persmap
persmap
M HKA Index M HKAtoont
P3-15
AUGUSTE ORTS Correspondence Introductie Teksten Kunstwerken Bio’s kunstenaars Auguste Orts Agenda Lijst met werken Beeldmateriaal
P3 P4-11 P12 P13 P14 P15
M HKAverwacht M HKAinfo M HKApraktisch M HKApartners
P16-17 P18-19 P18 P19
persmap
INTRODUCTIE AUGUSTE ORTS Correspondence In 2006 sloegen vier in Brussel gevestigde kunstenaars die voornamelijk in film en video actief zijn de handen in elkaar en richtten het filmplatform Auguste Orts op. Die naam van een vooraanstaande negentiende-eeuwse Brusselse liberaal ontleende het kwartet aan de straat waarin hun hoofdkwartier sindsdien is gevestigd. Oorspronkelijk bedoelden de kunstenaars met dit initiatief voornamelijk praktische bekommernissen omtrent productie en distributie aan te pakken, maar gaandeweg zijn de ambities van Auguste Orts deze pragmatische beschouwingen ontgroeid. De redenen waarom uitgerekend deze kunstenaars elkaars gezelschap opzochten, reikten dieper: ze hebben met gedeelde intuïties en interesses te maken, en met de mogelijkheid op een systematischere wijze elkaars artistieke ervaringen te kunnen delen. Uiteraard betreffen deze gedeelde gevoeligheden in eerste instantie het medium film zelf en meer algemeen de audiovisuele productie. In het kader van het huidige presentatieproject worden Herman Asselberghs (°1962), Sven Augustijnen (°1970), Manon de Boer (°1966) en Anouk De Clercq (°1971) voor het eerst uitgenodigd hun gedeelde intuïties en gevoeligheden als een soort van programma voor te stellen. De tentoonstelling in het M HKA - even goed een solo van Auguste Orts als een groepstentoonstelling met werk van de vier voornoemde kunstenaars - wil dit programma in beeld brengen door tegelijk de unieke kwaliteiten van elk oeuvre uit te lichten.
P
Twee breed uitgesponnen verhaallijnen verlenen deze presentatie, die in nauw overleg met de kunstenaars wordt ontwikkeld, haar basale structuur. De eerste lijn betreft de meer formele aspecten van het ‘apparaat’ (camerabeweging, montage, projectie, identificatie, klank vs. beeld, het scherm enz.), de tweede lijn een amalgaam van thema’s en topics die doorheen het werk van Asselberghs, Augustijnen, De Boer and De Clercq opduiken. Eén van die ‘thema’s’ betreft de problematische, wankele status van taal in hun films, die vaak stilte en stilzwijgen uitbeelden of evoceren, door oorverdovend lawaai worden overstemd, het complete falen van taal en andere communicatiemiddelen portretteren, of anderzijds vragen stellen bij de waarheidsclaim van het discours. Ondanks dit gezonde wantrouwen jegens taal draait dit project toch rond het centrale motief van de dialoog – vandaar dan ook de titel van het project Correspondence. Die is een verwijzing naar de vele brieven die de vier kunstenaars elkaar schrijven waarin ze uitgebreid op hun individuele praktijk reflecteren, alsook naar de feitelijke correspondenties tussen deze praktijken als dusdanig. Een spoor van deze brieven zal, bij wijze van structurerend regieprincipe, doorheen de tentoonstelling meanderen. Elke kunstenaar is met minstens twee werken vertegenwoordigd, waaronder ook enkele nieuwe producties. Een publicatie – de eerste gewijd aan Auguste Orts als ‘platform’ – zal deze presentatie vergezellen. De publicatie omvat verschillende brieven, een essay door TJ Demos, een inleiding door Bart De Baere en de weergave van het rondetafelgesprek dat de curator van deze tentoonstelling, Dieter Roelstraete, met Auguste Orts had.
