hier dan ook slechts tijd voor een wijnbedrijf. In Upper Hunter valt circa 600 mm regen per jaar en de gemiddelde jaartemperatuur bedraagt 23,6º C. Chardonnay en sémillon blijken hier de meest geschikte druivenrassen te zijn. Rosemount Estate www.rosemountestate.com Een gigantisch bedrijf, op een afstand van 3 uur rijden van Pokolbin diep in de heuvels bij het plaatsje Denman gelegen, jawel: aan de Rosemount Road. Sinds begin jaren tachtig bouwde oprichter Bob Oatley dit familiebedrijf vanuit Upper Hunter uit tot een van de bekendste van Australië, met 1400 ha wijngaarden in 7 districten en wereldwijde export. Wij werden op een regenachtige dag ontvangen door Matthew Koch, Winemaker / Winery Manager. Hij nam ons mee in de wijngaarden en vertelde dat vanwege de vochtigheid in Upper Hunter geen goede resultaten mogelijk zijn op hogere hellingen dan de 220 m waarop de wijngaarden nu liggen. Dat is echter wel het geval in Orange, waar Rosemount 80 ha wijngaarden heeft op 875 tot 900 m hoogte. De wijnstreek van Denman is het meest geschikt voor chardonnay, sémillon en shiraz. Roxburgh Vineyard Deze uit 1966 daterende, 20 ha grote wijngaard bij Denman is het witte paradepaardje van Rosemount. Slechts 20 % van de druiven komen in de Roxburgh Chardonnay
terecht, die altijd wordt geblend uit verschillende blocks. In de op 200 m hoogte gelegen Roxburgh Vineyard is het gemiddeld 23,6º C, circa 2 graden koeler dan in de omringende wijngaarden. Jaarlijks valt hier 620 mm regen. De diepe bodem is de befaamde rode ijzerhoudende Terra Rossa met vulkanische elementen, en gebroken kalksteen in de onderlaag. De stokken werden geplant in 1971 en 1972 en behoren daarmee tot de oudste chardonnay stokken van Australië. De eerste Chardonnay Roxburgh was van 1978. Hier wordt uitsluitend handmatig geplukt en de meeste druiven worden als hele trossen geperst. Bij de gisting wordt voor 20 tot 100 % van autochtone gisten gebruik gemaakt*. Er is sprake van 100 % malo. Opvoeding op de fijne lie op 80-100 % nieuw Frans eiken. Al dan geen bâtonnage, afhankelijk van het oogstjaar. Alleen de beste vaten komen in de Roxburgh Chardonnay terecht. Daarbij probeert winemaker Matthew Koch met zijn internationale team van 5 collega winemakers door de jaren heen eenzelfde stijl te behouden, met zo min mogelijk wisselingen. Voor de uiteindelijke blend wordt de wijn gebruikt van zowel oude als jonge stokken. Roxburgh Chardonnay heeft gemiddeld 13,5 % alcohol. In vergelijking met de Bourgogne zijn de wijnen hier minder mineraal, maar hebben meer rijp fruit, zijn fenolischer en hebben meer body. Het is hier niet altijd mogelijk om fenolisch rijp te plukken: dan zou de wijn te alcoholisch worden en zou de zuurgraad in elkaar zakken. * Bij vergisting met autochtone gisten ligt altijd het gevaar van het ontstaan van ongewenste aroma’s, veroorzaakt door bret (brettanomyces) op de loer. De winemakers van Rosemount hebben het probleem van bret echter onder de knie. Ze weten de hoeveelheid te beperken tot een aanvaardbaar niveau dat op positieve wijze veel smaak geeft aan de wijn. Daartoe wordt een deel autochtone gisten ingezet. Het is nu zaak om begrip en waardering voor deze toepassing te kweken bij de consument. Proeverij Matt Koch liet ons een serie witte en rode wijnen proeven die er zijn mocht. Bij de witte wijnen streeft hij naar kracht en elegantie. Dat bereikt hij onder meer door een zachte persing, waardoor zo weinig mogelijk tannines uit de schil komen, en door alle chardonnay wijnen volledige malo te laten ondergaan. Voor de eenvoudigste – hier niet vermelde – chardonnay wijnen gebruikt hij 15 % houtstaven. Witte wijnen 7,5 Orange Vineyard Chardonnay 2002, Rosemount Estate Wijngaarden uit 1989 op heuvels aan de voet van Mount Canobolas (Blue Mountains) in New South Wales. Door de hoogte van 900 m is het hier - met gemiddeld 19º C in januari (zomer!) - vrij koel. 850 mm neerslag per jaar. Rode vulkanische bodem met löss. Opvoeding 11 maanden op 100 % Franse barriques, nieuw en eerstejaars. Licht rokerige citrusgeur. In de elegant aangezette smaak naast fris citrusfruit met hoge zuurgraad ook cashewnoten. Erg mooi glas wijn, zeer gastronomisch, met veel invloed van de fijne lie. Fluwelen finale met mooie uitwaaierende lengte. 7,5 Giants Creek Chardonnay-Viognier 2004, Hunter Valley, Rosemount Estate Single Vineyard wijn van 93 % chardonnay en 7 % viognier. Hier worden met opzet oudere barriques voor de 12 maanden durende rijping - met uitsluitend autochtone gisten en wekelijkse bâtonnage - gebruikt, om de natuurlijke finesse uit de wijngaard, met een bodem van verweerde zandsteen, intact te laten. De wijn is bedoeld als maaltijdwijn. Abrikozengeur met perzik en citrus, erg apart. In de exotische smaak o.a. darjeeling thee. De viognier heeft ondanks het kleine percentage veel impact. Prachtig bij oosterse gerechten. € 16,05 ex (2002).
8 Roxburgh Chardonnay 2003, Hunter Valley, Rosemount Estate Jeugdige kleur, als enige van deze witte wijnen ook een groenzweem. In 2003 werden uitsluitend autochtone gisten gebruikt en circa 80 % nieuw hout. De neus heeft iets medicinaals (jodium), bergamot, citrusschil en hout. De smaak is krachtig tot zeer krachtig en vertoont veel complexiteit. De toast van het hout is wellicht wat fors en de wijn heeft meer tijd nodig voor ontwikkeling. Na veel beluchting komt perzikfruit naar voren. Machtig in de finale. € 26,60 ex. Rode wijnen 7+ Hill of Gold Cabernet Sauvignon 2003, Rosemount Estate Van wijngaarden uit Mudgee, aan de westzijde van de Blue Mountains in New South Wales op 550 m hoogte, met een bovenlaag van rode klei en leem op kwarts en grint. Men streeft hier naar optimale rijpheid en zachte tannines. Vergisting in open fermenters. 2003 was een warm jaar met laag rendement en zeer geconcentreerde druiven. Voornamelijk Amerikaans eiken bij deze wijn. Elegante neus met fraai, levendig, elegant zwart bosfruit. Sappig en verrassend elegant ook in de smaak, mede door de nieuwe generatie Amerikaans eiken. Zeer rijp fruit, om jaloers op te zijn. Daardoor nu al erg mooi op dronk. € 10,05 ex. 7,5 Hill of Gold Shiraz 2003, Rosemount Estate Eveneens uit Mudgee. Meer gesloten qua geur, maar kruidiger. Iets thee, bramen en pioenrozen. Ook in de mond meer kracht, door heerlijk fruit met volle, mooi afgeronde tannines. Die worden goed in balans gehouden door de hogere zuurgraad. € 10,05 ex. 8 Mountain Blue Shiraz Cabernet Sauvignon 2000, Rosemount Estate De beste wijn van Rosemount uit Mudgee, van ruim 45 jaar oude stokken. Het is een blend van uitgelezen druiven, 85 % shiraz en 15 % cabernet sauvignon. De twee rassen worden apart vergist en 22 maanden opgevoed op 100 % nieuwe barriques, Amerikaanse en Franse. 2000 was een moeilijk jaar met veel regen. Nog gesloten in de geur, met complex diep fruit, tijm, rozemarijn en oregano. Compacte smaak met zijdezachte tannines, zo fijn dat je de kracht van de wijn niet proeft. Vlezig, kruidig, zoetig middengedeelte met mint en eucalyptus, voorbeeldig houtgebruik. De finale is uiterst elegant en nodigt uit tot een tweede glas. Bij zeebaars met pikante kruiden. € 27,05 ex. Importeur: L'Exception Cordier 079-3600708 VICTORIA Geelong Vanuit de wereldstad Melbourne reisden wij per limousine met chauffeur zuidwaarts om de Port Phillip Bay, via de plaats Geelong naar het Bellarine Peninsula. In 1842 werden hier de eerste wijngaarden aangeplant, voornamelijk door Zwitserse immigranten. De aanblik van huizen en landschappen weerspiegelt nog steeds het Zwitserse stempel. Geelong geniet de twijfelachtige eer dat hier in 1875 voor het eerst in Australië phylloxera werd geconstateerd. In paniek werden alle wijngaarden gerooid. Pas in 1966 begon de herplanting, waarmee een gat van ruim 80 jaar in de wijnproductie ontstond. Geelong kent vijf niet officiële subgebieden, waaronder Bellarine Peninsula. Er is ruim 350 ha aan wijngaarden. Bellarine Peninsula Het klimaat op dit schiereiland wordt 270º rondom volledig bepaald door de oceaan aan de ene en door de baai aan de andere kant. De omstandigheden liggen qua temperatuur en zonneschijn een beetje tussen die van Bordeaux en Bourgogne in. De herfst duurt
lang en is meestal koel en droog, waardoor chardonnay en pinot noir bijna ieder jaar optimale rijpheid bereiken. De later rijpende cabernet sauvignon en shiraz hebben het vaak moeilijker door koude en vochtigheid. De voornaamste bodemsoort in dit heuvelachtige gebied is vulkanische klei met basalt op een onderlaag van kalksteen. Scotchmans Hill www.scotchmans.com.au Wijnmaakster Cate Looney ontving ons allerhartelijkst. Ze werkt sinds vijf jaar voor Scotchmans Hill en deed haar studies aan Davis University in Californië. David en Vivienne Browne begonnen hun boutique winery Scotchmans Hill in 1982 met riesling, cabernet sauvignon, gewürztraminer en chardonnay. Later kwamen daar sauvignon blanc, shiraz en pinot noir bij. Behalve van eigen wijngaarden verwerkt Scotchmans Hill druiven van 10 contractboeren, die samen 70 ha bezitten. Met de inrichting van een weerstation zijn ziektes en plagen sterk gereduceerd, evenzo het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Scotchmans Hill heeft in 1998 een eigen pijpleiding van 7 km laten aanleggen voor de aanvoer van water ten behoeve van irrigatie. In de moderne winery vinden we behalve roestvrijstalen tanks ook 900 Franse barriques, die drie jaar meegaan. De vier medewerkers van kelder en wijngaard volgen een education permanente, wat uiteraard zijn vruchten afwerpt. Het bedrijf presenteert vier series wijnen: Single Vineyard wijnen van de Sutton Vineyard (chardonnay) en de Norfolk Vineyard (pinot noir); Scotchmans Hill, van geselecteerde druiven uit Geelong; Swan Bay, van druiven uit koele gebieden in Victoria, gevinifieerd op Scotchmans Hill Winery; The Hill, fruitige basiswijnen voor een brede markt. Het familiebedrijf exporteert naar 16 landen en neemt 40 % van de flessenproductie van Geelong voor haar rekening. Bij de wijnproeverij schoof General Manager Matthew Browne aan. 7,5 Scotchmans Hill Sauvignon Blanc 2004, Scotchmans Hill Van 12 tot 20 jaar oude stokken. Vergisting op stalen tank, geen hout. Zes weken rijping op de lie, geen bâtonnage. Gebotteld met schroefdop. In de geur een klein accent van grassige thee met rijpe appel, kruisbessen en lychee. Volle, sappige, frisse smaak met elegant en rijp fruit, fijn en expressief. 8Scotchmans Hill Riesling 2004, Scotchmans Hill Van stokken uit 1982 uit een kleine wijngaard van 0,6 ha vlakbij de winery. Vergisting op stalen tanks, geen hout. Zeer typerende geur van riesling, met uitstekend fruit van fijne perzik en bergamot. Erg mooie, droge smaak met veel vulling, fraaie zuren en absoluut geen pétrol (door erg zacht te persen). Dit is echt vakwerk, zeer zuiver, met veel klasse en complexiteit. 8Scotchmans Hill Chardonnay 2004, Scotchmans Hill Van 12 tot 20 jaar oude stokken. Voor 100 % op Franse barriques vergist, met een klein gedeelte autochtone gisten (in de nieuwe vaten: gebruikte vaten bevatten vaak ongewenste wilde gisten). Rijping gedurende 12 maanden op de lie in nieuwe tot 3 jaar oude barriques met regelmatige bâtonnage, zonder oversteken. Geen malo. Zeer mooie geur, licht nootachtig. Het prachtige elegante citrusfruit staat in de complexe smaak voorop, met daarnaast romige amandelen. Lange finale met citrus en sappige perzik, evenwichtig verweven met de zuren. 8,5 Sutton Vineyard Chardonnay 2002, Scotchmans Hill Van deze single vineyard (0,6 ha) werden in dit koude jaar slechts 6 vaten van deze wijn gemaakt. De druiven van de 20 jaar oude stokken waren erg klein en slechts een kwart werd voor deze wijn gebruikt. Rendement 10,5 hl/ha. Alles werd op barrique vergist met
50 % autochtone gisten, geen malo. Om de 2 weken bâtonnage gedurende 6 maanden. In totaal 16 maanden op de fijne lie op barriques uit de Vogezen, 1/3 nieuw, 1/3 een jaar oud, 1/3 twee jaar oud. Ontwikkelde, complexe, zeer elegante en bijzondere geur met veel expressie en typiciteit. Noten, Chinese thee, perzik, kweepeer en jasmijn. Complexe smaak met opmerkelijke elegantie. Zilte en nootachtige finale met imposante lengte. Consumentenprijs in Australië circa AUS $ 70 (€ 43,50). 8 Norfolk Pinot Noir 2002, Scotchmans Hill Single vineyard wijn met – door het koude jaar - een rendement van 9 hl/ha. De twee geoogste lots kregen geen koude inweking vooraf. Van een kwart van de druiven werden de hele trossen vergist bij 32º C gedurende 6 dagen in kleine open kuipen met regelmatig onderdompelen van de hoed. Na de gisting vond 2 tot 3 uur nagisting plaats om de tannines te verzachten. Rijping gedurende 16 maanden op Franse barriques. Diepe, complexe, aardse neus met fruit van aardbeien en kersen. Prachtige pinot smaak, vlezig en viriel. De stijl doet denken aan Nuits St. Georges. Heeft zeker nog 5 jaar rijping nodig. 7,5 Scotchmans Hill Shiraz 2003, Scotchmans Hill Deze wijngaard ligt direct aan zee en heeft 7 jaar oude stokken. Open vergisting in kleine kuipen met handmatig onderdompelen, maceration gedurende 21 dagen. Rijping op 1, 2 en 3 jaar oude barriques gedurende 18 maanden. Alcohol 14,9 %. Aparte, geparfumeerde neus met krachtige Provençaalse aroma’s van bloemen, lavendel en cassis. Zeer kruidig van smaak, waarbij de hoge zuurgraad een lange looptijd voorspelt. Elegant glas met kwaliteit en veel lengte. Barrique proeverij in de kelder Cate Looney nam ons vervolgens mee in de wijnkelder, waar wij uit barriques een grote serie wijnen proefden. Uitschieters waren: 8 Pinot Noir 2005 Van 20 jaar oude stokken, met wilde gisten gevinifieerd. Zeer mooie pinot neus, zeer geconcentreerd. Ietwat merlot-achtig in de mond, mooie smaak met klasse. 8 Pinot Noir 2005, whole bunch fermented Hier werden hele trossen vergist. De wijnen die op deze wijze worden vergist zijn altijd lichter van kleur. Zeer krachtige geur. Veel vulling in de rijke smaak, met wat krenten, rozijnen en mest. 8,5 Pinot Noir 2005, kloon 115 Super neus. De meest Franse stijl. Zal zich langzamer ontwikkelen. Zeer complex. 8 Shiraz 2005 Geproefd van een nieuwe Allier barrique. Met Amerikaans hout zou dit te machtig worden. Zeer intense geur. Zeer krachtige smaak met pruimen. Zeer bijzonder tot subliem. Importeur: Ahold 075-6599111 The Grampians – Great Western Op 5 uur rijden ten noordwesten van Melbourne ligt het wijngebied The Grampians. Hier waren in de 19e eeuw goudzoekers actief. Seppelt’s Great Western, een van de vooraanstaande wijnproducenten in dit gebied, maakt gebruik van een gangenstelsel van 1600 meter voor wijnopslag, dat na de goldrush werd aangelegd door werkloze goudzoekers. The Grampians is vooral een streek voor rode wijnen, die over een groot potentieel tot ouderen beschikken. Het bekendste onderdistrict in The Grampians is Great Western.
