augustus Uitgave van het Milieucentrum Utrecht

Colofon Het Utrechts Milieublad is een onafhankelijke uitgave van het Milieucentrum Utrecht waarin milieu-activiteiten en praktische informatie is gebundeld. De uitgave verschijnt eens per twee maanden met een oplage van 650 ex. Abonnementen Een abonnement op het Milieublad is kosteloos. Wel worden de portokosten in rekening gebracht. Aanmelding op het redactieadres. Het Milieublad is ook gratis af te halen. Redactie Heleen Hüpscher, Nathalie van Doesburg, Yovanka Konket, Monique Claringbould, Mark Berkhof, Guus Albrecht en Marike Stokker (eindredactie). Vormgeving Marike Stokker Foto’s Heleen Hüpscher en Susan van Schijndel. Enkele foto’s uit Flickr en Wikipedia. Foto’s afkomstig van de sites www.flickr. com en www.wikipedia.org vallen onder de Creative Commons licentie. Zie hiervoor: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0 Omslag: detail van schilderij "Boerensloot" van Marike Stokker (www.stokker.nl)

Utrechts Milieublad No 55

juli/augustus 2014

Plastic Soep Stadslandbouw Chipfietsenstalling

Productie en distributie Milieucentrum Utrecht Oudegracht 60 3511 AS Utrecht telefoon: 030 236 72 40 e-mail: [email protected]

Metro in Utrecht?

Het Utrechts Milieublad is gemaakt op 100% kringlooppapier. Artikelen uit het Milieublad mogen overgenomen worden, mits ze zijn voorzien van bronvermelding. Deadline aanleveren kopij en agendapunten no. 56 september/oktober 2014: 23 augustus.

Uitgave van het Milieucentrum Utrecht

2 Utrechts Milieublad No 55

Groene agenda

Stadsmilieunieuws

Juli

Woensdag 2 juli (en veel meer data in de maanden juli en augustus) Varen door Botshol Ga mee met een vaartocht van twee uur door het verlaten veengebied Botshol, één van de Vechtplassen. Deze excursie is voor volwassenen en kinderen. U vaart door smalle slootjes en over weidse plassen. De gids vertelt over de geschiedenis van het gebied, die je nu nog terug ziet in het landschap. In de veenweiden en rietlanden bloeien de meest prachtige orchideeën. Het gebied staat bekend om de vele bijzondere planten- en vogelsoorten. Wanneer: woensdag 2 juli van 10 tot 12 uur Waar: vertrek vanaf Botshol, werkschuur Botsholsedijk 30, Waverveen Kosten: leden € 8,-, niet-leden € 12, kinderen tot 12 jaar € 4,-, graag met gepast geld betalen: pinnen is niet mogelijk Aanmelden: van tevoren graag aanmelden via de website van Natuurmonumenten in verband met groepsgrootte Bijzonderheden: open boot, denk aan warme kleding en/of regenkleding en vergeet uw verrekijker niet! Honden mogen helaas niet mee. Controleer uzelf op teken na een bezoek in de natuur. Info: www.natuuronumenten.nl Woensdag 2 juli Zomeravond: Wandelen in de Kaapse Bossen, Doorn Ontdek samen met onze gids de Kaapse Bossen, vlak bij Doorn. Geniet tijdens deze heerlijke wandeling van twee uur in Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug van de avondstilte in het bos. Luister naar de vogels en wie weet spotten we wel een ree. Laat je verrassen!

Nieuw! Chipfietsstallen in Helmond en Utrecht

nog een vrije plaats is. Voor kleine reparaties is er een doe-het-zelf reparatieservice en zijn er ov-fietsen te huur.

De laatste tijd is er voor fietsers veel veranderd wat betreft het stallen. Een nieuwe manier is erbij gekomen: het chipstallen.

Stal je je fiets voor één of enkele dagen, dan check je je fiets in met je ov-chipkaart bij de incheckpaal en check je je rijwiel na het stallen weer uit bij de stallingsbeheerder. De eerste 24 uur zijn kosteloos. Stal je je fiets langer dan 24 uur, dan betaal je met pin bij de beheerder het dagtarief van € 1,25 per 24 uur.

Chipstallen primeur voor Helmond

Het nieuwe stationsgebouw in Helmond heeft een inpandige NSfietsenstalling met plaats voor 2000 fietsen. De komende twee jaar wordt de stalling als proeftuin gebruikt voor nieuwe technische ontwikkelingen die het fietsenstallen gemakkelijker en veilig moeten maken.

Wanneer: woensdag 2 juli van 19.30 tot 21.30 uur Waar: vertrek vanaf Parkeerplaats Helenaheuvel, St. Helenalaan 2, Doorn Routebeschrijving: Net buiten de bebouwde kom van Doorn op de Amersfoortseweg (N227) is de Helenalaan. Bij het begin van de laan staan twee leeuwen op stenen muren. Aan het einde van deze laan is de parkeerplaats. Kosten: leden € 4,-, niet-leden € 7,-, kinderen tot 12 jaar € 2,50 Aanmelden: via de website van Natuurmonumenten Info: www.natuurmonumenten.nl/activiteiten/zomeravond-wandelen-in-de-kaapsebossen-doorn/2014-07-02t1930 Woensdag 2 juli Kindervaart, Bunnik Utrechts Landschap organiseert een educatieve vaart voor kinderen van 8 t/m 12 jaar. Met schepnetjes worden waterdiertjes gevangen en geanalyseerd. Begeleiding door volwassene(n) is verplicht.

Wanneer: woensdag 2 juli om 14 tot 16 uur Waar: Excursiecentrum de Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik. Kosten: niet beschermer € 4,-, beschermer € 2,Aanmelden: u kunt uw kaartje(s) reserveren via de website van Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn tijdens deze vaart niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Vrijdag 4, 11, 18 en 25 juli Biologische Boerenmarkt, Utrecht Elke vrijdag brengen de biologische boeren hun verse producten naar hartje Utrecht. Het zijn kwaliteitsproducten, de lekkerste, de mooiste, vers van de boerderij. Er is een ruim aanbod aan koeien-, schapen-, geitenkaas, groenten en fruit, brood en gebak, sappen, mooie warme schapenvachten, vlees en duurzaam gevangen vis. U proeft de aandacht. Uiteraard heeft u de gelegenheid om vragen te stellen, zodat u écht weet wat u eet. Zin in frietjes, komt u dan de biologische patat proeven! Wanneer: vrijdag 4, 11, 18 en 25 juli van 10 tot 18 uur Waar: op het Vredenburgplein te Utrecht Info: www.boerenmarktutrecht.nl Zaterdag 5 juli Workshop Natuurlijk Vertrouwen: hoe natuur jou en je kind in balans brengt Petra Wilbrink van AlmaTerra organiseert een workshop op tuinderij Amelis’Hof in Bunnik. In deze workshop gaan we in de praktijk ervaren hoe natuur jou en je kind helpt ontspannen en er een natuurlijk vertrouwen ontstaat. De workshop is bedoeld voor ouders en begeleiders van kinderen (de workshop is dus zonder kinderen erbij). Dit is geen eenzijdige workshop: er gaan praktische tips en ‘werkvormen’ de groep rond, zodat je na afloop meteen met je (oppas) kind aan de slag kan. Daarnaast bieden de werkvormen meer inzicht in jezelf


Eén van de technieken die beproefd wordt, is het ‘chipstallen’. De stalling is daartoe ingericht met een aantal genummerde en met kleur gemarkeerde sectoren. Bij de ingang kan de fietser op schermen zien waar nog plaats vrij is. Hij/zij checkt met behulp van zijn/haar ov-chipkaart in bij een sector, om vervolgens de fiets weg te zetten. Bij ophalen van de fiets check je eerst weer uit met de chipkaart, om met de fiets de stalling te verlaten. Bij het eerste gebruik van de chipstalling, koppelt de beheerder de ov- chipkaart aan een sticker op de fiets. Wie geen ov-chipkaart heeft, krijgt van de beheerder een speciale chipkaart. Hoewel de stalling formeel niet beveiligd is, zorgt de in- en uitcheckprocedure in combinatie met steekproefsgewijze controle door de beheerder, dat de fiets veiliger staat. Voordeel voor de beheerder is dat hij kan zien hoe lang een fiets er staat. Tien dagen is het maximum en buiten de stalling je fiets parkeren is niet meer toegestaan.

Jaarbeurspleinfietsenstalling: goed voor 4200 fietsen

Maandag 19 mei was het zover. Dé klapper van 2014: de grote stalling voor 4.200 fietsen kwam in gebruik. De pas geopende stalling is bewaakt, dag en nacht open en heeft een digitaal verwijssysteem naar vrije plaatsen. De eerste 24 uur is gratis. De fietsenstalling Jaarbeursplein bevindt zich onder de trappen van Stationsplein West en geeft snel toegang tot Utrecht CS en in het najaar 2014 tot het nieuwe Stadskantoor. In de nieuwe stalling zijn ov-fietsen te huur en kunnen fietsers kleine reparaties aan hun fiets uitvoeren.

Nieuwe manier van fietsenstallen

Net als in Helmond heeft de fietsenstalling in Utrecht eveneens een moderne manier van fietsen stallen. Ook hier stal je je fiets met behulp van de ov-chipkaart. Bij de stallingsingang zie je direct waar

Stallen per dag

Stallen op rekening

Je checkt je fiets eenvoudig in met je ov-chipkaart met ov-fietsabonnement of met een mobiliteitskaart (bijvoorbeeld een NSBusiness Card) en stalt je fiets. Haal je je fiets weer op, dan check je je fiets uit bij de beheerder. Aan het einde van de maand betaal je met automatische incasso. Vanaf het moment dat je je rijwiel incheckt, stal je de eerste 24 uur gratis. Daarna betaal je het dagtarief van €1,25 per 24 uur.

Jaarabonnement

Vanaf 19 mei 2014 kun je online een jaarabonnement afsluiten voor NS Fietsenstalling Jaarbeursplein. Je betaalt dit jaarabonnement per eenmalige incasso. Alleen de eerste keer check je in bij de incheckpaal en check je na het stallen van je fiets weer uit bij de stallingsbeheerder. Bij het uitchecken herkent de scanner jou als abonnee. Je krijgt vervolgens een abonnementssticker op je fiets, waarmee je de rest van het abonnementsjaar onbeperkt kan stallen zonder in- en uit te checken. Dat biedt een aantal voordelen: ● eenmalig aanmelden ● snel en gemakkelijk je fiets stallen en weer ophalen

● gegarandeerd plaats ● een jaar lang onbeperkt stallen voor maar €75,Voor een bakfiets gelden dubbele tarieven. Kijk voor meer info op: www.jefietswilnooitmeeranders.nl .

Verwijderen fietsenrekken Jaarbeursplein

Nu die moderne overdekte fietsenstalling in gebruik is, verdwijnen alle fietsenrekken gefaseerd van het plein. Het Jaarbeursplein moet weer een aantrekkelijk verblijfsgebied worden en niet een plein vol ouwe meuk in de vorm van fietswrakken lukraak neer gekwakt. Je fiets stallen buiten de nieuwe accommodatie is dan ongeoorloofd. Wil je weten wat er dan met je stalen ros gebeurt, kijk dan op: www.cu2030.nl/fietsweg . Die nieuwe stalling op het Jaarbeursplein is nog ‘maar’ een begin van een nog veel grotere stalling voor 12.500 fietsen. Bouwen maar. Bronnen: www.verkeersnet.nl , www.nsfiets.nl , www.cu2030.nl . Tekst: Guus Albrecht, foto's: Heleen Hüpscher


Metro of premetro in Utrecht?

Wanneer: zaterdag 5 juli van 13 tot 18 uur Waar: Rijksstraatweg 20 (Metaal Kathedraal), De Meern Kosten: wij nodigen u uit een vrijwillige bijdrage in één van de daarvoor bestemde spaarvarkens te deponeren. Koffie, thee en frisdrank zijn te verkrijgen tegen kostprijs. Informatie: [email protected] Zie ook: www.repaircafe-utrecht.nl

Bij onderstaande adressen is het Utrechts Milieublad gratis te verkrijgen:

Weliswaar spaarzaam, toch hoor je een enkeling wel eens het idee opperen, dat Utrecht groot genoeg is om er een (pre)metronetwerk te kunnen exploiteren. Een premetro is een tram die geheel of gedeeltelijk ondergronds rijdt.

Utrecht en Parijs

Niet direct voor de hand liggend, toch is het nuttig Utrecht met de Franse hoofdstad te vergelijken. De oppervlakte van beide gemeenten is een goede vergelijkingsmaat. Telt Parijs 105 km2, Utrecht is met krap 100 km2 weinig kleiner. Alle andere gegevens zijn minder goed te vergelijken, het loont de moeite dat eens nader te beschouwen. Zo zijn de inwoneraantallen van beide steden uiterst divers: Utrecht met ruim 330.000 en Parijs met circa 2.200.000 inwoners. Het gemiddelde aantal mensen per km2 verschilt uiteraard enorm: in Parijs zo’n 21.000 en in Utrecht goed 3.300. Twee grote parken in de agglomeratie Parijs vallen binnen de gemeente, maar buiten het bewoonde gebied binnen de periferische autobaan, die om de stad Parijs heenloopt. Die twee parken, Bois de Boulogne en Parc St. Vincennes, zijn samen goed voor zo’n 25 km2. Dat houdt in, dat de bebouwde oppervlakte in werkelijkheid ongeveer 80 km2 is. De gemiddelde bevolkingsdichtheid in de stad Parijs is dan nog extremer: 27.500 mensen op één vierkante kilometer. In Utrecht bevinden zich de grote stadsparken binnen de bebouwing. Het aantal woningen in beide steden loopt ook enorm uiteen. Zo bestaat de totale woningvoorraad in Utrecht uit plusminus

153.000 huizen, die in Parijs echter uit ruim 1.320.000 woningen. De woningdichtheid per km2 is dan evident verschillend. Een volgende factor van verschil tussen Parijs en Utrecht is het urbane ommeland. Utrecht is een stadsregio met omliggende gemeenten, met daartussen ruraal gebied. Parijs vormt met zijn voorsteden één urbaan geheel. Ook het aantal inwoners verschilt exorbitant: de stadsregio Utrecht telt circa 670.000 mensen, in de agglomeratie Parijs wonen meer dan 12.000.000 inwoners. Qua oppervlak heeft de stadsregio Utrecht 510 km2 tot haar beschikking, de agglomeratie Parijs ruim 2700 km2. Parijs en Utrecht hebben een centrale positie: de eerste stad voor een heel land, de tweede minstens voor een groot deel van het land. Beide steden kennen, in verhouding tot hun gebied en grootte, een zeer groot woon-werkverkeer. Auto en openbaar vervoer spelen in de dagelijkse verkeersstroom een enorme rol. Voor Utrecht is daarbij de fiets een belangrijke factor in de woon-werkrelatie. Parijs kent zes grote kopstations, samen goed voor meer dan een miljoen reizigers per dag. Utrecht heeft een groot doorgangsstation met zo’n 270.000 dagelijkse reizigers. Tot slot: in Parijs komen jaarlijks zo’n 20 miljoen toeristen, Utrecht wordt door ongeveer 200.000 toeristen bezocht. De agglomeratie Parijs en de stadsregio Utrecht: een blik op de landkaart en ontdek de verschillen in oppervlak, grootte en bebouwingsdichtheid: een (pre)metro in Utrecht is volstrekt overbodig.

Bibliotheek De Meern Bibliotheek Kanaleneiland Bibliotheek Lunetten Bibliotheek Oog In Al Bibliotheek Parkwijk Bibliotheek Vleuten Bibliotheek Zuilen Boerderij Hazenveld Bureaubewust Buurtcomite Voordorp Vooruit Buurthuis Nieuwe Jutter Centrale Bibliotheek Utrecht Centrum Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Buurtcentrum De Leeuw Cumulus Welzijn / Buurthuis De Bram Cumulus Welzijn / Buurthuis Einstein Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudegracht Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudwijk Cumulus Welzijn / Buurthuis Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Anders actief Cumulus Welzijn / Transit De Groeneweg Slagerij Dienstencentrum Zuilen Het Vorstelijk Complex Dierenbescherming Utrecht, Amersfoort e. o. Informatie Centrum Utrecht (ICU) Portes Buurthuis De Ravelijn Portes Buurthuis De Tol Portes Buurthuis De Uithoek Portes Buurthuis Rosa Portes Buurthuis Zuilen Portes Dienstencentrum De Barkel Portes Dienstencentrum De Plantage Portes Dienstencentrum West Portes Sociaal Cultureel Centrum De Musketon Rio de Bio Stadsboerderij de Eilandsteede Stadsboerderij de Gagelsteede Stadsboerderij de Griftsteede Stadsboerderij de Koppelsteede Uit de Kunst Universiteitsbibliotheek De Uithof Wijkbureau Oost/Noordoost Wijkbureau Overvecht Wijkbureau West Wijkbureau Zuid Wijkbureau Leidsche Rijn Wijkservicecentrum Vleuten-De Meern Wijkwinkel Votulast Winkel van het Utrechts Landschap Zalen- en activiteitencentrum “De Kargadoor”

Bronnen: Wikipedia en Utrecht bij de hand 2013 Tekst: Guus Albrecht

Zaterdag 5 juli Rondleiding Fort Nieuwersluis Met een deskundige gids bezoekt u het terrein van Fort bij Nieuwersluis, dat lange tijd verboden gebied voor de mens was. Fort bij Nieuwersluis is in 1673 aangelegd als onderdeel van de Hollandse Waterlinie.

als ouders/begeleider. Je gaat naar huis met nieuwe ideeën en inspiratie. En een dosis zelfgemaakt plezier om uit te delen! Programma: ● Ontvangst met koffie/thee en iets lekkers Introductie en kennismaking ● Uitleg over effect van natuur op kinderen, bekeken vanuit wetenschappelijk en holistisch oogpunt ● Praktische activiteiten en oefeningen in de natuur, die je voor jezelf en thuis samen met je kind kunt doen ● Inzichtsoefening in de natuur. We bekijken een vraag die je hebt over (de relatie met) jouw kind ● Afsluiting (met een mooi verhaal erbij) Wanneer: zaterdag 5 juli van 13 tot 15 uur Waar: Amelis’Hof, Koningslaan 9A, Bunnik Kosten: € 30,- per persoon. Inclusief koffie/ thee en iets lekkers. Aanmelden: per e-mail: [email protected] Info: www. almaterra.nl Zaterdag 5 juli Repair Café Utrecht-Leidsche Rijn Koffiezetapparaat of stofzuiger kapot? Wil de lade van cd- of dvd-speler niet meer open? Fietsverlichting kaduuk? Irritante mottengaten in uw trui? Breng een bezoek aan een Repair Café! Handige vrijwilligers helpen u bij de reparatie van huishoudelijke apparaten, elektronica, textiel en fietsen. Ook kleine meubels worden aangepakt, bijvoorbeeld door het vastzetten van een loszittende poot. De meeste reparaties slagen, maar er valt natuurlijk niets te garanderen. Gereedschap is ter plaatse beschikbaar. Benodigde onderdelen neemt u zelf mee. U kunt in de Repair Café's iets drinken, een versnapering eten, inspiratie opdoen uit kluslectuur of een praatje maken. Kortom: in een Repair Café is repareren een gezellige bezigheid!