persmap
TEKSTEN KUNSTWERKEN Sven Augustijnen Johan, video, 4:3, kleur, Nederlands, Engelse ondertitels, BE, 2001, 23’ François, video, 4:3, kleur, Nederlands, Engelse ondertitels, BE, 2003, 22’ Courtesy Jan Mot en de kunstenaar Johan Concept, camera, montage: Sven Augustijnen Productie: Projections vzw Co-productie: Huis a d Werf, 0.K Centrum für Gegenwartskunst François Concept, camera, montage: Sven Augustijnen Productie Projections vzw Co-productie: Contour - Biënnale voor videokunst Met de steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds
Sven Augustijnen portretteert in zijn films bij voorkeur praatgrage, mondige personages die duidelijk van de veelvormige genoegens der taal weten te genieten. Wat dat betreft vertoont zijn werk een diepe affiniteit, zowel met de films van Manon de Boer (wiens portretten van Sylvia Kristel en Suely Rolnik geduldig uitgesponnen monologen bevatten), als met het werk van Herman Asselberghs (in wiens films de gesproken taal vaak in de plaats van het feitelijke beeld optreedt). In video’s als Le Guide du Parc en Une Femme Enterprenante, bijvoorbeeld, staan wel erg spraakzame individuen centraal – letterlijke belichamingen van de complexe verwevenheid van vertoog, kennis en macht. Niet de door taalvaardigheid gegarandeerde of gesymboliseerde macht, maar een zekere mate van machteloosheid is het dominante dramatische motief in Augustijnens informele diptiek Johan (2001) en François (2003), twee portretfilms die werden gemaakt tijdens het bezoek van afasiepatiënten ‘Johan’ en ’François’ aan de logopediste. Beide lijden, elk op hun eigen, duidelijk verschillende manier, aan een spraakstoornis die wordt veroorzaakt door een hersenletsel dat zelfs de meest fundamentele taaluitingen bemoeilijkt of onmogelijk maakt. Twee portretten van ‘beschadigde’ mensen die met de moed der wanhoop proberen de controle te heroveren over een taal die ooit de hunne was, maar waar ze sinds lang elke greep op verloren hebben. Een schouwspel dat onvermijdelijk tot een hele resem filosofische associaties verleidt, gaande van Jacques Derrida’s vaak geciteerde uitspraak ‘il n’y pas de hors-texte’, tot Jacques Lacans even notoire karakterisering van het on(der)bewuste als een door taal gedetermineerde structuur. Tenslotte kan Augustijnens dubbelportret van de gespannen verhouding tussen de taal en haar vaak machteloze subjecten ook gelezen worden als een mijmering over de al even ondoorzichtige relatie tussen kunst en communicatie: Johan en François tonen ons niet alleen de grenzen van onze taal, maar ook de vele begrenzingen die de taal ons in het dagelijkse leven oplegt.
P
persmap
Sven Augustijnen Sale Flamand!, print op papier, z/w, 2010 Courtesy de kunstenaar Van de vier kunstenaars die samen Auguste Orts vormen, benadert het werk van Sven Augustijnen het dichtst de dictaten van een (uiteraard experimentele) geschiedkundige praktijk. Hierbij zoomt de amateur-historicus in Augustijnen bijzonder graag in op het licht ontvlambare weefsel van de Belgische geschiedenis, en van de geschiedenis van Brussel in het bijzonder. En zoals zo vaak het geval is in het werk van Augustijnens collega’s, spelen ook taalkwesties hierbij een prominente rol, een onderwerp dat in de politiek geladen, context van de Belgisch-Brusselse geschiedenis al snel een polemische lading krijgt. In de reeks scheldwoorden en/of beledigingen die de inzet vormen van Augustijnens meest recente werk springt een uitroep als “Sale Flamand!” dan ook om de voor de hand liggende cultuurpolitieke redenen in het oog. Met Sale Flamand zet Augustijnen eigenlijk zijn onderzoek van de Belgische koloniale geschiedenis verder. Want ook die krachtterm – die nu vooral wordt geassocieerd met een vooroordeel dat onder de migrantengemeenschappen van Brussel leeft, namelijk dat alle Vlamingen tot xenofobie of racisme neigen – is feitelijk niets meer dan een neveneffect van die onverkwikkelijke geschiedenis. Ten tijde van de Belgische koloniale aanwezigheid in Congo werden de aldaar gevestigde Vlamingen vaak de meest ondankbare taken toegeschoven, waardoor ze sneller in conflict kwamen met de inheemse bevolking. Deze explosieve cocktail van taal- en identiteitskwesties blijft ook vandaag het culturele leven in Brussel in grote mate bepalen – een bijzonder vruchtbare voedingsbodem voor het soort sardonische sociale commentaren waar Augustijnen een patent op lijkt te hebben.