Op 7 augustus - onze vrije zondag - reden wij voor een bezoek aan de wijnproducent Best’s Great Western, vanuit Melbourne mee met Tony Royal. Hij had de week ervoor in Melbourne gejureerd op de Royal Melbourne Wine Show. Tony was in de jaren 80 werkzaam als winemaker bij Mildara Wines en tot 1994 bij Seppelt als Senior Winemaker. Hij was directeur van Seguin Moreau Australia en is nu Managing Director South Australia bij Portavin. Dit bedrijf heeft vestigingen in heel Australië. Het houdt zich bezig met botteling, opslag en distributie van wijn voor kleine en middelgrote producenten. Maar Tony heeft andere grote plannen. Hij is bezig met de opzet van een nieuw tonnelier bedrijf, samen met de oude kopstukken van Seguin Moreau. De productie zal in Frankrijk plaatsvinden en de afzetmarkt bevindt zich in Australië, Nieuw Zeeland en wellicht in Azië. Maar Tony Royal is ook wijnproducent. Hij exploiteert een wijngaard in de omgeving van Best’s en brengt de wijnen in de handel onder de naam Armstrong Vineyard. Over deze wijnen later in dit artikel. Best’s Great Western www.bestswines.com Het is een en al traditie bij dit familiebedrijf, waar de dingen niet te vaak en niet te veel worden veranderd. Henry Best vestigde het bedrijf in 1866 als Concongella. Sindsdien waren slechts twee families eigenaar, de Best’s en - vanaf 1920 - de Thomson’s. De huidige eigenaar en wijnmaker is Viv Thomson. Zowel in wijngaard als in kelder combineert hij traditie met hedendaagse technologie en ontwikkeling. Het landschap is hier vlak – op 235 m hoogte - en de bodem heeft een bovenlaag van stoffige leem met daaronder een diepe laag klei. Er heerst hier, op 300 km van de zee, een landklimaat met een – op dit moment – koude landwind. De laatste 4 jaar viel hier jaarlijks 200 mm regen. Om het risico van nachtvorst uit de weg te gaan worden voor nieuwe aanplantingen heuvelhellingen gekozen. Een lange rijpingsperiode is karakteristiek voor Great Western en levert elegante wijnen op met veel lengte. Best’s bezit behalve de Concongella wijngaard ook die van St. Andrew’s en Salvation Hills, in totaal 60 ha. Men verwerkt uitsluitend eigen druiven Nursery Block Een aparte vermelding verdient de vanaf 1867 door Henry Best gestarte aanplant van 39 verschillende druivenrassen in één wijngaard. Het is de grootste en oudste prephylloxera wijngaard van Australië en er staan zeldzame rassen als de rode aubun, grec rose, morocain noir, sauvignonasse en olvette noir, en de witte dourado, troyen, gueuche, gouais, calitor blanc en gordo. De pinot noir, pinot meunier en dolcetto stokken zijn waarschijnlijk de oudste ter wereld. De 39 rassen, die allemaal door elkaar staan, werden enkele jaren geleden voor het grootste deel in kaart gebracht door een ampeloloog (druivenraskundige) uit Frankrijk. Van 7 rassen is de identiteit nog steeds niet vastgesteld. Proeverij Na een rondleiding in wijngaarden – met als spektakelstuk het nursery block – en kelder werden ons enkele wijnen voorgezet, met als uitschieter: 7,5 No. 0 Shiraz 2001, Best’s Great Western De stokken dateren van 1966, 1970 en 1985. De wijn kreeg 40 % nieuw hout (60 % Frans en 40 % Amerikaans). Gesloten qua geur, met vitaal compact fruit, evenwichtig en elegant. Elegante smaakinzet met cassis, bramen en wat inkt. Het fruit en de zuren spelen een hoofdrol in de voortreffelijke ronde smaakbalans. Over 5 jaar drinken. Lunch
Chris Thomson, de vrouw van Vivian, had voor ons een overheerlijke lunch bereid die aan de grote tafel in de eetkamer werd opgediend. Daarbij schonk Viv de oude wijnen uit de Museum serie, waarvan de verkoop in oktober 2004 in Engeland werd gelanceerd. Zo proefden we bij Grote garnalen met petits légumes, knoflook, rauwe venkel, stukje mango en citroen 7+ Great Western Chardonnay 1986, Best’s Great Western Een op de ‘oude’ manier gemaakte wijn: direct gezwaveld, geen malo, geen opvoeding op de lie en dus ook geen bâtonnage. Deze bejaarde wijn heeft een diepe gouden kleur. De geur heeft tonen van citrus, boter, vers geroosterd brood en is opvallend fris. De smaak is volkomen vitaal en levendig door de prachtige zuurgraad. Prima lengte, mineraal. Mooie combinatie met het gerecht door de diepgang van de wijn. Maar er is uiteraard sprake van flesverschil (nog geen schroefdop!), want een tweede fles was donkerder, had een meer boterige en vlakke smaak en in de finale meer citrusschil en karamel. En bij de volgende gerechten 7,5 Great Western Cabernet Sauvignon 1991, Best’s Great Western Voor Best’s was cabernet sauvignon een ‘nieuw’ ras. Het werd pas in 1980 aangeplant, op een kleibodem. Neus van frisse gerijpte cassis. Rijp en vol smaakbeeld met mooie vulling. 7,5 Pinot Meunier 1981, Best’s Great Western Rijpe geur met accenten van wild. De smaakinzet heeft een hoge zuurgraad, cassis en de balans is prima. De wijn is erg vitaal en opwekkend. 7,5 Bin No. 0 Shiraz 1981, Best’s Great Western De geur doet denken aan sorbet van cassis en aardbeien. Prachtige rijpe, vlezige smaak van jammy fruit, leer, bont en wild. De wijn wordt steeds mooier in het glas. Best’s Wines zoekt een importeur Armstrong Wines Tijdens de wandeling in de regen door zijn wijngaard met een bodem van vette klei kregen wij van Tony Royal een uitgebreide toelichting. Dit was de snoeiperiode, maar op deze zondag lag het werk uiteraard stil. In de winter kan het hier 2 tot 3 graden vriezen. Soms valt er hagel, ook wel in de kwetsbare periode, maar nooit sneeuw. Schadelijke vogels zoals kaketoes en papagaaien worden met elektrische draden geëlektrocuteerd, maar ook wel afgeschoten. In 1989 plantte Tony hier zijn eerste 2 ha shiraz wijnstokken, nu zijn dat er 6,5. Tony streeft naar intens geconcentreerde wijnen en bereikt dat onder meer door streng te snoeien. Hij gebruikt een oogstmachine die alleen de druiven plukt en niet de stelen, waardoor ontstelen niet meer nodig is. Tijdens de oogst worden op een sorteertafel de druiven geselecteerd. Voordat de gisting begint krijgen de druiven eerst een koude inweking van enkele dagen, met toevoeging van vrij veel SO2. Daardoor wordt alle kleur al bij voorbaat onttrokken aan de schillen en worden tijdens de gisting zachte tannines geëxtraheerd. De wijn van Armstrong Vineyards wordt volgens insiders van jaar tot jaar beter, maar dat zou nog sterker het geval zijn als Tony wat eerder zou plukken. 7+
Shiraz Viognier 2003, Armstrong Vineyard
Van 95 % shiraz en 5 % viognier. Gerijpt op Franse barriques, waarvan 50 % nieuw en de rest 2e en 3e jaars. Consumentenprijs in Australië AUS$ 32 (€ 20). Cassisgeur. Ferme smaakstructuur met compact, krachtig kwaliteitsfruit. 8,5 Great Western Shiraz 2002, Armstrong Vineyard Twee tot drie dagen koude inweking gingen aan de gisting vooraf. Gedurende 22 maanden opgevoed op Franse barriques, waarvan 35 % nieuw. Consumentenprijs in Australië AUS$ 50 (€ 31). Zeer donker van kleur. De complexe, diepe neus biedt zeer compact fruit van grote rijpheid. Erg fraaie smaak, met massieve vulling van complex fruit met uiterst rijpe tannines. Nog geen importeur Yarra Valley Deze streek ligt op een uur rijden van Melbourne. Halverwege de 19e eeuw kende Yarra Valley al een grote bloei. Na een inzinking werden de wijngaarden herplant en rond 1990 was het areaal weer terug op het oude niveau. De streek staat nu bekend om de kwaliteit van pinot noir en chardonnay, maar produceert ook uitstekende cabernet sauvignon, merlot en shiraz. Binnen Yarra Valley varieert het landschap in hoogte van 50 tot 400 meter, zodat sprake is van veel verschillende microklimaten. Maar er heerst hier een overwegend koel klimaat, zelfs koeler dan in Bourgogne of Bordeaux. Je vindt hier de steilste hellingen van Australië, samen met Adelaide Hills. De voornaamste bodemsoorten zijn: In het noorden van de streek een arme grijze tot grijsbruine bovenlaag van zand, leem en klei, met roodbruine klei in de goed doorlaatbare onderlaag, vaak vermengd met rotsen; In het zuiden in subzones als Seville en Hoddles Creek zeer diepe vruchtbare bodems van rood vulkanisch gesteente. Domaine Chandon Australia www.greenpointwines.com In 1986 startte Moët & Chandon in het hart van Yarra Valley deze vestiging, als onderdeel van de serie Chandon Estates (nu Moët Hennessy Wine Estates) in de ‘Nieuwe Wijnwereld’ (in 1960 in Argentinië, in 1973 in Californië en in 1975 in Brazilië). Domaine Chandon begon in Yarra Valley met mousserende wijnen (driekwart van de productie), later werd het gamma uitgebreid met stille wijnen, de Green Point lijn. De 44 ha wijngaarden zijn hier – hoe kan het anders – beplant met chardonnay, pinot noir en pinot meunier, maar ook met shiraz. Daarnaast heeft Domaine Chandon Australia nog 40 ha wijngaarden in de zeer koele, 150 km noordelijker gelegen Stratbogie Ranges. Hier staan chardonnay, pinot noir en sauvignon blanc. En verder is het bedrijf volledig uitgerust voor de ontvangst van druiven uit andere koele wijnstreken als Tasmanië, Coonawarra en de Victorian Alps. In het in 1990 gebouwde bezoekerscentrum werden wij ontvangen door Sales & Marketing Coördinator Leah Pay, die ons het bedrijf liet zien. Vanuit de grote ontvangstruimte – 105.000 bezoekers per jaar – heb je een adembenemend mooi uitzicht op de omringende wijngaarden. Voor de proeverij schoof Winemaker Matt Steel aan. Van de geproefde wijnen imponeerde mij vooral: 7,5 Chandon Brut Rosé Vintage 1999 52% pinot noir, 45% chardonnay en 3% pinot meunier. Van de rode druiven werd 7% als rode wijn gevinifieerd (gekneusd en op de schillen vergist) en bij de assemblage
toegevoegd, samen met de chardonnay van de tweede gisting. Vijf jaar rijping op de lie. Dosage 9 gram/liter. Zeer fruitige geur van rijpe aardbeien. Halfzoete inzet van de smaak, verrassend lekker en elegant met fijne bitters. Prachtig als aperitief, koud te schenken. 7,5 Chandon Sparkling Pinot Shiraz Van 70 % pinot noir en 30 % shiraz. Geen hout. Flesrijping op de lie gedurende 18 maanden (niet langer, anders verliest de wijn het levendige fruit en de frisheid). Dosage 28 gram/liter. Geur van zwarte kersen (van de pinot noir), drop en kardemom. Fijne kruidige smaak (kruidnagel). Uitstekende wijn met mooi geïntegreerde bitters, niet overdreven. Heerlijk glas, zelf als dit op een iets te warme temperatuur wordt geschonken. 7,5 Chandon Cuvée Riche Van 58 % pinot noir en 42 % chardonnay. Een elegante wijn met rijke stijl is hier het uitgangspunt. Voor de dosage van maar liefst 50 gram/liter werd reservewijn van hoge kwaliteit gebruikt, waarin suiker is opgelost. Deze dosage vond plaats in 2000, maar de wijn werd pas in 2005 gedegorgeerd. Heel licht zalmroze en goud van kleur. Een prachtige dessertwijn met aroma’s van perzik en abrikoos. Breed en elegant van smaak, met een voorbeeldige balans. 7,5 Chardonnay 2003 Yarra Valley, Green Point Van de wijngaarden rond de Green Point winery in Lower Yarra Valley met alluviale bodems van klei met rotsen en kleisteen. Er werd maar 15 % hout gebruikt (Frans, 2e, 3e en 4e jaars, gedurende 9 maanden) en die wijn kreeg ook malo met bâtonnage. 12,5 % alc. In de neus een hint van hout, niet meer, met perzik en peer. De smaak is fraai in balans en het mooie fruit van grapefruit, perzik en ananas staat daarbij voorop. Elegant en karaktervol. Importeur: New World Wineries 043-4512495 Yering Station www.yering.com Dit domaine ligt op enkele kilometers afstand van Domaine Chandon. Brand Manager Penny Agar ontving ons hier. Achter het ultramoderne design gebouw van Yering Station blijkt het oudste wijnbedrijf van Australië te schuilen, daterend van 1837. Men begon hier met veeteelt, maar weldra werden de eerste wijnstokken aangeplant, de blauwe hamburg en de witte sweetwater. Een Zwitserse wijnboer fungeerde als leermeester in wijngaard en kelder. De wijnproductie kwam pas echt op gang toen het bedrijf in handen kwam van een andere Zwitserse emigrant, Paul de Castella. Hij gebruikte Franse wijnstokken voor nieuwe aanplant, waarmee de wijngaard in 1860 een omvang van 20 ha bereikte. Rond 1920 raakte de wijnbouw van Victoria in een impasse en werden – net als Yering Station - veel percelen gerooid, om weer plaats te maken voor veeteelt. Pas in 1988 werd op Yering Station begonnen met nieuwe aanplant. De Reserve wijnen die we nu drinken zijn afkomstig van wijnstokken uit die periode. Toen de familie Rathbone, de huidige eigenares, het bedrijf in 1996 kocht, begon het bedrijf aan haar echte bloeiperiode. Wijngaarden werden uitgebreid tot ruim 100 ha en de nieuwe winery, ontworpen door een befaamde architect, werd voltooid. Er kwam een samenwerkingsverband met het Champagnehuis Devaux tot stand en recentelijk werden de bedrijven Mount Langi Ghiran www.langi.com.au in Great Western en Parker Coonawarra Estate overgenomen. Van de witte druivenrassen op Yering Station is chardonnay de meest aangeplante, gevolgd door sauvignon blanc, sémillon, marsanne en viognier. Bij de rode rassen is het
in de eerste plaats cabernet sauvignon, pinot noir en shiraz, met in mindere mate merlot, malbec en cabernet franc. Voor rijping van de wijnen wordt onder meer gebruik gemaakt van - uitsluitend Franse - barriques. Penny Agar zette ons een uitgebreide serie wijnen voor, met als uitschieters: 7,5 Riesling 2004, Mount Langi Ghiran Uit de Grampians en Henty, twee van de koudste wijnregio’s van Australië. Medicinale geur, mineraal en bloemig, met fruit van limoen en appel, nog war gesloten. Intens van smaak met minerale kracht, elegantie en vooral prachtige zuren die het rijpe fruit levendig houden. 7,5 Pinot Noir 2003, Yering Station Kersengeur met verse pruimen en rabarber, boeiend en expressief. Ook in de smaak pittige kersen met goed concentraat. Uitstekende elegante wijn. 7,5 Shiraz Viognier 2003, Yering Station Deze wijn wordt sinds 4 jaar gemaakt. De 95 % shiraz – van 5 jaar oude stokken vergist op de schillen en de 5 % viognier wordt voor de gisting geperst. Na de gisting worden beide geblend en rijpen ze samen verder gedurende 12 maanden op Franse barriques, waarvan 40 % nieuw en de rest 1e, 2e en 3e jaars. Prima kleur, meer dan gemiddeld. Intense geur van vrij diep fruit. Elegante smaak met kwaliteitsfruit. Fris accent van de viognier, met tropisch en bloemig karakter. Fijne afronding in de finale. 7,5 Billi Billi 2002, Mount Langi Ghiran Blend van shiraz en cabernet sauvignon, jonge stokken. Een jaar opgevoed op 50 % Frans en 50 % Amerikaans eiken, voornamelijk gebruikte vaten. Zoetige zwoele neus met leer en cassis. Pittige frisse smaakinzet van jong cassis fruit. Kruidig en brutaal, met veel fruit en zwarte peper. 8Cliff Edge 2001, Mount Langi Ghiran Dit is een gedeclasseerde Langi Shiraz, van jonge stokken. De druiven komen van een vulkanische granietbodem op 150 m hoogte, waarboven zich 600 meter hoge rotsen verheffen. Deze vormen een soort tunnel, zodat koude winden door de kloof waaien. Een jaar rijping op Amerikaans eiken, circa 40 % nieuw. De geur is dieper dan bij de Billi Billi, met meer fruit, zwoeler. Pruimen, zwarte peper en vanille. Hoge zuurgraad in de aanzet, met in de balans van het midden ook iets volatile. Mist nog wat complexiteit om echt groots te zijn. 8+ Langi Shiraz 2000, Mount Langi Ghiran Wordt in minder goede jaren – zoals 2001 en 2002 – niet uitgebracht. Deze wijn kreeg 15 maanden houtrijping, waarvan 38 % Frans en 62 % Amerikaans, met wat meer nieuwe vaten dan bij Cliff Edge. Prachtig geconcentreerde, zwoele geur met diepe tonen van leer, tabak en animal. Complexe smaak, elegant en sappig, excellente balans. Mist wat lengte maar is verder erg goed. Lunch In het enorme restaurant, onderdeel van de Cellar Door, kon uit een kaart met uiterst originele gerechten een keuze worden gemaakt. Ik koos voor Pan-fried barramundi fillet with pea and herb crush, crispy prosciutto and horseradish essence En genoot daarbij van 6,5
Chardonnay 2004, Yering Station
Vergist met 25 % autochtone gisten, met 11 maanden rijping op de lie met bâtonnage in - een kwart nieuwe - vaten. De citrustonen en het nootachtige gingen mooi samen met de op de huid gebakken vis. Currant and thyme glazed kangaroo porterhouse with pepper tuile and confit Kipfler potatoes Met daarbij 5 wijnen: 9Cabernet Sauvignon Merlot 1999, Mount Langi Ghiran Een subliem jaar voor cabernet sauvignon (70%) en merlot (30%). Rijping gedurende 26 maanden op 70% Frans en 30% Amerikaans hout, alles nieuw. Zeer elegante neus met munt, leer en gigantisch veel cassis. Stevig en afgerond in de smaak, met soepelheid en body maar vooral elegantie in de fraaie balans. De lengte is voorbeeldig. Uitmuntende, fluwelen combinatie bij de kangoeroe. 8 Terra Rossa Merlot 2001, Parker Coonawarra Estate 85% merlot en 15% cabernet sauvignon, apart vergist in open gistkuipen. Prachtige geur met complexiteit en zowel dierlijke als frisse tonen. Veel geconcentreerder en krachtiger dan de vorige, maar wat minder verfijnd en complex. Qua tannines te jong om bij het gerecht. 9 Shiraz Viognier Reserve 2003, Yering Station 95% shiraz en 5% viognier, uit de Carrs Vineyard van midden jaren 80 in Upper Yarra. Rijping 18 maanden op 100% nieuwe Franse barriques. De Reserve wijnen worden uitsluitend onder dit etiket gebotteld als ze uitzonderlijk geslaagd zijn. 2003 was in Yarra Valley een uitgelezen oogstjaar. Deze wijn won 15 medailles op concoursen, waarvan er 9 op de fles geplakt waren. Cellar Door prijs AUS$ 58. Zeer diepe geur, zeer complex donker fruit met bloemen, peper en specerijen, prachtig ondersteund door het mooist denkbare hout. Zeer compleet in de smaak, laat werkelijk niets te wensen over voor wat betreft balans, complexiteit en klasse. Massief fruit is ideaal met hout verweven. Zeer zachte, eindeloze finale. De mooiste wijn tot nu toe op deze reis. 8+ Terra Rossa First Growth 2001, Parker Coonawarra Estate 80% cabernet sauvignon en 20% merlot, 15 jaar oude stokken. Cellar Door prijs AUS$ 70. De neus is enigszins gesloten en biedt veel finesse. Naast krachtig cassis fruit iets metaligs, drop en ceder. Het smaakbeeld komt erg jong over en doet denken aan Moulis of Margaux. Krachtig compact zwart fruit. Erg veel finesse, krachtige tannines en veel lengte. Zeer veel belovende, complexe wijn. 8Terra Rossa Cabernet Sauvignon 2002, Parker Coonawarra Estate Zeer laag rendement, in dit jaar slechts een derde van het normale. Rijping gedurende 20 maanden op voornamelijk nieuwe Franse vaten. Zwoele, zoetige geur met naast donker fruit ook olijven en zilte tonen. Zachte smaak met – na de vorige wijnen – wat minder concentratie. Wel veel fruit en een flinke zuurgraad. Ook wat animal. Goed glas met een gespierde stijl die doet denken aan Pauillac. Importeur van Yering Station, Mount Langi Ghiran en Parker Coonawarra Estate: Vinites 023-5539090 De Bortoli Wines www.debortoli.com.au Ook dit is een van de oudste familiebedrijven in de wijnwereld van Australië. Het werd opgericht in 1928. De Bortoli bezit wijngaarden in Riverina, Hunter Valley, Yarra Valley (180 ha) en King Valley en geniet sinds begin jaren 80 internationale faam met de dessertwijn Noble One Botrytis Sémillon. Maar dat De Bortoli superieure rode en droge witte wijnen produceert is onvoldoende bekend.
Het bedrijf werd tot grote bloei gebracht door de overleden Deen De Bortoli, de zoon van de oprichters Vittorio en Giuseppina. De dagelijkse leiding berust nu bij de derde generatie, Darren De Bortoli en zijn zwager Steve Webber, beiden manager en wijnmaker. Steve Webber ontving ons op de Yarra Valley winery. Hij is verder belast met die in King Valley en Hunter Valley. Evenwicht van de bodem De Bortoli streeft naar de productie van wijnen die herkenbaar zijn qua herkomstgebied. Alleen van een evenwichtige bodem komen goede druiven. Dat is het geval als de bodem de juiste structuur bezit voor een optimale vochthuishouding en de wortels alle kans hebben om de benodigde voedingsstoffen uit de bodem te halen. Op die manier kan de plant zelf bescherming tegen ziektes opbouwen. De Bortoli streeft naar een ideale samenstelling van de bodem, met 68 % calcium, 12 % magnesium, 12 % waterstof, 5 % kalium, 1 % natrium en 2 % andere elementen. Kunstmest wordt zo min mogelijk gebruikt. Er wordt bij de Bortoli pas geoogst als het evenwicht tussen aroma’s, suiker en zuurgraad optimaal is. Na een rondleiding in de wijngaarden liet Stephan Webber ons in zijn laboratorium een serie wijnen proeven, waarvan hier de meest opmerkelijke. 7,5 Gulf Station Pinot Noir Rosé 2005, De Bortoli Dat kom je niet zo vaak tegen, een rosé van pinot noir druiven. De handmatig geplukte druiven komen van eigen wijngaarden en de hele trossen worden geperst. Na een nacht rusten wordt het sap gedurende 4 weken met autochtone gisten op gebruikte Franse barriques vergist. De tweede gisting verloopt op natuurlijke wijze, dus het ene vat wel en het andere niet. Mooi fruit in de geur, maar vooral in de smaak, met rozenbottel en – ondanks het feit dat de wijn beendroog is – een indruk van zoet. Elegant en kruidig met fraaie vulling. Qua stijl en klasse doet dit denken aan Bandol rosé. 7,5 De Bortoli ‘Reserve Release’ Yarra Valley Chardonnay 2003 Van de 3,3 ha grote ‘Old Block’ wijngaard, handmatig geplukt. Volledig met autochtone gisten vergist op Franse barriques, waarvan 5 % nieuw. Tijdens de nagisting volgt elke 2 weken bâtonnage en bijvullen van de vaten. 13,5 % alc. In de neus elegante maar vrij diepe citrus en mineralen. Het smaakbeeld is moeilijk te identificeren als Australisch en doet veel eerder denken aan Pouilly-Fuissé. Een uitstekende wijn met balans en lengte, zonder de minste houtdominantie. 9 De Bortoli ‘Reserve Release’ Yarra Valley Chardonnay 2004 Zie beschrijving hierboven. 2004 had een koeler en langer groeiseizoen dan 2003 en de druiven werden iets eerder geplukt. In dit geval geen nieuw hout, maar 50% tweedejaars, 30% derdejaars en 20% vierdejaars, alle Frans. 12,5% alc. Fantastische geur met een superieure concentratie. Mede door de rijping op de fijne lie is een indrukwekkende complexiteit ontstaan met een formidabele bundeling van aroma’s en kolossale lengte. Deze grote wijn heeft zeker het niveau van een Puligny Premier Cru. 8,5 De Bortoli ‘Reserve Release’ Yarra Valley Pinot Noir 2003 De klonen van deze pinot noir zijn MV4 en MV5, ze werden geplant in 1971 en 1981. Uiteraard werden de druiven met de hand geplukt, tussen 06.30 en 12.00 uur. Bij aankomst volgde selectie op een sorteertafel, volledige ontsteling en vergisting bij circa 33º C gedurende 16 dagen in open gistkuipen met autochtone gisten. De hoed werd daarbij regelmatig met voeten ondergedompeld. In plaats van te pompen gebruikte men zwaartekracht voor het transport van de wijn naar de - Franse – barriques, waarvan 45 % nieuwe. Ongefilterd, 13,5 % alc. Ongelooflijk rijpe Pinot neus, zacht en fijn, complex en aards (mest). Fraaie complexe smaak van gekonfijte kersen met zilte kracht. De verdraaid mooie tannines geven een fluwelen mondgevoel en de verfijning zet zich langdurig voort.
