Agenda Zomeractiviteiten Flevofestival: www.flevofestival.nl Katholieke Jongerendag: DURF TE LEVEN 8 november, Maaspoort, Den Bosch De jaarlijkse katholieke jongerendag voor 2000 jongeren of meer wordt in november gehouden. Een dag vol variatie: spetterende opening, muziek, theater, infomarkt, workshops, sportiviteit, eucharistieviering en natuurlijk veel onderlinge ontmoeting. Mis het niet! Info: www.katholiekejongerendag.nl Taizé: Europese Ontmoeting 29 dec – 2 januari 2009, Poznan (Polen) De Europese jongerenontmoeting van Taizé is dit jaar in Taizé voor ruim 25.000 jongeren. Er is ruimte voor stilte, gebed, ontmoeting, workshops, je slaapt in gastgezinnen. Vanuit Nederland wordt een busreis georganiseerd. Info en aanmelding: www.taizeinnederland.nl Om te noteren in je agenda: Katholieke Jongerendag, Den Bosch, 8 november. Info: www.jongkatholiek.nl Diaconaction, 20-22 november 2009. Info: www.diaconaction.nl Taizé, Europese Jongerenontmoeting, 28 – 31 december in Poznan (Polen). Info: www.taizeinnederland.nl
Rond Zending is een uitgave van het Bisdom Rotterdam onder verantwoordelijkheid van het jongerenpastoraat en verschijnt maandelijks. Abonnementen:
[email protected] Redaktie: D. v.d.Akker, T. Kuipers, G. Schürmann, M. Zahn
Brief aan jongeren Bisdom Rotterdam Juli/augustus2009 4de jaargang nr.4/5) heel eerlijk bekennen dat ik nog nooit zoveel rust en stilte heb geIn onze huidige maatschappij en in voeld als toen in Taizé. Die week ons leven is het vaak heel moeilijk in Taizé is nu 3 jaar geleden. Maar om echt stil te worden. Een mode vraag is natuurlijk hoe ik in mijn ment van rust is vaak ver te zoedagelijks leven ook een moment ken, of toch niet? Vaak is die stilte van rust kan inlassen en mijn gedichterbij dan we denken en met zicht kan toekeren tot de stilte. Ik een klein beetje moeite vinden we merk nu ik hier over stilte schrijf de stilte en rust die we nodig heb- dat er eigenlijk veel te weinig moben. Ik zelf denk bij stilte en rust menten van rust zijn in mijn leven. vaak aan Taizé(gemeenschap in Natuurlijk, ik slaap wel eens uit, of Bourgondië, Fr.). Daar heb ik voor ik kijk wel eens gewoon rustig tv, het eerst in mijn leven echt de stil- maar het stil worden in Taizé was te en rust gevonden. toch anders. Een ander soort stilte ook. Naar de kerk gaan valt misschien onder dat type stilte, maar zo ervaar ik het niet. Naar de kerk gaan is nog teveel nadenken en teveel bezig zijn met het leven. Stil worden is genieten van alles om je heen. Laatst las ik in een boekje: ‘Stil worden is schouwen met de Ik was ‘even helemaal weg’. Weg ogen van God’. Dat interpreteer ik van alle dagelijkse dingen en hele- als alles onbevooroordeeld bekijmaal bezig zijn met mijn eigen ik. ken op een mooie of bijzondere Die bewuste week in Taizé heb ik plek terwijl je stil zit op de grond en mij helemaal kunnen afzonderen een soort liefde voelt voor alles om van mijn ‘normale’ drukke en onje heen. Dit soort momenten heb ik rustige leven. Maar om die stilte bij een Maria beeld of in mooie nanou alleen in Frankrijk te kunnen tuur. Dan heb ik toch weer heel vinden, dat is nou ook niet echt sterk dat Taizé gevoel… Nu eerst praktisch natuurlijk. Ik moet wel lekker genieten van de vakantie!