P
persmap
Herman Asselberghs Black Box, video & audio loop, 16:9, z/w, BE, 2009, 12’ Courtesy de kunstenaar Beeld: Fairuz Geluid Boris Debackere Stem: Claude Wampler Productie Auguste Orts Co-productie: Contour Mechelen vzw Met de steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds Een eerste blik zou kunnen doen vermoeden dat Herman Asselberghs zich met zijn Black Box op het beproefde terrein van de anti-cinema begeeft: de toeschouwer waagt zich door een donkere gang om in een ruimte aan te belanden waar nauwelijks ontwaarbare bewegende beelden worden geprojecteerd. Alleen met de grootste moeite kunnen we na enig geduld de vage contouren van een voortbewegende mensenmenigte onderscheiden: diepzwarte beelden van betogingen, manifestaties, optochten. Een ogenschijnlijke synthese, met andere woorden, van twee eerdere films: het eveneens gitzwarte Futur Antérieur (2007) en het thematisch verwante Altogether (2008). Black Box verenigt zo Asselberghs’ structurele en structuralistische bekommernissen met een politiek georiënteerde kritiek van wat ooit de ‘spektakelmaatschappij’ werd genoemd: zijn wantrouwen jegens de dominante beeldcultuur en mainstream media resulteert in deze installatie in een anti-visueel statement. In tegenstelling tot het leeuwendeel van Auguste Orts’ filmproductie bestaat Asselberghs’ Black Box uitsluitend uit gevonden, bestaand beeldmateriaal - in dit geval uitsluitend afkomstig van YouTube. En de beelden die we zo te zien krijgen, vormen de stille getuigen van een ‘andere’ geschiedenis van het eerste decennium van de éénentwintigste eeuw dan de inmiddels gestandaardiseerde versie die de zogeheten ‘decade from hell’ steevast met de gebeurtenissen van 11 september 2001 een aanvang laat nemen. Asselberghs’ ‘noughties’ beginnen pas op 15 februari 2003, de dag waarop wereldwijd miljoenen mensen de straat opkwamen om luidkeels tegen de op handende zijnde Operation Iraqi Freedom te protesteren. Black Box oogt daarmee als een kroniek van de stille oorlog tussen twee supermachten: de publieke opinie enerzijds, en de VS anderzijds. Dat deze laatste zich in hun blinde oorlogsretoriek zo krachtdadig gesteund wisten door de mainstream media dwingt ons met heel andere ogen naar haar beelden te kijken. Wat zo op het eerste zicht een vormloos, zwart ‘niets’ lijkt, krijgt daardoor onvermijdelijk de allure van een opportuniteit - een mogelijkheid om tenminste dat schandelijke hoofdstuk in onze recent geschiedenis enigszins te herschrijven. Want zoals ‘de slogan’ in de film beweert: “Historical moments only assume a meaning once they are over. It all depends on what happens next. Once the storm has passed. After the party.”
P
persmap
Herman Asselberghs Beste Steve, video, 16:9, kleur, Nederlands, Engelse ondertitels, BE, 2010, 50’ Courtesy de kunstenaar Beeld, montage: Fairuz Geluid: Boris Debackere Tekst: Herman Asselberghs Productie: Auguste Orts Co-productie: V2_Lab Het ‘onderwerp’ van Herman Asselberghs’ Beste Steve is de trouwe voetsoldaat van de hedendaagse cultuurindustrie: de laptop. Bijna elk van ons heeft er één, en zijn relatieve onzichtbaarheid binnen het veld der culturele productie - hoe vaak krijgen we laptops te zien, in tentoonstellingen, in films, als kunstwerken? - staat in schril contrast met de onmisbaarheid van de mobiele ‘personal computer’ in de globale cultuureconomie anno 2010. Haast de hele huidige tentoonstelling, om maar het meest voor de hand liggende voorbeeld te noemen, was zo goed als onmogelijk geweest zonder deze baanbrekende uitvinding. Beste Steve is echter niet zomaar een lyrisch portret van dit prozaïsche icoon van wat Luc Boltanski en Eve Chiapello als ‘the New Spirit of Capitalism’ hebben gekarakteriseerd. Wat we te zien krijgen is de routineuze ontmanteling, in één ononderbroken take, van een MacBook Pro: een letterlijk binnenste buiten keren van een work station dat precies door dit proces - en alle triomfalistische retoriek van ‘immateriële arbeid’ ten spijt - aan zijn onherleidbare materialiteit wordt herinnerd. “Toute chose est une societé”, zo luidt het informele motto, ontleend aan de franse filosoof Gabriel Tarde, van Asselberghs’ deconstructie. In Beste Steve alludeert de kunstenaar op de achter-, binnenen onderkant van een door en door technologisch gemedieerde maatschappij – een samenleving die haar visuele oververzadiging in de eerste plaats aan massale toename van digitale apparatuur zoals laptops en mobiele telefoons te danken heeft. Tegelijk appelleert Beste Steve aan een ander genre, één waar Asselberghs als criticus van nature goed mee vertrouwd is, namelijk de traditie der ‘apparatus theory’ - de kunst van de ideologische ontmaskering.