Wanneer: zaterdag 5 juli van 13.30 uur tot 15.00 uur Waar: vertrek vanaf Fort Nieuwersluis, Rijksstraatweg 9, Nieuwersluis Info: www.natuurmonumenten.nl/activiteiten/rondleiding-fort-nieuwersluis/201407-05t1330 Zaterdag 5 juli Vissen, torretjes en kevertjes bekijken, Driebergen-Rijsenburg Met gidsen van het IVN gaan we weer een wateronderzoek uitvoeren in drie verschillende slootjes op de kinderboerderij. We gaan eerst 'monsters' nemen uit de drie slootjes. Daarna gaan we, op de boerderij, onderzoeken welke diertjes er allemaal in die slootjes aanwezig zijn. Met binoculairs


(microscopen) en vergrootglazen gaan we ze goed bekijken en inkleuren op de grote zoekkaarten die jullie mee naar huis mogen nemen. De gidsen zullen jullie vertellen hoe die verschillende diertjes leven en wat je kunt zeggen over de kwaliteit van het water in het slootje waaruit je jouw monster hebt genomen. Dit belooft weer, net als andere jaren, een spetterende, spannende, leerzame, maar vooral ook leuke natuurmiddag te worden. Dus zorg dat je erbij bent en breng gerust je vader en moeder of opa en oma mee! Wanneer: zaterdag 5 juli om 14 uur Waar: vertrekpunt: Kinderboerderij ’t Woelige Nest Boterbloem 3, DriebergenRijsenburg Kosten: geen Aanmelden: niet nodig Informatie: Dick Vlot, telefoon 0343-516137 Zie ook: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrugen-kromme-rijn/activiteiten/vissen-torretjes-en-kevertjes-bekijken Zaterdag 5 juli Niënhof natuurwandeling Landgoed Niënhof is de Parel van Bunnik. Dit kleine, relatief onbekende, landgoed biedt een verrassende afwisseling van landschapselementen en daardoor een grote biodiversiteit. Duur van de wandeling is ongeveer 2 uur. Bij de wandeling struinen we kris kras door het gebied waardoor je de rijkdom ten volle kunt ervaren. Het is een natuurbelevingstocht waarbij we



telkens weer opnieuw verrast worden door bijzondere waarnemingen. Wanneer: zaterdag 5 juli om 9.30 uur Waar: vertrek van landgoed Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, Bunnik Kosten: € 2,50 voor beschermers/€ 4,voor niet-beschermers inclusief een kop koffie of thee Aanmelden: via VVV Wijk bij Duurstede tel: 0343-575995 (ma 13:30 tot 17:00 uur en di t/m za 09:30 tot 17:00 uur) of online via het Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan tijdens de wandeling, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 6 juli Eten uit de natuur bij De Boswerf, Zeist Kom je ook gezellig koken bij de vuurplaats? We gaan aan de slag met ingrediënten uit de zomer. Voor kinderen vanaf 6 jaar. Wanneer: zondag 6 juli om 12.30, 13.30 en 14.30 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 4,50 Aanmelden: verplicht bij De Boswerf tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Info: www.boswerf.nl Zondag 6 juli Ontdek Eemland In het voorjaar en de zomer is de Eempolder gevuld met geluiden. Ontdek, kijk en luister! De polder leeg, kaal en saai? Echt niet! Tijdens deze wandelexcursie wordt het tegendeel bewezen. In het voorjaar is de Eempolder gevuld met leven en geluiden. Samen met de gids wandelt u 2 uur door de polder, langs kolken en over dijken. Onderweg vertelt de gids over het karakteristieke landschap en zijn geschiedenis. Al wandelend komt u van alles tegen. De gids wijst u op de bijzondere bewoners in het gebied, zoals de grutto, tureluur, slobeend en de veldleeuwerik. Ga mee en kijk vanuit verschillende invalshoeken naar de polder en ontdek zelf wat de Eempolder te bieden heeft! Wanneer: zondag 6 juli van 09.30 tot 11.30 uur Waar: vertrek vanaf Theetuin Eemnes,

Meentweg 131, Eemnes Kosten: leden €4,- niet-leden €7,-, graag contant en gepast betalen, pinnen is niet mogelijk Aanmelden: via de website van Natuurmonumenten Bijzonderheden: neem een verrekijker mee en trek goede wandelschoenen aan Info: https://www.natuurmonumenten. nl/activiteiten/ontdek-eemland/2014-0706t0930 Zondag 6 juli Wandelexcursie Houdringe en haar eiken Utrechts Landschap organiseert een wandelexcursie over Landgoed Houdringe. Houdringe bestaat voornamelijk uit bos en open grasland. Er staan dikke eiken en beuken met een doorsnede van meer dan een meter. Deze bomen zijn ruim 225 jaar oud. Huize Houdringe is in 1779 gebouwd. Rondom het huis is de tuin deels in de Engelse landschapstijl en deels in de Franse barokstijl aangelegd. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Wanneer: zondag 6 juli om 14 uur Waar: Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf Kosten: gratis Aanmelden: is niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 9 juli en zondag 13 juli Publieksvaart met de Pont Utrechts Landschap organiseert een publieksvaart. Het is een educatieve vaartocht over de Kromme Rijn onder leiding van een gids. De vaartocht, inclusief voorprogramma, duurt ca. 1,5 uur. Wanneer: woensdag 9 juli en zondag 13 juli van 14.00 tot 15.30 uur Waar: Informatiecentrum De Kromme Rijn op landgoed Niënhof, Grotelaan 16 (naast), 3981 HC Bunnik Kosten: beschermers € 4,-, niet-bescher-

mers € 6,-, jeugd t/m 12 jaar € 3,-, Aanmelden: via de website van Utrechs Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343 - 57 59 95 Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 12 en 26 juli Rondvaart langs ‘Drijvend Land’, Tienhoven Molenpolder Maak deze lente en zomer kennis met een uniek natuurgebied onder de rook van Utrecht. Tijdens een vaartocht van ongeveer anderhalf uur komt u alles te weten over de flora en fauna, het beheer en de historie die dit gebied zo bijzonder maakt. Ervaar de stilte en beleef de natuur. De vrijwilliger van Staatsbosbeheer neemt u mee met de fluisterboot, zodat u dit Natura-2000-gebied met eigen ogen en in alle rust kunt aanschouwen. Gedurende de tocht maakt u een korte stop op het (veen) land. U kunt ervaren wat ‘Drijvend Land’ is en hoe het voelt om hier op te lopen. De Molenpolder is ontstaan door de vervening; veen werd opgebaggerd uit de zogenaamde petgaten en te drogen gelegd op legakkers. Uiteindelijk werd het veen gebruikt als brandstof. Door dit proces is in de Molenpolder een karakteristiek patroon ontstaan van petgaten en legakkers. Het gebied herbergt een scala aan zeldzame planten- en diersoorten zoals rietorchis, purperreiger, ringslang en groene glazenmaker. Om dit laagveengebied en de omliggende omgeving zo goed mogelijk in de oorspronkelijke staat te behouden, is het project LIFE “Nieuw leven in het veen” opgericht. Het doel is om het laagveengebied nieuw leven in te blazen door te baggeren en legakkers te herstellen, met nieuwe kansen voor zeldzame dieren en planten. De boot vaart vanaf april tot en met september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus).

In onze stad Utrecht hebben de stadslandbouwinitiatieven vaak een sociaal of educatief karakter, vertelt Arie Bosma van MCU. Denk hierbij aan dagbesteding voor OGGZ cliënten, educatietuinen voor scholieren of buurtmoestuinen. Hierbij zijn doelstellingen als sociale cohesie, educatie en participatie meestal belangrijker dan de voedselproductie zelf. Ook in Utrecht vindt je voorbeeld- of innovatieprojecten, meestal op het gebied van daktuinen en kasbouw in leegstaande gebouwen. Echte commerciële stadslandbouw is er (nog) niet in Utrecht. Dat komt vooral omdat de ruimte die nodig is voor een rendabel bedrijf binnen de stadsgrenzen niet beschikbaar is. Wel zie je dit soort initiatieven aan de randen van de stad ontstaan. Zij leveren vaak aan de Utrechtse horeca, die behoefte heeft aan verse en speciale producten. Of deze nu commercieel is of sociaal, de stadslandbouw van nu heeft in veel gevallen een duidelijke doelstelling of ambitie. Dit is het grote verschil met de traditionele volkstuintjes die Nederland natuurlijk al veel langer kent. Hier verbouw(d)en stadsbewoners hun sla en komkommers puur en alleen voor hun eigen plezier.

Voorwaarden voor succes

Alle lichten lijken op groen te staan voor stadslandbouw. Maar wil stadslandbouw een echt succes worden en een wezenlijk onderdeel gaan uitmaken van de stad dan is het afhankelijk van een aantal factoren. Dit zijn deels dezelfde factoren die de huidige trend veroorzaken, maar ook de overheid en het commerciële succes van stadslandbouw spelen een grote rol. Aan de huidige groene trend zal het niet liggen. De wereld lijkt pas aan het begin te staan van een transitie die de nadruk op duurzaamheid alleen maar zal vergroten. Stadslandbouw is biologisch, reduceert de uitstoot van CO2 en past daarmee prima binnen deze duurzaamheidstrend. Positieve ontwikkelingen in de voedselvoorziening en de economie kunnen de behoefte aan stadslandbouw juist doen afnemen. Meer controles, een betere manier van produceren en lagere prijzen zullen de afkeer van het huidige voedsel verminderen. En, wan-

neer de economie uit het slop raakt, worden leegstaande kantoren straks weer ingericht en braakliggende terreinen weer bebouwd. Aan de andere kant zullen negatieve ontwikkelingen op deze gebieden stadslandbouw juist weer in de kaart spelen. Een grote rol voor het succes van stadslandbouw ligt bij de overheid. Onderzoekers zien vele positieve effecten van stadslandbouw, zoals meer sociale cohesie, gezondere burgers, een betere luchtkwaliteit en een aantrekkelijker inrichting van de ruimte. Overheden staan dan ook te trappelen om ‘iets’ met stadslandbouw te doen. Maar één van de aantrekkelijke kanten van de huidige stadslandbouw is juist de bottom-up benadering. Net als in de begindagen komt het initiatief van onderaf, van individuele burgers. Vaak zie je bij dit soort trends dat de overheid de boel te veel reguleert en hierdoor veel initiatieven smoort. Dat de overheid zelf stadslandbouwprojecten gaat opzetten lijkt dus geen goed idee. Een faciliterende rol past beter. Laat het initiatief aan burgers en biedt hen voldoende ruimte om met een stadslandbouwproject te starten. Tot slot is het erg belangrijk dat commerciële stadslandbouwbedrijven het redden. Initiatieven zijn er volop, maar echte successen zijn er nog weinig geboekt. Critici zeggen weleens dat de wietteelt de enige commercieel rendabele vorm van stadslandbouw is. Maar bedrijven hebben ook gewoon de tijd nodig om tot volle wasdom te komen. Hierbij zullen ze zich wel moeten onderscheiden met aantrekkelijke producten. Als de stadsboer op eigen kracht de milieubewuste consument die bereid is iets meer te betalen weet te trekken, dan is stadslandbouw straks geen hype meer. En hebben we het er over tien jaar nog steeds over. Mark Berkhof Milieucentrum Utrecht ondersteunt stadslandsbouw middels delen van kennis, het bevorderen van samenwerking en nog veel meer. Kijk eens op de websites www.mcu.nl, www.eetbaarutrecht.nl en www.lekkerutregs.nl voor meer informatie!



Stadslandbouw: hype of blijver?

Van je eigen rucola verbouwen op je balkon tot hightech voedselproductie in oude bedrijfsloodsen. Stadslandbouw is duidelijk een trend. Maar hebben we het er over tien jaar nog steeds over?

De begindagen

De huidige stadslandbouwtrend is overgewaaid uit de Verenigde Staten en Engeland. Al in de jaren ’70 en ’80 werden in arme wijken in New York ‘community gardens’ ingericht om diverse stedelijke problemen te lijf te gaan. De gemeenschappelijke tuinen zorgden voor vers voedsel voor de bewoners en voor waterberging. Daarnaast hadden ze als doel sociale binding te creëren en mensen meer te leren over het kweken van hun eigen groenten. Vaak kwamen de community gardens tot stand op plekken waar door de crisis en de-industrialisatie ‘gaten’ in stad waren ontstaan. Plekken waar fabrieken waren afgebroken of door geldgebrek nooit waren gebouwd. Vervolgens zagen burgers hun kans schoon en namen deze stedelijke niemandslanden in.

Groei

De huidige stadslandbouw heeft zich sterk ontwikkeld sinds deze beginperiode. Ook tegenwoordig zijn verwaarloosde, verlaten of braakliggende terreinen in de stad vaak de plekken waar stadlandbouwinitiatieven vorm krijgen. En ook nu wordt stadslandbouw ingezet om allerlei stedelijke problemen aan te pakken. Het verschil zit hem echter in de omvang van het verschijnsel. Je ziet stadslandbouw op veel meer verschillende plekken. Niet alleen op braakliggende terreinen, maar ook bijvoorbeeld op daken van wolkenkrabbers of in leegstaande kantoren verbouwt men in verschillende Amerikaanse steden groenten. Daarnaast is stadslandbouw een wereldwijd fenomeen geworden. In veel wereldsteden, van Rio de Janeiro tot Melbourne, verbouwen mensen eigen voedsel op krappe balkonnetjes. Ook is stadslandbouw niet meer alleen het domein van de idealistische wereldverbeteraars in arme buurten. De welvarende middenklasse heeft stadslandbouw namelijk ook omarmd. Stadslandbouw is hip geworden.

Waarom juist nu?

Stadslandbouw is juist nu zo populair omdat het meelift met andere maatschappelijke ontwikkelingen. De belangrijkste daarvan is dat een ‘groene’ manier van leven steeds normaler aan het worden is. Groen is cool. Steeds meer mensen beseffen zich dat ze door de dagelijkse (economische) keuzes die ze maken daadwerkelijk de wereld verbeteren. Hoe gewoon was vijftien jaar geleden een groene energieleverancier, een groene hypotheek, of een elektrische auto? Stadslandbouw is maar een klein onderdeel van deze groene trend, maar was er zonder waarschijnlijk niet geweest. Een veel concretere reden is dat er veel meer belang wordt gehecht aan de herkomst van voedsel. Produceren en consumeren

Kosten: geen Aanmelden: via e-mail bij Jan IJben: [email protected] Info: https://sites.google.com/site/ivnwoerdeneo/kalender

van voedsel liggen tegenwoordig ver uit elkaar. We kopen aardbeien uit Israël en asperges uit Peru. Je varkensschnitzel bestaat uit vlees afkomstig uit verschillende landen. We zien zelf niet meer hoe ons voedsel groeit of gemaakt wordt. Kinderen weten soms niet meer dat melk uit een koe komt. Door zelf met voedselkweek aan de slag te gaan ga je anders tegen je voedsel aankijken, zegt Arie Bosma, bureaumanager regionale voedseleconomie van Milieucentrum Utrecht.

Zaterdag 12 juli Repair Café in Paviljoen pOp, Lombok Utrecht is sinds maart weer een Repair Café rijker. Net als het nog jonge Repair Café Leidsche Rijn, wordt dit Repair Café in een bijzondere locatie gehouden, namelijk in Paviljoen pOp.

Ook recente schandalen hebben het vertrouwen in de kwaliteit van voedsel geen goed gedaan, zo stelt Bosma. Besmette zalm, motorolie door olijfolie, koelvloeistof door zilveruitjes en paardenvlees in je bitterbal. Iedereen kent hier wel een recent voorbeeld van. Blijkbaar zijn de etiketten niet meer te vertrouwen. Bij stadslandbouw weet je veel beter wat je op je bord hebt liggen. In de Verenigde Staten is er dan op sommige plekken weer het probleem dat het überhaupt moeilijk is om gezond voedsel op je bord te krijgen. Hier zijn in sommige steden zogenaamde ‘food deserts’ ontstaan; gebieden waar je tot kilometers in de omtrek vrijwel geen verse groenten en fruit meer kunt kopen. Als gevolg hiervan zijn bewoners stadslandbouw gaan bedrijven, waarvan de opbrengst vaak ten goede komt aan voedselbanken. Tot slot blijkt ook de huidige economische crisis een motor voor de huidige populariteit van stadslandbouw. Veel steden kampen met langdurige leegstand van kantoren en braakliggende grond. Gemeenten, ook de Nederlandse, geven daarom initiatieven voor stadslandbouw sneller de ruimte.

Stadslandbouw in Nederland

In ons land is stadslandbouw inmiddels ook een hype en de initiatieven schieten de grond uit. Uit Je Eigen Stad is hier een goed voorbeeld van. Hier begonnen twee ondernemers onder andere via crowdfunding een commerciële stadsboerderij. Het resultaat is daar: op een terrein ter grootte van een voetbalveld vlak naast de Rotterdamse haven kweken ze eigen biologische groenten, vis, kippen en eieren die in het aangelegen restaurant worden geserveerd. Ook runnen ze een eigen winkel en organiseren ze oogstfeesten, markten, workshops, kinderactiviteiten en educatieve programma’s. Maar er zijn nog veel meer initiatieven. Commerciële initiatieven, zoals stadsboeren die supermarkten met hun producten willen bevoorraden, maar ook door bewoners beheerde buurtmoestuinen, iedere stad kent wel één of meerdere projecten. Veel initiatieven starten in de vorm van proefprojecten. Bijvoorbeeld om bepaalde technische mogelijkheden te onderzoeken of juist aan te tonen dat iets al lang mogelijk is. Zo wil het project Dakakkers duidelijk maken dat stadslandbouw op daken echt geen ‘rocket science’ is.

