Orthopedie
Arthroscopie van de knie Kijkoperatie in het kniegewricht
De knie De knie is een groot gewricht. De botten van de knie zijn aan de binnenzijde bekleed met kraakbeen. Tussen het boven- en onderbeen bevinden zich 2 meniscussen (binnen- en buitenmeniscus), die bestaan uit kraakbeen. Deze zorgen voor stabiliteit en demping van de knie (schokbrekers). In de knie bevinden zich centraal de voorste en achterste kruisband en aan de binnen- en buitenzijde respectievelijk een binnen- en buitenband. Deze banden zorgen voor stabiliteit. Aan de voorzijde zit de knieschijf. Binnen het kniekapsel bevindt zich gewrichtsvocht. De klachten Veel letsels aan de knie ontstaan door sport of door een ongeval. Een “scheur” in de meniscus ontstaat meestal doordat het bovenbeen een draaiende beweging maakt, terwijl het onderbeen stilstaat. Het zogenaamde ‘voetbalknietje’. Vaak ontstaat er een scherpe pijn, met direct zwelling en soms treedt er een blokkade op bij een bepaalde beweging. Dit kan echter ook ontstaan door slijtage in de knie. Onderzoek Onderzoek van de knie is nodig om de juiste diagnose te stellen. Als niet direct duidelijk is waar de klachten vandaan komen, bestaat er, afhankelijk van de hevigheid van de klachten de mogelijkheid om een MRI-onderzoek ( zie folder afdeling radiologie) uit te voeren, waarbij alle structuren in de knie zichtbaar zijn.
1
Doel van de operatie Soms is een kijkoperatie nodig om de juiste diagnose te stellen door de knie te inspecteren (“kijken”). Tegelijkertijd is het een uitstekende behandelingsmethode voor meniscusscheuren, kraakbeenbeschadigingen of losse stukjes bot. Bij een scheur in de meniscus, wordt alleen het gescheurde deel weggehaald en de meniscus zo veel mogelijk intact gelaten om de schokbrekerfunctie te behouden. Een groot voordeel van deze ingreep is dat na de ingreep de knie vrijwel altijd direct kan worden belast. De operatie De operatie vindt meestal plaats in dagbehandeling onder verdoving door middel van een ruggenprik, soms onder algehele narcose. Er worden een camera en instrumenten in de knie ingebracht, meestal via 2 of 3 kleine sneetjes. De camera is verbonden met een monitor(TV), waardoor u, indien gewenst, de operatie kunt volgen. De hele knie wordt geïnspecteerd en zo nodig behandeld. De operatie duurt gemiddeld een half uur. De wondjes worden niet gehecht maar afgeplakt met een pleister. De eerste dag zit er een drukkend verband om de knie. Nabehandeling U krijgt voor de eerste dagen een recept voor pijnstillers mee. Het verband mag u de volgende avond zelf verwijderen, de pleisters een week laten zitten. Na een week, als de wondjes gesloten zijn, mag u douchen. Lopen mag met mate. Lange wandelingen en sporten wordt de eerste 4-6 weken afgeraden. De knie zal dan dik en pijnlijk worden. Buigen van de knie is goed, maar de eerste dagen wordt het afgeraden om de knie meer dan negentig graden te buigen om de wondjes te laten genezen. Na 1 tot 2 weken komt u voor controle op de 2
polikliniek, waar gekeken wordt naar de wondjes en het herstel. Meestal is het voldoende om zelf de knie goed te oefenen, maar soms is het nodig om dit onder begeleiding van een fysiotherapeut te doen. Complicaties Elke operatie heeft risico’s. Gelukkig komen complicaties zelden voor bij een arthroscopie. Mogelijke complicaties kunnen zijn: een bloeding in de knie of langdurige forse zwelling. Gewrichtsontsteking of een trombosebeen komt zelden voor. Wanneer moet u eerder contact opnemen met de behandelende arts? - als u koortsig wordt en de hele knie veel meer pijn gaat doen en dik wordt, - als u eerst goed kunt belasten en dan ineens niet meer op het been kan staan, - als er flinke wondlekkage optreedt, - bij een forse zwelling van de kuitregio met pijn en roodheid. Praktische adviezen • •
• •
Gebruik de pijnstillers die u bij ontslag meekrijgt. Deze helpen ook bij de wondgenezing en tegen de zwelling. Oefen de eerste week minimaal zes keer per dag het been door in zittende houding, ongeveer 10-15 keer de bovenbeenspier ca. vijf seconden stevig aan te spannen en het been te strekken. Beweeg tegelijkertijd de voet en enkel. De eerste week is het prettig om het been regelmatig hoog weg te leggen tegen de zwelling.’s Nachts bijvoorbeeld een kussen onder het voeteneind van de matras. Zwelling zonder koorts als reactie op activiteit is over het algemeen een teken dat u teveel hebt gedaan. 3
Werken en sporten Het moment waarop u het werk kunt hervatten hangt sterk af van het soort werk dat u normaal verricht en wat er in de knie is geopereerd. Hebt u zittend werk dan kunt u meestal na twee weken het werk hervatten. Bij lichamelijk zwaarder werk, waarbij u veel moet lopen is het verstandig een maand tot zes weken aan te houden. Beginnen met sporten is afhankelijk van het soort sport u doet, de intensiteit waarmee u het beoefend en uw diagnose. Over het algemeen is het niet verstandig om binnen een maand te beginnen.
december 2007
4