P
persmap
Manon de Boer Dissonant, 16mm, 4:3, kleur, mono, BE, 2010, 11’ Courtesy Jan Mot en de kunstenaar Concept: Manon de Boer Choreografie & dans: Cynthia Loemij Muziek: 3 sonatas for violin (sonate n°2, prelude, obsession) van Eugène Ysaÿe, uitgevoerd door George van Dam Camera: Sébastien Koeppel Geluid: Els Viaene, Manon de Boer, Laszlo Umbreit (Atelier Graphoui) Productie: Auguste Orts Co-productie: Vlaams-Nederlands Huis deBuren, Atelier Graphoui, Jan Mot Met de steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds Dissonant hoort thuis in een informele groep van filmwerken waarin muziek en interpretatie centraal staan: na het werk van Bela Bartok in Presto, Perfect Sound, het oeuvre van John Cage in 4’33”, en de politiek geëngageerde praktijk van Frederic Rzewski in Attica, staat in Dissonant de muzikale nalatenschap van de Belgische vioolvirtuoos Eugène Ysaÿe centraal, en dan in het bijzonder een fragment uit zijn 3 sonates for violin solo. Het stuk in kwestie is echter zelf maar heel kort te horen, helemaal in het begin; daarna krijgen we een solo te zien van danseres Cynthia Loemij, waardoor dit werk dan weer bij Manon de Boers even informele reeks van portretfilms lijkt aan te sluiten. Loemij improviseert tien minuten lang op de sonates van Ysaÿe, en vertrouwt daarbij uitsluitend op haar onmiddellijke herinnering aan het stuk - de stilte verraadt juist hoe sterk die herinnering wel is. De camera volgt haar bewegingen, het structurele principe van de film is even eenvoudig als effectief: telkens wanneer één filmrol is opgebruikt kijken we ongeveer één minuut lang naar een ‘afwezig’, leeg beeld. De geluidsband loopt echter onverminderd door, en daarop horen we Loemij ongestoord voort bewegen. De Boer verdiept in dit werk met andere woorden haar programmatische fascinatie voor de ontkoppeling van klank en beeld (een bepalend element van Presto, Perfect Sound), terwijl er ’inhoudelijk’ verbanden kunnen worden gelegd met de werken Herman Asselberghs en Anouk De Clercq in deze tentoonstelling, met name in de ‘zwarte’ vlakken die de drie fases van Loemijs danspartij van elkaar scheiden - lege ruimtes waarop de toeschouwer zelf zijn of haar herinneringen aan het zopas aanschouwde kan terug projecteren. Herinnering, kortom, blijft een elementaire hypothese: de dissonantie waar de titel van dit werk naar verwijst betreft niet alleen maar de technologische frictie tussen beeld- en klankband, maar tegelijk ook de mnemonische ongerijmdheden van onze verbeelding.
P
persmap
Manon de Boer Resonating Surfaces, 16mm overgezet op video, kleur, dolby, Portugese & Franse, Engelse & Nederlandse ondertitels, BE, 2005, 39' Collectie M HKA Concept: Manon de Boer Camera: Sébastien Koeppel Montage: Manon de Boer Tekst & stem: Suely Rolnik Geluidsband: Manon de Boer & George van Dam Stem (zang): Badi Assad Viool: George van Dam Geluid: Bastien Gilson, George van Dam & Christian Cartier (Le Fresnoy) Productie: Blitz vzw/Manon de Boer Co-productie: Le Fresnoy, studio national des arts contemporains, Jan Mot, Transmedia - Hogeschool Sint-Lukas, Brussel Met de steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds
De protagonist van Resonating Surfaces is de Braziliaanse filosofe Suely Rolnik, die een cruciale rol speelde in de introductie van een politiek geëngageerde psychoanalyse in de Braziliaanse intellectuele scène van de jaren tachtig. Rolnik was één van de vele slachtoffers van de culturele repressie die op de militaire staatsgreep in 1964 volgde, en bracht het merendeel van de daaropvolgende jaren in Parijs door, waar ze onder meer Gilles Deleuze en Félix Guattari leerde kennen - en met deze laatste werkte ze ook na haar terugkeer naar São Paulo nauw verder samen. Al deze aspecten en meer komen aan bod in Manon De Boers portretfilm, die in vele opzichten aan haar eerdere Sylvia Kristel - Paris (2003) doet denken: ook hier staat niet enkel een ‘sterke’ vrouw centraal, maar tegelijk ook een stad (beter: steden), een intellectueel milieu (beter: milieus), een levenshouding. Resonating Surfaces opent met een panoramische ‘sweep’ langsheen het dichte stedelijke weefsel van São Paulo, de op één na grootste stad op aarde. Muziek, ambiënte klank en voice-over doorkruisen elkaar, maar nooit komt het tot een exacte convergentie van Rolniks beeltenis en haar verhaal - we horen haar stem alleen wanneer zij zelf uit het beeld verdwijnt en vice versa: een bijzonder effectieve metafoor voor de fundamentele instabiliteit van elke poging tot persoonlijke geschiedschrijving, voor de plasticiteit van de herinnering. Deze structurele ontkoppeling van klank en beeld als basisingrediënten van alle cinematografie weerspiegelt tenslotte ook een andere ambiguïteit in Manon De Boers portretkunst - die van een onbeslisbaar dralen tussen intimiteit en afstandelijkheid.