Wanneer: zaterdag 12 en 26 juli van 10 tot ongeveer 11.30 uur Waar: start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker Info: www.groenehartcentrum.nl Vrijdag 11 juli of zaterdag 12 juli Boergondische Aanschuiftafel, De Bilt Stel u voor, vanavond eet u buiten. U zit aan een feestelijk gedekte tafel midden in een bloeiende moestuin. Om u heen zitten 25 mensen lachend te wachten op wat er gaat gebeuren. Verderop lopen koeien onverstoorbaar te grazen. De avondzon schijnt op uw wangen en er komt iemand met drinken en een dienblad met amuses. U kent niet al uw tafelgenoten, maar vindt samen dineren gezellig. Er volgen 3 gangen met oogstrelend opgemaakte borden en volle smaken. De kok verwerkt in iedere gang o.a. vlees en groenten van onze eigen boerderij. U zucht, deze avond is veel te snel voorbij. Gelukkig kunt u hem meemaken. Wanneer: vrijdag 11 juli of zaterdag 12 juli van 18 uur tot 22 uur Waar: Tuinderij Nieuw Bureveld naast Landwinkel De Hooierij, Universiteitsweg 1, De Bilt Kosten: € 50,- per persoon inclusief drankje bij iedere gang Informatie: [email protected] en tel 030 2317877 Zie: http://dehooierij.nl/boer-gondischeaanschuiftafel Zaterdag 12 en zondag 13 juli

Imkerweekend bij de Botanische Tuinen Utrecht Een gezellig weekend voor iedereen die geïnteresseerd is in bijen en het houden van bijen, met extra aandacht voor kinderen. Tijdens de landelijke Imkerijdagen houdt onze huisimker open huis in de Diertjestuin van de Botanische Tuinen en bent u van harte welkom. Wanneer: zaterdag 12 en zondag 13 juli, de tuinen zijn dagelijks geopend van 10.00 tot 16.30 uur Waar: Botanische Tuinen, Budapestlaan 17, Utrecht De Botanische Tuinen bevinden zich op het Universiteitscomplex De Uithof in Utrecht Informatie: [email protected] of tel: 030-2531890 Bron: Botanische Tuinen Utrecht Zaterdag 12 juli Insectenexcursie recreatieplas Cattenbroek De recreatieplas Cattenbroek is ontstaan door zandwinning voor de nieuwe wijken. De plas bestaat feitelijk uit twee delen, waarvan het noordoostelijke deel de natuurplas Breeveld is (watervogels), en de grote plas voor recreatie is bedoeld. Deze twee plassen worden gescheiden door een houtwal, de Potterskade. In 2013 is een wandelpad rond de recreatieplas aangelegd, met een lengte van vier kilometer. Leden van de vlinder- en libellenwerkgroep van IVN lopen met u de route rond de plas en langs de kade en wijzen u op vlinders, libellen en andere kleine dieren die daar te zien zijn. Verbaas u met hen over de schoonheid van Kleine vos en Dagpauwoog, de vliegkunsten van Paardenbijters en Glassnijders en de capriolen van andere insecten. Wanneer: zaterdag 12 juli van 11 tot 13 uur Waar: vertrekpunt bij parkeerplaats aan de Zeeweg, zuidkant van de plas (aan noordzijde van de A12) Gidsen: Mieke de Haan en Jan IJben

Paviljoen pOp staat precies tussen de rijbanen op het Westplein. Door zijn geringe afmeting en eigenzinnige, artistieke uitstraling een opvallende verschijning. Het bestaat pas sinds januari 2014 en is een initiatief van Stichting Maanzaad, een groep creatieven die culturele projecten uitvoert en speelplekken en verblijfplaatsen in buurten creëert. Het paviljoen biedt ruimte aan kunstexposities, muziekworkshops, bijeenkomsten over zingeving, filosofie en poëzie. Daarnaast wordt er voorlichting gegeven over energiebesparing en slimme producten op dat vlak (led-verlichting, isolatie, zonnepanelen). En elke tweede zaterdag van de maand: Repair Café! Vijf enthousiaste repairders helpen u graag bij de reparatie van uw kapotte spullen. Repair Cafés zijn gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om (samen) repareren. Op de locatie waar het Repair Café wordt gehouden, is gereedschap en materiaal aanwezig om alle mogelijke reparaties uit te voeren. Op kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed etcetera. Ook reparatiedeskundigen zijn aanwezig, zoals elektriciens, naaisters, timmerlieden en fietsenmakers. Bezoekers nemen van thuis kapotte spullen mee. In het Repair Café gaan ze samen met de deskundigen aan de slag. Zo valt er altijd wel wat te leren. Wie niets heeft om te repareren, neemt een kop koffie of thee. Of gaat helpen bij een reparatie van iemand anders. U kunt ook altijd inspiratie opdoen aan de leestafel, waar boeken over repareren en klussen ter inzage liggen. Wanneer: zaterdag 12 juli van 14 tot 17 uur


Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker Info: www.groenehartcentrum.nl

Kromme Rijn bij Bunnik, acryl op doek, 40 x 80 cm. ©Marike Stokker

Waar: Paviljoen pOp, Westplein 1001, Lombok Utrecht Kosten: wij nodigen u uit een vrijwillige bijdrage in één van de daarvoor bestemde spaarvarkens te deponeren. Koffie, thee en frisdrank zijn te verkrijgen tegen kostprijs. Informatie: Marij Nielen tel. 06-19925319 of per e-mail: [email protected] Bron: Paviljoen pOp en Repair Café Utrecht Info: www.paviljoenpop.nl/ Zondag 13 juli Schilderen in Park Voorveldse Polder Wat is er fijner dan lekker buiten te zijn, de vogels te zien ronddarren, het gras en de bomen te ruiken en tegelijkertijd een schilderij te maken? We beginnen met koffie en koek, zoeken een plekje, maken een schetsje... Na de lunch gaan we dan schilderen met acryl op doek. Het enige wat je nodig hebt zijn stevige, waterdichte schoenen, oude kleren en eventueel een (klein) krukje. Kosten: € 65,- lunch en materialen inbegrepen. Tijd: van 11 tot ongeveer 4 uur Verzamelplaats: Park Voorveldse Polder, Ariënslaan 1, Utrecht Je kunt je opgeven door een mail te sturen: [email protected] of bel: 06 55 82 06 19 Info: http://marikestokker.blogspot.com knopje workshops Zondag 13 juli Copen en grienden, Wijk bij Duurstede Copen zijn kavels waarop vroeger bijvoorbeeld essenhakhout verbouwd werd. Naast essen zijn er overigens veel meer bomen en struiken te zien. Zoals de wilg. Al die bomen en struiken geven een goede beschutting aan de vogels. Neem dus gerust een verrekijker mee. Al zijn de vogels niet allemaal goed te zien, horen kunt u ze wel. Zo horen we hier de koekoek en wie heeft er ooit een 'snor' gehoord? Er bestaat een grote kans dat de 'snor' van zich laat horen tijdens de wandeling. Het gebied is rijk aan bloemen, wat valt bijvoorbeeld te denken van de prachtige waterviolier, het heilzame valeriaan of het

kleefkruid? Datzelfde geldt voor de libellen en juffers die beide verschillend zijn. Hommels, vlinders, de schorpioenvlieg en de stippelmot zijn er ook. De laatste staat er bekend om als stippenmotrups die struiken volledig in te pakken in een soort spinsel. Wanneer: zondag 13 juli om 14 uur Waar: vertrekpunt Landscheidingsweg 1012, Wijk bij Duurstede Kosten: geen Inlichtingen: Adrie Vermeulen telefoon 0343 491458 Info: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrug-enkromme-rijn/activiteiten/copen-en-grienden Zondag 13 juli Wandelexcursie Het Panbos Op deze zondag organiseert Utrechts Landschap een natuurwandeling door het natuurgebied “Het Panbos”. De gids vertelt over de ontwikkelingen van de afgelopen jaren in dit natuurgebied. Aan de orde komen het realiseren van meer heidegebieden op de Utrechtse Heuvelrug en de invloed daarvan op de ontwikkeling van flora en fauna. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Wanneer: zondag 13 juli om 14 uur Waar: verzamelen bij de parkeerplaats aan de Jozef Israelslaan in Bosch en Duin Kosten: gratis Aanmelden: is niet nodig Info: www.utrechtslandschap Woensdag 16 en 30 juli Rondvaart langs ‘Drijvend Land’, Molenpolder Zie voor informatie zaterdag 12 juli. De boot vaart op vanaf april tot en met september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus). Wanneer: woensdag 16 en 30 juli start om 14 uur Waar: Start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie

Zaterdag 19 juli Pont van Het Landschap Fort bij Rijnauwen Utrechts Landschap organiseert een vaarexcursie bij Fort Rijnauwen. Na de heenreis wordt afgemeerd ter hoogte van kasteel Rhijnauwen, waarna de deelnemers naar het fort wandelen. Hier volgen een presentatie en een uitgebreide rondleiding over het fort (inclusief consumptie). Na afloop wordt teruggevaren naar de thuisbasis. Deze vaartocht met rondleiding duurt ca. 4 uur. Wanneer: zaterdag 19 juli van 13.00 tot ongeveer 17.00 uur Waar: "Niënhof", ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: niet-beschermers € 14,- ; beschermers € 12,Aanmelden: via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Dinsdag 22 juli t/m vrijdag 25 juli Smullen uit de natuur bij De Boswerf, Zeist Kom je ook gezellig bakken bij De Boswerf? We gaan broodjes bakken en pizza maken. Dinsdag: broodjes bakken en kruidenboter maken, vanaf 4 jaar. Kosten € 2,- & € 1,-. Woensdag: pizza’s bakken in de leemoven, vanaf 6 jaar. Kosten € 3,Donderdag: pizza’s bakken in de leemoven, vanaf 6 jaar. Kosten € 3,-. Vrijdag: broodjes bakken en kruidenboter maken, vanaf 4 jaar. Kosten € 2,- & € 1,-. Wanneer: dinsdag 22 juli tot en met vrijdag 25 juli van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: zie hierboven Informatie: De Boswerf tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl

brengen. Het ijs bevat op sommige afgelegen locaties minstens twee keer zoveel plastic als vervuild oppervlaktewater zoals de Great Pacific Garbage Patch. Daarnaast was er in het nieuws dat goedkoop schaliegas in de VS voor meer plastic dan ooit zou zorgen. Volgens De Plastic Soup Foundation bevat “schaliegas veel ethaan dat via kraakinstallaties omgezet wordt in etheen, de grondstof voor polyethyleen. De meeste producten van plastic zijn gemaakt van polyethyleen. Goedkoop schaliegas betekent simpelweg dat de productie van plastic heel veel goedkoper wordt”.

Plastic Soepslurper

Maar er was ook positief nieuws. De 19-jarige Delftse uitvinder Boyan Slat bedacht een oplossing voor de plastic soep in de oceanen. Begin juni presenteerde hij in New York zijn plannen en de resultaten van een haalbaarheidsstudie. Via een livestream was zijn presentatie te volgen. Hij denkt dat we binnen 10 jaar bijna de helft van al het plastic uit The Great Pacific Garbage Patch kunnen verwijderen. Boyan Slat is de oprichter van de Stichting ‘The Ocean Cleanup’. In deze Stichting werkt Slat samen met een team van 100 mensen aan zijn idee. Deze Stichting heeft volgens informatie op de website van 'The Ocean Cleanup' een ANBI-status. Een donatie of gift aan de stichting is dan ook fiscaal aftrekbaar. Slat wil zijn idee financieren middels crowdfunding. Op de website van the ocean cleanup wordt bijgehouden hoeveel geld er al geschonken is. Op 21 juni was de stand: $ 692.053,-. Het doel is 2 miljoen dollar te verkrijgen voor zijn project. Slat kwam de nodige barrières tegen. Na een inspirerend verhaal tijdens een TEDX op de Technische Universiteit Delft had Slat moeite om financiering te vinden voor zijn project. Maar een half jaar later, in maart 2013, ging zijn verhaal alsnog ‘viral’: via sociale netwerken bereikte zijn idee heel veel mensen en organisaties. Opeens kreeg Slat reacties van over de hele wereld, per mail en telefoon. Zijn telefoon stond niet stil, vertelt hij in een interview met journalist Harm Botje in het blad Vrij Nederland. Hij weet niet precies waarom zijn idee plotseling een hit werd, maar denkt dat het te maken heeft met het feit dat veel mensen dat plastic écht een probleem vinden. De installatie van Slat heeft lange drijvende armen, in de vorm van een V. De armen zijn 100 kilometer lang en 3 meter hoog en worden op strategische plekken aan de zeebodem vastgemaakt. Door de zeestroming komt het plastic vanzelf naar de punt van de V toe. Met behulp van een schubbandsysteem kan de plastic soep uit zee kan worden gevist. Daarnaast is er een pomp met een filter

11 Utrechts Milieublad No 55 om de kleinere deeltjes uit het water te halen. Het plastic wordt elke maand opgehaald door een tanker.

Bron aanpakken

Critici vinden dat het probleem beter bij de bron kan worden aangepakt. En dat er nieuwe verpakkingsmaterialen moeten worden ontwikkeld die biologisch afbreekbaar zijn. Daar is Slat het mee eens. Maar daarnaast moeten we het ook gaan opruimen, vindt hij. De Plastic Soup Foundation bijvoorbeeld is één van die critici. De Stichting reageert in EenVandaag van 4 juni op het plan van Slat. In eerste instantie is men positief over het plan van Slat. Aan de andere kant is het beter om te voorkomen dat plastic in zee terecht komt, dan het later met veel moeite uit zee te halen. Door de wereldwijde plasticvervuiling is opruimen op zee dweilen met de kraan open. Boyan Slat is het daarmee eens: preventie is het allerbelangrijkste, maar tot nu toe was het überhaupt niet mogelijk om de plastic soep te verwijderen, vindt hij. Hopelijk is de plastic soep over enkele decennia verdwenen door de uitvinding van Boyan Slat: de plastic soepslurper. En dat de bron van vervuiling is aangepakt: er komt geen plastic meer in het water terecht. Door onder andere veel meer plastic te recyclen, de gratis plastic tasjes te verbieden en zwerfafval zoveel mogelijk meteen op te ruimen. Bovendien is er beter materiaal beschikbaar voor een aantal producten dat minder schadelijk is dan plastic. Er moet echter nog een hoop gebeuren, voordat de plastic soep daadwerkelijk is opgelost. Tekst Heleen Hüpscher Bronnen: www.volkskrant.nl www.plasticsoupfoundation.org www.demorgen.be www.theoceancleanup.com www.vn.nl http://kassa.vara.nl/tv/programma/kassa-groen/ http://www.bagitmovie.com/



Plastic Soep Opgelost? Een tijdje geleden fietste ik door de Vinexwijk Leidsche Rijn. In een sloot zag ik drie zwanen steeds aan iets wits met hun snavel pikken. Dat witte – wat overigens een groene aanslag had - was piepschuim. Een product, gemaakt van plastic. Als het in hun lichaam terecht komt is het schadelijk voor de zwanen. Ook in mijn eigen buurt tref ik regelmatig plastic aan op de straat, in het park, hangend in bomen en struiken en in het water. Plastic is een veel gebruikt product in onze samenleving. Je kunt het zo gek niet bedenken, of het zit wel in een product of het wordt gebruikt als verpakking van een product. Het zit zelfs in cosmetica. Let maar eens een tijdje op als u bij de kassa staat, afgerekend hebt en uw boodschappen in uw tassen doet. Hoeveel van uw gekochte producten zijn van plastic, hebben een plastic verpakking of bevatten elementen van plastic? Een deel van het plastic kan gerecycled worden. Maar plastic komt ook in ons milieu terecht, in de vorm van zwerfafval. Of in veel kleinere vorm, via de zogenaamde microplastics of micro beads die onder andere in cosmetica zitten, komt het in ons milieu terecht. Denk daarbij bijvoorbeeld aan scrubproducten of tandpasta. Ook zijn microplastics afkomstig van slijtage van synthetische kleding tijdens wasbeurten.

Enkele feiten

Jaarlijks wordt wereldwijd ongeveer 260 miljoen ton nieuw plastic aangemaakt. In 1950 ging het nog maar om vijf miljoen ton plastic. De productie van plastic stijgt jaarlijks met 8%. De laatste tien jaar is er meer plastic geproduceerd dan in de hele twintigste eeuw. Ongeveer de helft van al het plastic dat geproduceerd wordt, is voor eenmalig gebruik en wordt direct weggegooid. Wereldwijd worden er ongeveer 1 triljard plastic tasjes per jaar gebruikt. Dat zijn meer dan één miljoen tasjes per minuut. Een plastic tasje heeft een gemiddelde ‘levensverwachting’ van 15 minuten. Slechts een klein deel van het plastic wordt gerecycled.

naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: niet beschermer € 4,-, beschermer € 2,Aanmelden: u kunt uw kaartje(s) reserveren via de website van Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn tijdens deze vaart niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl

Gyres en hotspots

Via de riolen, rivieren en afvaldumping langs de kust of op zee bereikt het plastic de oceanen. Door verwering, zonlicht en golfslag valt plastic in het water uit elkaar in kleine stukjes: dit worden ook tot de microplastics gerekend. In de vijf zogenaamde ‘gyres’ in de oceanen (roterende zeestromingen) bevinden zich grote concentraties van plastic. Het gaat om een reusachtige draaikolk waarin het drijfvuil als het ware langzaam naar het midden wordt gezogen. Het drijvende en zwevende plastic in de waterkolom wordt ook wel plastic soep genoemd. Charles Moore was in 1997 de ontdekker van het plastic afval (of de plastic soep) in de North Pacific Gyre (één van de vijf gyres in de oceanen): ‘The Great Pacific Garbage Patch’. De omvang van deze drijvende vuilnisbelt is 34 keer de oppervlakte van Nederland. Ook in andere plekken bevinden zich grote concentraties plastic afval: de zogenaamde ‘hotspots’. De Middellandse Zee is bijvoorbeeld zo’n hotspot. En dichterbij, in Nederland, is plastic eveneens te vinden: niet alleen in het zeewater en aan de kust maar ook in zoet water.