7,5 De Bortoli Yarra Valley Pinot Noir Estate Grown 2004 De druiven - MV6 kloon – werden 1987 geplant in de Dixons Creek wijngaard. De verdere details zijn gelijk aan die van de vorige Pinot Noir. De geur is kruidiger dan van de vorige wijn, krachtig en jong, met kersen en frambozen. In de mond zeer fris fruit met een wat hogere zuurgraad maar nog steeds veel typiciteit. Heeft zeker tien jaar voor de boeg. 9 De Bortoli ‘Reserve Release’ Yarra Valley Syrah 2004 Voor deze wijn werd 98 % shiraz uit de Old Hill wijngaard gebruikt (geplant in 1971), van een oude shiraz kloon van McWilliam’s uit Griffith, en werd 2 % viognier druiven toegevoegd. Ook hier is sprake van handmatige pluk en sortering bij binnenkomst. In open gistkuipen werden 30 % hele trossen en 70 % ontsteelde druiven gedurende 16 dagen vergist met autochtone gisten. Tien maanden rijping op nieuwe en gebruikte vaten van 300 en 500 liter. 14 % alc. Dit is de meest geslaagde Syrah die De Bortoli ooit maakte. De aardse geur vertoont complex en zeer diep fruit van zwarte kersen, met wat kool, paprika en witte peper. Uiterst sappige smaak met zijdezachte tannines. Fantastische wijn, uitsluitend superlatieven zijn hier van toepassing. Syrah Steve Webber vertelt ons dat hij absoluut niet geassocieerd wil worden met Barossa Valley, vandaar de schrijfwijze Syrah. Volgens hem wordt Barossa Valley gedomineerd door grote producenten die niets snappen van de streek. Zo vindt hij dat BRL Hardy in Barossa supersimpele, waardeloze wijnen maakt. Zo zijn ze van plan om 1.000 ha aan te planten voor goedkope viognier, bestemd voor Groot Brittannië. Webber is van mening dat een goede Australische wijn AUS$ 25 to 40 moet kosten (consument). Hij wil graag dat er meer heerlijke wijnen komen voor lagere prijzen. De productiekosten zijn immers laag. Hij wil binnen 2 jaar een topwijn produceren die de consument AUS$ 20 gaat kosten. Importeur: DGS Wijnkopers BV 0180-635135 King Valley Deze wijnstreek ligt op 230 km ten noordoosten van Melbourne, reden waarom wij per trein naar dit gebied reisden en die dag slechts een producent konden bezoeken. De streek werd genoemd naar de King River en is dankzij een grote diversiteit sterk in ontwikkeling als wijngebied. De hoogte varieert er van 155 tot 870 meter boven de zeespiegel en de jaarlijkse neerslag bedraagt 670 tot 1400 mm. In het noorden van King Valley ligt de subregio van Milawa, de eindbestemming van onze dagtocht. De grond is er vruchtbaar en in staat tot overvloedige productie. Veel grote wijnbedrijven in Victoria en New South Wales halen hier hun druiven. Brown Brothers www.brownbrothers.com.au De geschiedenis van dit bedrijf begon in 1885 met de aanplant van 4 ha wijngaarden in Milawa in de vlakte van Oxley door John Francis Brown. Hij was ambitieus, had geen verstand van wijnmaken en vroeg anderen om advies. Hij noemde het bedrijf Brown Brothers in de hoop dat zijn drie broers mee zouden doen, maar dat ging niet door. Vanaf 1896 werd de streek getroffen door phylloxera en moesten de wijngaarden opnieuw beplant worden met resistente planten op Amerikaanse onderstokken. Velen gaven de wijnbouw op, maar Brown ging door en kocht vaten en uitrusting bij hen op. Naast een winery bouwde hij een kleine distilleerderij en kon daardoor versterkte wijnen van het Port en Sherry type produceren, een lucratieve bezigheid die zich tot de dag van vandaag heeft voortgezet. Wijngaarden en wijnen De bezittingen strekken zich momenteel uit over het hele noorden van Victoria, van Milawa via Whitlands, Banksdale en Heathcote tot Mystic Park. Brown Brothers heeft circa
45 verschillende druivenrassen aangeplant. In een proeftuin worden bovendien steeds nieuwe variëteiten uitgeprobeerd. In King Valley zijn vanwege de phylloxera alle wijnstokken op Amerikaanse onderstokken geënt. King Valley is een van de weinige streken waar phylloxera heest. Als je na King Valley een andere wijnstreek bezoekt, moet je eerst je schoenen schoonmaken met een ontsmettingsmiddel. Het gamma aan wijnen omvat behalve droge witte en rode ook mousserende en versterkte wijnen, alsmede dessertwijnen. De serie topwijnen kreeg de naam Patricia naar Patricia Brown (1915-2004), die een grote bijdrage leverde aan de bloei van het bedrijf. Tijdens ons bezoek maakten wij kennis met Ross Brown, Chief Executive Officer. De uitgebreide tour door de wijngaarden, de rondleiding door het bedrijf en de proeverij werden verzorgd door General Manager Roland Wahlquist, Chief Viticulturist Mark Walpole en Wine Education Manager Steve Kline. Proeverij – de meest opmerkelijke wijnen 7,5 Patricia Chardonnay 2002, Brown Brothers De druiven komen voor 55 % uit de Whitlands wijngaard en voor 45 % uit de op 500 m hoogte gelegen Jarrot’s wijngaard. Van de wijn werd 90 % op barrique vergist (57 % kreeg malo) en 10 maanden gerijpt op de fijne lie met bâtonnage. 14 % alc. Zacht citrusfruit, iets tropisch. Geproefd tijdens de lunch bij Zalmfilet met knolselderij, sauce vierge en verjus met roquette. Een mooie match met het gerecht: beide hebben frisse zuren. 7,5 Limited Release Riesling 2001, Brown Brothers Van o.a. de Whitlands wijngaard op 800 m hoogte, aan de voet van de Victoriaanse Alpen. Gebotteld kort na voltooiing van de gisting. Uitstekend getypeerde neus met mineralen en perzik. Sappige beendroge smaak van rijp geel fruit, met uitstekende zuurgraad en vrij veel lengte. Stijlvol. 7,5 Sauvignon Blanc 2004, Brown Brothers Ook deze druiven komen van de Whitlands vineyard, boven de sneeuwgrens in de Victoriaanse Alpen. Omdat de druiven op deze hoogte langzaam rijpen is het mogelijk om de pluk uit te spreiden. Zowel eind maart geplukte druiven (voor grassig aroma) als midden april geplukte (voor tropisch fruit aroma) werden gebruikt. Geen koude inweking, geen houtopvoeding, geen malo. 12,5 % alc. Goede typiciteit in de neus met zowel grassige als tropische (lychee) accenten. Knisperende inzet met aangename sappigheid door mooie zuren, wel erg veel rijpheid in de finale. 7,5 Roussanne 2004, Brown Brothers Dit is de vierde keer dat deze wijn werd gemaakt. Het begon met een experiment in de ‘Kindergarten Winery’, een kleine proeftuin voor veelbelovende rassen. De druiven uit een wijngaard in Victoria werden als hele trossen geperst. 20 % werd op 1 jaar oude Franse barriques vergist en de rest op stalen tank. Vervolgens 7-8 maanden rijping op nieuwe en gebruikte Franse vaten. 13 % alc. Levendige strogele kleur. Niet zo expressief in de neus maar wel wat complex. Stevige smaak met een hint van boenwas, specerijen en geel, licht tropisch fruit met veel textuur, mannelijk van aard. De flinke lengte duidt op een bewaarwijn. 7,5 Barbera 2002, Brown Brothers Van druiven uit Banksdale en Milawa. Rijping vond gedurende 15 maanden plaats in 3-5 jaar oude Franse en Amerikaanse barriques en puncheons (450-500 l). Rokerige geur, met tonen van wild. Direct al proef je een opvallend hoge zuurgraad, nog hoger dan bij
de eerder geproefde Sangiovese. Vlezige smaak met fris rood fruit van een fraaie rijpheid, waardoor een balans met de zuren ontstaat en deze niet apart staan. 7,5 Durif 2003, Brown Brothers Durif werd rond 1880 in Isère, Rhône vallei, ontdekt door de Franse druivenkweker Dr. François Durif, als toevallige kruising tussen peloursin en syrah. Durif is identiek aan de Californische petite syrah. De druiven voor deze – slechts zelden door Brown Brothers geproduceerde – wijn komen van de eigen Heathcote wijngaard op de oosthelling van Mount Camel bij Bendigo, centraal Victoria. Opvoeding vond 15 maanden lang plaats op Amerikaanse barriques en puncheons, nieuwe en 1 jaar oude. Zeer diepe kleur, normaal bij dit ras. Gesloten geur met diep zwart fruit en dierlijke tonen. Compact volrijp fruit en vitale zuren geven een mooie balans in de smaak. Deze wijnen kunnen zo maar 40 jaar oud worden. 7,5 Aged Wine Release Shiraz, Mondeuse & Cabernet 1998, Brown Brothers Deze gerijpte blend is uitsluitend in de Cellar Door (wijnwinkel van het bedrijf) te koop voor AUS$ 29,00. Van 50% shiraz, 25% mondeuse noire en 25% cabernet sauvignon. Twee jaar rijping op Franse barriques. 14,5 % alc. Compacte robijnrode kleur. Geconcentreerde geur met drop, Provençaalse kruiden en laurier, chocolade en tapenade van zwarte olijven. Iets groenige tonen in het zeer jonge smaakbeeld met kolossale tannines doen je concluderen dat deze wijn nog 10 jaar rijping nodig heeft. 8Patricia Late Harvested Noble Riesling 2002, Brown Brothers Van laat geoogste druiven uit de eigen wijngaard in Milawa, waar ochtendmist en motregen in het najaar voor botrytis zorgen. John Brown was in 1962 de eerste Australische wijnmaker die van gebotrytiseerde druiven gebruik maakte. Deze wijn, gebotteld op 0,375 literfles, heeft 280 gram restsuiker. In 2002 ontstond zeer veel botrytis. De geur vertoont inderdaad opvallend veel botrytis en bijbehorende complexiteit. De smaak is complex en heeft ruim voldoende prachtige zuren, naast honing, karamel, butterscotch, citrus en perzik. Het mondgevoel is romig en dik door veel glycerol. Importeur: Oud Reuchlin & Boelen 079-3634800. Heeft echter geen van bovenstaande wijnen in het assortiment, wel een aantal basiswijnen van Brown Brothers. SOUTH AUSTRALIA McLaren Vale Vanuit Adelaide bezochten wij dit gebied als eerste. De geschiedenis van de wijnbouw in McLaren Vale begon in 1838, toen Dr. John Reynell in het noorden van de streek de eerste druiven aanplantte, op een plek waar later het stadje Reynella ontstond. Een van zijn jonge arbeiders, Thomas Hardy, werd de grondlegger van twee dynastieën van wijnproducenten die in McLaren Vale ruim een eeuw lang de dienst hebben uitgemaakt. Mc Laren Vale is een streek met golvende vlaktes ten zuiden van de stad Adelaide, die in het oosten worden begrensd door de Mount Lofty bergketen, in het westen door de golf van St. Vincent en in het zuiden door de Sellicks Hill Range. Er heerst een klimaat van het Middellandse Zee type, maar daarbinnen is veel variatie. Omdat de streek slechts 656 mm neerslag per jaar kent, waarvan 182 in het groeiseizoen, is irrigatie een noodzaak. De bodem bestaat overwegend uit rode leem met daaronder kalksteen, maar ook wel uit zanderige leem op een onderlaag van klei, vaak dooraderd met ijzersteen. De met wijngaarden beplante oppervlakte omvat 5.200 ha. Met 73 wineries, meest kleine familiebedrijven, bezit McLaren Vale de grootste concentratie aan wineries van de Australische wijngebieden.
Wirra Wirra Vineyards www.wirrawirra.com.au Wirra Wirra is een aboriginal woord, dat betekent ‘tussen de gombomen’. Dit kleine wijnbedrijf werd in 1894 opgericht door de excentrieke cricket speler Robert Strangways Wigley. Zijn wijnen werden merendeels naar Engeland geëxporteerd. Na zijn dood in 1924 werden de wijngaarden verkocht en raakte het bedrijf in verval, tot het in 1969 werd aangekocht door de neven Greg († 2005) en Roger Trott. Ze restaureerden de historische gebouwen en construeerden een gistingskelder in de heuvel achter de winery, momenteel voorzien van de meest geavanceerde apparatuur. Wirra Wirra is ook in Nederland bekend als fervent voorstander van de schroefdop. Wijngaarden Wirra Wirra bezit circa 250 ha wijngaarden, waarvan tweederde in McLaren Vale en de rest in Fleurieu, Adelaide Hills, Barossa Valley en Coonawarra. Ontvangst Senior Winemaker Samantha Connew en Sales & Marketing Manager Andrew Tierney ontvingen ons. Na de gebruikelijk rondleiding werd een serie van tien wijnen op de proeftafel gezet. Vijf ervan vielen op door kwaliteit en klasse. 7,5 Adelaide Hills Chardonnay 2004, Wirra Wirra Vineyards In deze koele wijnstreek, waar Wirra Wirra 23 ha bezit, bezochten wij 5 dagen later twee wijnbedrijven. Van 8 jaar oude stokken. Deze wijn werd op koele temperatuur, met uitsluitend autochtone gisten, vergist in Franse barriques (een derde was nieuw). Geen malo. Tijdens de opvoeding van 12 maanden kreeg de wijn door bâtonnage meer structuur, complexiteit en lengte. De schroefdop zorgt ervoor dat al deze eigenschappen door de jaren heen op hetzelfde niveau blijven. 13 % alc. In de geur is naast een breed fruitspectrum het hout nog wel merkbaar. Maar in de zachte smaak speelt stijlvol elegant fruit de hoofdrol. Het hout is nu volledig versmolten en de wijn heeft een aangename verteerbaarheid. De lengte is fraai. € 12,45 (2003). 7,5 McLaren Vale Grenache 2003, Wirra Wirra Van ruim 60 jaar oude, niet geïrrigeerde grenache noir stokken, een van de rassen die het hier erg goed doen. Circa 80 % van de wijn rijpte een jaar op Franse en Amerikaanse barriques en hogsheads – nieuw, een en twee jaar oud – en de rest op tank. 14,3 % alc. De geur presenteert prachtig zwart en rood fruit, diep, kruidig en aromatisch, met net even merkbare maar niet storende vluchtige zuren. Brede kruidige smaak, waarbij het rijpe fruit het hout volledig absorbeert. Er is sprake van complexiteit en van een vlezige finale. € 14,95 (2002). 7,5 Woodhenge McLaren Vale Shiraz 2003, Wirra Wirra Zoals het imposante, tientallen tonnen wegende houten hekwerk ‘Woodhenge’ bij de entree, zo is ook deze wijn bedoeld, compact en indrukwekkend. Deels in open gistkuipen vergist, met handmatige onderdompeling van de hoed en geperst in een verticale basket press. Rijping vond 20 maanden lang plaats op Amerikaans en Frans eiken, nieuw, een jaar en twee jaar oud. 14,5 % alc. In de neus vrij complex rijk fruit zoals pruimen en zwarte kersen, met chocolade, kruiden en specerijen. Vlezige inzet van de smaak met tamelijk hoge zuurgraad. Toch is de wijn goed in balans, met een zachte, kruidige, rijke finale. € 14,95 (2002). 8,5 R.S.W. Shiraz 2003, Wirra Wirra R.S.W. zijn de initialen van oprichter Robert Strangways Wigley. De wijnstokken die de druiven leveren voor deze wijn zijn 30 tot 35 jaar oud en staan in de eigen wijngaarden in McLaren Vale. Twintig maanden rijping op nieuwe en een jaar oude Franse (80 %) en Amerikaanse (20 %) barriques. Voor de R.S.W. Shiraz maakt de wijnmaker een selectie van de beste vaten. Deze jaargang is in oktober 2005 op de markt gekomen. Diepe, nog gesloten geur, zeer rijp, complex, elegant en met tal van schakeringen. Compact van smaak, jong met zeer veel potentie, zinderende kracht en enorme structuur van o.a.