P
persmap
Anouk De Clercq Oh, video, HD, z/w, surround, 2010, 8’ Courtesy de kunstenaar Animatie: Tom Kluyskens Muziek: Anton Aeki Akoestiek: Johan Vandermaelen Productie: Auguste Orts Met de steun van CERA Partners in Art, Vlaams Audiovisueel Fonds, M HKA, SCAM* Brouillon d'un rêve numérique Uitgangspunt voor deze multimediale installatie is het werk van de visionaire Franse architect Etienne-Louis Boullée (1728-1799), wiens abstracte geometrische ontwerpen slechts in de loop van de twintigste eeuw ten volle werden geapprecieerd. Zo oefende hij grote invloed uit op het denken van onder andere Aldo Rossi, en werden zijn theoretische geschriften pas in de jaren vijftig gepubliceerd. Geheel in de stijl van de utopische architecturale traditie waartoe zijn werk behoort, is Boullée nog het meest bekend omwille van één ongerealiseerd gebleven project in het bijzonder, met name zijn gigantische praalgraf voor de geestelijke vader van de moderne natuurkunde Isaac Newton (1784). De titel van De Clercqs werk verwijst, behalve naar de sferische vorm van de letter ‘o’, eveneens naar een lofrede die Boullée aan Newton wijdde: “O Newton ! Si par l’étendue de tes lumières et la sublimité de ton génie, tu as déterminé la figure de la terre, moi j’ai conçu le projet de t’envelopper de ta découverte.” Juist Boullée’s proto-minimalistische monument voor Newton vormt het vertrekpunt voor Oh, een driedimensionaal digitaal environment waarin klank, net zoals in het leeuwendeel van De Clercqs output, opnieuw een essentiële rol speelt. Ze werkte hiervoor samen met de geluidskunstenaar Anton Aeki, een vertrouwde naam in De Clercqs oeuvre. Die atmosferische klank verdiept niet alleen de kwaliteit van het werk, maar verleent het ook een typisch vervoerend karakter, en de link met eerdere werken als Building (2003) en Echo (2008) ligt dan ook voor de hand. Met Oh continueert De Clercq haar eigengereide ‘poétique de l’espace’: een visueel onderzoek van de allegorische spanning tussen binnen en buiten, reëel en imaginair (‘virtueel’), twee- en driedimensionaal, analoog en digitaal, immensiteit en intimiteit. De historische referentie aan een megalomaan architecturaal project doet Oh onvermijdelijk een zekere nostalgische, romantische teneur aannemen, maar toch blijft De Clercq bij haar vertrouwde voorliefde voor toekomstbeelden zweren.
P10
persmap
Anouk De Clercq Oops wrong planet, video, 4:3, geluid, z/w, BE, 2009, 08’ Courtesy de kunstenaar Initiatief: Initia Productie: Auguste Orts Animatie Tom Kluyskens Muziek: Scanner Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap “Oops wrong planet”: het zou de verwonderde uitspraak kunnen zijn van een mens die zich plotseling van zijn autistische conditie bewust wordt – of het goedgemutste motto van een kunstenaar (in de traditioneel-romantische opvatting van het kunstenaarschap): een letterlijk ruimtelijke, aan komische trots grenzende erkenning van onaangepastheid. De vergelijking tussen autisme en kunstenaarschap is daarbij niet arbitrair gekozen, want aan deze digitale video ligt een werkelijk plaatsgevonden dialoog tussen Anouk De Clercq en een zekere Landschip (pseudoniem van een autistische man) ten grondslag. De briefwisseling in kwestie werd afgedrukt in de begeleidende publicatie. Op een bepaald moment botsen De Clercq en Landschip in deze correspondentie veelzeggend genoeg op een gedeelde hartstocht voor science fiction. De hypnotische beeldtaal van Oops wrong planet roept inderdaad onvermijdelijk sci-fi-associaties op: een zacht glooiend maanverlicht landschap, desolaat als in zoveel van De Clercqs films, kosmische ruis (voor de soundtrack riep De Clercq de hulp in van de Britse geluidskunstenaar Scanner, een vertrouwde compagnon de route van wel meer Auguste Orts-projecten), de afwisseling tussen scherpe en onscherpe beelden dat zowel op toenadering als verwijdering kan alluderen… Betekenisvol genoeg ziet deze zogeheten ‘verkeerde’ planeet er echter niet erg vijandig, onherbergzaam of angstaanjagend uit, maar veeleer vreedzaam, uitnodigend bijna: een symbool voor, of voorbeeld van wat Sigmund Freud het ‘oceanische’ levensgevoel noemde – een gevoel dat maar beter niet uit zijn sluimer kan worden gewekt.