Plastic en onze gezondheid

Allerlei dieren die in of van de zee leven en zelfs het kleine zoöplankton zien plastic afval en microplastics voor voedsel aan. Miljoenen vogels en andere diersoorten sterven als gevolg van het plastic dat in hun lichamen terechtkomt of doordat ze in het plastic verstrikt raken. Ook voor de mens heeft de plastic vervuiling gevolgen: het levert gezondheids- en economische schade op. Aan plastic toegevoegde stoffen kunnen schadelijk zijn voor milieu en gezondheid wanneer deze stoffen uit het plastic lekken en vervolgens in het milieu of in de voedselketen terecht komen. Het gaat dan om stoffen als bisphenol A (BPA), weekmakers (ftalaten) en brandvertragende stoffen.

Plastic onder de aandacht

De afgelopen maanden kwam plastic veelvuldig onder de aandacht. Er was een nieuwsbericht dat smeltend poolijs meer dan een biljoen plastic deeltjes in de oceaan kan

Woensdag 6 augustus Zomeravondwandelen in de Kaapse Bossen – Doorn Ontdek samen met onze gids de Kaapse Bossen, vlakbij Doorn. Geniet tijdens deze heerlijke wandeling van twee uur in Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug van de avondstilte in het bos. Luister naar de vogels en wie weet spot u wel een ree. Laat u verrassen! Dinsdag 29 juli tot en met vrijdag 1 augustus Lekkere dingen maken bij De Boswerf, Zeist Dinsdag: dennenzeep maken, vanaf 7 jaar. Kosten € 4,50. Woensdag: popcorn bakken, vanaf 4 jaar. Kosten € 1,50. Donderdag: dennenzeep maken, vanaf 7 jaar. Kosten € 4,50. Vrijdag: popcorn bakken, vanaf 4 jaar. Kosten € 1,50. Wanneer: dinsdag 29 juli tot en met vrijdag 1 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: zie hierboven Informatie: De Boswerf tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl

Augustus Zondag 3 augustus Wandeling Landgoed Beerschoten Utrechts Landschap organiseert een wandelexcursie op Landgoed Beerschoten. Landgoed Beerschoten in De Bilt behoort tot de mooiste landgoederen van de Utrechtse Heuvelrug. In het gebied komen reeën, de das, de vos en vele vogels voor zoals de raaf. Tijdens deze wandeling vertelt de gids over de rijke historie van dit landgoed. Duur van de wandeling is ongeveer 1,5 uur.

publieksvaart. Het is een educatieve vaartocht over de Kromme Rijn onder leiding van een gids. De vaartocht, inclusief voorprogramma, duurt ca. 1,5 uur. Wanneer: zondag 3, 10, 17, 24, en 31 augustus van 14.00 tot 15.30 uur Waar: Informatiecentrum De Kromme Rijn op landgoed Niënhof, Grotelaan 16 (naast), 3981 HC Bunnik Kosten: beschermers € 4,-, niet-beschermers € 6,-, jeugd t/m 12 jaar € 3,-, Aanmelden: via de website van Utrechts Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343 - 57 59 95 Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Dinsdag 5 t/m vrijdag 8 augustus en dinsdag 26 t/m vrijdag 29 augustus Timmeren met afvalhout 7+ bij De Boswerf, Zeisterbos Lekker buiten aan de slag met gereedschap. Timmer iets moois in elkaar voor thuis. Voor kinderen vanaf 7 jaar. Vanaf 5 jaar met hulp van een ouder/begeleider. Wanneer: dinsdag 5 tot en met vrijdag 8 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 4,Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl

Wanneer: zondag 3 augustus om 14 uur Waar: start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM (Holle Bilt is gelegen aan de achterkant van Hotel De Biltsche Hoek) Kosten: deelname is gratis Aanmelden: is niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl

Woensdag 6, 13, 20 en 27 augustus Kindervaart, Bunnik Utrechts Landschap organiseert een educatieve vaart voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar. Met schepnetjes worden waterdiertjes gevangen en geanalyseerd. Begeleiding door volwassene(n) is verplicht.

Zondag 3, 10, 17, 24 en 31 augustus Publieksvaart met de Pont Utrechts Landschap organiseert een

Wanneer: woensdag 6, 13, 20 en 27 augustus om 14 tot 16 uur Waar: Excursiecentrum de Niënhof, ingang

Wanneer: woensdag 6 augustus van 19.30 tot 21.30 uur Waar: vertrek vanaf Parkeerplaats Helenaheuvel, St. Helenalaan 2, Doorn Net buiten de bebouwde kom van Doorn op de Amersfoortseweg (N227) is de Helenalaan. Bij het begin van de laan staan 2 leeuwen op stenen muren. Aan het einde van deze laan is de parkeerplaats. Kosten: leden € 4,-, niet-leden € 7,-, kinderen tot 12 jaar € 2.50 Aanmelden: via de website van Natuurmonumenten Info: https://www.natuurmonumenten.nl/ activiteiten/zomeravond-wandelen-in-dekaapse-bossen-doorn/ Zaterdag 9 en 23 augustus Rondvaart langs ‘Drijvend Land’, Tienhoven Molenpolder Zie voor informatie zaterdag 12 juli. De boot vaart vanaf april tot en met september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus). Wanneer: zaterdag 9 en 23 augustus van 10.00 tot ongeveer 11.30 uur Waar: start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een aparte afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker


Info: www.groenehartcentrum.nl Zondag 10 augustus Wandeling Kozakkenput, Zeist Utrechts Landschap organiseert een wandeling over het natuurgebied “Kozakkenput” in Zeist. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. In het destijds droge heidegebied werden in 1804, vanwege de aanwezigheid van ruim 20.000 manschappen van het Frans/Bataafs leger, 30 putten met een diepte van ca.10 meter gegraven. De naam Kozakkenput ontstond 9 jaar later toen een bataljon Kozakken daar verbleef. Vroeger bestond de Kozakkenput uit heide, tegenwoordig uit een jong gemengd bos met veel grove dennen. Oude lanen van beuken en Amerikaanse eiken doorsnijden het terrein. Opvallend zijn ook de door bos omsloten akkers, het eikenhakhout en de oude singels. In het gebied leeft onder andere de ransuil. Wanneer: zondag 10 augustus van 14 tot 15.30 uur Waar: de wandeling start bij het parkeerterrein, gelegen aan het Laantje zonder Eind, een zijweg van de Krakelingweg te Zeist, 3707 HN Kosten: gratis Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 10 augustus Vlinderkastjes bouwen 7+ bij De Boswerf, Zeisterbos Met je zelfgebouwde vlinderkastje kun je de ontwikkeling van rups tot vlinder volgen! Wanneer: zondag 10 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 4,50 Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl Dinsdag 12 t/m vrijdag 15 augustus Indianentocht 6+ bij De Boswerf, Zeisterbos Kruip in de huid van een indiaan en ga op onderzoek in het bos. Wanneer: dinsdag 12 t/m 15 augustus van 10 tot 16 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 2,- per kind Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail:

[email protected] Zie: www.boswerf.nl

leefgemeenschappen, 'in het groot', ook kunnen waarnemen.

Woensdag 13 en 27 augustus Rondvaart langs ‘Drijvend Land’ in de Molenpolder, Tienhoven Zie voor informatie zaterdag 12 juli.

Wanneer: zaterdag 16 augustus van 10.00 tot 15.30 uur Waar: vertrekpunt Station Driebergen-Zeist Zuidkant, Driebergen-Rijsenburg Kosten: geen Informatie: Dick Vlot tel. 0343 516137 Bijzonderheden: in de voormalige schaapskooi, binnen de heemtuin, kunt u uw zelf meegebrachte lunch nuttigen en voor 1 euro per kopje, koffie of thee krijgen. Er is daar ook een toiletruimte aanwezig. Info: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrug-enkromme-rijn/activiteiten/landschap-hetgroot-en-het-klein

De boot vaart op vanaf april t/m september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus). Wanneer: woensdag 13 en 27 augustus start om 14 uur Waar: start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker Info: www.groenehartcentrum.nl Donderdag 14 en vrijdag 15 augustus Vleermuizenexcursie 6+ bij De Boswerf, Zeisterbos Spannende excursie door het bos met een batdetector. Maak in de schemering kennis met deze bijzondere diertjes. Leuke kind met ouder activiteit! Wanneer: donderdag 14 en vrijdag 15 augustus van 19.30 tot 20.30 uur. Bezoekerscentrum is om 19.00 uur open. Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: 4,50 inclusief koffie of thee of limonade Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl Zaterdag 16 augustus Landschap in het groot en in het klein, Driebergen-Rijsenburg We nodigen u uit voor deelname aan een fietsexcursie door de landschappen van de Utrechtse Heuvelrug en het Kromme Rijn gebied. Als hoofddoel van de tocht zal een bezoek worden gebracht, met een rondleiding, aan de Londotuin op landgoed Broekhuizen te Leersum. De lengte van de tocht is slechts 35 km, zodat onderweg voldoende tijd is voor uitleg over het verschil in landschappen als gevolg van wisseling in grondsoorten en vochtigheid. We zien daar onder andere een onkruidakker, natte milieus, een steenheuvel met muurbegroeiing, grasland met stinzenplanten, stuifzand van de Utrechtse Heuvelrug, grond van de stuwwal (Utrechtse Heuvelrug) een dun laagje klei over rivierzand en een vijverheuvel met vijver. Tijdens deze fietstocht zult u al deze

Dinsdag 19 tot vrijdag 22 augustus Smullen uit de natuur bij De Boswerf, Zeisterbos Dinsdag en donderdag: pizza’s bakken in leemoven, leeftijd vanaf 6 jaar Kosten € 3,woensdag en vrijdag: broodjes bakken en kruidenboter maken, leeftijd vanaf 4 jaar Kosten: € 2,- & € 1,Wanneer: dinsdag 19 t/m vrijdag 22 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: zie hierboven Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl Vrijdag 29 augustus Vleermuizen spotten Kamerik Een spannende avond is gegarandeerd als u samen met de IVN gidsen op zoek gaat naar die mysterieuze, intrigerende en o zo interessante nachtelijke fladderaars. Maak kennis met nachtelijke types als de laatvlieger, dwergvleermuis en rosse vleermuis. We starten met een korte presentatie over het leven van de vleermuizen. Bij het vallen van de nacht gaan we, gewapend met onze vleermuisdetectoren, buiten op zoek naar de vleermuizen in het dorp. Ook voor kinderen is deze wandeling zeer geschikt en spannend. Wanneer: vrijdag 29 augustus van 20 uur tot 22 uur (uiterlijk 22.30 uur) Waar: Ontmoetingskerk, Hallehuis 4 Kamerik Kosten: € 2,50 per persoon inclusief koffie, thee of limonade en kleur- en vouwplaten Aanmelden: vooraf via [email protected] Info: https://sites.google.com/site/ivnwoerdeneo/kalender

Waar: vertrekpunt Kinderboerderij ‘t Woelige Nest, Boterbloem 3, Driebergen-Rijsenburg Kosten: geen Inlichtingen: Adrie Vermeulen tel. 0343-49145 8 Info: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrug-enkromme-rijn/activiteiten/speuren-naarbodemdiertjes Vrijdag 29 augustus Vleermuizenexcursie in Vechtenstein De nacht is voor nachtbrakers zoals de vleermuizen. Dat onbekend onbemind maakt geldt zeker voor deze ‘vampiers’ die vaak als mysterieuze dieren gezien worden. In werkelijkheid zijn de vleermuizen heel belangrijk: ze vangen wel 300 muggen en andere insecten per nacht. Met een batdetector kunnen de voor ons niet hoorbare geluiden omgezet worden in hoorbare geluiden. Wilt u hier meer over horen, zien en weten, ga dan mee met deze spannende excursie in het donker die wordt voorafgegaan door een lezing in het veld. Wanneer: vrijdag 29 augustus om 20 uur Waar: startpunt van de excursie is de ingang van het park Vechtenstein aan de Vechtensteinlaan in Maarssen-dorp Aanmelden: verplicht via de site van IVN Vecht en Plasssengebied Info: https://ivn.nl/afdeling/vecht-en-plassengebied/activiteiten/vleermuizenexcursievechtenstein Zaterdag 30 augustus Speuren naar bodemdiertjes, Driebergen-Rijsenburg We gaan met jong (ca. 6-10 jaar) en oud zoeken naar de verschillende soorten beestjes die in en op de bodem leven. Dat doen we in de tuin van de kinderboerderij. Met binoculairs, loeppotjes en vergrootglazen gaan we de gevangen diertjes goed bekijken en inkleuren op een zoekkaart die de kinderen mee naar huis mogen nemen. Niet alleen op planten en in de strooisellaag leven kleine beestjes, maar ook onder boomstammen, onder stenen, onder schors en in dood hout kunnen ze zitten. Dáár is het volkje van pissebedden, miljoenpoten en kevers onafgebroken in de weer. Je hebt planteneters, die bladeren, vruchten en zaden eten. Je hebt afvaleters die een belangrijke rol in de afbraak van planten en dieren spelen. En je hebt de groep rovers die andere beestjes op eten. Dat zijn snelle jongens die hard achter hun prooi kunnen aanrennen. Naast de groep geleedpotige dieren met insecten, spinachtige en kreeftachtige hebben we ook de weekdieren zoals de huisjes- en naaktslakken. Van al deze dieren gaan we er zeker een aantal zien. Dus (groot)ouders, jullie zijn van harte welkom met jullie kinderen en natuurlijk is er wat te drinken vanuit ons fietskarretje. Wanneer: zaterdag 30 augustus van 14.00 uur tot 16.00

Zaterdag 30 augustus Vaartocht Molenpolder IVN Vecht en Plassengebied organiseert een vaartocht door de Molenpolder. Water, veen en successie, daarmee kan de tocht door het natuurgebied worden gekarakteriseerd. U ziet de planten en dieren die horen bij dit gebied, die helaas zeldzaam zijn geworden. Wanneer: zaterdag 30 augustus om 20 uur Waar: Startpunt van deze excursie is de werkschuur van Staatsbosbeheer, Westbroekse Binnenweg 5, Tienhoven, Molenpolder Aanmelden: verplicht via de site van IVN Vecht en Plassengebied Info: https://ivn.nl/afdeling/vecht-en-plassengebied/activiteiten/vaartocht-molenpolder Zondag 31 augustus Een buitengewone moestuindag op landgoed Vollenhoven, De Bilt Op zondag 31 augustus gaan de hekken van de historische moestuin van landgoed Vollenhoven open voor het publiek. Deze ommuurde tuin, die al meer dan 200 jaar onafgebroken in teelt is, ligt prachtig verscholen tussen de eeuwen oude beuken achterin het landgoed. De verscheidenheid aan historische kassen, de beslotenheid van de tuin en de enorme diversiteit aan vergeten groenten, kruiden, eetbare bloemen en kleurrijke teeltcombinaties maken deze tuin tot een bijzondere en serene plek. Tijdens een rondleiding door de beheerder zelf zal het geheel nog meer tot leven komen! In de tuin is nog van alles te proef en te koop. In de aangrenzende Oranjerie wordt door drie chefs een proeverij verzorgd. Van 10 tot 12 uur zal chefkok Jonathan Zandbergen u de meest verfijnde taartjes voor bij de koffie en thee serveren. Van 12 tot 15 uur zal restaurant MaS uit Utrecht de lunch verzorgen, met heerlijke en verrassende mini-gerechtjes, waaruit u zelf uw lunch kan samenstellen. Van 15 tot 17 uur zal cateraar Luc Arnoldus van Art de la Table het Tapas buffet openen. Alles met ingrediënten uit de tuin en uit de streek, duurzaam en diervriendelijk! De opbrengst van de moestuindag zal besteed worden aan het herstel van de toegangsdeuren van de ronde kas. Wanneer: zondag 31 augustus van 10.00 uur tot 17.00 uur Waar: Utrechtseweg 65, De Bilt Kosten: € 3.50 per persoon, inclusief rondleiding, kinderen tot en met 16 jaar


gratis. Vanaf 18 uur is er op een geheime locatie in de buurt van de moestuin een ‘Buitengewoon in het land diner’ op inschrijving, zie hiervoor Buitengewoon in het land www.buitengewooninhetland.nl , kosten hiervoor zijn € 115,- per persoon Informatie: Landgoed Vollenhoven tel. 030-2211360 / 06-13063216 / 06-12767691 Zie: www.landgoedvollenhoven.nl/activiteiten/2894-2 Zondag 31 augustus Streekmarkt bij de Botanische Tuinen Utrecht Op deze streekmarkt bieden de standhouders hun met passie eigengemaakte producten aan. Sommige producten worden zelf ter plaatse bereid. Het zijn de soms nog onbekende producten die in onze eigen regio worden gemaakt door boeren, telers, imkers, bakkers, brouwers en makers. Kortom een inspirerende markt met allerlei lekkere en gezonde producten uit Utrecht en omstreken.

Wanneer: zondag 31 augustus, de tuinen zijn dagelijks geopend van 10.00 tot 16.30 uur Waar: Fort Hoofddijk, Budapestlaan 17, 3584 HD Utrecht (De Uithof) De Botanische Tuinen bevinden zich op het Universiteitscomplex De Uithof in Utrecht Informatie: per e-mail: [email protected] of tel. 030-2531890 Bron: Botanische Tuinen Utrecht Zie: http://www.uu.nl/NL/BotanischeTuinen/ actueel/Pages/nieuwsagenda.aspx


Info: www.groenehartcentrum.nl Zondag 10 augustus Wandeling Kozakkenput, Zeist Utrechts Landschap organiseert een wandeling over het natuurgebied “Kozakkenput” in Zeist. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. In het destijds droge heidegebied werden in 1804, vanwege de aanwezigheid van ruim 20.000 manschappen van het Frans/Bataafs leger, 30 putten met een diepte van ca.10 meter gegraven. De naam Kozakkenput ontstond 9 jaar later toen een bataljon Kozakken daar verbleef. Vroeger bestond de Kozakkenput uit heide, tegenwoordig uit een jong gemengd bos met veel grove dennen. Oude lanen van beuken en Amerikaanse eiken doorsnijden het terrein. Opvallend zijn ook de door bos omsloten akkers, het eikenhakhout en de oude singels. In het gebied leeft onder andere de ransuil. Wanneer: zondag 10 augustus van 14 tot 15.30 uur Waar: de wandeling start bij het parkeerterrein, gelegen aan het Laantje zonder Eind, een zijweg van de Krakelingweg te Zeist, 3707 HN Kosten: gratis Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 10 augustus Vlinderkastjes bouwen 7+ bij De Boswerf, Zeisterbos Met je zelfgebouwde vlinderkastje kun je de ontwikkeling van rups tot vlinder volgen! Wanneer: zondag 10 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 4,50 Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl Dinsdag 12 t/m vrijdag 15 augustus Indianentocht 6+ bij De Boswerf, Zeisterbos Kruip in de huid van een indiaan en ga op onderzoek in het bos. Wanneer: dinsdag 12 t/m 15 augustus van 10 tot 16 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 2,- per kind Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail:

[email protected] Zie: www.boswerf.nl

leefgemeenschappen, 'in het groot', ook kunnen waarnemen.