zwarte kersen, tabak en pruimen. Heel veel lengte en vooral, een wijn met één lijn, zonder schommelingen. € 23,45. 9+ R.S.W. Shiraz 2002, Wirra Wirra Van het koelste jaar hier sinds 1905. Een maand later geplukt dan in een warm jaar. De zeer complexe geur is meer ontwikkeld dan bij die van 2003, waarbij zich dierlijke tonen presenteren naast die van koffie, leer, bont, specerijen, rijke pioenrozen en zwart fruit. Veel vulling in de krachtige smaak, met een alles dragende zuurgraad. Grootse vulling van fruit, alweer zeer complex. In de eindeloze finale blijft de wijn fris en elegant. Helaas uitverkocht bij de importeur. Importeur: Résidence Wijnen 0174-270600. Vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex BTW. Hardy’s Tintara www.hardywines.com.au Hardy’s werd in 1853 opgericht door de 20-jarige Thomas Hardy. Hij was het die het potentieel van McLaren Vale ontdekte en er zijn wijnbedrijven vestigde. In 1992 ging Hardy’s samen met het Australische wijnbedrijf Berri Renmano en BRL Hardy werd de naam van de nieuwe onderneming. BRL Hardy vormt sinds 2003 onderdeel van de Constellation Brands Company, waarvan overigens drie andere bedrijven deel uitmaken die wij nog zouden bezoeken: Leasingham in Clare Valley, Brookland Valley in Margaret River en Houghton in het Swan District, de beide laatste in Western Australia. Maar daarover later. Historie Thomas Hardy kocht de Tintara Winery met bijbehorende wijngaarden in 1876 van Dr. Kelly. Twee jaar later bouwde hij een korenmolen om tot winery, waar tot op de dag van vandaag nog de rode wijnen worden gevinifieerd. Momenteel is zelfs sprake van een terugkeer naar tradities, waarbij de aloude basket press en vergisting in open kuipen in ere worden hersteld. Elegantie staat hier voorop. Zo wil men geen wijnen maken met meer dan 14 % alcohol. Proeverij Bij Hardy’s Tintara werden wij ontvangen door International Fine Wine Manager David Artingstall, UK Regional Co-ordinator Melissa Stephenson en Senior Winemaker Robert Mann. Ook hier weer een rondleiding door het enorme bedrijf, waarna een tiental wijnen werd geproefd. Uitschieters waren de volgende: 7,5 Tintara Reserve Grenache 1999, Hardy’s Van 92% grenache noir druiven - 85 jaar oude stokken - uit McLaren Vale. Vergist in open kuipen, samen met 8% shiraz. Geperst met een oude basket press. Rijping gedurende 12 maanden op 3-5 jaar oude Amerikaanse barriques. Alc. 13,9%. Volrijpe geur van pruimen en kruiden. Romige smaak van rijp zwart en rood fruit, kruidig en prachtig van structuur. 9Tintara Reserve Shiraz 2000, Hardy’s Van 80 jaar oude stokken uit een koel gelegen wijngaard in McLaren Vale. Geperst in een basket press. 24 maanden gerijpt op een jaar oude Franse en Amerikaanse barriques, om geen houtdominantie te krijgen. De 1.800 geproduceerde flessen zijn bestemd voor export. 14 % alc. Zeer diepe, complexe geur. Prachtig bessenfruit in de smaak, samen met leer en laurierdrop. Volop frisse zuren houden de wijn in een voorname balans met echte klasse en enorm veel lengte. 8 Chateau Reynella Shiraz 2003, Hardy’s Thomas Hardy kocht dit bedrijf in 1838. Het is de bakermat van de wijn van South Australia en de oudste nog in bedrijf zijnde winery van de staat. De bijbehorende wijngaarden omvatten 21 ha. De druiven werden volledig ontsteeld en vergist in open
gistkuipen. Tijdens de gisting werd de wijn drie maal daags geproefd. Gistingstemperatuur en extractie werden zonodig bijgesteld om een goede balans te krijgen tussen tannines en fruitintensiteit. Vervolgens werd geperst in een basket press en daarna rijping op 50 % Amerikaans en 50 % Frans eiken. Uitsluitend gemaakt voor de exportmarkt. Krachtige, volle geur met een rijke zoetimpressie van compact fruit, chocolade en truffel. De smaak is krachtig maar tegelijk elegant door frisse zuren, het duidelijke gevolg van het juiste plukmoment. Via Yves Krimpenfort € 15,00. 7+ Chateau Reynella Cabernet Sauvignon 2002, Hardy’s Van 45 jaar oude stokken. De druiven van verschillend blocks werden apart vergist in oude betonnen open gistkuipen en in een basket press geperst. Door voorzichtig te persen worden alleen de gewenste zachte tannines uit de wijn gehaald, waarbij voortdurend geproefd wordt. Voor de rijping van 18 maanden werden alleen -zorgvuldig uitgekozen - Franse barriques gebruikt. Alc. 14,1 %. Diepe purperen kleur. Compacte geur van inkt en bessen, nog gesloten. Levendig fruit in de smaak, mooi rijp en met opvallend fijne zachte tannines. Er is sprake van complexiteit en de balans is fraai. Via Yves Krimpenfort € 15,00. 8 Eileen Hardy Chardonnay 2001, Hardy’s De beste chardonnay van dit bedrijf. De druiven komen uit verschillende koele gebieden, 50% uit Tasmanië, 40% uit Yarra Valley en 10% uit Tumberumba, New South Wales. Overal werd handmatig geplukt. Na uitpersen van de hele trossen werd de most vergist, elk lot apart op nieuwe en een jaar oude Franse barriques. 13,2 % alc. Minerale geur met verfijning en veel subtiliteit. Zoals een Bourgogne uit een rijp jaar heeft ook deze wijn een verrukkelijke balans, sappig en vooral niet zwaar. Imposante lengte, veel toekomst. Via Yves Krimpenfort € 53,00. Importeur: Groupe LFE 0346-214397. Via Yves Krimpenfort Sommelier 0297 58 25 78 zijn 3 van de hier boven vermelde wijnen te koop. Barossa Valley Deze wijnstreek ligt in de beschutting van de Barossa bergketen, 80 km ten noorden van Adelaide. Vanaf 1847 begonnen Duitse immigranten uit Silezië (nu Pools), die om hun geloof gevlucht waren, met de ontwikkeling van het gebied. Ze probeerden het eerst met vlas en tabak, maar gingen al snel over tot het aanplanten van wijngaarden. Hun invloed is nog overal te merken aan namen van plaatsen, straten, uithangborden en niet in het minst van wijnbedrijven. Zo vinden we hier Gnadenfrei Estate, Seppelt, Peter Lehmann, Kellermeister, Liebichwein en Schild Estate. Klimaat en bodem Er heerst in Barossa Valley een soort Middellandse Zee klimaat met koude, natte winters en warme, droge zomers. De gemiddelde temperatuur in het groeiseizoen is vrijwel gelijk aan die van Bordeaux en Margaret River. Maar de temperatuur kent wel flinke pieken, waardoor robuuste rode en witte wijnen ontstaan. Door dit klimaat is er weinig sprake van ziektes, ook van phylloxera is Barossa verschoond gebleven. We vinden hier dan ook eeuwenoude wijnstokken, vooral shiraz. De bodem is er relatief arm en de zuurgraad ervan neemt toe met meer diepte. We vinden hier veel niet geïrrigeerde bush vines, die kwaliteitsdruiven produceren met lage rendementen. Beroemde streek Barossa geniet internationaal de faam van de bekendste en meest vooraanstaande van de Australische wijngebieden. Hier werd de Grange geboren, hier zijn de hoofdkantoren van de meest grote wijnproducenten gevestigd. Barossa Valley kan zich jaarlijks verheugen op het bezoek van een enorm aantal toeristen.
Grant Burge www.grantburgewines.com.au Sinds vijf generaties – anno 1855 - maakt de familie Burge wijnen in Barossa Valley. Het bedrijf behoort nu bij de tien grootste private wijnbedrijven van Australië en exporteert naar 17 landen. Naast druiven van zijn eigen 15 wijngaarden – 400 ha - in Barossa Valley en Eden Valley betrekt Grant Burge ook druiven bij ruim 20 contractboeren. De helft van zijn wijnstokken is meer dan 20 jaar oud. Soms neemt Grant Burge risico’s bij het maken van zijn wijnen, zoals dat in de Bourgogne Jean-Marie Guffens doet. Wijnmaker Matthew Pellew en Sales Manager UK, Europe & Australia Rob Gordon ontvingen ons. Na een bezichtiging van het bedrijf proefden wij zeven wijnen, die alle zo goed waren dat ze hier worden vermeld. 7+ Summers Chardonnay 2004, Grant Burge Van 55 % druiven uit de eigen Summers Vineyard in Eden Valley en 45 % uit Adelaide Hills, alles handmatig geplukt. Na aankomst werden de druiven eerst gekoeld, waarna de hele trossen werden geperst. Vergisting vond deels plaats met autochtone gisten om meer complexiteit te verkrijgen en werd voltooid op Franse barriques, nieuw, een en twee jaar oud. In de vaten met autochtone gisten voltrok de 2e gisting zich al dan niet, bacteriën werden hiertoe niet toegevoegd. Daarin rijpte de wijn nog 10 maanden op de fijne lie, waarbij geregeld bâtonnage werd verricht. Levendige zachte geur van citrus, perzik, peer en noten. Vitale, romige smaak met een goede zuurgraad, die aan het begin van de gisting licht werd gecorrigeerd. Meloen, limoen en honing tot in de elegante finale. Europese stijl. 7,5 Kraft Sauvignon Blanc 2005, Grant Burge 2005 was een uitstekend sauvignon jaar. Van gekochte druiven, 63 % uit de Kraft Vineyard (ruim 20 jaar oude stokken) in Barossa Valley, 22 % uit Adelaide Hills (700-800 m) en 15 % uit Eden Valley. Koele vergisting. De beoogde stijl is tropisch met een licht grassig accent. Gebotteld met schroefdop. Zeer kenmerkende sauvignon neus. Fijn en elegant van smaak, met zowel rijp tropisch fruit als ananas, papaya en passievrucht als frisse grassige tonen. Prima lengte. 7,5 Balthasar Shiraz Viognier 2003, Grant Burge Dit is na enkele jaren van experimenten de tweede jaargang van deze wijn. De druiven, 96 % shiraz en 4 % viognier, komen uit Eden Valley (650 m hoogte) en Barossa Valley (300 m). Met als voorbeeld de Côte Rôtie wijnen werden de gekneusde druiven, beide rassen samen, op de schillen vergist met drie maal daags overpompen. Daarna nog 30 dagen nagisting op de schillen om de kleur te stabiliseren en meer tannines te extraheren. 15 maanden rijping op Franse hogsheads, 1, 2 en 3 jaar oud. In de elegante geur rozen en specerijen zoals witte peper. Zachte elegante wijn, vlezig en lenig. Zachte tannines begeleiden het aantrekkelijke fruit van cassis, pruimen en frambozen. Ook viooltjes zijn te ontdekken, naast iets van gebraden vlees. 8 The Holy Trinity 1998, Grant Burge Van grenache noir, shiraz en mourvèdre, naar het voorbeeld van veel zuidelijke Rhône wijnen. De druiven komen van 40-100 jaar oude, niet geïrrigeerde stokken in Barossa. De gekneusde druiven werden 6 dagen vergist in gesloten stalen tanks. Een derde kreeg een maand nagisting op de schillen. Rijping gedurende 17 maanden op 1, 2, 3 en 4 jaar oude Franse barriques. Geur van rozen en lavendel met leer en specerijen. Stevige inzet van de smaak, met animal, rozen, viooltjes, wat leer en royale tannines. In de lange finale een dropje en iets stoffigs. Maaltijdwijn. € 15,00 ex (2001). 8 Filsell Shiraz ‘Old Vine’ 2003, Grant Burge Van 90-95 jaar oude bush vines in de eigen Filsell wijngaard, stokken die laag opgebonden zijn. Eerst werd de most op tank - op de schillen - vergist, daarna werd geperst en werd de gisting voltooid op nieuwe Amerikaanse en Franse barriques. Na malo en blending rijpte de wijn op Amerikaans (ruim 80 %) en Frans eiken - nieuw, een en
twee jaar oud. Alc. 14,5 %. Zeer diepe, geconcentreerde kleur en geur. Donker bosfruit met frambozen, cacao en vanille. Imposante, diep vlezige smaak met naast deze aroma’s ook leer, specerijen, inkt, zwarte olijven en concentraat van viooltjes. Geen overdreven hout, wel herkenbaar Amerikaans. € 13,95 ex.
8,5 Meshag Shiraz 1992, Grant Burge Genoemd naar Meshag William Burge (1843-1942), de overgrootvader van Grant Burge. De eerste oogst van dit vlaggenschip was die van 1988. De druiven komen voornamelijk van de beste percelen in de Filsell Vineyard met bijna 100 jaar oude stokken. De gisting werd voltooid op 83 % Amerikaanse en 17 % Franse hogsheads, waarop de wijn verder rijpte gedurende 21 maanden. 14 % alc. Vrij diepe kleur met wat verbruining. Zeer ontwikkelde geur, breed en complex, met animal, kreupelhout, ceder en leer. Zeer aangename zachte smaak van gekonfijt fruit als zwarte kersen, cassis en pruimen met o.a. paardenmest en hooi. De complexe tonen vormen een knappe balans. Het Amerikaanse hout is nog wat uitgesproken, wat bij de meer recente jaargangen beter onder controle is. Zeer lange finale, een tikje stoffig. Vol, krachtig en compleet. 9 Meshag Shiraz 2002, Grant Burge (vatmonster) De rijpingstijd is teruggebracht tot 18 maanden, het Amerikaanse hout is van een veel betere kwaliteit en het percentage ervan wordt meer afgestemd op het oogstjaar van de wijn, met alle positieve gevolgen van dien. Maar de grootste vooruitgang is - volgens Matthew Pellew - geboekt in de wijngaard, door een beter management van de wijnstokken. Deze wijn zal ergens tussen augustus 2006 en februari 2007 op de markt worden gebracht. Productie 2.000 kisten per jaar. Zeer diep van kleur, haast zwart. De diepte van de geur is buitengewoon. Machtig zowel als elegant. Voorbeeldig zachte tannines, pure elegantie van het smaakbeeld. Superieur fruit met wat mint door het koele oogstjaar. Het hout is onvindbaar. Groots. Importeur: Van der Linden, Walraven & Sax 078-6107373 Voert slechts de 2 wijnen waarvan de horecaprijs is vermeld. Glaetzer Heartland Wines www.glaetzer.com en www.heartlandwines.com.au De Glaetzers, een familie van wijnboeren uit het Duitse Brandenburg, emigreerden in 1888 naar de Barossa vallei, waar ze een van de eerste wijngaarden aanlegden. Colin Glaetzer werkte na het behalen van zijn diploma aan de Roseworthy University te Adelaide eerst bij befaamde producenten als Tyrrell’s en Seppelt. In Barossa Valley had hij de leiding van Barossa Valley Estate, waar hij de befaamde E7E Black Pepper Shiraz creëerde. In 1995 begon hij zijn eigen familiebedrijf Glaetzer Wines en in 2006 werd de 10e oogst binnengehaald. Zijn zoon Ben studeerde ook af op Roseworthy, was o.a. wijnmaker bij Tyrrell’s en nu bij Glaetzer. Samen met collega’s richtte hij Heartland Wines op, dat toegankelijke, betaalbare en innovatieve wijnen maakt van wijngaarden in Limestone Coast en Langhorne Creek. Ben Glaetzer werd door Quantas in 2004 uitgeroepen tot jonge wijnmaker van het jaar. Wij kregen een hartverwarmende ontvangst van Colin Glaetzer, zijn vrouw Judith (oenologe) zijn zoon Ben en General Manager Vicky Arnold. Na de innovatieve Heartland Viognier Pinot Gris 2005, een in de wereld unieke blend, proefden wij: 7,5 Heartland Dolcetto Lagrein 2004 Alweer een unieke combinatie. Van 70 % dolcetto en 30 % lagrein (komt slechts sporadisch voor in Australië). De gekneusde dolcetto druiven ondergingen eerst 4 dagen koude inweking, voorafgaande aan de 10 dagen durende warme vergisting (28°). De ene helft gistte verder op Franse hogsheads, de andere op stalen tank. De lagrein werd
koeler vergist (18-22°) om aroma’s te behouden en bittere tannines te voorkomen. Negen maanden rijping op 4 jaar oude Franse vaten. 14,5 % alc. Het resultaat is eersteklas. Prachtige kersen-bessen neus, jong en vitaal. De twee druivenrassen vullen elkaar uitstekend aan tot een mooie elegante blend. Voortreffelijke restaurantwijn, zoals bij gegrilde tarbot met cantharellen. 7 Heartland Shiraz 2004 De druiven komen voor 68% uit Langhorne Creek (bruine leembodem) en voor 32% uit Limestone Coast (terra rossa bodem, rode klei boven kalksteen). Zes dagen gisting op de schillen met 2 x daags overpompen. Rijping op licht en zwaar getoaste Franse barriques gedurende 16 maanden. 14,5% alc. Klein zwart fruit met chocolade, mint en blonde tabak in de geur. Zachte inzet van de krachtige smaak met compact bessenfruit, wat animal en ferme tannines. € 8,50 8Heartland Directors’ Cut Shiraz 2003 De beste wijn van Heartland. 70% van Limestone Coast en 30% van Langhorne Creek. De gisting op tank, de schillen, duurde 9 dagen en werd voltooid op 60% nieuwe Franse en 40% nieuwe Amerikaanse barriques. Vervolgens nog 14 maanden vatrijping. 14,9% alc. Geconcentreerde geur van zwarte vruchten, viooltjes, chocolade en ceder. Explosieve smaak met finesse en elegantie, veel cassisfruit, florale tonen, drop en zwarte peper. Door de sappigheid en de fruitbalans verlang je naar een tweede glas of fles. Heerlijk kortom. € 13,50 (2004) 8 Glaetzer Wallace Shiraz Grenache 2003 Van 70% shiraz en 30% grenache noir, 60-80 jaar oude stokken. Zes verschillende lots werden apart gevinifieerd in open stalen gisttanks. De shiraz gistte op koele temperatuur 7 tot 10 dagen op de schillen, met drie maal daags onderdompelen. Voor de grenache noir was de gistingstemperatuur warmer en werd twee maal daags ondergedompeld. Opvoeding gedurende een jaar op 85% Amerikaans en 15% Frans eiken, 2 tot 3 jaar oud. 14,5% alc. Elegante, verfijnde geur. In de mond kruidig, levendig en krachtig rijp fruit van zoete kersen met peper, karamel en aardse tonen. Een wijn met vlezig karakter en materie. Krachtige tannines en veel lengte. € 9,95 8,5 Bishop Shiraz 2004, Glaetzer Van 40-80 jaar oude stokken. Na gisting in kleine open gistkuipen rijpte deze wijn op Amerikaanse (85%) en Franse (15%) hogsheads gedurende 14 maanden. 15,5% alc. Diep rood met paars. Genereuze geur met opvallend jeugdig fruit van pruimen, kaneel, nootmuskaat en drop. Complexe tonen in de smaak met o.a. zwarte olijven. Het fruit – kersen en pruimen - is van een superieure kwaliteit en geeft een impressie van zoet, terwijl de wijn geen restsuikers bevat. Ronde tannines en erg mooi hout. € 14,95 9Glaetzer Shiraz 2004 – vatmonster, zou de volgende dag worden gebotteld Van 85-115 jaar oude, niet geïrrigeerde stokken. Vergist in kleine open kuipen. Opgevoed op nieuwe Franse barriques (Nevers en Tronçais) en nieuwe Amerikaanse hogsheads, 16 maanden lang. 15,5% alc. Dichte paarsrode kleur. Gesloten in de geur, maar zeer diep, complex en elegant. Zoef! Wat een fruit en wat een complexiteit! Haarscherpe balans. De wijn blijft maar gaan, met alle denkbare elegantie. Truffel, pioenrozen, rijpe pruimen en vers gemalen peper zijn slechts enkele van de aspecten. In de eindeloze finale o.a. chocolade en koffie. Een kanjer. € 24,50 9 Godolphin 2004, Glaetzer Een nieuwe wijn, het ‘kleine broertje’ van Amon-Ra. 84% van de druiven komt van niet geïrrigeerde, 105-115 jaar oude shiraz stokken en 16% van niet geïrrigeerde, 60-90 jaar oude cabernet sauvignon stokken. Vergist in open gistkuipen met 3 maal daags handmatige onderdompeling van de hoed. De cabernet bleef nog 2-3 maanden op de schillen voor meer complexiteit. Rijping gedurende 15 maanden op de fijne lie (om het
fruit te behouden), 30% op nieuwe Allier barriques, 40% op tweedejaars Amerikaanse barriques en 30% op tweedejaars Allier barriques. 15,5% alc. Levendig diep paarsrood. De neus met zwarte bessen en bramen toont de invloed van de cabernet, terwijl de Shiraz kaneel en chocolade aandraagt. De smaak is kruidig, met enorm geconcentreerd donker fruit van een ongekende soepelheid. Dat alles in diepe lagen. Formidabel. € 20,00 9+ Amon-Ra 2004, Glaetzer 100% shiraz, van de oudste stokken (tot 115 jaar oud). Vergist in open gistkuipen met 3 maal daags handmatige onderdompeling van de hoed. Rijping gedurende 15 maanden op de fijne lie (om het fruit te behouden). Voor de opvoeding werden voor 50% Amerikaanse hogsheads gebruikt en voor 50% Allier barriques, alles nieuw. Productie tussen 250 en 1.000 kisten per jaar, afhankelijk van de oogst. 15,5 alc. Zwartpaars van kleur. In de geur gesloten maar diep, machtig en massief. Fruit van pruimen, witte peper en nootmuskaat zijn evident. Nog krachtiger is dat alles in de smaak. Mooier fruit dan dit is nauwelijks voor te stellen. Zalvende zachte tannines ondersteunen dit indrukwekkende geweld. € 29,50 Importeur: New World Wineries 043-4512495. Vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex. BTW Wolf Blass www.wolfblass.com.au Dit enorme bedrijf is onderdeel van Fosters Wine Estates. Het is zo groot dat de rondleiding het complete tijdsbestek in beslag nam. Winery Visitor Ambassador Simon Blacket verontschuldigde zich, de geplande wijnproeverij kon helaas niet doorgaan. Jacob’s Creek www.jacobscreek.com.au De geschiedenis van Jacob’s Creek gaat terug tot 1837, toen Kolonel William Light, bevelhebber van de stad Adelaide, naar het noorden trok. Hij noemde de streek Barossa Valley, naar een overwinning in de zeeslag bij het Zuid-Spaanse Barossa. Een van de riviertjes kreeg de naam Jacob’s Creek, naar William Jacob die het gebied verder in kaart bracht. In 1847 werd aan de Jacob’s Creek de eerste commerciële wijngaard van Barossa Valley geplant door de Beierse immigrant Johann Gramp. Het bedrijf G. Gramp & Sons kreeg later de naam Orlando Wines en kwam in 1989 in handen van de Franse Pernod Ricard groep. In 1990 nam Pernod Ricard ook Wyndham Estate in Hunter Valley over, de oudste in bedrijf zijnde winery van Australië (1828), waarmee de Orlando Wyndham Group ontstond. De gemakkelijk drinkbare wijn van Jacob’s Creek groeide onder de regie van Orlando Wyndham uit tot de populairste wijn van Australië en veroverde de wereld als merkwijn nummer een. Orlando werd in 1993 uitgeroepen tot Australische exporteur van het jaar en de wijn ontving in 1994 de prestigieuze Maurice O’Shea Award voor de enorme bijdrage aan de Australische wijnexport. Ruim 80 % van de wijn wordt geëxporteerd naar 60 landen. Uiteraard is een groot bedrijf als dit sterk gemechaniseerd. In de wijngaard staat een milieubewuste toepassing van bestrijdingsmiddelen en andere chemicaliën voorop. Sinds 20 jaar houdt Jacob’s Creek er een eigen Nursery op na, die voor eigen gebruik en voor andere wineries werkt. Om ieder jaar een optimale kwaliteit van de frisse, fruitige, direct drinkbare wijnen te bereiken kunnen de wijnmakers de druiven voor Jacob’s Creek uit elk wijngebied in Zuidwest Australië laten komen en daarmee aan slechte oogsten in bepaalde streken voorbij gaan.
Jacob’s Creek is een enorm bedrijf, met vestigingen in alle wijngebieden. Op enkele kilometers afstand zagen wij in de verte de Orlando Winery liggen, die de aanblik bood van een raffinaderij. Deze hebben wij niet bezocht, ons bezoek speelde zich af op het nabij gelegen Visitors Centre, waar de aimablele Wine Promotion Manager Bruce Thiele ons ontving, samen met een van de wijnmakers.