P11
persmap
BIO’S KUNSTENAARS (ENGELS) Herman Asselberghs Herman Asselberghs (°1962 in Mechelen) is a Belgian artist whose work focuses on the questioning of border areas between sound and image, world and media, poetry and politics. His installations and videos have been shown at Centre Pompidou, Paris; documenta X, Kassel; Deitch Projects, New York; CGAC, Santiago de Compostela; hartware, Dortmund; Witte de With, Rotterdam; Netwerk, Aalst; M HKA, Antwerp; Van Abbemuseum, Eindhoven; International Film Festival Rotterdam; Internationale Filmfestspiele Berlin; FID Marseille; EMAF Osnabrück; Medien- und Architectur Biennale Graz; Rencontres Internationales Paris/Berlin/Madrid. In 2007 he won the Transmediale Award in Berlin. Herman Asselberghs, who has published extensively on film and visual culture, teaches at the film department of Hogeschool Sint-Lukas Brussel. He lives and works in Brussels. Sven Augustijnen Sven Augustijnen (°1970 in Mechelen) studied at the Royal Academy of Fine Arts in Antwerp, the Hoger Sint-Lukas Instituut in Brussels, and at the Jan van Eyck Academy in Maastricht. His work concentrates mainly on the tradition of portraiture and the porous boundaries between fiction and reality, using a hybrid of genres and techniques to disorienting effect. His films have been included in exhibitions and festivals in Athens, Basel, Fribourg, San Sebastián, Siegen, Rotterdam, Tunis, Tel Aviv, Tokyo and Vilnius, among others. In 2007 he participated in the documenta 12 magazine project, in collaboration with A Prior Magazine. He lives and works in Brussels. Manon de Boer Manon De Boer (°1966 in Kodaicanal, India) completed her artistic education at the Akademie Van Beeldende Kunsten, Rotterdam, and at the Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Using personal narration and musical interpretation as both method and subject, De Boer explores the relationship between language, time, and truth claims to produce a series of portrait films in which the film medium itself is continuously interrogated. Her work has been exhibited internationally, most recently at the 2007 Venice Biennial and the 2008 Berlin Biennial, and has also been included in numerous film festivals in Hong Kong, Marseille, Rotterdam and Vienna. Her work has been the subject of monographic exhibitions at Witte de With in Rotterdam and the Frankfurter Kunstverein, among others. De Boer currently teaches at the Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Ghent. She lives and works in Brussels. Anouk De Clercq Anouk De Clercq (°1971 in Ghent) studied piano at the Academy of Music in Ghent and film at the Hoger Sint-Lukas Instituut in Brussels. Her films explore the audiovisual potential of computer language to create possible worlds, many of which have a strongly architectonic character. She has received several awards, including an award from the Future Imprint International Animation Competition, Taipei (2003), the International Backup Award New Media in Film, Weimar (2004) and the Illy Prize at Art Brussels (2005). Her works have been shown in Tate Modern, Whitechapel Art Gallery, Centre Pompidou, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, New York Film and Video Festival, the International Film Festival Rotterdam, Transmediale, Biennale de l'Image en Mouvement, among others. Anouk De Clercq currently teaches at the Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Ghent. She lives and works in Brussels.