Woensdag 13 en 27 augustus Rondvaart langs ‘Drijvend Land’ in de Molenpolder, Tienhoven Zie voor informatie zaterdag 12 juli.

Wanneer: zaterdag 16 augustus van 10.00 tot 15.30 uur Waar: vertrekpunt Station Driebergen-Zeist Zuidkant, Driebergen-Rijsenburg Kosten: geen Informatie: Dick Vlot tel. 0343 516137 Bijzonderheden: in de voormalige schaapskooi, binnen de heemtuin, kunt u uw zelf meegebrachte lunch nuttigen en voor 1 euro per kopje, koffie of thee krijgen. Er is daar ook een toiletruimte aanwezig. Info: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrug-enkromme-rijn/activiteiten/landschap-hetgroot-en-het-klein

De boot vaart op vanaf april t/m september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus). Wanneer: woensdag 13 en 27 augustus start om 14 uur Waar: start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker Info: www.groenehartcentrum.nl Donderdag 14 en vrijdag 15 augustus Vleermuizenexcursie 6+ bij De Boswerf, Zeisterbos Spannende excursie door het bos met een batdetector. Maak in de schemering kennis met deze bijzondere diertjes. Leuke kind met ouder activiteit! Wanneer: donderdag 14 en vrijdag 15 augustus van 19.30 tot 20.30 uur. Bezoekerscentrum is om 19.00 uur open. Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: 4,50 inclusief koffie of thee of limonade Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl Zaterdag 16 augustus Landschap in het groot en in het klein, Driebergen-Rijsenburg We nodigen u uit voor deelname aan een fietsexcursie door de landschappen van de Utrechtse Heuvelrug en het Kromme Rijn gebied. Als hoofddoel van de tocht zal een bezoek worden gebracht, met een rondleiding, aan de Londotuin op landgoed Broekhuizen te Leersum. De lengte van de tocht is slechts 35 km, zodat onderweg voldoende tijd is voor uitleg over het verschil in landschappen als gevolg van wisseling in grondsoorten en vochtigheid. We zien daar onder andere een onkruidakker, natte milieus, een steenheuvel met muurbegroeiing, grasland met stinzenplanten, stuifzand van de Utrechtse Heuvelrug, grond van de stuwwal (Utrechtse Heuvelrug) een dun laagje klei over rivierzand en een vijverheuvel met vijver. Tijdens deze fietstocht zult u al deze

Dinsdag 19 tot vrijdag 22 augustus Smullen uit de natuur bij De Boswerf, Zeisterbos Dinsdag en donderdag: pizza’s bakken in leemoven, leeftijd vanaf 6 jaar Kosten € 3,woensdag en vrijdag: broodjes bakken en kruidenboter maken, leeftijd vanaf 4 jaar Kosten: € 2,- & € 1,Wanneer: dinsdag 19 t/m vrijdag 22 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: zie hierboven Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl Vrijdag 29 augustus Vleermuizen spotten Kamerik Een spannende avond is gegarandeerd als u samen met de IVN gidsen op zoek gaat naar die mysterieuze, intrigerende en o zo interessante nachtelijke fladderaars. Maak kennis met nachtelijke types als de laatvlieger, dwergvleermuis en rosse vleermuis. We starten met een korte presentatie over het leven van de vleermuizen. Bij het vallen van de nacht gaan we, gewapend met onze vleermuisdetectoren, buiten op zoek naar de vleermuizen in het dorp. Ook voor kinderen is deze wandeling zeer geschikt en spannend. Wanneer: vrijdag 29 augustus van 20 uur tot 22 uur (uiterlijk 22.30 uur) Waar: Ontmoetingskerk, Hallehuis 4 Kamerik Kosten: € 2,50 per persoon inclusief koffie, thee of limonade en kleur- en vouwplaten Aanmelden: vooraf via [email protected] Info: https://sites.google.com/site/ivnwoerdeneo/kalender

Waar: vertrekpunt Kinderboerderij ‘t Woelige Nest, Boterbloem 3, Driebergen-Rijsenburg Kosten: geen Inlichtingen: Adrie Vermeulen tel. 0343-49145 8 Info: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrug-enkromme-rijn/activiteiten/speuren-naarbodemdiertjes Vrijdag 29 augustus Vleermuizenexcursie in Vechtenstein De nacht is voor nachtbrakers zoals de vleermuizen. Dat onbekend onbemind maakt geldt zeker voor deze ‘vampiers’ die vaak als mysterieuze dieren gezien worden. In werkelijkheid zijn de vleermuizen heel belangrijk: ze vangen wel 300 muggen en andere insecten per nacht. Met een batdetector kunnen de voor ons niet hoorbare geluiden omgezet worden in hoorbare geluiden. Wilt u hier meer over horen, zien en weten, ga dan mee met deze spannende excursie in het donker die wordt voorafgegaan door een lezing in het veld. Wanneer: vrijdag 29 augustus om 20 uur Waar: startpunt van de excursie is de ingang van het park Vechtenstein aan de Vechtensteinlaan in Maarssen-dorp Aanmelden: verplicht via de site van IVN Vecht en Plasssengebied Info: https://ivn.nl/afdeling/vecht-en-plassengebied/activiteiten/vleermuizenexcursievechtenstein Zaterdag 30 augustus Speuren naar bodemdiertjes, Driebergen-Rijsenburg We gaan met jong (ca. 6-10 jaar) en oud zoeken naar de verschillende soorten beestjes die in en op de bodem leven. Dat doen we in de tuin van de kinderboerderij. Met binoculairs, loeppotjes en vergrootglazen gaan we de gevangen diertjes goed bekijken en inkleuren op een zoekkaart die de kinderen mee naar huis mogen nemen. Niet alleen op planten en in de strooisellaag leven kleine beestjes, maar ook onder boomstammen, onder stenen, onder schors en in dood hout kunnen ze zitten. Dáár is het volkje van pissebedden, miljoenpoten en kevers onafgebroken in de weer. Je hebt planteneters, die bladeren, vruchten en zaden eten. Je hebt afvaleters die een belangrijke rol in de afbraak van planten en dieren spelen. En je hebt de groep rovers die andere beestjes op eten. Dat zijn snelle jongens die hard achter hun prooi kunnen aanrennen. Naast de groep geleedpotige dieren met insecten, spinachtige en kreeftachtige hebben we ook de weekdieren zoals de huisjes- en naaktslakken. Van al deze dieren gaan we er zeker een aantal zien. Dus (groot)ouders, jullie zijn van harte welkom met jullie kinderen en natuurlijk is er wat te drinken vanuit ons fietskarretje. Wanneer: zaterdag 30 augustus van 14.00 uur tot 16.00

Zaterdag 30 augustus Vaartocht Molenpolder IVN Vecht en Plassengebied organiseert een vaartocht door de Molenpolder. Water, veen en successie, daarmee kan de tocht door het natuurgebied worden gekarakteriseerd. U ziet de planten en dieren die horen bij dit gebied, die helaas zeldzaam zijn geworden. Wanneer: zaterdag 30 augustus om 20 uur Waar: Startpunt van deze excursie is de werkschuur van Staatsbosbeheer, Westbroekse Binnenweg 5, Tienhoven, Molenpolder Aanmelden: verplicht via de site van IVN Vecht en Plassengebied Info: https://ivn.nl/afdeling/vecht-en-plassengebied/activiteiten/vaartocht-molenpolder Zondag 31 augustus Een buitengewone moestuindag op landgoed Vollenhoven, De Bilt Op zondag 31 augustus gaan de hekken van de historische moestuin van landgoed Vollenhoven open voor het publiek. Deze ommuurde tuin, die al meer dan 200 jaar onafgebroken in teelt is, ligt prachtig verscholen tussen de eeuwen oude beuken achterin het landgoed. De verscheidenheid aan historische kassen, de beslotenheid van de tuin en de enorme diversiteit aan vergeten groenten, kruiden, eetbare bloemen en kleurrijke teeltcombinaties maken deze tuin tot een bijzondere en serene plek. Tijdens een rondleiding door de beheerder zelf zal het geheel nog meer tot leven komen! In de tuin is nog van alles te proef en te koop. In de aangrenzende Oranjerie wordt door drie chefs een proeverij verzorgd. Van 10 tot 12 uur zal chefkok Jonathan Zandbergen u de meest verfijnde taartjes voor bij de koffie en thee serveren. Van 12 tot 15 uur zal restaurant MaS uit Utrecht de lunch verzorgen, met heerlijke en verrassende mini-gerechtjes, waaruit u zelf uw lunch kan samenstellen. Van 15 tot 17 uur zal cateraar Luc Arnoldus van Art de la Table het Tapas buffet openen. Alles met ingrediënten uit de tuin en uit de streek, duurzaam en diervriendelijk! De opbrengst van de moestuindag zal besteed worden aan het herstel van de toegangsdeuren van de ronde kas. Wanneer: zondag 31 augustus van 10.00 uur tot 17.00 uur Waar: Utrechtseweg 65, De Bilt Kosten: € 3.50 per persoon, inclusief rondleiding, kinderen tot en met 16 jaar


gratis. Vanaf 18 uur is er op een geheime locatie in de buurt van de moestuin een ‘Buitengewoon in het land diner’ op inschrijving, zie hiervoor Buitengewoon in het land www.buitengewooninhetland.nl , kosten hiervoor zijn € 115,- per persoon Informatie: Landgoed Vollenhoven tel. 030-2211360 / 06-13063216 / 06-12767691 Zie: www.landgoedvollenhoven.nl/activiteiten/2894-2 Zondag 31 augustus Streekmarkt bij de Botanische Tuinen Utrecht Op deze streekmarkt bieden de standhouders hun met passie eigengemaakte producten aan. Sommige producten worden zelf ter plaatse bereid. Het zijn de soms nog onbekende producten die in onze eigen regio worden gemaakt door boeren, telers, imkers, bakkers, brouwers en makers. Kortom een inspirerende markt met allerlei lekkere en gezonde producten uit Utrecht en omstreken.

Wanneer: zondag 31 augustus, de tuinen zijn dagelijks geopend van 10.00 tot 16.30 uur Waar: Fort Hoofddijk, Budapestlaan 17, 3584 HD Utrecht (De Uithof) De Botanische Tuinen bevinden zich op het Universiteitscomplex De Uithof in Utrecht Informatie: per e-mail: [email protected] of tel. 030-2531890 Bron: Botanische Tuinen Utrecht Zie: http://www.uu.nl/NL/BotanischeTuinen/ actueel/Pages/nieuwsagenda.aspx



Plastic Soep Opgelost? Een tijdje geleden fietste ik door de Vinexwijk Leidsche Rijn. In een sloot zag ik drie zwanen steeds aan iets wits met hun snavel pikken. Dat witte – wat overigens een groene aanslag had - was piepschuim. Een product, gemaakt van plastic. Als het in hun lichaam terecht komt is het schadelijk voor de zwanen. Ook in mijn eigen buurt tref ik regelmatig plastic aan op de straat, in het park, hangend in bomen en struiken en in het water. Plastic is een veel gebruikt product in onze samenleving. Je kunt het zo gek niet bedenken, of het zit wel in een product of het wordt gebruikt als verpakking van een product. Het zit zelfs in cosmetica. Let maar eens een tijdje op als u bij de kassa staat, afgerekend hebt en uw boodschappen in uw tassen doet. Hoeveel van uw gekochte producten zijn van plastic, hebben een plastic verpakking of bevatten elementen van plastic? Een deel van het plastic kan gerecycled worden. Maar plastic komt ook in ons milieu terecht, in de vorm van zwerfafval. Of in veel kleinere vorm, via de zogenaamde microplastics of micro beads die onder andere in cosmetica zitten, komt het in ons milieu terecht. Denk daarbij bijvoorbeeld aan scrubproducten of tandpasta. Ook zijn microplastics afkomstig van slijtage van synthetische kleding tijdens wasbeurten.

Enkele feiten

Jaarlijks wordt wereldwijd ongeveer 260 miljoen ton nieuw plastic aangemaakt. In 1950 ging het nog maar om vijf miljoen ton plastic. De productie van plastic stijgt jaarlijks met 8%. De laatste tien jaar is er meer plastic geproduceerd dan in de hele twintigste eeuw. Ongeveer de helft van al het plastic dat geproduceerd wordt, is voor eenmalig gebruik en wordt direct weggegooid. Wereldwijd worden er ongeveer 1 triljard plastic tasjes per jaar gebruikt. Dat zijn meer dan één miljoen tasjes per minuut. Een plastic tasje heeft een gemiddelde ‘levensverwachting’ van 15 minuten. Slechts een klein deel van het plastic wordt gerecycled.

naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: niet beschermer € 4,-, beschermer € 2,Aanmelden: u kunt uw kaartje(s) reserveren via de website van Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn tijdens deze vaart niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl

Gyres en hotspots

Via de riolen, rivieren en afvaldumping langs de kust of op zee bereikt het plastic de oceanen. Door verwering, zonlicht en golfslag valt plastic in het water uit elkaar in kleine stukjes: dit worden ook tot de microplastics gerekend. In de vijf zogenaamde ‘gyres’ in de oceanen (roterende zeestromingen) bevinden zich grote concentraties van plastic. Het gaat om een reusachtige draaikolk waarin het drijfvuil als het ware langzaam naar het midden wordt gezogen. Het drijvende en zwevende plastic in de waterkolom wordt ook wel plastic soep genoemd. Charles Moore was in 1997 de ontdekker van het plastic afval (of de plastic soep) in de North Pacific Gyre (één van de vijf gyres in de oceanen): ‘The Great Pacific Garbage Patch’. De omvang van deze drijvende vuilnisbelt is 34 keer de oppervlakte van Nederland. Ook in andere plekken bevinden zich grote concentraties plastic afval: de zogenaamde ‘hotspots’. De Middellandse Zee is bijvoorbeeld zo’n hotspot. En dichterbij, in Nederland, is plastic eveneens te vinden: niet alleen in het zeewater en aan de kust maar ook in zoet water.

Plastic en onze gezondheid

Allerlei dieren die in of van de zee leven en zelfs het kleine zoöplankton zien plastic afval en microplastics voor voedsel aan. Miljoenen vogels en andere diersoorten sterven als gevolg van het plastic dat in hun lichamen terechtkomt of doordat ze in het plastic verstrikt raken. Ook voor de mens heeft de plastic vervuiling gevolgen: het levert gezondheids- en economische schade op. Aan plastic toegevoegde stoffen kunnen schadelijk zijn voor milieu en gezondheid wanneer deze stoffen uit het plastic lekken en vervolgens in het milieu of in de voedselketen terecht komen. Het gaat dan om stoffen als bisphenol A (BPA), weekmakers (ftalaten) en brandvertragende stoffen.

Plastic onder de aandacht

De afgelopen maanden kwam plastic veelvuldig onder de aandacht. Er was een nieuwsbericht dat smeltend poolijs meer dan een biljoen plastic deeltjes in de oceaan kan

Woensdag 6 augustus Zomeravondwandelen in de Kaapse Bossen – Doorn Ontdek samen met onze gids de Kaapse Bossen, vlakbij Doorn. Geniet tijdens deze heerlijke wandeling van twee uur in Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug van de avondstilte in het bos. Luister naar de vogels en wie weet spot u wel een ree. Laat u verrassen! Dinsdag 29 juli tot en met vrijdag 1 augustus Lekkere dingen maken bij De Boswerf, Zeist Dinsdag: dennenzeep maken, vanaf 7 jaar. Kosten € 4,50. Woensdag: popcorn bakken, vanaf 4 jaar. Kosten € 1,50. Donderdag: dennenzeep maken, vanaf 7 jaar. Kosten € 4,50. Vrijdag: popcorn bakken, vanaf 4 jaar. Kosten € 1,50. Wanneer: dinsdag 29 juli tot en met vrijdag 1 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: zie hierboven Informatie: De Boswerf tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl

Augustus Zondag 3 augustus Wandeling Landgoed Beerschoten Utrechts Landschap organiseert een wandelexcursie op Landgoed Beerschoten. Landgoed Beerschoten in De Bilt behoort tot de mooiste landgoederen van de Utrechtse Heuvelrug. In het gebied komen reeën, de das, de vos en vele vogels voor zoals de raaf. Tijdens deze wandeling vertelt de gids over de rijke historie van dit landgoed. Duur van de wandeling is ongeveer 1,5 uur.

publieksvaart. Het is een educatieve vaartocht over de Kromme Rijn onder leiding van een gids. De vaartocht, inclusief voorprogramma, duurt ca. 1,5 uur. Wanneer: zondag 3, 10, 17, 24, en 31 augustus van 14.00 tot 15.30 uur Waar: Informatiecentrum De Kromme Rijn op landgoed Niënhof, Grotelaan 16 (naast), 3981 HC Bunnik Kosten: beschermers € 4,-, niet-beschermers € 6,-, jeugd t/m 12 jaar € 3,-, Aanmelden: via de website van Utrechts Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343 - 57 59 95 Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Dinsdag 5 t/m vrijdag 8 augustus en dinsdag 26 t/m vrijdag 29 augustus Timmeren met afvalhout 7+ bij De Boswerf, Zeisterbos Lekker buiten aan de slag met gereedschap. Timmer iets moois in elkaar voor thuis. Voor kinderen vanaf 7 jaar. Vanaf 5 jaar met hulp van een ouder/begeleider. Wanneer: dinsdag 5 tot en met vrijdag 8 augustus van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 4,Informatie: tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl

Wanneer: zondag 3 augustus om 14 uur Waar: start vanuit Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM (Holle Bilt is gelegen aan de achterkant van Hotel De Biltsche Hoek) Kosten: deelname is gratis Aanmelden: is niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl

Woensdag 6, 13, 20 en 27 augustus Kindervaart, Bunnik Utrechts Landschap organiseert een educatieve vaart voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar. Met schepnetjes worden waterdiertjes gevangen en geanalyseerd. Begeleiding door volwassene(n) is verplicht.