Proeverij We kennen in ons land Jacob’s Creek van vrij eenvoudige, soepel drinkbare wijnen, die veelal te vinden zijn in de supermarkt. Wij ontdekten dat Jacob’s Creek echter boven het niveau van basiswijnen enkele zeer interessante wijnen maakt, een facet dat meer bekendheid verdient. 7,5 Jacob’s Creek Steingarten Riesling 2002 Van een wijngaard met rotsen van schist en leisteen in de bodem. Een van de koelste zomers ooit, met langzame rijping en uitstekende zuur- en aromavorming. Door kou tijdens de nachtelijke oogst ontstonden fijne citrustonen. Bij aankomst werd direct gekneusd en gekoeld. Het vrije sap werd geklaard en zo min mogelijk in contact gelaten met de schillen. Dit sap werd koel vergist (12º C) met voor riesling geselecteerde gistculturen. De wijn werd in een vroeg stadium gebotteld met een schroefdop. 12,5 % alc. en 7 gram zuren per liter. De intense geur vertoont een tikje pétrol naast appel, citroen, mineralen en honing. Extractrijke smaak met een fraaie vulling van rijp fruit (kweeperen, citrus en perzik). 7,5 Jacob’s Creek Steingarten Riesling 2005 - tankmonster De druiven werden geplukt bij 13º Baumé (110º Öchsle). Gisting bij 12-15º C. Productie 3.000 – 4.000 kisten per jaar. Explosief fruit van perzik in de geur, die doet denken aan Moscato d’Asti, maar een tankmonster flatteert nu eenmaal. Sappige rijpe fruitsmaak met een beetje perendrups van de gisting. Prima structuur en mineraliteit. 7,5 Chardonnay 2005, Jacob’s Creek - vatmonster De wijn van dit vat zal waarschijnlijk worden gebruikt voor de blend van de Chardonnay Limited Release 2005. Volledig op barrique vergist, waarvan 25 % nieuw. De malolactische gisting is net voltooid en de wijn zal nog tot begin 2006 op hout blijven. De neus biedt veel citrusfruit en iets reductie. Het hout is keurig in evenwicht en in feite nu al voldoende. Wellicht zal blijken dat de komende houtrijping van 5-6 maanden te veel van het goede is. 7,5 Limited Release Shiraz Cabernet 1999, Jacob’s Creek 1999 is een onderschat jaar, na het grote jaar 1998. Van 55 % shiraz uit Barossa Valley, 26 maanden opgevoed op nieuw Amerikaans hout, en 45 % cabernet sauvignon uit Coonawarra, 24 maanden gerijpt op nieuwe Franse barriques. 13,5 % alc. Rijke, krachtige geur vol rijpe pruimen en zwarte bessen, met een vleugje mint. In de inzet wordt hetzelfde fruit gesteund door zeer krachtige tannines en een goede zuurgraad. De wijn is nu in balans, maar de vraag is of de wijn dit fruit bewaart bij het ouderen en of de straffe tannines geen uitdrogend effect gaan krijgen. Importeur: Pernod Ricard Nederland 013-4652600. Voert alleen de basiswijnen van Jacob’s Creek in Nederland. Eden Valley Dit gebied grenst direct aan de oostzijde van Barossa Valley en is met 380 m in het noorden tot 500 m in het zuiden een flink stuk hoger, met een koeler klimaat tot gevolg. Wijnbedrijven zijn hier minder talrijk - we tellen er elf - met beroemde namen als Henschke en Mountadam. Eden Valley is, samen met Clare Valley, door de hoge ligging het Australische gebied bij uitstek voor riesling, maar syrah doet het hier ook excellent.
Door de variatie in terrein vinden we in Eden Valley een veelheid aan bodemsoorten. De kleur wisselt van grijs naar bruin en de samenstelling van leem met zand tot leem met klei, dat alles met een onderlaag van verweerde rots. Aders met ijzer- of kwartshoudende kiezel en rotsblokken geven weer andere eigenschappen. Afhankelijk van de capaciteit van de bodem om water vast te houden, is irrigatie al dan niet nodig. De jaarlijkse neerslag bedraagt in Eden Valley 750 mm. Yalumba www.yalumba.com Dit bekende bedrijf – het oudste wijnbedrijf van Australië dat nog steeds in familiehanden is - werd opgericht in 1849 door de Engelse immigrant Samuel Smith, van huis uit bierbrouwer. Het ligt in het uiterste westen - het lagere deel, 550 m hoogte - van Eden Valley, vlak naast Barossa Valley. Samen met zijn zoon ontdeed Smith 12 hectare land - met een rode zandbodem - van onkruid en stenen en werden bij maanlicht de eerste wijnstokken geplant. Yalumba is een van de weinige wijnbedrijven met een vatenmakerij op eigen terrein en een eigen nursery, een kweektuin voor jonge wijnstokken. De neiging tot pionieren is bij Yalumba nog steeds aanwezig, waarvan de veel geprezen experimenten met viognier getuigen. Cooperage Met een eigen vatenmakerij – gestart rond 1900 - heeft Yalumba een belangrijk aspect in eigen handen. Voor de productie betrekt Yalumba duigen van het beste eikenhout uit Frankrijk en de USA. Yalumba laat het hout 5-8 jaar – het gemiddelde is 18-24 maanden - in weer en wind liggen, om bittere tonen door de regen weg te laten spoelen. Door deze langdurige rijping ontstaan in het hout aroma’s van chocolade en koffie, waarbij in de wijn subtiliteit en extra complexiteit ontstaat zonder het fruit te maskeren. Bovendien kan de wijn dan langer op hout liggen zonder houtdominantie te veroorzaken. Speciaal voor de topwijn Octavius worden kleine vaatjes van 90 liter vervaardigd uit het beste Amerikaanse eiken van Missouri. Yalumba heeft vier vatenmakers in vaste dienst. Ze maken per jaar 400 vaten, een derde van de jaarlijks benodigde hoeveelheid, bestemd voor de rode en witte topwijnen. Nursery www.yalumbanursery.com Deze kwekerij voor wijnstokken werd opgezet in de jaren 70, in eerste instantie voor eigen behoefte aan virusvrije stokken in Eden Valley en Riverland. Het is nu de meest vooraanstaande kwekerij van Australië met klanten in alle wijngebieden. In de nursery kregen wij een demonstratie van het enten van takjes van de wijnstok op phylloxera resistente onderstokken, een uiterst nauwkeurig werkje. De Nursery heeft het meest uitgebreide pakket aan viognier klonen van Australië. In 2004 werd een samenwerkingsovereenkomst getekend met ENTAV International, waardoor directe aanvoer mogelijk werd gemaakt van de beste Franse klonen van pinot noir (o.a. 777 en 115) en chardonnay (o.a. 76 en 95). Viognier Bij Yalumba was men al in de jaren 70 gefascineerd door de viognier van de Rhône. In 1968 werden viognier stokken geïmporteerd uit Montpellier. In 1980 werd 1,2 ha viognier aangeplant in Barossa Valley, de eerste van betekenis in Australië. Later volgden aanplantingen in Eden Valley, Oxford Landing en Wrattonbully. Op dit moment is viognier hot in Australië en Yalumba vervult hierbij een sleutelfunctie. Schroefdop Al in 1970 werd de eerste fles wijn bij Yalumba voorzien van een Stelvin schroefdop, die op hun verzoek in Frankrijk werd ontwikkeld. Samen met zes andere Australische producenten werd de schroefdop steeds verder geperfectioneerd en in 1976 voor het
eerst commercieel toegepast. Steeds meer wijnen van Yalumba worden uitgebracht met schroefdop. Wij werden bij Yalumba ontvangen door eigenaar Robert Hill Smith. De uitgebreide proeverij werd gepresenteerd door Chief Winemaker Alan Hoey en Export Sales Manager Scott Washington. Een proeverij met opvallend veel highlights.
8 The Virgilius Eden Valley Viognier 2003, Yalumba Van de eerste viognier aanplant in Australië in 1980. 2003 was een van de beste wijnjaren hier. Handmatig geplukt, de hele trossen geperst, vergist met autochtone gisten en 9 maanden licht oxidatief opgevoed op de fijne lie met bâtonnage, op 3 jaar oud Frans eiken. Slechts de beste vaten werden voor deze wijn gebruikt. 14,5 % alc. Spectaculaire neus met complex fruit van rozen, perziken en abrikozen, rijp en rijk. De smaak presenteert subliem fruit van abrikozen, ananas en appel, met een zeer elegante Frans aandoende stijl. In de ondertoon zijn gember en mineralen te ontdekken. € 18,95. 7,5 The Virgilius Eden Valley Viognier 2004, Yalumba Eveneens met wilde gisten vergist, zoals alle viognier wijnen. Geen malo. Nog niet gebotteld. Dit vatmonster had een koude stabilisatie achter de rug, was niet geklaard en licht steriel gefilterd. Circa 40 % werd op hout vergist. Komt eind 2006 op de markt. Geur van sinaasappelbloesem, muskus en perziken. In de elegante smaak meer jong fruit dan bij de 2003 en frisser door een hogere zuurgraad. 7,5 Y Series Viognier 2005, Yalumba Van druiven uit Barossa Valley en Riverland. De vergisting met wilde gist geeft de wijn wat meer glycerol. Geen hout. 14,5 % alc. De geur is wat rokerig en animal. In de mond perzik en een tikje sinaasappelbloesem en –schil, honing en ananas. Prachtige volle smaak met wit fruit en wat tannine uit de druivenschil (zoals ook voorkomt bij marsanne) € 6,35. 7,5 Eden Valley Wild Ferment Chardonnay 2004, Yalumba De druiven voor deze wijn werden geplukt aan de hand van een smaakprofiel voor de wijn, in koele hoog gelegen wijngaarden. Zoals het etiket aangeeft hebben de vele autochtone gisten uit de wijngaard voor de fermentatie gezorgd. Door de grote verscheidenheid hiervan ontstaat meer complexiteit en finesse in de wijn. Dit werd nog versterkt door opvoeding op de fijne lie met bâtonnage. De helft van de wijn kreeg opvoeding op 1 en 2 jaar oude Franse barriques en hogsheads. 14 % alc. Flinke concentratie van citrus in de geur, met duidelijke invloed van de lie. Ook in de smaak citrusfruit (grapefruit). Geen boterige of nootachtige aroma’s, want de wijn onderging geen malolactische gisting wegens de lage zuurgraad. Zilte finale. € 7,50 (2003). 8Barossa Bush Vine Grenache 2003, Yalumba Van 70 jaar oude knoestige stokken met een zeer laag rendement. Hier zijn 2-4 jaar oude vaten gebruikt voor 12 maanden durende de rijping, want nieuw hout zou volkomen overheersen. 14,5 % alc. Gemiddelde kleurconcentratie: grenache noir heeft weinig kleur in de schil. Rijpe, expressieve kersen- en pruimengeur met wat animal en specerijen. Volle, heerlijke smaak van zeer rijp zacht fruit van kersen en pruimen, aards, stevig en vlezig. € 7,95 (2004). 7,5 Hand Picked Tricentenary Vines Barossa Valley Grenache 2003, Yalumba Van bush vines uit de wijngaard Nursery Block, geplant in 1889, die dus 3 eeuwen overspannen. Deze stokken produceren nog steeds druiven, en wel van opmerkelijke kwaliteit, structuur en diepgang. Na de gisting bleef de wijn nog 3 weken op de schillen liggen, waarna 11 maanden rijping volgde op Franse hogsheads. Komt in 2007 op de markt. 14,5% alc. Helder steenrood. Erg mooie geur van rijpe kersen en aarde, met veel
diepgang. Vlezige, compacte smaak met o.a. zwart bosfruit, pruimen en paddestoelen. Zachte tannines en een prima finale. € 17,50 (2000). 7,5 Hand Picked Barossa Shiraz + Viognier 2002, Yalumba Beide rassen werden samen vergist in open kuipen met automatische mechanische onderdompeling van de hoed. De gisting startte met wilde gisten om meer complexiteit te krijgen en werd voltooid met toevoeging van gistculturen. 18 maanden gerijpt op hogsheads van Frans eiken, waarvan 39% nieuw. 14,5 % alc. Diepe paarse kleur. De geur is uitstekend, met lenig en aristocratisch fruit. Sappige elegante smaak van zoetig zwart fruit en specerijen met een tropisch accent van de viognier. Zachte tannines. Het hout is wat merkbaar, ook in de finale. Komt in 2007 binnen en gaat € 18,50 kosten. 7,5 The Signature Barossa Cabernet Sauvignon Shiraz 2000, Yalumba Cabernet Shiraz is een van de specialiteiten van Australië. Yalumba maakt dit type wijn sinds 1962 en heeft het recept dan ook volledig onder de knie. Van 57% cabernet sauvignon en 43% shiraz. Opgevoed gedurende 20 maanden op 40 % nieuw hout, Amerikaans voor de shiraz en Frans voor de cabernet, alles uit eigen cooperage. 13,5 % alc. Zeer dichte rode kleur. In geur en smaak rood fruit met tabak en witte peper. De wijn heeft een hoge zuurgraad en is wat streng. Het hout neigt wat naar agressief, de tannines zijn uiterst krachtig en de finale iets drogend. € 19,50. 9 The Octavius Barossa Old Vine Shiraz 2001, Yalumba De eerste Octavius was die van 1990 en in 15 jaar heeft deze wijn zich een plaats veroverd bij de beste Shiraz van Australië, een compliment op zich. De klasse van de wijn is mede het gevolg van de 20 maanden opvoeding op eiken ‘octaves’ van 90 liter die in eigen beheer, van het beste Amerikaanse hout uit Missouri en Pennsylvania, worden vervaardigd. Dat er toch geen sprake van houtdominantie is, komt door de uitzonderlijk lange ligging van het hout: acht jaar. Deze Octavius werd gemaakt van druiven uit Eden Valley en Barossa Valley, de stokken zijn 70-100 jaar oud. De gisting voltrok zich mede met wilde gisten. 13,5 % alc. Volkomen ondoorzichtig paarsrood. Gesloten neus, zeer complex, met diepe tonen van viooltjes, zwart bosfruit, specerijen en animal. De smaak overtuigt onmiddellijk door echte klasse. Uitgelezen balans en volledig versmolten hout van het edelste kaliber. Deze grootse wijn komt in de zomer van 2006 bij Verbunt binnen en kost € 42,00 bruto ex. BTW. Importeur: Verbunt Wijnkopers 013-5498400. Vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex BTW. Clare Valley Deze streek ligt in de plooien van de Mount Lofty bergketen, 140 km ten noorden van Adelaide, op een hoogte van 400 tot 500 meter. Er heerst hier weliswaar een soort landklimaat met koude nachten en warme dagen, maar koele wind in de namiddag zorgt voor vertraging van het rijpingsproces. De hoogteverschillen zorgen verder voor de nodige variatie qua klimaat. De regen – 630 mm per jaar – valt merendeels in de winter en het voorjaar, reden waarom irrigatie onontbeerlijk is. Door de droogte in het groeiseizoen komen schimmelziektes niet veel voor. De roodbruine leembodem bevat een flinke hoeveelheid kalksteen. Riesling Clare Valley is vooral bekend om de goede kwaliteit riesling. De voor Clare riesling kenmerkende aroma’s zijn limoen, passievrucht, metaal en geroosterd brood. Van goede oogstjaren kan de riesling wel 10 jaar ouderen. Maar ook cabernet sauvignon en vooral shiraz doen het goed in Clare Valley, zowel apart als in blends. Dit zijn wijnen met de rijke stijl die zo typisch Australisch is. Leasingham www.leasingham-wines.com.au
Hier begint de geschiedenis na de 2e wereldoorlog, toen wijngaarden uit 1893 opnieuw werden beplant – tegen de adviezen in - met Riesling. Sinds 1988 is de Leasingham winery onderdeel van The Hardy Wine Company. Vanaf dat moment werd flink geïnvesteerd in wijngaarden, winery, toerisme en promotie. Wijngaarden Leasingham bezit 4 wijngaarden, de Rogers Vineyard (96 ha), de Provis Vineyard (66 ha, niet geïrrigeerd, gemiddeld 30 jaar oude stokken), de Schobers Vineyard (51 ha, niet geïrrigeerd, gemiddeld 30 jaar oude stokken) en Dunn’s Vineyard (50 ha met jonge shiraz stokken). Verder betrekt Leasingham druiven van 70 contractboeren. Wijnmaker Stephen Hall en zijn assistent Simon Cole ontvingen ons en lieten een prachtige serie wijnen proeven. 7,5 Classic Clare Riesling 2002, Leasingham 2002 was de beste oogst voor Clare Valley riesling in 20 jaar. De druiven komen uit een enkele wijngaard uit het subdistrict Watervale. Stephen Hall denkt dat deze wijn 30 jaar oud kan worden. 12,4% alc, 7,7 gram zuren per liter en 1,3 gram restsuiker per liter. Niet in Nederland op de markt. In Australië circa AUS$ 30 consument. Strogele kleur. Krachtige minerale geur met iets tropisch fruit, limoenschil en –jam, maar geen botrytis. Strakke, krachtige smaak met citrus, perzik en amandelen. Er is nauwelijks sprake van pétrol (blijkt hier niet zo vaak voor te komen). Veel finesse en complexiteit. 7,5 Bin 56 Cabernet Malbec 2000, Leasingham Blend van 80% cabernet sauvignon en 20% malbec, van een zeer warm en droog jaar, waardoor de druiven gelijkmatig rijpten en zeer veel concentratie kregen. Opvoeding gedurende 18 maanden op Frans en Amerikaans hout, nieuw en gebruikt. 13,4% alc. In de neus karaktervolle tonen van wild, leer, rijpe kersen en vlierbessen. Zeer levendige, aparte smaak met veel expressie. 8Bin 56 Cabernet Malbec 2002, Leasingham Hier werd 98% cabernet sauvignon en 2% malbec gebruikt. 2002 was een koel jaar, waarin de druiven veel typiciteit opbouwden. Opvoeding op 90% Frans en 10% Amerikaans hout gedurende 18 maanden. 14,1% alc. De gesloten geur vertoont wat reductie en dierlijke accenten. Ook in de smaak is de wijn gesloten. Fris en gespierd. De wijn zit gedegen in elkaar met compact fruit, maar dat moet zich nog openen. Prachtige tannines en complexiteit. 7,5 Bin 61 Shiraz 2002, Leasingham Dit jaar leverde een gemiddeld rendement en vrij kleine, geconcentreerde druiven. Opvoeding op Frans en Amerikaans eiken gedurende 18 maanden. 14,6% alc. Volrijpe, krachtige geur van cassis, pruimen, bramen, inkt, leer en animal. De smaak is vol en sappig met veel fruit, fris en levendig. Erg mooie wijn, nu op dronk. 7,5 Classic Clare Cabernet 2001, Leasingham De cabernet sauvignon druiven kwamen van 40-80 jaar oude bush vine stokken uit de Schobers en Provis Vineyards. 2001 was een warm jaar met vroege rijping, mooie rijpe tannines en een vroeg oogst. 13,3% alc. In de neus vrij diep fruit van cassis, tabak en drop. Zeer zachte inzet van de smaak, waarbij fluwelen tannines compact fruit ondersteunen, resulterend in een weldadig mondgevoel. In de finale loopt het fruit wat terug en wordt het wat korter en droger. 8,5 Classic Clare Shiraz 2001, Leasingham De druiven kwamen van 2 wijngaarden en de wijn rijpte 18 maanden op Franse barriques. Alc. 13,7%. Complexe geur van diep cassis fruit en wild met een pepertje. Vlezige smaak met machtig fruit, leer, sigarenkist, kreupelhout, zwart bosfruit en animal.