P12
persmap
AUGUSTE ORTS juni-december 2010 Herman Asselberghs Bucharest International Biennal for Contemporary Art (RO) Murcia (ES) ‘CITIES UNDER THE GAZE/ ciudades bajo la mirada’ Argos (BE) ‘Open Archive #2’ Sven Augustijnen NAMOC, National Art Museum of China, Beijing (CN) The State of Things Arthur Boskamp Stiftung, Hohenlockstedt (DE) Right Right Now Now Le Fresnoy (FR) Belge avant tout Murcia (ES) CITIES UNDER THE GAZE/ ciudades bajo la mirada Manon de Boer Media City Seoul (JP) TRUST Musée départemental d'art contemporain de Rochechouart (FR) Sensorialités excentriques CIAC, Mexico (MX) Blockbuster Sao Paulo Biennial (BR) There is always a cup of sea to sail in London South Gallery (GB) (solo) Le Fresnoy (FR) Belge avant tout NOVA Cinema (Brussels) & CIFA (Chinese Independent Film Archive) Beijing, Shanghai, Kunming, Hefei (CN) Doc.Be Art Basel (CH) M HKA (BE) Collectie presentatie XXV Zebrastraat, Gent (BE) Stichting Liedts-Meesen Body Sounds Anouk De Clercq Electronic Arts Festival, Shanghai (CN) Machine Zebrastraat, Gent (BE) Stichting Liedts-Meesen Body Sounds Museum of Image and Sound, São Paulo (BR) The Fluxus Gallery Faux mouvement centre d’art contemporain, Metz (FR) Un chef d’oeuvre existe une fois pour toutes Cultuurcentrum, Lier (BE) 360° Landschap in Beweging Screenings, filmfestivals etc. FID Marseille (FR) Les Rencontres Internationales, Paris (FR) Curtas Vila do Conde (PT) Impakt Utrecht (NL) Les Ecrans Documentaires, Arcueil (FR) CPH DOX, Copenhagen (DK) Festival du court-métrage de Namur (BE)
P13
persmap
LIJST MET WERKEN Herman Asselberghs, Black Box, 2009, © Herman Asselberghs Herman Asselberghs, Beste Steve, 2010, © Herman Asselberghs Herman Asselberghs, Altogether, 2008, © Herman Asselberghs Sven Augustijnen, Johan, 2001, © Sven Augustijnen, courtesy Jan Mot Brussels Sven Augustijnen, François, 2003, © Sven Augustijnen, courtesy Jan Mot Brussels Sven Augustijnen, Sale Flamand!,2010, © Sven Augustijnen Sven Augustijnen, L’Ecole des Pickpockets, 2000, © Sven Augustijnen Manon de Boer, Dissonant, 2010, © Manon de Boer, courtesy Jan Mot Brussels Manon de Boer, Resonating Surfaces, 2005, collectie M HKA Manon de Boer, Switch, 1998, © Manon de Boer, courtesy Jan Mot Brussels Anouk De Clercq, Oh, 2010, © Anouk De Clercq Anouk De Clercq, Oops wrong planet, 2009, © Anouk De Clercq Anouk De Clercq, You are here, 2008, © Anouk de Clercq
P14
persmap
BEELDMATERIAAL
Herman Asselberghs, Altogether, 2008, © Herman Asselberghs
Sven Augustijnen, L'école des Pickpockets, 2000, © Sven Augustijnen
Herman Asselberghs, Dear Steve, 2010, © Herman Asselberghs
Manon de Boer, Dissonant, © Manon de Boer, courtesy Jan Mot, Brussel
Sven Augustijnen, François, 2001, © Sven Augustijnen, courtesy Jan Mot, Brussel
Je kan meer beelden downloaden op onze website www.muhka.be bij pers
Anouk De Clercq, You are here, 2008, foto Kristien Daem, courtesy kunstenaar
P15
persmap
M HKAverwacht ART KEPT ME OUT OF JAIL Performance installations by Jan Fabre 2001-2004-2008 19.09.10 In 2008 maakte Jan Fabre zijn opwachting in het Louvre met de tentoonstelling L’Ange de la métamorphose. Hij voerde er ook de performance Art kept me out of jail! uit, geïnspireerd door het verhaal van de Franse gangster Jacques Mesrine. De video-opnames van deze performance schonk hij recent aan het M HKA. We tonen deze nieuwe installatie in combinatie met die van twee andere onvergetelijke performances, Virgin/Warrior en Sanguis/Mantis. KALENDER/WIT BENJAMIN VERDONCK 20.06.10 Begin dit jaar legde Benjamin Verdonck de laatste hand aan zijn project KALENDER. Tussen 3 januari 2009 en 2 januari 2010 deed hij meer dan honderdvijftig acties in de stad Antwerpen. In de insert KALENDER/WIT in het M HKA vertaalt hij KALENDER naar de white cube. 365 dagen actie in de publieke ruimte tentoongesteld binnen de vier muren van het museum. Een verzameling verfrommeld zilverpapier, een gesprek met de vogels, een klein kasteeltje van papier voor de mensen zonder papieren, maquettes, foto’s, films en post-its. KALENDER/WIT Benjamin Verdonck is een samenwerking tussen TONEELHUIS, M HKA en LLS387. KALENDER is een productie van TONEELHUIS/ BENJAMIN VERDONCK, coproductie Antwerpen Open, KVS, Campo, Inteatro.