Stilte
De kracht van de stilte Dat stilte niet alleen passiviteit maar juist het aanboren van ongekende krachtbronen kan betekenen beschrijft Edith Stein in een van haar brieven: “In de eeuwige stilte aan de binnenkant van Gods Leven werd besloten tot de Verlossing. In de verborgenheid van het stille kamertje van Nazareth kwam de kracht van de Heilige Geest over de Maagd die in eenzaamheid zat te bidden; zo kwam de menswording van de Heiland tot stand. Verzameld rond de stil biddende Maagd wachtte de Kerk, die op het punt stond geboren te worden, de beloofde komst van de Heilige Geest af: deze moest haar inspireren tot innerlijke verlichting en tot activiteit die blijvend vrucht zou dra-
gen. In de nacht van de blindheid waarmee God Saulus had geslagen, wachtte hij het antwoord af op de vraag die hij had gesteld: ‘Heer, wat wilt u dat ik doe?’ In eenzaam gebed werd Petrus voorbereid op zijn zending onder de heidenen. En zo gaat dat alle eeuwen door. In de eenzame samenspraak van elke toegewijde ziel worden de gebeurtenissen voorbereid die in de kerkgeschiedenis zichtbaar worden, en welke het aanschijn der aarde vernieuwen. De maagd, die alle van God afkomstige woorden in haar hart bewaarde, is het voorbeeld van die luisterende zielen; in hen wordt Jezus’ hogepriesterlijk gebed telkens weer vernieuwd…” (Edith Stein)
<-Allerheiligen (2006, november. Thema ‘Allerheiligen/Allerzielen’) 2000, icoon, Joris van Ael België, Diest, Allerheiligenkapel
Aloysius van Gonzaga toont aan dat alle schittering van deze wereld niet opweegt tegen een rein geweten (2008, juni: Thema ‘Carrièreplanning’) ± 1608, kopergravure In: Petronelle Dierx van den Burgh Nederland, Egmond-Binnen, Liobaklooster ->
De woorden religie, meditatie en contemplatie hebben allemaal te maken met “aandachtig schouwen”. Tijd nemen, stil worden en je hart laten raken door wat je schouwt. Daartoe willen je de volgende afbeeldingen van de heiligen die in de afgelopen drie jaar in de Rondzending beschreven werden uitnodigen en inspireren.
Andreas Apostel wijst wie de kerk binnenkomt op Jezus (2009, februari: Thema ‘Krediercrisis’) ± 1900, steensculptuur Frankrijk, Bretagne, Trédrez, Eglise St-Ivo, toegangsportaal
Bonifatius van Fulda steekt met zijn gezellen van Engeland over naar het vasteland (2008, september. Thema: ‘Vreemdeling’) ± 1960, Agnes Mann, glasschilderkunst In: Josef LEINWEBER ‘St. Bonifatius. Leben und Wirken’ Bistum Fulda, 1983 p.12
Augustinus van Hippo bij zijn gestorven vriend (2007, januari. Thema ‘Loslaten’) ± 1430, Zuidduits handschrift In: Pater Luc VERHEYEN o.s.a ‘Augustinus verhaalt zijn bekering’ Haarlem, Gottmer, 1987 p.11
Bernardus van Clairvaux dwingt de weerspannige hertog met de H. Hostie op de knieën (2007, mei: Thema ‘Moeder (kerk)’) 18e eeuw, schilderij Duitsland, Donauwörth, Pfarrkirche St-Stephan
Christina de Wonderbare van St-Truiden als een engel… (2007, april: Thema ‘Verrijzenis’) Begin 20e eeuw, G. Baltus, schilderij België, St-Truiden, kerk OLV-tenHemelopneming
Columbanus van Bobbio als abt (staf) en evangelieverkondiger (boek) (2008, mei: Thema ‘Geest’) 1715/17, Anton Sturm, marmersculptuur Duitsland, Füssen, Kirche StMang
Dorotheus van Gaza (leermeester van Dositheus) (2008, februari: Thema ‘Vasten’) 1512, fresco Griekenland, Athos, Lavraklooster
Columkil (ook Columba) van Iona op zijn boot na het afscheid van zijn vaderland (2007, december: Thema ‘Thuis’) Begin 20e eeuw, glasschilderkunst Schotland, St-Andrews, kerk
Dorothea van Cesarea als hemelse vorstin (kroon; op gouden ondergrond) met bloemenen vruchtenmandje (2008, maart: Thema ‘Lente’) 1430/45, Meester van het Nothelferaltar, paneel Duitsland, München, Alte Pinakothek
Edith Stein ‘Groepsportret van een heilige vrouw’ (2006, juli. Thema ‘Vacare Deo = Tijd maken voor God’; 2009, mei. Thema ‘Europese Verkiezingen’ 2009, juli/aug: Thema ‘Stilte’) 1998, Bert Gerresheim, bronssculptuur; Duitsland, Keulen