De finale is hier uitstekend: het volle fruit blijft maar doorgaan en er is sprake van een fraaie elegantie bij deze kracht. 8,5 Classic Clare Sparkling Shiraz 1995, Leasingham De druiven kwamen uit een bepaald gedeelte van de Schobers Vineyard van 30 jaar oude stokken, waar ze zeer rijp werden geplukt. Het rendement was in 1995, een warm jaar maar niet echt heet, erg laag. Vergist op stalen tanks bij 22-27º C en 2 jaar gerijpt op oude en nieuwe Franse barriques en puncheons. 0,43 gram vluchtige zuren, 13,9% alc. Deze wijn behaalde 10 gouden medailles. Productie circa 12.000 flessen per jaar. Complexe geur van kaas, lavas, kruiden, thee, chocolade, pruimen en medicinale aroma’s. Ook iets volatile, een indicatie voor complexiteit. In de mond zeer rijp fris fruit van sublieme kwaliteit, krachtig en complex. Zeer mooie finale. Bij canard aux cérises. Absolute verrassing. Importeurs: Groupe LFE 0346-214397 en Léon Colaris 0495-532462 Jim Barry Wines www.jimbarry.com Dit familiebedrijf werd in 1959 opgericht door Jim Barry (1925-2004). De Florita wijngaard ligt op 420 m hoogte en werd tussen 1962 en 1972 beplant. De Lodge Hill wijngaard werd aangeplant in 1977 en ligt op 480 m hoogte aan de voet van de noordelijke Mount Lofty bergketen. De wijngaard McRae Wood en de topwijngaard Armagh liggen vlak naast elkaar op 398 m hoogte, de aanplant vond plaats tussen 1964 en 1968. De uiterst sympathieke Peter Barry ontving ons, samen met Winemaker Derrick Quinton. Het werd een proeverij van superlatieven. 7,5 The Cover Drive Cabernet Sauvignon 2003, Jim Barry Behalve uit eigen wijngaarden in Clare Valley komt een klein deel van de druiven uit het zuiden van Coonawarra, waar Jim Barry in 1996 op een voormalig cricketveld cabernet sauvignon aanplantte. De bodem bestaat daar uit een bovenlaag van rijke Terra Rossa met daaronder poreuze kalksteen, dat een natuurlijk waterreservoir vormt voor droge periodes. 15 % alc. In de neus rijp cassisfruit van prima kwaliteit, clean en minty, met wat grafiet, waarbij de alcohol duidelijk aanwezig is. Ook de smaak zit zo in elkaar, met als extra een hint kaneel. € 9,50. 7,5 The Lodge Hill Shiraz 2003, Jim Barry Toen Jim Barry deze wijngaard in 1977 kocht wilde hij er eerst riesling planten. Maar het werd uiteindelijk toch shiraz. 2003 leverde uitzonderlijk mooi druivenmateriaal op. Deze wijn werd opgevoed op 10 % nieuw Amerikaans en 3 % nieuw Frans hout, 13 % Amerikaans eiken van een jaar oud en 65 % Frans en Amerikaans hout, derdejaars of ouder. 15,5 % alc. In de geur zwarte kersen met leer, drop, mint en animal. Rijke, vitale smaak van kersen met peper, vanille en zachte tannines. Sappige finale met flinke lengte. € 9,50. 8,5 McRae Wood Shiraz 2002, Jim Barry Ook 2002 was een subliem oogstjaar, met een veel koelere zomer en een warmer en droger najaar dan 2003. Deze wijn rijpte 18 maanden op nieuwe en een jaar oude Franse en Amerikaanse barriques. 15,5 % alc. De geur geeft de impressie van een boswandeling, met eucalyptus en bosbessen op een tapijt van dennennaalden. Dit gaat door in de diepe smaak, met een mooi accent van het Amerikaanse hout. In de zeer lange finale zijn sterke tannines prachtig verweven met massief fruit. Zeer gastronomisch, veel potentie. € 17,50. 9+ The Armagh Shiraz 2002, Jim Barry Ierse immigranten noemden deze wijngaard in 1849 naar het stadje Armagh in Noord Ierland. De bodem bestaat uit zand en kiezelstenen op een noordwestelijke helling die
veel zon krijgt en vasthoudt. Opgevoed op volledig nieuw Frans hout gedurende 18 maanden. 15,5% alc. Zeer diepe kleur. In de gesloten neus een kolossale, zeer complexe concentratie van vooral primair fruit. De smaak is een feest van complexiteit en concentratie. Zwarte bessen en kersen met een grootse rijpheid, mint, drop, vanille en verbazingwekkend zachte tannines. Minutenlange finale. € 81,25 (zeer beperkt). Importeur: Verbunt Wijnkopers 013-5498400 Vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex BTW.
Penfolds www.penfolds.com.au Penfolds werd opgericht in 1844 door de uit Brighton afkomstige medicus Dr Christopher Rawson Penfold en staat bekend als het boegbeeld van de Australische wijnwereld. Deze positie is niet in de laatste plaats te danken aan Grange, de icoonwijn die Australië bij de top van de wereld plaatste. Magill Estate De hoofdvestiging van Penfolds is het Magill Estate in de stad Adelaide, waar de geschiedenis van het bedrijf begon. Het wordt omringd door een wijngaard, die in 1844 door Dr Penfold werd aangeplant. Dr Penfold schreef de wijn als medicament voor aan zijn patiënten vanuit zijn praktijk die was gevestigd in het huisje The Grange. Na het overlijden van Dr Penfold zette zijn vrouw Mary het wijngoed – inmiddels uitgegroeid tot 60 ha - voort, samen met haar schoonzoon Thomas Hyland. Southcorp en Foster Samen met o.a. Rosemount, Wolf Blass, Wynn’s Coonawarra, Devil’s Lair en Lindemans vormde Penfolds onderdeel van de Southcorp groep, die per 1 juli 2005 in handen kwam van Foster. De wijntak heeft nu de naam Foster’s Wine Estates. De wijngaarden van Penfolds liggen verspreid over South Australia in de districten: Clare Valley, Barossa Valley, Eden Valley, Adelaide (Magill Estate), McLaren Vale, Bordertown, Padthaway, Robe en Coonawarra. Behalve van eigen wijngaarden betrekt Penfolds ook druiven van contractboeren. Diner Penfolds Brand Ambassador Jamie Sach ontving ons in Restaurant Augé te Adelaide, waar ons een subliem diner te wachten stond met topwijnen van Penfolds. Na een prima start met de Riesling Reserve Bin Eden Valley 2005 – jong geel fruit, frisse citrus en bloemen, verkwikkend en elegant – kwam het grote werk op tafel. 9 Cellar Reserve Adelaide Hills Pinot Noir 2004, Penfolds Deze wijn maakt Chief Winemaker Peter Gago sinds enkele jaren op Magill Estate. Hij kan daarvoor een keus maken uit de beste druiven die beschikbaar zijn. In 2004 kwamen ze voor 86% uit Adelaide Hills (waarvan een kwart uit Piccadilly Valley), voor 8% uit Eden Valley en voor 6% uit Robe. De wijn werd vergist met uitsluitend wilde gisten en rijpt op Franse barriques (60 % nieuw) tot de release die rond oktober 2006 zal plaats hebben. Zal uitsluitend te koop zijn in de Penfolds Cellar Doors (wijnwinkels, AUS$ 40,00) en in het restaurant van Penfolds op Magill Estate. 14,5 % alc. In geur en smaak presenteert zich deze wijn onmiddellijk als zeer bijzonder. Een ware pinot noir in de beste zin van het woord, met werkelijk alles erop en eraan. Massa’s rijpe kersen en levendige frisheid geven een impressie van toegankelijkheid die na botteling natuurlijk een tijd verdwijnt. De alcohol is merkbaar maar wordt op sublieme wijze in evenwicht gehouden door zuren en concentraat. De Bourgogne moet welhaast jaloers worden op dit rijpe fruit. Last but not least is hier sprake van fraaie elegantie en finesse. 8
St. Henri Shiraz 2001, Penfolds
De tegenhanger van Grange. Van 100% shiraz druiven afkomstig van het schiereiland Fleurieu, Padthaway, Robe, Barossa Valley en Clare Valley. Voor de 16 maanden durende rijping van deze rijke wijn werden geen nieuwe barriques gebruikt maar oude foeders van 1460 liter. 14,5% alc. De geconcentreerde geur biedt complex zwoel fruit van pruimen, chocolade en specerijen zoals kaneel. In de smaak een mooie vulling van rijp zwart fruit (pruimen), animaal, tabak, kreupelhout en peper. In de finale blijven chocolade en pruimen doorgaan. € 46,95 (2000) 9+ Grange 1997, Penfolds Deze icoonwijn werd gemaakt door Winemaker John Duval. De eerste Grange was die van 1951. De blend bestond in 1997 uit 96% shiraz en 4 % cabernet sauvignon, voornamelijk uit Barossa Valley en McLaren Vale. Opvoeding had plaats in 100 % nieuwe Amerikaanse barriques gedurende 20 maanden. Het ‘recept’ is gebaseerd op druiven uit verschillende wijngaarden en districten en de keuze kan ieder jaar anders zijn. 14 % alc. Deze wijn heeft alles wat je ervan verwacht, kracht, vulling, prachtige complexiteit en een balans van het hoogste niveau. Staat pas aan het begin van zijn mooiste periode die tot 2016 zal duren. Animal, eucalyptus, chocolade, koffie, specerijen en kolossaal bessenfruit zijn slechts een paar van de talloze aroma’s die je tegenkomt. De wijn sloot ideaal aan bij het hoofdgerecht, dat bestond uit vlees met Australische veldpaddestoelen, truffel, chocolade en steranijs. Een van de hoogtepunten van onze reis. € 180,00. Importeur: Great Grapes 035-6038042 Adelaide Hills Deze wijnstreek - op slechts 25 minuten rijden van de stad Adelaide – kent wijnbouw al sinds 1839. De streek begon zich echter pas begin jaren 80 tot een belangrijk gebied te ontwikkelen. Er zijn op dit moment ruim 50 wijnbedrijven gevestigd en tot nu toe ruim 3.250 ha wijngaarden aangeplant. Het is een pittoresk gebied met landelijke kronkelwegen om heuvels die in hoogte variëren van 400 tot 500 meter. In dit netwerk van valleien en dwarsvalleien vinden we een grote variatie aan koele mesoklimaten, zeer geschikt voor vroegrijpende ‘koele’ rassen als chardonnay, pinot noir en sauvignon blanc. In het uiterste noorden, waar het wat warmer is, vinden we cabernet sauvignon, merlot en shiraz. Omdat de meeste regen ’s winters valt is irrigatie in het groeiseizoen onontbeerlijk. De overwegend grijsbruine bodem is erg geschikt voor wijnbouw. Shaw and Smith www.shawandsmith.com De neven Martin Shaw en Michael Hill Smith besloten in 1989 om samen dit wijnbedrijf te beginnen. De eerste 10 jaar werd alleen sauvignon blanc en chardonnay gemaakt. In 1998 kwam daar merlot bij en in 2002 shiraz. Shaw and Smith brengt alleen wijnen uit van druiven afkomstig uit Adelaide Hills. Martin Shaw heeft een ‘Flying Winemakers’ netwerk opgezet in Frankrijk, Spanje, Chili, Australië en Nieuw Zeeland, waar hij en enkele collega’s regelmatig adviezen geven. Michael Hill Smith behaalde in 1988 als eerste Australiër het diploma Master of Wine. Wijngaarden In 1994 werd bij Woodside de 28 ha grote M3 wijngaard aangeplant met chardonnay en sauvignon blanc. Men koos op de zand-leem bodem met een onderlaag van roodgele klei voor een dichte beplanting. In 1999 werd de 46 ha grote Balhannah wijngaard aangekocht, die uitkijkt op de Mount Lofty bergketen. Tot nu toe is de helft beplant met riesling, pinot noir en sauvignon blanc. Martin Shaw en Sales/PR manager Nicole Roberts ontvingen ons en wij proefden enkele mooie wijnen. 8-
Sauvignon Blanc 2005, Shaw and Smith
Om zoveel mogelijk aspecten van de sauvignon druif in de wijn naar voren te brengen, werd in verschillende ‘tries’ geplukt, waarbij het microklimaat van het perceel het plukmoment bepaalde. De typiciteit werd behouden door geen hout te gebruiken maar stalen tanks. 13 % alc. Zeer typerende geur, met florale en meer grassige tonen dan tropische (lychee). Immens sappige inzet van de smaak door een fraaie zuurgraad. Strakke, karaktervolle wijn met verfijnd fruit, veel balans en een goede lengte. Prachtig op dronk. € 9,95. 7,5 M3 Vineyard Chardonnay 2003, Shaw and Smith De druiven werden handmatig geplukt, de hele trossen werden geperst, het sap werd op Franse barriques vergist (een deel onderging malo) en opgevoed op de fijne lie met bâtonnage. 13,5% alc. Geur van tropisch fruit (ananas) en vanille, met een flinke frisse concentratie. Deze chardonnay smaakt heel anders dan eerder op deze reis geproefde. Mooie frisheid, maar mist wel wat karakter. Niet boterig maar elegant. De zilte finale is redelijk lang en de wijn is zeer verteerbaar. € 13,95 (2004). 7,5 Shiraz 2003, Shaw and Smith Tweederde van de druiven komt uit het zuidoostelijke, drogere, warmere deel van Adelaide Hills, in de omgeving van Mount Barker en Macclesfield, waar ze op een arme bodem met leisteen en ijzerhoudende klei uitstekend rijpen. Eenderde komt van de wijngaard rond de winery, die iets vruchtbaarder is en waar de druiven een week later rijp zijn. 14% alc. Zeer rijpe geur van pruimen en witte peper. Erg elegante, pittige, zilte smaak met witte peper en fijne kruidigheid. Deze speelse, frisse wijn is niet te zwaar en goed verteerbaar. Vrij lange stijlvolle finale. Je vraagt al snel om een 2e glas. € 13,95. Importeur: New World Wineries 043-4512495. Vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex. BTW Nepenthe Wines www.nepenthe.com.au Homerus beschrijft Nepenthe in zijn Odysseus als een Egyptische kruidendrank die zo sterk is dat leed wordt verzacht en zorgen verdwijnen. In 1994 kocht de familie Tweddell grond in de subregio Lenswood in Adelaide Hills. Naast de gebruikelijk pinot noir, chardonnay en sauvignon blanc werden ook zinfandel en pinot gris aangeplant, in totaal 24 ha. In 1996 kreeg Nepenthe als 2e winery in de streek een bouwvergunning voor de winery. Peter Leske – hij ontving ons samen met Export Manager Paul Limpus – werd benoemd tot Chief Winemaker. Nepenthe is erg succesvol en exporteert naar 11 landen. Zo succesvol dat in 1997 een tweede wijngaard van 43 ha werd aangekocht in Charleston, in 2002 een van 25 ha in Balhannah en in 2005 een van 38 ha in Hahndorf, alle in de Adelaide Hills. De vraag is echter zo groot dat daarnaast druiven moeten worden aangekocht. De meeste bodems van de wijngaarden hebben een ondiepe bovenlaag van 30 tot 60 cm, met daaronder rotsen van vuursteen (silex). Er valt hier in 4 maanden 1000 mm regen en de wind komt voornamelijk uit het zuidwesten, van de zee. Proeverij Nepenthe maakt een serie zuivere wijnen met veel typiciteit en een goede balans, zoals Sauvignon Blanc, Sauvignon-Sémillon, Pinot Noir, Tryst (blend van cabernet sauvignon, tempranillo en zinfandel) en The Rogue (blend van cabernet sauvignon, merlot en shiraz). Deze wijnen zijn in Nederland op de markt, in tegenstelling tot onderstaande wijn, die van ons de hoogste score kreeg. 7+ Hungry Ground Cabernet Sauvignon Limited Release 2001, Nepenthe Handmatig geplukt en opgevoed op een jaar oude Franse barriques. Dit is de tweede oogst van deze wijn die werd uitgebracht. Productie slechts 3 vaten, 888 flessen. 13,5% alc. Geparfumeerde geur, floraal, elegant en gesloten. In de mond het smaakbeeld van
een klassieke, stijlvolle cabernet sauvignon. Nog gesloten, heeft duidelijk meer tijd nodig. Heerlijk fruit met elegantie en iets complexiteit. Type Moulis of Margaux. Importeur: Wijnimport J. Bart 0299-689111 Coonawarra Coonawarra is een Aboriginal woord dat kamperfoelie betekent. Het is de enige Australische wijnstreek met zijn eigen bodemsoort, de beroemde Terra Rossa. Een rijke bovenlaag van rulle rode aarde bedekt een onderlaag van zachte kalksteen en enkele meters kalkachtige klei, met daaronder een permanent waterreservoir. Het is een strook van maximaal 2 km breedte en 14 km lengte. De wijnstokken moeten veel moeite doen om eerst door de rode laag heen te groeien en dan door de zachte poreuze kalk, om daarna het waterreservoir eronder te bereiken. Het resultaat is een laag rendement en een sterke aromatische ontwikkeling. De Schot William Wilson was de eerste die deze bodem in 1860 ontdekte. Hij kocht 1 ha land bij Penola in het uiterste zuiden van de streek en plantte er fruitbomen en wijnstokken. Zijn voorbeeld werd gevolgd en rond 1890 werden meer boomgaarden en wijngaarden aangeplant. De eerste winery, Yallum Estate, werd in 1891 gebouwd. Tijdens de depressie en de twee wereldoorlogen zakte de wijnproductie naar een dieptepunt. Pas in 1951 ontdekte Samuel Wynn weer de kwaliteiten van de streek, kocht de oude kelders op en gaf de aanzet van de opleving van Coonawarra. Klimaat Coonawarra, het zuidelijkste wijngebied van het vasteland van Australië, ligt maar 60 km van de zee en wordt er dan ook sterk door beïnvloed. Er valt 650 mm neerslag per jaar en de zomers zijn droog en door de Arctische winden redelijk koel. Men vergelijkt het klimaat van Coonawarra wel met dat van Bordeaux, maar door het dichte wolkendek is de temperatuur in het rijpingsseizoen lager en het groeiseizoen lang. Wynns Coonawarra Estate www.wynns.com.au Wijnhandelaar Samuel Wynn uit Melbourne kocht in 1951 winery en wijngaarden van Château Comaum en gaf het de naam Wynns Coonawarra Estate. Na in het begin meer gedistilleerd dan tafelwijnen te hebben geproduceerd, werden de wijngaarden uitgebreid met 1,2 ha cabernet sauvignon en in 1960 met riesling. Begin jaren 70 werden de installatie gemoderniseerd en werd begonnen met experimenten van chardonnay en pinot noir. Wijngaarden Wynns Coonawarra bezit momenteel 950 h wijngaarden, die circa 70 % van de Terra Rossa bodem bedekken. Van de shiraz en cabernet sauvignon stokken is 85 % ouder dan 40 jaar. In andere delen van Coonawarra bezit Wynns nog 450 ha met cabernet sauvignon. Bovendien betrekt men druiven bij 21 lokale wijnboeren. Recente ontwikkelingen De laatste drie jaar werd 88 ha wijngaarden met onvoldoende presterende rassen gerooid en, na grondige bodem- en klimaatstudies, beplant met andere rassen. Van 220 ha werd de canopy (het bovenste deel van de wijnstok) volledig van vorm veranderd, deels door een stuk af te zagen en deels door volledige verwijdering van de bovenkant. Verder werden op 810 ha installaties voor druppelirrigatie aangelegd, met de bedoeling om aan het eind van het groeiseizoen geen gele bladeren te krijgen. Overigens wordt de 100 ha met historische, niet geïrrigeerde wijngaarden, zo gelaten. Tijdens de véraison (verkleuring van de druif aan de stok) worden nu luchtfoto’s genomen.
Op de oogstmachines is apparatuur geïnstalleerd om het rendement van de oogst vast te leggen. Door de laatste twee innovaties werd het mogelijk om de gegevens van alle wijngaarden in kaart te brengen. Verder kon met meer precisie de rijpheid van het fruit worden vastgesteld, waardoor perceelsgewijs kon worden geoogst. En tenslotte kon naar gelang bodemtype beter worden besloten tot herplanten of installeren van irrigatieapparatuur. Proeverij Chief Winemaker Sue Hodder liet ons in haar proeflokaal 9 wijnen proeven. Het viel op dat de oudere wijnen duidelijk lager scoorden dan de recentere, vooral die van 2003. Sue maakte hier in 1993 haar eerste wijn. Ze hield in de eerste jaren blijkbaar nog de stijl van haar voorganger aan maar vaart nu een eigen koers. Een selectie. 7,5 Estate Cabernet Sauvignon 1986, Wynns Coonawarra Voor de Estate Cabernet wordt het beste van alle cabernet sauvignon druiven gebruikt, circa 20 %. Opgevoed op 60 % Franse en 40 % Amerikaanse barriques, waarvan 20 % nieuw. 1986 was een wat warm jaar. De geschakeerde geur vertoont groenten, paddestoelen en kreupelhout. Vlezige smaak met een fraaie vulling van rijp bessenfruit en cacao. Een heerlijk glas oude wijn. 8Estate Michael Shiraz 2003, Wynns Coonawarra Deze wijn, die in 1955 en vanaf 1990 alleen in de mooiste jaren werd uitgebracht, is een selectie uit de beste vaten. De wijn kan prachtig ouderen en de 1955-er is nu nog voortreffelijk. Door goed canopy management werd een optimale blad-fruit verhouding bereikt. Deze werd 15 maanden opgevoed op nieuw en gebruikt Frans en Amerikaans eiken. 13,5 % alc. Diepe zwartrode kleur met paarse gloed. De neus is flink geconcentreerd en heeft complexiteit, met zwarte kersen en olijven, kruiden en tabak. Gesloten, vol en vrij elegant. In de mond valt direct een vitale zuurgraad op en je proeft massa’s fruit van rode bessen en pruimen, zonder groene tonen maar met prima tannines. De finale is weldadig en romig, de wijn blijft elegant. 8Estate John Riddoch Cabernet Sauvignon 1988, Wynns Coonawarra Het vlaggenschip van deze producent, van 100 % cabernet sauvignon (1 % van alle cabernet). Opgevoed op 100 % nieuwe Franse barriques. 13,5 %. In de kleur net even wat verbruining. Mooie oude cabernet neus, met een vleugje sigarenkistjes drop en zwarte olijven. Het mondaroma heeft na een zachte, haast zoetige inzet het beeld van prachtig gerijpt fruit, verweven met dadels, leer, tabak, ceder en pinda’s. Prima wijn met complexe tonen, die nog volledig overeind staat. 8,5 Estate John Riddoch Cabernet Sauvignon 2003, Wynns Coonawarra De wijn is al gebotteld maar komt medio 2006 pas op de markt. De stokken zijn nu 3040 jaar oud en staan in het hart van de Terra Rossa. Ook hier Frans hout, ditmaal 40 % nieuw en de rest een jaar oud (2003 was geen krachtig jaar). Diep kleur. In de geur prachtig fruit met elegantie en een verdraaid mooie rijpheid, met een koel accent van mint. Mooie vulling van rijp en elegant fruit, dat een weldadig mondgevoel geeft. De wijn is nu al erg mooi en presenteert naast complexe tonen zeer zachte, verfijnde tannines. Op dit moment is er geen importeur. Hollick Wines www.hollick.com De Hollick winery is gevestigd op het Neilson Block, een van de destijds door John Riddoch geselecteerde locaties in de koele zuidoost hoek van Coonawarra. Behalve de Neilson’s Block Vineyard (12 ha, geplant in 1975, gefaseerde herplanting vanaf 2002) bezit Hollick nog 2 andere eersteklas wijngaarden, de Wilgha Vineyard (gekocht in 1987, ruim 80 ha waarvan 45 beplant) en de Red Ridge Vineyard (1998) in Wrattonbully, 50 km ten noorden van Coonawarra.