Zondag 3, 10, 17, 24 en 31 augustus Publieksvaart met de Pont Utrechts Landschap organiseert een

Wanneer: woensdag 6, 13, 20 en 27 augustus om 14 tot 16 uur Waar: Excursiecentrum de Niënhof, ingang

Wanneer: woensdag 6 augustus van 19.30 tot 21.30 uur Waar: vertrek vanaf Parkeerplaats Helenaheuvel, St. Helenalaan 2, Doorn Net buiten de bebouwde kom van Doorn op de Amersfoortseweg (N227) is de Helenalaan. Bij het begin van de laan staan 2 leeuwen op stenen muren. Aan het einde van deze laan is de parkeerplaats. Kosten: leden € 4,-, niet-leden € 7,-, kinderen tot 12 jaar € 2.50 Aanmelden: via de website van Natuurmonumenten Info: https://www.natuurmonumenten.nl/ activiteiten/zomeravond-wandelen-in-dekaapse-bossen-doorn/ Zaterdag 9 en 23 augustus Rondvaart langs ‘Drijvend Land’, Tienhoven Molenpolder Zie voor informatie zaterdag 12 juli. De boot vaart vanaf april tot en met september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus). Wanneer: zaterdag 9 en 23 augustus van 10.00 tot ongeveer 11.30 uur Waar: start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een aparte afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker


Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker Info: www.groenehartcentrum.nl

Kromme Rijn bij Bunnik, acryl op doek, 40 x 80 cm. ©Marike Stokker

Waar: Paviljoen pOp, Westplein 1001, Lombok Utrecht Kosten: wij nodigen u uit een vrijwillige bijdrage in één van de daarvoor bestemde spaarvarkens te deponeren. Koffie, thee en frisdrank zijn te verkrijgen tegen kostprijs. Informatie: Marij Nielen tel. 06-19925319 of per e-mail: [email protected] Bron: Paviljoen pOp en Repair Café Utrecht Info: www.paviljoenpop.nl/ Zondag 13 juli Schilderen in Park Voorveldse Polder Wat is er fijner dan lekker buiten te zijn, de vogels te zien ronddarren, het gras en de bomen te ruiken en tegelijkertijd een schilderij te maken? We beginnen met koffie en koek, zoeken een plekje, maken een schetsje... Na de lunch gaan we dan schilderen met acryl op doek. Het enige wat je nodig hebt zijn stevige, waterdichte schoenen, oude kleren en eventueel een (klein) krukje. Kosten: € 65,- lunch en materialen inbegrepen. Tijd: van 11 tot ongeveer 4 uur Verzamelplaats: Park Voorveldse Polder, Ariënslaan 1, Utrecht Je kunt je opgeven door een mail te sturen: [email protected] of bel: 06 55 82 06 19 Info: http://marikestokker.blogspot.com knopje workshops Zondag 13 juli Copen en grienden, Wijk bij Duurstede Copen zijn kavels waarop vroeger bijvoorbeeld essenhakhout verbouwd werd. Naast essen zijn er overigens veel meer bomen en struiken te zien. Zoals de wilg. Al die bomen en struiken geven een goede beschutting aan de vogels. Neem dus gerust een verrekijker mee. Al zijn de vogels niet allemaal goed te zien, horen kunt u ze wel. Zo horen we hier de koekoek en wie heeft er ooit een 'snor' gehoord? Er bestaat een grote kans dat de 'snor' van zich laat horen tijdens de wandeling. Het gebied is rijk aan bloemen, wat valt bijvoorbeeld te denken van de prachtige waterviolier, het heilzame valeriaan of het

kleefkruid? Datzelfde geldt voor de libellen en juffers die beide verschillend zijn. Hommels, vlinders, de schorpioenvlieg en de stippelmot zijn er ook. De laatste staat er bekend om als stippenmotrups die struiken volledig in te pakken in een soort spinsel. Wanneer: zondag 13 juli om 14 uur Waar: vertrekpunt Landscheidingsweg 1012, Wijk bij Duurstede Kosten: geen Inlichtingen: Adrie Vermeulen telefoon 0343 491458 Info: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrug-enkromme-rijn/activiteiten/copen-en-grienden Zondag 13 juli Wandelexcursie Het Panbos Op deze zondag organiseert Utrechts Landschap een natuurwandeling door het natuurgebied “Het Panbos”. De gids vertelt over de ontwikkelingen van de afgelopen jaren in dit natuurgebied. Aan de orde komen het realiseren van meer heidegebieden op de Utrechtse Heuvelrug en de invloed daarvan op de ontwikkeling van flora en fauna. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Wanneer: zondag 13 juli om 14 uur Waar: verzamelen bij de parkeerplaats aan de Jozef Israelslaan in Bosch en Duin Kosten: gratis Aanmelden: is niet nodig Info: www.utrechtslandschap Woensdag 16 en 30 juli Rondvaart langs ‘Drijvend Land’, Molenpolder Zie voor informatie zaterdag 12 juli. De boot vaart op vanaf april tot en met september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus). Wanneer: woensdag 16 en 30 juli start om 14 uur Waar: Start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie

Zaterdag 19 juli Pont van Het Landschap Fort bij Rijnauwen Utrechts Landschap organiseert een vaarexcursie bij Fort Rijnauwen. Na de heenreis wordt afgemeerd ter hoogte van kasteel Rhijnauwen, waarna de deelnemers naar het fort wandelen. Hier volgen een presentatie en een uitgebreide rondleiding over het fort (inclusief consumptie). Na afloop wordt teruggevaren naar de thuisbasis. Deze vaartocht met rondleiding duurt ca. 4 uur. Wanneer: zaterdag 19 juli van 13.00 tot ongeveer 17.00 uur Waar: "Niënhof", ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik Kosten: niet-beschermers € 14,- ; beschermers € 12,Aanmelden: via www.utrechtslandschap.nl Info: www.utrechtslandschap.nl Dinsdag 22 juli t/m vrijdag 25 juli Smullen uit de natuur bij De Boswerf, Zeist Kom je ook gezellig bakken bij De Boswerf? We gaan broodjes bakken en pizza maken. Dinsdag: broodjes bakken en kruidenboter maken, vanaf 4 jaar. Kosten € 2,- & € 1,-. Woensdag: pizza’s bakken in de leemoven, vanaf 6 jaar. Kosten € 3,Donderdag: pizza’s bakken in de leemoven, vanaf 6 jaar. Kosten € 3,-. Vrijdag: broodjes bakken en kruidenboter maken, vanaf 4 jaar. Kosten € 2,- & € 1,-. Wanneer: dinsdag 22 juli tot en met vrijdag 25 juli van 12.30 tot 16.00 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: zie hierboven Informatie: De Boswerf tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Zie: www.boswerf.nl

brengen. Het ijs bevat op sommige afgelegen locaties minstens twee keer zoveel plastic als vervuild oppervlaktewater zoals de Great Pacific Garbage Patch. Daarnaast was er in het nieuws dat goedkoop schaliegas in de VS voor meer plastic dan ooit zou zorgen. Volgens De Plastic Soup Foundation bevat “schaliegas veel ethaan dat via kraakinstallaties omgezet wordt in etheen, de grondstof voor polyethyleen. De meeste producten van plastic zijn gemaakt van polyethyleen. Goedkoop schaliegas betekent simpelweg dat de productie van plastic heel veel goedkoper wordt”.

Plastic Soepslurper

Maar er was ook positief nieuws. De 19-jarige Delftse uitvinder Boyan Slat bedacht een oplossing voor de plastic soep in de oceanen. Begin juni presenteerde hij in New York zijn plannen en de resultaten van een haalbaarheidsstudie. Via een livestream was zijn presentatie te volgen. Hij denkt dat we binnen 10 jaar bijna de helft van al het plastic uit The Great Pacific Garbage Patch kunnen verwijderen. Boyan Slat is de oprichter van de Stichting ‘The Ocean Cleanup’. In deze Stichting werkt Slat samen met een team van 100 mensen aan zijn idee. Deze Stichting heeft volgens informatie op de website van 'The Ocean Cleanup' een ANBI-status. Een donatie of gift aan de stichting is dan ook fiscaal aftrekbaar. Slat wil zijn idee financieren middels crowdfunding. Op de website van the ocean cleanup wordt bijgehouden hoeveel geld er al geschonken is. Op 21 juni was de stand: $ 692.053,-. Het doel is 2 miljoen dollar te verkrijgen voor zijn project. Slat kwam de nodige barrières tegen. Na een inspirerend verhaal tijdens een TEDX op de Technische Universiteit Delft had Slat moeite om financiering te vinden voor zijn project. Maar een half jaar later, in maart 2013, ging zijn verhaal alsnog ‘viral’: via sociale netwerken bereikte zijn idee heel veel mensen en organisaties. Opeens kreeg Slat reacties van over de hele wereld, per mail en telefoon. Zijn telefoon stond niet stil, vertelt hij in een interview met journalist Harm Botje in het blad Vrij Nederland. Hij weet niet precies waarom zijn idee plotseling een hit werd, maar denkt dat het te maken heeft met het feit dat veel mensen dat plastic écht een probleem vinden. De installatie van Slat heeft lange drijvende armen, in de vorm van een V. De armen zijn 100 kilometer lang en 3 meter hoog en worden op strategische plekken aan de zeebodem vastgemaakt. Door de zeestroming komt het plastic vanzelf naar de punt van de V toe. Met behulp van een schubbandsysteem kan de plastic soep uit zee kan worden gevist. Daarnaast is er een pomp met een filter

11 Utrechts Milieublad No 55 om de kleinere deeltjes uit het water te halen. Het plastic wordt elke maand opgehaald door een tanker.

Bron aanpakken

Critici vinden dat het probleem beter bij de bron kan worden aangepakt. En dat er nieuwe verpakkingsmaterialen moeten worden ontwikkeld die biologisch afbreekbaar zijn. Daar is Slat het mee eens. Maar daarnaast moeten we het ook gaan opruimen, vindt hij. De Plastic Soup Foundation bijvoorbeeld is één van die critici. De Stichting reageert in EenVandaag van 4 juni op het plan van Slat. In eerste instantie is men positief over het plan van Slat. Aan de andere kant is het beter om te voorkomen dat plastic in zee terecht komt, dan het later met veel moeite uit zee te halen. Door de wereldwijde plasticvervuiling is opruimen op zee dweilen met de kraan open. Boyan Slat is het daarmee eens: preventie is het allerbelangrijkste, maar tot nu toe was het überhaupt niet mogelijk om de plastic soep te verwijderen, vindt hij. Hopelijk is de plastic soep over enkele decennia verdwenen door de uitvinding van Boyan Slat: de plastic soepslurper. En dat de bron van vervuiling is aangepakt: er komt geen plastic meer in het water terecht. Door onder andere veel meer plastic te recyclen, de gratis plastic tasjes te verbieden en zwerfafval zoveel mogelijk meteen op te ruimen. Bovendien is er beter materiaal beschikbaar voor een aantal producten dat minder schadelijk is dan plastic. Er moet echter nog een hoop gebeuren, voordat de plastic soep daadwerkelijk is opgelost. Tekst Heleen Hüpscher Bronnen: www.volkskrant.nl www.plasticsoupfoundation.org www.demorgen.be www.theoceancleanup.com www.vn.nl http://kassa.vara.nl/tv/programma/kassa-groen/ http://www.bagitmovie.com/



Stadslandbouw: hype of blijver?

Van je eigen rucola verbouwen op je balkon tot hightech voedselproductie in oude bedrijfsloodsen. Stadslandbouw is duidelijk een trend. Maar hebben we het er over tien jaar nog steeds over?

De begindagen

De huidige stadslandbouwtrend is overgewaaid uit de Verenigde Staten en Engeland. Al in de jaren ’70 en ’80 werden in arme wijken in New York ‘community gardens’ ingericht om diverse stedelijke problemen te lijf te gaan. De gemeenschappelijke tuinen zorgden voor vers voedsel voor de bewoners en voor waterberging. Daarnaast hadden ze als doel sociale binding te creëren en mensen meer te leren over het kweken van hun eigen groenten. Vaak kwamen de community gardens tot stand op plekken waar door de crisis en de-industrialisatie ‘gaten’ in stad waren ontstaan. Plekken waar fabrieken waren afgebroken of door geldgebrek nooit waren gebouwd. Vervolgens zagen burgers hun kans schoon en namen deze stedelijke niemandslanden in.

Groei

De huidige stadslandbouw heeft zich sterk ontwikkeld sinds deze beginperiode. Ook tegenwoordig zijn verwaarloosde, verlaten of braakliggende terreinen in de stad vaak de plekken waar stadlandbouwinitiatieven vorm krijgen. En ook nu wordt stadslandbouw ingezet om allerlei stedelijke problemen aan te pakken. Het verschil zit hem echter in de omvang van het verschijnsel. Je ziet stadslandbouw op veel meer verschillende plekken. Niet alleen op braakliggende terreinen, maar ook bijvoorbeeld op daken van wolkenkrabbers of in leegstaande kantoren verbouwt men in verschillende Amerikaanse steden groenten. Daarnaast is stadslandbouw een wereldwijd fenomeen geworden. In veel wereldsteden, van Rio de Janeiro tot Melbourne, verbouwen mensen eigen voedsel op krappe balkonnetjes. Ook is stadslandbouw niet meer alleen het domein van de idealistische wereldverbeteraars in arme buurten. De welvarende middenklasse heeft stadslandbouw namelijk ook omarmd. Stadslandbouw is hip geworden.

Waarom juist nu?

Stadslandbouw is juist nu zo populair omdat het meelift met andere maatschappelijke ontwikkelingen. De belangrijkste daarvan is dat een ‘groene’ manier van leven steeds normaler aan het worden is. Groen is cool. Steeds meer mensen beseffen zich dat ze door de dagelijkse (economische) keuzes die ze maken daadwerkelijk de wereld verbeteren. Hoe gewoon was vijftien jaar geleden een groene energieleverancier, een groene hypotheek, of een elektrische auto? Stadslandbouw is maar een klein onderdeel van deze groene trend, maar was er zonder waarschijnlijk niet geweest. Een veel concretere reden is dat er veel meer belang wordt gehecht aan de herkomst van voedsel. Produceren en consumeren

Kosten: geen Aanmelden: via e-mail bij Jan IJben: [email protected] Info: https://sites.google.com/site/ivnwoerdeneo/kalender

van voedsel liggen tegenwoordig ver uit elkaar. We kopen aardbeien uit Israël en asperges uit Peru. Je varkensschnitzel bestaat uit vlees afkomstig uit verschillende landen. We zien zelf niet meer hoe ons voedsel groeit of gemaakt wordt. Kinderen weten soms niet meer dat melk uit een koe komt. Door zelf met voedselkweek aan de slag te gaan ga je anders tegen je voedsel aankijken, zegt Arie Bosma, bureaumanager regionale voedseleconomie van Milieucentrum Utrecht.

Zaterdag 12 juli Repair Café in Paviljoen pOp, Lombok Utrecht is sinds maart weer een Repair Café rijker. Net als het nog jonge Repair Café Leidsche Rijn, wordt dit Repair Café in een bijzondere locatie gehouden, namelijk in Paviljoen pOp.

Ook recente schandalen hebben het vertrouwen in de kwaliteit van voedsel geen goed gedaan, zo stelt Bosma. Besmette zalm, motorolie door olijfolie, koelvloeistof door zilveruitjes en paardenvlees in je bitterbal. Iedereen kent hier wel een recent voorbeeld van. Blijkbaar zijn de etiketten niet meer te vertrouwen. Bij stadslandbouw weet je veel beter wat je op je bord hebt liggen. In de Verenigde Staten is er dan op sommige plekken weer het probleem dat het überhaupt moeilijk is om gezond voedsel op je bord te krijgen. Hier zijn in sommige steden zogenaamde ‘food deserts’ ontstaan; gebieden waar je tot kilometers in de omtrek vrijwel geen verse groenten en fruit meer kunt kopen. Als gevolg hiervan zijn bewoners stadslandbouw gaan bedrijven, waarvan de opbrengst vaak ten goede komt aan voedselbanken. Tot slot blijkt ook de huidige economische crisis een motor voor de huidige populariteit van stadslandbouw. Veel steden kampen met langdurige leegstand van kantoren en braakliggende grond. Gemeenten, ook de Nederlandse, geven daarom initiatieven voor stadslandbouw sneller de ruimte.

Stadslandbouw in Nederland

In ons land is stadslandbouw inmiddels ook een hype en de initiatieven schieten de grond uit. Uit Je Eigen Stad is hier een goed voorbeeld van. Hier begonnen twee ondernemers onder andere via crowdfunding een commerciële stadsboerderij. Het resultaat is daar: op een terrein ter grootte van een voetbalveld vlak naast de Rotterdamse haven kweken ze eigen biologische groenten, vis, kippen en eieren die in het aangelegen restaurant worden geserveerd. Ook runnen ze een eigen winkel en organiseren ze oogstfeesten, markten, workshops, kinderactiviteiten en educatieve programma’s. Maar er zijn nog veel meer initiatieven. Commerciële initiatieven, zoals stadsboeren die supermarkten met hun producten willen bevoorraden, maar ook door bewoners beheerde buurtmoestuinen, iedere stad kent wel één of meerdere projecten. Veel initiatieven starten in de vorm van proefprojecten. Bijvoorbeeld om bepaalde technische mogelijkheden te onderzoeken of juist aan te tonen dat iets al lang mogelijk is. Zo wil het project Dakakkers duidelijk maken dat stadslandbouw op daken echt geen ‘rocket science’ is.