AUGUSTE ORTS Correspondance 21.05–22.08.10 Auguste Orts is het productieplatform van kunstenaars Herman Asselberghs, Sven Augustijnen, Manon de Boer en Anouk De Clercq. Vanuit hun verschillende ervaringen conci-piëren en produceren ze kunstprojecten in verschillende genres en formaten. De eerste gezamenlijke tentoonstelling van Auguste Orts komt tot stand op basis van de brieven die de vier onderling veelvuldig wisselden over hun werk en omvat twee installaties van ieder van hen. ALLAN SEKULA 28.05-05.09.10 Sinds de zomer van 2007 verzorgen het M HKA en het FotoMuseum samen het tentoonstellingsprogramma van de 4de verdieping van het FotoMuseum, met beeldcultuur als rode draad. In 2010 brengt het M HKA hier een project van Allan Sekula. Een belangrijke rode draad doorheen het werk van Allan Sekula is de relatie tussen vervoersstromen op zee en de groeiende internationalisering van een wereldwijde, industriële economie. Sekula beschouwt de zee als ‘de vergeten ruimte’ van onze moderne tijd, waar de globalisering - hoewel aan het zicht onttrokken – op de meest prangende wijze zichtbaar wordt. > Locatie: FotoMuseum, 4de verdieping - Waalsekaai 47, 2000 Antwerpen
COLLECTIE XXVI: ARTEFACTUM 10.09.10–20.02.11 Collectiepresentatie met werken van de M HKAcollectie waarover in het kunsttijdschrift Artefactum gepubliceerd werd. Naast deze werken wordt werk getoond van Denmark, gerealiseerd met exemplaren van het magazine. Met werk van Denmark, Sylvie Blocher, Rui Sanchez, Wim Delevoye, Thom Puckey, Richard Deacon, Anish Kapoor, Cindy Sherman, Ben Vautier, Les Levine, Maria Nordman, Luc Deleu, John Körmeling
P16
persmap
CRAIGIE HORSFIELD 08.10.10-23.01.11 Hoewel fotografie een belangrijk onderdeel uitmaakt van het werk van Craigie Horsfi eld is hij zeker geen fotograaf. Hij wil vooral een perfect beeld tot stand brengen en doet er vaak jaren over om een werk te fi naliseren – vandaar dat zijn werken vaak een dubbele datum hebben. Zijn beelden laten altijd een diepe indruk na bij mensen die ermee geconfronteerd worden, omdat ze bijzonder intens zijn. Dat komt onder andere doordat Horsfield altijd een dialoog probeert aan te gaan met zijn onderwerp. De laatste paar jaren bracht Horsfield zijn foto’s verschillende malen over op wandtapijten, die in Vlaanderen geproduceerd werden. De tentoonstelling in het M HKA omvat foto’s en wandtapijten over het Moscow Circus en zal gepaard gaan met een catalogus.
P17
persmap
M HKA info M HKA praktisch PERSCONTACTEN Rita Compère / Kathleen Weyts > T +3 (0)3 60 99 91 of +3 (0)3 60 80 97 >
[email protected] Persteksten en beeldmateriaal kan je downloaden op www.muhka.be/press Dank bij voorbaat om bij publicatie ook telkens onze website te vermelden: www.muhka.be M HKA Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen Leuvenstraat 3 000 Antwerpen > DI→WO en VR→ZO 10:00→18:00, DO 11:00→ 1:00 > T +3 (0)3 60 99 99 >
[email protected] TOEGANG > €6 > €4 (- 6 / 60+ / groepen vanaf 10 pers. /werkzoekenden / andersvaliden en hun begeleiders / leden NICC / Antwerpenaren / lerarenkaart Klasse / Knack Club) > gratis (-13 / BIG-kaart / Vrienden van het M HKA / ICOM /VMV) INLICHTINGEN EN RESERVATIES > MA→VR 09:00→1 :00 en 13:00→17.00 > T + 3 (0)3 60 99 90 >
[email protected] > www.muhka.be/ontvangt M HKAFE > DI→WO 11:00→18:00, DO 11:00→ 1:00 > gratis toegang tot het M HKAFE en de 5de en 6de verdieping M HKAbibliotheek > MA→VR 11:00→17:00 > T +3 (0)3 60 99 98 > gratis toegang OPENBAAR VERVOER > Station Antwerpen-Berchem: tram 8 > Station Antwerpen-Centraal: bus 3 > Station Antwerpen-Zuid: tram 4 of tram 4 > www.delijn.be / www.nmbs.be EIGEN VERVOER > www.antwerken.be > gratis parkeergelegenheid CINEMA ZUID Lakenstraat 14 000 Antwerpen > T +3 (0)475 45 77 05 >
[email protected] > www.cinemazuid.be
P18
persmap
M HKApartners Het M HKA is een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap en wordt gesteund door Provinciebestuur Antwerpen, Stad Antwerpen, Nationale Loterij, Akzo Nobel Decorative Coatings-Levis, Ethias, Evens Foundation en Klara
Auguste Orts met audio support van Johan Vandermaelen
P19