Het totale areaal aan wijngaarden van Hollick bedraagt ruim 200 ha. Van de beplantingen is 80% rood: cabernet sauvignon, merlot, cabernet franc, shiraz, pinot noir, sangiovese en petit verdot. De 20 % witte rassen zijn chardonnay, riesling, sauvignon blanc en sémillon. Behalve pinot noir worden alle rassen mechanisch geplukt. De prijs van de wijngaarden bevindt zich met AUS$ 100.000 (€ 62.250) per hectare in de hoogste categorie van Australië. Kent Comley, Sales & Marketing Manager, was degene die ons bij Hollick ontving en uit het portfolio van 14 wijnen een tiental liet proeven, waarvan hieronder een selectie.
7,5 Sauvignon Blanc Sémillon 2005, Hollick 87% sauvignon blanc (waarvan een kwart uit de koele kuststreek bij Mount Benson) en 13% sémillon. De druiven werden in de vroege ochtend geplukt. Tijdens de opvoeding lag de wijn korte tijd op de lie, om geen fruit te verliezen. Alc 12,5 %. Heel licht van geur, met levendige kruisbessen, lychee en limoenschil. Fruitige, iets tropische smaak van Granny Smith. Door de prima zuurgraad vitaal en springerig, ook in de finale, waar de sémillon een lactisch accent geeft. 7,5 Reserve Chardonnay 2004, Hollick In 2004 werd zeer laat geoogst en het fruit – dit is afkomstig van de oudste chardonnay stokken - kreeg daardoor de kans om zich uitstekend te ontwikkelen, met voortreffelijke zuurgraad en krachtige aroma’s. Na het kneuzen liet men een deel van de most 24 uur op de schillen liggen. De vergisting begon op tank en werd vervolgd op Franse hogsheads en barriques, met malo voor 15%. In dezelfde vaten rijpte de wijn nog 10 maanden verder op de fijne lie, met regelmatige bâtonnage. Deze wijn was net gebotteld en de geur moest zich op fles dan ook nog wat ontwikkelen.13,5% alc. In de neus geel fruit (kweepeer en perzik) en grapefruit. Prima fruitbeeld in de smaak, mooi verweven met het houtaccent, romige kweepeer en citrusschil. In de vrij lange finale blijft deze wijn zuiver, rijk en elegant. 8 Wrattonbully Shiraz 2003, Hollick Uit de Red Ridge wijngaard in de streek Wrattonbully, die 50 km ten noorden van de Hollick Winery ligt. Ook hier vinden we een Terra Rossa bodem en het is er net iets warmer dan in Coonawarra. Dit is de eerste botteling van deze wijn en het resultaat mag er zijn. Opvoeding gedurende 15 maanden op Franse en Amerikaanse hogsheads, fiftyfifty. Alc. 14%. In de neus een tikje houtgeur naast diepe, volle tonen van pruimen, zwarte kersen, bessen en sigarentabak. Lenige, gespierde smaak met naast stevig geconcentreerd fruit van pruimen ook animal en leer. Vrij elegant, volop lengte. AUS$ 28 consument. 8 Wilgha Shiraz 2002, Hollick De Wilgha wijngaard, met 30 jaar oude stokken, ligt op de zuidwestelijke hoek van de befaamde Coonawarra Terra Rossa strook. In deze wijngaard wordt nooit geïrrigeerd. De gisting startte op tank, waarna de wijn werd overgestoken op nieuwe Franse en Amerikaanse barriques, waar de gisting zich voortzette en de malo zich voltrok. Daarna rijpte de wijn nog 22 maanden door. De beste barriques werden voor deze wijn geselecteerd. 14% alc. Lactische neus van pruimenjam en metaal. Zeer rijpe, fluweelzachte fruitsmaak (pruimen) met kardemom, kaneel, kruidnagel en aantrekkelijke zachte tannines. Prachtige, bijzondere wijn. AUS$ 45 consument. 9+ Ravenswood Cabernet Sauvignon 2000, Hollick Deze topwijn van Hollick wordt sinds 1988 gemaakt, maar alleen in de beste jaren. Van de oudste wijnstokken op de Terra Rossa bodem met de dunste bovenlaag. Voltooiing van de gisting en opvoeding (18 maanden) vonden plaats op volledig nieuwe Franse
barriques van Seguin Moreau. 13,5 % alc. Donker karmijnrood. De immens complexe geur heeft o.a. animal, mint, hooi, zwarte olijven, viooltjes, ceder en massa’s bessenfruit. De diepe aroma’s van de smaak verweven indrukwekkende cassis met uitgelezen hout en fijn gestructureerde tannines. Hier staat een grote wijn, een ambassadeur van Australië. Tijdens een rondgang in de vatenkelder kregen wij uit het vat nog 6 wijnen van de oogst 2005 te proeven. Chardonnay – tropisch fruit, stevig, veel citrus, ananas en meloen; Tempranillo – droog, fris, hoge zuurgraad, de stijl van een koele wijnstreek; Cabernet sauvignon Ravenswood – uit een vat van Taransaud, prachtneus, erg mooi fruit van geconcentreerde bessen, nog geen munt maar wel grafiet; Cabernet sauvignon – uit een vat van Seguin Moreau, veel meer fruit, veel toegankelijker; Shiraz – van Amerikaans eiken, witte peper, frambozen, kersen, erg mooi; Shiraz Wrattonbully – is nog aan de malo bezig: iets reductie en een tikje lactisch, nog hard, kersen, rode bieten, erg goed. Kent Comley vertelde ons nog het volgende. Als de malolactische gisting onverhoopt stopt, wordt een beetje fijne lie toegevoegd van een vat dat de malo al heeft afgemaakt, waardoor de malo weer verder gaat. Importeur: Global Wineries NV, Antwerpen 0032-33268170 Rymill www.rymill.com.au In 1974 plantte Peter Riddoch Rymill, achterkleinzoon van de grondlegger van Coonawarra John Riddoch, de eerste wijngaarden van Rymill. In 1990 bouwde hij de winery en in 1995 de Cellar Door. Wijngaarden Behalve The Riddoch Run Vineyards uit 1974 (100 ha) bezit Rymill nog 6 kleinere wijngaarden met een gezamenlijk oppervlak van 61 ha. De voornaamste rode rassen zijn shiraz, merlot en cabernet sauvignon en bij de witte zijn dat sauvignon blanc, chardonnay en gewürztraminer. Rymill gebruikt zo weinig mogelijk bestrijdingsmiddelen en kiest voor chemicaliën met minimale bijwerkingen. In de wijngaarden wordt over de bodem een deklaag aangebracht van vergaan of rottend materiaal. Hiermee kan men de hoeveelheid onkruid onder controle houden en hoeft er minder te worden geïrrigeerd. Proeverij Na een rondleiding op het wijnbedrijf door Winemaker & General Manager John Innes en Sales & Eport Manager Rohan Bardwell nam John Innes ons mee op een tocht door de wijngaarden, waar wij een goede indruk kregen van de Terra Rossa. Het was al donker toen wij bij zijn woning aankwamen en een warm welkom kregen. Zijn vrouw Melissa is chefkok in het restaurant van de Rymill Winery en zij had thuis een parade van kleine gerechten voor ons bereid. In een relaxte sfeer werden telkens weer nieuwe wijnen ingeschonken, waaronder verschillende oudere jaargangen. Het niveau was hoog. 8Sauvignon Blanc 2004, Rymill Twee dagen koude inweking, vergist op 12º C. Geen rijping op de lie. Alc. 12%. Tropische geuraroma’s van lychee, mango, maracuja en passievrucht met een klein grassig accent. Prachtig tropisch fruit in de elegante, verfijnde smaak. Klein dropje on de finale. € 11,75 (2005). 9Sauvignon Blanc 1991, Rymill Van 100% sauvignon blanc. Door op drie verschillende momenten te plukken heeft de wijn een scala van aroma’s meegekregen en is ongewoon complex. Uit de privé collectie. 12,8% alc. Fonkelende gouden kleur. Complexe neus van honing, abrikoos, passievrucht
en kweepeer met pétrol. Kruidig en grassig. Prachtige oude, complexe wijn met massa’s rijp geel fruit en het smaakeffect van in zout ingelegde citroen schil. De finale is superbe, waarbij de lichte pétrol volledig in de balans is opgenomen. Een absolute trouvaille. Het concentraat van de wijn is volledig opgewassen tegen de warme artisjokbodem met ham, waarbij menige wijn het zou moeten afleggen. 7,5 mc² 2001, Rymill Van 50% cabernet sauvignon, 30% merlot en 20% cabernet franc druiven uit de Riddoch Run wijngaarden. Opgevoed gedurende 20 maanden op nieuwe en gebruikte Franse barriques. Alc. 13,5%. Elegante neus van rood fruit met specerijen. Mooie fluweelzachte tannines ondersteunen het zeer rijpe fruit in de smaak. De stijl doet denken aan die van Chianti uit een groot jaar, met accenten van leer en wild. De elegante finale is vrij lang. Gastronomische wijn. € 12,95. 8 Shiraz 2001, Rymill De druiven komen uit de Riddoch Run wijngaard, van 50 jaar oude stokken en van jonge stokken. 20 maanden opvoeding op 60% Franse vaten en 40% Amerikaanse, waarvan een klein gedeelte nieuw. Alc. 14%. De geur is voor shiraz zeer elegant en niet opdringerig. In de smaak wat peper en leer naast donker bosfruit van bramen en kersen. Zeer zachte tannines en een vitale zuurgraad. Balans en lengte zijn prima. € 15,95. 8,5 Cabernet Sauvignon 2001, Rymill Ook voor deze wijn kwamen de druiven uit de Riddoch Run wijngaard. Vergisting en 20 maanden opvoeding op nieuwe en een jaar oude Franse barriques. Alc. 13,8 %. Diepe karmijnrode kleur. Complexe geur, diep en piepjong overkomend. Massa’s cassis, munt en prachtige tannines in de smaak. In de finale merk je dat de wijn een fantastische balans heeft, met uitgelezen tannines en dito complexiteit. Decanteren is een noodzaak. 9 Cabernet Sauvignon 1997, Rymill 1997 was een zeer koel jaar. 93% cabernet sauvignon en 7% merlot, beide uit de Riddoch Run wijngaard. Vergisting en 20 maanden opvoeding op nieuwe en een jaar oude Franse barriques. Alc. 13,8%. Diepe karmijnrode kleur met minimale verbruining. De neus is nu helemaal open en laat alle pracht van de wijn waarnemen. Fantastische complexiteit met pruimen, zwarte bessen en –kersen, munt en venkel. Verbazend mooi edel fruit wordt in de smaak omgeven met sigaren, dadels, tabak, eucalyptus (tijgerbalsem) en ceder. Een wijn om stil van te worden. 8,5 Cabernet Sauvignon 2000, Rymill 100% cabernet sauvignon uit de Riddoch Run wijngaard. Vergisting en 20 maanden opvoeding op nieuwe en een jaar oude Franse barriques. Alc. 13,9%. Diep rood met paars. Frisse, krachtige geur met complexe aroma’s van zeer rijpe kersen, specerijen, rabarber, animal, bloesem en wat mint. Smaakimpressie van zoet zwart fruit met lenige tannines. Rijke wijn met een lange en complexe finale. € 17,50. Importeur: Résidence Wijnen 0174-270600. Vermelde prijzen zijn consumentenprijzen incl. BTW WESTERN AUSTRALIA Margaret River In de jaren 60 en 70 ontdekten professor Harold Olmo en dr. John Gladstones de potentie van dit prachtige wijngebied. Maar pas in de jaren 90 kwam de streek tot bloei. Het is nu een van de meest opwindende en populaire wijngebieden van Australië. We vinden hier naast circa 75 wijnbedrijven opvallend veel restaurants, hotels en mogelijkheden tot vrijetijdsbesteding en vermaak. Een eldorado voor (wijn)toeristen. Het wijngebied Margaret River – naar de gelijknamige rivier – ligt op 280 km ten zuiden van Perth langs de kust en is circa 150 km lang.
In het begin was Margaret River bekend om krachtige en toch elegante cabernet sauvignon, maar witte wijnen als chardonnay en sauvignon sémillon maken al geruime tijd furore. In feite is Margaret River als wijngebied geschikt voor alle klassieke druivenrassen. Klimaat en bodem Door de ligging direct aan de kust van de Indische Oceaan is in sterke mate sprake van een zeeklimaat. In het groeiseizoen valt slechts 200 mm neerslag. Qua warmte zitten Pomerol en St. Emilion op hetzelfde niveau, maar Margaret River heeft nog wat meer zonuren. De bodem wordt gedomineerd door een bovenkaal van grind en korrelig zand met leem op graniet en rotsen uit het gneiss. Er is een tekort aan grondwater, waardoor er meestal moet worden geïrrigeerd. Palandri www.palandri.com.au Dit bedrijf werd in 1998 opgericht door vijf Australische zakenpartners met hulp van 1.400 investeerders. De winery van Palandri ligt in Margaret River, maar verwerkt ook druiven van andere gebieden in Western Australia: Great Southern, Frankland River, Mount Barker, Geographe, Blackwood Valley en Southern Perth. Palandri bezit hier 240 ha aan wijngaarden en ontvangt daarnaast druiven van 30 contractboeren. Senior Winemaker Sarah Siddons ontving ons en liet na afloop van de rondleiding tijdens een uitstekende lunch in het restaurant van Palandri een serie wijnen proeven. Speciale vermelding verdienen de onderstaande wijnen, met een goede prijs-kwaliteit verhouding. 7,5 Palandri Estate Chardonnay 2003 78% van de druiven kwam uit Margaret River, 22% uit eigen wijnaarden in Great Southern. 80% werd op tank vergist en 20% vergist (met een klein deel wilde gist) en opgevoed gedurende 10 maanden op nieuw Frans eiken, op de fijne lie met bâtonnage. Van het totaal onderging 10% malo. 14% alc. Opvallend levendige geur van citrus (Frankland River) en perzik (Margaret River), mineraal onderbouwd. Elegante, zilte smaak met ananas, perzik, kweepeer en gekonfijte grapefruitschil. Zeer interessante wijn met veel concentraat en lengte, maar absoluut niet zwaar. € 5,95. 7,5 Palandri Estate Cabernet Merlot 2002 64% cabernet sauvignon en 36% merlot, voor 86% afkomstig uit Frankland River en voor 14% uit Margaret River. Elke lot werd apart gevinifieerd, met na de gisting nog 9 dagen verblijf op de schillen. Malo op 35% nieuw en 65% gebruikt Amerikaans eiken, gevolgd door 6 maanden opvoeding. Na het blenden nog eens 6 maanden vatrijping. 14% alc. In de neus bessenfruit en munt, iets zwoel en rijp op de achtergrond, ook wat metalig. De kern van pruimen- en cassisfruit (merlot) en de frisse verpakking van munt (cabernet) zijn in de smaak uitstekend in balans. € 5,95. 8 Palandri Shiraz 2002 Druiven van 3 wijngaarden in Margaret River. De gisting begon op stalen tank en werd voltooid op nieuw en gebruikt eiken, 80% Amerikaans en 20% Frans. Opvoeding gedurende 15 maanden. 14,1% alc. In de geur bessenfruit met witte peper en vanille. Op de tong een volle wijn met een voorbeeldige balans tussen vol fruit, specerijen en prachtig hout. In de finale proef je ferme, afgeronde tannines en een goede complexiteit. Een prachtige wijn die bij het pittige gerecht van reerug met chorizo alles gemakkelijk oppakte. € 9,95. 7,5 Palandri Cabernet Sauvignon 2002 Van druiven uit 3 wijngaarden in Margaret River. Na het kneuzen werden de druiven op niet te hoge temperatuur 9 dagen lang vergist in stalen gistingstanks, met twee maal daags overpompen. Malo en opvoeding op nieuwe en een jaar oude Franse (80%) en
Amerikaanse (20%) barriques. 14% alc. Bloemige geur van cassis met mint en metaal. Sappige smaak van vlezig cassis- en frambozenfruit met lichte vanille, elegant en pittig. Heerlijke wijn met zachte tannines, volledig op dronk. € 9,95. Importeur: J.J.C. Kwast Wijnkopers 0252-686741. De vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex. BTW. Devil’s Lair www.devils-lair.com Dit wijnbedrijf vormt onderdeel van Foster’s Wine Estates. Het ligt op 10 km van de kust, waar veel invloed van de zee aanwezig is. De naam Devil’s Lair komt van de Devil’s Lair grot in de omgeving, waar een 40.000 jaar oud fossiel van de Tasmanian Devil, een uitgestorven dier, werd gevonden. Opvallend was de vondst van een vijfde poot tussen de botten, vandaar de naam Fifth Leg op het etiket van enkele wijnen. Devil’s Lair bezit 115 ha wijngaarden, waarvan de oudste dateren uit 1985. Centraal werd een meer van 14 ha aangelegd voor druppel-irrigatie. Winemaker Stuart Pym was verhinderd en zijn assistente Charlotte Newton ontving ons met een rondleiding en een korte proeverij. Daarbij vielen de volgende wijnen op. 7,5 Margaret River Chardonnay 2003, Devil’s Lair Druiven van eigen wijngaarden, in verschillende rijpingsstadia geplukt om meer complexe tonen te verkrijgen. Gedurende 10 maanden opgevoed op Frans eiken, 50% nieuw en 50% een jaar oud. Alc. 13,5%. Diepe concentratie en veel typiciteit in de geur. Zuivere, flink geconcentreerde smaak met elegantie, complexiteit en voortreffelijke houtverwerking. Lange, zuivere finale. AUS$ 39 consument. 8,5 Margaret River Cabernet 2002, Devil’s Lair 2002 was een koel jaar. Van 80% cabernet sauvignon en 20% merlot uit eigen wijngaarden. Twee jaar rijping op nieuwe en een jaar oude Franse barriques. 14,5 % alc. Complexe, ‘koele’ geur van prachtig romig bessenfruit met mint, olijven en kruiden. Complexe smaak met naast cassis en mint ook tabak en onderdrukte volatile. Opmerkelijk goede tannines geven de wijn veel toegankelijkheid. Alle componenten zitten keurig op een lijn in deze voorname wijn met imposante lengte. AUS$ 56 consument. Er wordt door Foster’s Wine Estates gezocht naar een importeur. Leeuwin Estate www.leeuwinestate.com.au Door de goede zorgen van – toen nog – General Manager van AWBC Jonathan D. Scott, werden wij in de gelegenheid gesteld om een kort bezoek aan dit befaamde bedrijf te brengen. Leeuwin Estate ligt op een vooruitgeschoven landtong, waar de Indische en de Zuidelijke Oceaan samenkomen, slechts 6 km landinwaarts. Geologisch gezien is dit gebied miljoenen jaren oud en behoort het tot de oudste van de wereld. De bodem bestaat uit tot mineraal zand verweerd graniet, ideaal voor wijnbouw. Van de jaarlijkse neerslag valt 85% in de 6 koudste maanden. Na uitgebreid onderzoek vond Robert Mondavi in 1972 de juiste locatie voor het vestigen van Leeuwin Estate. Eigenaars en oprichters Denis en Tricia Horgan ontwikkelden het tussen 1974 en 1980 van een veeteeltbedrijf tot een winery, daarbij gebruik makend van de adviezen van Robert Mondavi. In 1978 werd de winery geopend en de eerste commerciële oogst was die van 1979. Leeuwin Estate is nog steeds een familiebedrijf en exporteert naar 30 landen.