Wanneer: zaterdag 12 en 26 juli van 10 tot ongeveer 11.30 uur Waar: start vanaf Werkschuur Staatsbosbeheer Utrecht-West te Tienhoven, Molenpolder Kosten: € 10,- voor volwassenen en € 6,voor kinderen tot 12 jaar inclusief consumptie Aanmelden: verplicht via www.groenehartcentrum.nl. Ook groepen zijn van harte welkom, maakt u dan een afspraak. Bijzonderheden: tip: denk aan laarzen of waterdicht schoeisel, warme kleding en een verrekijker Info: www.groenehartcentrum.nl Vrijdag 11 juli of zaterdag 12 juli Boergondische Aanschuiftafel, De Bilt Stel u voor, vanavond eet u buiten. U zit aan een feestelijk gedekte tafel midden in een bloeiende moestuin. Om u heen zitten 25 mensen lachend te wachten op wat er gaat gebeuren. Verderop lopen koeien onverstoorbaar te grazen. De avondzon schijnt op uw wangen en er komt iemand met drinken en een dienblad met amuses. U kent niet al uw tafelgenoten, maar vindt samen dineren gezellig. Er volgen 3 gangen met oogstrelend opgemaakte borden en volle smaken. De kok verwerkt in iedere gang o.a. vlees en groenten van onze eigen boerderij. U zucht, deze avond is veel te snel voorbij. Gelukkig kunt u hem meemaken. Wanneer: vrijdag 11 juli of zaterdag 12 juli van 18 uur tot 22 uur Waar: Tuinderij Nieuw Bureveld naast Landwinkel De Hooierij, Universiteitsweg 1, De Bilt Kosten: € 50,- per persoon inclusief drankje bij iedere gang Informatie: [email protected] en tel 030 2317877 Zie: http://dehooierij.nl/boer-gondischeaanschuiftafel Zaterdag 12 en zondag 13 juli

Imkerweekend bij de Botanische Tuinen Utrecht Een gezellig weekend voor iedereen die geïnteresseerd is in bijen en het houden van bijen, met extra aandacht voor kinderen. Tijdens de landelijke Imkerijdagen houdt onze huisimker open huis in de Diertjestuin van de Botanische Tuinen en bent u van harte welkom. Wanneer: zaterdag 12 en zondag 13 juli, de tuinen zijn dagelijks geopend van 10.00 tot 16.30 uur Waar: Botanische Tuinen, Budapestlaan 17, Utrecht De Botanische Tuinen bevinden zich op het Universiteitscomplex De Uithof in Utrecht Informatie: [email protected] of tel: 030-2531890 Bron: Botanische Tuinen Utrecht Zaterdag 12 juli Insectenexcursie recreatieplas Cattenbroek De recreatieplas Cattenbroek is ontstaan door zandwinning voor de nieuwe wijken. De plas bestaat feitelijk uit twee delen, waarvan het noordoostelijke deel de natuurplas Breeveld is (watervogels), en de grote plas voor recreatie is bedoeld. Deze twee plassen worden gescheiden door een houtwal, de Potterskade. In 2013 is een wandelpad rond de recreatieplas aangelegd, met een lengte van vier kilometer. Leden van de vlinder- en libellenwerkgroep van IVN lopen met u de route rond de plas en langs de kade en wijzen u op vlinders, libellen en andere kleine dieren die daar te zien zijn. Verbaas u met hen over de schoonheid van Kleine vos en Dagpauwoog, de vliegkunsten van Paardenbijters en Glassnijders en de capriolen van andere insecten. Wanneer: zaterdag 12 juli van 11 tot 13 uur Waar: vertrekpunt bij parkeerplaats aan de Zeeweg, zuidkant van de plas (aan noordzijde van de A12) Gidsen: Mieke de Haan en Jan IJben

Paviljoen pOp staat precies tussen de rijbanen op het Westplein. Door zijn geringe afmeting en eigenzinnige, artistieke uitstraling een opvallende verschijning. Het bestaat pas sinds januari 2014 en is een initiatief van Stichting Maanzaad, een groep creatieven die culturele projecten uitvoert en speelplekken en verblijfplaatsen in buurten creëert. Het paviljoen biedt ruimte aan kunstexposities, muziekworkshops, bijeenkomsten over zingeving, filosofie en poëzie. Daarnaast wordt er voorlichting gegeven over energiebesparing en slimme producten op dat vlak (led-verlichting, isolatie, zonnepanelen). En elke tweede zaterdag van de maand: Repair Café! Vijf enthousiaste repairders helpen u graag bij de reparatie van uw kapotte spullen. Repair Cafés zijn gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om (samen) repareren. Op de locatie waar het Repair Café wordt gehouden, is gereedschap en materiaal aanwezig om alle mogelijke reparaties uit te voeren. Op kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed etcetera. Ook reparatiedeskundigen zijn aanwezig, zoals elektriciens, naaisters, timmerlieden en fietsenmakers. Bezoekers nemen van thuis kapotte spullen mee. In het Repair Café gaan ze samen met de deskundigen aan de slag. Zo valt er altijd wel wat te leren. Wie niets heeft om te repareren, neemt een kop koffie of thee. Of gaat helpen bij een reparatie van iemand anders. U kunt ook altijd inspiratie opdoen aan de leestafel, waar boeken over repareren en klussen ter inzage liggen. Wanneer: zaterdag 12 juli van 14 tot 17 uur



telkens weer opnieuw verrast worden door bijzondere waarnemingen. Wanneer: zaterdag 5 juli om 9.30 uur Waar: vertrek van landgoed Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, Bunnik Kosten: € 2,50 voor beschermers/€ 4,voor niet-beschermers inclusief een kop koffie of thee Aanmelden: via VVV Wijk bij Duurstede tel: 0343-575995 (ma 13:30 tot 17:00 uur en di t/m za 09:30 tot 17:00 uur) of online via het Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan tijdens de wandeling, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Zondag 6 juli Eten uit de natuur bij De Boswerf, Zeist Kom je ook gezellig koken bij de vuurplaats? We gaan aan de slag met ingrediënten uit de zomer. Voor kinderen vanaf 6 jaar. Wanneer: zondag 6 juli om 12.30, 13.30 en 14.30 uur Waar: Bezoekerscentrum De Boswerf, Prins Bernhardlaan 3, Zeisterbos Kosten: € 4,50 Aanmelden: verplicht bij De Boswerf tel. 030-6922393 of per e-mail: [email protected] Info: www.boswerf.nl Zondag 6 juli Ontdek Eemland In het voorjaar en de zomer is de Eempolder gevuld met geluiden. Ontdek, kijk en luister! De polder leeg, kaal en saai? Echt niet! Tijdens deze wandelexcursie wordt het tegendeel bewezen. In het voorjaar is de Eempolder gevuld met leven en geluiden. Samen met de gids wandelt u 2 uur door de polder, langs kolken en over dijken. Onderweg vertelt de gids over het karakteristieke landschap en zijn geschiedenis. Al wandelend komt u van alles tegen. De gids wijst u op de bijzondere bewoners in het gebied, zoals de grutto, tureluur, slobeend en de veldleeuwerik. Ga mee en kijk vanuit verschillende invalshoeken naar de polder en ontdek zelf wat de Eempolder te bieden heeft! Wanneer: zondag 6 juli van 09.30 tot 11.30 uur Waar: vertrek vanaf Theetuin Eemnes,

Meentweg 131, Eemnes Kosten: leden €4,- niet-leden €7,-, graag contant en gepast betalen, pinnen is niet mogelijk Aanmelden: via de website van Natuurmonumenten Bijzonderheden: neem een verrekijker mee en trek goede wandelschoenen aan Info: https://www.natuurmonumenten. nl/activiteiten/ontdek-eemland/2014-0706t0930 Zondag 6 juli Wandelexcursie Houdringe en haar eiken Utrechts Landschap organiseert een wandelexcursie over Landgoed Houdringe. Houdringe bestaat voornamelijk uit bos en open grasland. Er staan dikke eiken en beuken met een doorsnede van meer dan een meter. Deze bomen zijn ruim 225 jaar oud. Huize Houdringe is in 1779 gebouwd. Rondom het huis is de tuin deels in de Engelse landschapstijl en deels in de Franse barokstijl aangelegd. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur. Wanneer: zondag 6 juli om 14 uur Waar: Paviljoen Beerschoten, gelegen aan de Holle Bilt 6 te De Bilt 3732 HM, voorbij parkeerplaats van de Biltsche Hoek linksaf Kosten: gratis Aanmelden: is niet nodig Info: www.utrechtslandschap.nl Woensdag 9 juli en zondag 13 juli Publieksvaart met de Pont Utrechts Landschap organiseert een publieksvaart. Het is een educatieve vaartocht over de Kromme Rijn onder leiding van een gids. De vaartocht, inclusief voorprogramma, duurt ca. 1,5 uur. Wanneer: woensdag 9 juli en zondag 13 juli van 14.00 tot 15.30 uur Waar: Informatiecentrum De Kromme Rijn op landgoed Niënhof, Grotelaan 16 (naast), 3981 HC Bunnik Kosten: beschermers € 4,-, niet-bescher-

mers € 6,-, jeugd t/m 12 jaar € 3,-, Aanmelden: via de website van Utrechs Landschap of via VVV Wijk bij Duurstede tel. 0343 - 57 59 95 Bijzonderheden: honden zijn niet toegestaan behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Zaterdag 12 en 26 juli Rondvaart langs ‘Drijvend Land’, Tienhoven Molenpolder Maak deze lente en zomer kennis met een uniek natuurgebied onder de rook van Utrecht. Tijdens een vaartocht van ongeveer anderhalf uur komt u alles te weten over de flora en fauna, het beheer en de historie die dit gebied zo bijzonder maakt. Ervaar de stilte en beleef de natuur. De vrijwilliger van Staatsbosbeheer neemt u mee met de fluisterboot, zodat u dit Natura-2000-gebied met eigen ogen en in alle rust kunt aanschouwen. Gedurende de tocht maakt u een korte stop op het (veen) land. U kunt ervaren wat ‘Drijvend Land’ is en hoe het voelt om hier op te lopen. De Molenpolder is ontstaan door de vervening; veen werd opgebaggerd uit de zogenaamde petgaten en te drogen gelegd op legakkers. Uiteindelijk werd het veen gebruikt als brandstof. Door dit proces is in de Molenpolder een karakteristiek patroon ontstaan van petgaten en legakkers. Het gebied herbergt een scala aan zeldzame planten- en diersoorten zoals rietorchis, purperreiger, ringslang en groene glazenmaker. Om dit laagveengebied en de omliggende omgeving zo goed mogelijk in de oorspronkelijke staat te behouden, is het project LIFE “Nieuw leven in het veen” opgericht. Het doel is om het laagveengebied nieuw leven in te blazen door te baggeren en legakkers te herstellen, met nieuwe kansen voor zeldzame dieren en planten. De boot vaart vanaf april tot en met september. Op zaterdagochtend is de start om 10 uur en woensdagmiddag start de vaart om 14 uur (juli en augustus).

In onze stad Utrecht hebben de stadslandbouwinitiatieven vaak een sociaal of educatief karakter, vertelt Arie Bosma van MCU. Denk hierbij aan dagbesteding voor OGGZ cliënten, educatietuinen voor scholieren of buurtmoestuinen. Hierbij zijn doelstellingen als sociale cohesie, educatie en participatie meestal belangrijker dan de voedselproductie zelf. Ook in Utrecht vindt je voorbeeld- of innovatieprojecten, meestal op het gebied van daktuinen en kasbouw in leegstaande gebouwen. Echte commerciële stadslandbouw is er (nog) niet in Utrecht. Dat komt vooral omdat de ruimte die nodig is voor een rendabel bedrijf binnen de stadsgrenzen niet beschikbaar is. Wel zie je dit soort initiatieven aan de randen van de stad ontstaan. Zij leveren vaak aan de Utrechtse horeca, die behoefte heeft aan verse en speciale producten. Of deze nu commercieel is of sociaal, de stadslandbouw van nu heeft in veel gevallen een duidelijke doelstelling of ambitie. Dit is het grote verschil met de traditionele volkstuintjes die Nederland natuurlijk al veel langer kent. Hier verbouw(d)en stadsbewoners hun sla en komkommers puur en alleen voor hun eigen plezier.

Voorwaarden voor succes

Alle lichten lijken op groen te staan voor stadslandbouw. Maar wil stadslandbouw een echt succes worden en een wezenlijk onderdeel gaan uitmaken van de stad dan is het afhankelijk van een aantal factoren. Dit zijn deels dezelfde factoren die de huidige trend veroorzaken, maar ook de overheid en het commerciële succes van stadslandbouw spelen een grote rol. Aan de huidige groene trend zal het niet liggen. De wereld lijkt pas aan het begin te staan van een transitie die de nadruk op duurzaamheid alleen maar zal vergroten. Stadslandbouw is biologisch, reduceert de uitstoot van CO2 en past daarmee prima binnen deze duurzaamheidstrend. Positieve ontwikkelingen in de voedselvoorziening en de economie kunnen de behoefte aan stadslandbouw juist doen afnemen. Meer controles, een betere manier van produceren en lagere prijzen zullen de afkeer van het huidige voedsel verminderen. En, wan-

neer de economie uit het slop raakt, worden leegstaande kantoren straks weer ingericht en braakliggende terreinen weer bebouwd. Aan de andere kant zullen negatieve ontwikkelingen op deze gebieden stadslandbouw juist weer in de kaart spelen. Een grote rol voor het succes van stadslandbouw ligt bij de overheid. Onderzoekers zien vele positieve effecten van stadslandbouw, zoals meer sociale cohesie, gezondere burgers, een betere luchtkwaliteit en een aantrekkelijker inrichting van de ruimte. Overheden staan dan ook te trappelen om ‘iets’ met stadslandbouw te doen. Maar één van de aantrekkelijke kanten van de huidige stadslandbouw is juist de bottom-up benadering. Net als in de begindagen komt het initiatief van onderaf, van individuele burgers. Vaak zie je bij dit soort trends dat de overheid de boel te veel reguleert en hierdoor veel initiatieven smoort. Dat de overheid zelf stadslandbouwprojecten gaat opzetten lijkt dus geen goed idee. Een faciliterende rol past beter. Laat het initiatief aan burgers en biedt hen voldoende ruimte om met een stadslandbouwproject te starten. Tot slot is het erg belangrijk dat commerciële stadslandbouwbedrijven het redden. Initiatieven zijn er volop, maar echte successen zijn er nog weinig geboekt. Critici zeggen weleens dat de wietteelt de enige commercieel rendabele vorm van stadslandbouw is. Maar bedrijven hebben ook gewoon de tijd nodig om tot volle wasdom te komen. Hierbij zullen ze zich wel moeten onderscheiden met aantrekkelijke producten. Als de stadsboer op eigen kracht de milieubewuste consument die bereid is iets meer te betalen weet te trekken, dan is stadslandbouw straks geen hype meer. En hebben we het er over tien jaar nog steeds over. Mark Berkhof Milieucentrum Utrecht ondersteunt stadslandsbouw middels delen van kennis, het bevorderen van samenwerking en nog veel meer. Kijk eens op de websites www.mcu.nl, www.eetbaarutrecht.nl en www.lekkerutregs.nl voor meer informatie!


Metro of premetro in Utrecht?

Wanneer: zaterdag 5 juli van 13 tot 18 uur Waar: Rijksstraatweg 20 (Metaal Kathedraal), De Meern Kosten: wij nodigen u uit een vrijwillige bijdrage in één van de daarvoor bestemde spaarvarkens te deponeren. Koffie, thee en frisdrank zijn te verkrijgen tegen kostprijs. Informatie: [email protected] Zie ook: www.repaircafe-utrecht.nl

Bij onderstaande adressen is het Utrechts Milieublad gratis te verkrijgen:

Weliswaar spaarzaam, toch hoor je een enkeling wel eens het idee opperen, dat Utrecht groot genoeg is om er een (pre)metronetwerk te kunnen exploiteren. Een premetro is een tram die geheel of gedeeltelijk ondergronds rijdt.

Utrecht en Parijs

Niet direct voor de hand liggend, toch is het nuttig Utrecht met de Franse hoofdstad te vergelijken. De oppervlakte van beide gemeenten is een goede vergelijkingsmaat. Telt Parijs 105 km2, Utrecht is met krap 100 km2 weinig kleiner. Alle andere gegevens zijn minder goed te vergelijken, het loont de moeite dat eens nader te beschouwen. Zo zijn de inwoneraantallen van beide steden uiterst divers: Utrecht met ruim 330.000 en Parijs met circa 2.200.000 inwoners. Het gemiddelde aantal mensen per km2 verschilt uiteraard enorm: in Parijs zo’n 21.000 en in Utrecht goed 3.300. Twee grote parken in de agglomeratie Parijs vallen binnen de gemeente, maar buiten het bewoonde gebied binnen de periferische autobaan, die om de stad Parijs heenloopt. Die twee parken, Bois de Boulogne en Parc St. Vincennes, zijn samen goed voor zo’n 25 km2. Dat houdt in, dat de bebouwde oppervlakte in werkelijkheid ongeveer 80 km2 is. De gemiddelde bevolkingsdichtheid in de stad Parijs is dan nog extremer: 27.500 mensen op één vierkante kilometer. In Utrecht bevinden zich de grote stadsparken binnen de bebouwing. Het aantal woningen in beide steden loopt ook enorm uiteen. Zo bestaat de totale woningvoorraad in Utrecht uit plusminus

153.000 huizen, die in Parijs echter uit ruim 1.320.000 woningen. De woningdichtheid per km2 is dan evident verschillend. Een volgende factor van verschil tussen Parijs en Utrecht is het urbane ommeland. Utrecht is een stadsregio met omliggende gemeenten, met daartussen ruraal gebied. Parijs vormt met zijn voorsteden één urbaan geheel. Ook het aantal inwoners verschilt exorbitant: de stadsregio Utrecht telt circa 670.000 mensen, in de agglomeratie Parijs wonen meer dan 12.000.000 inwoners. Qua oppervlak heeft de stadsregio Utrecht 510 km2 tot haar beschikking, de agglomeratie Parijs ruim 2700 km2. Parijs en Utrecht hebben een centrale positie: de eerste stad voor een heel land, de tweede minstens voor een groot deel van het land. Beide steden kennen, in verhouding tot hun gebied en grootte, een zeer groot woon-werkverkeer. Auto en openbaar vervoer spelen in de dagelijkse verkeersstroom een enorme rol. Voor Utrecht is daarbij de fiets een belangrijke factor in de woon-werkrelatie. Parijs kent zes grote kopstations, samen goed voor meer dan een miljoen reizigers per dag. Utrecht heeft een groot doorgangsstation met zo’n 270.000 dagelijkse reizigers. Tot slot: in Parijs komen jaarlijks zo’n 20 miljoen toeristen, Utrecht wordt door ongeveer 200.000 toeristen bezocht. De agglomeratie Parijs en de stadsregio Utrecht: een blik op de landkaart en ontdek de verschillen in oppervlak, grootte en bebouwingsdichtheid: een (pre)metro in Utrecht is volstrekt overbodig.