Franciscus van Assisi (2006, oktober. Thema ‘Vriendschap’; 2007, november: Thema ‘Christus Koning van de Vrede’) ± 1220, wandschildering (volgens sommige deskundigen wellicht authentiek portret) Italië, Subiaco, kapel
Gabriele Addolorata (geboren Possenti) (2006, mei. Thema ‘Maria’) 1909, devotieprentje België, Mechelen
Geneviève van Parijs met een kaars die brandend wordt gehouden door een engel op haar schouder, terwijl de duivel aan haar voeten hem probeert uit te blazen. (2008 december: Thema ‘Licht’) 16e eeuw, houtsculptuur België, Diest, St-Sulpitiuskerk
Gummarus van Lier heelt de omgehakte boom (2009, maart. Thema ‘Nationale Boomfeestdag’) 1656, zilverwerk Nederland, Haarlem, Frans Halsmuseum
JEZUS CHRISTUS’ Opstanding (2009, april. Thema ‘Pasen’) 1516, steensculptuur, Arras Frankrijk, Bretagne, Pontivy, kapel Notre Dame de la Houssaye Jan Berchmans met studieboek (Thomas van Aquino); op de achtergrond zijn geboorteplaats Diest [Tekst op de banderol ‘De Heer zond mij een stroom van vrede’] 1953, Guus van Hemert s.j., wandschildering Nederland, Nijmegen, Berchmanianum (destijds filosofieopleidingshuis jezuïeten)
Kevin van Glendalough met merel in de hand (2006, september. Thema ‘Start. Nieuw Begin’) ± 1990, Sister Aloysius McVeugh, icoon Ierland, Glendalough
Kunibertus van Keulen met kerkmodel (van de aan hem gewijde Keulse Kunibertuskerk) staande achter een biddende kanunnik (2007, juni: Thema ‘Klimaat & Milieu’) 15e eeuw, paneel Duitsland, Keulen, Kunibertuskerk
Laurentius van Rome met boekenkast (diakens hadden de zorg voor de liturgische boeken: zichtbaar zijn de vier evangeliën Matteus, Marcus, Lucas en Johannes), rooster (martelwerktuig), kruis (omwille van Christus) en boek (aldus het evangelie in praktijk brengend) (2006, juni. Thema ‘Geest’) 6e eeuw, mozaïek Italië, Ravenna, Mausoleo di Galla Placidia
Mozes van Lybië bekoord door de duivel (2009 januari: Thema ‘Change’) 18e eeuw(?), paneelschildering België, Antwerpen, StAndrieskerk
Martelaren van Gorkum door Geuzen opgehangen in schuur (2007, september. Thema ‘Geloven ja, kerk nee’) 1886, Philippeau, schilderij Nederland, Brielle, Bedevaartkerk
Martinus van Tours deelt links mantel met bedelaar; droomt de nacht erna van Christus gehuld in het stuk mantel van die bedelaar (2007, juli: Thema ‘Kleding’) Eind 19e eeuw, paneel altaarretabel België, Asse, St-Martinuskerk
Nicolaas van Myra gooit geldbuidel door raam waar schoentjes van drie slapende dochters klaarstaan; links: vader waakt om te zien wie hem weldoet. (2006, december: Thema ‘Consumptie’) 1500/10, Gerard David, paneel Herkomst?
Paulus Apostel ontvangt zijn zending uit handen van Jezus (of toch aan de voeten van Gamaliël?) (2009, juni: Thema ‘Reizen’) 1200, wandschildering Engeland, Sussex, Clayton, St-Jan-de-Doperkerk In: Juan AINAUD, ' De Romaanse Schilderkunst'Amsterdam, J.M. Meulenhoff, 1963. Meulenhoff Kunstgeschiedenis 5; nr.155
Nico Kluiters: Twaalf staties van een kruisweg, getekend en van meditatiegedachten voorzien door Nico zelf. (2006, april. Thema ‘Passie’) In: de heraut oktober 119(1988,10) special over Nico Kluiters p: 288289
Petrus Faber in gesprek met plaatselijke engelbewaarders (2008, oktober: Thema ‘Mobiel’) ± 1900, glasschilderkunst Nederland, Den Haag, Elandstraat , St-Ignatiuskerk
Simeon de Dwaas op een houtje bijtend uitgelachen door straatkinderen (2007, februari: Thema ‘Carnaval’) 17e eeuw, Callot, gravure In: BENTLEY, James ' A Calendar of Saints. The Lives of the Principal Saints of the Christian Year' London, Guild Publishing/Orbis Book, 1986 p.126
Romanus van Condat met zijn medebroeder Lupicinus in hun kluizenaarsgrot (2008, januari: Thema ‘Voornemens’) ± 1900, gravure Illustratie Duits heiligenboek
Theresia van Lisieux (2007, oktober: Thema ‘Missie / Evangelie uitdragen’) 2000, borduurwerk Frankrijk, Caen, Abbaye-auxDames