Wij hadden een uur de tijd voor het bezoek en het concentreerde zich dan ook op het proeven van de wijnen. Winemaker Paul Atwood en Marketing/PR Manager Simone Furlong schonken ons in. 7,5 Art Series Sauvignon Blanc 2004, Leeuwin Estate Van deze wijn wordt maar weinig gemaakt: 12.000 tot 24.000 flessen per jaar. 45% werd op 2 jaar oude Franse barriques vergist met geselecteerde gisten. De wijn rustte 7 maanden op de lie, maar zonder bâtonnage, want men wil niet dat deze wijn te veel karakter van de lie krijgt. Daarna volgde blending met de wijn die op tank wed vergist. 13,2% alc. Prachtige intense geur van kruisbessen en grassige tonen. Complexe smaak met veel vulling van geel fruit, citrus en vers gemaaid gras. Erg veel lengte voor een sauvignon blanc. Zeer boeiende wijn. € 20,45. 8,5 Prelude Vineyards Chardonnay 2003, Leeuwin Estate Van een gemiddeld jaar. Alle blocks werden apart gevinifieerd. Een klein deel kreeg skin contact. Vergist en 9 maanden opgevoed op de lie met bâtonnage op 50% nieuwe en 50% gebruikte barriques. Alc. 15%. Intense geuraroma’s. Absoluut verrassende kwaliteit in de complexe smaak. De stijl van deze chardonnay is de beste die we tot nu toe tegenkwamen. € 15,15. 9Art Series Chardonnay 2002, Leeuwin Estate 2002 was hier een zeer koel jaar met een uiterst laag rendement, de helft van het normale. Van 31 jaar oude stokken. Een klein deel kreeg skin contact. Hier werd 100% nieuw Frans hout gebruikt voor de 11,5 maand durende opvoeding op de fijne lie, met 3 weken bâtonnage. Alc 14,5%. Vrij gesloten. Zeer complexe geur van gedroogd wit en geel fruit met diepe concentratie. Subtiele vanilletoon. De smaak heeft meer kracht en complexiteit dan de vorige, maar ook meer speelse tonen rond het hout. Enorm lange finale. Het hout heeft nog meer tijd nodig om te integreren. Grote wijn. € 49,45. 9Art Series Chardonnay 1998, Leeuwin Estate Dit was een vrij warm jaar. Qua vinificatie zijn er niet erg veel verschillen met 2002. Alc. 14,5 %. In de neus, die nu open is, hebben zich bijzondere tonen ontwikkeld van amandelen, citrus en geel fruit. In de mond een enorme waaier aan smaaksensaties, met een grote nadruk op fantastisch rijp fruit. Zeer lange brede finale met absolute verfijning. Overigens blijkt de oudste Chardonnay in de schatkamer die van 1980 te zijn, een wijn die nog steeds erg groot is. Uitverkocht, ook deze 1998 kwam uit de schatkamer. 7,5 Prelude Vineyards Cabernet Merlot 2001, Leeuwin Estate Opgevoed op 30% nieuw Frans hout. Leeuwin Estate gebuikt geen Amerikaans hout. In de geur geeft een lichte toets van metaal een koele impressie. Er is geen houtinvloed te bespeuren, alleen zeer verfijnd bessenfruit. In de mond sap, sap en nog eens sap. Zeer zacht soepel fruit met een pittige kern. Heerlijk elegant, de ultieme restaurantwijn. Nog niet in voorraad. 8 Art Series Cabernet Sauvignon 2001, Leeuwin Estate Deze wijn bevat ook iets merlot en petit verdot. Circa 50 % nieuw hout. Stijlvolle, verfijnde geur van nog jong zwart bosfruit, heel licht minty. Superbe in de smaak. Een klasse cabernet met goede – niet overheersende - tanninestructuur, maar nu al heerlijk om te drinken. Kan nog zeker 10 jaar worden bewaard. Een en al elegantie. Nog niet in voorraad. 8 Art Series Shiraz 2002, Leeuwin Estate Van 15% van het fruit werden de hele trossen vergist in open gistingstanks met dagelijks overpompen. De rest werd ontsteeld, gekneusd en vergist in gesloten gisttanks met automatisch overpompen. Voor de malo en de opvoeding werd de wijn overgestoken in 23% nieuwe en de rest in een, twee en drie jaar oude barriques. Na 6 maanden werd de blend gemaakt en deze rijpte nog 5 maanden op barriques. Alc. 13,5%. Zeer boeiende,
krachtige, elegante en complexe geur met pruimen en peper. In de smaak toont zich een echte cool climate shiraz met een uitstekende balans, vitaal en expressief. Mooie verteerbare stijl, erg lange finale. € 19,50. Importeur: Ad Bibendum, België 0032-11262765 of 11262700. Vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex. BTW. Brookland Valley www.brooklandvalley.com.au In 1984 werd dit bedrijf opgericht en werden de eerste wijnstokken geplant door Malcolm en Dee Jones en hun familie. In die tijd was het de modernste wijngaard van Margaret River, met alle toen beschikbare computertechnologie. De eerste oogst was die van 1989 en in 1997 kwam een joint venture tot stand met Hardy Wine Company, die in 2004 ook de resterende aandelen overnam. Sindsdien worden de wijnen gemaakt in de nieuwe winery van Hardy te Nannup, circa 100 km ten oosten van Margaret River. Hardy creëerde de Verse 1 serie, met wijnen tot AUS$ 20. Brookland Valley ligt aan de snelstromende Wilyabrup beek, tussen heuvels die de zeewind tegenhouden. Men is er zeer milieubewust, zowel met betrekking tot de wijngaarden als de pittoreske omgeving. Voor het Franse begrip ‘terroir’ heeft men hier de term ‘site expression’ bedacht. Behalve de eigen wijngaarden controleert Brookland Valley ook 150 ha kleinere wijngaarden, verspreid over het 120 km lange Margaret River gebied. De – eveneens milieubewust verbouwde - druiven hiervan worden gebruikt voor de serie Verse 1. De totale productie van Brookland Valley bedraagt 1.200.000 flessen per jaar. Proeverij Winemaker Ross Pamment en Vineyard Manager Jason Sullivan lieten ons na een rondleiding door de wijngaard hun wijnen proeven. 8,5 Brookland Valley Estate Chardonnay 2003 2003 was een vroeg rijpend jaar. De druiven werden met de hand geplukt, zoal altijd in de Estate wijngaard. Hier werden de hele trossen geperst. Opvoeding op Franse barriques. Alc. 13,8%. Opmerkelijk mooie geur van prachtig elegant fruit met tropische accenten. Royale smaak met complex fruit van perzik en nectarine, waarbij het hout een ondergeschikte rol speelt. In een woord verrukkelijk. AUS$ 20 consument. 7,5 Cabernet Sauvignon Merlot Cabernet Franc 2001, Brookland Valley Vineyard Van 70% cabernet sauvignon, 15% merlot en 15% cabernet franc. Gisting en rijping vonden plaats op Frans hout gedurende 20 maanden. 13,8% alc. Levendige mix van rijp fruit, elegante bloesem en fijne kruiden in de neus. De smaak heeft een fraaie balans, teken van een uitgekiende blend. Zacht en rond bessenfruit met zwarte olijven en aardse, minerale tonen. De wijn zet zich in één lijn voort, vrij langdurig. 8,5 Brookland Valley Reserve Cabernet Sauvignon 2001 Van 100% cabernet sauvignon. Dit is het resultaat van minutieus werk in de wijngaard. Alle druiven werden met de hand geplukt. Opgevoed op 100% nieuw Frans hout. Alc. 14,3%. Diepe kleur. De complexe geur is nog vrij gesloten, met naast pruimen, krenten en tabak ook elegante accenten van bloemen. Indrukwekkende smaak met stijl en klasse. Cabernet op zijn best, met verfijnde sappigheid en complex cassisfruit. Zachte tannines geven een weldadig mondgevoel en veel potentie. Brookland Valley is met zijn rode wijnen beter dan Leeuwin Estate. AUS$ 50 à 60 consument. Geen importeur Evans & Tate Margaret River Winery www.evansandtate.com.au
Dit bedrijf werd begin vorige eeuw gesticht door John Tate, de zoon van de uit de Oekraïne afkomstige immigrant Lionel Teitelbaum, samen met zijn compagnon John Evans. Ze kochten samen de kleine Gnangara Winery in de Swan Valley, iets ten noorden van Perth. Het groeide uit tot een van de meest gerespecteerde en succesvolle grote wijnbedrijven van Western Australië met een productie van 6 miljoen flessen per jaar. Evans & Tate werkt ook als productiebedrijf voor merkloze wijnen, zowel in eigen land als internationaal. Verder behoort Selwyn Wines tot de beursgenoteerde groep, een bedrijf dat wijnen van en voor derden opslaat en vervoert. Winery Bij de Lionel’s Vineyard in Jindong werd een nieuwe winery gebouwd met een capaciteit van 7.500 ton druiven, de grootste in Margaret River. Evans & Tate gebruikt zowel Franse als Amerikaanse eiken vaten. Wijngaarden Behalve in Margaret River bezit Evans & Tate ook de 107 ha grote Lionel's Vineyard, gelegen in het noordoosten van Western Australia, waar wat meer sprake is van een landklimaat. Verder is er de in 1974 aangelegde Redbrook Vineyard van 26 ha in het noordelijk deel van Margaret River, waar vrij veel invloed van de zee is. Hier komen de druiven voor de premium wijnen vandaan. En tot slot de 127 ha metende Alexander’s Vineyard, die nog meer landinwaarts is gelegen. Wij brachten een bezoek aan de vestiging in Margaret River, waar wel wijngaarden zijn maar geen winery. Chief Winemaker Richard Rowe en Chief Viticulturist Murray Edmonds kwamen van de Winery in Jindong. Ze lieten ons eerst een serie wijnen proeven en boden ons vervolgens de lunch aan. De premium wijnen uit de Redbrook serie spraken ons het meest aan. 8 Redbrook Chardonnay 2002, Evans & Tate Voorafgaande aan de gisting werd de most 48 uur bij 10º C in tanks opgeslagen. Daarna begon de gisting – met zowel wilde gisten als gistculturen - bij 16º C in nieuwe Franse barriques. Na afloop van de gisting werd de wijn gezwaveld. Geen malo. 12 maanden rijping in barrique op de fijne lie met bâtonnage. 14% alc. Complexe geur van citrus en fris geel fruit, elegant en zilt van de bâtonnage. Het hout is ondergeschikt aan het fruit. Veel karakter en expressie, flinke lengte, complexiteit. De schroefdop houdt de wijn fris en levendig. AUS$ 50 consument. 7,5 Redbrook Chardonnay 2001, Evans & Tate Dezelfde beschrijving als bij de Redbrook Chardonnay 2002. Rijper van geur, met eleganter geel fruit. Meer ontwikkeling door een kurk in plaats van een schroefdop. Volle, rijpe smaak met krachtig fruit, dat al wat de kant van kweepeer opgaat. Ook een vol accent van rijpe ananas. Is nu erg mooi op dronk, heeft een prima balans maar mist net wat complexiteit. AUS$ 50 consument. 7,5 Redbrook Cabernet Sauvignon 1999, Evans & Tate 1999 was een warm jaar met een lange rijpingsperiode en leverde geconcentreerde druiven met veel kleur. Van 30 jaar oude stokken. 14 % alc. Zeer diepe kleur. Grote rijpheid van het fruit in de geur. Mooie stijl met erg veel verfijning en rijp fruit in de smaak. Vrij complexe wijn met diep bessenfruit van goede kwaliteit. Deze zachte, lenige wijn vraagt om een mooi stuk vlees als begeleiding. Importeurs: Vinites 023-5539090 en Hosman Vins 010-4264672. Beide importeurs hebben de vermelde wijnen echter niet in het assortiment. Geographe Gelegen ten noorden van Margaret River op 140 km ten zuiden van Perth en veel compacter dan het langgerekte Margaret River. Het is een vrij nieuw gebied met in
verhouding nog weinig wijnbedrijven. Men is de laatste jaren naar dit soort gebieden uitgeweken omdat prijzen van grond en wijnen in Margaret River enorm zijn gestegen. Vooral direct langs de kust heeft het klimaat ongeveer dezelfde eigenschappen als in Margaret River, maar de kalkhoudende zandbodem is er iets vruchtbaarder. De groeikracht van de druiven dient hier dan ook wat meer te worden beteugeld. Van de aangeplante druivenrassen zijn shiraz, cabernet sauvignon en chardonnay veruit in de meerderheid. Capel Vale www.capelvale.com Dit bedrijf werd in 1974 opgericht door de voormalige radioloog Dr. Peter Pratten. Hij kocht als hobby een bestaande wijngaard aan de Capel rivier in het zuiden van Geographe, niet ver van de kust. Maar de hobby liep uit de hand en in 1980 kwam de eerste commerciële oogst op de markt. De bezitting telt nu al 220 ha wijngaarden in zeven verschillende delen van Western Australia, zoal bij Perth, Mount Barker en Pemberton. Daarnaast wordt nog steeds een deel druiven aangekocht bij wijnboeren, maar dat wil Dr. Pratten de komende jaren steeds meer terugdringen. De wijnen van Capel Vale – circa 25 - worden geëxporteerd naar 17 landen. Dr. Pratten was zelf niet aanwezig en wij werden ontvangen door South West Sales Manager Keith Warrick en Winemaker Rebecca Catlin. Aanvankelijk staande aan de bar en later zittend in een apart zaaltje kregen wij 17 wijnen te proeven. De meest opvallende in kwaliteit waren: 7 Frederick Single Vineyard Chardonnay 2002, Capel Vale Van 29 jaar oude stokken uit de rond de winery gelegen Stirling Vineyard, met handmatige pluk in verschillende tries. Vergist en een jaar lang opgevoed op nieuwe Franse barriques op de fijne lie. 13,1% alc. In de complexe geur zijn fruit en hout volledig in balans. De smaakinzet is fris door een hoge zuurgraad. Het fruit kan het hout aan en de complexiteit laat zich proeven. Prima chardonnay. 8 Kinnaird Shiraz 2000, Capel Vale Van druiven uit de nauwelijks geïrrigeerde Whispering Hill wijngaard met een arme bodem van verweerd graniet in de koele wijnstreek Mount Barker. 2000 was een zeer droog jaar, waarin de wijnstokken erg hard moesten werken. Na de gisting nog 2 weken inweking op de schillen. Opvoeding gedurende 17 maanden op 60% nieuwe en 40% een jaar oude Franse barriques, waarbij de wijn zo veel mogelijk met rust gelaten werd. Niet gefilterd. Alc. 14,2%. Diepe fruitgeur met leer, animal, pruimen en peper. Volle inzet van de smaak met opvallend zachte tannines. Daarna komen zeer geconcentreerde fruitaroma’s terug. In de finale ondersteunen de prachtige tannines leer en zeer krachtig fruit. Decanteren is een must. 8,5 Howecroft Merlot 1999, Capel Vale Van 31 jaar oude stokken uit de Stirling Vineyard naast de winery. Laag rendement door streng snoeien. De 5 meter diep sliblaag van leem op een onderbodem van kalksteen is erg geschikt voor merlot. Na de gisting volgde nog 4-6 weken inweking op de schillen. Rijping gedurende 2 jaar op nieuwe Franse barriques. De beste vaten werden voor de blend geselecteerd. 14 % alc. De neus is complex met diepe tonen van frambozen, cassis, animal, leer en sigarenkist. Zoetige inzet met rijke intensiteit van zeer rijp en een tikje jammy fruit, mint, tabak, ceder en iets animal. Lange finale, elegant en vlezig, met enorm veel vulling en zich in één lijn voortzettend. Deze edele merlot met veel spanning is nu op dronk. Importeur: Vinites 023-5539090 Swan district Dit wijngebied ligt in een vlakte langs de Swan rivier, direct boven de stad Perth. Al in 1829 werden hier de eerste wijnstokken geplant – eerder dan in Victoria en South
Australia - en 150 jaar lang was het Swan district het enige wijnbouwgebied van Western Australia dat iets voorstelde. De wijnsector wordt vooral beheerst door nazaten van Engelse, Italiaanse en Joegoslavische immigranten. Er heerst hier een warm Middellandse Zee klimaat, met ’s zomers de hoogste gemiddelde temperatuur, de meeste zonne-uren en de laagste luchtvochtigheid en neerslag. De zeewind compenseert dit effect echte in flinke mate. De bodem bestaat uit geologisch gezien vrij jonge afzettingen van de brede Swan River, vrij diep en met uitstekende capaciteit om water vast te houden. Van het 800 ha grote met wijngaarden beplante oppervlak is ruim de helft van witte rassen voorzien, met chenin blanc als voornaamste. Van de rode variëteiten is shiraz de meest voorkomende. Houghton www.houghton-wines.com.au Dit is de grootste winery van Western Australia en onderdeel van Hardy Wine Company. Na de oprichting in 1836 werd de eerste commerciële oogst binnengehaald in 1859. Naast de wijngaard (60 ha) rond de winery van Swan District heeft Houghton nog vier andere wijngaarden. Het zijn de Moondah Brook Vineyard in Gingin (92 ha), de Omrah Vineyard in Mount Barker (74 ha) en wijngaarden in Frankland River (89 ha) en Pemberton (92 ha). Verder laat Houghton druiven komen uit o.a. Margaret River en Harvey. Behalve de winery van Swan District bevindt zich er nog een in Nannup in de Blackwood Valley. Een van de grote persoonlijkheden in de geschiedenis van Houghton was Jack Mann, die 51 jaar lang de drijvende kracht was. Hij was het die in 1937 de Houghton White Burgundy, een van de meest succesvolle wijnen, het licht liet zien. In 2005 werd in het kader van de overeenkomst tussen de EU en Australië de naam veranderd in Houghton White Classic. Voor dit laatste bezoek van onze Australische wijnreis werden wij ontvangen door Assistent Winemaker Peter Dillon en Courtney Treacher. Ook hier stond ons weer een interessante proeverij te wachten. Toppers hierbij waren: 7,5 Pemberton Chardonnay 2003, Houghton Pemberton ligt 320 km ten zuiden van Perth. 2003 was in dit koele gebied een erg goed jaar voor chardonnay. De druiven werden met de hand geplukt, de hele trossen werden uitgeperst. Dan volgde vergisting op Franse barriques (1/3 nieuw, 1/3 een jaar oud, 1/3 twee jaar oud) met geselecteerde gisten en een klein deel wilde. Opvoeding op de fijne lie. 13,5% alc. Flonkerend goudgeel van kleur. Elegante geur met als nummer één het fruit van citrus en perzik, met nog net even wat kruidigheid van het ondersteunende hout. De sappige smaak met elegant fruitspel is prima in balans. Voortreffelijk glas wijn, tot het laatste moment evenwichtig. 7,5 Margaret River Cabernet Sauvignon 2001, Houghton Rijping op Franse barriques gedurende 18 maanden. Alc. 14%. Diepe kleur. In de elegante, boeiende neus munt en vrij diep, romig cassisfruit. Vitale inzet van de smaak met krachtige concentratie van cassis. Lichte complexiteit, elegante stijl. Het hout is niet te proeven. De finale is zacht en niet drogend, met een fraai concentraat en lichte kruidigheid. 8 Frankland River Shiraz 2001, Houghton Rijping op Franse barriques gedurende 16 maanden. Alc. 14,6%. Diepe tot zeer diepe kleur. Fijne, elegante, rijk gedetailleerde geuraroma’s van complex zwart bosfruit, diep en vol. Prachtige elegante sappige smaak, opwekkende zuurgraad, fijn afgeronde tannines, sappige zwarte kersen en olijven, iets animal. Kortom, prachtig lenig fruit in een rechtlijnig smaakbeeld met volop lengte.
8,5 Jack Mann 2000, Houghton De legendarische Jack Mann (1906-1989) was een van de meest innovatieve en gepassioneerde wijnpioniers van Australië. Van 90% cabernet sauvignon en 10% malbec uit Frankland River, van 30 jaar oude wijnstokken. Men beperkte zich ook bij deze wijn tot minimale handelingen. 20 maanden rijping op 70% nieuwe en 30% een en twee jaar oude Franse barriques, 14,5% alc. Zeer diep kleur. Complexe, zeer diepe neus van romige zwarte bessen met chocolade, mint, iets animal, blonde tabak en ceder. Vlezige inzet van de imposante smaak. Je proeft duidelijk dat de wijn zich nog verder moet ontwikkelen, maar dat er nu al sprake is van meer complexiteit dan bij de Frankland River Shiraz. Compact fruit is voorbeeldig verweven met krachtige tannines en hout. Vlezige, lange finale met massieve vulling. Importeur: Groupe LFE 0346-214397