Bibliotheek De Meern Bibliotheek Kanaleneiland Bibliotheek Lunetten Bibliotheek Oog In Al Bibliotheek Parkwijk Bibliotheek Vleuten Bibliotheek Zuilen Boerderij Hazenveld Bureaubewust Buurtcomite Voordorp Vooruit Buurthuis Nieuwe Jutter Centrale Bibliotheek Utrecht Centrum Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Buurtcentrum De Leeuw Cumulus Welzijn / Buurthuis De Bram Cumulus Welzijn / Buurthuis Einstein Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudegracht Cumulus Welzijn / Buurthuis Oudwijk Cumulus Welzijn / Buurthuis Sterrenzicht Cumulus Welzijn / Anders actief Cumulus Welzijn / Transit De Groeneweg Slagerij Dienstencentrum Zuilen Het Vorstelijk Complex Dierenbescherming Utrecht, Amersfoort e. o. Informatie Centrum Utrecht (ICU) Portes Buurthuis De Ravelijn Portes Buurthuis De Tol Portes Buurthuis De Uithoek Portes Buurthuis Rosa Portes Buurthuis Zuilen Portes Dienstencentrum De Barkel Portes Dienstencentrum De Plantage Portes Dienstencentrum West Portes Sociaal Cultureel Centrum De Musketon Rio de Bio Stadsboerderij de Eilandsteede Stadsboerderij de Gagelsteede Stadsboerderij de Griftsteede Stadsboerderij de Koppelsteede Uit de Kunst Universiteitsbibliotheek De Uithof Wijkbureau Oost/Noordoost Wijkbureau Overvecht Wijkbureau West Wijkbureau Zuid Wijkbureau Leidsche Rijn Wijkservicecentrum Vleuten-De Meern Wijkwinkel Votulast Winkel van het Utrechts Landschap Zalen- en activiteitencentrum “De Kargadoor”

Bronnen: Wikipedia en Utrecht bij de hand 2013 Tekst: Guus Albrecht

Zaterdag 5 juli Rondleiding Fort Nieuwersluis Met een deskundige gids bezoekt u het terrein van Fort bij Nieuwersluis, dat lange tijd verboden gebied voor de mens was. Fort bij Nieuwersluis is in 1673 aangelegd als onderdeel van de Hollandse Waterlinie.

als ouders/begeleider. Je gaat naar huis met nieuwe ideeën en inspiratie. En een dosis zelfgemaakt plezier om uit te delen! Programma: ● Ontvangst met koffie/thee en iets lekkers Introductie en kennismaking ● Uitleg over effect van natuur op kinderen, bekeken vanuit wetenschappelijk en holistisch oogpunt ● Praktische activiteiten en oefeningen in de natuur, die je voor jezelf en thuis samen met je kind kunt doen ● Inzichtsoefening in de natuur. We bekijken een vraag die je hebt over (de relatie met) jouw kind ● Afsluiting (met een mooi verhaal erbij) Wanneer: zaterdag 5 juli van 13 tot 15 uur Waar: Amelis’Hof, Koningslaan 9A, Bunnik Kosten: € 30,- per persoon. Inclusief koffie/ thee en iets lekkers. Aanmelden: per e-mail: [email protected] Info: www. almaterra.nl Zaterdag 5 juli Repair Café Utrecht-Leidsche Rijn Koffiezetapparaat of stofzuiger kapot? Wil de lade van cd- of dvd-speler niet meer open? Fietsverlichting kaduuk? Irritante mottengaten in uw trui? Breng een bezoek aan een Repair Café! Handige vrijwilligers helpen u bij de reparatie van huishoudelijke apparaten, elektronica, textiel en fietsen. Ook kleine meubels worden aangepakt, bijvoorbeeld door het vastzetten van een loszittende poot. De meeste reparaties slagen, maar er valt natuurlijk niets te garanderen. Gereedschap is ter plaatse beschikbaar. Benodigde onderdelen neemt u zelf mee. U kunt in de Repair Café's iets drinken, een versnapering eten, inspiratie opdoen uit kluslectuur of een praatje maken. Kortom: in een Repair Café is repareren een gezellige bezigheid!

Wanneer: zaterdag 5 juli van 13.30 uur tot 15.00 uur Waar: vertrek vanaf Fort Nieuwersluis, Rijksstraatweg 9, Nieuwersluis Info: www.natuurmonumenten.nl/activiteiten/rondleiding-fort-nieuwersluis/201407-05t1330 Zaterdag 5 juli Vissen, torretjes en kevertjes bekijken, Driebergen-Rijsenburg Met gidsen van het IVN gaan we weer een wateronderzoek uitvoeren in drie verschillende slootjes op de kinderboerderij. We gaan eerst 'monsters' nemen uit de drie slootjes. Daarna gaan we, op de boerderij, onderzoeken welke diertjes er allemaal in die slootjes aanwezig zijn. Met binoculairs


(microscopen) en vergrootglazen gaan we ze goed bekijken en inkleuren op de grote zoekkaarten die jullie mee naar huis mogen nemen. De gidsen zullen jullie vertellen hoe die verschillende diertjes leven en wat je kunt zeggen over de kwaliteit van het water in het slootje waaruit je jouw monster hebt genomen. Dit belooft weer, net als andere jaren, een spetterende, spannende, leerzame, maar vooral ook leuke natuurmiddag te worden. Dus zorg dat je erbij bent en breng gerust je vader en moeder of opa en oma mee! Wanneer: zaterdag 5 juli om 14 uur Waar: vertrekpunt: Kinderboerderij ’t Woelige Nest Boterbloem 3, DriebergenRijsenburg Kosten: geen Aanmelden: niet nodig Informatie: Dick Vlot, telefoon 0343-516137 Zie ook: https://ivn.nl/afdeling/heuvelrugen-kromme-rijn/activiteiten/vissen-torretjes-en-kevertjes-bekijken Zaterdag 5 juli Niënhof natuurwandeling Landgoed Niënhof is de Parel van Bunnik. Dit kleine, relatief onbekende, landgoed biedt een verrassende afwisseling van landschapselementen en daardoor een grote biodiversiteit. Duur van de wandeling is ongeveer 2 uur. Bij de wandeling struinen we kris kras door het gebied waardoor je de rijkdom ten volle kunt ervaren. Het is een natuurbelevingstocht waarbij we


Groene agenda

Stadsmilieunieuws

Juli

Woensdag 2 juli (en veel meer data in de maanden juli en augustus) Varen door Botshol Ga mee met een vaartocht van twee uur door het verlaten veengebied Botshol, één van de Vechtplassen. Deze excursie is voor volwassenen en kinderen. U vaart door smalle slootjes en over weidse plassen. De gids vertelt over de geschiedenis van het gebied, die je nu nog terug ziet in het landschap. In de veenweiden en rietlanden bloeien de meest prachtige orchideeën. Het gebied staat bekend om de vele bijzondere planten- en vogelsoorten. Wanneer: woensdag 2 juli van 10 tot 12 uur Waar: vertrek vanaf Botshol, werkschuur Botsholsedijk 30, Waverveen Kosten: leden € 8,-, niet-leden € 12, kinderen tot 12 jaar € 4,-, graag met gepast geld betalen: pinnen is niet mogelijk Aanmelden: van tevoren graag aanmelden via de website van Natuurmonumenten in verband met groepsgrootte Bijzonderheden: open boot, denk aan warme kleding en/of regenkleding en vergeet uw verrekijker niet! Honden mogen helaas niet mee. Controleer uzelf op teken na een bezoek in de natuur. Info: www.natuuronumenten.nl Woensdag 2 juli Zomeravond: Wandelen in de Kaapse Bossen, Doorn Ontdek samen met onze gids de Kaapse Bossen, vlak bij Doorn. Geniet tijdens deze heerlijke wandeling van twee uur in Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug van de avondstilte in het bos. Luister naar de vogels en wie weet spotten we wel een ree. Laat je verrassen!

Nieuw! Chipfietsstallen in Helmond en Utrecht

nog een vrije plaats is. Voor kleine reparaties is er een doe-het-zelf reparatieservice en zijn er ov-fietsen te huur.

De laatste tijd is er voor fietsers veel veranderd wat betreft het stallen. Een nieuwe manier is erbij gekomen: het chipstallen.

Stal je je fiets voor één of enkele dagen, dan check je je fiets in met je ov-chipkaart bij de incheckpaal en check je je rijwiel na het stallen weer uit bij de stallingsbeheerder. De eerste 24 uur zijn kosteloos. Stal je je fiets langer dan 24 uur, dan betaal je met pin bij de beheerder het dagtarief van € 1,25 per 24 uur.

Chipstallen primeur voor Helmond

Het nieuwe stationsgebouw in Helmond heeft een inpandige NSfietsenstalling met plaats voor 2000 fietsen. De komende twee jaar wordt de stalling als proeftuin gebruikt voor nieuwe technische ontwikkelingen die het fietsenstallen gemakkelijker en veilig moeten maken.

Wanneer: woensdag 2 juli van 19.30 tot 21.30 uur Waar: vertrek vanaf Parkeerplaats Helenaheuvel, St. Helenalaan 2, Doorn Routebeschrijving: Net buiten de bebouwde kom van Doorn op de Amersfoortseweg (N227) is de Helenalaan. Bij het begin van de laan staan twee leeuwen op stenen muren. Aan het einde van deze laan is de parkeerplaats. Kosten: leden € 4,-, niet-leden € 7,-, kinderen tot 12 jaar € 2,50 Aanmelden: via de website van Natuurmonumenten Info: www.natuurmonumenten.nl/activiteiten/zomeravond-wandelen-in-de-kaapsebossen-doorn/2014-07-02t1930 Woensdag 2 juli Kindervaart, Bunnik Utrechts Landschap organiseert een educatieve vaart voor kinderen van 8 t/m 12 jaar. Met schepnetjes worden waterdiertjes gevangen en geanalyseerd. Begeleiding door volwassene(n) is verplicht.

Wanneer: woensdag 2 juli om 14 tot 16 uur Waar: Excursiecentrum de Niënhof, ingang naast Grotelaan 16, 3981 HC Bunnik. Kosten: niet beschermer € 4,-, beschermer € 2,Aanmelden: u kunt uw kaartje(s) reserveren via de website van Utrechts Landschap Bijzonderheden: honden zijn tijdens deze vaart niet toegestaan, behalve hulpen geleidehonden Info: www.utrechtslandschap.nl Vrijdag 4, 11, 18 en 25 juli Biologische Boerenmarkt, Utrecht Elke vrijdag brengen de biologische boeren hun verse producten naar hartje Utrecht. Het zijn kwaliteitsproducten, de lekkerste, de mooiste, vers van de boerderij. Er is een ruim aanbod aan koeien-, schapen-, geitenkaas, groenten en fruit, brood en gebak, sappen, mooie warme schapenvachten, vlees en duurzaam gevangen vis. U proeft de aandacht. Uiteraard heeft u de gelegenheid om vragen te stellen, zodat u écht weet wat u eet. Zin in frietjes, komt u dan de biologische patat proeven! Wanneer: vrijdag 4, 11, 18 en 25 juli van 10 tot 18 uur Waar: op het Vredenburgplein te Utrecht Info: www.boerenmarktutrecht.nl Zaterdag 5 juli Workshop Natuurlijk Vertrouwen: hoe natuur jou en je kind in balans brengt Petra Wilbrink van AlmaTerra organiseert een workshop op tuinderij Amelis’Hof in Bunnik. In deze workshop gaan we in de praktijk ervaren hoe natuur jou en je kind helpt ontspannen en er een natuurlijk vertrouwen ontstaat. De workshop is bedoeld voor ouders en begeleiders van kinderen (de workshop is dus zonder kinderen erbij). Dit is geen eenzijdige workshop: er gaan praktische tips en ‘werkvormen’ de groep rond, zodat je na afloop meteen met je (oppas) kind aan de slag kan. Daarnaast bieden de werkvormen meer inzicht in jezelf


Eén van de technieken die beproefd wordt, is het ‘chipstallen’. De stalling is daartoe ingericht met een aantal genummerde en met kleur gemarkeerde sectoren. Bij de ingang kan de fietser op schermen zien waar nog plaats vrij is. Hij/zij checkt met behulp van zijn/haar ov-chipkaart in bij een sector, om vervolgens de fiets weg te zetten. Bij ophalen van de fiets check je eerst weer uit met de chipkaart, om met de fiets de stalling te verlaten. Bij het eerste gebruik van de chipstalling, koppelt de beheerder de ov- chipkaart aan een sticker op de fiets. Wie geen ov-chipkaart heeft, krijgt van de beheerder een speciale chipkaart. Hoewel de stalling formeel niet beveiligd is, zorgt de in- en uitcheckprocedure in combinatie met steekproefsgewijze controle door de beheerder, dat de fiets veiliger staat. Voordeel voor de beheerder is dat hij kan zien hoe lang een fiets er staat. Tien dagen is het maximum en buiten de stalling je fiets parkeren is niet meer toegestaan.

Jaarbeurspleinfietsenstalling: goed voor 4200 fietsen

Maandag 19 mei was het zover. Dé klapper van 2014: de grote stalling voor 4.200 fietsen kwam in gebruik. De pas geopende stalling is bewaakt, dag en nacht open en heeft een digitaal verwijssysteem naar vrije plaatsen. De eerste 24 uur is gratis. De fietsenstalling Jaarbeursplein bevindt zich onder de trappen van Stationsplein West en geeft snel toegang tot Utrecht CS en in het najaar 2014 tot het nieuwe Stadskantoor. In de nieuwe stalling zijn ov-fietsen te huur en kunnen fietsers kleine reparaties aan hun fiets uitvoeren.

Nieuwe manier van fietsenstallen

Net als in Helmond heeft de fietsenstalling in Utrecht eveneens een moderne manier van fietsen stallen. Ook hier stal je je fiets met behulp van de ov-chipkaart. Bij de stallingsingang zie je direct waar

Stallen per dag

Stallen op rekening

Je checkt je fiets eenvoudig in met je ov-chipkaart met ov-fietsabonnement of met een mobiliteitskaart (bijvoorbeeld een NSBusiness Card) en stalt je fiets. Haal je je fiets weer op, dan check je je fiets uit bij de beheerder. Aan het einde van de maand betaal je met automatische incasso. Vanaf het moment dat je je rijwiel incheckt, stal je de eerste 24 uur gratis. Daarna betaal je het dagtarief van €1,25 per 24 uur.

Jaarabonnement

Vanaf 19 mei 2014 kun je online een jaarabonnement afsluiten voor NS Fietsenstalling Jaarbeursplein. Je betaalt dit jaarabonnement per eenmalige incasso. Alleen de eerste keer check je in bij de incheckpaal en check je na het stallen van je fiets weer uit bij de stallingsbeheerder. Bij het uitchecken herkent de scanner jou als abonnee. Je krijgt vervolgens een abonnementssticker op je fiets, waarmee je de rest van het abonnementsjaar onbeperkt kan stallen zonder in- en uit te checken. Dat biedt een aantal voordelen: ● eenmalig aanmelden ● snel en gemakkelijk je fiets stallen en weer ophalen

● gegarandeerd plaats ● een jaar lang onbeperkt stallen voor maar €75,Voor een bakfiets gelden dubbele tarieven. Kijk voor meer info op: www.jefietswilnooitmeeranders.nl .

Verwijderen fietsenrekken Jaarbeursplein

Nu die moderne overdekte fietsenstalling in gebruik is, verdwijnen alle fietsenrekken gefaseerd van het plein. Het Jaarbeursplein moet weer een aantrekkelijk verblijfsgebied worden en niet een plein vol ouwe meuk in de vorm van fietswrakken lukraak neer gekwakt. Je fiets stallen buiten de nieuwe accommodatie is dan ongeoorloofd. Wil je weten wat er dan met je stalen ros gebeurt, kijk dan op: www.cu2030.nl/fietsweg . Die nieuwe stalling op het Jaarbeursplein is nog ‘maar’ een begin van een nog veel grotere stalling voor 12.500 fietsen. Bouwen maar. Bronnen: www.verkeersnet.nl , www.nsfiets.nl , www.cu2030.nl . Tekst: Guus Albrecht, foto's: Heleen Hüpscher

Colofon Het Utrechts Milieublad is een onafhankelijke uitgave van het Milieucentrum Utrecht waarin milieu-activiteiten en praktische informatie is gebundeld. De uitgave verschijnt eens per twee maanden met een oplage van 650 ex. Abonnementen Een abonnement op het Milieublad is kosteloos. Wel worden de portokosten in rekening gebracht. Aanmelding op het redactieadres. Het Milieublad is ook gratis af te halen. Redactie Heleen Hüpscher, Nathalie van Doesburg, Yovanka Konket, Monique Claringbould, Mark Berkhof, Guus Albrecht en Marike Stokker (eindredactie). Vormgeving Marike Stokker Foto’s Heleen Hüpscher en Susan van Schijndel. Enkele foto’s uit Flickr en Wikipedia. Foto’s afkomstig van de sites www.flickr. com en www.wikipedia.org vallen onder de Creative Commons licentie. Zie hiervoor: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0 Omslag: detail van schilderij "Boerensloot" van Marike Stokker (www.stokker.nl)

Utrechts Milieublad No 55

juli/augustus 2014

Plastic Soep Stadslandbouw Chipfietsenstalling

Productie en distributie Milieucentrum Utrecht Oudegracht 60 3511 AS Utrecht telefoon: 030 236 72 40 e-mail: [email protected]

Metro in Utrecht?

Het Utrechts Milieublad is gemaakt op 100% kringlooppapier. Artikelen uit het Milieublad mogen overgenomen worden, mits ze zijn voorzien van bronvermelding. Deadline aanleveren kopij en agendapunten no. 56 september/oktober 2014: 23 augustus.

Uitgave van het Milieucentrum Utrecht

augustus Uitgave van het Milieucentrum Utrecht

Recommend Documents